Παύλειος Λόγος Τεύχος 111

ΤΕΥΧΟΣ 111 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 23310 20951 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΠΕΙΡΑΙΩΣ 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ETOΣ KΑ΄TEYXOΣ 111

ΣΕΠΤ - ΟΚΤ 2014

σελ 6

σελ 16

σελ 24

EΞΩΦYΛΛOΗ ΑΘΠ ο Οικουμενικός Πατριάρχης

κ Βαρθολομαίος σε πάρκο λουλουδιών της Κωνσταντινουπόλεως

ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛOΕκατομμύρια τουλίπες στολίζουν κάθε άνοιξη

την Κωνσταντινούπολη

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

190 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ Ι ΜΟΝΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΟΔΗΣΣΟΥτου μον Γερασίμου Μπεκέ

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑτου π Νεκταρίου Σαββίδησελ 30

σελ 8

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΙΝΔΙΚΤΟΥ

σελ 4ΔΙMHNIAIO

OPΘOΔOΞOΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣBEPOIAΣ NAOYΣHΣ

KAI KAMΠANIAΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣΣεβασμιώτατος

Mητροπολίτης Bεροίαςκ Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE ΛI ΔO ΠOI HΣH KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA Mον Γεράσιμος Mπεκές ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Θεόδωρος Αναστασόπουλος

ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ EKTYΠΩΣH laquoTYPE PRESSraquo Nέα Nικομήδεια

ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ Μον Αντώνιος Σισμανίδης ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ-ΛONTAI ΣTHΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOYΠEPIOΔIKO laquoΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣraquoΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO-ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ TΘ 241 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317 ΦAΞ 23310 25275 E-mail gerbekesyahoogr

X E I P O Γ P A Φ A A Σ X E T Ω Σ ΔH MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI-ΣTPE ΦONTAI

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Δ ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ amp ΚΥΠΡΟ 40 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY

website

wwwimveriasgr

Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ (Β΄μέρος)του Αντωνίου Κολτσίδα

σελ 12 ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΛΑΤΡΕΙΑτου Ιωάννη Σιδηρά

ΘΛΙΨΕΙΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗτου Αρχιμ Ιερεμίου Γεωργαλήσελ 14

σελ 20

Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΣΤΟ ΗΘΟΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΩΝτου Αρχιμ Θεοφίλου Λεμοντζή

σελ 22ΜΕ ΠΑΡΡΗΣΙΑτου Αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΜΟΥΤΣΙΑΛΗΣτου Αρχιδιακόνου Προδρόμου Γκιρτζαλιώτη

κοινή Μήτηρ πάντων τῶν Ὀρθοδόξων ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χρι-στοῦ τό Σῶμα τοῦ αἰωνίου Κυρίου τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ Χριστοῦ ἱερουργεῖ φιλοστόργως διά

πασῶν τῶν ἐνεργειῶν αὐτῆς μάλιστα δέ διά τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί τῆς προσφορᾶς τῶν δώρων Αὐτοῦ πρός τόν Δημιουργόν αὐτῶν τό μυστήριον τῆς σωτηρίας τῶν τέκνων αὐτῆς Καί πράττει τοῦτο ἔχουσα καί ἀποδεικνύ-ουσα τήν ἀπέραντον καί ἀδιάκριτον ἀγάπην πρός πᾶν μέλος αὐτῆς εἰς τόν βαθμόν κατά τόν ὁποῖον τήν ἐπιδει-κνύει καί ὁ ἐπουράνιος Πατήρ ἡμῶν

Τήν παρουσίαν πάντων τῶν τέκνων της ἔχουσα πάντοτε ἐν τῇ προσευχη-τικῇ μνήμῃ αὐτῆς ἡ Ἐκκλησία διατηρεῖ ζωηρόν ἐνδιαφέρον καί μέριμναν διά πᾶν ὅτι ἔχει σχέσιν καί ἐπηρεάζει τήν ζωήν αὐτῶν Διό καί δέν μένει ἀσυγκί-νητος καί ἀδιάφορος ἐκ τῆς συνεχιζο-μένης καταστροφῆς τοῦ φυσικοῦ περι-βάλλοντος ἡ ὁποία καθ᾿ ἡμέραν συ-ντελουμένη ἕνεκα τῆς ἀπληστίας τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς ματαίας φιλαργύρου σπουδῆς καί κερδοφορίας συνιστᾷ ἐν τῇ οὐσίᾳ ἀποστροφήν τοῦ προσώπου τοῦ Κυρίου καί ὡς ἐκ ταύτης ταραχήν

τῆς κτίσεως καί διάσπασιν τῆς κορωνί-δος τῆς δημιουργίας τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως καί ἀπειλήν αὐτῆς ταύτης τῆς συνεχίσεως τῆς ζωῆς

Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καί ἡ ἡμετέρα Μετριότης ἤδη ἀπό πολλῶν ἐτῶν ἀξιολογοῦντες τά σημεῖα τῶν καιρῶν ἀλλά καί ἐν πιστότητι εἰς τό εὐχαριστιακόν χρέος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἀνεκηρύξαμεν καί ἀφιερώ-σαμεν τήν 1ην Σεπτεμβρίου ἑκάστου ἔτους ἀρχήν τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους εἰς ἱκετηρίους καί ἱλαστηρίους δεήσεις ὑπέρ τῆς διαφυλάξεως τῆς κληροδοτηθείσης ἡμῖν δημιουργίας τοῦ Θεοῦ τοῦ περιβάλλοντος Κατά τήν ἡμέραν ταύτην κλίνομεν γόνυ ψυχῆς καί καρδίας καί ἐξαιτούμεθα παρά τοῦ Θεοῦ Λόγου νά ἐπιβλέψῃ φιλανθρώ-πως ἐπί τήν δημιουργίαν Αὐτοῦ καί παραβλέπων τάς ἁμαρτίας καί τήν ἀπληστίαν ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων νά laquoἀνοίξῃ τήν χεῖρα Αὐτοῦ καί νά πλη-ρώσῃ χρηστότητος τά σύμπανταraquo καί νά ἀνασχέσῃ τήν καταστροφικήν πο-ρείαν τοῦ κόσμου

Εἶναι βεβαίως ἀληθές ὅτι κατά τάς τελευταίας δεκαετίας ἐπετεύχθη σημα-ντική πρόοδος οὐχί βεβαίως ἐπαρκής εἰς τόν τομέα τῆς προστασίας τοῦ περιβάλλοντος μέ τήν διαρκῆ εὐαι-σθητοποίησιν τῆς κοινῆς γνώμης τήν

λῆψιν προληπτικῶν καί ἀνασταλτικῶν μέτρων τήν λειτουργίαν προγραμ-μάτων ἀειφορίας τήν στροφήν πρός ἠπίας μορφῆς πηγάς ἐνεργείας καί πολλά εἰσέτι καρποφόρα καί ἀξιόλογα μέτρα καί δράσεις εἰς ἅς συνέβαλον καί αἱ προσπάθειαι καί ἡ μέριμνα τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντι-νουπόλεως ἐν συνεργασίᾳ καί μετά διεθνῶν οἰκολογικῶν ἱδρυμάτων καί ὀργανισμῶν

Ἑορτάζοντες καί ἐφέτος τήν ἑορ-τήν τῆς Βυζαντινῆς Ἰνδικτιῶνος καί εἰσερχόμενοι εἰς ἕνα νέον ἐνιαυτόν τῆς χάριτος τοῦ Κυρίου ἀπευθυνόμεθα πρός τό εὐλογημένον Ὀρθόδοξον πλήρωμα καί πρός τόν κόσμον ὅλον καί καλοῦμεν πάντας εἰς συνεχῆ ἐπαγρύπνησιν εὐαισθητοποίησιν καί συστράτευσιν τῶν δυνάμεων πρός ἐπιστροφήν εἰς μίαν κατάστασιν ἄν ὄχι εἰς τήν πρωτόπλαστον ἀπολύτως εὐχαριστιακήν καί δοξολογικήν ἀλλά τοὐλάχιστον εἰς ἀποπνέουσαν τήν χά-ριν καί τό ἔλεος τοῦ Κυρίου

Ἡ ἄνευ φραγμῶν ληστρική ἐκμετάλ-λευσις τῶν φυσικῶν πόρων τῆς δημι-ουργίας ἀποτελοῦσα τήν κυρίαν αἰτίαν καταστροφῆς τοῦ φυσικοῦ περιβάλλο-ντος εἶναι κατά τήν μαρτυρίαν τῆς θεο-λογίας τῆς τέχνης καί τῆς λογοτεχνίας ἀποτέλεσμα πτώσεως τοῦ ἀνθρώπου

Η

Πατριαρχικό Μήνυμαἐπί τῇ ἀρχῇ τῆς Ἰνδίκτου

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο ΣΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΧΑΡΙΝ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ

ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΤΟΥ ΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ ΚΥΡΙΟΥΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα

4 Παύλειος Λόγος


παρακοῆς πρός τήν ἐντολήν τοῦ Κυ-ρίου καί μή συμμορφώσεως πρός τό Θέλημα τοῦ Θεοῦ

Ἡ Ἐκκλησία παρέχει τό ἀντίδοτον διά τήν θεραπείαν τῶν οἰκολογικῶν προβλημάτων καλοῦσα τούς πάντας εἰς ἀποκατάστασιν τῆς εἰκόνος τοῦ Θεοῦ εἰς τό ἀρχαῖον τό πρωτότυπον κάλλος Ἡ ἀνόρθωσις τῆς πεπτωκυΐας φύσεως τοῦ ἀνθρώπου τῇ ἐπιπνοίᾳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τῇ μετοχῇ εἰς τάς δωρεάς αὐτοῦ ἀποκαθιστᾷ καί τήν ἁρμονικήν σχέσιν τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν κτίσιν καί τήν δημιουργίαν τήν ὁποίαν ἐποίησεν ὁ Θεός πρός χαράν τέρψιν καί ἀπόλαυσιν αὐτοῦ ἀλλά καί ἀναγωγήν αὐτοῦ εἰς τόν Ἴδιον τόν Πλάστην

Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία καλεῖ ἡμᾶς laquoἐπεξεργάσασθαι ἐν Λόγῳ Θεοῦ καί Πνεύματι ζωοποιῷ τόν ξύμπαντα κό-σμονraquo ὡς ὁ σήμερον ἑορταζόμενος Ἅγιος Συμεών ἐν τῷ στύλῳ καί ἀπό τῶν αἰσθητῶν καί φυσικῶν νά ἀναβαί-νωμεν εἰς τά laquoμετά τά φυσικάraquo καί νά κύπτωμεν εἰς laquoτά τῆς θεολογίας ἁπλᾶ καί ἀπόλυτα μυστικά θεάματαraquo ὥστε ἀπό τῆς κτίσεως νά ἀναγώμεθα εἰς τόν Κτίστην

Ἡ ἐνοικοῦσα ἐπίπνοια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι αὐτή ἡ ὁποία θεοῖ τόν μέτοχον αὐτῆς καί ἑνοποιεῖ συγχρό-νως τόν ἄνθρωπον μέ τό περιβάλλον αὐτοῦ ὥστε νά αἰσθάνεται αὐτό ὡς μέρος τοῦ ἑαυτοῦ του καί νά σέβεται αὐτό ὡς κάτι τό ἱερόν χωρίς νά πα-ρασύρεται εἰς καταχρήσεις καί ὑπερ-βολάς

Ὁ σεβασμός καί ἡ τροφή τοῦ ἀνθρώπου ἐκ τοῦ φυσικοῦ κόσμου ἀσφαλῶς καί δέν ἐπιτυγχάνεται διά τῆς ἀπλήστου χρήσεως αὐτοῦ ἀλλά διά τοῦ σεβασμοῦ αὐτοῦ δηλαδή τοῦ ἀλληλοσεβασμοῦ τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν συνάνθρωπον τοῦ ἀνθρώ-που πρός τά ἔμβια ὄντα ἀλλά καί τά ἔχοντα ἰκμάδα καί προσφοράν ζωῆς

laquoκαλά λίανraquo καί ἐν σοφίᾳ καί ἁρμονίᾳ πλασθέντα μόνῳ τῷ λόγῳ τοῦ Κυρίου ὁρατά τε καί ἀόρατα στοιχεῖα τῆς φύ-σεως Τοιουτοτρόπως θά δυνηθῶμεν νά πίωμεν ὕδωρ ἐκ τῆς ζωοποιοῦ πέτρας νά βλέπωμεν τόν αἰσθητόν ἥλιον καί ἀναγώμεθα εἰς τόν νοητόν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης νά ἀτενίζωμεν τόν ὑλικόν στῦλον τοῦ Ὁσίου Συμεών καί νά βλέπωμεν τόν ἀληθινόν στῦλον τοῦ φωτός νά βλέπωμεν τάς νεφέλας τῶν ὑδάτων μέ στόχον νά εἰσέλθωμεν εἰς τήν νεφέλην τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἰς τήν κατάπαυσιν ὅπου πρόδρο-μος ὑπέρ ἡμῶν εἰσῆλθε Χριστός νά σπουδάσωμεν ἀπογραφῆναι μετά τῶν πρωτοτόκων εἰς τήν ἐν οὐρανοῖς Ἐκκλησίαν Μόνον ὑπό τοιοῦτον φρόνημα κινούμενοι ἐν σεβασμῷ τῆς προσφορᾶς ἑκάστου ἐμβίου ὄντος καί φυτοῦ εἰς τήν παγκόσμιον λειτουργίαν τῆς ζωῆς θά ἐπιλύσωμεν αὐτομάτως διά τῆς Θείας Χάριτος καί ὄχι διά τῆς ἀνθρωπίνης ἀδυνάμου βίας πάντα τά περιβαλλοντικά μας προβλήματα Τό μήνυμα τοῦτο ζωῆς εἶναι μήνυμα ὑποχρεώσεως νά συνεχίσωμεν τόν πνευματικόν ἀγῶνα καί τήν προσπά-θειαν προσευχόμενοι προτρεπό-μενοι παρακαλοῦντες ἱκετεύοντες ἐφιστῶντες τήν προσοχήν πάντων εἰς τήν ἀναγκαιότητα προστασίας ἡμῶν αὐτῶν ἀπό τῆς ἐπερχομένης ὀργῆς ἐπί τήν κτίσιν λόγῳ τῆς ἀλλοιώσεως αὐτῆς

Ἡ συνεχής προσήλωσις τοῦ ἀνθρώπου εἰς τά γήϊνα καί φθαρτά εἶναι ἡ προκαλοῦσα καί τά προβλήμα-τα εἰς τήν δημιουργίαν καθότι ὅσον περισσότερον στρεφόμεθα εἰς τήν γῆν τόσον περισσότερον ἀπομακρυ-νόμεθα τοῦ οὐρανοῦ καί τοῦ Θεοῦ

Τήν ὀφειλετικήν καί σωτηριώδη δέ-σμευσιν αὐτῆς ὑπέρ τῆς προστασίας τοῦ περιβάλλοντος καί τῆς συνεχίσε-ως ἐν πνευματικῇ καί ὑλικῇ ἀκμῇ τῆς ἐπί τοῦ πλανήτου ἡμῶν ζωῆς τοῦ κό-σμου τοῦ Θεοῦ ἀναλαβοῦσα ἐν φόβῳ

Θεοῦ ἡ Μήτηρ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία καί καλλιεργοῦσα ἀδιαλείπτως μελετᾷ τήν πραγματο-ποίησιν Οἰκολογικοῦ Συνεδρίου κατά τόν προσεχῆ Ἰούνιον ἐν τῇ ἕδρᾳ αὐτῆς ἐπί τοῦ θέματος laquoΘεολογία Οἰκολογία καί Λόγος διάλογος διά τό περιβάλ-λον τήν λογοτεχνίαν καί τάς τέχναςraquo Στόχος αὐτοῦ ἡ ἀφύπνησις τῆς πα-γκοσμίου συνειδήσεως ἐπί τῆς εἰδικῆς καί ἰδιαιτέρας σημασίας πτυχῆς τῆς ἠθικῆς καί πνευματικῆς διαστάσε-ως τῆς οἰκολογικῆς κρίσεως καί τῆς ἐπαναφορᾶς τοῦ περιβάλλοντος εἰς τό laquoἀρχαῖον κάλλοςraquo τό φυσικόν τό ἱερόν τό ἅγιον τό τέλειον ὡς ἐξῆλθεν ἐκ τῶν χειρῶν τοῦ τεχνουργήσαντος αὐτό Θεοῦ Λόγου εἰς ἀπόλαυσιν καί τροφήν ἡμετέραν μετά ἰδιαιτέρων ἀναφορῶν εἰς τήν σχέσιν αὐτοῦ πρός τήν τέχνην καί τήν λογοτεχνίαν

