รู้ทันโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง
TRANSCRIPT
รูเทาทันมหันตภัย ภัยเงียบใกลตัวโรคเบาหวาน / ความดันโลหิตสูง
โครงการอําเภอควบคุมโรคเขมแข็งแบบย่ังยืน
โดยนางรุจิรา แพงคําฮัก
พยาบาลผูจัดการรายกรณีโรคเร้ือรัง ( เบาหวาน / ความดันโลหิตสูง )25 พฤศจิกายน 2556
ทําไม...ตองปองกันควบคุมโรคเบาหวาน / ความดันโลหิตสูง
• อัตราตายสูงข้ึน ในประเทศไทย มีอัตราตายดวยโรคเบาหวาน 21 คน / วัน • เกิดความพิการจากภาวะแทรกซอนสูงข้ึน• รัฐตองจายงบประมาณในการดูแลรักษามากข้ึน ป 2557 จํานวน 801 ลานบาท ป 2558 กรมควบคุมโรค คาดวาจะใชงบประมาณ จํานวน 52,150 ลานบาท
คาใชจายในการดูแลผูปวยเบาหวาน / ความดันโลหิตสูงอําเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร ป 2555 - 2556
ปงบประมาณ เบาหวาน( บาท )
ความดันโลหิตสูง( บาท )
รวม( บาท )
2555 5,763,038 2,651,981 8,743,096
2556 5,657,514 3,085,582 8,415,019
สถานการณโรคเบาหวาน / ความดันโลหิตสูงอําเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร
ปงบประมาณ 2554 - 2556ปงบประมาณ เบาหวาน เบาหวาน+ความดัน ความดันโลหิตสูง รวม
2554 677 773 979 2,429
2555 609 930 1,176 2,715
2556 610 959 1,262 2,831
ปจจุบัน 615 968 1,275 2,858
สถานการณโรคเบาหวาน / ความดันโลหิตสูงอําเภอโคกศรีสุพรรณ จังหวัดสกลนคร
แยกรายตําบล ณ. 1 พฤศจิกายน 2556 ตําบล เบาหวาน เบาหวาน+ความดัน ความดันโลหิตสูง รวม
ตองโขบ 181 361 518 1,060แมดนาทม 210 253 276 739ดานมวงคํา 130 172 247 549เหลาโพนคอ 94 182 234 510
รวม 615 968 1,275 2,858
รูหรือไม
ปจจัยเส่ียง ความเส่ียงตอการเปนเบาหวานอายุ 45 – 49 ป อายุมากกวา 50 ป
1.3 เทา1.8 เทา
ชาย 1.5 เทาของผูหญิงอวน 20 เทาอวนลงพุง ชายมากกวา 90 ซม หญิงมากกวา 80 ซม
1.7 เทา1.7 เทา
ความดันโลหิตสูง 1.9 เทามีกรรมพันธุเบาหวาน 2.9 เทา
โรคเบาหวาน
• โรคเบาหวาน เปน ความผิดปกติของรางกายท่ีมีการผลิตฮอรโมน อินสุลินไมเพียงพอหรือเกิดภาวะดื้ออินสุลิน ทําใหระดับนํ้าตาลในเลือด
สูงกวาปกติ
เซล
อินซูลิน กลูโคส
ตับออน
เซลเซล
เกณฑการแบงระดับน้ําตาลในเลือดคาระดับน้ําตาลในเลือด ความหมาย
ไมเกิน 100 มิลลิกรัมเปอรเซนต ปกติ ระหวาง 100 – 125 มิลลิกรัมเปอรเซ็นต กลุมเส่ียง ตั้งแต 126 มิลลิกรัมเปอรเซนต สงสัยวามีภาวะเบาหวาน
สัญญาณเตือนโรคเบาหวาน
• หิวบอย กินมากกวาเดิม• น้ําหนักลด ออนเพลีย
สัญญาณเตือนโรคเบาหวาน
• กระหายน้ํา ดื่มน้ําบอย• ปสสาวะบอย
สัญญาณเตือนโรคเบาหวาน
• คันผิวหนัง• ชาปลายมือปลายเทา
สัญญาณเตือนโรคเบาหวาน
• แผลหายชา
สัญญาณเตือนโรคเบาหวาน
• ในเด็กจะมีปนดําท่ีคอ หรือใตรักแร
สาเหตุหรือปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคเบาหวาน
♣ กรรมพันธุ ♣ นํ้าหนักเกินและอวน ♣ ขาดการออกกําลังกาย ♣ นํ้าตาลในเลือดสูงกวาปกติ ♣ รับประทานอาหารไมถูกสัดสวน กินหวาน/มัน/เค็มเกิน ♣ อายุท่ีเพิ่มข้ึน ♣ ความดันโลหิตสูง
สาเหตุหรือปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคเบาหวาน
