3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2014 • Αρ. φ. 1216 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

ΝΑΤΟ: Πόσο χρήσιμοείναι σήμερα;Γράφουν και μιλούν οι Θόδω-ρος Παρασκευόπουλος και οπρώην υπουργός Εξωτερικώντης Γαλλίας, Ρολάν Ντυμάσελ. 10-11

Ν. Μιχαλίτσης:Κουρελιασμένες διακηρύξειςΗ ΝΕΡΙΤ καταρρέει, μόνη λύσηη επαναλειτουργία της ΕΡΤ σελ 20

...Η. Ιωακείμογλου: Αναδιανομήεισοδήματος ή οικονομικήστασιμότητα;Χωρίς τη μεγάλη αντίστροφηαναδιανομή είναι αδύνατονα υπάρξει συνεκτικό αριστερόσχέδιο εξόδου σελ 8

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

∆. Παπαδημούλης:Η τρόικα θεωρείτην κυβέρνηση βολικήΕτοιμάζεται νέο μνημόνιο γιανα καλύψει το χρηματοδοτικό κενόμέχρι το 2016. σελ 9

...Γ. Π. Στάμου: Η οικολογικήπολιτική δεν είναιταξικά ουδέτερηΟ καθηγητής του Α.Π.Θ. εξηγείγιατί η φύση υποβιβάζεται σε υπη-ρέτη της κερδοφορίας σελ. 20-21

...Ν. Σιδέρης: Η Ευρώπηβιώνει έναν ιδιότυπο πόλεμοΟ έλληνας ψυχίατρος-ψυχαναλυτής, μιλά γιατην πολιτική ψυχολογίατην περίοδο της κρίσης σελ 22-23

Σκωτία: Ένα βρετανικόδιαζύγιο;Οι λόγοι, οι επιπτώσεις καιτα επιχειρήματα των δύοπλευρών. Άρθρα των ΤαρίκΑλί, Όουεν Τζόουνς και ΝτίναςΤζουβάλα σελ. 16-17

Στη γειτονιάτου ΠαύλουTης Λίτσας Ρέπα - Νικάνδρου

Tίποτα δεν έχει αλλάξεικαι τίποτα δεν είναιόπως παλιά…

18Σεπτέμβρη 2013… Γύρωστις 12 τα μεσάνυχτα,

ομάδα περίπου 15-20 φασι-στών, βρίσκονταν στην Π.Τσαλδάρη. Εκείνη τη στιγμή οΠαύλος περνούσε με την παρέατου και αντάλλαξαν κάποιεςκουβέντες του τύπου «τι θέλετεεδώ εσείς, δεν χωράτε σε αυτήτη γειτονιά…»

Ο Παύλος, o γιος της κυράΜαρίας, χειρώνακτας εργάτης,καλλιτέχνης, αντιφασίστας,αγωνιστής, δολοφονείται σεμια εργατική, λαϊκή συνοικίαόπως το Κερατσίνι, σε μια πόληπου κάποτε κάθε σπίτι σχεδόνείχε κι έναν νεκρό ΕΑΜίτη.

Η πόλη του Παύλου, άνοιξετην αγκαλιά της να υποδεχθεί

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Σε πανικόη κυβέρνηση...

ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΣΑΜΑΡΑ Η ΝΕΡΙΤ ΦΙΜΩΝΕΙ ΤΗΝ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ

Το άγχος της επιβίωσης είναι πλέον ορατό στην καθημερινό-τητα της κυβέρνησης, ενώ οι άμεσα μελλοντικές δεσμεύσεις τηςγια ψήφιση μνημονιακών νόμων, προκαλούν πραγματικό πα-νικό. Η αδυναμία της να πειθαρχήσει τους βουλευτές της, σε κρί-σιμες επιλογές, οι δημόσιες διαφωνίες ή και παραιτήσεις στελε-χών της ή αξιωματούχων της, οι διαδοχικές δικαστικές αποφά-σεις που ανατρέπουν πολιτικές της, όπως το άνοιγμα των κατα-στημάτων την Κυριακή συνθέτουν ένα σκηνικό διάλυσης. Η κα-τάθεση ερώτησης των 62 βουλευτών της Ν∆ που ζητά την ανα-τροπή -για τους αγρότες – ψηφισμένης πρόσφατα μνημονιακήςδέσμευσης, είναι πολύ σοβαρό συμβάν. Τα διαδοχικά γκάλοπεπιβεβαιώνουν το σταθερό προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ και τις απώ-λειες των κυβερνητικών κομμάτων.

Εν τω μεταξύ, καθημερινά καταφτάνουν μηνύματα από τροϊ-κανούς αξιωματούχους ή ανώτατα στελέχη της ευρωζώνης καιτης ΕΚΤ ότι ο επικείμενος έλεγχος και η αξιολόγηση του προ-γράμματος «διάσωσης» θα είναι αυστηρός και αν δεν τελειώσει,ούτε οι δόσεις θα δοθούν, ούτε η συζήτηση για το χρέος θα αρ-χίσει. Ο κύριος Ντάισεμπλουμ προσδιόρισε το τέλος του έτουςως αρχή της συζήτησης. ∆εν είναι τυχαία η ματαίωση της συνάν-τησης για το ελληνικό χρέος στην Ουάσιγκτον, πράξη που εν-τείνει την πίεση προς την ελληνική κυβέρνηση. Ο κ. Ντράγκι απότην πλευρά του εμφανίστηκε «θετικός» στην «εφαρμογή ενόςτρίτου πακέτου για την Ελλάδα», ενώ σε φυλλάδιό της, η ΕΚΤ,προβλέπει ότι το 2015 -2016 θα υπάρξουν σημαντικά δημοσιο-νομικά κενά. Ποιος, άραγε, μπορεί να αποκλείσει νέα μέτρα;

...µε προτάσειςη Αριστερά

• Επαναφορά κατώτατου μισθού στα 751 €• Αφορολόγητο όριο 12.000 €• Κατάργηση ΕΝΦΙΑ - θέσπιση φόρου μεγάλης

ακίνητης περιουσίας• Παροχή δωρεάν ρεύματος σε ευάλωτες

κοινωνικές ομάδες• ∆ημιουργία 300.000 θέσεων εργασίας

• Νέα Σεισάχθεια στα κόκκινα δάνεια• Απαγόρευση πληστειριασμών

για την πρώτη κατοικία• ∆ιεύρυνση του επιδόματος ανεργίας• Επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων• Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής• Ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας

22 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:epohigr@gmail.com

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής κα-ταστροφής μετά το 1922 κι εκείνη τηνεποχή οικοδομείται στην πόλη το εργο-στάσιο της ∆ΕΗ, για να εκμεταλλευτείτην ανεξάντλητη πηγή φτηνής εργατικήςδύναμης.

Οι Κερατσινιώτες πρόσφυγες έχτισαντη ζωή τους από την αρχή, με τα χέριατους και το πείσμα τους. Εργάτες, μέσασε παράγκες και στα πέτρινα προσφυ-γικά, φύτεψαν γιασεμιά, τραγούδησανάγγιξαν τη γη χορεύοντας, σήκωσαν τοκεφάλι ψηλά και γλέντησαν. Εργατικοί,φιλότιμοι και μερακλήδες έφτιαξανζωές και οικογένειες, ενσωμάτωσαν τονπολιτισμό των πατρίδων τους, έφτιαξανσχολεία για τα παιδιά τους, αφύπνισαντους γηγενείς συμπαρασύροντάς τουςστη διεκδίκηση καλύτερων συνθηκώνδιαβίωσης.

«Παρών» σε όλους τους αγώνες

Ο λαός της πόλης έδωσε το «παρών»σε όλους τους αγώνες για ελευθερία καιεθνική ανεξαρτησία. Βομβαρδίστηκε κιέχασε πολλούς από την πείνα κατά τηδιάρκεια της κατοχής, ενώ πολλοί συμ-μετείχαν στην Εθνική Αντίσταση. Η ορ-γάνωση του ΕΑΜ ήταν μία από τις μεγα-λύτερες και μαζικότερες του Πειραιά.

Τα χαράματα της 13ης Οκτωβρίου,τρεις λόχοι του ΕΛΑΣ έδωσαν σκληρήμάχη με τους Γερμανούς ναζί για να απο-τραπεί η ανατίναξη του εργοστασίου της∆ΕΗ που προγραμμάτιζαν οι Γερμανοίφεύγοντας. Η μάχη κερδήθηκε με τηθυσία 11 ΕΛΑΣιτών.

Ο λαός του Κερατσινίου συνέχισε νααγωνίζεται και κατά τη διάρκεια της δι-κτατορίας. Με φυλακές, παρακολουθή-σεις από την Ασφάλεια, ενώ πολλοίπήγαν εξορία για τα πολιτικά τους φρο-νήματα.

Η επίσημη πολιτεία διαχρονικά θαπαίξει ανασταλτικό ρόλο στην εξέλιξητης πόλης.

Της φόρτωσε το φουγάρο της ∆ΕΗ, τησκόνη από τα λιπάσματα, τη βρώμα τηςχωματερής, της κάρφωσε το νεκροτα-φείο της Ανάστασης. Αγνοώντας τιςανάγκες των πολιτών, σχεδίασαν ένα ζο-φερό σκηνικό χωρίς αυτούς γι’ αυτούς.Όμως οι κάτοικοι της περιοχής, δενάφησαν να τους κλέψουν τη ζωή, έφτια-ξαν συλλογικότητες κι αγωνίστηκαν δυ-ναμικά μέσα απ’ αυτές.

Ως ένα δείγμα της μαχητικότηταςτους, είναι η τεράστια κινητοποίηση τωνκατοίκων στα τέλη της δεκαετίας του’70, ώστε να μη λειτουργήσει η χαβούζαστην περιοχή του Σχιστού. Τα σχέδια τηςκυβέρνησης ματαιώνονται και ο λαϊκόςαγώνας δικαιώνεται.

Παράδεισος ή κόλαση;

Και μετά; Ακολούθησε μια εποχή πλα-σματικής ευημερίας. Ανάμεσα στις μο-νοκατοικίες με τα γιασεμιά και τις μπου-καμβίλιες άρχισαν να ξεφυτρώνουν εξα-ώροφα κτίρια κι ανάμεσα στους ανθρώ-πους της γειτονιάς άρχισαν να υψώνον-ται τείχη. Ο καθένας πια μόνος τουζούσε τον πλασματικό μύθο του σε μιαΕλλάδα όπου με μια πλαστική κάρταεξασφάλιζες το μικρό σου «παράδεισο»για να μη βλέπεις την κόλαση που σχε-δίαζαν για εσένα χωρίς εσένα, ένα μύθοπου συστηματικά θα οδηγούσε αργότεραένα λαό φορτωμένο με δάνεια κι ενοχές

να αποδεχτεί το ζυγό της τρόικας καιτων μνημονίων.

Ανεργία, φτώχεια, απελπισία, φόβος,απογοήτευση σε ένα υπάρχον καπιταλι-στικό πολιτικό σύστημα που αδυνατεί ναδώσει τη λύση, αφού το πρόβλημα είναιη ύπαρξή του.

∆ίχως καμία ουσιώδη πολιτικήατζέντα και επενδύοντας ουσιαστικάστην απογοήτευση και στην απελπισίαεμφανίζονται τα νεοναζιστικά μορφώ-ματα που αποκτούν οντότητα κι όνομα:Χρυσή Αυγή.

Οι άνθρωποι, που στρέφονται στηΧρυσή Αυγή, δεν αποτελούν ακραίαστοιχεία, αλλά ανθρώπους της διπλανήςπόρτας.

Οι νεοναζί προβάλλουν τη «φιλανθρω-πία» μόνο για Έλληνες κι ένα χυδαίοτσαμπουκά απέναντι σε αδύναμες ομά-δες με ιδιαίτερο ζήλο σε αυτήν των με-ταναστών.

Οι ρατσιστικές επιθέσεις είναι καθαράθέμα τακτικής και προσηλυτισμού τουκόσμου με το σκεπτικό ότι παίρνουν τις

δουλειές μας, οι οποίες όμως δεν υπάρ-χουν. Το παρακράτος γίνεται κράτος.

Στο Κερατσίνι η Χρυσή Αυγή δεν κα-ταφέρνει να αναπτύξει ιδιαίτερη δράση.Σημειώνει θεαματική αύξηση μεν σταεκλογικά ποσοστά της, ωστόσο δεν δια-θέτει οργανωμένες δυνάμεις και δυνατό-τητα περαιτέρω διείσδυσης στην τοπικήκοινωνία.

Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες αυτήςτης χώρας οπλίζουν συνειδητά με τηνψήφο τους, τα χέρια των δολοφόνων γιανα συνεχίσουν το εγκληματικό τους έργοεναντίον μεταναστών, αριστερών, εργα-ζομένων, ομοφυλοφίλων, αναπήρων,εναντίον οποιουδήποτε ανθρώπου.

Ο φόβος έγινε οργή

Μεσάνυχτα 18 Σεπτέμβρη 2013… ΟΠαύλος Φύσσας ένας μουσικός –ράπερ,που τραγουδούσε ενάντια στο φασισμό,ενάντια στο ρατσισμό, πέφτει νεκρόςαπό το μαχαίρι του Χρυσαυγίτη δολοφό-

νου Ρουπακιά…Ακολουθούν μεγάλες αντιφασιστικές

εκδηλώσεις και πορείες με μεγαλύτερηαυτή που έγινε στην πόλη μας, στηνπόλη του Παύλου, στο Κερατσίνι.

Άνθρωποι όλων των ηλικιών κατεβαί-νουν στους δρόμους του Κερατσινίου καισε άλλες πόλεις, για να διαδηλώσουνενάντια στους εγκληματίες, που πιαέχουν δείξει το αληθινό τους πρόσωπογια τα καλά… Πολλοί κρατούν απ’ τοχέρι τα παιδιά τους. ∆εν υπάρχει φόβοςστην πόλη. Οργή κι αγανάκτηση υπάρ-χει. Ο κόσμος δεν κάθισε για άλλη μιαφορά στον καναπέ του. Θυμήθηκε τηνιστορία του, επαναλειτούργησε τα αντα-νακλαστικά του και ξεχύθηκε στους δρό-μους χωρίς φόβο για να «διορθώσει»,ίσως, ό,τι είχε αφήσει να χαλάσει με τηπαρατεταμένη αδράνειά του…

Στα Γυμνάσια και στα Λύκεια τα παι-διά ευαισθητοποιημένα από το γεγονόςσυζητούν μεταξύ τους και με τους εκ-παιδευτικούς. Συζητούν, δεν ακούν πιαβαριεστημένα. Αντιλαμβάνονται πως τε-λικά τα φουσκωτά φασιστοειδή, πουίσως κάποια από αυτά να τα είχαν εντυ-πωσιάσει με την τσάμπα μαγκιά τους,δεν είναι παρά θρασύδειλοι δολοφόνοι -εγκληματίες.

Η εικόνα του Παύλου γίνεται σύμβολογια τη νεολαία. Ψάχνουν, βρίσκουν κιακούν τα τραγούδια του.

Τις επόμενες μέρες που ακολούθησαντη δολοφονία η πόλη αρνείται να υποτα-χτεί στο φόβο.

Η ζωή συνεχίζεται κανονικά, οι νέοισυνεχίζουν να συχνάζουν στα στέκιατους γύρω και πολύ κοντά στον τόπο τηςδολοφονίας. Μόνο που κάθε φορά πουπερνούν από το σημείο κοντοστέκονται,σκέφτονται, θυμώνουν, θλίβονται. Αφή-νουν ένα λουλούδι, ένα σημείωμα, ένατσιγάρο, ένα δάκρυ για τον Παύλο.

Αντιφασιστικές συλλογικότητες ανα-πτύσσονται και διοργανώνουν τακτικάδράσεις κι εκδηλώσεις που βρίσκουναπήχηση στον κόσμο της πόλης.

Αγώνας ενάντιασε ό,τι μας τρομοκρατεί

Τα εκλογικά ποσοστά του Μαϊου του2014, ωστόσο, που κατέγραψε τόσο πα-νελλαδικά όσο και στο Κερατσίνι ηΧρυσή Αυγή είναι υψηλά και φαίνεται νασυγκροτεί ένα συμπαγές εκλογικόρεύμα, που δεν κλονίζεται από τις μυ-ριάδες αποκαλύψεις των δολοφονικώνπράξεων της. Τα ποιοτικά στοιχεία τηςεπιρροής της Χρυσής Αυγής όμως έχουνσίγουρα αλλάξει. Η ενεργητική στρά-τευση αλλά και η ανοιχτή συμμετοχήστις τομεακές οργανώσεις, τα τάγματαεφόδου αλλά ακόμα και οι ανοιχτές εκ-δηλώσεις έχουν δεχτεί πλήγμα, δεν είναιεύκολο πλέον να βγαίνεις στη γειτονιά ήτο χώρο δουλειάς και να δηλώνεις Χρυ-σαυγίτης.

Με το φασισμό δεν ξεμπερδεύεις εύ-κολα ακόμα κι αν το σύστημα με τις συλ-λήψεις και τις προφυλακίσεις τωνμελών της Χρυσής Αυγής έκοψε τα δά-χτυλα στο χέρι του, που μάκραινε επι-κίνδυνα.

Ο Παύλος παρέτεινε δευτερόλεπτα τηστιγμή του θανάτου του για να δείξει μετο δάχτυλο το δολοφόνο του. Μαζίέδειξε και το δρόμο για μια κοινωνία δί-καιη, ισότιμη, ανθρώπινη, δημοκρατική.

Το δρόμο του καθημερινού αγώναενάντια σε ό,τι μας υποβαθμίζει και μαςτρομοκρατεί.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Στη γειτονιά του Παύλου

∆ιήμερο αντιφασιστικώνεκδηλώσεων18 και 19 Σεπτέμβρη,στο Κερατσίνι και το Σύνταγμα

∆ιήμερο αντιφασιστικών εκδηλώσεων και διαδηλώσεων διοργανώνεται στοΚερατσίνι και την πλατεία Συντάγματος, την Πέμπτη 18 και την Παρασκευή 19

του Σεπτέμβρη, ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα από μέλη τηςΧρυσής Αυγής.

Την πρώτη ημέρα, στις 3μ.μ., θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου δολο-φονίας, στην Π. Τσαλδάρη. Στις 4μ.μ., η καθιερωμένη δράση «∆εν ξεχνάμε», με ξε-χωριστό χαρακτήρα λόγω της ημέρας, ενώ στις 6μ.μ. θα ξεκινήσει η κεντρική δια-δήλωση.

Την επόμενη ημέρα, στις 5μ.μ., θα πραγματοποιηθεί μουσική διαδήλωση στηνπλατεία Συντάγματος, με τη συμμετοχή πλήθους καλλιτεχνών, και από το χώροτης ραπ μουσικής, το μουσικό είδος που υπηρέτησε ο Παύλος Φύσσας.

Ο Παύλος παρέτεινε δευτερόλεπτα τη στιγμή τουθανάτου του για να δείξει με το δάχτυλο τοδολοφόνο του. Μαζί έδειξε και το δρόμο για μιακοινωνία δίκαιη, ισότιμη, ανθρώπινη,δημοκρατική.

“

22 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:epohigr@gmail.com

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής κα-ταστροφής μετά το 1922 κι εκείνη τηνεποχή οικοδομείται στην πόλη το εργο-στάσιο της ∆ΕΗ, για να εκμεταλλευτείτην ανεξάντλητη πηγή φτηνής εργατικήςδύναμης.

Οι Κερατσινιώτες πρόσφυγες έχτισαντη ζωή τους από την αρχή, με τα χέριατους και το πείσμα τους. Εργάτες, μέσασε παράγκες και στα πέτρινα προσφυ-γικά, φύτεψαν γιασεμιά, τραγούδησανάγγιξαν τη γη χορεύοντας, σήκωσαν τοκεφάλι ψηλά και γλέντησαν. Εργατικοί,φιλότιμοι και μερακλήδες έφτιαξανζωές και οικογένειες, ενσωμάτωσαν τονπολιτισμό των πατρίδων τους, έφτιαξανσχολεία για τα παιδιά τους, αφύπνισαντους γηγενείς συμπαρασύροντάς τουςστη διεκδίκηση καλύτερων συνθηκώνδιαβίωσης.

«Παρών» σε όλους τους αγώνες

Ο λαός της πόλης έδωσε το «παρών»σε όλους τους αγώνες για ελευθερία καιεθνική ανεξαρτησία. Βομβαρδίστηκε κιέχασε πολλούς από την πείνα κατά τηδιάρκεια της κατοχής, ενώ πολλοί συμ-μετείχαν στην Εθνική Αντίσταση. Η ορ-γάνωση του ΕΑΜ ήταν μία από τις μεγα-λύτερες και μαζικότερες του Πειραιά.

Τα χαράματα της 13ης Οκτωβρίου,τρεις λόχοι του ΕΛΑΣ έδωσαν σκληρήμάχη με τους Γερμανούς ναζί για να απο-τραπεί η ανατίναξη του εργοστασίου της∆ΕΗ που προγραμμάτιζαν οι Γερμανοίφεύγοντας. Η μάχη κερδήθηκε με τηθυσία 11 ΕΛΑΣιτών.

Ο λαός του Κερατσινίου συνέχισε νααγωνίζεται και κατά τη διάρκεια της δι-κτατορίας. Με φυλακές, παρακολουθή-σεις από την Ασφάλεια, ενώ πολλοίπήγαν εξορία για τα πολιτικά τους φρο-νήματα.

Η επίσημη πολιτεία διαχρονικά θαπαίξει ανασταλτικό ρόλο στην εξέλιξητης πόλης.

Της φόρτωσε το φουγάρο της ∆ΕΗ, τησκόνη από τα λιπάσματα, τη βρώμα τηςχωματερής, της κάρφωσε το νεκροτα-φείο της Ανάστασης. Αγνοώντας τιςανάγκες των πολιτών, σχεδίασαν ένα ζο-φερό σκηνικό χωρίς αυτούς γι’ αυτούς.Όμως οι κάτοικοι της περιοχής, δενάφησαν να τους κλέψουν τη ζωή, έφτια-ξαν συλλογικότητες κι αγωνίστηκαν δυ-ναμικά μέσα απ’ αυτές.

Ως ένα δείγμα της μαχητικότηταςτους, είναι η τεράστια κινητοποίηση τωνκατοίκων στα τέλη της δεκαετίας του’70, ώστε να μη λειτουργήσει η χαβούζαστην περιοχή του Σχιστού. Τα σχέδια τηςκυβέρνησης ματαιώνονται και ο λαϊκόςαγώνας δικαιώνεται.

Παράδεισος ή κόλαση;

Και μετά; Ακολούθησε μια εποχή πλα-σματικής ευημερίας. Ανάμεσα στις μο-νοκατοικίες με τα γιασεμιά και τις μπου-καμβίλιες άρχισαν να ξεφυτρώνουν εξα-ώροφα κτίρια κι ανάμεσα στους ανθρώ-πους της γειτονιάς άρχισαν να υψώνον-ται τείχη. Ο καθένας πια μόνος τουζούσε τον πλασματικό μύθο του σε μιαΕλλάδα όπου με μια πλαστική κάρταεξασφάλιζες το μικρό σου «παράδεισο»για να μη βλέπεις την κόλαση που σχε-δίαζαν για εσένα χωρίς εσένα, ένα μύθοπου συστηματικά θα οδηγούσε αργότεραένα λαό φορτωμένο με δάνεια κι ενοχές

να αποδεχτεί το ζυγό της τρόικας καιτων μνημονίων.

Ανεργία, φτώχεια, απελπισία, φόβος,απογοήτευση σε ένα υπάρχον καπιταλι-στικό πολιτικό σύστημα που αδυνατεί ναδώσει τη λύση, αφού το πρόβλημα είναιη ύπαρξή του.

∆ίχως καμία ουσιώδη πολιτικήατζέντα και επενδύοντας ουσιαστικάστην απογοήτευση και στην απελπισίαεμφανίζονται τα νεοναζιστικά μορφώ-ματα που αποκτούν οντότητα κι όνομα:Χρυσή Αυγή.

Οι άνθρωποι, που στρέφονται στηΧρυσή Αυγή, δεν αποτελούν ακραίαστοιχεία, αλλά ανθρώπους της διπλανήςπόρτας.

Οι νεοναζί προβάλλουν τη «φιλανθρω-πία» μόνο για Έλληνες κι ένα χυδαίοτσαμπουκά απέναντι σε αδύναμες ομά-δες με ιδιαίτερο ζήλο σε αυτήν των με-ταναστών.

Οι ρατσιστικές επιθέσεις είναι καθαράθέμα τακτικής και προσηλυτισμού τουκόσμου με το σκεπτικό ότι παίρνουν τις

δουλειές μας, οι οποίες όμως δεν υπάρ-χουν. Το παρακράτος γίνεται κράτος.

Στο Κερατσίνι η Χρυσή Αυγή δεν κα-ταφέρνει να αναπτύξει ιδιαίτερη δράση.Σημειώνει θεαματική αύξηση μεν σταεκλογικά ποσοστά της, ωστόσο δεν δια-θέτει οργανωμένες δυνάμεις και δυνατό-τητα περαιτέρω διείσδυσης στην τοπικήκοινωνία.

Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες αυτήςτης χώρας οπλίζουν συνειδητά με τηνψήφο τους, τα χέρια των δολοφόνων γιανα συνεχίσουν το εγκληματικό τους έργοεναντίον μεταναστών, αριστερών, εργα-ζομένων, ομοφυλοφίλων, αναπήρων,εναντίον οποιουδήποτε ανθρώπου.

Ο φόβος έγινε οργή

Μεσάνυχτα 18 Σεπτέμβρη 2013… ΟΠαύλος Φύσσας ένας μουσικός –ράπερ,που τραγουδούσε ενάντια στο φασισμό,ενάντια στο ρατσισμό, πέφτει νεκρόςαπό το μαχαίρι του Χρυσαυγίτη δολοφό-

νου Ρουπακιά…Ακολουθούν μεγάλες αντιφασιστικές

εκδηλώσεις και πορείες με μεγαλύτερηαυτή που έγινε στην πόλη μας, στηνπόλη του Παύλου, στο Κερατσίνι.

Άνθρωποι όλων των ηλικιών κατεβαί-νουν στους δρόμους του Κερατσινίου καισε άλλες πόλεις, για να διαδηλώσουνενάντια στους εγκληματίες, που πιαέχουν δείξει το αληθινό τους πρόσωπογια τα καλά… Πολλοί κρατούν απ’ τοχέρι τα παιδιά τους. ∆εν υπάρχει φόβοςστην πόλη. Οργή κι αγανάκτηση υπάρ-χει. Ο κόσμος δεν κάθισε για άλλη μιαφορά στον καναπέ του. Θυμήθηκε τηνιστορία του, επαναλειτούργησε τα αντα-νακλαστικά του και ξεχύθηκε στους δρό-μους χωρίς φόβο για να «διορθώσει»,ίσως, ό,τι είχε αφήσει να χαλάσει με τηπαρατεταμένη αδράνειά του…

Στα Γυμνάσια και στα Λύκεια τα παι-διά ευαισθητοποιημένα από το γεγονόςσυζητούν μεταξύ τους και με τους εκ-παιδευτικούς. Συζητούν, δεν ακούν πιαβαριεστημένα. Αντιλαμβάνονται πως τε-λικά τα φουσκωτά φασιστοειδή, πουίσως κάποια από αυτά να τα είχαν εντυ-πωσιάσει με την τσάμπα μαγκιά τους,δεν είναι παρά θρασύδειλοι δολοφόνοι -εγκληματίες.

Η εικόνα του Παύλου γίνεται σύμβολογια τη νεολαία. Ψάχνουν, βρίσκουν κιακούν τα τραγούδια του.

Τις επόμενες μέρες που ακολούθησαντη δολοφονία η πόλη αρνείται να υποτα-χτεί στο φόβο.

Η ζωή συνεχίζεται κανονικά, οι νέοισυνεχίζουν να συχνάζουν στα στέκιατους γύρω και πολύ κοντά στον τόπο τηςδολοφονίας. Μόνο που κάθε φορά πουπερνούν από το σημείο κοντοστέκονται,σκέφτονται, θυμώνουν, θλίβονται. Αφή-νουν ένα λουλούδι, ένα σημείωμα, ένατσιγάρο, ένα δάκρυ για τον Παύλο.

Αντιφασιστικές συλλογικότητες ανα-πτύσσονται και διοργανώνουν τακτικάδράσεις κι εκδηλώσεις που βρίσκουναπήχηση στον κόσμο της πόλης.

Αγώνας ενάντιασε ό,τι μας τρομοκρατεί

Τα εκλογικά ποσοστά του Μαϊου του2014, ωστόσο, που κατέγραψε τόσο πα-νελλαδικά όσο και στο Κερατσίνι ηΧρυσή Αυγή είναι υψηλά και φαίνεται νασυγκροτεί ένα συμπαγές εκλογικόρεύμα, που δεν κλονίζεται από τις μυ-ριάδες αποκαλύψεις των δολοφονικώνπράξεων της. Τα ποιοτικά στοιχεία τηςεπιρροής της Χρυσής Αυγής όμως έχουνσίγουρα αλλάξει. Η ενεργητική στρά-τευση αλλά και η ανοιχτή συμμετοχήστις τομεακές οργανώσεις, τα τάγματαεφόδου αλλά ακόμα και οι ανοιχτές εκ-δηλώσεις έχουν δεχτεί πλήγμα, δεν είναιεύκολο πλέον να βγαίνεις στη γειτονιά ήτο χώρο δουλειάς και να δηλώνεις Χρυ-σαυγίτης.

Με το φασισμό δεν ξεμπερδεύεις εύ-κολα ακόμα κι αν το σύστημα με τις συλ-λήψεις και τις προφυλακίσεις τωνμελών της Χρυσής Αυγής έκοψε τα δά-χτυλα στο χέρι του, που μάκραινε επι-κίνδυνα.

Ο Παύλος παρέτεινε δευτερόλεπτα τηστιγμή του θανάτου του για να δείξει μετο δάχτυλο το δολοφόνο του. Μαζίέδειξε και το δρόμο για μια κοινωνία δί-καιη, ισότιμη, ανθρώπινη, δημοκρατική.

Το δρόμο του καθημερινού αγώναενάντια σε ό,τι μας υποβαθμίζει και μαςτρομοκρατεί.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Στη γειτονιά του Παύλου

∆ιήμερο αντιφασιστικώνεκδηλώσεων18 και 19 Σεπτέμβρη,στο Κερατσίνι και το Σύνταγμα

∆ιήμερο αντιφασιστικών εκδηλώσεων και διαδηλώσεων διοργανώνεται στοΚερατσίνι και την πλατεία Συντάγματος, την Πέμπτη 18 και την Παρασκευή 19

του Σεπτέμβρη, ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα από μέλη τηςΧρυσής Αυγής.

Την πρώτη ημέρα, στις 3μ.μ., θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου δολο-φονίας, στην Π. Τσαλδάρη. Στις 4μ.μ., η καθιερωμένη δράση «∆εν ξεχνάμε», με ξε-χωριστό χαρακτήρα λόγω της ημέρας, ενώ στις 6μ.μ. θα ξεκινήσει η κεντρική δια-δήλωση.

Την επόμενη ημέρα, στις 5μ.μ., θα πραγματοποιηθεί μουσική διαδήλωση στηνπλατεία Συντάγματος, με τη συμμετοχή πλήθους καλλιτεχνών, και από το χώροτης ραπ μουσικής, το μουσικό είδος που υπηρέτησε ο Παύλος Φύσσας.

Ο Παύλος παρέτεινε δευτερόλεπτα τη στιγμή τουθανάτου του για να δείξει με το δάχτυλο τοδολοφόνο του. Μαζί έδειξε και το δρόμο για μιακοινωνία δίκαιη, ισότιμη, ανθρώπινη,δημοκρατική.

“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ητρόικα ήταν σαφέστατη από τοΠαρίσι –και όχι μόνο: ∆εν θαυπάρξει συμφωνία για τη βιωσι-

μότητα του ελληνικού χρέους, αν δενέχει ξεκαθαρίσει πλήρως ποια θα είναι ηεπόμενη κυβέρνηση, ποιος θα είναι οεπόμενος πρωθυπουργός της Ελλάδας!Και την περασμένη Πέμπτη, «άδειασαν»δημόσια και πλήρως τον Αντ. Σαμαρά:∆εν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ συ-νάντηση το Νοέμβρη! Ότι, δηλαδή, η τε-τραμερής συνάντηση [∆ΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ καιΕλλάδα] που θα γινόταν το Νοέμβριοστην Ουάσιγκτον και θα ρύθμιζε τοχρέος, δεν είχε προγραμματιστεί ποτέ!

∆εν υπάρχει Νοέμβρης

Ο ίδιος ο Αντ. Σαμαράς, βέβαια, απότη Θεσσαλονίκη, διαβεβαίωνε τους πο-λίτες ότι «σύντομα θα λάβουμε επίσημηπιστοποίηση ότι το χρέος μας είναι βιώ-σιμο»! Για να τον διαψεύσει, λίγες μέρεςμετά [11.09.14], ο αναπληρωτής εκπρό-σωπος του ∆ΝΤ, William Murray, που τό-νισε ότι «δεν είναι αλήθεια. ∆εν υπάρχεισυνάντηση το Νοέμβριο για το ελληνικόχρέος»! Και, μάλιστα, όταν ρωτήθηκε αντο ∆ΝΤ ζήτησε την πραγματοποίηση συ-νόδου για το ελληνικό χρέος, απάντησε«δεν το γνωρίζω». Γνώριζε, ωστόσο, ότιτο ∆ΝΤ είναι έτοιμο να συνεχίσει μόνοτου, έως τις αρχές του 2016, τα προ-γράμματα λιτότητας, καθώς στο τέλοςτου τρέχοντος έτους ολοκληρώνεται ηδανειακή σύμβαση των Ευρωπαίων μετην Ελλάδα -θυμίζουμε ότι ο μεν Σαμα-ράς σκίζει κάθε μέρα και μια σελίδα απότα μνημόνια [αναρωτιέμαι αν θα βρει σε-λίδα να σκίσει και ο ΣυΡιζΑ!], ο δε Ευ.Βενιζέλος, που δήλωνε στη Θεσσαλο-νίκη ότι το χρέος είναι βιώσιμο, οφείλεινα ενημερώσει και τον Σαμαρά…

Η εξέλιξη αυτή δεν σημαίνει ότι οι Ευ-ρωπαίοι εγκαταλείπουν τον Αντ. Σαμαρά-προετοιμάζουν, όμως, το μέλλον. Καιαυτό που όλοι υποθέταμε και παρακο-λουθούσαμε [πρόσκληση Αλ. Τσίπρα σεΚόμο, ευρωπαϊκό ντιμπέιτ, κ.ά.] είναι ότιοι Ευρωπαίοι όχι μόνο δεν αποκλείουν,αλλά, πλέον, δίνουν περισσότερες πιθα-νότητες στην εκδοχή τη διακυβέρνησητης χώρας να την αναλάβει ο ΣυΡιζΑ. Η

ουσία με το χρέος είναι ότι η τρόικα θααποφασίσει μόνη τη λύση [γνωστή η αν-τίθεση τους: το ∆ΝΤ θέλει και «κού-ρεμα», ΕΚΤ και ΕΕ μόνο μείωση επιτο-κίων και επιμήκυνση του χρόνου απο-πληρωμής] και στη συνέχεια θα καλέσειτον Σαμαρά να του ανακοινώσει τις απο-φάσεις της -τόση αντίσταση από τονπρωθυπουργό.

«∆ημοσκοπικό ξέφωτο»

Ο Αντ. Σαμαρά, πλέον, θα προχωράέχοντας ως πυξίδα το «όσο ζω ελπίζω».Και θα προσπαθήσει να βρει ένα «δημο-σκοπικό ξέφωτο», όπως συνηθίζουν ναλένε στο Μαξίμου, προκειμένου να οδη-γήσει τη χώρα σε εκλογές. Ως τότε, πουμπορεί να είναι και ο Νοέμβρης, ο Αντ.Σαμαράς θα προσπαθήσει να δημιουργή-σει μια νέα εικονική πραγματικότητα,ένα νέο success story, με την ελπίδα ότιθα υπάρξει «δημοσκοπικό ξέφωτο», γιανα κάνει τις εκλογές, καθώς οι πολίτες,όπως υποστηρίζουν οι δημοσκόποι πουτον ενημερώνουν, ψηφίζουν με βάση τατελευταία γεγονότα. Σύντομα, μάλιστα,θα δούμε δημοσιεύματα από τις ημέ-ρες… αντίστασης του Αντ. Σαμαρά απέ-ναντι στην τρόικα, κυρίως όσον αφοράτη μη υπογραφή νέου μνημονίου –«δεντο χρειάζομαι», «αν έχω δανεικά με λι-τότητα, δεν θα έχω ανάπτυξη», και άλλατέτοια…

Ο Αντ. Σαμαράς, όμως, έχει να αντιμε-τωπίσει και τις οξύτατες εσωκομματικέςαντιδράσεις, που δεν πηγάζουν από τιςβλέψεις κάποιου στελέχους για την ηγε-σία της Ν∆, αλλά από την ακολουθού-μενη πολιτική. Η πληθώρα, μάλιστα, τωναντιδράσεων, από το «να πάει να γαμη-θεί ο Χαρδούβελης» της Αν. Καραμανλήμέχρι την άποψη του Πρ. Παυλόπουλουότι ο ΕΝΦΙΑ είναι δήμευση της ακίνητηςπεριουσίας, δείχνει την πραγματικήέκταση του προβλήματος. Πρόβλημαπου ξεπερνά την τετριμμένη γκρίνια καιγίνεται η αφορμή –και, βέβαια, λόγω τηςπραγματικότητας- να τεθούν θέματα πουαφορούν τη «γραμμή» της Ν∆ σε σχέσημε το «πού απευθύνεται». Έτσι, η Ντ.Μπακογιάννη φροντίζει να υπενθυμίσειτην παρουσία της δείχνοντας προς την

κεντροδεξιά και το [νέο]φιλελευθερισμό[«ο ΕΝΦΙΑ έβγαλε τη μισή Ελλάδα απότα ρούχα της»], ενώ ο Αδ. Γεωργιάδηςτην ακροδεξιά στροφή που πρέπει ναολοκληρώσει η Ν∆ [«Ούτε εμένα με αρέ-σει, ούτε θέλω τον ΕΝΦΙΑ, αλλά είναιψηφισμένος νόμος από τη Βουλή. Στηνπερίπτωση που στον κ. Χαρδούβελη δεναρέσει ο ΕΝΦΙΑ, ας παραιτηθεί»].

Αναταράξεις στη Συγγρού

Στη συζήτηση που διεξάγεται στο εσω-τερικό της Ν∆ –σε καμία περίπτωση δενείναι οργανωμένη- υπάρχουν χοντρικάδύο τάσεις. Η μία να στραφεί η Ν∆ προςτο κέντρο και να προσπαθήσει να ενσω-ματώσει ένα κομμάτι του [πρώην]ΠαΣοΚ και διάφορων άλλων ανεξάρτη-των –άποψη που υποδεικνύουν δημο-σκόποι και ο Χρ. Λαζαρίδης. Και η άλλη,να απεγκλωβιστεί από το ΠαΣοΚ και ναπροσπαθήσει να επανασυσπειρώσει τηδεξιά παράταξη εντάσσοντας στους κόλ-πους στελέχη και κινήσεις από τις παρυ-φές της Χρυσής Αυγής μέχρι τους Ανε-ξάρτητους Έλληνες, τον Χρ. Ζώη και τονΒ. Πολύδωρα. Υποστηρίζουν, μάλιστα,ότι αν προστεθούν τα ποσοστά όλωναυτών των κομμάτων και «σχηματι-σμών», ξεπερνούν το ποσοστό που έχεισήμερα η Ν∆ μαζί με το ΠαΣοΚ.

Το κύριο πρόβλημα, λοιπόν, του Αντ.Σαμαρά σήμερα δεν είναι οι 180 –μπορείνα μη χρειαστεί ποτέ να τους αναζητήσειαπό την παρούσα Βουλή. Είναι η επι-βίωσή του, καθώς έχει αντιληφθεί ότιακόμα και τα απλά νομοσχέδια θα δυ-σκολεύεται, πλέον, να τα περνάει από τηΒουλή –για τον ΕΝΦΙΑ χρειάστηκε νααντικατασταθούν έξι βουλευτές της Ν∆και τρεις του ΠαΣοΚ ,προκειμένου ναψηφιστεί!

Απειλή κατάρρευσης

Η απειλή της κατάρρευσης της κυβέρ-νησης μπορεί να γίνει από ένα απρόοπτογεγονός πραγματικότητα. Οι παραιτή-σεις, για παράδειγμα, στη ΝΕΡΙΤ τουπροέδρου Αντ. Μακροδημήτρη και τουαναπληρωτή Ρ. Μορώνη, της διορισμέ-

νης από το Μαξίμου διοίκησης, έγινανμετά από πιέσεις που ασκήθηκαν προ-σωπικά από τον πρωθυπουργό, για να μημεταδοθεί τηλεοπτικά η ομιλία τού Τσί-πρα χθες στο Βελίδειο και να δοθεί τη-λεοπτικός χρόνο μόνο στη σημερινή συ-νέντευξη τύπου. Η τηλεφωνική επικοι-νωνία, μάλιστα, του ίδιου του πρωθυ-πουργού, για να αποτρέψει τουλάχιστοντη μία παραίτηση, δεν απέδωσε. Οσώζων εαυτόν σωθήτω, έστω και την τε-λευταία στιγμή. Ούτε, βέβαια, η κοινω-νία πείθεται ότι για τον ΕΝΦΙΑ φταίει οσυνεργάτης του υπουργού ΟικονομικώνΝ. Καραβίτης. Οι εντολές του Μαξίμουήταν σαφείς: ο ΕΝΦΙΑ να φέρει στα τα-μεία 3,2 δισ. ευρώ. Αυτό δεν το αποφά-σισε ο όποιος Καραβίτης…

Το Μαξίμου έχει να αντιμετωπίσει ένασύστημα διακυβέρνησης, που κινδυνεύεικαθημερινά με κατάρρευση για «ασή-μαντη αφορμή». Οι αοριστολογίες, ταψεύδη, οι εσωτερικές αντιδράσεις, οιπιέσεις επιχειρηματιών και ιδιοκτητώνμέσων ενημέρωσης και κυρίως τα αδιέ-ξοδα της ακολουθούμενης πολιτικής δενοδηγούν μακριά. Η προσπάθεια του Αντ.Σαμαρά να ελέγξει… την πραγματικό-τητα δεν αποδίδει και ας συνομιλεί μετους εκδότες καθημερινά περισσότεροκαι απ’ ό,τι με πρωτοκλασάτους υπουρ-γούς και συμβούλους του!

Η κατάσταση στην κοινοβουλευτικήομάδα είναι ανεξέλεγκτη, καθώς «οι αν-τοχές των βουλευτών της κυβερνητικήςπλειοψηφίας Ν∆ και ΠΑΣΟΚ αρχίζουννα δοκιμάζονται, γεγονός που έχει ση-μάνει συναγερμό στο Μέγαρο Μαξίμουκαι στη Χαριλάου Τρικούπη», σύμφωνακαι με την Καθημερινή [12.09.14]. ∆ενείναι λίγοι, μάλιστα, οι βουλευτές πουεκτιμούν ότι ο πρωθυπουργός θα «αιφ-νιδιάσει» με πρόωρες εκλογές –είναιπροτιμότερες από την πλήρη κατάρ-ρευση. Άλλωστε, το «μότο» του Αντ. Σα-μαρά είναι «κάθε μέρα που περνάει,είναι μια κερδισμένη μέρα». Πιθανόν γιατον ίδιο και τον Ευ. Βενιζέλο, καθώς γιατη χώρα ισχύει ακριβώς το αντίθετο!

Θ. Μιχόπουλοςtmihopoulos@gmail.com

«Πέντε εκατομμύριατο κόστος της σταθερότητας»!...

Της εκλογής Προέδρου της ∆ημοκρατίας προηγείται το νέο πακέτο στήριξης–που δεν θα ονομαστεί μνημόνιο…- προκειμένου να καλυφθεί το δημοσιονο-μικό κενό της Ελλάδας μέχρι και το τέλος του 2016, για να μπορεί, εκ του κα-ταστατικού του, να συνεχίσει να μετέχει στο πρόγραμμα και το ∆ΝΤ. Υπάρχει,ωστόσο, μια παράλληλη συζήτηση για εξαγορά της «βοήθειας» που έχει χορη-γήσει το ∆ΝΤ από τον ESM, τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, προκειμένουτο ταμείο να αποχωρήσει από τη χώρα [κι αυτό θα γίνει προσπάθεια να πα-ρουσιαστεί ως «εντολή Σαμαρά», αν βέβαια υπάρχει ακόμα ως ένοικος του Μα-ξίμου…].

Ως «λύση» για το ξεπέρασμα της κυβερνητικής κρίσης –φαινόμενα εσω-στρέφειας και αποσυσπείρωσης- δεν είναι λίγοι όσοι προκρίνουν την επί-σπευση της προεδρικής εκλογής. Το ίδιο σενάριο προωθούν και οι Ευρωπαίοι[για να προχωρήσουν στη συνέχεια στη ρύθμιση του χρέους], ενώ με διαρροήο Κ. Καραμανλής φέρεται να υποστηρίζει πως το τοπίο πρέπει να ξεκαθαρίσεικαι να κριθεί άμεσα στη Βουλή η εκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας. Ίδιαάποψη εξέφρασε και Μ. Χρυσοχοΐδης στο Βήμα FM: «Πρέπει να ξεκαθαρίσουμεάμεσα το θέμα της εκλογής Προέδρου και το ενδεχόμενο εκλογών». Εντύ-πωση, πάντως έχει προκαλέσει το ερώτημα, εν είδει κουίζ, που έθεσε ο Μ.Κοττάκης: «Ποιος επιχειρηματίας», γράφει [∆ημοκρατία, 09.09.14], «είπε σεπρώην υπουργό ότι το κόστος της σταθερότητας στην Ελλάδα είναι 5.000.000ευρώ;» Αφορά την εκλογή του Προέδρου της ∆ημοκρατίας; Και τα 5 εκ. αφο-ρούν το σύνολο της εξαγοράς συνειδήσεων;…

Θ. Μιχ.

ΕΞΑΝΤΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΑΝΤΟΧΕΣ ΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ Ν∆ ΚΑΙ ΠΑΣΟΚ

Με το φόβο της κατάρρευσηςΤρόικα: Μόνο με νέα κυβέρνηση ρύθμιση για το χρέος

∆ύο εξίσου απαράδεκτες σεξιστικέςγελοιογραφίες που αποδεικνύουν ότι ότανη πολιτική αντιπαράθεση γίνεται μετέτοιους όρους οι μόνοι που βγαίνουντελικά χαμένοι είναι η ενημέρωση και ηαισθητική. Θα περιμέναμε να τύχουν τηςίδιας αντιμετώπισης.

Του Νίκου Τσαγκρή

«Προχωράμε με όσους ψηφί-ζουν ΠΑΣΟΚ πίσω από τοπαραβάν του εκλογικού

κέντρου», επαναλαμβάνει διαρκώς, ωςεπιτυχημένη, την αντιΓΑΠ ατάκα του οΕυάγγελος Βενιζέλος. Όμως η τελευ-ταία δημοσκόπηση της PalmosAnalysisγια το tvxs.gr μας πληροφορεί ότι «όσοιψηφίζουν ΠΑΣΟΚ πίσω από το παρα-βάν» δεν ξεπερνούν το 3,5% του εκλο-γικού σώματος. Πράγμα που σημαίνειότι ακολουθώντας τον Ευάγγελο Βενι-ζέλο, τον ακολουθούν στην οδό τηςοριστικής απώλειάς. Του ΠΑΣΟΚ βε-βαίως και όχι του ιδίου. ∆ιότι οι Βενι-ζέλοι του κόσμου τούτου δεν χάνονται,μεταλλάσσονται: από σοσιαλιστικέςκάμπιες μεταμορφώνονται σε νεοφιλε-λεύθερες πεταλούδες. Και τούμπαλιν…

Η πρώτη κάμπια του ΠΑΣΟΚ πουέφερε το γονίδιο της νεοφιλελεύθερηςπεταλούδας ήταν ο Κώστας Σημίτης.Τον εντόπισε και τον χρησιμοποίησε οπρωταθλητής του κυβερνητικού στίβουΑνδρέας Παπανδρέου σαν «λαγό» σεμια πρώτη – αναγκαία και επιβεβλη-μένη από το διεθνές περιβάλλον τηςεποχής – πολιτική διαδρομή: στροφήπρος τον φιλελευθερισμό. Ήταν 1985και, λίγο πριν, ο Γάλλος σύντροφος τουΑνδρέα Φρανσουά Μιτεράν είχε πραγ-ματοποιήσει τη δική του φιλελεύθερηστροφή. Που δεν ήταν φιλελεύθερηστροφή αλλά μια… «αναγκαία θυσίαορισμένων σοσιαλιστικών ιδεών στοβωμό της κυβερνησιμότητας». Ή, πώςη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία άρχισενα κοροϊδεύει την κοινωνία…

Ελλάς - Γαλλία,μετάλλαξη… τελεία

Γενικότερα, το ελληνικό ΠΑΣΟΚ καιτο γαλλικό PS πορεύονται τον δρόμοτης νεοφιλελεύθερης μετάλλαξης μεδιαφορά… στήθους. Μόνο που οι poli-tically correct Γάλλοι αναλυτές απο-φεύγουν την έκφραση «νεοφιλελεύ-θερη μετάλλαξη» και μιλούν για «ιδεο-λογικό μετασχηματισμό». Και εντέλειγια «σοσιαλφιλελευθερισμό».Ακόμα καλύτερα!..

∆είτε πώς περιγράφει ο ΦαμπιένΠεριέ της Le Canard Enchainι, τις βα-σικές στιγμές του «ιδεολογικού μετα-σχηματισμού» του γαλλικού Σοσιαλι-στικού Κόμματος, με αφορμή την κυ-βερνητική κρίση που ξέσπασε (καισοβεί σ’ αυτό) όταν ο Ολάντ εκπαραθύ-ρωσε τον Αρνό Μοντεμπούρ για το χα-τίρι της Μέρκελ: «…το 1992 οι Σοσια-λιστές θα διχαστούν σχετικά με τη Συν-θήκη του Μάαστριχτ… (οι δικοί μαςαγρόν αγόραζαν, λέω εγώ). «Έπειτα»,συνεχίζει ο Γάλλος αναλυτής, «η γη σεί-στηκε το 2002, όταν ο Λιονέλ Ζοσπέν,αφού πραγματοποίησε μια σειρά απόιδιωτικοποιήσεις και απελευθερώσειςτης αγοράς, αποκλείστηκε από τον β’γύρο των προεδρικών εκλογών, που με-τατράπηκε σε μια μονομαχία ανάμεσα

στη ∆εξιά του Ζακ Σιράκ και την Ακρο-δεξιά του Ζαν Μαρί Λεπέν…»

Εδώ, ας διακόψουμε τον Γάλλο ανα-λυτή κι ας ρεμβάσουμε τις αλχημείεςτης δικής μας σοσιαλιστικής κάμπιαςπου έγινε νεοφιλελεύθερη πεταλούδακαι, τότε, μας κυβερνούσε: «εκσυγχρο-νισμός», («σοσιαλφιλελευθερισμός»λέω εγώ) «δημιουργική λογιστική»,Χρηματιστήριο, Greek statistics, η οι-κονομία στη θέση της πολιτικής, οιαριθμοί στη θέση των ανθρώπων, ηθρησκεία της Αγοράς, η βίαιη ένταξηστην ΟΝΕ, το ευρώ στη θέση της δραχ-μής και η… «στρογγυλοποίηση», και η«σύγκλιση» που έγινε απόκλιση, και ηοικονομική κρίση και τα μνημόνια καιπαράδοση της χώρας στο τέταρτοΡάιχ…

Κοροϊδεύουν την κοινωνία

Τη συμπόρευση του ελληνικούΠΑΣΟΚ και του γαλλικού PS (της ευ-ρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας εν γένει)στο δρόμο της νεοφιλελεύθερης μετάλ-λαξης, σημειώνει και ο Φαμπιέν Περιέστο άρθρο του στη Le Canard Enchainι:«Σήμερα, η γαλλική κυβέρνηση και ηηγεσία των Σοσιαλιστών επιβεβαι-ώνουν αυτόν τον προσανατολισμό (σ.σ: τον νεοφιλελεύθερο εννοεί) πραγμα-τοποιώντας αντι-μεταρρυθμίσεις πουέγιναν ή γίνονται στην υπόλοιπη Ευ-ρώπη, συχνά από σοσιαλδημοκράτες:τον Τόνι Μπλερ και τον ΓκέρχαρντΣρέντερ στην εποχή τους, τον ΧοσέΛουίς Θαπατέρο ή τον Γιώργο Παπαν-δρέου πιο πρόσφατα…».

«Αντι – μεταρρυθμίσεις» και κουρα-φέξαλα! Κοροϊδεύουν την κοινωνία,λέω εγώ. Και το γράφω και το ξανα-γράφω διαρκώς, από την εποχή που ηπρώτη σοσιαλιστική κάμπια μεταλλά-χτηκε σε νεοφιλελεύθερη πεταλούδα:«η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, απότο τέλος του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα,λειτουργεί ως το απόλυτο καμουφλάζτου νεοφιλελευθερισμού. Με τους κυ-βερνώντες «σοσιαλδημοκράτες» Ση-μίτη, Ζοσπέν, Σρέντερ, Σημίτη κ.α., ναλειτουργούν περισσότερο ως τριτεγ-γυήτριες των συμφερόντων των «αγο-ρών» παρά ως εγγυήτριες του κοινωνι-κού κράτους. Και τις διάδοχές τους κυ-βερνήσεις, αυτές των Γιωργάκη Πα-πανδρέου, Ζοζέ Σόκρατες, Χοσέ ΛουίςΡοντρίγκεθ Θαπατέρο κ.α., να εκφυλί-ζονται οριστικά, μεταλλασσόμενες σενεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις με σο-σιαλιστικά ψευδώνυμα, πανομοιότυπεςμε τις κυβερνήσεις της νεοφιλελεύθε-ρης ευρωπαϊκής ∆εξιάς

Αυτές τις μέρες, δυό από τις σοσιαλι-στικές κάμπιες που μεταλλάχτηκαν σενεοφιλελεύθερες εξακολουθούν να πε-τούν ελεύθερα στον ευρωπαϊκό… εναέ-ριο χώρο, καταστρέφοντας, τα δημόσιααγαθά, τις κοινωνικές παροχές, ακόμακαι τα υπολείμματα του κράτους-πρό-νοιας. Και συμβάλλοντας στη διαμόρ-φωση της νεοφιλελεύθερης κουλτού-ρας της βαρβαρότητας, σύμφωνα με

την οποία ο συνδικα-λισμός είναι… λαϊκι-σμός, οι κοινωνικέςκαι εργασιακές κατα-κτήσεις των περασμέ-νων δεκαετιών είναιπρονόμια που πρέπεινα καταργηθούν, οιδομικές ανισότητεςείναι νόμιμες, κάθεδίχτυ κοινωνικήςπροστασίας είναι άξιοπεριφρόνησης. (Ναι,τους… Βενιζέλο καιΟλάντ εννοώ).

Τα γούστατου ΦούχτελΜια από τις ειδήσεις της

βδομάδας που ξεχώρισανήταν και το ερωτηματολόγιοπου έστειλε η «Ελληνογερμα-νική Συνέλευση» -λέγε με Φού-χτελ- στους νέους ∆ημάρχουςκαι Περιφερειάρχες για την«απογραφή» των χαρακτηριστι-κών και των υποδομών των ελ-ληνικών ΟΤΑ. Οι αντιδράσειςήταν μεγάλες αλλά η δήλωσηπου έκανε μεγαλύτερη αίσθησηήταν αυτή του ∆ημάρχου Βιάν-νου, Παύλου Μπαριτάκη: «Ημόνη λίστα που θα λάβει θαείναι εκείνη με τα ονόματα των461 νεκρών που σφαγιάστηκανμε τον πιο αποτρόπαιο τρόποαπό τα ναζιστικά στρατεύματακατοχής και να του υπενθυμίσωτις εκκρεμότητες που έχει ηΧώρα του απέναντι στους συγ-γενείς των Θυμάτων». Πέρανόμως από το σοβαρό του πράγ-ματος, η είδηση που έβγαλε ηστήλη «Βηματοδότης» του Βή-ματος, ξεκαθαρίζει τις όποιεςαμφιβολίες υπήρχαν για την σο-βαρότητα του ανδρός Φούχτελ.Όπως αναφέρει το δημοσίευμα,ο κ. Φούχτελ πρότεινε στον δή-μαρχο Αθήνας να φορέσουνχλαμίδες και να επισκεφτούνμαζί την Αρχαία Ολυμπία προ-κειμένου να προσελκύσει το εν-διαφέρον γερμανών επισκε-πτών. Ευτυχώς ο Καμίνης είναιλίγο σοβαρότερος.