Ἔχοντες laquoἐν ἑαυτοῖς ἀπαράθραυ-στον τήν μνήμην τῶν κριμάτωνraquo τοῦ Κυρίου μαρτυροῦμεν ἀπό τοῦ Ἱεροῦ τούτου Κέντρου τῶν πανορθοδόξων τοῦ λόγου τό ἀληθές καί ἐφιστῶμεν τήν προσοχήν πάντων ἐπί τῶν ἐπα-πειλουμένων δεινῶν τά ὁποῖα ἡ Χάρις τοῦ Κυρίου ἐκ φιλανθρώπου προνοίας ἀσφαλῶς δέν θά ἐπιτρέψῃ καλοῦντες τούς πάντας εἰς ἐπιστρά-τευσιν πρός καί διά τῆς προστασίας τοῦ περιβάλλοντος ἡμᾶς κόσμου ἐπι-στροφήν εἰς τήν Πηγήν τῆς Ζωῆς ταῖς πρεσβείαις τῆς Ὑπεραγίας ἡμῶν Θεο-τόκου τῆς Παμμακαρίστου τοῦ Ὁσίου Συμεών τοῦ Στυλίτου καί πάντων τῶν Ἁγίων Ἀμήν

βιδacute Σεπτεμβρίου αacuteὉ Κωνσταντινουπόλεως

ΒαρθολομαῖοςΔιάπυρος

πρός τόν Θεόν εὐχέτης

Παύλειος Λόγος 5

Βακουφικά κατοικίεςH ευρύτερη περιοχή του ναού

αποτελούσε ιδιοκτησιακό χώρο ndash τα λεγόμενα βακουφικά κτήματα και η όλη περιοχή ήταν αδιαμόρφωτη και σε πολλά της σημεία χέρσα Προτού δε διαμορφωθεί η σημερινή πλατεία τους Αγίου Αντωνίου (δυτικά) και δια-νοιχθούν οι παράπλευροι σημερινοί δρόμοι Βερμίου (βόρεια) Ευδοξίας Μαλακούση (νότια) και Ελευθερίου Βε-νιζέλου (ανατολικά) υπήρχαν στο χώρο τους μικρά εκκλησιαστικά κτίσματα του ναού τα βακουφικά τα οποία προσφέ-ρονταν στους πρόσφυγες ως πρόχει-ρες κατοικίες και μέχρι την μονιμότερη εγκατάστασή τους στη Βέροια Κυρίως σε εκείνες τις κατοικίες εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι πρόσφυγες που έφτασαν από τη Θράκη μετά το 1914 κατοίκη-σαν δε εκεί μέχρι το 1920 οπότε και επέστρεψαν στα απελευθερωθέντα μέρη τους Βέβαια αργότερα και μετά την απώλεια της Ανατολικής Θράκης εμφανίστηκε και πάλι το προσφυγικό στοιχείο το οποίο όμως άρχισε τμημα-τικά να τακτοποιείται σε μονιμότερες κατοικίες Οπωσδήποτε όμως η προ-σφορά του ναού του Αγίου Αντωνίoυ με τη φιλοξενία των προσφύγων ήταν πολύτιμη για εκείνους τους δύσκολους και ταραγμένους καιρούς

Στο σημείο όμως αυτό πρέπει να σημειώσουμε και το αναμφισβήτητο γε-γονός πως ο ναός του Αγίου Αντωνίου αδικήθηκε κατάφορα με την απόσπαση όλων των βακουφικών τμημάτων του προκειμένου να διανοιχθεί η έμπρο-σθεν ομώνυμη πλατεία και οι παρα-πάνω παράπλευροι οδοί και κυρίως η Ελευθερίου Βενιζέλου η οποία αρχικά είχε χαραχθεί πολύ χαμηλότερα και ανατολικά από την εκκλησία του Με-γάλου Θεολόγου και θα περνούσε από τη σημερινή οδό Πίνδου καταλήγοντας απευθείας στη σημερινή λεωφόρο

Θεσσαλονίκης Τα ιδιωτικά συμφέροντα όμως laquoέσπρωξανraquo την οδό Ελευθερίου Βενιζέλου δυτικότερα με αποτέλεσμα να φτάσει λίγο έξω από το Ιερό Βήμα του ναού και έτσι να χαθούν όλες οι ανατολικές του εκτάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν φιλαν-θρωπικά κτίσματα και ιδρύματα Κι αυτή η επισήμανση γίνεται γιατί ενώ οι αποζημιώσεις των γύρω ιδιωτικών ιδιοκτησιών υπήρξαν πολύ υψηλές οι αντίστοιχες αποζημιώσεις για τις εκκλησιαστικές εκτάσεις του ναού (τα βακουφικά) ήταν από ασήμαντες έως ανύπαρκτες Και βέβαια το γεγονός εκείνο καθιστούσε πολύ δύσκολο το φι-λανθρωπικό και ανθρωπιστικό σκοπό σύμφωνα με την αγαθοεργό πρόθεση του ιερού ναού του Αγίου Αντωνίου

Προς αποκατάσταση δε της παρα-πάνω αδικίας η Εκκλησιαστική Επιτρο-πή του Αγίου Αντωνίου υπέβαλε στις δημοτικές αρχές αίτημα για ανέγερση διώροφων οικοδομών παράλληλα με τη σημερινή οδό Βερμίου προκειμένου να δημιουργηθούν ξενώνες υποδοχής

επισκεπτών και προσκεκλημένων του ναού και άλλες πολιτιστικές κοινωνι-κές και φιλανθρωπικές υπηρεσίες Και μάλιστα όχι μόνο δε δόθηκε η σχετική δημοτική άδεια αλλά και το ήδη υπάρ-χον κτίσμα του παλαιού laquoΞενώνα ndash Θεραπευτηρίου ψυχώνraquo να μη μπορεί να ανακαινισθεί και να προεκταθεί με αποτέλεσμα να υπολειτουργεί και ουσι-αστικά να μένει ανεκμετάλλευτο μέχρι και σήμερα λόγω απουσίας σχετικών αδειών και λόγων ελλείψεων οικονομι-κών πόρων

Πανηγύρι - laquoΠαγκίραraquoΣύμφωνα με την τοπική παράδοση

της Βέροιας ο πολιούχος της Άγιος Αντώνιος γιόρταζε δυο φορές˙ μια στην laquoκανονικήraquo του μέρα στις 17 Ιανουα-ρίου την ημέρα της ανακομιδής του λειψάνου του στην πόλη και μία laquoεπι-πλέονraquo την 1η Αυγούστου το γνωστό πανηγύρι της Αγίας Σολωμονής Και επειδή συνηθιζόταν κατά τη θρησκευ-τική εορτή του τιμώμενου Αγίου να τελείται παράλληλα και εμποροπανήγυ-ρις-παζάρι κι αφού ndash στην περίπτωση του Αγίου Αντωνίου ndash η χειμερινή μέρα δεν ενδεικνυόταν καθιερώθηκε και η laquoδεύτερη γιορτή του Αγίουraquo κατά την οποία μέσα στο κατακαλόκαιρο γινόταν και η περίφημη εμποροπανήγυρίς του η γνωστή στους Βεροιώτες laquoπαγκίραraquo

Παλαιότερα το πανηγύρι της πρώ-της Αυγούστου διαρκούσε οχτώ μέρες και είχε καθαρά θρησκευτικό χαρακτή-ρα γρήγορα όμως έγινε και εμπορικό Σε όλη τη διάρκεια της νύχτας (της 31ης Ιουλίου προς την 1η Αυγούστου) συνέρρεαν οι πιστοί της Βέροιας και όλης της περιοχής καθώς και αποστολές από τους περισσότερους γειτονικούς ναούς προσκυνούσαν το σκήνωμα του Αγίου (το laquoΚουβούκλιοraquo στο οποίο φυλάσσονται τμήματα λειψά-νων του Αγίου ndash η κάρα του και τμήμα

του Αντωνίου Κολτσίδα

Ο Ναός του Αγ Αντωνίου πολιούχου Βεροίας

Β´μέρος


χεριού παλάμης) και με το ξημέρωμα της 1ης Αυγούστου τελούνταν αρχιερα-τική λειτουργία και όλο το εκκλησίασμα βάδιζε γύρω από τη μουριά του laquoπε-ριφρασσόμενου τάφουraquo Και μετά το πανηγύρι με την αγορά με τα όργανα με το χορό και τα παιχνίδια Ιδιαίτερη κίνηση είχε η αγορά των ρούχων και τα είδη προικός και οικιακής χρήσης και εντύπωση προκαλούσε η ποικιλία των παιχνιδιών και των laquoθαυμάτωνraquo (κού-νιες και τραμπάλες το περίφημο laquoκα-νόνιraquo παπαγάλοι που μιλούσαν μάγοι φίδια και μαϊμούδες θαυματοποιοί και ταχυδακτυλουργοί)

Σήμερα το πανηγύρι του Αγίου Αντωνίου εξακολουθεί να γίνεται περι-ορισμένα όμως χρονικά και εμπορικά διαρκεί το πολύ τρεις ημέρες και εκτί-θενται από μοναχούς εκκλησιαστικά μικροαντικείμενα προς πώληση (εικό-νες κομποσκοίνια θυμιάματα φυλαχτά και ενθύμια) και αντικείμενα οικιακής χρήσης σε πάγκους μικροπωλητών Στο τελετουργικό του μέρος κατά την ποιμαντορία του σεβασμιωτάτου κ Παντελεήμονος Το απόγευμα της 31ης Ιουλίου τελείται ο Μέγας Εσπερινός και στη συνέχεια λιτανεία της Ιεράς Εικόνας και των Σεπτών Λειψάνων του Αγίου Αντωνίου στους δρόμους της Βέροιας ndash λιτανεία που ακολουθεί ο Παντελεή-μονας σύσσωμο το ιερατείο της πόλης και πλήθος πιστών Την επομένη πρώ-τη Αυγούστου τελείται η πάνδημη πα-νηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία παρόντων των πολιτικών και στρατιωτι-κών αρχών της Βέροιας

Η πυρκαγιά της Βέροιας το 1864

Στις 15 Αυγούστου του 1864 ημέ-ρα Παρασκευή που οι περισσότεροι Βεροιώτες έλειπαν από τα σπίτια τους αφού βρίσκονταν στο πανηγύρι της Παναγίας Δοβρά laquoκάηκε η Βέροιαraquo

Η φωτιά ξεκίνησε από την αγορά και αφού κατέκαψε όλο το κεντρικό τμήμα της πόλης έφτασε στο νότιο τμήμα της μέχρι το σπίτι του Τζιτζέ ρίπτοντας σε αποκαΐδια και ερείπια πάνω από 100 σπίτια πάνω από 300 κάθε είδους κα-ταστήματα οκτώ εκκλησίες (και με την επακολουθήσασα πυρκαγιά του 1873) μεταξύ των οποίων και ο ναός της Αγί-ας Ιερουσαλήμ (της πρώτης πολιούχου της Βέροιας) και του Αγίου Αντωνίου (απομένοντας στο κέντρο της πόλης μόνο η εκκλησία του Προφήτη Ηλία) το Ελληνικό Σχολείο τη Μητρόπολη κα-θώς και τη βιβλιοθήκη (και laquoένα τζαμί το επωνομαζόμενο ldquoτης Αρκούδαςrdquoraquo ) σύμφωνα με ενθύμηση παλιών ευαγ-γελίων

Για την αιτία της μεγάλης πυρκαγιάς και πώς αυτή άρχισε και εξαπλώθηκε υπάρχουν δυο εκδοχές

Η πρώτη θεωρεί αίτιο και ένοχο κάποιο Τούρκο ο οποίος για εκδίκηση έβαλε τη φωτιά στο μπακάλικο κάποιου βεροιώτη χριστιανού γιατί δεν του έδω-σε τα τρόφιμα που ψώνισε επειδή δεν του τα πλήρωνε Από εκείνο λοιπόν

το μπακάλικο η φωτιά εξαπλώθηκε κατακαίοντας το κεντρικό τμήμα της Βέροιας

Η δεύτερη θεωρεί πως τη φωτιά την έβαλαν οι Βεροιώτες επίτροποι του ναού του Αγίου Αντωνίου Μαλούτας και Τσούπελης επειδή ήθελαν να ενο-χοποιήσουν το μητροπολίτη Θεόκλητο το Βυζάντιο τον οποίο με δικές τους ενέργειες απέπεμψαν από τη Βέροια αποδίδοντάς του την επαλήθευση της κατάρας του δεσπότη που εγκαταλεί-ποντας τη Βέροια ένα χρόνο πριν από την εκδήλωση της πυρκαγιάς την κατα-ράστηκε λέγοντας laquoΛίχνη και άνεμος να γίνη η Βέροιαraquo

Η Τρίτη αναφέρεται στην αμέλεια του καντηλανάφτη του Αγίου Αντωνίου laquoπου λεν πως ξέχασε μεθυσμένος να σβήσει τα καντήλιαraquo

Η τρομερή καταστροφή των οικιών των καταστημάτων και των εκκλησιών της Βέροιας αναστάτωσε την κοινωνία της πόλης και ο μητροπολίτης Σωφρό-νιος Α΄ Χρηστίδης (1863-1869) συγκά-λεσε τη Δημογεροντία και όρισε έκτακτη Επιτροπή με το σκοπό της καταγρα-φής των καταστροφών της πυρκαγιάς και της καταγραφής και της διανομής των συγκεντρωμένων από προσφο-ρές και δωρεές χρημάτων και αγαθών στους πληγέντες

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣΑπέναντι σελ εσωτερικό του ναού με προ-σκυνητές που διανυκτερεύουν το βράδυ της πανηγύρεωςΕπάνω διάφορα παιγχνίδια στο προαύλιο του ναούΔίπλα Ομάδα εθελοντών για την ανοικοδόμιση μετά την πυρκαγιά του 1864


πό την εποχή του Διαφωτισμού και μετέπειτα κάποιοι οραματίσθηκαν έναν κόσμο απαλ-λαγμένο από κάθε είδους θρησκευτι-κότητας προσπα-θώντας να περι-

θωριοποιήσουν ή και να καταργήσουν κάθε είδους θρησκευτικής εκδήλωσης Τα τελευταία χρόνια γίνεται έντονη συζήτηση σε διαφορετικά επίπεδα και με διαφορετικά ακροατήρια σχετικά με την παρουσία της Εκκλησίας στη δημόσια κοινωνική ζωή με ποικίλες απόψεις να εκφράζονται όπως χωρι-σμός Εκκλησίας - Κράτους κατάργηση θρησκευτικού μαθήματος κατάργηση θρησκευτικών συμβόλων κα Η θρη-σκεία δεν θεωρείται ως ένα κοινωνικό γεγονός αλλά ως μια ιδεολογία ως μια καθαρά ιδιωτική υπόθεση σύμφωνα με την προτεσταντική αντίληψη όπου η θρησκεία είναι μια ατομική σχέση ανθρώπου και Θεού Κατά συνέπεια αποτελεί ατομική υπόθεση η οποία δεν μπορεί να έχει σχέση με τη δημό-σια ζωή

Απέναντι στα παραπάνω διλήμ-ματα που τίθενται όλο και πιο πολύ επιτακτικά τα τελευταία χρόνια δεν θα επιχειρηματολογήσουμε υπέρ της μιας ή της άλλης άποψης διότι έχουμε τη γνώμη ότι τα παραπάνω διλήμματα εί-ναι ψευδοδιλήμματα Η σχέση μεταξύ

