အနႏ သခ ရတနာ ဒပ ဂါထာေတာ ပထမ ဂါထာေတာ ၁။ ဗေဒၶါ ေလာေက သမပၸေႏၷာ ၊ ဟတာယ သဗၺပါဏန ။ ၂။ ဓေမၼာ ေလာေက သမပၸေႏၷာ ၊ သခါယ သဗၺပါဏန ။ ၃။ သေဃာ ေလာေက သမပၸေႏၷာ ၊ ပညာယ သဗၺပါဏန ။ ဒတယ ဂါထာေတာ ၁။ ဗဒၶ ေတေဇန အရႏၵေမာ ၊ ဗေဒၶါ ေမ ရကၡတ နစၥ ။ ၂။ ဓမၼ ေတေဇန မဟာလာေဘာ ၊ ဓေမၼာ ေမ ရကၡတ သဒါ ။ ၃။ သဃ ေတေဇန မဟာယေသာ ၊ သေဃာ ေမ ရကၡတ ဒေန ။ တတယ ဂါထာေတာ ၁။ နေမာေတ ဗဒၶ ၀ရတ ၊ ၀ပၸမေတာသ သဗၺဓ ။ သမၺာဓ ပဋပေႏၷာ သၼ ၊ တေမ သရဏ ဘ၀ ။ ၂။ အရဟ ဗေဒၶါ ၊ ဗဒၶ သရဏ ဂစၧာမ ။ အကာလေကာ ဓေမၼာ ၊ ဓမၼ သရဏ ဂစၧာမ ။ သပၸဋပေႏၷာ သေဃာ ၊ သဃ သရဏ ဂစၧာမ ။ ၃။ ဗေဒၶါ သဗၺညတ ၪာေဏာ ၊ ဓေမၼာ ေလာကတေရာ န၀ ။ သေဃာ မဂၢ ဖလေသေ႒ာ ။ ဣေစၥတ ရတနတယ ၊ ေတန သေစၥန သဂၤါေမာ ။ ေဟာတ ေမ ဇယမဂၤလ ။ ပထမ ဂါထာအနက ၁။ ဗေဒၶါ - ဒကၡ သစၥာ၊ သမဒယ သစၥာ ၊ နေရာဓ သစၥာ ၊ မဂၢသစၥာ ဟ ဆအပကနေသာ ၊ သစၥာေလးပါး ျမတတရားက ၊ ဆရာမက သယမၻ ၪာဏျဖင ၊ ပငးျခားထငထင ၊ ကယေတာတင သျမငေတာမေသာ ၊ ျမတစြာဘရားသည ၊ သဗၺ ပါဏန - ခပသမးကနေသာ ၊ သတ၀ါ အေပါငးတ႔၏ ၊ ဟတာယ - မဂ ဖလ နဗၺာန တညးဟေသာ ၊ အကးစးပြား အလ႔ငာ ၊ ေလာေက - သတေလာက၌ ၊ သမပၸေႏၷာ - သစရာတရားမားက သျမင ၾကားနာႏငၾကေစရန ၊ ပြငထြနးကြေရာကေတာမခေလၿပ ။ ၂။ ဓေမၼာ - မဂေလးပါး ဖလေလးတန နဗၺာန ပရယတတညးဟေသာ ဆယပါးေသာ တရားေတာျမတတ႔သည ၊ သဗၺပါဏန - ခပသမးကနေသာ ၊ သတ၀ါ အေပါငးတ႔၏ ၊ သခါယ - မဂခမးသာ ၊ ဖလခမးသာ ၊ နဗၺာနခမးသာ ဟဆအပေသာ ၊ ခမးသာသခ ရၾကေစျခငး အလ႔ငာ ၊ ေလေက - သတေလာက၌ ၊ သမပၸေႏၷာ - ေဟာၾကားပြငထြနး ေပၚေပါကေတာ မခေလၿပ ။ ၃။ သေဃာ - မဂၢ႒ာနေလးပါး ၊ ဖလ႒ာန ေလးပါး ၊ အေပါငးအားျဖင ရစပါးကနေသာ ၊ ရဟနးသဃာေတာ အရငသျမတတ႔သည ၊ သဗၺပါဏန - ခပသမးကနေသာ ၊ သတ၀ါအေပါငးတ႔၏ ၊ ပညာယ - ေကာငးမႈကသလ ၊ အကးမား ျဖစထြနး တးပြားၾကေစျခငး အလ႔ငာ၊ ေလာေက - သတေလာက၌ ၊ သမပၸေႏၷာ - ထငရားစြာေပၚထြနးေတာ မခၾကေလၿပ ။

