1

ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ

Επί των προβληµάτων που έχουν δηµιουργηθεί στον ελλιµενισµό µικρών σκαφών και στην εξυπηρέτηση Ο/Γ στον λιµένα «Αυλάκια» της νήσου Οθωνοί. Η παρούσα συντάχθηκε κατόπιν αιτήµατος του Αντιδηµάρχου της ∆ηµοτικής Κοινότητας Οθωνών µε σκοπό να διερευνηθούν τα προβλήµατα που έχουν δηµιουργηθεί στον λιµένα Αυλάκια µετά την πρόσφατη εκτέλεση έργων προ του στοµίου του και εντός της λιµενολεκάνης του. Τα έργα αυτά συνίσταντο σε επέκταση – ενίσχυση του προσήνεµου µώλου του λιµένος, στην κατασκευή κρηπιδωµάτων βόρεια του στοµίου του, στην τοπική εκβάθυνση του βραχώδους πυθµένος και στην ανακατασκευή µέρους των κρηπιδωµάτων της εσωτερικής λιµενολεκάνης του. Τα έργα αυτά ατυχώς δηµιούργησαν σοβαρά προβλήµατα στην εύρυθµη λειτουργία του λιµένος. 1. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΟΣ ΑΥΛΑΚΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΟΘΩΝΩΝ Με βάση τα στοιχεία που µας χορηγήθηκαν για το υπόψη έργο, τις µελέτες µε τις οποίες εκτελέσθηκαν οι πρόσφατες λιµενικές εργασίες, την διαµορφωθείσα βυθοµετρία της θαλάσσιας ζώνης όπως αποτυπώθηκε το 2011 από την Υδρογραφική Υπηρεσία, τα ανεµολογικά στοιχεία της περιοχής, παρατηρήσεις εντοπίων, video και στοιχεία του κυβερνήτη του Ο/Γ «Αλέξανδρος Κ2» που είναι δροµολογηµένο στην γραµµή Κέρκυρα – Οθωνοί, προκύπτουν τα εξής: 1.1. Ο λιµένας ειδικότερα δε ο δίαυλος είσπλου προς αυτόν καθώς και το στόµιό

του, προσβάλλονται από τους επικρατούντες στην περιοχή κυµατισµούς που είναι εκ του ανατολικού και νοτίου τοµέως.

2

1.2. Ο είσπλους προς τον λιµένα συντελείται µέσω στενού διαύλου ατελώς σηµαινόµενου, ο οποίος έχει διανοιχθεί εν µέσω ευρείας ζώνης υφάλων που εκτείνεται από το στόµιο του λιµένος και προς τα ανοιχτά. Η διεύθυνση του διαύλου είναι Β∆-ΝΑ. Ακόµα και κάτω από ήπιες εντάσεις ανέµων και µικρά ύψη κυµατισµού δηµιουργούνται ισχυρές τάσεις εκπεσµού των κινούµενων µέσα στο δίαυλο σκαφών καθιστώντας την πλεύση τους ανασφαλή και βεβαίως όλως επικίνδυνη υπό συνήθεις συνθήκες έντονων ανέµων, µεταβαλλόµενης διεύθυνσης και ισχυράς θαλασσοταραχής.

1.3. Πρόσφατη εκσκαφή για διεύρυνση του κύκλου ελιγµών στον προλιµένα του λιµένος για υποδοχή Ο/Γ, σε συνδυασµό µε κατασκευή νέου κρηπιδώµατος για την πρυµνοδέτησή του, έχουν γίνει αίτια δηµιουργίας έντονων στάσιµων κυµατισµών (από ανακλάσεις στα βραχώδη πρανή αµέσως βόρεια του στοµίου και στα κατακόρυφα µέτωπα του νέου κρηπιδώµατος). Υπ’ αυτές τις συνθήκες η αγκυροβολία σκαφών στον προλιµένα πολύ δε περισσότερο η πρυµνοδέτησή τους καθίσταται επισφαλής αν όχι και αδύνατη για µεγάλες χρονικές περιόδους.

