КОНИНИАНО ¿ ÀОФЕИОНАЛНО ÄОВШВАЊЕ НА …. 08.06.2016 -...
TRANSCRIPT
КОНТИНУИРАНО ПРОФЕСИОНАЛНО УСОВРШУВАЊЕ НА ОВЛАСТЕНИ РЕВИЗОРИ - 2016
предавач:
м-р Тања Тасевска, IDITSCD, CFE, ОДР, ОЈС
КОНТИНУИРАНО ПРОФЕСИОНАЛНО УСОВРШУВАЊЕ НА ОВЛАСТЕНИ РЕВИЗОРИ - 2016
Ден 3:1. Запознавање со промените во изданието од 2015 во однос на
изданието од 2014;
2. МСР 530 – Меѓународен стандард за ревизија – Метода напримерок во ревизијата;
01.6.2016 2
Цели на сесијата:
Да се запознаат слушателите со основните поими, концепти и примена на барањата од МСР 530, да ги освежат и надградат своите знаења од МСР 530 и практично да ги применат во својата работа.
01.6.2016 3
КОНТИНУИРАНО ПРОФЕСИОНАЛНО УСОВРШУВАЊЕ НА ОВЛАСТЕНИ РЕВИЗОРИ - 2016
Краток преглед на сесијата:
01.6.2016 4
Потсетување на целината на процесот на ревизија на ФИ
Каде се наоѓаме
Поврзаност и последователност во ревизорскиот процес
Конкретни аспекти кај избор на примерок - МСР 530
Audit_ Process_ Model_mk.doc
01.6.2016 5
Потсетување на целината на процесот на ревизија на ФИ
01.6.2016 6
Фаза на известување
Ревизорски докази Ефекти и влијанија врз ФИ Ревизорско мислење
Фаза на извршување
Одредување на материјалноста
Одредување на ризициПримена на постапки,
техники и методи
Фаза на планирање
Запознавање со субјектот/опкружувањето
Определување на целите на ревизијата
Поставување на материјалноста
Проценка на ризици
Избор на постапки, техники и методи
Ќе се фокусираме на три дела од ревизорскиот процес:
01.6.2016 7
Обезбедување на разбирање за субјектот
Определување на опфатот и целите на ревизијата
Поставување на материјалноста
Проценка на ревизорскиот ризик
Определување на пристапот на ревизијата
Определување на процедурите за избор на примерок
Подготовка на ревизорски план
Изготвување на детални ревизорски програми
Последен чекор во фазата на планирање
01.6.2016 8
За материјалноста:
• Во фаза на планирање и • Во фаза на оценување на ревизорските докази и
влијание врз ревизорско мислење
Повеќе релативен концепт отколку апсолутен
ВАЖНО! Во фазата на планирање, нивото на материјалност помага при одредување
на обемот на потребни тестови во функција на добивање на доволни соодветни ревизорски докази.
Во фазата на известување, нивото на материјалност се користи за проценка на важноста на влијанието на погрешните прикажувања кои не се откриени
од ревизорот.
Поставување на материјалноста
01.6.2016 9
За материјалноста:
• Во фаза на планирање на ревизијата – прифатливо ниво на материјалност
Квантитативно и Квалитативно
Поставување на материјалноста
01.6.2016 10
За материјалноста:
• Во фаза на оценување на ревизорските докази и влијание врз ревизорско мислење
Износите се нематеријални; Износите се материјални, но немаат влијание врз
ФИ во целина; Износите се материјални и имаат влијание врз
исправноста на ФИ во целина;
Поставување на материјалноста
01.6.2016 11
За материјалноста:
Фактори кои влијаат врз материјалноста:
Вредноста на ставката;
Природата на ставката;
Контекстот на ставката;
Поставување на материјалноста
01.6.2016 12
За материјалноста:
• 5 – 10% од нето приходот пред оданочување;• 0.5 – 5% од бруто добивка;• 0.5 – 1% од вкупна актива;• 0.5 – 5% од акционерски капитал;• 0.5 – 1% од вкупни приходи;• Пондериран просек од некои методи;• 0.5 – 2% од вкупните расходи (доколку се работи за
непрофитни субјекти);• Експоненцијални методи (голем процент на критериум
кај мали бизниси, мал процент на критериум за големи бизниси – 10% за мали бизниси, а 5% за големи бизниси, интервалот помеѓу 5% и 10% би се користел за субјекти со средна величина) и сл.
