“ศักยภาพวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีไทยอยู่ตรงไหน?...
DESCRIPTION
“ศักยภาพวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีไทยอยู่ตรงไหน?” 2556/2013 จัดทำโดยสำนักงานคณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแหงชาติ (สวทน.)TRANSCRIPT
intro>>>
‘วทยาศาสตรและเทคโนโลย’ เปนปจจยสาคญในการขบเคลอนการเตบโตทางเศรษฐกจและการพฒนาสงคมอยางยงยน ในการวเคราะหสถานภาพดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยระดบประเทศนน จาเปนตองใช ‘ดชนวทยาศาสตรและเทคโนโลย’ เปนเครองมอสาคญในการชวดระดบความกาวหนา พฒนาการและขดความสามารถในการแขงขนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตางๆ ดงนนเพอใหงายตอความเขาใจของสาธารณชนทวไป สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) ซงเปนฝายเลขานการ คณะอนกรรมการจดทาดชนวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศ จงดาเนนการจดทาหนงสอ ‘ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?’ เพอวตถประสงคใหประชาชนทวไปไดรบทราบบทบาทและความสาคญของวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทย
เนอหาของหนงสอฉบบน ประกอบดวยขอมล 7 ประเภท ไดแก ความสามารถในการแขงขนดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) ของประเทศ การวจยและพฒนาบคลากรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดลการชาระเงนทางเทคโนโลย สทธบตร ผลงานตพมพดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย และศกยภาพไอซทไทย
สวทน. หวงเปนอยางยงวาหนงสอ ‘ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?’ น จะเปนประโยชนตอประชาชนทวไปทสนใจความกาวหนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศตอไป
CONTENTS
บทท 1 ความสามารถในการแขงขน ดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม (วทน.) ของประเทศ
บทท 2 การวจยและพฒนา
บทท 3 บคลากรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย
บทท 4 ดลการชำ ระเงนทางเทคโนโลย
บทท 5 สทธบตร
บทท 6 ผลงานตพมพดาน วทยาศาสตรและเทคโนโลย
บทท 7 ศกยภาพไอซทไทย
2
8
16
24
30
36
42
Competitiveness in Science, Technology & Innovation
ดชน ประเทศไทย
บท ท
1ความสามารถในการแขงขนดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) ของประเทศ
ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ประเทศ ถอ เปน ดชน ช วด ท นยม ใช เปรยบ เทยบ ศกยภาพ และ ความ สามารถ ใน แตละ ดาน ของ ประเทศ ตางๆ ทว โลก ปจจบน ม หนวย งาน ชน นำ หลาย แหง รบ หนาท จด อนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ระดบ ประเทศ
2
ทมา: IMD, World Competitiveness Yearbook 2008-2012
ผลการจดอนดบโดย IMDใน รายงาน The World Competitiveness Year-
book ของ สถาบน การ จดการ นานาชาต (International Institute for Management Development: IMD) ระหวาง ป 2554-2555 จด อนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ประเทศ แถบ เอเชย แปซฟก ไว ดง ตอ ไปน
IMD เปน สถาบน ดาน การ บรหารธรกจ ประเภท ไม
แสวงหา กาไร ตง อย ท เมอง โล ซาน ประ เทศ ส วต เซอร แลนด
ทาการ เผย แพร ผล การ จด อนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน
ของ ประเทศ ตางๆ มา ตงแต ป 2532 โดย รายงาน ประจา ป
2554-2555 IMD จด อนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ
ประเทศ ตางๆ ทง สน 59 ประเทศ
2554 2555
1. ฮองกง 3. สงคโปร 6. ไตหวน 16. มาเลเซย 19. จน 22. เกาหลใต 26. ญปน 27. ไทย
1. ฮองกง 4. สงคโปร 7. ไตหวน 14. มาเลเซย 22. เกาหลใต 23. จน 27. ญปน 30. ไทย
ป 2555 ประเทศไทย ม ความ สามารถ ใน การ แขงขน โดย รวม
เปน อนดบ ท 30 ลด ลง จาก ป 2554 ท อย ใน อนดบ ท 27
4 ปจจย หลก ใน การ จด อนดบ ของ IMDอนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ประเทศไทย 5 ป หลง สด (ป 2551-2555)
สมรรถนะทางเศรษฐกจ
อนดบโดยรวม
2551 2552 2553 2554 2555
ประสทธภาพของภาครฐ
ประสทธภาพของภาคธรกจ
โครงสรางพนฐาน
โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลย
โครงสรางพนฐานดานวทยาศาสตร
ทมา: IMD, World Competitiveness Yearbook 2008-2012
กราฟแสดงอนดบของประเทศไทยใน IMD ป 2551-2555
อนดบท 1
อนดบสดทาย
55 ประเทศ 57ประเทศ 58 ประเทศ 59 ประเทศ 59 ประเทศ
3ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
ประเทศเดยวในแถบเอเชย ท ได รบ การ จด
อนดบ สง ขน คอ มาเลเซย จาก อนดบ ท 16 เปน อนดบ ท 14
ผล การ จด อนดบ โดย WEFระดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ประ เทศ นนๆ อาจ สะทอน ถง ระดบ การ
พฒนา เศรษฐกจ ได จะ เหน ได จาก ผล การ จด อนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ประเทศ ตางๆ ทว โลก โดย เวท เศรษฐกจ โลก (World Economic Forum: WEF) ใน รายงาน The Global Competitiveness Report สรป เปน ดชน ความ สามารถ ใน การ แขงขน รวม (Global Competitiveness Index : GCI) แสดง ให เหน วา ประเทศ ท ระดบ การ พฒนา ทาง เศรษฐกจ สง ม ราย ได ใน รป ของ ผลตภณฑ มวล รวม ใน ประเทศ ตอ ประชากร สง ก ม แนว โนม ท จะ ม ระดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน โดย รวม สง ตาม ไป ดวย
เกณฑ การ พจารณา ท เกยวของ กบ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ช ให เหน วา ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ไทย อย ใน เกณฑ ตา ลง อาท
1. ดาน โครงสราง พน ฐาน ทาง วทยาศาสตร
จานวน สทธ บตร ท ยน ขอ ภายใน ประเทศ ตอ จานวน ประชากร ลด ลง 18 อนดบ
จานวน สทธ บตร ท ยน ขอ ภายใน ประเทศ ลด ลง 13 อนดบ
2. ดาน โครงสราง พน ฐาน ทาง เทคโนโลย
ความ ปลอดภย จาก ภย คกคาม ทาง โลก ไซเบอร ลด ลง 5 อนดบ
แรงงาน ท ม ทกษะ ดาน เทคโนโลย สารสนเทศ ลด ลง 4 อนดบ
อตรา คา บรการ โทรศพท พน ฐาน ลด ลง 4 อนดบ
ประเทศ ใน แถบ เอเชย สวน ใหญ ม อนดบ ลด ลง
สองประเทศ ท คง อนดบ เดม คอ ฮองกง และ เกาหลใต อย ท อนดบ 1 และ อนดบ 22
>_<
ทมา
: Wor
ld E
cono
mic F
orum
(WEF
)ความสมพนธของอนดบในดชนความสามารถในการแขงขนรวม (Global Competitiveness Index : GCI) และระดบการพฒนาเศรษฐกจ
ความสมพนธของระดบความสามารถทางนวตกรรมกบระดบการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ
Global Competitiveness Index : GCI
GDP per capita
Innovation (Scale 1-7, 7-best)
2.52.0 3.0 3.5 4.0 4.5 5.0 5.5 6.00
20,000
40,000
60,000
80,000
100,000
120,000
21 3 4 5 6 7
WEF เปน องคกร ไม แสวง ผล กาไร ตง อย ใน
เจ น วา ประ เทศ ส วต เซอร แลนด ทก ป จะ จดการ
ประชม ขน ท ดา วอ ส และ เผย แพร ผล การ จด
อนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ประเทศ
ตางๆ ผาน ดชน ความ สามารถ ใน การ แขงขน รวม (Global Competitiveness Index : GCI) โดย รายงาน ประจา ป 2012-2013
WEF จด อนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ
144 ประเทศ ทว โลก
4
คา GCI ประเทศไทยดชนความสามารถในการแขงขนรวม (Global Competitiveness Index : GCI)
เมอ พจารณา ปจจย หลก ท นา มา ใช ใน การ จด อนดบ ความ สามารถ ใน การ แขงขน ซง ประกอบ ไป ดวย
38 39
1 1
33333 3333333
2555-2556 2545-2555
จะ เหน วา ปจจย นวตกรรม และ ศกยภาพ ทาง ธรกจ นบ เปน จด ออน ทสด ของ ประเทศไทย จาก อนดบ ท ตา กวา ปจจย หลก ดาน อนๆ และ ลด ลง จาก ป กอน หนา 4 อนดบ นอกจาก นน อนดบ ยง คง ลด ลง อยาง ตอ เนอง ทก ป
อ น ด บ 2554-2555 2555-2556
ปจจย พน ฐาน 46 45
ปจจย ยก ระดบ ประสทธภาพ 43 47 ความ พรอม ดาน เทคโนโลย 84 84
ปจจย นวตกรรม และ ศกยภาพ ทาง ธรกจ 51 55 นวตกรรม 54 68
ขอ สงเกต
ปจจย หลาย ตว ของ ประเทศไทย ยง อย ใน อน ดบ ทายๆ อาท
• สด สวน แบน ด วด ธ อนเทอรเนต ระหวาง ประเทศ ตอ จำ นวน ผ ใช อนเทอรเนต
ไทยอย ใน อนดบ 84 ม สดสวน
10.62 กโล ไบต ตอ วนาท
(Kb/s) ตอ คน
อนดบ 1 ฮองกง ม สดสวน
964.62 กโล ไบต ตอ วนาท
(Kb/s) ตอ คน Thailand10.62 KB/s
Hongkong964.62 KB/s• สดสวน การ ใช
อนเทอรเนต ของ ประชากรประเทศไทย
อย ใน อนดบ 94 ม ผ
ใช 23.70%
อนดบ 1 ไอซ แลนด ม ผ ใช 95.02%
@#)(*%@#
.... #$%
*%#%@^%*%#%@%
@#)(: ) @!##$
. . .
5ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
องคการ สหประชาชาต (United Na-
tions : UN) โดย สานกงาน โครงการ
พฒนา แหง สหประชาชาต (United
Nations Development Programme:
UNDP) ได จด ทา ดชน การ พฒนา ทรพยากร มนษย (Human Development Index : HDI) เผย แพร เปน ประจา
ทก ป เพอ เปนการ วด ระดบ คณภาพ
ชวต ของ ประชาชน ใน ประเทศ สมาชก
ทว โลก
ผล การ จด อนดบ โดย UNDP การ จด อนดบ ของ องคการ สหประชาชาต ออก มา ใน รป ของ ดชน การ พฒนา ทรพยากร มนษย (Human Development Index: HDI) เพอ วด ระดบ คณภาพ ชวต ของ ประชาชน ใน ประเทศ สมาชก
ปจจย ท นา มา พจารณา ใน การ จด ทา HDI ประกอบ ดวย 1. ปจจย ดาน สขภาพ วด จาก อาย คาด หมาย เฉลย
2. ปจจย ดาน การ ศกษา วด จาก จานวน ป เฉลย ท ได เขา รบ การ ศกษา ของ ประชากร อาย 25 ป ขน ไป และ จานวน ป ท คาด หมาย วา จะ ได รบ การ ศกษา ของ ประชากร อาย 5 ป ซง เปน วย ท กาลง จะ เขา รบ การ ศกษา
3. ปจจย ดาน มาตรฐาน การ ครอง ชพ วด จาก ราย ได ประชาชาต ตอ หว (Gross national income [GNI] per capita)
คาดชนการพฒนามนษย ใน ภมภาค เอเชย แปซฟก
ทมา: United Nations Development Programme (UNDP)
HDIป 2554
HDI ระดบสงมาก
HDI ระดบสง
HDI ปานกลาง
HDI ตำ
ญปน (0.901) ฮองกง (0.898) เกาหลใต (0.897) สงคโปร (0.866) บรไน (0.838)
มาเลเซย (0.761)
จน (0.687) ไทย (0.682) ฟลปปนส (0.644) อนโดนเซย (0.617) เวยดนาม (0.0593) อนเดย (0.547) ลาว (0.524) กมพชา (0.523)
พมา (0.483)
6
เมอ วเคราะห ความ สามารถ ใน การ แขงขน ดาน วทยาศาสตร เทคโนโลย
และ นวตกรรม (วทน.) ของ ประเทศไทย โดย เปรยบ เทยบ กบ ประ เท ศ
อนๆ จาก การ จด อนดบ ของ ทง IMD และ WEF จะ เหน วา ยง อย ใน
อนดบ ท ไม ด นก ทงน เนองจาก ปรมาณ การ ลงทน ดาน การ วจย และ
พฒนา ของ ประเทศไทย ยง ม นอย รวม ทง การ พฒนา ทรพยากร มนษย
ซง เปน ปจจย สาคญ ใน การ ขบ เคลอน การ พฒนา วทน. ของ ประเทศไทย
ยง อย ใน ระดบ ปาน กลาง
อยางไร กตาม แนว โนม ท ด คอ ปจจบน รฐบาล ไทย มน โย บาย
และ ทศทาง การ พฒนา วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม ท
ชดเจน มาก ขน โดย มต คณะ รฐมนตร เมอ วน ท 17 เมษายน 2555 ให
ความ เปน ชอบ กบ นโยบาย และ แผน ดาน วทยาศาสตร เทคโนโลย และ
นวตกรรม แหง ชาต (พ.ศ. 2555-2564) ซง พฒนา ขน จาก แนวคด ของ
การ ใช วทน. เปน เครอง มอ ใน การ พฒนา ประเทศไทย ภาย ใต วสย ทศน
‘นวตกรรม เขยว เพอ สงคม ด ม คณภาพ และ เศรษฐกจ ท ม เสถยรภาพ’
สรป
7ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
Research and DevelopmentR&D
ดชน ประเทศไทย
บท ท
2การวจยและพฒนา
ความ ร และ ความ กาวหนา ทาง เทคโนโลย ถอ เปน หนง ใน กลไก ท จะ เขา มา ขบ เคลอน ให ประเทศ ม ภมคมกน จาก กระ แส โลกา ภ วต น ชวย ให เศรษฐกจ เตบโต อยาง ม เสถยรภาพ และ เพม ศกยภาพ ใน การ แขงขน กบ นานา ประเทศ อยาง ยงยน การ ทำ วจย และ พฒนา เพอ สราง และ ตอย อด องค ความ ร ให ทน สมย ตลอด เวลา จง เปน สง ท เรา ควร ให ความ สำ คญ ใน ลำ ดบ ตนๆ
8
สถานการณ การ ลงทน ดาน R&D ทว โลกการ ทา วจย และ พฒนา ของ ทง โลก ขยาย ตว ขน มาก ชวง ป 2539-2550 อน เปน ผล มา
จาก รอบ การ เตบโต ของ เศรษฐกจ โลก โดย เฉพาะ การ ขยาย ตว ดาน การ ทา วจย และ พฒนา ใน ภมภาค เอเชย นา โดย จน เกาหลใต และ อนเดย
25
30
35
40
2002 2007
north america
37.7
30.2
27.1
34.932.2
27.4 europe
asia
สดสวนของ GERD ในแตละภมภาคตอ GERD โลก ป 2545 และ 2550 (%)
จน เพม ขน รอย ละ 3.9
ขณะ ท ประเทศ ทาง ฝง ยโรป อเมรกาเหนอ และ ญปน ผนา ดาน การ วจย และ พฒนา เรม ชะลอ การ ลงทน ลง
สดสวน ของ GERD ในประเทศ / GERD โลก
เกาหลใต เพม ขน รอย ละ 0.8
อนเดย เพม ขน รอย ละ 0.6
(จาก รอย ละ 5 เปน รอย ละ 8.9)
ภมภาค เอเชย ครอง สวน แบง ของ GERD ตอ GERD โลก
เพม ขน จาก 27% เปน 32%
คา GERD และ GERD/GDPถอ เปน ตว ช วด สาคญ ของ การ วจย และ พฒนา ของ ประเทศ ตางๆ
GERD คอ คา ใช จาย การ ลงทน ดาน การ วจย และ พฒนา (Gross do-
mestic expenditure on R&D) ม หนวย เปน ดอลลาร สหรฐ
GERD/GDP คอ สดสวน ของ คา ใช จาย ลงทน ดาน การ วจย และ
พฒนา ตอ ผลตภณฑ มวล รวม ภายใน ประเทศ (GERD as a percent-
age of GDP)
นบ วา ‘ชอง วาง’ ของ การ ทา วจย และ พฒนา ใน ประเทศ พฒนา แลว และ ประเทศ กาลง พฒนา ลด ลง
ป 2545 การ ทา วจย และ พฒนา ทว โลก เกด ขน ใน ประเทศ ท พฒนา แลว 83%
ป 2550 ลด ลง เหลอ 76%
ASIA
ทมา: UNESCO Science Report 2010
9ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
ม จานวน นก วจย รวม กน
3 ใน 4 ของ จานวน นก วจย ทว โลก
ปญหาการกระจกตวของ R&D
ใน ระดบ ประเทศ การ ทา วจย และ พฒนา ก ยง กระจก ตว อย เฉพาะ ใน บาง พนท ของ ประเทศ อาท
การ ทา วจย และ พฒนา ยง กระจก ตว อย เฉพาะ ใน 5 เขต พนท หลก ไดแก
จน สหภาพ ยโรป ญปน รสเซย และ สหรฐ
ประชากร รวมประมาณ
1 ใน 3 ของ ประชากร โลก
และ ม คา ใช จาย ลงทน ดาน การ วจย และ พฒนา รวม กน เทากบ 3 ใน 4 ของ คา ใช จาย ลงทน ดาน การ วจย และ พฒนา ทว โลก
รอย ละ 40 ของ คา ใช จาย ลงทน ดาน R&D ใน บราซล เกด ขน ใน เมอง Sao Paulo
รอย ละ 51 ของ คา ใช จาย ลงทน ดาน R&D ใน แอฟรกาใต เกด ขน ใน จงหวด Gauteng
ไม ตอง แปลก ใจ เพราะ ทาง ตอน เหนอ ของ รฐ แคลฟอรเนย คอ Silicon Valley ศนยกลาง เทคโนโลย และ นวตกรรม โลก ท ตง สานกงาน ใหญ ของ บรษท ชน นา อาท แอปเปล ก เกล รวม ถง เฟ ซบค และ ทว ต เตอร
รอย ละ 59 ของ คา ใช จาย ลงทน ดาน R&D ใน สหรฐอเมรกาเกด ขน ใน 10 รฐ จาก 50 รฐ และ คา ใช จาย รอย ละ 20 เกด ขน ใน รฐ แคลฟอรเนย เพยง รฐ เดยว
ทมา: UNESCO Science Report 2010
10
ภาพรวม R&D โลก
10 ประเทศทมการลงทนดานการวจยและพฒนา (R&D) สงสดทวโลก
สหรฐอเมรกา*ญ
ปน*
จน*
เยอรมนฝรงเศสเกาหลใต*สหราชอาณ
าจกรรสเซย
แคนาดา
อตาล
0
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000
300,000
350,000
400,000
งบดาน R&D(ลานดอลลารสหรฐ) * ขอมลป 2551
ทมา: UNESCO Institute for Statistics, Global Investment in R&D, UIS Fact Sheet, August 2011, No.15.
จาก ขอมล ของ องคการ การ ศกษา วทยาศาสตร และ วฒนธรรม แหง สหประชาชาต (United Nations Educational, Scientifi c, and Cultural Organization: UNESCO) ใน UNESCO Science Report 2010 แสดง ภาพ รวม ของ การ ลงทน ดาน การ วจย และ พฒนา ของ โลก ไว ดง ตอ ไป น
อเมรกาเหนอ2.6%
คาเฉลยของ GERD/GDP ทวโลก ป 2550
ทมา: UNESCO Science Report 2010
คาบสมทรแปซฟก (รวมนวซแลนดและออสเตรเลย) 1.9%
ยโรป1.6% เอเชย
1.6%
ละตนอเมรกาและแครบเบยน
0.6%
ประเทศไทย0.21%
แอฟรกา0.4%
11ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
ภาพรวม R&D ในภมภาคเอเชยแปซฟก
เกาหลใต
คาใชจาย R&D ในภาคเอกชน
คา GERD/GDP (%)
คาใชจาย R&D ในภาคอนๆ
3.56%3.36%
2.94%
2.28%2.24%
1.70%
1.32% 0.84%0.80% 0.79%
0.24%0.10%
ญปน ไตหวน ออสเตรเลย สงคโปร จน นวซแลนด มาเลเซย อนเดย ฮองกง ไทย ฟลปปนส
สดสวนคาใชจายลงทนดานการวจยและพฒนาตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ และสดสวนระหวางภาคเอกชนและภาคอนๆ ของประเทศในเอเชยแปซฟก ป 2552
ทมา: IMD, World Competitiveness Yearbook 2012รวบรวมโดย สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
12
การลงทน R&D ในประเทศไทย
5 อนดบ อตสาหกรรม ไทย คา ใช จาย R&D สง ทสด
คาเฉลยของ GERD/GDP ประเทศไทย ป 2542-2552 อยท รอยละ 0.24 ของ GDP
2542 2552ทมา: 1. สานกงาน คณะ กรรมการ วจย แหง ชาต (วช.)2. สานกงาน พฒนา วทยาศาสตร และ เทคโนโลย แหง ชาต (สวทช.)3. สานกงาน คณะ กรรมการ นโยบาย วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม แหง ชาต (สวทน.)
ภาคเอกชน ภาคเอกชน
ภาครฐบาล (และสถาบนการศกษา หนวยงานไมคากำ ไร รฐวสาหกจ)
ภาครฐบาล (และสถาบนการศกษา หนวยงานไมคากำ ไร รฐวสาหกจ)
5,554 ลานบาท 9,336 ลานบาท
6,342 ลานบาท 13,319 ลานบาท
ประเทศ ท การ ทา วจย และ พฒนา
ขยาย ตว ขน อยาง มาก ไดแก ญปน
เกาหลใต จน และ สงคโปร
การ ลงทน ทา วจย และ พฒนา
สวน ใหญ ของ ประเทศ มา จาก
ภาค เอกชน มากกวา รอย ละ 60
ขณะ ท ประเทศไทย
การ ลงทน ดง กลาว คอน ขาง คงท โดย เปนการ ลงทน จาก ภาค เอกชน รอย ละ 40
ปโตรเลยม
หมายเหต: ขอมล ป 2009
ทมา: สานกงาน คณะ กรรมการ นโยบาย วทยาศาสตร เทคโนโลย และ นวตกรรม แหง ชาต (สว ทน.)
