Минбари халќ17 июли соли 2014№29 (956)

НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН

17 июли соли 2014,панљшанбе,№29 (956)

www.minbari.halk.tjE-mail: minbarihalk@hhdt.tj

Барои вањдат, рушди устувори иќтисодїва зиндагии шоистаи мардум!

www.tribun.tjE-mail: minbarihalk@bk.ru

сањ. 12

Таассуроти сафарАвзои љањонЊаёти њизб

сањ. 7 сањ. 8

ТАЪМИНИ АДОЛАТИ ИЉТИМОЇВА ЗИНДАГИИ ОРОМ

Суханронии ЭмомалїРањмон, ПрезидентиЉумњурии Тољикистон,дар маљлиси васеи њайатимушовараи Прокуратураигенералии ЉумњурииТољикистон.

МУЊТАРАМ КОРМАНДОНИМАЌОМОТИ ПРОКУРАТУРА,

РОЊБАРОНУ НАМОЯНДАГОНИМАЌОМОТИ ЊИФЗИ ЊУЌУЌВА СОХТОРЊОИ НИЗОМЇ!

Дар сатњи Конститутсия давлати де-мокративу њуќуќбунёд эътироф шуданиТољикистон, ки дар он инсон ва њуќуќуозодињои ў арзиши олї буда, ин њуќуќуозодињо пайгирона татбиќу таъмин кар-да мешаванд, дастоварди муњимтаринидаврони истиќлол мебошад. Тољикистоноид ба таъмини волоияти Конститутси-яву ќонунњо, кафолати амалишавиињуќуќу озодињои њар шахс ва дар асосимустаќилияту баробарї таъмин намуда-ни принсипи таљзияи њокимият њамаитадбирњои заруриро тибќи меъёрњои му-осир амалї мегардонад. Зеро меъёримазкур мазмун ва самти ташаккули дав-лати демократї ва асоси њуќуќии тањкимва пешрафти љомеаро муайян менамо-яд. Аммо бояд гуфт, ки барои таъминињадафњои волои давлати демократї вањифзи манфиатњои милливу давлатїсиёсати дохиливу хориљии имрўзаи киш-вар тавре тарњрезї шавад, ки мањакиасосии онро эњтирому эътирофи прин-сипи соњибистиќлолї аз љониби љомеаиљањонї ташкил дода, тартиботи њуќуќивуволоияти ќонун таъминкунандаи афза-лияти њуќуќу озодињои инсон ва шањр-ванд дар кишвар бошанд.

сањ. 2

Фестивали ояндасозШОЊРОЊИ ÁÀÌ

ЊАДАФЊОИ ЗИЁД ДОШТ...

Аз кўлбори таърих

сањ. 10

ДЕМОКРАТИЯ

БО УСУЛИ ЃАРБУЗВИ ЊХДТ БУДАН

ШАРАФ АСТ

Минбари халќ17 июли соли 2014

№29 (956)2 ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

ТАЪМИНИ АДОЛАТИ ИЉТИМОЇВА ЗИНДАГИИ ОРОМроњам овардани шароити мусоиди корї вањифзи иљтимоии кормандони ин маќомотњамаи тадбирњои заруриро амалї мегар-донад. Аз соли 2000-ум то имрўз њаљмимаблаѓгузории маќомоти прокуратура азњисоби буљети давлатї тадриљан афзуда,музди мењнати кормандони ин маќомоттанњо дар давраи зикршуда 50 баробарзиёд шудааст. Соли 2000-ум маоши миё-наи кормандони прокуратура 20 сомонїбуд, вале имрўз ин нишондињанда ќариб1000 сомониро ташкил медињад.

Дар замони истиќлолият барои про-куратурањои шањру ноњияњо дањњо би-ноњои наву замонавї сохта, ё таъмируазнавсозї гардида, мавриди истифодаќарор дода шудаанд. Солњои 2005 - 2013барои бунёду азнавсозии биноњо, хари-дории воситањои наќлиёт ва таъмини кор-мандони маќомот бо воситањои техникиимуосир аз њисоби буљети давлатї 131миллион сомонї сарф карда шудааст.

Барои хизматњои шоён ва сањми ар-занда дар тањкими ќонуният, тартиботињуќуќї, мубориза бар зидди љинояткорї,њифзи њуќуќ ва озодињои инсон ва шањр-ванд, тарбияи кадрњо ва тарѓиби ќонун-гузорї 215 нафар кормандони маќомотипрокуратура бо мукофотњои давлатї ваунвонњои фахрї сарфароз гардонидашудаанд.

ЊОЗИРИНИ МУЊТАРАМ!

Маќомоти прокуратура дорои нерўибузурги кадрї ва сифатњои баланди ах-лоќиву касбї буда, ќодиранд вазифањоихудро сарбаландона иљро намоянд. Њолодар маќомоти прокуратураи мамлакат872 нафар кормандон фаъолият дошта,220 нафари онњо њайати роњбарикунан-даро ташкил медињанд. Аз ин шумора 85нафар ё 40 фоиз љавонони синни то 40 -сола мебошанд. Аз шумораи умумии кор-мандон 171 нафар дар дастгоњи марка-зии Прокуратураи генералї кор меку-

нанд. Вале шумораи занон дар њайатироњбарикунандаи маќомоти прокуратурањамагї 5,2 фоизро ташкил медињад, киин нишондињанда андешидани тадби-рњои заруриро талаб менамоя. Яке азсамтњои асосии фаъолияти маќомотипрокуратура назорати риояи ќонунњо азљониби маќомоти давлатї ва ташкилотумуассисањо мебошад. Бо вуљуди гузаро-нидани санљишњои прокурорї ва анде-шидани чорањо вобаста ба пешгирї вабартараф намудани њуќуќвайронкунињодар ин самт, мутаассифона, иљрои ќонун-гузории љорї ба талаботи имрўза љавобгўнабуда, бењбудии љиддии фаъолиятипрокурориро таќозо менамояд. Шумораизиёди мурољиатњои хаттиву шифоњиишањрвандон ба Њукумат ва Дастгоњииљроияи Президенти Љумњурии Тољики-стон аз он шањодат медињад, ки риояиталаботи Ќонуни Љумњурии Тољикистон"Дар бораи мурољиатњои шањрвандон"дар сатњи зарурї ба роњ монда нашуда-аст. Зимни ќабули шањрвандон ва бар-расии мурољиатњои онњо аз тарафи роњ-барони вазорату идорањо, маќомотииљроияи мањаллии њокимияти давлатї ваташкилоту муассисањо муносибати сатњїаз байн нарафтааст, ки ин њолат боисипоймол гаштани њуќуќу озодињои шањр-вандон гардида, андешидани чорањоииловагиро аз љониби тамоми маќомотидавлатї ва шахсони мансабдори онњотаќозо менамояд. Бояд гуфт, ки то њолдар фаъолияти маќомоти иљроияи ма-њаллии њокимияти давлатї, заминсозї,меъморї, љамоатњои шањраку дењот, ин-чунин заминистифодабарандагонњуќуќвайронкунињо љой дошта, фаъоли-яти кормандони прокуратура ва дигармаќомоти марбута љињати ошкору пеш-гирї кардан ва бартарафсозии њуќуќвай-ронкунињо бењбудии љиддї мехоњад. Бовуљуди он, ки дар натиљаи дахолати ма-ќомоти прокуратура дар давоми 10 солиохир масоњати 2000 гектар ќитъањои за-

мини худсарона ишѓолшуда ба њолатиаввала баргардонида шудааст, валењолатњои аз гардиши кишоварзї берунмондани заминњо, истифодаи ѓайримаќ-садноки заминњои фонди љангал ва ча-рогоњњо, гузашта аз ин, ишѓоли худсаро-наи ќитъањои замин, бахусус заминњоиобї ва дар онњо бунёд кардани манзилиистиќоматї ва иншооти дигар боиси таш-виши љиддї мебошанд. Аз 3450 ќарориѓайриќонунии раисони шањру ноњияњо, кибо эътирози прокурорњо аз соли 2010инљониб бекор карда шудааст, 2627 ададё зиёда аз 76 фоизро ќарорњо оид базамин ташкил медињанд. Инчунин дардањ соли охир барои вайрон карданиќонунгузорї дар соњаи истифодаи замин2515 парвандаи љиноятї оѓоз ва тафтишгардида, шахсони гунањкор ба љавобгарїкашида шудаанд.

Бо дарназардошти камбудивуњуќуќвайронкунињои љойдошта Прокура-тураи генералї, Вазорати корњои дохилї,Кумитаи давлатии идораи замин ва гео-дезї вазифадоранд, ки якљо бо дигармаќомоти марбута истифодаи самарано-ку оќилонаи заминро аз љониби тамомизаминистифодабарандагон зери назора-ти доимї ќарор дода, барои пешгирї кар-дани хариду фурўши замин ва дигар кир-дорњои ѓайриќонунї дар самти истифо-даи замин чорањои љиддї андешанд.

Соли 1990 майдони умумии заминњоиназдињавлигї 77 њазор гектарро ташкилмедод. Њоло ин раќам 210 њазор гектарроташкил медињад. Яъне дар давоми њамагї23 соли истиќлолият ба мардум барои сохт-мони манзил ва бењтар кардани шароитизист 133 њазор гектар замин људо ва таќ-сим карда шудааст. Назорат аз болои таќ-симоти одилонаи заминњои људошуда ва-зифаи бевоситаи маќомоти прокуратура вакомиссияњои љамъиятї мебошад.

Инчунин дар натиљаи дуруст ба роњмонда нашудани масъалањои равандимуњољирати мењнатї ба хориљи кишвардар баъзе њолатњо шањрвандони кишварфирефтаи гурўњњои муташаккили љиноя-тии фаромарзї, эмиссарњои ташкилотуњаракатњои террористиву экстремистї вакорфармоёни ќаллоб гардида, ба содирнамудани амалњои террористиву экстре-мистї, ќочоќ ва гардиши ѓайриќонуниимаводи мухаддир љалб карда мешаванд.Агар назорати прокурорї ва соњавї дарсатњи зарурї ба роњ монда мешуд, сариваќт пешгирї кардани ин равандњо муш-кил набуд.

Бо маќсади пешгирї кардани њола-тњои коррупсионї, бартараф намуданиякрангии фаъолияти кормандони проку-ратура бо дарназардошти солњои тўлонїфаъолият кардан дар як мансаб ва во-рид намудани усулњои нави идоракунїчанд сол аст, ки механизми љобаљокуниикадрњои соња амал мекунад.

Бо вуљуди тадбирњои то имрўз ама-лигардида дар самти пурзўр намуданикор бо њайати шахсї њолатњои аз љонибикормандони маќомоти прокуратура дастзадан ба амалњои коррупсионї, гирифта-ни пора, сўйистифода аз ваколатњои хиз-матї ва дигар њуќуќвайронкунињо њанўзњам зиёд мебошанд. Тањлили арзу шико-ятњои шањрвандон дар давоми солњои2012 - 2013 нишон медињад, ки вобастаба кирдорњои содирнамудаи кормандонимаќомоти прокуратура ба маќомоти гуно-гун, аз љумла Дастгоњи иљроияи Прези-дент шикоятњои зиёд ворид гардидаанд.

Дар шароити таѓйир ёфтани вазъигеополитикии љањон ва афзоиши тањдидухатарњои нав, ки ба рушди давлатдориимиллї ва манфиатњои милливу давлатиимо низ монеањои љиддї эљод мекунанд,аз кормандони маќомоти њифзи њуќуќ васохторњои низомии кишвар масъулиятидучанд таќозо мегардад.

Мо хуб дарк мекунем, ки таъмини тар-тиботи њуќуќї, тањкими сулњу субот, му-бориза бо љинояткорї ва пешгирии њама-гуна њуќуќвайронкунї, ки ин зуњуроти но-матлуб метавонанд пояњои давлатрозаиф гардонанд, аз фаъолияти муътади-лу муназзами кормандони маќомотињифзи њуќуќ ва сохторњои низомї вобас-тагии мустаќим дорад.

Дар ќатори дигар маќомоти њифзињуќуќ нињоди муњиме, ки ба ташаккулиарзишњои демократии љомеа нигаронидашуда, устувории вазъи тартиботи њуќуќї,пешгириву ошкоркунии њуќуќвайронку-нињо ва мубориза бо љинояткорї аз фаъ-олияти муътадили он низ вобастагииамиќ дорад, маќомоти прокуратура мебо-шанд. Маќомоти прокуратура яке аз сох-торњои муњими низоми давлатдорї башумор рафта, вазифаи асосии онњо таъ-мини волоияти ќонун, тањкими ќонуниятва тартиботи њуќуќї бо маќсади њифзимустаќилият ва соњибихтиёрии кишвар,њуќуќу озодињои инсон ва шањрванд, асо-сњои демократии њокимияти давлатї,вазъи њуќуќии маќомоти мањаллии њоки-мияти давлатї, маќомоти худидоракуниимањаллї, дигар маќомоти давлатї, итти-њодияњои љамъиятї, динї, њизбњои сиёсїва дигар сохторњои ѓайридавлатї иборатаст. Ин маќомот тавассути ба амал баро-вардани назорати прокурорї иљрои даќиќва якхелаи ќонунњоро дар кишвар таъминменамоянд. Маќомоти прокуратура дарбаробари назорати риояи ќонунњо вањифзи сулњу субот ва амният дар тањки-ми пояњои давлати демократї, њуќуќбу-нёд ва дунявї сањми босазо доранд.

Бо дарназардошти наќши арзишман-ди прокуратура дар њаёти сиёсиву иљти-моии љомеа Њукумати кишвар љињати фа-

сањ. 1

Минбари халќ17 июли соли 2014№29 (956) 3ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

Солњои 2010 - 2014 12 нафар корман-дони маќомоти прокуратура барои вай-рон намудани муќаррароти Кодекси одо-би касбии корманди маќомоти прокура-тура айбдор дониста шуда, аз њайатимаќомот хориљ карда шудаанд. Инчунин590 нафар корманди маќомот - шахсонимасъули назораткунандаи ќонуният ватартибот барои вайрон кардани интизо-ми хизмативу мењнатї ва ба таври дахл-дор иљро накардани вазифањои хизматїмуљозот гирифтаанд.

Дар давраи солњои 2009-2014 азљониби Агентии назорати давлатии мо-лиявї ва мубориза бо коррупсия нисбатба 18 корманди прокуратура парвандаиљиноятї оѓоз карда шудааст, ки 13 на-фари онњо бо њукми суд мањкум гарди-даанд. Тањлилњо нишон медињанд, кибаъзе кормандони ин маќомот ба љиноя-тњои гирифтани пора, ќаллобї бо исти-фода аз маќоми хизматї, сўйистифодааз ваколатњои мансабї, баромадан азњадди ваколатњои мансабї, ѓайриќонунїдастгир намудани шањрвандон бо маќ-сади тамаъљўї ва дигар љиноятњо дастзадаанд. Ин дар њолест, ки тибќи Консти-тутсия татбиќи назорати риояи даќиќ ваиљрои якхелаи ќонунњо дар ќаламравиТољикистон ба Прокурори генералї вапрокурорњои тобеи ў вогузор гардидааства њуќуќи назорат кардани фаъолияти инмаќомотро чи дар пешбурди тафтишипешакии парвандањои љиноятї ва чи дардигар самтњо ягон маќоми дигар надо-рад. Масалан, Валиев З. прокурори шањ-ри Роѓун, Бобоумаров М. прокурори шуъ-баи назорати тафтиши пешакї дар ма-ќомоти прокуратураи вилояти Суѓд, Ума-ров Ѓ. прокурори ноњияи Шўрообод, Ази-зуллоев Ф. - муфаттиши прокуратураињарбии гарнизони шањри Душанбе вачандин нафари дигар аз љумлаи корман-дони масъули прокуратура бо гуноњи ги-рифтани пора дастгир шуда, бо њукмисуд ба муњлатњои гуногун аз озодї мањ-рум карда шудаанд.

Мувофиќи маълумоти Агентии назо-рати давлатии молиявї ва мубориза бокоррупсия њолатњои беасос ва нодурусттатбиќ намудани Ќонуни Љумњурии Тољи-кистон аз 20 августи соли 2011 "Дар бо-раи авф" ошкор гардидаанд. Вобаста баин њолатњо 2 апрели соли 2012 аз тара-фи Агентии назорати давлатии молиявїва мубориза бо коррупсия парвандаиљиноятї оѓоз карда шуда, ќарор доир ба10 нафар мањкумшудагоне, ки ќаблан бороњи сохтакории њуљљатњо њамчун бемораз адои љазои боќимонда озод шуда бу-данд, беасос эътироф гардида, онњо ба-рои адои љазои боќимонда ба муасси-сањои ислоњї баргардонида шудаанд.Њангоми пешбурди тафтиши пешакї ин-чунин њолатњои беасос татбиќ накарданиќонуни мазкур нисбат ба 11 нафар мањ-кумшудагоне, ки воќеан мубталои бемо-рињои вазнин мебошанд, муайян кардашуда, онњо аз муассисањои ислоњї, азадои љазои боќимонда озод карда шуда-анд.

ЊОЗИРИНИ ГИРОМЇ!

Таъмини њаёти арзанда ва рушдибосуботи иќтисодиву иљтимоии кишвар беѓанї гардонидани буљети давлатї ѓайри-имкон аст. Сол то сол зиёд шудани баќи-япулињои ќарзи андоз (то 1-уми июни соли2014 ин нишондињанда ба 650 миллионсомонї расидааст) аз самарабахш набу-дани кори маќомоти ваколатдори давлатїва дар мавридњои алоњида ба таври во-ќеъбинона ба наќша нагирифтани ман-баъњои андоз шањодат медињад. Бо ву-људи чорањои андешидашуда то ба њолњодисањои саркашї кардан аз пардохтиандозњо, пинњон доштани сарчашмаионњо ва ба таври ќочоќ ба ќаламрави киш-вар ворид намудани мол ва воситањоинаќлиёт аз байн нарафтааст. Дар ин ра-ванд зарур аст, ки назорати прокурорїтаќвият дода шавад. Њамзамон бо ин,

дуруст ва ба таври воќеї ба наќша гириф-тани ќисми даромади буљети давлатї,пардохти сариваќтии баќияпулињои ќарзиандоз ва пардохтњои гумрукї вазифаи Ва-зорати молия, Кумитаи андоз ва Хадамо-ти гумруки назди Њукумати Љумњурии То-љикистон мебошад.

Гарчанде ки дар самти назоратииљрои ќонунњо оид ба ноболиѓон ва љаво-нон, хусусан баъди мавриди амал ќароргирифтани Ќонуни Љумњурии Тољикистон"Дар бораи масъулияти падару модар

дар таълиму тарбияи фарзанд" аз тара-фи маќомоти прокуратура дар њамкорї бодигар маќомоти њифзи њуќуќ корњои му-айян ба сомон расонида шудаанд, валедар ин самт камбудињои зиёд мављуданд.Танњо дар соли 2013 ва 5 моњи соли ра-вон дар натиљаи санљишњои прокурорї780 нафар шахсони масъул ба љавобга-рии интизомї ва моддї, инчунин 1640нафар падару модарон, шахсони онњороивазкунанда ва омўзгорон ба љавобгариимаъмурї кашида шудаанд. Гузашта аз ин,содир гардидани љиноят аз љониби нобо-лиѓон тамоюли зиёдшавї дошта, боиситашвиши љомеа гардидааст. Агар дарсоли 2010 ноболиѓон дар ќаламрави киш-вар 530 љиноят содир карда бошанд, пасин шумора дар соли 2013 ба 725 расида,болоравии сатњи он 33 фоизро ташкилдодааст. Солњои охир содиршавии љино-ятњои одамкушї, ќасдан расонидани за-рар ба саломатї, муомилоти ѓайриќону-нии маводи мухаддир, вайрон карданиќоидањои њаракат дар роњ ва воситањоинаќлиёт, авбошї, дуздї ва ѓоратгарї азтарафи ноболиѓон афзоиш ёфта истода-аст. Боиси нигаронист, ки солњои охирноболиѓон бештар ба авбошї даст меза-нанд. Ин намуди љиноят дар аксари њола-тњо дар заминаи муноќишањои байнимак-табии наврасону љавонон, ки дар баъземавридњо бо фољиа анљом меёбанд, ху-сусан дар пойтахти мамлакат - шањриДушанбе бештар ба назар мерасад.

Мутаассифона, бемасъулиятии баъ-зе падару модарон ба њадде расидааст,ки ба фарзандони ноболиѓашон имкони-яти идора кардани воситањои наќлиётродода, њаёти худи онњо ва дигаронро зерихатар мемонанд. Соли 2013 1466 сада-маи наќлиётї ба ќайд гирифта шудааст,ки нисбат ба соли 2012 85 њолат зиёдбуда, дар натиља 472 нафар, яъне нис-бат ба соли 2012 30 нафар зиёд ба њало-кат расидааст. Фаќат дар давоми 6 моњи

соли љорї 628 садамаи наќлиётї ба ќайдгирифта шудааст, ки нисбат ба њаминдавраи соли гузашта 32 њолат зиёд аст.Дар ин садамањои наќлиётї 659 нафаршањрвандон ба њалокат расидаанд. Њаттоњолатњое њастанд, ки дар як садамаи на-ќлиётї аз як оила то 6 - 7 нафар ба њало-кат расидаанд. Сабаби асосии рўй дода-ни садамањои наќлиётї дар аксар њола-тњо бо суръати баланд идора карданинаќлиёт ва сатњи пасти малакаи касбииронандагон мебошад.

Сиёсати давлатї дар самти кушода-ни роњњои нав, наќбњо, таъмиру таљдидироњњо ва ба меъёрњои байналмилалїмутобиќ гардонидани роњњо маънои онронадорад, ки иштирокчиёни њаракат дарроњ суръати наќлиётро аз меъёр гузаро-нида, њаёти худ ва дигаронро тањти ха-тар гузоранд. Сабаби дигари содиршавиисадамањои наќлиётї дар њолати мастїидора кардани воситањои наќлиёт мебо-шад. Бе њуљљати ронандагї идора карда-ни наќлиёт, камтаљрибагии ронандагон,бо роњу воситањои ѓайриќонунї соњибшудан ба шањодатномаи ронандагї оми-лњои дигари зиёд гардидани љиноятњоироњу наќлиёт мебошанд.

Соли 2013 204 њолати бе њуљљати ро-нандагї идора кардани воситањои наќли-ёт ба ќайд гирифта шудааст, ки дар муќо-иса бо соли 2012 15 њолат зиёд аст. Дар 6моњи соли 2014-ум беш аз 100 њолати бењуљљати ронандагї идора кардани воси-тањои наќлиётї ба ќайд гирифта шудааст,ки нисбат ба њамин давраи соли 2013 27њолат зиёд мебошад. Илова бар ин, зарураст, ки барои баланд бардоштани мада-ният ва сатњи касбии иштирокчиёни њара-кат дар роњ корњои фањмондадињї, азљумла тавассути тањияи барномањои теле-визионї бештар ба роњ монда шаванд.Њамчунин, маќомоти прокуратура, вазора-тњои адлия, корњои дохилї, маориф ваилм, Кумитаи љавонон, варзиш ва сайёњї,инчунин комиссияњо оид ба њуќуќи кўдак-ро зарур аст, ки якљо бо падару модарон,муассисањои соњаи маориф ва дигар сох-торњои марбута љињати пешгирї намуда-ни њуќуќвайронкунї дар байни наврасонуљавонон мунтазам чораљўї намоянд.

Бо дарназардошти ин вазъи ташви-шовар соли 2012 дар маљлиси бахшидаба "Рўзи милитсияи тољик" ба Прокурату-раи генералї ва Вазорати корњои дохилїдастур дода будам, ки сабабу омилњо вашароитеро, ки ба содиршавии љиноят аз

љониби ноболиѓон мусоидат мекунанд,мавриди омўзиш ќарор дода, ба Прези-денти кишвар гузориш пешнињод намо-янд.

Мувофиќи тањлилњои мављуда якќатор сабаб ва омилњо, ба монанди ко-њиш ёфтани сатњи таълиму тарбия дармуассисањои таълимї , дар шањруноњияњо дуруст фаъолият накарданимарказњои эљодии кўдакон, хонањои фа-рњангї, таъсири манфии сабтњои элект-рониву телевизионї, китобу маљаллањо

ва дигар маводи чопии дорои хусусиятизўроваридошта, ба кор ва тањсил фарогирифта нашудани ноболиѓону љавоно-ни синни аз 16 то 18 - сола ва дар маљмўъиљро нагардидани уњдадорињо аз љони-би падару модарон ё шахсони онњороивазкунанда ба афзоиши њуќуќвайрон-кунї дар байни ноболиѓон замина гузош-таанд.

Дар муассисањои ислоњии системаииљрои љазои љиноятї ба њолати 1 июлисоли 2014 шумораи љавонони то 18 -сола 65 нафар ва аз 18 то 30 - сола бешаз сеюним њазор нафарро ташкил меку-над. Бинобар ин, маќомоти прокуратурава дигар сохтору маќомоти дахлдоррозарур аст, ки барои таъмини њуќуќи но-болиѓон ва љавонон ба саломатї, ташак-кули љисмониву маънавї ва ахлоќиионњо, муњайё кардани шароити мусоидитаълиму тарбия, њимояи кўдакон аз њаргуна зўроварї, пешгирии њуќуќвайронку-нињо ва љинояткорї дар байни ноболи-ѓон чорабинињои судманд ва маќсаднок-ро амалї намоянд.

Дар ин самт махсусан кумитањои корбо занон ва оила, љавонон, варзиш васайёњї бояд фаъол бошанд. Такрорантаъкид мекунам, ки таълиму тарбияифарзанд масъалаи басо муњим буда,фаъолияти дастљамъонаи падару мода-рон ва шахсони онњоро ивазкунанда, ин-чунин омўзгорон ва ањли љомеаро таќозоменамояд. Њамаи ин моро водор мена-мояд, ки масъулияти падару модарон,шахсони онњоро ивазкунанда, инчунинмуассисањои таълимї ва омўзгоронробаланд бардорем. Њамчунин амали со-дирнамудаи ноболиѓро масъулияти пада-ру модар ва шахсони онњоро ивазкунан-да эътироф намуда, љавобгарии моддї вамаъмурии онњо дар ќонунгузорї пурзўркарда шавад.

сањ. 4

Минбари халќ17 июли соли 2014

№29 (956)4 ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

ТАЪМИНИ АДОЛАТИ ИЉТИМОЇВА ЗИНДАГИИ ОРОМкилограмм маводи мухаддир, аз љумла 32тоннаву 776 килограмм героин ва 36 тон-наву 374 килограмм афюн мусодира шуда-аст. Танњо дар панљ соли охир беш аз 23тоннаву 500 килограмм чунин мавод, азљумла 2,7 тонна героин мусодира карда шу-дааст. Тибќи хулосаи мутахассисон агармиќдори танњо аз соли 2000-ум инљонибмусодирашудаи маводи мухаддир аз Тољи-кистон берун мерафт, 43 миллион нафаргирифтори бемории нашъамандї ва њаминќадар оилањо бадбахт мешуданд.

Бо вуљуди корњои дар ин самт иљрошу-да, таъкид месозам, ки проблема њанўз њамбисёр љиддист. Зеро нашъамандї ба гено-фонди миллат зарба мезанад. Ин пеш азњама, ба Агентии назорати маводи нашъа-овар дахл дорад, зеро ваќтњои охир мусо-дираи маводи мухаддир аз љониби ин сох-тор коњиш ёфта истодааст.

Њолатњои дар хориљи кишвар бо маво-ди мухаддир дастгир шудани шањрвандо-ни Тољикистон њоло њам ба мушоњида ме-расанд. Танњо соли 2013 дар хориљи киш-вар барои гардиши ѓайриќонунии маводимухаддир 191 нафар шањрвандони Љумњу-рии Тољикистон бо миќдори умумии 648килограмм маводи мухаддир, аз љумла 547килограмм героин дастгир карда шуда, баљавобгарии љиноятї кашида шудаанд, киин, бешубња, ба обрў ва нуфузи давлатумиллати мо дар арсаи байналмилалї таъ-сири манфї мерасонад.

Тибќи маълумоти Вазорати тандурустїва њифзи иљтимоии ањолї дар кишвар тоохири соли 2013 ќариб њафтуним њазор, азљумла 214 нафар занон (ба 100 000 ањолї94 нафар рост меояд), аз љумла дар шањриДушанбе - беш аз 3000 (занон - 119), вилоя-ти Суѓд - зиёда аз 1000 (занон - 51), Вилоя-ти Мухтори Кўњистони Бадахшон - ќариб1000 (занон - 5), вилояти Хатлон - ќариб 1200(занон - 7), ноњияњои тобеи љумњурї - 1070(занон - 25) нафар њамчун гирифтори бемо-рии нашъамандї ба ќайд гирифта шудаанд.