Поставување на материјалноста
Ефект на материјалноста врз видот на мислење:
Ниво на материјалност
1. Износите се нематеријални
2. Износите се материјални но не влијаат негативно врз ФИ
3. Износите се материјални и ја доведуваат во прашање вкупната исправност на ФИ во целина
Ревизорско мислење
1. Неквалификувано мислење
2. Оценка на сите ефекти врз ФИ (квалификувано мислење со употреба на „освен за“;
3. Негативно мислење или Воздржување од давање мислење
01.6.2016 13
Поставување на материјалноста
01.6.2016 14
Ефект на материјалноста врз нивото на тестирање:
Мала материјалност
Мала толеранција на грешка/погрешни прикажувања
Зголемен обем на ревизорски тестирања и поголема величина на тестиран примерок
Поставување на материјалноста
01.6.2016 15
За ризикот:
Проценка на ризикот во фазата на планирање на ревизијата
т.н. Модел на ризик;
Проценка на неизбежен ризик во фазата на извршување на
ревизијата;
Контроли на намалување на ризик;
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 16
За ризикот:
Модел на ризик
ВРР = ИР х КР х РН
ВРР – Вкупен ревизорски ризик
ИР – Инхерентен ризик/неизбежен ризик
РН – Ризик од неоткривање/ризик на детекција
Проценка на ризикот во фазата на планирање на ревизијата
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 17
За ризикот:
01.6.2016 18
Drvo na odluki sto ponatamu_mk.doc
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 19
За ризикот и уверувањето:
Понизок прифатлив ревизорски ризик
ревизорот прифаќа поголема сигурност за ФИ дека истите не се значајно погрешно
прикажани.
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 20
За ризикот и уверувањето:
Збирот на ревизорски ризик и нивото на сигурност секогаш треба да е 100%.
ВРР + НС = 100%
ВАЖНО!
ВРР ≥ од 95%, тогаш НС ≤ од 5%
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 21
За ризикот:
Модел на ризик:
1. Утврдување на нивото на ВРР;2. Проценка на ризикот на компонентите – ИР; КР; 3. Реорганизација на моделот и одредување на РН;4. Ниво на доверба = 1 – РН – влезен елемент при
утврдување на величината на примерокот;
Контрола на максималното ниво на РР
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 22
За ризикот и уверувањето:
Модел на уверување:
ВРА = НА + КА + ДАПресметани „А“ фактори, а не проценети
ВРА – фактор на вкупно ревизорско уверување;
НА – фактор на неизбежно уверување;
КА – фактор на уверување на ВК;
ДА – фактор на детално уверување (со детални постапки)
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 23
За ризикот и уверувањето:
Модел на уверување:
Primer_Model_Ass_Prilog_2.docx
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 24
За ризикот и уверувањето:
Фактори на уверување:
1. Целосно ревизорско уверување (95% прифатливо ниво = фактор 3,0);
2. Уверување од контроли = фактор 2,33. Уверување (мин.) од детални постапки со
најмалку фактор 0,7
Контрола на максималното ниво на РР
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 25
За ризикот:
Квалитативно ниво на ризик
Квантитативно ниво на ризик
Мал 0 – 40%
Среден 40 – 60%
Висок 60 – 100%
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 26
За ризикот:
Можни ситуации
Ризик 1 2 3 4 5 6
Прифатлив ревизорскиризик
5% 5% 5% 5% 1% 1%
Инхерентенризик
100% 40% 60% 20% 100% 40%
Контроленризик
100% 60% 40% 30% 100% 60%
Планиран ризик од неоткривање
РН = ПРР/ИР х КР
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 27
За ризикот:
1. Моделот на ревизорски ризик е наменет да им помогне на ревизорите
во донесување на професионалниот суд, а не да го замени тој суд!