1.4. Το πρόβληµα της παραµονής επ’ αγκύρα των σκαφών στον προλιµένα επιτείνεται εκ του γεγονότος ότι ο πυθµένας στην θέση αυτή έχει βυθοκορρηθεί και, όντας βραχώδους σύστασης, δεν παρέχει πλέον συνθήκες αποτελεσµατικής ενσφήνωσης και συγκράτησης των αγκυρών. Εξ αυτού του γεγονότος το δροµολογηµένο µεταξύ λιµένος Κέρκυρας και Οθωνών Ο/Γ «Αλέξανδρος Κ2» ουδέποτε έχει εισέλθει στον λιµένα Αυλάκια, εξυπηρετούµενο πάντοτε από τον προβλήτα του λιµενίσκου της Άµµου. Το µικρότερο Ο/Γ «Πήγασος» που εκτελεί την γραµµή Οθωνοί – Αγ. Στέφανος Κέρκυρας µήκους 17µ. (έναντι των 42µ. του Αλέξανδρος Κ2) εισπλέει ενίοτε µέσω του διαύλου και προσδένει στο κρηπίδωµα του προλιµένος µόνον όµως όταν επικρατούν χαµηλές κυµατικές συνθήκες. Συµπερασµατικά το νησί για µεγάλες χρονικές περιόδους είναι ακτοπλοϊκά αποµονωµένο από τον υπόλοιπο κόσµο.

1.5. Οι από τον ανατολικό τοµέα προερχόµενοι κυµατισµοί εισέρχονται στην εσωτερική λεκάνη του λιµενίσκου χωρίς ουσιαστική απόσβεση της ενέργειάς τους. Η είσοδος τους γίνεται απ’ ευθείας (στην περίπτωση των εξ΄ Α, ΝΑ διευθύνσεων), είτε εκ στροφής από τις λοιπές διευθύνσεις, µετά από περίθλαση και διαδοχικές ανακλάσεις στο πρόσφατα κρηπιδωµένο µέτωπο του

3

προλιµένα. Οι κυµατισµοί επιπλέον διέρχονται ανεµπόδιστα πάνω από τον εκσκαφέντα πυθµένα του προλιµένα (για την δηµιουργία «επιφάνειας ελιγµών») όπου παλαιότερα οι προϋφιστάµενοι ύφαλοι και έξαλες εξάρσεις τους παρεµπόδιζαν την διέλευσή τους και κατέστρεφαν την κυµατική τους ενέργεια. Οι κυµατισµοί οδεύουν δια του στοµίου του λιµενίσκου µε διαδοχικές ανακλάσεις τους στα στενά τοιχώµατά του και εισέρχονται και διαχέονται µέσα στην εσωτερική λεκάνη χωρίς να έχει γίνει ουσιαστική απόσβεσή τους.

1.6. Η εσωτερική λεκάνη πρόσφατα ανακρηπιδώθηκε τοπικά, έτσι ώστε όλα τα τµήµατα της περιµέτρου της να έχουν σήµερα κατακόρυφα µέτωπα, µη επιτρέποντα την ταχεία απόσβεση των εισερχόµενων κυµατισµών και αποφυγή του φαινοµένου της ρέστιας. Έτσι, κάτω από δεδοµένες συχνότητες κυµατικής διέγερσης, η συµβολή των ανακλώµενων κυµατισµών µέσα στην λεκάνη δηµιουργεί συχνά εντονότατους ιδιοσυντονισµούς και στάσιµα κύµατα. Οι συνέπειες από την ανεµπόδιστη είσοδο µη αποσβενόµενων κυµατισµών σε µια τόσο µικρή λεκάνη είναι σοβαρές: i) κίνδυνος ζηµιών στα ελλιµενιζόµενα σκάφη από συγκρούσεις µεταξύ τους

