ЛЕТАПІС ВЁСАК ДВАРЭЦ І ВІЧЫН

Дзяржаўная ўстанова адукацыі«Дварэцкая яслі-сад-сярэдняя школа»

2011 г.

“ЛЮБЯТ РОДИНУ НЕ ЗАТО, ЧТО ОНА ВЕЛИКА, А ЗА ТО, ЧТО ОНА ЕСТЬ…” СЕНЕКА

 

МЭТА: ДАСЛЕДАВАЦЬ ГІСТОРЫКА-КУЛЬТУРНУЮ СПАДЧЫНУ СВАЁЙ МАЛОЙ РАДЗІМЫ, НАРОДНЫЯ ТРАДЫЦЫІ, ПРЫРОДУ, ВЫВУЧЫЦЬ БЫЛОЕ І СУЧАСНАЕ ДЛЯ ФАРМІРАВАННЯ АСОБЫ ГРАМАДЗЯНІНА , ПАТРЫЁТА СВАЙГО КРАЮ .

ЗАДАЧЫ: 1. ВЫВУЧЫЦЬ БАГАТУЮ ДУХОЎНУЮ СПАДЧЫНУ, КУЛЬТУРУ, ТРАДЫЦЫІ ЖЫХЫРОЎ В.ДВАРЭЦ І В.ВІЧЫН; 2. ПРЫВІЦЬ ЛЮБОЎ І ПАВАГУ ДА СВАЁЙ МАЛОЙ РАДЗІМЫ, ЯЕ НАРОДА, ПРЫРОДЫ РОДНАГА КРАЮ;3. ДАСЛЕДАВАЦЬ І ЗАХАВАЦЬ ГІСТОРЫКА – КУЛЬТУРНЫЯ КАШТОЎНАСЦІ БАЦЬКАЎШЧЫНЫ.

Гісторыя вёскі

Дварэц

СВАЮ НАЗВУ ДВАРЭЦ, ЯК ВІДАЦЬ, АТРЫМАЎ АД ПАМЕШЧЫЦКАГА "ДВАРА", ЯКІ ЗНАХОДЗІЎСЯ Ў 100 САЖАНЯЎ АД ПАЎНОЧНА -УСХОДНЯГА КАНЦА ВЁСКІ, НА БЕРАЗЕ ЦНЫ. ДВОР ГЭТЫ СПРАДВЕКУ НАЛЕЖЫЎ РАДАВІТЫМ ПАМЕШЧЫКАМ ШЧЫТАМ, ЗЯМЕЛЬНЫЯ АБШАРЫ ЯКІХ АХАПЛЯЛІ ВЯЛІЗНУЮ ПЛОШЧУ ПРЫПЯЦКАГА ПАЛЕССЯ.

На поўдні Дварэц злучаецца з Вічыном насыпанаю грэбляй і драўляным мастом праз рэчку Цну, на якой пабудаваны вялікі вадзяны млын з дзвюма застаўкамі.  

Гісторыя вёскі Вічын

Аднастайнасць вуліцы некалькі парушаецца грамадскімі студнямі, якія са сваімі высокімі "журавамі", як маякі, выстраіліся праз усю вуліцу ад аднаго канца да другога.

У якіх-небудзь 100 кроках ад засценкаў, пры дарозе на Язвінкі, стаіць у бярозавым гаі старасвецкая царква, пабудаваная ў 1759 годзе памешчыкам Іванам Шчытом.

У гады Вялікай Айчыннай вайны

У ГІСТОРЫІ СУПАДЗЕННІ АДБЫВАЮЦЦА ЗНАЧНА ЧАСЦЕЙ, ЧЫМ ГЭТА ЗДАЕЦЦА. ВОСЬ І АДЗІНАЯ ДАТА - 10 ЛІПЕНЯ - З РОЗНІЦАЙ У ТРЫ ГАДЫ АКРЭСЛЕНА ДЛЯ ЖЫХАРОЎ ВІЧЫНА І ДВАРЦА АДНАЧАСОВА ЧОРНАЙ І ЧЫРВОНАЙ ДАТАМІ. 10.07.1941Г. - ДЗЕНЬ АКУПАЦЫІ ВЁСАК НЯМЕЦКА-ФАШЫСЦКІМІ ЗАХОПНІКАМІ. 10.07.1944Г. - ДЗЕНЬ ВЫЗВАЛЕННЯ ВЁСАК ВОЙСКАМІ ЧЫРВОНАЙ АРМІІ І ПАРТЫЗАНАМІ.