2. Поединечните ризици се независни еден од друг!
3. Ризикот од неоткривање го изразува обемот на ревизорски докази кои
мораат да бидат собрани со постапките на тестови на детали!
Проценка на ревизорскиот ризик
01.6.2016 29
Обезбедување на разбирање за субјектот
Определување на опфатот и целите на ревизијата
Поставување на материјалноста
Проценка на ревизорскиот ризик
Определување на пристапот на ревизијата
Определување на процедурите за избор на примерок
Подготовка на ревизорски план
Изготвување на детални ревизорски програми
Последен чекор во фазата на планирање
Определување на пристапот во ревизијата
01.6.2016 30
Определување на пристапот во ревизијата
01.6.2016 31
Пристапи:
I. СБП – Системски базиран пристап и
II. ДПТ – Директен пристап на тестирање
СБП = кога ревизорот се потпира врз СИК
ДПТ = кога ревизорот нема посебни барања или СИК е мошне слаб за
ревизорот да се потпре врз истиот
Клучни елементи кои ќе ги покрие сесијата
Што е примерок во ревизијата?
Кога и зошто се определува?
Барања на стандардот 530;
Видови на техники за избор на примерок;
Примери и дискусија/прашања
01.6.2016 32
Определување на процедурите за избор на примерок
Определување на процедурите за избор на примерок
01.6.2016 33
Селектирање на сите ставки – 100%;
Селектирање на одредени ставки и
Метода на примерок во ревизијата
Селектирање на ставки за тестирање:
Определување на процедурите за избор на примерок
01.6.2016 34
Методата на примерок во ревизијата претставува:
примена на ревизорски постапки на дел од вкупната популација која е предмет на ревизија, за да се добие компетентен ревизорски доказ за
целата популација
ВАЖНО!Ако популацијата е соодветно избрана, тогаш ревизорските
заклучоци можат да бидат проширени за целокупната популација, во спротивно тие ќе бидат валидни само за избраниот примерок.
Определување на процедурите за избор на примерок
01.6.2016 35
Избор на примерок:
1. Репрезентативен примерок – ставки избрани од популација за која
ревизорот ги познава особеностите на популацијата (ризик од методата
на примерок)
2. Нерепрезентативен примерок – ставки избрани од популација за дел од
популацијата кои не ги делат карактеристиките со остатокот на
популацијата
Определување на процедурите за избор на примерок
01.6.2016 36
I. Статистичка метода и
II. Нестатистичка метода
III. Метода на двофазно избирање на примероци
На ревизорот му овозможуваат:
Да ја определи големината на примерокот
Да ги вреднува резултатите квантитативно и
Да го процени ризикот кој произлегува од примена на методата на
примерок и да извлече заклучоци валидни за целата популација
(дел од ВРР)
Методи за избор на примерок:
Определување на процедурите за избор на примерок
Статистичка метода
Извлекување на ефикасен
примерок
Одлука дали добиениот доказ е
доволен
Квантификација на ризикот од
избран примерок
Нестатистичка метода
Целосно се заснова на
професионално расудување на
ревизорот
Не се заснова на статистички
податоци за оценка на ризикот
од избор на примерок
Дозволува користење на
методата на случаен избор
01.6.2016 37
Определување на процедурите за избор на примерок
Статистичка метода
Метода на случаен избор;
Метода на систематска селекција
ИПМЕ – Избор на примерок
според монетарна единица
Нестатистичка метода
Метода на хаотичен/случаен
избор
метода на избор преку
професионално расудување
01.6.2016 38
Определување на процедурите за избор на примерок
01.6.2016 39
Метода на двофазно избирање на примероци
Подразбира евиденција на повеќе локации;
Невозможно е директно извлекување на примерок;
Пристап со повеќеслојно избирање на примероци;
Примерок според МЕ;
Примерок по случаен избор;
Според проценети ризици;
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот
Фактори:
1. Целта која треба да се постигне со тестирањето на примерокот;
2. Популација од која ќе се извлече примерокот;
3. Можност за користење на стратификација;
4. Проценка на грешки;
01.6.2016 40
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот - Проценка на грешки
Максимална дозволена/толерантна грешка;
Очекувана грешка;
Најверојатна грешка
01.6.2016 41
Поимот „грешки“ подразбира контролни девијации при извршување на тестови на контрола или погрешни прикажувања при извршување на детални
тестови. Грешките се случајни и систематски, во зависност од нивната природа!