και προσκρούσεις πάνω στα κρηπιδώµατα της περιµέτρου. Σχεδόν κανένα σκάφος δεν παραµένει εκεί κατά την χειµερινή περίοδο.

ii) συχνή αδυναµία έστω και αποεπιβίβασης στα σκάφη λόγω των ισχυρών ταλαντώσεών τους,

iii) έντονη υποσκαφή της έδρασης των κρηπιδωµάτων από τους δηµιουργούµενους στάσιµους κυµατισµούς. Οι τελευταίοι παρασύρουν τα υλικά τόσο της έδρασης των κρηπιδοτοίχων όσο και των όπισθεν τους επιχώσεων, δηµιουργώντας σταδιακά σπηλαιώσεις µε κίνδυνο την κατάρρευση της υπερκείµενης ανωδοµής.

4

2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΕΚ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΑΥΛΑΚΙΑ

Υπό τις προεκτεθείσες συνθήκες ο λιµένας Αυλάκια : 2.1. ∆εν παρέχει συνθήκες ασφαλούς αγκυροβολίας ακόµα και για µικρά αλιευτικά

και τουριστικά σκάφη που ελλιµενίζονται στην εσωτερική του λεκάνη την καλοκαιρινή περίοδο. Προφανώς δεν γίνεται λόγος για αγκυροβολία εν παντί καιρώ.

2.2. Ο είσπλους/απόπλους υπό συνθήκες µετρίων έστω ανέµων και κυµατισµών εκ νοτίου και ανατολικού τοµέως µέσω του διαύλου είναι επισφαλής.

2.3. Το έργο δεν µπορεί να παρέξει συνθήκες αξιόπιστης ακτοπλοϊκής σύνδεσης των Οθωνών µε την Κέρκυρα ακόµα και για το µικρότερο εκ των δύο Ο/Γ.

3. ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΛΙΜΕΝΙΚΗΣ ΥΠΟ∆ΟΜΗΣ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ Σκόπιµη κρίνεται εν προκειµένω να γίνει µια συνοπτική αναφορά στα δύο κύρια λιµενικά έργα του νησιού: 3.1. Το νησί έχει χωροθετηµένη την βασική λιµενική του υποδοµή (δηλαδή τον

προβλήτα της Άµµου και τον λιµένα Αύλακων) σε θέσεις που προσβάλλονται από σχεδόν ταυτόσηµες διευθύνσεις ανέµων/κυµατισµών (νότιας /νοτιοανατολικής/ανατολικής προέλευσης).

3.2. Οι διευθύνσεις αυτές σύµφωνα µε τα ανεµολογικά στοιχεία (και τα εξ αυτών εκτιµώµενα κυµατολογικά), αποτελούν τις επικρατούσες, τόσο από άποψη συχνότητας όσο και έντασης πνοής.

3.3. Υπό συνθήκες έστω και µέτριων κυµατισµών και τα δύο έργα αδυνατούν να λειτουργήσουν: i) Ο προβλήτας της Άµµου λόγω του εκτεθειµένου της θέσης του, της

υπέρβασής του από τους προσπίπτοντες (και συχνά υπερπηδώντες) κυµατισµούς και του κινδύνου προσάραξης εκ των συνεχών προσαµµώσεων του πυθµένος που µειώνουν το ωφέλιµο βάθος.

5

ii) Ο λιµενίσκος Αυλάκια για τους προαναφερθέντες στο Κεφ. 1 λόγους (αλίµενος θέση, είσπλους µέσω επισφαλούς διαύλου, ανακλάσεις των εισερχοµένων κυµατισµών κ.λπ.).

3.4. Υπό τα προεκτεθέντα προκύπτει αβίαστα το συµπέρασµα ότι το νησί στερείται αξιόπιστης και κυρίως «εν παντί καιρώ» λειτουργούσης λιµενικής υποδοµής.

