ΝΟΜΟΣ 4030-2011

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 249 25 Νοεμβρίου 2011

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4030Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου

κατασκευών και λοιπές διατάξεις.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

6951

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ΕΚΔΟΣΗ ΑΔΕΙΩΝ ΔΟΜΗΣΗΣ

Άρθρο 1Ορισμοί της έγκρισης δόμησης και της άδειας δόμησης

Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου οι ακόλουθοιόροι έχουν τo εξής περιεχόμενο:α) έγκριση δόμησης: η πιστοποίηση του δικαιώματος

δόμησης σύμφωνα με τους όρους δόμησης, που επιτρέ-πει την έκδοση της άδειας δόμησης,β) άδεια δόμησης: η άδεια που επιτρέπει την εκτέλεση

των οικοδομικών εργασιών που περιγράφονται σε αυτήνκαι στις μελέτες που τη συνοδεύουν, σύμφωνα με τις ι-σχύουσες διατάξεις.

Άρθρο 2Αρμόδια όργανα χορήγησης

Αρμόδια όργανα για τη χορήγηση της έγκρισης δόμη-σης και της άδειας δόμησης είναι οι Υπηρεσίες Δόμησης(Υ.ΔΟΜ.) των Δήμων, εκτός εάν από ειδικές διατάξεις ο-ρίζεται διαφορετικά.

Άρθρο 3Δικαιολογητικά στοιχεία και μελέτες

1. Έγκριση ΔόμησηςΓια τη χορήγηση έγκρισης δόμησης, υποβάλλονται τα

ακόλουθα δικαιολογητικά και μελέτες:α) Αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα

με τις δηλώσεις αναθέσεων – αναλήψεων και φύλλο ε-λέγχου.β) Τοπογραφικό διάγραμμα και διάγραμμα δόμησης,

σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 9.γ) Αποδεικτικά καταβολής εισφορών και κρατήσεων

για τις υπηρεσίες μηχανικού.Επίσης υποβάλλονται τίτλος ιδιοκτησίας και πρόσφα-

το πιστοποιητικό ιδιοκτησίας ή κτηματογραφικό απόσπα-σμα για κάθε ακίνητο, αποδεικτικά στοιχεία νομιμότηταςτων υφιστάμενων κτισμάτων σε περίπτωση προσθήκηςκαι εγκρίσεις άλλων υπηρεσιών και διοικητικών οργά-νων, όπου απαιτούνται.

2. Άδεια ΔόμησηςΓια την έκδοση άδειας δόμησης υποβάλλονται η έγκρι-

ση δόμησης και τα ακόλουθα δικαιολογητικά και μελέ-τες, όπου απαιτούνται σύμφωνα με την κείμενη νομοθε-σία:α) Αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα

με τις δηλώσεις αναθέσεων – αναλήψεων σε ενιαίο τεύ-χος και φύλλο ελέγχου.β) Αρχιτεκτονική μελέτη, στην οποία εμπεριέχεται η

μελέτη παθητικής πυροπροστασίας και η μελέτη προ-σβασιμότητας για άτομα με αναπηρία όπου απαιτείται.γ) Στατική μελέτη.δ) Μελέτες ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων.ε) Μελέτη ενεργειακής απόδοσης κτιρίου.στ) Μελέτη χρονικού προγραμματισμού εκτέλεσης έρ-

γου.ζ) Μελέτη υδραυλικών εγκαταστάσεων και αποχετεύ-

σεων.η) Μελέτη ενεργητικής πυροπροστασίας, θεωρημένη

από την αρμόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία.θ) Μελέτη καυσίμου αερίου, εγκεκριμένη από την αρ-

μόδια εταιρεία παροχής αερίου.ι) Υπεύθυνη δήλωση κάθε μελετητή μηχανικού, στην

οποία αναφέρεται ότι:Οι μελέτες συντάχθηκαν σύμφωνα με τις γενικές και

ειδικές πολεοδομικές διατάξεις και κανονισμούς, είναιπλήρεις και τα στοιχεία τους συμφωνούν με τις προδια-γραφές και τους κανονισμούς που ισχύουν.

6952 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)

Οι διαστάσεις των σχεδίων και τα στοιχεία των μελε-τών ταυτίζονται με τις διαστάσεις και τα στοιχεία τουδιαγράμματος δόμησης και του τοπογραφικού διαγράμ-ματος βάσει των οποίων εκδόθηκε η έγκριση δόμησης.Οι τεχνικές εκθέσεις που συνοδεύουν τα τεύχη υπολο-

γισμών είναι πλήρεις και σύμφωνες με τις προδιαγραφέςπου ισχύουν.ια) Σχέδιο και φάκελος ασφάλειας και υγείας του έρ-

γου, με ορισμό του υπευθύνου συντονιστή κατά τα ορι-ζόμενα στο π.δ. 305/1996 (Α΄ 212). ιβ) Συμβολαιογραφική δήλωση των προβλεπόμενων

χώρων στάθμευσης, σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 1221/1981 (Α΄ 292), και πιστοποιητικό μεταγραφής της στο υ-ποθηκοφυλακείο ή καταχώρισής της στο κτηματολογικόγραφείο. Σε περίπτωση εξαγοράς, αντί της συμβολαιο-γραφικής δήλωσης υποβάλλεται αποδεικτικό καταβολήςτης απαιτούμενης εισφοράς.ιγ) Αιτιολογική έκθεση της παραγράφου 1 του άρθρου

3 του ν. 1577/1985 (Α΄ 210).ιδ) Αποδεικτικά κατάθεσης κρατήσεων και καταβολής

εισφορών των μελετητών.ιε) Ταυτότητα κτιρίου, σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62). Με απόφασητου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής καθορίζεται ο χρόνος έναρξης της υποχρέω-σης υποβολής του παραπάνω δικαιολογητικού.

3. Η αίτηση, καθώς και τα απαιτούμενα δικαιολογητικάστοιχεία υποβάλλονται σε έντυπη και ηλεκτρονική μορ-φή.

4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Διοικητικής Με-ταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Εσωτε-ρικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ-λαγής και των κατά περίπτωση αρμόδιων Υπουργών κα-θορίζονται:α) η λειτουργία διαδραστικής διαδικτυακής πύλης ενη-

μέρωσης και πληροφόρησης σχετικά με την Πολεοδομι-κή Νομοθεσία,β) ο τρόπος διαδικτυακής συνεργασίας μεταξύ των δη-

μοσίων υπηρεσιών και άλλων φορέων που χορηγούν ε-γκρίσεις και η αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητι-κών από τις δημόσιες αρχές,γ) οι τεχνικές προδιαγραφές των στοιχείων και δικαιο-

λογητικών που υποβάλλονται σε ηλεκτρονική μορφήσύμφωνα με την παράγραφο 3.

Άρθρο 4Υποβολή δικαιολογητικών και στοιχείων -

Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες

1. Με κοινή απόφαση των αρμόδιων Υπουργών και τουΥπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ-λαγής, καθορίζεται η διαδικασία έντυπης υποβολής.

2. Με κοινή απόφαση των αρμόδιων Υπουργών και τουΥπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ-λαγής., έπειτα από γνώμη του Τεχνικού ΕπιμελητηρίουΕλλάδος (Τ.Ε.Ε.), καθορίζεται:α) η κατάργηση της υποχρέωσης έντυπης υποβολής

και η αποκλειστικά ηλεκτρονική υποβολή των στοιχείωντων παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 3,β) η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των δικαιολο-

γητικών και στοιχείων των παραγράφων 1 και 2 του άρ-θρου 3 και οι τεχνικές προδιαγραφές των ηλεκτρονικώναρχείων,γ) το πληροφοριακό σύστημα και οι ηλεκτρονικές υπη-

ρεσίες που θα προσφέρονται προς τους ενδιαφερόμε-νους και τους πολίτες,δ) το πληροφοριακό σύστημα και οι ηλεκτρονικές υπη-

ρεσίες που θα προσφέρονται προς τις δημόσιες αρχέςγια την έκδοση των αναγκαίων διοικητικών πράξεων γιατην έκδοση της έγκρισης δόμησης και της άδειας δόμη-σης,ε) οι διαδικασίες και τεχνικές προδιαγραφές της ψη-

φιοποίησης του αρχείου των Υ.ΔΟΜ.,στ) οι όροι πρόσβασης και διάθεσης στα πληροφορια-

κά συστήματα, ηλεκτρονικές υπηρεσίες και πληροφορίεςπου αναφέρονται στο παρόν άρθρο,ζ) κάθε άλλο θέμα που σχετίζεται με την ηλεκτρονική

εξυπηρέτηση των ενδιαφερομένων και των μηχανικώνμε σκοπό την εξασφάλιση της διαφάνειας και της λογο-δοσίας.

3. Με τη δημοσίευση της απόφασης της παραγράφου2 ισχύουν τα ακόλουθα:α) κάθε είδους επικοινωνία, συναλλαγή ή υποβολή

στοιχείων μεταξύ δημοσίων αρχών και πολιτών για τηνέκδοση, ενημέρωση, αναθεώρηση, ανάκληση και ακύρω-ση έγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης εκτελείται α-ποκλειστικά ηλεκτρονικά,β) η διεκπεραίωση των διαδικασιών έκδοσης, ενημέ-

ρωσης, αναθεώρησης, ανάκλησης και ακύρωσης έγκρι-σης δόμησης και άδειας δόμησης των άρθρων 5, 6 και 7εκτελείται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και με τεχνικά μέ-σα που προσφέρουν ιχνηλασιμότητα και διαφάνεια σεκάθε πολίτη. Κάθε εγκριτικό στάδιο και ενδιάμεσο βήμα,απόφαση ή στάδιο δημοσιεύονται αμελλητί στο διαδί-κτυο.

4. Τα αναγκαία κοινά χαρτογραφικά υπόβαθρα και κά-θε άλλο είδος γεωχωρικών δεδομένων που απαιτούνταιγια την εξασφάλιση της ομοιογένειας και ποιότητας τωνστοιχείων και δικαιολογητικών των παραγράφων 1 και 2του άρθρου 3, καθορίζονται με απόφαση του ΥπουργούΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καιπαρέχονται μέσω του Οργανισμού Κτηματολογίου καιΧαρτογραφήσεων Ελλάδος (ΟΚΧΕ), σύμφωνα με τιςδιατάξεις του ν. 3882/2010 (Α΄ 166).

Άρθρο 5Έλεγχος δικαιολογητικών στοιχείων

1. α. Η έγκριση δόμησης χορηγείται μέσα σε πέντε η-μέρες, από την υποβολή των απαιτούμενων μελετών καιδικαιολογητικών ύστερα από έλεγχο:αα) του τίτλου ιδιοκτησίας για τη διαπίστωση του χρό-

νου κατάτμησης σε κατά παρέκκλιση άρτια οικόπεδα καιτων αποδεικτικών στοιχείων νομιμότητας τυχών υφιστά-μενων κτισμάτων στο ακίνητο,ββ) του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμ-

ματος δόμησης σε ότι αφορά την τήρηση των γενικώνκαι ειδικών πολεοδομικών διατάξεων και προδιαγραφώνκαι των στοιχείων και των υπολογισμών που αναγράφο-νται σε αυτά,γγ) των αποδεικτικών καταβολής εισφορών και κρατή-

σεων για τις υπηρεσίες μηχανικού.β. Ο έλεγχος των απαιτούμενων στοιχείων για την έ-

γκριση δόμησης γίνεται από εξουσιοδοτημένους απότον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας υπαλλήλους διπλωμα-τούχους μηχανικούς Α.Ε.Ι. και μόνο σε περίπτωση έλλει-ψης των παραπάνω, από πτυχιούχους μηχανικούς τε-χνολογικής εκπαίδευσης ή από τεχνικούς κατωτέρων

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 6953

βαθμίδων μηχανικούς κατηγορίας ΠΕ ή ΤΕ.γ. Παρατηρήσεις για ελλείψεις ή λάθη που διαπιστώ-

νονται κατά τον έλεγχο διατυπώνονται με αιτιολογίαστο φύλλο ελέγχου και καλούνται ο ιδιοκτήτης και ο με-λετητής μηχανικός προκειμένου να γίνουν οι απαραίτη-τες συμπληρώσεις – διορθώσεις, μέσα σε δύο μήνες απότην υποβολή της αίτησης.Αν η αίτηση για έγκριση δόμησης δεν συνοδεύεται α-

πό τα δικαιολογητικά στοιχεία της παραγράφου 1 τουάρθρου 3, δεν γίνεται δεκτή και επιστρέφεται ακόμη καιαν έχει πρωτοκολληθεί.

2. Για την έκδοσή της άδειας δόμησης η Υ.ΔΟΜ. διαπι-στώνει την πληρότητα του υποβαλλόμενου φακέλου καιελέγχει τα αποδεικτικά καταβολής εισφορών και κρατή-σεων της περίπτωσης ιδ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου3. Η άδεια δόμησης εκδίδεται μέσα σε δύο ημέρες απότην προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών καιμελετών.

3. Ο φάκελος για την έκδοση άδειας δόμησης υποβάλ-λεται μέσα σε δώδεκα μήνες από την ημερομηνία χορή-γησης της έγκρισης δόμησης, σύμφωνα με τις γενικέςκαι ειδικές πολεοδομικές διατάξεις και κανονισμούς πουισχύουν κατά τη χορήγησή της.

4. Αν διακοπούν οι οικοδομικές εργασίες μετά την έκ-δοση σχετικού πορίσματος από Ελεγκτή Δόμησης, ελέγ-χονται από την Υ.ΔΟΜ. όλες οι μελέτες και τα στοιχείαπου υποβλήθηκαν για την έκδοση της άδειας δόμησης.

5. Η έγκριση και η άδεια δόμησης έργου αποτελούν ε-νιαίο έντυπο. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλο-ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεταιπρότυπο για τη μορφή και το περιεχόμενο του ενιαίου ε-ντύπου της έγκρισης δόμησης και της άδειας δόμησης.Οι εγκρίσεις και οι άδειες δόμησης αναρτώνται στο δια-δίκτυο σύμφωνα με όσα ορίζονται στις διατάξεις των άρ-θρων 2 και 3 του ν. 3861/2010 (Α΄ 112). Οι άδειες κατε-δάφισης των κτιρίων δεν θεωρούνται από το ΑστυνομικόΤμήμα και δεν εκτελούνται πριν να συμπληρωθούν είκο-σι ημέρες από την ανάρτηση του σώματός τους στο δια-δίκτυο που συνοδεύεται από φωτογραφίες του προς κα-τεδάφιση κτιρίου και συνοπτική περιγραφή αυτού.

6. Το τοπογραφικό διάγραμμα και το διάγραμμα δόμη-σης που υποβλήθηκαν για την έγκριση δόμησης, η έγκρι-ση δόμησης και η άδεια δόμησης αποστέλλονται ηλε-κτρονικά από την Υ.ΔΟΜ. στη Διεύθυνση Οικοδομικούκαι Κτιριοδομικού Κανονισμού (Δ.Ο.Κ.Κ.), στον Ο.Κ.Χ.Ε.και στην Κτηματολόγιο Α.Ε.. Ο τρόπος ηλεκτρονικής α-ποστολής και συνεργασίας μεταξύ των Υ.ΔΟΜ., του ΟΚ-ΧΕ και της Κτηματολόγιο Α.Ε., καθώς και οι τεχνικέςπροδιαγραφές των αρχείων αυτών καθορίζονται στηνκοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 4 του άρ-θρου 3.

Άρθρο 6Ισχύς, αναθεώρηση και ενημέρωση

1. Η έγκριση δόμησης ισχύει για ένα έτος για κτίρια ε-πιφάνειας έως 2.000 τ.μ. και για δύο έτη για κτίρια επι-φάνειας μεγαλύτερης των 2.000 τ.μ..Η άδεια δόμησης ισχύει για τέσσερα έτη από την έκ-

δοσή της. Για ανέγερση κτιρίου ή κτιρίων με συνολική ε-πιφάνεια μεγαλύτερη των 5.000 τετραγωνικών μέτρων ι-σχύει για έξι χρόνια.Για κατεδαφίσεις, εκσκαφές, επιχώσεις, διαμορφώ-

σεις, κοπή δέντρων εκδίδεται ταυτόχρονα έγκριση και ά-

δεια δόμησης και ισχύει για ένα έτος από την έκδοσήτης.

2. Η έγκριση δόμησης αναθεωρείται ύστερα από αίτη-ση του δικαιούχου μέσα στο χρόνο ισχύος της, αν τρο-ποποιηθούν δικαιολογητικά στοιχεία ή διαγράμματα πουέχει εγκρίνει η Υ.ΔΟΜ..

3. Αν τροποποιηθούν διαγράμματα ή αρχιτεκτονική με-λέτη, ή μεταβληθούν ριζικά οι λοιπές μελέτες, ή αν απαι-τούνται εγκρίσεις από άλλους φορείς, η έγκριση δόμη-σης και η άδεια δόμησης αναθεωρούνται μέσα στο χρό-νο ισχύος της άδειας δόμησης.

4. Η άδεια δόμησης αναθεωρείται, μετά τη λήξη της,για την παράταση της ισχύος της, ύστερα από αίτησητου δικαιούχου και κατόπιν αυτοψίας:α. Για τέσσερα έτη από την ημερομηνία λήξης της και

σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κατά το χρόνοέκδοσης της πράξης αναθεώρησης, αν μέχρι τη λήξη τηςισχύος της άδειας δεν έχει περατωθεί ο φέρων οργανι-σμός του κτιρίου.β. Για τέσσερα έτη από την ημερομηνία λήξης της και

σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν κατά το χρόνο έκ-δοσής της, αν μέχρι τη λήξη της ισχύος της άδειας, έχειπερατωθεί ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.γ. Για αόριστο χρόνο και σύμφωνα με τις διατάξεις που

ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσής της, αν μέχρι τη λήξη τηςισχύος της άδειας ή της πράξης αναθεώρησής της, έχουνπερατωθεί ο φέρων οργανισμός, οι όψεις του κτιρίου και ηστέγη του κτιρίου, όπου αυτή είναι υποχρεωτική.δ. Για ένα έτος για κατεδαφίσεις, εκσκαφές, επιχώ-

σεις, διαμορφώσεις, κοπή δέντρων. Η άδεια παύει να ι-σχύει με το πέρας και του δεύτερου έτους.ε. Αν κατασκευές, οι οποίες βρίσκονται σε περιοχές με

τουριστικές εγκαταστάσεις, σε παραδοσιακά τμήματαπόλεων, σε παραδοσιακούς οικισμούς, σε περιοχές ιδιαί-τερου φυσικού κάλλους, σε αρχαιολογικούς χώρους, ι-στορικούς τόπους, και παραμένουν ημιτελείς μετά τη λή-ξη ισχύος της άδειας δόμησης, επηρεάζοντας σημαντικάτο άμεσο ή το ευρύτερο περιβάλλον, ο Δήμος καλεί τονιδιοκτήτη να προβεί σε ολοκλήρωση της κατασκευής τοαργότερο μέσα σε τέσσερις μήνες. Αν παρέλθει άπρακτηη παραπάνω προθεσμία, ο Δήμος τάσσει νέα προθεσμίαόχι μεγαλύτερη του ενός μηνός, μετά την πάροδο της ο-ποίας, προβαίνει στην εκτέλεση εργασιών και κατασκευ-ών, κατά την κρίση της τεχνικής υπηρεσίας και της υπη-ρεσίας δόμησης του Δήμου, στον περιβάλλοντα χώρο ήστο όριο του οικοπέδου της ημιτελούς κατασκευής, μεσκοπό τη μη αισθητική υποβάθμιση του περιβάλλοντοςχώρου του. Οι κατασκευές αυτές επιτρέπεται να είναι α-πό όποιο υλικό συνάδει κατά περίπτωση, όπως ξύλιναπάνελ, επιφάνειες από διάτρητη λαμαρίνα, σύνθετες κα-τασκευές με ορθοστάτες και πλήρωση των κενών με ξύ-λο, καραβόπανο ή όποιο άλλο υλικό κρίνει η τεχνική καιη υπηρεσία δόμησης του Δήμου ότι: α. αποκόπτει την αι-σθητικά επαχθή ημιτελή κατασκευή από τη δημόσια θέα,β. αναβαθμίζει αισθητικά τον περιβάλλοντα χώρο, γ. εί-ναι γενικότερα καλαίσθητη και δ. έχει τέτοια κατασκευα-στική δομή ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια των πολι-τών. Η δαπάνη για την εκτέλεση των παραπάνω εργα-σιών καταλογίζεται στον ιδιοκτήτη και εισπράττεται σύμ-φωνα με τις διατάξεις του ΚΕΔΕ. Επιπλέον, επιβάλλεταιπρόστιμο, το ύψος του οποίου, η διαδικασία επιβολής καικάθε άλλη σχετικό θέμα για την εφαρμογή της παρού-σας διάταξης καθορίζεται με απόφαση του ΥπουργούΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και


του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού. Αν ο Δήμοςπαραλείπει να προβεί στις παραπάνω ενέργειες, τις α-σκεί η Ειδική Υπηρεσία Επιθεώρησης και ΚατεδάφισηςΑυθαιρέτων του άρθρου 28 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) εί-τε αυτεπαγγέλτως είτε μετά από καταγγελία.Αν δεν ολοκληρωθούν οι όψεις σε διάστημα έξι ετών

από την ημερομηνία έκδοσης της άδειας δόμησης, μπο-ρεί να επιβάλλεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ε-νέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ετήσιο πρόστιμο δια-τήρησης, το ύψος του οποίου, η διαδικασία επιβολής καικάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή της παρούσαςδιάταξης καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περι-βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Το πρό-στιμο διαγράφεται αν οι όψεις αποπερατωθούν μέσα σεέξι μήνες από την επιβολή του.

5. Η άδεια δόμησης αναθεωρείται κατά το χρόνο ι-σχύος της αν αλλάξει ο επιβλέπων μηχανικός, με αίτησηπου συνοδεύεται από:α) λεπτομερή τεχνική έκθεση του νέου επιβλέποντος

μηχανικού, στην οποία περιέχεται η περιγραφή του στα-δίου των εργασιών και φωτογραφίες της κατασκευής καιτου περιβάλλοντος χώρου,β) δήλωση του μηχανικού, που αντικαθίσταται για τη

σύννομη περάτωση των εργασιών που έχει επιβλέψει,που συνοδεύεται από τεχνική έκθεση, φωτογραφίες τηςκατασκευής και του περιβάλλοντος χώρου.

6. Αν υποβληθεί δήλωση παραίτησης του επιβλέπο-ντος μηχανικού, η οποία συνοδεύεται από τεχνική έκθε-ση με τις εκτελεσθείσες εργασίες, διακόπτονται αμέσωςοι οικοδομικές εργασίες και η συνέχισή τους επιτρέπεταιμόνο μετά την αναθεώρηση της αδείας.

7. Ο επιβλέπων θεωρείται ότι απέχει από την επίβλεψητων εργασιών δόμησης που ανέλαβε και απαλλάσσεταιτων ευθυνών του, μόνο εάν δηλώσει εγγράφως την απο-χή από την επίβλεψη στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ..Αν ο επιβλέπων μηχανικός απέχει χωρίς την παραπά-

νω δήλωση, η Υ.ΔΟΜ. μετά από αίτηση του κυρίου ή τουέχοντος νόμιμο δικαίωμα, μπορεί να προχωρήσει στην α-ντικατάστασή του, ύστερα από έλεγχο που διενεργείταιαπό Ελεγκτή Δόμησης για την πιστοποίηση του σταδίουτων εργασιών και καταβολής της αμοιβής. Στο διάστημαμέχρι τη χορήγηση της αναθεώρησης δεν εκτελούνταιοικοδομικές εργασίες. Όταν συντρέχει λόγος διακοπήςτων οικοδομικών εργασιών η αρμόδια υπηρεσία δόμησηςεκδίδει σήμα διακοπής εργασιών, το οποίο γνωστοποιεί-ται αμέσως στην αρμόδια αστυνομική αρχή, η οποία τοκοινοποιεί.

8. Οι κρατήσεις και οι εισφορές που καταβλήθηκαν κα-τά την έκδοση των αδειών συμψηφίζονται κατά την έκ-δοση της αναθεώρησής τους.

9. Ενημέρωση του φακέλου της άδειας δόμησης, κατάτον χρόνο ισχύος της άδειας δόμησης, πραγματοποιεί-ται στις ακόλουθες περιπτώσεις:α) Αλλαγή ονόματος ιδιοκτήτη.β) Τροποποιήσεις των μελετών, που δεν αλλάζουν το

διάγραμμα δόμησης και υπό την προϋπόθεση ότι δεν εί-ναι απαραίτητες εγκρίσεις από άλλους φορείς.γ) Μεταβολές των διαστάσεων του κτιρίου ή του οικο-

πέδου, εφόσον με τις αποκλίσεις αυτές δεν παραβιάζο-νται οι διατάξεις που καθορίζουν την επιτρεπόμενη κά-λυψη, το συντελεστή δόμησης και το συντελεστή κατ’ ό-γκο εκμετάλλευσης (σ.ο.) ή τις υποχρεωτικές αποστά-σεις του κτιρίου από τα όρια του οικοπέδου. Οι αποκλί-σεις αυτές δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερες του 2%

με μέγιστο τα 10 εκατοστά όσον αφορά το κτίσμα ή με-γαλύτερες του 2% με μέγιστο τα 20 εκατοστά όσον α-φορά τα μήκη των πλευρών του οικοπέδου.

10. Για όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, ενημερώνεταιτο Ηλεκτρονικό Μητρώο του Έργου (Η.Μ.Ε.), και η Ταυ-τότητα Κτιρίου. Για την ενημέρωση του ΗλεκτρονικούΜητρώου του Έργου (Η.Μ.Ε.) υποβάλλονται μόνο όσαστοιχεία μεταβάλλονται. Μετά την έκδοση της αναθεώ-ρησης, η αρχική άδεια δόμησης και οποιεσδήποτε προ-γενέστερες αναθεωρήσεις δεν έχουν ισχύ ως προς ταμεταβαλλόμενα στοιχεία.

11. Αν οι οικοδομικές εργασίες διακοπούν χωρίς υπαι-τιότητα του δικαιούχου της άδειας είτε κατά το χρόνοαρχικής ισχύος της άδειας είτε κατά το χρόνο ισχύοςτης μετά από αναθεώρηση, η ισχύς της άδειας δόμησηςπαρατείνεται αναλόγως, με απόφαση του ΣυμβουλίουΠολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων του Κεφα-λαίου Γ΄.

Άρθρο 7Έλεγχος των εργασιών δόμησης

1. Για την έναρξη των οικοδομικών εργασιών επιβάλ-λεται με ευθύνη του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαί-ωμα:α. θεώρηση του σχεδίου και του φακέλου ασφάλειας

και υγείας του έργου από την αρμόδια Επιθεώρησης Ερ-γασίας,β. θεώρηση της άδειας δόμησης από το οικείο Αστυνο-

μικό Τμήμα.2. Με την έκδοση της άδειας δόμησης τοποθετείται σε

πλαίσιο, πινακίδα του έργου από κατάλληλο σταθερό υ-λικό, στην οποία αναγράφεται με ευκρίνεια ο αριθμός καιη χρονολογία έκδοσης της άδειας, η εκδούσα Αρχή, ταστοιχεία των μελετητών και των επιβλεπόντων μηχανι-κών, καθώς και στοιχεία επικοινωνίας τους. Η πινακίδα ε-λάχιστων διαστάσεων 0.50Χ0.70 μ. τοποθετείται σε εμ-φανές σημείο του ακινήτου, σε ύψος άνω του 1.20 μ. α-πό το έδαφος.Στο εργοτάξιο επιβάλλεται η διατήρηση αντιγράφων

της άδειας δόμησης και των μελετών, σύμφωνα με τις ο-ποίες εκτελούνται οι εργασίες.Η μη τήρηση των παραπάνω αποτελεί λόγο άμεσης

διακοπής οικοδομικών εργασιών από την αρμόδια υπη-ρεσία του Δήμου, η οποία ενημερώνει άμεσα και την αρ-μόδια αστυνομική αρχή.