Η Αμφίπολη, τοπαπαδαριό καιη σεμνοτυφίαΑπό σχόλιο φίλης στο face-

book: Η μεγαλύτερη ιστο-ρική τρολιά ever θα είναι ανστην Αμφίπολη αποκαλυφθείότι είναι θαμμένη η Ρωξάνη ή οΗφαιστίωνας. Στην πρώτη πε-ρίπτωση όλο το έθνος θα προ-σκυνήσει μια Αφγανή (κοκομ-πλόκ στα χρυσαυγιτοειδή), στη

δεύτερη θα δοξάσουμε πανελ-ληνίως τον βασιλικό γκόμενο(πολλαπλά εγκεφαλικά σε πολ-λούς αρχαιόπληκτους πατρις-θρησκεία-οικογένεια ομοφοβι-κούς συμπολίτες μας). Στο απο-κορύφωμα δε του σουρεαλι-σμού, φαντάζομαι να γίνεταιεπιμνημόσυνη δέηση στοντάφο, με όλο το αρχιπαπαδαριόκαι τον Σαμαρά (εδώ είμαστεκαι θα το δείτε να συμβαίνει),όπου για λόγους σεμνοτυφίαςθα πρέπει να ρίξουν κάτι πρό-χειρο πάνω στις ξετσίπωτες τιςΚαρυάτιδες καθώς ο χιτώναςείναι υπερβολικά αποκαλυπτι-κός στην ανατομία του στήθουςτους, πράγμα που σκανδαλίζειστις μέρες μας (βλ. πρόσφαταδημοσιεύματα για τη Μ. Παπα-δημητρίού). Σε κάθε περίπτωσηθα το διασκεδάσουμε!

Γραφείο Τύπουτου τάφουΚαι ξαφνικά, ο τάφος της

Αμφίπολης ανεξάρτητα σεποιόν τελικά ανήκει, απέκτησε,«άτυπο Γραφείο Τύπου». Όπωςανέφερε, ο Υπουργός Πολιτι-σμού και Αθλητισμού κ. Τασού-λας, απαντώντας σε αιτιάσεις,ξαφνιάζοντάς μας: «Η κυρίαΠαναγιωταρέα μας βοηθάει επι-κοινωνιακά στις ανασκαφέςστην Αμφίπολη. Είναι άμισθη.Αυτόν τον καιρό την χρησιμο-ποιούμε επικοινωνιακά.» Οτάφος στην Αμφίπολη έχειανάγκη επικοινωνιακής κάλυ-ψης κατά τον κ. Τασούλα. Εδώκαι καιρό, έχει εγκατασταθείστην Αμφίπολη, η γνωστή δη-μοσιογράφος - τα τελευταίαχρόνια καθηγήτρια Πανεπιστη-μίου του ΑΠΘ- Άννα Παναγιω-ταρέα. Πόσο βοηθά βέβαια ηπαρουσία της πρώην δημοσιο-γράφου και νυν καθηγήτριαςείναι άλλο θέμα. Η μόνη εμφα-νής συμβολή της πάντως, είναινα ανεβάζει σχόλια και φωτοαπό την παραμονή της στην Αμ-φίπολη μπροστά στον τάφο,στις Καρυάτιδες κτλ. Θέμα βέ-βαια συνιστά η ανάρτηση στοFace-book αδημοσίευτων φωτο-

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σοσιαλιστικές κάμπιες καινεοφιλελεύθερες πεταλούδεςΑπό τον Ανδρέα και τον Μιτεράν ως τον Βενιζέλοκαι τον Ολάντ: η παράλληλη πορεία μετάλλαξης ΠΑΣΟΚκαι Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος

Του

ΓΙΑΝ

ΝΗ

ΚΑΚ

ΑΡΩ

ΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 55ΠΟΛΙΤΙΚΗγραφιών από το αρχαιολογικόέργο. Επίσης, το γεγονός ότι ηκ. Παναγιωταρέα αντικαθιστάτο Γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟΑ,δεν φαίνεται να απασχολεί ιδι-αίτερα την ηγεσία του ΥΠΠΟ.Το ερώτημα παραμένει. Η κ.Παναγιωταρέα με απόφασηποιανού οργάνου ανέλαβε άτυ-πος εκπρόσωπος τύπου τουτάφου. Έντονες βέβαια φήμεςκυκλοφορούν στους δημοσιο-γραφικούς κύκλους, ότι η πα-ρουσία της στο χώρο έγινε μεεντολή Σαμαρά. Πού δηλαδή ναλάμβανε και μισθό;

Οι 1013 σωμα-τοφύλακες «Εντατικοποίηση στο έπα-

κρο των μέτρων προστα-σίας» των Ό. Τρέμη, Σ. Κοσ-σιώνη και Μπ. Παπαδημητρίουδιέταξε μέχρι νεοτέρας η ΓΑ∆Αστις 3 Σεπτεμβρίου. «Προςπρόληψη και αποφυγή οποιου-δήποτε εκτρόπου», συμπληρώ-νεται στην ανακοίνωση. Τοερώτημα δεν είναι γιατί διατάχ-θηκε στενότερη φύλαξη, αλλάγιατί να φυλάσσονται δημοσιο-γράφοι από αστυνομικούς πουθα έπρεπε να ήταν στην υπηρε-σία όλων των πολιτών. Θυμό-μαστε, μάλιστα, ότι με τυμπα-νοκρουσίες είχε ανακοινωθείτον Σεπτέμβριο του 2012 ότι θααπαλλαγούν χιλιάδες αστυνομι-κοί από το «πατριωτικό» καθή-κον της προστασίας δημοσιο-γράφων, δικηγόρων και λοιπών«επιφανών», προκειμένου ναπροσέχουν τους πολίτες. Τε-λικά αυτό όχι μόνο δεν τηρή-θηκε, αλλά και οι 600 αστυνο-μικοί που είχαν επιστρέψει στααστυνομικά τμήματα μετήχθη-σαν εκ νέου στις φρουρές επω-νύμων, καθώς είχαν αυξηθεί τααιτήματα των VIP που θεωρούντους εαυτούς τους υποψήφιαθύματα τρομοκρατικών επιθέ-σεων. Πάντως έχουμε την υπο-ψία ότι το κασέ των δημοσιο-γράφων τους επιτρέπει ναπροσλάβουν σωματοφύλακεςγια να τους προσφέρει όσα τασυμφέροντα που υπηρετούντους στερούν: το αίσθημα τηςασφάλειας. Αλλά του τζάμπα ημάνα δεν έκλαψε ποτέ.

Η κυβέρνησηφταίειΕίκοσι αυτοκτονίες λιγότε-

ρες, σε σχέση με πέρσι, κα-ταγράφηκαν για το πρώτοοχτάμηνο του 2014 και ο Άδω-νις Γεωργιάδης, ως κοινοβου-λευτικός εκπρόσωπος, έδωσετα εύσημα στην κυβέρνηση γιατο επίτευγμα αυτό. Συγκεκρι-μένα, έγραψε στο τουίτερ γιατις μέχρι τώρα 209 αυτοκτο-νίες: «Τώρα που μειώνονται οιαυτοκτονίες τι θα πουν οι κατ’επάγγελμα λαϊκιστές;» Σταπερσινά αντίστοιχα ποσοστάπου είχαν καταγράψει αύξηση17% είχε τιτιβίσει πάλι «Κρίσηδιανύουμε, 17% είναι μικρή αύ-ξηση για την έντασή της», προ-σθέτοντας ότι «η ελληνική κοι-νωνία έχει δείξει τεράστιες αν-τοχές και πρέπει να πούμεμπράβο». Αίσχος κ. Γεωργιάδη.

Μα ρ σέλ & Μι σέ λ

Ποιος θα «ταΐζει»τα κόμματα;Μύθοι και πραγματικότητα για τη χρηματοδότησή τους

Αν πιστέψουμε τον υπουργό Εσω-τερικών, μόλις γίνει νόμος το νο-μοσχέδιο για τη χρηματοδότηση

των κομμάτων, που ήδη συζητιέται στηναρμόδια επιτροπή της Βουλής, θα «στα-ματήσει ο ελληνικός λαός να ταΐζει τακόμματα» και, βέβαια, θα κυριαρχήσειστα οικονομικά των κομμάτων η διαφά-νεια.

Ο κ. Ντινόπουλος δεν μας έχει συνηθί-σει να μετράει τις κουβέντες του, αλλάαυτή τη φορά μάλλον το έχει παρακάνει:αν δεν τα «ταΐζει» πια ο ελληνικός λαόςτα κόμματα, ποιος θα τα «ταΐζει»; Κά-ποιος πέρα από τον ελληνικό λαό. Όσονεοφιλελεύθερος κι αν λογιστεί ο κύριοςυπουργός, είναι δυνατόν να ομολογούσεμε τέτοιο κυνισμό ότι τα κόμματα θα αντ-λούν την οικονομική δύναμή τους απόπηγές εκτός του ελληνικού λαού;

Μάλλον κάτι άλλο θα ήθελε να πει καιδεν μπόρεσε να εκφραστεί σωστά. Γιατίδεν μπορούμε να διανοηθούμε ότι κο-τζάμ υπουργός νομιμοποιεί τους Χριστο-φοράκους και τους Τσουκάτους, που«τάιζαν» ανέκαθεν τα αδιαφανέστατακομματικά ταμεία με μαύρο χρήμα εξω-τερικού, το οποίο ήταν προϊόν ακόμα πιομαύρης συναλλαγής. Ή μήπως θα νομι-μοποιείται και αυτό τώρα με την ψήφισητου νέου νόμου;

Ποιος πληρώνει, τελικά;

Αν δεχθούμε, λοιπόν, την υπόθεση ότιδεν είναι τόσο απρόσεκτος και κυνικόςο υπουργός, τότε μάλλον θα εννοούσεότι όσοι, μετά την ψήφιση του νόμου,χρηματοδοτούν τα κόμματα, δεν αποτε-λούν τμήμα του ελληνικού λαού. Καιεπειδή με βάση το νομοσχέδιο και τηνπάγια πρακτική των νεοφιλελεύθερωνκυβερνήσεων μειώνεται στο ελάχιστο μεστόχο το μηδέν η δημόσια χρηματοδό-τηση των κομμάτων, μπορούμε βάσιμανα υποθέσουμε ότι ο κύριος υπουργός μεσαφήνεια και συνείδηση των λεγομένωνεννοούσε ότι τα κόμματα πια πρέπει να«ταΐζονται» από πηγές που δεν περιλαμ-βάνονται στην έννοια του ελληνικούλαού. Είναι, άραγε, και επίσημη κυβερ-νητική άποψη αυτό, ότι δηλαδή οι μεγά-λοι χορηγοί δεν αποτελούν τμήμα τουελληνικού λαού;

Πάντως, μαρξιστική δεν είναι, καθώςγια τους μαρξιστές η έννοια λαός, με τηνορθή σημασία της, δηλώνει ένα αδια-βάθμητο και αδιαχώριστο σύνολο. Αφή-στε που και ο συσσωρευμένος πλούτοςστα χέρια των μεγάλων «χορηγών» προ-φανώς και είναι προϊόν οικειοποίησηςτου λαϊκού μόχθου. Τα κόμματα, δη-λαδή, πάλι ο «ελληνικός λαός» τα «ταΐ-ζει» και σ’ αυτή την περίπτωση, αλλάκατά τα γούστα των εχόντων.

Υπάρχει, βέβαια, και ο άλλος τρόποςχρηματοδότησης απ’ ευθείας από τονοβολό των απλών πολιτών, των δεκά-δων ή και εκατοντάδων χιλιάδων οπα-δών και συμπαθούντων. Σε αυτόν,όμως, τον τρόπο χρηματοδότησης ο υπόψήφιση νόμος βάζει εμπόδια. Ενώ ευ-νοεί τη χορήγηση μεγάλων χρηματικώνποσών από τα ταμεία πλούσιων φυσικώνκαι νομικών προσώπων. Είναι καταφα-νής η πρόθεσή του να καταστήσει κύρια«ταΐστρα» των κομμάτων τα ταμεία τωνπλουσίων.

Νομιμοποίηση της διαπλοκής

∆ικαίως, συνεπώς, η εισηγήτρια τουΣΥΡΙΖΑ Ολγα Γεροβασίλη μίλησε για«νομιμοποίηση της διαπλοκής» και κα-τηγόρησε την κυβέρνηση ότι επιδιώκεινα εγκαταστήσει – και με το νόμο πια-

μια σχέση αλληλοεξάρτησης μεταξύ κομ-μάτων και μεγάλων οικονομικών συμφε-ρόντων. Άλλωστε δεν πρωτοτυπεί, υπάρ-

χουν τόσα σκοτεινά παραδείγματα στηνπρακτική των ΗΠΑ και αλλαχού, όπουτα συμφέροντα αυτά έχουν ανοιχτά κα-ταστεί υποβολείς της πολιτικής κυβερ-νήσεων και αντιπολιτεύσεων. Αυτό είναιτο όραμα και το ιδανικό του κ. Ντινό-πουλου και της κυβέρνησης. Νοιάζεταιτάχα να απαλλάξει τον ελληνικό λαό απόένα οικονομικό βάρος και καταλήγει νατον επιβαρύνει με ένα σήκωτο πολιτικόάγος.

Οβολός και «χορηγίες»

Η Αριστερά μέχρι σήμερα έχει υποστη-ρίξει ότι η διαφανής και ελεγχόμενη, καιλογιστικά, χρηματοδότηση των κομμά-των ορθό είναι να γίνεται με δύο τρό-πους: από το βαλάντιο του ελληνικούλαού έτσι κι αλλιώς, μέσω εθελοντικώνπροσφορών των μελών, οπαδών και συμ-παθούντων, και μέσω του κρατικού προ-ϋπολογισμού. Ο δεύτερος τρόπος δενείναι πανάκεια. Είναι απαραίτητος,όμως, για την κατ’ αρχήν προφύλαξη,ιδίως των νέων και μικρότερων κομμά-των, από τις ορέξεις των οικονομικάισχυρών, καθώς τους εξασφαλίζει στοι-χειωδώς τα προς το ζην. Αν χρειάζονταιπερισσότερα για την ανάπτυξη της δρά-σης και της επιρροής τους, μπορούν νααπευθυνθούν απ’ ευθείας στους πολίτες.

Το νεοφιλελεύθερο δόγμα δεν ενισχύει

αυτή την αντίληψη. Οδηγεί σταδιακάστην κατάργηση της δημόσιας χρηματο-δότησης και ωθεί στην διαπλοκή. Υπερ-βάλλουμε; Καθόλου. ∆είτε τι θα μπορού-σαν να νομοθετήσουν οι κυβερνώντες,αν ήθελαν να αποφύγουν την άμεσηεξάρτηση από τα μεγάλα οικονομικάσυμφέροντα.

Θα μπορούσαν να ιδρύσουν ένα δημό-σιο ταμείο, στο οποίο όσοι έχοντες ήθε-λαν να προσφέρουν «κάτι» παραπάνωαπό έναν οβολό, θα καταθέτουν το όποιοποσό δηλώνοντας ταυτόχρονα την κομ-ματική προτίμησή τους, χωρίς όμως ναγίνεται αυτό γνωστό στο προτιμώμενοκόμμα. Από το ποσό αυτό ένα μέρος, αςπούμε το 50%, θα κατευθυνόταν μέσωτου δημόσιου οργανισμού στο συγκεκρι-μένο κόμμα, ενώ το υπόλοιπο 50% θακατανεμόταν στα λοιπά κόμματα ανά-λογα με την εκλογική δύναμή τους.Έτσι, και την άμεση σύνδεση χρηματο-δότη και χρηματοδοτούμενου θα απο-φεύγαμε σε μεγάλο βαθμό, και η χρημα-τοδότηση των κομμάτων θα έπαιρνε πιοδημόσιο και πιο δίκαιο χαρακτήρα. Γιατίδεν το σκέφτονται; ∆ιότι το μυαλό τουςείναι αλλού...

Ολίγη...πολιτική οικονομία

Όπως και να ‘χει, για τα κόμματα πουθέλουν να έχουν σχέση εξάρτησης απότους εργαζόμενους και τα ασθενέστεραοικονομικά στρώματα κι όχι από τα με-γάλα οικονομικά συμφέροντα, ένας ου-σιαστικά δρόμος υπάρχει: η οργάνωση,η πολιτική θεμελίωση και η ανάπτυξητης στήριξής τους στα λίγα χρήματα πουμπορούν να διαθέσουν οι πολλοί. Ταοποία γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο μπο-ρούν να γίνουν όχι απλώς πολλά, αλλάκαι υπεραρκετά, όταν η σχέση ενός κόμ-ματος με αυτά τα στρώματα είναι ειλι-κρινής και στενή, σχέση εμπιστοσύνης.

Η λεγόμενη «οικονομική» δουλειά τωνκομμάτων αυτού του τύπου ποτέ δεναποσκοπούσε ούτε αφορούσε μόνο τησυγκέντρωση των αναγκαίων χρημάτων.Πολλαπλασίαζε, ταυτόχρονα, τις δυνα-τότητες που παρέχουν τα αποκτούμεναμ’ αυτόν τον πολιτικό τρόπο χρήματα μεέναν σημαντικό πολιτικό πολλαπλασια-στή, που διευρύνει σημαντικά και τις πο-λιτικές και τις οικονομικές δυνατότητεςόποιου κόμματος της αριστεράς απευθύ-νεται για οικονομική ενίσχυση στις λαϊ-κές τάξεις. Γιατί έτσι δημιουργεί άμε-σους και στέρεους πολιτικούς δεσμούςμαζί τους. Αυτού του τύπου τους δε-σμούς τα αστικά κόμματα επιχειρούν νατους στιγματίσουν και να τους ανακό-ψουν. Και το επιχειρούν και μ’ αυτό τονομοσχέδιο.

Χ. Γεωργούλας

Του

∆ημ

ήτρη

Πετ

σετί

δη

∆εν μπο ρού με να δια νο η -θού με ό τι κοτ ζάμ υ -πουρ γός νο μι μο ποιείτους Χρι στο φο ρά κουςκαι τους Τσου κά τους,που «τάι ζαν» α νέ κα θεντα α δια φα νέ στα τα κομ -μα τι κά τα μεία με μαύ ροχρή μα ε ξω τε ρι κού, το ο -ποίο ή ταν προϊόν α κό μαπιο μαύ ρης συ ναλ λα γής.Ή μή πως θα νο μι μο ποιεί -ται και αυ τό τώ ρα με τηνψή φι ση του νέ ου νό μου;

“

66 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Ητελευταία ομιλία του Σα-μαρά στη ∆ΕΘ ως πρωθυ-πουργός ήταν αυτή της πε-

ρασμένης βδομάδας». Αυτό είναι περί-που το κλίμα που επικρατεί στην Κου-μουνδούρου και για αυτό το λόγο τηνεβδομάδα που πέρασε η επιτροπή προ-γράμματος και τα αρμόδια όργανα «δού-λεψαν υπερωρίες» προκειμένου η ομιλίατου Αλέξη Τσίπρα να είναι από κάθεάποψη άρτια και να πείσει και τους τε-λευταίους «άπιστους» για την προγραμ-ματική ετοιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ. «Οι πο-λίτες θα μας παρακολουθούν τώρα μεπολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον και θαπρέπει να σταθούμε αντάξιοι των απαι-τήσεών τους», λένε στην Κουμουνδού-ρου. Άλλωστε, όλες τις προηγούμενεςμέρες, τα στελέχη του κόμματος υπο-στήριζαν ότι οι προτάσεις που θα κατα-τεθούν θα είναι απολύτως επεξεργασμέ-νες και καλά κοστολογημένες.

Στον ΣΥΡΙΖΑ τονίζουν ότι η ομιλία τουΑλέξη Τσίπρα γίνεται σε μια περίοδοκατά την οποία το πολιτικό κλίμα στηνΕυρώπη φαίνεται να αλλάζει την ώραπου ο πρωθυπουργός επιλέγει την από-λυτη ταύτιση με την αποτυχημένη πολι-τική των μνημονίων και της λιτότητας.

Ο Αλέξης Τσίπρας αναμενόταν να ανα-πτύξει τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη δια-πραγμάτευση και τους στόχους της αλλάμεγάλη σημασία δίνεται στις «μη δια-πραγματεύσιμες πολιτικές πρωτοβου-λίες της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ». Αυτέςεμπεριέχονται σε τρεις άξονες. (α) τηνεπανεκκίνηση της οικονομίας , (β) τηναντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσηςκαι (γ) την ενίσχυση της απασχόλησης.

Οι προτάσεις, που θα έχουν χαρα-κτήρα προγραμματικών κυβερνητικώνδεσμεύσεων, εδράζονται στη λογική ότιδεν μπορεί να υπάρξει διέξοδος από τηνκρίση προς όφελος της κοινωνίας, παράμόνο μέσω της ενίσχυσης της ζήτησηςκαι ειδικά της αγοραστικής δύναμης τωνκατώτερων και μεσαίων στρωμάτων.

Ανάμεσα στις προτάσεις για επανεκκί-νηση της οικονομίας που αναμενόταν να

εκφωνηθούν θα είναι οι ρυθμίσεις γιατην είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλώνπρος το ∆ημόσιο και τα ΑσφαλιστικάΤαμεία, η κατάργηση της αυτόφωρηςδιαδικασίας για χρέη προς το ∆ημόσιο, ηαντιμετώπιση του προβλήματος τωνκόκκινων δανείων με νέα Σεισάχθεια, τοαφορολόγητο όριο στα 12.000 ευρώ, ηκατάργηση ΕΝΦΙΑ, θέσπιση φόρου με-γάλης ακίνητης περιουσίας. Και η επα-

ναφορά κατώτατου μισθού στα 751ευρώ.

Για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστι-κής κρίσης αναμενόταν να εξαγγελθεί ηπαροχή δωρεάν ρεύματος σε όσουςέχουν αντικειμενική αδυναμία, νέο πρό-γραμμα στέγασης και σίτισης, απαγό-ρευση πλειστηριασμών για την πρώτηκατοικία, διεύρυνση των δικαιούχων τουεπιδόματος ανεργίας και κατάργηση της

εξίσωσης των ειδικών φόρων στο πετρέ-λαιο θέρμανσης και κίνησης

Τέλος, για την ενίσχυση της απασχό-λησης, ο Αλέξης Τσίπρας αναμενόταν ναπαρουσιάσει σχεδίο για την δημιουργία300.000 θέσεων εργασίας σε ορίζονταδιετίας και επαναφορά των συλλογικώνδιαπραγματεύσεων.

Άξιο αναφοράς πάντως είναι το γεγο-νός ότι την αμέσως επόμενη εβδομάδα,οι προγραμματικές προτάσεις θα τεθούνσε διαβούλευση και ήδη οι οργανώσειςτου κόμματος προετοιμάζουν ανοιχτέςσυνελεύσεις όπου τα στελέχη θα τις πα-ρουσιάσουν.

Λογοκρισία με εντολή Σαμαρά

Εντωμεταξύ, πόλεμος μεταξύ κυβέρ-νησης και αντιπολίτευσης ξέσπασε μετάτην απαράδεκτη απόφαση της ΝΕΡΙΤ ναμην καλύψει ζωντανά την ομιλία του Α.Τσίπρα στο Βελλίδειο. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγ-γέλλει πρωτοφανή απόπειρα φίμωσηςτης αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στηνανακοίνωση του Γραφείου Τύπου σημει-ώνεται ότι: «Μπροστά στον πανικό λόγωτων αδιεξόδων της πολιτικής της και τηςαποσύνθεσης της κυβερνητικής πλει-οψηφίας, καταφεύγουν στο μόνο δρόμοπου γνωρίζουν, τα πραξικοπήματα καιτον αυταρχισμό, δίνοντας δείγματα τοπώς επιδιώκουν να οργανώσουν τηνπροεκλογική αντιπαράθεση. Τους φοβί-ζει η ανάδειξη του εναλλακτικού πολιτι-κού μηνύματος ελπίδας και προοπτικήςτου ΣΥΡΙΖΑ που θα παρουσιαστεί με συγ-κεκριμένη κυβερνητική δέσμευση αύριοστο Βελλίδειο από τον πρόεδρο του ΣΥ-ΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα». Οι οργανώσεις τουκόμματος πάντως δεν έμειναν με σταυ-ρωμένα χέρια και οργάνωσαν δημόσιεςπροβολές της συγκέντρωσης καλώνταςτους πολίτες να παρευρεθούν στις πλα-τείες προκειμένου να ακούσουν τις προ-γραμματικές προτάσεις του κόμματος.

•

ΣΥΡΙΖΑ

Με προγραμματική επάρκειακαι κινηματική εγρήγορση

Οι αποφάσεις της δικαιοσύνης,ράπισμα στην κυβέρνηση

Τις τρεις αποφάσεις της ∆ικαιοσύνης που διαπιστώνουν και καταλογίζουν στην Κυ-βέρνηση παράνομες κι αυθαίρετες αποφάσεις σχετικά με τη ΝΕΡΙΤ, το Ελληνικό και τηνΚυριακάτικη αργία σχολιάζει, με δήλωσή της η Ζω Κωνσταντοπούλου,υπεύθυνη επίθεμάτων ∆ικαιοσύνης, ∆ιαφάνειας και Ανθρωπίνων ∆ικαιωμάτων της Κοινοβουλευ-τική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ. Στην ανακοίνωση, μεταξύ άλλων αναφέρεται: «Η ∆ικαιοσύνη,λοιπόν, ευθέως καταλογίζει στην Κυβέρνηση καταστρατήγηση του δημοσίου συμφέ-ροντος, παραβίαση της δημοκρατικής νομιμότητας και του Συντάγματος. Οι δικαστι-κές αποφάσεις περιγράφουν πράξεις και παραλείψεις που συνιστούν αλλοίωση του πο-λιτεύματος για την οποία οι ευθύνες δεν είναι μόνον πολιτικές και, βέβαια, δεν απο-σείονται ούτε με την τακτική του «στρίβειν δια της παραιτήσεως», ούτε με την πρα-κτική της αντιμετάθεσης στους «κακούς τεχνοκράτες» κατά το θλιβερό πρόσφατοεπεισόδιο για τον ΕΝΦΙΑ.

Από σήμερα ξεκινά και επίσημα η «προσπάθεια ορ-γάνωσης του συνεδρίου της ∆ημοκρατικής Πα-ράταξης», με την πανελλήνια συνάντηση περίπου

τετρακοσίων στελεχών του ΠΑΣΟΚ (τα μέλη της ΚΠΕ καιτης ΚΟ του ΠΑΣΟΚ, πρώην βουλευτές, υποψήφιοι στιςευρωεκλογές και τις βουλευτικές εκλογές του 2012,στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και των κοινωνικώνχώρων, οργανωτικά και περιφερειακά στελέχη). Η ανα-κοίνωση αυτής της συνάντησης δείχνει τις προθέσειςτης ηγεσίας του κόμματος να αποφευχθεί ο σκόπελοςενός συνεδρίου διάλυσης του ΠΑΣΟΚ και να ιδρυθεί πά-ραυτα η ∆ημοκρατική Παράταξη –που μάλλον δεν θα λέ-γεται πια Ελιά αφού στις ευρωεκλογές φάνηκε ότι τοόνομα είναι γρουσούζικο. Ακόμα, ο Ευ. Βενιζέλος θέλον-τας να αποφύγει και τις δεσμεύσεις που είχε η Ελιά, δενθα αναφερθεί στη σημερινή συνάντηση στις συνιστώσεςαυτής -ορισμένες από αυτές έχουν ήδη διαλυθεί, άλλω-στε- αλλά «θα απευθύνει πρόσκληση, στη βάση της συλ-λογικότητας και της ισοτιμίας, προς όλες τις κινήσειςτου ευρύτερου χώρου της ∆ημοκρατικής Παράταξης».

Ποιος θα ηγηθεί;

Με την παραπάνω γενική διατύπωση ο Ευ. Βενιζέλοςθέλει να σπάσει κάθε δίαυλο επικοινωνίας με τη ∆ΗΜΑΡκαι το Ποτάμι, αλλά και να εντάξει στις διεργασίες τονΣπύρο Λυκούδη και τη Μεταρρυθμιστική Τάση. Γι’ αυτότο λόγο προσπαθεί να τρενάρει και την ανακοίνωση τηςσύνθεσης της Εθνικής Οργανωτικής Επιτροπής. Όμως,φαίνεται πως θα είναι δύσκολη η συμπόρευση αυτή,καθώς τα πρώην στελέχη της ∆ΗΜΑΡ δεν θέλουν να εν-ταχθούν στη ∆ημοκρατική Παράταξη με όρους τάσης ήσυνιστώσας. Έτσι, οι Σπ. Λυκούδης, Γρ. Ψαριανός, Β. Οι-κονόμου, Ν. Φούντα, Κ. Μάρκου και Χρ. Αηδόνης συζήτη-σαν την προηγούμενη βδομάδα τη συγκρότηση ενός νέουπολιτικού φορέα, ο οποίος θα στοχεύει –με τη σειρά του-στην ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς. Πάντως, ο Β.Οικονόμου έσπευσε να ηγηθεί αυτής της πρωτοβουλίαςκαι ανακοίνωσε στο TheTOC [11/9] ότι ιδρύει νέα πολι-τική κίνηση με το όνομα ∆ημοκρατικός Σύνδεσμος, απο-

κλείοντας τη συμμετοχή του στο συνέδριο της ∆ημοκρα-τικής Παράταξης.

Την ίδια ώρα, ο Γ. Παπανδρέου πραγματοποιεί –στοόνομα του ιδρύματος «Ανδρέας Παπανδρέου»- συναντή-σεις ανά την περιφέρεια με νυν και πρώην στελέχη ήμέλη του ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να σχεδιαστεί η επανά-καμψη του πρώην πρωθυπουργού. Μεταξύ των παπαν-δρεϊκών έχουν αναπτυχθεί δύο τάσεις: η μία, με στελέχηόπως ο Παύλος Γερουλάνος, που υποστηρίζει ότι ο Πα-πανδρέου θα πρέπει να παραμείνει στο ΠΑΣΟΚ και ναδιεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος και η άλλη που συμ-βουλεύει τον Γ. Παπανδρέου να σχηματίσει νέο κόμμα.Το προς τα πού τείνει ο ίδιος λέγεται ότι θα αποκαλυφθείστις 18 Οκτωβρίου, σε επετειακή εκδήλωση για τηνπρώτη εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ,προσπαθώντας να προλάβει αυτές τις επαφές του Γ. Πα-

ΠΑΣΟΚ

Αγώνας δρόμου για την ΚεντροαριστεράΜε διαδικασίες του κατεπείγοντος το συνέδριο της ∆ημοκρατικής Παράταξης

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

πανδρέου και το ενδεχόμενο νέο στραπάτσο, διοργανώ-νει το επόμενο διάστημα θεματικές εκδηλώσεις και συ-ζητήσεις σε όλη την περιφέρεια, που θα δίνουν το στίγμαενός ενωμένου ΠΑΣΟΚ.

Νέες κόντρες ξέσπασαν

Ταυτόχρονα, ο Ευ. Βενιζέλος προσπαθεί να υπερασπι-στεί το προφίλ του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και ναδείξει ότι η κυβέρνηση δεν θα πέσει με δική του ευθύνη.Γι’ αυτό την περασμένη Παρασκευή κάλεσε σε σύσκεψητους υπουργούς και υφυπουργούς του κόμματός τουώστε να τους ενημερώσει για την πολιτική ατζέντα τωνεπόμενων βδομάδων, αλλά και να τους κρούσει τον κώ-δωνα του κινδύνου, καθώς υποχρεώθηκε σε τρεις αντι-καταστάσεις (Ν. Σηφουνάκης, Απ. Κακλαμάνης, ∆. Σαλ-τούρος) προκειμένου να υπερψηφιστεί η τροπολογία για

τον ΕΝΦΙΑ. Και σε αυτή τη συνεδρίαση δεν έλειπαν οι εν-τάσεις. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης χαρακτήρισε το ΠΑΣΟΚ«κόμμα portable», συμπληρώνοντας πως «όπου πηγαίνει οΒαγγέλης υπάρχει και το ΠΑΣΟΚ. Λειτουργούμε ως σύμ-βουλοι του προέδρου. Εγώ δεν είμαι κανενός σύμβουλος.Είμαι πολιτικός στέλεχος». Όσον αφορά τη ∆ημοκρατικήΠαράταξη ανέφερε: «Για να γίνει δημοκρατική παράταξηπρέπει να υπάρξουμε εμείς, το ΠΑΣΟΚ, να υπάρξουν συν-τεταγμένα όργανα, να υπάρξει διάλογος. Πρέπει να δώ-σουμε μάχες.» Η επίθεση του υπουργού Μεταφορώνεξόργισε, ως αναμενόταν, τον Ευ. Βενιζέλο που του αν-ταπάντησε «Το ΠΑΣΟΚ υπάρχει και εμείς θα το κάνουμε∆ημοκρατική Παράταξη. Εσύ είσαι υπουργός και να προ-βάλλεις το έργο σου. Αυτή είναι η υποχρέωσή σου». Ο Μ.Χρυσοχοΐδης ξαναπήρε το λόγο δηλώνοντας σε ακόμαεντονότερο ύφος «Μπορώ να παραιτηθώ ακόμα και τώρααν το έργο μου κρίνεται ανεπαρκές».

Τη συνέντευξη πήρεο Στάθης Κουτρουβίδης

Πώς σχολιάζετε την αποχώρηση των24 στελεχών της ΜεταρρυθμιστικήςΤάσης;

∆εν ήταν κεραυνός «εν αιθρία». Ταπρώτα σημάδια είχαν προαναγγελθείαπό το 2οσυνέδριο και από πιο πριν, ιδι-αίτερα από τη στιγμή της αποχώρησηςτης ∆ΗΜΑΡ από την τρικομματική κυ-βέρνηση. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλο-γών στάθηκε απλά η αφορμή. Τα στε-λέχη αυτά επιχείρησαν να χρεώσουν τηνήττα στην αντίθετη άποψη σε μια πολι-τική δηλαδή, που ασκούσε κριτική στιςτότε επιλογές της κυβέρνησης. Την πο-λιτική όμως αυτή οι ίδιοι την είχαν στη-ρίξει. Φαίνεται ότι ορισμένα στελέχη τηςΜεταρρυθμιστικής Τάσης δεν πίστεψανεπί της ουσίας στο εγχείρημα της∆ΗΜΑΡ, σε ένα αυτοτελές υπαρκτόρεύμα της ανανεωτικής αριστεράς. Είδαντη ∆ΗΜΑΡ ως ένα μεταβατικό πολιτικόφορέα. Μετά από αυτήν την εξέλιξη, η∆ΗΜΑΡ θα καταθέσει στην ελληνική κοι-νωνία ένα πεντακάθαρο σχέδιο για τηδιακυβέρνηση της χώρας σε προοδευ-τική κατεύθυνση. Το ρεύμα αυτό έχειρίζες, ήταν χρήσιμο είναι και θα είναι.

Αυτό προσδοκά το Αριστερό ∆ίκτυοαπό το 3ο Συνέδριο;

Όπως αποδείχθηκε η κυβερνητικήλύση που δόθηκε τον Ιούνιο του 2012,μπορεί να έγινε κάτω από έκτακτες συν-θήκες και να απομάκρυνε το ενδεχόμενοαποχώρησης της χώρας από την ΕΕ,ωστόσο καθημερινά αποδεικνύεται πώςη πολιτική που σταθερά ακολουθείταιείναι οικονομικά αναποτελεσματική καικοινωνικά ανάλγητη και άδικη. Οι δύοστόχοι που έθεσε αρχικά η ∆ΗΜΑΡ, νακρατήσει την οικονομία ζωντανή και τηνκοινωνία όρθια, δεν επιτεύχθηκαν καιούτε φαίνεται να επιτυγχάνονται. Απέ-ναντι σε αυτήν την πολιτική η οποία έχεινεοφιλελεύθερα χαρακτηριστικά, μεέναν ιδιότυπο προτεσταντισμό, θαέλεγα, ότι απαιτείται αλλαγή πολιτικής.Σε αυτήν την πολιτική που ακολουθείταισταθερά και υπηρετεί σήμερα η κυβέρ-νηση Ν∆ και ΠΑΣΟΚ και η οποία να ση-μειωθεί μετά την αποχώρησή μας απότην κυβέρνηση απέκτησε χαρακτηρι-στικά λαίλαπας, η ∆ΗΜΑΡ στέκεται πεν-τακάθαρα απέναντι.

Ποιο το σχέδιο σας τώρα;Η ∆ΗΜΑΡ οφείλει να εργαστεί με συ-

νέπεια, ώστε να δημιουργηθούν οι προ-ϋποθέσεις -σήμερα δεν υπάρχουν – γιαπροοδευτικές κυβερνήσεις συνεργασίαςμε αριστερό κοινωνικό πρόσημο. Για πα-ράδειγμα, ο Α. Μανιτάκης - όταν ήτανΥπουργός ∆ιοικητικής Μεταρρύθμισης-αναγνωρίζοντας την ανάγκη μεταρρύθ-μισης στο δημόσιο επιχείρησε να εισάγειτο στοιχείο της κινητικότητας, της αξιο-λόγησης και της επανατοποθέτησης τωνδημοσίων υπαλλήλων στη λογική τηςαποδοτικότερης λειτουργίας της δημό-

σιας μηχανής. Επί παραδείγματι, η όποιαμεταρρύθμιση στη δημόσια διοίκηση δενμπορεί να γίνει χωρίς τα υποκείμενααυτής να είναι συμμέτοχοι και κοινωνοί.Αυτό με βάση τη ρήση του Λεωνίδα Κύρ-κου «από το λαό, με το λαό, για το λαό»,φράση η οποία εκτός των άλλων, περιέ-κλειε ένα βαθύτερο νόημα, ότι για τηνοποιαδήποτε αλλαγή πολιτικής, χρει-άζεται να υπάρχουν εκτός από πολιτικέςκαι κοινωνικές συμμαχίες. Ο κάθε υπάλ-ληλος πρέπει να νιώθει ότι κάνει καλάτη δουλειά του, και δεν πρέπει να φοβά-ται. Αυτό είναι σε πλήρη αντίθεση μεαυτό που συμβαίνει σήμερα, που οι ερ-γαζόμενοι είναι τρομοκρατημένοι και θε-ωρούν τους εαυτούς τους θύματα μιαςλαίλαπας που έρχεται. Σε αυτήν την κα-τεύθυνση, η ∆ΗΜΑΡ χρειάζεται να εγ-καινιάσει μια νέα πολιτική συμμαχιών

που θα εδράζεται σε προγραμματικήβάση. ∆εν θέλουμε μια ∆ΗΜΑΡ, ΑΕΚΑ,«νούμερο 2». Έχει τον αριστερό ευρω-παϊκό μεταρρυθμισμό, τον οικολογικόπροσανατολισμό της οικονομίας πουπροέρχονται από τις παραδόσεις τηςανανεωτικής αριστεράς. ∆εν θέλουμε ναμονοπωλήσουμε αυτές τις ιδέες, ωστόσοείμαστε κομμάτι αυτού του ρεύματος καιαναφερόμαστε σε αυτή.

Το τελευταίο διάστημα, εμπλέκεται τοπρόσωπο του Φ. Κουβέλη σε σενάριαεκλογής του προέδρου της ∆ημοκρατίας.Πώς τοποθετείστε ως προς αυτό;

Η εκλογή του Πτ∆ δεν είναι ουδέτερηκαι δεν έχει να κάνει με τα πρόσωπα,αλλά με τις ασκούμενες πολιτικές. Είναιβέβαια τιμητικό που συζητείται το πρό-σωπο του Φ. Κουβέλη λόγω της αξιοσύ-νης του, αλλά η εισαγωγή του ονόματός

του στη δημόσια συζήτηση δεν είναι κα-θόλου τυχαία και αθώα από αυτούς πουτο διακινούν, διότι έχουν μια συγκεκρι-μένα πολιτική στόχευση. Έχουν στόχονα χρησιμοποιήσουν τη ∆ΗΜΑΡ στη δι-αιώνιση της παρούσας κυβέρνησης.Άρα, κατά τη γνώμη μου η ∆ΗΜΑΡ οφεί-λει άμεσα ή έμμεσα, να αποκλείσει οποι-αδήποτε συζήτηση γύρω από αυτό τοθέμα, διότι το μείζον πολιτικό ζήτημααυτή τη στιγμή είναι η δραματική κατά-σταση που επικρατεί στην ελληνική κοι-νωνία και οικονομία.

Θα τεθεί θέμα ηγεσίας στο Συνέδριο;Το συνέδριο γίνεται με αφορμή τις πα-

ραιτήσεις μελών και στελεχών της ηγε-σίας. Εφόσον το συνέδριο εκλέγει τονπρόεδρο, μόνο αυτό μπορεί να δώσει καιτην όποια λύση. Όλες οι εξουσίες ανή-κουν στο συνέδριο, είναι ό,τι δημοκρατι-κότερο διαθέτουμε, και η προσφυγή στοσώμα των μελών δίνει και την απάντησησε όσους αποχώρησαν από τη στιγμήπου είχαμε ένα οδυνηρό εκλογικό απο-τέλεσμα. Το συνέδριο μπορεί να ελέγξεικαι να επαναθεωρήσει τη συνολική πο-ρεία της ∆ΗΜΑΡ, με όλες τις έως τώραπράξεις και παραλείψεις, θετικές καιαρνητικές. Εάν θα τεθεί θέμα και άλλωνυποψηφιοτήτων, δεν το ξέρω. Το μόνοαρμόδιο όργανο παραμένει το συνέδριο.

*Ο Χρήστος Σταυρόπουλος είναιμέλος της Εκτελεστικής Επιτροπήςτης ∆ΗΜΑΡ και του Αριστερού ∆ι-κτύου.

Η∆ΗΜΑΡ λίγες μόλις μέρες πριν την διεξαγωγή του έκτα-κτου 3ου Συνεδρίου της βρίσκεται μπροστά σε πολύ κρί-σιμες όσο και δύσκολες για το μέλλον της επιλογές και

αποφάσεις. Την ∆ευτέρα 24 μέλη της ΚΕ ύστερα από σύσκεψη,που πραγματοποίησε η Μεταρρυθμιστική Τάση υπό την ηγεσίατου Σ. Λυκούδη, αποφάσισαν με ανακοίνωση, να ακολουθήσουντον αποχωρήσαντα Σ. Λυκούδη εκτός ∆ΗΜΑΡ, προκαλώνταςνέο πονοκέφαλο στην ηγεσία της Αγίου Κωνσταντίνου. Με τηντελευταία αποχώρηση οι βουλευτές της απέμειναν δέκα, ενώενδέχεται να ακολουθήσουν και ένας ή δύο ακόμα, όπως αφή-νεται να εννοηθεί από στελέχη της κίνησης. Στην ανακοίνωσήτους καταλογίζουν ότι οι πολιτικές που ακολουθεί η ∆ΗΜΑΡ:«εδώ και πολύ καιρό βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση» με τη δικήτους στάση και «…υπονομεύουν τα συμφωνημένα από τηνίδρυση φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του κόμματος». Η επι-λογή αποχώρησης από τη μία σηματοδοτεί την ίδρυση νέας πο-λιτικής κίνησης, την ίδια στιγμή που μοιάζει με βήμα στο«κενό». ∆ιότι προϋποθέσεις ανασύνταξης ενός ευρύτερου δυ-ναμικού από το χώρο της κεντροαριστεράς δεν υφίσταται, ενώκαι το ενδεχόμενο συνεργασίας με το Ποτάμι δεν είναι ιδιαί-τερα πιθανό.

Σημείο έντονης τριβής ανάμεσα σε στελέχη της ∆ΗΜΑΡ απο-τέλεσε η διεκδίκηση της έδρας του βουλευτή Επικρατείας Σ.Λυκούδη. Το θέμα τέθηκε ανοιχτά από τον Θ. Μαργαρίτη, οοποίος ζήτησε δημόσια από τον πρώην γραμματέα της ∆ΗΜΑΡνα παραδώσει την έδρα στο κόμμα, διότι η εκλογή του δεν είχεγίνει με σταυροδοσία. Η απάντηση ήρθε από την ∆. Τσικαρδώνηη οποία επεσήμανε ότι: «είναι και των 240.000 ψηφοφόρων της∆ΗΜΑΡ, οι οποίοι αποχώρησαν πολύ πριν από μας», και ότι«προφανέστατα η έδρα αυτή δεν ανήκει σε αυτό τον μηχανισμό

που σκοπεύει να την κομίσει ως λάφυρο στον ΣΥΡΙΖΑ».Από την άλλη πλευρά το Αριστερό ∆ίκτυο, προσδοκά από το

3ο Έκτακτο Συνέδριο αλλαγή πολιτικής πλεύσης, προκειμένουνα συμμετάσχει σε ευρύτερες πολιτικές διαδικασίες αλλαγήςτης ασκούμενης πολιτικής σε προοδευτική κατεύθυνση. Ηστροφή πολιτικής κατεύθυνσης της ∆ΗΜΑΡ αφήνεται ως εν-δεχόμενο και από τις τελευταίες τοποθετήσεις του Φ. Κου-βέλη, όπως αυτές διατυπώθηκαν στην Συνέντευξη Τύπου πουέδωσε στη Θεσσαλονίκη. Εκεί, ήταν πολύ πιο σαφής και ξεκά-θαρος από κάθε άλλη φορά. Άσκησε έντονη κριτική στην πολι-τική της κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι προϋπόθεση εκλο-γής Προέδρου είναι η αλλαγή πολιτικών. Ωστόσο αναφέρθηκεγια μια ακόμα φορά για θέμα που δεν είναι της παρούσης, αφή-νοντας ανοιχτό κάθε ενδεχόμενο. Και στο ερώτημα εάν θα είναιυποψήφιος, υποστήριξε ότι είναι Πρόεδρος της ∆ΗΜΑΡ καιστοχεύει στην επαναφορά της στο πολιτικό προσκήνιο και στηνπολιτική ζωή του τόπου, κλείνοντας τη συζήτηση.

Τέλος άσκησε δριμεία κριτική στα ΜΜΕ που έως σήμερα αν-τιμετώπιζαν θετικά τη ∆ΗΜΑΡ, ενώ τώρα την εχθρεύονται.Είχε ξεχάσει προφανώς, ότι η πολιτική που διεξάγεται απο-κλειστικά μέσα από τα ΜΜΕ ακυρώνει ουσιαστικά την πολιτικήδιαδρομή ενός κόμματος και τη λειτουργία του, κάτι που επι-βεβαιώνει και το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών για το κόμματου. Σ.Κ.

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΤΗΣ ∆ΗΜΑΡ ΧΡΗΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟ*

«Όχι σε μια ∆ΗΜΑΡ τύπου ΑΕΚΑ»

Η ∆ΗΜΑΡ μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις

88 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Χωρίς τη μεγάλη αντίστροφηαναδιανομή είναι αδύνατο να υπάρξεισυνεκτικό αριστερό μακροοικονομικόσχέδιο εξόδου από την κρίση, επειδήαυτό επιβάλλει η ίδια η λειτουργίαμιας μικρής ανοιχτής καπιταλιστικήςοικονομίας όπως η ελληνική.

“

Tου Ηλία Ιωακείμογλου

Ητελευταία έκθεση του Ινστιτού-του Εργασίας για τη ΓΣΕΕ τονίζειμε έμφαση κάτι που γενικά δεν

έχει τραβήξει την προσοχή. Ισχυρίζεταιη έκθεση, πρώτον, ότι η ελληνική οικο-νομία βρίσκεται «κλειδωμένη» σε μια κα-τάσταση στασιμότητας ή αργόσυρτηςανάπτυξης και υψηλής ανεργίας, μεταξύάλλων, και εξαιτίας των ισχνών ανταγω-νιστικών επιδόσεων (είτε στις εξαγωγέςείτε στην εγχώρια αγορά), και, δεύτερον,ότι για να «ξεκλειδώσουμε» τη διαδικα-σία της ανάπτυξης, πρέπει να επιδιωχθείη αναδιανομή του προϊόντος σε όφελοςτων εργαζόμενων τάξεων με τρεις τρό-πους: μείωση των τιμών, αύξηση του κα-τώτατου και του διάμεσου μισθού, υψη-λότερη φορολογία των εισοδημάτων τηςιδιοκτησίας.

Η σημασίατου εμπορικού ισοζυγίου

Το «κλείδωμα» της οικονομίας σε κα-τάσταση στασιμότητας ή αργόσυρτηςανάπτυξης, δηλαδή σε υψηλά ποσοστάανεργίας, προκύπτει καταρχάς από τογεγονός ότι για έναν προς το παρόναπροσδιόριστο χρονικό ορίζοντα οικακές ανταγωνιστικές επιδόσεις θα οδη-γούν σε διεύρυνση του εμπορικού ισοζυ-γίου αγαθών και υπηρεσιών και σε δυ-σμενείς επανεκτιμήσεις κινδύνου απότις χρηματιστικές αγορές. Προκύπτει, σεκάποιο βαθμό, και από την ύπαρξη τουνέου θεσμικού πλαισίου της ευρωζώνης,που έχει καθιερώσει την επίβλεψη, τονέλεγχο και τη διόρθωση των ελλειμμά-των στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλα-γών των χωρών της ζώνης. Για τους λό-γους αυτούς, η εξαγωγική επίδοση τηςελληνικής οικονομίας θα αποτελεί στοεξής, ας πούμε μεσοπρόθεσμα, κρίσιμοστοιχείο επιτυχίας ή αποτυχίας κάθεσχεδίου ταχύρρυθμης ανάπτυξης της ελ-ληνικής οικονομίας είτε προέρχεται απότα αριστερά είτε από τα δεξιά. Κάθε προ-σπάθεια επιτάχυνσης της ελληνικής οι-κονομίας θα προσκρούει σε μια«οροφή», της οποίας το ύψος θα καθο-ρίζεται από το μέγεθος των εξαγωγών

αγαθών και υπηρεσιών και από το μέγε-θος της υποκατάστασης εισαγωγών.

Όπως δείχνει όμως η έκθεση του ΙΝΕμε μάλλον εξαντλητικό τρόπο, οι εξαγω-γές αγαθών και υπηρεσιών παρουσιά-ζουν σήμερα εικόνα μακροχρόνιας πα-ρακμής. Για να αλλάξει αυτό, δεν υπάρ-χουν πολλές επιλογές: στη μεσοπρόθε-σμη διάρκεια (δηλαδή τώρα και στα αμέ-σως επόμενα έτη) θα πρέπει να μειωθούνοι τιμές των εγχωρίων προϊόντων, για ναμπορούν οι εξαγωγές και η υποκατά-σταση εισαγωγών να αντισταθμίζουν τιςεισαγωγές που θα είναι αυξημένες σε έναυψηλότερο επίπεδο εγχώριας ζήτησης,ενώ στη μακροχρόνια διάρκεια θα πρέ-πει να βελτιωθούν τα διαρθρωτικά χαρα-κτηριστικά του παραγωγικού συστήμα-τος.

Ο θετικός ρόλοςτης αναδιανομής

Αυτές οι διαπιστώσεις οδηγούν σε με-ρικά συμπεράσματα:

Πρώτον, το μεσοπρόθεσμο καθήκον,της μείωσης των τιμών, δεν μπορεί ναεπιτευχθεί χωρίς ένα μεγάλο μέρος απότο συνολικό πλεόνασμα της οικονομίας,που διατίθεται σε κέρδη, τόκους καιπροσόδους, να διατεθεί για τη μείωσητων τιμών. Εκκρεμεί, δηλαδή, η μείωσητων τιμών που υποτίθεται ότι θα έπρεπενα είχε επέλθει κατά αναλογία της μεί-ωσης των μισθών στη διάρκεια των τε-λευταίων ετών. Η αγοραστική δύναμητων μισθωτών ως κοινωνική ομάδα, μετάτην φορολόγησή τους, έχει μειωθείέναντι του 2008 κατά 50% περίπου και ημείωση αυτή πρέπει να μετατραπεί σεμεγάλες μειώσεις των τιμών. Επειδή,όμως, οι μειώσεις των τιμών θα επιφέ-ρουν και αυξήσεις της αγοραστικής δύ-ναμης των μισθών, θα υπάρξει και ανα-διανομή του εισοδήματος σε όφελος τωνεργαζόμενων τάξεων.

Χωρίς μια τέτοια αναδιανομή θα παρα-μείνουμε κολλημένοι στο σημερινό χα-μηλό επίπεδο παραγωγής ή σε κάποιοάλλο κατά τι υψηλότερο. Οι όποιεςεξάρσεις κατά τις οποίες το ΑΕΠ θα αυ-ξάνεται ταχύτερα, θα συνοδεύονται απόυφέσεις που θα αντισταθμίζουν τις αυ-

ξήσεις, έτσι ώστε μακροχρονίως η ανά-πτυξη θα παραμένει αναιμική. Το ∆ΝΤ,που δεν τρέφει αυταπάτες σε σχέση μετις εξαγωγικές επιδόσεις, δίνει μακρο-χρόνιο ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ 2%,με τον οποίο είναι αδύνατο να μειωθεί ηανεργία, εκτός αν οι άνεργοι αποφασί-σουν να μεταναστεύσουν ή να ζουν στοεξής μόνο με μολυσμένο αέρα ως άεργοι.Το δίλημμα, λοιπόν, είναι σαφές: ανα-διανομή ή στασιμότητα. Σχέδια «κοινω-νικής σωτηρίας» χωρίς μεγάλες μειώσειςτων τιμών, επομένως χωρίς αναδιανομή,εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να υπάρ-ξουν.

∆εύτερον, η μείωση των τιμών μπορείνα επιτευχθεί με διαρθρωτικές αλλαγέςστις αγορές προϊόντων. Ακριβώς όπωςοι κυβερνήσεις του κεφαλαίου μειώνουντην ικανότητα των μισθωτών εργαζομέ-νων να αυξάνουν το εισοδηματικό μερί-διό τους στο ΑΕΠ επιβάλλοντας διαρ-θρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας,έτσι και μια κυβέρνηση της Αριστεράςεπιβάλλοντας διαρθρωτικές αλλαγέςστις αγορές των προϊόντων, στους κλά-δους παραγωγής, στις μορφές του αντα-γωνισμού, στις μορφές ιδιοκτησίας κ.ά.μπορεί να μειώσει την ικανότητα τωνεπιχειρήσεων να αυξάνουν τις τιμές τουςκαι, συνακόλουθα, το εισοδηματικό με-ρίδιο των κατόχων κεφαλαίου.

Τρίτον, το καθήκον της παραγωγικήςανασυγκρότησης (αφήνοντας προς τοπαρόν στην άκρη σειρά ζητημάτων για τοχαρακτήρα της και τις προϋποθέσειςεπιτυχίας ενός τέτοιου εγχειρήματος)αναφέρεται στη μακροχρόνια διάρκεια,ας πούμε σε ορίζοντα δεκαετίας. Επομέ-νως, δεν μπορεί να αναφέρεται ως πολι-τική που θα αντιμετωπίσει το ζήτηματων ανταγωνιστικών επιδόσεων, τηςανάπτυξης, της αύξησης της απασχόλη-σης τώρα και στα αμέσως επόμενα έτη.

Κατώτατος μισθός καιφορολογική μεταρρύθμιση

Όμως, η ελληνική οικονομία βρίσκε-ται «κλειδωμένη» σε μια κατάσταση στα-σιμότητας ή αργόσυρτης ανάπτυξης καιυψηλής ανεργίας, όχι μόνον εξαιτίας τουεπιπέδου των τιμών, αλλά και εξαιτίας

της μειωμένης ζήτησης στην εσωτερικήαγορά. Η αύξηση του κατώτατου μισθού,που θα παρασύρει και τον διάμεσομισθό, θα αυξήσει την εσωτερική ζήτησηκαι θα προκαλέσει σειρά ευνοϊκών επι-πτώσεων, που μπορούν να θέσουν τηνελληνική οικονομία σε τροχιά ανάπτυ-ξης (παράλληλα, βεβαίως, με αναγκαίεςμεταρρυθμίσεις στο τραπεζικό σύστημα,ενδεχόμενη εισροή πόρων για επενδύ-σεις κ.ά.).

