1

Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý

Ундрах-Ирээдүй ӨЭМТ

Их эмчÆ.Àëò àíò ó ó ë

2

Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý

ÇîðèëãîÝìèéí òàëààðõ èðãýäèéí

ìýäëýãèéã íýìýãä¿¿ëæ, õóóðàì÷ áîëîí øààðäëàãàã¿é ýì õýðýãëýõýýñ ñýðãèéëýõ

3

Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý

Çîðèëò:1. Ýì ãýæ þó âý? ýìèéí ãàæ

íºëºº, ò¿¿íýýñ ñýðãèéëýõ òóõàé

2. Ýì õýðýãëýõ ¿éë ÿâö3. Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýýíèé

òóõàé4. Õóóðàì÷ ýìýýñ ñýðãèéëýõ

4

Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý Àëèâàà óëñ îðîí á¿ð ººðñäèéí îíöëîãò çîõèöóóëñàí

¿íäýñíèé ýìèéí áîäëîãîòîé . Ìàíàé óëñ ÄÝÌÁ-èéí äýìæëýãýòýéãýýð 1990-ýýä

îíîîñ ¿íäýñíèé ýìèéí áîäëîãîî õýðýãæ¿¿ëæ ýõýëñýí.

í̄äýñíèé ýìèéí áîäëîãîäîî: òóõàéí óëñ îðíû õ¿í àìûí äîòîð çîíõèëîí òîõèîëäîæ áóé ºâ÷èí ýìãýãèéã íàéäâàðòàé îíîøëîõ, ýì÷ëýõ, ñýðãèéëýõ ÷àäâàð á¿õèé áîëîìæèéí ¿íý ºðòºãòýé, ãàæ áîëîí õîðò íºëºº áàãàòàé íýí ÷óõàë ýì áýëäìýëýýð õ¿í àìàà òàñðàëòã¿é õàíãàõàä ÷èãëýñýí öîãö àðãà õýìæýý ãýæ òîäîðõîéëñîí.

5

Ýì ãýæ þó âý ?

Õ¿íèé áîëîí ìàë àìüòíû ºâ÷íèéã ýì÷ëýõ, îíîøëîõ, ºâ÷íººñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ çîðèëãîòîé ¿éë÷ëýë íü ýì ñóäëàë, ýìíýë ç¿éí ñîðèëò òóðøèëòààð íîòëîãäñîí, íèéëýã áóþó àìüòàí, óðãàìàë, ýðäñèéí ãàðàëòàé òîäîðõîé òóí õýìæýýãýýð õýðýãëýäýã áîäèñûã õýëíý.

6

Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý

Ýì÷ ºâ÷òºíèé áèåèéí áàéäàë, îíîø, íàñ, õ¿éñèéã õàðãàëçàí ýìèéã çºâ ñîíãîæ, æîð áè÷èæ, ýì÷ëýõ, ýìèéí ñàí àþóëã¿é, ºíäºð èäýâõòýé, ÷àíàðûí áàòàëãààòàé ýìèéã æîðîîð îëãîõûã õýëíý.

7

Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý äàðààõ ¿ç¿¿ëýëòèéã àãóóëíà

Ýìèéã çºâ ñîíãîõ Ýì íü òóõàéí ºâ÷òºíèé ýìíýë ç¿éí øèíæ

òýìäýãò òîõèðñîí áàéõ Ýì íü ýì÷èëãýýíèé ¿ð íºëºº, àþóëã¿é

áàéäàë áà ¿íèéí õóâüä òóõàéí ºâ÷òºíä òîõèðñîí áàéõ

ýìèéã çºâ îëãîõ

8

Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý äàðààõ ¿ç¿¿ëýëòèéã àãóóëíà

Ýìèéí òóí õýðýãëýõ çààëò, ýì÷èëãýýíèé õóãàöàà íü òîõèðñîí áàéõ

ýì íü õýðýãëýæ áóé ºâ÷òºíä ýñðýã çààëòã¿é áàéõ

ºâ÷òºí ýì÷èëãýýã çºâ ìºðäºæ õýðýãëýõ Ýì÷ ºâ÷òºíèéã îíîøëîîä äàðàà íü ýì÷èëãýýíèé

çàð÷ìàà òîäîðõîéëíî

9

¿ðãýëæëýë /ÿìàð ýì÷èëãýý õèéõ,ÿìàð ýì òîõèðîõ,

õàìãèéí ñàéí ¿éëäýëòýé, õîð áàãàòàé, õÿìä ¿íýòýé, ãàæ íºëºº áàãà ãýõ ìýò/ÿìàð òóíãààõ õýäèé õóãàöààíä õýðýãëýõ çýðãèéã õýëæ îéëãóóëíà