3. Ο έλεγχος είναι υποχρεωτικός για κάθε έργο που ε-κτελείται με άδεια δόμησης. Οι έλεγχοι διενεργούνται α-πό διαφορετικό κάθε φορά Ελεγκτή Δόμησης με αυτο-ψία και έλεγχο της εφαρμογής των μελετών βάσει τωνοποίων εκδόθηκε η άδεια δόμησης.

4. Οι έλεγχοι διενεργούνται στα εξής στάδια:α) Αμέσως μετά την ολοκλήρωση ξυλοτύπων, οπλι-

σμού θεμελίωσης και τοιχίων υπογείου.Ο έλεγχος αφορά στην τήρηση του ξυλοτύπου, του

βάθους θεμελίωσης, της θέσης, των πλαγίων αποστάσε-ων και των διαστάσεων του κτιρίου.β) Αμέσως μετά την ολοκλήρωση του φέροντος οργα-

νισμού και της τοιχοποιίας.Ο έλεγχος αφορά στις εξωτερικές διαστάσεις, το ύ-

ψος, τη θέση του κτιρίου, το είδος της τοιχοποιίας, τηςθερμομόνωσης του κτιρίου, την τήρηση του εύρους τουαντισεισμικού αρμού, τις διαστάσεις των εξωστών καιτην υποδομή εγκαταστάσεων.


γ) Μετά την ολοκλήρωση του κτιρίου.Ο έλεγχος αφορά στις εξωτερικές διαστάσεις, τις ό-

ψεις, το συνολικό ύψος, τις διαστάσεις των ημιυπαι-θρίων χώρων, τις τελικές στάθμες, την διαμόρφωση τουπεριβάλλοντος χώρου και τις προβλεπόμενες εγκατα-στάσεις.

5. Ο αριθμός των ελέγχων καθορίζεται ανάλογα με τοείδος των εργασιών που προβλέπονται από την άδειαδόμησης. Σε κάθε περίπτωση γίνεται τουλάχιστον έναςέλεγχος μετά την ολοκλήρωση των εργασιών.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει-

ας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται ο αριθμός των ε-λέγχων ανά κατηγορία και είδος έργου, η διενέργειατων ελέγχων ανά ειδικότητα μηχανικού και έργο, καθώςκαι κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή του παρόντος.

6. Ο γενικός επιβλέπων βάσει της άδειας δόμησης υ-ποχρεούται να ενημερώνει δέκα ημέρες πριν την ολο-κλήρωση κάθε σταδίου την Υ.ΔΟΜ.. Οι έλεγχοι διενερ-γούνται το αργότερο μέσα σε πέντε ημέρες από την ορι-σθείσα ημερομηνία ολοκλήρωσης κάθε σταδίου.

7. Η Υ.ΔΟΜ. ενημερώνει ηλεκτρονικά την Ειδική Υπη-ρεσία Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας του άρθρου16, η οποία ορίζει αυθημερόν με ηλεκτρονική κλήρωσητον ελεγκτή δόμησης και τον ενημερώνει σχετικά, κα-θώς και τον κύριο του έργου και τον γενικό επιβλέποντα.

8. Οι υποχρεωτικοί έλεγχοι διενεργούνται από τον ορι-σθέντα ελεγκτή δόμησης με την παρουσία των επιβλε-πόντων μηχανικών και αφού προηγουμένως έχουν συ-μπληρωθεί από αυτούς τα προβλεπόμενα στοιχεία για τηδημιουργία της Ταυτότητας Κτιρίου.

9. α. Αν:αα) Οι υποβαλλόμενες μελέτες δεν εκπονήθηκαν σύμ-

φωνα με τις οικείες πολεοδομικές διατάξεις ή σύμφωναμε τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμ-ματος και του διαγράμματος δόμησης, επιβάλλεται σεβάρος του μελετητή μηχανικού η κύρωση της απαγόρευ-σης εκπόνησης και υπογραφής μελετών για την έκδοσηέγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης και η κύρωση τηςαπαγόρευσης επίβλεψης οικοδομικών εργασιών από 3 έ-ως 12 μήνες ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.ββ) Οι οικοδομικές εργασίες δεν εκτελέστηκαν σύμ-

φωνα με τις μελέτες που υποβλήθηκαν ή σύμφωνα με ταεγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματοςκαι του διαγράμματος δόμησης επιβάλλεται σε βάροςτου επιβλέποντος μηχανικού η κύρωση της απαγόρευ-σης εκπόνησης και υπογραφής μελετών για την έκδοσηέγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης και η κύρωση τηςαπαγόρευσης επίβλεψης οικοδομικών εργασιών από 3 έ-ως 12 μήνες ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.β. Κύρωση σε βάρος του επιβλέποντος μηχανικού δεν

επιβάλλεται αν ο ίδιος είχε προηγουμένως ενημερώσειεγγράφως την αρμόδια υπηρεσία δόμησης και την ΕιδικήΥπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας του άρ-θρου 16 για τις σχετικές παραβάσεις των οικοδομικώνεργασιών.γ. Οι παραπάνω κυρώσεις επιβάλλονται από τον Υ-

πουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλα-γής, ύστερα από εισήγηση του εποπτικού συμβουλίουτου άρθρου 17 και προηγούμενη ακρόαση του ενδιαφε-ρόμενου, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 2690/1999 (Α΄45), καταγράφονται στο μητρώο του άρθρου 8 και κοινο-ποιούνται στις Υ.ΔΟΜ., οι οποίες τηρούν μητρώο των μη-χανικών, στους οποίους επιβάλλονται οι ποινές της πα-ρούσας παραγράφου και μεριμνούν για την εκτέλεσήτους.

δ. Σε περίπτωση υποτροπής, καθώς και όταν οι παρα-πάνω παραβάσεις αφορούν οικοδομικές εργασίες σε πα-ραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς χώρους, ιστορι-κούς τόπους και μνημεία, περιοχές ιδιαίτερου φυσικούκάλλους και σε προστατευόμενη περιοχή του άρθρου 19του ν. 1650/1986 (Α΄ 160), όπως ισχύει μετά την αντικα-τάστασή του με το άρθρο 5 του ν. 3937/2011 (Α΄ 60), ταόρια των κυρώσεων διπλασιάζονται.ε. Σε περίπτωση περαιτέρω υποτροπής οι παραπάνω

κυρώσεις είναι οριστικές.στ. Οι αρμόδιοι ελεγκτές δόμησης και οι υπάλληλοι

των υπηρεσιών δόμησης υποχρεούνται αμελλητί να ενη-μερώσουν εγγράφως το εποπτικό συμβούλιο του άρ-θρου 17 μόλις διαπιστώσουν την τέλεση παραβάσεωντης παρούσας παραγράφου.

10. Για μικρές παραβάσεις στη δόμηση επιβάλλεται σεβάρος του επιβλέποντος μηχανικού χρηματικό πρόστιμούψους από 1.000 έως 20.000 ευρώ, υπέρ του Δημοσίου,ανάλογα με το βαθμό του πταίσματος, τις ειδικότερεςσυνθήκες τέλεσης της πράξης και τις συνέπειες αυτής.Οι παραπάνω κυρώσεις επιβάλλονται από τον ΥπουργόΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ύστε-ρα από εισήγηση του εποπτικού συμβουλίου του άρθρου17 και προηγούμενη ακρόαση του ενδιαφερομένου.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει-

ας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι παραβάσειςπου χαρακτηρίζονται μικρές κατά την έννοια του προη-γούμενου εδαφίου. Με κοινή απόφαση των ΥπουργώνΟικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι-κής Αλλαγής αναπροσαρμόζεται κάθε δύο έτη το ύψοςτων προστίμων του πρώτου εδαφίου.

11. Οι επιβλέποντες μηχανικοί σφραγίζουν το πιστο-ποιητικό πληρότητας που προβλέπεται στο άρθρο 3 τουν. 3843/2010 (Α΄ 62) και διενεργείται η τελευταία αυτο-ψία.Μετά την τελευταία αυτοψία, εκδίδεται από την

Υ.ΔΟΜ. το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.)και ενημερώνεται ηλεκτρονικά η αρμόδια υπηρεσία τουΥπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής και ο κύριος του έργου για να διατυπώσει τυ-χόν αντιρρήσεις.

12. Μετά την έκδοση του Πιστοποιητικού Ελέγχου Κα-τασκευής, για τη σύνδεση με τα δίκτυα κοινής ωφελείαςυποβάλλεται από τον ιδιοκτήτη αίτηση στην Υ.ΔΟΜ., ηοποία ελέγχει τα αποδεικτικά κατάθεσης αμοιβών καικρατήσεων των επιβλέψεων των μηχανικών και θεωρείτην άδεια δόμησης.

13. Η οικοδομή ή τμήμα της με αυτοτελή λειτουργίαθεωρούνται περατωμένα αν υπολείπονται εργασίες γιατις οποίες δεν απαιτείται άδεια δόμησης, σύμφωνα μετον ισχύοντα οικοδομικό κανονισμό.

14. Θεώρηση της άδειας δόμησης μπορεί να γίνει καιγια περατωμένο τμήμα της οικοδομής, εφόσον αποτε-λείται από χώρους με αυτοτελή λειτουργία.Μετά τη θεώρησή της, η έγκριση και η άδεια δόμησης

παύουν να ισχύουν για το τμήμα το οποίο αποπερατώθη-κε.

Άρθρο 8Μητρώο Μελετητών και Επιβλεπόντων Μηχανικών

και καθήκοντα

1. Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-ματικής Αλλαγής, τηρείται μητρώο στο οποίο παρέχεταιδημόσια πρόσβαση, με τα στοιχεία των μηχανικών. Αυτό


περιλαμβάνει τα επαγγελματικά προσόντα μηχανικού,τον τίτλο σπουδών, την ειδικότητα, την άδεια άσκησηςκαι τα ειδικά επαγγελματικά δικαιώματα.Ο αριθμός του μητρώου είναι μοναδικός για κάθε μη-

χανικό, ενώ η δήλωσή του και ο έλεγχος του στοιχείουαπό την Υ.ΔΟΜ. αποτελούν προϋπόθεση για την έκδοσητης έγκρισης και της άδειας δόμησης.

2. Οι μελετητές μηχανικοί ευθύνονται για την εκπόνη-ση όλων των επί μέρους μελετών σύμφωνα με τις κείμε-νες διατάξεις. Για τις άδειες δόμησης που αφορούν κτί-ρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικότμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηριστείως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμέναδιατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία οι αρχιτεκτονικέςμελέτες εκπονούνται και υπογράφονται αποκλειστικά α-πό αρχιτέκτονες μηχανικούς και οι στατικές μελέτες απότους αρμόδιους πολιτικούς μηχανικούς.

3. Οι επιβλέποντες μηχανικοί ευθύνονται ανά τομέα ε-πίβλεψης:α) Για την επίβλεψη των οικοδομικών εργασιών σύμ-

φωνα με τις μελέτες που συνοδεύουν την έγκριση δόμη-σης και την άδεια δόμησης. Κατά τα λοιπά ισχύουν οιδιατάξεις των άρθρων 341 και 342 του Κώδικα ΒασικήςΠολεοδομικής Νομοθεσίας (π.δ. της 14.7.1999, Δ΄ 580). β) Για τη συμπλήρωση των προβλεπόμενων στοιχείων

της Ταυτότητας του Κτιρίου σύμφωνα με τις παραγρά-φους 2 και 3 του άρθρου 4 του ν. 3843/2010.γ) Για την ενημέρωση της Υ.ΔΟΜ. για τον ορισμό της

ημερομηνίας ελέγχου.

Άρθρο 9Ειδικές διατάξεις

1. Για τα τμήματα της οικοδομής που περιλαμβάνουνεπαγγελματικούς χώρους (καταστήματα, γραφεία κ.λπ.)ενσωματώνονται τα στοιχεία της βεβαίωσης χώρου κυ-ρίας χρήσεως στα έντυπα της ταυτότητας κτιρίου.

2. Οι κύριοι ή οι έχοντες νόμιμο δικαίωμα δηλώνουν ε-νυπογράφως στο τοπογραφικό διάγραμμα και ευθύνο-νται για την ακρίβεια των δηλουμένων ορίων των οικοπέ-δων τους και για την ύπαρξη και την αιτία του δικαιώμα-τος τους να ζητήσουν την έκδοση άδειας δόμησης.

3. Το τοπογραφικό διάγραμμα, επιπλέον των όσων ορί-ζονται με τις ισχύουσες διατάξεις των προδιαγραφών,περιλαμβάνει:α. εξάρτηση των κορυφών της ιδιοκτησίας από το ι-

σχύον κρατικό τριγωνομετρικό δίκτυο,β. περίγραμμα του προς οικοδόμηση έργου μονοσήμα-

ντα ορισμένο με ορθογώνιες συντεταγμένες στο κρατι-κό σύστημα συντεταγμένων,γ. πλήρη φωτογραφική αποτύπωση,δ. υψομετρική αποτύπωση.4. Το διάγραμμα δόμησης υποβάλλεται σε κλίμακα

1:100 ή 1:200 ή 1: 500, για κτίρια με συνολική επιφάνειαμεγαλύτερη των 5.000 τ.μ. και περιλαμβάνει:α) Το οικόπεδο ή γήπεδο με τις διαστάσεις και το εμ-

βαδόν του.β) Τους υπολογισμούς της επιτρεπόμενης και πραγμα-

τοποιούμενης κάλυψης και δόμησης, το μέγιστο επιτρε-πόμενο ύψος, τις πλάγιες και οπίσθιες αποστάσεις καιτον υπολογισμό των αναγκών σε χώρους στάθμευσης.γ) Τα περιγράμματα όλων των επιπέδων του κτιρίου, υ-

πόγειων και υπέργειων, οι διαστάσεις τους, η θέση τουςσε σχέση με τις οικοδομικές γραμμές και τα πλάγια όριατου οικοπέδου και όποιο άλλο βασικό στοιχείο είναι απα-

ραίτητο για τον υπολογισμό της κάλυψης, της δόμησης,του ύψους κ.λπ. του κτιρίου.Σε περιπτώσεις προσθήκης, περιέχονται και τα παλαιά

κτίσματα με όλα τα παραπάνω στοιχεία, οι αριθμοί τωναδειών τους ή των τίτλων ή των αποφάσεων εξαίρεσης ήαναστολής κατεδάφισης αν είναι αυθαίρετα.δ) Τα περιγράμματα επιφανειών και ο υπολογισμός εμ-

βαδών για χώρους ειδικών χρήσεων του κτιρίου που α-παιτούν βεβαιώσεις κύριας χρήσης.ε) Την τομή για την ένδειξη του μέγιστου ύψους του

κτιρίου, του ιδεατού στερεού και τη διαμόρφωση του πε-ριβάλλοντος χώρου σε σχέση με το οριστικά διαμορφω-μένο έδαφος στην οποία περιέχονται το πραγματοποι-ούμενο ύψος του κτίσματος και το μέγιστο επιτρεπόμε-νο ύψος.στ) Ενδεικτικές όψεις.ζ) Τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου με τις α-

παραίτητες ενδείξεις για τον υπολογισμό της φύτευσηςκαι της στάθμης εδάφους σε κάθε διαμορφούμενο επίπε-δο.η) Ενδεικτική τρισδιάστατη απεικόνιση της κατασκευ-

ής, με γραμμικό ή με ελεύθερο σχεδιασμό.Στην περίπτωση που απαιτείται γνωμοδότηση ή έγκρι-

ση άλλων οργάνων ή φορέων, το διάγραμμα δόμησηςπρέπει να περιλαμβάνει και τις προδιαγραφές που τίθε-νται από αυτούς.

5. Η Υ.ΔΟΜ. βεβαιώνει την οριστική στάθμη του κρα-σπέδου (βεβαίωση υψομέτρου) στο τοπογραφικό διά-γραμμα.

6. Ο τρόπος σύνταξης και παρουσίασης των μελετώνγίνεται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες προδιαγρα-φές. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρότασητου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής ορίζονται οι προδιαγραφές που αφορούν στησύνταξη και παρουσίαση της μελέτης προσβασιμότηταςτης παραγράφου 2 του άρθρου 3.

7. Στην έννοια των οικοδομικών εργασιών για ανέγερ-ση νέας οικοδομής ή προσθήκης σε υφιστάμενη οικοδο-μή, περιλαμβάνονται και όλες εκείνες οι εργασίες πουκαθιστούν το κτίριο άρτιο για λειτουργία, όπως οι εργα-σίες για την κατασκευή περιτοιχίσεων, ή περιφράξεων,βόθρων, υπογείων δεξαμενών νερού, εκσκαφών, επιχώ-σεων, κοπής δένδρων.

8. Απαιτείται άδεια για αυτοτελείς εργασίες περιτοιχί-σεων, επιχώσεων ή εκσκαφών ως και για την κοπή δέν-δρων, σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 1337/1983 (Α΄ 33).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ΕΛΕΓΚΤΕΣ ΔΟΜΗΣΗΣ

Άρθρο 10Ιδιότητα

Η ιδιότητα του ελεγκτή δόμησης αποκτάται με τη χο-ρήγηση Άδειας Ελεγκτή Δόμησης από τον Υπουργό Πε-ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και τηνεγγραφή του στο Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης.Η ιδιότητα του ελεγκτή δόμησης είναι ασυμβίβαστη με

την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου ή υπαλλήλουΝ.Π.Δ.Δ. ή υπαλλήλου στον ευρύτερο δημόσιο τομέα μεσχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου.Οι Ελεγκτές Δόμησης υποχρεούνται στην υποβολή

δήλωσης περιουσιακής κατάστασης σύμφωνα με τις δια-τάξεις του ν. 3213/2003 (Α΄ 309).


Άρθρο 11Αρμοδιότητες

1. Οι ελεγκτές δόμησης έχουν τις αρμοδιότητες:α) ελέγχου όλων των κατασκευών, για τις οποίες εκδί-

δεται άδεια δόμησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του πα-ρόντος, ως προς την ορθή εφαρμογή και τήρηση των με-λετών σύμφωνα με τις οποίες εκδόθηκε η άδεια,β) ελέγχου όλων των κατασκευών, ύστερα από επώνυ-

μη καταγγελία ή εντολή της ΕΥΕΔΕΝ ή του ΥπουργούΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

2. Κατά την άσκηση των παραπάνω αρμοδιοτήτων απότους Ελεγκτές Δόμησης εφαρμόζονται οι διατάξεις τουάρθρου 7 του ν. 2690/1999. Ενδεικτικά απαγορεύεται ηδιενέργεια ελέγχου από ελεγκτή δόμησης, σε κτίριο ήτμήματα αυτού εφόσον:α) στη μελέτη ή κατασκευή ή επίβλεψη, ή διαχείριση ή

λειτουργία ή συντήρηση συμμετείχε με οποιοδήποτετρόπο ο ίδιος ή νομικό πρόσωπο του οποίου είναι μέλοςή εταίρος ή υπάλληλος,β) έχει δικαίωμα κυριότητας, νομής ή κατοχής, ο ίδιος

ή συγγενής του έως β΄ βαθμού ή νομικό πρόσωπο του ο-ποίου ο ίδιος είναι μέλος ή εταίρος ή υπάλληλος.

Άρθρο 12Προϋποθέσεις απόκτησης άδειας

1. Ο υποψήφιος ελεγκτής δόμησης πρέπει να διαθέτειτα παρακάτω προσόντα:α) να είναι διπλωματούχος μηχανικός, μέλος του ΤΕΕ

ή πτυχιούχος μηχανικός τεχνολογικής εκπαίδευσης, μέ-λος της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ. ή μηχανικός που έχει αποκτήσει ανα-γνώριση επαγγελματικών προσόντων στη χώρα μας κατ’εφαρμογή της σχετικής κοινοτικής και εθνικής νομοθε-σίας,β) να διαθέτει αποδεδειγμένη επαγγελματική εμπειρία

σε θέματα μελέτης ή επίβλεψης ή κατασκευής κτιρίωντουλάχιστον δύο (2) ετών για την απόκτηση άδειας ελε-γκτή δόμησης σε άδειες, που αφορούν κτίρια έως 1.000τ.μ. και τουλάχιστον τεσσάρων (4) ετών για την απόκτη-ση άδειας ελεγκτή δόμησης σε άδειες, που αφορούν κτί-ρια μεγαλύτερα των 1.000 τ.μ..

2. Οι ενδιαφερόμενοι που πληρούν τα προαναφερθέ-ντα προσόντα μπορούν να παρακολουθήσουν εξειδικευ-μένα σεμινάρια για τις διαδικασίες και τον έλεγχο οικο-δομών, κατασκευών και ηλεκτρολογικών και μηχανολο-γικών εγκαταστάσεων. Οι υποψήφιοι ελεγκτές δόμησηςυποβάλλονται σε εξετάσεις και εκδίδονται τα σχετικά πι-στοποιητικά επιτυχούς εξέτασης.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει-

ας και Κλιματικής Αλλαγής και του κατά περίπτωση αρ-μόδιου Υπουργού καθορίζεται η ύλη των σεμιναρίων, οιφορείς διενέργειας των σεμιναρίων και των εξετάσεων,οι κατηγορίες των ελεγκτών, ανάλογα με τα προσόντατους, καθώς και κάθε θέμα σχετικό με την εφαρμογή τηςπαρούσας.

Άρθρο 13Άδεια Ελεγκτή Δόμησης

Η άδεια ελεγκτή δόμησης χορηγείται σε όσους πλη-ρούν τις προϋποθέσεις και διαθέτουν το ΠιστοποιητικόΕπιτυχούς Εξέτασης του άρθρου 12.Η άδεια ελεγκτή δόμησης ισχύει για δύο έτη από την

έκδοσή της. Δεν είναι δυνατή η απόκτηση νέας άδειας ε-λεγκτή δόμησης από το ίδιο πρόσωπο αν δεν παρεμβλη-θεί χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών από τηλήξη της προηγούμενης άδειάς του.

Άρθρο 14Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης

1. Το Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης καταρτίζεται και τη-ρείται από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησηςτου άρθρου 16, με τη μορφή ηλεκτρονικής βάσης δεδο-μένων, όπου εγγράφονται με αύξοντα Αριθμό Μητρώουοι Ελεγκτές Δόμησης στους οποίους χορηγείται η ΆδειαΕλεγκτή Δόμησης. Η κατάρτιση του Μητρώου γίνεται α-νά αποκεντρωμένη διοίκηση και ανά κλάδο ειδικότηταςτου Μηχανικού.Κάθε Ελεγκτής Δόμησης, κατά την εγγραφή του στο

Μητρώο, υποχρεούται να δηλώσει την επαγγελματικήτου έδρα.

2. Ο αριθμός Μητρώου των ελεγκτών δόμησης ανα-γράφεται υποχρεωτικά στις πράξεις των ελεγκτών δόμη-σης.

Άρθρο 15Πόρισμα Ελεγκτή Δόμησης

1. Στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου11, συντάσσεται από τον ελεγκτή δόμησης πόρισμα τοοποίο αποστέλλεται στην Υ.ΔΟΜ. και αντίγραφο αυτούστην Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης της ΕΥΕ-ΔΕΝ.

2. Αν δεν διαπιστωθούν παραβάσεις συντάσσεται απότον ελεγκτή δόμησης πόρισμα που αποστέλλεται στηνΥ.ΔΟΜ.. Η Υ.ΔΟΜ. ενημερώνει τον κύριο του έργου καιτον επιβλέποντα μηχανικό για τη συνέχιση των εργα-σιών.

3. Αν διαπιστωθούν παραβάσεις:α. Η Υ.ΔΟΜ. επιβάλλει τις προβλεπόμενες κυρώσεις

και πρόστιμα κατά το πόρισμα του ελεγκτή δόμησης.β. Αντίγραφο της πράξης της Υ.ΔΟΜ., στην οποία επι-

συνάπτεται το πόρισμα του ελεγκτή δόμησης, αποστέλ-λεται στον κύριο του έργου και τον επιβλέποντα μηχανι-κό και στην αρμόδια αστυνομική αρχή, η οποία διακόπτειχωρίς άλλη ειδοποίηση τις οικοδομικές εργασίες και πα-ρακολουθεί την τήρηση της διακοπής.γ. Ο Δήμος της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ. υποχρεούται να τοι-

χοκολλήσει την ίδια ημέρα το πόρισμα στο δημοτικό κα-τάστημα και να τη διατηρήσει για 20 ημέρες. Η μη τοιχο-κόλληση από το Δήμο της έκθεσης δεν εμποδίζει τηνπρόοδο της περαιτέρω διαδικασίας. Κατά τα λοιπά εφαρ-μόζονται οι διατάξεις του π.δ. 267/1998 (Α΄ 195).

4. Στην περίπτωση β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου11, συντάσσεται από τον ελεγκτή δόμησης πόρισμα τοοποίο αποστέλλεται στην Υ.ΔΟΜ., σύμφωνα με όσα ορί-ζονται στις προηγούμενες παραγράφους. Οι διατάξειςτου άρθρου 7 του Κεφαλαίου Α΄ εφαρμόζονται αναλό-γως.

Άρθρο 16Σύσταση Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Δόμησης

και Ενέργειας (ΕΥΕΔΕΝ)

1. Ο έλεγχος και η παρακολούθηση του έργου των Ε-λεγκτών Δόμησης και της ορθής εκτέλεσης των καθηκό-


ντων τους γίνεται από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρη-τών Ενέργειας (ΕΥΕΠΕΝ) του ν. 3818/2010 (Α΄ 17) και ηοποία μετονομάζεται σε Ειδική Υπηρεσία ΕπιθεωρητώνΔόμησης και Ενέργειας (ΕΥΕΔΕΝ), μέσω αυτεπάγγελ-των δειγματοληπτικών ελέγχων ή ύστερα από καταγγε-λία σε κτίρια που έχουν ελέγξει ελεγκτές δόμησης.

2. Το έργο της ΕΥΕΔΕΝ ασκείται μέσω της Γενικής Ε-πιθεώρησης του π.δ. 72/2010 (Α΄ 132) στην οποία ανατί-θενται και οι αρμοδιότητες του παρόντος, καθώς και δύοαυτόνομων ενιαίων διοικητικών μονάδων:α. της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Δόμησης

(ΕΥΕΔ), που συνιστάται με το παρόν, καιβ. της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Ενέργειας

(ΕΥΕΠΕN), που έχει συγκροτηθεί σύμφωνα με το π.δ.72/2010 και οι οποίες υπάγονται απευθείας στον ΓενικόΕπιθεωρητή της ΕΥΕΠΕΝ, που μετονομάζεται σε ΓενικόΕπιθεωρητή της ΕΥΕΔΕΝ, ο οποίος εποπτεύει και ελέγ-χει το έργο της ΕΥΕΔΕΝ. Η τοποθέτηση του Γενικού Ε-πιθεωρητή γίνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλ-λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ύστερα απόεισήγηση του Ειδικού Γραμματέα Επιθεώρησης Περιβάλ-λοντος και Ενέργειας.

