ปรัชญาและปรัชญาการศึกษา 29 ต ค 52
TRANSCRIPT
ปรั�ชญาและปรั�ชญาการัศึ กษา
รัวบรัวบโดย
ผศึ.ดรั.บรัรัจง เจรั�ญสุ�ขบ�ณฑิ�ตว�ทยาล�ย มหาว�ทยาล�ย
รัาชภั�ฏสุ�รัาษฎรั%ธานี(
ความสุ*าค�ญของปรั�ชญาการัศึ กษา
การศึ�กษาคื�อ เคืร��องมื�อในการเตร�ยมืประชากรให้�มื�คื�ณภาพ
การจั�ดการศึ�กษาต�องสอดคืล้�องก�บ นโยบายด�านเศึรษฐก$จั ส�งคืมื แล้ะ
การเมื�องแต&ล้ะส�งคืมืจัะมื�แนวทางในการจั�ดการ
ศึ�กษาต&างก�น เพราะเศึรษฐก$จัส�งคืมืแล้ะการเมื�องต&างก�น
ความสุ*าค�ญของปรั�ชญา การัศึ กษา (ต,อ)
ปร�ชญาการศึ�กษาคื�อ แนวคืวามืคื$ดห้ร�อคืวามืเช��อในการจั�ดการศึ�กษา
ผู้+�มื�ห้น�าท��จั�ดการศึ�กษาจัะย�ดแนวทางห้ร�อปร�ชญาการศึ�กษาต&างก�นไปตามืว�ตถุ�ประสงคื.ของส�งคืมื
แล้ะสถุานการณ.ทางส�งคืมืแต&ล้ะย�คืสมื�ย ประเทศึใดจั�ดการศึ�กษาไมื&ถุ+กต�อง ประเทศึย&อมื
ไมื&มื�ว�นเจัร$ญไปส+&เป0าห้มืายท��ต�องการปร�ชญาการศึ�กษาจั�งเป1นส$�งส2าคื�ญในการก2าห้นด
แนวนโยบายการพ�ฒนาประเทศึ
ความหมายของปรั�ชญาพิ�จารัณาในี 2 รั/ปแบบ ค0อ ตามรั/ปศึ�พิท%
และความหมายโดยอรัรัถ 1. ความหมายตามรั/ปศึ�พิท% ในีภัาษา
อ�งกฤษและภัาษาไทย 11. ภัาษาอ�งกฤษ ใช4 Philosophy
มาจากภัาษากรั(ก (ไพิทากอรั�สุ) สุนีธ�รัะหว,าง Philos = ความรั�ก
สุนีใจ เล05อมใสุ Sophia = ความรั/4
สุามารัถ ฉลาด ป7ญญา
ความหมายของปรั�ชญา (ต,อ)
Philos + Sophia = philosophy
ความรั�กในีความรั/4ความรั�กในีความ
ฉลาดความรั�กในีความ
ปรัาดเปรั05องLove of wisdom
ความหมายนี(8เนี4นีท(5ท�ศึนีคต� นี�สุ�ย ความต�8งใจและกรัะบวนีการัเรั(ยนีรั/4
ความหมายของปรั�ชญา (ต,อ)
12. ความหมายตามรั/ปศึ�พิท%ในีภัาษาไทย ภัาษาไทยใช4ค*าว,า ปรั�ชญา แทนีค*าว,า “ ”Philosophy ปรั�ชญามาจากค*าในีภัาษาสุ�นีสุกฤต มาจาก ปรั แปลว,า ไกล สุ/งสุ�ด ปรัะเสุรั�ฐ และค*าว,า
ชญา “ ” หมายถ ง ความรั/4 ความเข4าใจ “ปรั�ชญา ” จ งหมายถ ง ความรั/4อ�นีปรัะเสุรั�ฐ ความรัอบรั/4 รั/4กว4างขวาง ความหมายนี(8เนี4นีท(5ต�วความรั/4 หรั0อผ/4รั/4 ซึ่ 5งเป;นีความรั/4ท(5กว4างขวาง ล กซึ่ 8ง ปรัะเสุรั�ฐ
Philosophy ปรั�ชญา• เป1นคืวามืร�กในคืวามือยากร+ �
• อยากคื�นห้าคืวามืจัร$งอ�นเป1นน$ร�นดร. (Ultimate veality ) เพ��อให้�พ�นจัากคืวามืสงส�ยท��มื�อย+&
• เป1นคืวามืร+ �อ�นประเสร$ฐ
• เป1นส$�งท��เก$ดจัากการแสวงห้าคืวามืร+ �จันพ�นข�อสงส�ยแล้�วน2าไปปฏิ$บ�ต$เพ��อให้�มืน�ษย.ห้ล้�ดพ�นจัากป6ญห้าท�7งปวง
•ส�ดท�ายน2าไปส+&คืวามืส�ขท��พ�งประสงคื.