3.5. Η ακτοπλοϊκή σύνδεση µπορεί να χαρακτηρισθεί στην καλλίτερη των περιπτώσεων περιστασιακή, η τουριστική ανάπτυξη (συµπεριλαµβανοµένης και της µε θαλαµηγά σκάφη) υποτονική και η διατήρηση της εγχώριας αλιευτικής δραστηριότητας αµφίβολη.

3.6. Η Πολιτεία έχει επενδύσει σοβαρά κεφάλαια πάνω στα εν λόγω δύο έργα χωρίς όµως και να υπάρξει ουσιαστικό ανταποδοτικό όφελος από κανένα εξ αυτών. Τουναντίον στον λιµένα Αυλακίων οι συνθήκες ελλιµενισµού έχουν σήµερα έντονα επιδεινωθεί.

3.7. Η εγκατάλειψη των δύο αυτών θέσεων προς αναζήτηση τρίτης ή ακόµα και, η µη περαιτέρω υποστήριξη των έργων αυτών, δεν αποτελεί λύση καθώς θα έχει σαν συνέπεια την σε σύντοµο χρόνο αχρήστευσή τους ή και καταστροφή τους: i) Ο προβλήτας της Άµµου λόγω της βαθµιαίας πρόσχωσής του αλλά και της

περιοδικής ισχυρής προσβολής και υπερπήδησής του από τους ισχυρότατους κυµατισµούς του Ν. & ΝΑ τοµέως.

ii) Ο λιµένας Αυλακίων λόγω των συντελούµενων υποσκαφών από τους ανεξέλεγκτους κυµατισµούς που προσβάλλουν αδιακρίτως παλαιά και νεώτερα κρηπιδώµατα.

6

4. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΑΥΛΑΚΙΩΝ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ & ΜΕΤΡΑ

4.1. Από την µελέτη της βυθοµετρίας της ευρύτερης θαλάσσιας ζώνης γύρω από τον λιµένα Αυλάκια γίνεται προφανής η αδυναµία εξεύρεσης αποτελεσµατικής λύσης που να αντιµετωπίζει ταυτόχρονα τα προβλήµατα του στοµίου, της εσωτερικής λεκάνης και του διαύλου, ειδικότερα: Η διεύρυνση του υπάρχοντος διαύλου αλλά και οποιαδήποτε εναλλακτική πρόταση π.χ. εγκατάλειψη της υπάρχουσας χάραξης και διάνοιξη νέας εισόδου µε διεύθυνση Β.Α, δεν αποτελούν λύση αφού η δι’ αυτής ανεµπόδιστη είσοδος κυµατισµών στην εσωτερική λεκάνη και οι ανακλάσεις επί των κρηπιδωµάτων του προλιµένος, όχι µόνον δεν θα αµβλυνθούν αλλά τουναντίον θα επιταθούν όπως άλλωστε συνέβη µετά τις πρόσφατες βυθοκορρήσεις για την διεύρυνση του υφαλαύλακα και την δηµιουργία κύκλου ελιγµών προ του στοµίου.

4.2. Σε κάθε περίπτωση οι µεγάλης έκτασης βραχώδεις ύφαλοι που περιβάλλουν το έργο δεν παρέχουν πολλές εναλλακτικές δυνατότητες καθώς η δαπάνη των εργασιών βυθοκόρρησης, στο µέτρο που αυτές απαιτηθούν, δεν µπορούν να αιτιολογηθούν από το µέγεθος και χαρακτήρα του λιµενίσκου, ενόψει δε και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που ενδεχοµένως να εµφανίσουν, εκτιµάται ότι κατά την εγκριτική διαδικασία αυτές δεν θα τύχουν της αναγκαίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης.