สารเคมและเคมภณฑ
1,269 ลานบาท
849 ลานบาท
887 ลานบาทเครองใชไฟฟา
อาหารและเครองดม
2,374 ลานบาท
1,357 ลานบาท
เครองจกรและอปกรณ
13ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
บคลากรดานการวจยและพฒนาป 2553
เกาหลใต
บคลากรดาน R&D ในภาคเอกชน
บคลากรดาน R&D ตอประชากร 1,000 คน
บคลากรดาน R&D ในภาคอนๆ
9.10 7.29 6.89
6.78 6.58 6.31
3.43 1.90 0.95
0.78 0.19
ญปน*ไตหวน
ออสเตรเลย**
สงคโปร
จน
นวซแลนด*
มาเลเซย
ฮองกง ไทย*
ฟลปปนส*
หมายเหต: * ขอมลป 2551** ขอมลป 2552
ทมา: IMD, World Competitiveness Yearbook 2012รวบรวมโดย สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
14
ตงแต ป 2544-2552 สดสวน การ ลงทน ดาน การ วจย และ พฒนา
หรอ GERD (Gross Expenditures on R&D) ตอ GDP ของ
ประเทศไทย คอน ขาง ตา เฉลย รอย ละ 0.24 ของ GDP และ ยง
ไมม แนว โนม วา จะ เพม ขน
สาหรบ ประเทศ ใน ภมภาค เอเชย ท ม การ ขยาย ตว ของ การ
ทา วจย และ พฒนา อยาง มาก ไดแก ญปน เกาหลใต จน และ
สงคโปร และ สวน ใหญ เปนการ ขยาย ตว ท เกด ขน ใน ภาค เอกชน
โดย การ ลงทน ทา วจย และ พฒนา สวน ใหญ ของ ประเทศ เหลา น
มา จาก ภาค เอกชน มากกวา รอย ละ 60 ขณะ ท ประเทศไทย นน
เปนการ ลงทน จาก ภาค เอกชน เพยง รอย ละ 40
ขณะ ท สดสวน บคลากร ดาน การ วจย และ พฒนา ท ทางาน
เตม เวลา ของ ไทย อย ท 0.95 คน ตอ ประชากร 1,000 คน เมอ
เทยบ กบ ไตหวน เกาหลใต และ สงคโปร จะ พบ วา ประเทศไทย
ม สดสวน ตา กวา ราว 7-10 เทา และ ประเทศไทย ยง ม บคลากร
ใน ภาค เอกชน ประมาณ รอย ละ 20 เทานน
สรป
15ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
HUmanresources in Science & Technology
ดชน ประเทศไทย
บท ท
3บคลากรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย
16
PART 1 เฟรชชไทย จานวน นกศกษา ใหม ใน สาขา ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ใน ป 2554 นบ วา
ยง ม สดสวน นอย เมอ เทยบ กบ สาขา สงคมศาสตร โดย เฉพาะ ใน ระดบ ปรญญา ตร และ สง กวา ปรญญา ตร สถานการณ ดง กลาว จง อาจ สอ นย ของ จานวน อปทาน บคลากร ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ท ยง ไม เพยง พอ ใน การ สราง รากฐาน ท แขงแกรง รองรบ การ พฒนา ประเทศ ไป ส สงคม เศรษฐกจ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ได อยาง ยงยน
บคลากร ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ถอ เปน กำ ลง สำ คญ ใน การ พฒนา เศรษฐกจ และ สงคม ของ ประเทศ ไป ส เศรษฐกจ สงคม ฐาน ความ ร การ พฒนา บคลากร ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ถอ เปน แรง หนน ท สำ คญ ประการ หนง ใน การ พฒนา วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ของ ประเทศ เพอ เปน รากฐาน ใน การ ขบ เคลอน ประเทศ โดย เฉพาะ การ กาว ส การ รวม กลม เศรษฐกจ อาเซยน (AEC) ซง ประเทศไทย ตอง เรง เตรยม ความ พรอม ใน การ แขงขน กบ ค แขง รอบ ขาง ท ตาง กได เปรยบ ตนทน คาแรง โดย ให ความ สำ คญ กบ การ ผลต บคลากร ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ท ม คณภาพ ใน ปรมาณ ท เพยง พอ เพอ เปน กำ ลง สำ คญ ใน การ เสรม สราง ขด ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ ไทย ได อยาง ยงยน
17ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
จำ นวนผเขาศกษาใหมและจบการศกษาทกระดบการศกษา ตงแตป 2550-2554
238,386 245,195 261,659 256,437
558,709
312,307นกศกษาเขาใหม
(คน)ผสำ เรจการศกษา(คน)
2550 2551 2552 2553 2554
Science & Technology
Social science & Humanity
557,796
307,168
440,153
319,091
496,375
253,939
529,652
-
352,905 338,164 314,273 343,650 354,603
-
จำ นวน นกศกษา ใหม ใน สาขา ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลยเปรยบเทยบกบสายสงคมศาสตร ใน ป 2554
Science & Technology
Social science& Humanity
Higher than Bachelor
Bachelor
LowerthanBachelor
40% 60%26% 74%
32% 68%
57% 43%
15,788 ¤¹ 46,022 ¤¹
169,538 ¤¹ 353,999 ¤¹
169,277 ¤¹ 129,631 ¤¹
หมายเหต: % เปรยบเทยบในระดบการศกษาเดยวกน
18
จำ นวน นกศกษา เขา ใหม ใน สาย วทยาศาสตร และ เทคโนโลย แยก ตาม ระดบ การ ศกษา และ แยก คณะ
Agriculture
Engineering
Health and Welfare
Industry
Information &Communication
Technology
Fisheries
Science
Agriculture
Engineering
Health and Welfare
Science
Agriculture
Engineering
Health and Welfare
Science
2007
2007
2007
2007
2007
2007
2008
2008
2008
2008
2008
2008
2009
2009
2009
2009
2009
2009
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2011
2011
2011
นกศกษาเขาใหม
นกศกษาเขาใหม
นกศกษาเขาใหม
ผสำ เรจการศกษา
ผสำ เรจการศกษา
ผสำ เรจการศกษา
Bachelor
LowerthanBachelor
Higher than Bachelor
ทมา: 1.สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 2. สานกงานเลขาธการสภาการศกษา 3.สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาประมวลผล: สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
19ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
PART 2 สถานภาพ กำ ลง แรงงาน ใน ประเทศไทย ป 2554
ระดบของแรงงาน
Lowskilled
workersการ ศกษา ระดบ
ม.ตน หรอ ตา กวา
33%
Social science& Humanity
67%
PH.D 5%
Master 25%
Bachelor 70%
Medium skilled workers
การ ศกษา ระดบ มธยมศกษา ตอน ปลาย หรอ ปวช. และ ปวส.
Knowledgeworkersม การ ศกษา ระดบ ปรญญา ตร ขน ไป
กาลง แรงงาน ของ ประเทศไทย ใน ป 2554 39 ลาน คนแต ม เพยง 3 ลาน คน ท เปน แรงงาน ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย
ดาน วทยาศาสตร 9%
71%
18%
Science &Technology
ในแตละปประเทศไทยมกาลงแรงงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยสวนใหญอยในระดบตากวาปรญญาตร ในสวนผมงานทาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยในกลมทสาเรจการศกษาระดบปรญญาตรขนไป มแนวโนมทจะมาจากผสาเรจการศกษาในสาขาอนเพมขน ขณะทสดสวนผมงานทาทจบไมตรงสาขาในกลมระดบตากวาปรญญาตรแทบไมเปลยนแปลง สวนหนงอาจเปนเพราะสาขาวชาในระดบปรญญาตรขนไปทมหลากหลายสาขาในปจจบน สามารถนามาประยกตใชกบการทางานในดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยได
11%
20
แรงงาน ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ใน ป 2560 จาก การ ศกษา ของ มลนธ สถาบนวจย
เพอ การ พฒนา ประเทศไทย ใน อก 5
ป ขาง หนา (ป 2556-2560) แนว โนม
ความ ตองการ ผ สาเรจ การ ศกษา ดาน
วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ม ดงน
ปวช. และ ปวส.คาด วา ผ สาเรจ การ ศกษา และ พรอม
เขา ส ตลาด แรงงาน 30,435 คน
แต ความ ตองการ แรงงาน ของ ตลาด
50,789 คน
ปรญญาโทคาด วา ผ สาเรจ การ ศกษา และ พรอม
เขา ส ตลาด แรงงาน 9,743 คน
แต ความ ตองการ แรงงาน ของ ตลาด
25,873 คน
ทมา: จาก รายงาน การ วจย เรอง โครงการ
ศกษา ความ ตองการ กาลง คน เพอ วางแผน
การ ผลต และ พฒนา กาลง คน ของ ประเทศ
โดย มลนธ สถาบนวจย เพอ การ พฒนา
ประเทศไทย (2553)
สาหรบจานวนผททางานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ยงจาแนกเปนผททางานตรงสาขาวชากบไมตรงสาขาวชา ดงน
กำ ลง แรงงาน ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ป 2550-2554 จำ แนก ตาม สถานภาพ แรงงาน
กำ ลงแรงงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยคอใครกาลงแรงงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย คอผสาเรจการศกษาตงแตระดบ
ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) ขนไปในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดแก วทยาศาสตรธรรมชาต (Natural science) วศวกรรมศาสตรและเทคโนโลย (Engineering and technology) วทยาศาสตรการแพทย (Medical science) และเกษตรศาสตร (Agricultural science)
และผทไมไดสาเรจการศกษาในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย แตปฏบตงานในตาแหนงทตองการบคลากรทจบการศกษาในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยตงแตระดบ ปวช. ขนไป เชน ผประกอบอาชพและชางเทคนคดานฟสกส คณตศาสตร วศวกรรมศาสตร และวทยาศาสตรเกยวกบสงมชวตและสขภาพ รวมทงผประกอบอาชพอนๆ ทเกยวของ
0
1
2
3
2550 2551 2552 2553 2554
1.60
1.04
0.05
1.77
1.10
0.06
1.87
1.26
0.06
1.88 1.99
1.30
0.06
ลานคน
1.28
0.04
ผททำงานดานวทยาศาสตรผทจบดานวทยาศาสตรแตไมทำงานดานนผทจบดานวทยาศาสตรแตวางงาน
2550 2551 2552 2553 2554
0.41
1.19
0.51
1.26
0.54
1.33
0.52
1.36
0.54
1.45
ผททำงานตรงสาขาวชาผททำงานไมตรงสาขาวชา
0
0.5
1.0
1.5
ลานคน
ทมา : สานกงานสถตแหงชาต รวบรวมโดยสานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
21ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
บางคนจบดานวทยาศาสตร แตไมไดทางานดานวทยาศาสตร แลวพวกเขาไปไหน
ทมา : สานกงานสถตแหงชาต รวบรวมโดยสานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
*นายแบบและนางแบบ รวมถงพนงงานขายและพนกงานสาธตสนคาดวย
กำ ลงแรงงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ป 2551-2554 จำ แนกตามชวงอาย
15-19 20-29 30-39 40-49
2554
2553
2552
2551
50-59
50%
25%
0%
28%นายแบบและนางแบบ*
เสมยนสำ นกงาน
ผประกอบวชาชพดานการสอน
ผปฏบตการขบเคลอนยานยนตและเครองจกร
พนกงานบรการดานการปองกนภย
ผจดการทวไป
ผปฏบตงานในธรกจดานความสามารถทางฝมอ
ผจดการบรษท
การขายและการบรการ
ผ ปฏบต งาน ดาน การเกษตร และ ประมง ใน เชง เศรษฐกจ
22
จานวน นกศกษา เขา ใหม ใน สาย วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ของ ประเทศไทย ใน
ป การ ศกษา 2554 คด เปน สดสวน เพยง รอย ละ 40 ของ จานวน นกศกษา เขา
ใหม ทงหมด ขณะ ท จานวน ผ สาเรจ การ ศกษา ใน สาย วทยาศาสตร และ เทคโนโลย
ของ ประเทศไทย ใน ป การ ศกษา 2553 คด เปน สดสวน รอย ละ 50 ของ จานวน
ผ สาเรจ การ ศกษา ทงหมด
สวน กาลง แรงงาน ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย รวม ทงหมด ม จานวน
3.31 ลาน คน จาแนก เปน ผ ม งาน ทา ใน สดสวน รอย ละ 99 ขณะ ท ผ วาง งาน ซง ม
สดสวน รอย ละ 1.2 หาก พจารณา ผ ม งาน ทา ทงหมด ทาง ดาน วทยาศาสตร และ
เทคโนโลย ใน ระดบ ท ปรญญา ตร ขน ไป พบ วา ผ สาเรจ การ ศกษา จาก สา ขา อนๆ
ท ไมใช สาขา ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ม สดสวน เพม ขน จาก ความ หลาก
หลาย ของ สาขา วชา ใน ระดบ ปรญญา ตร ขน ไป ท ม มาก ขน ใน ปจจบน
นอกจาก น ผ สาเรจ การ ศกษา ใน สาย วทยาศาสตร และ เทคโนโลย สวน หนง
ก ไม ได เขา ส ตลาด แรงงาน ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ผ สาเรจ การ ศกษา ใน
สาย วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ท ประกอบ อาชพ อน ม แนว โนม จะ หน ไป ประกอบ
อาชพ ท ใช ความ สามารถ ทาง ฝมอ ใน ดาน อนๆ แทน การ เปน นาย แบบ และ นาง แบบ
เพม ขน
สรป
23ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
Technology Balanceof Payments
ดชน ประเทศไทย
บท ท
4ดลการชำ ระเงนทางเทคโนโลย
ดลการชาระเงน ทาง เทคโนโลย คอ ดชน ช วด ท สะทอน ถง สถานะ ของ ประเทศ วา เปน ผรบ หรอ ผ ถายทอด เทคโนโลย ถา ดลการชาระเงน ทาง เทคโนโลย เปน บวก แสดง วา ประเทศ ม ความ สามารถ ใน การ ผลต ความ ร และ เทคโนโลย ใน เกณฑ ด แต ถา ดลการชาระเงน ทาง เทคโนโลย ตดลบ หมายความ วา ประเทศ ยง ม ความ สามารถ ใน การ ผลต ความ ร และ เทคโนโลย อยาง จำ กด
24
ดลการชำ ระเงน ทาง เทคโนโลย คอ อะไรดลการชาระเงน ทาง เทคโนโลย คอ ยอด สทธ ท เกด จาก การ เปรยบ เทยบ
รายรบ และ ราย จาย ท เกด จาก การ ทา ธรกรรม ท เกยวของ กบ การ คาขาย ความ ร ทาง เทคนค หรอ การ ให บรการ ทาง เทคโนโลย ระหวาง ประเทศ
1 ราย จาย คา ธรรมเนยม ทาง เทคโนโลย - ดชน สะทอน ระดบ การ พง พง หรอ ความ ตองการ ใช เทคโนโลย ท นา เขา จาก ตาง ประเทศ
2 รายรบ คา ธรรมเนยม ทาง เทคโนโลย – ดชน สะทอน ขด ความ สามารถ ของ ประเทศ ใน การ พฒนา เทคโนโลย ท สามารถ แขงขน ได ใน ระดบ นานาชาต ปลาย ทาง คอ ราย ได จาก การ สง ออก เทคโนโลย
อะไร คอ ธรกรรม เทคโนโลย ระหวาง ประเทศ
ธนาคาร แหง ประเทศไทย รวบรวม ขอมล และ จาแนก ธรกรรม เทคโนโลย ได 2 ประเภท
1 คา รอยล ต และ คา ธรรมเนยม ใบ อนญาต (Roy-alty and license fees) หมาย ถง คา ธรรมเนยม การ อนญาต ให ใช สนทรพย ท ไมม ตว ตน และ ไมใช สนทรพย ทางการ เงน และ อนญาต ให ใช สงของ ตนฉบบ อาท เครองหมายการคา ลขสทธ เทคนค และ การ ออกแบบ สทธ ใน การ ผลต และ สมปทาน การ จาหนาย ตนฉบบ หนงสอ และ ภาพยนตร เปนตน
2 คาท ปรกษา และ การ ให บรการ ทาง เทคนค (Con-sulting and technical service fees) คอ คา ตอบแทน ท ปรกษา และ ผ เชยวชาญ คา ให บรการ ความ ร ทาง วชาการ และ คา ให บรการ ความ ชวย เหลอ ทาง เทคนค เชน คา ให บรการ ความ ชวย เหลอ ใน การ ตด ตง เครองจกร ใน โรงงาน เปนตน
25ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
ประเทศไทย ขาดทน หรอ กำ ไร ป 2554 ประเทศไทย ม มลคา ราย จาย ทาง เทคโนโลย 236,380 ลาน บาท สวน รายรบ
ทาง เทคโนโลย ม เพยง 74,602 ลาน บาท เทากบ ประเทศไทย ขาด ดล ถง 161,778 ลาน บาท และ เปนการ ขาด ดล ท ม อตรา เพม ขน อยาง ตอ เนอง
การขาดดลรอยลตและคาธรรมเนยมใบอนญาต89,662 ลานบาท
การขาดดลคาทปรกษาและการใหบรการทางเทคนค72,116 ลานบาท
-10
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0
50,000
100,000
150,000
200,000
250,000
2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
Receipts growth
Payments growth
% GROWTHลานบาท
Total Payments
Total Receipts
• ราย รบและรายจาย ทาง เทคโนโลย ของ ไทย สวน ใหญ จะ เปน ดานคาทปรกษา และ การ ให บรการ ทาง เทคนค โดยเฉพาะรายจายดานคาทปรกษาและการใหบรการทางเทคนค ยงคงมสดสวนเพมขนอยางตอเนอง สวน รายรบ ทาง เทคโนโลยยง คอน ขาง ตา
• รายรบ คา รอยล ต และ คา ธรรมเนยม ใบ อนญาต ท ม สดสวน สง และ เพม ขน มาก สวน ใหญ อย ใน กลม อตสาหกรรม เครอง มอ สอสาร และ ธรกจ การ จด จาหนาย (คา สง และ คา ปลก)
• รายรบ คาท ปรกษา และ ให บรการ ทาง เทคนค ท ม สดสวน สง และ เพม ขน สวน ใหญ อย ใน ธรกจ งาน สถาปตยกรรม และ วศวกรรม และ การ จด ทา โปรแกรม คอมพวเตอร
ป 2554 รายรบ จาก คา รอยล ต และ คา
ธรรมเนยม ใบ อนญาต ของ ประเทศไทย
สวน ใหญ มา จาก กลม ประเทศ อาเซยน เปน หลก คอ รอย ละ 77 ร าย จ าย ค า รอ ยล ต และ ค า
ธรรมเนยม ใบ อนญาต ของ ประเทศไทย
ใน ป 2554 สวน ใหญ เปน ราย จาย ให
ญปน เปน หลก (รอย ละ 68 และ ยง ม
ทศทาง ปรบ เพม ขน) แสดง วา ไทย ยง ตอง
พง ญปน ใน ดาน เทคโนโลย คอน ขาง มาก
ซง เปน ไป ตาม ทศทาง การ ลงทน ทาง ตรง
ใน อตสาห กร รม หลกๆ ของ ไทย โดย
เฉพาะ อตสาหกรรม สง ออก ท เนน แขงขน
ดาน เทคโนโลย ซง สวน ใหญ จะ เปนก ลม
ทน จาก ญปน เชน อตสาหกรรม ยาน ยนต
หรอ อตสาหกรรม อเลกทรอนกส
ทมา: ธนาคารแหงประเทศไทย คานวณโดย สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
26
กระเปาเงนของประเทศไทยเปนอยางไร
ป 2549-2553 รายรบ ของ ไทย เพม ขน ใน อตรา คอน ขาง สง เมอ เปรยบ เทยบ กบ ประ เท ศอนๆ โดย เฉพาะ ประเทศ พฒนา แลว
อตรา การ เตบโต ของ รายรบ ของ ไทย ยง คง เปน รอง อนโดนเซย และ จน แต ราย จาย คา รอยล ต และ คา ธรรมเนยม ใบ อนญาต ของ ไทย กลบ ม อตรา การ เพม ท ตา เมอ เปรยบ เทยบ กบ อตรา การ เพม ขน โดย เฉลย ของ ทง ประเทศ พฒนา แลว ประเทศ กาลง พฒนา และ ของ โลก
ธรกจ อตสาหกรรม ท ไทย ขาด ดลการคา ทาง เทคโนโลย สงสด 5 อนดบ แรก
ยานยนตและชนสวน งาน สถาปตยกรรม และ วศวกรรม
ผลตภณฑปโตรเลยม อเลกทรอนกส
ธรกจ พลงงาน(นำ มน ดบ และ กาซ ธรรมชาต)
35
30
25
20
15
10
5
0
0 5 10 15 20 25 30-5
THAILAND
INDONESIA
CHINA
BRAZIL
FINLAND
GERMANY
FRANCEBELGIUM
DENMARKNETHERLAND
SWEDEN
UK
WORLD
CAMBODIA
AUSTRIASPAIN CHILE
SOUTH AFRICA
NEW ZEALAND
INDIA
การขยายตวของรายจาย
เกนดลในป 2553
ขาดดลในป 2553
การข
ยายต
วของ
รายร
บ
KOREA
TAIWANSINGAPORE
DEVELOPING
DEVELOPED
การ ขยาย ตว ของ
รายรบ ราย จาย คา รอยล ต และ
คา ธรรมเนยม ใบ อนญาต โดย เฉลย
ของ ประเทศ กาลง พฒนา สง กวา อตรา การ
ขยาย ตว ของ รายรบ ราย จาย ของ ประเทศ
พฒนา แลว และ ของ โลก แสดง วา ประเทศ
กาลง พฒนา ม การ ขยาย ตว ของ กจกรรม
การ แลก เปลยน ทาง เทคโนโลย สง กวา
กลม ประ เท ศอนๆ
ทมา: UNCTAD และธนาคารแหงประเทศไทย คานวณโดย สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
27ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
ทมา: UNCTAD และ สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
ขาดดลแลวอนตรายไหม เมอ เทยบ สดสวน การ ขาด ดล ชาระ เงน ทาง เทคโนโลย โดย รวม ของ ไทย นบ วา สง เมอ เทยบ กบ หลาย ประเทศ ใน เอเชย เชน ไตหวน เกาหลใต มาเลเซย ฮองกง อนเดย อนโดนเซย ฟลปปนส และ จน ขณะ ท ประเทศ พฒนา แลว อยาง สหรฐอเมรกา องกฤษ เยอรมน และ ญปน ยง เกน ดล รอย ละ 0.6, 0.3, 0.1 และ 0.1 ตอ จ ด พ ตาม ลาดบ
แต การ ขาด ดล ทาง เทคโนโลย เปน ปรากฏการณ ทวไป ของ ประเทศ กาลง พฒนา ท ตอง นา เขา องค ความ ร และ เทคโนโลย จาก ภายนอก เขา มา เพอ ปรบปรง ประสทธภาพ การ ผลต สาหรบ ภาค อตสาหกรรม
-7
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
INDONESIAMALAYSIA
SINGAPORE
UKUSA
ดลชำระงเนทางเทคโนโลย
(%GDP)
2001
2010
THAILAND
รายจายดลการชำระเงน
รายรบ
-25,000
-20,000
-15,000
-10,000
-5,000
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
รายรบ-รายจายคาทปรกษาของประเทศไทย ป 2554
ลานบาท
JAPAN USA SINGAPORE HONG KONG SOUTH KOREA ASEAN