♣ ไขมันในเลือดสูง ♣ มีประวัติเบาหวานขณะตั้งครรภ
ภาวะแทรกซอนของโรคเบาหวาน
ภาวะแทรกซอนทางหัวใจ
ภาวะแทรกซอนทางไต
ภาวะแทรกซอนทางตา
ภาวะแทรกซอนทางเทา
การปฏิบัติตัวเพ่ือปองกันโรคเบาหวาน
• ลดการกินอาหารท่ีมีรสชาติหวาน มัน เค็มลง กินอาหารหลากหลายใหครบท้ัง 5 หมู
• เลิกสูบบุหร่ี และหลีกเลี่ยงจากการไดรับควันบุหร่ี• ลด ละ เลิก การดื่มเคร่ืองดื่มท่ีมีแอลกอฮอล
การปฏิบัติตัวเพ่ือปองกันโรคเบาหวาน
• ออกกําลังกายอยางสม่ําเสมอ อยางนอยวันละ 30 นาที 5 วัน/สัปดาหเดินใหมากข้ึน การออกกําลังกายทุกวันสามารถลดความเสี่ยงตอการเกิดโรคเบาหวาน
ชนิดท่ี 2 ไดรอยละ 40
แคแกวงแขนก็ลดพุงได
การปฏิบัติตัวเพ่ือปองกันโรคเบาหวาน
• การควบคุมนํ้าหนักตัวใหเหมาะสม• ทําจิตใจใหสบาย คิดบวก• ตรวจสุขภาพอยางนอยปละ 1 คร้ัง
โรคความดันโลหิตสูง
ความดันโลหิตคืออะไร
• ความดันโลหิต คือ แรงดันของเลือดตอผนังเสนเลือดแดงท่ีเกิดจากหัวใจสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงท่ัวรางกาย มี 2 คา
คาตัวบน คือ ความดันขณะหัวใจบีบตัวคาตัวลาง คือ ความดันขณะหัวใจคลายตัว
เกณฑการแบงความดันโลหิตคาความดันโลหิต ความหมาย
ไมเกิน 120 / 80 มิลลิเมตรปรอท ปกติ120/80 – 130/89มิลลิเมตรปรอท กลุมเส่ียง ตั้งแต 140 /90 มิลลิเมตรปรอท สงสัยวามีภาวะความดันโลหิตสูง
เสนเลือดของเรา
สัญญาณเตือนโรคความดันโลหิตสูง
สวนมากไมแสดงอาการเตือนแตมักตรวจพบโดยบังเอิญ • แตมีบางรายอาจมีอาการ ดังน้ี• ปวดมึนทายทอย• ปวดศีรษะตุบๆ• ใจสั่น
ปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคความดันโลหิตสูง
• ปจจัยเสี่ยงที่ปรับเปล่ียนไมได– พันธุกรรม– อายุตั้งแต 35 ปข้ึนไป
ปจจัยเสี่ยงตอการเกิดโรคความดันโลหิตสูง
ปจจัยเสี่ยงท่ีปรับเปลี่ยนได– บริโภคอาหารท่ีมีรสเค็ม หวาน มัน– รับประทานผักและผลไมนอย– สูบบุหร่ี และดื่มเคร่ืองดื่มท่ีมีแอลกอฮอล– ความอวน– ขาดการออกกําลังกาย– ความเครียดเร้ือรัง
ภาวะแทรกซอนของโรคความดันโลหิตสูงหลอดเลือดสมอง อัมพฤกษ อัมพาต
ภาวะแทรกซอนจากโรคความดันโลหิตสูงโรคไตวาย
การปฏิบัติตัวเพ่ือปองกันโรคความดันโลหิตสูง
• 1.ติดตาม ควบคุมนํ้าหนัก รอบเอว และความดันโลหิตใหอยูในเกณฑมาตรฐาน
การปฏิบัติตัวเพ่ือปองกันโรคความดันโลหิตสูง
• 2. หยุดสูบบุหร่ีและหลีกเลี่ยงควันบุหร่ี
การปฏิบัติตัวเพ่ือปองกันโรคความดันโลหิตสูง
• 3.สรางสุขภาพท่ีดี จากการบริโภคอาหารท่ีเหมาะสม
การปฏิบัติตัวเพ่ือปองกันโรคความดันโลหิตสูง
• 4.ใชชีวิตอยางกระฉับกระเฉง และออกกําลังกายอยางนอยวันละ 30 นาที 5 วันตอสัปดาห และควรทําอยางมีความสุข
เคล็ดลับ.......หางไกลโรคเบาหวาน / ความดันโลหิตสูง• 3 อ. คือ อาหาร ออกกําลังกาย ( เดิน วิ่ง ปงปอง 7 สี ) อารมณ• 2 ส. คือ สุรา สารเสพติด ( บุหร่ี / ยาสูบ ) ........ทําตอเนื่อง จริงจัง จนเปน ♥ วัฒนธรรมวิถีชีวิต ♥
ขอใหทุกทานปลอดภัยจากโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง
สุขภาพดีไมมีขาย ถาอยากไดตองทําเอง
ขอบคุณที่ต้ังใจฟงคะ