Ορθοδοξίας και λαού δεν διέπεται από κάποιους νόμους τους οποίους καλού-μαστε να διατηρήσουμε ή να καταρ-γήσουμε αλλά αποτελεί ένα βαθύτατο υπαρξιακό γεγονός Σκοπός της ειση-γήσεώς μας είναι να παρουσιάσουμε την άποψη ότι ο σύγχρονος πολιτισμός των νεοελλήνων είναι διαποτισμένος από την Ορθόδοξη παράδοσή μας έτσι όπως σμιλεύτηκε κατά την περίοδο της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατο-ρίας ως μοναδικός συνεχιστής της Ρω-μαϊκής Αυτοκρατορίας την ψυχή της οποίας διαπερνούσε η Ορθοδοξία

Η καταξιωμένη ιστορικός-ακαδη-μαϊκός κυρία Γλύκατζη - Αρβελέρ κά-ποτε είπε ldquoΕίμαστε Ρωμιοί όσο και Έλ-ληνεςrdquo Η έννοια ρωμαίϊκη συνείδηση που χρησιμοποιούμε στον τίτλο της εισηγήσεως μας εκφράζει ένα συλλο-γικό ασυνείδητο το οποίο εμφωλεύει στους νεοέλληνες θρησκευομένων και μη θρησκευομένων αθέων και πιστών ευσεβών και μη ευσεβών και το οποίο ενυλώνεται στο ήθος και τον νεοελληνικό πολιτισμό H ρωμαίϊκη συνείδηση σφυρηλατήθηκε κατά τη διάρκεια της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Ο πολίτης αυτής της αυτοκρατορίας ονομάζεται Ρωμιός ο οποίος υπερβαίνει στενά εθνικά πλαίσια και υποδηλώνει τον κάτοχο μιας παράδοσης η οποία είναι ο συ-γκερασμός της αρχαιοελληνικής μας κληρονομιάς του χριστιανικού ήθους και όλων των επιρροών που δέχτηκε

το Βυζάντιο από Ανατολή και Δύση Δεν εννοούμε ότι ο λαός μας είναι δε-μένος απλά με την Εκκλησία∙ δεν είναι θέμα πίστεως αλλά υποστηρίζουμε ότι η παράδοσή μας έχει εμβαπτίσει ολο-κληρωτικά τη νοοτροπία μας και το σύνολο του πολιτισμού μας σε τέτοιο βαθμό που η αποκοπή από την Ορ-θόδοξη παράδοση αποτελεί αποκοπή από την αυτοσυνειδησία του Σκοπός της παρούσας εισηγήσεως δεν είναι να φέρουμε κάποια επιχειρήματα σχετικά με τη συμπόρευση ελληνικού λαού και Ορθοδοξίας αλλά να καταδείξουμε ότι η ρωμαίικη συνείδηση έχει εισχωρήσει μέσα στον λαό σε τέτοιο βαθμό που η βίαιη αποκοπή του από την Ορθόδοξη παράδοση σημαίνει να ξεριζώσεις τον πολιτισμό του Έχουμε την γνώμη ότι η Ορθοδοξία δεν είναι ένα ιδεολογικό γεγονός δεν είναι ιδεολογία δίπλα στις ποικίλες άλλες που γνώρισε ο τόπος μας αλλά αποτελεί ένα εκκλησιολογι-κό γεγονός ένα βίωμα που εκφράζεται στο ήθος και τον πολιτισμό όπως στη ζωγραφική στη μουσική στην ποίηση και τη λογοτεχνία

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον αείμνη-στο καθηγητή Θεολογίας κ Νικόλαο Ματσούκα όταν κατά τη διάρκεια του μαθήματος του στη Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ σε μια αποστροφή του λό-γου του είπε ότι οι μαθητές μας στα σχολεία θα μπορούσαν κάλλιστα να μάθουν την Ορθόδοξη διδασκαλία της Εκκλησίας μας μελετώντας απλά και

Η ΡΩΜΑϊΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΣΤΟ ΗΘΟΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΩΝ

A

του Αρχιμ Θεοφίλου Λεμοντζή

laquoΜε γεμίζει αγαλλίαση και δέος η σκέψη ότι η ύστατη επιβίωση του ελ-ληνικού τραγικού χορού χαμένου από κάθε άλλη τέχνη συναντάται στη Θεία Λειτουργία όταν ο ψάλτης απαντά στον ιερέαraquoOscar Wilde rdquoDe profundisraquo



μόνο τα λογοτεχνικά κείμενα των συγ-γραφέων της γενιάς του rsquo30 διότι αυτοί οι λογοτέχνες είχαν διαβάσει και μελε-τήσει τα εκκλησιαστικά και Πατερικά κείμενα από τα οποία εμπνεύστηκαν Πράγματι μια απλή μελέτη του έργου της νεοελληνικής διανόησης είναι ικανή να καταδείξει ότι η Ορθόδοξη θεολογία έχει διαποτίσει το σύγχρονο πολιτισμό των νεοελλήνων μόνο και μόνο από τους όρους και τις λέξεις που χρησιμοποιούνται Άραγε ο τίτλος του έργου laquoΆξιον Εστίraquo του μεγάλου νομπελίστα Οδυσσέα Ελύτη δεν πα-ραπέμπει σε εκκλησιαστικό ύμνο Εκ-φράσεις επίσης από το έργο του όπως laquoΤης Δικαιοσύνης ήλιε νοητέraquo δεν παραπέμπει σε εκκλησιαστικά κείμενα (Βλ το τροπάριο του εσπερινού των ΧριστουγέννωνlaquoἈνέτειλας ΧριστἈ Ἀκ Παρθένου νοητἈ Ἀλιε τἈς Δικαιοσύνης καἈ Ἀστήρ σε Ἀπέδειξεν Ἀν ΣπηλαίἈ χωρούμενον τἈν Ἀχώρητον Μάγους Ἀδηγήσας εἈς προσκύνησίν σου μεθrsquo Ἀν σε μεγαλύνομεν Ζωοδότα δόξα σοιraquo) Η ποιητική γλώσσα του Ελύτη διακρίνεται για την επίδραση από το λόγο του Ευαγγελίου και τη Βυζαντινή υμνογραφία Η βασική του ποιητική σύνθεση το laquoΆξιον Εστίraquo που διαιρείται σε τρία μέρη και τιτλοφορείται laquoΗ Γέ-νεσιςraquo laquoΤα Πάθηraquo laquoΔοξαστικόνraquo βασί-ζεται πάνω στη βυζαντινή λειτουργική παράδοση Σύμφωνα με τον κ Ανδρι-όπουλο η επιρροή του Ρωμανού του Μελωδού είναι εμφανής στο έργο του Ελύτη Μάλιστα σημειώνει ότι laquoόπως έχει ο ίδιος ο Ελύτης αναφέρει ακο-λούθησε το παράδειγμα του Ρωμα-νού για την αρχιτεκτονική του ldquoΆξιον ΕστίrdquohellipΟ Ελύτης είναι ο πρώτος και ο μόνος που ασχολήθηκε μέχρι σήμερα συστηματικά με την ποιητική του Ρω-μανού του Μελωδού και τον έχει με-λετήσει βαθιάraquo και τονίζει πως laquoσε μια ενότητα του δοκιμίου του ο Ελύτης προβαίνει σε μια επί τροχάδην αναφο-ρά στην ελληνική ποίηση για να κατα-δείξει τη συμβολή του Ρωμανού στην αναζωογόνησή της καθώς ο Ρωμανός έχει μια ιδιαίτερη αξία για τον Ελύτη ως εκφραστή της ελληνικότητας με όχημα τη γλώσσα Είναι για αυτόν ένας πυλώνας της ελληνικής συνέχειαςraquo

Επίσης το θρησκευτικό βίωμα στην ποίηση του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού είναι ζωντανό Τον συγκινούσε η Ορθοδοξία η Αγία Γραφή η εκκλησιαστική υμνογραφία Η θρησκευτικότητά του συνδέεται με

τα ιδανικά της ελευθερίας και της δι-καιοσύνης του Θεού Ο laquoΎμνος εις την Ελευθερίανraquo έχει πηγή εμπνεύσεως την Αγία Γραφή Μιλά για το φως του ουρανού τη δύναμη της πίστεως της ηθικής Επίσης ο Κωστής Παλαμάς όταν κατέγραψε ποιήματά του για πρόσωπα και γεγονότα του Ευαγγε-λίου και της Εκκλησίας είχε μέσα του λαχτάρα για να εναποθέσει κάπου την ψυχή του και τους ισχυρούς κρα-δασμούς της Στην παιδική του ηλικία ό Παλαμάς σύχναζε τακτικά στην εκ-κλησία και μετείχε ενεργώς στα της λα-τρείας Στο βιβλίο laquoΤα χρόνια μου και τα χαρτιά μουraquo περιγράφει την laquoπα-σχαλινή ενθύμησηraquo του από την πρώ-τη πρωινή ακολουθία του Πάσχα στην οποία έλαβε μέρος Σε ηλικία 19 ετών το 1878 έγραψε ένα από τα πρώτα του ποιήματα υπό τον τίτλο laquoΠλάστη μου Χριστέraquo γεμάτο από χριστιανική κατάνυξη και το έτος 1879 στο ποίη-μα του laquoΠροσευχήraquo την οποία απευ-θύνει προς τον γλυκό Εσταυρωμένο είναι φανερή ή σχέση πίστεως ή έστω ομολογίας μιας πίστεως στον Εσταυ-ρωμένο Οι μεγάλες εορτές της Χρι-στιανοσύνης που η Εκκλησία μας τις εορτάζει με μυσταγωγία κατάνυξη και λαμπρότητα έδωσαν αφορμές στην ποιητική έμπνευση του Παλαμά

Επίσης άλλο ένα δείγμα σύζευξης και σύμπλευσης Ελληνισμού και Ορ-θοδοξίας είναι τα κείμενα του ίδιου του Άγγελου Σικελιανού και όπως γράφει η εφημερίδα laquoΚαθημερινήraquo μια από τις μεγαλύτερες γιορτές που έχει στήσει η ελληνική ποίηση για την Ανάσταση του Θεανθρώπου είναι το laquoΠάσχα των Ελλήνωνraquo του Άγγελου Σικελιανού Γραμμένη στα τέλη της δεκαετίας του 1920 η εκτενής αυτή ποιητική σύνθεση εκφράζει μια υψηλή ανάταση του λυρικού πνεύματος που εξυμνεί τα παιδικά χρόνια του Ιησού (όταν εκείνος δεν αντιμετωπίζει ακόμη το μαρτύριο που θα του επιφυλάξει ο ενήλικος βίος του) βάζοντας εκ πα-ραλλήλου στο προσκήνιο το σεπτό και ασκίαστο πρόσωπο της μητέρας Του Οι μορφές του Χριστού και της Μαρίας αποτελούν στο laquoΠάσχα των Ελλήνωνraquo πηγή χαράς και εκ βάθρων ανανέω-σης αφού συνδέονται ευθέως με τη λαμπρότητα του ελληνικού τοπίου και της ελληνικής φύσης που βρίσκουν την έκφρασή τους στην αμεσότητα του λαϊκού προφορικού λόγου και τις ειδυλλιακές εικόνες της δημοτικής

παράδοσης Η συνύπαρξη του γήινου και του θεϊκού στοιχείου διατρέχει απrsquo άκρου εις άκρον το laquoΠάσχα των Ελλή-νωνraquo παντρεύοντας την πνευματικό-τητα της χριστιανικής υμνογραφίας με την προσήλωση του αρχαιοελληνικού λυρισμού στην υλική βάση τής ζωής Επίσης ο ίδιος ποιητής συμπλέκει το Θείο με το ανθρώπινο πάθος στο ποί-ημα laquoΣτrsquo Όσιου Λουκά το μοναστήριraquo όπου οι γυναίκες του Στειριού τη Με-γάλη Πέμπτη ψέλνουν μουρμουριστά ετοιμάζοντας την Εκκλησία χωρίς όμως να νιώθουν ότι οι πληγές στα χέ-ρια του Ιησού δεν ήταν ανεμώνες αλλά laquoσάρκα που πόνεσε βαθιάraquo Ο ποιητής μεγαλόψυχα θα αποδώσει την πλάνη των γυναικών στην ωραία εποχή στις laquoαναπνοές της άνοιξηςraquo και στα λου-λούδια που laquoέτσι τρανά έτσι βαθιά ευ-ωδούσανraquo Θα χρειαστεί να κάνει την εμφάνισή του ο Βαγγέλης την ώρα της Ανάστασης που τον είχαν για χαμένο στον πόλεμο για να ανατριχιάσουν για laquoνα ξεσπάσουν την αξεθύμαστη του τρόμου κραυγήraquo να νιώσουν τον πόνο της μάνας του και του παιδιού της του σταυρωμένου στο laquoξύλινο ποδάριraquo όπως ο Άλλος κρεμασμένος στον ξύλινο Σταυρό Του και του οποί-ου το πάθος οι γυναίκες του Στειριού δεν είχαν καταλάβει Έπρεπε να γίνει η laquoσυγκατάβασηraquo ήτοι ο Εσταυρωμένος Χριστός να πάρει τη μορφή του Βαγ-γέλη για να αγγίξει τις μακάριες στην άγνοιά τους γυναίκες που τυπικά στό-λιζαν τον ναό Ένας άλλος ποιητής ο Γ Ρίτσος που τόσο ύμνησε την Ρωμιοσύ-νη μέσα από το έργο του προβάλλει και βαθειά θρησκευόμενος όχι μόνο με την απλή παραδοχή της πίστης του συνόλου του λαού της πατρίδας του αλλά ως ένας συνειδητοποιημένος ένας ειλικρινής χριστιανός ορθόδο-ξος ποιητής όσο κι αν αυτό μπορεί να ξενίζει κάποιους Το θρησκευτικό συναίσθημα θρεμμένο με τα βιώματα της παιδικής ηλικίας είναι διάχυτο στο έργο του ακόμα και στα αγωνιστικά ποιήματά του Μέσα από τους στίχους προβαίνουν άξαφνα λυπημένες Πανα-γιές κεριά Μεγαλοβδόμαδα τάματα σε αγίους και σε εκκλησιές Η θύμηση της Εκκλησίας του Ελκόμενου Χριστού που υπάρχει στον τόπο της καταγωγής του στην Μονεμβασιά Λακωνίας είναι έντονη στο έργο του laquoΡωμιοσύνηraquo Όπως έχει ειπωθεί χαρακτηριστικά ο Γιάννης Ρίτσος υπήρξε ένας ποιητής ποταμός Kατηφορίζει από τις ρίζες της Ρωμιοσύνης και της Ορθοδοξίας