3. Της ΕΥΕΔ και της ΕΥΕΠΕΝ προΐστανται Βοηθοί Γε-νικοί Επιθεωρητές Δόμησης και Ενέργειας αντίστοιχα,που είναι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι του κλάδου ΠΕΜηχανικών με βαθμό Α΄ και εφόσον δεν υπάρχουν, τουκλάδου ΤΕ μηχανικών με βαθμό Α΄, αντίστοιχου επιστη-μονικού και γνωστικού πεδίου και σχετικής εμπειρίας καιέχουν τουλάχιστον τετραετή θητεία σε θέση Προϊσταμέ-νου Τμήματος, με πενταετή θητεία, η οποία μπορεί ναπαραταθεί ή ανανεωθεί, ανάλογα με τις υπηρεσιακές α-νάγκες.Η τοποθέτηση των Επιθεωρητών Δόμησης γίνεται με

απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-ματικής Αλλαγής, ύστερα από σχετική εισήγηση του Γε-νικού Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλο-ντος και των Επιθεωρητών Ενέργειας ύστερα από σχετι-κή εισήγηση του Ειδικού Γραμματέα Επιθεώρησης Περι-βάλλοντος και Ενέργειας.Οι αποδοχές των Βοηθών Γενικών Επιθεωρητών καθο-

ρίζονται σε ποσοστό 75% του ύψους των αποδοχών πουπροβλέπονται κάθε φορά για Γενικό Διευθυντή Υπουρ-γείου. Ο χρόνος της θητείας του Γενικού Επιθεωρητή καιτων δύο Βοηθών Γενικών Επιθεωρητών θεωρείται ωςχρόνος άσκησης καθηκόντων Προϊσταμένου Διεύθυν-σης Υπουργείου.

4. Η ΕΥΕΔ έχει την ίδια διοικητική δομή με αυτήν τηςΕΥΕΠΕN και συγκροτείται σε ενιαίους διοικητικούς το-μείς, γεωγραφικά κατανεμημένους, με έδρες στις αντί-στοιχες Περιφέρειες της χώρας και με χωρική αρμοδιό-τητα στις περιοχές εποπτείας των αντίστοιχων Περιφε-ρειών, που υπάγονται στη Γενική Επιθεώρηση της Ειδι-κής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας(ΕΥΕΔΕΝ).Κατά προτεραιότητα συγκροτούνται δύο διακριτοί Το-

μείς, ως εξής:α. Τομέας Νοτίου Ελλάδας με χωρική αρμοδιότητα

στις Περιφέρειες Αττικής, Στερεάς Ελλάδας, ΔυτικήςΕλλάδας, Πελοποννήσου, Ιονίων Νήσων, Νοτίου Αιγαί-ου, Κρήτης.β. Τομέας Βορείου Ελλάδας με χωρική αρμοδιότητα

στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, ΑνατολικήςΜακεδονίας και Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσα-λίας, Ηπείρου και Βορείου Αιγαίου.

5. Των Τομέων της ΕΥΕΔ προΐστανται Τομεάρχες Επι-θεωρητές, οι οποίοι είναι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι,του κλάδου ΠΕ Μηχανικών με βαθμό Α΄, αντίστοιχου ε-πιστημονικού και γνωστικού πεδίου και σχετικής εμπει-ρίας και έχουν τουλάχιστον τριετή θητεία σε θέση Προϊ-σταμένου Τμήματος, με πενταετή θητεία, η οποία μπορείνα παραταθεί ή ανανεωθεί, ανάλογα με τις υπηρεσιακέςανάγκες.Η τοποθέτησή τους γίνεται με απόφαση του Υπουργού

Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ύ-στερα από σχετική εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Χω-ροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος. Ο χρόνος της θη-τείας των Τομεαρχών Επιθεωρητών θεωρείται ως χρό-νος άσκησης καθηκόντων Προϊσταμένου Διεύθυνσης Υ-πουργείου και τους καταβάλλεται το αντίστοιχο επίδομαθέσης ευθύνης.

6. Η ΕΥΕΔΕΝ από της σύστασής της ως ΕΥΕΠΕΝ,στελεχώνεται με:α) μονίμους δημοσίους υπαλλήλους, μετά από διορι-

σμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2190/1994 (Α΄ 28)ή με μετάταξη από το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή με μετακίνη-ση, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3528/2007 (Α΄ 26),β) με υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαί-

ου αορίστου χρόνου, μετά από μετάταξη από το Δημόσιοή Ν.Π.Δ.Δ. ή μετακίνηση, σύμφωνα με τις διατάξεις τουπ.δ. 410/1988 (Α΄ 191),γ) με μονίμους δημοσίους υπαλλήλους ή υπαλλήλους

με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου,που υπηρετούν στο Δημόσιο ή τον ευρύτερο δημόσιο το-μέα, μετά από απόσπαση, με απόφαση του οικείου Υ-πουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιματικής Αλλαγής, χωρίς γνώμη Υπηρεσιακού Συμ-βουλίου ή άλλου οργάνου κατά παρέκκλιση των κείμε-νων διατάξεων. Η διάρκεια της απόσπασης ορίζεται σετρία έτη και μπορεί να παρατείνεται ή ανανεώνεται γιαυπηρεσιακές ανάγκες.

7. Για τη στελέχωση της ΕΥΕΔΕΝ προβλέπονται:α. Για τη Γενική Επιθεώρηση, επιπρόσθετα, πέντε θέ-

σεις του κλάδου ΠΕ Μηχανικών και τρεις θέσεις τουκλάδου ΠΕ Διοικητικού – Οικονομικού.β. Για την ΕΥΕΠΕN, επιπρόσθετα, πέντε θέσεις του

κλάδου ΠΕ Μηχανικών και τέσσερις θέσεις του κλάδουΠΕ Διοικητικού – Οικονομικού, εκτός της θέσης του Βοη-θού Γενικού Επιθεωρητή Ενέργειας.γ. Για την ΕΥΕΔ προβλέπονται, εκτός της θέσης του

Βοηθού Γενικού Επιθεωρητή Δόμησης και των δύο Τομε-αρχών των Τομέων αυτής, πενήντα θέσεις υπαλλήλωνΤακτικού προσωπικού, με τις παρακάτω ειδικότητες:

- τριάντα δύο θέσεις του κλάδου ΠΕ Μηχανικών,- οκτώ θέσεις του κλάδου ΤΕ Μηχανικών,- τέσσερις θέσεις του κλάδου ΠΕ Διοικητικού – Οικο-

νομικού,- δύο θέσεις του κλάδου ΠΕ Πληροφορικής,- τέσσερις θέσεις του κλάδου ΔΕ Διοικητικού - Οικονο-

μικού με γνώσεις Η/Υ.8. Όσοι εκ των υπαλλήλων της ΕΥΕΔ είναι διπλωμα-

τούχοι μηχανικοί ή πτυχιούχοι μηχανικοί τεχνολογικήςεκπαίδευσης, ορίζονται ως Επιθεωρητές Δόμησης αφούπαρακολουθήσουν σεμινάρια ανάλογα αυτών των Ελε-γκτών Δόμησης προκειμένου να μπορούν να διενεργούνελέγχους σε κάθε δημόσιο ή ιδιωτικό κτίριο ή κτιριακό ήοικιστικό έργο, με επιτόπια αυτοψία, καθώς και μετρή-σεις, και συλλογή κάθε χρήσιμου για τη διενέργεια τουελέγχου στοιχείου. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από την τυ-


χόν αρμοδιότητα άλλης αρχής να προβαίνει σε ανάλογοέλεγχο.

9. Ύστερα από κάθε έλεγχο συντάσσεται από τους Ε-πιθεωρητές Δόμησης που διενήργησαν τον έλεγχο, έκ-θεση ελέγχου. Αν διαπιστωθούν παραβάσεις η σχετικήέκθεση επιδίδεται με συστημένη πρόσκληση στον ελεγ-χόμενο ελεγκτή δόμησης, ο οποίος καλείται σε ακρόασησύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 6 του ν. 2690/1999. Ύστερα από την ακρόαση ή την άπρακτη πάροδο της

προθεσμίας τέλεσής της, ο Επιθεωρητής Δόμησης συ-ντάσσει αιτιολογημένη πράξη βεβαίωσης ή μη, της παρά-βασης, την οποία υπογράφει ο Γενικός Επιθεωρητής τηςΕΥΕΔΕΝ.

10. Αντίγραφο της πράξης βεβαίωσης παράβασης και οπλήρης φάκελος της υπόθεσης αποστέλλεται στο Επο-πτικό Συμβούλιο, προκειμένου να ασκηθεί πειθαρχικός έ-λεγχος.

11. Με απόφαση του Ειδικού Γραμματέα ΕπιθεώρησηςΠεριβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από εισήγηση τουΓενικού Επιθεωρητή της ΕΥΕΔΕΝ, καθορίζονται ζητήμα-τα που αφορούν στην εύρυθμη λειτουργία της ΕΥΕΔΕΝ,στην κατανομή αρμοδιοτήτων σε Τμήματα ανά Τομέα,καθώς και κάθε σχετικό θέμα.

Άρθρο 17Σύσταση Εποπτικού Συμβουλίου

1. Συνιστάται πενταμελές Εποπτικό Συμβούλιο, το ο-ποίο συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλ-λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και αποτε-λείται από:α. Τον Ειδικό Γραμματέα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος

και Ενέργειας ως Πρόεδρο, με αναπληρωτή του το Γενι-κό Επιθεωρητή της ΕΥΕΔΕΝ.β. Πάρεδρο του γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο

Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής, με τον αναπληρωτή του.γ. Τον Βοηθό Επιθεωρητή Δόμησης της Ειδικής Υπηρε-

σίας Επιθεωρητών Δόμησης της ΕΥΕΔΕΝ, με τον ανα-πληρωτή του.δ. Διευθυντή του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέρ-

γειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τον αναπληρωτή του.ε. Εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας,

με τον αναπληρωτή του.2. Καθήκοντα Γραμματέα του Εποπτικού Συμβουλίου

εκτελεί υπάλληλος της ΕΥΕΔ που ορίζεται με τον ανα-πληρωτή του με την ίδια απόφαση.

3. Η θητεία των μελών του Εποπτικού Συμβουλίου εί-ναι τριετής.

Άρθρο 18Αρμοδιότητες Εποπτικού Συμβουλίου

1. Το Εποπτικό Συμβούλιο εξετάζει τις παραβάσειςπου διαπιστώνονται στην πράξη βεβαίωσης παράβασηςτης ΕΥΕΔΕΝ και εφόσον ο ελεγκτής δόμησης:α. αναγράφει ή υποβάλλει ανακριβή στοιχεία και δικαι-

ολογητικά,β. παραβιάζει το καθήκον εχεμύθειας και εμπιστευτι-

κότητας, ως προς τη χρήση των στοιχείων και των πλη-ροφοριών που συγκεντρώνει κατά την εκτέλεση του έρ-γου του,γ. προβαίνει σε μη χρηστή χρήση της ιδιότητάς του,δ. εκπληρώνει πλημμελώς τα καθήκοντα του, εισηγεί-

ται στον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα-τικής Αλλαγής την επιβολή διοικητικών κυρώσεων, λαμ-βάνοντας υπόψη τα στοιχεία του σχετικού φακέλου πουυποβάλλονται από την ΕΥΕΔΕΝ. Επίσης ενημερώνει τοαρμόδιο πειθαρχικό όργανο και αν υπάρχουν ενδείξειςγια τη τέλεση ποινικών αδικημάτων, τον αρμόδιο Εισαγ-γελέα.

2. Οι διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται με αιτιολογη-μένη απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει-ας και Κλιματικής Αλλαγής, λαμβάνοντας υπόψη ως κρι-τήρια ιδίως το είδος και τη βαρύτητα της παράβασης, τιςσυνέπειες που προκύπτουν από αυτή, την επιφάνεια τουυπό ελέγχου κτιρίου, το βαθμό υπαιτιότητας ως εξής:α. καταβολή χρηματικού προστίμου από 5.000 ευρώ

μέχρι 50.000 ευρώ σε περίπτωση υπέρβασης δόμησης έ-ως 500 τ.μ., καθώς και υπέρβασης καθ΄ύψος μέχρι 2 μέ-τρα ή παραβίασης των πλάγιων αποστάσεων μέχρι 2 μέ-τρα και από 50.001 ευρώ μέχρι 500.000 ευρώ σε περί-πτωση υπέρβασης δόμησης μεγαλύτερης των 500 τ.μ.,καθώς και υπέρβασης καθ΄ύψος μεγαλύτερης των 2 μέ-τρων ή παραβίασης των πλάγιων αποστάσεων μεγαλύτε-ρης των 2 μέτρων,β. αποκλεισμός του Ελεγκτή Δόμησης από τη διενέρ-

γεια ελέγχων για περίοδο από ένα έως και τρία έτη,γ. οριστική διαγραφή του Ελεγκτή Δόμησης από το

Μητρώο, ιδίως στην περίπτωση υποτροπής μετά από α-ποκλεισμό καιδ. απαγόρευση εκπόνησης και υπογραφής μελετών

για την έκδοση έγκρισης δόμησης και άδειας δόμησηςκαι απαγόρευση επίβλεψης οικοδομικών εργασιών από 3έως 12 μήνες.

3. Κάθε επιβληθείσα διοικητική κύρωση καταγράφεταιστο Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης τα δε επιβαλλόμεναχρηματικά πρόστιμα βεβαιώνονται, εισπράττονται υπέρτου Δημοσίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε..

4. Ο Ελεγκτής Δόμησης στον οποίο επιβλήθηκε αφαί-ρεση άδειας οφείλει μέσα σε δέκα ημέρες από την κοι-νοποίηση σε αυτόν της σχετικής απόφασης να καταθέ-σει την άδειά του.

Άρθρο 19Εξουσιοδοτικές διατάξεις

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει-ας και Κλιματικής Αλλαγής και του κατά περίπτωση αρ-μόδιου Υπουργού, καθορίζονται:α. οι κανόνες και οι αρχές που διέπουν την εκτέλεση

του έργου των ελεγκτών δόμησης και η κατανομή στις α-ποκεντρωμένες διοικήσεις και η εξειδίκευσή του στοπλαίσιο του άρθρου 18 παρ. 2 στοιχείο α΄,β. ο τρόπος υπολογισμού των αποζημιώσεων των ελε-

γκτών δόμησης σε συνάρτηση με την επιφάνεια, το εί-δος και την κατηγορία της κατασκευής, ο χρόνος και ηδιαδικασία καταβολής τους, η υποχρέωση καταβολής καιτο ύψος του παραβόλου για την εξέταση της επώνυμηςκαταγγελίας, η απόδοση ποσοστού από το ποσό του ενι-αίου ειδικού προστίμου αυθαιρέτου για την πληρωμή τωναποζημιώσεων των ελεγκτών δόμησης και κάθε σχετικόθέμα,γ. κάθε σχετικό θέμα που αφορά τις προϋποθέσεις α-

πόκτησης και διατήρησης της ιδιότητας του ελεγκτή δό-μησης, την αντικατάστασή τους, τον έλεγχο της τήρη-σης των καθηκόντων τους, καθώς και την άσκηση τουπειθαρχικού ελέγχου,


δ. κάθε θέμα σχετικό με την κατάρτιση και διαχείρισητου Μητρώου Ελεγκτών Δόμησης,ε. ο καθορισμός του χρηματικού ποσού του προστίμου

του άρθρου 18 και η εξειδίκευσή του στο πλαίσιο του άρ-θρου 18 παρ. 2 στοιχείο α΄,στ. τα θέματα της λειτουργίας του Εποπτικού Συμβου-

λίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΩΝ

Άρθρο 20Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (ΣΑ)

Συγκρότηση

Με απόφαση του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα Αποκε-ντρωμένης Διοίκησης συγκροτούνται «Συμβούλια Αρχι-τεκτονικής» (ΣΑ) σε κάθε περιφερειακή ενότητα.Στις νησιωτικές περιοχές μπορούν να συγκροτούνται

«Συμβούλια Αρχιτεκτονικής» (ΣΑ) με αρμοδιότητα σε πε-ρισσότερες περιφερειακές ενότητες.


1. Τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής είναι αρμόδια για τηνγνωμοδότηση επί των αρχιτεκτονικών μελετών, στις πα-ρακάτω περιπτώσεις:α. Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια ή γήπεδα,

που βρίσκονται σε παραδοσιακά τμήματα πόλεων, σε πα-ραδοσιακούς οικισμούς, σε ιστορικούς τόπους, σε περιο-χές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, σε αρχαιολογικούς χώ-ρους, καθώς και σε ιερούς ναούς, ιερές μονές, παρεκ-κλήσια και ειδικά κτίρια.β. Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια ή χώρους,

που έχουν κηρυχθεί διατηρητέοι ή κατά την κρίση της Υ-πηρεσίας Δόμησης, του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ε-νέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή του Γενικού Γραμμα-τέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή άλλης αρ-μόδιας υπηρεσίας μπορούν να χαρακτηρισθούν διατηρη-τέοι, καθώς και σε κτίρια ή γήπεδα που είναι σε επαφήμε κτίριο ή χώρο που έχει κηρυχτεί διατηρητέο.γ. Για κάθε οικοδομική εργασία, που παραπέμπεται α-

πό τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι-κής Αλλαγής ή τις υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοί-κησης.δ. Για κατασκευαστικά έργα διαμορφώσεων κοινόχρη-

στων ή αδόμητων χώρων, εκτός από τις περιπτώσεις πουδιενεργήθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός.ε. Για αρχιτεκτονικές μελέτες που διαφοροποιούνται

από τα μορφολογικά στοιχεία και την τυπολογία που επι-βάλλεται με ειδικές διατάξεις που έχουν θεσπιστεί ανάπεριοχή.στ. Για όλες τις περιπτώσεις αδειών κατεδάφισης κτι-

ρίων που ανεγέρθηκαν προ του έτους 1955.2. Σε περίπτωση σύνταξης έκθεσης επικινδύνως ετοι-

μόρροπων κατασκευών σε κτίρια ή γήπεδα, που βρίσκο-νται σε ιστορικά κέντρα πόλεων, σε παραδοσιακούς οικι-σμούς, σε ιστορικούς τόπους, σε περιοχές ιδιαίτερουφυσικού κάλλους, καθώς και σε κτίρια ή χώρους, που έ-χουν κηρυχθεί διατηρητέοι ή μπορεί να χαρακτηριστούνδιατηρητέοι το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής γνωμοδοτεί

και διατυπώνει προτάσεις μέσα σε 15 ημέρες, από την υ-ποβολή της, για τη δυνατότητα και τους τρόπους διατή-ρησής τους.

Άρθρο 22Σύνθεση

1. Τα «Συμβούλια Αρχιτεκτονικής» είναι τετραμελή,και αποτελούνται από:α. Έναν αρχιτέκτονα, υπάλληλο της Αποκεντρωμένης

Διοίκησης, ως Πρόεδρο του ΣΑ, με τον αναπληρωτή του.Στις περιπτώσεις που υπάρχει αδυναμία πλήρωσης τηςπαραπάνω θέσης, μπορεί να ορισθεί Πρόεδρος του ΣΑαρχιτέκτονας υπάλληλος της Περιφέρειας ή άλλου κρα-τικού φορέα.β. Έναν αρχιτέκτονα μέλος ΔΕΠ ή υπάλληλο των Υ-

πουργείων Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής ή Πολιτισμού και Τουρισμού με αρμοδιότητανεωτέρων μνημείων ή της Γενικής Γραμματείας Αιγαίουή της Περιφέρειας, με τον αναπληρωτή του.γ. Δύο αρχιτέκτονες ιδιώτες μελετητές που πληρούν

τα κριτήρια που περιγράφονται παρακάτω, με τους ανα-πληρωτές τους.

2. Τα μέλη της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 επι-λέγονται με κλήρωση από μητρώα που τηρούνται σε κά-θε περιφερειακή ενότητα, με μέριμνα του Γενικού Γραμ-ματέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος και τουΓενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκη-σης και συντάσσονται με τη γνώμη του ΤΕΕ και του Συλ-λόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχο-λών – Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ).

3. Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορί-ζεται υπάλληλος της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκη-σης, ή, αν δεν υπάρχει, υπάλληλος της Περιφέρειας.

Άρθρο 23Προσόντα

Στα μητρώα που δημιουργούνται με απόφαση του Υ-πουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ-λαγής, που τηρούνται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ε-νέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, εγγράφονται όσοι αρ-χιτέκτονες πληρούν δύο από τις παρακάτω προϋποθέ-σεις:α. Εξαετή αρχιτεκτονική εμπειρία.β. Διάκριση σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.γ. Δημοσιεύσεις επί αρχιτεκτονικών θεμάτων.δ. Μεταπτυχιακό ή διδακτορικό σε αρχιτεκτονικές

σχολές.

Άρθρο 24Θητεία

1. Η θητεία των μελών των ΣΑ είναι διετής. Μετά τηλήξη της θητείας δεν επιτρέπεται ο ορισμός των ίδιωνπροσώπων ως μελών του ΣΑ, εκτός αν παρεμβληθεί διά-στημα μεγαλύτερο των τεσσάρων ετών.

2. Σε περίπτωση που με απόφαση του Γενικού Γραμμα-τέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης διαπιστώνε-ται ότι δεν υπάρχει επαρκής αριθμός υποψήφιων μελώνμε τα προβλεπόμενα προσόντα, μπορεί να ανανεώνεταιη θητεία δύο μελών.


Άρθρο 25Λειτουργία

1. Ο Πρόεδρος ορίζει τακτές ημερομηνίες συνεδριάσε-ων των Συμβουλίων. Σε περίπτωση έκτακτης συνεδρία-σης ειδοποιούνται τα μέλη του Συμβουλίου από τον Πρό-εδρο ή τον γραμματέα, τρεις τουλάχιστον ημέρες πριναπό τη συνεδρίαση. Το συμβούλιο συνεδριάζει τουλάχι-στον κάθε δεκαπέντε ημέρες. Το Συμβούλιο εκδίδει τηναπόφασή του μέσα σε τριάντα ημέρες από την ημερομη-νία υποβολής του φακέλου της μελέτης.

2. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν το δικαίωμα να παρίστα-νται στη συνεδρίαση των Συμβουλίων για να εκθέσουντις απόψεις τους, όχι όμως κατά τη λήψη της απόφασης.Η αρνητική γνωμοδότηση πρέπει να αιτιολογείται. Η αι-τιολογία καταχωρείται με λεπτομέρειες στο σχετικόπρακτικό συνεδρίασης.

3. Στην περίπτωση ε΄ της παραγράφου 1 του άρθρου21 για τη λήψη θετικής γνώμης απαιτείται πλειοψηφίατριών τετάρτων.

4. Κατά των αποφάσεων του Συμβουλίου Αρχιτεκτονι-κής που αφορούν στις περιπτώσεις της περίπτωσης ε΄της παραγράφου 1 του άρθρου 21, ο ενδιαφερόμενοςμπορεί να ασκήσει ένσταση μέσα σε προθεσμία τριάνταημερών από τη γνώση της. Η ένσταση ασκείται ενώπιοντου Συμβουλίου το οποίο διαβιβάζει το σχετικό φάκελοστο Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.

Άρθρο 26Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ)

Συγκρότηση

Συγκροτείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργει-ας και Κλιματικής Αλλαγής, Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτε-κτονικής (ΚΕΣΑ) με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλο-ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.


Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής έχει τις εξήςαρμοδιότητες:α. εισηγείται και γνωμοδοτεί στον Υπουργό Περιβάλ-

λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για θέματαπου έχουν σχέση με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό αυτε-παγγέλτως ή ύστερα από σχετικό ερώτημα του Υπουρ-γού,β. γνωμοδοτεί σε ειδικές περιπτώσεις και ύστερα από

εμπεριστατωμένη αιτιολογία επί των αρχιτεκτονικών με-λετών της περίπτωσης ε΄ του άρθρου 21, που διαβιβάζο-νται σε αυτό από τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής,γ. αποφασίζει επί των ενστάσεων που υποβάλλονται

κατά των αποφάσεων των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικήςστην περίπτωση ε΄ του άρθρου 21.


Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής είναι εννεαμε-λές και αποτελείται από:α. τον Γενικό Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Πε-

ριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιματικής Αλλαγής, ως Πρόεδρο,β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο

Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο ο-ποίος αναπληρώνεται από άλλο Νομικό Σύμβουλο ή Πά-ρεδρο του γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο Υ-πουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ-λαγής,γ. δύο αρχιτέκτονες Διευθυντές του Υπουργείου Περι-

βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τουςαναπληρωτές τους,δ. έναν αρχιτέκτονα του υπουργείου Πολιτισμού και

Τουρισμού, με τον αναπληρωτή του,ε. έναν αρχιτέκτονα μέλος ΔΕΠ Αρχιτεκτονικής Σχο-

λής, με τον αναπληρωτή του,στ. δύο αρχιτέκτονες, εκπρόσωπους του ΤΕΕ και

ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ αντίστοιχα, με τους αναπληρωτές τους. Οιεκπρόσωποι του ΤΕΕ και του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ επιλέγονται α-πό καταλόγους που υποβάλλουν και πρέπει να έχουν ταπροσόντα του άρθρου 24 και ειδίκευση ή εμπειρία σε θέ-ματα βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής ή αρχιτεκτονικήςκληρονομιάς,ζ. έναν αρχιτέκτονα με ειδίκευση ή εμπειρία στο σχε-

διασμό τοπίου.Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμβου-

λίου Αρχιτεκτονικής ορίζεται και ο αναπληρωτής του Γε-νικού Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιματικής Αλλαγής ως Προέδρου του Συμβου-λίου.Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζε-

ται με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού Περιβάλ-λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής υπάλληλοςτου Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι-κής Αλλαγής.

Άρθρο 29Λειτουργία

1. Ο Πρόεδρος ορίζει τακτές ημερομηνίες συνεδριάσε-ων του Συμβουλίου. Σε περίπτωση έκτακτης συνεδρία-σης ειδοποιούνται τα μέλη του Συμβουλίου από τον Πρό-εδρο ή τον γραμματέα, τρεις τουλάχιστον ημέρες πριναπό τη συνεδρίαση. Το Συμβούλιο εκδίδει την γνωμοδό-τησή του μέσα σε δεκαπέντε ημέρες από την ημερομη-νία διαβίβασης του φακέλου της μελέτης από το Συμ-βούλιο Αρχιτεκτονικής.

2. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν το δικαίωμα να παρίστα-νται στη συνεδρίαση του Συμβουλίου για να εκθέσουντις απόψεις τους, όχι όμως κατά τη λήψη της απόφασης.Η αρνητική γνωμοδότηση πρέπει να αιτιολογείται με σα-φήνεια. Η αιτιολογία καταχωρείται με λεπτομέρειες στοσχετικό πρακτικό συνεδρίασης.

Άρθρο 30Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και

Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ)Συγκρότηση

Με απόφαση του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα Αποκε-ντρωμένης Διοίκησης συγκροτούνται «Συμβούλια Πολε-οδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων» (ΣΥΠΟΘΑ)στην έδρα κάθε περιφερειακής ενότητας.Στις νησιωτικές περιοχές μπορούν να συγκροτούνται

«Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσε-ων» με αρμοδιότητα σε περισσότερες περιφερειακές ε-νότητες.