ตารางว$เคืราะห้. philosophy แล้ะปร�ชญา
ความหมายของปรั�ชญา (ต,อ)พิ�จารัณาในี 2 รั/ปแบบ ค0อ ตามรั/ปศึ�พิท%
และความหมายโดยอรัรัถ 2. ความหมายโดยอรัรัถ
• ปรั�ชญาค0อศึาสุตรั%หนี 5งท(5ม(ว�ตถ�ปรัะสุงค%ท(5จะจ�ดหมวดหม/,หรั0อรัะบบความรั/4สุาขาต,างๆ เพิ05อนี*ามาใช4เป;นีเครั05องม0อเพิ05อความเข4าใจและแปลความหมายข4อเท=จจรั�งต,างๆ อย,างสุมบ/รัณ%แบบ
• ปรั�ชญาตามแนีวนี(8ปรัะกอบด4วย ตรัรักว�ทยา จรั�ยศึาสุตรั% สุ�นีทรั(ยศึาสุตรั% อภั�ปรั�ชญา และศึาสุตรั%ท(5ว,าด4วยความรั/4ท�8งปวงของมนี�ษย% (Goad. 1959)
2. ความหมายโดยอรัรัถ (ต,อ)• ปรั�ชญาค0อ ความค�ดเห=นีท(5ย�งพิ�สุ/จนี%ไม,ได4
หรั0อย�งสุรั�ปผลแนี,นีอนีไม,ได4 แต,ก=จ�ดได4 ลงต�วแล4วก=จ�ดว,าเป;นีศึาสุตรั% ( จ*านีง ทอง
ปรัะเสุรั�ฐ. 2542)• ปรั�ชญาค0อ ศึาสุตรั%ชนี�ดหนี 5งท(5ม(
ว�ตถ�ปรัะสุงค%ท(5จะจ�ดหมวดหม/,หรั0อแบบ ความรั/4สุาขาต,างๆ เพิ05อนี*ามาใช4เป;นีเครั05อง
ม0อท*าความเข4าใจและแปลความหมายข4อ เท=จจรั�งต,างๆ อย,างสุมบ/รัณ%แบบ ( ภั�ญโญ
สุาธรั. 2514)
สุาขาของปรั�ชญา
สาขาของปร�ชญา 3 สาขา
อภ$ปร�ชญา (Metaphysics )ห้ร�อ ภวว$ทยา (Onthology)
ญาณว$ทยา (Epistermology)
คื�ณว$ทยา (Axiology)
จัร$ยศึาสตร. (Ethics)ส�นทร�ยศึาสตร.Anesthetics
Knowledge
อภั�ปรั�ชญา หรั0อ ภัวปรั�ชญา (Metaphysics)
• เป;นีการัศึ กษาเก(5ยวก�บความจรั�ง (Reality ) เพิ05อค4นีหาความจรั�งอ�นีสุ/งสุ�ด (Ultimate veality)
• เป;นีความจรั�งเก(5ยวก�บธรัรัมชาต�จ�ตว�ญญาณ รัวมถ งเรั05องของพิรัะเจ4า
ญาณว�ทยา (Epistermology)
• เป;นีการัศึ กษาเก(5ยวก�บเรั05องความรั/4 (Knowledge)
• ศึ กษาธรัรัมชาต�ของความรั/4 บ,อเก�ดของความรั/4 ขอบเขตของความรั/4 ซึ่ 5งเป;นีความรั/4ท(5ได4มาจากแหล,งต,างๆ
• แหล,งความรั/4 เช,นี จากค�มภั(รั%ของศึาสุนีาซึ่ 5งพิรัะเจ4าปรัะทานีมาจากต*ารัา จากการัหย�5งรั/4 จากการัพิ�จารัณาหาเหต�ผล