και αγκαλιάζει όλον τον κόσμο Στο έργο του Ρίτσου κυριαρχούν σκηνές θρησκευτικού και ηρωικού μεγαλείου όπως η παρακάτω

laquoΣτη μια γωνιά στέκει ο παππούς στην άλλη δέκα εγγόνια

και στο τραπέζι εννιά κεριά μπηγμέ-να στο καρβέλι

Δυο κάρβουνα στο θυμιατό και δυο κουκιά λιβάνι

κι ένας αητός από ψηλά διαβάζει το Βαγγέλιο

()Σε τούτα δω τα μάρμαρα κακιά σκουριά δεν πιάνει

μηδέ αλυσίδα στου Ρωμιού και στου αγεριού το πόδι

Εδώ σωπαίνουν τα πουλιά σωπαί-νουν οι καμπάνες

σωπαίνει κι ο πικρός Ρωμιός μαζί με τους νεκρούς τουraquo

Τέλος ο αλεξανδρινός ποιητής Κ Καβάφης είναι επηρεασμένος από τη λειτουργική μεγαλοπρέπεια της Ορ-θοδοξίας όπως δείχνει το ποίημά του ldquoΣτην Εκκλησίαrdquo Η Ευαγγελία Παπα-χρήστουndashΠάνου παρουσιάζοντας την επιρροή που άσκησε η Ορθόδοξη δι-δασκαλία στα έργα του Κ Καβάφη πα-ρατηρεί τα εξής laquoμε το ποίημα ldquoΣτην Εκκλησίαrdquo ο Καβάφης δηλώνει σαφέ-στατα το θαυμασμό και την αγάπη του για την Εκκλησία και πηγαίνει στις βαθιές ρίζες της Ορθοδοξίας μας έτσι καθώς στέλνει νοσταλγικά τη σκέψη του στο μεγαλείο και στην προσφορά του Βυζαντίουraquo Πέρα όμως από τη με-γαλοπρέπεια τα χρυσοποίκιλτα άμφια τα εξαπτέρυγα και τις ψαλμωδίες στην Εκκλησία και στους ιερείς ο ποιητής βλέπει την παρηγορία την ψυχική γα-λήνη και την ενδυνάμωση του πιστού Πολλά ποιήματά του το μαρτυρούν Ένα από αυτά ldquoΗ Δέησιςrdquo αναφέρεται στον πόνο μιας μάνας που περιμένει να γυρίσει ο γυιός της από τα ξένα

laquoΗ θάλασσα στα βάθη της πήρε έναν ναύτη

Κι η μάνα του ανύποπτη πάει κι άναφτει

στην Παναγιά μπροστά ένα μακρύ κερί

για να επιστρέψει γρήγορα και νανrsquo καλοί οι καιροί

Κι ενώ προσεύχεται και δέεται αυτήη εικόνα την ακούει σιωπηλή και

λυπημένηξέροντας πως δεν θα lsquoρθει ο υιός

που περιμένειraquo

Η ζωή και το πνεύμα της Ορθο-δοξίας διαμορφώνουν επί αιώνες τις κοινότητες των Ελλήνων ασκώντας αποφασιστική επιρροή σrsquo αυτές κυ-ρίως μέσω της λατρείας στην οποία διαπλάθεται κυριολεκτικά η ζωή και το φρόνημα του λαού Το Ορθόδο-ξο ήθος της ελληνικής κοινότητας μορφώνεται στα όρια της λατρείας διαφωτίζοντας τη συλλογική ελληνική ύπαρξη Η εκκλησιαστική κοινότητα εί-ναι ένα κοινωνικό γεγονός μια σύναξη λαϊκών και κληρικών Για τον Παπαδια-μάντη η ένταξη στην εκκλησιαστική κοινότητα ισοδυναμεί με ένταξη στην ευρύτερη κοινωνία Στο διήγημα laquoΟ Αλιβάνιστοςraquo παρακολουθούμε την επανένταξη ενός ανθρώπου που έζη-σε χρόνια ως ερημίτης Ένας ατυχής έρωτας έκαναν τον μπάρμπα-Κόλια να φύγει από το χωριό του και να ζει στην εξοχή αφού η γυναίκα που αγάπησε παντρεύτηκε κάποιον άλλο Όταν τυχαία ο παπάς που έχασε το δρόμο του και χάθηκε στην εξοχή συνάντησε τον μπάρμπα-Κόλια τον πήρε μαζί του στην Εκκλησία για την Ανάσταση Η θρησκευτική κατάνυξη της Ανάστα-σης το τελετουργικό και η συμμετοχή του μπάρμπα-Κόλια ήταν η επιστροφή του στην κοινωνία Η θρησκεία ως δεσμός και διαμεσολαβητικός κρίκος των ανθρώπων σηματοδοτεί την αδι-άσπαστη ενότητα την κοινωνική ταυ-τότητα των ανθρώπων που αποτελούν σύνολο και λειτουργούν ως σύνολο Τα τελευταία λόγια του μπάρμπα-Κόλια laquoΑληθώς ανέστη βρε Δεν είμαι αλιβά-νιστοςraquo μαρτυρούν την ανακούφιση της θρησκευτικής συμμετοχής που δεν είναι τίποτε άλλο από τη συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι

Σύμφωνα με την Ορθόδοξη θε-ολογία η μετάνοια των αμαρτωλών αποκαλύπτει το ήθος του γνησίου χριστιανού και μας διδάσκει να μην κρίνουμε κανέναν γιατί ο άνθρωπος δεν είναι αυτό που φαίνεται αλλά είναι το βαθύ μυστικό της καρδιάς του Το μυστικό της αρετής του ανθρώπου δεν βρίσκεται στην απαρίθμηση των καλών πράξεων που έχει κάνει αλλά στην απόφαση να μετανοήσει Ο Κ Κα-βάφης αποστρέφεται τον εκνομικισμό του εκκλησιαστικού ήθους και την δι-κανική θεώρηση της αμαρτίας Ο συγ-γραφέας Τίμος Μαλάνος αναφέρει ότι σε κάποια συζήτηση όταν έγινε λόγος για εκείνους που κάνουν τα μύρια όσα

και στο τέλος πεθαίνουν με τον σταυ-ρό στα χέρια ο Καβάφης απάντησε σε εκείνον που το είπε ως εξής laquoΜη τους ψέγεις ndash φθάνει που μετάνιωσαν Αυτή άλλωστε είναι η ωραιότης της χριστιανικής θρησκείαςraquo Αυτό υπο-γραμμίζεται στο ποίημα του laquoΙγνατίου τάφοςraquo όπου ο νέος Ιγνάτιος πρώην Κλέων λίγο πριν τον πρόωρο θάνατό του ldquoσυνέρχεταιrdquo από τις κοσμικές πε-ριπλανήσεις και από την απουσία σχέ-σης του με την Εκκλησία και λίγο πριν πεθάνει χειροτοθείται αναγνώστης και ζει κοντά στον Χριστό Ο επίσης συγ-γραφέας Γιώργος Σαββίδης σημειώνει ότι όλος ο συνειδητός βίος του Καβά-φη στάθηκε μια μελέτη θανάτου Το ποίημα laquoΕν τω Κοιμητηρίωraquo αποτελεί ίσως την πιο χαρακτηριστική αποτύ-πωση αυτού του έντονου βιώματος Επίσης μέσα στο ποίημα του Καβάφη laquoΜανουήλ Κομνηνόςraquo θεωρούμε ότι διαφαίνεται η εναρμόνιση του ποιητή με τη διδασκαλία της χριστιανικής πίστης όσον αφορά τη μετάνοια πριν από το θάνατο ώστε να κερδίσει ο άνθρωπος την ουράνια βασιλεία Για τον αλεξανδρινό ποιητή δεν μετράει αν ο άνθρωπος πετύχει να ανέβει όλη την πνευματική κλίμακα αλλά η ίδια η προσπάθεια μετάνοιας ο αγώνας Εξάλλου στόχος του είναι κάποιος να αρχίσει το ταξίδι για την πνευματική τελείωση για την laquoΙθάκηraquo και όχι η ίδια η laquoΙθάκηraquo Ενταγμένος μέσα σε αυτό το περιρρέον πνευματικό παλμό της Ορθοδοξίας ο Κωστής Παλαμάς παρα-φράζει το κείμενο του τροπαρίου της Κασσιανής δίνοντάς του το χρώμα της δικής του εσωτερικής κατάστασης της αυτοσυνειδησίας του ολόκληρης της ψυχής του απογυμνωμένης και ανυ-πόκριτης Στους στίχους αυτούς δεν εκφράζει κάποιες σκέψεις ή νοήματα που συμφωνούν πολύ ή λίγο με τις αρχές της Ορθοδοξίας αλλά αποτυ-πώνεται ολόκληρη η στάση ζωής του Χριστιανού Αυτή τη στάση ζωής την ονόμασε ο ίδιος laquoΚασσιανισμόrdquo από το όνομα της Κασσιανής και αποτελεί ασφαλώς μια καθαρά μεταφυσική ενατένιση της ζωής και προσεγγίζει το αληθινό νόημα της Ορθοδοξίας

Συνεχίζεται στο επόμενο τεύχος


παλαίφατος εορ-τή της Αρχής της Ινδίκτου αποτελεί την απαρχή του νέου εκκλησιαστι-κού έτους και η Μήτηρ Αγία Με-γάλη του Χριστού Εκκλησία την

1η εκάστου μηνός Σεπτεμβρίου επευ-λογεί και καθαγιάζει laquoεν ευχαριστιακή συνάξει ικεσίαις και προσευχέςraquo τον laquoκαινόν ενιαυτόν της Χρησότητος του Κυρίουraquo Η ημέρα αυτή της Αρχής της Ινδίκτου αφιερούται στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και ο βα-θύτατος αυτός θεολογικός εορτασμός εθεσπίσθη υπό του πανσέπτου και τηλαυγούς Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά την συνεδρίαν της Αγίας και Ιεράς Συνόδου την 6ην Ιουνίου 1989 και προσέλαβε λαμπροτέρα διάσταση και ουσιαστικότερη σημασία επί των ημε-ρών του νυν ευκλεώς πατριαρχούντος Βαρθολομαίου του Α΄

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ως ευχαρι-στιακή και ε γένει λατρευτική κοινότητα και κοινωνία προσώπων εν Χριστώ είναι συνδεδεμένη και συνυφασμένη οντολογικά σε όλες τις λατρευτικές και ιεροπρακτικές εκφάνσεις της μέσα στη μυστηριακή και αγιαστική ζωή της με τον καθαγιασμό των ανθρώπων ως αυ-τεξουσίων προσώπων και το συνόλου της κτιστής δημιουργίας Σύμφωνα δε με την πατερική διδασκαλία η κτιστή δημιουργία επλάσθη από τον άκτι-στο ποιητή και δημιουργό Θεό laquoλίαν καλώςraquo και προορισμένη μέσα στο laquoυπεράγαθο άρρητο και απερινόητο σχέδιοraquo της Παναγίας τριαδικής Θεότη-τος να ζήσει και όχι να οδηγηθεί στην απώλεια Η laquoεκ του μη όντοςraquo και laquoεκ του μηδενόςraquo κτιστή δημιουργία ήλθε υπό του αθανάτου Θεού laquoεις το είναιraquo

αυτής για την αιωνιότητα και όχι για να επιστρέψει laquoστο μη είναιraquo και το laquoμη-δένraquo της απωλείας και του αφανισμού

Ο Μητροπολίτης Περγάμου και Ακα-δημαϊκός κ Ιωάννης (Ζηζιούλας) σε μία πρόσφατη μελέτη του υπό τον τίτλο laquoΆνθρωπος και Κόσμος στη θεολογία του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητούraquo γράφει χαρακτηριστικά laquohellip ο κόσμος είναι δημιουργία του Θεούhellip ο κόσμος προέκυψε ως αποτέλεσμα της αγάπης του Θεού ο Οποίος θέλησε να υπάρχει κάτι και έξω από τον εαυτό Του Μετα-ξύ του Θεού και του κόσμου υπάρχει χάσμα οντολογικό Η φύση του Θεού και η φύση του κόσμου είναι ριζικά διάφορες Η θεοποίηση του κόσμου είναι συνεπώς εντελώς αδιανόητη Το οντολογικό αυτό χάσμα μεταξύ Θεού και κόσμου θα καταδίκαζε τον κόσμο στον αφανισμό εάν αυτός στηριζόταν αποκλειστικά στις δυνάμεις του Αλλά ο Θεός ήθελε να μην αφανισθεί ο κό-σμος Ήθελε να έχει (κατά την έκφραση του Αγίου Μαξίμου) laquoόχι απλώς το είναι αλλά και το αεί είναιraquo Αλλά αφού η ιδιότητα του laquoαεί είναιraquo δηλ της αθα-νασίας ανήκει μόνο στο Θεό ο οποίος δεν έχει όπως ο κόσμος αρχή και δεν υπόκειται στο χρόνο δεν υπάρχει άλ-λος τρόπος να αποκτήσει αθανασία στο κτιστό παρά μόνο αν ενωνόταν με τον Άκτιστο Θεόraquo

Ποιός όμως είναι ο ρόλος του αν-θρώπου ως αυτεξουσίου όντος στην ένωση του κτιστού με το άκτιστο Η απάντηση δίδεται υπό το πρίσμα της θεολογικής διδασκαλίας της Εκκλησίας περί ενανθρωπίσεως του Υιού Θεού Λόγου ο οποίος στο ένα πρόσωπο (υπόσταση) του ενσαρκωθέντος Χρι-στού συνένωσε ατρέπτως αδιαιρέτως ασυγχύτως και αναλλοιώτως την Θεϊκή άκτιστη φύση και την κτιστή ανθρώπι-νη φύση Έτσι ο άνθρωπος το μόνο

εκ των δημιουργηθέντων όντων που μετέχει εξrsquo ίσου του υλικού και του νο-ερού κόσμου καθίσταται ο laquoμεσίτηςraquo και ο laquoιερευς της δημιουργίαςraquo για να επιτευχθεί η laquoαναφοράraquo και η laquoένωσηraquo του κτιστού κόσμου με τον άκτιστο Θεό οπότε μέσω αυτής της laquoκοινωνίας του κτιστού με το άκτιστοraquoθα μπορούσε να συντελεστεί η σωτηρία του κόσμου

Σε άλλο σημείο της ανωτέρω με-λέτης επισημαίνεται σχετικώς laquohellip Το φυσικό περιβάλλον είναι προορισμένο από τον Θεό να ανυψωθεί κι αυτό μαζί με τον άνθρωπο σε κοινωνία με τον ίδιο το Θεό Ο Θεός δεν θέλει την σωτηρία μόνο του ανθρώπου αλλά και όλης της κτίσεως Αυτός ο ύψιστος και θείος προορισμός του υλικού κόσμου θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο αν ο άνθρωπος έδινε ελεύθερα τη συγκατάθεσή του Το laquoαυτεξούσιοraquo δηλαδή η ελευθερία δόθηκε από τον Θεό στον άνθρωπο ως πλασμένον κατrsquo εικόνα Θεού και αυτό αποτελεί το δια-κριτικό του γνώρισμα από τα ζώα και τη λοιπή υλική κτίση Χωρίς την ελεύθερη συγκατάθεση του ανθρώπου η σωτη-ρία της κτίσεως θα ήταν αποτέλεσμα εξαναγκασμού και δεν θα είχε καμία αξία γιατί θα προσέκρουε στην αγάπη του Θεού (η αγάπη πάντοτε σέβεται την ελευθερία)raquo

Αυτόν τον ιδιαίτερο θείο προορισμό του ανθρώπου να αναφέρει και να ενώνει τον κτιστό κόσμο σε κοινωνία με τον Θεό για να σωθεί και να ζήσει υπογραμμίζει διά της θεοπνεύστου γραφής του ο Άγιος Μάξιμος ως εξής laquoεπειδή λοιπόν ο άνθρωπος την φυσι-κή δύναμη που του εδόθη για να ενώνει τον κόσμο έκαμε κατάχρηση αυτής και οδήγησε τον κόσμο σε διαίρεση σε τέτοιο βαθμό που κινδύνευσε η κτίση να οδηγηθεί στο μη όν να εξαφανισθεί γι αυτό καινοποιούνται οι φύσεις (των

Ητου Ιωάννη Σιδηρά

Οικολογίακαι Ορθόδοξη Λατρεία


όντων) hellip και ο Θεός άνθρωπος γίνεται για να σώσει τον εν απωλεία άνθρωπο και στην καθολικότητά της όλη τη φύση αφού ένωσε δι εαυτού τα ρήγματα και ανακεφαλαίωσε στον εαυτό του τα πάντα τα εν ουρανώ και τα επί γης hellip και μαζί με εμάς και διά μέσου ημών άπασα την κτίση hellip ενώνοντας εμάς μεταξύ μας παράδεισο και οικουμένη ουρανό και γη αισθητά και νοητάhellip τα πάντα ανακεφαλαίωσε στον εαυτό του φανερώνοντας ότι μία είναι όλη η υπάρχουσα κτίση ldquoκαθάπερ άνθρωπον άλλονrdquoraquo

Ερμηνεύοντας θεολογικά ο Μη-τροπολίτης Περγάμου κ Ιωάννης το παραπάνω χωρίο του Αγίου Μαξίμου γράφει χαρακτηριστικά laquohellip η σάρκωση του Λόγου σήμαινε την ανακεφαλαίωση των πάντων και την υπέρβαση όλων των διαιρέσεων πάλι διά του ανθρώ-που Κι έτσι έχουμε μία ένωση εδώ και του ανθρώπου με τη κτίση Η κτίση δηλαδή με τον άνθρωπο γίνεται μία ενότητα Γίνεται όπως λέγει laquoκαθάπερ άλλον άνθρωπονraquo Η κτίση είναι σαν να γίνεται ένας άνθρωπος κι αυτή η οποία πλέον επικοινωνεί με τον Θεόν διά του ανθρώπου Αποκτά δηλαδή ένα στόχο μία κεφαλή ένα χέρι το οποίο φέρει σε κοινωνία όλη τη δημιουργία με το Θεό Το βαρυσήμαντο αυτό χωρίο μας απο-καλύπτει ότι για τον Άγιο Μάξιμο ο σκο-πός της εναθρωπίσεως δεν είναι άλλος από το να πραγματοποιήσει την ένωση