Сабаби асосии самаранок набуданимубориза бар зидди ин тамоюл дар он аст,ки маќомоти њифзи њуќуќ ва сохторњои ни-зомї асосан ба дастгир намудани интиќол-дињандагони маводи нашъаовар мањдуд гар-дида, дар аксар мавридњо саркардагон вароњбарони гурўњњои љиноятпеша аз љавоб-гарї дур мемонанд. Аз љумла дар давомиякуним соли охир аз рўи парвандањои даристењсолоти муфаттишони Вазорати корњоидохилї ва Агентии назорати маводи нашъа-овар ќарордошта 162 мавод нисбат ба таш-килкунандагон ва иштирокчиёни фаъоли чу-нин љиноятњо ба истењсолоти алоњида људокарда шуда, аз рўи онњо ќариб ягон кор бур-да нашудааст ва шахсияти љинояткорон тоба њол номаълум мебошад.

Хариду фурўши одамон аз тарафи гур-ўњњои муташаккили љиної омили дигари ха-лалдор гардидани суботу оромї ва амния-ти кишвар мебошад. Аз соли 2010 то инљо-ниб 44 нафар шањрвандон бо гуноњи содирнамудани хариду фурўши одамон муайян вадастгир карда шудаанд. Бояд гуфт, ки Љум-њурии Тољикистон иштирокчии фаъоли ра-ванди љањонии муќовимат бо хариду фурў-ши одамон ба њисоб рафта, бо дарназар-дошти хатари ин зуњуроти нангин ба амния-ти миллї њанўз соли 2004 Ќонун "Дар бораимубориза ба муќобили хариду фурўши ода-мон"-ро ќабул карда, соли 2005 Комиссияибайниидоравии мубориза ба муќобили ха-риду фурўши одамонро таъсис додааст.

Њарчанд ки дар ин самт як силсила бар-номањои њукуматї амалї шуда истодаанд,вале таъкид бояд кард, ки кор њоло низ бењ-будиро таќозо мекунад. Чунки хариду фурў-ши одамон берун аз кишвар, алалхусус ха-риду фурўши кўдакон ва занону духтаронамали бисёр нангин мебошад. Таърихи мил-

лати соњибтамаддуни мо ягон ваќт њодисаиаз љониби љавонмардони худ ба хориља бур-да, фурўхтани зани тољикро ёд надорад.Куљо шуд нангу номуси миллї, ватандорї вавиљдону имони мусулмонии мардону љаво-нони мо?! Шахсоне, ки барои ќонеъ сохтанинафси бади худ занону духтарони мардум-ро бо роњи фиреб ба хориља бурда мефурў-шанд, тасаввур намекунанд, ки агар касонидигар бо духтарони онњо њамин амали нан-гинро раво бинанд, њолашон чї мешавад?

Аз ин лињоз, Прокуратура, вазоратњоикорњои дохилї, корњои хориљї, Кумитаи дав-латии амнияти миллї, кумитањо оид ба ко-рњои занон ва оила, оид ба корњои дин, Ко-миссияи байниидоравии мубориза ба муќо-били хариду фурўши одамон ва дигар сохто-рњои марбутаро лозим аст, ки бо ќабул шу-дани Ќонуни нави Љумњурии Тољикистон "Дарбораи муќовимат ба савдои одамон ва расо-нидани кўмак ба ќурбониёни савдои одамон"муборизаро бар зидди ин зуњуроти нангин вабарои миллати мо бегона пурзўр намоянд.

Кофтукови љинояткорони аз тафтишотва суд пинњоншуда, ки яке аз вазифањоимуњимтарини маќомоти амаликунандаифаъолияти оперативї-љустуљўї мебошад,самаранок ба роњ монда нашудааст. Тоохири соли 2013 њамагї 40 фоизи чунинашхос дастгир карда шуда, 2046 нафарионњо дар кофтуков ќарор доранд. Дар 5моњи соли љорї шумораи дастгиршудагонќариб 24 фоизро ташкил медињад, ки инњолат нишондињандаи фаъолияти ноки-фояи маќомоти масъул мебошад.

Фаъолияти сохторњои оперативї-љустуљўї дар ин самт ба талабот љавобгўйнабуда, њолатњое љой доранд, ки кофтуков-шавандагон дар њудуди кишвар озодонаистиќомат ва гаштугузор мекунанд ва ба-рои дастгир намудани онњо чорањои зарурїандешида намешаванд. Ин њолат боиси онмегардад, ки љинояткорони дар кофтуков-буда боз даст ба содир намудани љиноя-тњои вазнин мезананд. Чунончи, айбдорша-ванда Муродов Ш.С., ки аз моњи сентябрисоли 2012 барои куштор ва расониданиљароњат ба ду нафар дар кофтуков ќарордошт, сари ваќт дастгир нашуда, 28 апре-ли соли 2013 такроран љиноят содир кар-дааст, яъне як нафарро ба ќатл расонида,ба љони як шахси дигар сўиќасд намудааст.

Масъалаи муќовимат бо коррупсия низсамти афзалиятноки сиёсати давлат мањ-суб ёфта, дар ин раванд заминањои боэъ-тимоди ташкиливу њуќуќї фароњам овардашудаанд. Дар кишвар нињоди махсус -Шўрои муќовимат бо коррупсия таъсисдода шуда, санади барномавї - Стратегияимуќовимат ба коррупсия барои солњои2013-2020 ва дигар асноди њуќуќї тањия ваќабул карда шудаанд. Танњо дар панљ солиохир беш аз 10 њазор љиноятњои коррупси-онї ва љиноятњои иќтисодии хусусияти кор-рупсионидошта ошкор гардида, шахсонигунањкор ба љавобгарї кашида шудаанд.

Вале дар баробари ин, таъкид месо-зам, ки баъзе кормандони маќомоти њифзињуќуќ ва сохторњои низомї ба љои пешгирїнамудани љиноят савганди касбии худровайрон карда, ба содир намудани љиноя-тњои сўиистифода аз ваколатњои мансабї,беамалї дар иљрои вазифа, баромадан азњадди ваколатњои мансабї, гирифтану до-дани пора, ќаллобї, муомилоти ѓайриќону-нии маводи мухаддир ва монанди инњо дастзада, боиси бадном шудани сохтору маќо-моти мазкур мегарданд.

Хотирнишон месозам, ки шумораи онњосол то сол зиёд шуда истодааст. Аз соли2009 то инљониб аз тарафи онњо 355 љино-яти коррупсионї содир карда шудааст.

Њамчунин аз соли 2010 то имрўз нис-бат ба 1211 нафар кормандони маќомотињифзи њуќуќ ва сохторњои низомї парван-

даи љиноятї оѓоз ва тафтиш шудааст, ки азин шумора ба Вазорати корњои дохилї - 406нафар, Кумитаи давлатии амнияти миллї- 112, Сарраёсати Ќўшунњои сарњадї - 170,Вазорати мудофиа - 261, Гвардияи миллї- 34, Кумитаи њолатњои фавќулода ва му-дофиаи гражданї - 20, Агентии назоратимаводи нашъаовар - 11, Агентии назоратидавлатии молиявї ва мубориза бо корруп-сия - 6, Вазорати адлия - 28, прокуратура -18, судњо - 32, маќомоти андоз - 77 ва Ха-дамоти гумрук 69 нафар рост меояд. Инчу-нин аз соли 2010 то имрўз 58 нафар кор-мандони маќомоти њифзи њуќуќ барои дастдоштан ба муомилоти ѓайриќонунии маво-ди мухаддир дастгир ва ба љавобгарї ка-шида шудаанд.

Маълум мешавад, ки фаъолияти роњ-барони маќомоти њифзи њуќуќ ва сохторњоинизомї доир ба тарбияи кадрњо, баландбардоштани сатњи касбии кормандон ва азрўи технологияњои пешрафтаи кадрї инти-хобу љобаљо кардани онњо њанўз ба тала-бот љавобгў нест. Таъкид месозам, ки дарсафњои маќомот њанўз њам шахсони тасо-дуфї ва ѓайрикасбї њастанд.

Падидаи нангини худкушї ва сўиќасдба он низ яке аз мавзўъњои мубрами рўз вабоиси ташвиши љиддии љомеа ва давлатмебошад. Бо вуљуди чорањои андешидашу-да рўй додани чунин њодисањои нангин идо-ма дошта, фаъолияти маќомоти њифзињуќуќ ва дигар сохтору маќомоти масъулидавлатї дар пешгирї ва ошкор намуданисабабу омилњои онњо њанўз ќонеъкунанданест. Дар давоми панљ соли охир дар киш-вар 2 684 њодисањои худкушї ва сўиќасдба ќайд гирифта шудааст, ки дар натиља1727 нафар шањрвандон ба њалокат раси-даанд. Ин њодисањо бештар дар вилоятиСуѓд, шањри Турсунзода, ноњияњои Рўдакї,Њисор, Файзобод ва Љиргатол ба назар ме-расанд. Алалхусус, дар вилояти Суѓд дарин давра 1 249 чунин њодиса рух дода,њамасола ба њисоби миёна 48 фоизи худ-кушињои дар кишвар рухдињанда ба ин ви-лоят рост меоянд.

Прокуратураи генералї, вазоратњоикорњои дохилї, адлия, маориф ва илм, фа-рњанг, мењнат, муњољират ва шуѓли ањолї,тандурустї ва њифзи иљтимоии ањолї, ку-митањои кор бо занон ва оила, љавонон,варзиш ва сайёњї, оид ба корњои дин, тан-зими анъана ва љашну маросимњои миллї,телевизион ва радио, Шўрои уламои Мар-кази исломии Тољикистон, раисони шањруноњияњо, љамоатњои шањраку дењот вазифа-доранд, ки бо љалби фаъолон, ањли зиё вашахсони обрўманду рўзгордида барои ом-ўзиши сабабу омилњои худкушї ва пешгирїкардани ин амали нангин чорањои љиддиињамоњангшуда андешанд.

Яке аз самтњои асосии фаъолияти ма-ќомоти прокуратура ошкор намудан ва таф-тиши љиноятњо, назорати иљрои ќонунњо дарфаъолияти маќомоти тафтиши пешакї,сохторњои тањќиќ ва пешбарандаи фаъоли-яти оперативї-љустуљўї мебошад. Њангомиљамъоварї, санљиш ва бањодињии далелњо,таъмини тафтиши њамаљониба, пурра вахолисонаи њолатњои кор бо парвандањоиљиноятї камањамиятї зоњир карда меша-вад. Барои баланд бардоштани сифатитафтишоти пешакї на танњо прокурорњо,балки роњбарони сохторњои тафтишотииВазорати корњои дохилї, Кумитаи давла-тии амнияти миллї, Агентии назорати дав-латии молиявї ва мубориза бо коррупсиява Агентии назорати маводи нашъаоварбояд дорои дараљаи дахлдори тахассусї,омодагии касбї ва таљрибаи корї, инчунинпоквиљдону беѓараз бошанд ва њангомибаррасии парвандањои љиноятї танњо ќону-ният ва аќидаи ботиниро ба роњбарї ги-ранд.

Аз ќабули Ќонуни Љумњурии Тољикистон"Дар бораи танзими анъана ва љашну маро-симњо дар Љумњурии Тољикистон" зиёда аз 7сол гузашта бошад њам, талаботи он аз љони-би кормандони баъзе маќомоти давлатї,комиссияњои танзими анъана ва љашну ма-росимњо, љамоатњои шањраку дењот, ташки-лоту муассисањо ва шањрвандони алоњидаба таври зарурї таъмин карда нашуда, бакамбудиву њуќуќвайронкунињои љиддї роњдода мешавад. Баррасии парвандањоињуќуќвайронкунии маъмурї собит менамо-яд, ки агар судњо оид ба риоя накарданимеъёрњои ќонуни мазкур соли 2009 парван-дањоро нисбат ба 221 нафар чунин баррасїкарда бошанд, пас соли 2013 ин раќам ба394 расидааст. Ин нишондињанда дар панљсол 1237 ададро ташкил медињад, ки ин њолгувоњи ба таври дахлдор иљро нагардиданиталаботи ќонуни мазкур мебошад.

ЊОЗИРИНИ ГИРОМЇ!

Яке аз омилњои асосие, ки кафолатибехатарии шахсии одамон, њуќуќу озодињоионњо, тартиботу оромии љомеа ва амниятидавлатро халалдор месозад, афзоиши са-тњи љинояткорї, аз љумла љиноятњои мута-шаккил мебошад. Соли 2013 дар кишвар18336 љиноят, аз љумла 205 љиноят дарњолати мастї ба ќайд гирифта шудааст, кидар муќоиса бо соли 2012 1740 њодиса ёќариб 11 фоиз зиёд мебошад. Аз љумласоли 2013 њодисањои куштор 10,3 фоиз,ќасдан расонидани зарари вазнин ба сало-матї 17,5 фоиз, хариду фурўши одамон 100фоиз, роњзанї 25,5 фоиз ва ќаллобї 23,6фоиз афзоиш ёфтааст.

Таъмини тартиботи љамъиятї дар мања-лњо чандон самаранок ба роњ монда нашуда,соли 2013 дар кишвар 1250 љинояти авбошїрух додааст, ки нисбат ба соли 2012 390 њолатё 46 фоиз зиёд мебошад. Ин тамоюл дар ним-солаи аввали соли равон низ идома ёфта, 22фоиз зиёд шудааст. Афзоиши чунин љиноя-тњо дар вилоятњои Хатлон 48 фоиз, Суѓд 25,шањри Душанбе 76, шањру ноњияњои Вањдат82, Турсунзода 143, Њисор 104 ва Шањринав120 фоизро ташкил медињад.

Зиёдшавии љинояткорї дар байни љаво-нон, иштироки онњо дар авбошињои гурўњїва бетартибињои оммавї нигаронкунандабоќї мемонад. Ман чунин мешуморам, киин њодисањо, пеш аз њама, дар натиљаи бе-парвої, дуруст ташкил накардани фаъоли-яти маќомоти дахлдор, сатњи пасти касбиибаъзе кормандони онњо, суст будани њам-корї дар байни маќомоти њифзи њуќуќ, про-куратура ва маќомоти иљроияи мањаллиињокимияти давлатї рўй медињанд. Омилидигари халалдор гардидани суботу оромїдар љомеа ва содир шудани љиноятњои муд-њиш дар дасти шахсони алоњида ва гурўњњоиљинояткор мављуд будани силоњи ѓайриќо-нунї ва муњиммоти љангї мебошад. Натиљаињамин аст, ки танњо дар панљ соли охир даркишвар 287 љинояти бо истифода аз силоњсодиргардида ба ќайд гирифта шудааст.Њарчанд ки то имрўз аз љониби маќомотињифзи њуќуќ ва сохторњои низомї дањњоњазор мил силоњ ва миќдори зиёди муњим-моти љангї мусодира карда шудааст, валесодиршавии љиноятњо нишон медињад, кињанўз њам дар дасти ањолї миќдори зиёдисилоњи ѓайриќонунї мављуд аст. Бинобар ин,аз маќомоти њифзи њуќуќ талаб карда ме-шавад, ки фаъолияти худро дар самти да-рёфт ва мусодира намудани силоњ, муњимо-ти љангї, воситаву маводи тарканда боз њампурзўр намоянд ва њамкориро бо ањолї бењ-тар ба роњ монанд.

Мубориза бар зидди гардиши ѓайриќо-нунии маводи мухаддир яке аз самтњоиафзалиятноки фаъолияти маќомоти њифзињуќуќ ба шумор меравад. Аз соли 1994 то2013 аз тарафи кормандони маќомотињифзи њуќуќи Тољикистон 102 тоннаву 191

сањ. 3

Минбари халќ17 июли соли 2014№29 (956) 5ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

Тањлилњо нишон медињанд, ки дар дав-раи тафтиш ва тањќиќи љиноятњо норизоиятва эродњои гумонбаршудагон, айбдоршаван-дагон, хешу табори онњо ва ањли љомеа азфаъолияти маќомоти њифзи њуќуќ зиёд бамушоњида мерасад. Њолатњои аз тарафи су-дњо баровардани њукмњои сафедкунанда,таѓйир додани банду басти парвандањо ва батафтишоти иловагї баргардонидани парван-дањо аз вазъи номусоид дар фаъолияти ма-ќомоти прокуратура ва тафтишу тањќиќ ша-њодат медињанд. Аз љониби маќомоти таъќи-би љиноятї њангоми тањќиќ ва тафтиши пе-шакї риоя нагардидани талаботи ќонунгузо-рии моддї ва мурофиавї асоси ба тафтишииловагї баргардонидани парвандањо мебо-шад. Бинобар яктарафа ё нопурра буданитањќиќу тафтиши пешакї ва ба таври љиддївайрон карда шудани ќонуни мурофиавииљиноятї, нодуруст татбиќ гардидани ќонун-гузории љиноятї ва нопурра гузарониданитафтишот дар давоми солњои 2009 - 2013 дармаљмўъ 396 парвандаи љиноятї нисбат ба605 нафар ба тафтишоти иловагї баргардо-нида, аз ин шумора танњо 98 парванда пасаз бартараф кардани камбудињо боз ба су-дњо ирсол карда шудаанд, ки 25 фоизи чу-нин парвандањоро ташкил дода, боќимонда298 парванда ё 75 фоиз ба суд баргардони-да нашудааст. Ѓайр аз ин, бо њукми судњо 190нафар, аз љумла 52 нафар пурра ва 138 на-фар ќисман сафед карда шудааст. Њамчуниндавоми солњои 2009 - 2013 дар судњо пеш-бурди беш аз 5000 парванда нисбат ба 6078нафар ќатъ карда шудааст. Чунончи, бо таъй-иноти коллегияи судї оид ба парвандањоиљиноятии суди шањри Душанбе парванда нис-бат ба судшаванда Ќодиров Д. бо љиноятиодамкушї ба тафтишоти иловагї баргардо-нида шуда, минбаъд дар рафти тафтишотииловагї бо ќарори прокурори ноњияи Шоњ-мансури шањри Душанбе ќатъ карда шуда-аст. Бо њукми суди ноњияи Љаббор Расуловсудшаванда Мамбетќулов А. бинобар исботнагардидани гуноњаш дар содир намуданиљинояти ќочоќ сафед карда шудааст.

Зеро дар рафти тафтишоти судї му-айян гардидааст, ки маќомоти тафтишотипешакї далелњоро бо роњи ѓайриќонунї бадаст оварда, ба судшаванда бо ин моддаайб эълон намудаанд. Ё ин ки бо њукми судишањри Вањдат Холов Љ. бинобар исбот на-гардидани иштироки ў дар содир намуда-ни љинояти таљовуз ба номус сафед кардашудааст. Сабаби сафед карда шудани суд-шавандагон дар он зоњир мегардад, ки азљониби маќомоти таъќиби љиноятї дар кир-дори судшавандагон мављуд будани тарки-би љиноят ё иштироки онњо дар содир кар-дани љиноят исбот карда нашудааст.

Ба маќомоти прокуратура зарур аст, кињангоми назорати тањќиќ ва тафтиши пе-шакї, бахусус њангоми њалли масъалаи оѓознамудани парвандаи љиноятї дар асоси на-тиљањои фаъолияти оперативї-љустуљўї,дастгир намудани гумонбар дар содир кар-дани љиноят, татбиќ намудани чорањои пеш-гирї, ба сифати айбдоршаванда ба љавоб-гарии љиноятї кашидан, боздоштану ќатъкардани парванда, ба анљом расониданитафтишот ва тањияи фикри айбдоркунї бамасъалаи исботкунї ва далелњо ањамиятиљиддї дода, ба далелњо аз лињози талаботиќонун нисбат ба љамъоварї ва татбиќи да-лелњо бањои беѓараз дињанд.

Омили дигаре, ки ба амнияти миллиикишвар тањдиду хатари воќеї эљод мекунад,терроризм ва экстремизми сиёсиву динїмебошад. Соли 2013 аз тарафи маќомотињифзи њуќуќи кишвар 68 (соли 2012-30) пар-вандаи љиноятї нисбат ба 146 (соли 2012-144) нафар аъзои ташкилоту гурўњњои тер-рористиву экстремистї тањти тафтиш ќарордода шудааст. Бояд гуфт, ки масъалаи маз-кур то њол ташвишовар буда, андешиданичорањои иловагиро талаб мекунад. Тибќимаълумот дар муассисањои ба ном таъли-ми динии давлатњои хориљї 711 нафар до-нишљўёни тољик то имрўз тањсили ѓайрирас-мии худро давом дода истодаанд.

Аз ин рў, зарур аст, ки фаъолияти ма-ќомоти ваколатдори давлатї дар самтипешбурди корњои пешгириву фањмонда-дињї дар њамкорї бо сохторњои дигар, азљумла љомеаи шањрвандї ба таври љиддїпурзўр карда шавад.

Бо Фармони Президенти Тољикистон аз29 январи соли 2008 низоми истењсоли иљро

аз тобеияти маќомоти судї ба Вазоратиадлия гузаронида, тибќи ин фармон аз 1апрели соли 2008 иљрои маљбурии санадисудї аз тарафи Вазорати адлия тавассутисудиљрочиён ба роњ монда шуд, вале дарин самт њанўз њам масъалањои њалталабвуљуд доранд.

Иљрои баъзе санадњои судї муњлатњоитўлонї кашол ёфта, сабаби вайрон шуда-ни њуќуќу манфиатњои шахсони воќеивуњуќуќї ва норизоияти онњо оид ба сари ваќтиљро нагардидани санадњои судї шудааст.Соли 2012 танњо барои иљрои љазои илова-гии мусодираи молу мулк 1320 иљровараќаба иљрочиёни суд ирсол карда шудааст, киба 1200 иљровараќа дар хусуси гўё ѓайри-имкон будани иљрои њукми суд оид ба му-содираи молу мулк санад тартиб дода, њам-чун иљрошуда ба судњо баргардонида шу-даанд, вале дар асл ягон намуд молу мул-ки пурарзиш муайян ва ба њабс гирифтанашудааст ва мусодира нагардидааст. Дар6 моњи соли 2013 аз 766 иљровараќа оидба мусодираи молу мулк нисбат ба 548иљровараќа айнан њамин гуна санадњо тар-тиб дода, ба судњо баргардонида шудаанд.

Бинобар ин, зарур аст, ки вазоратњоиадлия, молия, корњои дохилї, Кумитаи дав-латии сармоягузорї ва идораи амволи дав-латї, Суди Олї, Суди Олии иќтисодї, Шўроиадлия, Прокуратураи генералї ва Марказимиллии ќонунгузорї тањлил ва љамъбастииљрои санадњои судиро таќвият бахшида, бомаќсади аз байн бурдани мухолифат ва гу-ногунфањмии муќаррароти санадњои меъё-рии њуќуќии соња, мукаммалсозии механиз-ми таъмини иљрои ќарорњои судї пешнињо-доти мушаххас манзур намоянд.

Дар баробари ин, њангоми баррасиипарвандањо дар фаъолияти судњо низ якќатор камбудињо, аз љумла ќабули санадњоиѓайриќонунї, вайрон кардани муњлати бар-расї, сари ваќт ба тарафњо надодани нус-хаи санадњои судї дида мешаванд. Аз инрў, Суди Олї, Суди Олии иќтисодї ваШўрои адлияро зарур аст, ки дар ин самтчорањои ќатъї андешанд.

Аз соли 2009 то имрўз 20 нафар судяњова 12 нафар кормандони дастгоњи судњо,љамъ 32 нафар барои гирифтани пора, ќал-лобї ва сохтакории њуљљатњо ба љавобга-рии љиноятї кашида шудаанд. Аз ин шумо-ра 22 нафар бо њукми суд мањкум гардида,нисбат ба 6 нафар парвандаи љиноятї ќатъкарда шудааст ва парвандаи 2 нафар дартафтишоти иловагї ќарор дорад.

Роњбарияти Шўрои адлия ва маќомотисудиро зарур аст, ки корро доир ба интихо-бу љобаљогузории кадрњо ва баланд бар-доштани сатњи касбии онњо пурзўр кунанд,то ки чунин њодисањои нангин такрор на-ёбанд.

Вазъи амнияти мудофиавї зери назо-рати доимии Њукумати кишвар, сохторњоињарбї ва маќомоти њифзи њуќуќ ќарор до-рад. Вале таъкид бояд кард, ки аз љонибибаъзе хизматчиёни њарбї содир карданињуќуќвайронкунињо, аз љумла љиноятњои ху-сусияти коррупсионидошта, муносибатњоиѓайриойинномавї, муомилоти ѓайриќонуниимаводи мухаддир ва моддањои психотропїдида мешавад. Бинобар ин, зарур аст, ки кордар самти пешгирии љиноят ва њуќуќвайрон-кунињо дар ќисмњои низомї таќвият бахши-да, вобаста ба риояи ќонуният, аз љумлапурзўр намудани назорат ба рафтори аф-сарону сарбозон, дуруст ба роњ монданиомўзиши ќонунгузории амалкунанда ва ой-инномањои њарбї, риояи њатмии онњо, ба-ланд бардоштани сатњи касбии њайатишахсї ва њисси ватандўстиву ватанпарас-тии онњо мунтазам чораљўї карда шавад.

Бо дарназардошти хурўљи неруњои ко-алитсионии посдори сулњ аз Афѓонистон,ки дар давоми соли љорї пешбинї шуда-аст, Њукумати мамлакат, роњбарони сохто-рњои низомї, пеш аз њама, Кумитаи давла-тии амнияти миллї, Ќўшунњои сарњадї,Вазорати мудофиа, Шўрои амният ва ди-гар сохтору маќомот вазифадоранд, кидоир ба омодабошии љузъу томњои низомї,баланд бардоштани интизоми њарбї, тањ-кими асосњои моддиву техникии ќисмњоињарбї ва њалли масъалањои бењтар наму-дани њифзи иљтимоии хизматчиёни њарбїњамаи тадбирњои заруриро амалї гардо-нанд.

Сарраёсати Ќўшунњои сарњадиро зарур

аст, ки якљо бо дигар сохторњои низомї вавазорату идорањои дахлдор мушкилотинорасоии афсарони касбиро дар љузъу то-мњои сарњадї њарчи зудтар њал карда, ни-зоми муътадили њифзи сарњади давлати-ро таъмин намояд. Барои ин, пеш аз њама,бо дарназардошти имкониятњо шумораидидбонгоњњои сарњадї зиёд карда, онњо ботаљњизоти муосири техникї муљањњаз гар-донида шаванд.

Дар шароити муосир барои ноил гар-дидан ба њадафњои волои давлати демок-ратї, ки дар он инсон тавонад озоду баро-бар рушд ёбад ва тартиботи њуќуќиву во-лоияти ќонун таъмин бошад, маќомотињифзи њуќуќ, хусусан маќомоти прокурату-ра бояд фаъолияти худро тавре ба роњмонанд, ки дастовардњои истиќлолият њифзгардида, риоя ва иљрои бечунучарои ќону-нњо таъмин карда шавад, ки ин дар айнизамон як шакли муњими баланд бардошта-ни маќоми њуќуќ дар љомеаи муосир мебо-шад.

Аз ин лињоз, зарур мешуморам, ки бомаќсади тањкими фаъолияти минбаъ-даи маќомоти њифзи њуќуќ, аз љумлапрокуратура ва мустањкам намуданинизоми ќонунияту тартиботи њуќуќїдар ин самт тадбирњои зерин амалїкарда шаванд:

u якум, ба шароити муосириљањонишавї ва асосњои ташаккулисохтори демократии љомеа муто-биќ намудани принсипњои ташкил вафаъолияти маќомоти њифзи њуќуќикишвар;u дуюм, вобаста ба вазифањои базиммаи маќомоти њифзи њуќуќ вогу-зоршуда ва бо маќсади аз байн бур-дани такроршавии вазифањо ва му-шаххас намудани салоњиятњои кас-бии кормандони онњо, мукаммал на-мудани ќонунгузории соњавї;u сеюм, таќвияти кафолатњоиконститутсионии њимояи давла-тии њуќуќу озодињои инсон ва шањр-ванд, такмили чорањои риояву эњти-роми онњо аз љониби зинањои маќо-моти њокимияти давлатї ва шахсо-ни мансабдори онњо, роњбарону шах-сони мансабдори корхонањо, ташки-лоту муассисањо, сарфи назар азшакли ташкиливу њуќуќии онњо;u чорум, дар асоси тањлилу љамъ-басти татбиќи санадњои меъёриињуќуќї ба субъектњои ташаббусиќонунгузоридошта мурољиат кар-дан дар бораи таѓйиру илова ва бе-эътибор эътироф кардани онњо;u панљум, густариши њамкорињоибевосита бо маќомоти идоракуниидавлатї, хусусан бо маќомоти ма-њаллии њокимияти давлатї ва худи-доракунии мањаллї ва љињати пеш-гирї кардани содиршавии љиноятњо,баланд бардоштани сатњи маъри-фати сиёсї ва њуќуќии ањолї, хусу-сан љавонон якљо бо маќомоти маз-кур мунтазам андешидани чорањоизарурї;u шашум, андешидани тадби-рњои мунтазам бо маќсади интихо-бу љобаљогузории мутахассисониболаёќату баландихтисоси соња,љалби њарчи бештари љавонон бароихизмат дар маќомот, баланд бар-доштани маърифату одоби касбиикормандон ва пешгирии њама гунаомилњои коррупсионї, дар рўњияи ва-тандўстї, поквиљдонї ва хизматисодиќона ба халќу Ватан тарбия вањидоят кардани онњо;u њафтум, бо дарназардошти уз-вияти Тољикистон дар Созмони Уму-миљањонии Савдо ва густариши му-носибатњои гуногунсоњаи кишвар боташкилоту созмонњои љањонї амалїнамудани тадбирњои мунтазам доирба баланд бардоштани сатњи касбиикормандони сохтору маќомот, таќ-вияти одоби муошират, омўзиши за-бонњои хориљї ва технологияњоииттилоотї , инчунин тарбияињуќуќшиносони сатњи байналми-лалї.