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот – Одредување на
големината на примерокот
Планирана големина на примерок = Популација х фактор на уверување
Прецизност на планирање
01.6.2016 42
ВАЖНО!
Се употребува само кај еднофазното избирање на примероци, не и кај
двофазното!
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот – Одредување на
големината на примерокот според монетарна единица и примерок по
случаен избор
01.6.2016 43
Големина на примерок =
Вредност на популација (во
МЕ)Фактор на
ризик
Прецизност (во МЕ)
х
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот - Проценка на грешки
Грешка = Грешка како % во однос на вкупната вредност на
тестирани трансакции
01.6.2016 44
ВАЖНО!
Грешки = контролирани девијации при извршување на тестови на контроли
или погрешни прикажувања при извршување на тестови на детали!
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот - Проценка на грешки
1. Максимално дозволена/толерантна грешка (ТГ);
2. Најверојатна/Очекувана грешка (НОГ);
ТГ = Максимално ниво на грешка кое ревизорот е подготвен да го
прифати без истата да влијае на усогласеноста на ревизорските цели;
НОГ = Грешка која ревизорот ја проценува во однос на збирот на
екстраполирани случајни и систематски грешки, води кон маргина на
неизвесност!!!!
01.6.2016 45
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот - Проценка на грешки
Primer_ Greska_mk.docx
01.6.2016 46
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот - Проценка на грешки во
ФИ и пресметка на ниво на прецизност
01.6.2016 47
ВАЖНО!
Проценка на грешки се користи за пресметување на големина на примерок; Проценка на грешки се користи за одредување на материјалноста и
ревизорски пристап;
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
А. Планирање и проектирање на примерокот
Б. Одредување на големината на примерокот/избор на ставки за
тестирање
В. Тестирање на избраните елементи вклучени во примерокот
Г. Вреднување на резултатите
01.6.2016 48
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Б. Одредување на големината на примерокот/избор на ставки за
тестирање
Карактеристики на популацијата:
Соодветна
Целосна
Можност за стратификација (целта на стратификацијата е намалување на
варијабилноста на ставките во рамки на секој стратум, кое дозволува големината на примерокот да биде
намалена , без пропорционално зголемување на ризикот од примена на методата на примерок)
01.6.2016 49
Определување на процедурите за избор на примерок
01.6.2016 50
Селектирање на ставки за тестирање
Primer_selektiranje_stavki_testiranje.docx
Важно! Ревизорот секогаш ќе ги тестира сите поединечни ставки кои се во износ
или го надминуваат износот на прагот на материјалност. Ревизорот секогаш ќе ги тестира оние ставки кои иако се под прагот на
материјалност, според негово професионално мислење се со значаенризик.
Одлуката за изборот на пристап за избор на ставки за тестирање, зависи оддадените околности (ревизорски ризик, материјалност, еднородност илиразнородност на ставките, нивото на доверба и потпирање врз СИК и сл.)
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Б. Одредување на големината на примерокот/избор на ставки за тестирање
Утврдување на големина на примерок зависи од:
Ризик од примена на метода на примерок; Дозволени грешки и Степен на очекувани грешки
Методи за селектирање – случајни нумерички табели, компјутерски програми,
систематско и случајно селектирање
01.6.2016 51
ВАЖНО!Колку е помал ризикот кој ревизорот очекува да го прифати, толку ќе биде
поголем примерокот за тестирање!