Τα Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητή-σεων (ΣΥΠΟΘΑ) έχουν τις εξής αρμοδιότητες:α. Εξετάζουν τις προσφυγές κατά των πορισμάτων

των ελεγκτών δόμησης.β. Εξετάζουν τις προσφυγές κατά των πράξεων ή πα-

ραλείψεων των οργάνων των Υ.ΔΟΜ., που εκδίδονταικατ’ εφαρμογή του παρόντος και της νομοθεσίας περίαυθαιρέτων.γ. Ασκούν τις αρμοδιότητες των Συμβουλίων Χωροτα-

ξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος του άρθρου 4 της υπ’αριθμ. 75724/1151/1983 κοινής απόφασης των Υπουρ-γών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Χωροταξίας, Οικι-σμού και Περιβάλλοντος (Β΄ 767). Θέματα μείζονος σημασίας μπορεί να παραπέμπονται

στο Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμ-φισβητήσεων του άρθρου 36.


Το Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητή-σεων (ΣΥΠΟΘΑ) είναι πενταμελές και αποτελείται από:α. Πρόεδρο, τον πάρεδρο του γραφείου του ΝΣΚ στην

έδρα της περιφερειακής ενότητας του Συμβουλίου, μετον αναπληρωτή του και, αν δεν υπάρχει πάρεδρος, απόδικαστικό αντιπρόσωπο. Αν δεν υπάρχει γραφείο τουΝΣΚ στην έδρα του Συμβουλίου τα παραπάνω μέλη ορί-ζονται από το γραφείο του ΝΣΚ της πλησιέστερης περι-φερειακής ενότητας ως Πρόεδρο, με τον αναπληρωτήτου.β. Αντιπρόεδρο, μηχανικό προϊστάμενο της αρμόδιας

Διεύθυνσης για θέματα πολεοδομίας και χωροταξίας τηςοικείας αποκεντρωμένης Διοίκησης ή αν δεν υπάρχει,της οικείας Διεύθυνσης της Περιφέρειας ή, αν δεν υπάρ-χει, προϊστάμενο τμήματος της Περιφέρειας, με τον α-ναπληρωτή του.γ. Μηχανικό, υπάλληλο με βαθμό Α΄, της αρμόδιας Δι-

εύθυνσης για θέματα πολεοδομίας και χωροταξίας τηςοικείας αποκεντρωμένης Διοίκησης ή, αν δεν υπάρχει, υ-πάλληλο της οικείας Διεύθυνσης της Περιφέρειας ή, ανδεν υπάρχει, υπάλληλο τμήματος της Περιφέρειας, μετον αναπληρωτή του.δ. Μηχανικό, εκπρόσωπο του ΤΕΕ, με εμπειρία σε θέ-

ματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον αναπληρωτήτου. Οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ επιλέγονται από καταλό-γους που υποβάλλει το ΤΕΕ μετά από ηλεκτρονική κλή-ρωση.ε. Μηχανικό, εκπρόσωπο της Περιφερειακής Ένωσης

Δήμων, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και πολεοδο-μίας, με τον αναπληρωτή του.Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζε-

ται υπάλληλος της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησηςή, αν δεν υπάρχει, υπάλληλος της Περιφέρειας.

Άρθρο 33Άσκηση προσφυγών

1. Κατά των πορισμάτων των ελεγκτών δόμησης καιτων πράξεων ή παραλείψεων των οργάνων των Υ.ΔΟΜ.,που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του παρόντος και της νο-μοθεσίας περί αυθαιρέτων, επιτρέπεται η άσκηση προ-

σφυγής για λόγους νομιμότητας στο αρμόδιο ΣυμβούλιοΠολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων της περι-φερειακής ενότητας.

2. Η προσφυγή ασκείται μέσα σε τριάντα ημέρες μεκατάθεση στο πρωτόκολλο της Υπηρεσίας Δόμησης πουκοινοποίησε την πράξη. Για το παραδεκτό της προσφυ-γής απαιτείται η καταβολή παράβολου ύψους πενήντα(50) ευρώ. Αν η προσφυγή γίνει δεκτή, το παράβολο επι-στρέφεται. Τα ποσά των παραβόλων αποτελούν έσοδοτου Κρατικού Προϋπολογισμού.

Άρθρο 34Διαδικασία εξέτασης προσφυγών

Επιβολή προστίμων

1. Η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης διαβιβάζει στο αρμό-διο για την έκδοση απόφασης Συμβούλιο ΠολεοδομικώνΘεμάτων και Αμφισβητήσεων, το φάκελο της υπόθεσης.Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου καλείται να παρα-στεί ο προσφεύγων με την πρόσκληση, που του επιδίδε-ται τουλάχιστον δέκα ημέρες πριν από τη συνεδρίαση.Η απόφαση λαμβάνεται αφού αποχωρήσει ο προσφεύ-

γων. Η απόφαση επί της προσφυγής εκδίδεται μέσα σεπροθεσμία ενός μηνός από την άσκησή της.

2. Τα πρόστιμα, τα οποία επιβάλλονται σε περίπτωσηαυθαίρετων κατασκευών και για τα οποία είτε δεν έχει α-σκηθεί διοικητική προσφυγή είτε έχει ασκηθεί και έχει α-πορριφθεί, αποστέλλονται μέσα σε προθεσμία δεκαπέ-ντε ημερών από τους αρμόδιους υπαλλήλους τηςΥ.ΔΟΜ. στην αρμόδια ΔΟΥ για βεβαίωση και είσπραξη.Αντίγραφο των παραπάνω πράξεων αποστέλλεται από

τους αρμόδιους υπαλλήλους της Υ.ΔΟΜ., που τις εξέδω-σε, στον Πρόεδρο του αρμόδιου Συμβουλίου Πολεοδομι-κών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων.Υπάλληλος που παραβιάζει τις υποχρεώσεις των πα-

ραπάνω διατάξεων τιμωρείται με παρακράτηση αποδο-χών δεκαπέντε ημερών μέχρι τριών μηνών. Η πειθαρχικήδίωξη ασκείται μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε ημερών.Με την ίδια ποινή τιμωρείται ο πειθαρχικός προϊστάμε-νος που παραλείπει να ασκήσει την πειθαρχική δίωξη κα-τά του ευθυνόμενου υπαλλήλου κατά τα προηγούμεναεδάφια.

Άρθρο 35Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων

και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ)Συγκρότηση

Συγκροτείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργει-ας και Κλιματικής Αλλαγής «Κεντρικό Συμβούλιο Πολεο-δομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ)»,με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιματικής Αλλαγής.


Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων καιΑμφισβητήσεων ασκεί τις αρμοδιότητες του ΚεντρικούΣυμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος,του άρθρου 2 της υπ’ αριθμ. 75724/1151/1983 κοινής α-πόφασης των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης καιΧωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (Β΄ 767).



Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων καιΑμφισβητήσεων είναι επταμελές, και αποτελείται από:α. τον Γενικό Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Πε-

ριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιματικής Αλλαγής, ως Πρόεδρο,β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο

Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο ο-ποίος αναπληρώνεται από άλλον Νομικό Σύμβουλο ήΠάρεδρο του γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο Υ-πουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ-λαγής,γ. τον Γενικό Διευθυντή Πολεοδομίας του Υπουργείου

Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετον αναπληρωτή του,δ. δύο Διευθυντές του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ε-

νέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τους αναπληρωτέςτους,ε. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο του ΤΕΕ, με εμπειρία σε

θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον αναπληρω-τή του,στ. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφε-

ρειών Ελλάδας, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας καιπολεοδομίας, με τον αναπληρωτή του.Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμβου-

λίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων ορίζε-ται και ο αναπληρωτής του Γενικού Γραμματέα Χωροτα-ξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περι-βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ως Προέ-δρου του Συμβουλίου.Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζε-

ται με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού Περιβάλ-λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής υπάλληλοςτου Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι-κής Αλλαγής.

Άρθρο 38Αναδιάρθρωση Υπηρεσιών του Υπουργείου

Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής(ΥΠΕΚΑ)

1. Στην παρ. 2 του άρθρου 1 του π.δ. 51/1988 (Α΄ 19)καταργείται η περίπτωση ε΄.

2. Στην παρ. 2 του άρθρου 1 του π.δ. 51/1988 μετά τηνπερίπτωση ιγ΄ προστίθεται περίπτωση ιδ΄ ως ακολού-θως:

«ιδ. Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής».3. Στο Κεφάλαιο Β΄ του άρθρου 1 του π.δ. 51/1988 κα-

ταργείται η περίπτωση ε΄.4. Στο Κεφάλαιο Β΄ του άρθρου 1 του π.δ. 51/1988 με-

τά την περίπτωση η΄ προστίθεται περίπτωση θ΄ ως εξής:«θ. Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής».5. Στην παρ. 1 του άρθρου 5 του π.δ. 51/1988 καταρ-

γείται η περίπτωση γ΄.6. Στην παρ. 1 του άρθρου 5 του π.δ. 51/1988 μετά την

περίπτωση ε΄ προστίθενται περιπτώσεις στ΄ και ζ΄ ως ε-ξής:

«στ. Τμήμα Οργανωμένης Οικιστικής Ανάπτυξης καιΣτεγαστικής Πολιτικής.ζ. Γραφείο Άρσεων Απαλλοτρίωσης».7. Στην παρ. 2 του άρθρου 5 του π.δ. 51/1988 καταρ-

γείται η περίπτωση γ΄.

8. Στην παρ. 2 του άρθρου 5 του π.δ. 51/1988 μετά τηνπερίπτωση ε΄ προστίθενται περιπτώσεις στ΄ και ζ΄ ως ε-ξής:

«στ. Τμήμα Οργανωμένης Οικιστικής Ανάπτυξης καιΣτεγαστικής Πολιτικής, με τις εξής αρμοδιότητες:αα) Η χάραξη της στεγαστικής πολιτικής στο πλαίσιο

των κατευθύνσεων της αναπτυξιακής και οικονομικήςπολιτικής της χώρας σε συνεργασία και με άλλους συ-ναρμόδιους φορείς και η εισήγηση θεσμικών και άλλωνμέτρων (κίνητρα) για την εφαρμογή της πολιτικής γηςκαι στέγασης.ββ) Η παρακολούθηση και ο συντονισμός της έρευνας

στους παραπάνω τομείς και η εισήγηση για την ανάθεσημελετών εκπόνησης των ερευνών αυτών.γγ) Η παρακολούθηση στεγαστικών προγραμμάτων

δημοσίων φορέων και προγραμμάτων οργανωμένης οικι-στικής ανάπτυξης Οικοδομικών Συνεταιρισμών και Ιδιω-τών και η μέριμνα για την έγκριση των σχετικών πολεο-δομικών μελετών και έργων.δδ) Η έγκριση και εποπτεία εφαρμογής κοινωνικού

προγράμματος κατασκευής κτιρίων.εε) Η τήρηση αρχείου μελετών.ζ) Γραφείο Άρσεων Απαλλοτρίωσης, με τις εξής αρμο-

διότητες: Η μέριμνα για τον έλεγχο, την παροχή κατευ-θύνσεων σύνταξης και την έγκριση πολεοδομικών ρυθμί-σεων και τροποποιήσεων εγκεκριμένων ρυμοτομικώνσχεδίων κατόπιν άρσεων απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης.»

9. α) Το άρθρο 6 του π.δ. 51/1988 καταργείται.β) Οι θέσεις, το προσωπικό και οι αρμοδιότητες των

Τμημάτων Στεγαστικής Πολιτικής και Οργανωμένης Οικι-στικής Ανάπτυξης και Στεγαστικών Προγραμμάτων τηςΔιεύθυνσης Οικιστικής Πολιτικής και Κατοικίας, πλην αυ-τών για τη διοργάνωση αρχιτεκτονικών διαγωνισμών,μεταφέρονται στη Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδια-σμού και ασκούνται από το νέο Τμήμα Οργανωμένης Οι-κιστικής Ανάπτυξης και Στεγαστικής Πολιτικής.γ) Οι θέσεις, το προσωπικό και οι αρμοδιότητες του

Τμήματος Κτιριολογίας και Προτύπων Κατοικίας μεταφέ-ρονται στη Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής και ασκούνται απότο νέο Τμήμα Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής.δ) Οι θέσεις, το προσωπικό και οι αρμοδιότητες του

Τμήματος Οικοδομικών Συνεταιρισμών μεταφέρονταιστο Τμήμα Μικρών Οικισμών και Παραθεριστικής Κατοι-κίας της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού.

10. Οι θέσεις και το προσωπικό του τμήματος Παραδο-σιακών Οικισμών της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδια-σμού, μεταφέρονται στο τμήμα Παραδοσιακών Οικισμώντης Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής.

11. Στην παρ. 1 του άρθρου 8 του π.δ. 51/1988 καταρ-γείται η περίπτωση ε΄.

12. Στην παρ. 2 του άρθρου 8 του π.δ. 51/1988 καταρ-γείται η περίπτωση ε΄.

13. Το Γραφείο «Ιστορικού Κέντρου της πόλεως των Α-θηνών» του Τμήματος Παραδοσιακών Οικισμών της Δι-εύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού που συστάθηκε μετην υπ' αριθμ. 85782/5435/1996 απόφαση του ΥπουργούΠεριβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων(Β΄ 693) καταργείται. Οι θέσεις και το προσωπικό του κα-ταργούμενου γραφείου μεταφέρονται στη ΔιεύθυνσηΑρχιτεκτονικής και κατανέμονται μεταξύ των τμημάτωνμε απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιματικής Αλλαγής.

14. Οι θέσεις και το προσωπικό του Τμήματος Παραδο-σιακών Οικισμών της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδια-


σμού και του Τμήματος Μεταφοράς Συντελεστή Δόμη-σης της Διεύθυνσης Οικοδομικών και Κτιριοδομικών Κα-νονισμών μεταφέρονται στα αντίστοιχα τμήματα της Δι-εύθυνσης Αρχιτεκτονικής.

15. Μετά το άρθρο 9 του π.δ. 51/1988 προστίθεται άρ-θρο 9Α ως εξής:

«Άρθρο 9ΑΔιάρθρωση της Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής

1. Τη Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής απαρτίζουν τα παρα-κάτω τμήματα:α) Τμήμα Ιστορικών Κέντρων (Παραδοσιακών Τμημά-

των Πόλεων).β) Τμήμα Παραδοσιακών Οικισμών.γ) Τμήμα Διατηρητέων Κτιρίων.δ) Τμήμα Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής.ε) Τμήμα Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (Μ.Σ.Δ.).2. Η αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής ανά-

γεται στα παρακάτω θέματα που κατανέμονται μεταξύτων τμημάτων ως εξής:α) Τμήμα Ιστορικών Κέντρων (Παραδοσιακών Τμημά-

των Πόλεων), με τις εξής αρμοδιότητες:αα) Η μελέτη και η μέριμνα για τον χαρακτηρισμό τμη-

μάτων πόλεων (Ιστορικών Κέντρων) ως παραδοσιακώνκαι ο καθορισμός ζωνών προστασίας αυτών.ββ) Η σύνταξη και έγκριση προτύπων, προδιαγραφών,

κανονισμών και ειδικών μελετών και προγραμμάτων, ταοποία αναφέρονται στην πολεοδομική συγκρότηση, τοσχέδιο πόλεως, τους όρους δόμησης, τις χρήσεις γηςκαι τη μορφολογική κατάσταση των Ιστορικών Κέντρωνκαι των ζωνών προστασίας αυτών.β) Τμήμα Παραδοσιακών Οικισμών, με τις εξής αρμο-

διότητες:αα) Η μελέτη και η μέριμνα για τον χαρακτηρισμό οικι-

σμών ή τμημάτων τους ως παραδοσιακών και ο καθορι-σμός ζωνών προστασίας αυτών.ββ) Η σύνταξη και έγκριση προτύπων, προδιαγραφών,

κανονισμών και ειδικών μελετών και προγραμμάτων, ταοποία αναφέρονται στην πολεοδομική συγκρότηση, τοσχέδιο πόλεως, τους όρους δόμησης, τις χρήσεις γης,την μορφολογική κατάσταση, την ανάδειξη, την αναστή-λωση και την ανάπλαση των παραδοσιακών οικισμών,των ζωνών προστασίας αυτών ως και των αρχαιολογικώνχώρων και ιστορικών τόπων του ν. 3028/2002 (Α΄ 153).γγ) Η παροχή κατευθύνσεων σε φορείς των ΟΤΑ και

άλλων αρμόδιων φορέων σε θέματα παραδοσιακών οικι-σμών.δδ) Η εισήγηση προγραμμάτων για την εφαρμογή της

πολιτικής στον τομέα αυτόν.γ) Τμήμα Διατηρητέων Κτιρίων, με τις εξής αρμοδιότη-

τες:αα) Η μελέτη και η μέριμνα για τον χαρακτηρισμό αρ-

χιτεκτονικών συνόλων, κτιρίων ή τμημάτων τους και λοι-πών στοιχείων του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος ωςδιατηρητέων, ως και ο καθορισμός ζωνών προστασίαςαυτών.ββ) Η σύνταξη και έγκριση προτύπων, προδιαγραφών,

κανονισμών και ειδικών μελετών και προγραμμάτων, ταοποία αναφέρονται σε ειδικούς όρους δόμησης, τις χρή-σεις, την μορφολογική κατάσταση και την ανάδειξη δια-τηρητέων κτιρίων και λοιπών στοιχείων του ανθρωπογε-νούς περιβάλλοντος.

γγ) Ο έλεγχος αιτημάτων κατεδάφισης αξιόλογων κτι-ρίων.δδ) Η τήρηση αρχείου των Διατηρητέων Κτιρίων, των

Παραδοσιακών Συνόλων και των μελετών της Διεύθυν-σης.εε) Η παροχή κατευθύνσεων σε φορείς των ΟΤΑ και

άλλων αρμόδιων φορέων σε θέματα Αρχιτεκτονικής.δ) Τμήμα Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής, με τις εξής αρμο-

διότητες:αα) Η σύνταξη και έγκριση προτύπων, προδιαγραφών,

κανονισμών και ειδικών μελετών και προγραμμάτων, ταοποία αναφέρονται στη σύγχρονη κτιριακή αρχιτεκτονι-κή δημιουργία και τον αστικό εξοπλισμό του δημοσίου ε-λευθέρου χώρου, με ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών καιυλικών δόμησης φιλικών προς το περιβάλλον.ββ) Η μέριμνα για την παρακολούθηση των διεθνών ε-

ξελίξεων στους τομείς της σύγχρονης αρχιτεκτονικής,της δημιουργικής ενσωμάτωσης παραδοσιακών προτύ-πων, νέων τεχνολογιών και υλικών δόμησης σε αυτήνκαι την εν γένει προαγωγή της αρχιτεκτονικής με τηδιοργάνωση αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, εκθέσεων καιάλλων δραστηριοτήτων.γγ) Η μέριμνα για τις διεθνείς σχέσεις, τις δραστηριό-

τητες και τις υποχρεώσεις του Υπουργείου όσον αφοράστο αντικείμενο και τις αρμοδιότητες της Διεύθυνσης.ε) Τμήμα Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης (Μ.Σ.Δ.),

με αρμοδιότητα όλα τα θέματα που αφορούν στη διαδι-κασία ελέγχου, έγκρισης και τεκμηρίωσης αιτημάτων με-ταφοράς συντελεστή δόμησης και παροχής σχετικών ο-δηγιών.»

16. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 4 προστίθεται περί-πτωση ζ΄ ως εξής:

«ζ. Τμήμα Ρυθμιστικών Σχεδίων Πόλεως και ΟικιστικήςΔομής».

17. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 4 προστίθεται περί-πτωση ζ΄ ως εξής:

«ζ. Τμήμα Ρυθμιστικών Σχεδίων Πόλεως και ΟικιστικήςΔομής, στο οποίο υπάγονται:α) Η προώθηση προς έγκριση των Ρυθμιστικών Σχε-

δίων και Προγραμμάτων Προστασίας Περιβάλλοντοςτων αστικών συγκροτημάτων της χώρας, η εποπτεία καιο συντονισμός με τους Οργανισμούς εφαρμογής τωνσχεδίων αυτών και η παρακολούθηση των προγραμμά-των τους.β) Η εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή Πολιτική για τον α-

στικό χώρο, η παρακολούθηση της αστικής ανάπτυξηςμε έλεγχο των αστικών παρεμβάσεων και των προγραμ-μάτων αστικής αναγέννησης σύμφωνα με τις κατευθύν-σεις των Ρυθμιστικών Σχεδίων και της Ευρωπαϊκής Πολι-τικής και η διαμόρφωση δεικτών παρακολούθησης αστι-κών περιβαλλοντικών παρεμβάσεων μεσαίων αστικώνκέντρων.γ) Η σύνταξη ετήσιας έκθεσης προς τον Υπουργό Πε-

ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής η οποίασυνοδεύεται από τις αντίστοιχες εκθέσεις των Οργανι-σμών Ρυθμιστικών Σχεδίων και περιλαμβάνει αξιολόγη-ση της πορείας δράσης των Οργανισμών και της αστικήςανάπτυξης και τυχόν προτάσεις για νέο πλαίσιο αστικώνπαρεμβάσεων στα οικιστικά συγκροτήματα των Ρυθμι-στικών Σχεδίων.δ) Η αξιολόγηση, ο έλεγχος και η προώθηση για έγκρι-

ση τυχόν τροποποιήσεων και εξειδικεύσεων των αρχι-κών προεδρικών διαταγμάτων των Ρυθμιστικών Σχεδίων.


ε) Ο σχεδιασμός των Γ.Π.Σ. και ΣΧΟΟΑΠ των Δήμων(πρότυπα, προδιαγραφές, οδηγίες, συντονισμός κ.λπ.).στ) Η μέριμνα για την παρακολούθηση της εκπόνησης,

την παροχή κατευθύνσεων σύνταξης και την έγκριση με-λετών Ρυθμιστικών Σχεδίων.ζ) Οι αρμοδιότητες του Τμήματος Οικιστικής Δομής.18. Οι θέσεις και το προσωπικό του Τμήματος Οικιστι-

κής Δομής μεταφέρονται στο Τμήμα Ρυθμιστικών Σχε-δίων Πόλεως και Οικιστικής Δομής.

19. Στην παρ. 1 του άρθρου 8 του π.δ. 51/1988 προστί-θεται περίπτωση στ΄ ως εξής:

«στ) Τμήμα Αρχείου Αδειών Δόμησης».20. Στην παρ. 2 του άρθρου 8 του π.δ. 51/1988 προστί-

θεται περίπτωση στ΄ ως εξής:«στ) Τμήμα Αρχείου Αδειών Δόμησης στο οποίο υπά-

γονται η τήρηση και ενημέρωση ηλεκτρονικού αρχείουτων αδειών δόμησης. Με απόφαση του Υπουργού Περι-βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορί-ζεται ο τρόπος λειτουργίας και κάθε άλλη λεπτομέρειατου τμήματος.»

21. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιματικής Αλλαγής μπορεί να κατανέμονταικαι να ανακατανέμονται οι ανωτέρω αρμοδιότητες τωνΔιευθύνσεων Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Αρχιτεκτο-νικής μεταξύ των υποκείμενων οργανικών μονάδωντους. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρότασητου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής μπορεί να τροποποιείται ο Οργανισμός του Υ-πουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής.

22. Στην παρ. 3 του άρθρου 1 του π.δ. 51/1988 προστί-θεται περίπτωση στ΄ ως ακολούθως:

«στ. Γραφείο Μελετών για άτομα με Αναπηρίες (Γρ.ΑμεΑ). Το Γραφείο ΑμεΑ με αντικείμενο την αντιμετώπι-ση των αναγκών για την αυτόνομη διακίνηση και διαβίω-ση των Ατόμων με Αναπηρίες (ΑμεΑ) στο δομημένο περι-βάλλον υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Περιβάλλο-ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και έχει τις α-κόλουθες αρμοδιότητες:

i. Τη σύνταξη σχετικών προδιαγραφών, οδηγιών σχε-διασμού και κανονιστικών ρυθμίσεων για θέματα ασφα-λούς και αυτόνομης διαβίωσης και διακίνησης.

ii. Το συντονισμό των Εθνικών, Τεχνικών και Αναπηρι-κών Φορέων σε σχετικά θέματα.

iii. Την παρακολούθηση σχετικών Ευρωπαϊκών Προ-γραμμάτων και συμμετοχή σε Κοινοτικά ΧρηματοδοτικάΠρογράμματα.

iv. Την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και συνεργασία μεΤοπικούς, Εθνικούς, Κοινοτικούς και Διεθνείς Φορείς.

v. Τη συστηματική ενημέρωση των εμπλεκομένων στοαντικείμενο των Φορέων και Ατόμων.

vi. Την ανάπτυξη συνεργασίας κάθε μορφής με άλλεςΥπηρεσίες του Δημοσίου, Νομικά Πρόσωπα ΔημοσίουΔικαίου, επιχειρήσεις του Δημοσίου, εταιρείες του Δη-μοσίου, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλουςφορείς του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα, για την προώθη-ση της αυτόνομης διακίνησης και διαβίωσης των Ατόμωνμε Αναπηρίες.»

Άρθρο 39Ρύθμιση θεμάτων Οικοδομικών Συνεταιρισμών

1. Η εποπτεία των Οικοδομικών Συνεταιρισμών (Ο.Σ.)ανήκει στο Υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με τον. 1667/1986 (Α΄ 196). Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ε-

νέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ασκεί εποπτεία επίτων Ο.Σ. μόνο για θέματα αρμοδιοτήτων του, δηλαδή ι-δίως ως προς τις διαδικασίες χωροθέτησης, πολεοδόμη-σης, τον καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης, έ-γκριση μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων και θέμα-τα ενέργειας.

2. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύσταση των Οικο-δομικών Συνεταιρισμών είναι η έκδοση βεβαίωσης τηςαρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου Περιβάλλοντος,Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ότι η προτεινόμενηέκταση είναι μέσα σε περιοχή ειδικά ρυθμιζόμενης πολε-οδόμησης (ΠΕΡΠΟ).

3. Μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα ετών απότην έγκριση της πολεοδομικής μελέτης πρέπει να έχουνολοκληρωθεί τα έργα τεχνικής υποδομής στις εκτάσειςτων Ο.Σ..

4. Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) σταδιοικητικά όρια των οποίων υπάγονται οι εκτάσεις τωνΟ.Σ. μπορούν να αναλάβουν να εκτελέσουν ή να ολο-κληρώσουν τα έργα τεχνικής υποδομής, όπως αυτά κα-θορίζονται στις σχετικές μελέτες έργων, τις πολεοδομι-κές μελέτες και τα αντίστοιχα προγράμματα ολοκλήρω-σης αυτών. Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφί-ου απαιτείται απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των με-λών του Ο.Σ., καθώς και απόφαση του αρμόδιου συμβου-λίου του οικείου Ο.Τ.Α..