• รายรบ จาก คาท ปรกษา และ การ ให บรการ ทาง เทคนค ของ ประเทศไทย ใน ป 2554 สวน ใหญ มา จาก ญปน และ อาเซยน โดย เฉพาะ ตลาด ญปน เพม ขน รอย ละ 20 จาก รอย ละ 17 ใน ป 2552
• ป 2554 ไทย จาย คาท ปรกษา และ การ ให บรการ ทาง เทคนค ให กบ ประเทศ ใน เอเชย เชน อาเซยน และ ญปน ใน สดสวน สง รอย ละ 18-25
• ระดบ การ พง พง ของ ไทย ใน การ ใช บรการ ท ปรกษา และ บรการ ทาง เทคนค จาก ประเทศ พฒนา แลว อยาง ญปน และ สหรฐอเมรกา ปรบ ตว ลด ลง แต หน ไป ใช บรการ เสอ ใน เอเชย เชน สงคโปร และ ฮองกง เพม ขน
• ป 2553 ประเทศไทย ขาด ดลการชาระเงน ทาง เทคโนโลย รอย ละ 1.5 ตอ GDP และเมอเทยบ กบ ชวง 10 ป กอน พบ วา สดสวน การ ขาด ดล ดาน คา รอยล ต และ คา ธรรมเนยม ใบ อนญาต ตอ GDP ยง ไม เปลยนแปลง แต การ ขาด ดล ดาน คาท ปรกษา และ การ ให บรการ ทาง เทคนค ปรบ เพม ขน
ทมา : ธนาคารแหงประเทศไทย
28
การ ขาด ดลการชาระเงน ทาง เทคโนโลย เปน เรอง ปกต ใน ประเทศ กาลง
พฒนา แต เมอ พจารณา โดย เปรยบ เทยบ จะ พบ วาการ ขยาย ตว ของ
รายรบ ราย จาย ทาง เทคโนโลย ของ ประเทศ กาลง พฒนา โดย เฉพาะ
รายรบ ราย จาย คา รอยล ต และ ใบ อนญาต ม แนว โนม เตบโต สง กวา
ประเทศ พฒนา แลว แสดง ให เหน ถง พลวต การ ปรบ ตว ของ ประเทศ
กาลง พฒนา เชน ไทย จน บราซล และ อน โด น เซย ท แม จะ ยงอย ใน
สถานะ ผรบ เทคโนโลย จาก ภายนอก แต ก ม แนว โนม ท ด จาก รายรบ
ของ การ สง ออก ความ ร ทาง เทคโนโลย ทขยายตวใน อตรา สง กวา
คา เฉลย ของ โลก
สง ท ควร พจารณา คอ การ พฒนา แนวทาง ท จะ ใช ความ ร ทาง
เทคโนโลย ท นา เขา จาก ตาง ประเทศ ให เกด ประโยชน สงสด และ มง
ให เกด การ แพร กระจาย ของ ความ ร ทาง เทคโนโลย ท นา เขา จาก ตาง
ประเทศ อยาง ม ประสทธภาพ เพอ ให ผ ประกอบ การ ใน ประเทศ
สามารถ ตอย อด และ พฒนา ความ ร ดง กลาว ไป ส การ ยก ระดบ การ
พฒนา ทาง เทคโนโลย และ อตสาหกรรม ภายใน ประเทศ โดย ม เปา
หมาย ให ประเทศ ปรบ เปลยน สถานะ จาก ผรบ ทาง เทคโนโลย เปน ผ สง
ออก ทาง เทคโนโลย ใน ทสด
สรป
29ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
Patent
ดชน ประเทศไทย
บท ท
5สทธบตร
สทธบตร (Patent) เปนทรพยสนทางปญญาทมบทบาทสำ คญตอการวจย พฒนา และนวตกรรม ทำ ใหผลการคดคนเทคโนโลยไมสญหายไป มการพฒนาตอยอดเทคโนโลยจากทผอนคดคนไว คลงขอมลสทธบตรจงเปนขมทรพยทางปญญาทมคามากมายมหาศาล
30
สทธ บตร คอ อะไร ตามพ ระ ราช บญญต สทธ บตร พ.ศ. 2522 ได ให คา นยาม ของ “สทธ บตร” (Patent) วา หมาย ถง “หนงสอ สาคญ ท ออก ให เพอ คมครอง การ ประดษฐ (Invention) หรอ การ ออกแบบ ผลตภณฑ (Product design)” สทธ บตร จง แบง ออก เปน 2 ประเภท
1 การ ประดษฐ (Invention) หมาย ถง การ คดคน หรอ คด ทา ขน อน เปน ผล ให ได มา ซง ผลตภณฑ หรอ กรรมวธ ใด ขน ใหม หรอ การก ระ ทา ใดๆ ท ทาให ด ขน เชน กลไก ของ กลอง ถาย รป เครองยนต ยา รกษา โรค หรอ การ คดคน กรรมวธ ใน การ ผลต สงของ ซง สามารถ นา ไป ใช ประโยชน ใน ทาง อตสาหกรรม เกษตรกรรม พาณช ยกร รม และ หตถกรรม ได เชน วธ การ ใน การ ผลต สนคา วธ การ ใน การ ถนอม พช ผก ผล ไม ไม ให เนา เสย เรว
สทธ บตร ประเภท น มอาย การ คมครอง 20 ป นบ ตงแต วน ท ยน ขอรบ สทธ บตร
2 การ ออกแบบ ผลตภณฑ (Product design) หมาย ถง การ ออกแบบ รป ราง ของ ผลตภณฑ หรอ องค ประกอบ ของ ลวดลาย หรอ ส ของ ผลตภณฑ อน ม ลกษณะ พเศษ สาหรบ ผลตภณฑ ซง สามารถ ใช เปน แบบ สาหรบ ผลตภณฑ อตสาหกรรม รวม ทง หตถกรรม ได เชน การ ออกแบบ แกว นา ให ม รป ราง เหมอน รองเทา
สทธ บตร ประเภท น มอาย การ คมครอง 10 ป นบ ตงแต วน ท ยน ขอรบ สทธ บตร
31ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
สทธบตรในประเทศไทย ป 2554
สทธบตรการประดษฐของคนไทย
แต ได รบ การ จด ทะเบยนรวมทง สน
2,153 รายการ
ยนขอสทธบตรการออกแบบผลตภณฑ 66%
คนไทย 2,513 รายการ
คนตางชาต 1,276 รายการ
ยนขอสทธบตรการประดษฐ 34%
คนไทย 856 รายการ คนตางชาต 1,128 รายการ
จดสทธบตรการออกแบบผลตภณฑ 58%
คนไทย 677 รายการ
คนตางชาต 576 รายการ
จดสทธบตรการประดษฐ 42%
คนไทย 49 รายการ
คนตางชาต 851 รายการ
ทงหมด 5,773 รายการ
สทธ บตร การ ประดษฐ สามารถ จาแนก ตาม การ จด จาแนก สทธ บตร ระหวาง ประเทศ (IPC) ของ องคการ ทรพยสน ทาง ปญญา โลก (The World Intellectual Property Orga-nization: WIPO) ได เปน 8 หมวด หลก คอ
1 สง จาเปน ใน การ ดารง ชวต ของ มนษย (Hu-man necessities) เชน เกษตรกรรม ปา ไม การ ลา สตว การ อบ ยาสบ เครอง นง หม
2 การ ดาเนน งาน การ ปฏบต งาน การขนสง (Performing; Operations; Transporting) เชน กระบวนการ ทาง ฟสกส หรอ เคม การ ทาความ สะอาด การ ตด การ พมพ งาน ศลปะ ตกแตง ยาน พาหนะ
3 เคม และ โลหะ วทยา (Chemistry; Met-allurgy) เชน อนทรย เคม อ น นท รย เคม การ บาบด นา แกว กระจก ซเมนต ชวเคม อตสาหกรรม ปโตรเลยม นามน พช หรอ สตว อตสาหกรรม นาตาล
4 สง ทอ และ กระดาษ (Textiles; Paper) เชน การ ปน ดาย การ ทอ การ ถก การ เยบ ปก ถก รอย การ ผลต กระดาษ
5 การ กอสราง อยาง ถาวร (Fixed con-structions) เชน การ สราง ถนน ราง รถไฟ สะพาน วศว กร รม ไฮ โดร ลก ทอ นา ทง บอ บาบด นา การ กอสราง การ ลอค กญแจ เครอง เจาะ เหมอง แร
6 วศวกรรม เครองกล การ ทาให เกด แสง สวาง การ ทาให เกด ความ รอน อาวธ ระเบด (Mechanical engineering; Lighting; Heat-ing; Weapons; Blasting) เชน เครองจกร กล เกยร การ จด เกบ-จาย กาซ และ ของเหลว
7 ฟสกส (Physics) เชน การ วด การ ทดสอบ อปกรณ ตรวจ สอบ การ สง สญญาณ จกษ อปกรณ ดนตร การ เกบ ขอมล
8 ไฟฟา (Electricity) เชน การ ผลต การ แปลง การ จาย พลงงาน ไฟฟา วงจร ไฟฟา
ทมา: กรมทรพยสนทางปญญา
32
อนดบ 1 เฟอรนเจอร
สทธบตรการออกแบบของคนไทย World Intellectual Property Organization: WIPO แบง สทธ บตร การ ออกแบบ ผลตภณฑ ออก เปน 32 ประเภท
แต หมวด ท คน ไทย ได รบ สทธ บตร มาก ทสด ใน ป 2554 ไดแก
อนดบ 1 สง จาเปน ใน การ ดารง ชวต ของ มนษย
อนดบ 2 หมวด วศวกรรม เครองกล
อนดบ 3 หมวด การ ดาเนน งาน การ ปฏบต งาน การขนสง
35%
22%
20%
23%17%
ใน การ ยน คาขอ รบ สทธ บตร การ ประดษฐ โดย คน ไทย ใน ป 2554 จานวน ทง สน 856 รายการ หมวด ท ม การ ยน คาขอ มาก ทสด คอ
อนดบ 1 สง จำ เปน ใน การ ดำ รง ชวต ของ มนษย
อนดบ 2 เคม และ โลหะ วทยา
หมวด สง ทอ และ กระดาษ ม การ ยน ขอ สทธ บตร นอย ทสด
24%
19%
1%
การไดรบสทธบตรการออกแบบผลตภณฑของคนไทย ในป 2554 ม 677 รายการ
9% 10%อนดบ 2 เครองมอและเครองโลหะ
8.5%อนดบ 3 หบหอ และ ภาชนะ สำ หรบ การ ขนสง หรอ การ ขน ยาย สนคา
ม การ ยน คาขอ รบ สทธ บตร การ ประดษฐ โดย คน ไทย ใน ป 2554 จานวน ทง สน 856 รายการ หมวด ท ม การ ยน คาขอ มาก ท สด คอ
อนดบ 1 ของใชในบาน
อนดบ 2 หบหอ และ ภาชนะ สำ หรบ การ ขนสง หรอ การ ขน ยาย สนคา
9%อนดบ 3 อาคารและอปกรณการกอสราง
ทมา: กรมทรพยสนทางปญญา
33ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
หนวย งาน ใด ยน คำ ขอ และ ได รบ สทธ บตร มาก ทสด ใน ป 2554 การ ยน คาขอ สทธ บตร โดย หนวย งาน ตางๆ ของ ประเทศไทย ม ทงหมด 2,022 รายการ และ ได รบ การ จด ทะเบยน สทธ บตร จานวน 413 รายการ รอย ละ 73 สวน ใหญ เปน สทธ บตร ท ยน คาขอ โดย นตบคคล ซง ม การ ยน คาขอ เปน สดสวน รอย ละ 73 และ ได รบ จด ทะเบยน เปน สดสวน รอย ละ 92 ของ จานวน ท ได รบ จด ทะเบยน ทงหมด รอง ลง มา ไดแก สถาบน การ ศกษา (ยน คาขอ รอย ละ 16 ได รบ จด ทะเบยน รอย ละ 6) ใน ขณะ ท หนวย งาน ของ รฐ ม จานวน การ ยน คาขอ และ ได รบ สทธ บตร นอย ทสด (ยน คาขอ รอย ละ 10 ได รบ จด ทะเบยน รอย ละ 1)
สหรฐอเมรกา แชมป สทธ บตร ใน การ ยน คาขอ รบ สทธ บตร กบ องคการ ทรพยสน ทาง ปญญา โลก (The World Intellectual Property Organiza-tion: WIPO) จาก รายงาน สถต การ ยน คาขอ รบ สทธ บตร ผาน ระบบ PCT จาแนก ตาม ประเทศ ผ ยน ของ องคการ ทรพยสน ทาง ปญญา โลก (The World Intellectual Property Orga-nization: WIPO)
ยนขอ2,002
หนวย งาน รฐ
หนวย งาน รฐ
สถาบน การ ศกษา
สถาบน การ ศกษา
ภาค เอกชน/นตบคคล
ภาค เอกชน/นตบคคล
212
327
1,483
6
26
328
ไดรบ413รวม
ทมา : กรมทรพยสนทางปญญา สบคนวนท 25 มถนายน 2555
ประเทศทมการยนคำ ขอสทธบตรสงสด 5 อนดบแรก ป 2554
ประเทศ ไทย อยอนดบท 43 มจานวนการยนคาขอสทธบตร
ของคนไทย 67 รายการ คดเปน 0.04%
ญปน 21.33%38,873 รายการ
เยอรมน 10.34%18,847 รายการ
จน 9%
16,402 รายการ
เกาหลใต 5.73%10,447 รายการ
สหรฐอเมรกา26.87%48,962 รายการ
หมายเหต: ตวเลข ท แสดง เปน สถต ผล รวม จานวน การ ยน จด สทธ บตร ระหวาง ประเทศ ใน ระบบ PCT จาก ประเทศ ท เปน ถน ท อย ของ ผ ยน คาขอ ทมา: (Source): WIPO Statistics Database, August 2012. PCT Yearly Review The International Patent System 2012
ไมม สทธ บตร เรา ยง ม ‘อน สทธ บตร’ อน สทธ บตร(Petty Patent)
หมาย ถง หนงสอ ท รฐ ออก ให เพอ