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Б. Одредување на големината на примерокот/избор на ставки за
тестирање
01.6.2016 52
Користење на софтверски решенија – CAAT’s и IDEACAAT’s – Computer Assisted Audit Techniques – Компјутерски помогнати ревизорски техники Извлекува примерок врз основа на специфицирани критериуми; Пресметува односи и избира индикатори кои не успеваат да ги исполнат
поставените критериуми; Проверува аритметичка точност; Подготвува извештаи (планирано наспроти остварено); Врши стратификација на податоци (на пр. Фактури според клиент или
рочност); Ги следи трансакциите преку компјутерскиот систем; Не ги заменува ревизорските постапки, туку само го заштедува времето
на ревизорот
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Б. Одредување на големината на примерокот/избор на ставки за
тестирање
01.6.2016 53
IDEA - Interactive Data Extraction and Analysis - софтвер за анализа на податоци и алатка за интеграција која се користи кај ревизијата и истраги против измами, со уникатни ф-ции: Внесува податоци од широк опсег на видови на досиеја; Врши анализи на податоци вклучително и целосни статистики,
профилирање, заклучоци и рочност; Спроведува тестирања на невообичаени или чудни ставки користејќи
избор на примерок или некои покомплексни критериуми; Врши секакви пресметки; Врши тестирања на испуштени или дуплирани ставки; Врши избор на примерок според различни методи; Споредува и усогласува податоци од различни извори;
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Б. Одредување на големината на примерокот/избор на ставки за
тестирање
01.6.2016 54
Одржува ревизорска трага за сите извршени операции на ревизијата; Извршува поголем обем на работа за пократко време; Не ги заменува ревизорските постапки, туку само го заштедува времето
на ревизорот; Мора да биде користен од обучен кадар, да биде составен дел од планот
на ревизијата за да обезбеди уверување и консултативна услуга која се однесува на ИТ системот на субјектот во функција на ефикасноста на ревизијата;
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Б. Одредување на големината на примерокот/избор на ставки за
тестирање
01.6.2016 55
Користење на софтверски решенија – CAAT’s и IDEA
RB_sampl_IDEA_mk.xlsRB_sampl_IDEA_primer_mk.doc
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
В. Тестирање на избраните елементи вклучени во примерокот
Фаза на извршување на ревизијата;
Можна примена на ревизорските постапки кај други ставки;
Можност за повторно селектирање;
01.6.2016 56
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Г. Вреднување на резултатите:
Анализа на откриените грешки преку тестирања – причини за настанување и нивна природа, ефекти врз ФИ;
Проценка на “најверојатно ниво на грешки или исклучоци“ во популацијата;
Екстраполација на резултати од тестирањата - „горна граница на грешки“ во споредба со максимална граница на грешка;
01.6.2016 57
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Г. Вреднување на резултатите – директни тестови
01.6.2016 58
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Г. Вреднување на резултатите – директни тестови/неприфатливи резултати
Постапки:
Проверка на соодветноста на направените претпоставки за материјалност и
ризик;
Дополнителни ревизорски активности во однос на природата на грешките –
доколку грешките се систематски;
Спроведување на понатамошна ревизорска работа што ќе ја опфаќа целата
популација (важност на планирањето и изборот на постапки и методи);
Обезбедување на докази со аналитички постапки на дополнително избирање
на примероци за тестирање, пред сугерирање на корекции во ФИ
(зголемување на големина на примерок);
01.6.2016 59
Определување на процедурите за избор на примерок
Фази во примена на МП
Г. Вреднување на резултатите – директни тестови/проценка на грешка
од монетарен аспект
Материјалноста на утврдени грешки се изразува во конкретни
монетарни единици, во однос на поставени монетарни ограничувања
за грешката;
Се земаат предвид само резултатите од деталните тестирања и
аналитичките постапки;
01.6.2016 60
01.6.2016 61
МСР 530
БЛАГОДАРАМ ЗА ВНИМАНИЕТО!!!!!!!!!!!!!
ДАЛИ СТЕ РАСПОЛОЖЕНИ ЗА:
ДИСКУСИЈА?
ПРАШАЊА?
Контакт:e mail: [email protected]. 072 551 825LinkedIn: http://mk.linkedin.com/pub/m-sci-tanja-tasevska-csa-
iditscd-cfe-cpa/9/736/b8b/