όλης της κτίσεως laquoκαθάπερ άνθρωπον άλλονraquo δηλαδή διά του ανθρώπου και εν τω ανθρώπω ώστε να αποφευχθεί η επάνοδος εις το ldquoμη είναιrdquoraquo

Ο άνθρωπος λοιπόν ως κορωνίδα και ο laquoΒασιλεύς των επί γηςraquo της όλης κτιστής δημιουργίας κατεστάθη υπό του Θεού να είναι ο αγαθός συνετός πιστός και φρόνιμος οικονόμος (ΛουκΙΒ΄42) αλλά ταυτόχρονα και ο μεσι-τεύων ιερεύς και λειτουργός αυτής προκειμένου να αναφέρει (προσφέρει) ευχαριστιακά στον άκτιστο δημιουργό Θεό και σε αναφορά προς Αυτόν να σωθεί και να ζήσει επειδή ακριβώς κα-νένα απολύτως από τα κτιστά όντα της δημιουργίας δεν δημιουργήθηκε για να πεθάνει να οδηγηθεί οντολογικώς στην απώλεια αλλά σε laquoκοινωνίαraquo με τον άκτιστο και επέκεινα πάσης φυσικής νομοτέλειας και αναγκαιότητας Θεό να υπερβεί τα όρια τον laquoοντολογικό φραγ-μόraquo της φθαρτότητος και του θανάτου που είναι συνυφασμένα με την laquoκτιστό-τητα των όντωνraquo

Στην Ορθόδοξη θεία λατρεία και ιδιαίτερα στη θεία λειτουργία η οποία laquoοντολογική εικόνα της Βασιλείας του Θεούraquo όλη η κτιστή δημιουργία μετέχει και τελεί σε κοινωνία αναφοράς προς το μυστήριο των μυστηρίων τη θεία ευχα-ριστία όπου ο σταυρωθείς και αναστη-θείς Χριστός η αυτοζωή και η όντως ζωή θυσιαζόμενος προσφέρεται laquoδια την του κόσμου ζωή και σωτηρίανraquo

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσι-άζει στη σκέψη του Αγίου Μαξίμου η σύνδεση της κοσμολογίας της ανθρω-πολογίας και της χριστολογίας με την Εκκλησία Η Εκκλησία για τον πατέρα αυτό είναι τύπος όλου του αισθητού κόσμου με το ιερατείο να συμβολίζει τον ουρανό και το ναό με την ευπρέ-πειά του την laquoκατά γη διακόσμησηraquohellip Αυτή τη σχέση κόσμου ανθρώπου και Θεού τη βλέπει ο Άγιος Μάξιμος να εικονίζεται κυρίως και κατrsquo εξοχή στη θεία Λειτουργία Η λειτουργία είναι για τον πατέρα αυτόν της Εκκλησίας μία πορεία του κόσμου με επικεφαλής τον άνθρωπο - ιερέα της κτίσεως προς ένα κόσμο ενότητας όλων των διεστώτων και αιώνιας ζωής σε κοινωνία με το Θεό στη Βασιλεία Του

Η Λειτουργία είναι κατά τον Μάξιμο η εικόνα ενός κόσμου που υπερβαί-νει το θάνατο χάριν στη υπέρβαση της διαιρέσεως μεταξύ ανθρώπου και κόσμου και ανθρώπου κόσμου και Θεού Η θεία Λειτουργία (όπως και η ίδια η Εκκλησία) αποκτά έτσι πελώρια υπαρξιακή σημασία όχι μόνο για τον άνθρωπο αλλά και για ολόκληρη την κτίσηhellip μέσα στη βυζαντινή λειτουργία ο άνθρωπος βρίσκει τη σωστή θέση του με το φυσικό του περιβάλλονhellipraquo



αρακτηριστικὸ γνώρισμα τοῦ ἀνθρωπίνου βίου εἶναι οἱ θλίψεις οἱ ἀσθένειες καὶ οἱ διάφορες δοκιμα-σίες Δὲν ὑπάρ-χει ἄνθρωπος

ὁ ὁποῖος νὰ μὴν ἔχει διέλθει τὴν ὑψικάμινο τῶν πειρασμῶν καὶ τῶν ποικίλων δοκιμασιῶν Ψυχολογικὰ προβλήματα σωματικὲς ἀσθένει-ες φόβοι ἀνασφάλειες κοινωνικὰ ἀδιέξοδα φυσικὲς καταστροφές οἰκονομικὲς δυσκολίες προσω-πικὲς ἀστοχίες αἱματηροὶ πόλεμοι διωγμοί συνθέτουν τὴν ἱστορία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους laquoἜξωθεν μάχαι ἔσωθεν φόβοιraquo καθὼς μᾶς λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος Μοιά-ζει πολλὲς φορές δύσκολο τὸ νά ἑρμηνεύσει κανείς ὅλη αὐτὴ τὴν φρικτὴ κατάσταση

Ὅλα αὐτὰ κατὰ τὴν Πατε-ρικὴ διδασκαλία εἶναι τὰ ἀναπό-φευκτα ἀποτελέσματα τῆς ἐξορίας του ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν Παράδεισο καὶ τῆς ἀπώλειας τῆς κοινωνίας του μετὰ τοῦ Δημιουργοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς καὶ ὅλων τῶν ἀγαθῶν laquoΟἴδαμεν γὰρ ὅτι πᾶσα ἡ κτίσις συστενάζει καὶ συνωδίνει ἄχρι του νῦν∙ οὐ μόνον δέ ἀλλὰ καὶ αὐτοὶ τὴν ἀπαρχὴν του Πνεύματος ἔχοντες καὶ ἡμεῖς αὐτοὶ ἐν ἑαυτοῖς στενάζομεν υἱοθεσίαν ἀπεκδεχόμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν τοῦ σώματος ἡμῶνraquo(Ρωμ8 22-23) Κατὰ φυσικὸ τρόπο λοιπόν καὶ ἡ ἐπιστροφὴ στό ἀρχαῖον κάλλος στήν κατάσταση ἀπὸ τὴν ὁποίαν ἐκπέσαμε θά περάσει μέσα ἀπὸ τὸ καμίνι τῶν δοκιμασιῶν καὶ

τῶν θλίψεων Ὁ Κύριος μᾶς διαβε-βαίωσε ὅτι laquoἘν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετεraquo(Ἰω1633) Καί ὁ μέγας Ἀπό-στολος Παῦλος λέγειlaquoΔιά πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦraquo(Πραξ1422) Αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη αἰτία τῶν θλί-ψεων καὶ τῶν δοκιμασιῶν στή ζωὴ μας

Μία δεύτερη αἰτία προκλήσεων πειρασμῶν καὶ θλίψεων στὴν ζωὴ μας εἶναι ὁ ἀρχέκακος διάβολος Λέγει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος laquo Νή-ψατε γρηγορήσατε∙ ὁ ἀντίδικος ὑμῶν διάβολος ὡς λέων ὠρυόμε-νος περιπατεῖ ζητῶν τίνα καταπίῃraquo(Α acuteΠετρ58) Ὁ ἀνθρωποκτόνος διάβολος δὲν παύει νὰ ἐνσπείρει πειρασμοὺς καὶ δοκιμασίες στὸν ἄνθρωπο προκειμένου νὰ τὸν ὁδηγήσει στὴν ἀπώλεια Κυρίως οἱ πιστοὶ ἄνθρωποι ποὺ ἐπιλέ-γουν νὰ πορευθοῦν τὴν στενὴ καὶ τεθλιμμένη ὁδὸ τὴν ἀπάγουσα εἰς τὴν αἰώνιαν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ θὰ δοκιμάσουν πολλὲς θλίψεις καὶ θὰ ἀντιμετωπίσουν πολλὰ ἐμπόδια Ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σῦρος μὲ τὴν μεγάλη ἐμπειρία στοὺς ἀσκητικοὺς ἀγῶνες καὶ στὴν πάλη ἐναντίον τοῦ διαβόλου μᾶς λέγει χαρακτηρι-στικὰ laquoΟὐ δυνατὸν γὰρ ἐν τῇ ὁδῷ τῆς δικαιοσύνης ὅταν ὁδεύωμεν μὴ ἀπαντήσαι ἡμῖν στυγνότητα καὶ τὸ σῶμα ἐν νόσοις μὴ κάμνειν καὶ πό-νοις καὶ ἀναλλοίωτον μένειν εἴπερ ἐν τῇ ἀρετῇ ζῆν ἀγαπήσομενraquo Πολλὲς φορὲς συμβαίνει οἱ θλίψεις καὶ οἱ δοκιμασίες στὴν ζωὴ νά προ-έρχονται ἀπὸ τοὺς συνανθρώπους μας Ἡ ζήλεια καὶ ὁ φθόνος καθορί-ζουν τὴν συμπεριφορὰ τῶν ἀνθρώ-πων οἱ ὁποῖοι ἐπιδίδονται στὴν συ-

κοφαντία καὶ στὶς διάφορες διώξεις ὅπως συνέβει μὲ τοὺς Προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης τοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους καὶ τοὺς Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας laquoΛύτρωσαὶ με ἀπὸ συκοφαντίας ἀνθρώπων καὶ φυλά-ξω τὰς ἐντολὰς σουraquo ἀναφωνεῖ ὁ Προφητάναξ Δαυίδ

Ὅμως καθοριστικὸ ρόλο στίς θλίψεις καὶ στίς δοκιμασίες ποὺ συναντούμε στην ζωὴ μας ἔχει ὁ ἀσθενὴς λογισμὸς καὶ οἱ ἀνεκπλή-ρωτες ἐγωιστικές ἐπιθυμίες ποὺ κυριαρχούν στό νοῦ τοῦ ἀνθρώ-που Μετὰ τὴν ἀπώλεια τῆς κοινω-νίας μετὰ τοῦ Δημιουργοῦ Θεοῦ ὁ νοῦς ποὺ εἶναι ὁ ὀφθαλμὸς τῆς ψυχῆς κατὰ τὴν Πατερικὴ διδα-σκαλία σκοτίσθηκε Δὲν θεωρεῖ τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ ἀλλὰ ταυτισμέ-νος πλέον μὲ τὴν λογικὴ ποὺ τὸν κατευθύνει ἕλκεται ἀπὸ τὸν ὑλικὸ κόσμο καὶ ὑποχωρεῖ στὰ διάφορα ψυχικὰ καὶ σωματικὰ πάθη Φυσικὸ ἑπόμενο εἶναι ὁ ἄνθρωπος νὰ γε-μίζει θλίψη καὶ νὰ κυριαρχεῖται ἀπὸ φοβικὰ σύνδρομα δηλαδὴ ἀσθενεῖ laquoὉ νοῦς τετραυμάτισται τὸ σῶμα μεμαλάκισται νοσεῖ τὸ πνεῦμαraquo μᾶς λέγει χαρακτηριστικὰ ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης στὸν Μεγάλο Κανόνα Ἐδῶ ἀκριβῶς βρίσκε-ται καὶ ἡ αἰτία τῶν περισσοτέρων θλίψεων καὶ δοκιμασιῶν στὴν ζωὴ μας Ἡ φιλαυτία ἐπιτρέπει στὸν νοῦ νά κυριαρχεῖται ἀπὸ ἀκάθαρτους βλάσφημους καὶ ἰδιοτελεῖς λογι-σμούς Ἡ ἱκανοποίηση αὐτῶν τῶν λογισμῶν μᾶς ὁδηγεῖ σέ ἐξάρτηση ἀπὸ τὰ φθαρτὰ πράγματα τοῦ κό-σμου τούτου καὶ λησμονοῦμε οἱ ταλαίπωροι ὅτι laquoΟὐ γὰρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλὰ τὴν μέλ-

Χτοῦ Ἀρχιμ Ἱερεμίου Γεωργαλῆ

laquoΘλίψεις δοκιμασίες καὶ ἡ ἐν Χριστῷ ζωήraquo


λουσαν ἐπιζητοῦμενraquo(Ἐβρ1314) Ἡ θεραπεία βρίσκεται στήν ἐπανα-φορὰ τοῦ νοῦ στήν φυσικὴ του κα-τάσταση ποὺ εἶναι ἡ κίνηση πρὸς τὸν Θεό Ἡ ὑγεία τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ὅραση τοῦ Θεοῦ λέγει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης Ὁ ἡσυχαστικὸς τρόπος ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι ὁ Εὐαγγελικός Ἀποστολικὸς καὶ Πατερικὸς τρόπος θεραπείας καὶ σωτηρίας του ἀνθρώπου

Ὁ Θεάνθρωπος Ἰησοῦς Χριστός ὁ μοναδικὸς Σωτήρας τοῦ κόσμου μέ τὸ ἑκούσιο Πάθος καὶ τὴν Ἀνά-στασή Του μετέβαλε τίς θλίψεις καὶ τίς δοκιμασίες τῶν ἀνθρώπων σέ δρόμο καὶ τρόπο σωτηρίας Ὁ πόνος πλέον εἶναι ἡ αἰτία νά φύγει ἀπὸ τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς ψυχῆς μας ἡ ἀχλή τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς πρόσκαιρης ἡδονῆς ποὺ μᾶς φυλακίζει στήν φθαρτότητα τοῦ κόσμου τούτου Μᾶς ἀποκαλύπτει τὸ ἀληθινό νόημα τῆς ζωῆς ποὺ εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ κοινωνία διὰ τῆς ὁποίας ὑπερβαίνει ὁ ἄνθρωπος τὸν θάνατο καὶ τοῦ χαρίζει αὐτὸ ποὺ ποθεῖ πραγματικὰ ἡ ψυχὴ

του δηλαδὴ τὴν αἰώνιον ζωὴν laquoΑὕτη δὲ ἐστὶν ἡ αἰώνιος ζωὴ ἵνα γινώσκωσὶ σε τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστὸνraquo(Ἰωαν173) laquoἸδού γὰρ ἦλθε διά τοῦ Σταυροῦ χαρὰ ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳraquo κηρύττουμε κατὰ τὴν πασχαλινὴ περίοδο Οἱ θλίψεις οἱ δοκιμασίες ὁ πόνος καὶ οἱ ἀσθέ-νειες ὅταν κατὰ Χριστὸν ἀντιμετω-πίζονται γίνονται αἰτία νά αὐξηθεῖ τὸ χάρισμα τῆς προσευχῆς τῆς ἐνθύμησης τοῦ Θεοῦ τῆς φιλαν-θρωπίας τῆς καταλλαγῆς τῆς συγ-χωρητικότητος Μερώνει ἡ καρδιὰ του ἀνθρώπου ἀπαλάσσεται ἀπὸ τὰ θηρία τῶν παθῶν ἀνακαλύπτει τίς ἀληθινές χαρὲς τῆς ζωῆς ποὺ βρίσκονται στήν καλλιέργεια τῶν ἐνθέων ἀρετῶν καὶ ὄχι στήν ἔκπτω-ση τῶν δαιμονικῶν παθῶν Λέγει ἐπrsquo αὐτοῦ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς laquo Αἱ κακώσεις βοηθοῦν τοὺς πιστοὺς πρὸς διόρθωσιν ἁμαρτημάτων πρὸς γυμνασίαν πρὸς δοκιμήν πρὸς κατάληψιν τῆς τοῦ βίου τούτου ταλαιπωρίας πρὸς προτροπὴν τοῦ ἐπιθυμεῖν δι-