Τρίτη μορφή αναδιανομής, που θα αυ-ξήσει την εσωτερική ζήτηση μεταφέρον-τας πόρους από τις πλούσιες, εύπορεςκαι αργόσχολες τάξεις στην επένδυσηκαι την κατανάλωση, η αύξηση των φο-ρολογικών εσόδων από την ιδιοκτησίαμε σκοπό την αποκατάσταση ζημιών πουυπέστη το κοινωνικό κράτος, μπορεί νααποτελέσει, μαζί με τις άλλες δύο, μιαμεγάλη αντίστροφη αναδιανομή του ει-σοδήματος υπέρ των εργαζόμενων τά-ξεων.

∆εν υπάρχει εναλλακτική λύση: χωρίςτη μεγάλη αντίστροφη αναδιανομή είναιαδύνατο να υπάρξει συνεκτικό αριστερόμακροοικονομικό σχέδιο εξόδου από τηνκρίση, όχι επειδή δεν θέλουμε ή δεν μαςαρέσει να έχουμε ένα σχέδιο χωρίς με-γάλη αναδιανομή, αλλά επειδή αυτό επι-βάλλει η ίδια η λειτουργία μιας μικρήςανοιχτής καπιταλιστικής οικονομίαςόπως η ελληνική.

Με άλλα λόγια, πιο πολιτικά: το εγωι-στικό συμφέρον της αστικής τάξης κρα-τάει την ελληνική οικονομία καθηλω-μένη στο σημερινό χαμηλό επίπεδο πα-ραγωγής και απασχόλησης. Για όσοκαιρό αυτό διαρκεί, οι πολιτικές δυνά-μεις των υποτελών κοινωνικών τάξεωνέχουν την ιστορική ευκαιρία να δώσουνέξοδο στην κρίση και να κατακτήσουντην πολιτική ηγεμονία για λογαριασμόκαι στο όνομα των υποτελών τάξεων πε-ριορίζοντας το ιδιοτελές συμφέρον τωνκυρίαρχων με μια μακροοικονομική πο-λιτική βασισμένη στη μεγάλη αντί-στροφη αναδιανομή του εισοδήματος.

Ο τρόπος υπάρχει, χρειάζεται όμωςκαι η τόλμη και η θέληση.

•

Αναδιανομή εισοδήματοςή οικονομική στασιμότητα

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συνέντευξη πήρε ο Αδάμος Ζαχαριάδης

Πολλοί παρομοίασαν την ομιλία Σα-μαρά στη ∆ΕΘ με την τελευταία του Κα-ραμανλή. Πως την είδατε εσείς;

Είδα ένα Σαμαρά σε πανικό, επικίν-δυνα διχαστικό, αλλεργικό απέναντιστον διάλογο και την κριτική, έναν πρω-θυπουργό σε αποδρομή. Ο πρωθυπουρ-γός έκανε μια άκρως προεκλογική ομι-λία, παρότι ξόρκισε τις εκλογές ως πο-λιτική αυτοκτονία. Μάλιστα, έθεσε έστωκαι με τους δικούς του, κινδυνολογικούςόρους, το βασικό εκλογικό δίλημμα «ήκυβέρνηση με κορμό το ΣΥΡΙΖΑ, ή κυ-βέρνηση με κορμό τη Ν.∆». Αυτό σημα-τοδοτεί πιθανά εκλογές νωρίτερα καιαπό τις συνταγματικές προθεσμίες γιατην εκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας.Όταν ο κ.Σαμαράς δεν κρύβεται πιαμόνο από τη Βουλή, αλλά και από τουςδημοσιογράφους, για δεύτερη συνεχό-μενη χρονιά, δείχνει ότι δεν πιστεύει ταεπιχειρήματά του και δυσκολεύεται νααπαντήσει στις ερωτήσεις.

Οι διαπραγματεύσεις στο Παρίσι δενδικαιολόγησαν τις προσδοκίες που είχεαρχικά καλλιεργήσει η κυβέρνησηκαθώς προέκυψαν πολλές δυσκολίες.Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι η Τρόικα πα-ρουσιάζεται τόσο αδιάλλακτη; Είναιτόσο αδιάφορη μπροστά στο ενδεχόμενονα ανέλθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία;

Γιατί θεωρεί την κυβέρνηση Σαμαράδεδομένη και βολική και θέλει τώρα ναεξασφαλίσει και να «κλειδώσει» μονιμό-τερες δεσμεύσεις. Στο Παρίσι, τις «κόκ-κινες γραμμές» τις έβαλε και πάλι ητρόικα και όχι η κυβέρνηση. Η αδιαλλα-ξία των δανειστών μας είναι το βέβαιοκαι απόλυτα αναμενόμενο αποτέλεσμαμιας κυβερνητικής «στρατηγικής» υπο-τέλειας και πλήρους πρόσδεσης στηνπιο ακραία και αντικοινωνική εκδοχήτου νεοφιλελευθερισμού.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών δια-ψεύδουν καθημερινά την κυβερνητικήπροπαγάνδα για το δήθεν τέλος τουΜνημονίου, που είναι ένα ψεύτικο καιπλαστό προεκλογικό επιχείρημα της κυ-βέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου. Αυτό πουισχύει και καλλιεργείται, με τη σύμφωνηγνώμη της κυβέρνησης στο παρασκήνιο,είναι ότι ετοιμάζεται νέο δάνειο για νακαλύψει και το χρηματοδοτικό κενόμέχρι το 2016, και φυσικά νέο Μνημόνιο,που απλά θα «βαφτιστεί» αλλιώς. Τομόνο που ενδιαφέρει κυβέρνηση και δα-νειστές είναι η αλλαγή της «συσκευα-σίας», αλλά όχι της ουσίας. Πολύ πιθα-νόν να αλλάξει και το σχήμα της Τρόι-κας, παραμένοντας όμως η αυστηρή επι-τήρηση, ενδεχομένως χωρίς τη συμμε-τοχή του ∆ΝΤ. Ο μόνος τρόπος για νααποφύγουμε αυτή την αρνητική προ-οπτική, είναι να υπάρξει κυβερνητικήαλλαγή στην Ελλάδα, έτσι ώστε να ξεκι-νήσει μια ουσιαστική επαναδιαπραγμά-τευση.

Παρατηρούμε μια αυξανόμενη δυσα-ρέσκεια από την οικονομική πολιτικήτης κυβέρνησης ακόμα και από κοινω-

νικά στρώματα που παραδοσιακά διατη-ρούν καλές σχέσεις με τη ∆εξιά. Πόσομπορεί να συνεχιστεί αυτή η αναντιστοι-χία πολιτικού και κοινωνικού;

Η Ν∆ βρίσκεται για πρώτη φορά αντι-μέτωπη με τον κίνδυνο να διαρρήξειπλήρως τις σχέσεις της με ένα μεγάλοτμήμα των παραδοσιακών ψηφοφόρωντης, με έμφαση στα μεσαία στρώματα.Το φιάσκο με τον ΕΝΦΙΑ ήταν η σταγόναπου ξεχείλισε το ποτήρι για εκατομμύριαπολίτες. Η δυσαρέσκεια των πολιτών καιη απομόνωση των κομμάτων της συγκυ-βέρνησης αποτυπώνονται σε κάθε δημο-σκόπηση αλλά την αντιλαμβανόμαστεκαι από την καθημερινή μας επαφή μετους πολίτες. Η κυβέρνηση είναι σε απο-

δρομή και δεν τη σώζουν ούτε οι εξορ-μήσεις του πρωθυπουργού στις αρχαι-ολογικές ανασκαφές της αρχαίας Αμφί-πολης. Το σημαντικό και ένδοξο παρελ-θόν δεν μπορεί να κρύψει το ζοφερόπαρόν και το άδηλο μέλλον.

Από τη μεριά μας, δεν ποντάρουμεαπλά στην αξιοποίηση της πανθομολο-γούμενης αποτυχίας της συγκυβέρνη-σης. Επεξεργαζόμαστε και εξειδι-κεύουμε διαρκώς το κυβερνητικό μαςπρόγραμμα, με σχέδιο, χρονοδιάγραμμα,προτεραιότητες αλλά και ειλικρίνεια καιεντιμότητα. Συγκεκριμένο και σαφέςπρόγραμμα, διαρκής ενίσχυση της συνο-χής του ΣΥΡΙΖΑ, άνοιγμα σε ευρύτερεςκοινωνικές δυνάμεις και, κυρίως, εξω-

στρέφεια, είναι τα «κλειδιά» όχι μόνο γιανα γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά καιγια να πετύχει μετρήσιμα αποτελέσματαυπέρ της κοινωνίας και ιδίως των ασθε-νέστερων.

Την εβδομάδα που μας πέρασε είχαμετην ανεξαρτητοποίηση Λυκούδη και ου-σιαστικά τη διάσπαση της ∆ΗΜΑΡ. Πωςκρίνετε αυτές τις εξελίξεις και κατάπόσο είναι ικανές να επηρεάσουν τις πο-λιτικές εξελίξεις και ειδικότερα τηνεκλογή Πτ∆ αλλά και τους σχεδιασμούςκυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ;

Η συρρίκνωση και η κρίση της ∆ΗΜΑΡήταν ζήτημα χρόνου. Η εσωκομματικήκρίση ξεκίνησε με την αποχώρησή τηςαπό την τρικομματική κυβέρνηση συνερ-γασίας και κορυφώθηκε με το οδυνηρόαποτέλεσμα των Ευρωεκλογών και τηνπροεδρολογία. Αυτό όμως που πληρώνεικυρίως η ∆ΗΜΑΡ, είναι ότι μπήκε στηνκυβέρνηση Ν∆-ΠΑΣΟΚ και όχι ότι τηνεγκατέλειψε με καθυστέρηση. ∆ε νομίζωότι οι εξελίξεις αυτές θα επηρεάσουν τηνεκλογή του Πτ∆. Απλά, η παράταση τηςασάφειας από μέρους του Φ.Κουβέλη,μόνο φθορά προκαλεί στον ίδιο και στοκόμμα του.

Απαραίτητοιοι νέοι πολιτικοί συσχετισμοί

Το τελευταίο διάστημα η Γερμανία εμ-φανίζεται στριμωγμένη στο διεθνές οι-κονομικό στερέωμα (Ντράγκι, ∆ΝΤκοκ). Μπορεί αυτό να επηρεάσει και τηνελληνική υπόθεση;

Οι προτάσεις Ντράγκι για την οικονο-μική ανάκαμψη της ευρωζώνης και η έκ-κληση του ∆ΝΤ προς τη Γερμανία για αύ-ξηση των επενδύσεων, δείχνουν ότι το«βέτο» που προβάλει η Γερμανία υπέρτων πολιτικών λιτότητας τα τελευταίαχρόνια παρουσιάζει αυξανόμενες ρωγ-μές. Ολοένα και περισσότερο αυξάνον-ται οι φωνές και οι πιέσεις για αναπτυ-ξιακές παρεμβάσεις, είτε στο νομισμα-τικό πεδίο από την ΕΚΤ, είτε από τηνπλευρά των επενδύσεων.

Η πίεση για αναπτυξιακά μέτρα είναισημαντική, καθώς η γαλλική οικονομίαδεν αναπτύχθηκε το πρώτο εξάμηνο, ηΙταλία βρίσκεται σε ύφεση για τρίτηφορά από το 2008, ενώ και το γερμανικόΑΕΠ υποχώρησε ελαφρά (-0,2%) το δεύ-τερο τρίμηνο. Για να αντιμετωπιστείόμως η στασιμότητα και η ύφεση στηνΕυρωζώνη και κατ’ επέκταση στην Ελ-λάδα χρειάζονται πολύ πιο ριζοσπαστι-κές παρεμβάσεις από την ΕΚΤ, διεύ-ρυνση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Τρά-πεζας Επενδύσεων, και, βέβαια, μια ευ-ρωπαϊκή, βιώσιμη λύση στο πρόβληματου δημόσιου χρέους στη λογική τηςαμοιβαιοποίησης, της ∆ιάσκεψης του1953. ∆ηλαδή, με άλλα λόγια, πρωταρ-χικό ζητούμενο είναι νέοι πολιτικοί καικοινωνικοί συσχετισμοί στην Ελλάδα,αλλά και στην Ευρώπη, που να στηρί-ξουν την απολύτως αναγκαία αναπτυ-ξιακή στροφή.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ∆ΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑ∆ΗΜΟΥΛΗ

Η τρόικα θεωρείτην κυβέρνηση βολική Ο πρωθυπουργός κρύβεται από το κοινοβούλιο καιαπό τους δημοσιογράφους γιατί η κυβέρνησηβρίσκεται σε αποδρομή, υποστηρίζει οευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρος τουΕυρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επιπλέον, σημειώνει ότι

η γερμανική πολιτική παρουσιάζει “αυξανόμενεςρωγμές” και αναπτύσσει τις πρωτοβουλίες που θαπάρει η ευρωπαϊκή Αριστερά προκειμένου νασυγκροτήσει πιο πειστικά το δικό της ευρωπαϊκόόραμα.

Η ευρωομάδαθα πάρει πρωτοβουλίες

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταφέρει να απειλεί την κυρίαρχη ευρωπαϊκή πολιτική. Προ-κειμένου όμως η Αριστερά να γίνει πραγματικά απειλητική χρειάζεται και σε άλλεςχώρες να ανέβει εκλογικά. Ποιες πρωτοβουλίες σκέφτεται να πάρει η ευρωομάδατης Αριστεράς για να συμβάλει σε αυτό;

Ο πολιτικός χάρτης μίας ηπείρου είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει ριζικά μόνο μετην άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, των Podemos και της Ενωμένης Αριστεράς στην Ισπανία ήτου Sinn Fein στην Ιρλανδία. Υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια στις χώρες που μπή-καν σε «πρόγραμμα», αλλά όχι μια συνολική ευρωπαϊκή στροφή προς τα αριστερά.Η πολιτική κρίση στην Γαλλία, με την ευθεία αμφισβήτηση της σκληρής οικονομι-κής πολιτικής από τον ίδιο τον αρμόδιο υπουργό, η κόντρα Ντράγκι με Γερμανία καιΓαλλία, είναι σημάδια του αδιέξοδου στο οποίο οδηγεί ο δρόμος της μονόπλευρηςκαι άδικης λιτότητας. Η ευρωπαϊκή Αριστερά καλείται να συγκροτήσει και να προ-βάλλει πιο δυναμικά και πειστικά το δικό της ευρωπαϊκό όραμα και σχέδιο, δίνον-τάς του ένα νέο, ανθρωποκεντρικό περιεχόμενο. Είναι ο δύσκολος δρόμος. Τόσο οΣΥΡΙΖΑ στη χώρα μας, όσο και τα άλλα ευρωπαϊκά αριστερά κόμματα, οφείλουν νασυνεχίσουν την κινηματική τους δράση και να επεξεργαστούν σαφή, πειστικά καιεφαρμόσιμα προγράμματα. Για να αλλάξει «ρότα» η ΕΕ, για μια Ευρώπη δημοκρατική,κοινωνική, αναπτυσσόμενη και φιλειρηνική.

Η ευρωομάδα της Αριστεράς συζητά ήδη για σημαντικές πρωτοβουλίες. Ανάμεσάτους είναι η διοργάνωση μιας Ευρωπαϊκής ∆ιάσκεψης για το χρέος, ως μείζον ευ-ρωπαϊκό πρόβλημα, καθώς και η δημιουργία ενός πλατιού μετώπου αντιφασιστι-κής εγρήγορσης και κινητοποίησης. Η διαρκής ενίσχυση του ρόλου του Ευρωκοι-νοβουλίου αποτελεί μονόδρομο και βασική προϋπόθεση για να αντιμετωπιστεί τομεγάλο έλλειμμα δημοκρατίας της σημερινής Ε.Ε.

Αυτό που ισχύει καικαλλιεργείται, με τησύμφωνη γνώμη τηςκυβέρνησης στο παρασκήνιο,είναι ότι ετοιμάζεται νέοδάνειο για να καλύψει και τοχρηματοδοτικό κενό μέχριτο 2016, και φυσικά νέοΜνημόνιο, που απλά θα“βαφτιστεί” αλλιώς.

“

1100 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το ΝΑΤΟαχρείαστο όσο ποτέΤου Θόδωρου Παρασκευόπουλου

«Αν η Ελλάδα δεν ήταν στοΝΑΤΟ, πώς θα μπορούσα ναπω στον Ερντογάν ότι υπάρ-

χει μόνο μία Κύπρος;», αναρωτήθηκε οΑντώνης Σαμαράς, μιλώντας στη ∆ιεθνήΈκθεση Θεσσαλονίκης. Και ο ΕυάγγελοςΒενιζέλος στη δική του ομιλία εκεί, υπο-γράμμισε ότι στη διάσκεψη συμμετείχανεκπρόσωποι 58 κρατών, που είναι κατάδιάφορους τρόπους συνδεδεμένα με τοΝΑΤΟ. Ο Σαμαράς, μάλιστα, είπε ότι καιη Κύπρος θέλει να μπει στο ΝΑΤΟ,πράγμα απολύτως ανακριβές, γιατί οπρόεδρος Αναστασιάδης θέλει να βάλειτη χώρα του στον «Συνεταιρισμό για τηνΕιρήνη», αλλά είναι αμφίβολο αν αυτόπερνάει από την κυπριακή Βουλή. Τααποφθέγματα του ηγετικού διδύμου τηςελληνικής κυβέρνησης μάλλον αμηχανίαμαρτυρούν, διότι αυτό που είπε στηνκατ’ ιδίαν συνάντησή τους ο Σαμαράςστον Ερντογάν (ο οποίος, σημειωτέον,τυπικά δεν έχει καμία εξουσία ως πρό-εδρος της ∆ημοκρατίας) θα μπορούσε νατου το πει, και του το έχουν πει κι άλλοιέλληνες αξιωματούχοι, και σε άλλη συ-νάντησή τους,. Άλλωστε, έλληνεςυπουργοί και πρωθυπουργοί έχουν πα-ρευρεθεί και σε μεγαλύτερες συγκεν-τρώσεις ξένων συναδέλφων τους. Η αμη-χανία οφείλεται στο ότι κανείς δεν μπο-ρεί να πει συγκεκριμένα τι ωφελείται ηΕλλάδα από τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ– και δεν εννοώ ένα αφηρημένο «εθνικόσυμφέρον», αλλά συγκεκριμένα και υπότο υφιστάμενο κοινωνικό και πολιτικόκαθεστώς.

∆εν ήταν πάντα έτσι

Πριν από το 1989 η επίκληση του κομ-μουνιστικού ή του από «Βορράν κινδύ-νου» είχε βάση, κι ας μην είχε σχεδιάσειποτέ η Βουλγαρία ή το Σύμφωνο τηςΒαρσοβίας πόλεμο κατά της Ελλάδας. Ηδυνατότητα να μεταβληθεί ο Ψυχρός Πό-λεμος σε θερμό ήταν, βλέπετε, μικρή μεναλλά όχι ανύπαρκτη. Προπάντων όμως,το ΝΑΤΟ ήταν εργαλείο του Ψυχρού Πο-λέμου και η Ελλάδα, δηλαδή η αστικήεξουσία στην Ελλάδα, είχε συμφέρον νανικήσει σε αυτόν τον πόλεμο η καπιταλι-στική ∆ύση.

Τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικάκαι το ΝΑΤΟ έχει άλλον ρόλο. Αν δούμετη μετεξέλιξη της Συμμαχίας μετά τη διε-θνή επικράτηση του καπιταλισμού, δια-κρίνουμε την επιδίωξη να διατηρηθεί ηηγεμονία των ΗΠΑ – που οικοδομήθηκεστους δύο μεγάλους πολέμους του 20ουαιώνα και στον Ψυχρό Πόλεμο. Αυτή ηηγεμονία είχε πάντα δύο πυλώνες: τηνοικονομική και τη στρατιωτική ισχύ. Σή-μερα, η οικονομική ισχύς των ΗΠΑ έχεικαμφθεί σε σημαντικό βαθμό, αν και πα-ραμένουν η οικονομικά ισχυρότερη χώραστον πλανήτη. Η στρατιωτική τουςισχύς, αντίθετα, έχει μεγαλώσει, ιδίωςμετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένω-σης και την οικονομική κατάρρευση τηςΡωσίας στην πρώτη δεκαετία μετά το1989. Η οικονομική ανάκαμψη της Ρω-σίας είναι βέβαια αδιαμφισβήτητη, ιδίωςλόγω της μεγάλης ανόδου της τιμής τουπετρελαίου και του φυσικού αερίουέκτοτε, αλλά παρά ταύτα και η Ρωσίατου Πούτιν παραμένει μια δευτερεύουσαοικονομική δύναμη, ενώ τη στρατιωτικήτης ισχύ τη συμπαρέσυρε η οικονομικήκάμψη. Άλλωστε, και η ΣοβιετικήΈνωση δεν είχε υπάρξει ποτέ στρατιω-τική υπερδύναμη με το νόημα της δυνα-τότητας να παρεμβαίνει όπου γης με

συμβατικά μέσα ούτε είχε επιδιώξει ναγίνει και για τη Ρωσία είναι πολύ αργά:κανένα κράτος στον κόσμο δεν μπορείστο ορατό μέλλον να συγκριθεί με τη θη-ριώδη συμβατική στρατιωτική ισχύ τωνΗΠΑ που εξοπλίζονται για επεμβάσειςκαι επεμβαίνουν επί πάνω από έναναιώνα.

Η στρατικοποίησητων διεθνών σχέσεων

Για να διατηρήσει όμως τη σημασίατης αυτή η θηριώδης στρατιωτική ισχύς,ενώ η σχετική οικονομική ισχύς του κα-τόχου της φθίνει, χρειάζεται να στρατιω-τικοποιηθούν οι διεθνείς σχέσεις, καιαυτόν ακριβώς τον σκοπό υπηρετεί το

νέο δόγμα και η επέκταση της ευθύνηςτου ΝΑΤΟ (από την ίδια τη Συμμαχία βέ-βαια) σε ολόκληρη την υφήλιο. Εδώ εμ-φανίζονται δύο νέοι παράγοντες που οένας ενισχύει και ο άλλος αποδυναμώνειαυτόν τον νέο ρόλο του ΝΑΤΟ. Ο έναςπαράγων είναι οι λεγόμενες «ασύμμε-τρες απειλές». Ενώ οι ένοπλες ομάδεςστον δυτικό κόσμο (Γερμανία, Ιταλία,Ελλάδα, Γαλλία) από τη δεκαετία του1980 ως τα σήμερα ποτέ δεν απείλησαναληθινά την κρατική εξουσία, στην Ασίακαι την Αφρική, τις πιο καταπιεσμένεςπεριοχές του πλανήτη, ο ίδιος ο ΨυχρόςΠόλεμος και η προσπάθεια, προπάντωντων ΗΠΑ να «αναχαιτίσουν τον κομμου-νισμό» και να ανατρέψουν καθεστώταπου δεν τους ήταν αρεστά, γέννησαν,εξέθρεψαν και εξόπλισαν δυνάμεις που

κατόπιν έγιναν ανεξέλεγκτες, Η ΑλΚάιντα στο πρόσφατο παρελθόν, το Χα-λιφάτο στη Συρία και το Ιράκ, το ΜπόκοΧαράμ και το Μουτζάο στη Νιγηρία, τοΤσαντ και το Μαλί με τη στρατιωτικήδράση τους ενισχύουν τη συνοχή τουΝΑΤΟ, κι ας μην επεμβαίνει το ίδιο, μεεξαίρεση το Αφγανιστάν, για την αντιμε-τώπισή τους. Από την άλλη, η ίδια η κα-τάρρευση του αντιπάλου, της ΣοβιετικήςΈνωσης, επέδρασε αποσυνθετικά, γιατίοι Ευρωπαίοι ξέρουν ότι ένας στρατιωτι-κοποιημένος κόσμος τούς υποχρεώνεινα σύρονται πίσω από τις ΗΠΑ. Ως εκτούτου, το ΝΑΤΟ τα τελευταία χρόνιαδεν μπόρεσε να συμφωνήσει σε συγκε-κριμένες ενέργειες, π.χ. στην αύξησητων στρατιωτικών δαπανών των μελώντου ή στην ένταξη της Γεωργίας στοΝΑΤΟ. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι ταμεγάλα κράτη μέλη παραιτούνται απόένοπλες δραστηριότητες εκτός συνόρων,όπως δείχνει η πολιτική της Βρετανίαςκαι της Γαλλίας και η σταδιακή αλλαγήτης γερμανικής πολιτικής στην κατεύ-θυνση μεγαλύτερης συμμετοχής σε τέ-τοιες ενέργειες.

Η ενεργοποίηση λόγω Ουκρανίας

Το συμβάν που επανενεργοποίησε τηΣυμμαχία δεν ήταν μια μακρινή κρίση ήμια τρομοκρατική επίθεση, αλλά η ου-κρανική κρίση. Η ενίσχυση της ουκρανι-κής αντιπολίτευσης τόσο από τις ΗΠΑόσο και από τη Γερμανία και η άμεσηαναγνώριση του πραξικοπήματος απότις χώρες του ΝΑΤΟ ήταν ίσως απερί-σκεπτες ενέργειες. ∆εν είχαν υπολογίσειπόσο έντονα θα αντιδρούσε η Ρωσία –όπως, αντίθετα - το είχαν υπολογίσει ταευρωπαϊκά κράτη στην περίπτωση τηςΓεωργίας. Αλλά η Ουκρανία είναι πολύκαλή μπουκιά και συνορεύει με τη ∆υ-τική Ευρώπη, κι έτσι δεν μπόρεσαν ναπολιτευτούν ψύχραιμα. Σε αυτή την πε-ρίπτωση φάνηκαν αμέσως οι ενδονατοϊ-κές αντιθέσεις, όπως δείχνει π.χ. ο δι-σταγμός των Γερμανών να δεχτούν τηνπαραβίαση της συμφωνίας του 1997 μετη Ρωσία που αποκλείει την ανάπτυξηισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων στα δυ-τικά σύνορα της. Αλλά και στην περί-πτωση του Χαλιφάτου φαίνονται οι εν-δονατοϊκές αντιθέσεις, αφού τα κράτημέλη του δεν συμφώνησαν σε ενιαίοτρόπο καταστολής του στρατού που προ-ελαύνει στο Ιράκ και στη Συρία.

Η ίδια η κατάρρευση του αντιπάλου του ΝΑΤΟ, τηςΣοβιετικής Ένωσης, επέδρασε αποσυνθετικά, γιατίοι Ευρωπαίοι ξέρουν ότι ένας στρατιωτικοποιημέ-νος κόσμος τούς υποχρεώνει να σύρονται πίσω απότις ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, το ΝΑΤΟ τα τελευταία χρό-νια δεν μπόρεσε να συμφωνήσει σε συγκεκριμένεςενέργειες, π.χ. στην αύξηση των στρατιωτικών δα-πανών των μελών του ή στην ένταξη της Γεωργίαςστο ΝΑΤΟ.

“

Για την ελληνική εξωτερική και αμυντική πολιτική όλααυτά έχουν αφενός μικρή σημασία, διότι αυτή, τουλάχι-στον στα λόγια, ενδιαφέρεται για την αντιμετώπιση της

ενισχυόμενης Τουρκίας, που η σημασία της για τις ΗΠΑ ενι-σχύεται μιας και είναι η μόνη νατοϊκή ισλαμική χώρα και συ-νορεύει με το Ιράκ και με τη Συρία, δηλαδή με το νεοπαγέςΧαλιφάτο. Αφετέρου όμως είναι επικίνδυνα, γιατί την εμ-πλέκουν σε μια διαμάχη ∆ύσης-Ρωσίας, η οποία για τις μεγά-λες δυτικές χώρες είναι ζωτικής σημασίας – γιατί θέλουννα επεκτείνουν τη ζώνη της επιρροής τους – για την Ελλάδαόμως είναι μια εμπλοκή κάθε άλλο παρά χρειαζούμενη.

Πώς, λοιπόν, μπορεί και χρειάζεται να πολιτευτεί μια ελ-ληνική κυβέρνηση της Αριστεράς; Η εύκολη απάντηση είναι:«να αποχωρήσει αμέσως από το ΝΑΤΟ». Αυτό όμως περιέχειδύο κινδύνους: ο πρώτος είναι να ανοίξει ένα μέτωπο πουδεν το χρειάζεται, να .έρθει δηλαδή σε σύγκρουση ,με τιςισχυρότερες δυνάμεις του δυτικού κόσμου, τη στιγμή πουέχει να παλέψει με το εσωτερικό αντίπαλο, με το ευρωπαϊκόκεφάλαιο και με την ηγεσία της ΕΕ για τα ζητήματα του χρέ-ους, της απασχόλησης, της ανάπτυξης, αλλά – όπως θα φανείσύντομα – και της πολιτικής τάξης πραγμάτων. Ο δεύτεροςκίνδυνος είναι να δημιουργηθεί ένα κενό στο συσχετισμό δυ-νάμεων στην περιοχή που θα οξύνει τις αντιπαραθέσεις με-

ταξύ των μεγάλων δυνάμεων, αντί να τις κατευνάσει και θαέχει επενέργειες, και για τη χώρα μας, που δύσκολα μπορούννα υπολογιστούν.

Νομίζω ότι ο ∆ημήτρης Κουτσούμπας, στη συνέντευξή τουστη ∆ΕΘ, έδωσε μια ρεαλιστική απάντηση, πολύ κοντά στηγραμμή του ΣΥΡΙΖΑ, αφού, βέβαια, προηγουμένως τον επέ-κρινε: «Όταν είσαι μέσα (εννοεί στο ΝΑΤΟ) ή θα πεις αποδε-σμεύομαι ή λέω όχι σε αυτά τα μέτρα κάθε φορά που τα παίρ-νει και θα είναι συγκεκριμένη η τοποθέτηση». Η θέση του ΣΥ-ΡΙΖΑ για την απαγόρευση εγκατάστασης, στάθμευσης ή διέ-λευσης όπλων μαζικής καταστροφής, για τη άρνηση διευκο-λύνσεων σε περίπτωση επίθεσης εναντίον οποιασδήποτεχώρας, για την απαγόρευση της αποστολής ελληνικής ένο-πλης δύναμης εκτός συνόρων είναι στοιχεία που αδρανοποι-ούν την ιδιότητα του κράτους μέλους του ΝΑΤΟ και θα ενι-σχύσουν τη θέση και το κύρος της Ελλάδας στις διεθνείςσχέσεις. Παράλληλα, ενισχύουν την προσπάθεια για διάλυσητου ΝΑΤΟ, αφού το αποδυναμώνουν, έστω και λίγο. Αν αυτήη στρατιωτική πολιτική συνοδευτεί από ενεργή βαλκανικήπολιτική ασφάλειας και συνεργασίας, το σύνολο θα είναι πε-ρισσότερο από όσα μπορεί να περιμένει κανείς από ένα μικρόκράτος σε μια δύσκολη περιοχή του κόσμου.

Η Ελλάδα και το ΝΑΤΟ

Υπάρχει σήμερα λόγος ύπαρξης τουΝΑΤΟ;

Μπορεί να υπάρχει, γι’ αυτούς που τονδιαχειρίζονται! Ιστορικά η ΑτλαντικήΣυμμαχία ήταν μια στρατιωτική συμμα-χία που είχε περιορισμένη αρμοδιότητα(την αμυντική θωράκιση) του ΒόρειουΑτλαντικού (…) Συνεπώς αν δούμε όλατα στοιχεία θα διαπιστώσουμε ότι δενυπάρχει λόγος ύπαρξής του. Από τότεπου ήμουν στο υπουργείο Εξωτερικώνείχε αποφασιστεί η διάλυση των στρα-τιωτικών συνασπισμών. Έτσι δεν θα

έπρεπε να υπάρχει η Ατλαντική Συμμα-χία και να είχε διαλυθεί όπως το Σύμ-φωνο της Βαρσοβίας. Το ΝΑΤΟ όμως όχιμόνο δεν διαλύθηκε αλλά διευρύνθηκεκαι ενισχύθηκε με την ένταξη της Πολω-νία και των Χωρών της Βαλτικής. Αρκείνα παρακολουθήσει κάποιος αυτά πουλέει το γ. γ. Ρασμούνσεν για να καταλά-βει ότι το ΝΑΤΟ είναι ένας ετοιμοπόλε-μος μηχανισμός.

Η Ουκρανία κάλεσε το ΝΑΤΟ για βοή-θεια και αποβλέπει να ενταχθεί στη συμ-μαχία…

Το ΝΑΤΟ επεμβαίνει παντού. Με ποιοδικαίωμα ο γενικός γραμματέας του μι-λάει κατ’ αυτόν τον τρόπο: «∆ιατάσσωτους Ρώσους να μην στείλουν οπλισμόστους ρωσόφωνους της Ουκρανίας!» Ενονόματι τίνος αυτή η συμμαχία που έχειτελειώσει η αποστολή της… μπορεί νααναμιγνύεται σε τόσο σοβαρά ζητήματαόπως αυτό της Ουκρανίας; Όταν συζη-τούσαμε για τον αφοπλισμό (μετά τη διά-λυση της ΕΣΣ∆) ο ρώσος ομόλογός μου,επέμενε στο ζήτημα αυτό να μην εξοπλί-σει το ΝΑΤΟ τις χώρες που μετείχαν στοΣύμφωνο της Βαρσοβίας, δηλαδή στιςχώρες που είναι κοντά στα σύνορά της.

Το ζήτημα αυτό –και όλοι συμφωνού-σαμε τότε– ήταν καθοριστικό για τη δια-τήρηση της ειρήνης.

Οι Αμερικάνοι, όμως, δεν έδωσαν καιτόση σημασία. Έστειλαν όπλα στις Βαλ-τικές Χώρες και την Πολωνία. Η κίνησηαυτή αποτελεί την αιτία των αντιπαρα-θέσεων με τον Πούτιν από τότε που ανα-δείχθηκε στην εξουσία. Ο ίδιος το είπεμε σαφήνεια: «∆εν κρατήσατε το λόγοσας».

Ποιες ήταν οι συνέπειες για τη Γαλλίαμετά την επανένταξή της στη στρατιω-τική διοίκηση του ΝΑΤΟ;

Ο Σιράκ ήθελε να επανενταχθεί με ορι-σμένα ανταλλάγματα. Οι Αμερικάνοι τονκορόιδευαν. Η κατάσταση παρέμεινε ηίδια. Μετά ο Σαρκοζί επιτάχυνε τις δια-δικασίες, χωρίς όμως να ζητάει ούτε ταελάχιστα ανταλλάγματα! Όσο για τονΟλάντ, δεν αμφισβήτησε αυτή την από-φαση προς μεγάλη μου απογοήτευση.Σήμερα η φωνή της Γαλλίας είναι εξαι-ρετικά αδύνατη, δεν ακούγεται… Εμείςακολουθούμε την αμερικάνικη διπλωμα-τία, επιχειρώντας να δώσουμε την ψεύ-τικη εντύπωση ότι υπάρχουμε γαυγίζον-τας πιο δυνατά από τους άλλους. Η Γαλ-λία έχει καταντήσει το μαντρόσκυλο τηςΣυμμαχίας με κίνδυνο να θεωρηθούμεως φιλοπόλεμο έθνος. Έτσι έχουμε γυ-ρίσει ολοκληρωτικά την πλάτη μας στις«παραδοσιακές» θέσεις που αποδεχτή-καμε μετά τον πόλεμο. Κάθε φορά ότανβρισκόμουν στο ΝΑΤΟ, ο πρόεδρος Μι-τεράν μου έλεγε: «Ντουμάς, κυρίως ναθυμάσαι ότι εμείς δε μετέχουμε στη διοί-κηση» ∆ηλαδή δεν πειθαρχούμε σ’ όλεςτις αποφάσεις που παίρνονται. Πριν ηφωνή της Γαλλίας μέτραγε και συχνάακουγόταν.

Μπορεί κάποιος σήμερα ακόμα να βγει

από το ΝΑΤΟ;Μπορεί. Πρόκειται όμως για μια τόσο

σοβαρή απόφαση που θα πρέπει μιαπροσωπικότητα σαν τον Ντε Γκολ να τηνπάρει. Θα πρέπει δηλαδή κάποιος μεπαγκόσμια ακτινοβολία και σε κατάλλη-λες συνθήκες να πάρει την απόφαση

ώστε να γίνει κατανοητή απ’ όλο τονκόσμο. Συνεπώς, πρόκειται για μια από-φαση για το αύριο, γιατί σήμερα μας κυ-βερνούν νάνοι.

Συνέντευξη στην Humaniteστις 5 Σεπτεμβρίου

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 1111ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΡΟΛΑΝ ΝΤΥΜΑ

∆εν υπάρχειλόγος ύπαρξης του ΝΑΤΟ

Η Γαλλία έχει καταντή-σει το μαντρόσκυλο τηςΣυμμαχίας με κίνδυνο ναθεωρηθούμε ως φιλοπό-λεμο έθνος. Έτσι έχουμεγυρίσει ολοκληρωτικάτην πλάτη μας στις “πα-ραδοσιακές” θέσεις πουαποδεχτήκαμε μετά τονπόλεμο.

“ Το διάστημα να παραμείνειγια την ειρήνηΕβδομάδα παγκόσμιας δράσης 4-11 ΟκτωβρίουΌχι στα drones (Επιθετικά αεροσκάφη χωρίς οδηγό)Ημέρα δράσης 4 Οκτωβρίου

Ηπαγκόσμια δράση διοργανώνεται από το Παγκόσμιο ∆ίκτυο ενάντια στα όπλακαι την πυρηνική ενέργεια στο διάστημα (Global Network Against Weapons &

Nuclear Power in Space) και στηρίζεται επίσης από την ∆ιεθνή Ένωση Γυναικώνγια Ειρήνη και Ελευθερία (WILPF), την οργάνωση KnowDrones.com και το ∆ίκτυοDrone Campaign Network από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ήδη έχουν ετοιμαστεί εκδηλώσεις σε πολλές χώρες, ενώ σε άλλες θα ανακοι-νωθούν σύντομα. ∆ραστηριότητες που ήδη έχουν οργανωθεί:

• Ηνωμένες Πολιτείες, σε πολλές πολιτείες και πόλεις• Γερμανία, (Βερολίνο και Στουτγκάρδη)• Σουηδία• Καναδά• Αγγλία• Ουαλλία• Ιαπωνία• Νότια Κορέα• Ινδία σε δύο πόλεις

Σ.Β.

Ο Ρολάν Ντυμά πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας -επί προεδρίας Μιτεράν - εκφράζει την ανησυχία του για τησημερινή εξέλιξη των πραγμάτων ιδιαίτερα για τησυνεχιζόμενη όξυνση της κατάστασης στην Ουκρανία. Ηάποψή του για διάλυση του ΝΑΤΟ έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρονσήμερα που οι φιλοπόλεμες δυνάμεις του, όχι μόνοσυμβάλλουν στην όξυνση αλλά και με την απόφασή τους γιατη δημιουργία μιας δύναμης άμεσης δράσης που μπορεί σεελάχιστο χρονικό διάστημα να κινητοποιήσει στρατιωτικέςδυνάμεις σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη κάνουν έναβήμα προς το αδιέξοδο.

1122 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εκδικάστηκε στις 9 Σεπτεμβρίου στο Τριμελές ∆ιοι-κητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, η ένσταση την οποίαείχε καταθέσει για το αποτέλεσμα του πρώτου

γύρου των δημοτικών εκλογών στο δήμο Νέας Φιλαδέλ-φειας- Χαλκηδόνας, η παράταξη «νέο»- «ΑνεξάρτητηΠρωτοβουλία Φιλαδέλφειας Χαλκηδόνος», με επικεφα-λής τον Γιώργο Αράπογλου. Η απόφαση του δικαστηρίου,η οποία αν εγκρίνει την ένσταση θα οδηγήσει σε επανά-ληψη του δεύτερου γύρου των εκλογών, αναμένεταιμέχρι τον Νοέμβριο. Η «Ανεξάρτητη Πρωτοβουλία» είχεέρθει τρίτη στον πρώτο γύρο των εκλογών με 3.250 ψή-φους. Με την ένσταση ζητά να θεωρηθούν έγκυρα 26άκυρα ψηφοδέλτιά της και να ακυρωθούν 217 ψηφοδέλ-τια του συνδυασμού της Ένωσης ∆ημοτών Φιλαδέλφειας- Χαλκηδόνας, με επικεφαλής τον Λύσανδρο Γεωργαμλή.Από την πλευρά της, η νικήτρια παράταξη των εκλογών η«∆ύναμη Πολιτών» κατέθεσε αντένσταση, ζητώντας ναθεωρηθούν άκυρα 380 ψηφοδέλτια της «ΑνεξάρτητηςΠρωτοβουλίας».

∆εν έχει καμία τύχη

Στη «∆ύναμη Πολιτών» εκτιμούν ότι η ένσταση της πα-

ράταξης «νέο» - Ανεξάρτητη Πρωτοβουλία» δεν έχει πι-θανότητες επιτυχίας. Ο νέος δήμαρχος Άρης Βασιλόπου-λος μιλώντας στην «Εποχή» εξηγεί το γιατί. «Οι δικηγό-ροι μάς διαβεβαιώνουν ότι με βάση τη νομολογία η έν-σταση αυτή δεν έχει καμία τύχη. Ύστερα από έλεγχο τωνψηφοδελτίων της του κ. Αράπογλου και του κ. Γεωρ-γαμλή, διαπιστώσαμε ότι με το ίδιο σκεπτικό με το οποίοο κ. Αράπογλου ζητά την ακύρωση 217 ψηφοδελτίων τουκ. Γεωργαμλή, πρέπει να ακυρωθούν 380 ψηφοδέλτια τηςπαράταξης του». Για τον Άρη Βασιλόπουλο είναι προφα-νές ότι η «∆ύναμη Πολιτών» δεν έχει να φοβηθεί κάτι σεπερίπτωση διεξαγωγής του β’ γύρου. «∆εν έχουμε να φο-βηθούμε τίποτα. Ένα τέτοιο γεγονός θα συνιστούσε μεί-ζον πολιτικό σκάνδαλο, άμεσα συνδεόμενο με τα γεγο-νότα τα οποία συνέβησαν μετά τις εκλογές στην πόλημας».

Ερωτήματα υπάρχουν για το χρόνο υποβολής και δη-μοσιοποίησης της ένστασης από την παράταξη «νέο- Ανε-ξάρτητη Πρωτοβουλία». Ο Άρης Βασιλόπουλος υποστη-ρίζει ότι η ένσταση κατατέθηκε στις αρχές Αυγούστουκαι ανακοινώθηκε ένα μήνα μετά, μόλις δύο ημέρες πριντην ορκωμοσία του ∆ημοτικού Συμβουλίου.

Από την πλευρά της η παράταξη «νέο» - ΑνεξάρτητηΠρωτοβουλία Φιλαδέλφειας Χαλκηδόνος» υποστηρίζειότι η ένσταση κατατέθηκε τη χρονική στιγμή που έπρεπεμε βάση τη νομοθεσία. «∆εν θα μπορούσε να κατατεθεί ηένσταση πιο πριν. Έγινε στις ημερομηνίες στις οποίεςπροβλέπονται από το νόμο», επισημαίνει ο υπεύθυνος τουγραφείου Τύπου της παράταξης, Ρένος Αρβανίτης. Οίδιος θεωρεί ότι δεν είναι υπερβολικός ο αριθμός τωνψηφοδελτίων της Ένωσης ∆ημοτών, των οποίων η Ανε-ξάρτητη Πρωτοβουλία ζητά να θεωρηθούν άκυρα.«Έχουν εντοπιστεί διάφορες παρατυπίες. Την ημέρα τηςεκλογικής διαδικασίας δεν ήταν εύκολο να εντοπιστούνγιατί δεν υπήρχαν εκλογικοί αντιπρόσωποι μας σε όλα τατμήματα. Επίσης, οι αντιπρόσωποι της παράταξης είχανσυγκεντρώσει την προσοχή τους στα ψηφοδέλτια τουδικού μας συνδυασμού και όχι των άλλων».

Συνεχίζουμε απερίσπαστοι

Στις 5 Σεπτεμβρίου είχε προηγηθεί η εκδίκαση μιαςάλλης ένστασης για αποτέλεσμα δημοτικών εκλογών στοΤριμελές ∆ιοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών. Η «Λαϊκή Συ-σπείρωση Καισαριανής» με επικεφαλής τον Ηλία Στα-μέλο, τρίτη στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές ζήτησετην ακύρωση των εκλογών και την επανάληψη του β’γύρου. Η διαφορά της από τη δεύτερη παράταξη, την«Καισαριανή- ∆ημιουργία» με επικεφαλής τον πρώην δή-μαρχο Αντώνη Καμπάκα ήταν μόλις μία ψήφος. Από τηνπλευρά της η «Συνεργασία Πολιτών Καισαριανής», η νι-κήτρια των εκλογών με ποσοστό 61,5% στο β’ γύρο, κα-τέθεσε το δικό της υπόμνημα με τα νομικά της επιχειρή-ματα ενάντια στην ακύρωση των αποτελεσμάτων του α’γύρου. Η Λαϊκή Συσπείρωση Καισαριανής ζητά στην έν-σταση της 9 ψηφοδέλτια δικά της, να θεωρηθούν έγκυρααντί για άκυρα και 11 έγκυρα ψηφοδέλτια της « Καισα-ριανή ∆ημιουργία» να προσμετρηθούν ως άκυρα. Η από-φαση του δικαστηρίου αναμένεται να εκδοθεί μέχριτέλος του μήνα.

Στη «Συνεργασία Πολιτών Καισαριανής» δηλώνουν ότιθα συνεχίσουν απερίσπαστοι το έργο τους ως δημοτικήαρχή χωρίς να τους αφορά άμεσα το ζήτημα. Εκτιμούνότι σε περίπτωση επανάληψης του β’ γύρου η επικράτησήτους θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Ο δήμαρχος Καισαρια-νής Γιώργος Κοντόσταυλος εξηγεί ποια είναι η στάση τηςπαράταξης του πάνω στο ζήτημα. «Κάθε συνδυασμός έχειδικαίωμα να κάνει ένσταση. Ο λαός της Καισαριανής μάςέδωσε ένα εκκωφαντικό ποσοστό στο β’ γύρο. Περιμέ-νουμε την απόφαση του δικαστηρίου και θα ανταποκρι-θούμε σε αυτό που θα προκύψει. ∆εν είναι δουλειά μαςνα ξεκινήσουμε αγώνα στα δικαστήρια, δεν είναι αυτόπου μας απασχολεί. Αυτό που θέλουμε είναι να εφαρμό-σουμε το πρόγραμμά μας, έχοντας μαζί μας τους κατοί-κους της Καισαριανής».

Αλέξανδρος Μαυρογένης

ΜΠΑΧΑΛΟ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΟΥΣ

Έχασαν το λεωφορείο στην κυβέρνηση

∆ΗΜΟΙ ΦΙΛΑ∆ΕΛΦΕΙΑΣ-ΧΑΛΚΗ∆ΟΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ

Προσπαθούν «να πάρουν τον αγώνα στα χαρτιά»

Το κουδούνι χτύπησε στα σχολείαεδώ και δυο μέρες και υπάρχουνεκατοντάδες σχολεία σε όλη την

επικράτεια, στα οποία παιδιά και έφηβοιδυσκολεύονται να φτάσουν, επειδή ένααπαράδεκτο θεσμικό καθεστώς περικο-πών των δημοσίων δαπανών εμποδίζει τημεταφορά τους. Πρόκειται για την ΚοινήΥπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) 24001/11-6-2013, η οποία ρυθμίζει τις μεταφορές τωνμαθητών με λεωφορεία και ταξί, όταν ηαπόσταση από τα σχολεία τους, δημο-τικά, γυμνάσια και λύκεια, είναι μεγάλη.Η εν λόγω ΚΥΑ έθετε κατώτατο όριο χι-λιομετρικών αποστάσεων (από ένα χιλιό-μετρο για τα δημοτικά ως πέντε για τα λύ-κεια) από το σχολείο στο σπίτι, προκει-μένου να ασκήσει η πολιτεία το συνταγ-ματικό της καθήκον (που περιγράφεταιμε σαφήνεια και στο γενικό νόμο για τηνεκπαίδευση 1566/85), να παράσχει δη-λαδή δωρεάν μεταφορά στους μαθητέςώστε να πάνε στα σχολεία τους.

Κατόπιν γενικευμένων διαμαρτυριώναπ’ όλη την εκπαιδευτική κοινότητα,τους γονείς, τα συνδικάτα των εκπαιδευ-τικών και μετά από έντονη πίεση τηςνέας, συριζικής περιφερειακής αρχής τηςΑττικής, πριν ακόμη αναλάβει τα καθή-κοντά της, το υπ. Εσωτερικών κατέθεσετροπολογία, που ψηφίστηκε την παρα-μονή του αγιασμού, με την οποία αίρον-ται οι χιλιομετρικοί περιορισμοί. Έτσι εί-δαμε τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερι-κών κ. Λεονταρίδη στα κανάλια να αμφι-σβητεί τον πρόεδρο της ΟΛΜΕ Θ. Κοτσυ-φάκη αλλά και δημοσιογράφους, θριαμ-βολογώντας επειδή η κυβέρνηση έλυσετο πρόβλημα και τώρα το μπαλάκι πέφτειστις Περιφέρειες, στον προϋπολογισμότων οποίων ανήκουν οι μεταφορές τωνμαθητών. Είναι, όμως, έτσι;

Αυτό που στην πραγματικότητα συμ-βαίνει είναι πολύ πιο περίπλοκο. Καταρ-

χάς, υπάρχουν αυτή τη στιγμή εκατοντά-δες δρομολόγια (καμιά εκατοστή μόνονστην Περιφέρεια Αττικής) που πρέπειτώρα, εν μέσω λειτουργίας των σχολείων,να προκηρυχθούν και να δημοπρατηθούνώστε να μεταφερθούν τα παιδιά, μια δια-δικασία που με τους ηπιότερους υπολο-

γισμούς «θα φάει» τουλάχιστον το Σε-πτέμβρη, με ότι αυτό συνεπάγεται σε χα-μένες ώρες, κούραση και δαπάνες των οι-κογενειών. Κατά δεύτερον, ορισμένα σχο-λεία εξαιρούνται, στην πράξη, από τηνεφαρμογή και αυτής της τροπολογίας καιπρόκειται, ως εκ θαύματος, για τα πολύ-

παθα Μουσικά και Καλλιτεχνικά Σχολεία,που οι μνημονιακοί δαίμονες έχουν βάλειστο μάτι εδώ και χρόνια.

Η εξαίρεση προκύπτει «πίσω απ’ τιςγραμμές», μέσα απ’ το πλαίσιο εφαρμο-γής της τροπολογίας: Τα δρομολόγια θαπρέπει να είναι ενταγμένα, ως προς τοκόστος τους, στις προϋπάρχουσες πιστώ-σεις των περιφερειών, που σχεδιάστηκανκαι εγκρίθηκαν από τις προηγούμενες πε-ριφερειακές αρχές, στο σχεδιασμό τωνοποίων, κατά την ΚΥΑ που προαναφέ-ραμε, τα σχολεία αυτά δεν υπάρχουν, ενώοι μεταφορές της περασμένης σχολικήςχρονιάς έγιναν με παράταση παλαιοτέ-ρων συμβάσεων, που τώρα δεν ισχύουν!Πρόκειται για μια φαινομενικά «τεχνική»σπαζοκεφαλιά, την οποία καλούνται ναλύσουν οι Περιφέρειες, στις οποίες ρίχνειακέραιη την ευθύνη το ΥΠΕΣ, καταφανώςεκ του πονηρού.

Πάντως, με βαθύτατα πολιτική (και όχι«τεχνική») επίγνωση της ευθύνης, τουλά-χιστον η νέα περιφερειακή αρχή της Ατ-τικής, από την περιφερειάρχη και τουςαντιπεριφερειάρχες μέχρι τους περιφε-ρειακούς συμβούλους της «∆ύναμηςΖωής», έχουν καταστήσει ήδη δημοσίωςσαφές, όχι μόνον ότι θα εξαντλήσουν τιςδυνατότητες και την επινοητικότητά τουςγια την άμεση αντιμετώπιση του φετινούπροβλήματος, αλλά και ότι, κυρίως, θακαταθέσουν πολύ σύντομα ολοκληρω-μένη πρόταση μόνιμης επίλυσης, μακριάαπό ετήσιες διαπραγματεύσεις με διά-φορα πελατειακά συμφέροντα, αδιαφα-νείς αναθέσεις κ.ο.κ., στη λογική τηςπρόσβασης όλων των παιδιών στη δημό-σια και δωρεάν εκπαίδευσης, με δημόσιαευθύνη. Αντίστοιχα, η Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑμελετά επίσης την κατάθεση σχετικής νο-μοθετικής πρότασης.

∆ανάη Ψωμοπούλου

Εκα το ντά δες δρο μο λό για πρέ πει να προ κη ρυ χθούνκαι να δη μο πρα τη θούν ώ στε να με τα φερ θούν ταπαι διά, μια δια δι κα σία που με τους η πιό τε ρους υ πο -λο γι σμούς «θα φά ει» του λά χι στον το Σε πτέμ βρη, μεό τι αυ τό συ νε πά γε ται σε χα μέ νες ώ ρες, κού ρα ση καιδα πά νες των οι κο γε νειών.

“

Η ΕΠΟΧΗ 31 Αυγούστου 2014 1133∆ΙΕΘΝΗ

Του Νίκου Σερβετά

Μία τελείως διαφορετική Σουη-δία απ’ αυτή που άφησαν,πριν από οκτώ χρόνια, θα

βρουν οι Σοσιαλδημοκράτες, αν επι-βεβαιωθούν οι δημοσκοπή-σεις και αναλάβουν την κυ-βέρνηση της χώρας. Τώρα πιαδεν θα διαδεχθούν τον εαυτότους, όπως είχαν συνηθίσει,ούτε τα δημόσια ταμεία πουήξεραν ούτε τις κοινωνικέςδομές που δημιούργησαν. Σή-μερα, η Στοκχόλμη έχει ζητιά-νους, το κόστος ζωής δενμπορεί να αντιμετωπιστεί απότον μέσο εργαζόμενο, η μα-κρόχρονη ανεργία δεν μπορείνα αντιμετωπιστεί με σεμινάρια καιθέσεις επανεκπαίδευσης, τα ενοίκιατων ιδιωτικοποιημένων κατοικιών δενμπορούν να πληρωθούν από αυτούςπου ζούσαν εκεί έως πριν από 5 – 10χρόνια, τα φοιτητικά δάνεια δεν μπο-ρούν να καλύψουν τα έξοδα των φοι-τητών, οι σημερινοί συνταξιούχοι,αυτοί που έχτισαν τη χώρα, δεν μπο-ρούν να ζήσουν μόνο με τη σύνταξητους, καθώς καταργήθηκαν οι περισ-σότερες από τις κοινωνικές παροχές.

Τα τελευταία είκοσι χρόνια, απότότε που οι εκσυγχρονιστές Σοσιαλ-δημοκράτες έκαναν το κόμμα πιο

πολύ εκσυγχρονιστικό παρά σοσιαλ-δημοκρατικό και άνοιξαν την πόρταώστε οι νεοφιλελεύθεροι να βρουν γό-νιμο έδαφος προκειμένου, επί δύο συ-νεχόμενες εκλογικές περιόδους, ναεφαρμόσουν την πολιτική τους, μόνοτα μικρά κόμματα αναφέρονται στην«πρόνοια» και στη «μέριμνα».

Η νέα κυβέρνηση

Σήμερα το βράδυ, σύμφωνα με όλατα δεδομένα, ο Στέφαν Λέφβεν, επι-κεφαλής των σοσιαλδημοκρατών θαείναι ο νικητής των εκλογών, αλλά θα

είναι και ο πρώτος πρόεδρος που θαδει το ποσοστό του παραδοσιακούσουηδικού κόμματος να πέφτει κάτωαπό το 30%. Αυτό δεν είναι κατ’ανάγκη κακό για τη δυνατότητα ελιγ-μών που θα έχουν οι σοσιαλδημοκρά-τες. Όσες φορές κυβέρνησαν τη χώρατο έκαναν είτε με την ψήφο εμπιστο-σύνης είτε με την ψήφο ανοχής τουκόμματος που σήμερα ονομάζεται«Αριστερά». Σύμφωνα με τα δεδο-μένα, αυτή η συμμαχία τις περισσότε-ρες φορές έβλαψε την «Αριστερά»παρά ωφέλησε τη χώρα.

Αυτή τη φορά, οι σοσιαλδημοκράτεςείναι πιθανό να μην χρειαστούν αρι-στερές ψήφους για να ξαναβάλουντην πορεία της χώρας στο δρόμο πουαυτοί λένε ότι επιθυμούν. Έχουν βρειπρόθυμους συνεργάτες τους Οικολό-γους, οι οποίοι, όμως, είναι πάντααπρόβλεπτοι και, κυρίως, έχουν αυτο-προταθεί γι’ αυτή τη συνεργασία, ει-δικά μετά το υψηλό ποσοστό που κα-τέγραψαν στις πρόσφατες ευρωεκλο-γές.