ဒတယ ဂါထာအနက ၁။ ေမ - ဘရားတပညေတာသည ၊ ဗဒၶေတေဇန - ရငေတာျမတဘရား၏ တနခးရနေစာ ေမတာေတာ အာႏေဘာေၾကာင ၊ အရႏၵေမာ - ရနအေပါငးက ၊ ေအာငႏငျခငးသည ၊ ေဟာတ - ျဖစပါေစသတညး ။ ဗေဒၶါ - ျမတစြာဘရားသည ၊ ေမ - ဘရားတပညေတာအား ၊ နစၥ - ထာ၀စဥ အၿမ ၊ ရကၡတ - ေစာငေရာကေတာမပါေစသတညး ။ ၂။ ေမ - ဘရားတပညေတာသည ၊ ဓမၼေတေဇန - တရားေတာျမတ၏ တနခး ရနေစာ ေမတာေတာ အာႏေဘာေၾကာင ၊ မဟာလာေဘာ - ႀကးမားေသာ လာဘလာဘ ေပါမားျခငးသည ၊ ေဟာတ - ျဖစပါေစသတညး ။ ဓေမၼာ - တရားေတာျမတသည ၊ ေမ - တပညေတာအား ၊ သဒါ - အခါခပသမး ၊ ရကၡတ - ေစာငေရာကေတာမပါေစသတညး ။ ၃။ ေမ - ဘရားတပညေတာအား ၊ သဃ ေတေဇန - သဃာေတာျမတတ႔၏ တနခးရနေစာ ေမတာေတာ အာႏေဘာေၾကာင ၊ မဟာယေသာ - ႀကးျမတေသာ အၿခအရ ၊ ေပါမားျခငးသည ၊ ေဟာတ - ျဖစပါေစသတညး ။ သေဃာ - သဃာေတာျမတတ႔သည ၊ ေမ - ဘရားတပညေတာအား ၊ ဒေန - ေန႔တငး ေန႔တငးသာလင ၊ ရကၡတ - ေစာငေရာကေတာမပါေစသတညး ။ တတယ ဂါထာအနက ၁။ ၀ရ - လြနစြာ ႀကးမားေတာမလေသာ လလ ၀ရယလညး ရေတာမထေသာ ၊ ဗဒၶ - သးလ႔ထြတထား ရငေတာျမတဘရား ။ ေတ - ရငေတာျမတဘရားအား ၊ ေမ - ဘရားတပညေတာ၏ ၊ နေမာ - ပေဇာ ၀ပစငး ရခးျခငးသည ၊ အတ - ျဖစပါေစသတညး ။ တြ - ရငေတာျမတဘရားသည ၊ သဗၺဓ - အထက ဘ၀ဂ ေအာက အ၀စ ရရသမ ရပဌာနတ႔၌ ၊ ၀ပၸမေတာ - ႏပစကကလ ရနဟသမ ၊ ကငးပလသည ၊ အသ - ဧကနစငစစ အမနျဖစပါ၏ အရငဘရား ။ အဟ - ဘရားတပညေတာမာ မကား ၊ သမၺာဓ ပဋပေႏၷာ - ကဥးေျမာငးခပခယ ၊ ရနသလက၀ယ၌ ၊ ဒကၡ အခကအခႏင ရငဆငေတြ႔ႀကေနရသည ၊ အသၼ - ျဖစပါေတာသည အရငဘရား ။ တြ - အရငဘရားသည ၊ တေမ - ခမးသာ ကငးေ၀း ဒကၡေဘး ေရာက၍ ေနေသာ ဘရားတပညေတာ၏ ၊ သရဏ - ကးကြယ အားထား ပနးေအာင မခရာသည ၊ ဘ၀ - ျဖစေတာမပါ အရငဘရား ။ ၂။ ဗေဒၶါ - သးလ႔ရငပင ျမတသခငသည ၊ အရဟ - လနတျဗဟၼာ သတ၀ါအေပါငးတ႔၏ ၊ ပေဇာအထးက ခယေတာမထကပါေပ၏ ။ အဟ - ကၽြႏပသည ၊ ဗဒၶ - ျမတစြာဘရားက ၊ သရဏ - ကးကြယအားထားရာဟ၍ ၊ ဂစၧာမ - ယၾကညစြာ ဆညးကပပါ၏ ။ ဓေမၼာ - တရားေတာျမတသည ၊ အကာလေကာ - အခနအခါမလင ၊ ေကာငးကးခမးသာက ေပးသနားေတာမတတ၏ ။ အဟ - ကၽြႏပသည ၊ ဓမၼ - တရားေတာျမတက ၊ သရဏ - ကးကြယ အားထားရာဟ၍ ၊ ဂစၧာမ - ဆညးကပပါ၏ ။ သေဃာ - ျမတစြာဘရား၏ တပညသား သဃာေတာ အရငသျမတတ႔သည ၊ သပၸဋပေႏၷာ - ေကာငးမြနစြာ ကငတတ၏ ။ အဟ - ကၽြႏပသည ၊ သဃ - သဃာေတာ အရငသျမတတ႔အား ၊ သရဏ - ကးကြယရာ ဟ၍ ၊ ဂစၧာမ - ယၾကညစြာ ဆညးကပပါ၏ ။ ၃။ သဗၺညတ ၪာေဏာ - ႏႈငးဆမတန သဗၺညတ ၪာဏေတာ ရေတာမေသာ ပဂၢလသည ၊ ဗေဒၶါ - ဘရားစငစစ ဧကနျဖစေတာမပါ၏။ န၀ေလာကတေရာ - ကးပါးေသာ ေလာကတရာ တရားတ႔သည ၊ ဓေမၼာ - တရားေတာ စငစစ ဧကနျဖစေတာမပါေပ၏ ။ မဂၢဖလေသေ႒ာ - မဂဖလတ႔၌ တညေသာ ပဂၢလတ႔သည ၊ သေဃာ - သဃာေတာ စငစစ ဧကနျဖစေတာမပါေပ၏ ။ ဣေစၥတ - ဤရတနာ ျမတသးပါးသာလင ၊ ရတနတယ - အျမတဆးေသာ ရခးပေဇာစရာ ရတနာတ႔ မညေတာမပါေပ၏ ။ ေတန သေစၥန - ထသ႔ မနကနစြာ ေျပာဆရေသာ သစၥာစကားေၾကာင ၊ သဂၤါေမာ - ေတြ႔ဆသမ ရနအႏရာယ ဒကၡ အခကအခ ဟသမက ၊ ေမ - ကၽြႏပအား ၊ ဇယမဂၤလ - ေအာငျမငလြတကငး ၊ ခမးသာျခငးသည ၊ ေဟာတ - ျဖစပါေစသတညး ။ အနႏ သခ ရတနာဒပ ဂါထာမာ - (၇) ရကသားသမးမား၏ ဒကၡ အခကအခမားမ လြတကငးေစႏငေသာ ဂါထာစြမး တစပဒ အျဖစ လသမားလပါသည ။