คมครอง การ ประดษฐ ท ม เทคนค ไม
สง มาก นก หรอ เปนการ ประดษฐ ท
ปรบปรง ขน จาก ของ เดม ท ม อย เลก
นอย และ ม ประโยชน ใชสอย มาก
ขน ซง สามารถ นา มา ประยกต ใช ใน
อตสาหกรรม หตถกรรม เกษตรกรรม
และ พาณช ยกร รม อน สทธ บตร มอาย
การ คมครอง เปน เวลา 6 ป และ สามารถ
ตอ อาย ได 2 ครง ครง ละ 2 ป รวม แลว
ไม เกน 10 ป
การ ยน ขอ อน สทธ บตร ใน
ประเทศไทย พบ วา ใน ชวง ป 2554
ม จานวน 1,342 รายการ (ป 2553
จานวน 1,328 รายการ) ใน จานวน น
เปนการ ยน ขอ โดย คน ไทย คด เปน รอย
ละ 92
ก า ร จ ด อน ส ท ธ บ ต ร ใ น
ประเทศไทย พบ วา ใน ป 2554 ม จานวน
อน สทธ บตร ท ได รบ การ จด ทะเบยน
จานวน 929 รายการ(ป 2553 จานวน
685 รายการ) ใน จานวน น เปน สถต การ
ได รบ การ จด ทะเบยน โดย คน ไทย คด
เปน รอย ละ 92
34
• สานกงาน สทธ บตร ญปน (Japan Patent Offi ce: JPO) รายงาน วา ป 2553 คน ไทย ยน คาขอ รบ สทธ บตร จานวน 9 รายการ (ป 2552 ม จานวน 13 รายการ) แบง เปน เปน สทธ บตร การ ประดษฐ 8 รายการ และ การ ออกแบบ 1 รายกา
• คน ไทย กได รบ การ จด ทะเบยน สทธ บตร 3 รายการ เทา กน กบ ป 2552 แบง เปน สทธ บตร การ ประดษฐ 2 รายการ และ การ ออกแบบ ผลตภณฑ 1 รายการ
ทมา : ขอมลจากกรมทรพยสนทางปญญา
• สานกงาน สทธ บตร สหรฐอเมรกา (The US Patent and Trademarks Offi ce: USPTO ) รายงาน วา ป 2554 คน ไทย ยน คาขอ รบ สทธ บตร ใน สหรฐอเมรกา จานวน รวม 127 รายการ เพม ขน จาก จาก ป 2553 รอย ละ 18
• ป 2554 คน ไทย ได รบ การ จด สทธ บตร ใน สหรฐอเมรกา จานวน 73 รายการ เพม ขน รอย ละ 22 เมอ เปรยบ เทยบ กบ ป 2553
• ส านกงาน สทธ บตร ย โ รป (European Patent Office: EPO) รายงาน วา ใน ป 2554 คน ไทย ยน คาขอ รบ สทธ บตร ใน สหภาพ ยโรป จานวน 7 รายการ และ ได รบ สทธ บตร 6 รายการ เพม ขน เมอ เปรยบ เทยบ กบ ป 2553 ซง ม จานวน การ ยน คาขอ รบ สทธ บตร 5 รายการ และ ได รบ สทธ บตร เพยง 1 รายการ
สทธ บตร ของ คน ไทย ใน ตาง แดน
จานวน คาขอ รบ สทธ บตร และ จานวน สทธ
บตร การ ประดษฐ ท ได รบ อนมต สาหรบ
ประเทศไทย ยง ม จานวน นอย และ สวน ใหญ
เปนการ ยน จด ทะเบยน โดย ชาว ตาง ชาต โดย
สทธ บตร ท คน ไทย ได รบ อนมต ม จานวน ไม ถง
รอย ละ 10
หนวย งาน ให ทน วจย จะ ตอง ม แนวทาง
ปฏบต ใน การ บรหาร จดการ ทรพยสน ทาง
ปญญา อยาง เปน เอกภาพ และ เรง สง เสรม
ให จานวน สทธ บตร ท เกด จาก การ วจย และ
พฒนา โดย คน ไทย เพม มาก ขน พรอม ปฏรป
ระบบ การ ให บรการ จด ทะเบยน ทรพยสน ทาง
ปญญา ให ม ประสทธภาพ รวดเรว ได มาตรฐาน
สากล เพอ ลด ปญหา การ จด ทะเบยน ลาชา
และ เปน โครงสราง พน ฐาน ท สาคญ ใน การ
รองรบ ปรมาณ งาน วจย ท อาจ นา เขา ส ระบบ
การ คมครอง ทรพยสน ทาง ปญญา เพม ขน
นอกจาก น ควร สง เสรม ให ม การนา ผล
งาน วจย ไป ประยกต ใช ให เกด มลคา ทง ใน เชง
พาณชย และ เชง สาธารณประโยชน มาก ขน ใน
รป แบบ ท สามารถ ดงดด ความ สนใจ จาก ภาค
เอกชน ให ลงทน วจย และ พฒนา มาก ขน ตลอด
จน ตอง ม การ พฒนา ศกยภาพ ใน การ บรหาร
จดการ ทรพยสน ทาง ปญญา ให แก บคลากร
ทงหมด น จะ ชวย เสรม สราง ขด ความ
สามารถ ใน การ แขงขน ให ภาค อตสาหกรรม
ทง ภาค การ ผลต และ ภาค บรการ ซง นา ไป ส
การ เพม ขด ความ สามารถ ใน การ แขงขน ของ
ประเทศ อยาง ยงยน ตอ ไป
สรป
35ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
Scientific &Technological Publications
ดชน ประเทศไทย
บท ท
6ผลงานตพมพดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ผล งาน ต พมพ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย (Scientific
and Technological [S&T] Publications) เปน
ผลลพธ อยาง หนง จาก การ ศกษา คนควา การ ทำ วจย และ พฒนา
เปน แหลงขอมล ความ ร ท นา เชอ ถอ สามารถ นำ ไป อางอง และ
ตอย อด ได
นอกจาก นน ยง ถอ เปน ดชน ช วด ระดบ ความ แขงแกรง ใน
การ ทำ วจย และ พฒนา ของ นก วจย รวม ทง สะทอน ถง ความ รวม
มอ ดาน การ วจย และ พฒนา ระหวาง สถาบน ตางๆ ทง ใน และ ตาง
ประเทศ
หวขอ ของ ผล งาน ต พมพ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย
สามารถ สะทอน ถง ความ สนใจ และ ศกยภาพ ความ เขม แขง ดาน
การ วจย และ พฒนา ของ นก วจย แตละ ประเทศ บาง ครง ยง แสดง
ให เหน ดวย วา ประเดน สำ คญ ระดบ ชาต หรอ แมแต ระดบ โลก บาง
เรอง กำ ลง ถก มอง ขาม ไป
36
ประเดนทโลกมองขามจำ นวนผปวยดวยโรคทถกมองขามและจำ นวนผลงานตพมพทวโลก ป 2535-2554
194,418
346 MillionAfflicted
34 MillionAfflicted 120 Million
Afflicted
~1 BillionAfflicted
Research Papers 154,562Research Papers
10,770Research Papers
1,858Research Papers
เบาหวาน เอชไอว/เอดส โรคเทาชาง โรคพยาธลำไส
หวขอ งาน วจย เกยว กบ โรค จาก พยาธ ลาไส และ โรค เทา ชาง ยง เปน หวขอ ท ได รบ ความ สนใจ ใน การ วจย และ ต พมพ ผล งาน นอย โดย ม ผล งาน ต พมพ ทว โลก เพยง 10,770 และ 1,858 บทความ ตาม ลาดบ ทง ท ม สถต ผ ปวย ดวย โรค พยาธ ลาไส 1,000 ลาน คน และ ปวย ดวย โรค เทา ชาง 120 ลาน คน
โรค ท ถก มอง ขาม ดง กลาว สง ผลก ระ ทบ ตอ คณภาพ ชวต ของ ประชน อยาง มาก โดย เฉพาะ ประชาชน ใน ประเทศ กาลง พฒนา ซง ขอมล ดง กลาว สามารถ ช วด ให ผ กาหนด นโยบาย ตระหนก ถง ความ สาคญ ของ สขภาพ และ ความ เหลอม ลา ของ ประชาชน ได เปน อยาง ด
ทมา: Thomson Reuters Web of Knowledge
ผล งาน ต พมพ ดาน S&T ใน ไทย
7% 6.2%
15.5%
20.8%
0.55
0.54
0.65
2547
2550
2554
2547-2550 2550-2554
สดสวนจำ นวนครงของบทความทถกอางองตอจำ นวนบทความ S&T ทงหมด จากศนยดชนการอางองวารสารไทย ป 2547-2554
ทมา : สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.)
Proportion of time cited to total publications
%Avg. growth of total S&T publications
%Avg. growth of time cited
ขอมล จาก ศนย ดชน การ อางอง วารสาร ไทย (Thai-Journal Citation Index Center: TCI) ระหวาง ป 2550 - 2554 จะ เหน วา ประเทศไทย ม ผล งาน ต พมพ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ใน วารสาร วชาการ ภายใน ประเทศ เพม ขน 15.5% และ จานวน ครง ท ได รบ การ อางอง เพม ขน 20.8%
ขณะ ท ชวง ป 2547 - 2550 ม ผล งาน ต พมพ ดาน ดง กลาว ใน วารสาร วชาการ ภายใน ประเทศ เพม ขน 7% และ จานวน ครง ท ได รบ การ อางอง เพม ขน 6.2%
ศนย ดชน การ อางอง วารสาร ไทย (Thai-Journal
Citation Index Center : TCI) จด ตง ขน โดย สานกงาน
กองทน สนบสนน การ วจย (สกว.) รวม กบ
มหาวทยาลย เทคโนโลย พระจอมเกลา ธนบร
(มจธ.) เพอ จด เกบ ขอมล ผล งาน ต พมพ ดาน
วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ใน วารสาร วชาการ
ภายใน ประเทศ โดย ทาการ เกบ ขอมล ยอน หลง
ตงแต ป 2539 เปนตน มา ทงน ม จานวน วารสาร
ไทย ใน สาขา วชา วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ใน
ป 2554 รวม ทง สน 235 รายการ
37ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
ฐาน ขอมล Science Citation Index Expanded (SCI-EX-PANDED) เปน แหลง รวม ผล งาน ต พมพ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย
ใน วารสาร วชาการ ตาง ประเทศ ซง ศนย บรการ ความ ร ทาง วทยาศาสตร และ
เทคโนโลย สานกงาน พฒนา วทยาศาสตร และ เทคโนโลย แหง ชาต (สวทช.)
เปน สมาชก ของ ฐาน ขอมล
เมอ พจารณา สดสวน ของ จานวน ครง ท ได รบ การ อางอง ตอ จานวน บทความ ท ต พมพ ใน ป 2554 วารสาร วชาการ ภายใน ประเทศ ได รบ การ อางอง จานวน 0.65 ครง/บทความ ขณะ ท เมอ ป 2550 ได รบ การ อางอง จานวน 0.54 ครง/บทความ แสดง ให เหน แนว โนม ของ การ อางอง วารสาร ทาง วชาการ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ท เพม สง ขน
ภาพรวมผลงานตพมพดาน S&T
ขอมล ผล งาน ต พมพ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ของ ประเทศไทย ใน วารสาร วชาการ ตาง ประเทศ จาก ฐาน ขอมล SCI-EXPANDED ป 2554 นก วจย ไทย ม ผล งาน ต พมพ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย จานวน 6,549 บทความ เพม ขน จาก ป กอน หนา 6.5%
จะ เหน วา ประเทศไทย อตราการเพมขนของ ผล งาน ต พมพ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย ลด ลงอยางตอเนอง นบตงแตป 2550 เปนตนไป
ทมา: Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED)ประมวลผล: สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
Growth37.1%
Growth22.9%
Growth10.1%
Growth7.8% Growth
6.5%
2549
2550
2551
2552
2553
2554
3,075
4,215
5,1825,705
6,1496,549
38
4,13
18,
980
40,0
14
25,4
01
91,9
67
100,
000
5,70
5
2,29
1,00
0จำ
นวนบ
คลาก
รดา
นวจย
และพ
ฒนา
2
(คน)
สดสว
นบคล
ากร
ดานก
ารวจ
ยและ
พฒนา
ตอ 1
บทค
วาม
ผลงา
นตพม
พ1
(ชน)
มาเลเ
ซยสง
คโปร
เก
าหลใ
ตไต
หวน
ญปน
ไทย
จน
294,
440
196,
890
882,
740
15,2
22
3.7
4 .0
7.4
7.8
9.6
10.0
22.9
35,9
0057
,220
ทมา
: 1.