Баланд бардоштани маърифатињуќуќии шањрвандон яке аз роњњои му-њиму самараноки таъмини волоиятиќонун, риояву иљрои бечунучарои он вањамзамон бо ин, пешгирї кардани со-диршавии љиноятњо ва дигар њуќуќвай-ронкунињо мебошад. Дар баробарииљрои дигар вазифањои масъулиятнокмаќомоти њифзи њуќуќ ва сохторњои ни-зомї бояд ба ин самти фаъолият та-ваљљуњи махсус зоњир намоянд. Худињаёт нишон медињад, ки баъзе шањрван-дони кишвар мањз бо сабаби надонис-тани талаботи ќонун ба њуќуќвайронку-нињо роњ медињанд.

Дар шароити љањони имрўза шањрван-дон бояд дорои сатњи баланди донишњоисиёсї ва њуќуќї бошанд, то ки вазъияти ку-нунии љањон ва минтаќаро њамаљониба дарккарда, мавќеи худро дуруст муайян кардатавонанд.

Бо вуљуди он, ки маќомоти њифзи њуќуќва сохторњои низомї дар ин самт як силси-ла корњои мушаххасро анљом дода истода-анд, аммо ин њоло њам љавобгўи талаботиимрўза нест. Аз ин лињоз зарур аст, ки фаъ-олияти Шўрои љумњуриявии мутобиќсозїоид ба таълим ва тарбияи њуќуќии шањр-вандон дар назди Вазорати адлия ва ма-ќомоти њифзи њуќуќу сохторњои низомї таќ-вият дода шавад.

Амалисозии сиёсати давлатї дар сам-ти њимояи њуќуќу озодињои шањрвандон,таъмини волоияти ќонун, тањкими ќонуни-ят ва тартиботи њуќуќї, мубориза бар зид-ди љинояткорї, њимояи марзу буми кишварва дар маљмўъ таъмини суботу оромииљомеа вазифаи муќаддас ва љонии шумо,кормандони маќомоти њифзи њуќуќ, сохто-рњои низомии кишвар ва прокуратура буда,аз њар яки шумо садоќат ба савганд ва по-квиљдониву мањорати баланди касбиро та-лаб менамояд. Зеро бори дигар таъкидменамоям, ки мардум ба фаъолияти дав-лат мувофиќи рафтору кирдори кормандо-ни прокуратура ва дигар маќомоти њифзињуќуќ, садоќати онњо ба Ватан ва давлатумиллат, поквиљдонї, сатњи касбиву сало-њият ва маърифатнокиашон бањо меди-њанд.

Яъне њар ќадаре, ки мардум ба шаф-фофияти фаъолияти маќомоти њифзињуќуќ эътимод дошта бошанд, ќудрату та-воноии давлат њамон ќадар зиёд гарди-да, адолати иљтимої ва зиндагии оромуосоиштаи сокинони мамлакат таъмин ме-гардад.

Роњбарони маќомоти њифзи њуќуќва сохторњои низомї, аз љумла Вазора-ти корњои дохилї, Кумитаи давлатииамнияти миллї, Вазорати мудофиа, Ва-зорати адлия, Гвардияи миллї, Ќўшу-нњои сарњадї, Прокуратураи генералї,Шўрои адлия, Суди Олї, Суди Олиииќтисодї, Агентии назорати давлатиимолиявї ва мубориза бо коррупсия,Агентии назорати маводи нашъаоварва Кумитаи њолатњои фавќулода ва му-дофиаи гражданиро бори дигар хотир-расон мекунам, ки мардуми шарифиТољикистон бовар карда, таъмини ка-фолатњои конститутсионї, истиќлолиятва тамомияти арзии кишварро ба уњдаиПрезидент њамчун кафили Конститут-сия вогузор кардааст.

Ман ба њар яки шумо бовар карда,роњбарии ин ё он соњаро ба зиммаатон гу-зоштаам. Яъне ман њамчун Роњбари дав-лат ва кафили Конститутсия ва њар якишумо њамчун роњбари ин ё он сохтору ма-ќомоти давлатї дар назди халќи азизикишвар масъулияти баробар дорем. Фа-ромўш накунед, ки иљрои ин масъулият азњар кадоми мо зањмати шабонарўзї, фаъ-олияти содиќонаву софдилона ва муњим-тар аз њама, поквиљдонї, дасту дили пок,нияти нек, азму иродаи ќавї, садоќат баВатан, миллат ва давлат, инчунин аз њамагуна манфиат боло гузоштани манфиа-тњои милливу давлатї ва суботу оромиикишварро мехоњад.

ДАР АДОИ ИН ВАЗИФАИПУРМАСЪУЛУ ПУРШАРАФ БА ЊАРЯКИ ШУМО БАРОРИ КОР ОРЗУ

МЕНАМОЯМ.

шањри Душанбе, 10 июли соли 2014

Минбари халќ17 июли соли 2014

№29 (956)6 ЊАЁТИ ЊИЗБ

МАСЪУЛИНИ чораби-нињои мазкур пеш азњама дар бораиањамияти оламшуму-

ли ин љашнњо, ки таљлили онњо азљониби ЮНЕСКО пазируфта шу-дааст, ба мардум маълумоти му-фассал манзур мекунанд.

-Мо талош меварзем, ки чо-рабинињои мазкурро пурмуњтавова дар сатњи баланд доир намо-ем. Ќишрњои мухталифи љомеа бамазмуну моњияти онњо сарфањмраванд ва ифтихори миллию худ-шиносии онњо боло равад,- мег-ўяд, раиси ноњия Имомназари Ка-римиён.- Њар шахс бояд мутаќо-ид гардад, ки анљоми ин корњо та-нњо барои њисобот додан нест.Њар як фард бояд нисбати таъри-ху тамаддун ва мероси фарњангиихуд бетафовут набошад. Онњобояд дарку эњсос намоянд, ки ар-зишњои миллиро тарѓибу интишордода, беш аз пеш онро ѓанї гар-дондан лозим аст. Мардумро бояддар њамин руњияи созанда тарбиянамоем.

Чунин самти муассири фаъо-лият имкон дода истодааст, киодамон барои амалњои ободонїва бунёдкорї худашон ташаббуснишон дињанд. Дар ин бобат му-лоќоту вохўрињои раиси ноњия дарњамаи љамоату шањрак ва корхо-наю ташкилотњо кўмаки калонмерасонад. Пеш аз њама соњибко-рон ва мардону занони саховат-манд барои сањми муносиб гузош-

МАЊЗ бо назардоштибузургии модар Ко-миссияи кор бо зано-ни Кумитаи иљроияи

ЊХДТ дар ноњияи Носири Хусравяк силсила чорабинињоро бахши-да ба 20- солагии таъсисёбииЊХДТ ба наќша гирифтааст, киаёдати куњансолтарин модароняке аз онњо мебошад. Дар роби-та ба иљрои ин чорабинињо гурўњикории Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарноњия ба аёдати модари 105 сола,сокини љамоати дењоти "Фирўза"-и шањраки Бањор, Шарифамоњ Аб-дуллоева рафтанд. Ин модари ку-њансоли ноњия 25 июни соли 1909дар дењаи Сари Хосори ноњияиБалљувон ба дунё омадааст, 8январи соли 2011 њамчун муњољи-ри ихтиёрї бо њамроњи фарзандонба ноњияи Носири Хусрав кўч ба-стаанд, 92 соли умраш дар асриХХ гузашта, басе пастию балан-дињои зиндагиро дида, талхию ши-ринињои умрро чашида, гармиюсардињои њаётро эњсос намудааст.Ў њоло њам сањењ ва бо рабт су-хан меронад, гузаштаро ёдоварїменамояд ва аз тинљиву оромї васоњибистиќлолии Љумњурии Тољи-кистон меболад. Ин модари муш-фиќ дасти дуо бардошта мегўяд,ки насли имрўза пеш аз њамабояд босавод, ватандўст ва мут-

Дар љаласа муовини раиси ку-миљроия Раъно Љўраева бо маъ-рўзаи њисоботї баромад кард.

Маълум гардид, ки дар дав-раи њисоботї кумиљроияи њизбиишањр як ќатор чорабинињоро нис-бати таќвияи корњои њизбї бар-гузор намуда, дар ин радиф баафзун гардидани боварии мар-дум ба њизби пешбари љомеа,зиёд гардидани сафи аъзои ЊХДТмуяссар гардидааст. Гузаронида-ни љаласаи љамъбасти фаъолиятдар соли 2013, чорабинињои идо-на бахшида ба санањои муњимитаърихї Рўзи Артиши миллї,Рўзи модар, Наврўзи оламафрўз,Рўзи Ѓалаба, бахшида ба 20- со-лагии Сарќонуни Љумњурии Тољи-кистон ва таъсисёбии ЊХДТ бар-гузор намудани аксияи ЊХДТ тањ-ти уновни "20 иќдоми љавонї",таљлили Рўзи Вањдат, аёдатишахсони яккаву танњо, фањмони-дани моњияти Паёми навбатииСарвари давлат ва усули навиќабул ба мактабњои олї ва ѓайрааз зумраи онњост.

Маърўзакунанда зимни баро-мадаш аз вазъи пардохтиаъзоњаќќии њизбиён изњори нига-ронї кард:

-Ин самти кор дар аксариташкилотњои ибтидої хуб бо-шанд њам, аммо, дар ташкило-тњои ибтидоии хољагињои кишо-варзї, ЉДММ "Шоњон", "Тољик-

ФАЪОЛОНИ ЊХДТ КОРЊОИФАЊМОНДАДИЊЇ МЕБАРАНДБаъди сар задани њодисаи нохуш дар минтаќаи наздисарњадии

дењаи Ворух маљлиси кумитаи иљроияи ЊХДТ дар шањри Исфара доиргардида, мутобиќ ба ќарори он гурўњњои фањмондадињї ва кор бомардум ташкил дода шуд.

6 гурўњи корї аз 11 июл то 14 июл аз рўйи наќшаи тањиягардидабо сокинони дењањои Хољаи Аълои љамоати дењоти Чоркўњ ва дењиВорух корњои фањмондадињиро байни мардум роњандозї карданд.

Ин гурўњњои корї бо сарварии раиси кумитаи иљроия М.Эгамов,муовини раиси кумитаи иљроия М.Алиматова, собиќадорон Х. Тему-рљонов, А. Шомирсаидов, аъзои раёсат - вакилони мардумї М. Ёќубо-ва ва Ш. Шорањматов дар мањалњо бевосита ба мардум дар ќаторибаён кардани воќеияти њол кўмакњои равонї расониданд.

Инчунин дар кумитаи иљроия телефони боварї - 2-13-34 бароимурољиати шањрвандон атрофи ин масъала ташкил карда шудааст.

Ёдовар мешавем, ки санаи 10 июл дар минтаќаи бањсии дењаиВорух муноќиша ба миён омада, мутобиќ ба хабари расмї як шањ-рванди Тољикистон њалок ва 7 нафар љароњатњои гуногун бар-доштанд.

АЪЗОИ ЊХДТ РОЊРОМУМФАРШ МЕКУНАНД

Љињати амалї гардонидани дастуру њидоятњои раиси вилоятиСуѓд Абдурањмон Ќодирї дар боби дар саросари вилоят роњандозїнамудани таъмири роњњои вайрона аъзои ЊХДТ дар дењаи ХољаиАълои љамоати дењоти Чоркўњ тасмим гирифтаанд, ки имсол 4 ки-лометр роњи њудуди дењаро аз таъмири асосї бароранд.

Бобати ин иќдоми наљиб муовини раиси КИ ЊХДТ дар љамоатидењоти Чоркўњ Абдухалил Шарипов изњор медорад, ки љањду талошимардуми дења нишони дастгирии бунёдкориву созандагї дар мамла-кат, ки аз љониби Президенти кишвар, Раиси ЊХДТ, муњтарам Эмо-малї Рањмон ва Њукумати Љумњурї роњандозї мешавад, мебошад.

Имсол тасмим гирифта шудааст, ки дар Исфара дар масофаи22,6 километр роњњо таъмири асосї ва дар 125 километр таъмириљорї ба анљом расонида шавад. Дар оѓози њамаи ин иќдоми наљибаъзои ЊХДТ меистанд.

ИЌДОМЊОИ ШОИСТАМардуми ноњияи Файзобод барои истиќболи сазовори љашнњои умумиљумњуриявии20- солагии Конститутсияи кишвар, 3000 солагии Њисори Шодмон, 700-солагии МирСайид Алии Њамадонї, 600-солагии шоир ва мутафаккири Шарќ МавлоноАбдурањмони Љомї, 100-солагии оњангсоз Зиёдулло Шањидї њамаљониба омодагїмебинанд. Ба ифтихори ин санањо тибќи наќшаи фарогир чорабинињои љолибгузаронда истодаанд.

тан дар ободонии диёр иќдомњоишоистаро анљом дода истодаанд.

Барои мисол, сокини дењаиФайзободи ноњия Шоира Каримо-ва боѓчаи хусусї ташкил намуда,16 нафар кўдакони оилањои кам-бизоатро ба таълиму тарбияфаро гирифтааст. Ин муассисаитомактабї бо тамоми таљњизот вашароити зарурї муњайё кардашудааст. Мавсуф њамчунин бомаблаѓи 22 њазор сомонї Марка-зи саломатии дењаро таъмир кар-да, барои занњои бекор сехидўзандагї бунёд намудааст. Гу-зашта аз ин барои бо шуѓли доимїфаро гирифтани занон тадбирњоандешида истодааст.

Бо ташаббуси соњибкор Х.Комилов дарвозаи даромадгоњиноњия ќомат афрохта, роњи кўчаиЧинаї сангфарш гардид. Сокино-ни дењаи Дараи Гўсфандак ќарордоданд, ки ба маблаѓи 30 њазордоллар чоњи оби тоза кананд. Ил-њом Сулаймонов бошад (аз дењаиЭлок) барои Маркази саломатиидења ду адад мизу курсии таъино-ти тиббї таќдим намуда, бароиљавонон толори варзишї сохта баистифода додааст. Ў ният дорад,ки боз як китобхона бунёд наму-да, дар хизмати мардум гузорад.

Дар дењаи Дашти Марзо бомаблаѓи 18 њазор сомонї љойи ни-шасти тобистона сохта, бо 9 њазорсомонї роњњои дохили дењаро њам-вору сангфарш карданд. Бо маб-лаѓи 32 њазор сомонї трактор ха-

риданд, ки дар фасли зимистонроњњои дењаро аз барф тоза меку-нанд. Дар амри ободонии дењотсањми соњибкорон Љ. Ќурбонов, А.Рањимов хеле калон мебошад.Ахирї 2 њазор бех нињол харида,барои бунёди боѓ таќдим намуд.Исмоил Ќаландаров бинои нонпаз-хона сохта, ният дорад, ки боз яктолори варзишї бунёд намояд.Шањрвандон М. Исмонов ва Р. Љан-љолов дорухонањо сохта, бароиистифодаи умум гузоштанд.

Њамин тариќ, бо маблаѓњоисоњибкорон ва шахсони савобљўдар дењоти Мењробод, Лолагї,Чилчашма, Бўстон, Дашти Марзочандин сеху маѓоза, толорњои вар-зишї, бунгоњњои тандурустї ки-тобхона ва ѓайра сохта ба хизма-ти мардум гузошта шуданд.

Њамзамон зикр намудан бамаврид аст, ки њамаи ин ободко-рињоро, ки зимни рањнамоии раи-си ноњия М. Каримиён амалї шудаистодааст, баъзе нотавонбинњоэътироф намекунанд ва дар пайиљустани камбудињои љузъї саргар-донанд. Бовар дорам, ки каљбинњоњаргиз ба муродашон намера-санд. Ва ба таъкиди Љаноби Олїноњияи Файзобод дар ояндаи на-здик ба як минтаќаи истењсол васодиркунандаи мањсулоти мевагї,картошкаю сабзавот ва ѓайра таб-дил меёбад.

Манижаи ФАЙЗУЛЛО,н. Файзобод

БАХШИДА БА 20- СОЛАГИИ ТАЪСИСЁБИИ ЊХДТ

Зан - модар сарчашмаи зиндагї, атокунандаи њаётиинсоният мебошад. Тамоми шахсони бузургеро, ки бапешрафти љомеа њисса гузоштаанд, модар тарбия кардаба воя расонидааст. Њамеша дасти дуо мебардорад, киљомеа тинљ ва фарзандонаш сињату саломат бошанд. Азин рў модар ба њар як аёдат ва ситоишу дидорбинїнисбат ба дигарон арзандатар аст.

АЁДАТИМОДАРИ 105-СОЛА

тањид бошад, ба ќадри Истиќло-лият, сулњу вањдат ва оромї би-расад. Љавонон бояд дарк намо-янд, ки ин арзишњо бо кадом зањ-матњо ба даст омадаанд ва сањ-ми арзанда ва љонфидоињои Пеш-вои миллати тољик Раиси ЊизбиХалќии Демократии Тољикистонмуњтарам Эмомалї Рањмонроэњсос намоянд. Пирон бо дуо ваљавонон бо мењнати софдилонава дарки масъулияти Ватансозї,ки имрўз ин масъулият ба дўшионњост, аз сиёсати хирадмандо-наи Роњбари давлат љонибдорїкунанд. - Худоё, Тољикистонро ти-нљу ором ва Сарвари он ЭмомалїРањмонро нигоњ дор, - мегўяд мо-маи Шарифамоњ ва дасти дуо ме-бардорад.

Ќайд кардан ба маврид аст,ки дар таърихи 25 июни соли2014 кушодашавии бинои маъ-мурии тозабунёди њизб дарноњия гузаронида шуд, зодрўзиин модари куњансол низ њаминрўз будааст. Аз љониби Кумитаииљроияи ЊХДТ дар ноњия бааёдати ин модари куњансол раф-та, ба он кас туњфањои супори-да шуд.

Сурайё АЛИЕВА, раисиКумитаи иљроияи ЊХДТ дар

ноњияи Носири Хусрав

ЉАМЪБАСТИ НИМ СОЛИ ФАЪОЛИЯТДар маљлисгоњи Коллељи технологии шањри Конибодом фаъолиятикумиљроияи шањрии њизб дар ним соли аввали соли равон баррасї гардид.

стандарт", "Ориёнбонк", "Имонин-тернешнл", ЉС "Бодом"-у"Њабиб", Бозори марказї ва ѓайрахеле суст ба роњ монда шудааст...

Вале дар самти афзун наму-дани сафи њизб дар шањр ба му-ваффаќият ноил шудаанд. Дар 6моњи соли равон 250 нафараъзои нав ба сафи њизб шомилшуданд, ки аз ин њисоб 223 на-фарашонро занону духтаронташкил медињанд. Ба санаиимрўз аъзои ЊХДТ дар шањриКонибодом ба 4812 нафар раси-дааст, ки 1396 нафарашонрољавонон ташкил медињанд.

Дар љаласа њамчунин сухандар бораи рафти обуна ба на-

шрияњои њизбї рафт. Маълумгардид, ки соли равон њизбиёнишањр мебояд ба нашрияи мар-казии "Минбари халќ" 1260 нус-ха ва вилоятии "Сухани халќ"620 нусха обуна шаванд. Тоимрўз бошад, ба нашрияњоиномбурда 50 дарсади меъёримуќарраршуда обуна ќабул кар-да шудааст.

Иштирокчиёни љаласаи њисо-ботї тасмим гирифтанд, ки дарнимсолаи дуюм низ фаъолията-шонро боз њам хубтар ба роњ мон-да, ба маъракањои муњими сиёсиисоли 2015 омодагии њамаљонибабинанд.

М.МАЌСУДОВ

Ду хабар аз Исфара

Минбари халќ17 июли соли 2014№29 (956) 7ЊАЁТИ ЊИЗБ

ФЕЪЛАН бо сайъ ваибтикори бевоситаиПрезиденти кишвардар мамлакат теъ-

доди зиёди мактабпарвариш-гоњњо амал намуда, шумораионон без аз пеш афзоиш меё-банд. Дар ин таълимгоњњо маъ-юбон, бепарасторон ва ашхосибесаробон тањти ѓамхории дои-мии давлат ќарор гирифта ,эшон аз чизе танќисї намека-шанд. Ашхоси доро ва саховат-пеша низ бо лутфу њидояти Ху-довандї дар ин амали хайр са-њимгузор буда, дар ин ростособитќадам мебошанд.

Маъюбон ќисми таркибии

Маљлиси васеи њайати мушовараи Прокуратураигенералии Љумњурии Тољикистон, ки тањти раёсатиПрезиденти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмонбаргузор гардид, байни љомеа акси садо пайдо кард.Хусусан дар самти ќабули шањрвандон аз тарафимасъулини мањалњо.

Дар ноњияи Спитамен рољеъ ба мулоќоти зикршуда чї фикру ан-деша доранд? Бо ин суол мо ба раиси ноњия, аъзои Раёсати КИ ЊХДТдар вилояти Суѓд Маљидї Муњтади Хайрулло мурољиат кардем. Вайаз љумла чунин гуфт:

-Дар њаќиќат, ваќти ин гуна мулоќот дар чунин сатњ кайњо фарорасида буд. Зеро, ваќтњои охир воќеан њам аз љониби маќомоти назо-раткунандаи иљрои ќонун ба баъзе камбудиву норасоињо, халал во-рид сохтан ба МИЊД ба назар мерасид. Роњбари давлат бобати инмасъала фикру андешањои хешро гуфтанд ва ман пурра тарафдорион њастам. Дар мулоќот сухан њамчунин дар бораи ќабули шањрван-дон аз љониби масъулони шањру ноњия рафт.

Агар инро дар мисоли ноњияи мо баррасї кунем, пас вазъият чу-нин аст. Дар мо њар њафта рўзи шанбе "Равзанаи ягона" амал меку-над, ки дар он роњбарони тамоми сохторњои ноњия ширкат мекунандва арзу дархости њар нафари ба МИЊД ноњия омада баррасї меша-вад. Дар њолати њаллу фасл нашудани арзи онњо баъдан раиси ноњияќабул мекунад.

Дар нимсолаи аввали соли равон аз тарафи роњбарияти ноњия251 нафар ќабул ва нисбати арзу дархосташон чорањои зарурї анде-шида шуд. Бояд тазаккур дод, ки аксари дархости мардум марбут базамин- људо кардани участкањои наздињавлигї ё барои таъсиси хоља-гињои дењќонї аст. Табиист, ки баррасии ин гуна масъалањо ва бонатиљаи мусбат њаллу фасл шуданашон ваќту муњлати муайянро та-лаб мекунад. Масъулин ин нозукињоро ба арзкунандагон мефањмо-нанд.

Рости гап, баъзе аз арзу дархости сокинон марбут ба људо карда-ни маблаѓ аст, ки ин гуна имконият на њама ваќт даст медињад. Маса-лан, шанбеи гузашта ду нафар сокини дењаи Шавкат, љамоати дењоти"Таѓояк", оид ба харидорї намудани ќубури об дархост карданд. Азон, ки буљети ноњия дар оѓози сол тањия ва ќабул шудаасту маблаѓњомаќсадноканд, мо дархости онњоро ќонеъ карда натавонистем. Аммо,барои муваќќатан истифодаи оби нўшокї аз чоњи артезиании аз кормонда ба масъулин дастур додем ва он рўзњои наздик њалли худромеёбад.

Гоњо мардум ба масъалањое мурољиат мекунанд, ки кас ба бе-масъулиятии роњбарони сохторњо ва худи онњо афсўс мехўрад. Ма-салан, дар ќабули охир сокини 67- солаи ноњия, ки аз шањри Панља-кент ба Спитамен кўчидааст, дар бораи муќаррар намудани нафаќамурољиат кард. Аз рўи гуфташ вай тамоми умр дар комбинати хизма-ти маишии шањри Панљакент чун сартарош кор кардааст, аммо, бино-бар нигоњ дошта нашудани њуљљатњо дар бойгонии коргоњ маълумот-нома гирифта наметавонад. Њол он ки собиќаи кориаш наздик ба 40сол аст.

Рости гап, ба пирамард ва зањмати ў рањмамон омад, ки ин ќадарсол мењнат карду дар пиронсолї њаќќи њалоли худро ёфта наметаво-над. Аз дасти мо ба љуз фањмонидани он, ки бояд њуљљатњои зарурирољамъоварї намояд, дигар илоље набуд.

Њамин тариќ, тибќи дастури Роњбари давлат мо мекўшем, ќабулишањрвандонро дар сатњу сифати зарурї ба роњ монда, боварии халќ-ро ба таври арзанда сазовор бошем. Зеро, Сарвари давлат дурусттаъкид мекунанд, ки "њамин халќи оддї њаст, ки мо дар курсии роњ-барї нишастаем",- гуфт дар охир раиси ноњияи Спитамен МаљидїМуњтади Хайрулло.

М.МАЌСУДОВ

Дар дењаи Момандиёноилаи омўзгор ШарифВатанов аз обрўю нуфузикалоне бархўрдор аст. 36сол боз ў ба насли наврастаълиму тарбия додааст.

Солњо котибии ташкилоти иб-тидоии њизбии таълимгоњро ба уњдадошт. Таќдиру тасодуфро бинед, киимрўз айнан чунин вазифаи љамъ-иятиро писари калонии ин хонадонДавлатшо ба зимма дорад. Ваќтикотибии падар њамагї 7 нафар аъзобуд, њоло бошад ташкилоти ибти-доии њизбии беморхона 216 нафарбуда, 117 нафарашонро бонувонташкил медињанд. Танњо дар семоњи охир 16 нафар љавонон ба сафињизб шомил гардиданд, ки 6 нафа-рашон бонувонанд. Акнун боз як та-содуфи дигари зиндагиро бинед.Зодрўзи ў ба зодрўзи асосгузориилми тиб Ибни Сино рост омадааст.

Њангоме ки Давлатшо аз хонаба мактаб мерафту аз назди духтур-хонаи дења мегузашт, ба сару либо-си олуфтаи табибон Давлат Шари-фу Иброњим Зариф бо њавас менига-рист, орзу дошт, ки ба мисли онњотабиб бошад. Мактаби дењаро бобањои аъло хатм карда, роњи пойтах-ти кишварро пеш гирифт, ба бахшибеморињои кўдаконаи Донишгоњитиббї дохил шуд. Амалишавии ния-

Акси садо

МУЛОЌОТИ РОЊБАРИДАВЛАТ САРИВАЌТЇ БУД

Њамасола санаи 8 июл дар саросари олам њамчун рўзи маъюбон таљлил мегардад. Ин рўздар кишвари мо низ хотирмон доир шуда, нисбат ба маъюбон њамаљониба ѓамхорїкарда шудаст. Њукумати мамлакат махсусан Президенти кишвар муњтарам ЭмомалїРањмон рањму шафќат ба маъюбонро оини љавонмардї ва накўкорї дониста, њамвораэшонро мавриди тарањњум ва мењрубонї ќарор медињад.

Гар дасти фитодае бигирї…љомеа буда, дасти кўмак дароз на-мудан ба онњо мўљиби сарфарозїва ризои Худованд хоњад гашт.

Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарноњияи Вахш низ дар муносибатбо табаќаи маъюбон хайрхоњбуда, ба онњо аз љониби масъу-лини Кумитаи иљроия пайвастакўмакњои моддї ва маънавїрасонида мешавад. Парасторїва аёдати маъюбон ба коридоимї ва муќаррарии масъули-ни ташкилоти ноњиявии њизбтабдил ёфтааст.

Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарноњияи Вахш њамасола дарарафаи ин љашн ба маъюбонидар њудуди ноњиябуда, кўмаки

молиявї мерасонад. Албатта,ин кам аст. Зеро дар ноњия 3362нафар маъюб зиндагї меку-нанд, ки аксарияти онњо ба дас-ти хайру кўмаки мо эњтиёљ до-ранд. Дар ин љода корњои зиё-де мебояд, то ин ки онњо низаз мављудияти хеш дар љомеасарфарозу сарбаланд бошанд.Дар ин амали хайр соњибкорон,сарватмандон ва ањли љамоат-чигї бояд аз худ намунаи олиимасъулиятшиносї ва ватандорїнишон дињанд.

Одилљон МАЊМАДОВ,раиси Кумитаи иљроияиЊХДТ дар ноњияи Вахш

УЗВИ ЊХДТ БУДАНШАРАФ АСТ

ту маќсади писарашро дида, сарипадар ба осмонњо мерасид. Бо роњ-хат ба ноњияи Муъминобод омад. На-хустин духтури маълумоти олидоридења гашт. Дар беморхонаи ноњиявїба фаъолият оѓоз намуд. Дар як муд-дати кўтоњи кориаш ин љавони кушо-дачењра соњибнуфуз гардид. Мањзкордонию ташкилотчигиаш аз назарираиси кумитаи иљроияи ЊХДТ-и ноњиядур намонд. Давлатшоро котиби таш-килоти ибтидоии њизбї интихоб кар-данд. Акнун на танњо њуљљатдорї,балки корњои таблиѓу ташвиќи дасто-вардњои њизб, самаранокии бењдош-ти саломатии мардум баръало на-мудор шудан гирифт. Байни корман-дон оиди шоњмоту шашка, волей-бол акнун мусобиќањо доир шудангирифтанд. Бо дастгирию пешнињо-дњои ташкилоти ибтидоии њизбї сенафар табибон ба гирифтани меда-лњои 1025-солагии Абўалї Ибни Синосазовор гардиданд. Бесабаб дар њаряк љамъомаду маљлисњо ташкилотимазкур яке аз бењтаринњо муаррифїнамегардад.

Додари Давлатшо Эраљ имсолмуассисаи таълимии №13-ро ба ит-мом расонида, тибќи квотаи прези-дентї муњассили Донишкадаи тиббїгардид. Акнун ў тањсилашро дар фа-култаи муолиљавї идома хоњад дод.Давлатшо зимни кораш курси шаш-моњаи тибби оилавиро хатм кард.Њоло ў табиби 93 хонаводаи кўчаи Н.Сафаров мебошад. Ин бегоњ Давлат-

шо аз кор дертар баргашт. Маљлиси"Рўзи њизби ЊХДТ дар беморхона"-родоштанд. Дар он дар баробари муар-рифии роњи тайкардаи њизб дар да-воми 20 соли мављудияташ барои баунвони ифтихории "Аълочии тандуру-стии Тољикистон" пешбарї намуданитабиби момодоя Гулсара Муллоевабоз 2 нафар бењтарин фаъолони њиз-бро барои гирифтани мукофоти Куми-таи иљроияи ноњиявии њизб низ мав-риди баррасї ќарор дода буданд. Ба-робари ба дењаи Момандиён расиданторикї аллакай доман пањн карда буд.Аз кўчаи азизаш назди мактаби дењагузашта ба њавлї наздик шудан ги-рифт. Ба якборагї чароѓњои фурўзо-ни беруну даруни њавлиро дида Дав-латшо њайрон гашт. Њайрон аз он киягон маърака надоштанд. Ваќте ду -се мошинро назди дарвозаи њавлїдид, чизе ба ёдаш расиду дар лабо-наш табассум гул кард. Омирона во-риди њавлї гардид. Аз пеш хоњарашМайсара, ки нав бахши сотсиологияифакултаи фалсафаи Донишгоњи мил-лиро хатм кардааст, баромад. Ў ак-нун унвонљўи аспирантураи ин мако-ни маърифат гардида будааст. Май-сара њам бо квотаи президентї хон-дааст. Дигар бародаронаш Њиммат-шои геологро дид, ки айни ваќт дарСарраёсати геологияи нафту гази на-зди Њукумти љумњурї фаъолият дорад.Давлатшо низ ба хушхабарњои хоња-рону додаронаш илова кард, ки њаминсањар ўро маъмурияти беморхонамуовини сардухтур таъин кардааст.Суњбати ањли хонаводаи омўзгор Ша-риф Ватанов он шаб то дер боз идо-ма дошт. Ситораи рўз аз оѓози субњинав дарак медод.

Насиба ЊАСАНОВА,ноњияи Муъминобод

Аз нишастњои матбуотии ВМКБ

ФАЪОЛИЯТИ МУАССИСАЊОИТАБОБАТЇ БЕЊТАР МЕГАРДАД

Сардори Раёсати тандурустии вилоят Саидбек Давлатбе-ков дар нишасти хабарї иттилоъ дод,ки Маркази ташхисииназди беморхонаи вилоятї бо таљњизоти муосир- компютеритомографї, момограф, ангиограф ба маблаѓи 850 њазор дол-лар таљњизонида шуда, ба фаъолият шурўъ намуд. Барои сох-тмони бинои шуъбаи таваллуди беморхонаи вилоятї 5 мил-лиону 200 њазор сомонї људо гардида, корњои сохтмонї дарарафаи анљомёбї мебошанд. Барои назорати фаъолияти му-ассисањои профилактикии вилоят, Хадамоти назорати давла-тии фаъолияти тиббии фармасевтї ифтитоњ гардид. Дар индавра дар вилоят дар баробари муассисањои пешгирию табо-батии давлатї 3 муассисаи дандонпизишкї, 2 муассисаи таш-хисї ва 47 дорухонаи хусусї фаъолият намуданд.

РУШДИ МАОРИФДар нишасти матбуотї, ки бо ширкати роњбарони сохто-

рњои Раёсати маорифи вилоят баргузор гардид, ќайд карда шуд,ки Њукумати љумњурї ба хотири рушди соњаи маориф пайвас-та ѓамхорї менамояд.Соли љорї барои маорифи вилоят 96миллион сомонї људо гардид,ки нисбат ба соли 2013 20 мил-

лион бештар аст. Њоло дар вилоят бунёди биноњои барњавои 8мактаб, 2 толори варзишї ва 1 адад кўдакистон идома дорад.Дар макотиби вилоят 2334 адад компютер мављуданд, 44 ададмактаб ба интернет пайваст шудаанд. Дар давоми соли тањсил172 нафар омўзгорони љавон ба макотиб ба кор омаданд. Солиљорї ба хотири дар мактабњои кишварњои бурунмарзї тањсилнамудани мактаббачагони вилоят соли бобарор буд, зеро 187нафар хатмкардањои мактабњои миёна шомили донишгоњњоибонуфузи кишварњои гуногун гардиданд.

ФАВТИ НАШЪАМАНДОН МЕАФЗОЯДТиллобек Одинабеков- муовини Раёсати Агентии назора-

ти маводи нашъаовари назди Президенти љумњурї дар вилоятаз боби пешгирї намудани маводи нашаъовар сухан ронда, азон нигаронї намуд, ки ба амалї гардидани тадбирњои бешикормандони нерўњои ќудратї нигоњ накарда, теъдоди нашъа-мандон дар вилоят њанўз њам кам намешавад. Дар солњоиохир 212 нафар бемори нашъаманд бо сабаби аз меъёр зиёднамудани вояи маводи нашъадор њастиро падруд гуфтаанд.Њоло дар Маркази наркологии вилоят 84 нафар пизишкон, ки 2нафарашон занонанд, табобатро тариќи доруи љойивазкунан-даи "Методон" идома медињанд. Диспансери наркологии вило-ят дар соли 2013 фавти 46 нафар бемори нашъамандро баќайд гирифтааст. Соли 2013 боз 29 нафар нашъаманди аз син-ни 23 то 47 ба ќайд гирифта шудаанд.

ВАРЗИШГАРОН ДАР ШАШ МОЊ20 МЕДАЛИ ТИЛЛО ГИРИФТАНД

Расо Раљабов, сардори Раёсати љавонон, варзиш васайёњии вилоят дар нишасти хабарї иттилоъ дод, ки дар шашмоњи аввали соли 2014 варзишгарони вилоят дар 11 мусобиќаивилоятї, 20 мусобиќаи љумњуриявї ва 3 мусобиќаи байналми-лалї иштирок дошта, 57 медал ба даст оварданд, ки аз онњо 20тилло, 19 нуќра ва 18 биринљї мебошанд. Моњи июн дар шањриХоруѓ мусобиќаи волейбол ва гуштин аз намуди самбо баргу-зор гардида, тими Вилояти Мухтори Кўњистони Бадахшон азњар ду намуд ѓолиб баромад.

ШИРКАТИ ШАН-ЖО ДАР БАДАХШОНКОРХОНАИ СЕМЕНТ МЕСОЗАНД

Дар мулоќоте, ки раиси вилоят Шодихон Љамшед бо ди-ректори генералии Шан- Жои Љумњурии Мардумии Чин Бян ЦонЛиин анљом дод ,як ќатор шартномањо, аз љумла сохтмони кор-хонаи сементбарорї дар Бадахшон ба имзо расид. Мувофиќитадќиќотњо дар њудуди вилоят ашёи хом барои тавлиди се-мент фаровон аст. Мувофиќи маълумоти пешакї барои сохт-мони корхона беш аз 600 миллион доллар амрикої масрафмегардаду он соле то 3 њазор тонна сементи хушсифат истењ-сол менамояд

Лутфишоњи ДОДО

Минбари халќ17 июли соли 2014

№29 (956)8 АЗ КУЛБОРИ ТАЪРИХ

БА имтињонњо хеле љиддї омо-дагї мегирифтем. Дар давомисе-чор рўзи тайёрї, ки бароимо медоданд, навиштањо вакитобњоямонро гирифта ба

ягон љои салќину соя ба шумули боѓњои ис-тироњатї рафта, таги дарахте то беваќтїдарс тайёр мекардем. Њар кас кўшиш ме-намуд, ки аз санљишу имтињонњо бомуваф-фаќият гузарад. Њар як саволу љавоби им-тињонро дастаљамъона азбар мекардем.Мекўшидем, ки аз гирифтани идрорпулїбенасиб намонем.

Намедонам, ки он солњо арзонї буд ёки мо сарфакорї менамудем, ки 40 сўмиидрорпулї барои як моњ бањузур мерасид.Боз барои харидани ягон пироњану тамо-шои филмњо басандагї мекард. Шояд ба-ракат дошт, ки пули аз хона равон кардаа-мон дар захира мемонд. Оши палову лаѓ-мон њамагї 35-40 тинї буданд. Чойники чой5 тин арзиш дошт. Анвои меваю сабзавоттамоман арзон буд.

Бахту толеъи донишљў боз дар он ба-ландї мекард, ки агар дар мавсими таътилбоз ба ягон кори сохтмон мерафт. Дар думоњ мумкин буд стипендияи яксоларо би-гирї. Он ваќт донишљўёнро барои кор бабунёди иншоотњои калон ва зарбдор мефи-ристоданд. Чунин сафарбаркунї комиланихтиёрї буд. Лекин њар кас талош мекард,ки ба ягон отряди (дастаи) сохтмонии до-нишљўї њамроњ шавад. Њатто воситабозїкарда, талош мекарданд, ки онњоро бароикори сохтмон бипазиранд.

Њамон курс ва факултае ба чунин гур-ўњњо ворид мешуд, ки дар љамъбасти им-тињону санљишњо пешсафу пешќадам бу-данд. То давраи мо аз факултетњои гума-нитарї чун таъриху филология ва шарќши-носї умуман донишљўёнро ба сохтмонњоизарбдори умумишўравї равон намекар-данд. Аммо дар соли 1978 чунин ќолабшикаста шуду бахти ташкил кардани отря-ди студентони бинокор (ОСБ мегуфтанд)насиби факултањои таъриху филологияитољики донишгоњи мо низ гардид.

Шомил шудан ба ОСБ даводави зиёдедошт. Аз чанд муассисаву ташкилот санадуњуљљат бояд љамъоварї мекардем. Аз муои-на ва санљиши духтурони сахтгир мегузаш-тем. Худо мегуфтем, боз ягон касалиро бо-рамон накунанд. Роњбари донишгоњии моустод Собирљонов буданд, ки моро то њамониншооти корамон њамроњї намуданд.

Ќатораи мо ба роњ баромаду Душан-беи азиз аќиб мондан гирифт. Самти њара-кати мо ба вилояти Тюмени Русия буд.Моро насиб будааст, ки дар сохтмони бу-зургтарини Иттињоди шўравии собиќ "Шоњ-роњи оњани Байкалу Амур", ки онро мухта-саран БАМ мегуфтанд, кор кунем ва сањмедар бунёди он дошта бошем.

Дар бораи ин сохтмони калон мо ал-лакай маълумоти фаровоне доштем. Аввал

ШОЊРОЊИБАМ ЊАДАФЊОИ

ЗИЁД ДОШТ...Мо ба љумлаи донишљўёни солњои 70-80-уми асригузашта дохил мешавем. Љои тавсиф нест, ки њаммехондему њам кор мекардем. Он ваќт компутаруинтернет набуд. Фаќат китоб буду китобхона вахондану навиштани саволу љавобњои зарурї. Љоидарстайёркунии мо китобхонаи ба номи Фирдавсї буд.То шом машѓул мешудем ва моро маљбуран азтолорњои китобхона ба ќавле "меронданд".

ин ки онро иншооти зарбдори љавонон (ком-сомолї) эълон карда буданд ва сониян дарбораи он аз тариќи матбуоти даврї ва ша-бакањои родиёву телевизион пайваста ах-бор пахш мекарданду корнамоињои љаво-нонро васф менамуданд. Аз љумњурии мониз мухбирони нашрияњо сари њар чандваќт ба он љо сафарњои корї анљом дода,матолиби љолиб пахш менамуданд. Зим-нан, як дастаи калони сохтмончиёни тољикдар он љо шањраки худро доштанд.

Дар ин иншооти азими аср кор карданпањлўњои зиёди њам сиёсї, њам иќтисодї вањам иљтимої дошт. Омили сиёсї њамин буд,ки мардумони зиёди гуногунзабону мухта-лифмазњаб бо њам якљоя кор карда, ба ибо-раи њамонваќта умумияти нави одамонишўравиро ба вуљуд меоварданд. Маќсадидигар аз он иборат буд, ки ќад-ќади роњиоњан дењаву шањраку шањрњои калон бунёдгардида, минтаќаи ботлоќу тайгаи Сибиробод мешуд.

Нияти дигари маќомдоронишўравї, ки њадафи асосї башумор мерафт, аз он иборатбуд, ки захирањои фаровонисўзишвории Сибир азхуд кардашаваду СССР-и собиќ аз љињатиистењсоли нафту газ дар љањонмаќоми аввалро касб намояд.Барои њамин њам садњо вањазорон нафар коршиносонусиёсатмадорон васанъаткорону њунармандон азсаросари љањон сохтмонимазкурро медиданд ва азбузургии иншооти аср ботавсифи зиёд њарф мезаданд.Дар бораи он китобу маќолањо,достону манзумањоменавиштанду кинофилмњомебардоштанд ванамоишномањои љолиберо рўисањна меоварданд...

Ќатораи мо њамоно дар анбўњи љангал-зорони беканораи Русия тараќотуруќкунонва гоњњо њуштаккашон ба пеш мерафт. Гу-мон мекардем, ки ин бешазорон аввалуохир надорад. Русњо воќеан њам аз ин љињатмардуми худодод будаанд. Љангалзоронибеохир, конњои бешумори нафту газ, захи-раи фаровони чўбу тахта ва дигар канда-нињои фоиданокро Худованд барояшонарзонї доштааст.

Мо аз тамошои манзарањои дилфире-би табиати афсункори Русия мафтун ме-шудем. Бачањо ду-се нафарї бо њам чаќ-

чаќу шўхї ва зарофатгўї мекарданд. Онњоњамагї ташнаи кор буданд. Дар истгоњњогоњо берун баромада, барои 5-10 даќиќа бомардуми тањљої муомилаву муошират ме-кардем. Онњо аз зиндагиашон шикоят на-мекарданд. Замони шўравї шикояту арзкардан имкон надошт. Кампиракону ягон-ягон мўсафедон аз дењаву шањракњои на-здик омада дар канораи роњи оњан пирошки-ву кулчаќанд, картошкаи пухта ва донакибирёнкардаи љалѓўза мефурўхтанд.

Дар саристгоњњои наздики бањру кўлударёњо моњии шўру тухми онро савдо ме-карданд. Баъзан чашми мо ба љавонмар-дону калонсолоне меафтод, ки аз ѓоятисархушї базўр мегаштанд. Яке дигарероњаќорат медоду нафари дигаре њамроњаш-ро бўсакунон њаёњу мебардошт.

Ќатораи мо замоне аз шањри Тюменгузашта, ба самти шањри Сургут роњ пешгирифт. Воќеан шањри Сургут мањсули бу-нёди роњи оњани Байкалу Амур мебошад.Мо гумон кардем, ки имкон дорад љои ко-рамон њамин шањри нав бошад. Аммо инхел набудааст. Мусофирони муќимї мегуф-танд, ки ба шањри Сургут ќариб омада ис-тодаем. Лекин то ин шањр ягон дусоата роњмонда буд, ки ќатора суръати њаракаташ-ро якбора суст кард ва баъди лањзае тара-ќотуруќ карда истод. Берун нигаристем, киболои бинои стансия "Устюганск" навишташудааст.

Борњоямонро гирифта, фаромадаљониби иншооте рањсипор гаштем, ки сохт-мони нав буданаш маълум буд. Дар он љояк ќисмамон дар њамон бинои сохтмонашнотамом ва ќисми дигар дар хаймањо љой-гир шудем. Њамагї чанд лањза гузашту чибудани Сибиру зиндагии онљоро баръалоэњсос намудем. Аввал хомўшакњои зиёд басару гардан часпида, ба газидан дарома-данд. Боз як намуди дигари пашшањои га-занда доштааст, ки онро мардуми мањал"машки" мегуфтаанд. Ин пашшањо хелехурд ва ноаён будаанд, ки ба як нигоњ онњ-оро эњсос намекунед. Аз њама гандаашѓўрмагас барин љондор будааст, ки мислизанбўрњои алои мо бо неш намегазандубалки бо шаст омада ба љои лучи баданнишаста гўштро канда парида меравад.

Зимнан, халќи кабир ба муќобилињамаи ин љондорњо доруи обакие баровар-дааст, ки онро ба дасту рў молида ягон нимсоат бемалол гаштан мумкин аст. Шабонаваќти хоб бошад, аз пашшахонањо истифо-да мебурдем. Агар њамин пашшахонањонамешуданд, ки медонад, ки њоли мо чїмешуд.

Њамин тариќ мо љобаљо шудем. Агархато накунам, њамон шаби аввал дар биноинотамоме, ки бачањо љойгир шуда буданд,воќеаи нохуш рўй дод. Њамкурсамон Шар-баталї Абдуллоев нисфи шаб берун баро-маданї шуда, бинобар мављуд набуданимонеаи зинапоя аз ошёнаи дуюм афтодадасту пояшро шикаст. Масъули техникаи бе-хатариро каме сарзаниш карданду њодиса-ро тасодуфї ва беэњтиётї унвон доданд.Њамин тариќ, ў зиёда аз ду моњи кору таъти-лашро дар беморхона сипарї намуд.

Рўзи дигар њамаро љамъ оварда, корувазифањоро таќсим карданд. Мо дар љабњаиасосї, яъне бевосита дар кори сохтмонбудем. Машѓулияти мо аз рехтани шаѓалдар гирди тахтаравњо ва тоб дода сахт на-мудани шуруби шпалањо иборат буд. Ша-ѓалро барои ин кор бо воситаи вагонњо ме-оварданд.

Мо рўзњои истироњат њам доштем. Дарин рўзњо ба њаммом мерафтем ва барно-мањои фарњангию фароѓатї меоростем.Дар њаммом як чиз писанди мо шуд, кишарбати дарахти тўс (берёза) мефурўх-танд. Он хеле бомазза ва њини њаммомайни муддао буд. Дар љангалњои атрофмедидем, ки одамон кундаву танаи дарах-тонро бо табар ќира карда новардон вабанка мондаанд. Шарбати дарахт чакида-чакида зарфро пур мекард ва онро гириф-та истеъмол мекарданд.

Бешазору љангалистони Русия боз ме-вањои худрўй ва табиии зиёд дорад, ки морўзњои истироњатї барои чидани онњо ме-рафтем. Як намуди онро черника мегуф-танд. Он ба монанди ангури сагак асту хелеболаззат мебошад. Ѓизои дигари машњуриљангали Русия замбурўѓ аст, ки аз он хелефаровон истифода мекардем. АрчазорониСибир пур аз љалѓўза аст, ки онро њам сан-љобу њам одамон истеъмол мекунанд.

Шомгоњон дар рўзњои истироњатї њамхудамон базм меоростему њам ба раќсидискотекањо мерафтем. Зебосанамњоирусї бисёр хуш доштанд, ки бо мардумиосиёитабор ба раќс биёянд. Њамин гунањолатњо баъзан боиси рашку мољарои љаво-нон мешуд. Лекин мардуми тољик иффатибаланду маданияти волои худро нишонмедоданд ва ба ташаннуљи авзоъ роњ на-медоданд.

Сибир барои мо лањзањои ногуворерониз армуѓон меовард. Масалан, пањнои но-пайдоканори љангалистони анбўњ баъзанморо ба рањгумзанї мебурд. Боре њангомичидани черника ман аз рафиќонам људошуда, якбора даруни љангал гум шудам. Интараф он тараф нигоњ мекунам ва фарёдмезанам, касе ба додам намерасад. Фањми-дам, ки аз шариконам хеле дур рафтаам.Даруни бешазор яккаву танњо тарсидам.Баъд худро ба даст гирифтаму ба як тарафрафтан гирифтам. Шукрона, ки ба тасмамин-таќаи бедарахте расидаму ќад-ќади он рострафтан гирифтам ва баъди бист даќиќа дарпешорўям роњи оњанро дидам...

Мо андаке бештар ду моњи кори сохт-мониамонро муваффаќона ба анљом расон-дему дубора омодагии бозгашт ба Ватаниазизамонро кардем. Бо маоше, ки ба мододанд, ба ќавле ним соли дигар зиндагиишоиста доштем. Дар фикри дигар мушки-лот набудем, балки танњо ва танњо мехон-дем, зеро ки аз дењот барои хондан омадабудем.

Он солњоро имрўз ба ченакњои нав, даршароиту замони нав ва баъди ќариб 40 солмуќоиса мекунему мебинем, ки муносиба-тњои миёни одамон, халќияту миллатњо,њатто давлатњо ва роњбаронашон ба тариќитамоман дигар сурат мегирад. Бархе азмарзњо баста шудаанду дигаронаш кушо-да шуда истодааст. Зиндагї рангу тобишидигар гирифтан дорад. Тољикон ба сифатимуњољирони корї ба Русия мераванд, аммомуносибату бархўрд шаклу шеваи нав касбнамудааст.

Бошад, ки муносибати миёни муњољи-рони мењнатї дар њар кишваре, ки набошад,чун баъзе мамлакатњои аврупої ва амри-кої ба навъи мутамаддин роњандозї ша-вад. Агар инсон озод ба дунё меояд, пас ўбояд озодона кору зиндагї намояд.

Усмон СОЛЕЊ,сухангўи Њизби Халќии

Демократии Тољикистон

Минбари халќ17 июли соли 2014№29 (956) 9НИШАСТИ МАТБУОТЇ

Соли љорї барои муњассилиниДонишгоњи давлатии тиљоратиТољикистон давраињалкунанда ба њисоб мерафт,зикр гардид дар нишастихабарии таълимгоњ.

Раёсати донишгоњ бештари та-ваљљуњи худро ба фаро гирифтанидонишљўён, иштироки фаъолонаионњо дар машѓулиятњо, баланд бар-доштани мањорату малакаи дониш-љўён равона карда, дар ин самт якќатор натиљањои арзишманд ба дастоварда шуданд.

Таълимгоњ дорои заминаимоддї -техникие мебошад, ки коми-лан ба талаботи стандартњои давла-тии тањсилоти олї љавобгўй буда,њайати устодон дараљаи тахассусиихудро ба меъёрњои сатњи байналми-

Ба вуљуд омадани раќобати со-лим имкон дод, ки фаъолияти КВД"Тољиксуѓурта" миёни 18 ширкат батаври густурда ба роњ монда шуда,даромади корхона ва хизматрасонїба мизољон дар сатњи зарурї ќарордода шавад, таъкид менамояд Ало-виддин Сатторов, сарвари корхонаиномбурда. Њамчуноне дар нишастиматбуотї зикр гардид, "Тољиксуѓур-та" аз рўи 18 намуд ба мизољон хиз-мат расонида, дар нимсолаи аввал31 миллиону 202 њазор сомонї маб-лаѓи суѓуртавї ворид гардид, ки 116дарсади наќшаро нишон медињад.

Дар ин давра ба 7 њазору 627нафар ашхоси њуќуќию воќеї, кимолу амвол ва саломатиашон осебдидаанд, ба маблаѓи 6 миллиону 674њазор сомонї љуброни зарар пардохтгардида, ба буљаи љумњурї 14 мил-лиону 419 њазор сомонї маблаѓ ир-сол карда шудааст. Ин нишондињан-дањо собит менамояд, ки фаъолия-ти корхона мувофиќи наќша пеш

Яке аз вазифањои асосии Пала-таи савдо ва саноати љумњурї њимоянамудани манфиатњои иќтисодиисоњибкорони ватанї мебошад. Нињо-ди мазкур хизматгузорињои васеъ вагуногуни дастгирии соњибкоронрооид ба сертификатсиякунонї, тањси-ли тиљоратї ба роњ мондааст. Зероќисми зиёдашон бо фаъолияти ро-битањои тиљоратии иќтисодии хориљїалоќаманданд.

Раиси Палатаи савдо ва саноа-ти љумњурї Шариф Саид дар нишас-ти матбуотї гуфт, ки Палата пулестмиёни сармоягузорони хориљї ва ис-тењсолкунандагони ватанї. АлњолПалата ќариб 700 аъзо дошта, дармуттањид намудани корхонањо, итти-њодияњо, ассотсиатсияњо ва бонкњонаќши муњим мебозад.

Тайи 6 моњи соли равон ШарифСаид бо сафирони кишварњоихориљї, намояндагони палатањоисавдо ва саноати мамолики гуногунмулоќотњо доир намуда, ба онњо дар

Дар нимсолаи аввали соли равоназ 45 нафар мањкумшуда 38 нафарашаз озодї мањрум шуданд. Ба 5 кас љазоиљарима, нисбат ба 1 шахс љазои корњоиислоњї таъин гардида, ба 1 нафар љазошартан татбиќ карда нашудааст.

Нусратулло Абдуллозода, раи-си Суди Олии Тољикистон дар ниша-сти матбуотї зикр кард, ки дар шашмоњи аввали соли 2014 аз 30 парван-даи љиноятии баррасишуда, 27 пар-ванда нисбати 45 нафар бо баровар-дани њукми айбдорї, анљом шудааст.

Дар ин давра чор парвандаимарбут ба хариду фурўши одамоннисбати шаш нафар занон баррасїва њукми суд баромадааст.

Раиси Суди Олї дар бораиљиноятњои марбут ба терроризм ваифротгарої зикр кард, ки тайи инмуддат аз рўйи 10 парванда нисбатба 17 нафар њукми суд содир шудаст.

Бино ба маълумоти дастрасшу-да дар нимаи аввали соли љорї 1279арзу шикоятњои шањрвандон ба Суди

Сиљоуддин Саломзода - Хадамо-ти назорати давлатии бехатарии ко-рњо дар саноат ва соњаи кўњкории на-зди Њукумати ЉТ дар нишасти навбатїзикр кард, ки дар Хадамот 1755 кор-хона ва 12654 иншоот ба ќайд гириф-та шудааст. Дар давраи њисоботї даркорхонањои баќайдгирифташуда азтарафи 8 нозироти давлатї ва 3 но-зироти комплексии Вилояти МухториКўњистони Бадахшон ва вилоятњоиСуѓду Хатлон -34 назорати комплексї,182-маќсаднок, 239-фаврї, љамъ-455назорати техникї гузаронида шудааст.

Њамчунин дар њисобот доир баваколатњо бо тартиби муќарраргар-дида ба корхонаву ташкилот ва ин-шоотњои баќайдгирифташуда:

-43 адад шањодатномаи хари-дани маводи тарканда;

-19 адад шањодатномаи исти-фодаи анбори маводи тарканда;

- Агентии Тољикстандарт бо маќса-ди татбиќи вазифањои стратегии мам-лакат дар самти таъмини риояи стан-дартњо, меъёрњои метрологї, њифзибозори истеъмолї ва њимояи њуќуќи ис-теъмолкунандагон корњои муайянеро басомон расонида тавонист, - иброз доштзимни нишасти матбуотї директориАгентии стандартизатсия, метрология,сертификатсия ва нозироти савдои на-зди Њукумати Љумњурии Тољикистон Бах-тиёр Шукурзода .