Ένας ακόμα πιθανός άμεσος ή έμ-μεσος συνεργάτης των σοσιαλδημο-κρατών θα είναι το κόμμα ΦεμινιστικήΠρωτοβουλία (Fi) και αυτό θα εξαρτη-θεί από το αν το κόμμα της Γκούρ-τρουν Σίμαν περάσει το όριο του 4%και μπει στη βουλή. Η Σίμαν ήταν γιαπάνω από μία δεκαετία πρόεδρος τουκόμματος «Αριστερά». Όταν η σχέσητους έφθασε σε αδιέξοδο ακολούθησεδική της πορεία, κρατώντας το πείσμακαι τη δυσκολία συνεργασίας που τηνχαρακτηρίζει και έχει ως αποτέλεσμααφενός να είναι το κόμμα της έτοιμονα μπει στη βουλή αφετέρου να μηνέχει στελέχη που να μπορούν να συμ-μετέχουν σε πολιτική πρώτης γραμ-μής.

Με όποιον σύμμαχο κι αν κυβερνή-σουν πάντως οι σοσιαλδημοκράτες,προτεραιότητα τους θα είναι να στα-ματήσει η πολιτική των ιδιωτικοποι-ήσεων, ειδικά με τον τρόπο που έγινετα τελευταία οκτώ χρόνια. Σε ντιμπέιττην τελευταία προεκλογική εβδομάδα,ο χωρίς πείρα και με ιδιαίτερα χαμηλόπροφίλ, Στέφαν Λέφβεν, άκουσε τοναπερχόμενο πρωθυπουργό, ΦρέντρικΡέινφελντ, να λέει: «...τα κέρδη τωνεταιρειών από τις ιδιωτικοποιήσεις θα

πρέπει να παραμένουν στη χώρα καιτο μεγαλύτερο μέρος τους θα πρέπεινα επανεπενδύεται...» Ο δεξιός Ρέιν-φελντ έχει το σθένος και τη δύναμη νακάνει αυτή τη δημόσια δήλωση λίγεςμέρες πριν τις εκλογές και ενώ η ψα-λίδα του 10% που χώριζε τα δύο πολι-τικά μπλοκ (συντηρητικό – σοσιαλι-στικό) φαινόταν ότι έκλεινε. Το σθέ-νος και τη δύναμη που δεν έχει ο Λέφ-βεν ώστε να απαντήσει σε ξεκάθαρηερώτηση παραδοσιακών σοσιαλδημο-κρατών ψηφοφόρων: «Με ποιούς θακυβερνήσουμε;»

Ουκρανία: Μεγάληκινητικότητα, πολλά μέτωπαΤην ώρα που αναγγέλλονταν οι κυρώσειςτης ΕΕ κατά της Ρωσίας, η γερμανικικήκυβέρνηση πούλαγε σε εταιρείες ρωσι-κών συμφερόντων. σελ. 14, 15

Αυστρία: Η κρίση καταστρέφειτο κοινωνικό κράτοςΟ Μ. Μέσνερ (ΓΓ ΚΚ Αυστρίας) μιλάγια τις επιπτώσεις της κρίσης καιτις δυνατότητες της αυστριακήςαριστεράς. σελ. 14, 15ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

ΤΟ ΛΑΘΟΣ ΤΩΝ Ι∆ΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΚΡΙΝΕΙ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗ ΣΟΥΗ∆ΙΑ

«Σταματάμε τώρανα πουλάμε»

“∆εν εί μα στε για πού λη μα” Τοκε ντρι κό σύν θη μα του κόμ μα -τος «Αρι στε ρά» για τις ση με -ρι νές ε κλο γές, που προω θούνη νε ο ε κλε γεί σα ευ ρω βου λευ -τής Μά λιν Μπγέρκ και ο πρό -ε δρος του κόμ μα τος, Γιού ναςΣέ στε ντ. Μι κρή, βέ βαια, η α -πή χη ση κα θώς οι πε ρισ σό τε -ρες δο μές της χώ ρας, κυ ρίωςκοι νω νι κής μέ ρι μνας, αλ λάκαι συ γκοι νω νίες, οι κι στι κάσυ γκρο τή μα τα και δη μό σιοιχώ ροι έ χουν που λη θεί τηντε λευ ταία ο κτα ε τία που στηνκυ βέρ νη ση ή ταν ο συ να σπι -σμός των συ ντη ρη τι κών κομ -μά των.

ΑριστερήΑνασυγκρότησηΟμεταλλεργάτης, πρώην ευρω-

βουλευτής, Γιούνας Σέστεντ,ανέλαβε την ηγεσία του κόμματοςπριν από δύο χρόνια, αντικαθιστών-τας τον Λαρς Όλι που εθεωρείτο το«άλτερ έγκο» της σημερινής επικε-φαλής της Φεμινιστική Πρωτοβου-λίας, Γκούρτρουντ Σίμαν. Το κόμμαείχε περάσει μία σχετικά μεγάληπερίοδο παλινδρομήσεων μεταξύτου φλερτ με τους σοσιαλδημοκρά-τες, της κοσμοπολίτικης πολιτικήςκαι της μονόδρομης ταύτισης με τα,πλην του αντιρατσιστικού, σχεδόνανύπαρκτα στη Σουηδία κινήματα.Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Όλιείναι να μαζέψει ό,τι μπορούσε ναμαζευτεί, να επαναφέρει στο λεξι-λόγιο του κόμματος λέξεις όπως«σοσιαλισμός», «κοινός χώρος»,«κοινωνική μέριμνα». Ίσως λίγοάτσαλα, ίσως λίγο βεβιασμένα.Αυτό που ακόμα δεν έχει καταφέρειη νέα ηγεσία της Αριστεράς είναι νααπευθυνθεί στους νέους, με το λε-ξιλόγιο και τη θεματολογία πουαπασχολεί τους νέους. ∆εν μπορείνα αντιμετωπίσει το φαινόμενο,που παρατηρείται κυρίως στην πε-ριφέρεια, τα νεαρά κορίτσια να ψη-φίζουν την αριστερή ΦεμινιστικήΠρωτοβουλία, ενώ τα νεαρά αγόριατους ακροδεξιούς Σουηδούς ∆ημο-κράτες.

Ευρωπαϊκό ΕνδιαφέρονΑν κάποτε η Σουηδία ήταν διεθνώς γνωστή για το κοινωνικό μοντέλο και

την αξιοπρεπή εξωτερική πολιτική της σήμερα τα φώτα της δημοσιότηταςτραβάει στη χώρα το ακροδεξιό κόμμα Σουηδοί ∆ημοκράτες (SD) που οι δη-μοσκοπήσεις το φέρνουν να ξεπερνάει το 10% και να διεκδικεί την τρίτη θέσηστις επιλογές των ψηφοφόρων. Είναι ο ένας στους δέκα ψηφοφόρους στηΣουηδία ακροδεξιός; Σίγουρα όχι. Είναι όμως το SD ένα κόμμα που εκμεταλ-λεύεται με τον καλύτερο τρόπο τα λάθη των πολιτικών και επιβάλλει την πα-ρουσία του. Πρωτόγνωρο, ακόμα και για τα σημερινά Σουηδικά δεδομένα, θε-ωρείται το γεγονός που μεταφέρει στην «Ε» νεαρή φοιτήτρια για σωματικόέλεγχο και έλεγχο προσωπικών αντικειμένων από την αστυνομία, γύρω απότην περιοχή όπου κάνουν προεκλογική συγκέντρωση, ασχέτως αν εκεί δεν μα-ζεύονται ούτε 20 άτομα. Πρωτόγνωρα είναι, επίσης, τα συνθήματα που διχά-ζουν την κοινωνία, ειδικά τους νέους. Αυτό που δεν καταφέρνει, σε αντίθεσημε άλλες χώρες, είναι να επιβάλλει την ατζέντα του. Ξεκάθαρες δηλώσειςόλων των πολιτικών αρχηγών ότι δεν πρόκειται να συνεργαστούν μετεκλο-γικά όπως ξεκάθαρες και οι καταδίκες κάθε ενέργειάς τους. Φαίνεται όμωςότι αυτά δεν είναι αρκετά. ∆ιότι όταν ένας άνεργος νέος στην επαρχία, έχον-τας δει όλες τις μεγάλες παραγωγικές μονάδες στη χώρα να έχουν μεταφερ-θεί σε προς ανατολάς γείτονες χώρες, που ούτως ή άλλως δεν έμαθε να υπο-στηρίζεται από το οικογενειακό περιβάλλον και τώρα βλέπει ότι δεν υπάρχειούτε θεσμική κοινωνική υποστήριξη, όταν αυτός ο νέος ακούει τον ανεκδιή-γητο υπουργό Εξωτερικών, Καρλ Μπιλντ, (έχει διατελέσει και πρωθυπουργόςκαι μεσολαβητής στη Βοσνία και παρατηρητής στην Παλαιστίνη) να δηλώνει:«εχθρός της Ευρώπης δεν θα πρέπει να θεωρείται ο ισλαμισμός αλλά η ορθο-δοξία», αναφερόμενος προφανώς στον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν,εύκολα καταλήγει σ’ αυτό που πολλοί, άλλωστε, συνομήλικοι συμπατριώτεςτου καταλήγουν επίσης: Να μισεί τα πάντα γύρω του και να στραφεί μόνο στονεαυτό του και στην «παρέα του». Να γίνει γνήσιος Σουηδός και να θεωρεί ότιτον εκπροσωπούν «Σουηδοί ∆ημοκράτες». Ασχέτως αν ούτε τα σκάνδαλα σταοποία εμπλέκονται τα ηγετικά τους στελέχη χαρακτηρίζουν τους Σουηδούςούτε οι ενέργειες τους ∆ημοκράτες.

“

1144 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Ο Γ. Γ. του Κομμουνιστικού Κόμματος Αυστρίας(KPΟ) Μίρκο Μέσνερ, μιλάει στην Εποχή για τηνκρίση στην ευρωζώνη και σχολιάζει τους ισχυρι-σμούς περί οικονομικής «σταθερότητας» στην Αυ-στρία. Παράλληλα, αναφέρεται στην κοινωνική δυ-σαρέσκεια απέναντι στον κυβερνητικό συνασπισμό,και στις προσπάθειες για την ενότητα της αυστρια-κής αριστεράς (σημ: το KPΟ συμμετέχει στο ΚΕΑ).

Τη συνέντευξη πήρε ο ∆ημήτρης Γκιβίσης

Παρά το κλίμα αισιοδοξίας που προσπαθούν νακαλλιεργήσουν οι ευρωπαίοι νεοφιλελεύθεροι, η

κρίση στην ευρωζώνη ολοένα και βαθαίνει. Ποιεςείναι οι σκέψεις σας;

Η κατάσταση συνεχώς χειροτερεύει. Η ανεργία στηνΕυρώπη έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, ενώ μόνοστην Αυστρία ένα εκατομμύριο άνθρωποι είναι φτω-χοί ή κινδυνεύουν να βρεθούν κάτω από το όριο τηςφτώχειας. Είναι προφανές ότι η κρίση χρησιμοποιεί-ται για να καταστρέψει το κοινωνικό κράτος σε όλητην Ευρώπη, ενώ η οικονομική «ανάκαμψη» που υπό-σχονται περνάει μέσα από την συνέχιση των πολιτι-κών της λιτότητας και πρόσφατα του αυξανόμενου μι-λιταρισμού.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι σε σχέση με τον ευρωπαϊκόΝότο, στην Αυστρία υπάρχει ακόμα κάποια οικονο-μική και κοινωνική «σταθερότητα». Τι λέτε;

Η αλήθεια είναι ότι κράτος πρόνοιας στην Αυστρίακαταστρέφεται σήμερα από την πολιτική της λιτότη-τας. Ο τραπεζικός τομέας, που έπρεπε να διασωθεί μεδημόσιο χρήμα, εξακολουθεί να είναι ασταθής, όπωςκαι οι εξαγωγικές βιομηχανίες που υποφέρουν απότην οικονομική σύγκρουση στην Ουκρανία. Οι εργα-ζόμενοι είναι αυτοί που σηκώνουν το κύριο βάροςαυτής της κατάστασης, που έχουν να πληρώσουν υψη-λούς φόρους εισοδήματος και υποφέρουν από τις πε-ρικοπές στη δημόσια υγεία, την εκπαίδευση, και τασυνταξιοδοτικά συστήματα. Ωστόσο υπάρχει κοινω-νική κινητικότητα, οι άνθρωποι ξεκίνησαν να βγαί-

νουν στους δρόμους και να διαμαρτύρονται ενάντια σεαυτές τις περικοπές, και εμείς στηρίζουμε και συμμε-τέχουμε σε όλες τις κινητοποιήσεις.

Βρισκόμαστε ένα χρόνο μετά τις εκλογές, και όλαδείχνουν ότι αυξάνεται η κοινωνική δυσαρέσκεια απέ-ναντι στον κυβερνητικό συνασπισμό. Πιστεύετε ότιμπορεί αυτή η δυσαρέσκεια να μετατραπεί σε ισχυρήπίεση από τα κάτω για την ανατροπή αυτής της πολι-τικής;

Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι κυρίως η ανάπτυξηπεριφερειακών κινημάτων, όπως η «πλατφόρμα 25»στην Στυρία ενάντια στις περικοπές στους προϋπολο-γισμούς των περιφερειών. Είμαι αισιόδοξος ότι μέσααπό αυτές τις κινητοποιήσεις μπορεί η κοινωνική δυ-σφορία να μετατραπεί σε πίεση απέναντι στην κυβέρ-νηση. Όμως είναι τραγικό το γεγονός, ότι η αυστριακήεργατική ένωση (ΟGB) που κυριαρχείται από την σο-σιαλδημοκρατία, δεν θα κινητοποιηθεί για την δημι-ουργία πολιτικής πίεσης ενάντια στο SP (ΣοσιαλιστικόΚόμμα) που ηγείται του κυβερνητικού συνασπισμού.Επίσης, είναι σημαντικό να πούμε ότι στην Αυστρίαδεν υπάρχει αντινεοφιλελεύθερη πολιτική εκπροσώ-πηση των κοινωνικών διαμαρτυριών και κινημάτων σεεθνικό επίπεδο.

Η δημοσκοπική άνοδος του FPΟ (Κόμμα των Ελεύ-θερων) πως επηρεάζει το πολιτικό σκηνικό; Θεωρείτεότι το μετατοπίζει προς τα ακροδεξιά;

Ουπουργός εξωτερικώντης Ρωσίας, ΣεργκέιΛαβρόφ, σε συνέντευξή

του στις 9 Σεπτεμβρίου, δή-λωσε ότι το Πρωτόκολλο τουΜινσκ, που πρόσφατα υπε-γράφη, ορίζει σε γενικές γραμ-μές τι πρέπει να γίνει και για ναυλοποιηθεί χρειάζεται εξειδί-κευση από αυτούς που το υπέ-γραψαν. Όσον αφορά στο «ει-δικό στάτους» των ανατολικώνπεριοχών, είπε ότι πρέπει ναπροσδιοριστεί άμεσα. Η Ρωσίαελπίζει ότι άμεσα θα ξεκινή-σουν διαπραγματεύσεις μεταξύτης ουκρανικής κυβέρνησηςκαι των εκπροσώπων του Ντο-νιέτσκ και του Λουγκάνσκ. Ο Σ.Λαβρόφ υποστήριξε ότι ηΡωσία συνεχίζει να επιμένειγια τις αλλαγές που είναι απα-ραίτητο να γίνουν στο Σύν-ταγμα της Ουκρανίας, υπενθυ-μίζοντας ότι στην συμφωνίατης Γενεύης στις 17 Απρίλη τέ-θηκε θέμα συνταγματικής με-ταρρύθμισης με τη συμμετοχήόλων των περιφερειών καιόλων των πολιτικών κομμάτωντης Ουκρανίας, κάτι που ακόμηδεν έγινε.

Από την άλλη πλευρά, στοεσωτερικό της Ουκρανίας, κα-τηγορείται ο Πετρο Πορο-σένκο, ιδιαίτερα από το κόμμα«Μπατκίβσινα» της ΓιούλιαςΤιμοσένκο, ότι παρέδωσε τιςδύο περιοχές στη Ρωσία. Κα-λείται μάλιστα να δώσει στηδημοσιότητα όλα τα πρακτικάσυνεδρίασης της ομάδας εργα-σίας στο Μίνσκ. Επομένως,μετά την υπογραφή του Πρω-τοκόλλου τα πράγματα δενείναι σαφή για το τι μέλλει γε-νέσθαι και αν η εύθραυστη εκε-χειρία που επιτεύχθηκε θα οδη-γήσει στην έξοδο από τηνκρίση. Πολιτικοί αναλυτέςυποστηρίζουν ότι αν γίνεταιλόγος για αλλαγή των συνό-

ρων, τότε με βάση τη νομοθε-σία, θα πρέπει να γίνει δημο-ψήφισμα. Αν όμως πίσω από το«ειδικό στάτους» υπονοείταιμια ειδική ζώνη στο εσωτερικότης χώρας τότε θα πρέπει ναγίνει με αλλαγή του Συντάγμα-τος . Πηγές της ουκρανικής κυ-βέρνησης ανέφεραν ότι δενέχει γίνει προετοιμασία για τονπροσδιορισμός του «ειδικούστάτους» και ότι η αυτονομίατου Ντονμπάς de joure σημαί-νει κάτι ανάλογο με το στάτουςτης Σαρδηνίας και του ΝότιουΤιρόλο στην Ιταλία. De factoόμως σημαίνει ότι το Ντονμπάςδεν θα ανήκει στην Ουκρανίακαι ότι θα μπορεί να κάνει δια-πραγματεύσεις κατευθείαν μετη Μόσχα.

Γιατί η Μαριούπολη;

Ο ουκρανός πρόεδρος μετάτην υπογραφή για κατάπαυσητου πυρός επισκέφθηκε τη Μα-ριούπολη. ‘Όταν αποχώρησε οιρωσόφωνοι αυτονομιστές άρχι-σαν τους πυροβολισμούς και

διέλυσαν πολλά από τα οδο-φράγματα που είχε στήσει οουκρανικός στρατός. Μ’ αυτόντον τρόπο θέλησαν να δείξουνποιος κάνει κουμάντο στην πε-ριοχή. Γιατί όμως τόσος θόρυ-βος για τη Μαριούπολη; Γιατίξαφνικά η κυβέρνηση του Κιέ-βου άρχισε να μιλάει για ανα-κωχή μετά την περικύκλωσητης Μαριούπολης από τους ρω-σόφωνους αυτονομιστές;Όταν οι ρωσόφωνοι αυτονομι-στές δη- δημιούργησαν κλοιόγύρο από την πόλη, ο κυβερνή-της του Ντονιέτσκ και γνωστόςολιγάρχης Σεργκέι Ταρούτα,δήλωσε ότι αν η Μαριούποληπεράσει στα χέρια των αυτονο-μιστών, οι ένοπλες δυνάμειςτης Ουκρανίας θα αναγκα-στούν να παραδεχτούν την ήττατους.

Είναι γνωστό βέβαια ότι στηΜαριούπολη ζουν 92.000 Έλ-ληνες, ενώ σύμφωνα με στοι-χεία της ελληνικής κοινότηταςείναι περίπου 120.000.

Το λιμάνι της Μαριούποληςείναι το μεγαλύτερο λιμάνι της

Αζοφικής Θάλασσας και δενπαγώνει κατά τους χειμερινούςμήνες. Μπορεί να δέχεταιπλοία ξηρού φορτίου με με-γάλο πυθμένα. Περιλαμβάνειέναν επιβατικό λιμενοβραχίοναπου δε λειτουργεί και έναν γιαμεταφορά μετάλλων του εργο-στασίου «Αζοφστάλ» .

Είναι το μοναδικό λιμάνι τηςπεριοχής που διαθέτει εξοπλι-σμό για φόρτωση κάρβουνου.Μετά τα γεγονότα του Ντονμ-πάς η κυβέρνηση του Κιέβουπαρήγγειλε 1 εκατ. τόνο κάρ-βουνο από τη Νότια Αφρική.Βέβαια, οι ποσότητες αυτέςείναι πολύ μικρές και σε καμίαπερίπτωση δε μπορούν να λύ-σουν τα προβλήματα που προ-έκυψαν στον τομέα της ενέρ-γειας. Σε ετήσια βάση η κατα-νάλωση κάρβουνου της Ουκρα-νίας είναι πάνω από 70 εκατ.τόνους.

Επίσης, στις αποθήκες τουλιμανιού της Μαριούπολης βρί-σκονται μεγάλες ποσότητες σι-τηρών . Τα περισσότερα απόαυτά προορίζονται για το εξω-

τερικό. Αν παραβιαστούν τασυμβόλαια και δεν παραδοθούντα σιτηρά, η Ουκρανία θα αναγ-καστεί να πληρώσει μεγάλαπρόστιμα και θα χάσει ένα με-γάλο μέρος από τα έσοδά της.Οι ρωσόφωνοι αυτονομιστέςδηλώνουν ότι τα σιτηρά αυτάθα πάνε για να καλυφθεί το με-γάλο επισιτιστικό πρόβλημαπου θα προκύψει τον ερχόμενοχειμώνα, ενώ οικονομικοί ανα-λυτές θεωρούν ότι δε θα πλη-ρωθούν πρόστιμα, γιατί σε όλατα συμβόλαια προβλέπονται«λόγοι ανωτέρας βίας»

Τι γίνεται με τιςκυρώσεις;

Έχει παρατηρηθεί από παλιάότι στις περιπτώσεις επιβολήςκυρώσεων επωφελούνταν όσοιτις παραβιάζουν. Την ώρα λοι-πόν που αναγγέλλονταν οι κυ-ρώσεις της ΕΕ εναντίον της Ρω-σίας, η γερμανική κυβέρνησηάναβε το «πράσινο φως»γιατην πώληση της RWE Dea σεεταιρία ρωσικών συμφερόν-των. Η RWE Dea είναι θυγα-τρική του γερμανικού ενεργει-ακού κολοσσού RWE και εξει-δικεύεται στην ανίχνευση καιεξερεύνηση νέων κοιτασμάτωνπετρελαίου και φυσικού αε-ρίου. Σημειωτέον η ΕΕ με βάσητο πακέτο κυρώσεων απαγο-ρεύει την προμήθεια στη Ρωσίατεχνολογιών ανίχνευσης υδρο-γονανθράκων. Το τίμημα τηςπώλησης είναι 5,1 δις ευρώ καιαγοραστής θα είναι το επενδυ-τικό fund «Letter One» με έδρατο Λουξεμβούργο, το οποίοελέγχεται από το ρώσικο fund« Alfa Group» που ανήκει στορώσο ολιγάρχη, Μιχαήλ Φρίν-τμαν.

Επίσης, όπως αναφέρουνπηγές του Κρεμλίνου, εισάγον-

ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Μεγάλη κινητικότητα, πολλά μέτωπα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ Γ. Γ. ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΑΥΣΤΡΙΑΣ, ΜΙΡΚΟ ΜΕΣΝΕΡ

Η κρίση χρησιμοποιείται για να καταστρέψει το κοινωνικό κράτος

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2013 1155∆ΙΕΘΝΗ

Νάπολη. 5 Σεπτεμβρίου. Ένα μηχανάκι μετρεις επιβάτες, χωρίς κράνος, διασχίζειτην συνοικία Τραϊάνο, στις 3 το πρωί. Στο

δρόμο τους συναντούν ένα από τα νυχτερινάμπλόκα που έχουν στήσει οι καραμπινιέροι στηνπροσπάθεια να περιορίσουν το οργανωμένο έγ-κλημα σε μια από τις συνοικίες της πόλης που πε-ρισσότερο υποφέρει από την ηγεμονία της Κα-μόρρα, της ναπολιτάνικης μαφίας. Οι αστυνομικοίκάνουν σήμα στο μηχανάκι να σταματήσει γιαέλεγχο στοιχειών. Οι τρεις νεαροί, θορυβημένοι,επιλέγουν να αγνοήσουν το σήμα.

Οι καραμπινιέροι ξεκινούν αμέσως την κατα-δίωξη τους, η οποία θα αποδειχτεί πολύ σύντομη,καθώς τα δύο οχήματα συγκρούονται μεταξύτους, όταν το μηχανάκι, κατά την εκδοχή τηςαστυνομίας, χάνει τον έλεγχο χτυπώντας πάνωστο περιπολικό. Ενώ οι καραμπινιέροι επιχειρούντην σύλληψη των τριών υπόπτων, που προσπα-θούν πλέον να διαφύγουν με τα πόδια, ένας πυρο-βολισμός βρίσκει τον 17χρονο Ντάβιντε Μπι-φόλκο, τον οδηγό του οχήματος, στην καρδιά,προκαλώντας τον θάνατό του.

Η αστυνομία κάνει λόγο για τυχαία εκπυρσο-κρότηση του όπλου του καραμπινιέρου, τηνστιγμή που αυτός προσπαθούσε να ακινητοποι-ήσει τον νεαρό για να του περάσει χειροπέδες. ΟΝτάβιντε ήταν άοπλος και χωρίς ποινικό προ-ηγούμενο και, σύμφωνα με την οικογένεια καιτους άλλους επιβάτες, δεν σταμάτησε στονέλεγχο γιατί το μηχανάκι ήταν ανασφάλιστο καικανείς τους δεν είχε δίπλωμα. Εκ των δύο άλλωνυπόπτων, ο ένας (Σαλβατόρε Τριούνφο, 18 χρο-νών) θα συλληφθεί, ενώ ο άλλος θα διαφύγει, δί-νοντας την αφορμή στην αστυνομία για αυτό πουδιαφαίνεται, μετά από πρόσφατες εξελίξεις, ωςμια πρώτη απόπειρα να θολώσει τα νερά.

Ο τρίτος επιβαίνοντας θα ταυτοποιηθεί αρχικάαπό τους καραμπινιέρους ως ο Αρτούρο Εκουάμ-πιλε, που διαφεύγει της δικαιοσύνης. Αργότερα ηαστυνομία θα ισχυριστεί ότι η υποτιθέμενη ανα-γνώρισή του ως επιβάτη της μηχανής ήταν ηαιτία της καταδίωξης. ∆ιαψεύδεται όμως απότον Έντζο Αμπροζίνο, φίλο του θύματος, που πα-ραδέχτηκε στους δημοσιογράφους ότι αυτόςήταν ο τρίτος επιβαίνοντας.

∆ιαψεύδονται οι αρχές

Παράλληλα, οι αποκαλύψεις που φέρνουν στοφως την αναξιοπιστία της εκδοχής των αρχώνπολλαπλασιάζονται. Ο ιστότοπος του περιοδικούΕσπρέσσο δημοσιεύει ερασιτεχνικό βίντεο, τρα-βηγμένο λεπτά μετά το συμβάν, όπου διακρίνεται

καθαρά στον προφυλακτήρα του περιπολικού τοσημάδι από την σύγκρουση με το μηχανάκι. Πιθα-νολογείται από την εξέταση των εικόνων ότιήταν το όχημα της αστυνομίας που προκάλεσετην σύγκρουση, εμβολίζοντας τους νεαρούς.

Όσον αφορά την στιγμή της δολοφονίας, κατα-θέσεις μαρτύρων που συνέλεξε ο νομικός σύμ-βουλος της οικογενείας διαψεύδουν κατηγορη-ματικά τους περί τυχαίας εκπυρσοκρότησηςισχυρισμούς. Οι μάρτυρες μιλούν για έναν αστυ-νομικό με παρατεταμένο όπλο να σημαδεύει τον17χρονο κατά μέτωπο (οι καραμπινιέροι διατεί-νονταν αρχικά ότι το τραύμα εισόδου ήταν στηνπλάτη). Οι μαρτυρίες επιβεβαιώθηκαν από το πό-ρισμα της αυτοψίας που ορίζει ως αιτία θανάτου,χωρίς περιθώρια αμφιβολίας, πυροβολισμό στοστέρνο.

Οι διαμαρτυρίες και η Αριστερά

Το περιστατικό συγκλόνισε την Νάπολη. Ταεπεισόδια ξεκίνησαν ήδη από την νύχτα της δο-λοφονίας, όταν οι κάτοικοι της περιοχής κατέβη-καν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν. Τοκύμα αγανάκτησης οδήγησε το επόμενο απόγευμαστην συγκρότηση μιας αυθόρμητης πορείας δια-μαρτυρίας, όπου, εκφράζοντας την απόγνωσημιας συνοικίας που η κυβέρνηση Ρέντσι έχει πρό-σφατα αποκλείσει από τα σχέδια εκμοντερνισμούτης Νάπολης, μια από τις φράσεις που ακούστη-καν ήταν «Η Καμόρρα μας προστατεύει, το Κρά-τος μας σκοτώνει».

Ο συσχετισμός της περιοχής με το οργανωμένοέγκλημα απέτρεψε φορείς και σχολιαστές, άλ-λοτε στην πρώτη γραμμή κατά της αστυνομικήςβίας, από την διατύπωση μιας ξεκάθαρης καταδί-κης, με εξαίρεση τον Ρομπέρτο Σαβιάνο ο οποίοςδεν δίστασε να μιλήσει για «υπόθεση Φέργκιου-σον της Ιταλίας».

Η ιταλική αριστερά, πέραν κάποιων χαμηλό-φωνων περιπτώσεων, έλαμψε δια της απουσίαςτης, αφήνοντας τον δημόσιο λόγο να κορεστείαπό τα ρατσιστικά σχόλια κατά της ‘μαφιόζικηςΝάπολης’ και τα εγκώμια του δύσκολου καθήκον-τος των ηρωικών αστυνομικών. Φωνή βοώσα εντη ερήμω, η ακτιβίστρια Ιλάρια Κούκι, αδερφή δο-λοφονηθέντος από την αστυνομία, υπήρξε η μόνηπου στάθηκε δημόσια στο πλευρό της οικογε-νείας, την οποία συνάντησε, παρέχοντας μάλιστανομική στήριξη και βοήθεια.

Πιέτρο Ραντίν

«Η ιταλική αριστερά,πέραν κάποιων χαμηλό-φωνων περιπτώσεων,έλαμψε δια της απουσίαςτης, αφήνοντας τον δη-μόσιο λόγο να κορεστείαπό τα ρατσιστικά σχό-λια κατά της «μαφιόζι-κης Νάπολης» και τα εγ-κώμια του δύσκολου κα-θήκοντος των ηρωικώναστυνομικών»

“Το ιταλικόΦέργκιουνσονΗ δολοφονία του 17χρονου στη Νάπολη και οι αντιδράσεις

Το FPΟ είναι ο σωματοφύλακας των πλουσίων,αφού αντιτίθενται στην οποιαδήποτε φορολόγηση τωνκερδών και του πλούτου. Η προπαγάνδα του απέναντιστους μετανάστες, τους αιτούντες άσυλο και τις μει-ονότητες έχει δηλητηριάσει το πολιτικό κλίμα, καιωθεί τα άλλα κόμματα προς τα δεξιά. Από την άλληπλευρά όμως, αυτό είναι μια σαθρή δικαιολογία: τόσοστο Σοσιαλιστικό Κόμμα όσο και στο Λαϊκό Κόμμαυπάρχουν δυνάμεις που θέλουν να κρατήσουν το ακρο-δεξιό FPΟ ως μια στρατηγική επιλογή.

Στις ευρωεκλογές είδαμε την εκλογική συμμαχία τηςEuropa Anders (Ευρώπη ∆ιαφορετικά), που συσπεί-ρωσε ένα ευρύ φάσμα δυνάμεων της πολιτικής καικοινωνικής αριστεράς. Ποια είναι τα επόμενα βήματαστην κατεύθυνση της ενότητας της αριστεράς στην Αυ-στρία;

Το Κομμουνιστικό Κόμμα εξακολουθεί να είναι ημόνη δύναμη της αριστεράς που είναι σε θέση να κα-τέβει στις εκλογές σε εθνική κλίμακα. Η συμμαχία Eu-ropa Anders απέδειξε ότι είμαστε πρόθυμοι και έτοι-μοι να σχηματίσουμε ευρύτερες συνεργασίες με αντι-νεοφιλελεύθερες και προοδευτικές δυνάμεις. Εργαζό-μαστε στην κατεύθυνση να συνεχιστεί η συνεργασίαμας με τους συμμάχους μας στην Europa Anders, καιελπίζουμε ότι και οι ανένταχτοι υποστηρικτές της Eu-ropa Anders θα οργανωθούν ως μια ισχυρή ομάδα πουθα συμβάλλει για τα περαιτέρω βήματα.

ται αθρόα στη Ρώσικη αγοράοπωροκηπευτικά από την Πο-λωνία μέσω Λευκορωσίαςμετά την κήρυξη του εμ-πάργκο μετά την κήρυξη τουαντίμετρων της Ρωσίας εναν-τίον της ΕΕ. Στα προϊόντααυτά αλλάζουν τις ετικέτεςκαι στη συνέχεια εξάγονταιστη Ρωσία ως λευκορώσικα.

Η ΕΕ ανακοίνωσε νέο πα-κέτο κυρώσεων εναντίον τηςΡωσίας την Παρασκευή 12 Σε-πτεμβρίου, όπου θέτει περιο-ρισμούς στο δανεισμό από τοευρωπαϊκό τραπεζικό σύ-στημα προς τρεις μεγάλεςκρατικές τράπεζες, τρεις με-γάλες πετρελαϊκές εταιρίεςκαι τρεις αμυντικές βιομηχα-νίες της Ρωσίας. Επίσης προ-στέθηκαν στο «μαύρο πίνακα»των φυσικών προσώπων άλλα24 ονόματα, μεταξύ τωνοποίων είναι τέσσερις αντι-πρόεδροι της Κρατικής ∆ού-μας και ο Σεργκέι Τσέμιζοφαπό τους πιο στενούς συνερ-γάτες του Β. Πούτιν και επικε-

φαλής της κρατικής εταιρίαςνέων τεχνολογιών «Ροστέχ»Σε όλους αυτούς απαγορεύ-τηκε η είσοδος στις χώρες τηςΕΕ και επίσης θα παγώσουντους λογαριασμούς που ενδε-χομένως διατηρούν σε ευρω-παϊκές τράπεζες. Η Ρωσία,σύμφωνα με τον εκπρόσωποτύπου του Βλ. Πούτιν ΝνμίτριΠεσκόφ, θεωρεί ότι οι κυρώ-σεις είναι ανεξήγητες καιαυτοί που τελικά θα κληθούννα πληρώσουν είναι οι ευρω-παϊκές εταιρίες και οι ευρω-παίοι φορολογούμενοι. Σύμ-φωνα με δηλώσεις του σύμ-βουλου του Κρεμλίνου ΑντρέιΜπελαούσοφ, η ρώσικη κυ-βέρνηση ετοιμάζει δεύτεροπακέτο «ασύμμετρων μέτρων»με βάση το οποίο θα περιορί-ζεται η εισαγωγή αυτοκινή-των, κυρίως μεταχειρισμένωνκαι προϊόντων ελαφριάς βιο-μηχανίας από τις χώρες-μέλητης ΕΕ.

Μιχάλης Ρένεσης

ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Μεγάλη κινητικότητα, πολλά μέτωπαΤην ώρα που αναγγέλλονταν οι κυρώ-σεις της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας, ηγερμανική κυβέρνηση άναβε το “πρά-σινο φως” για την πώληση της RWEDea σε εταιρία ρωσικών συμφερόν-των. Η RWE Dea είναι θυγατρική τουγερμανικού ενεργειακού κολοσσούRWE και εξειδικεύεται στην ανίχνευσηκαι εξερεύνηση νέων κοιτασμάτων πε-τρελαίου και φυσικού αερίου

“

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ Γ. Γ. ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΑΥΣΤΡΙΑΣ, ΜΙΡΚΟ ΜΕΣΝΕΡ

Η κρίση χρησιμοποιείται για να καταστρέψει το κοινωνικό κράτος

1166 ΤΟ ΘΕΜΑ Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014

Του Owen Jones*

ΗΈνωση μάλλον δε θα υπάρχει σε δέκα χρό-νια. Και από το χρεοκοπημένο μας κατεστη-μένο δε φταίνε μόνο οι «Τόρις». Αν η Σκω-

τία υπερψηφίσει την ανεξαρτητοποίηση την επό-μενη εβδομάδα, θα φταίει το βρετανικό κατεστη-μένο – και μόνο αυτό. Πίσω από τη θετική ψήφο δεβρίσκεται ο εθνικισμός τύπου «γη και αίμα», ούτεμια αγνή κέλτικη νοσταλγία, ούτε η αναβίωση τουπνεύματος του Braveheart. Πρόκειται για μια πράξηαντίστασης και διαμαρτυρίας σε μια χρεοκοπημένητάξη πραγμάτων που οικοδομήθηκε από τη Μάργ-καρετ Θάτσερ και έπειτα διατηρήθηκε και οχυρώ-θηκε από τους Εργατικούς. Οι Συντηρητικοί τουΝτέιβιντ Κάμερον θα είναι οι κύριοι υπεύθυνοι γιατη διάσπαση της χώρας, αλλά ούτε η προηγούμενηκυβέρνηση ούτε το Εργατικό Κόμμα της Σκωτίας δεθα μπορέσουν να αποποιηθούν κάθε ευθύνη.

Οι περισσότεροι Βρετανοί καταψήφισαν το Θα-τσερισμό, αλλά οι Σκωτσέζοι –όπως και η βόρειαΑγγλία- τον καταψήφισαν πολύ πιο έντονα κι όμωςυπέστησαν κάποιες από τις χειρότερες συνέπειέςτου. Το 1981 η Γλασκώβη ήταν 208η στη λίστα μετις πιο οικονομικά αδρανείς κοινότητες ενώ δέκαχρόνια αργότερα είχε ανέβει στη 10η θέση. Οι θέ-σεις εργασίας που απαιτούν ειδίκευση και έχουν με-σαίες απολαβές σχεδόν εξαφανίστηκαν, συχνάπρος όφελος θέσεων εργασίας στον τομέα των υπη-ρεσιών με χαμηλότερες αμοιβές, λιγότερα δικαιώ-ματα και μικρότερη ασφάλεια. Το μαζικό ξεπού-λημα της κοινωνικής κατοικίας –που δεν αντικατα-στάθηκε ποτέ από κάτι άλλο- άφησε ολόκληρεςκοινότητες οικογενειών της εργατικής τάξης χωρίςστέγη στις οικονομικές τους δυνατότητες. Η δρα-στική μείωση της φορολόγησης του πλούτου σεσυνδυασμό με αύξηση των έμμεσων φόρων, οακρωτηριασμός των σωματείων, οι μαζικές ιδιωτι-κοποιήσεις και η υπερβολική προώθηση του Σίτυτου Λονδίνου εξασφάλισαν την εκτόξευση των ανι-σοτήτων.

Οι ευθύνες των Εργατικών

Όμως, η υποχώρηση των Εργατικών των τελευ-ταίων δεκαετιών στις απαιτήσεις της Θατσερικήςεκστρατείας έδωσαν στο κίνημα της ανεξαρτησίαςτην καλύτερή του ευκαιρία. Βέβαια, ο Μπλερ και τοεπιτελείο του δεν κατάφεραν να απαλλαγούν τε-λείως από την παράδοση των Εργατικών και εισή-γαγαν έναν κατώτατο μισθό (αν και υπερβολικά χα-μηλό), μείωσαν τη φτώχεια και έκαναν επενδύσειςστις δημόσιες υπηρεσίες.

Ωστόσο, πραγματοποίησαν και μια παράνομη ει-σβολή στο Ιράκ με την υποστήριξη των Συντηρητι-κών, σκοτώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες αμάχουςκαι 179 Βρετανούς στρατιωτικούς μέχρι να παρα-δώσουν τη χώρα στα χέρια εξτρεμιστών. Τιμώρησαντην επιθυμία για προκοπή εισάγοντας δίδακτρα σταπανεπιστήμια, φόρτωσαν ένα χρέος διαρκείας στιςδημόσιες υπηρεσίες με το γιγαντιαίο πλιάτσικο τωνσυμπράξεων ιδιωτικού-δημοσίου τομέα και ξεκίνη-σαν την ιδιωτικοποίηση του εθνικού συστήματοςυγείας –θέτοντας με τον τρόπο αυτό τις βάσεις για

κάποιες από τις καταστροφικές πολιτικές του ση-μερινού κυβερνητικού συνασπισμού. Επέτρεψαντην πτώση του βιοτικού επιπέδου εκατομμυρίων ερ-γαζομένων χρόνια πριν την κρίση, αν και οι τσέπεςτων επιχειρηματιών ευημερούσαν όσο ποτέ. ∆εν κα-τάφεραν να αντιμετωπίσουν μια όλο και επιδεινού-μενη στεγαστική κρίση, αφήνοντας πέντε εκατομ-μύρια ανθρώπους να ξεροσταλιάζουν στις λίστεςαναμονής για κοινωνική κατοικία. Έκαναν περικο-πές στη φορολόγηση των βρετανικών επιχειρήσεωνυιοθετώντας παράλληλα τεχνάσματα με ολέθριεςσυνέπειες, όπως η κατάργηση του βασικού ατομι-κού αφορολόγητου ορίου εισοδήματος.

Οι Τόρις ως «κατοχή»

Πολλοί Σκωτσέζοι, παρατηρώντας τη Βρετανίανα κατασκευάζει μια τέτοια πολιτική ελίτ, δε μέ-νουν ευχαριστημένοι και θέλουν να αποχωρήσουν.Αν η βόρεια Αγγλία ήταν έθνος και όχι περιοχή θακατευθυνόταν σίγουρα κι αυτή προς την έξοδο.Μπορεί 68% των Βρετανών με δικαίωμα ψήφου ναψήφισαν κατά των Συντηρητικών το 2010, αλλά στη

Σκωτία το κόμμα αυτό κατέρρευσε σε σημείο να θε-ωρείται περιθωριακό.

Για τους περισσότερους Σκωτσέζους το να ζουνμε μια κυβέρνηση που έχει για πυρήνα τους Τόριςφαίνεται παράλογο, σαν να είναι αναγκασμένοι ναζουν υπό ξένη κατοχή. Γιατί να πρέπει να τρέχουμεκαι να μη φτάνουμε για να βρούμε τα χρήματα πουχάνονται από γελοιωδώς άδικες πολιτικές, όπωςαυτή με το φόρο του υπνοδωματίου, που στόχοέχουν να ισοσταθμίσουν τα οικονομικά της Βρετα-νίας σε βάρος των φτωχών και των ανήμπορων,αναρωτιούνται. Εν των μεταξύ, οι Εργατικοί άφη-σαν στο Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας απέραντο προ-οδευτικό πολιτικό χώρο να διεκδικήσει και καρπω-θεί. Στο ψηφοδέλτιο της 18ης Σεπτεμβρίου το«Ναι» μοιάζει να γράφει «να μην ξαναζήσουμε μεκυβέρνηση Τόρις».

Θα υπέθετε κανείς ότι οι αρχηγοί του ΕργατικούΚόμματος θα είχαν διδαχτεί κάτι από τα φριχτάλάθη τους. Αντί να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τοκόμμα των Τόρις, στο οποίο το κίνημα της ανεξαρ-τητοποίησης χρωστάει τα πάντα, οι Εργατικοί θαέπρεπε να αντιμετωπίζουν τους συντηρητικούς σανπολιτικό εμπόλα. Η υποστήριξη των ψηφοφόρωνστους Τόρις –θα μπορούσαν να είχαν παρατηρήσει-σημειώνει πτώση εδώ και πολύ καιρό όχι μόνο στηΣκωτία, αλλά και σε μεγάλο μέρος της Αγγλίας καιτης Ουαλίας: τώρα είναι η στιγμή να τους αποτε-λειώσουμε μαζί. Αντί να προσπαθήσουν να αντιμε-

τωπίσουν την εκστρατεία του «Ναι» διαφημίζονταςελπίδα με μια πολιτική φόβου, θα μπορούσαν ναυποσχεθούν την οικοδόμηση μιας κοινωνικά δί-καιης Σκωτίας ως κομμάτι μιας νέας ομοσπονδια-κής Βρετανίας.

Τέτοια είναι η απελπισία στο στρατόπεδό τουςώστε ο Τζων ΜακΤέρναν, πρώην σύμβουλος τουΤόνι Μπλερ, να έχει συρθεί γονυπετής και να πα-ρακαλάει. Στα πλαίσια του αγώνα του να εμποδίσειτην ανεξαρτητοποίηση γράφει «οι κήρυκες της πα-λιάς θρησκείας» –ήμουν κι εγώ ένας- πρέπει ναβγουν στους δρόμους της Σκωτίας. Απελπισία καιθράσος μαζί. Οι υποστηρικτές του ΜακΤέρναν ήταναυτοί που πανηγύρισαν τις πολιτικές που πυροδό-τησαν το κίνημα ανεξαρτησίας, που περιφρόνησανκαι δαιμονοποίησαν κάθε φωνή αντίστασης: κριτι-κές που αν είχαν εισακουστεί ίσως να είχαν προλά-βει τη χιονοστιβάδα. Και τώρα αυτοί που δημιούρ-γησαν ιδεολογικά το νέο κύμα Εργατικών πέφτουνστα γόνατα παρακαλώντας αυτούς που έχουν δαι-μονοποιήσει να βοηθήσουν να σταματήσει η πολύπιθανή διάσπαση της χώρας για την οποία εν μέρειευθύνονται οι ίδιοι.

Τι ενώνει του Βρετανούς;

∆ε με ενδιέφερε ποτέ να υπερασπιστώ μια Ένωσηπου δημιουργήθηκε από δύο βασιλιάδες στην πο-

ρεία τριών αιώνων. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναιοι κοινές παραδόσεις που μοιράζονται οι Άγγλοι, οιΟυαλοί και οι Σκωτσέζοι χάρη στο ότι έχουν αντι-μετωπίσει, πολεμήσει και νικήσει τους ισχυρούς. Οισουφραζέτες, όπως η Έθελ Μουρχεντ από το Εδιμ-βούργο και η Σύλβια Πάνκερστ από το Μάντσεστερ,οι σοσιαλιστές, όπως η Τζένυ Λι από το Φάιφ και οΟυαλός σύζυγός της Νάι Μπίβαν, οι συνδικαλιστές,όπως ο Μικ ΜακΓκέχι από το Νορθ Λαναρκσάιρ καιο Τζακ Τζόουνς από το Λίβερπουλ –όλοι πολέμη-σαν έναν κοινό εχθρό.

Οι κάτοικοι της Γλασκώβης, του Μάντσεστερ καιτου Κάρντιφ αγωνίστηκαν για να οικοδομήσουν τοκράτος πρόνοιας και το εθνικό σύστημα υγείας μετα ίδια τους τα χέρια. Το κίνημα των Σκωτσέζων,των Άγγλων και των Ουαλών πολιτών δεν απέ-τρεψε μόνο την επιβολή κεφαλικού φόρου, αλλάανέτρεψε και τη Θάτσερ. Ο κοινός μας εχθρός εξα-κολουθεί να είναι οι τραπεζίτες που καταστρέφουντην οικονομία και τα αφεντικά που δίνουν μισθούςπείνας, είτε έχουν προφορά Εδιμβούργου είτε μι-λάνε τα Αγγλικά της βασίλισσας.

Ακόμα και αν το αποτέλεσμα της κάλπης είναι«Όχι», η Σκωτία θα αποχωρήσει μέσα στα επόμεναδέκα χρόνια αν δε γίνει μια ριζική αλλαγή: μόνο οιάνω των 65 είναι ρητά αντίθετοι στην ανεξαρτητο-ποίηση. Η παλιά τάξη των πραγμάτων έχει πεθάνει,ό,τι και να συμβεί. Πρέπει να οικοδομηθεί μια νέα,ομοσπονδιακή, συνταγματική τάξη πραγμάτων –μεουσιαστική αποκέντρωση στις επαρχίες της Αγ-γλίας, την Ουαλία, και τη Σκωτία αν παραμείνει. Μεβάση την κοινή μας παράδοση στους αγώνες κατάτων ισχυρών, Άγγλοι, Σκωτσέζοι και Ουαλοί πρέπεινα αντιμετωπίσουν ένα κατεστημένο που θα συνε-χίσει να έχει τον έλεγχο ακόμα και αν η Σκωτία ανε-ξαρτητοποιηθεί επίσημα. Ίσως να έχει γίνει ήδηπολύ μεγάλη ζημιά και να μην ανταποκριθεί κανείςσε αυτή την έκκληση. Όμως το κατεστημένο πρέ-πει να το ξέρει: αυτό είναι υπεύθυνο για την επερ-χόμενη διάσπαση της χώρας.

Αν η Σκωτία ψηφίσει υπέρ της αποχώρησης ή πα-ραμείνει με μικρή διαφορά ψήφων, θα γίνει κά-ποιος απολογισμός που πρέπει σίγουρα να σαρώσειτο χρεωκοπημένο μας καθεστώς.

* Αρθρογράφος του Guardian.

** Το κείμενο δημοσιεύθηκε στον Guardian, στις 7Σεπτέμβρη.

Μετάφραση: Ματίνα Καραγιαννίδου-Σταμπουλή

∆ΙΕΞΑΓΕΤΑΙ ΣΤΙΣ 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΤΟ ∆ΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΚΩΤΙΑΣ

Ένα πολύΒρετανικό διαζύγιο

Το δημοψήφισμα στη Σκωτία αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς είναι εύκολα κατανοητό ότι πιθανή υπερψήφιση της πρό-τασης για ανεξαρτητοποίηση της χώρας από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο θα προκαλέσει πολιτικούς τριγμούς όχι μόνο στη κυβέρνηση Κάμερον αλλά καισε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιες είναι όμως οι ιστορικές καταβολές του αιτήματος; Ποιος ο ρόλος της Μάργκαρετ Θάτσερ και ποια τα «λάθη» τωνΕργατικών; Τι είδους εθνικισμός είναι αυτός της Σκωτίας και γιατί η Αριστερά συντάσσεται και συμμετέχει στη καμπάνια για το «Ναι»; Σε αυτά και άλλαερωτήματα επιχειρούν να απαντήσουν τα κείμενα των Ταρίκ Αλί, Όουεν Τζόουνς και Ντίνας Τζουβάλα.

Του Ταρίκ Αλί

ΗΣκωτία είναι έθνος εδώ και πολύ καιρό.Σύντομα θα μάθουμε αν οι πολίτες της τώραεπιθυμούν το έθνος αυτό να γίνει κράτος.

Ελπίζω πως ναι. Κάτι τέτοιο δεν θα ανοίξει μόνονέες ευκαιρίες για τη χώρα τους, αλλά θα διασπά-σει και το ατροφικό, παρηκμασμένο Βρετανικό κρά-

τος μειώνοντας την αποτελεσματικότητά του ωςυποτελούς των ΗΠΑ.

Από εκεί προκύπτουν και οι εκκλήσεις του Ομ-πάμα και της Χίλαρι Κλίντον για ψήφο στο «όχι», αί-σθημα που μοιράζεται ολόψυχα και ο Μπλερ αλλάδεν τολμά να το παραδεχτεί, από φόβο μήπως ηανάμειξή του θα γείρει τη ζυγαριά προς την αντί-θετη κατεύθυνση. ∆εν τίθεται εδώ ζήτημα αρχών,μόνο ηγεμονικά συμφέροντα.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιτάχυναν τη διάλυσητης πρώην Σοβιετικής Ένωσης, πρώτα με τις ∆η-μοκρατίες της Βαλτικής κι έπειτα με την Ουκρανίακαι την κεντρική Ασία. Ακολούθησε η καταστροφήτης Γιουγκοσλαβίας. Αφού το έκαναν Λετονία καιτη Σλοβενία, γιατί όχι και η Σκωτία; Ούτως ήάλλως το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας έχει αποφασίσει(δυστυχώς) να παραμείνει στο ΝΑΤΟ.

Ήταν διανοητικά συναρπαστικό να γίνω μάρτυραςκαι να συμμετάσχω, στη διάρκεια των δύο ταξιδιώνμου στη Σκωτία αυτό το καλοκαίρι, σε σοβαρές συ-ζητήσεις που διεξήχθησαν σε συνεδριακούς χώ-ρους, εκκλησίες, δρόμους, παμπ και σπίτια. Τι αντί-θεση που έκανε με τη γηραιά και άχαρη Αγγλία,όπου και τα τρία κόμματα και όλα τα μέσα ενημέ-ρωσης συμφωνούν κατά της ανεξαρτητοποίησης!

Κάντο σαν τους Νορβηγούς

Η εκστρατεία του «Όχι» ούτε περιεχόμενο έχειούτε καμία επιδεξιότητα, αφού βασίζεται αποκλει-στικά στο φόβο. Όμως και οι δυνάμεις του απαισιό-δοξου συντηρητισμού στη Σκωτία δείχνουν επιπό-λαιες και τοπικιστικές. Το Εθνικό Κόμμα Σκωτίαςκαι ακόμα περισσότερο η Ριζοσπαστική Εκστρατείαγια την Ανεξαρτησία βλέπουν την ανεξάρτητη Σκω-τία μέσα από διεθνή πρίσματα. Το βλέμμα τουςεστιάζει από το Νορβηγικό μοντέλο και πάνω. Πρινλίγους μήνες, σε μια ανοιχτή επιστολή στο λαό της

Σκωτίας, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Herald,κάποιοι από τους σημαντικότερους συγγραφείς καιδιανοούμενους της Σκανδιναβίας ενθάρρυναν τηνίδρυση ανεξάρτητου κράτους, υπενθυμίζονταςστους Σκωτσέζους ότι και πριν την απόσχιση τηςΝορβηγίας από τη Σουηδία το 1905 είχε προηγηθείεκστρατεία εκφοβισμού, κι όμως η διάσπαση βελ-τίωσε το βιοτικό επίπεδο και την πολιτική κατά-σταση και των δύο χωρών.

Η εντυπωσιακή άνοδος του κινήματος υπέρ τηςανεξαρτησίας είναι αποτέλεσμα της κατεδάφισηςτου κράτους πρόνοιας από τη Θάτσερ και ο εγκω-μιασμός της πράξης αυτής από τους Μπλερ καιΜπράουν. Μέχρι τότε οι Σκωτσέζοι ήταν πρόθυμοινα υποστηρίξουν τους Εργατικούς παρά τη δια-φθορά και τις μηχανορραφίες που χαρακτήριζαν τομηχανισμό του κόμματος αυτού στη Σκωτία. Όχιπια!

Όταν πλήθος κόσμου πιστεύει ότι έχει χάσει τηνπολιτική του αυτοδιάθεση στα πλαίσια της παρού-σας κοινωνικής τάξης πραγμάτων, τότε αρχίζει ναστρέφεται πέρα από τα παραδοσιακά κυβερνώντακόμματα. Στην ηπειρωτική Ευρώπη (και στην Αγ-γλία), αυτό οδήγησε στην άνοδο της ∆εξιάς. ΣτηΣκωτία αυτό που απαιτείται είναι εθνική, κοινω-νική και πολιτική αυτοδιάθεση: με σαφή ορολογία.Αυτό σημαίνει μια ουμανιστική σοσιαλδημοκρατία.

Ακόμα και αν ο φόβος οδηγήσει την πλειοψηφίαυπέρ της Ένωσης, όλοι συμφωνούν ότι τίποτα δε θαείναι πια το ίδιο. Και αν νικήσει η Σκωτία, ίσως ναδιαταραχθεί και η νυσταλέα γαλήνη της αγγλικήςπολιτικής σκηνής.

*Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα co-unterpunch.org στις 4 Σεπτεμβρίου.

Μετάφραση: Ματίνα Καραγιαννίδου-Σταμπουλή

Ό,τι και να αποφασίσει η Σκωτία,η παλιά τάξη των πραγμάτων έχει πεθάνει

Η διάσπαση τούπαρηκμασμένουΒρετανικούκράτουςΓια την ανεξαρτησίατης Σκωτίας

1177ΤΟ ΘΕΜΑΗ ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014

Στις 18 Σε-πτεμβρίουη Σκωτία

καλείται να γρά-ψει ιστορία απο-φασίζοντας ανθα επικυρώσειτους τέσσεριςαιώνες ύπαρξηςτου ΗνωμένουΒασιλείου ή αναντίθετα, θα ξε-κινήσει μια δια-δικασία διαπραγ-ματεύσεων που θα οδηγήσει στην ανεξαρτητοποίησή της.

