Մայիս 28, 1918 may 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու...

37
Յարութիւն Մըսրլեան (2013)

Upload: others

Post on 09-Jun-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Յարութիւն Մըսրլեան (2013)

Page 2: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

ԱՄՆ-ի ամեն մէկ նահանգ ունի իւրայատուկ կրթական ծրագիր մը իր նախակրթարանի աշակերտութեան համար

Ի՞նչ կը սորվեցնեն

Մանկավարժական (pedagogic) ինչպիսի՞ ձեւերով կամ մօտեցումներով կը սորվեցնեն

Ասոնցմէ որո՞նք յարմար կամ պատշաճ են մեր դպրոցներուն համար

Page 3: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Ի՞նչ է քարտէսը...

Բանանք երկրի մը քարտէսը եւ հարցնենք

“Ինչո՞ւ եւ որո՞ւն համար պատրաստուած է այս քարտէսը...”

Page 4: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

‣ Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու

‣ Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

‣ Երկրին քաղաքներուն, լիճերուն, լեռներուն, գետերուն եւ ...այլ բաներու ո՞ւր ըլլալը ցոյց տալու

‣ Պատմական եղելութիւններու վայրե՞րը մատնանշելու

‣ Պատմական իրադարձութիւններ ե՞րբ կամ ո՞ր դարուն պատահած ըլլալը գիտնալու

‣ Թէ՝ վերոյիշեալ ...ԲՈԼՈՐԸ

Page 5: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Ժողովուրդի մը պատմութիւնն ու երկիրը զիրար կապողը, զիրար միացնողը ա՛յդ երկրին քարտէսն է

Քարտէսի միջոցաւ կարելի է երկրին ծանօթանալ

Քարտէսի միջոցաւ կարելի է երկրին ու անոր ժողովուրդին պատմութիւնը սորվիլ ...

Եւ անշուշտ՝ ա՛յդ պատմութիւնը կարելի է սորվեցնե՜լ նաեւ ուրիշներուն

Քարտէսը, ուրիշ խօսքով, պորտակապն է այս երկուքին

Page 6: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Երբ ուսուցման մակարդակ կ’ըսենք, անհրաժեշտ է նկատի առնել հետեւեալ երկու կէտերը

1. Կարեւոր է նախ ճշդել թէ պատմութիւնը որո՞ւն է որ

կը փորձենք սորվեցնել (տարիքը աշակերտին) 2. Ըմբռնել տարբերութիւնը դաս տալու

պատրաստակամութիւնը (willingness) ունեցող ուսուցուչին եւ դաս տալու պատրաստութիւնը (qualification) ունեցող ուսուցիչին միջեւ

Page 7: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Մանկապարտէզէն մինչեւ նախակրթական դասարաններու աշակերտութիւն ունինք

Ունինք աշակերտներու տարիքի հարց

Ունինք աշակերտներու մակարդակը համադրելու հարց

Ունինք աշակերտին հայախօս կամ անգլիախօս ըլլալու հարց

Ունինք ուսուցիչներու պակասի հարց

Ունինք նաեւ, ուսուցիչներու մակարդակը շարունակաբար բարելաւելու եւ արդիականացնելու հարց

Page 8: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Երկլեզու եւ գունաւոր քարտէսներով ու պատկերներով նկարազարդարուած այս Ատլասը պատրաստուած է յատկապէս

• Ուսուցիչներու համար, • Աշակերտներու համար, • Եւ անշուշտ՝ հայոց պատմութեամբ հետաքրքրուող հանրութեան համար

Ատլասը կարելի է գործածել իբր դասագիրք

Page 9: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու
Page 10: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Պարզ է որ այս Ատլասը մեր վարժարաններու բարձրագոյն դասարաններու աշակերտներուն համար աւելի յարմար է ու մատչելի

Հայոց պատմութեան դասերը կարելի է սկսիլ տարրական այս երկու հարցումներով

• Աշխարհի քարտէսին վրայ՝ ո՞ւր է Հայաստանը • Այսօր՝ որքա՞ն մեծ ... կամ փոքր երկիր մըն է Հայաստանը (խօսքը՝ հողատարածքի մասին է)

‣ Հետքրքրութիւն ստեղծող հարցումներով սկսիլ

Page 11: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Կա՛ն դասեր՝ որոնք պատրաստուած են իբր ցուցմունք Ուսուցիչէն աշակերտին (Teacher- oriented lesson plans)

Դասեր ալ կան որոնք թէ՛ ուսուցիչին եւ թէ՛ աշակերտին ներդրումով կարելի է մշակել (Student- oriented lesson plans)

Դասերը ծրագրուած պէտք է ըլլան (Lesson plans)

Օրինակի համար...