ค�ณว�ทยา (Axiology)• ศึ กษาเรั05องรัาวเก(5ยวก�บค�ณค,าหรั0อค,า
นี�ยม (Value ) เช,นี ค�ณค,าเก(5ยวก�บความด( ความงาม
• แบ,งออกเป;นี 2 ปรัะเภัท ค0อ 1) จรั�ยศึาสุตรั% (Ethies ) เป;นีค�ณค,า
แห,งความปรัะพิฤต� หล�กแห,งความด( ความถ/กต4อง เป;นีค�ณค,าภัายในี
2) สุ�นีทรั(ยศึาสุตรั% (Anesthetics )เป;นีค�ณค,าความงามทางศึ�ลปะ ซึ่ 5งสุ�มพิ�นีธ%ก�บจ�นีตนีาการัและความค�ดสุรั4างสุรัรัค% ต�ดสุ�นีใจได4ยาก และเป;นีอ�ตนี�ย เป;นีค�ณค,าภัายนีอก
ปรั�ชญาพิ08นีฐานีปรั�ชญาพิ08นีฐานีหรั0อปรั�ชญาท�5วไปท(5
เก(5ยวก�บการัศึ กษา ม( 4 ล�ทธ� ค0อ• ล�ทธ�จ�ตนี�ยม (Idialism)• ล�ทธ�ว�ตถ�นี�ยม หรั0อ สุ�จนี�ยม (Realism)
• ล�ทธ�ปรัะสุบการัณ%นี�ยม (Experimentalism)
• ล�ทธ�อ�ตถ�ภัาวะนี�ยม (Existentialism)
ล�ทธ�จ�ตนี�ยม
Idialism
ความจรั�งแท4อย/,ในีโลกของ
จ�ตThe world of Mind
พิลาโต4
อภั�ปรั�ชญา = ต4องพิ�ฒนีาจ�ตใจมากกว,าว�ตถ�/ความจรั�งสุ/งสุ�ด
เป;นีนีามธรัรัมญาณว�ทยา = ความรั/4เก�ดจากการัค�ดหาเหต�ผล เป;นีความค�ดในีจ�ตค�ณว�ทยา = ความด(
ความงามไม,เปล(5ยนีแปลง
จรั�ยศึาสุตรั% ศึ(ลธรัรัม ไม,เปล(5ยนีแปลง
เป;นีการัพิ�ฒนีาด4านีจ�ตใจเนี4นีอ�กษรัศึาสุตรั%และศึ�ลปะ
ศึาสุตรั% ใช4ห4องสุม�ดเป;นีแหล,งค4นีคว4า
ล�ทธ�ว�ตถ�นี�ยม หรั0อ สุ�จจนี�ยม
Realism
ความจรั�งแท4ค0อว�ตถ�ท(5สุ�มผ�สุได4
The world
of things
อรั�สุโตเต�ล
อภั�ปรั�ชญา = ความจรั�งมาจากธรัรัมชาต� พิ�สุ/จนี%ได4ญาณว�ทยา = ความรั/4มาจากการัเห=นี สุ�มผ�สุได4
ค�ณว�ทยา = ธรัรัมชาต�สุรั4างท�กสุ�5งท�กอย,างมาด(แล4ว
เนี4นีความจรั�งตามธรัรัมชาต� หาความจรั�งจากการัสุ�มผ�สุจ�บต4อง เช05อในีกฏเกณฑิ%
ธรัรัมชาต�
ล�ทธ�ปรัะสุบการัณ%
นี�ยม หรั0อ ปฏ�บ�ต�นี�ยม
(Experimentalism)
ความรั/4เก�ดจาก