Το κλίμα είναι τεταμένο (για τα βρετανικά δεδομένα) και η κατάσταση αβέ-βαιη. Ενώ το Όχι (στην ανεξαρτησία) προηγούνταν σταθερά και άνετα τον τε-λευταίο χρόνο, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα πράγματα είναιπιο περίπλοκα. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού κατέστη σαφές ότι η δυνα-μική βρίσκεται με την πλευρά του Ναι, καθώς οι δυο πιο πρόσφατες δημοσκο-πήσεις δείχνουν είτε απόλυτη ισορροπία είτε μικρό προβάδισμα του Ναι (51%-49%). Σε κάθε περίπτωση και με δεδομένο ότι η προσέλευση αναμένεται ναείναι μεγάλη (ανάμεσα στο 70% και το 80% ) και το δημοψήφισμα μοναδικό στηνιστορία του ΗΒ, είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις.

Πώς φτάσαμε εδώ;

Ακόμα όμως και αν οι Σκωτσέζοι αποφασίσουν με μικρή διαφορά να παρα-μείνουν κομμάτι του ΗΒ, το ερώτημα παραμένει: πως φτάσαμε ως εδώ; Γιατίένα σημαντικό κομμάτι των Σκωτσέζων είναι διατεθειμένοι να μπουν στην πε-ριπέτεια δημιουργίας ενός νέου κράτους τη στιγμή που είναι κοινώς παραδε-κτό ότι δεν υφίστανται εθνοτική ή πολιτισμική καταπίεση; Για να απαντήσουμεαυτό το ερώτημα πρέπει να πάρουμε υπόψιν δύο ιστορικά γεγονότα: πρώτοντην Ένωση, όπως εξελίχθηκε από τον 17ο ως τον 19ο αιώνα και δεύτερον τηνεκλογή της Θάτσερ στην πρωθυπουργία. Η πρώτη διαδικασία έχει σημασίαστον βαθμό που συνιστά την ιστορική ρίζα της διακριτότητας των Σκωτσέ-ζων ως έθνος σε σχέση με τους Άγγλους, τους Ουαλούς, τους Βορειοιρλαν-δούς. Αυτή η διακριτότητα, προφανώς, δεν συνεπάγεται κάποιο αυτονόητο πο-λιτικό ή νομικό δικαίωμα σε ξεχωριστό κράτος. Είναι όμως χρήσιμο στοιχείογια να κατανοήσουμε την συνέχεια της ιστορίας.

Το «δράμα» της ανεξαρτησίας ξεκινάει ουσιαστικά το 1979. Η κυβέρνησητων Εργατικών έδωσε στην Σκωτία το δικαίωμα να εγκαθιδρύσει δικό της Κοι-νοβούλιο και να πάρει έναν βαθμό αυτονομίας εντός του ΗΒ (devolution). Πα-ρόλο που η απάντηση των Σκωτσέζων ήταν οριακά θετική, η μικρή προσέλευσηείχε σαν αποτέλεσμα το Ναι να μην συγκεντρώσει το απαραίτητο 40% επί τουεκλογικού σώματος που θα το έκανε δεσμευτικό. Οι συνέπειες αυτού του δη-μοψηφίσματος ήταν καταλυτικές. Λίγο αργότερα το ΗΒ βρέθηκε με μια κυ-βέρνηση που οι Σκωτσέζοι -σε γενικές γραμμές- δεν ψήφιζαν και που οι πολι-τικές της επιλογές είχαν καταστροφικές συνέπειες: αυτήν της Μάργκαρετ Θά-τσερ.

Τι είδους εθνικισμός είναι;

Εκεί ακριβώς εντοπίζεται και το αρχικό σχίσμα ανάμεσα στην Σκωτία και τουπόλοιπο ΗΒ. Ένα παράδειγμα αρκεί: ενώ η κυβέρνηση της χώρας είναι έναςσυνασπισμός Συντηρητικών και Φιλελεύθερων ∆ημοκρατών, η Σκωτία έχειμόλις έναν Συντηρητικό βουλευτή, όπως άλλωστε και στο τοπικό της Κοινο-βούλιο (που απέκτησε το 1998). Παράλληλα, η καμπάνια υπέρ της ανεξαρτη-σίας είναι σε γενικές γραμμές αρθρωμένη πάνω σε ένα γενικό αίτημα για πιοδίκαιο κοινωνικό μοντέλο, ανάλογο αυτού των Σκανδιναβικών χωρών. Η προ-στασία του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS) και της δωρεάν τριτοβάθμιαςεκπαίδευσης είναι μερικά από τα βασικά επιχειρήματα των υπέρμαχων τηςανεξαρτησίας. Αν παραβλέψουμε αυτή την διάσταση, τότε έχουμε μια απολύ-τως αλλοιωμένη εικόνα του ερωτήματος που καλούνται να απαντήσουν οιΣκωτσέζοι. Ο εθνικισμός τους μοιάζει πολύ περισσότερο με τον εθνικισμό του19ου αιώνα, είναι δηλαδή συνυφασμένος με το κοινωνικό ζήτημα, παρά μεαυτόν που «σφάζει μετανάστες». Φυσικά, το ερώτημα αν η ανεξαρτησία είναιτο καταλληλότερο και πλέον αλληλέγγυο μέσω αντιπαράθεσης με τον επιθε-τικό νεοφιλελευθερισμό των τελευταίων τριάντα ετών παραμένει ανοιχτό.Παρόλα αυτά, είναι δύσκολο να παραβλέψουμε πως το δημοψήφισμα προκά-λεσε λαϊκή κινητοποίηση σε προοδευτική κατεύθυνση, και μάλιστα σε μια χώραπου δεν έχει περίσσεια τέτοιων στιγμών.

Το τι θα γίνει στις 18 του Σεπτέμβρη παραμένει άδηλο. Παρόλα αυτά, ο πα-νικός όλων των καθεστωτικών δυνάμεων σίγουρα αξίζει τον κόπο.

Ντίνα Τζουβάλα

Ο πανικόςτου καθεστώτοςαξίζει τον κόπο

Του Owen Jones*

ΗΈνωση μάλλον δε θα υπάρχει σε δέκα χρό-νια. Και από το χρεοκοπημένο μας κατεστη-μένο δε φταίνε μόνο οι «Τόρις». Αν η Σκω-

τία υπερψηφίσει την ανεξαρτητοποίηση την επό-μενη εβδομάδα, θα φταίει το βρετανικό κατεστη-μένο – και μόνο αυτό. Πίσω από τη θετική ψήφο δεβρίσκεται ο εθνικισμός τύπου «γη και αίμα», ούτεμια αγνή κέλτικη νοσταλγία, ούτε η αναβίωση τουπνεύματος του Braveheart. Πρόκειται για μια πράξηαντίστασης και διαμαρτυρίας σε μια χρεοκοπημένητάξη πραγμάτων που οικοδομήθηκε από τη Μάργ-καρετ Θάτσερ και έπειτα διατηρήθηκε και οχυρώ-θηκε από τους Εργατικούς. Οι Συντηρητικοί τουΝτέιβιντ Κάμερον θα είναι οι κύριοι υπεύθυνοι γιατη διάσπαση της χώρας, αλλά ούτε η προηγούμενηκυβέρνηση ούτε το Εργατικό Κόμμα της Σκωτίας δεθα μπορέσουν να αποποιηθούν κάθε ευθύνη.

Οι περισσότεροι Βρετανοί καταψήφισαν το Θα-τσερισμό, αλλά οι Σκωτσέζοι –όπως και η βόρειαΑγγλία- τον καταψήφισαν πολύ πιο έντονα κι όμωςυπέστησαν κάποιες από τις χειρότερες συνέπειέςτου. Το 1981 η Γλασκώβη ήταν 208η στη λίστα μετις πιο οικονομικά αδρανείς κοινότητες ενώ δέκαχρόνια αργότερα είχε ανέβει στη 10η θέση. Οι θέ-σεις εργασίας που απαιτούν ειδίκευση και έχουν με-σαίες απολαβές σχεδόν εξαφανίστηκαν, συχνάπρος όφελος θέσεων εργασίας στον τομέα των υπη-ρεσιών με χαμηλότερες αμοιβές, λιγότερα δικαιώ-ματα και μικρότερη ασφάλεια. Το μαζικό ξεπού-λημα της κοινωνικής κατοικίας –που δεν αντικατα-στάθηκε ποτέ από κάτι άλλο- άφησε ολόκληρεςκοινότητες οικογενειών της εργατικής τάξης χωρίςστέγη στις οικονομικές τους δυνατότητες. Η δρα-στική μείωση της φορολόγησης του πλούτου σεσυνδυασμό με αύξηση των έμμεσων φόρων, οακρωτηριασμός των σωματείων, οι μαζικές ιδιωτι-κοποιήσεις και η υπερβολική προώθηση του Σίτυτου Λονδίνου εξασφάλισαν την εκτόξευση των ανι-σοτήτων.

Οι ευθύνες των Εργατικών

Όμως, η υποχώρηση των Εργατικών των τελευ-ταίων δεκαετιών στις απαιτήσεις της Θατσερικήςεκστρατείας έδωσαν στο κίνημα της ανεξαρτησίαςτην καλύτερή του ευκαιρία. Βέβαια, ο Μπλερ και τοεπιτελείο του δεν κατάφεραν να απαλλαγούν τε-λείως από την παράδοση των Εργατικών και εισή-γαγαν έναν κατώτατο μισθό (αν και υπερβολικά χα-μηλό), μείωσαν τη φτώχεια και έκαναν επενδύσειςστις δημόσιες υπηρεσίες.

Ωστόσο, πραγματοποίησαν και μια παράνομη ει-σβολή στο Ιράκ με την υποστήριξη των Συντηρητι-κών, σκοτώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες αμάχουςκαι 179 Βρετανούς στρατιωτικούς μέχρι να παρα-δώσουν τη χώρα στα χέρια εξτρεμιστών. Τιμώρησαντην επιθυμία για προκοπή εισάγοντας δίδακτρα σταπανεπιστήμια, φόρτωσαν ένα χρέος διαρκείας στιςδημόσιες υπηρεσίες με το γιγαντιαίο πλιάτσικο τωνσυμπράξεων ιδιωτικού-δημοσίου τομέα και ξεκίνη-σαν την ιδιωτικοποίηση του εθνικού συστήματοςυγείας –θέτοντας με τον τρόπο αυτό τις βάσεις για

κάποιες από τις καταστροφικές πολιτικές του ση-μερινού κυβερνητικού συνασπισμού. Επέτρεψαντην πτώση του βιοτικού επιπέδου εκατομμυρίων ερ-γαζομένων χρόνια πριν την κρίση, αν και οι τσέπεςτων επιχειρηματιών ευημερούσαν όσο ποτέ. ∆εν κα-τάφεραν να αντιμετωπίσουν μια όλο και επιδεινού-μενη στεγαστική κρίση, αφήνοντας πέντε εκατομ-μύρια ανθρώπους να ξεροσταλιάζουν στις λίστεςαναμονής για κοινωνική κατοικία. Έκαναν περικο-πές στη φορολόγηση των βρετανικών επιχειρήσεωνυιοθετώντας παράλληλα τεχνάσματα με ολέθριεςσυνέπειες, όπως η κατάργηση του βασικού ατομι-κού αφορολόγητου ορίου εισοδήματος.

Οι Τόρις ως «κατοχή»

Πολλοί Σκωτσέζοι, παρατηρώντας τη Βρετανίανα κατασκευάζει μια τέτοια πολιτική ελίτ, δε μέ-νουν ευχαριστημένοι και θέλουν να αποχωρήσουν.Αν η βόρεια Αγγλία ήταν έθνος και όχι περιοχή θακατευθυνόταν σίγουρα κι αυτή προς την έξοδο.Μπορεί 68% των Βρετανών με δικαίωμα ψήφου ναψήφισαν κατά των Συντηρητικών το 2010, αλλά στη

Σκωτία το κόμμα αυτό κατέρρευσε σε σημείο να θε-ωρείται περιθωριακό.

Για τους περισσότερους Σκωτσέζους το να ζουνμε μια κυβέρνηση που έχει για πυρήνα τους Τόριςφαίνεται παράλογο, σαν να είναι αναγκασμένοι ναζουν υπό ξένη κατοχή. Γιατί να πρέπει να τρέχουμεκαι να μη φτάνουμε για να βρούμε τα χρήματα πουχάνονται από γελοιωδώς άδικες πολιτικές, όπωςαυτή με το φόρο του υπνοδωματίου, που στόχοέχουν να ισοσταθμίσουν τα οικονομικά της Βρετα-νίας σε βάρος των φτωχών και των ανήμπορων,αναρωτιούνται. Εν των μεταξύ, οι Εργατικοί άφη-σαν στο Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας απέραντο προ-οδευτικό πολιτικό χώρο να διεκδικήσει και καρπω-θεί. Στο ψηφοδέλτιο της 18ης Σεπτεμβρίου το«Ναι» μοιάζει να γράφει «να μην ξαναζήσουμε μεκυβέρνηση Τόρις».

Θα υπέθετε κανείς ότι οι αρχηγοί του ΕργατικούΚόμματος θα είχαν διδαχτεί κάτι από τα φριχτάλάθη τους. Αντί να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τοκόμμα των Τόρις, στο οποίο το κίνημα της ανεξαρ-τητοποίησης χρωστάει τα πάντα, οι Εργατικοί θαέπρεπε να αντιμετωπίζουν τους συντηρητικούς σανπολιτικό εμπόλα. Η υποστήριξη των ψηφοφόρωνστους Τόρις –θα μπορούσαν να είχαν παρατηρήσει-σημειώνει πτώση εδώ και πολύ καιρό όχι μόνο στηΣκωτία, αλλά και σε μεγάλο μέρος της Αγγλίας καιτης Ουαλίας: τώρα είναι η στιγμή να τους αποτε-λειώσουμε μαζί. Αντί να προσπαθήσουν να αντιμε-

τωπίσουν την εκστρατεία του «Ναι» διαφημίζονταςελπίδα με μια πολιτική φόβου, θα μπορούσαν ναυποσχεθούν την οικοδόμηση μιας κοινωνικά δί-καιης Σκωτίας ως κομμάτι μιας νέας ομοσπονδια-κής Βρετανίας.

Τέτοια είναι η απελπισία στο στρατόπεδό τουςώστε ο Τζων ΜακΤέρναν, πρώην σύμβουλος τουΤόνι Μπλερ, να έχει συρθεί γονυπετής και να πα-ρακαλάει. Στα πλαίσια του αγώνα του να εμποδίσειτην ανεξαρτητοποίηση γράφει «οι κήρυκες της πα-λιάς θρησκείας» –ήμουν κι εγώ ένας- πρέπει ναβγουν στους δρόμους της Σκωτίας. Απελπισία καιθράσος μαζί. Οι υποστηρικτές του ΜακΤέρναν ήταναυτοί που πανηγύρισαν τις πολιτικές που πυροδό-τησαν το κίνημα ανεξαρτησίας, που περιφρόνησανκαι δαιμονοποίησαν κάθε φωνή αντίστασης: κριτι-κές που αν είχαν εισακουστεί ίσως να είχαν προλά-βει τη χιονοστιβάδα. Και τώρα αυτοί που δημιούρ-γησαν ιδεολογικά το νέο κύμα Εργατικών πέφτουνστα γόνατα παρακαλώντας αυτούς που έχουν δαι-μονοποιήσει να βοηθήσουν να σταματήσει η πολύπιθανή διάσπαση της χώρας για την οποία εν μέρειευθύνονται οι ίδιοι.

Τι ενώνει του Βρετανούς;

∆ε με ενδιέφερε ποτέ να υπερασπιστώ μια Ένωσηπου δημιουργήθηκε από δύο βασιλιάδες στην πο-

ρεία τριών αιώνων. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναιοι κοινές παραδόσεις που μοιράζονται οι Άγγλοι, οιΟυαλοί και οι Σκωτσέζοι χάρη στο ότι έχουν αντι-μετωπίσει, πολεμήσει και νικήσει τους ισχυρούς. Οισουφραζέτες, όπως η Έθελ Μουρχεντ από το Εδιμ-βούργο και η Σύλβια Πάνκερστ από το Μάντσεστερ,οι σοσιαλιστές, όπως η Τζένυ Λι από το Φάιφ και οΟυαλός σύζυγός της Νάι Μπίβαν, οι συνδικαλιστές,όπως ο Μικ ΜακΓκέχι από το Νορθ Λαναρκσάιρ καιο Τζακ Τζόουνς από το Λίβερπουλ –όλοι πολέμη-σαν έναν κοινό εχθρό.

Οι κάτοικοι της Γλασκώβης, του Μάντσεστερ καιτου Κάρντιφ αγωνίστηκαν για να οικοδομήσουν τοκράτος πρόνοιας και το εθνικό σύστημα υγείας μετα ίδια τους τα χέρια. Το κίνημα των Σκωτσέζων,των Άγγλων και των Ουαλών πολιτών δεν απέ-τρεψε μόνο την επιβολή κεφαλικού φόρου, αλλάανέτρεψε και τη Θάτσερ. Ο κοινός μας εχθρός εξα-κολουθεί να είναι οι τραπεζίτες που καταστρέφουντην οικονομία και τα αφεντικά που δίνουν μισθούςπείνας, είτε έχουν προφορά Εδιμβούργου είτε μι-λάνε τα Αγγλικά της βασίλισσας.

Ακόμα και αν το αποτέλεσμα της κάλπης είναι«Όχι», η Σκωτία θα αποχωρήσει μέσα στα επόμεναδέκα χρόνια αν δε γίνει μια ριζική αλλαγή: μόνο οιάνω των 65 είναι ρητά αντίθετοι στην ανεξαρτητο-ποίηση. Η παλιά τάξη των πραγμάτων έχει πεθάνει,ό,τι και να συμβεί. Πρέπει να οικοδομηθεί μια νέα,ομοσπονδιακή, συνταγματική τάξη πραγμάτων –μεουσιαστική αποκέντρωση στις επαρχίες της Αγ-γλίας, την Ουαλία, και τη Σκωτία αν παραμείνει. Μεβάση την κοινή μας παράδοση στους αγώνες κατάτων ισχυρών, Άγγλοι, Σκωτσέζοι και Ουαλοί πρέπεινα αντιμετωπίσουν ένα κατεστημένο που θα συνε-χίσει να έχει τον έλεγχο ακόμα και αν η Σκωτία ανε-ξαρτητοποιηθεί επίσημα. Ίσως να έχει γίνει ήδηπολύ μεγάλη ζημιά και να μην ανταποκριθεί κανείςσε αυτή την έκκληση. Όμως το κατεστημένο πρέ-πει να το ξέρει: αυτό είναι υπεύθυνο για την επερ-χόμενη διάσπαση της χώρας.

Αν η Σκωτία ψηφίσει υπέρ της αποχώρησης ή πα-ραμείνει με μικρή διαφορά ψήφων, θα γίνει κά-ποιος απολογισμός που πρέπει σίγουρα να σαρώσειτο χρεωκοπημένο μας καθεστώς.

* Αρθρογράφος του Guardian.

** Το κείμενο δημοσιεύθηκε στον Guardian, στις 7Σεπτέμβρη.

Μετάφραση: Ματίνα Καραγιαννίδου-Σταμπουλή

∆ΙΕΞΑΓΕΤΑΙ ΣΤΙΣ 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΤΟ ∆ΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΚΩΤΙΑΣ

Ένα πολύΒρετανικό διαζύγιο

Το δημοψήφισμα στη Σκωτία αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον σε ολόκληρη την Ευρώπη καθώς είναι εύκολα κατανοητό ότι πιθανή υπερψήφιση της πρό-τασης για ανεξαρτητοποίηση της χώρας από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο θα προκαλέσει πολιτικούς τριγμούς όχι μόνο στη κυβέρνηση Κάμερον αλλά καισε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιες είναι όμως οι ιστορικές καταβολές του αιτήματος; Ποιος ο ρόλος της Μάργκαρετ Θάτσερ και ποια τα «λάθη» τωνΕργατικών; Τι είδους εθνικισμός είναι αυτός της Σκωτίας και γιατί η Αριστερά συντάσσεται και συμμετέχει στη καμπάνια για το «Ναι»; Σε αυτά και άλλαερωτήματα επιχειρούν να απαντήσουν τα κείμενα των Ταρίκ Αλί, Όουεν Τζόουνς και Ντίνας Τζουβάλα.

Του Ταρίκ Αλί

ΗΣκωτία είναι έθνος εδώ και πολύ καιρό.Σύντομα θα μάθουμε αν οι πολίτες της τώραεπιθυμούν το έθνος αυτό να γίνει κράτος.

Ελπίζω πως ναι. Κάτι τέτοιο δεν θα ανοίξει μόνονέες ευκαιρίες για τη χώρα τους, αλλά θα διασπά-σει και το ατροφικό, παρηκμασμένο Βρετανικό κρά-

τος μειώνοντας την αποτελεσματικότητά του ωςυποτελούς των ΗΠΑ.

Από εκεί προκύπτουν και οι εκκλήσεις του Ομ-πάμα και της Χίλαρι Κλίντον για ψήφο στο «όχι», αί-σθημα που μοιράζεται ολόψυχα και ο Μπλερ αλλάδεν τολμά να το παραδεχτεί, από φόβο μήπως ηανάμειξή του θα γείρει τη ζυγαριά προς την αντί-θετη κατεύθυνση. ∆εν τίθεται εδώ ζήτημα αρχών,μόνο ηγεμονικά συμφέροντα.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιτάχυναν τη διάλυσητης πρώην Σοβιετικής Ένωσης, πρώτα με τις ∆η-μοκρατίες της Βαλτικής κι έπειτα με την Ουκρανίακαι την κεντρική Ασία. Ακολούθησε η καταστροφήτης Γιουγκοσλαβίας. Αφού το έκαναν Λετονία καιτη Σλοβενία, γιατί όχι και η Σκωτία; Ούτως ήάλλως το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας έχει αποφασίσει(δυστυχώς) να παραμείνει στο ΝΑΤΟ.

Ήταν διανοητικά συναρπαστικό να γίνω μάρτυραςκαι να συμμετάσχω, στη διάρκεια των δύο ταξιδιώνμου στη Σκωτία αυτό το καλοκαίρι, σε σοβαρές συ-ζητήσεις που διεξήχθησαν σε συνεδριακούς χώ-ρους, εκκλησίες, δρόμους, παμπ και σπίτια. Τι αντί-θεση που έκανε με τη γηραιά και άχαρη Αγγλία,όπου και τα τρία κόμματα και όλα τα μέσα ενημέ-ρωσης συμφωνούν κατά της ανεξαρτητοποίησης!

Κάντο σαν τους Νορβηγούς

Η εκστρατεία του «Όχι» ούτε περιεχόμενο έχειούτε καμία επιδεξιότητα, αφού βασίζεται αποκλει-στικά στο φόβο. Όμως και οι δυνάμεις του απαισιό-δοξου συντηρητισμού στη Σκωτία δείχνουν επιπό-λαιες και τοπικιστικές. Το Εθνικό Κόμμα Σκωτίαςκαι ακόμα περισσότερο η Ριζοσπαστική Εκστρατείαγια την Ανεξαρτησία βλέπουν την ανεξάρτητη Σκω-τία μέσα από διεθνή πρίσματα. Το βλέμμα τουςεστιάζει από το Νορβηγικό μοντέλο και πάνω. Πρινλίγους μήνες, σε μια ανοιχτή επιστολή στο λαό της

Σκωτίας, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Herald,κάποιοι από τους σημαντικότερους συγγραφείς καιδιανοούμενους της Σκανδιναβίας ενθάρρυναν τηνίδρυση ανεξάρτητου κράτους, υπενθυμίζονταςστους Σκωτσέζους ότι και πριν την απόσχιση τηςΝορβηγίας από τη Σουηδία το 1905 είχε προηγηθείεκστρατεία εκφοβισμού, κι όμως η διάσπαση βελ-τίωσε το βιοτικό επίπεδο και την πολιτική κατά-σταση και των δύο χωρών.

Η εντυπωσιακή άνοδος του κινήματος υπέρ τηςανεξαρτησίας είναι αποτέλεσμα της κατεδάφισηςτου κράτους πρόνοιας από τη Θάτσερ και ο εγκω-μιασμός της πράξης αυτής από τους Μπλερ καιΜπράουν. Μέχρι τότε οι Σκωτσέζοι ήταν πρόθυμοινα υποστηρίξουν τους Εργατικούς παρά τη δια-φθορά και τις μηχανορραφίες που χαρακτήριζαν τομηχανισμό του κόμματος αυτού στη Σκωτία. Όχιπια!

Όταν πλήθος κόσμου πιστεύει ότι έχει χάσει τηνπολιτική του αυτοδιάθεση στα πλαίσια της παρού-σας κοινωνικής τάξης πραγμάτων, τότε αρχίζει ναστρέφεται πέρα από τα παραδοσιακά κυβερνώντακόμματα. Στην ηπειρωτική Ευρώπη (και στην Αγ-γλία), αυτό οδήγησε στην άνοδο της ∆εξιάς. ΣτηΣκωτία αυτό που απαιτείται είναι εθνική, κοινω-νική και πολιτική αυτοδιάθεση: με σαφή ορολογία.Αυτό σημαίνει μια ουμανιστική σοσιαλδημοκρατία.

Ακόμα και αν ο φόβος οδηγήσει την πλειοψηφίαυπέρ της Ένωσης, όλοι συμφωνούν ότι τίποτα δε θαείναι πια το ίδιο. Και αν νικήσει η Σκωτία, ίσως ναδιαταραχθεί και η νυσταλέα γαλήνη της αγγλικήςπολιτικής σκηνής.

*Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα co-unterpunch.org στις 4 Σεπτεμβρίου.

Μετάφραση: Ματίνα Καραγιαννίδου-Σταμπουλή

Εθνικό Κόμμα

Πράσινο Κόμμα

Σοσιαλιστικό Κόμμα

Κόμμα της Αλληλεγγύης

Συντηρητικό Κόμμα

Εργατικό Κόμμα

Φιλελεύθεροι

Κόμμα των Προτεσταντών

1188 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Στις 4 Σε πτεμ βρίου, οι ερ γα ζό -με νοι σε ε στια τό ρια fast-foodτων Η ΠΑ κα τέ βη καν σε α περ -

γία διεκ δι κώ ντας την αύ ξη ση της α -μοι βής τους α πό 7,25 σε 15 δο λά ριατην ώ ρα και το δι καίω μα να δη μιουρ -γή σουν σω μα τείο χω ρίς να υ πο στούνα ντί ποι να. Ζη τούν, ε πί σης, να δου -λεύουν βά σει στα θε ρού προ γράμ μα -τος και να πά ψουν οι αυ θαί ρε τεςμειώ σεις, α φαι ρέ σεις ή κλο πές, ό -πως τις χα ρα κτη ρί ζουν, α πό τον μι -σθό τους.

Ξέ μει ναν α πό χει ρο πέ δες

Τον Νοέμ βριο 2012, πε ρί που 200ερ γα ζό με νοι στη Νέα Υόρ κη έ κα ναντην αρ χή των κι νη το ποιή σεων. ΤονΜάιο 2013, με τη συμ με το χή ερ γα ζο -μέ νων σε 33 χώ ρες, η α περ γία χα ρα -κτη ρί στη κε η με γα λύ τε ρη στην α με -ρι κα νι κή και πα γκό σμια ι στο ρία. Με -τά α πό ε ντα τι κές συ ζη τή σεις στηδιάρ κεια του κα λο και ριού, οι ερ γα ζό -με νοι σε το πι κές και πο λυε θνι κές α -λυ σί δες fast food, ό πως οιMcDonald’s, Burger King, Wendy’sκαι KFC, α πο φά σι σαν να διεκ δι κή -σουν την προ σαρ μο γή του μι σθού

τους στο αυ ξη μέ νο κό στος ζωής καια πέ να ντι στις α νι σό τη τες των α μοι -βών, με την α περ γία που βρί σκε ταισε ε ξέ λι ξη. Σύμ φω να με πλη ρο φο -ρίες, στην διάρ κεια της ε βδο μά δας,πε ρισ σό τε ροι α πό 1300 α περ γούςψή φι σαν τη συ νέ χι ση τού α γώ νατους, με σύν θη μα τους #FightFor15(Αγώ νας για 15).

Η «Επο χή» ε πι κοι νώ νη σε με τηνπρω το βου λία #StrikeFastFood(Απερ γία fast food) που κοι νο ποιείμέ σω κοι νω νι κών δι κτύων και ι στό -το που τις ε ξε λί ξεις και τα σχε τι κάδη μο σιεύ μα τα, ε νη με ρώ νει και ευαι -σθη το ποιεί το κοι νό και δέ χε ται τιςδη λώ σεις συ μπα ρά στα σης απ’ ό λοντον κό σμο, με σύν θη μά της «Το χα -μη λό ει σό δη μα δεν εί ναι ε ντά ξει»(Low pay is not OK). Σύμ φω να μεπλη ρο φο ρίες τους, η πρώ τη α ντί δρα -ση του κρά τους σε πολ λές α πό τις150 πό λεις που συμ με τέ χουν στην α -περ γία, ή ταν οι συλ λή ψεις. Όπως α -να φέ ρουν, α μέ σως με τά την έ ναρ ξητων ει ρη νι κών κι νη το ποιή σεων, συ -νε λή φθη σαν 500 α περ γοί ντυ μέ νοι μεστο λές των ε ται ριών ό που δου -λεύουν. Στο Ντι τρόι τ, την πο λύ πα θηα πό την πτώ χευ ση πό λη («Επο χή»,28.7.2013), που με τέ χει δυ να μι κάστις κι νη το ποιή σεις με το κί νη μαDetroit 15, τη λε ο πτι κός σταθ μός με -τέ δι δε ει κό νες με συλ λη φθέ ντες α -περ γούς που πε ρί με ναν τους α στυ νο -μι κούς να βρουν με τι θα τους δέ σουντα χέ ρια, ε πει δή ε ξαν τλή θη καν οι χει -ρο πέ δες.

∆ιε θνής στή ρι ξη

Στον α γώ να των α περ γών σε ο λό -κλη ρη την χώ ρα, προ στί θε νται και

συ μπα ρί στα νται χα μη λό μι σθοι και α -πό άλ λους κλά δους. Εργα ζό με νοι α -πό 13 χώ ρες (Νέα Ζη λαν δία, Ια πω νία,Κο ρέα, Φι λιπ πί νες, Ελβε τία, ∆α νία,Ιτα λία, Βέλ γιο, Γαλ λία, Βρε τα νία, Κο -λομ βία, Βρα ζι λία και Αργε ντι νή), τα -ξί δε ψαν στις Η ΠΑ για να «συ μπα ρα -στα θούν στους συ να δέλ φους τουςκαι να συ νε χί σουν την οι κο δό μη σητης διε θνούς συμ μα χίας ερ γα ζο μέ -νων στα fast food», σύμ φω να με το#StrikeFastFood. Το κί νη μα έ χειευαι σθη το ποιή σει την πα γκό σμιακοι νή γνώ μη και τα ΜΜΕ και συ νέ βα -λε στην αύ ξη ση των μι σθών για ε πτάε κα τομ μύ ρια ερ γα ζό με νους. Η Εθνι -κή Οργά νω ση για την Πρόο δο τωνΈγχρω μων (NAACP), α πό την αρ χήτου κα λο και ριού υ πο στή ρι ξε ο μό φω -να τις κι νη το ποιή σεις, ε νώ υ πήρ ξανκαι μέ λη του Κο γκρέ σου που δή λω -σαν τη συ μπα ρά στα σή τους.

∆ιευ ρύ νε ται το χά σμα

Ο ο μο σπον δια κός κα τώ τα τος μι -σθός (χρή μα τα των ερ γο δο τών) δενκα λύ πτει τις α νά γκες πολ λών οι κο -γε νειών, οι ο ποίες α να γκά ζο νται νακα τα φεύ γουν στα προ νοια κά βο η θή -μα τα (χρή μα τα των φο ρο λο γου μέ -νων). Ήδη, 21 πο λι τείες έ χουν ο ρί σεια μοι βές υ ψη λό τε ρες των ο μο σπον -δια κών.

Στοι χεία α πό το Ινστι τού το Οι κο νο -μι κής Πο λι τι κής (EPI) κα ταρ ρί πτουντον μύ θο ό τι οι ερ γα ζό με νοι στονκλά δο εί ναι στην πλειο ψη φία τουςπο λύ νε α ρά ά το μα που ερ γά ζο νταιπε ρι στα σια κά για ε πι πλέ ον ει σό δη -μα. Στην πραγ μα τι κό τη τα, μό νο 12%εί ναι κά τω α πό 20 ε τών, συμ με τέ χουνκα τά μέ σο ό ρο 50% στο οι κο γε νεια -

κό ει σό δη μα, η μέ ση η λι κία τους εί -ναι τα 35 χρό νια, το 36% εί ναι πά νωα πό 40 ε τών και το 56% εί ναι γυ ναί -κες. Το EPI προ ει δο ποιεί ε πί σης ό τι ηκα θή λω ση του κα τώ τα του μι σθού υ -πο νο μεύει την οι κο νο μι κή α νά πτυ ξητης χώ ρας λό γω της μείω σης της κα -τα να λω τι κής δύ να μης, ε νώ δη μο -σιεύ μα τα θεω ρούν πι θα νές τις μειώ -σεις των κερ δών των με τό χων -ε πι -χει ρή μα τα ι διαί τε ρα «πει στι κά» ε ντόςτου α με ρι κα νι κού οι κο νο μι κού μο -ντέ λου.

Η τριε τής έκ θε ση Σε πτεμ βρίου2014, της Ομο σπον δια κής Τρά πε ζαςτων Η ΠΑ1, δια πι στώ νει ση μα ντι κέςδια φο ρές στην κα τα νο μή των αυ ξή -σεων στα ει σο δή μα τα. Οι οι κο γέ νειεςμε μέ σα και χα μη λά ει σο δή μα τα πουή δη έ χουν πλη γεί πε ρισ σό τε ρο α πότην ύ φε ση, συ νέ χι σαν να εμ φα νί ζουνμείω ση, πα ρό τι ο γε νι κός μέ σος ό ροςαυ ξή θη κε κα τά 4%. «Μό νο οι οι κο γέ -νειες στην κο ρυ φή της κλί μα κας κα -τα νο μής ει σο δη μά των, εί δαν ευ ρείααύ ξη ση στα κέρ δη τους στην τριε τία2010-2013», α να φέ ρει η έκ θε ση, ε πι -βε βαιώ νο ντας ό τι το χά σμα με τα ξύτής κο ρυ φής (1%) και των άλ λωνστρω μά των, ι διαί τε ρα της βά σης τωνει σο δη μά των, συ νε χώς διευ ρύ νε ται.

Επι πλέ ον, ό πως ε πι ση μαί νει τοBloomberg για την α γο ρά ερ γα σίας,τα ε παγ γέλ μα τα που α παι τούν προ -σό ντα ε ξα φα νί ζο νται και αυ ξά νε ται ηζή τη ση για α νει δί κευ τους και ερ γά -τες πα ρα γω γής, φαι νό με νο που συ -μπιέ ζει α κό μα πε ρισ σό τε ρο τις α μοι -βές.

Ελι σά βετ Πε τρί δου

1. www.federalreserve.gov/pubs/bulletin/2014/pdf/scf14.pdf.

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

Αν έπρεπε να περιγράψει κανείς με τρεις λέξειςτο νέο γερμανικό προϋπολογισμό, που παρου-σίασε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αυτή την εβδομάδα

στο Μπούντεσταγκ, τότε το μόνο που θα ερχόταν στομυαλό θα ήταν «πειθαρχία, πειθαρχία και πάλι πειθαρ-χία». Με υπερηφάνεια ο γερμανός υπουργός Οικονομι-κών ανακοίνωσε ότι για πρώτη φορά μετά από 45 χρό-νια ο προϋπολογισμός αυτός θα είναι ισοσκελισμένος,κάτι το οποίο προϋποθέτει και κάποια λογιστικά τερ-τίπια, αλλά κυρίως σκληρή λιτότητα. Ουσιαστικά τοΒερολίνο αγνόησε τα κελεύσματα κορυφαίων οικονο-μολόγων από όλο τον κόσμο αλλά και του ίδιου τουεπικεφαλής της Μπούντεσταγκ και επιμένει ότι δεν θα

υπάρξει η παραμικρή χαλάρωση.

Μήνυμα με πολλούς αποδέκτες

Το μήνυμα αυτό έχει φυσικά πολλαπλούς αποδέκτες.Από τη μια τη γερμανική κοινή γνώμη, που θα μπορέσεινα γιορτάσει χωρίς άγχος και φέτος την ημέρα τηςαποταμίευσης, η οποία και αποτελεί ύψιστη αρετή. Ηάνοδος των ευρωφοβικών της «Εναλλακτικής για τηΓερμανία» υποχρεώνει την κυβέρνηση του Βερολίνουνα δημιουργήσει ένα αφήγημα, που θα λέει ότι η περίο-δος των ελλειμμάτων παίρνει τέλος. Καταλαβαίνει κα-νείς τι σημαίνει αυτό, στην περίπτωση που θα άνοιγεκαι πάλι μια συζήτηση για το αν η Γερμανία θα έπρεπενα συνδράμει δανειακά ή ως εγγυήτρια κάποιες χώρεςτου Νότου. Αλλά η επιμονή του Σόιμπλε σε μια «στε-ρεή και αξιόπιστη πολιτική, που έχει ως κριτήριο τησταθερότητα» και οι προειδοποιήσεις του ότι «οτιδή-ποτε άλλο θα προκαλούσε μια νέα κρίση εμπιστοσύ-νης» απευθύνονταν κυρίως προς τους Ευρωπαίουςεταίρους. Η Γερμανία είναι αποφασισμένη να παίξει τοέργο της αφαίμαξης των κοινωνιών του Νότου μέχριτο τέλος. Η τιμωρία για τα «ανέμελα χρόνια» τωνχρεών δεν τελειώνει εδώ. Φρόντισε να το ξεκαθαρίσειόσο πιο κατηγορηματικά γίνεται και η ίδια η ΑνγκέλαΜέρκελ, όταν την επόμενη μέρα χαρακτήρισε τον προ-ϋπολογισμό της δικής της κυβέρνησης ως ένα «παρά-δειγμα προς μίμηση» και για τους υπόλοιπους Ευρω-παίους. Το ότι χρησιμοποίησε μια ιδιαίτερα σαφήγλώσσα έχει να κάνει και με τις πιέσεις που παρασκη-νιακά ασκούνται για μια αναστροφή αυτής της πολιτι-κής. Άλλωστε, όπως με κυνισμό υπενθύμισε, έχουμε νακάνουμε εδώ με υποχρεώσεις (μνημονιακές ή μη): «Τονα τηρούμε τις δεσμεύσεις τις οποίες αναλάβαμε εμείςοι ίδιοι στην Ευρώπη, ειδικά στην ευρωζώνη, πρέπεινα γίνει το χαρακτηριστικό γνώρισμα της ευρωζώ-νης».

Τα πράγματα δεν είναι πάντως και τόσο απλά. Από τημια, οι γκρίνιες στην υπόλοιπη Ευρώπη για τη γερμα-νική στενοκεφαλιά συνεχίζονται. Και από την άλλη, τα

σενάρια που χρησιμοποίησε το γερμανικό υπουργείοΟικονομικών είναι ελαφρώς αισιόδοξα, δεν λαμβάνουνυπόψη τις επιπτώσεις πιθανών κρίσεων, όπως αυτήςστην Ουκρανία, ούτε τις αναθεωρημένες εκτιμήσειςγια τους ρυθμούς ανάπτυξης της γερμανικής οικονο-μίας.

Σημασία έχει να πάρουν το μήνυμα

Ο Σόιμπλε το παραδέχτηκε εμμέσως, αλλά προφα-νώς αυτό δεν έχει και τόση σημασία. Σημασία έχει ναπάρουν το μήνυμα οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι, για τοστόχο και τη λογική της Γερμανίας. Άλλωστε, γερμανι-κής πατρότητας είναι και το ρητό «όσο περισσότερο δεμας βολεύει η πραγματικότητα, τόσο χειρότερο για τηνπραγματικότητα».

Το ερώτημα είναι βεβαίως από πού θα πρέπει ναπροσδοκά μια ανάκαμψη η ευρωζώνη, από τη στιγμήπου το Βερολίνο συνεχίζει να κρατά σφιχτά τα χαλινά-ρια της δημοσιονομικής πολιτικής και πόσο ακόμα θααντέξουν οι κοινωνίες του Νότου, τώρα που η θερινήανεμελιά αρχίζει να χάνεται. Υπάρχουν φυσικά και κά-ποια άλλα κρυμμένα μυστικά του ισοσκελισμού, πουεπεσήμαναν βουλευτές της αντιπολίτευσης. Το να μηνγίνονται, για παράδειγμα, επενδύσεις σε έργα υποδο-μών που χρήζουν συντήρησης, είναι κάτι που είναιάδικο για τις επόμενες γενιές, οι οποίες και θα τοβρουν μπροστά τους. Ανάλογη κριτική έκανε και οΠέτερ Μπόφινγκερ, ένας εκ των σοφών της γερμανι-κής οικονομίας, ο οποίος ουσιαστικά χαρακτήρισεάσχετους από οικονομικά τους συντάκτες του προ-ϋπολογισμού. Κατά τη γνώμη του περαιτέρω επενδύ-σεις ύψους 10 δισ. στις δημόσιες υποδομές και θα έδι-ναν μια πρόσθετη ώθηση στην οικονομία και δεν ήτανασύμβατες με το πνεύμα του Συντάγματος, που μιλά γιαισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Αλλά όταν κυβερνάς μεεμμονές και αναγάγεις... αριθμούς σε αυτοσκοπό, τότετα αυτιά σου είναι ερμητικά κλειστά απέναντι σε τέ-τοιες παρατηρήσεις.

•

Πειθαρχία,πειθαρχία καιπάλι πειθαρχία

ΜΑΖΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΑ FAST FOOD ΣΤΙΣ ΗΠΑ

Αγώνας για αξιοπρεπή ζωή

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 1199∆ΙΕΘΝΗ

www.es-es.facebook.com/pages/Ganemos-Granada

Η Ganemosξε κί νη σε

Με με γά λη συμ με το χή έ -γι νε την Τε τάρ τη στην

Γρα νά δα η πρώ τη ε πί ση μη συ -νε δρία ση της πρω το βου λίαςGanemos, που ξε κί νη σε α πό «τακά τω» α πό αν θρώ πους πουπλήτ το νται α πό τις ε ξώ σεις καιεί ναι ε μπνευ σμέ νη α πό την α -ντί στοι χη πρω το βου λίαGuanyem στην Βαρ κε λώ νη.Στό χος της εί ναι η δια μόρ φω σηε νός ο δι κού χάρ τη που θα ο δη -γή σει σε μια υ πο ψη φιό τη ταστις δη μο τι κές ε κλο γές, η ο -ποία θα α πο τυ πώ νει έ ναν άλ λοτρό πο ά σκη σης της πο λι τι κήςμα κριά α πό τους πά σης φύ σεωςει δι κούς της ε ξου σίας.

www.laspersonasnosepaten-tan.wordpress.com

∆ι καίω μαστην με τα κί νη ση

Μια α κό μα δυ να μι κή κι νη -το ποίη ση έ κα ναν την Τρί -

τη στο Μπουέ νος Άι ρες χι λιά -δες μο το σι κλε τι στές δια μαρ τυ -ρό με νοι για την α πό φα ση πουπή ρε τον Απρί λιο ο δή μαρ χοςτης πό λης, σύμ φω να με την ο -ποία ε πι βάλ λε ται χρη μα τι κόπρό στι μο σε ό σους δεν φο ρούνέ να φω σφο ρι κό γι λέ κο με τυ -πω μέ να τα προ σω πι κά τουςστοι χεία. Το μέ τρο πάρ θη κε μετην δι καιο λο γία του πε ριο ρι -σμού της ε γκλη μα τι κό τη τας ε -πει δή πολ λοί μι κρο πα ρα βά τεςχρη σι μο ποιούν μο το σι κλέ τεςως μέ σο δια φυ γής, ε νώ οι μο -το συ κλε τι στές κα ταγ γέλ λουνό τι έ τσι ποι νι κο ποιεί ται το δι -καίω μα στην με τα κί νη ση.

www.thecuban5.org

Λευ τε ριά στουςκρα τού με νους

Χι λιά δες άν θρω ποι δια -δή λω σαν την Πα ρα σκευή

σε διά φο ρες πό λεις του κό σμουστις δρά σεις αλ λη λεγ γύης γιατους τρεις κου βα νούς, που α πότο 1988 βρί σκο νται κρα τού με -νοι στις Η ΠΑ κα τη γο ρού με νοιγια τρο μο κρα τία. Μα ζί με δύοα κό μα συ ντρό φους τους που έ -χουν α πε λευ θε ρω θεί, εί χανστα λεί α πό την κου βα νι κή κυ -βέρ νη ση για να πα ρα κο λου θή -σουν τις χρη μα το δο τού με νεςα πό την α με ρι κα νι κή κυ βέρ νη -ση τρο μο κρα τι κές ο μά δες, πουμε τά το θρίαμ βο της κου βα νι -κής ε πα νά στα σης εί χαν σκο τώ -σει 3.478 αν θρώ πους με ε πι θέ -σεις που έ κα ναν α πό την νό τιαΦλό ρι ντα κα τά της Κού βας.

∆η μή τρης Γκι βί σηςgivisisdim@yahoo.gr

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

Οπως φάνηκε από τις πρόσφατες εξελίξεις και στο κα-λοκαιρινό «Πανεπιστήμιο» του Γαλλικού Σοσιαλιστι-κού Κόμματος, η αριστερή πτέρυγα των γάλλων σο-

σιαλιστών δεν σκοπεύει να αποχωρήσει από το κόμμα, αλλάέχει ως στόχο την μελλοντική «απόκτηση» της ηγεμονίας επίτου κόμματος και των συμβόλων του, στο σύνολο τους, εφό-σον το PS ηττηθεί συντριπτικά όπως αναμένεται στις Προ-εδρικές εκλογές του 2017.

Στο Μέτωπο της Αριστεράς εντωμεταξύ, η αντιπαράθεσημεταξύ του Ζαν-Λικ Μελανσόν και του ΚΚ Γαλλίας συνεχίζε-ται, καθώς ο Μελανσόν προτάσσει την προσπάθεια συσπεί-ρωσης και ενοποίησης του λαού δηλαδή των δυνάμεων τουλαού (“federe le peuple”) ενώ το ΚΚ Γαλλίας προτάσσει τηνπροσπάθεια επίτευξης της ενότητας και συσπείρωσης τηςαριστεράς (“Rassembler la gauche”).

Επισημάνσεις για την θέση του Ζαν-Λικ Μελανσόν

Η πρόταση του Ζαν-Λικ Μελανσόν έχει ως πρότυπο τουτους ισπανούς PODEMOS, θεωρώντας ότι ακολουθώντας, ενμέρει, το παράδειγμα τους, μπορεί να καταφέρει να πολιτι-κοποιήσει και να συσπείρωσει τους νέους και τις μάζες τωνπολιτών που αφενός μεν πλήττονται από τις πολιτικές λιτό-τητας αφετέρου ήταν «απολίτικοι» στο παρελθόν, δηλαδή κι-νούνταν ή αυτοτοποθετούνταν στο παρελθόν στο χώρο του«κέντρου». Σήμερα στη Γαλλία τμήματα αυτής της μερίδαςτου εκλογικού σώματος είναι επιρρεπή στον φαινομενικά αν-τισυστημικο λόγο της Μαρίν Λε Πεν.

Ως προς την θέση αυτή του Ζαν-Λικ Μελανσόν, έχει σημα-σία να επισημανθεί ότι η τάση ταύτισης των ψηφοφόρων,στην ∆υτική Ευρώπη, με θέσεις του «κέντρου» καθώς και ηαυτοτοποθέτηση μεγάλου τμήματος των ψηφοφόρων στοχώρο του κέντρου, έχει διαπιστωθεί ότι ήταν επί της ουσίαςμια κίνηση αποπολιτικοποίησης μεγάλων τμημάτων τουεκλογικού σώματος. Αυτή η τάση παρατηρήθηκε καθώς με-γάλα τμήματα των εκλογέων κατά την περίοδο που θεωρού-σαν ότι βασικά ζητήματα που άπτονταν της διαβίωσης τουςείχαν επιλυθεί ή πρόκειται να επιλυθούν στο άμεσο μέλλον.Ήταν στα μέσα της δεκαετίας του 1980 μέχρι και τα μέσα τηςπεριόδου 2000 – 2010. ∆ηλαδή, αυτή η στροφή προς το «κέν-τρο» τμημάτων του εκλογικού σώματος δεν αποτελούσε μια«πολιτικοποιημένη» πολιτική μετατόπιση αλλά ήταν έκ-φανση της αποπολιτικοποίησης μεγάλων τμημάτων του εκλο-γικού σώματος ένεκα του σχετικά καλού επιπέδου διαβίωσηςπου του είχαν διασφαλίσει οι διαδοχικές κυβερνήσεις στηνΕυρώπη αυτή την περίοδο.

Τμήματα των «απολίτικων» και φαινομενικά κεντρώων πο-λιτών, έχουν έρθει στο προσκήνιο μέσω της συρρικνώσης τωνκομμάτων καθώς και των κοινωνικών δικτύων των συντηρη-τικών και πρώην σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Μερικάτμήματα του δυναμικού αυτού που έχει απελευθερωθεί εκ-φράστηκε και μέσω των κινημάτων των αγανακτισμένων σεχώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα και Ιταλία. Απόρροια τηςπροηγουμένης αποπολιτικοποίησης του δυναμικού αυτού τωνπολιτών, είναι και τα αντιφατικά στοιχεία που εμπεριέχει οπολιτικός λόγος που εκφράζουν, με χαρακτηριστικό παρά-δειγμα το Κίνημα των Πέντε Αστέρων στην Ιταλία. Επίσης,παρατηρείται ότι η ταύτιση των τμημάτων αυτών του εκλογι-κού σώματος με την αριστερά και τα σύμβολα της φαίνεταιότι γίνεται μόνο σταδιακά και μερικά, καθώς και ότι η σύν-δεση αυτή δεν είναι γραμμική.

Αντίθετα, μέρος αυτού του πολιτικού δυναμικού που έρχε-ται στο προσκήνιο μπορεί εν δυνάμει να κεφαλαιοποιηθείεκλογικά και από «εθνικές διηγήσεις» όπως αυτή της ΜαρίνΛε Πεν, εφόσον όμως οι διήγησης αυτές έχουν να «πατήσουν»πάνω σε μια προγενέστερη καλή υλική κατάσταση σε εθνικόεπίπεδο και μια μνήμη προγενέστερης αξιοπρέπειας και ευη-μερίας. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει μια προγενέστερηυλική πραγματικότητα όπως είναι η περίπτωση της Ελλάδας,που δεν έζησε ποτέ την χρυσή 25ετια του ρυθμιζόμενου κα-πιταλισμού και μερικού κεϋνσιανισμού, τέτοιες προσπάθειες«εθνικής διήγησης» δεν έχουν καμία δυνατότητα να επιτύχουνεξαιτίας της χειροτέρευσης των υλικών συνθηκών διαβίωσης

του. Η συνεύρεση αυτού του δυναμικού που έχει απελευθε-ρωθεί με την αριστερά είναι ίσως ένα από τα ζητούμενα τηςεποχής μας για την Αριστερά στην Ευρώπη, καθώς από τηνεπιτυχή ή μη πορεία της συνάθροισης αυτής θα διαμορφω-θούν οι μελλοντικοί συσχετισμοί δύναμης.

Οι δύο επιλογές

Η στρατηγική που προτάσσει ο Μελανσόν διαφαίνεται ότιθέτει στο επίκεντρο της την συνεύρεση με τα τμήματα αυτάτων «απολίτικων» και κεντρώων ψηφοφόρων τα οποία έχουνδιαρρήξει τις σχέσεις τους με τα κόμματα της νεοφιλελεύθε-ρης συναίνεσης. Το ΚΚ Γαλλίας, αντίθετα, προτάσσει ωςστρατηγική την ενότητα της αριστεράς δηλαδή την συμπό-ρευση του με τους Γάλλους Πράσινους, οι οποίοι πραγματο-ποιούν μια στροφή σε πιο προοδευτικές θέσεις, καθώς και μετην αριστερή τάση - όσο άμορφη και εάν αυτή είναι - του Σο-σιαλιστικού Κόμματος.

Οι επικρίσεις για τον αδιαμεσολάβητο τρόπο επικοινωνίαςτου Μελανσόν με το εκλογικό σώμα και οι θέσεις για τηνανάγκη συνάρθοισης της συσπείρωσης της αριστεράς μέσωτης οργάνωσης των δικτύων του λαού, όπως εκφράζεται π.χ.από τον Ροζε Μαρτελι, αναδεικνύουν μια θεματική ιδιαίτερηςσημασίας όσον αφορά το Μέτωπο της Αριστεράς. Όμως η πο-λιτική πραγματικότητα των διαφορετικών στρατηγικών πουπροτάσσονται και συζητιούνται άπτεται στο παρελθόν τηςστρατηγικής του ΚΚ Γαλλίας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, ενώη στρατηγική του Ζαν-Λικ Μελανσόν προτάσσει ένα ξεκάθαροδιαχωρισμό από αυτό.

Εκλογικές τάσεις

Όσον αφορά την εκλογική τύχη του ΣΚ, όλες οι δημοσκο-πήσεις αυτήν την περίοδο δείχνουν ότι ο Φρανσουά Ολάντείναι εκτός δεύτερου γύρου των Προεδρικών εκλογών του2017 λαμβάνοντας μόνο το 16%, ενώ ένας εκπρόσωπος τηςΓαλλικής ∆εξιάς, είτε ο Ν Σαρκοζί είτε ο Α Ζουπέ, και η ΜαρίνΛε Πεν, είναι οι «υποψήφιοι» που περνούν στον δεύτερογύρω στις Προεδρικές εκλογές του 2017. Ενδιαφέρον έχει τογεγονός ότι οι μετρήσεις της κοινής γνώμης δείχνουν ότι σεπερίπτωση που ο Ν Σαρκοζί βρεθεί στον δεύτερο γύρω το2017 με την Μαρίν Λε Πεν, ναι μεν ο Ν Σαρκοζί θα αναδεχθείνικητής, όμως η Μαρίν Λε Πεν φαίνεται να συσπειρώνει με-γαλύτερο μέρος των λαϊκών στρωμάτων από ότι εάν βρεθείαπέναντι σε κάποιον άλλο υποψήφιο της Γαλλικής δεξιάς. Τοεύρημα αυτό φαίνεται να υποσκάπτει την επιχειρηματολογίαπερί ανάγκης διολίσθησης της Γαλλικής ∆εξιάς σε πιο ακρο-δεξιές θέσεις προκειμένου να καμφθεί η άνοδος της ΜαρίνΛε Πεν, θέση που διαχρονικά πρεσβεύει ο Ν Σαρκοζί.

Βαγγέλης Κυζηράκος

Ζυμώσειςστη γαλλική ΑριστεράΟι διαφορετικές στρατηγικές στην Γαλλική Αριστερά για τις πολιτικέςεξελίξεις και την συμπόρευση με τις νέες κοινωνικές δυνάμειςπου έχουν απελευθερωθεί

2200 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΚΟΙΝΩΝΙΑ

∆υστυχώς, η αριστεράπαγιδεύτηκε στηνατζέντα του οικολογικούεκσυγχρονισμού και δενκατανόησε έγκαιρα ότι ηκάθε συζήτηση για τοπεριβάλλον προϋποθέτεικαι μια συγκεκριμένηαντίληψη για τη σχέσητής κοινωνίας με τηφύση και επομένωςδιαφορετικά θα μιλήσειο φιλελεύθερος από τοναριστερό.

“

Τη συνέντευξη πήρεο Παύλος Κλαυδιανός

Υπάρχουν πλέον σαφείς ενδείξεις ότιοι συστημικές δυνάμεις αντιλαμβάνον-ται ότι δεν έχουν άλλα περιθώρια ελιγ-μών, είναι στριμωγμένες και μάλιστααπό έναν αντίπαλο που δεν αναζητάσυμβιβασμό μαζί τους. Ισχύει αυτή η ει-κόνα; Αν ναι, μπορούμε να σταθμίσουμετη σημασία της με ιστορικούς όρους,αλλά και για την τρέχουσα περίοδο;

Πράγματι, οι συστημικές δυνάμειςμοιάζουν ανίκανες να διαβάσουν τις πο-λιτικές που προβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ καιμοιάζουν παραζαλισμένες. Το αποδίδωστο γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει επίδικακαι μεθοδολογίες που παραπέμπουν,τουλάχιστον εν μέρει, στην Αριστερά του21ου αιώνα.