5. Στην περίπτωση της παραγράφου 4 το αντισταθμι-στικό μέτρο της απαλλαγής των Ο.Σ. από την εισφοράσε χρήμα παύει να ισχύει. Για την κατασκευή των έργωντεχνικής υποδομής επιβάλλεται υπέρ του οικείου Ο.Τ.Α.η καταβολή χρηματικού ποσού, το οποίο βεβαιώνεται α-πό την αρμόδια υπηρεσία του Ο.Τ.Α. και εισπράττεται μετη διαδικασία περί είσπραξης δημοσίων εσόδων. Υπό-χρεοι σε καταβολή του παραπάνω χρηματικού ποσού εί-ναι οι ιδιοκτήτες των συνεταιρικών μερίδων, όπως αυτέςέχουν υλοποιηθεί από την εφαρμογή του ρυμοτομικούσχεδίου, καθώς και οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί που έ-χουν αδιανέμητες συνεταιρικές μερίδες στην ιδιοκτησίατους. Το ύψος του ποσού αυτού τελεί σε αναλογία μετην αξία των έργων που θα κατασκευαστούν.

6. Για την εφαρμογή των παραγράφων 4 και 5 απαιτεί-ται οι αρμόδιες υπηρεσίες του οικείου Ο.Τ.Α. να προβούνσε προκαταρκτική εκτίμηση των έργων τεχνικής υποδο-μής από οικονομοτεχνική άποψη.Η παραπάνω εκτίμηση επικυρώνεται με απόφαση του

αρμόδιου συμβουλίου, η οποία επέχει θέση απόφασης α-νάληψης των εν λόγω έργων υποδομής.Η απόφαση ανάληψης των εν λόγω έργων υποδομής

κοινοποιείται αμελλητί με ευθύνη του Ο.Τ.Α. στις αρμό-διες πολεοδομικές υπηρεσίες, με παραγγελία να επιβά-λουν την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών για ό-σο διάστημα είναι απαραίτητο στους Ο.Τ.Α. να προβούνστη σύνταξη μελετών για τα έργα υποδομής, προκειμέ-νου να μην παρεμποδίζεται η πραγματοποίησή τους καινα διασφαλίζεται η καλή εκτέλεση αυτών.Μετά την ολοκλήρωση της παραπάνω διαδικασίας οι

Ο.Τ.Α. αναλαμβάνουν την εκπόνηση των έργων τεχνικήςυποδομής στις οικιστικές περιοχές των Ο.Σ. και εντάσ-σουν αυτά στους προϋπολογισμούς και τα προγράμματάτους σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

7. Κατ’ εξαίρεση των οριζομένων στις προηγούμενεςπαραγράφους οι Ο.Σ. μπορούν μέσα σε έξι μήνες από τηδημοσίευση του παρόντος, ύστερα από σχετική απόφα-ση της Γενικής Συνέλευσης των μελών τους, να επιλέ-ξουν τη σύναψη συμβάσεων με τους Ο.Τ.Α. για την κα-


τασκευή έργων από κοινού ή με όποιον άλλον τρόπο δε-σμευτούν συμβατικά. Με τις σχετικές συμβάσεις καθορί-ζονται οι όροι και προϋποθέσεις κατασκευής των έργωνυποδομής, η σύναψη τυχόν δανείων, επιβαρύνσεις, κα-ταβολές εισφορών, ο μηχανισμός είσπραξης και οι κυρώ-σεις για την επιβολή αυτής, η τυχόν από κοινού επιλογήφορέα κατασκευής των έργων, η ρύθμιση θεμάτων σχε-τικών με τις ήδη ανειλημμένες συμβατικές υποχρεώσειςτων Ο.Σ., οι χρόνοι και οι προθεσμίες, μέτρα και ασφαλι-στικές δικλείδες για την τήρηση των συμβατικών υπο-χρεώσεων, θέματα εποπτείας και ελέγχου των έργων,σύμπραξη με άλλους φορείς δημόσιου ή ιδιωτικού το-μέα, συμβατικές υποκαταστάσεις, επίλυση διαφορών.

8. Σε κάθε περίπτωση μετά την παρέλευση της προθε-σμίας της παραγράφου 3, η εκτέλεση των έργων υποδο-μής υπάγεται στον οικείο Ο.Τ.Α.. Στην περίπτωση αυτήεφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις της παραγράφου 5.

9. Η αρμοδιότητα ελέγχου και εποπτείας των έργωνυποδομής (προϋπολογισμός, καλή κατασκευή, πρόγραμ-μα ολοκλήρωσης) ανήκει στην Περιφέρεια, στην οποίαυπάγεται ο Δήμος όπου ο Ο.Σ. έχει την έκτασή του.

10. Η ολοκλήρωση των έργων υποδομής αποτελεί α-ναγκαία προϋπόθεση για την έκδοση οικοδομικών αδει-ών, για τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς που συστάθη-καν μετά την έναρξη ισχύος του π.δ.93/1987 (16.4.1987).Για τους προϋφιστάμενους της 16.4.1987 οικοδομικούςσυνεταιρισμούς αναγκαία προϋπόθεση για την έκδοσηοικοδομικών αδειών αποτελεί η ολοκλήρωση της χάρα-ξης του οδικού δικτύου, σύμφωνα με την εγκεκριμένηπολεοδομική μελέτη.

11. Όταν οι Ο.Σ. επιτελέσουν το σκοπό τους, μπορείμε απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μελών τους ναλειτουργήσουν για δέκα κατ’ ανώτατο όριο έτη ως σω-ματείο-σύλλογος για την περαιτέρω διαχείριση των κοι-νών. Κατόπιν οι εκτάσεις τους και η ευθύνη συντήρησηςτων κοινόχρηστων χώρων και τεχνικών έργων περιέρχο-νται στους οικείους Δήμους.

12. Για όσους Ο.Σ. δεν εφαρμόσουν τη πολεοδομικήμελέτη μέσα στην προθεσμία της παραγράφου 3, ανακα-λείται η πολεοδομική τους μελέτη και επέρχεται αυτοδί-καια η διάλυσή τους, μετά από διαπιστωτική πράξη τουαρμόδιου Περιφερειάρχη. Όσοι Ο.Σ. αναλάβουν την ε-κτέλεση των έργων υποδομής στην έκτασή τους, αλλά ηεν λόγω προθεσμία εκπνεύσει άπρακτη, διαλύονται κα-τόπιν σχετικής απόφασης του αρμόδιου δικαστηρίου με-τά από αίτηση της Περιφέρειας και τα έργα αναλαμβάνειο Ο.Τ.Α..

13. Οι προϋφιστάμενοι της 16.1.1984 Ο.Σ. με εγκεκρι-μένο ρυμοτομικό σχέδιο διέπονται εφεξής από τις διατά-ξεις του ν. 1667/1986. Όσοι από αυτούς δεν έχουν ολο-κληρώσει μέχρι σήμερα τα έργα υποδομής, οφείλουν νατα ολοκληρώσουν είτε οι ίδιοι είτε σύμφωνα με τις δια-τάξεις των παραγράφων 4 – 7 μέσα σε δώδεκα μήνες α-πό τη δημοσίευση του παρόντος. Μετά την παρέλευσητης παραπάνω προθεσμίας την ολοκλήρωση των έργωναναλαμβάνουν αυτοδίκαια και αποκλειστικά οι οικείοιΟ.Τ.Α..

14. Παρατείνεται για δύο έτη η διάρκεια των Ο.Σ. προ-κειμένου να εναρμονίσουν τα καταστατικά τους σύμφω-να με τις ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου και να υποβά-λουν χρονοδιάγραμμα –έκθεση έργων υποδομής προς έ-γκριση στην Περιφέρεια.

Άρθρο 40Θέματα σχετικά με απόβλητα από εκσκαφές,

κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ)

1. Επιτρέπεται η εγκατάσταση μονάδων επεξεργασίαςαποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφί-σεις (ΑΕΚΚ) σε ανενεργά λατομεία ανεξαρτήτως του ι-διοκτησιακού καθεστώτος τους, για τους σκοπούς τηςπαραγράφου 2. Στα λατομεία αυτά συμπεριλαμβάνονταικαι τα οριζόμενα στο άρθρο 33 του ν. 3164/2003 (Α΄ 176)ως θέσεις κατάλληλες για εγκαταστάσεις ολοκληρωμέ-νης διαχείρισης αποβλήτων (ΟΕΔΑ). Η λειτουργία των ε-γκαταστάσεων επεξεργασίας των ΑΕΚΚ σε λατομείαδεν πρέπει να παρατείνεται πέραν του χρόνου αποκατά-στασης του λατομείου που ορίζεται με τη σύμβαση ανά-θεσης του αναδόχου.

2. Επιτρέπεται η απόθεση προϊόντων εκσκαφών απότην κατασκευή δημόσιων έργων, στα οποία περιλαμβά-νονται και τα έργα με σύμβαση παραχώρησης, σε ανε-νεργά λατομεία για τη μερική ή ολική αποκατάστασήτους μετά από εκπόνηση μελέτης αποκατάστασης πουπεριλαμβάνει και τη φυτοτεχνική μελέτη, καθώς και έκ-δοση Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων(ΑΕΠΟ).

3. Η αποκατάσταση των χώρων που ανήκουν στο Δη-μόσιο γίνεται με δαπάνη και μέριμνα των εγκεκριμένωνσυστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης ΑΕΚΚ. Για την α-ποκατάσταση ενός εκάστου λατομείου προκηρύσσεταιαπό την Αποκεντρωμένη Διοίκηση διαγωνισμός κατά τιςκείμενες διατάξεις, με προσφορές που υποβάλλονταιστη βάση μελέτης αποκατάστασης. Η επίβλεψη της απο-κατάστασης πραγματοποιείται από την αναθέτουσα αρ-χή σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς.

4. Καταργείται η παράγραφος 11 του άρθρου 11 της α-πόφασης 36259/1757/Ε103/2010 των Υπουργών Περι-βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Οικο-νομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (Β΄ 1312).

5. Καταργείται η εξαίρεση των αποβλήτων της κατηγο-ρίας 17 05 06 του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτωναπό τους ποσοτικούς στόχους για την αξιοποίηση των α-ποβλήτων από κατασκευές, εκσκαφές και κατεδαφίσειςτου άρθρου 12 της απόφασης 36259/1757/Ε103/2010των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι-κής Αλλαγής και Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας καιΝαυτιλίας.

Άρθρο 41Συμπληρώσεις του ν. 2742/1999

1. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του ν. 2742/1999(Α΄ 207), όπως συμπληρώθηκε με την παράγραφο 4 τουάρθρου 8 του ν. 3851/2010 (Α΄ 85), και μετά την περί-πτωση ιβ΄ τίθεται περίπτωση ιγ΄ ως εξής:

«ιγ. Η ολοκληρωμένη διαχείριση του θαλάσσιου χώ-ρου σε συνάρτηση με τις παράκτιες περιοχές, με το συ-ντονισμό και την εναρμόνιση των επί μέρους πολιτικών,προγραμμάτων και επενδυτικών σχεδίων για την ανά-πτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων, καθώς και δραστη-ριοτήτων άθλησης και αναψυχής που ασκούνται από διά-φορους φορείς στην ίδια περιοχή, με στόχο την προστα-σία του θαλάσσιου οικοσυστήματος και την προώθησητης ολοκληρωμένης και αειφόρου ανάπτυξης.»


2. Το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 7του ν. 2742/1999 αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«- ορισμένες ειδικές περιοχές του εθνικού χώρου, ό-πως ο θαλάσσιος χώρος, οι παράκτιες και νησιωτικές πε-ριοχές, οι ορεινές και προβληματικές ζώνες, οι περιοχέςπου υπάγονται σε διεθνείς ή ευρωπαϊκές συμβάσεις γιατην προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και άλλες ε-νότητες του εθνικού χώρου που παρουσιάζουν κρίσιμαπεριβαλλοντικά, αναπτυξιακά και κοινωνικά προβλήμα-τα.»

3. Η περίπτωση α ́της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 2742/1999(Α΄ 207) αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«α. Από τον Γενικό Γραμματέα Χωροταξίας και Αστι-κού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ε-νέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ως Πρόεδρο,».

Άρθρο 42Λοιπές διατάξεις

1. α. Η παράγραφος 2 του άρθρου 7 του π.δ. της13.4.1929 (Α΄ 153) αντικαθίσταται ως εξής:

«2. Η επιτροπή είναι τριμελής και αποτελείται από δύοπολιτικούς μηχανικούς δημοσίους υπαλλήλους και ένανιδιώτη αρχιτέκτονα μηχανικό με ειδίκευση ή εμπερία σεθέματα συντήρησης και αποκατάστασης παραδοσιακώνκτιρίων. Την επιτροπή διορίζει ο Γενικός Γραμματέας τηςΑποκεντρωμένης Διοίκησης.»β. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση

του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού,εξειδικεύονται τα ανωτέρω.

2. Η διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 24 εφαρ-μόζεται και για τα Συμβούλια Χωροταξίας, Οικισμού καιΠεριβάλλοντος της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νη-σιωτικής Πολιτικής. Από τη δημοσίευση του παρόντοςλήγει η θητεία των μελών των ανωτέρω συμβουλίων.

3. Η παράγραφος 2 του άρθρου 5 του π.δ. της24/31.5.1985 (Δ΄ 270) (άρθρο 166 Κώδικα Βασικής Πολε-οδομικής Νομοθεσίας) αντικαθίσταται ως εξής:

«2. Επιτρέπεται η ανέγερση αμιγούς χρήσεως ειδικώνκαταστημάτων (υπεραγορές, καταστήματα, που προορί-ζονται για τη διοργάνωση κοινωνικών εκδηλώσεων) κα-τά παρέκκλιση των διατάξεων της προηγούμενης παρα-γράφου, καθώς και του άρθρου 1 που αφορά σε:

α) το ποσοστό καλύψεως που δεν επιτρέπεται να υ-περβαίνει το 20%,

β) το ύψος που δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 9 μέ-τρα,

γ) τη συνολική επιφάνεια ορόφων που δύναται να υ-περβαίνει τα 600 τ.μ. με την προϋπόθεση ότι ο συντελε-στής δόμησης δεν υπερβαίνει το 0,2.Η ανωτέρω παρέκκλιση εγκρίνεται με απόφαση του

Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης και γνώ-μη του αρμόδιου οργάνου.»

4. Μετά το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρ-θρου 9 του ν. 1337/1983 (Α΄ 33) προστίθενται εδάφια ωςακολούθως:

«Ως τιμή ζώνης του οικοπέδου για την εφαρμογή τουπροηγούμενου εδαφίου νοείται:α) Στις περιοχές όπου ισχύει το αντικειμενικό σύστημα

προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτωντου Υπουργείου Οικονομικών, η ανά τετραγωνικό μέτροαξία του οικοπέδου η οποία προκύπτει από την «Τιμή οι-κοπέδου (Τ.Ο.)» συναρτήσει της Τιμής Ζώνης (Τ.Ζ.) καιτου Συντελεστή Αξιοποίησης του Οικοπέδου (Σ.Α.Ο.)

πολλαπλασιαζόμενης με το Συντελεστή του Οικοπέδου(Σ.Ο.), όπως καθορίζονται στους πίνακες τιμών των απο-φάσεων του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδονται κατ’εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του ν. 1249/1982.β) Στις περιοχές όπου δεν ισχύει το αντικειμενικό σύ-

στημα προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακι-νήτων, η ανά τετραγωνικό μέτρο αξία των ακινήτων ό-πως αυτή προσδιορίζεται από την επιτροπή τουπ.δ. 5/1986 (Α΄ 2).»

5. Η παράγραφος 13 του άρθρου 12 του ν. 1337/1983,που προστέθηκε με την παράγραφο 3 του άρθρου 11 τουν. 3212/2003 (Α΄ 308), αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«13. Ο προσδιορισμός της αξίας των τμημάτων πουμετατρέπονται σε χρηματική εισφορά σύμφωνα με τιςδιατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 8 γίνεται με α-νάλογη εφαρμογή των διατάξεων του κεφαλαίου Δ΄ τουν. 2882/2001 (Α΄ 17). Τα ποσά από τη μετατροπή διατίθε-νται αποκλειστικά για την αποζημίωση ρυμοτομούμενωντμημάτων ιδιοκτησιών της ίδιας περιοχής. Κάθε διάθεσητων ποσών αυτών για άλλο σκοπό είναι άκυρη.»

6. Η παράγραφος 3 του άρθρου 21 του ν. 1577/1985(Α΄ 210) αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«3. Οι παραπάνω παρεκκλίσεις εγκρίνονται με απόφα-ση του οικείου Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Δι-οίκησης, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του ΣυμβουλίουΧωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος της Αποκε-ντρωμένης Διοίκησης και αιτιολογημένη πρόταση τουφορέα, στον οποίο υπάγεται από άποψη λειτουργίας τοσυγκεκριμένο κτίριο, ή από την πολεοδομική υπηρεσίαγια τα κτίρια για τα οποία δεν υπάρχει αρμόδιος φορέ-ας.»

7. Στις διατάξεις της παραγράφου 23 του άρθρου 2του ν. 2621/1998 (Α΄ 136), όπως αυτή αντικαταστάθηκεμε την παράγραφο 11 του άρθρου 58 του ν. 4009/2011(Α΄ 195), υπάγεται και το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγώνκαι Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) για τις συμβάσειςμίσθωσης έργου του προσωπικού που συνάπτονται στοπλαίσιο συγκεκριμένου επιδοτούμενου, συγχρηματοδο-τούμενου ή αυτοχρηματοδοτούμενου προγράμματος.

8. Στο τέλος της παραγράφου 1 του άρθρου 15 τουν. 1561/1985 (Α΄ 148), όπως ισχύει μετά την τροποποίη-σή του με την παράγραφο 5 του άρθρου 13 τουν. 3212/2003 (Α΄ 308), προστίθεται εδάφιο ως ακολού-θως:

«Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιματικής Αλλαγής, που εκδίδεται μετά απόγνώμη του Κεντρικού ΣΧΟΠ και δημοσιεύεται στην Εφη-μερίδα της Κυβερνήσεως, κατατάσσονται και υπάγονται,σύμφωνα με τη γενική πολεοδομική ή άλλη ειδική λει-τουργία τους, συγκεκριμένες δραστηριότητες και εγκα-ταστάσεις στις χρήσεις των προεδρικών διαταγμάτωντης παραγράφου αυτής.»

9. Οι προθεσμίες που προβλέπονται στην παράγραφο5 του άρθρου 18 του ν. 3208/2003 (Α΄ 303), όπως παρα-τάθηκαν με την παράγραφο 4 του άρθρου 19 τουν. 3467/2006 (Α΄ 128) και το άρθρο 24 του ν. 3748/2009(Α΄ 29), παρατείνονται μέχρι τις 31.12.2013.

10. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 7 του ν. 3889/2010(Α΄ 182), μετά το δεύτερο εδάφιο προστίθεται εδάφιοως εξής:

«Ένα μέλος είναι εκπρόσωπος είτε φορέα των μηχανι-κών είτε περιβαλλοντικής οργάνωσης εθνικής εμβέλειαςκαι μετά τη λήξη της θητείας του τοποθετείται ως μέλοςεκπρόσωπος του άλλου από τους προαναφερόμενουςφορείς.»


11. Στο τέλος της παραγράφου 2 του άρθρου 10 τουν. 3889/2010 (Α΄ 182), προστίθεται νέο εδάφιο ως εξής:

«Η διάρκεια της απόσπασης μπορεί να ορίζεται μέχριδύο έτη. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου τουΠράσινου Ταμείου και με τη διαδικασία του προηγούμε-νου εδαφίου, οι αποσπάσεις μπορεί να παρατείνονταιμια ή περισσότερες φορές ή να διακόπτονται. Για τοπροσωπικό που έχει ήδη διατεθεί ή αποσπασθεί στοΠράσινο Ταμείο, οι σχετικές αποφάσεις μπορούν να πα-ραταθούν μία ή περισσότερες φορές σύμφωνα με τα ωςάνω οριζόμενα.»

12. Στην αρχή της παραγράφου 3 του άρθρου 10 τουν. 3889/2010 προστίθεται νέο εδάφιο ως εξής:

«Η δικαστική εκπροσώπηση του Πράσινου Ταμείου ε-νώπιον κάθε αρμόδιου Δικαστηρίου διεξάγεται από τοΝομικό Συμβούλιο του Κράτους.»

13. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου12 του ν. 3889/2010 αντικαθίσταται ως εξής:

«3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος,Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Αγροτικής Ανά-πτυξης και Τροφίμων ρυθμίζεται κάθε θέμα που αφοράτην κινητή και ακίνητη περιουσία του νομικού προσώπου,όπως η απογραφή και καταγραφή της κινητής και ακίνη-της περιουσίας και ο επιμερισμός και η απόδοσή της στοΠράσινο Ταμείο, στο Ταμείο Γεωργίας και Κτηνοτροφίας,στην Ειδική Γραμματεία Δασών του Υπουργείου Περι-βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και στιςΑποκεντρωμένες Διοικήσεις της Χώρας.»

14. Η διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 31 τουν. 3937/2011 (Α΄ 60) δεν εφαρμόζεται για όσες αιτήσειςέχουν υποβληθεί πλήρεις φάκελοι στις αρμόδιες πολεο-δομικές υπηρεσίες πριν από τη δημοσίευση τουν. 3937/2011.

15. Σε επαγγελματικά εργαστήρια με δραστηριότητεςχαμηλής όχλησης (αρτοποιεία, εργαστήρια ζαχαροπλα-στικής κ.λπ.) και συνεργεία οχημάτων τα οποία λειτουρ-γούσαν καθ’ οιονδήποτε τρόπο πριν τη δημοσίευση τουπαρόντος και βρίσκονται σε περιοχές που εκκρεμούνδιαδικασίες τροποποίησης ή αναθεώρησης ΓΠΣ, εφόσονπληρούν τις ουσιαστικές προϋποθέσεις υγιεινής, πυρα-σφάλειας και αποδεδειγμένης λειτουργίας, χορηγείταιαπό τις αρμόδιες υπηρεσίες προσωρινή άδεια διάρκειαςτριών ετών, δυνάμενη να παραταθεί με απόφαση των αρ-μόδιων Υπουργών.Κατά το διάστημα προσωρινής λειτουργίας τους, δεν

επιτρέπεται η επέκταση των εγκαταστάσεών τους ή ημεταβίβαση της προσωρινής τους άδειας.

16. Η διαδικασία κύρωσης του δικτύου κοινόχρηστωνχώρων του άρθρου 35 του ν. 3937/2011 μπορεί να περι-λάβει και τμήματα ακινήτων που είχαν τεθεί, μέχρι τη δη-μοσίευση του προαναφερθέντος νόμου, σε κοινή χρήση,ακόμα και αν οι σχετικές πράξεις παραχώρησης δεν έ-χουν μεταγραφεί, εφόσον πρόκειται για συμβολαιογρα-φικές πράξεις που έχουν συνταχθεί πριν την 29.1.2010,τηρουμένων και των λοιπών προϋποθέσεων του άρθρου35 του ν. 3937/2011.

17. Η περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2του π.δ. 31/2009 (Α΄ 49) αντικαθίσταται ως εξής:

«α) Εντός υφιστάμενων ή ιδρυόμενων κοιμητηρίων ήσε επαφή με αυτά.»

18. α) Η έκταση επιφάνειας 38.335,32 τετραγωνικώνμέτρων που κείται στη θέση «Κατσουλιέρη» του ΔήμουΠεντέλης, όπως αποτυπώνεται στο από Μάρτιο 2011 το-πογραφικό διάγραμμα σε κλίμακα 1:1.000 που έχει θεω-

ρηθεί από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ενιαίας Τε-χνικής Υπηρεσίας 1ης Υ.ΠΕ. Αττικής και σε φωτοσμί-κρυνση δημοσιεύεται με τον παρόντα νόμο, υπό τα στοι-χεία 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17-18-1 πα-ραχωρείται κατά κυριότητα στο Ν.Π.Δ.Δ. «ΓΕΝΙΚΟ ΝΟ-ΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ ΠΕΝΤΕΛΗΣ» για τη δημιουργία, ε-γκατάσταση, εκσυγχρονισμό και λειτουργία του Νοσο-κομείου αυτού.β) Η αναδάσωση της ανωτέρω έκτασης αίρεται.γ) Οι όροι και περιορισμοί δόμησης του γηπέδου καθο-

ρίζονται ως εξής:- Μέγιστο ποσοστό κάλυψης 20%.- Μέγιστος συντελεστής δόμησης 0,40.- Μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος 12,00 μέτρα. Επιπλέον

του ως άνω ύψους επιτρέπεται κατασκευή στέγης μέχρι2,00 μέτρα.

- Αποστάσεις των κτιρίων μεταξύ τους και από τα όριατου γηπέδου 5,00 μέτρα.

- Επιτρέπεται η διάσπαση των κτιρίων.- Επιτρέπεται η ένταξη χώρων κύριας χρήσης στα υπό-

γεια.19.α) Η παράγραφος 1 του άρθρου 20 του ν. 3468/2006

(Α΄ 129) αντικαθίσταται ως ακολούθως:«1. Στη Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Κλιματικής

Αλλαγής του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας καιΚλιματικής Αλλαγής συνιστάται Υπηρεσία Εξυπηρέτη-σης Επενδυτών για έργα Α.Π.Ε., στην οποία εντάσσεταιτο Τμήμα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας της Διεύθυν-σης Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειαςπου μετονομάζεται σε Διεύθυνση Αποδοτικής Χρήσηςκαι Εξοικονόμησης Ενέργειας. Στην Υπηρεσία Α.Π.Ε. συ-νιστάται θέση μετακλητού υπαλλήλου με βαθμό 2ο τηςκατηγορίας ειδικών θέσεων, ο οποίος προΐσταται της υ-πηρεσίας και λαμβάνει τις αντίστοιχες αποδοχές. Η κά-λυψη της ανωτέρω θέσης γίνεται κατά παρέκκλιση απόκάθε άλλη σχετική διάταξη είτε με διορισμό είτε με το-ποθέτηση υπαλλήλου της Γενικής Γραμματείας Ενέργει-ας και Κλιματικής Αλλαγής είτε με απόσπαση υπαλλή-λου από οποιαδήποτε υπηρεσία του Δημοσίου, νομικώνπροσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου ή ανεξάρτητηςαρχής, ύστερα από γνώμη του αρμόδιου οργάνου διοίκη-σης της υπηρεσίας, του νομικού προσώπου ή της αρχής.Ο μετακλητός υπάλληλος ορίζεται με θητεία διάρκειαςμέχρι τρία έτη με δυνατότητα ισόχρονης ανανέωσης.Προσόντα για το διορισμό, την τοποθέτηση ή την από-σπαση είναι η κατοχή πτυχίου Ανώτατου ΕκπαιδευτικούΙδρύματος και σημαντική εμπειρία σε έργα Α.Π.Ε..Η κάλυψη των εισφορών του αποσπώμενου σε φορείς

κοινωνικής ασφάλισης βαρύνει τον προϋπολογισμό τουφορέα από τον οποίο προέρχεται. Η θητεία του αποσπώ-μενου στην ανωτέρω θέση λογίζεται ως πραγματική υ-πηρεσία για όλες τις συνέπειες και κατά τη διάρκειά τηςδεν διακόπτεται η βαθμολογική και μισθολογική του εξέ-λιξη. Ο αποσπώμενος επανέρχεται αυτοδικαίως μετά τηγια οποιονδήποτε λόγο λήξη της θητείας του στη θέσηπου κατείχε πριν από το διορισμό του. Αν η θέση που κα-τείχε ή στην οποία έχει εξελιχθεί δεν είναι κενή ή έχεικαταργηθεί, επανέρχεται σε τουλάχιστον ομοιόβαθμη ήαντίστοιχη, με βάση την εξέλιξη του οργανογράμματος,θέση του κλάδου του, η οποία τυχόν είναι κενή ή άλλωςσυνιστάται προσωποπαγής θέση με απόφαση των αρμό-διων Υπουργών και καταργείται με την αποχώρησή τουαπό τον φορέα.»