Ýì÷ áóþó æîð áè÷èã÷ íü ýìèéí æîð áè÷èõ ¿éë àæèëëàãààíû ñòàíäàðòûí äàðààõü

10

Ýì îëãîã÷

Ñóðãàëòàíäõàìðàãäàõã¿é áàéõ

À÷ààëàë èõòýéàæèëëàõ

Ìàòåðèàëûí äóòàãäàë

Õÿíàëòã¿é áàéõ

11

Ýì÷ áóþó æîð áè÷èã÷

Ñóðãàëòàíäõàìðàãäàõã¿é

áàéõ

À÷ààëàë èõòýéàæèëëàõ

Ìýäýýëýë õàíãàëòòã¿

éáàéõ

Ýäèéí çàñãèéí ñîíèðõîë

12

ªâ÷òºí áà õ¿í àì

Ìýäýýëýë á¿õèé

ìàòåðèàë äóòàãäàëòà

é

Ýì÷èéí õàíäëàãà

Ǻâëºãºº ºãºõ öàã áîãèíî

Óõàìñàð ñî̧ ë, ñ¿ñýã

áèøðýë

13

Ýì õàíãàìæèéí ñèñòåì

Õóãàöàà äóóññàí

ýì

Ýìèéí õîìñäîë

Øààðäëàãà

õàíãàëòã¿é õàíãàëò

Àøèãëàãäàõã¿é ýì

14

Ýìèéí ãàæ íºëºº

Àëèâàà ºâ÷èí ýìãýãèéã ýì÷ëýõ çîðèëãîîð ýìèéã õýðýãëýõýä ºâ÷òºíä àøèã òóñòàé ýì÷èëãýýíèé ¿éëäýë ¿ç¿¿ëýõèéí çýðýãöýý áàñ çàðèìäàà ñºðºã òààëàìæã¿é á¿ð õîðòîé íºëºº ¿ç¿¿ëýõ ÿâäàë ÷ áàéäàã. ªºðººð õýëáýë ýì÷èëãýýíèé çîðèëãîä íèéöýõã¿é, ýìèéí ñºðºã íºëººã ýìèéí ãàæ íºëºº ãýíý

15

Ýìèéí ãàæ íºëºº

Íèéò ýì õýðýãëýã÷äèéí 18-20%ä ÿìàð íýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áàéäàã. 200 ãàðóé ýìèéí ãàæ íºëºº á¿ðòãýãäñýíèé 156-ä àíãèëàë õèéñýí.

Á¿ðòãýãäñýí ãàæ íºëººíèé òîõèîëäëûã á¿ëãýýð àíãèëàõàä:

- íÿíãèéí ýñðýã- ÒÌÑ-ä íºëººëºõ ýì - Òýæýýëèéí áîëîí öóñ îðëîõ øèíãýí èëýð÷

áàéäàã

16

Ýìèéí ãàæ íºëºº

Ýìèéí ãàæ íºëºº íü: àðüñàíä òóóðàëò ãàð÷ çàãàòíàõ, õàëóóðàõ, ãàð õºë õºøèæ ñàëãàíàõ, àìüñãàë áà÷èìäàõ, ç¿ðõ äýëñýõ, õºëðºõ, ãàð õºë òàòàõ, óõààí àëäàæ óíàõ çýðãýýð ãîë÷ëîí èëýð÷ áàéíà

17

Ýìèéí ãàæ íºëººíººñ ñýðãèéëýõ

Ýì÷èéí çààâðààð ýì õýðýãëýõ Ýìèéã ýìèéí ñàíãààñ àâàõ Ýìèéã àâàõäàà õýðýãëýõ àðãà, òóí

õýìæýýã òîäðóóëæ çºâëºãºº àâàõ Àëü áîëîõ ýì áàãà õýðýãëýõ 1 óäàà îëîí ýì õýðýãëýõã¿é áàéõ

18

Ñàíàìæ

Õºäºë㺺í á¿õ ýìèéã îðîëäîã áàéõàä, õºäºë㺺íèéã îðîëäîã íýã ÷ ýì áàéõã¿é.

Ýì õ¿íèéã àëæ ÷ áîëíî. Ãýâ÷ óõààëãààð õýðýãëýñýí òîõèîëäîëä ýì çîâëîíãîîñ àíãèæðóóëæ àìü àâàðíà.

19

Ýì õýðýãëýõ ¿éë ÿâö

Ýì÷ ºâ÷òºíã çºâ îíîøëîõ Ýì÷ ýìèéí æîðûã çºâ áè÷èõ Ýìèéí ñàí ýìèéã çºâ îëãîõ ªâ÷òºí ýìèéã çààâðûí äàãóó çºâ õýðýãëýõ Ýì÷ ºâ÷òºíã çºâ îíîøëîõ

20

Àíõààðàë òàâüñàíä áàÿðëàëàà