4.3. Το συµπέρασµα εξ’ όλων των παραπάνω είναι ότι οι δύο λειτουργίες, δηλαδή η εξυπηρέτηση της ακτοπλοΐας και ο ελλιµενισµός µικρών σκαφών (αλιευτικών και τουριστικών) υπό τις συγκεκριµένες συνθήκες βυθοµετρίας, ανέµων και κυµατισµών δεν µπορούν να καταστούν συµβατές µεταξύ τους στον λιµένα Αυλακίων. Η µεν ακτοπλοΐα λόγω του µεγέθους και των χειρισµών των σκαφών, απαιτεί δίαυλο και κύκλο ελιγµών ευρέων διαστάσεων που αναπόφευκτα θα αφήνουν έκθετο το στόµιο του λιµενίσκου σε µεγάλους τοµείς πελάγους, ενώ οι ανάγκες ελλιµενισµού στην εσωτερική λεκάνη επιβάλλουν πρόβλεψη εξωτερικών λιµενικών έργων για την σκέπη του στοµίου. Οι δύο αυτές απαιτήσεις που και εύλογες είναι και µεταξύ τους συµβατές για τους περισσότερους των λιµένων της Χώρας, καθίστανται αντικρουόµενες

7

στον λιµένα Αυλακίων λόγω των υφάλων, της βραχώδους σύστασης και των κυµατικών συνθηκών.

4.4 Υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις εισηγούµεθα την υιοθέτηση µιας ρεαλιστικής προσέγγισης στην επίλυση των προβληµάτων του λιµένος, αποδεχόµενοι το γεγονός ότι η εξυπηρέτηση από αυτόν δύο λειτουργιών δεν είναι εφικτή. Σ΄ ενάντια περίπτωση είναι ορατός ο κίνδυνος ανάλωσης των όποιων πόρων ήθελε διατεθούν για την λιµενική υποδοµή του νησιού σε µακρόχρονες και δαπανηρές διανοίξεις και εκσκαφές βραχωδών ύφαλων, σε απαιτήσεις υπέρµετρων έργων εξωτερικής προστασίας µε µώλους και κυµατοθραύστες, (για να καλυφθεί η έλλειψη κυµατικής σκέπης) και µε πιθανόν ανεξέλεγκτες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις παρακείµενες ακτές. Προτείνουµε ως εκ τούτου την επικέντρωση του λιµενίσκου σε δραστηριότητες διατήρησης και ανάπτυξης του αλιευτικού και τουριστικού του χαρακτήρα προς όφελος της οικονοµίας του νησιού.

4.5. Τα αναγκαία λιµενικά έργα στον λιµένα Αυλάκια κάτω από τις παραπάνω προϋποθέσεις περιορίζονται δραστικά αφού: i) Απαιτούνται µόνον τοπικές βυθοκορρήσεις και σηµάνσεις του υπάρχοντος

υφαλαύλακα για την σε θέσεις βελτίωση των συνθηκών πλεύσης µικρών σκαφών και όχι στην περαιτέρω διεύρυνσή του για διέλευση Ο/Γ.

ii) Η κυµατική προστασία του στοµίου από τους νοτιοανατολικούς και ανατολικούς, κυµατισµούς µπορεί να εξασφαλιστεί µε την κατασκευή ενός επιµήκους αποσπασµένου χαµηλού κυµατοθραύστη, ανατολικά του υφαλαύλακος πάνω στις βραχώδεις ύφαλες εξάρσεις γεγονός που θα περιορίσει και το κόστος του.

iii) ∆ύο µικροί εγκάρσιοι βραχίονες, ο ένας επί του προσήνεµου µώλου, ο άλλος κάθετα στα κρηπιδώµατα του προλιµένα, θα περιορίσουν αν όχι ανακόψουν πλήρως τους εξ ανακλάσεως κυµατισµούς που εισδύουν στην εσωτερική λεκάνη.

iv) Εντός της λεκάνης να εξετασθεί πιθανή καθαίρεση και ανακατασκευή µικρού µήκους των υπαρχόντων κρηπιδοτοίχων για την εκτόνωση της εισερχόµενης κυµατικής ενέργειας. Στην περίπτωση επαναδόµησής τους, αυτή να γίνει µε πρόβλεψη απορροφητικού µετώπου προς µείωση του φαινοµένου των στάσιµων κυµατισµών.