ปรัะสุบการัณ%
ว�ลเล(5ยม เจมสุ%
อภั�ปรั�ชญา = ความจรั�งเป;นีโลกแห,ง
ปรัะสุบการัณ%ญาณว�ทยา = ความรั/4
เก�ดข 8นีได4ด4วยการัปฏ�บ�ต�
ค�ณว�ทยา = ความนี�ยมเก(5ยวก�บการัปรัะพิฤต� ปฏ�บ�ต�ด4านีศึ(ลธรัรัมจรัรัยา
เป;นีสุ�5งท(5มนี�ษย%ก*าหนีดข 8นีเอง
เนี4นีให4คนีอาศึ�ยปรัะสุบการัณ%ในีการัแสุวงหาความเป;นี
จรั�งและความรั/4ต,างๆ
จอห%นี ด�วอ(8
ล�ทธ�อ�ตถ�ภัาวะนี�ยม
Existentialism
• เช05อในีสุ�5งท(5ม(อย/,จรั�ง
• มนี�ษย%สุ*าค�ญท(5สุ�ด
• มนี�ษย%ม(เสุรั(ภัาพิในีการัท*าสุ�5งต,างๆ
เก�ดข 8นีหล�งสุ�ด
อภั�ปรั�ชญา = ความจรั�งเป;นีอย,างไรัข 8นีอย/,ก�บการัพิ�จารัณาของแต,ละคนีญาณว�ทยา = การัแสุวงหาความรั/4ข 8นีอย/,ก�บแต,ละบ�คคลจะเล0อกสุรัรัเพิ05อด*ารังช(ว�ตอย/,ได4ค�ณว�ทยา = ท�กคนีม(เสุรั(ภัาพิ
ในีการัเล0อกค,านี�ยมท(5ตนีพิอใจ
• เป;นีปรั�ชญาท(5ให4ความสุ*าค�ญแก,มนี�ษย%สุ/งสุ�ด
• มนี�ษย%ม(ความเป;นีต�วของต�วเอง• สุามารัถเล0อกท*าในีสุ�5งต,างๆ ได4ตามความ
พิอใจแต,ต4องรั�บผ�ดชอบ• ผ/4เรั(ยนีม(อ�สุรัะในีการัแสุวงหาความรั/4
ปรั�ชญาการัศึ กษาความสุ�มพิ�นีธ%รัะหว,างปรั�ชญาก�บ
การัศึ กษา• ช,วยพิ�จารัณาและก*าหนีดเป?าหมาย
ทางการัศึ กษา• ช,วยว�เครัาะห% ว�พิากย% ว�จารัณ%และ
พิ�จารัณาการัศึ กษาอย,างละเอ(ยด• ช,วยให4เก�ดความช�ดเจนีทางการั
ศึ กษา ท*าให4นี�กการัศึ กษาด*าเนี�นีการัทางการัศึ กษาได4อย,างถ/กต4อง
ความหมายของปรั�ชญาการัศึ กษาค0อ แนีวความค�ด หล�กการัขอ
งกฏเกณฑิ%ในีการัก*าหนีดแนีวทางในีการัจ�ดการัศึ กษา ซึ่ 5งนี�กการัศึ กษาได4ย ดเป;นีหล�กในีการัด*าเนี�นีการัทางการัศึ กษา เพิ05อให4บรัรัล�เป?าหมาย
ล�ทธ�ปรั�ชญาการัศึ กษาท(5เป;นีท(5นี�ยมใช4ก�นี• ปรั�ชญาการัศึ กษา สุารั�ตถนี�ยม
(Essentialism)• ปรั�ชญาการัศึ กษานี�รั�นีตรันี�ยม (Perennialism)
• ปรั�ชญาการัศึ กษาพิ�พิ�ฒนีาการันี�ยม (Progessivism)