β) Η παράγραφος 4 του άρθρου 20 του ν. 3468/2006 α-ντικαθίσταται ως ακολούθως:

«4. Μέχρι να πληρωθούν οι θέσεις που συνιστώνται μετο προεδρικό διάταγμα που προβλέπεται στην παράγρα-φο 3, επιτρέπεται η απόσπαση προσωπικού κατά παρέκ-κλιση των κειμένων διατάξεων από υπηρεσίες του Δημο-σίου, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και από φο-ρείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα ή φορείς που επο-πτεύονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειαςκαι Κλιματικής Αλλαγής, καθώς και Ανεξάρτητες Αρχές,με οποιαδήποτε σχέση εργασίας. Η διάρκεια της από-σπασης ορίζεται σε τρία έτη με δυνατότητα ανανέωσηςγια ίσο χρονικό διάστημα.»

20. Η παρ. 17 του άρθρου 15 του ν. 3851/2010 (Α΄ 85)αντικαθίσταται ως εξής:

«17.α) Μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος, δεν υπο-βάλλονται αιτήσεις για χορήγηση άδειας παραγωγής ηλε-κτρικής ενέργειας από θαλάσσιες αιολικές εγκαταστά-σεις. Εκκρεμείς αιτήσεις εξετάζονται από τη ΡΑΕ με βάσητα κριτήρια της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 3468/2006. Ει-δικότερα για την αξιολόγηση των κριτηρίων (α) και (β)λαμβάνονται υπόψη και οι γνωμοδοτήσεις που εκδίδο-νται στο πλαίσιο της διαδικασίας της παραγράφου 2 τουάρθρου 6Α όπως προστέθηκε με το άρθρο 6. Μετά τη λή-ψη της άδειας παραγωγής, η αδειοδότηση των ανωτέρωσταθμών γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3468/2006.β) Η παραγόμενη ενέργεια των σταθμών της περίπτω-

σης α΄ τιμολογείται με τιμή βάσης τα 108.30 ευρώ ανάμεγαβατώρα. Η τιμή αυτή προσαυξάνεται και αναπρο-σαρμόζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 τουν. 3468/2006 και του άρθρου 5 του ν. 3851/2010.Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει-

ας και Κλιματικής Αλλαγής, κατόπιν γνώμης της ΡΑΕ, ηοποία εκδίδεται πριν την υπογραφή της οικείας σύμβα-σης πώλησης, είναι δυνατόν η ανωτέρω τιμή να προσαυ-ξάνεται, για κάθε σταθμό ξεχωριστά, έως και 30% της τι-μής βάσης. Η γνώμη της ΡΑΕ λαμβάνει υπόψη ιδίως ταστοιχεία κόστους επένδυσης τα οποία παρατίθενται ανα-λυτικά σε τεχνο-οικονομική μελέτη που υποβάλλει ο κά-τοχος της άδειας παραγωγής του σταθμού για την τεκ-μηρίωση της αναγκαιότητας του αιτούμενου ποσοστούπροσαύξησης.»

21. Το έκτο και τα επόμενα εδάφια της παραγράφου 2του άρθρου 3 του ν. 3468/2006, όπως ισχύει, αντικαθί-στανται ως ακολούθως:

«Κατά της απόφασης αυτής χωρεί αίτηση αναθεώρη-σης σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 32 και 33 τουν. 4001/2011.»

22. Το πρώτο και το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 35του ν. 3734/2009 (Α΄ 8) αντικαθίστανται ως εξής:

«Με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομι-κών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλα-γής μπορεί να συνιστάται Επιτροπή, σε σχέση με το έρ-γο «Αγωγός πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπο-λη» που προβλέπεται από τη διεθνή Τριμερή Συμφωνίαπου κυρώθηκε με το ν. 3558/2007 (Α΄101), η οποία απο-τελείται από τον Περιφερειάρχη ή τον αρμόδιο Αντιπερι-φερειάρχη της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας -Θράκης, τον Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης, από εκπροσώ-πους της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας –Θράκης, καθώς και από εκπροσώπους Οργανισμών Τοπι-κής Αυτοδιοίκησης α΄ βαθμού, επαγγελματικών και άλ-λων φορέων του Νομού Έβρου.Για τη συγκρότηση της Επιτροπής εκδίδεται σχετική α-

πόφαση του Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας -Θράκης.»

23. α) Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-ματικής Αλλαγής δύναται να χορηγήσει άδειες προσωρι-νών ενεργειακών επιθεωρητών και για περίοδο πλέοντης ημερομηνίας που ορίζεται στην παράγραφο 1 τουάρθρου 7 του π.δ. 100/2010 και η οποία δεν μπορεί να υ-περβαίνει το ένα έτος. Οι προσωρινές άδειες της παρα-γράφου 2 του άρθρου 7 του π.δ. 100/2010 μπορούν ναχορηγηθούν και σε έχοντες αποδεδειγμένη πενταετή ε-παγγελματική ή και επιστημονική εμπειρία. Η διάρκεια ι-σχύος των προσωρινών αδειών ενεργειακών επιθεωρη-τών που έχουν εκδοθεί και λήγουν στις 6.10.2011, παρα-τείνεται έως τις 6.10.2012. β) Η ιδιότητα του Ενεργειακού Επιθεωρητή, σύμφωνα

με όσα ορίζονται στο άρθρο 10 του ν. 3851/2010 (Α΄ 85),είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του δημοσίου υπαλ-λήλου ή υπαλλήλου Ν.Π.Δ.Δ. ή υπαλλήλου του ευρύτε-ρου δημόσιου τομέα με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δι-καίου.γ) Η περίπτωση δ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 3

του π.δ. 100/2010 (Α΄ 177) αντικαθίσταται ως ακολού-θως:

«(δ) να διαθέτει τουλάχιστον διετή αποδεδειγμένη ε-παγγελματική ή/και επιστημονική εμπειρία, σύμφωνα μετα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 6, σε θέμα-τα μελέτης ή/και επίβλεψης ή/και κατασκευής κτιρίωνή/και συστημάτων ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστά-σεων κτιρίων ή/και ενεργειακού σχεδιασμού κτιρίων καιελέγχων ενεργειακών εγκαταστάσεων ή/και ενεργεια-κών επιθεωρήσεων.»

24. Από τη δημοσίευση του παρόντος επαναφέρεταισε ισχύ η με αριθμό 49567/2006 κοινή απόφαση των Υ-πουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έρ-γων, Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Ε-μπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής(Δ΄ 1071) με εξαίρεση τις διατάξεις του Μέρους Β΄περί-πτωση 3 Ζώνη ΙΙΙ υποπερίπτωση 1 μέχρι την έκδοση τουπροεδρικού διατάγματος, που προβλέπεται στο άρθρο21 του ν. 1650/1986, για τη ρύθμιση των θεμάτων, πουρυθμίζονται από αυτή, και αν αυτό δεν εκδοθεί, μέχρι πέ-ντε έτη.

25. Η περίπτωση α΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 12του ν. 1337/1983 αντικαθίσταται ως εξής:

«α. Κατά τη σύνταξη του κτηματογραφικού διαγράμ-ματος της πολεοδομικής μελέτης, οι κύριοι ή νομείς ακι-νήτων υποχρεούνται, κατόπιν προσκλήσεως, να υποβά-λουν δήλωση ιδιοκτησίας στον οικείο Δήμο προσκομίζο-ντας συγχρόνως τίτλους κτήσεως, πιστοποιητικό μετα-γραφής, ιδιοκτησίας, βαρών, διεκδικήσεων, κατασχέσε-ων και τοπογραφικό διάγραμμα. Η υποχρέωση αυτή υφί-σταται μέχρι την κύρωση της πράξης εφαρμογής, η πα-ράλειψη δε αυτής συνεπάγεται τα εξής:α 1. Κάθε δικαιοπραξία εν ζωή είναι άκυρη, εάν δεν ε-

πισυνάπτεται σε αυτή πιστοποιητικό του οικείου Δήμου,με το οποίο θα βεβαιώνεται η υποβολή της δήλωσης ι-διοκτησίας. Η ακυρότητα αυτή αίρεται με την υποβολήεκ των υστέρων της σχετικής δήλωσης. Στην περίπτωσηαυτή, εφόσον ο ιδιοκτήτης είχε προσκληθεί και αμέλησενα υποβάλει εγκαίρως δήλωση υποχρεούται σε καταβο-λή εφάπαξ προστίμου καθοριζομένου από τον οικείοΟ.Τ.Α..β 1. Δεν χορηγείται άδεια οικοδομής στο ακίνητο χω-

ρίς την υποβολή κυρωμένου αντιγράφου της δήλωσης ι-διοκτησίας και του ανωτέρω πιστοποιητικού.


Μετά την κύρωση της πράξης εφαρμογής, η προσάρ-τηση του ως άνω πιστοποιητικού υποβολής δήλωσης ι-διοκτησίας απαιτείται να γίνεται στην πρώτη δικαιοπρα-ξία εν ζωή, η οποία καταρτίζεται και μεταγράφεται σταοικεία βιβλία του Υποθηκοφυλακείου ή καταχωρίζεταιστο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου, μετά τη μετα-γραφή ή την καταχώριση της πράξης εφαρμογής. Σε κά-θε επόμενη δικαιοπραξία εν ζωή αρκεί να γίνεται η σχε-τική μνεία της προσάρτησής του στην αρχική ως άνω δι-καιοπραξία.»

Άρθρο 43Φορολογικά κίνητρα αποκατάστασης κτιρίων στηνπεριοχή Γεράνι στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας

Α. Ιδιοκτήτες Ακινήτων1. Από το φόρο εισοδήματος φυσικών ή νομικών προ-

σώπων που είναι κύριοι ή συγκύριοι ακινήτων στην πε-ριοχή «Γεράνι», η οποία ορίζεται από τις οδούς Πειραι-ώς, Επικούρου, Ευρυπίδου, Αθηνάς του Ιστορικού Κέ-ντρου της Αθήνας εκπίπτει κατά περίπτωση:α) Ποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκα-

τάστασης και εκσυγχρονισμού ακινήτου με χρήση κατοι-κίας και κόστους έργων ύψους έως 600 ευρώ/τ.μ.. Η έκ-πτωση φόρου ισχύει έως την απόσβεση της συνολικήςδαπάνης και κατ’ ανώτατο όριο για χρονικό διάστημα δέ-κα ετών.β) Ποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκα-

τάστασης και εκσυγχρονισμού ακινήτου με χρήση γρα-φείου σε όροφο κτιρίου εκτός του ισογείου και κόστουςέργων ύψους μέχρι 500 ευρώ/τ.μ.. Η έκπτωση φόρου ι-σχύει έως την απόσβεση της συνολικής δαπάνης και γιαχρονικό διάστημα δέκα ετών. Η μείωση αυτή διενεργεί-ται με την προϋπόθεση ότι δεν εφαρμόζονται συγχρό-νως οι μειώσεις της παραγράφου Β1.γ) Ποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκα-

τάστασης και εκσυγχρονισμού του ισογείου ακινήτου μεχρήση του τριτογενούς τομέα (σύμφωνα με τα οριζόμε-να στην παράγραφο Δ) και κόστους έργων έως 300 ευ-ρώ/τ.μ.. Η έκπτωση φόρου ισχύει έως την απόσβεση τηςσυνολικής δαπάνης και για χρονικό διάστημα δέκα ετών.δ) Ποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκα-

τάστασης των όψεων και των κοινόχρηστων χώρων οι-κοδομής στην οποία συστάθηκε οριζόντια ιδιοκτησία καικόστους έργων ύψους έως 100 ευρώ/τ.μ. το οποίο επιμε-ρίζεται ανάλογα με τα ποσοστά συνιδιοκτησίας της κάθεοριζόντιας ιδιοκτησίας. Η έκπτωση φόρου ισχύει έως τηναπόσβεση της συνολικής δαπάνης και για χρονικό διά-στημα δέκα ετών.Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή των πιο

πάνω μειώσεων είναι η αποκατάσταση και ο εκσυγχρονι-σμός του ακινήτου να υλοποιηθεί μέχρι 31.12.2015.

2. Από το φόρο εισοδήματος φυσικών ή νομικών προ-σώπων που είναι ιδιοκτήτες διατηρητέων ακινήτων σύμ-φωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 4του ν. 1577/1985 και της παρ. 1 του ν. 3028/2002 στηνπεριοχή του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας ανεξαρτή-τως της χρήσεώς τους, εκπίπτει ποσό ίσο με τη δαπάνηαποκατάστασης και εκσυγχρονισμού αυτού και κόστουςέργων ύψους μέχρι 2.000 ευρώ/τ.μ.. Η έκπτωση φόρου ι-σχύει έως την απόσβεση της συνολικής δαπάνης και γιαχρονικό διάστημα δέκα ετών. Σε περίπτωση συνιδιοκτη-σίας το ποσό της μείωσης αυτής επιμερίζεται ανάλογαμε τα ποσοστά συνιδιοκτησίας. Επίσης, δικαιούχος της

μείωσης αυτής εκτός από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου, μετις πιο πάνω προϋποθέσεις, μπορεί να είναι ο μισθωτής,ο οποίος, με σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη, προβαίνειστη δαπάνη των έργων αποκατάστασης και εκσυγχρονι-σμού, καθώς και στις τεχνικές, αρχιτεκτονικές και λει-τουργικές διαμορφώσεις του κτιρίου. Το δικαίωμα έκ-πτωσης του μισθωτή διατηρείται ακόμη και μετά την πι-θανή εγκατάλειψη του ακινήτου από αυτόν.Οι διατάξεις του παρόντος ισχύουν στις περιπτώσεις

για κτίρια στα οποία έχουν κηρυχθεί διατηρητέα οι όψειςτους ή τα κελύφη τους μέχρι προσαύξησης 15% επί τουαρχικού όγκου τους. H όποια νόμιμη υπέρβαση δεν εμπί-πτει στη διάταξη.Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζο-

νται σε περίπτωση που έχουν εφαρμογή οι διατάξεις τηςπαραγράφου Α1 και των παραγράφων Β1 και Β2.Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή των πιο

πάνω μειώσεων είναι:α) για την αποκατάσταση των έργων να τηρούνται ό-

λες οι διατάξεις και διαδικασίες των διατηρητέων κτι-ρίων,β) οι αιτήσεις για την έκδοση της άδειας αποκατάστα-

σης να έχουν κατατεθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες από τηδημοσίευση του παρόντος μέχρι 31.12.2014 και η αποκα-τάσταση του ακινήτου να υλοποιηθεί μέσα σε τρία έτη α-πό την έκδοση των σχετικών αδειών.Τα πρόσωπα της παραγράφου αυτής μπορούν να επι-

λέξουν την εφαρμογή των πιο πάνω κινήτρων ή των κι-νήτρων της παραγράφου 1 του άρθρου 23 του ΚώδικαΦορολογίας Εισοδήματος (ν. 2238/1994, Α΄ 151).

3. Αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονταιστις διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονταιτα οριζόμενα κίνητρα για το αντίστοιχο έτος.

4. Αν μεταβιβαστεί η κυριότητα του ακινήτου δικαιού-χος των εκπτώσεων και μειώσεων της παραγράφου Α΄καθίσταται ο νέος κύριος.

Β. Μισθωτές Ακινήτων1. Από το φόρο εισοδήματος φυσικών ή νομικών προ-

σώπων που μισθώνουν ακίνητα για χρήση κατοικιών καιγραφείων σε όροφο οικοδομής στην περιοχή της παρα-γράφου Α1 του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας εκπίπτειποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκατά-στασης και εκσυγχρονισμού αυτού και κόστους έργων ύ-ψους έως 500 ευρώ/τ.μ. για δέκα έτη, εφόσον η δαπάνηαποκατάστασης και εκσυγχρονισμού υλοποιηθεί μέχρι31.12.2014. Η παρούσα διάταξη δεν εφαρμόζεται συγ-χρόνως με τις διατάξεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ τηςπαραγράφου Α1.Για τους μισθωτές ακινήτων ισχύουν ως έχουν τα ορι-

ζόμενα στην παράγραφο Α2.2. Για μία πενταετία από το φόρο εισοδήματος των ε-

πιχειρήσεων τριτογενούς τομέα (σύμφωνα με τα οριζό-μενα στην παράγραφο Δ΄ που εγκαθίστανται σε κτίριαστην περιοχή της παραγράφου Α1 του Ιστορικού Κέ-ντρου της Αθήνας εκπίπτει ετησίως ποσό ίσο με το δι-πλάσιο του μισθώματος που καταβάλλεται για τη χρήσητου ακινήτου.

Γ. Επιπλέον κίνητρα1. Σε συμβάσεις αγοράς ακινήτων ή εμπραγμάτων δι-

καιωμάτων επί ακινήτων που βρίσκονται στην περιοχήτης παραγράφου Α1, επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης α-κινήτων με συντελεστή 3% επί της αντικειμενικής τους


αξίας ή επί του τυχόν δηλωθέντος τιμήματος, αν αυτό εί-ναι μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας, για χρονικόδιάστημα δύο ετών από την έναρξη ισχύος του παρό-ντος.

2. Για την περιοχή «Γεράνι» που ορίζεται στο άρθροαυτό, με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών οι τιμέςζώνης που καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις τωνάρθρων 41 και 41Α του ν. 1249/1982 (Α΄ 43), μπορούν ναορίζονται μειώσεις για το χρονικό διάστημα μέχρι 31 Δε-κεμβρίου 2014.

Δ. Τα ανωτέρω φορολογικά κίνητρα αφορούν σε κτίριακαι χώρους νομίμως υφιστάμενους, στους οποίους επι-τρέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις η εγκατάστασηχρήσεων που προβλέπονται στο π.δ. της 2/13.7.1994 (Δ΄704), με την εξαίρεση των χρήσεων εστιατορίων, αναψυ-κτηρίων, κέντρων διασκεδάσεων, αναψυχής, χώρων συ-ναθροίσεων κοινού και καταστημάτων παροχής προσω-πικών υπηρεσιών.Σε περίπτωση αλλαγής χρήσης και εφόσον η νέα χρή-

ση δεν περιλαμβάνεται στις επιδοτούμενες, παύει η από-δοση του κινήτρου προς τον δικαιούχο.

Ε. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών καιΠεριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κα-θορίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες, οι διαδικασίες, ταδικαιολογητικά και ο χρόνος υλοποίησης που απαιτού-νται, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμο-γή του παρόντος.

Άρθρο 44Φορολογικά κίνητρα αποκατάστασης κτιρίων

στην περιοχή Μεταξουργείοστο Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας

Α. Ιδιοκτήτες Ακινήτων1. Από το φόρο εισοδήματος φυσικών ή νομικών προ-

σώπων που είναι κύριοι ή συγκύριοι ακινήτων σε τμήματης περιοχής «Μεταξουργείο» το οποίο ορίζεται απότους οδικούς άξονες Κωνσταντινουπόλεως, Αχιλλέως,Αγίου Κωνσταντίνου, Πειραιώς, Ιερά Οδός εκπίπτει κατάπερίπτωση:α) Ποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκα-

τάστασης και εκσυγχρονισμού ακινήτου με χρήση κατοι-κίας και κόστους έργων ύψους έως 300 ευρώ/τ.μ.. Η έκ-πτωση φόρου ισχύει έως την απόσβεση της συνολικήςδαπάνης και κατ’ ανώτατο όριο για χρονικό διάστημα δέ-κα ετών.β) Ποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκα-

τάστασης και εκσυγχρονισμού ακινήτου με χρήση γρα-φείου σε όροφο κτιρίου εκτός του ισογείου και κόστουςέργων ύψους μέχρι 300 ευρώ/τ.μ.. Η έκπτωση φόρου ι-σχύει έως την απόσβεση της συνολικής δαπάνης και γιαχρονικό διάστημα δέκα ετών. Η μείωση αυτή διενεργεί-ται με την προϋπόθεση ότι δεν εφαρμόζεται συγχρόνωςη μείωση της παραγράφου Β1.γ) Ποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκα-

τάστασης και εκσυγχρονισμού του ισογείου ακινήτου μεχρήση του τριτογενούς τομέα (σύμφωνα με τα οριζόμε-να στην παράγραφο Δ΄ και κόστους έργων έως 300 ευ-ρώ/τ.μ.. Η έκπτωση φόρου ισχύει έως την απόσβεση τηςσυνολικής δαπάνης και για χρονικό διάστημα δέκα ετών.δ) Ποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκα-

τάστασης των όψεων και των κοινοχρήστων χώρων οι-κοδομής, στην οποία συστάθηκε οριζόντια ιδιοκτησία και

κόστους έργων ύψους έως 100 ευρώ/τ.μ. το οποίο επιμε-ρίζεται ανάλογα με τα ποσοστά συνιδιοκτησίας κάθε ορι-ζόντιας ιδιοκτησίας. Η έκπτωση φόρου ισχύει έως την α-πόσβεση της συνολικής δαπάνης και για χρονικό διάστη-μα δέκα ετών.Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή των πιο

πάνω μειώσεων είναι η αποκατάσταση και ο εκσυγχρονι-σμός του ακινήτου να υλοποιηθεί μέχρι 31.12.2015.

2. Από το φόρο εισοδήματος φυσικών ή νομικών προ-σώπων που είναι ιδιοκτήτες διατηρητέων ακινήτων σύμ-φωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 4του ν. 1577/1985 και του ν. 3028/2002 στην περιοχή τηςπαραγράφου Α1 του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας ανε-ξαρτήτως της χρήσεώς τους, εκπίπτει ποσό ίσο με τη δα-πάνη αποκατάστασης και εκσυγχρονισμού αυτού και κό-στους έργων ύψους μέχρι 2.000 ευρώ/τ.μ.. Η έκπτωσηφόρου ισχύει έως την απόσβεση της συνολικής δαπάνηςκαι για χρονικό διάστημα δέκα ετών. Σε περίπτωση συνι-διοκτησίας το ποσό της μείωσης αυτής επιμερίζεται ανά-λογα με τα ποσοστά συνιδιοκτησίας. Επίσης, δικαιούχοςτης μείωσης αυτής εκτός από τον ιδιοκτήτη του ακινή-του, με τις πιο πάνω προϋποθέσεις, μπορεί να είναι ο μι-σθωτής, ο οποίος, με σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη,προβαίνει στη δαπάνη των έργων αποκατάστασης καιεκσυγχρονισμού, καθώς και στις τεχνικές, αρχιτεκτονι-κές και λειτουργικές διαμορφώσεις του κτιρίου. Το δικαί-ωμα έκπτωσης του μισθωτή διατηρείται ακόμη και μετάτην πιθανή εγκατάλειψη του ακινήτου από αυτόν.Οι διατάξεις του παρόντος ισχύουν στις περιπτώσεις

για κτίρια στα οποία έχουν κηρυχθεί διατηρητέα οι όψειςτους ή τα κελύφη τους μέχρι προσαύξησης 15% επί τουαρχικού όγκου τους. Η όποια νόμιμη υπέρβαση δεν εμπί-πτει στη διάταξη.Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζο-

νται σε περίπτωση που έχουν εφαρμογή οι διατάξεις τωνπαραγράφων Α1 και Β1.Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή των πιο

πάνω μειώσεων είναι:α) για την αποκατάσταση των έργων να τηρούνται ό-

λες οι διατάξεις και διαδικασίες των διατηρητέων κτι-ρίων,β) οι αιτήσεις για την έκδοση της άδειας αποκατάστα-

σης να έχουν κατατεθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες από τηδημοσίευση του παρόντος μέχρι 31.12.2014 και η αποκα-τάσταση του ακινήτου να υλοποιηθεί μέσα σε τρία έτη α-πό την έκδοση των σχετικών αδειών.

Τα πρόσωπα της παραγράφου αυτής μπορούν να επι-λέξουν την εφαρμογή των πιο πάνω κινήτρων ή των κι-νήτρων της παραγράφου 1 του άρθρου 23 του Κ.Φ.Ε..

3. Αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονταιστις διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονταιτα οριζόμενα κίνητρα για το αντίστοιχο έτος.

4. Αν μεταβιβαστεί η κυριότητα του ακινήτου δικαιού-χος των εκπτώσεων και μειώσεων της παραγράφου Α΄καθίσταται ο νέος κύριος.

Β. Μισθωτές Ακινήτων1. Από το φόρο εισοδήματος φυσικών ή νομικών προ-

σώπων που μισθώνουν ακίνητα για χρήση κατοικιών καιγραφείων σε όροφο οικοδομής στην περιοχή της παρα-γράφου Α1 του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας εκπίπτειποσό ίσο με το 80% της συνολικής δαπάνης αποκατά-στασης και εκσυγχρονισμού αυτού και κόστους έργων ύ-ψους έως 300 ευρώ/τ.μ. για δέκα έτη, εφόσον η δαπάνηαποκατάστασης και εκσυγχρονισμού υλοποιηθεί μέχρι


31.12.2014. Η παρούσα διάταξη δεν εφαρμόζεται συγ-χρόνως με τη μείωση των περιπτώσεων α΄ και β΄ της πα-ραγράφου Α1.

2. Για μία πενταετία από το φόρο εισοδήματος των ε-πιχειρήσεων τριτογενούς τομέα (σύμφωνα με τα οριζό-μενα στην παράγραφο Δ΄) που εγκαθίστανται σε κτίριαεντός της περιοχής της παραγράφου Α1 του ΙστορικούΚέντρου της Αθήνας εκπίπτει ετησίως ποσό ίσο με το δι-πλάσιο του μισθώματος που καταβάλλεται για τη χρήσητου ακινήτου.

3. Για τους μισθωτές ακινήτων ισχύουν ως έχουν τα ο-ριζόμενα στην ως άνω παράγραφο Α2.

Γ. Επιπλέον κίνητραΣε συμβάσεις αγοράς ακινήτων ή εμπραγμάτων δικαι-

ωμάτων επί ακινήτων που βρίσκονται στην περιοχή τηςπαραγράφου Α1 του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας, επι-βάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων με συντελεστή3% επί της αντικειμενικής τους αξίας ή επί του τυχόν δη-λωθέντος τιμήματος, αν αυτό είναι μεγαλύτερο της αντι-κειμενικής αξίας, για χρονικό διάστημα δύο ετών απότην έναρξη ισχύος του παρόντος.Δ. Τα ανωτέρω φορολογικά κίνητρα αφορούν σε κτίρια

και χώρους νομίμως υφιστάμενους, στους οποίους επι-τρέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις η εγκατάστασηχρήσεων που προβλέπονται στο π.δ. της 13.7/19.8.1998(Δ΄ 616), με την εξαίρεση των χρήσεων εστιατορίων, α-ναψυκτηρίων, κέντρων διασκεδάσεων αναψυχής, χώρωνσυναθροίσεων κοινού και καταστημάτων παροχής προ-σωπικών υπηρεσιών.Σε περίπτωση αλλαγής χρήσης και εφόσον η νέα χρή-

ση δεν περιλαμβάνεται στις επιδοτούμενες, παύει η από-δοση του κινήτρου προς τον δικαιούχο.Ε. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και

Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κα-θορίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες, οι διαδικασίες, ταδικαιολογητικά και ο χρόνος υλοποίησης που απαιτού-νται, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμο-γή του παρόντος.