Page 12: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Ա՛յս է մեր աշխարհի քարտէսը... Գիտէ՞ք հիմա ուր ենք մենք...

Page 13: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Ու՞ր է մեր Ամերիկան... Ու՞ր է մեր Հայաստանը... Հայաստանի “շուրջը” գտնուող, կը տեսնէ՞ք այդ երեք ծովերը...

Page 14: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Ահա երեք ծովերը... Եւ... երեք լիճերը Կողմնացոյցը՝ Հայաստանը գտնելու

Page 15: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Դարերու ընթացքին կը փոխուին երկիրներու սահմանները

Կը փոխուին նաեւ երկիրներու տէրերն ու անոնց անունները

Մնայուն են միայն երկրին մէջ կամ շուրջը գտնուող ծովերը, լիճերն ու լեռները ...

Page 16: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Ո՞ւր է այսօրուան Հայաստանը Երեք ծովեր Միջերկրական Ծով Սեւ Ծով Կասպից Ծով Երեք լիճեր Վանայ Լիճ Սեւանայ Լիճ Ուրմիոյ Լիճ

Page 17: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Չինական առածը կ’ըսէ , “ՄԷ՛Կ պատկերը աւելի ՜ լաւ է ... քան ` ՀԱԶԱՐ բառերը...”

Նոր «բան մը» , նոր «նիւթ մը» , նկարով կամ քարտէսի միջոցաւ ներկայացնել աշակերտին, որ այդ նորութիւնը աւելի թափանցիկ դառնայ

Դէպք մը, գաղափար մը աւելի մատչելի եւ տպաւորիչ կը դառնայ երբ աշակերտը կրնայ հասկնալ կապը այդ դէպքին ու քարտէսին միջեւ

Օրինակի համար...

Page 18: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Առաջին

Քրիստոնեայ Պետութիւնը

Մեր Այբուբենը

Մեր Ոսկեդարը

Յիշէ այդ

դարերու մեր Հայաստանը

Page 19: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Ո՞ւր է Վաղարշապատը (էջմիածին) Ո՞ւր է Դուինը Ո՞ւր է Հացեկաց գիւղը Եւ ու՞ր է Աւարայրը

Page 20: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

“I have no clue where they were from!” Պատրաստէ՛ քու Տոհմածառը...

Page 21: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Պատմութիւնը սորվեցուցած ատեն յաճախ հին- հին «բաներ»ու մասին կը խօսինք

Ներկայի կարեւոր պատահարներն ալ (current events) մաս պէտք է կազմեն դասերը հետաքրքրական դարձելու համար

Page 22: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

ՀՈՂԱՅԻՆ ՏԱՐԱԾՔ

State Area (sq. miles) Area (sq. km.)

Illinois 57,915 149,998 Maryland 12,407 32,133 Massachusetts 10,554 27,336 Michigan 96,716 250,493 New Jersey 8,729 22,608 New York 54,556 141,300 Pennsylvania 46,058 119,290 Rhode Island 1,212 3,140 Wisconsin 65,497 169,687 Armenia Nagorno Karabagh

Page 23: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

ԲԱՂԴԱՏՈՒԹԻՒՆ՝ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԵՏ

State Area (sq. miles) Area (sq. km.) Times of Armenia

Illinois 57,915 149,998 5.03 Maryland 12,407 32,133 1.08 Massachusetts 10,554 27,336 0.91 Michigan 96,716 250,493 8.42 New Jersey 8,729 22,608 0.76 New York 54,556 141,300 4.75 Pennsylvania 46,058 119,290 4.01 Rhode Island 1,212 3,140 0.1 Wisconsin 65,497 169,687 5.7 Armenia 11,484 29,742 Nagorno Karabagh 4,424 11,458 0.39

Page 24: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Համացանցի գործածութիւնը

Համացանցի օգտագործումը

Ընդհանուր տեղեկութիւններու գանձ

Զանազան նիւթերու հանք

Զանազան քարտէսներու աղբիւր

Ա յսօր՝ համացանց ը չօգտագործող ուսուցիչը, անկախ իր քանի տարուան փորձառութիւն ունենալէն, ԺԱՄԱՆԱԿԱՎՐԷՊ ուսուցիչ կը դառնայ ...