တတယ ဂါထာ အဆးပဒတြင ရတနာျမတသးပါး၏ ဂဏေကးဇးက သစၥာျပထားသျဖင မနကနေသာ သစၥာတနခးျဖင ပမ၍

တနခးထကျမကသညဟ ယဆမပါသည။ အနႏသခ ရတနာဒပ ဂါထာေတာအျဖစ ႏႈတျဖင ရြတဆ၍လညး ရသည ။ ဤဂါထာ၏ အဓက အစြမးထကျမကသညမာ ေကာကဖေယာငးတင (၃)တင ပ - ဒ - တ ဂါထာ တစပဒစ ေရး၍ မမမာ အခကအခ ရသညအခါ မးထြနးည ပေဇာၿပး ဂါထာက သကေစ ရြတရပါသည။

ေအာငျမငမႈ ကစၥ အ၀၀ အတြကဆလင ဂါထာက ဖေယာငးတငေအာကေျခမ အထကသ႔ ေရးရပါမည ။ အကယ၍ မေရးတတပါက ဖေယာငးတငက ကင၍ ဂါထာျဖင သကေစ ရြတဆ ဂါထာစတ၍ ထြနးည ပေဇာႏငပါသည။

ရတနာ ျမတသးပါးက ရညမနး၍ ဖေယာငးတင သးတငက ထြနးညပေဇာၿပး ဂါထာက မမ တတအားသမ ရြတဆ ပေဇာ၍ လရာဆက ေတာငးႏငပါသည။

အနႏသခ ဂါထာႏင ဖေယာငးတင စရင ထြနးည ပေဇာျခငးျဖင မေကာငးသမ ေဘးရန အႏရာယမား ေပာက၍ ေကာငးကး ခမးသာက ျဖစေစ႐မက ေလာက ေလာကတရာ ႏစျဖာေသာ အကးက ေပးေစႏငပါသည ။

ဖေယာငးတငမာ ေရးသညအခါျဖစေစ ၊ ထြနးည ရြတဆ ပေဇာသည အခါတြငျဖစေစ ၊ မမကယက သန႔ရငး စငၾကယေစလက ဘရားေရ႕တြင ငါးပါး သလ ခယ ေဆာကတညၿပး သဒၶါ ထကျမက ယၾကည ေလးနကစြာ ရြတဆ ပေဇာပါက မခ ေအာငျမင ျပညစတတေၾကာငး ကယေတြ႔ သာဓကမားစြာ ရပါသည ။

အနႏသခ ရတနာဒပ ဂါထာက ယၾကညေလးနကစြာ ရြတဆပြားမားရျခငး ၊ ဖေယာငးတငတြင ေရး၍ ပေဇာျခငးမား ျပလပ ပါက အႏရာယ ကငးျခငး ၊ လာဘလာဘ ရႊငလနးျခငး ၊ အႀကအစည ေအာငျမငျခငးမားက ျဖစေစႏငပါသည ။