Њамчуноне аз суханронии Бахти-ёр Шукурзода .бармеояд, Агентїљињати муаррифї намудани мањсуло-ти ватанї, њарчї бештар афзоиш до-дани истењсоли мањсулоти содиротїгузаронидани озмуни "Мањсулот вахизматрасонии бењтарин дар Љумњу-рии Тољикистон"-ро самараи нек ар-зёбї намуда, љињати дар сатњи зарурїгузаронидани ин чорабинї тадбирњоиаввалиндараљаро меандешад. Даррадифи ин тадбир иљрои амалии са-наду меъёрњои соња љанбаи муњимипешрафти кор арзёбї гардида, боба-ти таќвияти соња имкониятњои мављу-да истифода мешаванд. Дар радифи

ЗАМИНАИ МОДДИЮ ТЕХНИКИИДОНИШГОЊИ ТИЉОРАТ ЌАВЇ МЕШАВАД

лалї мутобиќ намудаанд. Имрўзшумораи умумии устодон 248 на-фарро ташкил медињад, ки миёнионњо 13 профессор, 83 дотсент, 13номзади илм, 14 магистр, 80 нафармуаллимони калон барои таълимутарбияи донишљўён сањми муносибмегузоранд.

Тањлилњо нишон медињанд, кихатмкунандагони соли љорї нисбатисолњои пешин љињати њазми барно-мањои таълимї муваффаќтаранд.

Дар радифи таълими рўзонавуѓоибонаи донишљўён дар донишгоњкурсњои кўтоњмуддати тайёр намуда-ни мутахассисон аз рўи касбњоињуљљатгузории фаъолияти идора-кунї, роњбалади сайёњон, маъмури-яти мењмонхонањо, пешхизматњо,ошпазњо, фурўшандањо, барменњо вамонанди онњо амал карда, хатмку-нандагон ба ин соњањои хољагии ха-

лќи кишвар ба кор фиристода меша-ванд.

Њамкории судманди ањли дониш-гоњ бо Иттифоќи "Тољикматлубот" са-мараи дилхоњ медињад. Баробари да-стгирии њамаљонибаи раёсати Итти-фоќи "Тољикматлубот" роњандозїшудани 40 адад идрорпулї ба дони-шљўёни фаъол бобати пешбурдињавасмандии толибилмон наќши на-заррас дошта, барои ноил шудан бачунин имтиёз миёни донишљуён му-собиќаи ноаёне љараён мегирад.

Баргузории чорабинињои мухта-лиф љињати рушди мањорату малакава баланд рафтани саводи касбиимуњассилин созгор буда, њайати ус-тодон таълиму тарбияро дар асосиусулњои пешќадами љавобгўи сатњиљањонї ба роњ мемонанд.

М.МАЊМУДОВ

МАНСАБДОРОН 25600СОМОНЇ ЉАРИМА ШУДАНД

-4 адад рухсатнома барои гу-заронидани корњои таркишї;

-47 -наќшаи рушди корњоикўњї ва 1-санаи ќитъаи кўњкорїдода шудааст.

С. Саломзода дар љамъбаст аф-зуд, ки дар оянда низ кормандони Ха-дамот бо маќсади пурзўр намудани на-зорати техникї тамоми саъю кўшишихудро ба харљ дода, талаботњои сана-дњои меъёрию њуќуќиро оиди бехатариисаноатї дар ЉТ таъмин менамоянд.

Дар рафти назорати техникї 44нафар шахсони мансабдори корхо-нањои баќайдгирифташуда барои риоянакардани ќоидањои бехатарии саноатба љавобгарии маъмурї кашида шуда,шахсоне, ки ба камбудињои љиддї роњдодаанд, тибќи талаботи Кодексињуќуќвайронкунии маъмурї љарима кар-да шуданд. Маблаѓи умумии љарима25 600 сомониро ташкил медињад.

ЊАМКОРИЊОИ СУДМАНДњусуси имкониятњои иќтисодии Тољи-кистон маълумот дод.

-Аз суњбатњо маълум гардид, кисармоягузорони хориљї ба азхудкуниимуштараки иќтидори гидроэнергетикиикишварамон, соњањои коркарди маъда-ни кўњї, химиявї, нассољї, саноатихўрокворї, масолењи сохтмон, бењтар-созии њамкорињо дар бахшњои наќлиё-ту коммуникатсия, обёрикунонии зами-нњо, кишоварзї, савдо, дорусозї ватуризм таваљљуњ зоњир мекунанд.

Њамасола Палата СД -диски"Роњнамои тиљоратии Тољикистон"-ротањия менамояд. Дар он оид ба та-моми масоили сиёсати сармоягузорї,маълумиот дар бораи 450 лоињаимиллии сармоягузорї, 600 муассисаимамлакат ва ѓайра маълумот мављудаст. Тањия ва пањн намудани роњна-мои тиљоратї барои интихоби шари-кон ва ба роњ мондани њамкорињоинав мусоидат мекунад.

С. СУННАТЇ

67 ТОННА МАЊСУЛОТИЃАЙРИСТАНДАРТЇ

гузаронидани тадбирњои назоратї азмуомилот берун кардани молу мањсу-лоти бесифат ва зараровар самтимуњим ва аввалиндараљаи кор аст,таъкид мегардад, дар нишаст.

"Дар шаш моњи соли љорї дармаљмўъ, барои риоя накардани меъёристандартњо, истифодаи воситањои чена-ки корношоям, вориду фурўши мањсуло-ти ѓайристандартї дар 1542 њолат шах-сони њуќуќї ва воќеї ба маблаѓи 381 863сомонї љарима баста шуда, ин маблаѓњоба буљаи давлат ирсол гардидаанд".

Аз љумла, 61 тонна ќиммаи гўштимурѓ дар анбори нигоњдории мањсулотвоќеъ дар шањри Душанбе ошкор ва пасаз ташхис тибќи хулосаи комиссия басифати хўроки чорво равон карда шуд.Инчунин, дар анбори нигоњдории мањ-сулоти ЉДММ "Кристал казбеги" ба миќ-дори 4456 кило чойи хушк, дар анбор-хонаи ЉДММ "Соса Соlа-нўшокињои То-

љикистон", ки дар минтаќаи саноатииш.Хуљанд љойгир мебошанд, ба миќдо-ри умумии 138 828 адад нўшокињоиташнагишикан бо тамѓаи "Фанта", "Фан-та-Лимонад" ва "Соса Соlа" муњлати ис-теъмолиашон гузашта, њамзамон, 570кило мањсулоти ќаннодї, 3000 кило май-онез, 250 кило мањсулоти ќаннодиикўдаконаи истењсоли Љумњурии ХалќииХитой низ аз муомилот гирифта шуда,нисбати онњо тибќи тартиби муќаррар-гардида чорањо андешида шуд. Маќо-моти Тољикстандарт бо маќсади муай-ян намудани сифат ва њолати мањсуло-ти нафтї дар нимсолаи љорї бозоридохилї санљиш гузаронида, 17 њолатамрияи ислоњоти бартараф намуданикамбудињо ба тасвиб расонида шуда,ба миќдори умумии 67, 2 тонна мањсу-лот ѓайристандартї дониста шуд.

М.МАЊМУДОВ

РАЌОБАТИ СОЛИМОМИЛИ РУШДИ СОЊА

рафта, даромади он ва тарзи хизмат-расонї сол ба сол бењтар ва ба меъ-ёрњои муќаррарнамудаи сатњиљањонї баробар мегардад.

Њамкорї бо ЉСШК "Всероссий-ксая страховая компания" имкон дод,ки аз рўзи оѓози њамкорињо 7636 на-фар муњољирони мењнатии Тољикис-тон шартномаи суѓуртавї ба имзо ра-сида, бо маќсади таќвият бахшида-ни њамкорињо "Тољиксуѓурта" бо шир-кати "Бимаи миллии Афѓонистон"Ёддошти тафоњум ба имзо расони-да шуд, ки бозгўи рушди муносиба-тњои сатњи байналмилалии "Тољиксу-ѓурта" мебошад, таъкид гардид дарњисобот.

Соли љорї бо њамдастии Куми-таи оид ба корњои дин, танзими анъ-ана ва љашну маросимњои миллииназди Њукумати Љумњурии Тољикис-тон оид ба суѓурта фаро гирифтани6 000 нафар шањрвандони ба њаљсафаркунанда шартнома ба имзорасонида шуда, аз рўи 28 намуди

суѓурта , ки 15 намудаш њатмї ва 13намуди боќимондаи он ихтиёрї ме-бошад, наќшањои пешбинигардидабарзиёд иљро гардиданд.

Зимни пурсишу посух аён гардид,ки то ба имрўз ширкати "Тољикэйр", кибеш аз 23 миллион сомонї аз корхо-наи "Тољиксуѓурта" ќарздор аст, ќар-зашро пардохт накарда, бо ќароримахсус тамдид карда шудани он дарназар аст. Ин омил љињати коста гар-дидани буљаи корхона шуда метаво-над. Дар нишаст таъкид гардид, киимрўз КВД "Тољиксуѓурта" 2 миллиардсомонї дар назди мизољон масъули-ят дошта, нафароне, ки молу амволва саломатиашон суѓурта карда шу-дааст, дар мавридњои зарурї аз љони-би корхона то ба имрўз маблаѓњои за-рурї пардохт карда шудааст.

Имрўз фаъолияти кормандонисоња дар раќобати солиму воќеї бодигар ширкатњои суѓуртавї дар мам-лакат хуб ба роњ монда шуда, ба тас-виб расонида шудани ќариб 7 000шартномаи суѓуртавї дар ним солисипаришванда баёнгари фаъолиятигустурдаи кормандони соња мебо-шад, хулоса гардид дар нишаст.

Маъруфи БОБОРАЉАБ

38 НАФАРАЗ ОЗОДЇ МАЊРУМ ШУД

Олї ворид гардидааст, ки нисбатба њамин давраи соли гузашта 311адад ё 19, 5 дарсад кам мебошад.

Н. Абдуллозода дар нишастиматбуотї ба ќазияи якбора ѓайб зада-ни Низомхон Љўраев низ дахл кард.Вай дар посух ба суоли хабарнигоронгуфт, ки агар дар куљо будани Љўра-евро медонист, њатман ўро даъваткарда меовард. "Дар куљо будани Ни-зомхонро бояд аз маќомоте пурсид, киба фаъолияти фаврї-љустуљўї машѓ-уланд",-таъкид дошт раиси Суди Олї.

Ба гуфтаи ў Низомхон Љўраевдар тафтишоти пешакї ќарор доштва масъулияташ низ бо маќомотитафтишот аст. Парвандаи Н. Љўраев,раиси собиќи корхонаи кимиёвииИсфара, ки ба дуздии маблаѓњоидавлатї муттањам шудааст, боядрўзи 18-уми июн баргузор мешуд,аммо бо сабаби њозир нашудани ў,суд ваќти муњокимаро таѓйир дод.

А. ЉЎРАЕВ

СОХТМОНИ ДОНИШГОЊИ ОСИЁИ МАРКАЗЇДар ин бора дар мулоќоти

раиси Вилояти Мухтори Кўњисто-ни Бадахшон Шодихон Љамшедбо намояндагони доимии созмо-ни Оѓохон оид ба рушд дар То-љикистон Акбар Алї Песнанї,Шарофат Мамадамбарова - Пре-зиденти Шўрои шиаи исмоилииАълоњазрат Шоњзода ОѓохонШамш Кассим Лакха - раисиШўрои муассисони донишгоњ,директори генералии ДонишгоњиОсиёи Марказї Богдан Кравчен-ко ва директори сохтмон ва ин-

шоот Грант Робертсон сухан рафт.Љонибњо рўи масоили густаришидурнамои њамкорї дар риштањоитандурустї, поин бурдани сатњибекорї, таъмини сокинони шањрбо манзили истиќоматї, дастрасїба оби ошомиданї ва дигар муш-килоти иљтимої мубодилаи афкорнамуданд.

Яке аз мавзўъњои мењварииин суњбат татбиќи пурраи лоињаи

сохтмони Донишгоњи Осиёи Мар-казї ва љамоатхона дар марказивилоят буд. Гуфта шуд, ки то охи-ри сол барои корњои сохтмонї на-здики 25 миллион сомонї ихти-сос дода шудааст ва ба њаминминвол то соли 2017 бо сарфибештар аз 62 миллион доллар би-нои ин донишгоњ ба итмом мера-сад.

Масъулини сохтмони мазкур

баён доштанд, ки ин иншооти маз-кур мутобиќи меъёрњои муосиримеъморї бунёд шуда, барои тањ-сил, зиндагї, варзиш ва фароѓатидонишљўён њамагуна шароит фа-роњам оварда мешавад. Зикр гар-дид, ки дар ояндаи наздик шањр-чаи донишљўён дар Дашти Боло баяке аз маконњои зебои на танњо ви-лоят, балки кишвар мубаддал хо-њад шуд. Масъалаи дигарро, ки

љонибњо матрањ намуданд, инсуръат бахшидан ба сохтмониљамоатхона дар шањри Хоруѓ буд.Бинои он барои яку ним њазор на-мозгузор пешбинї шудааст ва ба-рои бунёди он 15 миллион долларљудо гардидааст. Дар давоми дусол љамоатхона мавриди бањра-бардорї ќарор хоњад гирифт.

Лутфишоњи ДОДО

Минбари халќ17 июли соли 2014

№29 (956)10 МУЛОЊИЗА

ИМРЎЗ фазои итти-лотии њама кишва-рњоеро, ки мушкилдоранд, дар њамамамлакате, ки ме-

хоњад аз арзишњои худ њимоякунад, љанги иттилоотиро мушо-њида кардан мумкин аст.

Барои мисол, имрўз миёниУкраина ва Русия ин фазоромушоњида кардан мумкин аст ваљанги иттилоотии онњо, ки бози-гарон, коргардон ва тањмилгаро-нашон журналистон њастанд,кор дар ин муборизаи иттилоотїба љое расид, ки дар ќатори ге-нералу вазир љониби Украина ваИттињоди Аврупо нисбати Дмит-рий Киселёв, журналисти шаба-каи "Русия-24" санксия эълонкард.

Барои њамин њам дарљомеаи имрўза наќши журналистчун тањмилкунандаи идеологиява муборизи хатти аввалиљабњаи манфиатњои сиёсї наќшимуњим дорад ва рўз ба рўз иннаќш пурратар шудаву мавќеашустувортар мешавад.

Дар Тољикистони мо њамњанўз аз солњои аввали истиќлолнаќши журналистон торафт беш-тар дар љомеа нуфуз пайдо ме-кард ва онњоро њампою њамра-дифи сиёсатмадорону тољиронимаъруфу машњур, рањбаронињизбњои сиёсї медонистанд.Њатто дар баъзе њолат наќшионњо бештар буд.

Агар ба охири солњои њаш-тодум бингарем, мањз рўзно-манигорон боис шуданд , киќонун дар бораи мавќеи дав-латї гирифтани забони тољикїќабул шавад, мањз рўзномани-

Њамин огоњсозиву хештаншиносиимардуми тољик барои баъзе созмонугурўњњои худхоњу манфиатљў хуш на-омад, ба вижа, ба рањбарияти Њизби на-њзати исломии Тољикистон. Њизби маз-кур дар сомонаи хабариаш ноогоњонава бо кинояву истењзо мегўяд: "Шуруъаз њаводиси Хоруѓ инљониб савум ма-ротиба аст, ки аз тарафи мансабдоро-ни калидии кишвар вуљуди нерўњое, кикишварро ноором кардан мехоњанд,зикр мешавад". Дар зиндагонии иљти-моии муосири мо, тољикон, нафаронибадхоњ њастанд. Онњо афроди гирифто-ри худхоњї шуда ва чун њар ваќт фаќатнафъи хештанро мељўянд, ночор таф-риќа ё љидол карданї мешаванд.

Сабабњои дар бањри кинаву адоватѓарќ мондани нањзатињоро њама хуб ме-

Ваќти он аст, эй ќалам...Мафњуми "фазои иттилоотї" дар асри бист ба аксари ањли љомеаошно набуд. Чунки зарурат ба љанги идеологї набуд, зеро як њизббуду як идеология. Вале, бо пош хўрдани Иттињоди Шўравї ва бадаст омадани истиќлолият, оњиста-оњиста ин мафњум ба яке азиборањои серистеъмол бадал шуд ва љойгоњи махсусеро дар љомеаба худ касб кард.

горон буданд , ки сабабгориболо рафтани эњсоси худши-носї дар модаршањрњои Тољи-кон - Самарќанду Бухоро шу-данд ва љомеаи ин шањрњо ба-рои кушодани мактабњои навитољикї, мањфилњои фарњангї,нашри нашрияву маљаллањоба забони тољикї, барномањоба забони тољикї дар радиё-ву телевизион талош наму-данд.

Вале, бадбахтона , љангињамватанї оѓоз гардиду журна-листон њам чун дигар ќишриљомеа ќурбонии ин бало шу-данд. Онњо њам ќурбонї до-данд - беш аз 75 хабарнигоро-ни варзидаи тољикистонї дарин солњои пурдањшат кушташуданд.

Нињоят, баъди гузашти со-лњо васоити ахбори оммаи То-љикистон танњо солиёни охирмавќеи аздастрафтаашро дарсолњои навадуми асри гузаштабарќарор кард ва мањз имрўзмиќдори нашрияњои гуногунсоњабештар шуданду њар якеи онњодар инъикоси вазъи зиндагиимардум, камбудињои љомеа на-ќши худро мегузоранд.

Аммо, мавзўе, ки боиси на-виштани ин мавод гардид, дигарчиз аст.

Тибќи мушоњидањои бандадар солиёни охир, дар муќоисабо хабарнигорони дилхоњ мамо-лики пасошўравї баъзе аз жур-налистони тољик то андозае азпуштибонї кардани арзишњоимиллї, њадафњои стратегиимиллї худдорї меварзанд. Боядиќрор кард, ки мањз муттањидииэшон сари масъалањои муњим

барои миллату давлат метаво-над наќши боризе дар њалли инмушкилот дошта бошад.

Барои мисол, сарљамъиижурналистони мустаќили киш-вар дар масоили њалталабимиллї ба мисли сохтмони не-рўгоњи Роѓун, фишорњои Русияба болои Тољикистон, марзбан-дию рањбандињои Ўзбекистоншоистаи тањсин аст.

Аммо чунин менамояд кибаъзе аз журналистон думболаињангома рафта, њама армонњоимиллї, манфиатњои давлатї,амнияти миллї ва дигарњорофаромўш мекунанд. Баръакс,бештар кўшиш мекунанд то аз инњодисањо хабари нави њангома-вие созанд ва зудтар ба сайт гу-зоранд ё дар газета нашр ку-нанд.

Барои мисол њодисае, ки баназдикї бо олиммонанд Содиќоврух дод…

Мавсуфро маќомоти марбу-таи кишвар барои кўшиш бароиљосусї дар Хоруѓ боздошт кар-данд. Ин амал думболаи нооро-мињо дар Бадахшон сурат ги-рифт. Нооромињо бошад, на-тиљаи кўшиши баъзе аз дои-рањои сиёсии манфиатхоњ ба-рои таъсис додани Бадахшонибузург буд. Тибќи ин наќша дарасоси Бадахшони Тољикистон ваАфѓонистон мехоњанд давлатиалоњидае бо номи Бадахшонибузург созанд ва бо ин амал њамхоки Афѓонистон ва њам хокиТољикистонро пора - пора ку-нанд.

Ва њадафи Содиќов баринњобошад, маълумоти бештар љамъовардан сари ин вилоят ва љустуљ-

ўи роњњои бењтари пора карданивилояти Бадахшон мебошад.

Ана ин мавзўъ ба љойи онки аз љониби журналистони модастгирї ёбад, њолатеро бабор овард, ки боиси њайратаст. Баъзе аз журналистони мошадидан аз мавќеи давлатњое,ки Содиќов ба гумони яќин ба-рои онњо хидмат мекард ,њимоя карданд, баъзеи дигарбо нашри акси кўдаки вай ме-хостанд аз вай як љабрдида та-рошанд, баъзеи дигар талошкарданд то аз ў як мањбусисиёсї созанд.

Дар ин њолат, амнияти киш-вару давлат касеро аз ин журна-листон ба ташвиш наовард, њолон ки вазифаи љонии њар як шањ-рванд аст.

Бале, демократияю озодиибаён чизи хуб аст, аммо ваќтемиёни Тољикистону Ќирѓизистонмуноќиша рух дод, баъзе аз со-

монањои дохилии кишвар рўи-рост, беибо ба рекламаи мавќеиЌирѓизистон шуруъ карданд. Та-саввур кунед, ки дар Маскав касеайни замон мавќеи Украинарореклама мекунад ё баръакс, дарКиев мавќеъгирии Маскавро си-тоиш мекунанд.

Дареѓо, ки ин гуна њолатњозиёданд ва ин тавр мавќеъ ги-рифтани баъзе журналистони модар масъалањои принсипиалїватандўсту ватанпараст буданиэшонро собит намекунад, баръ-акс, сабабгори нобоварї ба онњомегардад.

Аз ин рў мебояд, ки ќалам-кашони мо дар масоили миллїяктану якљон бошанд ва манфи-ати моддии хешро аз манфиатимиллї боло нагузоранд, зеро боин амал наметавонанд фардобоиси фахри наберагону абера-гонашон шаванд.

Њусайни ШОЊПУР

ЌАЊР ШИРИНРО БА ТАЛХЇ МЕБАРАДДар бораи тањдидњо ба њаёти сиёсиву иќтисодї ва иљтимоиву фа-рњангии давлату миллати тољик шахсиятњои огоњ ва њирфаї иб-рози назар намуда, тавонистаанд љомеаро ќадре аз он огоњ созанд.Ин аќидаро раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Љумњурии

Тољикистон Саймумин Ятимов бо далелњо исбот намуд. Ахиран,Шукурљон Зуњуров, раиси Маљлиси намояндагони Маљлиси Олиикишвар ба ин маънї њам гуфт, ки нерўњое мехоњанд Тољикистон-ро ба вартаи нооромї тела дињанд.

донанд. Нањзатињои бадљањл рўз то рўзбадљањлтару бадгумонтар шудаанд. Борафтори пурсуковкунї "коњи кўњнаро боддоданї" мешаванд. Аз рўи пиндошти худмехоњанд дар як љумла тамоми воќеарошарњу тафсир кунанд, вале ба иштибоњо-ти зиёде дучор мегарданд. Дар ибтидокўшише карданд, то дар бораи ќуввањоиберуна гап зананд. Лекин боз ба давлатуњукумат дањон боз карда мегўяд: "њукума-ти феълии кишвар ба љуз як сулњ, ки дарба вуљуд омадани он дигар нерўњои бе-рун аз њукумат низ сањм доранд, валењукумат имрўз он сулњро сирф моли худмедонад, дастоварди дигаре надорад".Њафтафањмњои нањзат мазмуни воќеиисуханони болоро пай набурдаанд, ки ба-ёни чунин фикр бо такя ба ормонњои Вањ-дати миллї ва сулњу оштї, бо дарки ко-

мили масъулияти шањрвандиву инсонїва њамзистии бародарона дар Тољикистонгуфта шудаанд.

Нањзатињо њадафи нишон доданињаќиќатро нафањмида, онро огоњии сиё-сии мардум ном намебаранд, гўё зикриогоњии сиёсї барои фишор бо бархе азќишрњои љомеа ва эљоди фазои тарсуњарос, таслим ва итоати кўркўрона ба зўрмебошад, ки дуруст нест, балки нишондодан ба аќли солим, адл ва инсоф ба-рои њамзистии давлат ва љомеаи шањр-вандї аст. Аммо онро душманона бањододаанд, ки "Бо вуљуди ин њама, фикрмекунам, паси парда боз њам обурангисиёсие пинњон аст, зеро дар гузашта Њуку-мати Тољикистон баъди дарки хатар њаме-ша даст ба кор шудааст. Аммо имсолњамеша таъкид ба тањдид менамояд".

Кори нањзатињо амалест ноодилонавубуњтону сафсатапардозист.

Чунин ба назар мерасад, ки аъмо-ли ЊНИТ дар кишвар бори авал нест вабо шевањои нав ба нав торафт бадгўїмекунанд. Дар партави ин, метавонгуфт, ки нохоњамї дар њамаи асру замо-нњо нерўи табањкор барои њифзи ман-фиатњои миллї буд ва њаст. Онњо низаз њамин ќабиланд, мекўшанд мардум-ро ба сатњи пасти фикрї кашида, бо ва-силањои гуногун гумроњ намуда, азњаќиќат берун бикашанд. Барои њаминњам, Њизби нањзати исломии Тољикистонроњи дигаре мељўяд, наќшаи дигаре та-рњрезї мекунад, то оянда давлату мил-латро бад намоянд.

Фарњод ЌОСИМОВ

Минбари халќ17 июли соли 2014№29 (956) 11

АФЃОНИСТОН. Вазъи Давлати исломииАфѓонистон баъди даври дуюми интихобот пе-чидатар гашт ва кишвари љангзадаи њамсояи модар остони дуњокимиятї ё ављи нави љанги шањ-рвандї ќарор гирифт. Барои коњиш доданивазъи муташанниљ, сарони бисёр созмонњо вадавлатњо њарду номзадро ба тањаммулпазирїдаъват намуданд. Котиби давлатии ИМА ЉонКеррї низ ба Афѓонистон омада, бо номзадњосуњбат кард ва оќибат њар ду номзад ризо шу-данд, ки тамоми овозњо аз нав ба њисоб гирифташуда, баргањои таќаллубї муайян карда шавад.Ќаблан намояндагии Созмони Милали Муттањидтасмим гирифта буд, ки баргањои танњо шашњазор ќитъаи интихоботиро месанљад, вале Аб-дулло Абдулло талаб кард, ки онњо дар 11 њазорќитъаи интихоботї санљида шаванд.

Тавре огањї доред, њанўз дар рўзи инти-хобот пулиси Кобул як аъзои комиссисияи му-стаќилро бо њазорњо нусха баргаи интихобо-тии таќаллубї ошкор ва боздошт карда буд.Њанўз њисоби овозњо нисф нашуда, номзадАбдулло Абдулло аз натиљаи он эътироз на-муда, намояндањои худро аз њавзањои интихо-ботї бозхонд. Баъдан пас аз пахши сабти гуф-тор шахси масъули комиссиси интихоботии му-стаќил Амархел истеъфо дод ва ўро ба хориљагурезонданд.

Асли даъвои командаи Абдулло Абдуллочист? Аввалан, мусаллам аст, ки дар давриаввали интихобот, собиќ вазири корњои хо-риљии кишвар Абдулло Абдулло мувофиќињисоби Комиссияи мустаќили интихобот дар ба44, 9 дарсади раъйи мардум соњиб шуду Аш-раф Ѓанї Ањмадзай ба 31, 5 дарсад. Дар дав-ри дуввум маслињат шуд, ки љонибдорони би-сёр номзадњои маъруф ба Абдулло Абдуллорайъи худро медињанд ва ў осон пирўз хоњадшуд. Аммо чунин нашуд. Тибќи њисоботи охи-рини Комиссияи интихоботї Абдулло Абдул-ло њамагї 43,56 % ва Ашраф Ѓанї Ањмадзай56,44% овоз гирифтанд. Чагнд ваљњи овардаинамояндагони Абдулло Абдулло дарвоќеъ, ши-гифтовар аст: дар як ќатор шањрњо теъдодинафарони ба љонибдории Ањмадзай раъйдодааз теъдоди худи ањолии он шањру дењот чанд

тавонои њарбї ва зарбањои сершумо-ри фаластинињо шиква дорад. Не-рўњои њарбии ЊАММОС новобаста базарбањои пайвастаи Исроил аз авва-ли амалиёт дар давоми шаш рўзи љангба љониби шањрњои Исроил таќрибанњазор мушак сар додаанд, ки ба њаррўз 160 адад рост меояд. Вале ба та-аљљуби љангиёни фаластинї дар љони-би Исроил ќурбонї дида намешавад.Ба шањрњое, ки - аз 7 миллион 5 мил-лион нафар - аксари кулли ањолии Ис-роил зиндагї мекунанд, беш аз 980мушак сар дода шуд ва 760 адади ондар њудуди Исроил афтод, боз 200адади он аз љониби нерўњои мудофиаизидди мушакњо "Гумбази оњанї" задагирифта шуд. Аз љумла, бо саъю кўши-ши онњо аз 400 мушаки ба пойтахтиИсроил Тел-Авив сардода ягонтояшба њудуди шањр наафтодааст. Иловабар он, маљмааи мудофиаи зиддиња-воии Исроил Patriot дар фазои шањриљанубии Ашдод тайёраи бесарниши-ни фаластинии таъиноташ номаълум-ро нобуд кард.