8

5. Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΟΣ ΑΥΛΑΚΙΑ 5.1. Η πολυπαραµετρικότητα του προβλήµατος οδηγεί στο συµπέρασµα ότι, για να

είναι επιτυχής ο σχεδιασµός των απαιτούµενων επεµβάσεων επιβάλλεται να εξετασθεί αριθµός εναλλακτικών διατάξεων µικρής µεν έκτασης αλλά σηµαντικού πλήθους που θα έχουν επιρροή στην συµπεριφορά του έργου. Εξ αντιθέτου τυχόν αλόγιστη υιοθέτηση ογκωδών και επιµήκων εξωτερικών λιµενικών έργων µε βάση τους τυποποιηµένους Κανόνες και παραδοχές σχεδιασµού των λιµενικών έργων, θα οδηγήσει όχι µόνον σε έργα µε υπέρµετρες δαπάνες και αµφισβητήσιµο αποτέλεσµα αλλά θα θέσει και σε κίνδυνο το αισθητικά ευαίσθητο τοπίο του νησιού.

5.2. Σε περιπτώσεις σύνθετων λιµενικών προβληµάτων όπως το προκείµενο, θεωρούµε αναγκαία την προσοµοίωση του έργου µε µαθηµατικό µοντέλο, ώστε κατ’ αρχήν τουλάχιστον να προσδιορισθούν οι βασικές διατάξεις που πρέπει να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας. Εφ’ όσον ασάφειες εξακολουθούν να παραµένουν, η τελική επιλογή και ο ακριβής σχεδιασµός θα εκτελεσθεί σε φυσικό µοντέλο σε εργαστήριο.

5.3. Τα διαθέσιµα στοιχεία, ήτοι τα ανεµολόγια και ο υδρογραφικός χάρτης κρίνονται επαρκή και επίκαιρα για την µαθηµατική προσοµοίωση του έργου.

6. ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΟΣ ΑΥΛΑΚΙΩΝ.

Υπό την προϋπόθεση ότι η παραπάνω µέθοδος επίλυσης των προβληµάτων του λιµένος Αυλάκια γίνει αποδεκτή, η ενδεδειγµένη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για τον προσδιορισµό των απαιτούµενων έργων, τον τεχνικό τους σχεδιασµό και την στην συνέχεια δηµοπράτησή τους είναι : 6.1 Εκπόνηση µαθηµατικού προσοµοιώµατος της κυµατικής δράσης, µε βάση κατ’

αρχήν την υπάρχουσα γεωµετρία και στην συνέχεια µε τις εναλλακτικές προτάσεις. Η εκπόνηση θα περιλάβει συγκριτική ανάλυση και προσδιορισµό της βέλτιστης διάταξης/χαρακτηριστικών που θα έχουν τα νέα έργα. Από την «ευαισθησία» του µαθηµατικού προσοµοιώµατος και ιδιαίτερα από την πιστότητα της προσοµοίωσης που θα επιτευχθεί (το ανάγλυφο του πυθµένος

9

είναι εξαιρετικά ανώµαλο), θα καθοριστεί κατά πόσο για τον τελικό σχεδιασµό θα προαχθεί η µελέτη της επιλεγείσης διάταξης και σε φυσικό µοντέλο.

6.2 Εκπόνηση Προµελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τα νέα έργα κατά τα οριζόµενα στον πρόσφατο Νόµο 4014/2011 περί «Περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων, ρύθµισης αυθαιρέτων σε συνάρτηση µε δηµιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρµοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος». Σηµειώνεται ότι οι µεταβατικές διατάξεις και οδηγίες εφαρµογής του ως άνω νόµου δεν έχουν έως σήµερα εκδοθεί. Εφόσον κατά τον χρόνο έναρξης της εκπόνησης της παρούσης δεν υπάρχουν µεταβατικές διατάξεις τότε θα ακολουθηθούν τα υφιστάµενα πρότυπα για Περιβαλλοντικές Μελέτες σε συνεννόηση πάντα µε την αρµόδια ∆/νση του ΥΠΕΚΑ.