απύρως καὶ ζητεῖν ἐπιμόνως τὴν διαιωνίζουσαν ἐκείνην υἱοθεσίαν καὶ ἀπολύτρωσιν καὶ καινὴν ὄντως ζωὴν καὶ μακαριότηταraquo Ἡ πορεία πρὸς τὴν αἰώνια Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ποὺ νοηματοδοτεῖ τὴν ζωὴ τοῦ χριστιανοῦ καὶ τοῦ χαρίζει ἀνα-φαίρετη χαρὰ εἶναι ἡ συμπόρευση μετὰ τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ Χρι-στοῦ στό Πάθος καὶ στήν Ἀνάστα-σή Του Ὅταν μᾶς κυκλώνουν τοῦ βίου οἱ θλίψεις καὶ οἱ δοκιμασίες νά ἐνθυμούμαστε τὸν μέγα Ἀπόστολο Παῦλο ὁ ὁποῖος λέγει laquoἘν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλrsquo οὐ στενοχωρού-μενοι ἀπορούμενοι ἀλλrsquo οὐκ ἐξα-πορούμενοι διωκόμενοι ἀλλrsquo οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι καταβαλλόμενοι ἀλλrsquo οὐκ ἀπολλύμενοι πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φα-νερωθῇraquo(ΒacuteΚορ 48-10)


190 χρόνια από την ίδρυσητης ιεράς μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Οδησσού



τη Οδησσό μετέβη κατά το τριήμερο 27-29 Σεπτεμβρίου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπα-νίας κ Παντελεήμων κατόπιν προσκλήσεως του σεβασμιωτάτου

Μητροπολίτου Ισμαηλίας και Οδησσού κ Αγαθαγγέλου προκειμένου να λάβει μέρος στις λαμπρές εκδηλώσεις για την συμπλήρωση 190 χρόνων από την ίδρυση της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Οδησσού αλλά και για την επέτειο 50 χρόνων από την οσιακή κοίμηση και 20 χρόνων από την αγιοκατάταξη του τοπικού αγίου Κούκτσα

Τις εορταστικές εκδηλώσεις τίμησε ο νέος Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ Ονούφριος ενώ έλαβαν ακό-μη μέρος 27 αρχιερείς από την Εκκλησία

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Σ


της Ουκρανίας Κατά τη διάρκεια της πανηγυρικής θείας λειτουργίας της εορτής τελέστηκε και η εις Επίσκοπο χειροτονία του αρχιμ π Βίκτωρος ο οποίος συνδέεται πνευματικά με τον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας κ Παντελεήμονα

Το Σάββατο το απόγευμα τελέστηκε στο Καθολικό της Μονής η ακολου-θία του Εσπερινού και του Όρθρου και αμέσως μετά στη διάρκεια του επίσημου δείπνου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεή-μων τίμησε τον Μητροπολίτη Οδησσού κ Αγαθάγγελο με τον χρυσό Σταυρό του Αποστόλου Παύλου της επετείου των 20 χρόνων των Παυλείων

Την Κυριακή το πρωί τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχο-ντος του Σεβ Μητροπολίτου Οδησσού κ Αγαθαγγέλου ο οποίος παρακάλεσε τον Μητροπολίτη Βεροίας να τελέσει την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π Μαξιμιανού

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας έλαβε χώρα λαμπρή υποδοχή του Μακαριω-τάτου Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ Ονουφρίου και ακολού-θησε ο όρθρος της εορτής και η τελετή του μεγάλου μηνύματος του εψηφισμέ-νου Επισκόπου Αρτσούς κ Βίκτωρος Στη διάρκεια του δείπνου που ακολού-θησε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων τίμησε τον Μακαριώτατο με τον χρυσό Σταυρό του Αποστόλου Παύλου της επετείου των 20 χρόνων των Παυλείων

Τη Δευτέρα το πρωί τελέστη-κε πολυαρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου και έγινε η χειροτονία του νέου Επισκόπου

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας μετά την αναχώρηση του Μακαριωτάτου ο σεβασμιώτατος μετέβη στην Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία στο κέντρο της Οδησ-σού όπου υπηρετεί ως ηγούμενος ο νεοχειροτονηθείς επίσκοπος Αρτσους κ Βίκτωρ και τον τίμησε επίσης με το Σταυρό των 20ων Παυλείων

Τον σεβασμιώτατο στο ταξίδι του συνόδευαν ο Πρωτοσύγκελλος αρχιμ Αθηναγόρας Μπίρδας ο αρχιδιάκο-νος π Πρόδρομος Γκιρτζαλιώτης και ο υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου μοναχός π Γεράσιμος Μπεκές

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ

Το 1824 στην Οδησσό ιδρύθηκε η μονή προς τιμήν της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Στην αρχή έγινε μόνο ένα μικρό ξύλινο παρεκκλήσι και αργότερα στη θέση του χτίστηκε πετρόκτιστος μεγαλοπρεπής καθεδρικός ναός που ήταν αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου

Το 1922 το μοναστήρι έκλεισε από το καθεστώς και κλάπηκαν όλα τα ιερά και τα τιμαλφή Το 1942 ένας από τους ναούς της μονής άνοιξε και πάλι και το 1944 το μοναστήρι αναβίωσε πλήρως

Από το 1946 εδώ ήταν η θερινή κα-τοικία των Πατριαρχών της Μόσχας και το μοναστήρι έγινε πατριαρχικό Όμως από το έτος 1951 έκλεισε και πάλι εν μέσω νέου διωγμού της εκκλησίας στη Σοβιετική Ένωση

Στο έδαφος της πατριαρχικής κατοικίας χτίστηκε από το Κράτος ένα ξενοδοχείο

Το μοναστήρι φιλοξενεί από το έτος 1961 τη Θεολογική Σχολή της Οδησσού Η Σχολή έχει ένα ναό προς τιμήν του Αγίου Ανδρέα που είναι και ο προστάτης Άγιος της Σχολής

Το 1965 στη Μονή μεταφέρθηκε η κατοικία του Μητροπολίτη Οδησσού ο οποίος έκτοτε είναι ο ηγούμενός της

Το 1988 το έτος της 1000ης επετεί-ου από την βάπτιση των Ρώσων πάνω από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου χτίστηκε ο τρούλος και το κωδωνοστά-σιο

Με τον σεβ Μητροπολίτη Οδησσού κ Αγαθάγγελο

Συλλείτουργο στην ιερά μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Οδησσού την παραμονή των εορτών


Από την χειροτονία του θεοφιλέστατου Επισκόπου Αρτσούς κ Βίκτωρα

Από την υποδοχή του προκαθημένου της Εκκλησίας της Ουκρανίας Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου κ Ονουφρίου


εν είναι γνωστές οι πη-γές που μαρτυρούν για τους ηγουμένους και τους μοναχούς πριν από τον 19ο αιώνα εκτός από την πληροφορία κατά την προφορική βέβαια παράδοση που

διασώζει ο μοναχός Ιωαννίκιος Αυτή κάνει λόγο για την ύπαρξη δύο ηγου-μένων περίπου κατά τον 9ο αιώνα την εποχή δηλαδή που έζησε ο Άγιος Αντώ-νιος ο Βεροιέας του πατρός Συμεών όπου οι Βοσοβίτες όταν έγινε η κηδεία του τον είχαν ενταφιάσει ως άγιο και μετά τον διαδέχτηκε στον ηγουμενικό θρόνο ο παπά Γρηγόρης Ωστόσο από την έρευνα που προέκυψε καμιά άλλη είδηση δεν αναφέρεται σε ηγουμένους πριν από τον 19ο αιώνα

Στις αρχές του 19ου αιώνα (1812)

ηγούμενος ήταν ο μοναχός Μελέτιος Στα 1833 ηγούμενος της μονής ήταν

ο ιερομόναχος Γεράσιμος Κατά το έτος 1849 επί μητροπολί-

του Βεροίας και Ναούσης Θεοκλήτου ηγούμενος ήταν κάποιος Διονύσιος Την πληροφορία αυτή την αντλούμε από έναν θεωρημένο της περιόδου αυτής λογαριασμό της μονής Δεν γνωρίζουμε πόσα έτη διατέλεσε ηγούμενος

Το 1867 στη μονή ασκούνταν δύο

μοναχοί ο παπά Αγάπιος ο οποίος ήταν ηγούμενος και ο μοναχός Μό-δεστος Τη θέση του Αγαπίου χωρίς να γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία απέκτησε αργότερα ο παπα Χατζη Ησαΐας

Στις 25 Ιανουαρίου 1876 ηγούμενος

ήταν ο αρχιμανδρίτης Γαβριήλ όπως

χαρακτηριστικά σημειώνεται 1876 25 Ιανουαρίου ενεκρίθη υπό του Συμ-βουλίου όπως ο Αρχιμανδρίτης παπα Γαβριήλ διορισθή (sic) ηγούμενος της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σω-τήρος της επιλεγομένης Μοτζάλης και ως ένδηξιν (sic) εγένετο το παρόν

Πριν από το 1887 ηγούμενος ήταν

ο Παγκράτιος Την περίοδο εκείνη επισκέφτηκε το μοναστήρι κάποιος Γρηγόριος ο οποίος βρήκε εκτός από τον ηγούμενο δύο ακόμη μοναχούς στη συνοδεία του τον Γρηγέντιο και τον Βαρθολομαίο Ο πρώτος ήταν εκκλησι-αστικός και ο δεύτερος μάγειρας όπως αναφέρεται οι μοναχοί κρεωφαγούσαν θηράματα από το δάσος αλλά και ψά-ρια που ψάρευαν με δίχτυα οι ίδιοι από τον Αλιάκμονα

Στα 1912 ηγούμενος ήταν ο Μελέτι-ος μοναχός Δεν πρέπει να χρημάτισε για μεγάλο χρονικό διάστημα ηγούμε-νος πιθανώς παρέμεινε μερικούς μόνο μήνες

Το ίδιο έτος (1912) ηγούμενος ήταν

ο μοναχός Διονύσιος Καραμαντάνης από τη Σφηκιά Δεν γνωρίζουμε την ακριβή ημερομηνία που ανέλαβε τα καθήκοντα του ηγουμένου καθότι για μικρό χρονικό διάστημα του έτους 1912 ηγουμένευσε ο Μελέτιος Πάντως το έτος 1918 απεβίωσε Φαίνεται ότι δεν άσκησε τα καθήκοντά του υποδειγμα-τικά Αυτό προκύπτει από τα πρακτικά συνεδρίας της δημογεροντίας της 30ης Μαρτίου 1912 Σε αυτήν διατυπώθη-καν μεταξύ άλλων τα εξής

hellipΕίτα λόγου γενομένου του

επιστάτου της επαρχίας εν Κόκοβα Μονής της Μεταμορφώσεως (Μουτσι-άλη) Μοναχού Διονυσίου ότι ούτοι εν αγνοία όλος (sic) της Μητροπόλεως συ-

νεβλήθη μετά του αυτώθι (sic) Σαμπρί Βέη και ενοικίασε παρrsquo αυτού τα παρά τη μονή κείμενα κτήματα συντάξας μάλιστα εν τω δημαρχείο (sic) και υπο-γράψας συμβόλαια ενεκρίθη η εντελής αποσιώπησις της υποθέσεως ταύτης επί του παρόντος του μητροπολίτου μό-νου λαμβάνοντος τα κατάλληλα μέτρα εν σχέση (sic) προς την πειθαρχίαν δια την έκτροπον ταύτην πράξιν του ηγου-μένουhellip

Το έτος 1918 ηγουμενεύων

ήταν ο Αστέριος Ζέρης Διατέλεσε εφη-μέριος στο χωριό Πολυδένδρι και ο τότε μητροπολίτης Βεροίας και Ναούσης Καλλίνικος μετά τον θάνατο του Διο-νυσίου του ανέθεσε την υπευθυνότητα της ιεράς μονής

Στις 13 Δεκεμβρίου 1918 ανέλαβε

καθήκοντα ο ηγούμενος Κωνσταντίνος Πλιάκας Παρέμεινε έως το 1924 οπότε και απεβίωσε Έγινε μοναχός μετά τον θάνατο της συζύγου του

Στα 1924 ηγούμενος ήταν ο Ιωαν-

νίκιος Όπως θα διαπιστώσουμε στη συνέχεια η μονή της Μουτσιάλης είχε άμεση σχέση με τη μονή του Τιμίου Προδρόμου Το έτος αυτό ο ηγούμενος της μονής του Τιμίου Προδρόμου παρέ-δωσε την περιουσία της μονής Μουτσι-άλης στον ηγούμενό της

Το έτος 1925 ανέλαβε την ηγουμε-νία ο μοναχός Άνθιμος ο οποίος κατα-γόταν από την Κέρκυρα Το έτος 1927 αναχώρησε από τη μονή για λόγους που δεν μας είναι γνωστοί

Το 1927 ηγούμενος έγινε ο ιερο-

μόναχος Άνθιμος από τα Ριζώματα ο οποίος είχε μαζί του και μια ηλικιωμένη μαγείρισσα τη Μαρία Αγγελακοπούλου χήρα από το Πολυδένδρι

Δτοῦ Ἀρχιδ Προδρόμου Γκιρτζαλιώτη

Ιστορική αναδρομή στη Μονή Μουτσιάλης Βεροίας (Ηγούμενοι ndash Μοναχοί)


Στα 1930 ηγούμενος ήταν ο ιερομό-

ναχος Ιωαννίκιος ο Βεροιέας Τη διετία 1931 ndash 1932 ηγούμενος

ήταν ο μοναχός Λεόντιος Για τέσσερα έτη από το 1932 έως το

1936 ηγούμενος χρημάτισε ο μοναχός Κωνσταντίνος

Από το έτος 1936 μέχρι το έτος

1942 ηγούμενος ήταν κάποιος του οποίου το όνομα δεν γνωρίζουμε Ωστόσο διασώζεται το επίθετό του που ήταν Τσεκούρας

Ενδιάμεσα το έτος 1939 ηγούμενος

ήταν ο Φιλόθεος Κοροβέσης από τη Δυτική Μακεδονία

Το έτος 1942 ήρ-

θαν στο μοναστήρι ο ιερομόναχος Γεώργι-ος και δύο μοναχοί ο Ιωακείμ και ο Ιερε-μίας Ο ιερομόναχος Γεώργιος ονομαζόταν και Αγιορείτης γε-γονός που καταδει-κνύει την αγιορείτικη προέλευσή του Δεν είναι εξακριβωμένο εάν και οι υπόλοιποι μοναχοί ήταν από το Άγιον Όρος πράγμα πολύ πιθανό εφό-σον αποτελούσαν τη συνοδεία του ιερο-μονάχου Το 1943 ο ηγούμενος Γεώργιος αναχώρησε από τη μονή με προορισμό την Κατερίνη

Την περίοδο 1943 ndash 1944 ηγού-μενος ήταν ο Αρχιμανδρίτης Ιωακείμ Βακρατάς ο οποίος είχε καταταγεί στην ομάδα του ΕΑΜ μετά από επίσκεψή της στο χωριό Σφηκιά Τότε θεώρησε σωστό να πάρει το λόγο για να ενθαρ-ρύνει τα παιδιά του ΕΛΑΣ λέγοντας hellip διαδίδουν αυτοί που δεν πιστεύουν στο Θεό και δεν σέβονται ούτε την πα-τρίδα ούτε την οικογένεια αλλά έχουν δοσμένη την ψυχή τους εις τα αργύρια του μαμωνά πως τάχα καταργείτε τη θρησκεία και την οικογένεια Εμείς όλοι ξέρουμε ποιοι τα λένε και γιατί τα λένε Για να κλείσω τα αισχρά στόματά τους εγώ αποφασίζω να καταταγώ αυτή τη στιγμή στο τμήμα σας Να πολεμήσω τους κατακτητές μα και τους προσκυνη-μένους με το τουφέκιhellip

Είναι γεγονός ότι το πνεύμα θυσίας

και αγάπης που έδειχνε ο ηγούμενος

της μονής Μουτσιάλης για το έθνος και για την πατρίδα το επέδειξαν και σε άλλα μοναστήρια της περιοχής όπως του Αγίου Αθανασίου Σφηνίτσης των Αγίων Πάντων της Παναγίας Δοβράς αλλά και η μονή των Αγίων Αναργύρων Νησίου που σήμερα πλέον λειτουργεί ως ενοριακός ναός