Бархе аз коршиносони фалас-тинї аз он дар ташвишанд, ки агаряк мушак дар њудуди шањрњои Исро-ил афтода, ќурбонї ба бор оварад,манзараи љанг тамоман дигар хоњадшуд. Бинобар ин, хоњишманди он шу-даанд, ки низоъ њарчи зудтар ќатъгардад. Сиёсатмадорону њарбиёниИсроил бар онанд, ки нияти пурранесту нобуд кардани љангиёни ЊАМ-МОС-ро надоранд, зарба ба нерўњоињарбї ва силоњи онњост, то зарбазада натавонанд.

Аз љумла, бо даъвати Миср њуку-мати Исроил ба гуфтушунид ризои-ят дода, аз соати 9 субњи сешанбењуљумњои худро ќатъ намуд. Валегурўњи ЊАММОС розї нашуда, пас аз

АВЗОИ ЉАЊОН

Интихоботи президентии Афѓонистон

маротиба бештар шудааст; афѓонњо дар тааљ-љубанд, ки дар баъзе минтаќањои вазъияташонмуташанниљ занњо хеле кам ба овоздињї ба-ромадаанд, вале дар омори комиссияи инти-хоботї гўё дар он манотиќ занњо сад дарсадиштирок намуда, ба љонибдории Ањмадзайрайъ додаанд. Аз љумла, раиси Шўрои вилоя-тии Хуст, ки худ аз рањбарони ќавми паштунаст, изњор намудааст, ки дар Шўрои вилоятномзад будаанд, вале модару хоњараш ната-вонистаанд дар интихобот ширкат кунанд. Багуфтаи нозирон ва хабарнигорон дар вилоя-тњои љанубї ба љуз аз маркази Ќандањор ваЉалолобод занњо дар интихобот ширкат накар-даанд. Вале тибќи њисоботи комиссия онњо гуёсад дарсад ширкат намуда, ба љонибдорииАњмадзай овоз додаанд. Чунин њисобот нис-бат ба вилояти Пактиё низ дода мешавад.Аммо "шумо як занеро дар ин вилоят пайдокунед, ки ангушташ ранг шуда бошад, мо аз индаъво мегузарем", иброз намудаанд намоян-дагони Абдулло дар ин вилоят.

Бисёр расонањои хабарї бар онанд, ки дарчунин таќаллубкорї дасти Ѓарб эњсос меша-вад ва манзури онњо дар даврони хурўљи не-рўњои низомии НАТО аз кишвар, таъсис дода-

ни як њукумати заиф аз њисоби номзадњоест,ки баёни халќ номаълум буда, такягоњи љиддїнадоранд. Нисбат ба Абдулло Абдулло бо-шад, мардуми афѓон дар андешаанд, ки њанўздар даври аввал пирўз гашта буд.

Албатта, интихоботи президент кори до-хилии кишвари њамсояи мост. Вале бар асариинтихобот муташанниљ шудани авзои сиёсивуњарбии он ба кишварњои њамљавор бетаъсирнахоњад монд. Мо љонибдори суботу осудагиињамсоя њастем. Аммо вазъият сода нест. На-мояндаи ИМА Љеймс Добс натиљаи эъломшу-даи интихоботро ќабул накарда, мањкум намуд,ки боиси дуќутба шудани кишвар гаштааст.Њазорњо љонибдори Абдулло ба нишони эъти-роз ба комиссияи интихоботї ва тарафдорииў ба кўчањо баромадаанд. Волии ќудратмандиБалх Ато Муњаммади Нур эълом намудааст,ки Абдулло Абдулло пирўз гашт ва аз ў њимо-ят мекунад. Ба Абдулло Абдулло пешнињодкардаанд, ки њукумати худро таъсис дињад.Вале сарвари сиёсати хориљии ИМА хоњишкард, ки аз чунин иќдом даст кашад. Мањз боиродати ў намояндагии СММ тасмим гирифт,ки њама баргањоро пурра тафтиш мекунад. Њарду номзад аз президенти кунунї Њомид Кар-зай хоњиш карданд, ки эъломи натиљаи нињоииинтихоботро аз 24 июл баргирад ва то њисобинави баргањо мавќуф гузорад. Тибќи наќша 2август мебоист савгандёдкунии президенти навбаргузор мегашт.

Айни замон, нерўи Толибон боиси муси-батњои пай дар пай мегардад ва яке аз тасми-мњои вай лаѓв кардани интихобот буд. Дар индавра 150 амали террористї тарњрезї ва 46нафар нобуд карда шуданд.

ИРОЌ. Чунин ба назар мерасад, ки ИМА баъди хурўљ аз Ироќ низ чунин њукуматизаифе таъсис дода буд. Амин аст, ки нерўњои нави ба ном Давлати исломии Шому Ироќдар се њафта ба шањрњои зиёди шимолуѓарби кишвар соњиб шуданд ва Курдистон аз инистифода бурда тасмим гирифтанд, ки барои мустаќилият раъй медињанд. Вале ба њарњол, њукумати ал-Моликї дар давоми њафтаи гузашта ба он муваффаќ шуд, ки то андо-зае нерўњо баробар шаванд, тавонист аз Эрон ва Русия кўмаки техникї гирад. ИМА пасаз воќеањои Сурия дар андеша мондааст ва чунин ба назар мерасад, ки љойи ўро Русиява Эрон мегиранд. Ва ба ИМА зарур меояд, ки бо Эрони чандин дањсола хусумат дошта,андак-андак њамкорї дошта бошад. Чизе, ки ба љангиёни ДИИШ бовариро камтар ваањолии шањрњои гуногунро алайњи онон ба тањрик меорад, љазоњои дањшатнок додан баањолии мањаллї мебошад.

Пас аз чандин маротиба мавќуф гузоштани љаласањо, нињоят, 15 июл вакилони пар-лумони Ироќ љамъ омаданд. Салим Љобурї аз эътилофи њизбњои суннимазњаб раисинави парлумон интихоб шуд. Вакилони парлумон акнун бояд аз њисоби курдњо прези-дент ва аз њисоби шиамазњабњо сарвазирро интихоб намоянд. Дар масъалаи сарвазирмушкилот мављуд аст: новобаста ба талабњои љомеаи байналмиалї ва гуруњњои мазња-бии дохили кишвар, сарвари њукумати кунунии Ироќ Нур ал-Моликї тасмим гирифта-аст, ки аз вазифааш истеъфо намедињад.

ЉАНГИ НАВИ ИСРОИЛУ ФАЛАСТИНЯкбора муташанниљ гардиданивазъияти Исроилу Фаластин ва му-шакпарронии дутарафа, ки боисимарги садњо инсон ва њазорон захмїшуд, ањли љомеаи башарї, хосатанмардуми кишварњои мусулмонро баѓазаб овард. Тибќи гуфтаи коршино-сон, низоъ аз латукўби як писаракиисроилї ва баъдан писараки фала-стинї оѓоз шуд, сипас мушакњо бе-њисоб истифода шуданд. Илова барон, шоми 13 июл дастаи таъинотимахсуси Артиши мудофиаи Исроилњатто дар минтаќаи Ѓаззањ амалиё-ти рўизаминї гузаронда, се нафаркушта ба бор овард. Аз љониби ис-роилињо низ 4 нафар захми сабукбардоштанд, вале њама ба хоки худбаргаштанд. Њадафи амалиёт нобудсохтани дастгоњи мушакпаррон буда-аст, ки бо тахмини њарбиёни исро-илї вай дар минтаќаи назди сарњадќарор дошт.

Вале шакли асосии љанг -мушак-парронии тарафайн идома дорад.Њарбиён ба њисоб гирифтаанд, кипас аз 6 рўзи љанг Артиши мудофиаиИсроил ба 1320 иншоот, аз љумла735 дастгоњи пинњонкардашудаи му-шаксардињї, 64 пойгоњи њарбии љан-гиёни фаластинї, 58 маркази таъмирва анбори силоњ зарба задааст.Ти-бќи њисоби фаластинињо беш аз 170нафар сокинони минтаќаи Ѓаззањњалок ва беш аз њазор нафар захмїшудаанд. Ќурбонии аз њама бештар- 18 нафар дар мавриде рух дод, кияк мушак хонаи истиќоматї ва масљ-иди канори шањри Ѓаззањро тарконд.Нашрияи "Гааретс"-и Исроил хабармедињад, ки артиш ин масъаларотањќиќ мекунад.

Рўзи якшанбе њарбиён ба соки-нони Ѓаззањ вараќањо партофта, хо-њиш карданд, ки барои халосии љонихуд аз љангиён људо шуда, ба љанубраванд. Љониби Исроил њам аз нерўи

як соати оташбас се мушак ва дардавоми 6 соат 50 мушак парронд. Ваартиши Исроил пас аз 6 соати оташ-бас њуљумњои худро аз нав оѓоз кард.Тибќи ахборот, рўзи сешанбе арти-ши Исроил ба 30 иншоот зарба зада,20 дастгоњи мушаксардињї, тунне-лњои чун пойгоњи низомии љангиёнхидматкунанда, анборњои аслињаиљангиёнро нобуд кардааст.

Чунин ба назар мерасад, ки"Гумбази оњанин" - сохтори мудо-фиаи зиддимушакии Исроил низ "ха-ста" шудааст: њарчанд, ки вай дарфазои шањри бандарии Ашдод чан-дин мушакро боздошт, вале чандтоион ба замин афтода таркид. Дар на-тиља як завод тахриб гашт. Дар бо-раи ќурбониёни байни мардум маъ-лумот нест. Ва, нињоят, дар гузаргоњиназоратии Эрез, дар сарњади Ѓаззањва Исроил аз зарбаи миномёт як на-фар хидматчии исроилї њалок шуд.

Дар хусуси гуфтушуниди мусо-лињатомез бо њукумати Исроил, на-мояндаи расмии љангиён Абу Зуњрїба РИА "Новости" гуфтааст, ки њолоомода нестанд ба ташаббуси сулњљ-ўёнаи Миср њамроњ шаванд. Њуљљатдар марњилаи омўзиш ќарор дорадва пас аз анљоми он аз номи Шўроисиёсии ЊАММОС расман баёнотдода мешавад. Роњбарияти он дарЌатар ва Миср зиндагї мекунанд.

Ёдовар мешавем, ки низоъ бай-ни Исроилу Фаластин аз 29 ноябрисоли 1947 - рўзи бо ќарори СММ таъ-сис додани ду давлат - яњудї ва фа-ластинї дар соњили чапи рўди Урдуноѓоз шудааст. Ќаблан минтаќаи Фа-ластин, чун аксари кулли кишварњоиарабї, мустамликаи давлатњои Ѓарбмањсуб мегашт. 14 майи соли 1948Шўрои миллии яњудиён эълон намуд,

ки давлати Исроилро таъсис дод.Ќисмати Фаластин давлат нашуд,зеро кишварњои њамсоя онро њуду-ди худ медонистанд ва бо давлатинавтаъсиси Исроил љангро оѓоз на-муданд. Минбаъд чунин љангњо чандмаротиба такрор шуда, њудуди Ис-роил афзудан гирифт. Мањз ба инхотир љомеаи љањонї њудудњои он, азљумла, ба Ерусалим (Байтулмуќад-дас) кўчондани парлумон ва як ќисмињукумати Исроилро ќабул надоранд.Њудудњои марбути Фаластин мин-таќаи яклухт набуда, дар саросариин кишвари кўчак чун ангуштони бањам печида баробар љой гирифтаандва танњо ќитъаи Ѓаззањ дар љанубњудудан калон ва яклухт буда, боМиср њамсарњад аст. Аз ин љост, киаксари нерўњои њарбии ЊАММОСдар ин љо макон дорад.

Гуфтугўи мусолињатомези дудавлат соли 1991 дар Мадрид сама-ри бештар оварда, бори аввал њардумављудияти њамдигарро ќабул дош-танд ва барои баромадан аз бунба-сти беохир камар бастанд. Исроилтибќи ќарори Шўрои бехатарии СММуњдадор шуд, ки њудудњои дар љара-ёни љанги соли 1967 ба дастоварда-ашро бозпас гардонад ва онро ќис-ман иљро намуд. Аммо чунин ба на-зар мерасад, ки нерўе аз хориљи киш-вар њар ду љониб, махсусан Фалас-тинро ба бозии дурударози хуношо-ме кашидааст. Таќрибан ягон маро-тиба љангро, ки аввал давлатњои му-стаќили њамсояи арабї, сипас љан-гиёни Ташкилоти озодихоњи Фалас-тин оѓоз карда буданд, ба фоидаихуд анљом надодаанд. Як худи дале-ли таќрибан аз њазор мушаки паррон-даи фаластинињо ягон осеб надида-ни Исроил нишонгари он аст, ки муш-

килотро бо Исроил бо роњи зўрї њалкардан мумкин нест. Аммо ба њарбањона низоъ сар кардани љангњо вамусаллањшавии саросарї боиси ни-гаронии љомеаи љањонист.

Тавре маълум аст, минтаќаи Фа-ластин чун худи Исроил на оби кофїдорад, на газу нафт, на ягон сарватитабиии фоиданоки дигар. Бинобар ин,агар тавассути илму техника васайёњии љойњои муќаддаси динњоиљањонї саноату кишоварзї ва умуман,иќтисоди Исроил хеле рушд ёфта бо-шад, сатњи зиндагии фаластинињо чан-дон баланд нест. Муњимтар аз он, 7-8сол пеш љангиёни фаластинї танњоноринљаку автомат ва норинљакпаррондоштанд. Имрўз бошад, мушакњо ватайёрањои бесарнишин доранд. Онњ-оро, ки дар њудуди мављудаи Исроилимкони рушди иќтисодї ва маблаѓизиёдатї надоранд, бо чунин силоњи га-ронарзиш - мушакњои дурпарвоз ма-гар доирањои муайяни хориљї таъминмекунанд?

Ба ањолии осоиштаи њарду киш-вар бошад, на танњо љанг заруратнадорад, балки онњо аз имконотисаноату кишоварзии њамдигар бањ-ра мебаранд, бисёр фаластинињо, кидар њудудњои анклавї зиндагї до-ранд дар коргоњњои исроилї мењнаткарда, зиндагии худро таъмин месо-занд, газу обу барќ ва ва дигар ха-дамоти иљтимої ба ќитъањои фала-стинї тавассути сохторњои хољагидо-рии Исроил дода мешавад. Бино барин, бењтар мебуд эњсосњоро лаљомзада, паси мизи гуфтушунид ниши-нанд ва ба љои марги беамон ба сарихалќњои худ зиндагии осоиштаиононро таъмин намоянд.

Љумъа ЌУДДУС

Ё ДЕМОКРАТИЯ БО УСУЛИ ЃАРБ

Минбари халќ17 июли соли 2014

№29 (956)12 ТААССУРОТИ САФАР

САФАРИ њайати 46 на-фараи гурўњи љавонони фаъ-оли касбу кори гуногун бо роњ-барии Мањмуд Амиров, муди-ри шуъбаи робитањои байнал-

милалии Кумитаи љавонон, варзиш васайёњї ба шањри Чита - маркази яке аз ка-лонтарин вилоятњо дар Забайкал, ќисматишарќии Федератсияи Русия, хеле љолибухотирнишин буд.

Пешравињои кишварњои дигарро дарсоњањои гуногуни њаёт дида, гоњо бо њасратмегўем, ки мо ба ин мартаба нарасидаем.Вале умедворем, ки дер њам бошад, мо баин рушду пешрафт њатман ноил хоњем шуд.Ин ягона чизест, ки касро дар муќобилирушди бемайлон ва зиндагии хуб дар хо-риља дилгарм месозад. Ноумед намешавї,чунки медонї, ки рўзе хоњ-нохоњ ба ин дас-товарду тараќќиёт кишвари ту њам даст ме-ёбад, зеро љавонони ватандўст, ки оянда-сози ин ватану миллатанд, кам нестанд.

ИФТИТОЊИ "БАЊОРИ ДОНИШЉЎЁН"

Аз 2 то 7 июли соли равон дар шањриЧита нахуст-фестивали байналмилалии "Ба-њори донишљўёни давлатњои аъзои Созмо-ни њамкорињои Шанхай" баргузор гардид, кидар он беш аз 4000 љавонони донишљў азкишварњои Федератсияи Русия, Афѓонистон,Беларус, Ќазоќистон, Ќирѓизистон, Муѓули-стон, Покистон, Туркия, Тољикистон, Ўзбе-кистон, Љумњурии Мардумии Чин, Эрон, Њин-дустон, Шриланка иштирок доштанд. Фес-тивал иборат аз 7 бахш буд: фарњанг, мао-риф, варзиш, васоити ахбори омма, љаво-нони сиёсатмадор, бозињои њарбї-ва-тандўстї ва "Маликаи бањор-2014".

Дар ифтитоњи фестивал беш аз 12000нафар дар варзишгоњи марказии "Локомо-тив"-и шањри Чита њузур доштанд ва он богузаштани намояндагони љамоњири аъзоиСЊШ оѓоз ёфт. Намояндагони Тољикистонаввалин шуда бо парафшонии парчамикишвар аз майдон гузаштанд.

Баъдан, Константин Константино-вич Илковский, губернатори кишвариЗабайкал ба сухан баромада гуфт:

-Фестивали "Бањори донишљўёни киш-варњои узви СЊШ" як анљумани бисёр ќоби-ли таваљљуњ аст. Имсол кишвари мо раиси-кунандаи СЊШ аст. Ин аз љашнворањои бу-зургтарини љавонон дар ќаламрави кишвардар соли 2014 аст. Вазифаи асосии "Љашн-вораи бањори донишљўёни кишварњоиСЊШ"-ро дар густариши равобити фарњангїбайни коллективњои донишљўён, дастгирїва рушди љашнворањои байналмилалии до-нишљўён мебинем. Барои кишвари Забай-кал ин имкони хубест, бањри инъикоси им-коноти љавонони минтаќа. Дар ин замина,"Бањори донишљўёни кишварњои СЊШ" њам-чун чорабиние бањри нишон додани обрўвуэътибори мо нест. Маъмурияти Забайкалназди худ маќсад мегузорад, ки шањри Чи-

ФЕСТИВАЛИ ОЯНДАСОЗ

Сафар кардан аз љое ба љое, хоњ он расмї бошад, хоњ хизматї ё барои тафрењ, њатман ёддошти љолибухотирмон дар худ дорад. Минљумла, ба шањри Читаи Сибири Шарќї. Русия њазорон тан муздурони тољикродар оѓўш гирифтаву ба касбу кори гуногун таъмин намудааст. Дар матбуоти даврии Русия ва њам дарнашрияњои ватании мо вазъ ва будубоши муњољирони тољики муќими Русия њаргуна ба риштаи тасвир кашидамешавад. Аммо сухан ин љо на перомуни муздурон, балки сари фестивали донишљўён аст.

таро ба яке аз марказњои сиёсии љавонондар шарќи кишвар табдил дињад.

Красноруцкий Павел Павлович,-ра-иси Иттифоќи љавонони Русия тамомиљавонони фестивалро бо овардани инњарфњо шодбош гуфт:

-Ман аз номи худ ва Иттифоќи љавоно-ни Русия кулли мењмонон ва иштирокчиёнифестивали "Бањори донишљўёни СЊШ"-рохайрамаќдам мегўям. Итминон дорам, кигирд омадани фарњангу падидањои гуногунва равандњои иљтимої дар як љо тањти инљашнвора, барои бунёди як фазои љадид ванеруи муштараки эљодї замина мегузорад.

Намояндагони шањри Чита аз он изњо-ри хушнудї намуданд, ки дар фестивалњамаи кишварњои даъватшуда фаъолонаиштирок доранд.

ФАРЊАНГИ"БАЊОРИ ДОНИШЉЎЁН"

Дар рўзи дуюми фестивал намоянда-гони бахши фарњанги Тољикистон дар Ќасрифарњанги роњиоњанчиёни шањри Чита бар-номаи њунарии хешро ба намоиш гузош-танд. Ёдрас мешавем, ки дар бахши фарњ-анг донишљўён аз Консерваторияи миллииба номи Талабхўља Сатторов ва аз Дониш-кадаи давлатии санъати Тољикистон баноми М.Турсунзода иштироки фаъол дош-танд. Дар ин бахш њунарнамоии санъатко-рони љавон Фотима Машрабова, Мењрни-гори Рустам, Султон Амиров, Фарзона Саф-даршоева, Шавќат Ќодиров, Шоњин Абдул-лоев, Фотима ва Зуњро Худойбердиевањоаз Донишгоњи миллии Тољикистон басо ша-вќовар ва љолиби диќќат буд, ки намоян-дањои 14 љамоњир њини њунарнамоии дони-шљўёни тољик беист каф мекўфтанду ањсантмехонданд. Барномаи њунарии донишљўё-ни тољик аз љониби намояндагони дигаркишварњо бањои баланд гирифт. Ва аз се

шабакаи телевизионии Русия дар бораињунарнамоии тољикон мустаќиман хабаругузоришњо пахш мешуд. Ромишгарониљавон бо навохтани дутору рубоб ва созимиллї, сарояндањо бо фалаксарої, гулдух-тарон бо раќсњои моњиру серњаракат ањлитолор-намояндагони дигар мамоликро дарњайрат гузоштанд. Онњо њар яке бо забонихуд "Тољикистон, Тољикистон!!!" гўён мух-лисї мекарданд.

Њунарнамоии сиркбозони тољик бахшидигари фарњанг буд. Ин гурўњ бо роњбарииБахтиёр Иззатуллоев-саррежисёри Сиркидавлатї ва сиркбозони љавон-Мадина На-зарова, Гулшан Орзуева ва Анўшаи Худой-ќул намои њунар карданд. Ва намоишњоигимнастикї аз љониби гулдухтарони сирк-бози мо пешкаши ањли нишаст гардид. Ин-чунин, барномањои сирки кишварњои Бело-русия ва Русия низ хотири њозиринро шодгардонид. Баъд аз дидани барномањо онњопайхас намуданд, ки Тољикистон кишва-рест, ки дар он њунарњои гуногун рушд на-муда, мардум зиндагии осоишта дорадуљавононаш озодаву ба рўяндагї ќадам ни-њодаанд.

ВАРЗИШИ"БАЊОРИ ДОНИШЉЎЁН"

Бахши варзиш бо роњбарии ДилшодАбдурањимов, муовини сардори Раёсатитарбияи љисмонї ва инкишофи варзиши Ку-митаи љавонон, варзиш ва сайёњї, њамроњбо донишљўёни Донишкадаи тарбияи љис-монии Тољикистон ба номи СаидмуъминРањимов Оиша Хуросониева, Мењрољ Ша-рипов, Шањбоз Рањматов, Саидшои Сай-фиддин, Олга Филина дар бахшњои гуногу-ни варзиш ба майдон баромаданд ва бо гу-зоштани чанд навъ аз варзиш парчами киш-варро бардоштанд. Аз љумла, дар намудњоифутболи хурд, баскетбол (байни бонувон),эстафетаи варзишї бо иштирокдорони дав-латњои аъзои СЊШ дар раќобат шуданд.Дар миёни соири кишварњо варзишгаронимо муваффаќияти беш аз пиндор ба дастоварданд. Дар миёни 14 кишвар донишљ-ўёни варзишгари мо ба 5 медал: 2 тилло, 1нуќра, 2 биринљї мушарраф гардиданд.Минљумла, Оиша донишљўи курси 3-и До-нишкадаи тарбияи љисмонї дар байни бо-нувони давлатњои аъзои СЊШ аз рўи бозињоэстафетаи варзишї раќобат ва њунари ба-ланд нишон дода, соњиби љои 1, медалитилло ва дипломи дараљаи 1 гардид.

ЛИДЕРОНИ ЉАВОНИ"БАЊОРИ ДОНИШЉЎЁН"

Дар ин бахши муњим ва калидии Лиде-рони љавон 6 нафар љавони Тољикистониазиз дар соњаи гуногун иштирокчии асосї

буданд. Роњбарии ин гурўњро Умедљон Ра-њимов, мудири бахши љавонон, варзиш васайёњии ноњияи Файзобод ба уњда дошт. Инбахш тайи 5 рўз дар Хонаи афсарони шањ-ри Чита бо мањорати баланд дар сари мин-бар буданд ва баромади беш аз пиндор на-муданд. Љавонони сиёсатмадор аз кишва-рњои узви СЊШ буда, њар як нафар аз дас-товарду пешравињои кишвари худ гап мезадва њунари худро намоиш медод, дар бањсумунозирањо њимоя аз марзу буми хеш ме-карданд. Љавонони ин гурўњ барномаи љолибва лоињаеро ба иштирокдорон пешнињодкарданд. Намояндањои дигар кишварњо чан-де аз таклифу пешнињодњои гурўњи љавоно-ни тољик, аз љумла чанд пешнињоди Умед Ра-њимовро баррасї ва ќабул намуданд.

ВАО-И "БАЊОРИ ДОНИШЉЎЁН"Дар бахши "Медиафорум" кормандони

васоити ахбори омма бо роњбарии Самарид-дин Асозода, сардабири њафтаномаи "Љаво-нони Тољикистон" иштирок доштанд. Азљумла, аз хабарнигорони ВАО-и Тољикистоназ шабакаи 1-уми телевизиони Тољикистон,шабакаи ТВ Сафина, аз њафтаномањои"Љавонони Тољикистон" ва "Минбари халќ"дар ин бахш Тољикистони азизу мањбуброошно месохтанд. Собиќадори ВАО Русия, азќабили Иля Лазарев-директори мактаби те-левизионии "Академияи ТВ", Олег Фочкин-муовини сармуњаррири "Вечерний Москва",Макс Орлов-ровии "Русское радио" ва дига-рон бо мењмонон ва иштирокчиёни фести-вал суњбату мулоќотњо доштанд. Баъди ди-дор ва гуфтугў бо рўзноманигорони тољикдар бораи фаъолияти ВАО-и Тољикистониттилои бештар гирифтанд ва боварї њосилкарданд, ки кишвари соњибистиќлоли моимрўз ТВ, Радио, рўзномаву маљаллањо васайтњои хабарї дорад ва фаъол асту дархизмати љамъият ва сариваќт бо ахборидохиливу хориљї таъминанд.

МАЛИКАИ"БАЊОРИ ДОНИШЉЎЁН"

Рўзи охири фестивал дар Ќасри фарњ-анги роњиоњанчиёни шањри Чита хатми оз-муни "Маликаи бањор-2014" доир шуд, кидар он 14 нафар бону иштирок намуданд.Тољикистонро дар ин бахш Сабрина Тавак-калова намояндагї мекард. Мавсуф дармобайни дигар иштирокчиён унвони "Мали-каи љаззобият"-ро соњиб шуд.

ПРЕСС-КОНФРОНСИ"БАЊОРИ ДОНИШЉЎЁН"

Констанин Илковский-губернатори ви-лояти Забайкал ва Павел Краснорутскийраиси Иттифоќи љавонони Русия ќабл азпўшидашавии фестивали байналмилалии"Бањори донишљўёни давлатњои аъзои Со-змони њамкорињои Шанхай" перомуни бар-гузории фестивал бо намояндагони ВАО-икишварњои иштирокчї нишасти матбуотїбаргузор намуд. Павел Павлович изњордошт, ки соли 2017 онњо тасмим гирифта-анд, фестивали байналхалќии љавонон вадонишљўёнро дар Русия баргузор намоянд.

ПЎШИДАШАВИИ"БАЊОРИ ДОНИШЉЎЁН"

Нимаи њамон рўз дар майдони ба номиЛенини шањри Чита маросими пўшидаша-вии фестивали "Бањори донишљўён..." боиштироки васеъи намояндагони 14 кишварва сурудхонии бењтарин сарояндањои киш-варњои узви СЊШ сурат гирифт. Дар гала-консерт Тољикистонро сарояндаи љавонМењрнигори Рустам, ки бо суруди итолиёвїдар жанри опера баромад намуд, намоян-дагї кард. Аз ин чорабинии сатњи байнал-милалї намояндагони мо бо дастовардњоиназаррас ба ватан баргаштанд. Аз љумламањорати донишљўёни Донишкадаи тар-бияи љисмонї ва њунарнамоии навозандањова сарояндањои љавони тољик аз љониби на-мояндагони дигар кишварњо бањои сазоворгирифтанд. Бахши фарњанг бошад, аз љони-би созмондињандагони фестивал мукофо-ти асосиро ба даст овард.

"Бањори донишљўёни давлатњои аъзоиСЊШ" соли оянда дар Љумњурии Белорусбаргузор мегардад.

Моњрухсор РАЊИМОВА,Душанбе-Маскав-

Чита-Душанбе

Минбари халќ17 июли соли 2014№29 (956) 13

-Лутфан бигўед, ки њадафи Хонаи кито-би Тољикистон чист?