Tho
mso
n Re
uter
s W
eb o
f Kno
wledg
e; W
eb o
f Scien
ce®,
2. IM
D W
orld
Com
petit
ivene
ss Y
earb
ook
2011
Scienc
e Cita
tion
Inde
x Ex
pand
ed (S
CI-E
XPAN
DED
), da
ta s
et 2
008
(Kor
ea, T
aiw
an a
nd J
apan
)คา
นวณ
โดย สา
นกง
านคณ
ะกรรมก
ารนโยบาย
วทยา
ศาสต
ร เทคโนโลยแ
ละนวต
กรรม
แหงช
าต(สวท
น.)
สดสว
นบคล
ากรด
านกา
รวจย
และพ
ฒนา
ตอ 1
บทค
วาม
39ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
Chemistry
Ratio oftime cited
per publication
753
671
423411
370345
294 294 285 276
0.67
Engineering
0.41
Phamacology& pharmacy
0.72
Materialsscience
0.54
Physics
0.45
Infectiousdiseases
0.78
Biochemistry& molecular
biology
0.74
Public environmenttaloccupational
health
0.29
Food sciencetechnology
0.64
Biotechnologyapplied
microbiology
0.73
ใน ป 2554 สาขา เคม เปน สาขา ท ม การ ต พมพ ผล งาน วจย มาก ทสด ของ ประเทศ โดย ม ผล งาน ต พมพ ทง สน 753 บทความ รอง ลง มา ไดแก สาขา วศวกรรมศาสตร ม จานวน ผล งาน ต พมพ 671 บทความ และ สาขา เภสชวทยา และ เภสชศาสตร ม จานวน ผล งาน ต พมพ 423 บทความ ตาม ลาดบ
สาหรบ สาขา ท ม สดสวน จานวน ครง ท ได รบ การ อางอง ตอ บทความ สงสด 3 ลาดบ แรก ไดแก สาขา โรค ตด เชอ ม จานวน การ อางอง 0.78 ครง/บทความ ตาม มา ดวย สาขา ชวเคม และ อณ ชววทยา จานวน การ อางอง 0.74 ครง/บทความ และ สาขา เทคโนโลย ชวภาพ ดาน จล ชววทยา ประยกต จานวน การ อางอง 0.73 ครง/บทความ
ทมา : Thomson Reuters Web of Knowledge; Web of Science®, Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED)ประมวลผล: สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)
10 สาขาวชาทมศกยภาพ
40
ขอมล จาก ศนย ดชน การ อางอง วารสาร ไทย (TCI) แสดง ให เหน วา ใน ป 2554 ม
การนา ผล งาน ต พมพ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย จาก วารสาร วชาการ ภายใน
ประเทศ ไป ใช อางอง 0.65 ครง/บทความ เพม ขน จาก ป 2550 ท ได รบ การ อางอง
0.54 ครง/บทความ
ขณะ ท วารสาร วชาการ ใน ตาง ประเทศ จาก ฐาน ขอมล Science Citation Index
Expanded (SCI-EXPANDED) พบ วา ม ปรมาณ การ ต พมพ บทความ วชาการ เพม ขน
โดย ป 2554 ม การ ต พมพ บทความ ดาน วทยาศาสตร และ เทคโนโลย จานวน 6,549
บทความ เพม ขน จาก ป กอน หนา รอย ละ 6.5
สาหรบ สาขา วชา ท ประเทศไทย ม ความ เขม แขง ดาน ผล งาน ต พมพ มาก ทสด คอ
สาขา เคม โดย ม บทความ ดาน น ทง สน 753 บทความ สวน สาขา ท ได รบ การ อางอง
ตอ บทความ สงสด คอ สาขา โรค ตด เชอ ม การ อางอง 0.78 ครง ตอ บทความ
สรป
41ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
Information & Communication Technology
ดชน ประเทศไทย
บท ท
7ศกยภาพไอซทไทย
พลา น ภาพ ของ เทคโนโลย สารสนเทศ และ การ สอสาร (Infor-mation and Communication Technology: ICT) ใน ปจจบน ได ทลาย กำ แพง พรมแดน ของ โลก ไป แลว อยาง สน เชง ทำ ให โลก ทง ใบ ถก ยอ ไว เพยง แค ปลาย นว และ กลาย เปน ปจจย สำ คญ ใน ชวต ประจำ วน ของ มนษย ยค ดจตอล ไป แลว ลอง มา สำ รวจ กน ด วา ศกยภาพ ของ ประเทศไทย ใน การ พฒนา และ ใช ประโยชน จาก ICT ใน ดาน ตางๆ เมอ เทยบ กบ กลม ประเทศ อาเซยน แลว...ไทย จะ ส ไหว หรอ ไม
42
นยาม ICT คา วา ICT ท เรา คน ห กน นน หมาย ถง
เทคโนโลย ท เกยวของ กบ ขาวสาร ขอมล และ การ สอสาร นบ ตงแต การ สราง การนา มา วเคราะห ประมวล ผล การ รบ และ สง ขอมล การ จด เกบ และ การนา ไป ใช งาน ใหม ผาน อปกรณ เครอง มอ ท เกยวของ หลาย ประเภท ทง แบบ ม สาย และ ไร สาย เชน โทรศพท พน ฐาน (โทรศพท บาน) โทรศพท เคลอนท คอมพวเตอร และ อนเทอรเนต ซง เปน เครอ ขาย สมอง กล ขนาด ยกษ ท เชอม ตอ กน ทว โลก
ICT สำ คญแคไหนหากมการใชประโยชนจาก ICT อยาง
เหมาะสม จะมผลตอการพฒนาประเทศไปสสงคมฐานความร ชวยใหเกดการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน ลดชองวางทางการศกษา เพมขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ ตลอดจนการขยายการใหบรการสาธารณะตางๆ ของรฐไดอยางทวถงยงขน
มอ ถอ มา แรง แซง โทรศพท บาน
การ เขา ถง และ การ ใช เทคโนโลย สารสนเทศ ของ ประชากร ไทย ม แนว
โนม เพม ขน อยาง ตอ เนอง โดย ใน ป 2549 ม จานวน เลข หมาย โทรศพท พน
ฐาน เปด ใช งาน รวม 6.7 ลาน เลข หมาย จนถง ป 2551 การ ใช งาน เรม อย
ใน ภาวะ อม ตว กอน จะ คอยๆ ลด ลง จนถง ป 2553 เหลอ จานวน เลข หมาย
โทรศพท พน ฐาน ท เปด ใช งาน อย เพยง 6.4 ลาน เลข หมาย หรอ คด เปน สดสวน
10 เลข หมาย ตอ ประชากร 100 คน เนองจาก การ เขา มา แทนท ของ โทรศพท
เคลอนท ซง ม ความ สะดวก สบาย และ ม ความ หลาก หลาย มาก ขน รวม ถง
ราคา คา บรการ ท ม แนว โนม ตา ลง
1 โทรคมนาคม
2549 2550 2551 2552 2553 2554
10
20
30
40
50
60
70
80
90
10
0
ล านเลขหมาย
11
08
009
001
000
000000001
01
01
114
0005
006
0007
00888888888
แนวโนมการใชโทรศพทพนฐานและโทรศพทเคลอนทในประเทศไทย
ทมา: 1. TOT Public Company Limited 2. สานกงานสถตแหงชาต
43ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
ความ เหลอม ลำ ใน โลก ดจทล แม จานวน เลข หมาย โทรศพท เคลอนท จะ ม มากกวา จานวน ประชากร
ซง ด เหมอน วา แทบ ทก คน จะ สามารถ ใช ประโยชน จาก ทรพยากร โทรคมนาคม
ได อยาง ทว ถง แต ใน ความ เปน จรง แลว ประเทศไทย ยง คง ประสบ ปญหา ความ
เหลอม ลา และ ความ ไม เทา เทยม ใน การ เขา ถง เทคโนโลย สารสนเทศ และ การ
สอสาร อย มาก ผ ท เขา ถง เทคโนโลย สารสนเทศ และ การ สอสาร สวน ใหญ ยง
กระจก ตว อย เฉพาะ ใน เขต เมอง โดย เฉพาะ กรงเทพฯ และ ปรมณฑล
ป 2554 ใน พนท กรงเทพฯ ม ผ ใช โทรศพท
เคลอนท เปน สดสวน สง ทสด คอ รอย ละ 79.6
ของ จานวน ประชากร ใน พนท รอง ลง มา คอ ภาค
กลาง รอย ละ 70.8 ตาม มา ดวย ภาค เหนอ รอย
ละ 66.1 และ ภาค ใต รอย ละ 62.6 สวน ภมภาค
ท ม สดสวน ของ ผ ใช โทรศพท เคลอนท ตา ทสด คอ
ภาค ตะวนออก เฉยง เหนอ รอย ละ 61
จาก ขอมล ใน ป 2553 ม จานวน ผ ลง ทะเบยน
ใช โทรศพท เคลอนท 71.7 ลาน เลข หมาย คด
เปน สดสวน 106.6 เลข หมาย ตอ ประชากร 100
คน ตอ มา ใน ป 2554 ม จานวน ผ ลง ทะเบยน ใช
โทรศพท เคลอนท เพม ขน เปน 77.6 ลาน เลข
หมาย หรอ คด เปน สดสวน 114.8 ลาน เลข
หมาย ตอ ประชากร 100 คน
มโทรศพทบาน
10เลขหมาย
แตมเบอรโทรศพทมอถอ
ป 2553 คนไทย 100 คน
106 เลขหมาย
ลาสดป 2555 จานวนเลขหมายโทรศพทเคลอนทในประเทศไทยยงคงมแนวโนมเพมสงขน หากนบเฉพาะผใหบรการหลก 3 รายใหญ คอ เอไอเอส ดแทค และทร มจานวนทงสน 81.68 ลานเลขหมาย
จะ เหน ได วา โทรศพท เคลอนท ได กลาย เปน สวน หนง ใน ชวต ประจา วน ของ คน ยค ปจจบน สาเหต หลก เปน ผล มา จาก การ เปลยนแปลง รป แบบ ของ การ สอสาร มา เปนการ สอสาร แบบ ดจตอล ทาให ผคน สามารถ เชอม ตอ อนเทอรเนต ผาน โทรศพท เคลอนท เพอ รบ ชม รายการ โทรทศน/วทย เวบไซต หรอ ใช แอพ พล เคชน เพอ วตถประสงค ตางๆ ทง รบ-สง ขอความ สนทนา ตลอด จน รบ-สง อเมล ได ทก ท ทก เวลา
จานวนผใชบรการโทรศพทเคลอนทป 2555 (เฉพาะผใหบรการหลก 3 รายใหญ)
AIS
35.3
True
21
Dtac
23.8
e
cc
8.88
AAAAAAAA
3333333
รวมผใชบรการโทรศพทเคลอนท
80.1 ลานเลขหมาย
หมายเหต : ขอมล ณ วนท 10 กนยายน 2555 ทมา : สานกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.)
79.6%
61%
70.8%
66.1%
62.6%
กรงเทพฯ
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ภาคกลาง
ภาคเหนอ
ภาคใต
สดสวนผใช โทรศพทเคลอนทตอประชากรทงหมดในแตละภาค
ทมา: สานกงานสถตแหงชาต
44
ทมา: สานกงานสถตแหงชาต
ทมา : 1. สหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ, Key 2000-2011 country data (http://www.itu.int/ITU-D/ict/statistics/) 2. สานกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.)