Page 25: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Մեր փնտռած ԲՈԼՈՐ տեղեկութիւնները GOOGLE – ի միջոցաւ կարելի չէ գտնել

Մասնաւորաբար՝ հետազօտութեան (Research) կարիքն ունեցող նիւթերը

Page 26: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Քարտէսը Եւ ... Դէպի Արեւմուտք Նայողը...

Page 27: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Ամերիկայի քարտէսը իր յիսուն նահանգներով

Page 28: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Հայաստանի Հանրապետութիւնը Ունի Տասը Մարզեր

◦ Արագածոտն ◦ Արարատ ◦ Արմաւիր ◦ Գեղարքունիք ◦ Լոռի ◦ Կոտայք ◦ Շիրակ ◦ Սիւնիք ◦ Վայոց Ձոր ◦ Տաւուշ

Page 29: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Արցախը ունի հինգ մարզեր Ասկերան Հադրութ Մարտակերտ Մարտունի Շուշի

Page 30: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Նկատի

առնել Հայաստանի սահմանները

Նկատի

առնել Նախագահ Ուիլսընի գծած Հայաստանի սահմանները

Page 31: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու
Page 32: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Արեւմտեան Հայաստանը

Նախիջեւանը

Հիւսիսային Ղարաբաղը

Ջաւախքը

Բռնագրաւուած կը մնան

Page 33: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Բագրատու-նիները

Արծրունիները

Ո՞ւր է Դուինը Ո՞ւր է Անին Ո՞ւր է Կարսը Ու՞ր է Վանը Ո՞իր է Մուշը

Page 34: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Գտի՛ր

Հռոմկլան

Լամբրոնը

Սիսը

Page 35: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

ՎԱՂԱՐՇԱՊԱՏ (Ս. Էջմիածին) 303 – 305 Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչով սկսեալ Որմէ յետոյ՝ 1. ԴՈՒԻՆ .................................. 485-ին (Մանդակունիի ատեն) 2. ՁՈՐԱՎԱՆՔ եւ ԱՂԹԱՄԱՐ 927-ին (Յովհան Պատմաբանի ատեն) 3. ԱՐԳԻՆԱ .............................. 947-ին (Անանիա Մոկացիի ատեն) 4. ԱՆԻ ........................................ 922-ին (Սարգիս Սեւանցիի ատեն) 5. ԹԱՒԲԼՈՒՐ .......................... 1062-ին (Խաչիկ Բ. Անեցիի ատէն) 6. ԾԱՄՆԴԱՒ ........................... 1072-ին (Գրիգոր Մեծ Վկայասէրի ատեն) {արդի Կեսարիոյ մօտ} 7. ԾՈՎՔ – ԴՂԵԱԿ .................. 1116-ին (Գրիգոր Գ. Պահլաւունիի ատէն) {արդի Անթէպի մօտ} 8. ՀՌՈՄԿԼԱՅ ......................... 1149-ին (դարձեալ Գրիգոր Պահլաւունիի ատեն) (արդի Անթէպի մօտ) 9. ՍԻՍ ....................................... 1293-ին (Գրիգոր Է. Անաւարզեցիի ատեն) {մայրաքաղաք Կիլիկիոյ Թագ.} 10. Դարձեալ ՎԱՂԱՐՇԱՊԱՏ 1441-ին (Գրիգոր Թ. Մուսաբէկեան եւ Կիրակոս Վիրապեցիի ատեն)

*Հետեւեալ տեղեկութիւնը առնուած է Բաբգէն Ա. Աթոռակից Կաթողիկոսի «Պատմութիւն Կաթողիկոսաց Հայոց » գործէն, (1939), (էջ 6 - 8):

Page 36: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Chesapeake Bay Bridge - Tunnel Չէսափիք Ծոցի Կամուրջ – Փապուղին 17.6 մղոն երկարութիւն ունեցող ճամբան

Բաղդատել ա՛յս ճամբան... Հայոց Պատմութեան դարաւոր տեսանելի եւ անտեսանելի ճամբուն հետ ... Կա՞ յ , թէ՝ չկա՜յ ...

Chesapeake Bay Bridge-Tunnel

Presenter
Presentation Notes
Page 37: Մայիս 28, 1918 May 28, 1918 · ‣Երկրին սահմաննե՞րը բնորոշելու ‣Երկրին դրացի երկիրներուն անուննե՞րը ստուգելու

Կա՛յ...