• ปรั�ชญาการัศึ กษาปฏ�รั/ปนี�ยม (Reconstructionism)
• ปรั�ชญาการัศึ กษาอ�ตถ�ภัาวะนี�ยม (Existentialism)
ปรั�ชญาการัศึ กษาสุารั�ตถนี�ยม Essentialism
• แนีวค�ดพิ08นีฐานี มาจากปรั�ชญาพิ08นีฐานี 2 ฝ่Aาย ค0อ ฝ่Aาย จ�ตนี�ยม และว�ตถ�นี�ยม
• แนีวค�ดทางการัศึ กษา เช05อว,า การัศึ กษาควรัม�,งพิ�ฒนีาความสุามารัถท(5มนี�ษย%ม(อย/,แล4ว
• - จ�ดม�,งหมายของการัศึ กษา ม( 2 รัะด�บ ค0อ รัะด�บท(5กว4างและรัะด�บท(5แคบ
• - องค%ปรัะกอบของการัศึ กษา 1) หล�กสุ/ตรั ย ดเนี08อหาว�ชาเป;นีสุ*าค�ญ 2) ครั/ เป;นีบ�คคลท(5ม(ความสุ*าค�ญอย,างมาก การัศึ กษา
ต4องมาจากครั/เท,านี�8นี 3) ผ/4เรั(ยนีหรั0อนี�กเรั(ยนีตามปรั�ชญาการัศึ กษาจะต4อง
เป;นีผ/4สุ0บทอดค,านี�ยมไว4และถ,ายทอดไปย�งคนีรั�,นีหล�ง 4) โรังเรั(ยนี ม(บทบาทในีการัจ�ดการัศึ กษาให4สุอดคล4อง
ก�บสุ�งคม สุ�งคมมอบหมายให4ท*าอย,างไรัก=ให4เป;นีไปตามนี�8นี 5) กรัะบวนีการัเรั(ยนีการัสุอนี ข 8นีอย/,ก�บครั/เป;นีสุ*าค�ญ
ว�ลเล(5ยม ซึ่( แบคล(
ปรั�ชญาการัศึ กษา นี�รั�นีตรันี�ยม Perennialism
• แนีวค�ดพิ08นีฐานี ม(รัากฐานีมาจากปรั�ชญาจ�ตนี�ยม และปรั�ชญาว�ตถ�นี�ยม
• แนีวค�ดทางการัศึ กษา เช05อว,า สุ�5งท(5สุ*าค�ญท(5สุ�ดของธรัรัมชาต� มนี�ษย% ค0อ ความสุามารัถในีการัใช4เหต�ผล
• - จ�ดม�,งหมายของการัศึ กษา ม�,งหมายท(5จะสุรั4างคนีให4เป;นีคนีท(5สุมบ/รัณ%
• - องค%ปรัะกอบของการัศึ กษา 1) หล�กสุ/ตรั เนี4นีว�ชาทางศึ�ลปะศึาสุตรั% ซึ่ 5งม(อย/, 2 กล�,ม ค0อ
ศึ�ลปะทางการัพิ/ดและศึ�ลปะทางการัค*านีวณ 2) ครั/ เช05อว,าเด=กเป;นีผ/4ม(เหต�ผลและม(ช(ว�ต ม(ว�ญญาณ ครั/ต4อง
รั�กษาว�นี�ยทางจ�ตใจ และเป;นีผ/4นี*าทางว�ญญาณ 3) ผ/4เรั(ยนีหรั0อนี�กเรั(ยนีตามปรั�ชญาการัศึ กษา โดยธรัรัมชาต�
เป;นีผ/4ม(เหต�ผล สุต� ม(ศึ�กยภัาพิในีต�วเอง 4) โรังเรั(ยนี ไม,ม(บทบาทต,อสุ�งคมโดยตรังเพิรัาะเนี4นีท(5ต�ว
บ�คคลเป;นีหล�ก 5) กรัะบวนีการัเรั(ยนีการัสุอนี ใช4ว�ธ(ท,องจ*าเนี08อหาต,างๆ และ
ฝ่Bกใช4ความค�ดหาเหต�ผล
อรั�สุโตเต�ล
ปรั�ชญาการัศึ กษาพิ�พิ�ฒนีาการันี�ยม Progessivism
• แนีวค�ดพิ08นีฐานี ม(พิ08นีฐานีมาจากปรั�ชญาล�ทธ�ปรัะจ�กษ%วาท (Empirism)
• แนีวค�ดทางการัศึ กษา เช05อว,า การัศึ กษาค0อช(ว�ต ม�ใช,เป;นีการัเตรั(ยมต�วเพิ05อช(ว�ต
• - จ�ดม�,งหมายของการัศึ กษา ไม,ม(จ�ดม�,งหมายท(5ตายต�ว• - องค%ปรัะกอบของการัศึ กษา 1) หล�กสุ/ตรั ต4องการัให4ผ/4เรั(ยนีเรั(ยนีจากปรัะสุบการัณ%ในีช(ว�ต
จรั�ง 2) ครั/ ไม,เป;นีผ/4ออกค*าสุ�5ง แต,ท*าหนี4าท(5ในีการัแนีะแนีวทางให4
แก,ผ/4เรั(ยนี แล4วจ�ดปรัะสุบการัณ%ท(5ด(ท(5เหมาะสุมให4แก,ผ/4เรั(ยนี 3) ผ/4เรั(ยนีหรั0อนี�กเรั(ยนีตามปรั�ชญาการัศึ กษา ถ0อว,าผ/4เรั(ยนีโดย
ธรัรัมชาต�ม(อ�นีทรั(ย%ท(5จะสุ0บเสุาะแสุวงหาปรัะสุบการัณ%และพิรั4อมท(5จะรั�บปรัะสุบการัณ%
4) โรังเรั(ยนี ท*าหนี4าท(5เป;นีแบบจ*าลองของสุ�งคม 5) กรัะบวนีการัเรั(ยนีการัสุอนี เป;นีการัสุอนีท(5ย ดเด=กเป;นี
ศึ/นีย%กลาง
ฟรัานีซึ่�สุ ฟ.ปารั%คเกอรั%/จอห%นี ด�วอ(8
ปรั�ชญาการัศึ กษาปฏ�รั/ปนี�ยม (Reconstructionism)
• แนีวค�ดพิ08นีฐานี เช05อว,า ความรั/4 ความจรั�ง เป;นีสุ�5งเปล(5ยนีแปลงอย/,เสุมอ
• แนีวค�ดทางการัศึ กษา เช05อว,า การัศึ กษาม(ความสุ�มพิ�นีธ%ก�บสุ�งคมอย,างแยกไม,ออก
• - จ�ดม�,งหมายของการัศึ กษา การัศึ กษาจะต4องม�,งม�5นีท(5จะสุรั4างสุรัรัค%รัะบบสุ�งคมข 8นีมาใหม,จากพิ08นีฐานีเด�มท(5ม(อย/,
• - องค%ปรัะกอบของการัศึ กษา 1) หล�กสุ/ตรั เนี08อหาจะเก(5ยวก�บป7ญหาและสุภัาพิของสุ�งคม
เป;นีสุ,วนีใหญ,จะเนี4นีว�ชาสุ�งคมศึ กษา 2) ครั/ ท*าหนี4าท(5รัวบรัวม สุรั�ป ว�เครัาะห%ป7ญหาของสุ�งคมแล4ว