-Њанўз июни соли 1934 бо Ќарори њукумат-дорони ваќти кишвар Палатаи давлатии кито-би Љумњурии Тољикистон ба наќша гирифта шудва аз моњи декабри соли 1935 ба фаъолиятибевоситаи худ шуруъ намуд. Њадафи вай бароњ мондани библиографияи давлатї, фаро-њамоварї ва њифзи нусхањои њатмї-назоратииосори нашрї, таъсиси бойгонии матбуот, њисо-би омори мањсулоти чопї ва маълумотдињиибиблиографї мебошад. Ба хазина аз њама ки-тобњо ва рўзномаю маљалла чанд нусхаи эњти-ётї ворид мешаванд. Тайи солњои сипаришу-да, дар давоми ќариб 80 сол ба хазинаи маъ-навї осори гаронмояи зиёде ворид шуд, киалъон 2,5 миллион ададро ташкил медињад.

- Чунин њисобидан мумкин аст, ки маво-ди нашрии пас аз соли 1934 ба табъ ра-сида њатман гирд оварда шуданд. Кито-бу дастнависњои ќадима ба ин ќатор до-хил намешаванд?

- Вазифаи аввалиндараљае, ки дар наздинахустин кормандони муассиса меистод, аз ониборат буд, ки нусхањои њатмии осори чопиито бунёди аввалин матбаа дар Љумњурии То-љикистон дар хориљ аз он нашршударо њамфароњам биёранд. Бо ин роњ танњо аз шањрњоиСамарќанд, Бухоро, Тошканд, Ќазон, Ленинг-рад нусхаи њатмии 900 китобу маљалла варўзнома фароњам оварда шуд, ки айни њол нус-хањои нодири бойгонї мањсуб меёбанд.

Шурўъ аз њамин сол бойгонии матбуотитољик арзи њастї намуд ва тайи беш аз 70 солфонди он ба зиёда аз 2,5 миллион нусха ра-сид, ки онро метавон махзани сирф миллииматбуоти тољик донист, зеро дар он нусхањоињатмии осори нашрие њифозат мегардад, кидар ќаламрави кишвар ва ё бо супориши но-широни тољик берун аз он нашр шудаанд.

- Аз китобу нашрияњо кињо истифода бур-да метавонанд?

- Фонд пўшида буда, танњо дар њолатњоиистисної мавриди истифода ќарор мегирад. Онбо воридоти нусхањои њатмї - назоратии мањсу-лоти чопї њамасола мукаммал гардида, бењтар-гардии вазъи воридоти нусхањои њатмї- назора-тии осори нашрї агар аз як тараф ба пайгириимасъалаи мавриди назар аз тарафи маъмурия-ти муассиса вобаста бошад, аз тарафи дигар бамасъулиятшиносии ноширон бастагї дорад.

Муассиса ба тадриљ инкишоф ёфта, солаз сол самтњои фаъолият ва хидматрасонињо-ро фарохтар намуд. Махсусан, дар даврониистиќлолият солњои 2000-2010 муваффаќќия-тњои ба дастовардаи муассиса хеле назаррасбуда, таъмини шароити мусоиди корї, бењтар-гардонии воридоти нусхањои њатмї-назоратииосори чопию њолати нигоњдории бойгонї, таъ-мин бо технологияи муосирии иттилоотї, на-шри сариваќтии фењрасти ягонаи библиогра-фии кишвар, "Солномаи матбуоти ЉумњурииТољикистон", пайвастан ба узвияти Агентиибайналмилалии раќамгузории китоб (ISBN) дарсоли 2005, нашри фењрасти "Китобњои Љумњу-рии Тољикистон (солњои 1990-2011)" бахшидаба 20-уми солгарди Истиќлолияти давлатї,таъсиси сомонаи интернетии муассиса(www.tojikbooks.tj дар соли 2011), ба роњ мон-дани равобити њамкорї бо Маркази байналми-лалии ISSN ва пазируфтани нашрияњои дав-рию силсилавии кишвар ба ин марказу љойдодани онњо дар Фењрасти љањонии нашрияњоидаврї ва силсилавї, таъсиси манбаи иттилоо-тии муасссиса дар шабакаи Интернет љињатитаблиѓ ва муаррифии китоби тољик ба љањони-ён (шуруъ аз январи с.2012) аз ин шуморанд.

- Хонаи китоби Тољикистон аз 6 бахшигуногун иборат аст. Биёед, бо тартибикори онњо шинос мешавем.

ХОНАИ КИТОБКитоб - мероси маънавии ниёгон, мушкилкушои њама соњањои рўзгорва калиди илму маърифат аст. Мо аз китоб гузаштаи пуршарафи диёр,пањлўњои гуногуни хаёти муосирро меомўзем. Маќоли русие њаст:"њарчи бо ќалам навишта шуд, бо табар бурида намешавад". Ањлиирфон бар он буданд, ки "дастнависњо дар оташ намесўзанд"! Аммовоќеият чї гуна аст? - Њар сол китобњои зиёде ба табъ мерасанд, валепас аз муддате дар китобхонањо низ даст ба даст шуда, фарсудамегарданд ва ба коми нобудї мераванд. Дар ин сурат чї бояд кард?Ѓайр аз китобхона ягон хазинае њаст, ки ин сарвати маънавиро нигањдорад? Хушбахтона, хазинаи маводи нашрї ва матбуоти љумњурї -Хонаи китоби Тољикистон аст, ки мо бо сарвари он МирзобадалБадалов суњбате анљом додем.

- Бахши нахустин - Шўъбаи ќабулу назо-рат ва њифзи осори нашрї мебошад. Вази-фањои шуъба аз ќабулу баќайдгирии нусхањоињатмї-назоратии мањсулоти чопии кишвар,љобаљогузории онњо дар бойгонии матбуот ти-бќи тартиби муќарраргардида (вобаста ба на-муд ва соли воридот), инчунин фароњамова-рии нусхањои њатмї-назоратии пешнињод на-шуда ва таъмини шароити мусоиди њифзу ни-гоњдории нусхањо дар бойгонї иборат аст. Во-ридоти нусхањои њатмї-назоратї ба бойгонииматбуотро санадњои меъёрию њуќуќии љумњ-урї ба танзим медароранд. Вай инчунин омо-дасозии маълумоти библиографї рољеъ банусхањои њатмии ба муассиса воридшудаи мат-буоти кишварро ба роњ монда, дар њамин асоснашрияи муассиса - "Солномаи матбуоти Љум-њурии Тољикистон"-ро тањия, тадвин ва омодаичоп месозад. Дар як сол доир ба нусхањои њат-мии воридшуда таќрибан 2,5 њазор корти биб-лиографї омода мегардад.

- Бахши нисбатан нав Шуъбаи омориматбуот ва ISBN (Раќами стандарти бай-налмилалии китоб аст…

-Ин шуъба дар давоми сол доир ба њаркитобу љузва (брошюра) корти оморї омодамесозад, њисоботи омор омода намуда, баВазорати фарњанги кишвар ва Агентии омориназди Њукумати Љумњурии Тољикистон пешни-њод менамояд. Таъмини муассисањои нашри-явии љумњурї бо раќамњои ISBN аз вазифањоидигари шуъба аст. Ќайд кардан ба маврид аст,ки бо шомилшавии кишвари мо ба узвияти Со-змони байналмилалии раќамгузории китоб(ISBN) бо Ќарори Њукумати ЉТ аз 2 июли соли2005, тањти №239 муассиса аз Палатаи дав-латии китоби љумњурї ба Муассисаи давлатииАгентии миллии Созмони байналмилалии ра-ќамгузории китоб - Хонаи китоби Тољикистонтаѓйири ном кард. Корманди ин шуъба шир-каткунандаи доимии санљишњое аст, ки дарякљоягї аз тарафи маќомоти дахлдор вобастаба риояи стандарти нашри китоб ва дигар мањ-сулоти зењнї гузаронида мешавад.

- Хусусияти кори Шуъбаи библиогра-фияи тарљеъ (ретроспективї) аз чї ибо-рат аст?

- Омодасозї, тањия ва тањрири фењристибиблиографии китобњо, ки дар 5 сол 1 мароти-

ба зери унвони фењристи библиографии "Кито-бњои Љумњурии Тољикистон" ба нашр мерасад,аз вазифаи умдаи њамин шуъба аст. Ин силси-ла идома дошта, тавре дар фавќ ишора шуд,бори охир соли 2011 ба табъ расид. Вай фаро-гири маълумоти библиографї доир ба китобњо-ест, ки дар муддати 20 сол (1991-2011) ба нашррасидаанд.

- Ва нињоят, ба шуъбаи Инспексияи на-зорати стандарти нашр ва ирсоли нус-хањои њатмї-назоратї назар мекунем...

- Мусаллам аст, ки барои ба танзим даро-вардани њар як соња, аз љумла соњаи табъунашр меъёрњои мушаххас муќаррар гардида-аст, ки риоя аз онњо њатмист. Бисёр ба мушо-њида мерасад, ки талаботи мазкур гоњо риоянамегардад. Гузашта аз ин, матбуот инъикос-гари њаёти њамарўзаи љомеа, таърихи китобат-шудаи миллат ва бењтарин василаи иттилоъ-расонї барои насли имрўз ва ояндагон буда,он ниёз ба њифзу нигоњдорї дорад ва Хонаикитоби Тољикистон дар кишвар яке аз барта-рин муассисаи нигоњдорандаи нусхањои њатмї-назоратии мањсулоти чопї эътироф гардида-аст. Яъне рисолати он пеш аз њама ин фаро-њамоварї, коркарди библиографї, њифзу ни-гоњдорї ва ба ояндагон расонидани нусхањоињатмї-назоратии осори нашрї мебошад. Бомаќсади таъмини риояи муќаррарот, стандар-тњо ва меъёрњои табъу нашр, инчунин сари ваќтироа намудани нусхањои њатмї-назоратии осо-ри чопї ба Хонаи китоби Тољикистон роњбари-яти муассиса таъсиси шуъбаи мазкурро зарурдонист, ки он аз ибтидои соли 2012 ба фаъо-лият шуруъ намуд ва ба бењбуд ёфтани вазъдар ин самт моро умед мебахшад.

-Имрўз рушди ягон соњаро бе њамкорїбо халќњои дигар тасаввур кардан душ-вор аст. Хонаи китоби Тољикистон бо ка-дом созмонњои байналмилалї њамкори-ро ба роњ мондааст?

- Соли 2005-ум бо ташаббуси Вазоратифарњанги Љумњурии Тољикистон ва дастгирииЊукумати Љумњурии Тољикистон кишвари мо рас-ман ба узвияти Созмони љањонии стандарти бай-налмилалии раќамгузории китоб (ISBN -International Standard Book Number) пазируфташуд. Вобаста ба ин Ќарори Њукумати ЉумњурииТољикистон аз 2.07.2005, тањти №239 ба тасвиб

расида, дар заминаи Палатаи давлатии китобиљумњурї Агентии миллии Созмони байналми-лалии раќамгузории стандартии китоб (АМСБРСК) - Хонаи китоби Тољикистон таъсис ёфтва њамин муассиса намояндаи СБРСК (ISBN)дар кишвари мо таъин гардид.

-Ањамияти ин падида дар чї зоњир ме-шавад?

-Ин рўйдодро метавон навгонї дар соњаитабъу нашри кишвар бањогузорї намуд. Зеронашри китобу љузва ба талаботи стандртњоиљањонї мутобиќ гардонида шуд. Барои танзимва бењтар гардонидани вазъи ирсоли нусхањоињатмї-назоратии осори чопї ва пурра мукам-малгардонии фонди китобхонавї-иттилоотиикишвар бо ташаббуси Хонаи китоби Тољикис-тон соли 2010 лоињаи Ќонуни Љумњурии Тољи-кистон "Дар бораи нусхаи њатмии аснод" тањиява барои баррасї пешнињод гардид. Њамчунинбарои шомилшавї ба узвияти Созмониљањонии ISSN шумораи стандарти байналми-лалии нашрияњои давомдор дар соли 2011иќдом шуд.

Инчунин, Хонаи китоби Тољикистон даршабакаи Интернет сомонаи худроwww.tаjikbooks.tj таъсис додааст, ки он бароитарѓиби навгонињои сохаи табъу нашри кишвар,самтњои фаъолияти муассиса, муаррифии ки-тобњои тозанашри ањли ќалами тољик, рисо-лањои илмии олимон наќши муњим хоњад бозид

Бале, Агентии миллии Созмони байнал-милалии раќамгузории стандартии китоб - Хо-наи китоби Тољикистон, аз нимаи дуюми солњоисиюм ин љониб дорои бойгонии хеш мебошад,ки њамасола дар асоси воридоти нусхањои њат-мии мањсулоти чопии кишвар ѓанитар мегар-дад. Айни њол беш аз 2,5 миллион нусха мањ-сулоти чопї дар он њифзу нигоњдорї мешавад.Метавонем осуда бошем, ки њарчї навишташуд, аз гармову сармо эмин мемонад ва ба-рои пасояндагон нигоњ дошта мешавад. Тавреки Фирдавсии бузургвор фармудааст:

Паяфкандам аз назм кохи баланд,Ки аз боду борон наёбад газанд.

Гулзораи ШОЊНАЗАР,Љумъа ЌУДДУС

Нишасти матбуотї ЉОИЗАИ МАХСУСИ АКАДЕМИЯБАРОИ РЎЗНОМАНИГОРОНПрезиденти Академияи илмњои Љум-

њурии Тољикистон Фарњод Рањимї зимнинишасти матбуотї иброз дошт, ки зимис-тони оянда пас аз гирифтани патент басокинони кишвар дастгоњи барќи офтобїпешнињод хоњад шуд. Ба гуфтаи ў нархиин дастгоњ 400 доллари амрикої буда,њоло олимони академия бањри ба истифо-да додани он корњои лозимаро анљом додаистодаанд.

Дар нишасти мазкур њамчунин рољеъба дастовардњои илмии олимони акаде-мия ва сохторњои он изњори назар кардашуд. Зикр гардид, ки дар шаш моњи авва-ли соли равон дар соњаи илм дастовар-дњои чашмрасе рўи кор омаданд ва роби-таи илм бо истењсолот мустањкамтар шуд.Дар ин давра бо ибтикор ва талоши оли-мони академия корхонаи истењсоли нит-роген (азот)-моеъ ба кор оѓоз кард, ки эњти-ёљоти кишварро бо ин мањсулот пурра таъ-мин карда метавонад.

Њамчунин дар ин давра пойгоњи хур-ди њозиразамони метереологї дар мавзеиКондараи ноњияи Варзоб васл гардид. Ба

гуфтаи олимон пойгоњи мазкур имкон ме-дињад, ки ба таври таъљилї намнокии за-мин, шиддатнокии нури офтоб, миќдориборишот, суръати шамол ва дарозии рўздар рељаи онлайнї чен карда шавад.

Тавре дар нишаст зикр шуд, яке аз њада-фњои асосии академия пайвастани илм боистењсолот мебошад. Бо ин маќсад дар дав-раи мазкур дар сохтори Академияи илмњоПарки технологї таъсис ёфт.

Бо маќсади омўзиш ва тањлили илмииравандњои муосири сиёсї, иќтисодї, фар-њангї ва иљтимої дар шароити љањонишавїва коркарди ояндабинии илмї дар назди Ра-ёсати Академияи илмњо "Маркази омўзиширавандњои муосир ва ояндабинии илмї"таъсис дода шуд, ки ин њам яке аз дасто-вардњои академия дар нимсолаи аввалисоли љорї мебошад.

Мавриди зикр аст, ки дар ин давра за-минњои зиёди бекорхобидаи Академияиилмњо ба тартиб дароварда шуда, дар онњозиёда аз 4000 нињолњои мевадињанда, да-

рахтњои ороишї ва дигар зироатњои кишо-варзї кишт карда шуданд.

Дар маљмўъ, дар фаъолияти нимсо-лаи Академияи илмњои Љумњурии Тољики-стон як силисла дастовардњои арзишмандба назар мерасанд, ки барои рушди беш-тари соњаи илм замина мегузоранд.

Фарњод Рањимї дар охири нишаст из-њори нигаронї кард, ки мутаассифона,имрўз љањонбинии илмии љомеа дар сатњипаст ќарор дорад ва ин боис шудааст, киба равандњои мухталиф аз дидгоњи илмїнигоњ намекунанд. Бо дарназардошти иннукта мавсуф аз тамоми рўзноманигоронхост, ки бо њамдастии Академияи илмњобањри њалли ин масъала талош варзанд.Њамчунин ў эълом дошт, ки Академияиилмњо барои рўзноманигороне, ки дар та-шаккули љањонбинии илмї бо матлабњоихуд сањм мегузоранд, љоизаи махсус ме-дињад.

Т. ХАЛИЛОВ

МАЪНАВИЁТ

Минбари халќ17 июли соли 2014

№29 (956)14 МАОРИФ

-Дар оѓози суњбат каме дар бораи таъ-сисёбии литсей-интернатњои муштара-ки тољикї-туркї сухан мекардед.

-Дар Љумњурии Тољикистон то имрўз шашлитсей-интернати муштараки тољикї-туркїњамчун муассисаи таълимии тањсилоти миё-наи умумї фаъолият доранд. Аввалин лит-сей дар шањри Турсунзода соли 1992 дар асо-си Протокол ва Созишномаи њамкорї байниВазорати маорифи Љумњурии Тољикистон ваЉамъияти таълимии ,,Шалола''-и ЉумњурииТуркия таъсис дода шуд.

Баъд аз омўзиши фаъолияти литсейимазкур бо ќарори Шўрои Вазирони Љумњу-рии Тољикистон аз 19 августи соли 1994,№413 кушодани муасиссањои муштаракродар шањрњои Душанбе, Ќўрѓонтеппа, Кўлобва Хуљанд зарур шумориданд. Хамин таврдар шањри Душанбе ду литсейи тољикї-туркїва яктогї дар шањрњои Кўлоб, Ќўрѓонтеппава Хуљанд таъсис дода шуданд, ки дар њолињозир дар онњо зиёда аз 2501 нафар хонан-да ба тањсил фаро гирифта шудаанд, ки баонњо 233 нафар омўзгор дарс мегўянд. Азин шумора 177 нафарашон омўзгорони ма-њаллї ва 56 нафарашон омўзгорони туркмебошанд. 116 нафари омўзгорони мањал-лиро хатмкардагони литсей-интернатњоимуштарак ташкил мекунанд, ки аз фанњои гу-ногун бо забони англисию тољикї дар муас-сисањои мазкур дарс медињанд. Иловатан 72нафар мураббиён шањрвандони Тољикистонбуда, ба корњои беруназдарсї ба тарбияи хо-нандагон машѓуланд.

-Тадрис дар литсей-интернатњо чї гунаба роњ монда шудааст?

-Таълим дар ЛИМТТ дар асоси наќшаитаълимии тасдиќкардаи Вазорати маорифва илми Љумњурии Тољикистон ба роњ мон-да шудааст. Асосан дар ин муассисањоитаълимї мувофиќи талаботи Низомномаилитсей-интернатњои муштараки тољикї-туркї таълим бо ду забон-тољикї ва англисї

АРЗИ сипос дорам ба Сарварихирадманду дурандеши киш-вар муњтарам Эмомалї Рањмон,ки бо ибтикори ў Маркази мил-

лии тестї ифтитоњ ёфту имсол бори на-хуст дањњо њазор довталаби воќеан до-нишдор ба факултањои интихобкардаихеш танњо бо кўмаки донишу мањоратиэљодияшон дохил мешаванд. Пушту па-ноњи онњо на "таѓо"-њои пулпараст, балкидониши ќавию фикри солимашон мебо-шад.

Фарзандам Амирљон Яњёев аз хурдїорзуи пизишк шудан дошту пайваста баомўзиши фанњои даќиќ машѓул буд. Азфанни химия дар олимпиадаи фанниимактаббачагон љойи сеюм ва медали би-ринљиро соњиб шуда бошад њам, њанўздилам дар ташвиш буд: бо ин њама мењ-натњо оё ба Донишгоњи бонуфузи тиббииинтихобкардааш ќабул мешуда бошад?

Аз њангоматалабони кўча мешунидам,ки барои дохил шудан ба ин гуна муасси-сањо довталаб аз њад зиёду на њар касиоддї имкони донишљў шудан дорад. Моњиапрели соли равон барои дохил шудан баДонишгоњи тиббии Федератсияи Русия

ДАСТОВАРДИ МУЊАССИЛИНИФТИХОРИ МОСТСоли љорї тибќи анъана дар

якчанд кишварњо (ИМА,Индонезия, Љумњурии АфриќоиЉанубї, Македония,Ќазоќистон…) олимпиадањоибайналмилалї миёни хонандагонбаргузор гардиданд.Муњассилини Литсей-интернатњои муштараки тољикї-туркї (ЛИМТТ) дар ин озмунњокишвари моро муаррифї намуда,аз њама олимпиадањо бо медалбаргаштанд. Вобаста бадастовардњои ин муассисањоитаълимї мо бо мудири куллиЛИМТТ Сабоњиддин Гунаймусоњиб шудем.

ба роњ монда шудааст. Тибќи наќшаи таъ-лимї забон ва адабиёти тољик дар як њафта4 соат ва забони русї 3 соат дар якљоягї1156 соат, аз љумла забон ва адабиёти то-љик 714 соатро ташкил медињад.Фанњоитабиї-риёзї- биология, физика, химия, ал-гебра, геометрия, технологияи информат-сионї ва астрономия мувофиќи стандартибайналмилалї (аврупої) ба забони англисїва фанњои таърихи Тољикистон, таърихиумумї, география, забони тољикї, адабиё-ти тољик, технология, асосњои давлат вањуќуќ, тарбияи љисмонї, омодагии дифоињарбї, санъати тасвирї ва наќша ба забо-ни тољикї таълим дода мешаванд.

-Дар литсейњо маблаѓи тањсил чї ќадар-ро дар бар мегирад ва дар ин самт чїмушкилињо мављуданд?

-Дар литсейњои муштарак тањсил пулакїбуда, хонандагоне, ки аз хобгоњ истифода ме-баранд, дар њаљми 600 сомонї ва хонандаго-не, ки дар хобгоњ намеистанд, дар њаљми 550сомонї дар як моњ маблаѓ месупоранд.

Албатта ин маблаѓи номбурда аз њамаихонандагон ба пуррагї љамъоварї намегар-дад. Волидон бо сабабњои гуногун маблаѓињаќќи тањсилро пардохт карда наметавонанд.Аз рўи нархномаи мувофиќакардашудаи Ха-дамоти зиддиинњисории назди Њукумати Љум-њурии Тољикистон барои соли тањсили 2013-2014 дар литсей-интернатњои муштараки то-љикї-туркї бе назардошти андоз аз арзишииловашуда дар як моњ барои як хонанда бањисоби миёна 704 сомонї рост меояд. Аммоайни њол муассисањои мазкур аз волидонихуд барои пардохти њаќќи тањсил дар як моњбо хобгоњ бе назардошти андоз аз арзишииловашуда 600 сомонї маблаѓ тањсил мена-мояд. Фарќияти ба миён омадаро ЉТММ ''ША-ЛОЛА'' пардохт карда истодааст.

-Дастовардњои шогирдони литсейњодар озмунњои байналмилалї чї гунамебошад?

-Тавре гуфтем, фанњои табиї ва риёзїаз рўйи меъёрњои байналхалќї ба забони ан-глисї таълим дода мешаванд . Ин ба хонан-дагон имконият медињад, ки онњо дар олим-пиадаю мусобиќањои илмии байналмилалїбомуваффаќият баромад карда, шарафимактаби тољикро дар арсаи байналхалќї ба-ланд бардоранд. Нахустин маротиба соли1994 хонандаи литсей-интернати муштаракитољикї-туркии шањри Турсунзода Икром Гу-лятов дар олимпиадаи байналмилалї азфанни экология дар Љумњурии Туркия шир-кат варзида сазовори љойи аввал гашт, кибоиси ифтихор ва сарфарозї буд. Ва дигаркомёбие, ки барои мо фаромўшнашавандамебошад, ин медали хонандаи литсей-интер-нати муштараки тољикї-туркии Њољї Камолишањри Душанбе Улуѓбек Баротов аст.Ў дар

олимпиадаи 46-уми Менделеевии хонанда-гон дар Љумњурии Ќазоќистон, ки дар он на-мояндагони 18 давлат аз Осиёву Аврупо иш-тирок доштанд, медали тилло ба даст овард.Ин аввалин медали тиллои фарзанди тољиктўли 46 соли олимпиадањои байналмилалииМенделеевї ба шумор меравад. Худи њамонсол Улуѓбек Баротов дар Олимпиадаи уму-миљањонї аз фанни химия дар Вашингтон, ки283 хонанда аз 78 давлат (Русия, ИМА, Хи-той, Њиндустон, Эрон, Франсия, Германия ваѓайра) иштирок карда, соњиби медали тиллогардид.

Дар тўли фаъолияти литсейњо хонанда-гон дар 25 давлати хориљї ба монанди: Гол-ландия, Нигерия, ИМА, Руминия, Босния,Мексика, Олмон, Япония, Ветнам, Русия, Ма-кедония, Тайван, Туркия, Муѓулистон ва ѓайрадар олимпиадањои байналмилалї иштироккарда ,соњиби 575 медал, аз љумла 107 ме-дали тилло, 158 медали нуќра ва 310 меда-ли биринљї гаштаанд.

Агар ба таќсимоти дастовардњо (меда-лњо) аз рўи муассисањо назар андозем, маъ-лум мешавад, ки њамаи муассисањо дар иш-тирок ва љой гирифтан дар озмунњои байнал-милалї фаъoланд. Масалан, шогирдони Лит-сейи Хољї Камол- 224,Литсейи иќтисодї-82,Литсейи шањри Турсунзода-42,Литсейишањри Ќўрѓонтеппа-26,Литсейи шањри Кўлоб-31,Литсейи шањри Хуљанд- 61 ва Мактабибайналмилалї-109 медал гирифтаанд.

Сабаби љойи бештари ифтихориро соњибшудани литсей-интернати муштараки тољикї-туркии Њољї Камоли шањри Душанбе дар онмебошад, ки дар давоми сол дар байни лит-сейњои муштарак озмуни дохилї гузаронида,хонандагони болаёќат барои омодагї диданба олимпиадањои байналхалќї ба литсейиЊољї Камол љалб карда мешаванд. Чунончи,Улуѓбек Баротов,ки дар Олимпиадаи Менде-леев аз литсейи Њољї Камол иштирок кардабуд,худ хонандаи литсей-интернати мушта-раки тољикї-туркии ба номи Мавлоно Љало-лиддини Румии шањри Ќўрѓонтеппа мебошад.

-То имрўз чанд нафар литсейњои муш-таракро хатм намуданд ва робитаи онњобо литсейњо чї гуна аст?

-То имрўз ,яъне пас аз анљоми соли тањ-сили 2013-2014 литсейњои тољикї-туркї вамактаби байналмилалиро 4839 нафар хонан-да хатм кардаанд, ки 429 нафари онњо хатм-кардагони њаминсолаанд. Хонандагоне, киимсол муассисањои мазкурро хатм кардаанд,алњол ба кадом донишгоњњо дохил шудана-шон муайян нест. Боќимонда 2364 нафара-шон ба мактабњои олии Тољикистон ва 2046нафарашон ба мактабњои олии хориљ аз киш-вар - Русия, Ќазоќистон, Ќирѓизистон, ИМА,Украина, Англия, Чехия, Туркия, Кипр, Индо-незия ва ѓайрањо дохил шуда, дар соњањои

гуногун тањсил доранд.Аз ин теъдод 486 нафар дар хориљи киш-

вар тањсилро ба охир расонида ба Ватан бар-гашта ,58 нафар дар дохил ва хориљи киш-вар дар магистратура ва аспирантура мехо-нанд. 1093 нафар то имрўз тањсилро дар хо-риљи кишвар давом дода истодаанд.

Дар маљмўъ то имрўз 2249 нафар хатм-кардагони литсейњо чи дар дохил ва чи дархориљи кишвар соњиби маълумоти олї гаш-таанд. Аз ин 116 нафарашон омўзгор мебо-шанд ва дигарон дар соњањои гуногуни хоља-гии халќ фаъолият доранд.

Албатта, ваќте ки хатмкардагон дар ваќ-ти таътил ё дигар ваќт ба аёдати омўзгоронихуд меоянду аз муассисаи таълимии хатм-кардаи худ боздид ба амал оварда аз њолуањволи устодони худ бохабар мегарданд вабарои таълиму тарбияи гирифтаашон изњо-ри ташаккур менамоянд, сари мо ба осмонмерасад. Ё ваќте ки ба унвони литсей аз номироњбарияти мактабњои олии хориљ аз кишварбарои дониши шогирдони мо номаи миннат-дорї мерасад, мо бенињоят шод мегардем,ки хонандагони мо номи мактаби тољикро дархориљ аз Ватан баланд бардоштаанд.