6.3 Ο Μελετητής του µαθηµατικού προσοµοιώµατος είναι σκόπιµο να συντάξει και τον «Φάκελο Έργου» κατά τις απαιτήσεις του άρθρου 4 του Ν.3316/2005 που θα περιλαµβάνει για την επιλεγείσα διάταξη σε επίπεδο Προκαταρκτικού Σχεδιασµού, πίνακα των κατά τις κείµενες διατάξεις απαιτούµενων µελετών Εφαρµογής, τις κατά νόµο προκύπτουσες αµοιβές τους καθώς και τον εκτιµώµενο χρόνο εκπόνησής τους.

6.4 Με βάση τα παραπάνω η αρµόδια Υπηρεσία θα είναι σε θέση : i) Να προχωρήσει στην χωροθέτηση των νέων έργων µέσω της Ε.Σ.Α.Λ., (ο

λιµενίσκος χαρακτηρίζεται ως αλιευτικό καταφύγιο) και στην περιβαλλοντική αδειοδότησή τους.

ii) Να προβεί σε Πρόσκληση Ενδιαφέροντος Μελετητών κατά τις διατάξεις του άρθρου 7 του Ν. 3316/05 για την ανάθεση της εκπόνησης των Μελετών Εφαρµογής του έργου και την σύνταξη των Τευχών ∆ηµοπράτησής του.

7. Η ΑΚΤΟΠΛΟΪΚΗ ΣΥΝ∆ΕΣΗ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ

Στο αντικείµενο της παρούσης Έκθεσης δεν περιλαµβάνεται η γενικότερη εξέταση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης του νησιού, πλην όµως και ενόψει των εκτιµήσεων που εγένοντο στις προηγούµενες παραγράφους περί αδυναµίας του λιµένος Αυλακίων να εξυπηρετήσει τα Ο/Γ που συνδέουν το νησί µε την Κέρκυρα, θεωρούµε σκόπιµο να

10

εκθέσουµε κάποιες προτάσεις – κατευθύνσεις για την ορθολογική αντιµετώπιση του προβλήµατος.

7.1. Το νησί σήµερα εξυπηρετείται ακτοπλοϊκά µέσω του λιµένος της Άµµου όπου

εκεί και µόνον προσεγγίζει το Ο/Γ «Αλέξανδρος Κ2» όταν και εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν.

7.2. Το έργο αυτό αν και αποτελεί την σηµαντικότερη ακτοπλοϊκή υποδοµή, προσβάλλεται άµεσα από τους συχνότατους και ισχυρότατους κυµατισµούς του νότιου και ανατολικού τοµέα οπότε και καθίσταται αδύνατη η προσέγγιση σκαφών.

7.3. Για την άρση της ακτοπλοϊκής αποµόνωσης του νησιού κατά την διάρκεια τέτοιων περιόδων, προτείνεται η κατασκευή εναλλακτικού έργου σε αντιδιαµετρική χωροταξικά θέση αυτού της Άµµου, δηλαδή σε όρµο ανοιχτό στους ∆. Β∆.Β. κυµατισµούς.

7.4. Η σχετική διερεύνηση πρέπει να αρχίσει επί τη βάσει υποδείξεων εντοπίων ναυτικών µε επισκόπηση πιθανών θέσεων που η µορφολογία της ακτής, τα προσιτά βάθη και η ύπαρξη ή η εύκολη προσέγγιση στο οδικό δίκτυο, τις καθιστούν επιλέξιµες για περαιτέρω διερεύνησή τους µε ακτοµηχανικά κριτήρια και µε εκτέλεση βυθοµετρικής και τοπογραφικής αποτύπωσης.