Για παράδειγμα, ο ριζοσπαστισμός τουΣΥΡΙΖΑ ξεφεύγει από τα γνωστά μονο-πάτια του οκονομισμού, του κρατισμούκαι των σταδίων που προσδιόριζαν, του-λάχιστον αφετηριακά, την παρέμβασητόσο των κομμάτων νέου τύπου όσο καιτη σοσιαλδημοκρατία. Ο κινηματικόςΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει μια ηγεμονία, που τηναντιλαμβάνεται ως διαδικασία διαρκούςδιαπραγμάτευσης, ως πάλη ανάμεσα στηδιαρκή αμφισβήτηση και τη συγκυριακήεπιβεβαίωση. Όπου o συσχετισμός τωνκοινωνικών δυνάμεων δεν είναι δοσμέ-νος, αλλά μεταβάλλεται διαρκώς. Μεάλλα λόγια, ο ριζοσπαστισμός, δηλαδήτο καινούργιο του ΣΥΡΙΖΑ, εδράζεταιστην αντίληψη ότι οι αιτίες και τα απο-τελέσματα μεταβάλλονται διαρκώς, μετους αστάθμητους παράγοντες να παρα-μονεύουν πάντα στη γωνία.

Κοντολογίς, αντί του σιδερένιου λόγουτης ιστορίας, ο ΣΥΡΙΖΑ φέρνει στο προ-σκήνιο έναν λόγο ρευστό, εν πολλοίς αν-τιφατικό, που όμως έχει μια χάρη, αντα-ποκρίνεται με ρεαλισμό στη συγκυρία,ενώ προκαλεί αμηχανία στον αντίπαλο.Αυτό δημιουργεί ρεαλιστικές προοπτι-κές συγκρότησης πολύμορφων κοινωνι-κών συμμαχιών και μιας διαφορετικήςδιαδικασίας κοινωνικής αναδιοργάνω-σης, θεμελιωμένης σε στέρεες βάσεις.

Στα άρθρα σου βλέπουμε να σε απα-

Tου Νίκου Μιχαλίτση

Πριν λίγες ημέρες συμπληρώθη-καν 15 μήνες από το πραξικό-πημα του λουκέτου της ΕΡΤ.

Μετά το μαύρο που κράτησε μερικούςμήνες, η κυβέρνηση υποκατέστησε τηδημόσια ραδιοτηλεόραση, αρχικά μετη ∆Τ και αργότερα με τη ΝΕΡΙΤ. Στηνάλλη όχθη, οι εργαζόμενοι της ΕΡΤπου αντιτάχθηκαν στο πραξικόπηματου μαύρου, συνεχίζουν να παράγουντηλεοπτικό και ραδιοφωνικό πρό-γραμμα και διατηρούν έναν δημοφιλήδιαδικτυακό ιστότοπο, με εθελοντικήεργασία.

Είναι ενδιαφέρον, 15 μήνες μετά τομαύρο, να εξετάσουμε σε ποια κατά-σταση βρίσκονται οι δύο πλευρές, σεσχέση με τους διακηρυγμένους στό-χους τους.

Τα «επιτεύγματα» της ΝΕΡΙΤ...

Ξεκινώντας από την κυβερνητικήπλευρά και τη ΝΕΡΙΤ: Οι αιτίες τουλουκέτου της ΕΡΤ και της εγκαθίδρυ-σης της ΝΕΡΙΤ ήταν η δημιουργία ενόςφορέα ανεξάρτητου, που θα ήταναπαλλαγμένος από τον κυβερνητικόεναγκαλισμό, από τις σπατάλες και τηδιαφθορά και με προσωπικό που θαπροσληφθεί με αξιοκρατικά κριτήρια.Τέλος, θα ήταν ένας Οργανισμός που ητηλεθέαση και η ακροαματικότητά τουθα αυξανόταν σημαντικά. Όλα αυτά,κατά την κυβέρνηση, δεν μπορούσαννα γίνουν με την ΕΡΤ σε λειτουργία.

Σήμερα, όλες αυτές οι διακηρύξειςέχουν κουρελιαστεί. Ο κυβερνητικόςέλεγχος είναι ασφυκτικός. ∆εν είναιμόνον το περιεχόμενο των ειδήσεωνκαι των ενημερωτικών εκπομπών,όπου «οι καθαρίστριες κινήθηκαν κατάτων ΜΑΤ», αλλά και το γεγονός ότιείτε οι δικοί τους είτε «φιλικοί» προςαυτούς θεσμικοί παράγοντες καταγ-γέλλουν το αντίθετο. Η EBU, με επι-στολή της στο Σαμαρά, τον κατηγορείότι μετέτρεψε τη ΝΕΡΙΤ σε κυβερνη-τικό μαγαζί, μετά την πρόσφατη τρο-πολογία, κατά την οποία η διοίκησητης ΝΕΡΙΤ, διορίζεται ουσιαστικά απότον αρμόδιο υπουργό. Τα ίδια ψέλλισεκαι ο κ. Καψής, αφού βεβαίως είχεπροηγουμένως στρώσει το χαλί για την

εξέλιξη αυτή. Το πιο πρόσφατο σχε-τικό δείγμα ήρθε προχθές με την πα-ραίτηση των κορυφαίων δύο στελεχώντης ΝΕΡΙΤ, του προέδρου της, ΑντώνηΜακρυδημήτρη, και του αναπληρωτήδιευθύνοντα συμβούλου, ΡοδόλφουΜορώνη, οι οποίοι καταγγέλλουν τονασφυκτικό κυβερνητικό έλεγχο. Όπωςαποκάλυψε η «Αυγή», η σταγόνα πουξεχείλισε το ποτήρι ήταν η παρέμβασηενός πανικόβλητου Σαμαρά, ώστε (γιαπρώτη φορά στα χρονικά) να μην με-ταδοθεί η πολυαναμενόμενη ομιλίατου αρχηγού της αξιωματικής αντιπο-λίτευσης Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλο-νίκη από το Βελλίδειο, στο πλαίσιο της∆ΕΘ.

Είναι επίσης πρόσφατη, η παρέμ-βαση εισαγγελέα για τη διερεύνησητων πολυάριθμων καταγγελιών για πα-ρανομίες, ρουσφέτια και πλαστά πι-στοποιητικά στη διαδικασία των προσ-λήψεων της ΝΕΡΙΤ. Πριν από τους Μα-κρυδημήτρη (ο οποίος επίσης προκά-λεσε την παρέμβαση εισαγγελέα, αφούυπήρξε αντιπρόεδρος ΜΚΟ ελεγχόμε-νης για απίστευτα σκάνδαλα) και Μο-ρώνη, είχαν παραιτηθεί ή αποπεμφθείκαι πάλι τα κορυφαία δύο στελέχη τηςΝΕΡΙΤ, ο πρόεδρος κ. Προκοπάκηςκαι η αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμ-βουλος κ. Ευαγγελάκου, εν μέσω αμ-φοτέρωθεν κατηγοριών είτε για ανε-πάρκεια είτε για οικογενειοκρατία.

Μια ακόμα πρόσφατη αποκάλυψη,προερχόμενη από δύο από τους τελευ-ταίους ανώτατους άρχοντες της ΕΡΤ,τον κ. Θανάση Παπαγεωργίου και τονκ. Νίκο Σίμο, που δημοσιεύθηκε στηστήλη «Τυπολογίες» της εφημερίδας«Το Παρόν», δείχνει ότι η ΕΡΤ ήτανπλεονασματική, έως και την ημέρα τουλουκέτου και δεν υπήρχε κανέναςλόγος να κλείσει. Αντιθέτως, η ΝΕΡΙΤ,έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο σεσπατάλες, με σωρεία αργόμισθων, σω-ρεία απ’ ευθείας αναθέσεων και κυ-ρίως με αδυναμία να ανταποκριθεί στιςυποχρεώσεις της στην ψηφιακή τηλε-όραση, αφού κατέληξε να αναθέτειστην Digea την ψηφιακή μετάβαση,έναντι υπέρογκου -όπως γνωρίζουμε-ανταλλάγματος, που όμως παρανόμωςδεν δημοσιεύουν στη ∆ιαύγεια.

Τέλος, ως προς την τηλεθέαση καιτην ακροαματικότητα, τα νούμεραείναι καταλυτικά και υποπολλαπλάσια

εκείνων της ΕΡΤ. Είναι χαρακτηρι-στικό ότι «κατόρθωσε» πρωινή ενημε-ρωτική εκπομπή της ΝΕΡΙΤ να «πετύ-χει» ως τηλεθέαση ένα ολοστρόγγυλομηδέν!

...και οι νίκες της ΕΡΤ

Από την άλλη πλευρά, οι εργαζόμε-νοι της ΕΡΤ που στάθηκαν όρθιοι καιαρνήθηκαν να νομιμοποιήσουν τομαύρο, μη συμμετέχοντας στα μορφώ-ματα που δημιούργησε η κυβέρνηση,πετυχαίνουν συνεχείς νίκες και όχιμόνον σε ηθικό επίπεδο. Πριν λίγεςημέρες είδε το φως της δημοσιότηταςη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδι-κείου Αθηνών, επί μιας εκ των αγωγώντων εργαζομένων της ΕΡΤ κατά του∆ημοσίου και της ΝΕΡΙΤ. Η απόφασηαυτή κηρύσσει άκυρες τις απολύσειςκαι υποχρεώνει το Ελληνικό ∆ημόσιο,ως διάδοχο της ΕΡΤ, να αποδέχεταιτις υπηρεσίες των εναγόντων με ταπρο της απόλυσής τους καθήκοντα.Επίσης, επιβάλλει την καταβολή τωνμισθών υπερημερίας στους ενάγοντες,με τους μισθούς που είχαν τον τελευ-ταίο μήνα και όχι με την αναδρομικήισχύ του ενιαίου μισθολογίου. Είναι χα-ρακτηριστικό, ότι σε περίπτωση μησυμμόρφωσης του ∆ημοσίου, το ∆ικα-στήριο του επιβάλλει να καταβάλλει100 ευρώ για κάθε ημέρα παράλειψηςτης συμμόρφωσής του, σε κάθε ένανεκ των εναγόντων. Όλα τα καταβλητέαποσά προσαυξάνονται με τους νόμι-μους τόκους υπερημερίας (επιτόκιο6% ετησίως).

Είναι βέβαιο ότι το ∆ημόσιο θαασκήσει έφεση επί της απόφασηςαυτής. Εν τούτοις, όλα τα τελευταία γε-γονότα δείχνουν ότι το «χαρτί» ΝΕΡΙΤπου έπαιξε η κυβέρνηση έχει ήδη κα-ταρρεύσει.

Για να σταματήσει ο εξευτελισμός,τόσο της «δημόσιας ραδιοτηλεόρα-σης», όσο και της χώρας, μία λύσηυπάρχει: Να επαναλειτουργήσει η ΕΡΤτώρα! Και οι όποιες παθογένειες,υπήρχαν θα διορθωθούν με την ΕΡΤ σελειτουργία. ∆εκαπέντε μήνες μετά,υπάρχει τόσο η τεχνογνωσία, όσο καιη θέληση.

•

Στη νέαραδιοτηλεόραση οκυβερνητικόςέλεγχος είναιασφυκτικός, οιδιαδικασίεςπροσλήψεωναδιαφανείς, οισπατάλεςανεξέλεγκτες και ηακροαματικότητααγγίζει το μηδέν.Μα αυτά δεν ήταντα επιχειρήματα γιατο μαύρο στην ΕΡΤ;

“

Κουρελιασμένες διακηρύξειςτα περί ανεξάρτητου φορέαΗ ΝΕΡΙΤ καταρρέει. Μόνη λύση η επαναλειτουργία της ΕΡΤ

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 2211ΚΟΙΝΩΝΙΑ

σχολεί και να σε ανησυχεί ίσως το πώςο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έχει απλώς υψηλά πο-σοστά , αλλά θα κερδίσει και την ηγεμο-νία. Να το συζητήσουμε λίγο αυτό;

Το παραδέχονται νομίζω όλοι πια ότιο λόγος του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζεται απόπληθώρα αντιφάσεων. ∆εν βρίσκω τί-ποτα κακό σε αυτό. Το αντίθετο, νομίζωότι οι εσωτερικές αυτές αντιφάσειςπροσδίδουν στον ΣΥΡΙΖΑ μη αναμενό-μενη δυναμική για κόμμα της αριστεράς,αρκεί βέβαια η σχετική διαπραγμάτευσηνα λειτουργεί προωθητικά - και αυτόσυμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις. Ταυ-τόχρονα, σε άλλες περιπτώσεις η δια-πραγμάτευση λειτουργεί ανασταλτικά,πράγμα που δυσκολεύει το ΣΥΡΙΖΑ νακερδίσει την ηγεμονία, αφού για να γίνειαυτό θα πρέπει οι θέσεις του να γίνονταιαποδεκτές ως αυτονόητα και να μην επε-ρωτώνται.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πολύ γρήγορα αναγορεύ-τηκε από ένα μεγάλο τμήμα τής κοινω-νίας σε αντίπαλο του δικομματισμού,των μνημονιακών δυνάμεων και οδηγεί-ται στα πρόθυρα της κυβερνητικήςεξουσίας. Αυτό του δημιουργεί, όμως,και πλήθος προβλημάτων. Πώς θα τααντιμετωπίσει;

Είπα προηγούμενα ότι προβλήματαέχουμε όταν η διαπραγμάτευση των εσω-τερικών αντιφάσεων του συριζαίικουλόγου γίνεται με μη παραγωγικό τρόπο.Το χειρότερο όμως είναι όταν δεν γίνε-ται καν διαπραγμάτευση, όπως συμβαί-νει με την περίπτωση της οικολογίας.

Πώς εξηγείς ότι ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ επικα-λείται συχνά την οικολογία, στην πραγ-ματικότητα δεν της δίνει το βάρος πουπρέπει;

∆υστυχώς, όπως η διεθνής, έτσι και ηδική μας αριστερά καθυστέρησαν δρα-ματικά να εμπλακούν με το οικολογικόπρόβλημα. Έτσι, και με βάση την προ-σφιλή του μέθοδο που διαπλέκει μισέςαλήθειες και άλλες τόσες αποσιωπήσεις,ο φιλελευθερισμός ανέλαβε την πρωτο-βουλία των κινήσεων. Όπως θα το περί-μενε κανείς άλλωστε, η φιλελεύθερηδιαπραγμάτευση των ζητημάτων γίνεταιμε όρους της αγοράς, πλασάρεται όμωςσυχνά ως οικολογικός εκσυγχρονισμός.∆υστυχώς, η αριστερά και ειδικότερα οτότε Συνασπισμός, που διεκδίκησε τηνεκφορά του οικολογικού λόγου, παγι-δεύτηκε στην ατζέντα του οικολογικούεκσυγχρονισμού και δεν κατανόησε έγ-καιρα ότι η κάθε συζήτηση για το περι-βάλλον προϋποθέτει και μια συγκεκρι-μένη αντίληψη για τη σχέση της κοινω-νίας με τη φύση και επομένως διαφορε-τικά θα μιλήσει ο φιλελεύθερος και δια-φορετικά ο αριστερός. Με άλλα λόγιαδεν κατανόησε ότι οι οικολογικές πολι-τικές δεν είναι ταξικά ουδέτερες.

Είσαι ικανοποιημένος από την πρα-κτική, λειτουργία, αλλά και τηνπρο-γραμματική θεμελίωση του ΣΥΡΙΖΑ απότην οπτική της οικο-αριστεράς;

Όχι, δυστυχώς, παρόλο που εδώ καικοντά μια εικοσαετία η διεθνής οικοαρι-στερά ανέπτυξε ιδέες που βοηθούν ναοργανωθεί μια συνεπής και προπάντωνφερέγγυα προγραμματική πρόταση.

Η οικοαριστερά υποστηρίζει ότι ησχέση της φύσης με την κοινωνία δενείναι υπόθεση μονάχα της κυκλοφορίαςκαι της συσσώρευσης του κεφαλαίου.Υποστηρίζει, μάλιστα, ότι ,σε αντίθεσημε τη μονομερή οικονομική λογική τουφιλελευθερισμού, πέρα από την εργασία,πηγή πλούτου σ’ αυτό τον κόσμο είναικαι η φύση. Επί της ουσίας, η προβλη-ματική της οικοαριστεράς εμπλουτίζειτην ιδέα μας για την κυκλοφορία και τησυσσώρευση κεφαλαίου, αφού την το-ποθετεί σε έναν συγκεκριμένο και πολυ-ποίκιλο υλικό κόσμο, που συγκροτείταιαπό πανίδες, χλωρίδες, ορυκτά και οι-κολογίες. Υποστηρίζει, μάλιστα, ότι συ-νήθως τα στοιχεία του φυσικού περιβάλ-λοντος δεν συμπεριφέρονται ως παθη-τικά αντικείμενα στη διάθεση του κεφα-λαίου. Η τοπική φύση υπήρξε και εξα-κολουθεί να είναι πρωταγωνιστικό στοι-χείο για τις κοινωνίες των ανθρώπων.

Επειδή το ζήτημα εμφανίζει ιδιαίτεροενδιαφέρον, θα μπορούσες να εμβαθύ-νεις περισσότερο στον κριτικό λόγο τηςοικοαριστεράς;

Θα έλεγα ότι η κριτική συμπυκνώνε-ται σε τέσσερα σημεία:

α. Στο γεγονός ότι η ισοπεδωτική φι-λελεύθερη αγορά αγνοεί την πολυπλο-κότητα και την ποικιλότητα που χαρα-κτηρίζουν τον πραγματικό κόσμο.

β. Όταν όμως αποδίδεις στα πράγματααποκλειστικά οικονομική αξία, καιακόμα χειρότερα όταν εν ονόματι τηςκερδοφορίας ευνοείς την εξωτερίκευσητου περιβαλλοντικού κόστους, τότε υπο-βαθμίζεις τις ίδιες τις συνθήκες της πα-ραγωγής. Άμεσο αποτέλεσμα: δυσκο-λεύει η παραγωγική διαδικασία, πράγμαπου εντέλει σημαίνει ακρίβεια. Κάπωςέτσι οδηγούμαστε σε κρίσεις υποπαρα-γωγής. Είναι αυτό ακριβώς που συμβαί-νει στη χώρα μας με τα φαινόμενα διά-βρωσης, αλάτωσης, νιτροποίησης καιγενικά υποβάθμισης της αγροτικής γης,τα έξοδα για την αντιμετώπιση τωνοποίων βαραίνουν στην τιμή των προ-ϊόντων και οδηγούν σε κρίσεις υποπαρα-γωγής. Πρόκειται για τις οικολογικέςκρίσεις υποπαραγωγής, που, σε συνδυα-σμό και με άλλους παράγοντες, οδήγη-

σαν στην κατάρρευση του πρωτογενούςτομέα.

γ. Στο γεγονός ότι οι συνεχώς αυξανό-μενες ανάγκες για όλο και ταχύτερουςρυθμούς καπιταλιστικής κυκλοφορίας,ώστε να μεγιστοποιηθούν οι ρυθμοί συσ-σώρευσης, έρχονται να καταργήσουν τηνεποχικότητα και να συμπιέσουν τη διάρ-κεια των οικορυθμιζόμενων φυσικώνδιεργασιών. Αποτέλεσμα, συχνά- πυκνάνα ξεσπούν κρίσεις διατροφικές, όπωςεκείνη με τις τρελές αγελάδες ή τα βέλ-γικα χοιρινά, αλλά και επιδημικές κρί-σεις όπως η γρίπη των πουλερικών, ο ιόςέμπολα κλπ

δ.Στο γεγονός ότι ο κυριαρχικός ρόλοςπου αποδίδεται στο συγκεντρωμένο κε-φάλαιο, αγνοεί ότι στο πλαίσιο των πο-λυπολικών σύγχρονων κοινωνιών ση-μαντικό ρόλο διαδραματίζουν πλήθοςδιαμορφώσεων, όπως είναι τα γραφει-οκρατικά δίκτυα, οι κινήσεις πολιτών,ιδεολογικά δίκτυα όπως η εκκλησία,αλλά ακόμα και στοιχεία του φυσικούπεριβάλλοντος, όπως οι αλλαγές στοκλίμα, οι σεισμοί κλπ. Υποστηρίζει λοι-πόν η οικοαριστερά ‘οτι η διαστρωμά-τωση των σύγχρονων κοινωνιών εκφρά-ζεται όχι μονάχα στα επίπεδα της οικο-νομίας, της πολιτικής και της ιδεολο-γίας, αλλά και στο επίπεδο των σχέσεωντου ανθρώπου με τη φύση.

Οι κριτικές παρατηρήσεις που μόλιςμας σκιαγράφησες, μας δίνουν τη δυνα-τότητα να μιλήσουμε για μια οικοαρι-στερή διακυβέρνηση;

Αναμφισβήτητα, ναι. Και για να γίνωπιο σαφής, η κριτική της οικοαριστεράςανοίγει τρία καίρια πολιτικά ζητήματα:

(α) Πώς, εν όψει της διαμόρφωσης πε-ριβαλλοντικών πολιτικών, τα εθνικάκράτη μπορούν σε συνθήκες περιορισμέ-νης ισχύος να συντονίσουν την παρέμ-βαση κρατικών υπηρεσιών όπως ταυπουργεία, με τα ενδιαφέροντα επαγγελ-ματικών φορέων (αγροτικοί, αλιευτικοί,προμηθευτικοί κ.ά. συναιτερισμοι)καιτον αυξημένο ρόλο μη κρατικών φορέωνόπως οι ΜΚΟ, διεθνικά μορφώματαόπως η UNEP κλπ.

(β) Ή να απαντήσουν στο ερώτημαποια είναι η θέση στον κοινωνικό συσχε-

τισμό των νέων θεσμικών φορέων, όπωςτο WWF.

(γ) Ενα άλλο ζήτημα αφορά στο γεγο-νός ότι το περιβαλλοντικό κόστος φορ-τώνεται σχεδόν αποκλειστικά στις τοπι-κές κοινωνίες, (δες πχ Πτολεμαΐδα), τακέρδη όμως μεταφέρονται αλλού, ενώκαι οι αποφάσεις λαμβάνονται κεντρικά.Εκτός όλων των άλλων, λοιπόν, το οικο-λογικό πρόβλημα επανατοποθετεί και τοζήτημα των σχέσεων ανάμεσα στο το-πικό, το εθνικό, το διακρατικό, το περι-φερειακό και το παγκόσμιο.

Πέρα από την ανάδειξη των δυνατοτή-των, έχει η οικοαριστερά να παρουσιάσεικαι συγκεκριμένες προτάσεις διακυβέρ-νησης;

Η απάντησή μου είναι αδίστακτα κα-ταφατική. Η οικοαριστερά προβάλλει ωςαδήριτη την ανάγκη να μειωθεί η χωρικήκλίμακα της περιβαλλοντικής διακυβέρ-νησης, καθώς και την ανάγκη να δημι-ουργηθούν οικολογικά δίκτυα τοπικήςεμβέλειας, που όμως θα διαθέτουν στρα-τηγικό ρόλο σχετικά με την τοπική δια-χείριση. Ένας τέτοιος θεσμός περιβαλ-λοντικής διακυβέρνησης υπήρξαν και οιΦορείς ∆ιαχείρισης, η σημασία τωνοποίων αγνοήθηκε από την αριστερά,υπερεκτιμήθηκε όμως από τις συστημι-κές δυνάμεις που έσπευσαν να τους πε-ριθωριοποιήσουν.

Πώς θα μπορούσε η αριστερά να αξιο-ποιήσει αυτούς τους φορείς εν όψει μιαςεναλλακτικής διαχείρισης;

Και μόνο από τη συγκρότησή τουςπροκύπτει η εναλλακτικότητα αυτώντων μορφών διακυβέρνησης. Πρόκειταιγια ετερογενή δίκτυα, που συγκροτούν-ται από άλλα επιμέρους δίκτυα ή και φο-ρείς που δραστηριοποιούνται τοπικά.Άλλα από αυτά τα επιμέρους δίκτυα,όπως το WWF, η Ορνιθολογική Εταιρεία,η ΜΟΜ κλπ. , ανήκουν στη σφαίρα τηςκοινωνίας των πολιτών και υποστηρί-ζουν το οικολογικώς ορθό, άλλα, όπωςοι τοπικές συνεταιριστικές οργανώσεις,εκπροσωπούν τοπικές παραγωγικέςδραστηριότητες και εκφράζουν το οικο-νομικώς ορθό, άλλα αποτελούν διαμορ-φώσεις της τοπικής κοινωνίας (πολιτι-στικοί φορείς,διαμερίσματα, δήμοι, νο-μαρχίες) και εκτος των άλλων συνει-σφέρουν στη διαπραγμάτευση το ηθικώςορθό και μερικά ανήκουν στο κεντρικόκράτος και εκπροσωπούν το πολιτικώςορθό. Εντέλει, ο Φορέας ∆ιαχείρισηςείναι ένα υβρίδιο, που μπορεί να αποτε-λέσει αυτόνομο συγκρουσιακό χώρο πο-λυεπίπεδης εκπροσώπησης, όπου δημι-ουργούνται συνθήκες έντιμης και επίμο-νης διαπραγμάτευσης των κοινωνικώνδιαφορών. Πρόκειται για ένα μοντέλοδιακυβέρνησης που δίνει έμφαση στηνανάδειξη της διαφωνίας ως βασικούστοιχείου κατανόησης της πραγματικό-τητας και λήψης αποφάσεων, που μπο-ρεί να αποτελέσει πρότυπο συγκρουσια-κής πλην όμως παραγωγικής διακυβέρ-νησης.

•

Στις Σκουριές της Χαλκιδικής ήταν από τις λίγες φορές εκείνες που η οικολογία,η τοπική κοινωνία και η αριστερά βρέθηκαν αμέσως από την ίδια πλευρά.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ME TON ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΓΙΩΡΓΟ ΣΤΑΜΟΥ

Η οικολογική πολιτικήδεν είναι ταξικά ουδέτερηΣε μια εποχή που η φύση υποβαθμίζεται σε υπηρέτη της κερδοφορίας, συζητάμε τη δύσκοληκαι τόσο αναγκαία σχέση οικολογίας και αριστεράς με τον καθηγητή στον Τομέα Οικολογίαςτου Τμήματος Βιολογίας του Α.Π.Θ., Γιώργο Στάμου

2222 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

Το θεμέλιο τηςκοινωνικήςσυγκρότησης και ζωήςείναι η διάσταση τηςκυριαρχίας, η διαίρεσησε κυρίαρχους καικυριαρχούμενους. Ηόποια ενδεχόμενηατομική απόδραση απότην κατάσταση τουκυριαρχούμενου καιένταξη στις γραμμέςτων κυριάρχων δεναναιρεί, αλλάεπιβεβαιώνει τη βασικήδιχοτομία.

“

Τη συνέντευξη πήρε ο Θ. Μιχόπουλος

Στο βιβλίο σας σημειώνετε ότι οι κυ-βερνήσεις καλλιεργούν στην κοινωνία –και σ’ ένα βαθμό έχουν καταφέρει να τηνεμπεδώσουν οι πολίτες- νοοτροπία υπο-ταγής.

Οι πρόσφατες απόπειρες των κυβερ-νώντων να προβάλουν μια μικρή δόσηπαλαιοκομματικής παροχολογίας (υδρο-γονάνθρακες, μείωση του ΕΦΚ στο πε-τρέλαιο θέρμανσης, κ.ά.) είναι περισπα-σμοί, «καροτάκια» που κυρίως βασίζον-ται στο «θα…», τη στιγμή που εδώ καιτόσο καιρό ο κυρίαρχος πολιτικο-μιντια-κός λόγος έχει υιοθετήσει ως μέθοδοδιακυβέρνησης το «τρέλαινε, διαίρει καιβασίλευε» ως νομιμοποίηση του μαστί-γιου -«πολιτική πυγμής» απέναντι σεοποιονδήποτε αντιστέκεται.

«∆ιπλός δεσμός»

Το «τρέλαινε» υλοποιείται μέσω μιαςπαρατεταμένης πολιτικο-μιντιακής κα-ταιγίδας που βομβαρδίζει τα μυαλά τωνπολιτών με τρία επάλληλα μηνύματα: Αναντισταθείς, χάθηκες (=χρεωκοπία,δραχμή, όλεθρος…). Αν υποκύψεις, χά-θηκες (=φτώχεια, ανεργία, μιζέρια, διά-λυση του Κράτους Πρόνοιας…). Και, τρί-τον, απαγορεύεται να σκεφτείς (=είναιμονόδρομος, αφού το είπε η τρόικα).Αυτό το επικοινωνιακό σύμπλεγμα ονο-μάζεται «διπλός δεσμός» και έχει ως συ-νέπεια την εμπλοκή της σκέψης και τηναποδιοργάνωση της ίδιας της ικανότη-τας να σκέφτεσαι. Συναντάται τυπικά σεοικογένειες που παράγουν ψύχωση.Στην πολιτική σφαίρα, υποβάλλει τονψυχισμό σε καταπονήσεις τόσο ακραίες,που στην Ελληνική πολιτική ιστορίαπροϋπήρξε μία και μοναδική φορά, στονΕμφύλιο, ενώ στην Ευρωπαϊκή πολιτικήιστορία ουδέποτε.

Το «διαίρει» υλοποιείται μέσω της συ-στηματικής, αδιάκοπης καλλιέργειαςτου επονομαζόμενου «κοινωνικού αυτο-ματισμού». Ο όρος, στην πολιτική τουχρήση, αντιπροσωπεύει ένα ακόμη πα-ραπλανητικό ιδεολόγημα, καλλιεργών-τας την ψευδαίσθηση ότι πρόκειται για«φυσικό φαινόμενο. Στην πραγματικό-τητα, όμως, είναι καρπός μιας επικοινω-νιακής πολιτικής που θέλει να μετατρέ-ψει τους ανθρώπους σε ποντίκια, ταοποία απλώς αντιδρούν σε εξωτερικάερεθίσματα τα οποία καταλλήλως τουςδιοχετεύουν οι ελέγχοντες τον δημόσιολόγο. Το πολιτικότατο αυτό «διαίρει»αποσκοπεί στην εμπέδωση συμπεριφο-ρών, στάσεων και νοοτροπιών που διέ-πονται από τη λογική «σώσε το τομάρισου, καθένας για πάρτη του, όλοι εναν-τίον καθενός, όλοι εναντίον όλων, φά’τους να μη σε φάνε». Προβάλλει, δη-λαδή, ως (τερατώδες) υπόδειγμα κοινω-νικής συμβίωσης το κατά ∆ιαβόλουευαγγέλιο, που έχει ως πυρήνα του τηνεντολή «μισείτε αλλήλους».

Το «βασίλευε», στο περιβάλλον που

διαμορφώνει η κοινωνική αλληλοφαγία,είναι το σκοπούμενο. Όχι χωρίς αποτέ-λεσμα, τουλάχιστον μέχρι τώρα.

«Μη σκέφτεσαι, βάρα!»

Γιατί, όμως, η κοινωνία εγκλωβίζεταιτόσο εύκολα; Γιατί τα κόμματα, που αν-τιδρούν στο μνημόνιο, δεν μπορούν ναπείσουν τη συντριπτική πλειοψηφία τηςκοινωνίας;

Η επικοινωνιακή καταιγίδα του «δι-πλού δεσμού» προκαλεί διανοητική εμ-πλοκή. Αυτή, μαζί με συγκεκριμέναβαριά αρνητικά συναισθήματα (από-γνωση, ανήμπορη οργή, άλογος φόβος,αγωνιώδης αναμονή), εμπεδώνουν το«πένθιμο μούδιασμα», που αποδίδει τοειδοποιό ψυχολογικό στίγμα της παρού-σας κρίσης. Κρίση η οποία δεν είναιμόνο οικονομική, αλλά ολικό κοινωνικόγεγονός, που θίγει όλες τις πτυχές τουπροσωπικού βίου των ανθρώπων και τηςψυχονοητικής και θεσμικής της πλαι-σίωσης. Η κοινωνία αντιστάθηκε κιακόμη εστιακά αντιστέκεται όπως μπο-ρεί: Η μετακίνηση της Αριστεράς στοεπίκεντρο της πολιτικής ζωής είναι χα-ρακτηριστική εκδήλωση. Ας διευκρινί-σουμε, ωστόσο, εδώ ότι η ραγδαία ενί-σχυση του νεοναζισμού δεν αντιπροσω-πεύει υπέρβαση, αλλά απολυτοποίησητου «διπλού δεσμού», εφόσον η πολιτικήστάση που υποδεικνύει στους απεγνω-σμένους συνοψίζεται στο «μη σκέφτε-σαι, βάρα!» –δηλαδή, στην παραπέρα εμ-πέδωση της διανοητικής εμπλοκής.

Ο αντιπολιτευτικός λόγος δεν κατορ-θώνει να προκαλέσει μεταγραφή τηςκοινωνικής πανωλεθρίας των πολλών σεπολιτικό ρεύμα για περισσότερους απόένα λόγους. Ωστόσο, αποφασιστικήείναι η ανασταλτική λειτουργία μιας πα-ραδοχής που λανθανόντως οργανώνειτον πολιτικό λόγο της αντίστασης στηνκυρίαρχη προπαγάνδα. Πρόκειται γιατην παραδοχή ότι αν απευθυνθείς στουςανθρώπους με συγκεκριμένα επιχειρή-ματα, διανθισμένα με συναισθηματικέςπαροτρύνσεις του τύπου «ο λαός πρέπεινα ξεπεράσει τον φόβο κλπ», τότε αυτοίθα καταλάβουν και θα κάνουν τις ευ-κταίες πολιτικές επιλογές. Μια τέτοιαπαραδοχή προφανώς ποτέ δεν ισχύειστην πολιτική επικοινωνία, όπου φαντα-σιώσεις, πάθη και συμφέροντα τροφο-δοτούν στρεβλές αναπαραστάσεις τηςπραγματικότητας, καθώς και «ακατα-νόητη» υποταγή των κυριαρχουμένωνστα κελεύσματα των κυριάρχων, ακόμηκι αν αυτή η υποταγή σημαίνει χειροπια-στή βλάβη και ζημία των καλώς νοουμέ-νων συμφερόντων όσων υποτάσσονται.Όμως, ειδικά στις συνθήκες διανοητι-κής εμπλοκής και ψυχικού μουδιάσμα-τος, ακόμη και τα καλύτερα επιχειρή-ματα και τα πιο φορτισμένα συναισθη-ματικά μηνύματα δεν μπορούν να γρά-ψουν στο μυαλό των ανθρώπων. Μεαπλά λόγια: Αν το μυαλό δεν είναι σεθέση να σκεφτεί, τότε ό,τι κι αν λες μάλ-

λον πάει χαμένο.

«Ο άλλος θα με φάει»…

Σ’ αυτή τη βαριά μηχανική προστίθεν-ται μια σειρά ιστορικές διεργασίες, πουέχουν εσωτερικευθεί ως ψυχοδιανοητι-κές δομές, όπως: Η διάλυση του νοήμα-τος των λέξεων μέσω του πολιτικού καιδιαφημιστικού λόγου. Η αποσύνθεσητου νοήματος των πραγμάτων στο περι-βάλλον του καταναλωτικού ναρκισσι-σμού («καμαρώνω επειδή καταναλώνω»)που κατέφαγε τα σπλάχνα μιας κοινω-νίας πεινασμένης για υλικά αγαθά καιαναγνώριση. Η εμπέδωση από τους κυ-βερνώντες του συστήματος των συνενο-χών («άρπαζε κι άσε τους άλλους ν’ αρ-πάζουν»). Η πραγματική όσο και αδια-νόητη εμπειρία της κρίσης, όπου κάθελογής απειλές, υπαρκτές ή φανταστικές,οξύνονται στο έπακρο και ο άλλος προσ-

Ο ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΗΣ Ν. ΣΙ∆ΕΡΗΣ ΜΙ ΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Η Ευρώπη βιώ νει έναν ιδιότυπο πόλεμοΗ πολιτική που ασκείται σήμερα είναιψυχολογικός πόλεμος όπου επικρατεί όποιοςκατορθώσει να δημιουργήσει ισχυρήπεποίθηση, αλλά και φόβο. Αντίδοτο αποτελείη επιστροφή στους ανθρώπους, που σημαίνειανασυγκρότηση του κοινωνικού δεσμού καιτης ανθρώπινης σχέσης. Η συστηματικήπροσπάθεια να οικοδομηθούν τα “εμείς” και ηδημιουργία δικτύων έμπρακτης αλληλεγγύης.

Μ’ έναν προβοκατόρικο τίτλο –«Τοκατά διαβόλου ευαγγέλιο»- οψυχίατρος και ψυχαναλυτής ΝίκοςΣιδέρης στο νέο του βιβλίοκαταπιάνεται με την πολιτικήψυχολογία της κρίσης. Σήμερα,όπως σημειώνει, βιώνουμε μιακοινωνία βαθιά διαιρεμένη πουκαλείται να αποχαιρετήσει τη«μεγάλη αυταπάτη» -τη «βαριάβιομηχανία» του λάιφ στάιλ, την«εύκολη» κοινωνική άνοδο, τονεύκολο πλουτισμό μέσωκρατικών/κοινοτικών πόρων, τουδεύτερου αυτοκίνητου και τουεξοχικού, τη λογική «άρπαξε καιάφησε τους άλλους να αρπάζουν». Ταερωτήματα που επικρατούνδιεθνώς –προκαλώντας καιαμηχανία- αφορούν τη στάση τωνΕλλήνων, το γιατί δεν εξεγείρονται.Ο Ν. Σιδέρης, μέσα από το βιβλίοτου, απαντά σ’ αυτά τα ερωτήματα,με πολιτικούς όρους,χαρακτηρίζοντας την κατάσταση τηνοποία βιώνουν οι Έλληνες με τηνέκφραση «πένθιμο μούδιασμα». Έναπολιτικό βιβλίο για την πολιτικήψυχολογία της κρίσης.

“Πρόκειται γιαταξικό πόλεμο”…

Το ότι ο πόλεμος είναι ησυνέχιση της πολιτικής μεάλλα μέσα είναι γνωστό,

τουλάχιστον ως αφορισμός τουΚλαούζεβιτς. Λιγότερο γνωστός, κιακόμη πιο λίγο αντικείμενοστοχασμού και επίγνωσης, είναι οσυναφής αφορισμός του Μάο Τσε-Τούνγκ ότι ο πόλεμος είναιαιματηρή πολιτική και η πολιτικήαναίμακτος πόλεμος. Η δε αποφυγήαυτής της θεώρησης και τουστοχασμού που επιβάλλει είναισυμπτωματικό παράγωγο τηςιδεολογίας «πολιτική = βιομηχανίασυναίνεσης», που προωθεί οκυρίαρχος δημόσιος λόγος στιςδυτικές κοινωνίες μετά τηνκατάρρευση του σοβιετικού μπλοκ.Αντί άλλου σχολίου: Όταν οπόλεμος έχει πια κριθεί, τότε, κατάτον Κλαούζεβιτς, ο επικρατών έχεικάθε συμφέρον να προπαγανδίζειτην ειρήνη, τη συμφιλίωση και τηαποφυγή της περαιτέρωσύγκρουσης. Και για αντιπαραβολή,δυο παραλλαγές στο ίδιο θέμα,όπως τις διατυπώνει ο άνθρωπος«ο οποίος ευρέως θεωρείται οεπιτυχημένος επενδυτής τουεικοστού αιώνα», Warren Buffet:«Αυτό που γίνεται, σίγουρα, είναιταξικός πόλεμος. Αλλά τον πόλεμοαυτό τον κάνει η δική μου τάξη, ηπλούσια τάξη, και τον κερδίζει»(New York Times 16/11/2006).«Πρόκειται για ταξικό πόλεμο. Ητάξη μου νικάει, αλλά δεν θαέπρεπε» (CNN, συνέντευξη στον LouDodos 25/5/2005).[απόσπασμα από το βιβλίο, σελ. 101

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 2233ΘΕΜΑΤΑ

λαμβάνεται ως απειλή. Και, μάλιστα,μέσα από το πρίσμα της αίσθησης «αάλλος τρώει» (με παράγωγό της τοεφιαλτικό «ο άλλος θα με φάει»…) πουαποτελεί τον πυρήνα της θεμελιακήςφαντασίωσης της νεοελληνικής κοινω-νίας. Ένα τέτοιο περιβάλλον καθολικήςδιάχυτης αρνητικότητας αποτελεί τονθρίαμβο του θανάτου, που έχει σαν πυ-ρήνα του τη διάλυση των δεσμών τόσομεταξύ των ανθρώπων, όσο και μεταξύτων παραστάσεων με τις οποίες προ-σπαθούν να συλλάβουν το τραυματικάαδιανόητο. Σε τέτοιες συνθήκες, λοιπόν,ο πόλεμος της σκέψης, που αντιπροσω-πεύει τον κεντρικό ψυχολογικό μηχανι-σμό της κρίσης, είναι εξαιρετικά δύ-σκολο να απολήξει σε ορθολογική καινηφάλια σκέψη. Συνεπώς, όσο ο λόγοςτης αντίστασης στο «τρέλαινε, διαίρεικαι βασίλευε» και στο «μισείτε αλλή-λους» δεν αποδομεί το «διπλό δεσμό»και δεν παρέχει στα μυαλά τη δυνατό-τητα να λειτουργήσουν και να σκεφτούν,η λίμναση της πολιτικής απήχησής τουκαι η αδράνεια των πληττομένων απότην κρίση θα διαθέτουν ισχυρές μηχανέςτροφοδοσίας τους.

Η κρίση είναι πόλεμος

Υποστηρίζεται ότι ο ανθρώπινος νους,ακόμη και αυτών που έχουν καταστρα-φεί, δυσκολεύεται να αποδεχθεί την ιδέαπως «η κρίση είναι πόλεμος».

Ο πολιτικός λόγος της μεταπολεμικήςδυτικοευρωπαϊκής συμβίωσης και τωνδιαδοχικών θεσμίσεών της (προφανώς,όχι εκ του μηδενός, αλλά ως παράγωγοισχυρών συλλήψεων της ιστορικήςπραγματικότητας από μεγάλους πολιτι-κούς νόες) βασίστηκε στην εξής ιδέα: Οπόλεμος μεταξύ ευρωπαϊκών κρατώνέχει απαγορευθεί και εξορκιστεί σε τέ-τοιο βαθμό, που εγγράφεται στην τάξητου αδιανόητου. Αυτή η θεμέλια ιδεολο-γική μυθοπλασία καλλιέργησε την αυτα-πάτη ότι οι διεθνείς σχέσεις, στο μέτροπου δεν πέφτουν σφαίρες και βόμβες,έχουν ουσιαστικά απαλλαγεί από τη δυ-νατότητα η συγκρουσιακή και ανταγωνι-στική τους διάσταση να εκβάλει στηνκοίτη του πολέμου. Όμως, η διάστασητου πολέμου μπορεί να ενδυθεί καιάλλες μορφές. Η θεμελιώδης φιλοσοφίατου πολέμου συνοψίζεται στην ακό-λουθη αρχή: Επιδιώκω την κυριαρχίαπροκαλώντας καταστροφές στον αντί-παλο και αποδεχόμενος και ο ίδιος ορι-σμένες καταστροφές ως τίμημα της επι-κράτησης. Οι σφαίρες δεν αποτελούνσυμφυές συστατικό της φιλοσοφίας τουπολέμου, ο οποίος μπορεί να διεξάγεταικαι με άλλα μέσα. Για παράδειγμα, η ενμια νυκτί καταστροφή του κυπριακούτραπεζικού συστήματος εικονογραφείανάγλυφα τη βιαιότητα που μπορεί ναχαρακτηρίζει τις πράξεις οικονομικούπολέμου. Ο δε μείζων πολιτικός Κων-σταντίνος Καραμανλής ο πρεσβύτερος(στη σελ. 199 του τόμου 6 του αρχείου

του) αποσαφηνίζει ότι η πολιτική είναιψυχολογικός πόλεμος όπου επικρατείόποιος κατορθώσει να δημιουργήσειισχυρή πεποίθηση, αλλά και φόβο. Αυτόπου βιώνει λοιπόν η Ευρώπη (και, τραγι-κότατα, χώρες όπως η Ελλάδα) είναι ηεφαρμογή της θεμελιώδους φιλοσοφίαςτου πολέμου στην οικονομική, πολιτική,αλλά και επικοινωνιακή σφαίρα –όπου ηπροπαγάνδα προ πολλού έχει προσλάβειχαρακτήρα επιχειρήσεων ψυχολογικούπολέμου εναντίον των πολιτών (πόλεμοςνεύρων, σπάσιμο του ηθικού, παραπλά-νηση και εξαπάτηση, διαίρει και βασί-λευε, ενοχοποίηση, τρομοκράτηση…).Και αυτή η ιδιότυπη, πλην ουσιαστικάπραγματικότατη, συνθήκη πολέμουδίχως σφαίρες αντιπροσωπεύει κάτι τοαδιανόητο και το ασύλληπτο για ταμυαλά των ανθρώπων.

Πολιτική με όρους ψυχιατρικής

Συνεχίζοντας σημειώνετε στο βιβλίοσας ότι η πολιτική υποταγής της κοινω-νίας επιχειρείται με βάση τη λογική τουπολέμου.

Το θεμέλιο γεγονός της κοινωνικο-πο-λιτικής οργάνωσης του δυτικού κόσμουείναι η διαίρεση σε κυρίαρχους και κυ-ριαρχούμενους. Οι κυρίαρχοι διαθέτουνκαι τα εργαλεία και την ετοιμότητα ναπροσφύγουν στη λογική του πολέμου (ηκαταστροφή ως τρόπος επικράτησης).Οι κυριαρχούμενοι, από την πλευράτους, αν και δεν έχουν την πολυτέλεια νατρέφουν αυταπάτες ως προς τη μεθοδο-λογία διακυβέρνησης, κατακυριάρχησηςκαι καθυπόταξής τους, είναι ευάλωτοιστα ιδεολογήματα και στην προπαγάνδαπου τους καλλιεργεί τέτοιες ψευδείςαναπαραστάσεις αποσπασμένες από τηνπραγματικότητα. Ένα από τα μεγάλαόπλα του ψυχολογικού πολέμου πουστοχεύει τον ψυχισμό των Ελλήνων σή-μερα είναι και η πάση δυνάμει διακίνησηορισμένων ιδεολογημάτων που υποστη-ρίζουν την «πολιτική πυγμής» των κυ-ριάρχων. Κοινός πυρήνας τους είναι ηψυχολογιοποίηση, έως και ψυχιατρικο-ποίηση, των κοινωνικών και πολιτικώνδιεργασιών. Τρία εύγλωττα παραδείγ-ματα: Η διάγνωση «παράνοια» που τίθε-ται στους Έλληνες από τον ΣτέλιοΡάμφο. Ο ισχυρισμός ότι δεν φταίει ηκρίση και η ιστορία, αλλά το ότι είμαστεκαταθλιπτικός λαός – κατά Γιωσαφάτ.Και, κορυφαίο, ότι οι Έλληνες είναινήπια που χρειάζονται κηδεμόνα –μεπροσφυγή στην ευρέως διακινούμενηαποστροφή του Καστοριάδη «μπορούμε,όμως, να πούμε ότι όλα αυτά τα επέβα-λαν στον ελληνικό λαό ερήμην του ελλη-νικού λαού; Μπορούμε να πούμε ότι οελληνικός λαός δεν καταλάβαινε τιέκανε; ∆εν ήξερε τι ήθελε, τι ψήφιζε, τιανεχόταν; Σε μιαν τέτοια περίπτωσηαυτός ο λαός θα ήταν ένα νήπιο… Ανόμως είναι νήπιο, τότε ας μη μιλάμε για∆ημοκρατία. Αν ο ελληνικός λαός δενείναι υπεύθυνος για την ιστορία του, τότε

ας του ορίσουμε έναν κηδεμόνα». Στο βι-βλίο μου τα ιδεολογήματα αυτά αποδο-μούνται λεπτομερέστατα και αναδει-κνύεται η βαθύτατα πολιτική λειτουργίατους ως εργαλείων διαβουκόλησης τωνπολιτών. Και τεκμηριώνεται η θεμελιώ-δης πραγματικότητα, ότι ένας λαός πουπαραπλανήθηκε από τα οικονομικο-κοι-νωνικά και πολιτισμικά προτάγματα τωνκυρίαρχων δεν είναι νήπιο που θέλει κη-δεμόνα, αλλά κυριαρχούμενος που θέλειχειραφέτηση. Είναι, υποθέτω, φανερή ηάβυσσος που χωρίζει μια τέτοια θεώ-ρηση από τα ιδεολογήματα των καθε-στωτικών διανοουμένων. Οι οποίοι, σετελική ανάλυση, μιλούν για την Ελλάδακαι τους Έλληνες χωρίς ν’ αγαπούν αυτότον τόπο και τους ανθρώπους του.

∆ίκτυα αλληλεγγύης

Υπάρχει αντίδοτο στις ακολουθούμε-νες πολιτικές;

Όλα όσα ζούμε και συζητάμε είναικαρπός της Ιστορίας. Η οποία, όσο καιαν ενοχλεί κάποιους, δεν έχει τελειώσει.Άρα, αντίδοτο υπάρχει. Έχει δύο πυλώ-νες. Πρώτο, έναν πολιτικό λόγο ο οποίοςνα αποδομεί το διπλό δεσμό και να προ-τείνει ένα συγκεκριμένο σχέδιο ενερ-γείας για την υπέρβαση της κρίσης. ∆εύ-τερο, μια διανοητική και ηθική μεταρ-ρύθμιση, που κύρια συστατικά της είναι:Μια θεραπεία αλήθειας μέσα από τηναποκατάσταση του νοήματος των λέ-ξεων και την επώδυνη, αλλά λυτρωτικήαυτογνωσία –η οποία, ωστόσο, δεν ση-μαίνει αυτομαστίγωση αλλά επίγνωση.Και επιστροφή στους ανθρώπους, πουσημαίνει ανασυγκρότηση του κοινωνι-κού δεσμού και της ανθρώπινης σχέσης(που τόσο βάναυσα κακοποιεί το κατά∆ιαβόλου ευαγγέλιο), με όλους τους τρό-πους, όπου, ωστόσο, δεσπόζει η συστη-ματική προσπάθεια να οικοδομηθούν τα«εμείς» και η δημιουργία δικτύων έμ-πρακτης αλληλεγγύης. Με μια κουβέντα,το αντίδοτο στο «μισείτε αλλήλους»είναι η υπεράσπιση ενός δημοκρατικούανθρωπισμού, σε όλα τα πεδία.

Βοηθά σ’ αυτό το γεγονός ότι σήμερατα κριτήρια διχοτόμησης της κοινωνίαςέχουν διαφοροποιηθεί πλήρως από τηνεποχή του «λαός και Κολωνάκι»;

Κοιτάξτε. Για να ξεφύγουμε από τη δε-σποτεία της μεγάλης αυταπάτης του κα-ταναλωτικού ναρκισσισμού, είναι ανα-γκαίο να εμπεδώσουν όλοι εκείνοι πουδεν έχουν την πολυτέλεια να τρέφουν τέ-

τοιες αυταπάτες, επειδή τις πληρώνουντραγικά, το εξής: Το θεμέλιο της κοινω-νικής συγκρότησης και ζωής είναι η διά-σταση της κυριαρχίας, η διαίρεση σε κυ-ρίαρχους και κυριαρχούμενους. Η όποιαενδεχόμενη ατομική απόδραση από τηνκατάσταση του κυριαρχούμενου και έν-ταξη στις γραμμές των κυριάρχων δεναναιρεί, αλλά επιβεβαιώνει τη βασική δι-χοτομία. Η δε πολιτική μεταγραφή τηςθεμελιώδους αυτής διχοτομίας και αντί-φασης συναρτάται άμεσα και με το ση-μαίνον «λαός» και με την κοινωνικο-πο-λιτική κατηγορία και συλλογικότητα(«εμείς») στην οποία παραπέμπει αυτότο σημαίνον και τα παράγωγά του. Εξ ουκαι, όπως αναλύεται στο βιβλίο, ηάκριτη υιοθέτηση του μειωτικού σημαί-νοντος «λαϊκισμός» εγκλωβίζει την αρι-στερά στα ιδεολογικά σχήματα των κυ-ριάρχων και, κατ’ αυτό τον τρόπο, οι λέ-ξεις της πριονίζουν τις ιδέες της.

Ο Θεόςξεχωρίζειτους δικούς του

Για να καταπνίξει την αίρεσητων Καθαρών (Cathares) στηνOccitanie (Γαλλικός Νότος), ο

λεγάτος του Πάπα Αρνό Αμορί (Ar-naud Amaury) διοργάνωσε το 1209Σταυροφορία και πολιόρκησε τηνπόλη Μπεζιέ (Beziers). Κατά την κα-τάληψη της πόλης, οι σταυροφόροιεπιδόθηκαν σε όργιο σφαγών και λε-ηλασιών και τελικά πυρπόλησαν τηνπόλη. Ο γερμανός μοναχός και χρο-νικογράφος Σεζέρ ντε Χάιστερμπαχ(Cesaire de Heisterbach), λίγα χρόνιααργότερα, έγραψε ότι ο Αρνό Αμορίείπε στους σταυροφόρους του:«Massacrez-les, car le Seigneur con-nait les siens» -ήτοι «Σφαγιάστετους, καθόσον ο Κύριος γνωρίζειτους δικούς του». Η φράση αυτή,παρά την ελλιπή ιστορική τεκμη-ρίωση ως προς το εάν πράγματι ει-πώθηκε έτσι [διεσώθη και] η ιστο-ριογραφία και η πολιτική θεωρίαδιέσωσαν και μετέδωσαν αυτόν τονλόγο με τη μορφή «Touez-les tours,Dieu reconnaitra les siens», που ση-μαίνει «Σκοτώστε τους όλους, οΘεός θα αναγνωρίσει τους δικούςτου» […] Τι άλλο χαρακτηρίζει καιτην υπουργική πολιτική φιλοσοφίααπό τα ανωτέρω; Της αρκεί η Κρίσητου Κυρίου (τρόικα που δεν θέλειμείωση του φόρου). Και δεν αφήνεικανένα επιζώντα, εξασφαλίζονταςέτσι ότι οι μεν λαθρέμποροι δεν θαωφεληθούν, οι δε πισινόπληκτοι θαπληρώσουν ακριβά το χόμπι τους –για να μάθουν!

[απόσπασμα από το βιβλίο, σελ. 49]

Ο ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΗΣ Ν. ΣΙ∆ΕΡΗΣ ΜΙ ΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Η Ευρώπη βιώ νει έναν ιδιότυπο πόλεμοΗ κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά ολικόκοινωνικό γεγονός, που θίγει όλες τις πτυχές τουπροσωπικού βίου των ανθρώπων και τηςψυχονοητικής και θεσμικής της πλαισίωσης. Ηκοινωνία αντιστάθηκε κι ακόμη εστιακάαντιστέκεται όπως μπορεί.

“

2244 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ηδιαδήλωση που γίνεται κάθεχρόνο στα εγκαίνια της ∆ΕΘδίνει πάντα αφορμές για συζητή-

σεις. Από τη μια, είναι σημαντικός οχρόνος που πραγματοποιείται, τις πρώ-τες μέρες του Σεπτέμβρη, γιατί αποτελείτο εναρκτήριο κινηματικό «λάκτισμα»για τους επόμενους μήνες, μετά τηναναγκαστική ανάπαυλα για τα μπάνιατου λαού. Από την άλλη, η επετειακήεπαναληπτικότητά της έχει δημιουργή-σει προβληματισμούς για την αποτελε-σματικότητα των κινητοποιήσεων καιτην έκπτωσή τους σε ένα τυπικό καισυμβατικό φθινοπωρινό ραντεβού τωνσυνδικάτων και της αντιπολίτευσης. Γιατην φετινή διαδήλωση της ∆ΕΘ μπο-ρούμε να κάνουμε τις παρακάτω παρα-τηρήσεις:

• Επαναλήφθηκε πάλι το ανέξοδοσυνδικαλιστικό σταρ-σίστεμ, με τα κεν-τρικά συνδικαλιστικά στελέχη να μο-

στράρουν μπροστά στα πανό και να κά-νουν βαρύγδουπες δηλώσεις στα ΜΜΕ.Είναι προκλητικό, κυρίως από την ανυ-πόληπτη και συμβιβασμένη ΓΣΕΕ, ναπλειοδοτεί αγωνιστικά στην διαδήλωσητης ∆ΕΘ, ενώ δεν έχει τολμήσει να ορ-γανώσει ούτε μια σοβαρή κινητοποίησητων εργαζομένων απέναντι στη συνεχήλαίλαπα των κυβερνητικών μέτρων, πουέχουν αποκαθηλώσει πλήρως κάθε ερ-γασιακό δικαίωμα. Η καλλιέργεια επαγ-γελματιών συνδικαλιστών, τις περασμέ-νες δεκαετίες, έδωσαν την δυνατότηταστο πολιτικά ανυπόληπτο πλέονΠΑΣΟΚ να διατηρεί ακόμη των έλεγχοτων συνδικαλιστικών ομοσπονδιών καινα ποτίζει με το πασοκικό δηλητήριοτου συμβιβασμού το συνδικαλιστικό κί-νημα Το κρίσιμο ερώτημα που παραμέ-νει αναπάντητο είναι το εξής: ως πότε οΣΥΡΙΖΑ θα συμμετάσχει σ’ αυτή την πα-ρακμή, θα ανέχεται την βαθιά αλλο-

τρίωση του επαγγελματικού συνδικαλι-σμού και εν μέρει θα την αναπαραγάγει;

• Οι πολλές αποκλίνουσες πορείες,φέτος είχαμε 5 προσυγκεντρώσεις, επα-ληθεύουν για πολλοστή φορά το «ανά-δελφον» της αριστεράς. Την πλέον γρα-φική περίπτωση αποτελεί η διπλή υπό-σταση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με το ΝΑΡ νακάνει επίδειξη δύναμης στην συγκέν-τρωση της εξωκοινοβουλευτικής αρι-στεράς στην Καμάρα και το ΣΕΚ να συμ-μετέχει στην συγκέντρωση των ΓΣΕΕ-Α∆Ε∆Υ στο άγαλμα του Βενιζέλου!