อนดบ โทร คมฯไทย ใน อาเซยน เมอ เปรยบ เทยบ การ ใช โทรศพท
เคลอนท ของ ประเทศไทย กบ ประเทศ ใน
กลม อาเซยน พบ วา ใน ป 2554 ประเทศ
สงคโปร ม สดสวน ของ การ จด ทะเบยน
ใช บรการ โทรศพท เคลอนท ตอ จานวน
ประชากร มาก ทสด คอ 149.5 เลข หมาย ตอ
ประชากร 100 คน รอง ลง มา คอ เวยดนาม
(143.4 เลข หมาย) มาเลเซย (127 เลข
หมาย) และ ลาดบ ท 4 คอ ประเทศไทย
(114.8 เลข หมาย)
ขณะ เดยวกน เมอ เปรยบ เทยบ กบ
ประเทศ ใน กลม ASEAN+6 ประเทศไทย
ก ยง คง อย ใน อนดบ ท 4 ซง ถอวา อย ใน
ระดบ คอน ขาง สง อก ทง ยง เปน สดสวน
ท ใกล เคยง กบ คา เฉลย ของ กลม ประเทศ
พฒนา แลว ซง อย ท 122.3 เลข หมาย ตอ
ประชากร 100 คน
จำ นวนเลขหมายโทรศพทเคลอนทตอจำ นวนประชากร 100 คน เปรยบเทยบระหวางไทยกบประเทศในกลม ASEAN+6 ป 2554
0 30 60 90 120 150
ทวโลก
ประเทศกำลงพฒนา
ประเทศพฒนาแลว
บรไน
กมพชา
อนโดนเซย
ลาว
มาเลเซย
พมา
ฟลปปนส
สงคโปร
ไทย
เวยดนาม
ออสเตรเลย
จนอนเดย
ญปนเกาหลใต
นวซแลนด
ASEA
NAS
EAN+
6
คนกรงใชคอมพวเตอรมากกวาคนภธร2 คอมพวเตอร
จำ นวนเครอง คอมพวเตอร ตอ 100 ครวเรอนในแตละภาค
87.7
41.6
58.2
45.2
32.5
กรงเทพฯ
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ภาคกลาง
ภาคเหนอ
ภาคใต
ขอมล ของ สานกงาน สถต แหง ชาต ป 2554 ม การ สารวจ จานวน เครอง
คอมพวเตอร ท ใช ใน ระดบ ครว เรอน พบ วา ใน เขต กรงเทพฯ ม เครอง
คอมพวเตอร มาก ทสด (87.7 เครอง ตอ 100 ครว เรอน) รอง ลง มา คอ ภาค
กลาง และ ปรมณฑล (58.2 เครอง ตอ 100 ครว เรอน) ภาค เหนอ (45.2 เครอง
ตอ 100 ครว เรอน) ภาค ตะวน ออก เฉยง เหนอ (41.6 เครอง ตอ 100 ครว
เรอน) และ ภาค ใต นอย ทสด (32.5 เครอง ตอ 100 ครว เรอน) สะทอน ให เหน
วา ผ ท เขา ถง การ ใช งาน คอมพวเตอร สวน ใหญ อย ใน พนท กรงเทพฯ มากกวา
ตาง จงหวด อยาง เหน ได ชด
45ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
2550 2551 2552 2553 2554
10
20
30
40
50
สดสวนผใชคอมพวเตอร จำ แนกตามภมภาค (ป 2550-2554)
ทมา: สานกงาน สถต แหง ชาต, สารวจ การ ม การ ใช เทคโนโลย สารสนเทศ และ การ สอสาร ใน ครว เรอน พ.ศ. 2554
แม ใน ภาพ รวม ประเทศไทย จะ ม การ เขา ถง และ
การ ใช เทคโนโลย สารสนเทศ และ การ สอสาร
เพม ขน โดย เมอ เปรยบ เทยบ กบ ประเทศ ใน
กลม อาเซยน พบ วา การ ใช งาน โทรศพท พน
ฐาน โทรศพท เคลอนท และ คอมพวเตอร ของ
ประเทศไทย อย ใน ระดบ ปาน กลาง แต เมอ
สารวจ ใน เรอง การ ใช อนเทอรเนต ของ คน ไทย
ยง ถอวา คอน ขาง ตา และ ใน แตละ ป ม อตรา ผ
ใช อนเทอรเนต เพม ขน เพยง เลก นอย สะทอน
ได วาการ ใช งาน อนเทอรเนต ของ คน ไทย ยง
ไม ทว ถง
การเขาถงอนเทอรเนต3 อนเทอรเนต
ใน ป 2554 จานวน ครว เรอน
ทว ประเทศ 19.8 ลาน ครว เรอน
แต ม การ ใช อนเทอรเนตเพยง 2.7 ลาน ครว เรอน หรอ 13.4%
ทมา: สานกงานสถตแหงชาต
ขณะ เดยวกน เมอ สารวจ ผ ใช คอมพวเตอร ทว ประเทศ ใน ป 2554 ม จานวน 19.9 ลาน คน (รอย
ละ 32 ของ ประชากร อาย 6 ป ขน ไป) และ เมอ จาแนก ตาม ภมภาค พบ วา ใน กรงเทพฯ ม สดสวน ผ ใช
คอมพวเตอร มาก ทสด (48.2 ของ จานวน ประชากร ใน พนท) รอง ลง มา คอ ภาค กลาง และ ปรมณฑล
(รอย ละ 32.2) ภาค เหนอ (รอย ละ 30.6) ภาค ใต (รอย ละ 30) และ ภาค ตะวน ออก เฉยง เหนอ ม สดสวน
ตา ทสด (รอย ละ 28.4)
46
สดสวนผใช อนเทอรเนตตอประชากรทงหมดในแตละภาค
40.6%
20.3%
23.1%
23.1%
21%
กรงเทพฯ
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ภาคกลาง
ภาคเหนอ
ภาคใต
ทมา: สานกงานสถตแหงชาต
เมอ พจารณา จานวน ผ ใช อนเทอรเนต
โดย จาแนก ตาม ภมภาค พบ วา ป 2554
กรงเทพฯ ม สดสวน ผ ใช อนเทอรเนต มาก ทสด
คอ 2.6 ลาน คน (รอย ละ 40.6 ของ ประชากร
ใน พนท) รอง ลง มา คอ ภาค กลาง และ ภาค เหนอ
ม สดสวน เทา กน คอ 3.5 ลาน คน และ 2.6 ลาน
คน ตาม ลาดบ (รอย ละ 23.1 ของ ประชากร ใน
พนท) ภาค ใต 1.8 ลาน คน (รอย ละ 21 ของ
ประชากร ใน พนท) สวน ภาค ตะวน ออก เฉยง
เหนอ ยง คง ม สดสวน ตา ทสด เชน เดม คอ 4.3
ลาน คน (รอย ละ 20.3 ของ ประชากร ใน พนท)
ซง สะทอน ให เหน ถง ปญหา ความ เหลอม ลา
ใน การ เขา ถง เทคโนโลย สารสนเทศ และ การ
สอสาร เนองจาก ผ ใช อนเทอรเนต สวน ใหญ
ยง คง กระจก ตว อย ใน เขต ท ม ความ เจรญ ทาง
เทคโนโลย
จำ นวนผใชอนเทอรเนตของไทยกบอาเซยน
0 20 40 60 80
ทวโลก
ระเทศพฒนาแลว
ฟลปปนส
สงคโปร
ไทย
เวยดนาม
ออสเตรเลยจน
ญปน
เกาหลใต
นวซแลนด
พมา
กมพชา
บรไน
ะเทศกำลงพฒนา
อนโดนเซยลาว
มาเลเซย
อนเดย
ASEA
NAS
EAN+
6
เมอ เปรยบ เทยบ จานวน ผ ใช อนเทอรเนต ของ
ประเทศไทย กบ ประเทศ ใน กลม อาเซยน พบ วา ใน ป
2553 สงคโปร เปน ประเทศ ท ม สดสวน ผ ใช อนเทอรเนต
ตอ จานวน ประชากร สง ทสด (รอย ละ 71.0) ตาม มา ดวย
มาเลเซย (รอย ละ 56.3) บรไน (รอย ละ 53.0) เวยดนาม
(รอย ละ 30.7) ฟลปปนส (รอย ละ 25.0) และ ลาดบ ท 6
คอ ประเทศไทย (รอย ละ 22.4) และ หาก เปรยบ เทยบ กบ
ประเทศ ใน กลม ASEAN+6 แลว ประเทศไทย จะ ตก ไป
อย ใน ลาดบ ท 11 ซง เปน สดสวน ท คอน ขาง ตา เมอ เทยบ
กบ ประเทศ ใน กลม อาเซยน ดวย กน โดย สดสวน ของ
ประเทศไทย สง กวา คา เฉลย ของ ประเทศ กาลง พฒนา
(รอย ละ 21) เลก นอย แต ยง ตา กวา คา เฉลย ของ โลก
(รอย ละ 29.2)
ทมา : 1. สหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ, Key 2000-2011 country data (http://www.itu.int/ITU-D/ict/statistics/) 2. สานกงานสถตแหงชาต
47ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
สรป
โดย ภาพ รวม การ ใช เทคโนโลย สารสนเทศ และ การ สอสาร ของ คน ไทย ม แนว โนม เพม ขน ทก
ป แต ความ ทาทาย คอ การ แก ปญหา ความ เหลอม ลา ใน การ เขา ถง การ ใช งาน ใน แตละ พนท
ซง สวน มาก ยง กระจก ตว อย ใน เขต เมอง ใหญ ทง การ ใช งาน โทรศพท เคลอนท คอมพวเตอร
และ อนเทอรเนต
ขอมล จาก ดชน ช วด ความ พรอม ของ เครอ ขาย ดาน เทคโนโลย สารสนเทศ และ การ
สอสาร (Networked Readiness Index: NRI) จด ทา โดย World Economic Forum
(WEF) เพอ จด อนดบ ความ สามารถ ของ 142 ประเทศ ทว โลก เมอ ป 2554 ผล ปรากฏ วา
อนดบ ของ ประเทศไทย ม แนว โนม ถดถอย ลง ไป เรอยๆ อยาง เหน ได ชด เมอ เทยบ กบ ประเทศ
ใน กลม อาเซยน
หาก สถานการณ ดาน ICT ของ ประเทศไทย ยง ดารง อย เชน น ตอ ไป โดย ไมม การ
พฒนา ศกยภาพ หรอ ขยาย โครงสราง พน ฐาน ให ครอบคลม ทว ถง ยอม เปน อปสรรค ตอ การ
เปลยน ผาน ประเทศ ไป ส สงคม ฐาน ความ ร หรอ สงคม ขอมล ขาวสาร และ สง ผลก ระ ทบ ตอ
ขด ความ สามารถ ใน การ แขงขน บน เวท โลก อยาง แนนอน
ดง นน ภาค รฐ ควร เรง พฒนา และ ยก ระดบ ความ สามารถ ดาน เทคโนโลย สารสนเทศ
และ การ สอสาร เพม โอกาส ทางการ ศกษา และ การ เรยน ร แก ประชาชน เพม ความ แขงแกรง
ให แก ภาค อตสาหกรรม ลด ชอง วาง ระหวาง เมอง กบ ชนบท กระจาย ความ เจรญ ให ลง ลก ถง
ระดบ ราก หญา เพอ ให ประเทศไทย กาว เขา ส สงคม เศรษฐกจ ฐาน ความ ร อยาง แทจรง
48
รายนามคณะทำ งาน จดทำ หนงสอศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?
คณะทปรกษาดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน
ทปรกษาอธการบด มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร
ดร.ญาดา มกดาพทกษ
รองเลขาธการ รกษาการแทนเลขาธการสานกงานคณะกรรมการ
นโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต
ดร.สมชาย ฉตรรตนา
รองเลขาธการสานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตรเทคโนโลย
และนวตกรรมแหงชาต
คณะผจดทำ นางสาวสรพร พทยโสภณ
ผอานวยการฝายวจยและการจดการนโยบาย 5
นายธเนศ มหทธนาลย
ผเชยวชาญนโยบาย
ดร.ชนาวธ ชนะประยร
นกวจยนโยบายอาวโส
นายสนธ นราเขมอนนต
นกวจยนโยบายอาวโส
นายนนทวฒน มะกรดอนทร
นกวจยนโยบายอาวโส
สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร
เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต
319 อาคารจตรสจามจร ชน 14 ถนนพญาไท แขวงปทมวน
เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330
โทรศพท: 0 2160 5432 ตอ 551-556
โทรสาร: 0 2160 5438
National Science Technology and Innovation Policy Offi ce
319 Chamchuri Square Building, 14th Fl., Phayathai Rd.,
Patumwan, Bangkok 10330
tel: 0 2160 5432 ext. 551-556
fax: 0 2160 5438
e-mail: [email protected]
website: http://www.sti.or.th
ศกยภาพวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทยอยตรงไหน?ISBN : 978-616-329-020-5
พมพครงท 1
จานวน 1,000 เลม
มถนายน 2556
ดำ เนนการผลตโดยเปนไท พบลชชง
tel: 0 2736 9918
fax: 0 2736 8891
e-mail: [email protected]
website: waymagazine.org