7.5. Εκ προοιµίου όµως µπορούν να τεθούν οι ακόλουθες βασικές προϋποθέσεις και κριτήρια της σχετικής έρευνας: i) Το νέο έργο πρέπει να λειτουργεί εναλλακτικά προς αυτό της Άµµου, όχι

συµπληρωµατικά. Συνεπώς δεν χρειάζεται να δηµιουργεί ή παρέχει κυµατική σκέπη έναντι κυµατισµών εκ του ∆υτικού και Βορείου τοµέως. Το γεγονός αυτό θα µειώσει δραστικά το ίδιο το κόστος του έργου αλλά και θα περιορίσει σηµαντικά τις περιβαλλοντικές του επιπτώσεις αφού αποφεύγονται τα δαπανηρά εξωτερικά λιµενικά έργα (προσήνεµοι µώλοι, κυµατοθραύστες κ.λπ.).

ii) Το νέο έργο πρέπει να παρέχει δυνατότητα ασφαλούς πρυµνοδέτησης του Ο/Γ της γραµµής υπό συνθήκες Ν. ΝΑ, Α κυµατισµών και µόνον, όχι δηλαδή εν παντί καιρώ. Συνεπώς ένα παράκτιο κρηπίδωµα µήκους όχι µεγαλύτερου των 15µ. ή ένα ακροµώλιο µικρού προβλήτος ανάλογου πλάτους µε ωφέλιµα βάθη περί τα 3.5µ. κρίνεται ότι είναι επαρκή. Οι περιορισµένες διαστάσεις µιας τέτοιας κατασκευής θα είναι εχέγγυο

11

αποφυγής αλλοιώσεων (διαβρώσεων ή προσαµµώσεων) των εκατέρωθεν ακτών αλλά και στοιχείο που θα διασφαλίζει χαµηλό κόστος.

iii) Το έργο θα πρέπει να σχεδιαστεί κατά τρόπο που να είναι αυτοπροστατευόµενο κατά τις περιόδους προσβολής του από τους κυµατισµούς, δηλαδή να διαθέτει βαθειά θεµελίωση προς αποφυγή υποσκαφών, να έχει ενισχυµένο κορµό και µονολιθική κατά το δυνατόν ανωδοµή για αντίσταση στα κυµατικά φορτία κ.λπ.

Συµπερασµατικά ένα έργο όπως περιγράφηκε παραπάνω συνιστά µια απλή «σκάλα αποεπιβίβασης» που θα λειτουργεί υπό συγκεκριµένες καιρικές συνθήκες, µη προοριζόµενη να υποκαταστήσει τον λιµένα της Άµµου. Ο λιµένας της Άµµου που πρέπει να συνεχίσει να συντηρείται και αποπροσαµµώνεται περιοδικά, (όπως συµβαίνει µέχρι σήµερα) µε το νέο έργο µαζί, θα εξασφαλίσουν µε το µικρότερο δυνατό κόστος την αξιόπιστη και ανεµπόδιστη ακτοπλοϊκή επικοινωνία του νησιού µε την Κέρκυρα. Σε ενάντια περίπτωση θα παγιδευθεί η όποια επιχειρηθεί λιµενική αναβάθµιση της υποδοµής του νησιού από ένα µεγαλόπνοο έργο µε ασαφή χρονικό ορίζοντα µέσω του οποίου το πλέον πιθανό είναι να κατασπαταληθούν οι διατιθέµενοι πόροι, ενώ µέχρι την έναρξη της λειτουργίας του, το νησί θα συνεχίζει να βιώνει τις σηµερινές άθλιες συνθήκες αποµόνωσής του.

Αθήνα, Ιανουάριος 2012

Ο Συντάξας

Ι. Σιώρης

∆ρ. Λιµενολόγος Πολ. Μηχ/κός

\\Win-7cfxzma1m8t\public\MELETES\ΤΡΙΤΩΝ-server1\1. ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ_ΕΡΓΩΝ\PR363_ΟΘΩΝΙΟΙ\PR363-WORKING\ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ.doc