• Το πιο ζωντανό και δυναμικό μπλοκήταν, χωρίς αμφιβολία, το κινηματικόμπλοκ ενάντια στις εξορύξεις χρυσού.Πρωταγωνιστές οι εξεγερμένοι κάτοικοιτης Χαλκιδικής συνοδευμένοι κι από πο-λίτες άλλων νομών όπου προετοιμάζον-ται εξορύξεις, απλός κόσμος κι όχι μόνοοι γνωστές φάτσες που συναντούμε σεκάθε διαδήλωση, με έντονη παρουσίαγυναικών, νέων παιδιών, με παλμό καιπρωτοτυπία στα συνθήματά τους. Χαρα-κτηριστική μορφή, ο σωματώδης παπάςπου κρατούσε το πανό των Σερραίων κα-τοίκων με το σύνθημα: «Ούτε με σφαί-ρες – εξόρυξη στις Σέρρες». Η πορεία,την οποία ακολουθούσαν οι εργαζόμενοιχωρίς αφεντικά της ΒΙΟ.ΜΕ. κι ο αντιε-ξουσιαστικός χώρος, είχε σαφή ποι-οτικά χαρακτηριστικά, σε αντίθεση με

τη στρατικοποιημένη περιχαράκωση τουΠΑΜΕ, τη δασκαλίστικη καθοδήγησητων επικεφαλής του ΝΑΡ και υποτονικήσυμβατικότητα της πορείας ΓΣΕΕ –Α∆Ε∆Υ.

• Αξιοσημείωτη ήταν η πολυπληθήςσυμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ, με δεκάδεςπανό τοπικών οργανώσεων απ’ όλη τηνΕλλάδα. Για πρώτη, ίσως, φορά δόθηκεμια σαφής εικόνα μεγάλου, οργανωμέ-νου κόμματος. Η απουσία του ΑλέξηΤσίπρα, λόγω του αμφιλεγόμενου ταξι-διού του στο «φόρουμ του Κόμο», σχο-λιάστηκε ποικιλοτρόπως. Πιθανόν, ηεπικοινωνιακή ομάδα του περιβάλλον-τός του που επέλεξε αυτό το ταξίδι νασχεδίασε και τις αφίσες με το προφίλτου Αλέξη που γεμίζουν τις τελευταίεςμέρες την Θεσσαλονίκη, προετοιμάζον-τας την επίσκεψή του στη ∆ΕΘ. Το κακόείναι ότι, παρά τα όσα νομίζαμε ότι εί-χαμε κατακτήσει εδώ και τόσα χρόνιασχετικά με την προβολή της συλλογικό-τητας κι όχι των προσώπων, αποδεχό-μαστε πλέον ως φυσιολογική την ηγε-τική, επικοινωνιακή καμπάνια και τηνπροσωποπαγή κομματική λειτουργία.Μιθριδατισμός ή «Σώσε με, δώσ’ μου ναπιω το δηλητήριο», που έλεγεκι η Ρίτα Σακελαρίου!

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Τα παραλειπόμενα της ∆ιεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης

Εγκλωβισμένοι βρίσκονται περισσό-τεροι από 370.000 εμπόρους καιελεύθερους επαγγελματίες. Ο ένας

στους δύο από τους περίπου 780.000ασφαλισμένους του Οργανισμού Ασφά-λισης Ελεύθερων Επαγγελματιών(ΟΑΕΕ), μετά τη δραματική συρρίκνωσητων δραστηριοτήτων τους εξαιτίας τωνμέτρων - «γκιλοτίνα» της τελευταίας τε-τραετίας, θέλει αλλά δεν μπορεί να κλεί-σει (!) την επιχείρησή του όντας «χαμέ-νος στα χρέη» του, τα οποία κάθε μήνααυξάνονται όλο και περισσότερο.

«Η κατάσταση στην οποία έχουν πε-ριέλθει οι περισσότεροι από τους μικρο-μεσαίους είναι δραματική. Πολλοί έμπο-ροι, για παράδειγμα, ήδη έχουν φτάσειστην οικονομική κατάρρευση και θέλουννα κλείσουν αλλά δεν μπορούν», αναφέ-ρει στην «Εποχή» μια εξ αυτών, η κυρίαΚατερίνα Βενιώτη. «Εκτιμώ ότι τουλάχι-στον ο ένας στους δύο από αυτούς πουσήμερα εξακολουθούν να φαίνονται ότιείναι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ δεν προ-χωρούν σε διακοπή δραστηριοτήτωνεπειδή δεν μπορούν να ρυθμίσουν –πολύπερισσότερο να εξοφλήσουν- τα χρέηπρος τα ασφαλιστικά ταμεία, την εφορίακαι, φυσικά, δεν μπορούν να καταβάλ-λουν το ΦΠΑ της αξίας των εμπορευμά-των τους» διευκρινίζει η κα. Βενιώτη.Επισημαίνει, μάλιστα, ότι πολλοί μικρο-μεσαίοι, στην προκειμένη έμποροι,έχουν κλείσει τα μαγαζιά τους. Όμως,επειδή δεν μπορούν να ικανοποιήσουναυτά τα προαπαιτούμενα, έχουν βάλει ταυπολειπόμενα εμπορεύματα τους σεαποθήκες.

«Έτσι, τυπικά φαίνονται να ασκούνδραστηριότητα. Ωστόσο, στην πραγματι-κότητα έχουν βάλει “λουκέτο” με τα υφι-στάμενα χρέη τους, μήνα με το μήνα, νααυξάνονται όλο και περισσότερο» προ-σθέτει η κυρία Βενιώτη η οποία, από τηθέση του μέλους του τμήματος μικρομε-σαίων ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με άλλους συναδέλ-φους της, στέλνει προς κάθε κατεύ-θυνση το εξής μήνυμα: «μπροστά σε

αυτή τη λαίλαπα, όλοι πρέπει να είμαστεενωμένοι. Για το λόγο αυτό, στις 28 Σε-πτεμβρίου, στο ξενοδοχείο “Νόβους” κα-λούμε όλους τους ελεύθερους επαγγελ-ματίες και εμπόρους για να ανταλλά-ξουμε απόψεις και να ενισχύσουμε τα αι-τήματα μας. Οι καταστάσεις επιβάλλουνυπερβάσεις και εμείς ξέρουμε καλά ότιόταν κάποιος πνίγεται, δεν τον ενδιαφέ-ρει τι χρώμα θα έχει το σωσίβιο που θατον σώσει».

Η ΓΣΕΒΕΕ επιβεβαιώνει

Τις εκτιμήσεις των μικρομεσαίων επι-βεβαιώνει ένας εκ των πιο ισχυρών φο-ρέων εκπροσώπησης τους, η ΓΣΕΒΕΕ,μέσω πρόσφατης έρευνας του Ινστιτού-του Μικρών Επιχειρήσεων (ΙΜΕ – ΓΣΕ-ΒΕΕ). Σύμφωνα με τα συμπεράσματατής, το επόμενο εξάμηνο, περίπου μίαστις δύο επιχειρήσεις μικρού και με-σαίου μεγέθους, αντιμετωπίζουν από αρ-κετά έως πολύ τον κίνδυνο «λουκέτου».Το γεγονός αυτό έρχεται ως φυσική συ-νέπεια όσων έλαβαν χώρα το αμέσωςπροηγούμενο χρονικό διάστημα, με τις 6στις 10 μικρομεσαίες να έχουν παρου-σιάσει επιδείνωση των εργασιών τους.Σημειώνεται ότι, ήδη, το 41,7% των μι-κρομεσαίων επιχειρήσεων έχει καθυστε-

ρούμενες οφειλές προς τον ΟΑΕΕ. Απόαυτές, σε ποσοστό 34,7% εκτιμάται ότιδεν θα μπορέσουν έως το τέλος τουέτους να ανταποκριθούν ούτε στις φο-ρολογικές τους υποχρεώσεις.

Ρυθμίσεις - «φιάσκο»και πλειστηριασμοί ενόψει

Η κατάσταση στην οποία έχουν πε-ριέλθει οι μικρομεσαίοι στο πλαίσιο τηςπροώθησης των μνημονιακών «μεταρ-

ρυθμίσεων» που στηρίζουν ξεκάθαρα τιςμεγάλες πολυεθνικές, επιβεβαιώνεταιαπό την παταγώδη αποτυχία των ρυθμί-σεων χρεών - «φιάσκο» προς τα ασφαλι-στικά ταμεία. Στον ΟΑΕΕ, για παρά-δειγμα, 659.000 από το σύνολο των υφι-στάμενων, περίπου, 780.000 ασφαλισμέ-νων οφείλουν συνολικά 9,1 δισ. ευρώ.

Όμως, σε ρύθμιση έχουν υπαχθείμόλις 40.000 οφειλέτες, δηλαδή μόλις τα554 εκατ. ευρώ από το συνολικό χρέος!Οι υπόλοιποι 610.000 δεν μπορούν,πλέον, να καταβάλλουν ούτε κάποιες δε-κάδες ευρώ το μήνα. Πολλοί δε από αυ-τούς, σύντομα θα αντιμετωπίσουν τονκίνδυνο του πλειστηριασμού.

Ήδη, από το Κέντρο Είσπραξης Ασφα-λιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) έχουν απο-σταλεί 64.267 ειδοποιήσεις. Στην πα-ρούσα φάση, όπως αναφέρουν κύκλοιτης αγοράς, παρά τα ειδοποιητήρια, οιπλειστηριασμοί έχουν «παγώσει» καιδιενεργούνται με το «σταγονόμετρο», κα-θαρά για πολιτικούς λόγους, μπροστάστο ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών.Όμως, αποτελεί δεδομένο μνημονιακόστόχο η έναρξη τους, όταν οι συνθήκεςτο επιτρέψουν…

Νάσος Χατζητσάκος

Χαμένοι στα χρέη370.000 μικρομεσαίοι επιχειρηματίες

∆ευτέρα 15 Σεπτεμβρίου

** Συζήτηση με θέμα «Οι «προνομιούχοι«του χθές, στις γαλέρες των ολιγαρχώντων ΜΜΕ σήμερα» διοργανώνει η ΟΜ ΜΜΕτου ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης στις 6 μ.μ., στηνΕΡΤ3. Μιλούν οι Ζ. Κωνσταντοπούλου καιΑ. Νταρζάνου.

** Παρουσίαση του βιβλίου του ∆ημήτρηΨαρρά («Η Χρυσή Αυγή μπροστά στη δι-

καιοσύνη») διοργανώνει το ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, στις 7 μ.μ., στο αμφιθέατρο9,84 στην Τεχνόπολη. Μιλούν οι Β. Γεωργιάδου, Θ. Καμπαγιάννης, Κ. Παπαϊωάννου καιΤ. Χριστοδουλοπούλου.

Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου

** Εκδήλωση με θέμα «Αρχαιολογία και πολιτική: Ιδεολογική εκμετάλλευση και πο-λιτικές σκοπιμότητες στην αρχαιολογική έρευνα» διοργανώνει στις 7.30 μ.μ. η λέσχη«Εκτός Γραμμής» (Στρατηγοπούλου 7 και Μαυρικίου). Μιλούν οι Στ. Γκότσης, ∆. Κου-τσούμπα και ∆. Πλάντζος.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟεκδηλώσεων“

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 2255ΜΟΥΣΙΚΗ

Τη συνέντευξη πήρε η Ζωή Γεωργούλα

Πώς θα χαρακτήριζες το είδος τηςμουσικής που γράφεις;

Αν πρέπει όντως να την χαρακτηρίσωκάπως, θα έλεγα σύγχρονο ελληνικό πα-ραδοσιακό ροκ ή ελληνικό ροκ με παρα-δοσιακά όργανα. Και ο Νικόλας ο Άσι-μος ροκ έπαιζε, αλλά δεν θα χαρακτή-ριζα τον ήχο του ως ηλεκτρικό.

Το σάζι πώς το διάλεξες;Ξεκίνησα με κιθάρα ψάχνοντας πα-

ράλληλα και τα ανατολίτικα όργανα.Πρώτα έμαθα το ούτι και στη συνέχειαανακάλυψα το σάζι, του οποίου αγνο-ούσα την ύπαρξη. Αγόρασα ένα, αφούήταν αρκετά φθηνό, και κόλλησα.Επειδή έχω παρελθόν ροκ, το σάζι μουθυμίζει ηλεκτρική κιθάρα. Ειδικά στοτούρκικο παίξιμο, το σάζι είναι μοναχικόκαι στιβαρό όργανο, τα δίνεις όλα. Εκεί-νοι χτυπούν και το όργανο ενώ παίζουν.

Όταν γράφεις τραγούδια, ποιο όργανοχρησιμοποιείς;

Κιθάρα και σάζι βασικά, αλλά έχω γρά-ψει και με άλλα όργανα. Αυτός είναι ολόγος που μου αρέσει να καταπιάνομαιμε διαφορετικά όργανα, γιατί κάθε όρ-γανο σου βγάζει κάτι άλλο. Το πρώτο όρ-γανο που έχω παίξει είναι φυσαρμόνικα.

Θεωρείς ότι το να γράφει κάποιος τρα-γούδια είναι ταλέντο ή είναι κάτι που κα-τακτιέται με την τριβή και το χρόνο;

Η γνώμη μου είναι ότι είναι έμφυτο.Τι σε εμπνέει για να γράψεις;Συνήθως γράφω όταν είμαι μόνος και

μελαγχολικός. Η έμπνευση προκύπτειαπό αρνητικά συναισθήματα και γι’ αυτόίσως καμιά φορά τα αποζητάμε κιόλας.Eπίσης, μικρότερος, όταν έπρεπε να δια-βάσω, μου ερχόταν να γράψω μουσική.

Η κρίση αποτελεί ερέθισμα;Βέβαια, είπαμε όλα τα αρνητικά! Η

δεύτερη δισκογραφική δουλειά μου είναιπιο ροκ και αυτό δεν νομίζω ότι είναι τυ-

χαίο.Γιατί επέλεξες να λες εσύ τα τραγού-

δια που γράφεις;Ξεκίνησα να τραγουδώ στα ντέμο για

τα τραγούδια που έγραφα. Ωστόσο,επειδή πολλοί τραγουδοποιοί τραγου-δούν τα τραγούδια τους, πήρα κι εγώ τοθάρρος. Άλλωστε ποτέ δεν μου άρεσανοι καλογυαλισμένες φωνές, προτιμώ μιαακατέργαστη φωνή. Το σημαντικό είναιη ψυχή που βάζεις στην ερμηνεία. Είναιένας δρόμος που τον άνοιξαν τραγουδο-ποιοί όπως ο Μάνος Λοΐζος. Αν, όμως,αισθανθώ ότι κάποιο τραγούδι δεν μουπάει ή δεν μπορώ να το πω, ζητάω απόκάποιον τραγουδιστή να το πει. Το έχωκάνει αυτό με τον Γιάννη Χαρούλη, τηνΦωτεινή Βελεσιώτου, τον Ψαραντώνη,την Μαρίνα ∆ακανάλη και άλλους.

Νομίζεις ότι υπάρχει ακόμα λόγος ναβγαίνουν cd ή έχουν αντικατασταθεί απότο διαδίκτυο, ως τρόπος προώθησης τηςμουσικής;

Νομίζω ότι ακόμα υπάρχει λόγος,αλλά όχι όπως παλιότερα. Χρειάζεται ηεπίσημη έκδοση για να μπορούν να παι-χτούν τα τραγούδια στο ραδιόφωνο -όσουπάρχει και αυτό ακόμα. Προσωπικά,έχω ανάγκη το χειροπιαστό, το αισθάνο-μαι σαν ολοκλήρωση μιας δουλειάς. Επί-σης, αισθάνομαι σημαντικό να προτείνωμια σειρά για να ακούσει κάποιος τα τρα-γούδια της δουλειάς μου. Είναι μια ενό-τητα, ένας ολόκληρος κόσμος το cd.

Έχεις κάνει ενδιαφέροντα βίντεο γιαμια σειρά από τραγούδια, χρησιμοποι-ώντας animation.

Προσπαθούμε να προσέχουμε τα βιν-τεάκια μας, γιατί ξέρουμε ότι πια ο πε-ρισσότερος κόσμος ακούει τα τραγούδιααπό το you tube. Σκεφτόμαστε, μάλιστα,κάποια στιγμή στις παραστάσεις μας νατα προβάλλουμε με προτζέκτορα.

Το να μιλήσουμε για κρατική πολιτικήστον πολιτισμό είναι μάλλον αστείο.

Εσύ, ως νέος καλλιτέχνης, έχεις βρεικάπου, από κάποιο δήμο ίσως, υποστή-ριξη με όραμα;

Είναι δύσκολη η κατάσταση, αλλάυπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις που εντυ-πωσιάζουν. Για παράδειγμα, ο δήμοςΚαρπενησίου κάνει πολύ καλή δουλειά:τα τελευταία δύο ή τρία χρόνια διοργα-νώνουν σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεωνσε πολλά χωριά της επικράτειας τουδήμου. Λειτουργούν πολύ οργανωμένακαι αποκεντρωτικά. Εμείς παίξαμεφέτος σε χωριά όπου ο κόσμος άκουσεμε ενδιαφέρον και ενθουσιασμό το πρό-γραμμά μας.

Ελπίζεις σε κάτι διαφορετικό από τουςδήμους, τώρα με την αλλαγή του αυτοδι-οικητικού χάρτη;

Μακάρι να δούμε τα πράγματα να αλ-λάζουν.

Τι συμβαίνει με τους χώρους για ζων-τανές μουσικές παραστάσεις -στηνΑθήνα, αλλά και στην επαρχία-, μοιάζεινα εκλείπουν;

Υπήρξαν κατάλληλοι,προσεγμένοι και ζεστοίχώροι, χωρητικότητας πε-ρίπου 100 ανθρώπων,όπως ο Πυρήνας, που ήτανφωλιά για τους νέους καλ-λιτέχνες. Όλα αυτά τα μα-γαζιά έχουν πλέον κλείσειστην Αθήνα. Είναι δύ-σκολα τα πράγματα στουςχώρους των ζωντανών πα-ραστάσεων, έχουν μείνειμόνο δυο - τρεις μεγάλοιχώροι.

Εσύ λειτουργείς ως τρίασε ένα, όπως πολλοί νέοικαλλιτέχνες, δηλαδήκαλλιτέχνης, μάνατζερτου εαυτού σου και γρα-φίστας;

Εγώ κάνω και τον ηχο-

λήπτη..! Το πράγμα είναι πολύ δύσκολοκαι, σαν να μην έφτανε, ήρθε και η εφο-ρία να προστεθεί. Πραγματικά δεν είναιδουλειά μας να κλείνουμε παραστάσειςκαι δεν πρέπει να

κάνουμε εμείς και αυτό το κομμάτι τηςδουλειάς. Ωστόσο, και τα γραφεία προ-ώθησης είχαν ξεφύγει ως προς τα χρή-ματα που ζητούσαν. Είμαι πολύ τυχερόςγιατί έχω ένα δικό μου άνθρωπο να κάνειαυτήν τη δουλειά για εμάς.

Μπορείς τελικά να επιβιώσεις οικονο-μικά ως τραγουδοποιός ή χρειάζεται νακάνεις και δεύτερη δουλειά;

Κάνω και δεύτερη δουλειά, διδάσκωσε μουσικά σχολεία ως αναπληρωτής.Αν δεν είχα αυτή τη δουλειά δεν θαέβγαινε…

Πώς είναι η εμπειρία της διδασκαλίας;Μου αρέσει πάρα πολύ. Νομίζω ότι τα

παιδιά σήμερα είναι πιο προβληματι-σμένα, πιο ώριμα. Αισθάνομαι ότι υπάρ-χει ελπίδα.

Γράφω κυρίως μεκιθάρα και σάζι, αλλάέχω γράψει και με άλλαόργανα. Αυτός είναι ολόγος που μου αρέσεινα καταπιάνομαι μεδιαφορετικά όργανα,γιατί κάθε όργανο σουβγάζει κάτι άλλο.

“

Ροκ ψυχή με παραδοσιακήπροσέγγισηΣυνέντευξη με τον τραγουδοποιό Βαγγέλη ΚαζαντζήΟ νέος τραγουδοποιός Βαγγέλης Καζαντζής έχει ήδηδύο δίσκους στο ενεργητικό του, «Της γης το μυστικό»(2010) και «Έξω απ’ τα μέτρα» (2014), με μουσική που οίδιος θα την χαρακτήριζε ελληνικό ροκ με παραδοσιακάόργανα. Στις δουλειές αυτές ανταποκρίθηκαν στοκάλεσμά του συνεργάτες όπως ο ΚωνσταντήςΠιστιόλης, ο Γιάννης Χαρούλης, ο Ψαραντώνης, ηΜαρίνα ∆ακανάλη, o Γρηγόρης Κλιούμης, ενώ στουςστίχους συνεργάζεται με τον Γιώργο Γκώνια, αλλά καιμε τους Μιχάλη Μπουρμπούλη, Ασκληπιάδα Κυριακού,Βασίλη Μανέλα.

Στις καλοκαιρινές του παραστάσεις συνεργάστηκε μετην Φωτεινή Βελεσιώτου σε ένα σχήμα με πολύενδιαφέροντα όργανα και άκουσμα: Ο ∆ημήτρηςΜπρέντας στο κλαρίνο, την γκάιντα και το καβάλ, οΓιώργος Μαγαλιός σε παραδοσιακά κρουστά, ο∆ιονύσης Μακρής στο κοντραμπάσο και ο ίδιος οΒαγγέλης Καζαντζής στη δωδεκάχορδη κιθάρα και τοσάζι, δημιούργησαν έναν ατμοσφαιρικό και συνάμαεπιβλητικό ήχο. Αυτό το σχήμα θα συνεχίσει τιςπαραστάσεις και το χειμώνα, αρχής γενομένης με ταδύο πρώτα Σάββατα (4 και 11) του Οκτώβρη, στο

Ρυθμός Stage. Ενώ, την Τετάρτη 17 του Σεπτέμβρημπορείτε να ακούσετε τον Βαγγέλη στους Θεσσαλούς.Αφορμή για τη συνομιλία μας ήταν μια από αυτές τιςκαλοκαιρινές παραστάσεις του. Τα τραγούδια του έχουνμια πηγαία ορμή, ίσως αυτή που μπορούν ναπεριγράφουν τα παραδοσιακά όργανα όταν καλούνται ναερμηνεύσουν ροκ ήχους. Μιλήσαμε για μια σειράζητήματα που απασχολούν τους νέους καλλιτέχνες, γιατη μελαγχολία που αποζητά η σύνθεση, αλλά και για τηνεπιλογή του να τραγουδά, αυτός κυρίως, τα τραγούδιαπου γράφει.

2266 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΘΕΑΤΡΟ

Το ερώτημα που τίθεται είναι η ίδια η έννοιατης ανθρωπινότητας. Ο Πενθέας αποτελείσύμβολο του έλλογου ανθρώπου, σύμβολο

του πολίτη. Άντρας πάνω στην ακμή της ηλικίαςτου και άρχοντας μιας πόλης που έχει οργανωμένηπολιτική ζωή, θεσμούς και νόμους, αρνείται τονάλογο κόσμο των παθών και των ενστίκτων, τηνυποταγή σε μια έννοια του θείου που επαναφέρειτον άνθρωπο στις ζωικές του ρίζες. Που καταστρέ-φει μ’ ένα λόγο την ανθρωπινότητα. Αντίθετα, τονκόσμο του ∆ιονύσου εκπροσωπούν οι γεροντότεροι,που τιμούν τα πατροπαράδοτα και τα ταυτίζουν μετη σοφία (στχ. 200), σύμβολα αυτοί ενός κόσμου χα-μένου στο μυθικό, στο θαυμαστό και το ανεκλά-λητο, το τερατώδες. Ο ιδρυτής της Θήβας, Κάδμος,και ο μάντης Τειρεσίας –αυτός που υπήρξε άντραςκαι γυναίκα διαδοχικά μέσα στο ίδιο σώμα. Έναςκόσμος μαγείας και συντήρησης, γήινος και χθό-νιος μαζί (τη χθόνια φύση του ∆ιονύσου έδειξε καλάστο βιβλίο της «Ο ∆ιόνυσος και η θεά Γη», η Μαρία∆αράκη), στον οποίο κυριαρχούν οι γυναίκες, αυτέςπου δεν είναι πολίτες, δεν έχουν πολιτικά δικαιώ-ματα και υποχρεώσεις. Ο Ευριπίδης είναι σκεπτικι-στής, αν όχι άθεος. ∆εν είναι μισογύνης κατά πώςλανθασμένα τον θέλει μια παράδοση, είναι όμως άν-θρωπος του καιρού και του τόπου του, και μέσα απότην ιστορική του εμπειρία ορίζει την έννοια του πο-λίτη.

Έτοιμοι να δεχθούμε το «θαύμα»

Η κοινωνία των ανθρώπων, η κοινωνία της λογι-κής ερμηνείας των πραγμάτων, των θεσμών και τωννόμων ο κόσμος, απέναντι στη φύσιν, είναι δύ-σκολη και εύθραυστη. Οι άνθρωποι είναι έτοιμοιπολύ γρήγορα να απαρνηθούν τους κουραστικούςσυλλογισμούς και τον έλεγχο των συμπερασμάτωντους, τη συμπερίληψη στην προσπάθεια ερμηνείαςπολλών και διαφορετικών παραμέτρων που οδη-γούν σε πολλές εναλλακτικές λύσεις, από τιςοποίες πρέπει κάθε φορά με συνέπεια να επιλεγεί ηκαλύτερη. Είναι έτοιμοι να δεχτούν το θαύμα. Αςδιακινδυνεύσουμε μια αναλογία με τη σύγχρονηεποχή: όλες αυτές οι θεωρίες συνωμοσίας, τα μυ-στικά σχέδια, η καταφυγή σε μια υποβαθμισμένηθρησκευτικότητα όπου το θείο και το ιερό παίζουνμικρό ρόλο, οι αποκρυφιστικές οργανώσεις με πο-λιτικές βλέψεις (ξεχνάμε συχνά το αποκρυφιστικόκομμάτι των ναζιστικών θεωριών και την επιρροήπου ασκεί), ακόμα και η ιδεολογία μιας παντοδύ-ναμης αποϊδεολογικοποιημένης επιστήμης ασκούντρομερή γοητεία και έρχονται να αντικαταστήσουντο δύσκολο κόσμο της λογικής σκέψης και ερμη-νείας των φαινομένων. ∆εν θα επεκταθούμε στηνανάπτυξη της αναλογίας.

Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται και το ολί-σθημα του Πενθέα: δεν φτάνει ως το τέλος, δενυπερασπίζεται ως το τέλος τον κόσμο του. Αμφι-βάλλει. Ζητά να δει την άλλη πλευρά, ταλαντεύεται.Και τιμωρείται. Ο κόσμος του ∆ιονύσου είναιάγριος, ορμητικός, ενστικτικός. ∆εν είναι ένας κό-σμος ελεύθερου ερωτισμού. Είναι ο κόσμος που κα-ταλύει τα μεγάλα ταμπού του πολιτισμού: ανθρω-ποφαγία, ωμοφαγία, αιμομιξία. Που καταλύει ταόρια των αντιθέτων. Μπροστά του υποχωρεί και ηΆρτεμη και η Αφροδίτη.

Οι «Βάκχες» γράφτηκαν στο τέλος της ζωής τουΕυριπίδη, παραστάθηκαν μάλιστα το 405 π.Χ., μετάτο θάνατό του. Λίγο καιρό μετά έληξε και ο Πελο-ποννησιακός πόλεμος αφήνοντας πίσω του μιαπληγωμένη Αθήνα, μια αποδυναμωμένη Ελλάδα, τομεγάλο θεσμό της αρχαίας Ελλάδας, την πόλη-κρά-τος, σε πτωτική πορεία και το όνειρο της δημοκρα-τίας σχεδόν αποσαθρωμένο. Ο άγριος ∆ιόνυσος τωνΒακχών είχε νικήσει. «Αλλά Πενθέως η τάλαιν’ έχωκάρα», αναφωνεί η Αγαύη συγκλονισμένη, όταν,

καθώς συνέρχεται, βλέπει να κρατά στα χέρια τηςτο κεφάλι του παιδιού της, ξεριζωμένο από το σπα-ραγμένο του σώμα. Η συνείδηση της πράξης έρχε-ται, όταν είναι πια πολύ αργά.

Αναποφάσιστη παράσταση

Στην παράσταση της Άντζελας Μπρούσκουυπήρχε μια συνέπεια στην επιλογή της ετεροβαρούςερμηνείας προς την πλευρά του ∆ιονύσου κι αυτόεγγράφεται στα θετικά της παράστασης, που, ομο-λογουμένως, είχε καλές προθέσεις, αλλά σ’ αυτέςέμεινε. Η σκηνοθέτρια ήταν αναποφάσιστη: να προ-τιμήσει τη γυναικεία οπτική, την πολιτική, την ψυ-χολογική; Κάτι άλλο; Όλα μαζί;

Όμως υπήρχαν και σοβαρές παρερμηνείες.Όποια κι αν είναι η ερμηνευτική θέση, τίποτε δενδικαιολογεί ένα Πενθέα με σκευή και παρουσία φα-νατισμένου στρατοκράτη. Ο Άρης Σερβετάλης δια-θέτει πλούσια εκφραστικότητα και ασύγκριτη σω-ματική κίνηση, εδώ ωστόσο καθηλώθηκε σε μιααμήχανη ερμηνεία, πολύ υψηλότονη στην αρχή -πα-ρουσιαστικό, κοστούμι και εκφορά του λόγου πα-ρέπεμπαν σε έργα πολιτικής επιστημονικής φαντα-σίας του τύπου «Εμείς» του Ζαμιάτιν- η οποία γρή-γορα χαμήλωνε τους τόνους και άφηνε αδικαιολό-γητη στα μάτια του θεατή τη μεταστροφή. Η ΑγλαΐαΠαππά ήταν ένας εξίσου αμήχανος ∆ιόνυσος, πουδυσκολευόταν να διαχειριστεί τα θηλυκά στοιχείαστην ερμηνεία της και δεν έβρισκε τρόπο να απε-λευθερώσει τα αρσενικά. Κατά στιγμές, ωστόσο,πασπάλιζε το λόγο με μια υπόγεια, ελαφρώς θυμω-μένη ειρωνεία, που έδινε ενδιαφέρουσες υποδηλώ-σεις. Η Αγαύη της Άντζελας Μπρούσκου δεν απέ-διδε την εκρηκτική βακχεία που απαιτείται για ναδικαιολογηθεί ο σπαραγμός και η ωμοφαγία, πολύπερισσότερο η ακούσια παιδοκτονία. Ήταν πειστι-κότερη, όμως, μετά την αποκάλυψη. Η χρήση τουμικροφώνου (επιτέλους γιατί; συνηθισμένο πια,άκομψο και βαρετά αναμενόμενο) «έκοψε» γρή-γορα τις τραγικές νότες του Κάδμου, οδηγώνταςτον Γιώργο Μπινιάρη, ακόμα και μετά την απελευ-θέρωσή του από αυτό, σε μια ερμηνεία που αδι-κούσε και τον ήρωα που ερμήνευε και τις δυνατό-τητες του καλού ηθοποιού. Ο Χορός, αποτελούμε-νος από άντρες και γυναίκες μαζί για να φανεί τοφυλετικό επίπεδο των Βακχών, ήταν ένα αρκετά δυ-νατό σημείο της παράστασης. Ειδικά επειδή δενπλεόναζε ο ερωτισμός, που χρησιμοποιούν λανθα-σμένα πολλοί σκηνοθέτες (επιμέλεια: Ερμής Μαλ-κότσης). Τα κοστούμια παρέπεμπαν διαρκώς, αλλάη παραπομπή χανόταν ολοένα, γιατί δεν υπήρχε συ-νέπεια και αιτιολόγηση στην επιλογή. Κορυφαίο εν-δυματολογικό ατόπημα η Βάκχη του Πενθέα με τοστενό φόρεμα και τις πέρλες… Ενδιαφέρουσα ημουσική του ∆ημήτρη Καμαρωτού, γινόταν έναςηχητικός χώρος μέσα στον οποίο διαδραματίζονταντα γεγονότα. Η μετάφραση του Γιώργου Χειμωνάείναι μνημείο λόγου, μια πραγματική διατριβή στηνποιητική μεταφορά και ανάδειξη του αρχαίου λόγουστη νεοελληνική γλώσσα.

Μαρώ Τριανταφύλλουmaro33@otenet.gr

Η δυσκολία της ερμηνείας των Βακχών είναι γνωστή. Οι “Βάκχες” δεν είναι ανοιχτές σε ερμηνείες με τον τρόπο που είναιάλλες τραγωδίες. Είναι επικίνδυνα ερμητικές, γι’ αυτό το ερμηνευτικό σχήμα που θα επιλέξει ένας σύγχρονος σκηνοθέτηςοφείλει εδώ να έχει μεγαλύτερη συνοχή, συνέπεια, ολοκληρωμένη φιλοσοφική θεώρηση και βαθιά γνώση του αρχαίουκόσμου και των ιδιαιτεροτήτων της αρχαίας θρησκείας, ιδία της πολιτικής θρησκείας της Αθήνας (όπως την ανέλυσεευφυώς ο Ρόμπερτ Πάρκερ στο βιβλίο του “Η θρησκεία στην αρχαία Αθήνα”). Ίσως γιατί ο Ευριπίδης αγγίζει τοσυγκλονιστικό πυρήνα του υπαρξιακού ερωτήματος και επιχειρεί να το συνδέσει με την πολιτική οργάνωση τηςκοινωνίας. Πόσο πιο δύσκολο στοίχημα θα μπορούσε να βάλει ένας ποιητής;

ΑΠΟ

ΤΗ

Ν Π

ΛΕΥΡ

Α ΤΟ

Υ Θ

ΕΑΤ

Η

Η κοινωνία των ανθρώπων, ηκοινωνία της λογικής ερμηνείας, τωνθεσμών και των νόμων, απέναντι στηφύσιν, είναι δύσκολη και εύθραυστη.Οι άνθρωποι είναι έτοιμοι πολύγρήγορα να απαρνηθούν τουςσυλλογισμούς και τον έλεγχο τωνσυμπερασμάτων τους.

“

«Αφέντης μουο ∆ιόνυσος, όχι η Θήβα»Oι «Βάκχες» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Άντζελας Μπρούσκου

Νίκη Τρουλλινού«Το τελευταίο καλοκαίριτης αθωότητας»Εκδόσεις ΕστίαςΜάρτιος 2014

ΗΝίκη Τρουλλινού έχει ήδη συμ-πληρώσει είκοσι συναπτά έτησυγγραφικής παρουσίας, καθώς

το πρώτο βιβλίο της εκδόθηκε το 1995αλλά περιείχε πεζά ήδη δημοσιευμένα.Τον Μάρτιο του 2007, όταν συμπλήρωνεμία διαφορετική εικοσαετία, εκείνη τηςμάχιμης δικηγορίας, και το γράψιμο ανα-βαθμιζόταν γι’ αυτήν από ερασιτεχνικήσε κύρια ενασχόληση, δήλωνε σε συνέν-τευξή της ότι “αγαπά το διήγημα”. Πρό-σθετε, μάλιστα, πως νομίζει ότι ταιριά-ζει στον χαρακτήρα της, τονίζοντας,“Είναι τα μικρά πράγματα που προτιμώ”.Κι όμως, παρ’ ελπίδα, το επόμενο βιβλίο,που εκδόθηκε Ιανουάριο 2009, ήταν μυ-θιστόρημα. Με αυτό φαίνεται πως άνοι-ξαν οι πόρτες του μεγάλου εκδοτικούοίκου, που “δύσκολα εκδίδει διηγή-ματα”, όπως παρατηρούσε στην προανα-φερθείσα συνέντευξη. Οπότε, βρέθηκεκι αυτή, έστω και λίγο καθυστερημένα,“στον αστερισμό του μυθιστορήματος”,που τότε πίστευε και ορθά ότι ζούσαμε.Αν ως κριτήριο ληφθεί η κριτική υπο-δοχή, αυτή η πρώτη μεταπήδηση από τοδιήγημα στο μυθιστόρημα θα μπορούσενα θεωρηθεί επιτυχημένη.

Ωστόσο, παρότι το επόμενο βιβλίοτης, με τα τρέχοντα στάνταρ, σχετικάαργεί, εκδίδεται εφέτος, δηλαδή μετάπέντε έτη, χρονική απόσταση που προοι-ωνίζεται μυθιστόρημα, αυτό είναι συλ-λογή διηγημάτων. Όπου, και πάλι αλλά-ζει ο εκδότης. Αυτήν τη φορά, η υπο-δοχή υπερβαίνει σε θέρμη όλες τις προ-ηγούμενες, εκείνης του μυθιστορήματοςσυμπεριλαμβανομένης. Μέχρι που εκ-φράστηκε η άποψη ότι πρόκειται για μα-κράν το καλύτερο βιβλίο της, ενώ η ίδιααναφέρεται πλέον μεταξύ των αναγνωρι-σμένων μαστόρων του είδους διήγημα,διεκδικώντας σχεδόν τη μονοκρατορίατης θήλειας μαστόρισσας. Νεόκοπη κρι-τικός λογοτεχνίας, μάλιστα, συμπερι-λαμβάνει τη συλλογή στις λιγοστές που“ανανεώνουν την εμπιστοσύνη μας στοείδος του διηγήματος”. Βεβαίως, στονκαιρό της κρίσης, το κέλευσμα του “po-sitive thinking” και ως έξωθεν ερχόμενο,βρίσκει μεγάλη απήχηση, ιδιαίτερα ότανπρόκειται για συγγραφείς που έχουνεπαινεθεί στο παρελθόν, οπότε ο βιβλιο-παρουσιαστής που επείγεται διαβάζει τιςκριτικές αντί του έργου. Ωστόσο, κατάμία άλλη ανάγνωση, η επιστροφή τηςΤρουλλινού στο διήγημα, όπως επιγρά-φει τα πεζά της, προβληματίζει. Κατ’αρχήν, μπορεί να μην πρόκειται για επι-στροφή αλλά περί αγρανάπαυσης, εναναμονή ανάκτησης της γονιμοποιού δύ-ναμης, που απαιτεί ένας μυθιστορηματι-κός διάπλους. Άλλωστε, από τα συνο-λικά 21 πεζά, τα εννέα έχουν δημοσιευ-τεί εντός της ενδιάμεσης πενταετίας,αρχής γενομένης από την επομένη τηςέκδοσης του μυθιστορήματος. Είναι κιαυτός ένας τρόπος να διατηρεί κάποιοςσυγγραφέας την αναγνωρισιμότητά του.

Κυρίως, όμως, προβληματίζει το κατάπόσο πρόκειται για διηγήματα, όπωςήταν τα προηγούμενα δικά της πεζά, καιόχι για ιστορίες, από αυτές που βγαίνουνστα απόνερα ενός μυθιστορήματος.Οπότε αναφύεται και το γενικότερο ερώ-τημα, αν είναι δυνατόν ένας συγγραφέαςνα παλινδρομεί ανάμεσα στις δυο φόρ-μες. Με το πρόσφατο βιβλίο της, ηΤρουλλινού αριθμεί 50 διηγήματα καιένα μυθιστόρημα. Τα 29 προ μυθιστορή-ματος, μοιρασμένα σε τρεις συλλογές, τα21 μετά, σε μία συλλογή. Θα διακινδυ-νεύαμε την άποψη πως πρόκειται γιαιστορίες. Μάλιστα, θα προχωρούσαμεστην υπόθεση εργασίας ότι αυτό είναιεπακόλουθο της συγγραφής του μυθι-στορήματος. Με άλλα λόγια, διατεινόμα-στε, ότι άπαξ και κάποιος ενδώσει στημυθιστοριογραφία, η επιστροφή στο διή-

γημα είναι δύσκολη.Η Τρουλλινού, όπως παρατηρούσαμε

με αφορμή την πρώτη συλλογή διηγημά-των της, είχε δείξει ότι διαθέτει αίσθημααφηγηματικής οικονομίας διηγηματο-γράφου. Το κύριο χαρακτηριστικό ήτανο βραχύς λόγος, που δημιουργεί ατμό-σφαιρα και μετακενώνει αισθήματα, έτσιόπως πυκνώνει τις περιγραφές με τορήμα ή το ουσιαστικό στα νοούμενα, ήγέρνει προς τη μεταφορική σημασία τωνλέξεων, αφήνοντας τελικά αίσθηση έλ-λειψης. Με το μυθιστόρημα πέρασε σεένα λόγο αναλυτικό. Η χρήση παρόμοιουλόγου, που είναι πλησιέστερα στον κοινότρόπο διατύπωσης, κατά κανόνα παγιώ-νεται και ως ευχερέστερη. Εξ ου, και οιαπώλειες σεδιηγηματο-γράφους,εφόσον εν-δώσουν στιςσειρήνες τηςαγοράς. Στησυνέχεια,μπορεί ναγράφουνσύντομαπεζά, αλλάαυτά είναι“short sto-ries”, πουδιαφέρουναπό το μυθι-στόρημαμόνο ωςπρος τηνέκταση.

Στα πρόσφατα πεζά της Τρουλλινού,οι αφηγηματικοί τρόποι είναι μεν διαφο-ρετικοί, αλλά δείχνουν δουλεμένοι. Μετο κατάλληλο μοντάρισμα των επιμέ-ρους σκηνών, αποφεύγονται πλατει-ασμοί και συγκινησιακά κρετσέντα. Αυτήη συρραφή, που επιτρέπει χρονικά πη-δήματα, δίνει αίσθηση πύκνωσης, δια-φορετικού, όμως, τύπου από εκείνη τουδιηγήματος. Εδώ, πρόκειται μάλλον γιαεπινοήματα μοντερνίστικης μυθιστοριο-γραφίας. Ένα παράδειγμα επιτυχημένουμονταρίσματος συνιστά το ομότιτλο,πρώτο στην παράταξη, διήγημα της συλ-λογής. Σε άλλα, όπως το «Σκοτεινός θά-λαμος», η τεχνική δείχνει να πάσχει στηνεκτέλεσή της. Αλλά και το σχήμα λόγουτης μεταφοράς διαφοροποιείται. Στοδιήγημα, είναι σύνδρομο στοιχείο της ελ-λειπτικής αφήγησης, ενώ, στο μυθιστό-ρημα, συμβάλλει στην εκφραστική δύ-ναμη των περιγραφών, που κερδίζει έναπλατύτερο αναγνωστικό κοινό. Ένα πα-ράδειγμα παρόμοιου φορτισμένου λόγουαπό το «Πάμε μια βόλτα στο Κατίν»: “Οιοργανώσεις, που είχαν αλωνίσει κιόλαςτα στάχυα της νιότης τους”, γράφει γιατις κομματικές οργανώσεις με τηνοπτική ενός, περασμένα τα πενήντα,“δραπέτη στον λειμώνα των εξομολογή-σεων που αναμόχλευε παλιές ιστορίες”.Τον ίδιο στόχο έχουν και τα εμφατικά ξε-κινήματα ορισμένων ιστοριών, όπως το“Ήταν ο θάνατος που μας έφερε πάλικοντά” στο «Μεταφυσικές ακροβασίες».Όσο για την αίσθηση της έλλειψης, πουαφήνει το διήγημα, ουδόλως σχετίζεταιμε το “ανοιχτό τέλος”, κι αυτό ένα μον-τερνίστικο στοιχείο, που προτιμάται σεορισμένα πεζά της συλλογής. Κυρίωςεκείνα που δείχνουν σαν αφηγηματικέςπαρεκβάσεις ή επεισόδια του μυθιστο-ρήματος, επικεντρωμένα σε δευτερεύον-τες χαρακτήρες. Ή και κάποια άλλα, μεδομή σκαριφήματος, που θα μπορούσαννα απλωθούν σε νουβέλα ή, ακόμη, καισε μυθιστόρημα.

Πιθανώς και να μακρηγορούμε γύρωαπό την ειδολογική διαφορά διηγήματοςκαι ιστορίας, αλλά ο σκοπός είναικαλός. Αν μετριαστεί ο μύθος περί νέαςάνθησης του διηγήματος, μπορεί και νααναχαιτιστεί κάπως η πρόσφατη μόδατης διηγηματογραφίας. Κι αυτό, επειδή,με τα ψέματα και τα πες πες, τελικά θαπιστέψουμε ότι ζούμε στον φωτεινόαστερισμό του διηγήματος. Κατά ταάλλα, έχουν και οι ιστορίες, όπως κάθε

άλλο λογοτεχνικό είδος, ποιοτική δια-βάθμιση. Υπάρχουν επιτυχημένοι μυθι-στοριογράφοι, που βραβεύτηκαν για τιςιστορίες τους. Λ.χ., ο Μένης Κουμαντα-ρέας και η Ρέα Γαλανάκη. Το ίδιο μπορείνα συμβεί με την περίπτωση της Τρουλ-λινού, που με τις προηγούμενες συλλο-γές, εκείνες με τα διηγήματα, έμεινεστους επιλαχόντες της βραχείας λίστας.Άλλωστε, οι ιστορίες, τόσο με τον τρόπογραφής όσο και με την σαφώς διαγε-γραμμένη υπόθεση, έχουν το ατού να ελ-κύουν πλατύτερο αναγνωστικό κοινό.Γεγονός, που επηρεάζει τους κριτές,καθώς επιζητούν για τις επιλογές τουςτην έξωθεν καλή μαρτυρία. Αν και τε-λικά, μία καθοριστική παράμετρος είναι

το θέμα τουπρος βρά-βευση βι-βλίου.

Το θέμαστα βιβλίατης Τρουλλι-νού παραμέ-νει σταθερό.Ούτε στοπρόσφατοαλλάζει.Είναι ο επι-λεκτικός καιπερίπλοκοςτρόπος πουδουλεύει ημνήμη, μεμόνιμο δρο-μοδείχτη τοσυναίσθημα.

Μόνο που στην πρόσφατη συλλογή,όπως και στο μυθιστόρημα, η μνήμηεστιάζει σε συγκεκριμένη χρονική πε-ρίοδο, τα τέλη της ∆ικτατορίας και τηναρχή της Μεταπολίτευσης. Ούτε ο αφη-γητής αλλάζει, παρόλο που η αφήγησηδιαφοροποιείται. Άλλοτε σε πρώτο καιάλλοτε σε τρίτο πρόσωπο, με τον λόγονα μοιράζεται σε διαφορετικές γυναίκεςκαι άνδρες, αυτοί λιγότεροι, όλοι τουςπαραπλήσιας ηλικίας. Ωστόσο, υπάρχειπάντα σαν προέκταση της δικής τουςφωνής, εκείνη του αφηγητή, που απο-τιμά και ασκεί κριτική. Αυτό το διευκο-λύνει η δομή αρκετών ιστοριών σε δυοχρονικά επίπεδα, το τότε της νεότηταςκαι το τώρα. Στο πρόσφατο βιβλίο,ωστόσο, σαν να αλλάζει η σχέση αφη-γητή και προσώπων, καθώς εκείνος προ-βάλλει περισσότερο απόλυτος. Είτε εξω-ραΐζει είτε καταδικάζει καταστάσεις τοκάνει μετ’ επιτάσεως. Παράδειγμα: Προςηρωοποίηση χρησιμοποιείται μία φράσηκλισέ, “Οι παλιοί, οι μπαρουτοκαπνι-σμένοι του Πολυτεχνείου”. Προς χλεύηεπιστρατεύονται περιγελαστικά επίθετα,“Το άγγιγμα των Αγίων ΟλυμπιακώνΑγώνων τα στρίμωξε όλα στα μεταμον-τέρνα παπούτσια.” Καταλήγει, ωστόσο,ειρωνεία, η κριτική να έρχεται από τηγενιά που πρωταγωνίστησε στα χρόνιατης Μεταπολίτευσης.

Γνωστά πρόσωπα, όπως “ο σκηνοθέ-της των μεγάλων πλάνων που επέμενενα χώνει τα δάχτυλα στον τύπο των ήλωντης Ιστορίας”, και κυρίως, οι τόποι δενκατονομάζονται, αλλά δηλώνονται περι-φραστικά πλην όμως πεντακάθαρα. Στοναναγνώστη μυθιστορημάτων και ιστο-ριών δεν αρέσουν οι λογοτεχνίζουσες νύ-ξεις. Οι εκτενέστερες περιγραφές αφο-ρούν τόπους, με πρώτη και καλύτερη τηνΚρήτη, γενέτειρα της συγγραφέως. Εδώ,η αφήγηση γίνεται μακροπερίοδη, μόνοπου δεν έχει τη φιδίσια χάρη των αλλο-τινών περιγραφών. Η παράταξη τωνπροτάσεων έχει έναν τυποποιημένο χα-ρακτήρα, σχεδόν μηχανιστικό, με συνδε-τικό τις άνω τελείες. Συνήθως, και πάλιπρος μεγέθυνση των εντυπώσεων, χρη-σιμοποιείται ο πληθυντικός, καταλήγον-τας σε ξεφτισμένες φράσεις. Λ.χ., “κι ηγιαγιά, γυναίκα ταλαιπωρημένη από Κα-τοχές και ∆ικτατορίες, από διώξεις καισυμβιβασμούς...”

Εκτός από τις ιστορίες, που συγγε-νεύουν με το μυθιστόρημα, υπάρχει μία“σύντομη ιστορία” γραμμένη κατά πα-

ραγγελία με δοσμένο το θέμα και αρκε-τές άλλες, που, εν μέρει ή αποκλειστικά,αντανακλούν την οπτική του σημερινούευαισθητοποιημένου πολίτη. Στην κατάπαραγγελία, ζητήθηκε πεζό έως 300 λέ-ξεις που να στεγάζεται κάτω από τον γε-νικό τίτλο «Η δική μας Ελλάδα». Κατάτην συνοδευτική επεξήγηση του παραγ-γελιοδότη, που ήταν η Εταιρεία Συγγρα-φέων, θα έπρεπε, εν έτει 2012, “να δεί-χνει πως η χώρα μας έχει και τις φωτει-νές της πλευρές, έχει δηλαδή τις αντι-στάσεις της, την ιδιαίτερη ψυχή της”. Τοπεζό της Τρουλλινού, «Τα πορτοκάλιατου ∆αιδάλου», είναι μια ουτοπική φαν-τασίωση αλληλέγγυας συμπεριφοράς.Την προκάλεσε ένα τυχαίο συμβάν, πουέκανε τους ανθρώπους “να κοιταχτούνχωρίς τεθλασμένες”. Έχει τη χροιά πε-ρισσότερο παραμυθιού. Μόνο που ούτεκαν μικρά παιδιά δεν θα το πίστευαν. Βε-βαίως, τοποθετείται σε εμπορικό πεζό-δρομο της πόλης του Ηρακλείου, πουοδηγεί στην πλατεία Λιονταριών, όπουμπορεί οι άνθρωποι να προστρέχουνακόμη σε βοήθεια.

Κεντρικό πρόσωπο του κατά παραγγε-λία πεζού είναι ένας αχθοφόρος, πιθα-νώς παραγιός μανάβη, που αναφέρεταιως “παιδί, χωρίς όνομα, χωρίς τόπο προ-έλευσης”. Σε αυτήν τη συλλογή, κύριομέλημα της συγγραφέως φαίνεται ναείναι τα κοινωνικά προτάγματα, από τηνπροστασία των ζώων μέχρι τη συμπαρά-σταση στους μετανάστες. Σε ένα διήγημα(«Η Τόντο»), κυριαρχεί το σοκ που προ-καλεί βιαιοπραγία κατά γάτας, ανεξάρ-τητα αν αυτή κατούρησε τον θύτη. Σε έναάλλο («Σίδερα, παλιοσίδερα και άλλασυναφή»), σκύλος εμφανίζεται ως νοή-μονας σύντροφος και τηλεθεατής, παρα-καθήμενος του αφηγητή. Μεγαλύτερηείναι η παρουσία των μεταναστών: σετρία διηγήματα πρωταγωνιστούν και σετέσσερα εμφανίζονται ως δευτεραγωνι-στές. Ο αγλαϊσμός τους πλησιάζει εκεί-νον των ηρώων του Πολυτεχνείου, ανδεν τον υπερβαίνει, όταν γίνονται συγ-κρίσεις με τη συμπεριφορά των ντόπιων,όπως στο «Ακορντεόν ανάπηρο» ή στο«Η ξένη», που έχουν στόχο να εξάρουντην αξιοπρεπή και φιλική στάση τους.Στην κατακλείδα ενός άλλου διηγήματος(«Μικρές ιστορίες για όνειρα»), δίνονταισχεδόν επικές διαστάσεις στην “Αλβανήπαραδουλεύτρα, που με τα πόδια είχεπεράσει βουνά και διάσελα κάπου στα1990”

Σε αυτά τα διηγήματα, η συγκίνησηαφήνεται ανεξέλεγκτη, ανταμείβονταςόσες αγόρασαν το βιβλίο χάριν του τίτ-λου του, που υπόσχεται τη συναισθημα-τική φόρτιση του μπεστ σέλερ. Αν και τοβούρκωμα θα το φέρει η ιστορία του τυ-φλού μετανάστη στη Γερμανία από τηνΑνατολία και της Γερμανίδας πόρνης.Ένας λόγος παραπάνω, γιατί αγγίζει μίαάλλη ευαίσθητη χορδή, καθώς τιτλοφο-ρείται «1989» και τοποθετείται στο Κρόϊ-τσμπεργκ, προάστιο του ∆υτικού Βερο-λίνου που κυκλωνόταν ασφυκτικά απότο Τείχος. Κατά μία άποψη, παρόμοιεςιστορίες είναι αναμενόμενες από μίασυγγραφέα αριστερών καταβολών, όπωςη Τρουλλινού. Με τον εξόφθαλμο, όμως,τρόπο, που στήνονται, αφήνουν την εν-τύπωση ενός νέου τύπου διδακτισμού.Κάποτε, φτάνουν να αποδυναμώνουν καιτο λογοτεχνικό αποτέλεσμα. Μία από τιςπιο ενδιαφέρουσες ιστορίες της πρό-σφατης συλλογής, «Η φωτογραφία», θαμπορούσε να μείνει ανοιχτή σε διαφορε-τικές αναγνώσεις, αν δεν την περιόριζεη συγγραφέας στο γένος των Εβραίων,με το όνομα της ηρωίδας και μια κατα-κλείδια αναφορά. Έτσι, πάντως, το θε-ματικό φάσμα της συλλογής μεγαλώνει,εξισορροπώντας τα αλλοτινά δεινά μετις σημερινές ευαίσθητες περιοχές αντι-παράθεσης.

Μ. Θεοδοσοπούλου

1063 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 2277ΒΙΒΛΙΟ

Άλλοτε και τώρα

Ηράκλειο. Η Πλατεία Λιονταριών,εδώ προβάλλει η οδός ∆αιδάλου.