Στα 1944 ηγούμενος ήταν ο Αγιο-

ρείτης μοναχός Χρυσόστομος Ζιώγας Κατά την περίοδο της ηγουμενίας του δημιουργήθηκε σύγχυση με ένα λαϊκό που επιβουλευόταν την περιουσία του μοναστηριού όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται το έτος αυτό ήλθε εις την Ιεράν Μονήν ο Μοναχός Χρυσόστομος Ζιώγας ος και αμέσως κάνει Συμβό-λαιον ειδικόν με τον κ Πλάζα για όλην την περιουσίαν της Μονής επί αορίστου

χρόνου για την εκμετάλλευσιν και τα ελαιόδενδρα να δίνει και να κάνει εις τον ηγούμενον πονηρός ο κ Πλάζας να κερδίσει την περιουσίαν της Μονής

Τον κάνει έφεσιν ο Μητροπολίτης

και αυτός κατέφυγεν εις το λαϊκόν Δικα-στήριον εις το χωρίον Ριζώματα την 18 Οκτωβρίου 1944

Έχω λάβει έγγραφον από την Ιεράν

Μητρόπολιν να παρουσιαστώ ως αντι-πρόσωπος της Ιεράς Μητροπόλεως έγινε το Δικαστήριον εκέρδησε (sic) η Ιερά Μητρόπολις με το δικαιολογητικόν ότι ο Μοναχός Χρυσόστομος δεν είχε το δικαίωμα να υπογράφει χαρτί δικό του διότι είναι η έκταση της Μονής αυτό το δικαίωμα της υπογραφής το έχει μόνον ο Μητροπολίτης και κανένας άλλος Τότε αμέσως ο κ Πλάζας καταγγέλλει την υπόθεση εις ανώτερον λαϊκόν δικα-στήριον εις την πόλιν της Κατερίνης Η

δικάσιμος ορίστηκε την 25 Νοεμβρίου 1944 Με έγγραφο της Μητροπόλεως ως αντιπρόσωπος εις την Κατερίνην ως Εισαγγελεύς των Δικαστηρίων ήτο ο Ιωάννης Γιαμάς εκ Βεροίας το έδωσα το έγγραφο του Μητροπολίτη έγινε το δικαστήριον και εκέρδισεν η Ιερά Μονή και ο κ Πλάζας Κατόπιν έφυγαν από την Ιεράν Μονήν

Το 1945 η Μητρόπολη Βεροίας και

Ναούσης αποφάσισε να μετατρέψει το μοναστήρι σε γυναικείο Έτσι εγκατέ-στησε εκεί δύο δόκιμες μοναχές την Ευανθία και την Ελένη Αυτές παρέμει-ναν στο μοναστήρι από το 1945 μέχρι το 1947 αλλά εξαιτίας του εμφύλιου πολέμου αναχώρησαν από τη μονή και έγιναν νεοκόρισσες στον ιερό ναό των αγίων Αναργύρων της Βέροιας

Ως μοναχές μετονο-μάστηκαν Γοργονία και Μακρίνα Ήταν οι τελευταίες την εποχή εκείνη που εγκαταβί-ωσαν στη μονή Οι μοναχές διέτρεξαν μεγάλο κίνδυνο την εν λόγω περίοδο διό-τι ο στρατός τις πήρε από το μοναστήρι μαζί του

Ο στρατός πήρε

μαζί του τις δύο κα-λόγριες τη Γοργονία και τη Μακρίνα και τα τρόφιμα που εί-χαν Κατέστρεψε τις ελιές που υπήρχαν μέσα στους κάδους Παντού ήταν σκόρπια κρεμύδια (sic) και με-ρικές ελιές

Στο χρονικό αυτό διάστημα ήδη από

το 1944 ορίστηκε υπεύθυνος της μο-νής ο πατήρ Γεώργιος Ζέρης ο οποίος μετά την αναχώρηση των μοναζουσών ανέλαβε ως ηγουμενεύων της μονής μέχρι το 1959

Στα 1994 ορίστηκε υπεύθυνος ο τότε

ιεροδιάκονος και αργότερα αρχιμανδρί-της Σωσίπατρος Πιτούλιας και από το 1998 παρέμεινε ως ηγουμενεύων σε αυτή ο αρχιμανδρίτης Παύλος Δημη-τρακόπουλος

Το μοναστήρι στις μέρες μας είναι γυναικείο εγκαταβιώνουν τέσσερις κατά σάρκα αδελφές με προεστώσσα τη μοναχή Πορταΐτισσα

(στη φωτογραφία η νέα αδελφότητα που παραλαμβάνει παλαιά εικόνα από την ενορία Αγ Αναργύρων Βέροιας)


υτό τον καιρό έχει πολύ κρύο Δεν φοβήθηκα ποτέ το κρύο Ίσως γιατί είχα ξύλα στο τζάκι μια ζε-στή κουβέρτα μια μητρική αγκαλιά μέσα στο πατρικό μου

Φοβάμαι όμως κάτι άλλο Το φοβά-μαι γιατί το αγαπώ

Είναι η καρδιά εκείνη που ζει μέσα στα χειμωνιάτικα μονοπάτια των laquoγιατίraquo της απελπισίας της απογοή-τευσης

Την φοβάμαι αυτή την καρδιά μή-πως και πάνω στην τρέλα της τυφλω-θεί με κακία και πλέον χαθεί μέσα στις παγωνιές του εγωισμού

Πολλοί από εμάς έχουμε κτυπηθεί με δοκιμασίες σκληρές οι οποίες έχουν λαβώσει τις καρδιές μας τις υπάρξεις μας τους λογισμούς μας

Δεν είναι εύκολο να βγεις από την

δοκιμασία αλώβητος δεν είναι εύκολο να δαμάσεις τον πόνο που σε προκα-λεί να τον μεταμορφώσεις σε αρετή

Δεν είναι εύκολο να μην σπάσεις και να αρχίσεις να λες laquoγιατίraquo Ίσως είναι ανθρώπινο δικαιολογημένο Μή-πως όμως μας είναι και βολικό

Είναι πιο εύκολο να ρίχνεις την ευ-θύνη σε άλλον να κατηγορείς τον Θεό για το laquoκακόraquo που σε βρήκε Είναι δύ-σκολο να αποδέχεσαι την δοκιμασία της ζωής σου χωρίς laquoγιατίraquo χωρίς να νιώθεις αδικημένος χωρίς να στερεύει από τα χείλη σου το laquoΔόξα τω Θεώraquo Είναι δύσκολο αλλά μακάριο το νrsquo αντι-μετωπίζεις την δοκιμασία ως ευκαιρία εξέλιξης Μιας εξέλιξης υπαρξιακής πνευματικής

Πολλές φορές φοβάμαι τους αν-θρώπους εκείνους που μέσα στην προγραμματισμένη τους ζωή έρχεται η δοκιμασία ως βαρυχειμωνιά και τους συντρίβει Τους φοβάμαι γιατί αυτοί οι άνθρωποι μέσα στην δυστυχία τους εγκαταλείπουν το μέλλον εγκαταλεί-

πουν τους άλλους και ζουν επικίνδυ-να μέσα στην μοναξιά των λογισμών τους Γεμάτοι οργή για την ζωή γεμά-τοι δάκρυα για το παρελθόν το παρόν και το μέλλον Στα όρια της εξουθένω-σης στο χείλος του μη αναστρέψιμου

Είναι η ζωή μας μια αναπάντεχη έκπληξη τελικά αυτό είναι το μόνο σίγουρο

Μια στιγμή πιάνεις το χέρι της αγά-πης σου και την άλλη στιγμή κλαις πάνω στον τάφο της μια στιγμή λες στον φίλο laquoτα λέμεraquo και την άλλη στιγ-μή βουβός περπατάς προδομένος

Είναι η ζωή μας χειμώνες και καλο-καίρια ήλιος και βροχή θάνατος και ανάσταση Μια χαρμολύπη που δεν λέει να κοπάσει

Δεν φοβάμαι την ζωή Φοβάμαι την καρδιά εκείνη που φοβάται την ζωή Την φοβάμαι γιατί την αγαπώ μήπως και παραιτηθεί και την χάσω και χα-θεί

Α

Φοβάμαι την καρδιάπου φοβάται τη ζωή

του Αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου



ην Κυριακή 28 Σεπτεμ-βρίου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας

έλαβε μέρος σε πολυαρχιερατικό συλλείτουργο που τελέστηκε στο καθολικό της ιεράς μονής Κοιμή-σεως Θεοτόκου ΟδησσούΟ προεξάρχων σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ισμαηλίας και Οδησσού κ Αγαθάγγελος πα-ρεκάλεσε το σεβασμιώτατο να τελέσει την εις πρεσβύτερο χει-ροτονία του εγγάμου διακόνου π ΜαξιμιανούΟ σεβασμιώτατος προσεκάλεσε τον νεοχειροτονηθέντα μέ τον πατέρα του επίσης ιερέα να επισκεφθούν την Ιερά Μητρόπο-λη Βεροίας και να φιλοξενηθούν στις εγκαταστάσεις της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την χειροτονία του θεοφ Επισκόπου Αρτσούς κ Βίκτωρα

Χειροτονία πρεσβυτέρουστην Οδησσό

Τ

Από την χειροτονία του π Μαξιμιανού

ην Δευτέρα 29 Σεπτεμ-βρίου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας

έλαβε μέρος σε πολυαρχιερατικό συλλείτουργο που τελέστηκε στο καθολικό της ιεράς μονής Κοιμή-σεως Θεοτόκου Οδησσού προε-ξάρχοντος του νέου προκαθημέ-νου της Ουκρανικής Εκκλησίας Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου κ ΟνουφρίουΚατά τη διέρκεια της θείας Λει-τουργίας έλαβε χώρα και η εις επίσκοπον χειροτονία του θεο-φιλεστάτου Επισκόπου Αρτσούς κ Βίκτωρος ο οποίος συνδέεται πνευματικά με τον σεβασμιώτατο αλλά και την αδελφότητα της Ιε-ράς Μονής Παναγίας Δοβρά

Χειροτονία επισκόπου Αρτσούς

κ Βίκτωρα

Τ

Από το Συμπόσιο λαογραφίας και ιστορίας των Βλάχων στη Νάουσα

Από τον Εσπερινό στην ιερά μονή Γενεσίου Θεοτόκου Καλλίπετρας

Από την τιμητική διάκριση σε ιερείς της αρχιερατικής περιφέρειας Καμπανίας

ο διήμερο 6 και 7 Σεπτεμ-βρίου διοργανώθηκε στη Νάουσα Συμπόσιο Ιστορίας Λαογραφίας και Βλάχικης

Παραδοσιακής Μουσικής και Χορών με τον τον τίτλο laquoΤα δίκτυα των ΒλάχωνraquoΤο συμπόσιο συνδιοργανώθηκε από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων τον Λαογραφικό Σύλλογο Βλάχων Νάουσας το Δήμο Ηρωϊκής πόλης Νάουσας την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και σε συνεργασία με το ΑΠΘΟ σεβασμιώτατος κ Παντελεήμων εκπροσώπησε την ΑΘΠ τον Οικουμε-νικό Πατριάρχη κ Βαρθολομαίο και απηύθυνε χαιρετισμό

Συμπόσιο ιστορίας και λαογραφίας των Βλάχων στη Νάουσα

Τ

ατά το διήμερο 7 και 8 Σεπτεμβρίου πανηγυρίστηκε η εορτή του Γενεσίου της Υπεραγίας Θεοτόκου

Ο σεβασμιώτατος κ Παντελεήμων χοροστάτησε στον υπαίθριο πανηγυρικό εσπερινό και κήρυξε το θείο λόγο στην Ιερά Μονή Παναγίας Καλλίπετρας ενώ την Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου το πρωί λειτούργησε και κήρυξε το θείο λόγο στον πανηγυρίζοντα ιερό ναό Γενεσίου της Θεοτόκου στα Μάλγαρα

Πανήγυρις Γενεσίου

της Θεοτόκου

Κ

ην Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου ο σεβασμιώτατος τέλεσε αρχιερατική θεία λειτουργία και κήρυξε στον πανηγυρίζοντα

ιερό ναό αγίων Νεομαρτύρων Αθανασίου και Ιωάννου των ΚουλακιωτώνΣτο τέλος της λειτουργίας τίμησε δύο ιερείς από την αρχιερατική Περιφέρεια Καμπανίας που συνταξιοδοτήθηκαν πρόσφατα Πρόκειται για τους πρωτοπρεσβυτέρους π Αντώνιο Παναγιωτόπουλο που διηκόνησε στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Χαλάστρας και π Δήμο Φραντζούλη που διηκόνησε στον ιερό ναό αγίου Αθανασίου Αδένδρου

Πανήγυρις αγ Αθανασίου και Ιωάννου

Κουλακιωτών

Τ


Ο σεβασμιώτατος ομιλεί στην 1η ιερατική σύναξη της νέας εκκλησιαστικής χρονιάς

Από την πανήγυρη του παρεκκλησίου αγ Ιωακείμ και Άννης Γηροκομείου Ναούσης

Από την επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο του ανακτόρου των Αιγών

ραγματοποιήθηκε στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο Βέροιας η πρώτη σύναξη ιερέων με την ευ-καιρία έναρξης της νέας εκκλη-

σιαστικής χρονιάς Κύριος εισηγητής ήταν ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας κ Παντελεήμων ενώ μίλησε και ο υπεύθυνος του Γραφείου Νεότητος αρχιμ Διονύσιος Ανθόπουλος σχετικά με την έναρξη της νέας κατηχητικής περιόδου

Πρώτη ιερατική σύναξη νέου εκκλη-

σιαστικού έτους

Π

ην Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ Παντελεήμων συνοδευόμενος από κληρικούς συνεργάτες του

μετέβησαν στον αρχαιολογικό χώρο του Ανακτόρου των ΑιγώνΕκεί τους ξενάγησε η Αρχαιολόγος κ Αγγελική Κοτταρίδη διευθύνουσα της 11ης ΕΒΑ Βεροίας

Επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο

Ανακτόρου των Αιγών

Τ

ην Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου ο σε-βασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπα-

νίας κ Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο λόγο στον πανηγυρί-ζοντα ιερό ναό των Αγίων Ιωακείμ και Άννης στο Γηροκομείο της ΝάουσαςΜετά το πέρας της θείας Λειτουργίας ο σεβασμιώτατος παρέδωσε στον πρόεδρο του ιδρύματος το ποσό των 4000 ευρώ ως οικονομική ενίσχυση για τις ανάγκες του γηροκομείου ευ-χαριστώντας συγχρόνως και όλους εκείνους οι οποίοι βοηθούν ποικιλο-τρόπως το ίδρυμα Ο σεβασμιώτατος είχε ακόμα την ευκαιρία να συνομιλή-σει με τους τροφίμους του Ιδρύματος τους εργαζομένους και τη διοίκηση

Πανήγυριςπαρεκκλησίου

Γηροκομείου Ναούσης

Τ


Ο Θεοφ Επίσκοπος Εντίνετσκ κ Νικόδημος χοροστατεί σε εσπερινό στη ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά

Από την ταφή της μακαριστής Ζωής Κομματά μητρός του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σεβαστείας κ Δημητρίου

Μετά τον αγιασμό του νέου Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως στη Νάουσα

ην Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014 το απόγευμα στο νεόδ-μητο κτηριακό συγκρότημα του Ιερού Ναού Κοιμήσεως

της Θεοτόκου Νάουσας πραγμα-τοποιήθηκαν τα εγκαίνια του νέου Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως Βε-ροίας Ναούσης και ΚαμπανίαςΤον αγιασμό τέλεσε ο σεβασμιώ-τατος Μητροπολίτης μας κ Παντε-λεήμων

Αγιασμός στο νέο Ωδείο της Ιεράς Μητροπόλεως

Τ

ην Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου τελέστηκε στο καθολικό της ιεράς μονής Παναγίας Δοβρά εσπερινός

χοροστατούντος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Εντίνετσκ κ Νικοδήμου Ακολούθησε η επίδοση των διορισμών στους κατηχητές και κατηχήτριες καθώς και στους υπευθύνους των κύκλων Αγίας Γραφής των ενοριών με την ευκαιρία έναρξης του πνευματικού έργου για τη νέα εκκλησιατική χρονιά