Άρθρο 45Τελικές και μεταβατικές διατάξεις

1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος, καταργού-νται:α. Τα Συμβούλια Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλο-

ντος Αποκεντρωμένης Διοίκησης και οι διατάξεις πουκαθορίζουν την αρμοδιότητά τους.β. Το Ανώτατο Πολεοδομικό και Αρχιτεκτονικό Συμ-

βούλιο (Α.Π.Α.Σ.), που θεσπίστηκε στην παράγραφο 3του άρθρου 2 του ν. 2831/2000 (Α΄ 140). γ. Κάθε διάταξη που αναφέρεται σε θέμα ρυθμιζόμενο

από αυτόν.2. Με την έκδοση απόφασης συγκρότησης:α. του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής σε κάθε περιφερει-

ακή ενότητα καταργείται η αντίστοιχη ΕΠΑΕ,β. του Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφι-

σβητήσεων σε κάθε περιφερειακή ενότητα, καταργείταιτο αντίστοιχο Συμβούλιο Χωροταξίας, Οικισμού και Περι-βάλλοντος,γ. του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων

και Αμφισβητήσεων, καταργείται το Κεντρικό ΣυμβούλιοΧωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος.

3. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται όλες οι ά-

δειες δόμησης που εκδίδονται μετά την έναρξη ισχύοςτου παρόντος. Οικοδομικές άδειες για τις οποίες έχουνυποβληθεί πλήρεις φάκελοι στην αρμόδια πολεοδομικήυπηρεσία μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, εκδί-δονται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις. Για τιςοικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί μέχρι την έναρξηισχύος του παρόντος, εφαρμόζονται τα άρθρα 6 και 7.Αν μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος έχει υποβληθείφάκελος για την έκδοση οικοδομικής άδειας, η προθε-σμία έκδοσής της είναι δύο έτη και αρχίζει από τη δημο-σίευση.

4. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνταιοι διατάξεις που προβλέπουν την προσμέτρηση του χρό-νου της θητείας των Επιθεωρητών της ΕΥΕΔΕΝ ως χρό-νου άσκησης καθηκόντων Προϊσταμένου Τμήματος.

5. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος, οι πολεοδομι-κές υπηρεσίες των δήμων ανασυγκροτούνται, επανακα-θορίζονται βάσει του παρόντος οι αρμοδιότητές τους καιονομάζονται Υπηρεσίες Δόμησης.

6. Όπου στην κείμενη πολεοδομική νομοθεσία προβλέ-πεται, με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ-γειας και Κλιματικής Αλλαγής, η έκδοση προεδρικού δια-τάγματος μετά από γνωμοδότηση συμβουλίου, ο όροςαυτός έχει μόνο δυνητική ισχύ και μπορεί να παραλείπε-ται.

Άρθρο 46

1. Η περίπτωση β΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 12του ν. 4002/2011 (Α΄ 180) αντικαθίσταται ως εξής:

«β. Στην αρμοδιότητα του πολεοδομικού γραφείου τουΕ.Ο.Τ. ανήκει η έκδοση και αναθεώρηση αδειών δόμη-σης, ο έλεγχος μελετών για την έκδοσή τους, καθώς καισυναφούς χαρακτήρα πολεοδομικές αρμοδιότητες γιατις τουριστικές εγκαταστάσεις, που αναφέρονται στηνπερίπτωση β΄ της προηγούμενης παραγράφου. Το πολε-οδομικό γραφείο του Ε.Ο.Τ. κοινοποιεί την άδεια δόμη-σης και αντίγραφα του φακέλου της, καθώς και την«ταυτότητα» του κτιρίου, μετά την έναρξη ισχύος της,στην αρμόδια υπηρεσία Δόμησης του Δήμου.»

2. Ο έλεγχος των κατασκευών, στις οποίες αφορούν οιπαραπάνω άδειες, διενεργείται από τους Ελεγκτές Δό-μησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7.

3. Οι διατάξεις του παρόντος αρχίζουν από τη δημοσί-ευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Άρθρο 47

1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 15 του ν. 2508/1997(Α΄ 124) αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Περιοχές εντός σχεδίου πόλεως ή εντός οικισμώνπρο του 1923, που είναι πολεοδομικά προβληματικές καισυγκεκριμένα περιοχές για τις οποίες συντρέχουν οιπροϋποθέσεις της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 3 τουάρθρου 8 ή περιοχές που εντάχθηκαν στο σχέδιο με τιςδιατάξεις του ν.δ. της 17.7.1923 και μέχρι τη δημοσίευσητου παρόντος δεν έγινε εφαρμογή του σχεδίου στο με-γαλύτερο τμήμα της περιοχής για οποιονδήποτε λόγο,μπορεί να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος άρ-θρου. Για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής, ως ε-φαρμογή του σχεδίου νοείται η συντέλεση των σχετικώναπαλλοτριώσεων.Εξαιρούνται από τις διατάξεις του παρόντος άρθρου,

οι ιδιοκτησίες με νόμιμα υφιστάμενα κτήρια, που αποτε-


λούν το 30% τουλάχιστον της επιτρεπόμενης κάλυψής ήδόμησης των ιδιοκτησιών αυτών.»


Άρθρο 48

1. Οι μελέτες του άρθρου 2Α του ν. 3316/2005 έχουνως προς όλες τις έννομες συνέπειες την ίδια ισχύ με τιςμελέτες που εκπονούνται με βάση τις κείμενες διατάξειςγια τους σκοπούς της ένταξης των υπό μελέτη έργων σεόλα τα επιδοτούμενα και μη ή επιχορηγούμενα και μηπρογράμματα του Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Ένω-σης (ΕΣΠΑ, προγράμματα δημοσίων επενδύσεων) καιμπορούν να χρησιμοποιούνται αντ’ αυτών, όπου απαιτεί-ται τέτοια μελέτη του ν. 3316/2005.

2.Οι διατάξεις του παρόντος αρχίζουν από τη δημοσί-ευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Άρθρο 49

1. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 23του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) αντικαθίσταται ως εξής:

«Δεν υπάγεται στις εξαιρέσεις της περίπτωσης στ΄της προηγούμενης παραγράφου η μεταβίβαση αυτοτε-λούς ιδιοκτησίας ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματοςσε ακίνητο στο οποίο έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατα-σκευή ή έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη χρήση, άλλη απότις αναφερόμενες στην παράγραφο 2 και εφόσον:».

2. Η περίπτωση α΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 23του ν. 4014/2011 αντικαθίσταται ως εξής:

«α) η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση βρίσκεται».3. Η περίπτωση στστ΄ της παρ. 3 του άρθρου 23 του

ν. 4014/2011 αντικαθίσταται ως εξής:«στστ) σε παραδοσιακό οικισμό, με την επιφύλαξη της

παρ. 24 του άρθρου 24, και σε οικιστικό σύνολο που έχειχαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο».

4. Η παράγραφος 4 του άρθρου 23 του ν. 4014/2011 α-ντικαθίσταται ως εξής:

«4. Σε κάθε δικαιοπραξία εν ζωή που συντάσσεται με-τά τη δημοσίευση του παρόντος και έχει ως αντικείμενοτη μεταβίβαση ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματοςσε κάθε ακίνητο, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτωνχωρίς κτίσμα εκτός από τα επισυναπτόμενα που προβλέ-πονται στην παράγραφο 12 του άρθρου 17 του ν. 1337/1983, επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη καιβεβαίωση μηχανικού, με τις οποίες δηλώνεται και βεβαι-ώνεται αντίστοιχα ότι στο ακίνητο δεν υπάρχει κτίσμα ήστη διακεκριμένη αυτοτελή οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτη-σία, μη συμπεριλαμβανομένων των κοινοκτήτων ή κοινο-χρήστων χώρων του ακινήτου, δεν έχουν εκτελεστεί αυ-θαίρετες κατασκευές που να επηρεάζουν τη δόμηση, τηνκάλυψη και το ύψος της ιδιοκτησίας και δεν έχουν εγκα-τασταθεί χρήσεις χωρίς άδεια, ή ότι οι εκτελεσμένες αυ-θαίρετες κατασκευές ή οι εγκατεστημένες αυθαίρετεςχρήσεις, εμπίπτουν σε μία από τις εξαιρέσεις της παρα-γράφου 2 και δεν υπάγονται σε καμία από τις περιπτώ-σεις της παραγράφου 3. Με κοινή απόφαση των Υπουρ-γών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγήςκαι Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμά-των, μπορεί να καθορίζεται το ειδικότερο περιεχόμενοτης δήλωσης και της βεβαίωσης του προηγούμενου εδα-φίου και μπορεί να προβλέπεται ότι η παραπάνω υπεύθυ-νη δήλωση και βεβαίωση μηχανικού αντικαθίστανται με

την «Ταυτότητα Κτιρίου» κατά τις διατάξεις του άρθρου3 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62) μετά την έναρξη τήρησής τηςκαι ρυθμίζεται κάθε αναγκαίο ζήτημα για την εφαρμογήτης παρούσας παραγράφου.»

5. Το προτελευταίο εδάφιο της περίπτωσης β΄ της πα-ραγράφου 2 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 αντικαθί-σταται ως εξής:

«Η υπεύθυνη δήλωση συνοδεύεται από δημόσια έγ-γραφα ή αεροφωτογραφίες, από τα οποία αποδεικνύεταιο χρόνος ολοκλήρωσης της κατασκευής ή εγκατάστα-σης της χρήσης. Αν δεν υπάρχουν δημόσια έγγραφα ή α-εροφωτογραφίες, που αποδεικνύουν το χρόνο ολοκλή-ρωσης της κατασκευής ή εγκατάστασης της χρήσης, αυ-τός μπορεί να αποδειχτεί και από ιδιωτικά έγγραφα βε-βαίας χρονολογίας, κατά την έννοια του άρθρου 446 τουΚώδικα Πολιτικής Δικονομίας, προ της 31.1.1983.»

6. Στην παρ. 6 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 προστί-θεται εδάφιο δ΄ ως εξής:

«δ. Για παραβάσεις, οι οποίες δεν εμπίπτουν στις κα-τηγορίες 1 έως και 12 του πίνακα του Παραρτήματος τουπαρόντος και δεν αντιστοιχίζονται σε επιφάνεια χώρου(τ.μ.), καταβάλλεται παράβολο 500 ευρώ και το ειδικόπρόστιμο υπολογίζεται ανά είδος παράβασης με αναλυ-τικό προϋπολογισμό. Προϋπολογισμός έως και 5.000 ευ-ρώ θεωρείται μία (1) παράβαση για την οποία καταβάλ-λεται πρόστιμο 500 ευρώ. Ο αριθμός των παραβάσεων α-νά είδος προκύπτει από το πηλίκον του αναλυτικού προ-ϋπολογισμού της δια του ποσού των 5.000 ευρώ, στρογ-γυλοποιούμενο προς τα άνω. Ο συνολικός αριθμός τωνπαραβάσεων του ακινήτου σημειώνεται στο τετραγωνί-διο 13 του πίνακα του Παραρτήματος.»

7. Το στοιχείο α΄ της παρ. 9 του άρθρου 24 τουν.4014/2011 αντικαθίσταται ως εξής:

«α. Έναν αρχιτέκτονα μηχανικό της αρμόδιας πολεο-δομικής ή τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου ως πρόεδρο μετον αναπληρωτή του. Σε περίπτωση έλλειψης των παρα-πάνω ορίζεται ως πρόεδρος με τον αναπληρωτή του αρ-χιτέκτονας μηχανικός υπάλληλος της οικείας αποκε-ντρωμένης διοίκησης ή περιφέρειας ή του ΥπουργείουΠολιτισμού και Τουρισμού ή της Γενικής Γραμματείας Αι-γαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, για τα νησιά αρμοδιότη-τάς τους.».


«7.α. Για τα ακίνητα τα ευρισκόμενα στην ηπειρωτικήΕλλάδα και στα νησιά Κρήτη και Εύβοια, στην περίπτωσηπου δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης σύμφωνα με το σύ-στημα των αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικο-νομικών στην περιοχή του ακινήτου, για τον υπολογισμότης αξίας των κτισμάτων λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστητιμή ζώνης που ισχύει στην τοπική ή δημοτική κοινότητα,όπου βρίσκεται το ακίνητο και εάν δεν έχει καθοριστείσε αυτή, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφε-ρειακή ενότητα, όπου βρίσκεται το ακίνητο. Ειδικά δε γιατα ακίνητα του προηγούμενου εδαφίου που βρίσκονταισε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικι-σμού, που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, σύμφωνα μετο σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικο-νομικών, για τον υπολογισμό των προστίμων λαμβάνεταιυπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερει-ακή ενότητα, εφόσον στην οικεία δημοτική κοινότητατου ακινήτου η μέγιστη τιμή ζώνης δεν υπερβαίνει τα2.200 ευρώ.β. Για τα υπόλοιπα ακίνητα της Επικράτειας, στην περί-


πτωση που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, σύμφωνα μετο σύστημα των αντικειμενικών αξιών του ΥπουργείουΟικονομικών στην περιοχή του ακινήτου, για τον υπολο-γισμό της αξίας των κτισμάτων λαμβάνεται υπόψη η ελά-χιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην τοπική ή δημοτική κοι-νότητα, όπου βρίσκεται το ακίνητο και εάν δεν έχει κα-θοριστεί σε αυτή, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στοδήμο και εάν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν, η ελάχιστητιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερειακή ενότητα, όπουβρίσκεται το ακίνητο.»

9. Στο τέλος της παρ. 10 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 προστίθεται εδάφιο ως εξής:

«Για τη σύνδεση κτιρίων ή αυτοτελών ιδιοκτησιών αυ-τών με δίκτυα κοινής ωφέλειας και για τη λήψη βεβαίω-σης χώρου κύριας χρήσης υποβάλλεται στον αρμόδιοοργανισμό και στην αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία βε-βαίωση του TEE, με την οποία πιστοποιείται η καταβολήτουλάχιστον της πρώτης δόσης του ενιαίου ειδικού προ-στίμου και περιλαμβάνει τα απαραίτητα στοιχεία ταυτο-ποίησης της ιδιοκτησίας και του κυρίου αυτής.»

10. Η παράγραφος 17 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011αντικαθίσταται ως εξής:

«17. Στις περιπτώσεις κατασκευών οι οποίες έχουν ε-νταχθεί στις ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου και έχει πε-ραιωθεί η σχετική διαδικασία, σύμφωνα με όσα ορίζονταιστην παράγραφο 5, επιτρέπεται κατά παρέκκλιση απόκάθε ισχύουσα διάταξη η εκτέλεση εργασιών αποπερά-τωσης. Επιπλέον επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών επι-σκευής, που αποβλέπουν στην υγιεινή, την αισθητικήβελτίωση-αποκατάσταση και τη συνήθη συντήρησή τους.Η εκτέλεση των παραπάνω εργασιών αποπεράτωσης καιεπισκευής γίνεται ύστερα από έγκριση που δίνεται απότην αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, εφόσον οι εργασίεςγια τις οποίες ζητείται η εκτέλεση δεν επαυξάνουν τοκτίσμα σε όγκο. Η έγκριση εργασιών γνωστοποιείται α-μελλητί στο Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων-Ενιαίο Τα-μείο Ασφάλισης Μισθωτών (Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ.). Για τη χο-ρήγηση της έγκρισης εργασιών υποβάλλονται στις αρ-μόδιες πολεοδομικές υπηρεσίες δικαιολογητικά που κα-θορίζονται με αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος,Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.»

11. Μετά την παρ. 23 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011προστίθεται παράγραφος 24 ως εξής:

«24.α. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται αυθαί-ρετες κατασκευές σε παραδοσιακό οικισμό ή τμήμα πό-λης, εφόσον αυτές έχουν ολοκληρωθεί πριν τη δημοσί-ευση της διοικητικής πράξης χαρακτηρισμού του οικι-σμού ή τμήματος πόλης ως παραδοσιακού.β. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται αυθαίρετες

κατασκευές που βρίσκονται σε παραδοσιακό οικισμό ήτμήμα πόλης και έχουν ολοκληρωθεί μετά τη δημοσίευ-ση της διοικητικής πράξης χαρακτηρισμού του οικισμούή τμήματος πόλης ως παραδοσιακού, σύμφωνα με τα α-κόλουθα:βα) Μετά την υποβολή των δικαιολογητικών του πρώ-

του εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 24 απαιτείται η υπο-βολή αίτησης στην επιτροπή της παρ. 9 του άρθρου 24 ηοποία δέχεται ή απορρίπτει την αίτηση, με βάση την αι-σθητική ένταξη της αυθαίρετης κατασκευής ως προς τοσύνολο του τυχόν νομίμως υφιστάμενου κτιρίου, το ευ-ρύτερο δομημένο περιβάλλον, καθώς και την αρχιτεκτο-νική και μορφολογική τυπολογία του παραδοσιακού οικι-σμού ή τμήματος πόλης.ββ) Η επιτροπή της παρ. 9 του άρθρου 24 μπορεί να ε-

πιβάλει την εκτέλεση εργασιών προσαρμογής του αυθαί-ρετου κτίσματος στους ισχύοντες μορφολογικούς όρουςκαι περιορισμούς του παραδοσιακού οικισμού ή τμήμα-τος πόλης κατά τα οριζόμενα στην παρ. 17 του άρθρου24. Στην περίπτωση αυτή οι εργασίες εκτελούνται μετάτην κοινοποίηση της θετικής κρίσης του συλλογικού ορ-γάνου στον ιδιοκτήτη. Η προθεσμία εξόφλησης του ειδι-κού προστίμου αρχίζει από την κοινοποίηση της θετικήςκρίσης στον ιδιοκτήτη ή μετά την ολοκλήρωση των εργα-σιών προσαρμογής της αυθαίρετης κατασκευής που επι-βλήθηκαν, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τέσσε-ρις (4) μήνες και πιστοποιείται από την αρμόδια πολεο-δομική υπηρεσία.βγ) Ειδικά για παραδοσιακούς οικισμούς μικρότερους

των 2.000 κατοίκων, η επιτροπή της παρ. 9 του άρθρου24 αποφαίνεται μετά τη συγκέντρωση όλων των αιτημά-των υπαγωγής σε κάθε οικισμό και συνολική αξιολόγησητης διαμορφωμένης κατάστασης σε σχέση με τα μορφο-λογικά στοιχεία και το χαρακτήρα του παραδοσιακού οι-κισμού, ο οποίος δεν πρέπει να αλλοιώνεται με την ενλόγω υπαγωγή.βδ) Η τήρηση της ανωτέρω διαδικασίας δεν είναι απα-

ραίτητη για αυθαίρετα κτίσματα που βρίσκονται σε παρα-δοσιακούς οικισμούς και πόλεις άνω των 5.000 κατοίκωνκαι δεν υπερβαίνουν ποσοστό 50% των επιτρεπόμενωνόρων δόμησης.γ. Η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπραγμάτων δικαιωμά-

των σε ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές, για τα οποίααπαιτείται έγκριση της επιτροπής της παρ. 9 του άρθρου24, μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά την υποβολή τωνδικαιολογητικών του πρώτου εδαφίου της παρ. 3 του άρ-θρου 24. Τη δε υποχρέωση ολοκλήρωσης της διαδικα-σίας αναλαμβάνει ο νέος κύριος με ειδική μνεία στο σχε-τικό συμβολαιογραφικό έγγραφο.δ. Σε παραδοσιακούς οικισμούς μικρότερους των 2.000

κατοίκων δεν επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις τουπαρόντος αυτοτελών νέων κατασκευών, μετά την κήρυ-ξη του οικισμού ως παραδοσιακού, οι οποίες έχουν υ-πέρβαση ύψους μεγαλύτερη του 5% του επιτρεπόμενου,μετρούμενου από κάθε σημείο του διαμορφωμένου εδά-φους, ή υπέρβαση μεγαλύτερη του 5% οποιουδήποτε ό-ρου δόμησης.ε. Σε παραδοσιακούς οικισμούς και παραδοσιακά τμή-

ματα πόλεων δεν επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξειςτου παρόντος των πρόχειρων κατασκευών της παρ. 9του άρθρου 24.»

12. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 28 τουν. 4014/2011 αντικαθίσταται ως εξής:

«4. Η Ε.Υ.Ε.Κ.Α. εκτελεί τις αποφάσεις κατεδάφισης,με δικά της μηχανικά μέσα ή με μέσα ιδιωτικών επιχειρή-σεων, μετά από σύναψη σχετικών συμβάσεων και σε συ-νεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες της αποκεντρωμέ-νης διοίκησης.»

13. Η παράγραφος 2 του άρθρου 114 του ν. 1892/1990αντικαθίσταται ως εξής:

«2.α) Ανεγερθείσες ή ανεγειρόμενες οικοδομές, κτί-σματα και πάσης φύσεως εγκαταστάσεις στις ανωτέρωεκτάσεις κατεδαφίζονται μετά από απόφαση του ΓενικούΓραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.β) Οι τελεσίδικες αποφάσεις κατεδάφισης που αφο-

ρούν σε περιοχές της παραγράφου 3 του παρόντος άρ-θρου, εκτελούνται από την αρμόδια υπηρεσία της Απο-κεντρωμένης Διοίκησης, με το συντονισμό, τη συνδρομήκαι την παρακολούθηση της Ε.Υ.Ε.Κ.Α., όπου αυτή απαι-


τείται. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ε-νέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται η ροή τωνεργασιών μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών, καθώς και ηδιαδικασία ιεράρχησης προτεραιοτήτων για την υλοποίη-ση των κατεδαφίσεων.»

14. Στο τέλος του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 προστί-θεται παράγραφος 25 ως εξής:

«25. Για τον υπολογισμό του ειδικού προστίμου που α-φορά στην υπέρβαση ύψους (κατηγορία 6 του «φύλλουκαταγραφής αυθαίρετης κατασκευής και υπολογισμού ε-νιαίου ειδικού προστίμου» του Παραρτήματος του παρό-ντος), στην περίπτωση οικοδομής με οικοδομική άδειαδεν προσμετράται το πρόσθετο ύψος αυτής, που έχειπροκύψει από τη μη ολοκλήρωση του περιβάλλοντοςχώρου της ή από εκχωματώσεις που έχουν εκτελεστείσε αυτόν. Το ειδικό πρόστιμο για το ύψος που έχει προ-κύψει από τη μη ολοκλήρωση του περιβάλλοντος χώρουτης ή από εκχωματώσεις υπολογίζεται σύμφωνα με τηνκατηγορία 13 του Παραρτήματος («Φύλλο καταγραφήςαυθαίρετης κατασκευής και υπολογισμού ενιαίου ειδικούπροστίμου»). Ο παραπάνω τρόπος υπολογισμού δεν ε-φαρμόζεται για τις αυθαίρετες κατασκευές της παρ. 24του άρθρου 24.»

15. Η βεβαίωση του μηχανικού που προβλέπεται στοάρθρο 23 παρ. 4 του ν. 4014/2011 συνοδεύεται από το-πογραφικό διάγραμμα, εξαρτημένο από το κρατικό σύ-στημα συντεταγμένων.

16. Οι βεβαιώσεις των μηχανικών που προβλέπονταιστο άρθρο 23 παρ. 4 του ν. 4014/2011 έχουν ισχύ δύο (2)μηνών. Οι παραπάνω βεβαιώσεις πριν τη σύνταξη τωνσυμβολαίων υποβάλλονται ηλεκτρονικά στο Τεχνικό Επι-μελητήριο Ελλάδος και λαμβάνουν μοναδικό αριθμό,που αφορά το ακίνητο. Στα συμβόλαια προσαρτάται ηβεβαίωση και ο μοναδικός αριθμός του ακινήτου.Μετά την ενεργοποίηση της δυνατότητας του πληρο-

φοριακού συστήματος, που προβλέπεται στο άρθρο 24παρ. 23 του ν. 4014/2011, να υποδέχεται τα τοπογραφι-κά διαγράμματα της προηγούμενης παραγράφου, υπο-βάλλονται ηλεκτρονικά και αυτά, πριν τη σύνταξη τωνσυμβολαίων, στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος καιπροσαρτώνται στα συμβόλαια. Για την ενεργοποίηση τηςπαραπάνω δυνατότητας εκδίδεται διαπιστωτική απόφα-ση του προέδρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.Οι διατάξεις του άρθρου 27 παράγραφος 1 τουν. 4014/2011 εφαρμόζονται και για κάθε αυθαίρετη κατα-σκευή ή χρήση, που δεν μπορεί να υπαχθεί στις διατά-ξεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011.

17. Στην περίπτωση β΄ της παραγράφου 8 του άρθρου24 του ν. 4014/2011 διαγράφονται οι λέξεις «εντός τριά-ντα (30) μηνών για τα ακίνητα κατοικίας και», καθώς καιοι λέξεις «για τα ακίνητα άλλης χρήσης».

18. Οι διατάξεις του παρόντος αρχίζουν από τη δημο-σίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Άρθρο 50

1. Τα πετρελαιοκίνητα φορτηγά οχήματα ιδιωτικήςχρήσης μικτού βάρους μέχρι τεσσάρων χιλιάδων (4.000)χιλιογράμμων και τα πετρελαιοκίνητα επιβατικά οχήματαιδιωτικής χρήσης εξαιρούνται των περιορισμών κυκλο-φορίας στις περιοχές των Νομών Αττικής και Θεσσαλο-νίκης, που καθορίστηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 26του ν.1959/1991 (Α΄ 123), εφόσον η τεχνολογία τους

πληροί εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του Κανονι-σμού (ΕΚ) 715/2007 της 20ής Ιουνίου 2007 (Euro V καιEuro VI) ή μεταγενέστερου.


Άρθρο 51

1. Για την εφαρμογή της παρ.1 α του άρθρου 24 τουν. 4014/2011, ως περιοχή του ακινήτου, για τα εντόςσχεδίου πόλεως ευρισκόμενα ακίνητα, νοείται το οικο-δομικό τετράγωνο όπου βρίσκεται το ακίνητο.

2. Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 προστίθεται εδάφιο ως εξής:

«Στην περίπτωση που το ακίνητο ανήκει σε περισσότε-ρους συνιδιοκτήτες και έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετηιδιοκτησία μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, για τον υ-πολογισμό των πολεοδομικών μεγεθών, που αναλογούνστα ιδανικά μερίδια κάθε συνιδιοκτήτη δεν λαμβάνονταιυπόψη οι κατασκευές που έχουν εκτελεστεί από άλλοσυνιδιοκτήτη.»

3. Στην παρ. 6 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 προστί-θεται εδάφιο ως εξής:

«Σε περιπτώσεις υπέρβασης ύψους νομίμως υφιστά-μενων κτιρίων ή τμημάτων τους, στις οποίες δεν συντρέ-χει υπέρβαση δόμησης, το πρόστιμο υπολογίζεται χωρίςνα πολλαπλασιάζεται ο συντελεστής της υπέρβασης δό-μησης (3α, β, γ, δ), αλλά ο συντελεστής 0,20 για υπερ-βάσεις αυτών έως 20% του επιτρεπόμενου ύψους και οσυντελεστής 0,40 για υπερβάσεις μεγαλύτερες του 20%του επιτρεπόμενου ύψους.»