2288 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014MOYΣΙΚΗ

∆ώρος ∆ημοσθένους,«Let’s swing again»

Ο ∆ώρος ∆ημοσθένους μας προσκαλεί σεμια βραδιά κάτω απ’ τα αστέρια, γεμάτημουσική, χορό και… old fashioned glamour.Παρέα με τη χορευτική ομάδα Athens LindyHop και το γυναικείο φωνητικό σύ-νολο«1,2,3 Swing», ο ∆ώρος ∆ημοσθένουςθα τραγουδήσει ερωτικά ξένα και ελληνικάρετρό τραγούδια σε αισθαντικές τζαζ δια-σκευές και αστραφτερά swing από την άλληπλευρά του Ατλαντικού και θα μας ταξιδέ-ψει σε μια εποχή γεμάτη ερωτισμό, χάρη καιομορφιά. Swing σημαίνει αιωρούμαι, ταλαν-τεύομαι, ακριβώς γιατί η μουσική είναι χα-ρούμενη, γεμάτη ρυθμό και συνδυάζεται μετον αντίστοιχο χορό –το χορό που ζητούσεεκείνα τα χρόνια, ανάμεσα στα 1925 και1945, ευκινησία και φαντασία.

Θα θυμηθούμε επίσης τραγούδια αγαπη-μένα των Μουζάκη, Σουγιούλ, Γιαννίδη καιφυσικά θα χορέψουμε με μουσικές από τηνεποχή και την ατμόσφαιρα των κλαμπ τηςΝέας Υόρκης του Μεσοπολέμου.

Την Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου, στις 9μ.μ., στονκήπο του Μεγάρου Μουσικής. Προπώλησηεισιτηρίων: 7, πώληση εισιτηρίων κατά τηνείσοδο: 9 ευρώ.

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

lianam@otenet.gr

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η θρυλική «Μέδουσατης Σάρα Μπαράς

Ημεγαλύτερη χορεύτρια φλαμέγκο στον κόσμο σή-μερα, η διάσημη ισπανίδα χορεύτρια και χορο-γράφος Σάρα Μπαράς, με 40 συντελεστές, πα-

ρουσιάζει μια υπερπαραγωγή εμπνευσμένη από την ελ-ληνική μυθολογία με τίτλο «Μέδουσα». Για να θυμηθούμετο μύθο: η Μέδουσα, μία από τις τρεις αδερφές Γοργό-νες, ήταν μια πανέμορφη ιέρεια στο ναό της Θεάς Αθη-νάς. Ο Ποσειδώνας μαγεμένος από την ομορφιά της, τηνβίασε μεταμορφωμένος σε άλογο στον ιερό χώρο τηςΑθηνάς. Η θεά, εξοργισμένη με το γεγονός, καθώς δενμπορούσε να έρθει σε ρήξη με τον Ποσειδώνα, ξέσπασεπάνω στη Μέδουσα και την μεταμόρφωσε σε απεχθέςτέρας, που αντί για μαλλιά είχε φίδια. Η ασχήμια τηςήταν τέτοια, που όποιος την κοιτούσε στο πρόσωπο, πέ-τρωνε. Η Μέδουσα έγινε ο στόχος πολλών πολεμιστών,γιατί όποιος κατάφερνε να την αποκεφαλίσει θα είχε τοαπόλυτο πλεονέκτημα στο πεδίο των μαχών. Πολλοί προ-σπάθησαν χωρίς καμία επιτυχία εκτός ενός, του Περσέα.Το κεφάλι της, το περίφημο «Γοργόνειο», το παρέλαβε ηθεά από τον ήρωα και το επέθεσε στην ασπίδα της,επειδή το κεφάλι της, ακόμη και νεκρό, πέτρωνε όποιοντο κοίταζε.

Η «Μέδουσα» αποτελεί μια συμπαραγωγή του ∆ιεθνούςΦεστιβάλ της Merida (Festival Internacional de TeatroClsico de Mrida 2014και του Φεστιβάλ της Peralada (Fe-stival Castell de Peralada) δύο φεστιβάλ των οποίων οάξονας και η θεματολογία κάθε χρόνο, στηρίζονται σεέργα με θέματα από την ελληνική μυθολογία και ιστορία.

Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της ισπανικής πρε-σβείας στην Ελλάδα στηρίζοντας τους θερμούς δεσμούςμεταξύ των δύο χωρών. Η Αθήνα είναι ο πρώτος σταθμόςμετά την Ισπανία και πριν από την παγκόσμια περιοδείατου συγκροτήματος.

Την ∆ευτέρα 15 Σεπτεμβρίου, στις 9μ.μ., στο Ηρώδειο.Τιμές εισιτηρίων: από 75 έως 25 ευρώ και 15 (φοιτητικά– ανέργων – πολυτέκνων – ΑΜΕΑ).

Την Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου, στις 9μ.μ., στο ΜέγαροΜουσικής Θεσσαλονίκης. Τιμές εισιτηρίων: από 65 έως15 ευρώ.

Έλλη Πασπαλά& «The UndergroundYouth Orchestra»

Στο πλαίσιο των πολιτιστι-κών εκδηλώσεων του ∆ήμουΚηφισιάς Μενάνδρεια 2014,η ορχήστρα νέων μουσικών«The Underground Υouth Or-chestra» και η Έλλη Πα-σπαλά παρουσιάζουν έναμουσικό ταξίδι στους σύγ-χρονους αλλά και παλαιότε-ρους ήχους των χωρών της

μεσογείου, στο οποίο ο Μάνος Χατζιδάκις συναντά τονNino Rota και τον Nicola Piovani, ο Ennio Morricone τονΜίκη Θεοδωράκη, τον Παναγιώτη Καλαντζόπουλο και αρ-κετούς, ακόμα, δημιουργούς.

Στη συναυλία συμμετέχουν, επίσης, οι νέοι τραγουδι-στές: Νανά Περράκη, Αποστόλης Κίτσος και ΚωνσταντίναΚορδούλη. Η διεύθυνση και η ενορχήστρωση της συναυ-λίας ανήκει στον καλλιτεχνικό διευθυντή, μαέστρο καιιδρυτή της ορχήστρας Κώστα Ηλιάδη.

Την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου, στο Αίθριο ∆ήμου Κη-φισιάς (∆ιονύσου & Μυρσίνης). Τιμή εισιτηρίων: 10 ευρώκαι 4 [άνεργοι , ΑΜΕΑ φοιτ . και άνω των 65 (σε περιορι-σμένο αριθμό)].

Ανοιχτή πρόβανέων χορογράφων ΕΛΣ

Έξι χορευτές του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκη-νής παρουσιάζουν τις υψηλής αισθητικής νέες χορογρα-φίες τους για δύο μοναδικές βραδιές. Όπως κάθε χρόνο,δίνεται η ευκαιρία σε όσους χορευτές το επιθυμούν να ανα-πτύξουν και να παρουσιάσουν μια χορογραφία δικής τουςέμπνευσης με θέμα και μουσική της επιλογής τους, ενώ τιςχορογραφίες ερμηνεύουν οι συνάδελφοί τους, χορευτέςτου Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Τo αποτέλε-σμα αυτής της τόσο δημιουργικής σύμπραξης του καλλι-τεχνικού δυνα-μικού του μπα-λέτου της ΕΛΣείναι άκρωςεντυπωσιακό,καταδεικνύον-τας τη συνε-χώς εξελισσό-μενη δυναμικήτου τόσο στοκλασικό, όσοκαι στο μον-τέρνο ρεπερτόριο.

Η Ανοιχτή Πρόβα των Νέων Χορογράφων του Μπαλέτουτης Εθνικής Λυρικής Σκηνής αποτελεί πλέον θεσμό σταχορευτικά δρώμενα που έχει αγκαλιάσει με θέρμη το αθη-ναϊκό κοινό.

Φέτος, θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε τις ακό-λουθες έξι χορογραφίες (με σειρά εμφάνισης) των ΓιάννηΜπενέτου, Αγάπιου Αγαπιάδη, Μαρίας Κουσουνή, ΈλτονΝτιμρότσι, Eλεάνας Ανδρεούδη και Βαγγέλη Μπίκου σεένα πολυσυλλεκτικό σάουντρακ που συνθέτουν οι κλασι-κές μελωδίες των Μπετόβεν, Βάγκνερ, Μπαχ κ.ά. αλλά καιτα πιο μοντέρνα ηχητικά τοπία των Μαξ Ρίχτερ, ΡενέΟμπρί, The Piano Guys, Ιron Maiden κ.ά.

Tην Τετάρτη 17 και την Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου, στις8μ.μ., στο Θέατρο Ολύμπια. Είσοδος ελεύθερη με δελτίαπροτεραιότητας,

τα οποία θα ξεκινήσουν να διανέμονται μία ώρα πριν τηνέναρξη της παράστασης, από τα ταμεία του θεάτρου.

Παρασκευή 19/9, στις 8 μ.μ.: «Το ολοκαύτωματης μνήμης» του Στέλιου Κούλογλου. Προλογίζει οΣτράτος ∆ορδανάς, επίκουρος καθηγητής Νεότε-ρης και Βαλκανικής Ιστορίας.

Συναυλία του Γυμνασίου Χορτιάτη.Σάββατο 20/9, στις 7 μ.μ.: «Καλάβρυτα, άνθρω-

ποι και σκιές» του Ηλία Γιαννακάκη.Προλογίζει η Όλγα ∆ιαμάντη, εκπαιδευτικός. «Ένα τραγούδι για τον Αργύρη» του Στάφαν Χά-

ουπτ. Προλογίζει η ∆άφνη Θεοχάρη, εκπαιδευτι-κός.

Κυριακή 21/9, στις 8 μ.μ.: «Το χρονικό μιας κα-

ταστροφής» της Χρύσας Τζελέπη και του Άκη Κερ-σανίδη. Προλογίζει ο Μανώλης Μανωλεδάκης,επίκουρος καθηγητής Αρχαιολογίας.

Συναυλία με το Κουαρτέτο Εγχόρδων και την ευ-γενική συμμετοχή μουσικών από την Κρατική Ορ-χήστρα Θεσσαλονίκης.

Οι προβολές θα γίνουν στην αίθουσα ΙωάννηςΜανωλεδάκης, όπου θα λειτουργεί και έκθεση μεθέμα «Εικόνες και ντοκουμέντα κατοχής», από τησυλλογή του Μάνου Μαλαμίδη.

•

1ο ΤΡΙΗΜΕΡΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

Ματιές στην ΙστορίαΧορτιάτης, 19, 20, 21 Σεπτεμβρίου

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 2299ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

Υπάρχει ένα κόσμος που κινείταιπαράλληλα με τον κόσμο της λο-γικής. Κι υπάρχουν άνθρωποι που

γοητεύονται, πείθονται και πιστεύουν σεαυτόν τον κόσμο. Συμβαίνει δε, πολύσυχνά, μέσα στον παραλογισμό, τηνυπερβολή και το μεταφυσικό, οι άνθρω-ποι αυτοί να βρίσκουν την προσωπικήτους λύτρωση και ισορροπία. Και τότεμπαίνουν μια σειρά από ερωτήματα περίλογικού και παραλόγου, περί φυσικούκαι μεταφυσικού ή, αν θέλετε, περί σω-στού και λάθους κι ακόμη περί αλήθειαςκαι ψέματος.

Οι απαντήσεις τελικά, αν και προφα-νείς, τίθενται υπό αμφισβήτηση. Κι αυτό

συμβαίνει όταν ο άνθρωπος από παρα-τηρητής μετατραπεί σε κοινωνό, ότανδηλαδή βρεθεί εντός μίας κατάστασης ηοποία ξεπερνά την επιστήμη και κινείταιστα όρια του παραλόγου.

Να, λοιπόν, ποια είναι η κεντρική ιδέαπάνω στην οποία οικοδομήθηκε η ταινίατου Βασίλη Ραΐση, «Η τελευταία φάρσα»:η σύγκρουση αυτών των δύο κόσμων.

Τέσσερις νεαροί επιστήμονες, οιοποίοι είναι και φίλοι, εργάζονται επάνωσε ένα πείραμα στο πανεπιστήμιο. ΟΗλίας, η Σοφία, ο Παύλος κι ο Νίκος,εκτός από την επιστημονική έρευνα, μοι-ράζονται και ένα χόμπι. Τους αρέσει νακάνουν φάρσες, να τις μαγνητοσκοπούνκαι να τις ανεβάζουν στο διαδίκτυο. Ωςεπιστήμονες, άρα οπαδοί της λογικής

και του ορθού λόγου, διαλέγουν τα θύ-ματά τους ανάμεσα σε διάφορους τσαρ-λατάνους, δηλαδή μέντιουμ, αποκρυφι-στές, θεραπευτές κ.λπ. Αυτή τη φοράέχουν διαλέξει για θύμα τους έναν άνδραο οποίος υποστηρίζει πως θεραπεύει τονκαρκίνο. Ο ψευτο-θεραπευτής διατηρείένα κοινόβιο όπου εφαρμόζει τις θερα-πευτικές του μεθόδους. Ο Ηλίας ανα-λαμβάνει να εισχωρήσει στο κοινόβιο μεσκοπό να αποκαλύψει την απάτη. Εκείθα γνωριστεί με τα μέλη της ομάδας ανά-μεσα στα οποία είναι και ∆ώρα, μιαόμορφη κοπέλα η οποία πιστεύει φανα-τικά στο θεραπευτή. Το σχέδιο κινδυ-νεύει να καταρρεύσει από τη στιγμή πουο Ηλίας εμπλέκεται συναισθηματικά μετη ∆ώρα, η οποία αρχίζει και τον εμπι-στεύεται. Και τότε αρχίζουν να τον κατα-κλύζουν τα ερωτήματα. Βλέποντας τουςανθρώπους του κοινοβίου, ανάμεσά τουςκαι τη ∆ώρα, να πιστεύουν στις μεθό-δους του θεραπευτή και να βρίσκουν τηνηρεμία τους, αναρωτιέται αν θα πρέπεινα φτάσει μέχρι το τέλος. Αναρωτιέταιαν δικαιούται να βγάλει από τη θεραπευ-τική αυταπάτη τους ανθρώπους αυτούςοι οποίοι μοιάζουν να έχουν βρει την ψυ-χική τους ισορροπία. Και μέσα σε όλητούτη την εμπλοκή, αποκαλύπτεται καιτο μυστικό του Ηλία.

Ιδού, λοιπόν, το ηθικό ερώτημα. ∆ι-καιούμαστε να ταράξουμε τους ανθρώ-πους στο όνομα του ορθολογισμού καιτης λογικής; Τι θα προσφέρουμε περισ-σότερο στη ζωή ενός ανθρώπου ο οποίοςζει μέσα στην ηρεμία και τη συμφιλίωσημε τον εαυτό του εάν τον τραβήξουμε

έξω και τον φέρουμε στον κόσμο της λο-γικής και της επιστήμης; Προσωπικά,αδυνατώ να απαντήσω ελαφρά τη καρ-δία. Θα μου πείτε, μήπως είμαι οπαδόςτου «μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι;».Θα έλεγα πως, όχι, αλλά και πάλι…Τέλος πάντων, σε μια ταινία αναφέρομαικαι όχι σε υπαρξιακές αναζητήσεις.

Εάν, όμως, ο Βασίλης Ραΐσης κατά-φερε να με οδηγήσει σε τέτοια ερωτή-ματα, ορθολογιστή άνθρωπο, τότε πέ-τυχε το σκοπό του.

Η ταινία «Η τελευταία φάρσα», διαθέ-τει ένα πολύ καλό σενάριο. Πολύ καλοίδιάλογοι, αξιοπρόσεκτες ερμηνείες καιμια σκηνοθεσία η οποία, χωρίς να διαθέ-τει κάτι το ξεχωριστό, δεν προδίδει ούτετο σενάριο ούτε τις προθέσεις του ίδιουτου σκηνοθέτη. Πάνω απ’ όλα είναι μιαταινία που ο θεατής χαίρεται να τη βλέ-πει, κάτι που εκτιμήθηκε και από τοκοινό του 54ου Φεστιβάλ Κινηματογρά-φου Θεσσαλονίκης, που την βράβευσε.

Αξίζει να σημειωθεί πως ένας δικόςμας άνθρωπος, εμφανίζεται στην ταινία.Είναι ο Αριστείδης Μπαλτάς, ομότιμοςκαθηγητής στο ΕΜΠ, πρόεδρος του Ιν-στιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, αρθρο-γράφος της Κυριακάτικης Αυγής καιμέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ερ-μηνεύει το ρόλο του καθηγητή, ο οποίοςπαρακολουθεί το πείραμα των νεαρώνεπιστημόνων. Και σας πληροφορώ, πωςτα πάει περίφημα και ως ηθοποιός.

strakersan@gmail.com,kersanidis.wordpress.com

«Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΦΑΡΣΑ»

Φαρσέρ, τσαρλατάνοικι αυταπάτες

«Η ΤΕΛΙΚΗ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗ»Νουάρ με φόντο την Αθήνα της κρίσης

«Όταν κά θι σα να δου λέ ψω το σε νά ριο, εί χα στο μυα λό μου μία ι στο ρία ε νός αν θρώ -που ο ο ποίος ζει στη ση με ρι νή Ελλά δα της κρί σης, βιώ νει κα θη με ρι νά μία α βέ βαιη κα -τά στα ση για το μέλ λον, ε νώ πιέ ζε ται κα θη με ρι νά α πό διά φο ρες κα τα στά σεις, μέ σα α -πό τις ο ποίες κα λεί ται να πά ρει στη συ νέ χεια δύ σκο λες α πο φά σεις. Εί ναι μία κα τά στα -ση με την ο ποία θεω ρώ ό τι έ χει ταυ τι στεί πο λύς κό σμος το τε λευ ταίο διά στη μα ει δι -κά στην Ελλά δα».

Με αυ τά τα λό για, ο σκη νο θέ της, Αλέ ξαν δρος Λε ο ντα ρί της, μας φέρ νει σε ε πα φήμε την ται νία του «Η τε λι κή α πο πλη ρω μή», έ να σύγ χρο νο φιλμ νουάρ γυ ρι σμέ νο στη

σύγ χρο νη Αθή νατης κρί σης.

Κε ντρι κός ή -ρωας εί ναι έ ναςπρώην μπο ξέ ρ,ο Γρη γό ρης, ο ο -ποίος εί ναι στηδού λε ψη τουΜάρ κου, ε νόςαν θρώ που τουυ πο κό σμου.∆ου λειά του εί -ναι να μα ζεύει,μα ζί με το συ -νερ γά τη του,Χρή στο, τα χρω -στού με να για

λο γα ρια σμό του α φε ντι κού του. Μέ σα σε αυ τόν τον κό σμο της α πά της, της πα ρακ μήςκαι της βίας, θα γνω ρί σει και θα ε ρω τευ τεί μια νε α ρή η θο ποιό, τη Νε φέ λη. Ένα μυ στι -κό που ο Γρη γό ρης κου βα λά α πό το πα ρελ θόν, θα τον κά νει να έρ θει στη με γά λη ρή -ξη και τη σύ γκρου ση.

Η ται νία εί ναι μία σύγ χρο νη πε ρι πέ τεια που ε μπνέε ται α πό τη ση με ρι νή ελ λη νι κή ε -πι και ρό τη τα, την το κο γλυ φία και την οι κο νο μι κή κρί ση, με έ ντο να κοι νω νι κά στοι -χεία κι ε πιρ ροές ται νιών δρά σης α στυ νο μι κού χα ρα κτή ρα.

Τέ λος, α ξί ζει να στα θού με στα λό για του σκη νο θέ τη: «(…) μία α πό τις πιο βα σι κέςι δέες που ή θε λα να δώ σω μέ σα α πό την ται νία εί ναι πως, ό ταν θέ λει κά ποιος κά τιπραγ μα τι κά, α κό μα και αν οι συν θή κες και οι κα τα στά σεις εί ναι πο λύ δύ σκο λες, μπο -ρεί με την ε πι μο νή και τη θέ λη ση του να αλ λά ξει τα πράγ μα τα».

Σ.Κ.

«Ξόρκισε το κακό» (Deliver us from evil) του Σκοτ Ντέρικσον: Μια σειράαπό άγρια και ανεξήγητα εγκλήματα, φέρνουν τον επιθεωρητή ΡαλφΣάρτσι, να συνεργάζεται με έναν ιερέα - εξορκιστή. Μια θαυμάσια ταινίατρόμου, γεμάτη αγωνία και ανατροπές. Βασισμένη σε αληθινά περιστα-τικά.

«Μέσα στον κυκλώνα» (Into the storm) του Στίβεν Κουέιλ: Η πόλη Σίλ-βεστρον πλήττεται από συνεχείς σφοδρούς ανεμοστρόβιλους. Ενώ οιπροβλέψεις των ειδικών μιλούν για ένταση του φαινόμενου, οι κάτοικοιτης πόλης αναζητούν ασφαλή καταφύγια. Μια ταινία στην οποία δίνεταιιδιαίτερη έμφαση στις ανθρώπινες σχέσεις.

«Η ζωή είναι ωραία με τα μάτια κλειστά» (Vivir es facil con los ojos cer-rados) του Νταβίντ Τρουέμπα: Ο Αντόνιο, καθηγητής αγγλικών, χρησι-μοποιεί τα τραγούδια των Μπιτλς για να διδάξει αγγλικά. Βρισκόμαστεστο 1966, όταν ο Τζον Λένον έρχεται στην Αλμέρια για να γυρίσει τηνταινία «Πώς κέρδισα τον πόλεμο». Αποφασίζει να πάει να τον συναντή-σει και στο δρόμο συναντά τον Μπελέν και τον Χουάνχο και ταξιδεύουνμαζί.

«Αμαρτωλή Πόλη: Η κυρία θέλει φόνο» (Sin City: A dame to kill for) τωνΦρανκ Μίλερ και Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ: Όταν άνοιξε η Αμαρτωλή Πολήτον Απρίλιο του 2005, έγινε τεράστια εμπορική επιτυχία διεθνώς. Ισχυ-ρές γυναίκες, ελαττωματικοί ήρωες, άθλιοι κακοποιοί, όλοι συνέβαλ-λαν στην άμεση απαίτηση του κοινού για σίκουελ. Από το εικονογραφη-μένο μυθιστόρημα του Φρανκ Μίλερ «Η Κυρία Θέλει Φόνο».

«Η εγκληματική ζωή του Αρτσιμπάλντο ντε λα Κρουζ» (Ensayo de un cri-men) του Λουίς Μπουνιουέλ: Ταινία του 1955, με το μεγάλο ισπανό σκη-νοθέτη να γυρίζει την ταινία στο Μεξικό. Ο ήρωάς του Αρτσιμπάλντοντε λα Κρουζ είναι ένας κατά συρροή δολοφόνος, ο οποίος όμως δεν έχειδιαπράξει κανένα έγκλημα! Απλώς, επειδή νιώθει ενοχές από ένα περι-στατικό των παιδικών του χρόνων, έχει μια επιθυμία να σκοτώνει,χωρίς όμως να το πραγματοποιήσει ποτέ. Βασισμένη στο μυθιστόρηματου μεξικανού, Ουμπέρτο Ουσίλι, «∆οκιμή για ένα φόνο», όπως είναι καιο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας. Μεγάλη ταινία από έναν ιδιοφυή σκη-νοθέτη.

Σινεφίλ

ΟΟΙΙ ΝΝΕΕΕΕΣΣ ΤΤΑΑΙΙΝΝΙΙΕΕΣΣ

3300 Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014ΘΕΩΡΙΑ

Του Σαμίρ Αμίν

∆εν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος ο τίτ-λος αυτής της δημοσίευσης συν-δέει την επιστροφή του φασισμού

στην πολιτική σκηνή με την κρίση τουσύγχρονου καπιταλισμού. Ο φασισμόςδεν είναι συνώνυμος του αυταρχικούαστυνομικού καθεστώτος που απορρί-πτει τις εκλογικές αβεβαιότητες τηςκοινοβουλευτικής δημοκρατίας, αλλάμια συγκεκριμένη πολιτική απάντησηστις προκλήσεις που η διαχείριση τηςκαπιταλιστικής κοινωνίας ενδέχεται νααντιμετωπίζει υπό ειδικές συνθήκες.

Ενότητα και πολυμορφίατου φασισμού

Οι πολιτικές κινήσεις που δικαίωςαποκαλούνται φασιστικές υπήρξανπροεξάρχουσες και ασκούσαν εξουσίασε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαί-τερα μεταξύ των ετών 1930 -1945: ΟΜπενίτο Μουσολίνι στην Ιταλία, οΑδόλφος Χίτλερ στη Γερμανία, ο Φραν-σίσκο Φράνκο στην Ισπανία, στην Πορ-τογαλία ο Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλα-ζάρ, ο Φιλίπ Πεταίν στη Γαλλία, ο Μί-κλος Χόρτυ στην Ουγγαρία, στη Ρουμα-νία ο Ίον Αντονέσκου και στην Κροα-τία ο Αντε Πάβελικ. Υπάρχει ποικιλο-μορφία στις κοινωνίες θύματα του φα-σισμού- περισσότερο ανεπτυγμένεςκαι κυρίαρχες, λιγότερο ανεπτυγμένεςκαι εξαρτώμενες καπιταλιστικές κοινω-νίες ,άλλες συνδεδεμένες με νικη-φόρο πόλεμο, άλλες προϊόν της ήττας.Ωστόσο, παρά την ποικιλομορφίατους,όλα τα φασιστικά καθεστώταείχαν δύο κοινά χαρακτηριστικά:

(α) Ήταν πρόθυμα να διαχειριστούντην κυβέρνηση και την κοινωνία, κατάτρόπον ώστε να μην αμφισβητούνται οιθεμελιώδεις αρχές του καπιταλισμού,ειδικά η ιδιωτική καπιταλιστική ιδιο-κτησία. Η φασιστική επιλογή δεν είναιη βεβαίως η μόνη απάντηση στις προ-κλήσεις που αντιμετωπίζει η πολιτικήδιαχείριση της καπιταλιστικής κοινω-νίας. Μόνο σε συγκεκριμένες συγκυρίεςβίαιης και βαθιάς κρίσης εμφανίζεται ηφασιστική λύση ως η καλύτερη καιενίοτε η μόνη δυνατή για το κυρίαρχοκεφάλαιο.

(β) Η φασιστική επιλογή στη διαχεί-ριση μίας καπιταλιστικής κοινωνίας σεκρίση βασίζεται πάντοτε στην κατηγο-ρηματική απόρριψη της «δημοκρα-τίας». Ο φασισμός αντικαθιστά πάντοτετις γενικές αρχές στις οποίες βασίζον-ται οι θεωρίες και οι πρακτικές τωνσύγχρονων δημοκρατιών — αναγνώ-ριση της διαφορετικότητας των από-ψεων, προσφυγή σε εκλογικές διαδικα-σίες για τον καθορισμό πλειοψηφίας,εγγύηση των δικαιωμάτων της μειοψη-φίας κλπ.-με τις αντίθετες τους : υπο-ταγή στη συλλογική πειθαρχία και τηνεξουσία του ανώτατου ηγέτη και των

εκλεκτών του. Αυτή η αντιστροφή τωναξιών συνοδεύεται πάντοτε από τηνεπιστροφή οπισθοδρομικών ιδεών, οιοποίες είναι σε θέση να παρέχουν μιαφαινομενική νομιμότητα στις επιβαλ-λόμενες διαδικασίες υποταγής . Οι διά-φορες μορφές του φασισμού στη σύγ-χρονη ευρωπαϊκή ιστορία, παρουσιά-ζουν αυτά τα δύο χαρακτηριστικά καιεμπίπτουν σε μία από τις ακόλουθεςτέσσερις κατηγορίες:

1) Ο φασισμός των σημαντικών «ανε-πτυγμένων» καπιταλιστικών δυνάμεωνπου φιλοδοξούσαν να γίνουν κυρίαρχεςστον κόσμο, ή τουλάχιστον να ηγεμο-νεύσουν περιφερειακά στο καπιταλι-στικό σύστημα.

Ο ναζισμός είναι το μοντέλο αυτούτου τύπου φασισμού.H Γερμανία, με-γάλη βιομηχανική δύναμη το 1870 καιανταγωνίστρια των ηγεμονικών δυνά-μεων της εποχής (Μεγάλη Βρετανία και,δευτερευόντως, Γαλλία)όπως και τηςχώρας που φιλοδοξούσε να γίνει ηγε-μονική (Ηνωμένες Πολιτείες). Μετά τηνήττα του 1918, είχε να αντιμετωπίσει τιςσυνέπειες της αποτυχίας των ηγεμονι-κών της βλέψεων. Το σχέδιο του Χίτλερήταν σαφές: η εγκαθίδρυση στην Ευ-ρώπη- συμπεριλαμβανομένης της Ρω-σίας και ίσως και πιο πέρα-της ηγεμο-νικής κυριαρχίας της « Γερμανίας», δη-λαδή του μονοπωλιακού καπιταλισμούπου είχαν υποστηρίξει την άνοδο τουναζισμού.

2) Ο φασισμός των δευτερευουσώνκαπιταλιστικών δυνάμεων

Η Ιταλία του Μουσολίνι ( εφευρέτητου φασισμού, συμπεριλαμβανομένουτου ονόματος) αποτελεί το κύριο παρά-δειγμα. Ο μουσολινισμός ήταν η απάν-τηση της ιταλικής δεξιάς (παλιά αρι-στοκρατία, νέα αστική τάξη, μεσαίατάξη) στην κρίση της δεκαετίας του1920 και η αυξανόμενη κομμουνιστικήαπειλή.

Ο φασισμός του Σαλαζάρ και τουΦράνκο ανήκουν στο ίδιο αυτό είδος.Και οι δύο δικτάτορες στηρίχτηκαν απότη δεξιά και την καθολική εκκλησία ωςαντίδραση στον κίνδυνο των φιλελεύ-θερων δημοκρατών και των σοσιαλδη-μοκρατών. Για το λόγο αυτό, δεν εξο-στρακίστηκαν ποτέ λόγω άσκησης αν-τιδημοκρατικής βίας (με το πρόσχηματου αντικομουνισμού) από τις μεγάλεςιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Μετά τηνεπανάσταση των Γαριφάλων (1974) καιτο θάνατο του Φράνκο (1980), τα δύοαυτά συστήματα προσχώρησαν στοστρατόπεδο της νέας «μετριοπαθούς»σύγχρονης «δημοκρατίας».

3)Ο φασισμός των ηττημένων δυνά-μεων.

Συμπεριλαμβάνονται η γαλλική κυ-βέρνηση του Βισύ , η βελγική κυβέρ-νηση του Λεόν Ντεγκρέλ και η «φλα-

μανδική» ψευδο-κυβέρνηση υποστηρι-ζόμενες από τους Ναζί. Στη Γαλλία, ηανώτερη τάξη επέλεξε «το Χίτλερ παράτο λαϊκό μέτωπο».

4) Ο φασισμός των εξαρτημένων κοι-νωνιών της Ανατολικής Ευρώπης.

Θα πρέπει εδώ να αναφερθούμε στουπόβαθρο του, τον εξαρτημένο καπιτα-λισμό. Στην περίοδο του μεσοπολέμου,οι αντιδραστικές άρχουσες τάξεις τωνχωρών αυτών υποστήριζαν τη ναζιστικήΓερμανία.

Στην Πολωνία, η παλιά εχθρότηταέναντι της ρωσικής κυριαρχίας (τσα-ρική Ρωσία), η οποία έγινε εχθρότηταπρος την κομμουνιστική ΣοβιετικήΈνωση, ενθαρρυνόμενη από τη δημοτι-κότητα του καθολικού παπισμού, θαμετέτρεπε κανονικά τη χώρα σε υπο-τελή της Γερμανίας, κατά το πρότυποτου Βισύ. Αλλά ο Χίτλερ δεν το έβλεπεέτσι: οι Πολωνοί, όπως οι Ρώσοι, Ου-κρανοί, και Σέρβοι, ήταν άνθρωποι πουπροορίζονται για εξόντωση, μαζί μεΕβραίους, Ρομά, και αρκετούς άλλους.Έτσι, δεν υπήρχε χώρος για φασιστικήπολωνογερμανική συμμαχία.

Αντίθετα, οι Χόρτυ της Ουγγαρίαςκαι της Αντονέσκου Ρουμανίας αντιμε-τωπίζονταν ως υποδεέστεροι σύμμαχοιτης ναζιστικής Γερμανίας. Ο φασισμός

σε αυτές τις χώρες υπήρξε αποτέλεσματων κοινωνικών κρίσεων που προσιδιά-ζουν σε καθεμία: ο φόβος του «κομμου-νισμού» μετά την περίοδο Μπέλα Κούνστην Ουγγαρία και η εθνική σωβινι-στική κινητοποίηση κατά των Ούγγρωνκαι Ρουθένων στη Ρουμανία.

Στη Γιουγκοσλαβία, η Γερμανία τουΧίτλερ (που ακολουθείται από την Ιτα-λία του Μουσολίνι) υποστήριξε μια«ανεξάρτητη» Κροατία, επιφορτισμένημε τη διαχείριση των αντι- Σέρβων Ου-στάσι , με την καθοριστική υποστήριξητης καθολικής εκκλησίας, ενώ οι Σέρ-βοι προορίζονταν για εξόντωση.

Η ρωσική επανάσταση είχε προφα-νώς αλλάξει την κατάσταση όσοναφορά τις προοπτικές των αγώνων τηςεργατικής τάξης καθώς και την απάν-

τηση των αντιδραστικών τάξεων σταχαμένα εδάφη — τις χώρες της Βαλτι-κής και την Πολωνία. Η επανένταξητων κρατών της Βαλτικής, Λευκορωσίακαι δυτική Ουκρανία στη ΣοβιετικήΈνωση το 1939 τόνισε αυτή την αντί-θεση.

Ο πολιτικός χάρτης των συγκρού-σεων μεταξύ «φιλοφασιστών» και «αν-τιφασιστών» σε αυτό το μέρος της Ανα-τολικής Ευρώπης ήταν θολό, αφενόςλόγω της σύγκρουσης μεταξύ Πολω-νών και λαών- θυμάτων, αφ ετέρου τηςσύγκρουσης μεταξύ Ουκρανών «εθνι-κιστών,» που ήταν κατά και της Πολω-νίας και της Ρωσίας (λόγω του αντικο-μουνισμού)αλλά και του σχεδίου τουΧίτλερ, το οποίο δεν προέβλεπε σύμ-μαχο ουκρανικό κράτος ,δεδομένης τηςπρόβλεψης εξόντωσης του πληθυσμού.

Η ανοχή της δεξιάς στη ∆ύσηγια το φασισμό, στο παρελθόνκαι το παρόν

Η δεξιά του ευρωπαϊκού κοινοβου-λευτισμού στο μεσοπόλεμο ήταν πάν-τοτε ανεκτική απέναντι στο φασισμόκαι στον ακόμη απεχθέστερο ναζισμό.Ο ίδιος ο Τσόρτσιλ, παρά την ακραία«βρετανικότητα» του, ποτέ δεν έκρυψετη συμπάθεια του για τον Μουσολίνι.Οι Πρόεδροι των ΗΠΑ, το Ρεπουμπλι-κανικό και το ∆ημοκρατικό Κόμμα ανα-κάλυψαν πολύ καθυστερημένα τονκίνδυνο που προερχόταν από τη χιτλε-ρική Γερμανία και- πάνω από όλα- τηνιμπεριαλιστική/φασιστική Ιαπωνία. ΟΤρούμαν δήλωνε ανοιχτά ότι οι άλλοιπίστευαν σιωπηρά: να αφήσουν τουςπρωταγωνιστές του πολέμου- Γερμα-νία, Σοβιετική Ρωσία, και τους ηττημέ-νους Ευρωπαίους - να φθαρούν και ναπαρέμβουν όσο το δυνατόν αργότεραπροκειμένου να καρπωθούν τα οφέλη.Εξάλλου, η συνενοχή με τον ευρωπαϊκόφασισμό υπήρξε συνεχής στην πολι-τική της καθολικής εκκλησίας. ∆ε στε-ρείται αξιοπιστίας η περιγραφή τουΠίου ΧΙΙ ως συνεργάτη του Μουσολίνικαι του Χίτλερ.

Μετά το τέλος του πολέμου, στη ∆υ-τική Γερμανία, στο όνομα της «συμφι-λίωσης», η τοπική κυβέρνηση και οιπροστάτες της (Ηνωμένες Πολιτείες,και δευτερευόντως μεγάλη Βρετανίακαι Γαλλία) άφησε άθικτους σχεδόνόλους όσοι είχαν διαπράξει εγκλήματαπολέμου και εγκλήματα κατά της αν-θρωπότητας. Στη Γαλλία, οι νομικέςδιαδικασίες κινήθηκαν εναντίον της Αν-τίστασης για «καταχρηστικές εκτελέ-σεις των συνεργατών» όταν οι άνθρω-ποι του Βισύ επανεμφανίστηκαν στηνπολιτική σκηνή. Στην Ιταλία, ο φασι-σμός έμεινε αφανής αλλά παρών στιςτάξεις της χριστιανοδημοκρατίας καιτης καθολικής εκκλησίας. Στην Ισπα-νία, ο συμβιβασμός «συμφιλίωσης» πουεπιβλήθηκε το 1980 από την Ευρω-παϊκή Κοινότητα, απαγορεύει απλά καικαθαρά κάθε υπόμνηση των εγκλημά-των των φρανκιστών.

Η υποστήριξη των σοσιαλιστικών καισοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της∆υτικής και Κεντρικής Ευρώπης στιςαντικομουνιστικές εκστρατείες πουανέλαβε η συντηρητική δεξιά, είναι συ-νυπεύθυνη για τη μετέπειτα επιστροφήτου φασισμού.

Η αποκατάσταση του φασισμού στηνΑνατολική Ευρώπη ξεκίνησε το 1990.Όλα των φασιστικά κινήματα των ενλόγω χωρών υπήρξαν σε κάποιο βαθμόπιστοί σύμμαχοι ή συνεργάτες του Χιτ-λερισμού. Όλοι βρήκαν καταφύγιο στιςΗνωμένες Πολιτείες και τον Καναδάκαι είχαν την εύνοια των αρχών εξαι-

Η επιστροφή του φα σισμού στο σύγχρονο καπιταλισμό

Αν η ριζοσπαστικήαριστερά είχε τοσθένος να προτείνειπραγματικέςυπερβάσεις πέραν τουτρέχοντοςκαπιταλισμού, θακέρδιζε την αξιοπιστίαπου στερείται. Μιατολμηρή ριζοσπαστικήαριστερά είναι αναγκαίονα παρέχει τη συνοχήπου δεν διαθέτουνακόμη σήμερα τααποσπασματικάκινήματα και τααμυντικά μέτωπααγώνων.

“

ΣΑΜΙΡ ΑΜΙΝ

Η ΕΠΟΧΗ 14 Σεπτεμβρίου 2014 3311ΘΕΩΡΙΑ

τίας του σκληρού αντικομουνισμούτους! Οι κυβερνήσεις των λεγόμενωνδημοκρατικών κρατών της ∆ύσης υπο-στήριξαν, και επιπλέον χρηματοδότη-σαν και οργάνωσαν, την «πορτοκαλίεπανάσταση» στην Ουκρανία. Νωρί-τερα, στη Γιουγκοσλαβία, ο Καναδάςείχε επίσης ανοίξει το δρόμο για τουςΚροάτες Ουστάσι.

Ο ευφυής τρόπος με τον οποίο τα«μετριοπαθή» μέσα ενημέρωσης κρύ-βουν την υποστήριξή τους για αυτούςτους φασίστες είναι απλή: ο όρος«εθνικιστής» υποκαθιστά τον όρο «φα-σίστας». Εθνικιστές δικαιούνται νααποκαλούνται σήμερα μόνο όσοι θέ-τουν υπό αμφισβήτηση τη δύναμη τωνπραγματικά κυρίαρχων δυνάμεων στοσύγχρονο κόσμο, δηλαδή των μονοπω-λίων των Ηνωμένων Πολιτειών και τηςΕυρώπης. Οι δήθεν «εθνικιστές» είναιφίλοι της Ουάσιγκτον, των Βρυξελλών,και του ΝΑΤΟ. Ο «εθνικισμός» τουςισοδυναμεί με σοβινιστικό μίσος έναντιαθώων κυρίως γειτόνων που ποτέ δενυπήρξαν υπεύθυνοι για τις δικές τουςδυστυχίες : για τους Ουκρανούς είναι οιΡώσοι (και όχι ο Τσάρος), για τους Κρο-άτες- οι Σέρβοι, για την νέα άκρα δεξιάσε Γαλλία, Αυστρία, Ελβετία, Ελλάδακαι αλλού είναι οι «μετανάστες».

Ο κίνδυνος που αντιπροσωπεύει απότη μία η συμπαιγνία μεταξύ μεγάλωνπολιτικών δυνάμεων στις ΗνωμένεςΠολιτείες και την Ευρώπη και από τηνάλλη οι φασίστες της Ανατολής, δενπρέπει να υποτιμάται. Η Χίλαρι Κλίν-τον ζητάει προληπτικό πόλεμο ως εκδί-κηση κατά της Ρωσίας — με ακόμη πιοάμεση επέμβαση σε Ουκρανία, Γεωργίακαι Μολδαβία μεταξύ άλλων— κατάτης Κίνας, και εναντίον ανθρώπων πουεξεγείρονται στην Ασία, την Αφρικήκαι τη Λατινική Αμερική. ∆υστυχώς,αυτή η απερισκεψία των παρακμαζου-σών πλέον Ηνωμένων Πολιτειών θαμπορούσε να τύχει επαρκούς υποστή-ριξης ώστε να επιτρέψει στη ΧίλαριΚλίντον να γίνει «η πρώτη γυναίκα Πρό-εδρος των Ηνωμένων Πολιτειών!»

Αναμφίβολα, ο κίνδυνος του φασι-σμού μπορεί να εξακολουθεί σήμερα ναμην αποτελεί απειλή για τη «δημοκρα-τική» τάξη στις Ηνωμένες Πολιτείες καιτην Ευρώπη, δυτικά του πρώην «παρα-πετάσματος. Αλλά τι θα πρέπει να συμ-περάνουμε σχετικά με τις εκλογικέςεπιτυχίες της άκρας δεξιάς την τελευ-ταία δεκαετία; Οι Ευρωπαίοι είναι προ-φανώς και αυτοί θύματα της εξάπλω-σης του γενικευμένου μονοπωλιακούκαπιταλισμού. Μπορούμε να δούμε,λοιπόν, γιατί όταν έρχονται αντιμέτω-ποι με τη σύμπραξη δεξιάς και λεγό-μενης σοσιαλιστικής αριστεράς, βρί-σκουν καταφύγιο στην εκλογική αποχή

ή την ψήφο υπέρ της ακροδεξιάς. Η ευ-θύνη της δυνητικά ριζοσπαστικής αρι-στεράς είναι, εν προκειμένω, τεράστια:αν αυτή η αριστερά είχε το σθένος ναπροτείνει πραγματικές υπερβάσειςπέραν του τρέχοντος καπιταλισμού,θα κέρδιζε την αξιοπιστία που στερεί-ται. Μια τολμηρή ριζοσπαστική αρι-στερά είναι αναγκαίο να παρέχει τη συ-νοχή που δεν διαθέτουν ακόμη σήμερατα αποσπασματικά κινήματα και τααμυντικά μέτωπα αγώνων. Το «κίνημα»θα μπορούσε τότε να αντιστρέψει τηνκοινωνική ισορροπία υπέρ της εργατι-κής τάξης και να κάνει εφικτή την προ-οδευτική κατεύθυνση. Απόδειξη, οι επι-τυχίες που κέρδισαν τα λαϊκά κινήματαστη Νότια Αμερική .

Στην παρούσα κατάσταση, οι εκλογι-κές επιτυχίες της άκρας δεξιάς προέρ-χονται από τον ίδιο τον καπιταλισμό .Οιεπιτυχίες αυτές επιτρέπουν στα μέσαενημέρωσης να εξομοιώνουν τους «λαϊ-κιστές της άκρας δεξιάς» με τους «λαϊ-κιστές της άκρας αριστεράς», αποκρύ-πτοντας το γεγονός ότι οι μεν είναιυπέρ του κεφαλαίου και επομένως πι-θανοί σύμμαχοι του, ενώ οι δε είναι οιμόνοι πιθανοί επικίνδυνοι αντίπαλοιτου καπιταλιστικού συστήματος εξου-σίας.

Ο φασισμός στο σύγχρονο Νότο

Η ενσωμάτωση της Λατινικής Αμερι-κής στον παγκοσμιοποιημένο καπιταλι-σμό του 19ου αιώνα βασίστηκε στην

εκμετάλλευση των αγροτών και τηνυπαγωγή τους στις άγριες πρακτικέςτων μεγαλογαιοκτημόνων. Ο εικοστόςαιώνας έφερε τον «εκσυγχρονισμό τηςφτώχειας». Η ταχεία αστυφιλία οδή-γησε σε νέες μορφές φτώχειας στιςσύγχρονες αστικές παραγκουπόλεις,που ήρθαν να αντικαταστήσουν τις πα-λαιότερες μορφές αγροτικής φτώχειας.Ταυτόχρονα, οι μορφές πολιτικούελέγχου των μαζών « εκσυγχρονίστη-καν» με την εγκαθίδρυση δικτατοριών,την κατάργηση της εκλογικής δημο-κρατίας, την απαγόρευση κομμάτωνκαι συνδικάτων και την παροχή στις«σύγχρονες» μυστικές υπηρεσίες όλωντων δικαιωμάτων σύλληψης και βασα-νιστηρίων. Οι δικτατορίες της Λατινι-κής Αμερικής του εικοστού αιώνα υπη-ρέτησαν κυρίως το ξένο κεφάλαιο, ει-δικά αυτό των Ηνωμένων Πολιτειών, οιοποίες τις υποστήριξαν μέχρι τηνπτώση τους λόγω της πρόσφατηςέκρηξης των λαϊκών κινημάτων. Τομέλλον ωστόσο είναι αβέβαιο: ησύγκρουση μεταξύ του ερ-γατικού κινήματος καιτου γηγενούς καιπαγκόσμιου καπι-ταλισμού έχειμόλις αρχίσει.

Ασία καιΑφρική

Οι πρό-σφατεςλαϊκές εξε-γέρσεις,αρχής γενο-μένης από το2011, αμφι-σβήτησαν τιςδικτατορίες. Ηεναλλακτική πρό-ταση θα παρέχει ταμέσα για την επίτευξη στα-θερότητας, μόνο αν καταφέρεινα συνδυάσει τους τρεις στόχους- ση-μεία αναφοράς των εξεγέρσεων: συνέ-χιση του εκδημοκρατισμού της κοινω-νίας και της πολιτικής, κοινωνική πρό-οδος , διατράνωση της εθνικής κυριαρ-χίας.

Απέχουμε ακόμα πολύ από αυτό! Μετο τέλος της σύγκρουσης- μέσα σεκλίμα μεγάλης σύγχυσης- οι δυτικές δυ-νάμεις έκαναν την επιλογή τους: πα-ρείχαν προνομιακή στήριξη στη Μου-

σουλμανική Αδελφότητα ή/και σεάλλες οργανώσεις «Σαλαφιστών» τουπολιτικού Ισλάμ. Αυτές οι αντιδραστι-κές πολιτικές δυνάμεις δέχονται ναασκούν την εξουσία τους στο παγκο-σμιοποιημένο νεοφιλελευθερισμό (καισυνεπώς να εγκαταλείψουν κάθε προ-οπτική για κοινωνική δικαιοσύνη καιεθνική ανεξαρτησία).

Κατά συνέπεια, το πρόγραμμα του πο-λιτικού Ισλάμ ανήκει στον τύπο του φα-σισμού που βρίσκουμε στις εξαρτώμε-νες κοινωνίες. Στην πραγματικότητα,μοιράζεται με όλες τις μορφές του φα-σισμού δύο θεμελιώδη χαρακτηριστικά:1) έλλειψη πρόκλησης απέναντι στιςβασικές πτυχές της καπιταλιστικήςτάξης και 2) επιλογή των αντιδημο-κρατικών, αστυνομοκρατικών μορφώνπολιτικής διαχείρισης ( όπως η απαγό-ρευση των κομμάτων και οργανώσεωνκαι ο αναγκαστικός εξισλαμισμός τωνηθών).

Εν κατακλείδι, ο φασισμός επιστρέ-φει σε ∆ύση, Ανατολή και Νότο

.Και η επιστροφή τουείναι φυσικά συνδε-

δεμένη με την εξά-πλωση της συ-

στημικής κρί-σης του γε-νικευμένου,παγκο-σμιοποι-ημένουκαι μονο-πωλια-κού καπι-ταλισμού.Η κρίση

αυτή πρό-κειται να

επιδεινωθείκαι- κατά συ-

νέπεια- η απειλήτης προσφυγής

στην φασιστική λύσειθα αποτελεί πλέον πραγ-

ματικό κίνδυνο.

Ο Σαμίρ Αμίν είναι διευθυντής τουΦόρουμ του Τρίτου Κόσμου στο Ντα-κάρ της Σενεγάλης. Τα βιβλία τουεκδίδονται από το “Montly Review”.Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε την1η Σεπτεμβρίου 2014 στο Montly Re-view.

(Επιμέλεια: Όλγα Αθανίτη)

Η επιστροφή του φα σισμού στο σύγχρονο καπιταλισμό

Ο Γιάννης Αντετοκούνµποκαι η ταυτότητα ως επιβράβευση

‘‘Ο Γιάννης προσπαθείτώρα να φυλακίσει τονάλλο Γιάννη μέσα στηνεικόνα που έχει φτιάξειγι’ αυτόν. Όμως ο άλλοςΓιάννης θυμώνει,αντιστέκεται, πηδάειέξω από τον πίνακα,γελάει σαρκαστικά,φωνάζοντας εγώ είμαιο Γιάννης, άδικαπαιδεύεσαι, κοίτα δενείμαι ο Γιάννης’’

Τάκης Σινόπουλος

“

Του Θωμά Τσαλαπάτη

Τα σύνορά μας διάτρητα απόκύματα λαθρομεταναστών. Η απειλήτης παράνομης μετανάστευσης.Αυτοί που έρχονται είναι επιτέλουςλιγότεροι από αυτούς που φεύγουν.Και εκείνοι… δεν άντεχαν καν τηλέξη λαθρομετανάστης, όμως τουςλαθρομετανάστες τους ήθελαν.Όποιος θέλει δηλαδή να μπαίνειελεύθερα; Είναι στα καλά τους;

Κάπως έτσι επέλεξε να περιγράψεικαι να τοποθετηθεί στο θέμα τουμεταναστευτικού στη διεθνή έκ-

θεση της Θεσσαλονίκης ο κοσμοπολίτηςκαι ανεξίκακος πρωθυπουργός μας, Αν-τώνης Σαμαράς. Τίποτα από αυτά δενπροκαλεί βέβαια εντύπωση. Άλλωστε, οπρωθυπουργός μας είναι επικεφαλήςτης πιο ρατσιστικής και ξενοφοβικήςκυβέρνησης που είδε αυτή η χώρα τουςτελευταίους αιώνες. Ο πρωθυπουργόςτων στρατοπέδων συγκέντρωσης, τωννεκρών μεταναστών στο Αιγαίο, του ‘‘οιμετανάστες έχουν γεμίσει τα νηπιαγω-γεία και οι Έλληνες δεν μπορούν ναμπουν. Αυτό τέρμα’’, ο πρεσβύτερος εκα-τόνταρχος μιας λεγεώνας από βορίδη-δες, φαήλους, μπαλτάκους και άδωνις(άκλιτο).

Οι άλλες δηλώσεις

Τις ίδιες μέρες που οι δηλώσεις αυτέςσκόρπαγαν στον ουρανό της συμπρω-τεύουσας (μικρή παρένθεση: θα πει επι-τέλους κάποιος το πόσο ηλίθια, γελοίακαι απαράδεκτη ακούγεται η συγκεκρι-μένη λέξη;), λάμβανε χώρα το παγκό-σμιο πρωτάθλημα μπάσκετ στην Ισπα-νία. Λίγο πολύ όλες οι πρώτες κουβέν-τες στις παρέες φέτος, αφορούσαν τονΓιάννη Αντετοκούνμπο. Τον πιτσιρικάαπό τη Νιγηρία, που γεννήθηκε και με-γάλωσε στου Ζωγράφου, πέτυχε τηνυψηλότερη θέση που έχει καταφέρει έλ-

ληνας μπασκετμπολίστας στα Ντραφττου NBA (15η), αγωνίστηκε στην πρώτητου χρονιά στους Μιλγουόκι Μπακς. Οικουβέντες ακολουθούσαν σχεδόν πάντατην ίδια σειρά: το μέγεθος του κορμιούτου, την έκταση των χεριών του, τις αλ-τικές του ικανότητες, τις δυνατότητες(και προσδοκίες) βελτίωσής του, τηνάθλια χρονιά των Μπακς στο NBA (στοι-χείο θετικό για έναν πρωτοεμφανιζόμενοπαίχτη, αφού οι ευκαιρίες που του δί-νονται είναι περισσότερες), τα σκόρπιασχόλια στον ξένο Τύπο για το ενδεχό-μενο να είναι αυτός ο επόμενος μεγάλοςforward του πρωταθλήματος. Και στησυνέχεια σχόλια για το χαρακτήρα τουνεαρού, για τα σχόλια των χρυσαυγιτών,για το γεγονός πως πήρε την ελληνικήυπηκοότητα μετά από πιέσεις της Ελλη-νικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης,ώστε να ενταχθεί στην Εθνική Νέων.

Λίγο πριν φύγει για το NBA, ο ΓιάννηςΑντετοκούνμπο είχε προσκληθεί στο Μέ-γαρο Μαξίμου. Ο πρωθυπουργός είχε δη-λώσει:

‘‘Θέλω να σ’ ευχαριστήσω και να σουπω ότι είναι μεγάλη συγκίνηση, όλος οελληνικός λαός έχει δει το πόσο αγωνί-στηκες από μικρό παιδί, για να βοηθή-σεις τα αδέλφια σου και έχεις γίνει πα-ράδειγμα για πολλούς. Και θέλω να σουπω με μεγάλη συγκίνηση και κάτι ακόμα:Να το βγάλω, όπως το αισθάνομαι: Εύ-χομαι στην Αμερική να τους τρελάνεις μετα καρφώματά σου. Να είστε καλά, ναείστε δυνατοί. Και ήθελα να ξέρετε ότιγια μας είναι μια μέρα χαράς που σε βλέ-πουμε και όλη η Ελλάδα είναι πολύ συγ-κινημένη μαζί σου. Ευχαριστούμε εκείπου σηκώσατε τη σημαία με τον αδελφόσου. Τους δείξατε έξω και λίγο Ελλάδα.’’

Χάσμα υποκρισίας

Η απόσταση ανάμεσα στις δύο δηλώ-σεις, ανοίγει ένα χάσμα υποκρισίας πουφτάνει στα όρια της σχιζοφρένειας. Αςσκεφτούμε ενάντια σε τι αγωνίστηκε ο

μικρός λαθρομετανάστης (τότε σύμφωναμε τον κ. Πρωθυπουργό) από μικρόπαιδί. Ουσιαστικά ενάντια σε όλη τηνκαθημερινότητα που πλάθει η μετανα-στευτική πολιτική της κυβέρνησης Σα-μαρά, ενάντια σε όλο τον λόγο του μί-σους που περιφέρουν στις δηλώσειςτους Λοβέρδοι, Χρυσοχοίδιδες, ∆ένδιεςκαι λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις.Ενάντια σε όλο το κρατικό λίπασμαπάνω στο οποίο φύτρωσαν τα αγκάθιατης Χρυσής Αυγής.

Ακόμα περισσότερο όμως, η απόστασηανάμεσα στις δύο δηλώσεις είναι ενδει-κτική για τους όρους με τους οποίους ηεξουσία αντιλαμβάνεται και διαχειρίζε-ται την ταυτότητα. Η ταυτότητα είναι μιαεπιβράβευση για τη λειτουργικότητα.∆εν είναι κατάσταση, στοιχείο ύπαρξης,δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού. Είναιαπλά μια μέθοδος διαχωρισμού. Ας σκε-

φτούμε την ταυτότητα σε αντίστροφηπορεία και πέρα από το εθνικό, στη διά-σταση του φύλου, της σεξουαλικής επι-λογής, της αισθητικής, ηθικής ή πολιτι-κής επιλογής. Εάν δεν κριθείς λειτουρ-γικός για τα προτάγματα της συγκεκρι-μένης εξουσίας, γδύνεσαι από κάθε στοι-χείο προσδιορισμού, κάθε ταυτότητα σουαφαιρείται και τελικά η ύπαρξη καταλή-γει να ‘ναι κάτι το σχετικό. Στην Ελλάδατων τρελαμένων απ’ τα καρφώματα πρω-θυπουργών, αν είσαι οροθετικός, ομο-φυλόφιλος, άστεγος, αναρχικός καιτόσα άλλα, η κατοικία που σου αντιστοι-χεί είναι ένας ανώνυμος μη-τόπος: ταχωράφια της φράουλας, τα συρματο-πλέγματα του Έβρου και ο πάτος του Αι-γαίου.

tsalapatis.blogspot.gr