ПАРТЫЗАНЫ, ЗАГІНУЎШЫЯ Ў ГАДЫ ВАЙНЫ: В.ВІЧЫНСУМАР АЛЯКСЕЙ ІЛЬІЧ В.ДВАРЭЦКАЛЯНКОВІЧ ФЁДАР УСЦІНАВІЧ КОЎШЫК МІХАІЛ КЛІМАВІЧЯРАХОВІЧ ВАСІЛЬ МАРКАВІЧ

ЧЭСЦЬ, ПАМЯЦЬ І СЛАВА ТЫМ, ХТО ЗАГІНУЎ І ВЫЖЫЎ НА ПАЛЯХ ВАЙНЫ, ЗМАГАЎСЯ ЗА СВАБОДУ НАШАЙ РАДЗІМЫ! 

У мірнай працы

УСТАНАЎЛЕННЕ МЕМАРЫЯЛЬНАЙ ДОШКІМІКАЛАЮ МАКСІМАВІЧУ КАНЮШЫКУ

ЦСДК ПАСЛЯ РЭКАНСТРУКЦЫІ

АНСАМБЛЬ «ПАЛЕСКІЯ МУЗЫКІ»

ХОР ЦСДК АНСАМБЛЬ «ВАНДРОЎНІКІ»

АГРАГАРАДОК

24 ЛІПЕНЯ 2007 Г.

Газ прыйшоў у вёску!

ВЯСКОВЫЯ ЎМЕЛЬЦЫ КУЗЬМІЧ КАЦЯРЫНА КАНСТАНЦІНАЎНА

САВІНА АЛЕНА МІХАЙЛАЎНА

АДМІНІСТРАЦЫЙНАЯ КАРТА

ПЕРШАЕ ЗГАДВАННЕ ПРА НАСЕЛЕНЫЯ ПУНКТЫ ДВАРЭЦКАГА СЕЛЬСАВЕТА АДНОСІЦЦА ДА ХV-ХVI СТ.:У 1493 Г. ВІЧЫН - СЯЛО МАЁНТКА ЛАХВА, УЛАСНАСЦЬ ПЯТРА ЯНАВІЧА МАНТЫГІРДАВІЧА;У 1588 Г. ДВАРЭЦ - СЯЛО НАВАГРАДСКАГА ПАВЕТА, УЛАСНАСЦЬ ЯНА КІШКІ.

Вставка рисунка

У СКЛАД СЕЛЬСАВЕТА ЎВАХОДЗІЦЬ 17 НАСЕЛЕНЫХ ПУНКТАЎ, З ІХ 9 БУЙНЫХ ВЁСАК І 8 ХУТАРОЎ: ВЁСКІ ДВАРЭЦ, ВІЧЫН, ЯЗВІНКІ, САСНОЎКА, РАКІТНА, ЯЖАЎКІ, ЛЮБАЧЫН, АЗЯРНІЦА, ЛЮБАЖЭРДЗЕ, ХУТАРЫ БОРКІ, ДЗЯТЛЫ, КУПАЎШЧЫНА, ЛОДЗІНА, ПОЛЕ, СЯРОДБОР'Е, УРЭЧЧА, ЯВАРОВА. НА ХУТАРАХ КУПАЎШЧЫНА І УРЭЧЧА НА СЁННЯШНІ ДЗЕНЬ НІХТО НЕ ПРАЖЫВАЕ, АЛЕ ДАДЗЕНЫЯ НАСЕЛЕНЫЯ ПУНКТЫ ЎЛІЧАНЫ Ў ДЗЯРЖАЎНЫМ КЛАСІФІКАТАРЫ РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ.