Οι διορισμοί των κατηχητών για το

νέο έτος

Τ

ροπέμφθηκε στην αιωνιότητα πλήρης ημερών σε ηλικία 97 ετών η μητέρα του Σεβ Μητρο-πολίτου Σεβαστείας κ Δημητρίου

Ζωή Κ Κομματά το γένος Μιχαήλ Πέτα εξ Αστακού του Μεσολογγίου τη μεσημ-βρία της 14ης Σεπτεμβρίου από τον Ιερό Ναό Αγίου ΔημητρίουΤαταούλων Κωνσταντινουπόλεως και ενταφιάσθη-κε στο ενοριακό Κοιμητήριο του Αγίου Ελευθερίου Ταταούλων στον οικογε-νειακό της τάφο όπου αναπαύονται οι γονείς ο σύζυγος και λοιποί οικογενείς αυτήςΗ εξόδιος ακολουθία αυτής τελέστηκε από τους Σεβ Μητροπολίτες Φιλαδελ-φείας κ Μελίτωνα Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας κ Παντελεήμονα και Καλλιουπόλεως καί Μαδύτου κ Στέ-φανο της Α Θ Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ κ Βαρθο-λομαίου παραστάντος αυτοπροσώπως και συμπροσευχηθέντος από του Ιερού Βήματος του Ναού

Η εξόδιος ακολουθ-θία της μακαριστής

Ζωής Κομματά

Π


Από τον αγιασμό των εγκαινίων στην ενορία αγίου Τιμοθέου Βεροίας

Από την αγρυπνία στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας

Από την δοξολογία για την επέτειο των Ελευθερίων Αλεξανδρείας

ην Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου το πρωί ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας λειτούργησε

και κήρυξε το θείο λόγο στην ενορία αγίου Τιμοθέου στη Βέροια

Μετά το τέλος της θείας λειτουργίας ο σεβασμιώτατος τέλεσε τον αγιασμό των εγκαινίων στο νέο σύγχρονο πνευματικό κέντρο της ενορίας εκ-φράζοντας και τα συγχαρητήρια του στον προϊστάμενο αρχιμ π Τιμόθεο και τους συνεργάτες του

Αγιασμός νέου πνευματικού

κέντρου στην ενο-ρία αγ Τιμοθέου

Τ

ην Πέμπτη 16 Οκτωβρίου εορτάστηκε στην Βέροια η 102η επέτειος της απελευ-θέρωσης της πόλης από

τον Οθωμανικό ζυγόΤο πρωί ο σεβασμιώτατος λειτούρ-γησε στον ιερό καθεδρικό ναό του οσίου Αντωνίου του νέου και στη συνέχεια χοροστάτησε στην επίση-μη Δοξολογία με την παρουσία του Υπουργού Μακεδονίας - Θράκης κ Γεωργίου ΟρφανούΤην Παρασκευή 17 και το Σάββατο 18 Οκτωβρίου εορτάστηκε αντίστοι-χα η επέτειος Ελευθερίων Νάουσας και Αλεξάνδρειας

Τα Ελευθέρια των πόλεων της

Ημαθίας

Τ

ην Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου το βράδυ τελέστηκαν στην Ιερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας ιε-

ρές αγρυπνίες στις έδρες των τριών μεγάλων αρχιερατικών περιφερειών με την ευκαιρία της εορτής της Πα-ναγίας Γοργοϋπηκόου αφιερωμένες στην ειρήνηΟ σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βε-ροίας κ Παντελεήμων λειτούργησε στον ιερό μητροπολιτικό ναό Κοιμή-σεως Θεοτόκου Αλεξάνδρειας όπου κήρυξε και το θείο λόγο Στο τέλος της ιεράς αγρυπνίας αναγνώσθηκε ειδική περιστασιακή ευχή υπέρ της ειρήνης του κόσμου

Αγρυπνία για την ειρήνη του κόσμου στην Αλεξάνδρεια

Τ


Από την επίσκεψη προσκυνητών στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

Δοξολογία για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου στη Βέροια

Αναμνηστική φωτογραφία του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Αντιοχείας κ Ιωάννου με την μοναστική αδελφότητα Βατοπαιδίου

ο τετραήμερο 20-23 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε προσκυνημα-τική - εκπαιδευτική εκδρομή από την Ιερά Μητρόπολη Βεροίας

Ναούσης και Καμπανίας στην Κωνστα-ντινούποληΤην Τρίτη 21 Οκτωβρίου οι προσκυνη-τές έγιναν δεκτοί σε ακρόαση από τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ Βαρθολομαίο ο οποίος τους μίλησε πολύ εγκάρδια και πατρικά Ο σεβασμιώτατος προσφώνησε τον Παναγιώτατο του ευχήθηκε για την 23η επέτειο από την εκλογή του στο Θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως και του προσέφερε αντίτυπα από τις πρό-σφατες εκδόσεις της Μητροπόλεως Επίσης προσέφερε στον Παναγιώτατο το χρυσό σταυρό των 20ων Παυλείων Ο Παναγιώτατος αντιφωνόντας δεν παρέλειψε να ευχηθεί στο σεβασμιώ-τατο για τη δική του επέτειο συμπλή-ρωσης 20 χρόνων από την εκλογή χειροτονία και κατάστασή του στην Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας

Επίσκεψη στην ΑΘΠ τον Οικουμενικό

Πατριάρχη κ Βαρθολομαίο

Τ

ην Παρασκευή 31 Οκτωβρίου ο Πατριάρχης Αντοχείας κ Ιωάν-νης επισκέφθηκε την Ιερά Μεγί-στη Μονή Βατοπεδίου

Πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη υποδοχή προ των πυλών της Μονής και στη συνέχεια εψάλη δέηση στο Καθολικό της Μονής Μετά την προ-σφώνηση του Καθηγούμενου αρχιμ κ Εφραίμ και την αντιφώνηση του Μακαριωτάτου ακολούθησε κέρασμα στο μεγάλο συνοδικό της Μονής και στη συνέχεια ξενάγηση

Επίσκεψη του Πατριάρχου

Αντιοχείας στο Βατοπαίδι

Τ

ην Τρίτη 28 Οκτωβρίου ο σεβασμιώτατος τέλεσε τη θεία λειτουργία και κήρυξε το θείο λόγο στον ιερό ναό του οσίου

Αντωνίου Πολιούχου ΒεροίαςΜετά το τέλος της θείας λειτουρ-

γίας τέλεσε την επίσημη Δοξολογία με την παρουσία των τοπικών αρ-χών

Δοξολογία για την 28η Οκτωβρίου στη

Βέροια

Τ


Σεπτέμβριος είναι ο μήνας που αρχίζουν σχολεία Το ερώτημα είναι κατά πόσο το σχολείο μορφώνει τα παιδιά μας

και διαπλάθει τον χαρακτήρα των νέων σήμερα Γράφει ο γνωστός και εκλεκτός δάσκα-λος Νατσιός ΄΄ Έχουμε την εντύπωση ότι η έσχατη μάχη για το μέλλον της πατρίδας διεξάγεται μέσα στο Κοινοβού-λιο ή στα έγκατα του Μαξίμου και των Βρυξελλών Λάθος Στα σχολεία στις αίθουσες δι-δασκαλίας κρίνεται η τύχη του Γένους Το πού έχει καταντήσει η παιδεία εξαιτίας της παρατε-ταμένης κρίσεως ταυτότητας το βλέπει κανείς στα πλείστα εν κρίσει σχολικά εγχειρίδια Στα νέα Ανθολόγια το μάθημα με το οποίο υποδεχόμαστε τους μαθητές με τίτλο laquoΠρώτη μέρα στο σχολείοraquo είναι μια δασκάλα εν ονόματι Γεωργία που λέει στους μαθητές της laquoδεν θα με λέτε κυρία θα με λέτε ΓεωργίαraquohellipΠαύει λοιπόν η ιερότητα της σχέσης δασκά-λου και μαθητών΄΄ Επιπλέον πουθενά στο δημοτικό σχολείο δεν υπάρχει ονομαστική γιορτή ή αναφορά σε έναν Άγιο της Εκκλησίας μας Το 1984 από το ταπεινό περιβόλι της Παναγίας μας έγραφαν οι Αγιορείτες Πατέρες ΄΄Από πολλά χρόνια τώρα γίνεται συστηματική προσπάθεια διαρκώς αυξανομένη να πολε-μηθεί ἡ πίστη Να βγει από τα

ελληνικά σχολεία ο Χριστός Να διαστρεβλωθεί η ιστορία μας Να ευτελισθεί η σημασία των μεγάλων εορτών των Χριστουγέννων και του Πάσχα που τόσο ζει ο λαός μας Να παύσει η Ορθόδοξος Εκκλησία να είναι η ψυχή του Γένους μας Να καταντήσουν τα παι-διά εύκολη λεία κάθε νοητού ή φανερού θηρίου΄΄ Στα σχο-λεία σήμερα χτυπούν δόλια και ύπουλα τρία κυρίως μαθήματα Την ιστορία που συντηρεί την εθνική μνήμη τα θρησκευτικά διότι παιδαγωγούν εις Χριστόν και την γλώσσα Γονείς και δάσκαλοι Στώμεν καλώς

16 Οκτωβρίου 1912 Πρέπει

η ημερομηνία αυτή να είναι χαραγμένη στην καρδιά όλων των Βεροιέων με ανεξίτηλα γράμματα ως ημέρα συγκί-νησης χαράς και ελευθερίας γιατί τότε έληξε πανηγυρικά η πολύχρονη 464 ετών (1448-1912) πικρή και οδυνηρή τουρκική σκλαβιά Δεν αρκεί όμως μονάχα αυτό Χρειάζεται και κάτι άλλο Τι είναι αυτό Το τόνισε ως κεντρικός ομιλητής την ημέρα των ελευθερίων της πόλης μας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ Παντε-λεήμων ΄΄πολλοί νομίζουν ότι η επέτειος των ελευθερίων είναι απλώς μία ημέρα χαράς και αναπαύσεως Άλλοι πάλι δυστυχώς ξεχνούν το νόημα και τη σημασία τηςhellip Δεν πρέπει να ξεχνάμε την ευθύνη μας για την ελευθερία που μας χάρισαν με την θυσία τους οι

πατέρες μας Έχουμε χρέος να διατηρήσουμε αυτήν την πατρίδα ακέραιη να διατηρή-σουμε το όνομά της το όνομα της Μακεδονίας ανέγγιχτο από τους κακόβουλους σφετεριστές τουhellip Ας αγωνιστούμε για να φανούμε αντάξιοι της ελευθε-ρίας και των πατέρων μας που μας την χάρισαν΄΄

110 χρόνια συμπληρώθηκαν

φέτος από τον θάνατο του πρωτομάρτυρος της Μακε-δονικής Ελευθερίας Παύλου Μελά όπου στις 13 Οκτωβρί-ου 1904 έδωσε τη ζωή του για τη γη της Μακεδονίας τη γη της Ελλάδος Δυστυχώς όσο περνά ο καιρός η επικράτηση στην Ελλάδα ΄΄προοδευτικών΄΄ αντεθνικών ιδεών οδηγεί στο να πάψουν να τιμούνται οι ήρωες όπως τους αξίζει Για να καταλάβουμε όλοι τι περνούσε τότε η Μακεδονία μας και η Ορθοδοξία και τι μαρτύρια έκα-ναν οι πρόγονοι των Βουλγα-ροσκοπιανών είναι αναγκαίο να αναφέρουμε σκηνές όπως γράφονται κατά λέξη από το χέρι του Γερμανού Καραβαγ-γέλη του επίσης μεγάλου αγω-νιστή για την Μακεδονία μας γιατί αυτή είναι η Αληθινή Ιστο-ρία που σήμερα ζητούν να απαρνηθούμε΄΄Αρχομένου του 1905 καίεται ολόκληρη η Ιερά Μονή Τσιριλόβου μετ΄ ολίγον δε η Ιερά Μονή Ζηκοβίτσης ακολούθως πυρπολείται η Ιερά Μονή Σλιβένης φονεύονται οι μοναχοί Ο ογδοηκουντούτης Ηγούμενος κατακερματίζεται΄΄

Είναι η εποχή που οι Βούλγα-ροι Κομιτατζήδες γιγάντωναν την προπαγάνδα τους με το σύνθημα Εξαρχία ή Θάνατος Και πράγματι όποιος Έλληνας δεν ασπαζόταν τη Βουλγαρία τον έβρισκαν είτε σφαγμένο είτε κρεμασμένο στα προαύ-λια των εκκλησιών Ο φόβος και ο τρόμος που άπλωναν οι Βούλγαροι είχε φέρει σε δεινή θέση τους Μακεδόνες που ήταν ταυτόχρονα κάτω από την Τουρκική τυραννία Ο σημερινός Σεβασμιώτατος μητροπολίτης Καστορίας κ Σεραφείμ ανέφερε μεταξύ άλ-λων για τον Παύλο Μελά ΄΄ ο ήρωας αυτός ήταν πιστός χρι-στιανός πίστευε στον Χριστό και κοινωνούσε των Αχράντων Μυστηρίων΄΄ Γράφει σε μία επιστολή του με ημερομηνία 28 Αυγούστου 1904 τα εξής χαρακτηριστικά laquoΧθες όταν ετελείωσα το γράμμα μου επήγα εις την εκκλησίαν της μονής με τους άνδρας μου Ακούσαμε τον εσπερινόν πρώ-τα και κατόπιν μας μετέλαβεν ο γέρων χωρικός ιερεύς της μονής Ουδέποτε με τόσην κατάνυξιν μετέλαβα Ο νους μου διαρκώς εστρέφετο προς Εκείνον ο οποίος χάριν ημών και της θείας θρησκείας Του υπέστη το μαρτύριον΄΄ Τέ-τοιο ήταν το παλληκάρι της Μακεδονίας μας ο Παύλος Μελάς και του χρωστάμε όλοι οι Έλληνες και ιδίως εμείς οι Μακεδόνες αιώνια ευγνωμο-σύνη

τύποςampουσίατοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

διαμονή στα Ιεροσόλυμασε Ξενοδοχείο 4

ημιδιατροφήμόνο 880euro κατ᾽ άτομο

θέσεις περιορισμένεςπληροφορίες - πρόγραμμα - εγγραφές

23310 72317 23310 20951

8ήμερη προσκυνηματική εκδρομήστους Αγίους Τόπουςαπό 12 μέχρι και 19 Φεβρουαρίου 2015

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 23310 20951 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΠΕΙΡΑΙΩΣ 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ



σελ 6

σελ 16

σελ 24





MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ



σελ 8


σελ 4ΔΙMHNIAIO



KAI KAMΠANIAΣ










website

wwwimveriasgr




σελ 20













Η


































Β´μέρος























A












































































Σ








































































































Α










Τ





κ Βίκτωρα

Τ







Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951




σελ 6

σελ 16

σελ 24





MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ



σελ 8


σελ 4ΔΙMHNIAIO



KAI KAMΠANIAΣ










website

wwwimveriasgr




σελ 20













Η


































Β´μέρος























A












































































Σ








































































































Α










Τ





κ Βίκτωρα

Τ







Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951











Η


































Β´μέρος























A












































































Σ








































































































Α










Τ





κ Βίκτωρα

Τ







Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951




























Β´μέρος























A












































































Σ








































































































Α










Τ





κ Βίκτωρα

Τ







Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951























A












































































Σ








































































































Α










Τ





κ Βίκτωρα

Τ







Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951










































































Σ








































































































Α










Τ





κ Βίκτωρα

Τ







Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951








































































































Α










Τ





κ Βίκτωρα

Τ







Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951








Τ





κ Βίκτωρα

Τ







Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951








Τ





Κ





Τ









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951









Π





Τ





Τ








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951








Τ




νέο έτος

Τ





Π










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951










Τ




Ημαθίας

Τ




Τ









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951









Τ





Τ





Βέροια

Τ












Ο




23310 72317 23310 20951












Ο




23310 72317 23310 20951





23310 72317 23310 20951


Παύλειος Λόγος Τεύχος 111

Documents