-Ќабули довталабон ба литсейњо ва та-ваљљуњи ањолї нисбати литсейњо чїгуна аст?Имсол дар даври якуми имтињони ќабул

ба муассисањои мазкур 31942 нафар хоњиш-мандон (довталабон) иштирок намуданд. Хо-њишмандон зиёданд, лекин мо имконияти азмеъёри муайяне, ки вобаста ба љойи нишастаст, зиёд ќабул карда наметавонем. Ба хоти-ри он, ки мо ба тариќи имтињон ќабул меку-нем, баъзан сарзанишњо њам мешунавем, кихонандагони бењтаринро ќабул мекунанд вабарои њамин хонандагони ин муассисањо бамуваффаќиятњои бештар ноил мегарданд.Не, албатта ин тавр нест. Мо њамагї дар яксол 500-550 хонанда ќабул карда метавонем.Аз ин бештар љойи нишаст надорем. Фикр ме-кунам шумораи хонандагони болаёќат дармактабњои љумњурї ба маротиб зиёданд вана њамаи онњо хоњиши дар литсейњои тољикїтуркї хонданро доранд.

Таваљљўњи мардум нисбати муассисањоимазкур хеле зиёд ба чашм мерасад. Њаттобаъзе волидон барои дохилшавии фарзан-дони худ ба ин муассисањо аз оѓози синфи 5-6 дарсњои иловагї гирифта, ба имтињониќабул омодагии љиддї мебинанд. Мо аз интаваљљуњ хело њам шод мебошем.

Мусоњиб С.АМИНИЁН

ТАНТАНАИ ШАФФОФИЯТимтињон супурду ман худ дидам, ки аз бай-ни беш аз 300 нафар довталаб бо гирифта-ни 189 имтиёз дар љойи шашум ќарор ги-рифт, аммо ин донишгоњ фаќат се нафариаввалро ќабул мекарду бас. Ба фарзандамбарои холњои баландаш дигар ихтисосропешнињод карданд, аммо ў ќатъиян радкард, зеро фаќат пизишк шудан мехосту бас.

Нињоят, моњи май бо квотаи президентїбарои дохил шудан ба Донишгоњи тиббииТољикистон як љой барои писар ва як љойбарои духтар људо карда шуд. Њуљљатњоробо умед омода кардем. Рўзи панљуми июнисоли љорї равшанї андохт, ки суханњои њан-гомаљўён пучу беасосанд.

Шаффофият дар љумњурї тантана до-рад. Дар ин рўз доварон - омўзгорони азшањри Душанбе ташрифоварда хонандаго-ни довталабро, ки аз даври якуму дуюмисанљиш гузашта, њамагї 5 нафарї аз духта-рону писарон иборат буданд, имтињон ги-рифтанд. Дар имтињон на танњо довталабон,балки падару модари онњо низ њуќуќи иш-

тирок кардан доштанд.Ваќте ки вориди синф шудем, омўзго-

рони Донишгоњи тиббии шањри Душанбе -мудири кафедраи биология дотсент М. Хол-беков ва декани факултаи нигоњдории тан-дурустии љамъиятї, номзади илми тиб Ш.Матинов худро ба мо муаррифї намуда, баимтињон њусни оѓоз бахшиданд. Аз суханњоиаввалини онњо маълум мешуд, ки онњо во-ќеан љонибдори ба тариќи шаффоф гузаро-нидани имтињон њастанд. Чунончи, ба дов-талабон иљозат надоданд, ки бо худ ѓайр азхомаи хатнависї чизе дигар дошта бошанд.Калкулятор ё ягон воситаи техникиро исти-фода бурдан ќатъан манъ шуд. Њатто огоњкарданд, ки мабодо довталабе аз ягон ма-води ёрирасон истифода бараду дида мо-нед, маълум кунед, ки аз синф хориљ меку-нем, зеро имтињон љойи одами бевиљдоннест.

Панљ довталаб ним соат ваќти додашу-даро њаракат мекарданд босамар гузаро-нанд. Кори хонандагон ѓундошта шуд ва дар

синф пеши чашми довталабону падарумодари онњо санљидаю холгузорї кардашуд.

Маълум гардид, ки ду довталаб -Амирљон Яњёев ва Фаридун Мухторов бобартарии 16,5 хол дастболо шуданд. Бай-ни ин ду довталаб барои соњиб шудан баяк љойи мављуда ба муддати 15 даќиќањалли масъалањо супорида шуд. Аммо индафъа низ онњо соњиби холњои мусовїгардиданд. Танњо дар талоши сеюм хо-нанда А. Яњёев пирўзї ба даст овард.Муаллимони имтињонгир иброз доштанд,ки њар ду хонанда дониши баланд дош-та, сазовори донишљў шудан њастанд,вале феълан тибќи квота мо фаќат ба якнафар љо дода метавонем. Хонанда Ф.Мухторов низ бо чунин дониши баландметавонад тариќи муассисаи Марказимиллии тестї ба Донишгоњи давлатиитиббї дохил шавад.

Мо ба ин талошу муборизаи хонанда-гон, махсусан, барои таъмини шаффоф гу-заштани он миннатдорї баён менамоем.

Мирвафо ЯЊЁЕВ,Аълочии маорифи ЉТ

Минбари халќ17 июли соли 2014№29 (956) 15ЉАРАЁНИ ИСЛОЊОТИ ЗАМИН

Космо -навт

(тољикї)

Хоља ...иВалї

Шино -варї

Нидоаз

тарс

Наттоќ ,гўянда (русї )

Д астгоњиод аму

боркашо -нии бино

La, ме -таллисафед

Љ унби-ши ра газ тако -ни дил

Суст ,заиф

ЊасануЊусейн

Банд ,тор,

ресмон

Суруде ,ки даршаклисўњба тимардузан аст

Мўњтољва бечора

Алфа-вит

Њарфиарабї

Рекордс-м ен дардави 100-метра

Њусейн …

ПойтахтиНорвегия

Солт-лейк -

.. .,шањрдарИМА

ПулиЛат-вия

Намак(ўзб .)ва

кўлишўрдар

Туркия

Бо-шиш -гоњихон

... Каспаров ,шоњмотбоз

Насиба ,ризќ

Ќисмиболо -ии пой

Муќоби-ли

«ист !»

Дониш Таъинотињатмии Ислом

Сабо , бо -ди форам

Умумї ,ша -рикї

Адаб

Станси -яи

кайњониирус

Ошиќизор азасариНизомї

Жанримусиќї

Бе-либос

Сабукиикор

Растаниидонагїа з ќаби-ли мош

Камкунї,камшавї

Ќалъадар

Кўлоб

Тамѓаиав том о-билиИМА

Зулмуситам

Ном аира смїбо дар -хо ст Итмом ,

поён,охир

Шањр вад арё дарРусия

Оњуиши -молї

Танњо

ЌоматМатоиабре -шимї

Реша , бехБозра-сии

ав томо -бил ї

Ду на -во -

занда

Узвиинсон

Ин љонвариобї барќ

њосил мекунад

Ошиугро

-оши

...

"Ёр ... бошад ,кор сањл аст"

ТимифутболиМад рид ,Испания

Модари Каинва Авел дардини насронї

Авва-лингазе-таи

русиим арк -систї

Шутур -мурѓиавс тр а-лиягї

Њарфиарабї

Туро баманзилбарад

... Маркс

Хунукииќањра-тун

Ѓизоимуќаддас

Афзоиши истењсолимањсулоти кишоварзї азмуњимтарин масъалањоба шумор меравад. Он азомилњои зиёд вобастамебошад, ки дигаркардани шаклихољагидорї ва бо усулинав ба роњ монданиистењсоли мањсулот азасоситарин омилдониста мешавад.

МАЪЛУМ, ки бароисокинони кишваримо соњаи кишо-варзї соњаи њаётанмуњим буда, зинда-

гии мардум аз пешрафти он вобас-та аст. Ин роњи ягонаест, ки имконмедињад амнияти озуќавории киш-вар таъмин карда шавад.

Пўшида нест, ки шароити та-биии љумњуриамон барои аз заминрўёндани ду-се њосили зироат им-кон медињад. Танњо зарур аст, ки азњар як ќитъаи замин самаранок ис-тифода бурда шавад. Барои раси-дан ба ин њадаф роњбарияти дав-лат ва Њукумати Љумњурии Тољики-стон пайваста тадбир меандешад.Ислоњоти ташкилоту корхонањои ки-шоварзї аз љумлаи ин тадбирњобуда, ба дењќонон имкон медињад,ки мустаќилона хољагидорї кунан-ду молики мањсулоти истењсолна-мудаи хеш бошанд.

Натиљаи тадбирњои дар исло-њот андешидашуда аст, ки имрўздар кишварамон бештар аз 150њазор адад хољагии дењќонї арзињастї кардааст. Аксари онњо хоља-гињои хурди дењќонии оилавию ин-фиродї мебошанд. Њазорњо нафардењќонон соњиби сањми замини худгардида, хољагии мустаќил ташкилмекунанд ва озодона ба истењсолимањсулот машѓул мегарданд.

Мехоњем оид ба раванди исло-њоти ташкилоту корхонањои кишо-

Истењсоли мањсулоти кишоварзїва мушкилоти хољагињои дењќонїварзї дар минтаќаи Рашт бароятонмаълумот дињем.

Бояд ќайд кард, ки дар мамла-катамон ислоњоти замин ва дигаркардани шаклњои хољагидорї пешаз њама дар навоњии куњистон оѓозгардида буд. Чун минтаќаи Рашт са-росар куњистон аст, азнавташкил-дињии хољагињо дар ин љо дар муд-дати кутоњ вусъат пайдо кард. Тоимрўз дар ноњияњои Рашт 2326адад, Љиргатол 1717 адад, Нуро-бод 1249 адад, Тољикобод 844 ададва дар ноњияи Тавилдара 474 ададхољагии дењќонї ташкил карда шу-дааст. Дар азнавташкилдињии хо-љагињо дар баробари кумитањои за-минсозии навоњии ин минтаќа бах-ши минтаќавии Лоињаи баќайдгирїва системаи кадастри замин низсањми арзанда мегузорад. Тавассу-ти Маркази кадастри замини мин-таќаи Рашт соли гузашта танњо дарноњияи Рашт 659 адад ва аз авва-ли татбиќи Лоиња бошад 1687 ададхољагии дењќонии оилавию инфи-родї ташкил карда шудааст. Дарноњияи Љиргатол бошад аз 1717адад хољагї 867 ададашро Марка-зи минтаќави кадастри замин анљ-ом додааст.

Бояд гуфт, ки Лоињаи баќайд-гирї ва системаи кадастри заминкорњои азнавташкилдињиро ба тав-ри ройгон, яъне бе гирифтани ягонхел маблаѓ анљом медињад. Маб-лаѓи иљрои корњо аз љониби худилоиња пардохт карда мешавад ва иналбатта ба дењќонон кўмаки амалїмебошад. Худи Лоиња њам љузъиБарномаи паст кардани сатњи кам-бизоатї дар Љумњурии Тољикистонбуда, яке аз њадафњои он дастгириитабаќањои камбизоат аст.

"- Дар њаќиќат, Лоињаи баќай-дгирї ва системаи кадастри заминдар азнавташкилдињии хољагињои

ноњияи мо наќши калон дорад, -гуфт сарвари Раёсати кишоварзииноњияи Рашт Абдураззаоќ Сало-мов. Бо дастгирии маркази минта-ќавии ин Лоиња њазорњо нафар де-њќонони мо соњиби сањми замин гар-дида, хољагии дењќонии худро таш-кил карда, хољагидори мустаќилмебошанд. Хољагињои дењќонї бапарвариши ѓалладона, картошка васабзавоткорию боѓдорї машѓулњастанд. Дар баробари ин, солњоиохир хољагињо кўшиш доранд, кисоњаи чорводориро барќарор ва ин-кишоф дињанд."

Гулпоччо Рањимова порсолсањми заминашро гирифта, хољагиидењќонии Гулпоччоро ташкил кард."- Ман бо дастгирии Маркази када-стри замини минтаќаи Рашт соњи-би 1,1 гектар замин гаштам,-мег-ўяд Г. Рањимова.- Аз ин як гекта-рашро замини обї ташкил мекунад.Имсол ба заминам ѓалла, картош-ка ва чанд навъи сабзавот кишткардам. Њосили ѓалла хуб аст, кар-тошка њам ѓарќи гул мебошад. Умеддорам аз фурўши масњулоти истењ-солкардаам фоидаи кирої меги-рам."

Хољагињои дењќонии Мањрам,Рустамбек ва Салоњиддин низ чунхољагии Г. Рањимова бо кўмаки инЛоиња ташкил дода шудаанд.

"-Хољагии ман "Садод" номдошта, аз 1,21 гектар замин ибо-рат аст, - гуфт Дўстмурод Ибро-нов аз љамоати дењоти "Ширинчаш-ма"-и ноњияи Тољикобод. Аз ин 0,77гектарашро замини обї ташкил ме-дињад. Дар замини лалмї мо асо-сан ѓалла кишт мекунем, дарќитъаи обї бошад бештар картош-ка мекорем. Ана имсол њам беш-тар аз нисфи замини обиамонротањти кишти ин зироат ќарор до-дем."

Корњои азнавташкилдињии хо-љагињо дар ноњияњои минтаќа да-вом дорад. Масалан, њоло мута-хассисони Маркази минтаќавииРашт дар њудуди љамоатњои дењо-ти Лахш, Љиргатол ва Муксуиноњияи Љиргатол барои таъсисдодани 102 адад хољагии дењќонииоилавию инфиродї корро идомамедињанд.

Дар баробари пешрафти ко-рњои азнавташкилдињї дар фаъо-лияти хољагињо мушкилот низ ба на-зар мерасад. Хољагии дењќонии"Ситора" аз ноњияи Тољикобод дарихтиёри худ 5 гектар замин дорад.Соли гузашта он дар 1 гектар кар-тошка, дар 1 гектар гандум кишткарда, аз картошка 300, аз гандум40 сентнерї њосил гирифт. Хољагїдар 2 гектар боѓи себ бунёд карда-аст. Соли гузашта њосили нахусти-ни боѓ љамъ оварда шуд. Имсол низдарахтон пур аз мева њастанд.

"-Хољагињои дењќонї, барои ги-рифтани њосили фаровон аз тањтидил кор мекунанд,-гуфт сарвари хо-љагии "Ситора" С. Давлатова,- аммомушкилот низ кам нест. Дењќонондар ёфтани нурињои минералї вазањрдору мушкилї мекашанд. Онробо нархи ќимат мехарем. Масалан,як халта аммиак 200-220 сомонї,вале сифати онро касе кафолат на-медињад. Зањрдору низ хеле ќиматаст. Мо онро асосан аз шањри Ду-шанбе ва ноњияњои тобеи марказмеорем. Навъњои нави зањрдору ба-ромадааст, ки истифодаи онроњанўз дењќонон дуруст намедонанд.Боѓњоро аз сабаби набудани техни-каи дорупошї, бо таљњизоти дастїдору мепошем, ки самаранокии ко-рамонро паст мекунад."

Аз суњбат бо дењќонон барме-ояд, ки мушкилоти норасоии техни-ка, нурињои минералию зањрхими-

катњо, гаронии нархи сўзишворї,инчунин надоштани маълумоти му-каммал оид ба истифодаи доруњо,дар њамаи навоњии минтаќа њис кар-да мешавад.

" Дур будани бозори калонморо маљбур мекунад, ки бароиосонии кор мањсулоти истењсолкар-даамонро бо маводи дигар ивазкунем ё бо нархи нисбатан арзон батаври яклухт фурўшем,-мегўяд со-кини ноњияи Љиргатол УсмонќулСаидбеков.- Маълум, ки дар ин му-омила, дењќонон фоида камтар ме-гиранд. Имрўз зарурат пеш омада-аст, ки марказњои ќабули мањсулотташкил карда шаванду онњо бо нар-хи барои дењќон писанд, мањсуло-ти моро бихаранд. Дар ноњияњоМарказњои хизматрасонии техникїташкил шуда истодаанд, аммо онњотехника кам доранд ва њангоми ављгирифтани корњои сањро, махсусаншудгор ва кишти зироат на њама азхизмати онњо истифода бурда ме-тавонад. Дар ин гуна њолат маълум,ки њаќќи хизматрасонї њам баландмегардад, чунки раќобат вуљуд на-дорад."

Бале, кайњо фурсати он раси-дааст, ки истењсолкунандагони мањ-сулоти кишоварзї њамаљониба да-стгирї карда шаванд. Дар ин кордар баробари маќомоти њокимия-ти давлатї, соњибкорон низ мета-вонанд сањмгузор бошанд. Агар хо-љагидор дар љустуљўи нурии мине-ралию сўзишворї, техникаю тухмиизироат ваќти худро сарф накунадва дар баробари ин аз дўкони на-здиктарин маводи дилхоњашро пай-до кунад, дар муддати кутоњ њамистењсоли мањсулот меафзоядуњам арзиши он дар бозор коњишмеёбад.

М. ЌУРБОНОВА

Минбари халќ17 июли соли 2014

№29 (956)16

Рўзнома моњи декабри соли 1994 тањти раќами 309 дар Вазоратифарњанги Љумњурии Тољикистон ба ќайд гирифта шудааст.

Ба хотири гуногунандешї матолибе низ нашр мешаванд, киидораи рўзнома зимнан метавонад бо муаллифон њамаќида

набошад ва масъулияти онро ба дўш нагирад.

НИШОНИИ МО:734018, ш. Душанбе,

хиёбони СаъдииШерозї, 16.

Индекси обуна:68910

Макони чоп:нашриёти

«Шарќи озод».

Теъдоди нашр:49151 нусха

ÁÀÐÎÈ ÌÀÚËÓÌÎÒ:Дастгоњи КИМ ЊХДТ -

тел: 224-23-90, 224-83-72, 224-49-29,221-63-21. факс: 224-27-59

Идораи рўзнома

тел. 238-72-10, 238-54-61, 238-79-07,факс: 227-44-94

www.tribun.tj E-mail: minbarihalk@bk.ru

Котиби масъул: Маъруфљон МањмудовМуњаррири масъул: Алиљон ЉўраевХабарнигорон:Љумъа Ќуддус, Толиби Луќмон,Моњрухсор РањимоваМасъули чоп: Мирзоалї ЮнусовЊуруфчинон: Љамила Ањмадова,Гуландом РаљабоваМусањњењ: Сабоњат Худоёрбекова,Суратгир: Тўхтамурод РўзиевСањифабанд: Фирдавс Таушаров

ЊАЙАТИ ЭЉОДЇ:

Муовини сармуњаррир оид ба тиљорат:Хусрав Дўстов

Сармуњаррир

Бахтиёр ЊАМДАМОВ

"ХОЛИТ" - Таъсири босамар њангомитабобати талхадон ва љигар.

- аз љамъи гиёњњо омода шуда, хусусияти нармкунїва баровардани сангњоро аз талхадон ва найчањои ондорад.- пешгирї ва табобати холетсистит, холангит вахусусан љигар.- тавлид ва људокунии зањраро метезонад;Самаранокии ин даво дар натиљаи тањќиќоти клиникї -дар муассисањои бонуфузиРусия тасдиќ шудааст. Истифода: ба калонсолон 2 кап-сулагї се бор дар як рўз давоми 4 њафта. Саволњои худро

ба табибони бо таљриба ба сайти www.netkamney.ru пешнињод намоед.Тарзи фўрўш; Хариди он аз дорухонањо ва истеъмоли он бе дорухати духтур иљозат аст.

"УРИСАН" - БАНДУ БУЃУМРО ТАНДУРУСТ НИГОЊ МЕДОРАД !Сўзиш ва дарди буѓумњо,.. мањдудияти њаракат, сурхшавї ва варамкунї… Баъзан сўзиши љонгу-доз… њангоме буѓумњо то дараљае дардманд мешаванд, ки даст расо-нида намешавад. Сабаби асосии ин аломатњо аз њама бештар бемо-рињои илтињобии банду буѓум - артрит, артроз ва подагра мебошанд.Фитомаљмўи урисан ба увзњои шамолкашида таъсир расонда бароимуолиљаи беморињои илтињоби банду буѓум - артрит, артроза, по-дагра истифода мешавад.Ќисматњои растанигии УРИСАН полоиши пешобро дар гурда афзуда,њаљми тањшини намаки кислотаи пешобро дар хун ва банду буѓумњокоњиш медињад.Истифода: ба калонсолон 2 капсула 2 бор ё ин, ки 5 пилюлагї 2 бордар як рўз, њангоми хўрок.Давомнокї 3 њафта. Саволњои худро метавонед ба табибони ботаљ-риба ба сайти www.zdorovye-sustavy.ru пешнињод намоед.Нархи фурўш: урисан пилюли№100 =60сомонї. ё урисан капсу-ла№60 = 69 сомонї.Тарзи фўрўш: хариди он аз дорухонањо ва истеъмоли он бе до-рухати табиб иљозат аст.

Бале, рўзи 13 июл дар варзишгоњи "Ма-ракана"-и Рио -де -Жанейро мунтахаби Ол-мон тими њамеша чун як мошини муназзам вамуттањид фаъол маротибаи чорум ба унвониќањрамонї даст ёфт.

Ваќти асосии бозї ѓолибро муайян накард.Дар даќиќаи 113-уми ваќти иловагї Марио Гёт-се бо як зарбаи хотирмон тўбро вориди дарво-заи Аргентина кард.

Бояд гуфт, ки мунтахаби Олмон дар му-собиќоти Љоми љањонии футбол-2014 дар Бра-зилия бо бозии хубу љаззоби худ миёни њаво-дорони футболи љањон мањбубият пайдо кард.Бахусус, пирўзии ин даста бар тимњои Порту-галия (4:0) ва Бразилия бо њисоби калони 7 бар1 хотирмон буд.

Бино ба натиљагирии Федератсияиљањонии футбол (ФИФА) аз љараёни ин мусо-биќаи бонуфуз, ки аз 12 июн то 13 июл дарБразилия баргузор гардид, аз њама бештар -18 гол дастаи Олмон зада, аз дарвозааш 4 тўб

АКНУН БА ДИЛЊО РАФТАЇЌалам ба дастам меларзад, тобу тоќати баёни дарду андўњи љонгудозам-

ро надорад... Њанўз боварам намеояд, ки дигар симои нурониатро намеби-нем, овози ширинатро намешунавем. Водареѓу воњасрато, ки љавон рафтї,моро дар оташи сўзони дарду њиљрон нишондї, ай апаљони дилсўзу мењру-бон, фариштахисолу ширинзабон, Аслиябону Саломатшоева! .. Дар тўйи ар-ўсии нахустфарзандат Дилбар мисли гул шукуфтї, раќсидию хандидї, ба ор-монат расидї, бехабар аз он ки аљали берањм дар камини туст. Акаи азизамМуњаббатшо бо дидагони ашкбор аз њар сатри навиштањоят чењраи зебоят,табассумњои ширинатро мељўд. Мељўяду намеёбад, ашкњои гулўсўзаш ќала-му коѓазњоятро мешўянд. Охир ќуввати дилу нури чашмонаш, мадори танучароѓи хонадонаш ту будї... Љигарбандони нозпарварат Сарвару Гулљањоншаборўзон бо акси зебоят дар гуфтугўянд. Чаро ба онњо бо лањни шакаринатљавобе намедињї, дилбардорияшон намекунї? Онњо пазмони оѓўши гармунавозишњои нарми модаронаи туянд... Рафтию хуни дил аз дидагони гирёнимо рехтї...

Ман намегўям, ки ту аз дори дунё рафтаї,Љойи ту дар дида буд, акнун ба дилњо рафтаї.

Ин аљиб астДар Шветсия њамагї 4% партовро месўзонанд, дигарашро коркард менамоянд.

Барномаи давлатии истењсоли барќ бо роњи сўхтани партов чунон самараи мусбатдодааст, ки аз дигар кишварњо низ 80 њазор тонна партов ворид мекунад. Аз њамабештар дар ин љода Норвегия сањм дорад. Маблаѓи интиќоли партовро худи Норве-гия медињад, шведњо барќ мегиранд ва хокистари онро бо миќдори зиёди металл ватоксин барои нигањдорї боз ба Норвегия мефиристанд.

***Мутахассисони пажўњ-

ишгоњи њифзи табиатиСмитсони ИМА ба хулосаеомаданд , ки барои дарљањон нест шудани камаш30 намуди махлуќот мањзгурбањо сабаб шудаанд.Танњо дар ИМА онњо њарсол то 4 миллиард парран-да ва 20 миллиард њайво-ноти хурди ширхорро нестмекунанд. Махсусан, дарманотиќе, ки аввал гурбамављуд набуд ва онњороодамон бо худ оварданд,боиси фољиаи бештар гар-дидааст.

***Тибќи њисоби корши-

носони байналмилалїалъон дар Помир 23-24 њазор сар гўсфанди "Марко Поло" мављуд аст. Шикорионњо дар кўњистони Бадахшон шуѓли фоидаовар мебошад. Бо ќарори њукуматиљумњурї дар як сол шикори то 80 гўсфанд рухсат дода шудааст. Соли гузаштањамагї 67 адад шикор шуд, ба њар сари он шикорчиён 45 њазор сомонї маблаѓмесупоранд ва љамъ беш аз 3 миллион сомонї ба буљаи давлат ворид гардид.Шикорчиёни ИМА 45 адад ва боќимондаи онро сайёдони Аврупо, Мексика ваЉумњурии Африќои Љанубї ба даст оварданд.

***Дар манотиќи гуногуни Тољикистон беш аз 14 њазор пирях мављуд буда, дар даво-

ми 70 соли охир таќрибан 1000 пирях нобуд шудааст. Минљумла, аз пиряхи "Як арча"дар болооби Варзоб, ки дар харитаи Тољикистон акс ёфта буд, танњо як санги калонизард боќї мондааст. Дар њудуди Афѓонистон 75 дарсади пиряхњо об шудаанд. Ба иннамак низ сабаб шудааст, ки дар натиљаи хушкшавии бањри Арал такшини намак ба-ланд шуда, тавассути бод ба пиряхњо мерезад ва боиси зудтар об шудани ях мегар-дад. Яъне, суръати обшавии пиряхњо афзудааст.

Тањияи Гулнозаи БОБОКАЛОН

Аз ин љо, аз он љоВарзиш

ОЛМОН - ЌАЊРАМОНИ ЉАЊОНДар марњалаи нињоии Љоми љањонии футбол-2014 дастаи мунтахабиОлмон тими миллии Аргентинаро бо њисоби 1:0 маѓлуб кард ваќањрамони љањон шуд. Ба ќавле мурѓи иќбол ин навбат рўйи шонаидастаи Олмон нишасту аз довталабони дигар рў гардонд.

сар додааст ва аз рўйи таносуби тўбњо-14 низпешсаф аст.

Дастаи мизбон-Бразилия, ки дар ду бозииохираш бо Олмон ва барои љои сеюм бо Гол-ландия 10 гол сар дод, дар маљмўъ ба дарво-зааш 14 тўб хўрдаву аз нигоњи хатти заифидифоаш "пешсаф"-и Љоми љањонї шудааст.

Ќавитарин хатти дифої дар Љоми љањонї-2014 аз Коста -Рика буд, ки бо шарофати бо-зии хуби дарвозабонаш Навас њамагї ду тўбсар додааст. Заифтарин хатти њуљум дар инмусобиќот аз Камеруну Эрон буда, ки њамагїякголї задаанд.

Лионел Месси бо вуљуди бохти тимаш дардаври нињої бењтарин футболбози Љомиљањонї-2014 эътироф шуд.

Унвони бењтарин нишонзани ин мусоби-ќот ва љоизаи "Бутсии тиллої"-ро Хамес Род-ригес аз тими Колумбия ба даст овард, ки дар5 бозї 6 гол задааст.

Унвони бењтарин дарвозабони Љомиљањонї-2014 ваљоизаи "Дастпўшитиллої"- насиби Ма-нуэл Нойер аз Ол-мон шуд.

Бењтарин бози-гари љавони ин мусо-биќот Пол Погбаи 21-сола аз тими Фарон-са шинохта шуд.

Му с о б и ќ о т иояндаи Љоми љањонсоли 2018 дар Русиябаргузор хоњад гар-дид.

АлиљонЉЎРАЕВ

Ањли ќалами нашрияи «Минбари халќ» ба корманди њафтаномаМирзоалї Юнусов нисбати даргузашти

КЕЛИНАШ

изњори њамдардї намуда, ба пайвандонашон аз даргоњи Худовандсабри љамил мехоњанд.

Хуршед БАЊРИЕВ