ВЁСКА ДВАРЭЦ ЛІЧЫЦЦА НЕАФІЦЫЙНАЙ СТАЛІЦАЙ КЛУБНІЧНАГА БІЗНЭСУ БЕЛАРУСІ. У НАВАКОЛЛЯХ ВЁСКІ ЗНАХОДЗЯЦЦА САМЫЯ ШЧОДРЫЯ ПЛАНТАЦЫІ КЛУБНІЦ. НЕЗДАРМА ВЁСКУ ДВАРЭЦ ЗАВУЦЬ "КЛУБНІЧНАЙ СТАЛІЦАЙ РЭСПУБЛІКІ".

ГЕРБ ВЁСКІ ДВАРЭЦ

НА ГЕРБЕ ВЁСКІ, ВЯДОМАЙ З XV СТ., НАМАЛЯВАНА ЯГАДА, ЯКАЯ АТРЫМАЛА САМАЕ ШЫРОКАЕ РАСПАЎСЮДЖАННЕ ТОЛЬКІ Ў ДРУГОЙ ПАЛОВЕ XX СТ.: ЗЕМЛЯНІКА САДОВАЯ, ЦІ, ЯК ЯЕ ЧАСЦЕЙ ЗАВУЦЬ, КЛУБНІЦЫ. ДВАРЭЦ НЕ МОЖА ПАХВАЛІЦЦА БАГАТАЙ НА ПАДЗЕІ ГІСТОРЫЯЙ, АЛЕ Ў XXI СТ. ВЁСКА ЎВАЙШЛА АДНОЙ З САМЫХ ДОБРАЎПАРАДКАВАНЫХ НАСЕЛЕНЫХ ПУНКТАЎ РАЁНА.

Наш герб

Шчыт варажскага тыпу падзелены на дзве часткі па дыяганалі. У верхняй левай частцы на блакітным фоне сярэбраным колерам намалявана лілія. У ніжняй правай частцы на залатым фоне чырвоным колерам намаляваны тры ягады клубніцы. У значнай ступені, дзякуючы вырошчванню клубніц ,вяскоўцы дасягнулі высокага ўзроўню дабрабыту. Залаты колер, на якім размешчаны ягады, сімвалізуе дастатак вёскі, якая знаходзiцца блiзка каля мiжнароднай аўтатрасы Брэст-Гомель, з адзіным пакуль у раёне аб'ектам прыдарожнага сэрвісу.

“НАШ ГЕРБ”В ЛЕВОЙ ЧАСТИ – ГЕРБ НАШ ГОЛУБОЙ.ТАКОЙ, КАК НЕБО НАД РОДНОЙ ЗЕМЛЁЙ:ГЛУБОКИЙ, ЧИСТЫЙ, БЛАГОРОДНЫЙ ЦВЕТ,ОН ОТРАЖАЕТ ДУШ «ДВОРЕЦКИХ» СВЕТ. НА ЭТОЙ БЕЗГРАНИЧНОЙ ГЛУБИНЕ СЕРЕБРЯНАЯ ЛИЛИЯ ЦВЕТЁТ. ТО СИМВОЛ РЕДКОГО РАСТЕНИЯ – ЛОБЕЛИИ, КОТОРОЕ, ЛИШЬ В ПОЙМАХ НАШИХ РЕК РАСТЁТ.А В ПРАВОЙ ЧАСТИ – ГЕРБ НАШ ЗОЛОТОЙ.ДОСТАТКА ЗНАК, ВЛИЯНИЯ, БОГАТСТВА, БЛАГОПОЛУЧИЯ СЕЛЬЧАН; ИХ БЫТ, УСТОЙ,ПЛОДЫ ТРУДА – ТРИ ЯГОДЫ КЛУБНИКИ АРОМАТНОЙ. НЕ ВСЁ ТО ЗОЛОТО, КОТОРОЕ БЛЕСТИТ, НО ЗОЛОТОМ КЛУБНИКУ НАЗЫВАЮТ. ЕЁ НАРОД ЗА ВСЁ БЛАГОДАРИТ, С ПОЧЁТОМ И ЛЮБОВЬЮ ВЕЛИЧАЕТ.  УЧЕНИК ДВОРЕЦКОЙ ЯСЛИ-САД-СРЕДНЕЙ ШКОЛЫ ЯРОХОВИЧ ФЕДОР