4. Στην παράγραφο 11 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011το εδάφιο «Καταβληθέντα ποσά προστίμων ανέγερσηςκαι διατήρησης, δυνάμει άλλων διατάξεων, συμψηφίζο-νται με το ποσό του ενιαίου ειδικού προστίμου» αντικα-θίσταται ως εξής:

«Καταβληθέντα ποσά προστίμων ανέγερσης και διατή-ρησης, δυνάμει άλλων διατάξεων, καθώς και καταβληθέ-ντα ποσά ειδικών προστίμων διατήρησης, συμψηφίζο-νται με το ποσό του ενιαίου ειδικού προστίμου.»

5. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 26 του ν. 4014/2011προστίθεται εδάφιο ως εξής:

«Δεν συνυπολογίζεται στο χρονικό διάστημα τωντριών (3) ετών ο χρόνος καθυστέρησης έκδοσης της οι-κοδομικής άδειας για λόγους που δεν οφείλονται σε υ-παιτιότητα του αιτούντος.»

Άρθρο 52

Οι προθεσμίες υποβολής των δικαιολογητικών της πα-ραγράφου 2 του άρθρου 5 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62) στιςπολεοδομικές υπηρεσίες για την υπαγωγή ακινήτων στιςδιατάξεις των διατηρούμενων χώρων του ίδιου ως άνωνόμου παρατείνονται αφότου έληξαν μέχρι τις30.11.2011.

Άρθρο 53

1. Οι εκμεταλλευτές των λατομείων αδρανών υλικώνπου δραστηριοποιούνταν εντός των ορίων του «ΕθνικούΠάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς», οφείλουννα ολοκληρώσουν όλες τις εργασίες διαμόρφωσης τουαναγλύφου και αποκατάστασης - αναδάσωσης των λα-


τομικών χώρων με την προϋπόθεση ότι εξακολουθούννα έχουν δικαιώματα ιδιοκτησίας ή μίσθωσης, μέχρι31.12.2014.

2. Για το σκοπό αυτόν εντός δύο (2) μηνών, από τη δη-μοσίευση του παρόντος, υποβάλλουν στη Διεύθυνση Πε-ριβαλλοντικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλο-ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Μελέτη Περι-βαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) για τη διαμόρφωσητου αναγλύφου και την αποκατάσταση - αναδάσωση τωνλατομικών χώρων επί των οποίων εξακολουθούν να έ-χουν δικαιώματα ιδιοκτησίας ή μίσθωσης, η οποία αξιο-λογείται και εγκρίνεται σύμφωνα με τις διαδικασίες τηςκείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Στη Μ.Π.Ε. αυτήπεριλαμβάνεται εκτός των άλλων αναλυτική φυτοτεχνι-κή μελέτη και αναλυτικό πρόγραμμα αναδάσωσης.

3. Μέχρι την έγκριση της προαναφερθείσας μελέτηςγια τις εργασίες διαμόρφωσης του αναγλύφου και απο-κατάστασης-αναδάσωσης των λατομικών χώρων, εφαρ-μόζονται οι πλέον πρόσφατοι εγκεκριμένοι περιβαλλο-ντικοί όροι που έχουν εκδοθεί για τα εν λόγω λατομεία,κατά το μέρος τους που αφορά στη διαμόρφωση του α-ναγλύφου και στην αποκατάσταση - αναδάσωση των λα-τομικών χώρων επί των οποίων εξακολουθούν να έχουνδικαιώματα ιδιοκτησίας ή μίσθωσης.

4. Τα εξορυσσόμενα αδρανή υλικά κατά τις ως άνω ερ-γασίες διαμόρφωσης του αναγλύφου διατίθενται κατάπροτεραιότητα για τις εργασίες αποκατάστασης- αναδά-σωσης, για την εκτέλεση δημοσίων έργων ή έργων κατάδημόσια παραχώρηση και για την εξόφληση ληξιπρόθεμ-σων οφειλών των εκμεταλλευτών των λατομείων προςτο Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α.. Σε περίπτωση που μετάτη διάθεση των υλικών για τους παραπάνω σκοπούς προ-κύπτουν πλεονάζουσες ποσότητες, αυτό διαπιστώνεταιμε απόφαση του Περιφερειάρχη μετά από γνώμη του αρ-μόδιου οργάνου, οπότε και διατίθενται ελεύθερα, μετάαπό επεξεργασία τους στις υφιστάμενες εντός των λα-τομικών χώρων ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις,η άδεια λειτουργίας των οποίων παρατείνεται αντίστοι-χα.

5. Η λειτουργία των λατομικών χώρων του παρόντοςάρθρου δεν μπορεί να παραταθεί πέραν της 31ης Δεκεμ-βρίου 2014, οπότε και παύει οριστικά η λειτουργία τους.

Άρθρο 54

Στο τέλος της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του από16.6.2011 προεδρικού διατάγματος (Δ΄ 187) προστίθεταιεδάφιο εξής:

«Επιτρέπεται η επέκταση υφιστάμενων κοιμητηρίωνκατά τις σχετικές ισχύουσες διατάξεις. Ειδικότερα στηνέκταση που βρίσκεται στη θέση με στοιχεία ΑΒΓΔΕΖΗεμβαδού 22,3 στρεμμάτων, όπως αυτή αποτυπώνεται μετις συντεταγμένες των κορυφών της στο τοπογραφικόδιάγραμμα του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθή-νας, που συνοδεύει σε φωτοσμίκρυνση την παρούσαρύθμιση, επιτρέπεται η λειτουργία και επέκταση του υφι-στάμενου νεκροταφείου του Δήμου Αργυρούπολης κατάπαρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας.»

Άρθρο 55

1. Η πρώτη περίοδος της παραγράφου 3 του άρθρου13 του ν. 3889/2010 (Α΄ 182) αντικαθίσταται ως εξής:

«Αρμόδια για την κατάρτιση και διόρθωση του δασικού

χάρτη, την παραλαβή, καταχώριση, επεξεργασία καιπροετοιμασία εξέτασης των αντιρρήσεων σύμφωνα μετα άρθρα 17 και 18 του παρόντος νόμου είναι η Διεύθυν-ση Δασών της Περιφέρειας στο νομό.»

2. Η πρώτη περίοδος της παραγράφου 1 του άρθρου15 του ν. 3889/2010 τροποποιείται ως εξής:

«Κατά του περιεχομένου του δασικού χάρτη που α-ναρτήθηκε επιτρέπεται η υποβολή αντιρρήσεων μέσα σεαποκλειστική προθεσμία εξήντα (60) ημερών και σύμφω-να με τα οριζόμενα στην πρόσκληση υποβολής αντιρρή-σεων, η οποία αρχίζει από την τελευταία δημοσίευση τηςσχετικής πρόσκλησης στον τύπο.»

3. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 16 του ν. 3889/2010προστίθεται περίπτωση γ΄ ως εξής:

«γ. Αντιρρήσεις υποβάλλονται και στην έδρα της αρ-μόδιας υπηρεσίας που ενεργεί την ανάρτηση του δασι-κού χάρτη.»

4. Η δεύτερη περίοδος της παραγράφου 4 του άρθρου17 του ν. 3889/2010 αναδιατυπώνεται και στη συνέχεια,προστίθεται τρίτη περίοδος ως εξής:

«Από την ημερομηνία δημοσίευσής του καθίσταται ο-ριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε διοικη-τική ή δικαστική αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώ-νονται με πράσινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση.Για τα τμήματα που αποτελούν δασικές περιοχές τωνπαραγράφων 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 εφαρμόζονται και ισχύουν οι διατάξεις της δασικήςνομοθεσίας.»

5. Η πρώτη περίοδος της παραγράφου 1 του άρθρου18 του ν. 3889/2010 αντικαθίσταται ως εξής:

«Οι αντιρρήσεις μετά την επεξεργασία τους διαβιβά-ζονται αμέσως στις τριμελείς Επιτροπές Εξέτασης Α-ντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.), οι οποίες εξετάζουν τις αντιρρή-σεις μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) μηνών από τηνδιαβίβασή τους.»

6. Μετά το τέλος της πρώτης περιόδου της παραγρά-φου 5 του άρθρου 18 του ν. 3889/2010 προστίθεται εδά-φιο ως εξής:

«Για την επιτάχυνση εξέτασης των αντιρρήσεων, η ερ-γασία αυτή μπορεί να ανατίθεται με απόφαση του Υ-πουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ-λαγής, σε ιδιωτικά γραφεία εκπόνησης δασικών μελετώντης κατηγορίας 24 του άρθρου μόνου του π.δ. 541/1978(Α΄ 116), όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 8 του άρθρου25 του παρόντος. Στην περίπτωση αυτή κατά την εξέτα-ση των αντιρρήσεων από τις ΕΠ.Ε.Α. πρέπει να παρίστα-ται εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Δασών που έλεγξε ήθεώρησε το δασικό χάρτη.»


«2. Ο δασικός χάρτης, με αποτυπωμένες τις περιοχέςτης αρχικής κύρωσης και όσες συμπληρώθηκαν με πρά-σινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση μετά την εξέ-ταση των αντιρρήσεων και τη θεώρηση της προηγούμε-νης παραγράφου, υποβάλλεται από τη Διεύθυνση Δα-σών στον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας και κυρώ-νεται, ως προς τη συμπλήρωση ή τη διόρθωσή του, με α-πόφαση του τελευταίου, που δημοσιεύεται στην Εφημε-ρίδα της Κυβερνήσεως μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρεςαπό την υποβολή του.»

8. Η παράγραφος 1 του άρθρου 20 του ν. 3889/2010 α-ναδιατυπώνεται ως εξής:

«1.α. Μετά την τμηματική ή ολική κύρωση του δασικούχάρτη, δεν επιτρέπεται αναμόρφωσή του, εκτός αν τού-


το επιβάλλεται από αμετάκλητη δικαστική απόφαση.Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η αναμόρφωση με την προ-σθήκη ή διαγραφή των εκτάσεων που θα υπαχθούν ή θαπάψουν να υπάγονται στο δασικό νόμο, σύμφωνα μεπράξεις των αρμοδίων οργάνων, που εκδίδονται κατ’ ε-φαρμογή της δασικής νομοθεσίας, είτε με τις αντίστοι-χες πράξεις που έπρεπε να συμπεριληφθούν ή εσφαλμέ-να αποτυπώθηκαν κατά την κατάρτισή του και δεν απει-κονίζονται σε αυτόν. Η κατά τα ανωτέρω αναμόρφωσητου δασικού χάρτη κυρώνεται με απόφαση του ΓενικούΓραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, πουεκδίδεται ιεραρχικά μετά από εισήγηση της ΔιεύθυνσηςΔασών του οικείου νομαρχιακού διαμερίσματος.β. Επιπλέον, αναμόρφωση του κυρωμένου δασικού

χάρτη, επιτρέπεται με την προσθήκη νέων περιοχών πουδασώθηκαν, φυσικά ή τεχνητά, ή διαπιστώνεται ότι ε-σφαλμένα δεν συμπεριλήφθηκαν στο δασικό χάρτη ε-κτάσεις δασικού χαρακτήρα, όπως προκύπτουν από αντί-στοιχες διοικητικές πράξεις, μετά την κύρωσή του, με ε-φαρμογή αντιστοίχως της διαδικασίας των άρθρων 13 έ-ως 19, και την κατόπιν τούτου ενημέρωση και συμπλή-ρωση του δασολογίου του άρθρου 3 του ν. 3208/2003.

9. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 23 τουν. 3889/2010 αντικαθίσταται ως εξής:

«Σε περίπτωση παρέλευσης της προθεσμίας αυτήςτεκμαίρεται ότι δεν υπάρχουν τέτοια σχέδια.»

10. Η πρώτη περίοδος του πρώτου εδαφίου της παρα-γράφου 2 του άρθρου 38 του ν. 1845/1989 (Α΄ 102) ανα-διατυπώνεται και στη συνέχεια προστίθεται νέα φράσηως εξής:

«2. Στα πλαίσια άσκησης της δασικής προστασίας, οιδασικοί υπάλληλοι της παραγράφου 1 του άρθρου 39του παρόντος νόμου, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει,ως και οι υπάλληλοι των κλάδων ΥΕ Δασοφυλάκων καιΔΕ Γεωτεχνικών Δασοφυλάκων που μετατάχθηκαν απότην Ελληνική Αγροφυλακή κατ’ εφαρμογή του άρθρου21 του ν. 3938/2011 (Α΄ 61), ...».

11. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 10 τουν. 3208/2003 αντικαθίσταται ως εξής:

«Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σεδάση, εν γένει δασικές εκτάσεις και στις εκτάσεις τωνπαραγράφων 6β και 6γ του άρθρου 3 του ν. 998/1979που:».

12. Στην παρ. 1 του άρθρου 56 του ν. 998/1979 προστί-θεται εδάφιο ως εξής:

«Επίσης στα ως άνω δάση και δασικές εκτάσεις, επι-τρέπεται η μετεγκατάσταση νομίμως λειτουργούντων ε-λαιοτριβείων λόγω ένταξης των περιοχών λειτουργίαςτους σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου.»

13. Οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 51 του ν.998/1979 (Α΄ 289) αντικαθίστανται ως ακολούθως:

«3. Η κατά τα ανωτέρω παραχώρηση ενεργείται με α-πόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας καιΚλιματικής Αλλαγής υπό τον όρο της διατηρήσεως τηςδασικής μορφής των παραχωρούμενων εκτάσεων, καθο-ριζομένων συγχρόνως των υποχρεώσεων του EOT ή τουδια συμβάσεως με αυτόν αναλαμβάνοντος την τουριστι-κή αξιοποίηση της περιοχής προς διαφύλαξη, προστασίακαι ενίσχυση της δασικής βλαστήσεως. Σε καμία περί-πτωση το σύνολο των προς οικοδόμηση διατιθεμένωνχώρων δεν μπορεί να υπερβεί το δέκα τοις εκατό (10%)του δάσους ή της δασικής εκτάσεως, η οποία παραχω-ρείται κατά τα ανωτέρω προς τουριστική αξιοποίηση ού-τε ο συντελεστής δομήσεως, υπολογιζόμενος επί του οι-

κοδομήσιμου χώρου, να υπερβεί τη μονάδα. Εάν το δά-σος ή η δασική έκταση πρόκειται να εξυπηρετήσει συγ-χρόνως με τους σκοπούς της παραγράφου 1 και αθλητι-κές χρήσεις, το επιτρεπόμενο συνολικώς ποσοστό προςδημιουργία των αθλητικών και τουριστικών εγκαταστά-σεων δεν μπορεί να υπερβεί το είκοσι τοις εκατό (20%)του δάσους ή της δασικής εκτάσεως, υπό την προϋπόθε-ση ότι: α) η συνολική δόμηση δεν υπερβαίνει την προ-βλεπόμενη στο προηγούμενο εδάφιο, β) τα ανωτέρω δά-ση και δασικές εκτάσεις καλύπτονται από βλάστηση αει-φύλλων ή φυλλοβόλων πλατυφύλλων σε ποσοστό του-λάχιστον 80%, και γ) η συνολική προς αξιοποίηση έκτα-ση είναι μεγαλύτερη των 3.000 στρεμμάτων.Η κυριότητα των κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της

παρούσας παραγράφου δημιουργούμενων εγκαταστά-σεων, κτιρίων κ.λπ. παραμένει πάντοτε στο Δημόσιο.Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η κατά κυριότητα και με α-ντάλλαγμα παραχώρηση σε τρίτους των χώρων, οι οποί-οι σύμφωνα προς την εγκεκριμένη μελέτη της τουριστι-κής αξιοποιήσεως καταλαμβάνονται υπό ξενοδοχείων,ξενώνων ή βοηθητικών τούτων μονίμων εγκαταστάσεων,απαγορευομένης της μεταβολής της χρήσεως των πα-ραχωρουμένων χώρων επί ποινή άρσεως της παραχωρή-σεως.

4. Η χρησιμοποίηση ιδιωτικών δασών ή δασικών εκτά-σεων για τους σκοπούς της παραγράφου 1 επιτρέπεταιεπί τη βάσει της εκάστοτε ισχύουσας οικιστικής και του-ριστικής νομοθεσίας και μετά από προηγούμενη έγκρισητου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και ΚλιματικήςΑλλαγής χορηγούμενη υπό τις προϋποθέσεις της παρα-γράφου 3 του παρόντος άρθρου.»

Άρθρο 56

Στο άρθρο 12 του ν. 3889/2010 «Ρύθμιση θεμάτων τουΕιδικού Φορέα Δασών» προστίθεται παράγραφος 4 ως ε-ξής:

«4. Δαπάνες από πιστώσεις του Ειδικού Φορέα Δασώντου Πράσινου Ταμείου οικονομικού έτους 2011, που θαπροκύψουν από τα δασικά έργα και εργασίες που ανατέ-θηκαν και εκτελέστηκαν από τις Δασικές Υπηρεσίες τωνΑποκεντρωμένων Διοικήσεων στα πλαίσια υλοποίησηςσχετικών αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου τουΠράσινου Ταμείου εντός του 2011, καταβάλλονται κατάπαρέκκλιση του άρθρου 49 του ν. 3986/2011 (Α΄ 152) α-πό τα Περιφερειακά Ταμεία Ανάπτυξης του άρθρου 190του ν. 3852/2010 (Α΄ 87) μέχρι την 30ή Ιουνίου 2012 μετη διαδικασία της επιχορήγησής τους από το ΠράσινοΤαμείο, ύστερα από εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Α-νάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλ-λοντος και σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.Τυχόν αδιάθετα υπόλοιπα που θα προκύψουν μετά την

οικονομική τακτοποίηση και εξόφληση των ανωτέρω δα-πανών θα κατατεθούν στον «Ε.Δ. - Υπουργείο Εσωτερι-κών - Ειδικός Λογαριασμός Αδιάθετων Ποσών των μετα-φερόμενων Περιφερειακών Ταμείων Ανάπτυξης» σε ε-φαρμογή της κ.υ.α. 33803/25.7.2011 των Υπουργών Ε-σωτερικών και Οικονομικών «Άνοιγμα Λογαριασμού Πε-ριφερειακών Ταμείων Ανάπτυξης» (Β΄ 1710) .Ο έλεγχοςτης νομιμότητας και κανονικότητας, η εκκαθάριση, η ε-ντολή πληρωμής και η πληρωμή των δαπανών πραγμα-τοποιούνται επίσης από τα Περιφερειακά Ταμεία Ανά-πτυξης.»


Άρθρο 57

Στην παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 2308/1995, όπως αντι-καταστάθηκε με την παρ. 13 του άρθρου 1 τουν. 3481/2006 (Α΄ 162) προστίθεται εδάφιο ε΄ ως εξής:

«ε) Ένσταση που αφορά σε αντικατάσταση (εκτοπι-σμό) από τους προσωρινούς κτηματολογικούς πίνακεςεν όλω ή εν μέρει καταχωρισθέντος δικαιώματος άλλουπροσώπου δεν διαβιβάζεται από το Γραφείο Κτηματο-γράφησης στην Επιτροπή προς κρίση, αλλά διεκπεραιώ-νεται από αυτό ως αίτηση διορθώσεως σύμφωνα με τα ο-ριζόμενα στο άρθρο 6, εφόσον ο τρίτος καταχωρισθείςείτε συγκατατίθεται εγγράφως με ανάκληση της δήλω-σής του ή με σχετική δήλωσή του ενώπιον συμβολαιο-γράφου ή με υπεύθυνη δήλωσή του, επί της οποίας βε-βαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής του είτε έχει ζητή-σει, λόγω εσφαλμένης καταχώρισης στους προσωρι-νούς κτηματολογικούς πίνακες, την ολική ή μερική δια-γραφή του δικαιώματός του επί του ακινήτου που αφοράη εν λόγω ένσταση.»

Άρθρο 58

Το άρθρο 16 του ν. 3851/2010 τροποποιείται ως εξής:1. Η παρ. 1β του άρθρου 16 αντικαθίσταται ως εξής:«β) έχουν ήδη υποβάλλει ή υποβάλλουν αρμοδίως, ε-

ντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύοςτου παρόντος:

1. αίτηση έγκρισης επέμβασης ή παραχώρησης σύμ-φωνα με το άρθρο 57 του ν. 998/1979,

2. αίτηση για τη χορήγηση άδειας εκμετάλλευσης,3. τεχνική μελέτη σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν.

1428/1984 (Α΄ 43),4. μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, και5. αίτηση για τη σύναψη απευθείας σύμβασης μίσθω-

σης, αν πρόκειται για δημόσιο λατομείο ή αίτηση για α-ναγνώριση της έκτασης. Την αίτηση μπορεί να υποβά-

λουν οι εκμεταλλευτές, στην περίπτωση που δεν είναι ι-διοκτήτες των εκτάσεων, αλλά διαθέτουν μισθωτήριασυμβόλαια και εξουσιοδότηση των φερόμενων ιδιοκτη-τών.»

2. Η παράγραφος 2 του άρθρου 16 συμπληρώνεται ωςεξής:

«Λατομικός χώρος των λατομείων της παραγράφου 1του παρόντος θεωρείται ο αποτυπωμένος στα διαγράμ-ματα που συνοδεύουν την εγκεκριμένη τεχνική μελέτητου άρθρου 9 του ν. 1428/1984. Επί αυτού θα εκδοθούνοι διοικητικές πράξεις της υποπαραγράφου β΄ της παρα-γράφου 1 του παρόντος.»

3. Η παράγραφος 5 του άρθρου 16 συμπληρώνεται ωςεξής:

«Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής, αποφάσεις κήρυ-ξης αναδάσωσης, διοικητικές ποινές προστίμων ή ειδι-κής αποζημίωσης και κάθε άλλη διοικητική πράξη που α-πορρέει από τη δασική νομοθεσία για την προστασία τωνδασικού χαρακτήρα εκτάσεων των περιπτώσεων των λα-τομείων της παραγράφου 1 του παρόντος, αίρονται υπο-χρεωτικά με πράξη του αρμοδίου οργάνου, εάν έχουντηρηθεί οι προϋποθέσεις της ίδιας διάταξης. Μέχρι τηνολοκλήρωση της προβλεπόμενης διαδικασίας, δεν εκδί-δονται διοικητικές πράξεις προστασίας των δασικού χα-ρακτήρα εκτάσεων, σύμφωνα με τη δασική νομοθεσία.»

Άρθρο 59Έναρξη ισχύος

Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από 1ης Μαρτίου2012, εκτός από τις διατάξεις της περίπτωσης ε΄ της πα-ραγράφου 4 του άρθρου 6 και των άρθρων 10, 12, 13, 14,16, 17, 19, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45 παράγραφοι 2, 4,5 και 6 και 51 έως 58, καθώς και κάθε άλλη διάταξη μετην οποία παρέχεται εξουσιοδότηση για την έκδοση κα-νονιστικής πράξης, η ισχύς των οποίων αρχίζει από τηδημοσίευση του παρόντος.


Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.

Αθήνα, 21 Νοεμβρίου 2011

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΕΠΠΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΗΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ NIKOΛΑΟΣ ΣΗΦΟΥΝΑΚΗΣ

ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗΣ

ΥΓΕΙΑΣ ΚΑi ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.

Αθήνα, 22 Νοεμβρίου 2011

Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ


ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ

ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 34 * ΑΘΗΝΑ 104 32 * ΤΗΛ. 210 52 79 000 * FAX 210 52 21 004*01002492511110032*

ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

Σε έντυπη μορφή:• Για τα Φ.Ε.Κ. από 1 έως 16 σελίδες σε 1 € προσαυξανόμενη κατά 0,20 € για κάθε επιπλέον οκτασέλιδο ή μέρος αυτού.• Για τα φωτοαντίγραφα Φ.Ε.Κ. σε 0,15 € ανά σελίδα.

Σε μορφή DVD/CD:

Τεύχος Ετήσια έκδοση Τριμηνιαία έκδοση Μηνιαία έκδοση Τεύχος Ετήσια έκδοση Τριμηνιαία έκδοση Μηνιαία έκδοση

Α΄ 150 € 40 € 15 € Α.Α.Π. 110 € 30 € -

Β΄ 300 € 80 € 30 € Ε.Β.Ι. 100 € − -

Γ΄ 50 € − − Α.Ε.Δ. 5 € − -

Υ.Ο.Δ.Δ. 50 € − − Δ.Δ.Σ. 200 € − 20 €

Δ΄ 110 € 30 € − Α.Ε.−Ε.Π.Ε. − − 100 €

• Η τιμή πώλησης μεμονωμένων Φ.Ε.Κ. σε μορφή cd−rom από εκείνα που διατίθενται σε ψηφιακή μορφή και μέχρι 100 σελίδες, σε 5 € προσαυξανόμενη κατά 1 € ανά 50 σελίδες.

. . .

Τεύχος Έντυπη μορφή

Α΄ 225 €

Β΄ 320 €

Γ΄ 65 €

Υ.Ο.Δ.Δ. 65 €


Δ΄ 160 €

Α.Α.Π. 160 €

Ε.Β.Ι. 65 €

Α.Ε.Δ. 10 €


Α.Ε.−Ε.Π.Ε. 2.250 €

Δ.Δ.Σ. 225 €

Α.Σ.Ε.Π. 70 €

Ο.Π.Κ. −

• Το τεύχος Α.Σ.Ε.Π. (έντυπη μορφή) θα αποστέλλεται σε συνδρομητές ταχυδρομικά, με την επιβάρυνση των 70 €, ποσό το οποίο αφορά τα ταχυδρομικά έξοδα.

• Η καταβολή γίνεται σε όλες τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.). Το πρωτότυπο διπλότυπο (έγγραφο αριθμ. πρωτ. 9067/28.2.2005 2η Υπηρεσία Επιτρόπου Ελεγκτικού Συνεδρίου) με φροντίδα των ενδιαφερομένων, πρέπει να αποστέλλεται ή να κατατίθεται στο Εθνικό Τυπογραφείο (Καποδιστρίου 34, Τ.Κ. 104 32 Αθήνα).

• Σημειώνεται ότι φωτοαντίγραφα διπλοτύπων, ταχυδρομικές Επιταγές για την εξόφληση της συνδρομής, δεν γίνονται δεκτά και θα επιστρέφονται.

• Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα μέλη της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίου Τύπου Αθηνών και Επαρχίας, οι τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί, η Ε.Σ.Η.Ε.Α, τα τριτοβάθμια συνδικαλιστικά όργανα και οι τρι−τοβάθμιες επαγγελματικές ενώσεις δικαιούνται έκπτωσης πενήντα τοις εκατό (50%) επί της ετήσιας συνδρομής.

• Το ποσό υπέρ ΤΑ.Π.Ε.Τ. (5% επί του ποσού συνδρομής), καταβάλλεται ολόκληρο (Κ.Α.Ε. 3512) και υπολογίζεται πριν την έκ−πτωση.

• Στην Ταχυδρομική συνδρομή του τεύχους Α.Σ.Ε.Π. δεν γίνεται έκπτωση.

Πληροφορίες για δημοσιεύματα που καταχωρίζονται στα Φ.Ε.Κ. στο τηλ.: 210 5279000.Φωτοαντίγραφα παλαιών Φ.Ε.Κ.: Μάρνη 8, τηλ.: 210 8220885, 210 8222924, 210 5279050.

Τα φύλλα όλων των τευχών της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως διατίθενται δωρεάν σε ηλεκτρονική μορφή από την ιστοσελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου (www.et.gr)

ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΑΠΟ 08:00 ΜΕΧΡΙ 13:30

Hλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.et.gr − e−mail: [email protected]

ΝΟΜΟΣ 4030-2011

Documents