เสุนีอแนีวทางให4ผ/4เรั(ยนีแก4ป7ญหาสุ�งคม 3) ผ/4เรั(ยนีหรั0อนี�กเรั(ยนีตามปรั�ชญาการัศึ กษา ค0อผ/4ท(5ม(ความ
สุามารัถในีการัว�เครัาะห%ป7ญหาสุ�งคม 4) โรังเรั(ยนี จะม(บทบาทต,อสุ�งคมโดยตรังและม(ความ
ย�ต�ธรัรัม 5) กรัะบวนีการัเรั(ยนีการัสุอนี ให4ผ/4เรั(ยนีเรั(ยนีรั/4ด4วยตนีเอง
และลงม0อกรัะท*าเอง
ธ(โอดอรั% บรัาเมล
ปรั�ชญาการัศึ กษาอ�ตถ�ภัาวะนี�ยม (Existentialism)
• แนีวค�ดพิ08นีฐานี ม(ความสุนีใจและความเช05อในีเรั05องเก(5ยวก�บการัม(ช(ว�ตอย/,จรั�งของมนี�ษย%
• แนีวค�ดทางการัศึ กษา สุ,งเสุรั�มให4มนี�ษย%แต,ละคนีรั/4จ�กพิ�จารัณาต�ดสุ�นีสุภัาพิและเจตจ*านีงท(5ม(ความหมายต,อการัด*ารังช(ว�ต
• - จ�ดม�,งหมายของการัศึ กษา จะต4องท*าให4ผ/4เรั(ยนีม(ความเข4าใจตนีเองว,าม(ความต4องการัอย,างไรั แล4วพิ�ฒนีาตนีเองไปตามความต4องการัอย,างอ�สุรัะ
• - องค%ปรัะกอบของการัศึ กษา 1) หล�กสุ/ตรั ไม,ก*าหนีดตายต�วแต,ต4องเป;นีหล�กสุ/ตรัท(5ช,วยให4
ผ/4เรั(ยนีเข4าใจตนีเองด(ข 8นี 2) ครั/ คอยกรัะต�4นีหรั0อเรั4าให4ผ/4เรั(ยนีเป;นีผ/4ม(ความค�ด ม(ความ
สุามารัถในีตนีเองม(เสุรั(ภัาพิอย,างแท4จรั�ง 3) ผ/4เรั(ยนีหรั0อนี�กเรั(ยนีตามปรั�ชญาการัศึ กษา ผ/4เรั(ยนีสุ*าค�ญ
ท(5สุ�ด 4) โรังเรั(ยนี ต4องสุรั4างบรัรัยากาศึแห,งเสุรั(ภัาพิท�8งในีและนีอก
ห4องเรั(ยนี 5) กรัะบวนีการัเรั(ยนีการัสุอนี เนี4นีการักรัะต�4นีให4ผ/4เรั(ยนีเป;นีต�ว
ของต�วเองให4มากท(5สุ�ด
ซึ่อเรั=นี ค(รั%เคอรั%การั%ด/เอ เอสุ นี(ลล%
สุรั�ป• ปรั�ชญาพิ08นีฐานีเป;นีรัากฐานีในีการั
ก*าเนี�ดปรั�ชญาการัศึ กษา• แต,ละปรั�ชญาจะม(แนีวทางในีการันี*าไปสุ/,
การัปฏ�บ�ต�ท(5แตกต,างก�นี• การันี*าไปใช4ต4องสุอดคล4องก�บสุภัาพิ
สุ�งคม เศึรัษฐก�จ การัเม0อง และการัปกครัอง
• ปรั�ชญาล�ทธ�หนี 5งอาจเหมาะสุมก�บปรัะเทศึหนี 5ง
• ในีการัใช4จ งต4องม(การัปรัะย�กต%ให4เหมาะสุม