  

  ВІЧЫН І ДВАРЭЦ... МАЛЯЎНІЧЫЯ ВЁСАЧКІ З БЯРОЗАВА-АЛЬХОВЫМІ ГАЯМІ, ТРАВЯНЫМІ ЛУГАМІ. ВЫЙДЗЕШ ,БЫВАЛА ,РАНЕЙ, І АХНЕШ: СТОЛЬКІ КРАСУЕЦЦА РОЗНАКАЛЯРОВЫХ КВЕТАК, ПОДОБНЫХ НА СВЯТОЧНЫ КАРАГОД. ПА ЎСЯМУ ЗЯЛЁНАМУ ЛУГУ БЯЛЕЮЦЬ РАМОНКІ ,ЗОЛАТАМ ЗІХАЦЯЦЬ ДЗЬМУХАЎЦЫ, ЯК БРЫЛЬЯНТЫ БЛІШЧЫЦЬ ЛЕТНЯЯ РАСІЦА. УСПАМІНАЕЦЦА СПЯКОТНАЕ ЛЕТА, КАЛІ МОЖНА ПРАЙСЦІСЯ БАСАНОЖ ПА ДУХМЯНАЙ МУРАВЕ, ПАДЫХАЦЬ ВОДАРАМ ЗЯЛЁНАЙ СЕНАЖАЦІ. . ГЭТА ТУТ, ПАДНІМАЮЧЫСЯ ВЫСОКА Ў НЕБА НАД РАЧУЛКАЙ ЦНОЙ, ЯКАЯ ЎЗВІВАЕЦЦА ТОНКАЙ СТУЖКАЙ ПАМІЖ ВЁСАК, СПЯВАЕ СВАЕ НЯХІТРЫЯ ПЕСНІ ЖАВАРАНАК. А КАЛІ ЗАСПЯВАЕ САЛАВЕЙ У ЦЯНІСТЫМ ХАЛАДКУ ТАЯМНІЧАГА ХМЫЗНЯКУ, ТО СПЫНЯЕЦЦА ЧАЛАВЕК, АДЧУВАЮЧЫ, ЯК ЗАБІЛАСЯ ЯГО СЭРЦА...

ВІЧЫН І ДВАРЭЦ - ПАЛЕСКАЯ СТАРОНКА. ВЁСКІ ГЭТЫЯ НЕ ЗАЎЖДЫ БЫЛІ НАВІДАВОКУ, ІХ НЯРЭДКА ЗНЯВАЖЛІВА НАЗЫВАЛІ "ПРАВІНЦЫЯЙ". СТАГОДДЗЯМІ ЖЫЛІ ТУТ ЛЮДЗІ ЦЯЖКАЙ ПРАЦАЙ, БЕЗ ЯКОЙ НІЧОГА НЕ ІСНАВАЛА Б НА НАШАЙ ЗЯМЛІ. НЕ АДНОЙЧЫ ПРЫХОДЗІЎ СЮДЫ ЗАМЕЖНЫ ВОРАГ З МЯЧОМ І АГНЁМ, АЛЕ НЕ СКАРЫЛІСЯ ЯМУ ПОЛЕШУКІ. ХАПАЛА І ЎНУТРАНЫХ САЦЫЯЛЬНЫХ КАТАКЛІЗМАЎ, У ВІХУРЫ ЯКІХ ГІНУЛІ ЛЮДЗІ І КАЛЕЧЫЛІСЯ ЛЁСЫ. ХАПАЛА СЛЁЗ, ЖАЛЬБЫ І ГОРА. АЛЕ ХАПАЛА ВЕРЫ І Ў ЛЕПШАЕ, НАДЗЕІ НА ШЧАСЛІВУЮ БУДУЧЫНЮ. НІХТО НЕ ЗДОЛЕЎ ПАГАСІЦЬ АГЕНЬЧЫК АПТЫМІЗМУ Ў ДУШЫ ПАЛЕШУКА. НЯГЛЕДЗЯЧЫ НІ НА ШТО, ЛЮДЗІ ВЫСТАЯЛІ, ВЫВЕЛІ ВІЧЫН І ДВАРЭЦ НА ДАСТОЙНАЕ МЕСЦА СЯРОД ІНШЫХ БЕЛАРУСКІХ ВЁСАК. А ЛЕПШЫЯ З ЖЫХАРОЎ ВЯДОМЫ ДАЛЕКА ЗА МЕЖАМІ ЛУНІНЕЦКАГА РАЁНА. ІМІ ПА ПРАВУ ГАНАРЫЦЦА ДЗЯРЖАВА!

ГОНАР ЗЯМЛІ НАШАЙ

СУМАР КАНСТАНЦІН АНДРЭЕВІЧ (1949г.н.) з Вічына. Пасля заканчэння Дварэцкай сярэдняй школы некаторы час працаваў загадчыкам Вічынскага СДК, затым закончыў Гродзенскі сельскагаспадарчы інстытут. Працаваў старшынёй калгаса “Рассвет” Лунінецкага раёна, начальнікам упраўлення сельскай гаспадаркі Лунінецкага райвыканкама. Паступіў у Вышэйшую партыйную школу (г. Мінск). Адтуль быў накіраваны на пасаду II сакратара Брэсцкага райкама партыі, затым працаваў I сакратаром. Некаторы час працаваў старшынёй Брэсцкага райвыканкама. Потым быў абраны дэпутатам Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь. Пасля гэтага працаваў старшынёй Брэсцкага раённага Савета дэпутатаў, далей – намеснікам начальніка Дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, намеснікам начальніка Мінскага аблвыканкама па прамысловасці, Міністрам Рэспублікі Беларусь па падатках і зборах. Працаваў старшынёй Брэсцкага аблвыканкама. Зараз – губернатар Брэсцкай вобласці.

УНІКАЛЬНЫ МАТЭРЫЯЛ ЗАХАВАЎСЯ АД ВЫДАННЯ 1928Г. БЕЛАРУСКАЙ КУЛЬТУРЫ ПАД НАЗВАЙ "ВІЧЫНСКІЯ ПАЛЯНЕ". ГЭТЫ ЗБОРНІК З'ЯЎЛЯЕЦЦА ЭТНАГРАФІЧНЫМ НАРЫСАМ МАТЭРЫЯЛЬНАЙ КУЛЬТУРЫ БЕЛАРУСКАГА ПАЛЕССЯ. ЭТНОГРАФ І.A. СЕРБАЎ У ПАЧАТКУ XX СТАГОДДЗЯ САБРАЎ КАШТОЎНЫ МАТЭРЫЯЛ З ЖЫЦЦЯ ВІЧЫНА І ДВАРЦА І НЕДАЛЁКА РАЗМЕШЧАНЫХ ВЁСАК. МЯСЦОВЫХ ЖЫХАРОЎ ЁН НАЗЫВАЕ "ПАЛЯНЕ", ВЫДЗЯЛЯЕ ІХ АД ДРУГІХ ПАЛЕШУКОЎ, ЯК ЛЮДЗЕЙ,ЯКІЯ ЖЫВУЦЬ НЕ Ў ЛЯСІСТАЙ МЯСЦОВАСЦІ , А Ў БОЛЫШ ЛЕПШЫМ САЦЫЯЛЬНА-ДАБРАБЫТНЫМ СТАНЕ. КНІГА ВЫДАДЗЕНА Ў ВЫДАВЕЦТВЕ.МІНСКБЕЛАРУСКІ ФОНД КУЛЬТУРЫ2005Г.