انتقال مواد رصدیسلمان

داهضگاى رازی94اردتضت

:م گا ةراي استفاد كارايد از تشػشع خرشد و ذخر ياد فتستزي

. ة م سستى اتفال از يحن ساخت شدن ا ياد تا يحن يصرف

در زيان جا ز ياد فتستزي ذخر شد در ةذر .اا از داردة صرت كاةن استفاد درآيد و ة يرستا ك جددآ ةراي

ك تلسى ا . ةرگ ساك ورش فػال شد اد يتلن يشدياد فتستزي ة ا فرادا تزع ياد فتستزي ايد

يشد ك ى روي غوكرد وى ةلاي گا اجر يگذارد

انتمال مواد در گياهان

انتمال مواد به سمت ريشه

انتمال در اوند ابكش

انتمال در اوند چوبي

مكانيسم انتمال موادغذايي به سمت ريشه

: جران تد ايجذب اب ة دراجر

ةسو رش م شب رطةت اجاد يشد

ودرتج اب ة اراي ة ست رش ة حركت

تػرق اگر زاد .دري اد شد پتاسن ةرگ يف

شد وا ة ساك وةػد ة رش يتلن ي شد ةاةرا ةاغث جذب اب وياد غذا از خاك ة

ةاةرا .رش ي شد غاصر ك حالهت زادي

دارد ياد ازت و پتاسى ة ا طرق ي اةد

:پخظدگ حركت غصر از يحو ك

داراي غوظت ةشتري است ة ست ك غوظت

يػال از .كتري دارد زيا ك غوظت م غصر در يحول خاك زاد ودر

رش كى است شب غوظت ةاغث اتلال غصر ة ست رش گا ي

شد پخشدگ از كان .فم پروي ي كد

پخشدگ حركت غاصر

ةر جت شب غوظت اتشار ي اةد ويػال غاصر يكرو از طرق پخشدگ يتلن ي

.شد

تبادل تماسي و

برخورد ريشه به

:عناصر گياهي

در اثر رشد ريشه

عناصر غذايي موجود

درخان تماس پيدا كرده

و محل تبادل بين ريشه و

خان صورت ميگيرد

بنابر اين جذب عناصر .

غذايي توسط گياه به

دوفرم فعال و غير فعال

. انجام مي شود

اوندابکش

مواد انتمالي در انها %90نمل وانتمال در آوندآبكش دو طرفه است وحدود

حركت طولي لندها دراوند . كربوهيدراتها به وي ژه ساكارز تشكيل ميدهد

انجام مي (سيو)ابكش درداخل سلولهاي طويلي به نام لوله هاي غربالي

شود كه برخالف اوندهاچوبي سلول زنده هستندعالوه بر ساكارز،سه لند

رافينوزاستاكيوزرباسكيوز درشيره لوله هاي سيو در بعضي گياهان يافت شدند

سلولهاي سيو چه زماني ازنظر انتمال فعال مي شوند

بيشتر سيتوپالسم

خود را از دست

مي دهند و فمط

ين اليه بسيار

نازن

سيتوپالسمي

ديواره جانبي

داخلي سلول

مزبور را مي پوشاند

ph محتويات

اوند ابكش phباالتراز

موادي است كه

دراوندچوبي

منتمل مي شود .

لانون فين

انتشار در جهت شيب غلظت يا درجهت شيب

ممدار ماده شميايي بين دونمطه ادامه مي يابد

تا هنگامي كه اين دو نمطه به لحاظ غلظت به

تعادل برسند از اين زمان انتمال صورت نمي

.گيرد مگر انكه عامل ديگري دخالت كند

براساس اين لانون انتمال براساس سه جزء،

غلظت ،بار الكتريكي وفشار هيدرواستاتين

انجام مي شود

از .توزيع مواد فتوسنتز در آوندآبكش گياه انجام مي گيرد

سلولهاي .طريك آوندها است كه مواد فتوسنتزي منتمل مي شوند

مبدآ لند را مي سازد و لند از طريك ديواره سلولي به اطراف

لندها به طور فعال توسط آوندهاي آبكش .آوندآبكش مي رسد

اين امر موجب جذب ممدار (.بارگيري اوندي )جذب مي شود

بيشتر اب مي گردد و لذا فشار هيدرواستاتيكي را درمنطمه

اوند ابكش باال مي برد

خالصه اوندابکش

حرکت مواددراوندهای چوبی

اساسا يكطرفه و به طرف باال يعني از ريشه ها به طرف برگ است كه ازكانال تعرق انجام مي شو د

مراحل مختلف جريان اب از خان تا اتمسفر

(اختالف پتاسن اب ،خاك ورش )جذب اب ازخاك تسط رش .1 ورود اب از سول اي رش ة اود اي چة.2

اتلال دردرون اود چة ة طرف ةاال.3 اتلال از روز ة خارج. 4

را ة طر نتشط تظکل ن دد گااندرصد هزن 90-80آب • نهترو ه فراهاىترو حالل طتعت • گاان ة صرت نداهم آب را جذب کرد ه از طرق نختلف از دشت ن ديد • ؟:فرايداي دخل در حرکت آب در گاان •

(Diffusion)اىتظار • (Osmosis)اشهز • (Bulk flow)جران تد اي •

(Water Potential)نفم اشاش پتاىصل آب • آب هظ در جت طب پتاىصل خد جران پدا ن کيد •

در هاقع اطار ة نزان اىرژي آزاد ةالق آب دارد • ؟: از ش جزء تظکل طد اشت •

• Ψs ا اثر ناد نحلل(Solute effect( )نيف) • Ψp ا اثر فظار درهشتاتک آب ا فظار ترژشاىس(Pressure Effect( )نيف ا نثتت) • Ψg ا اثر گراىض(Gravity Effect( )در شطح شلل قاةل چظم پط اشت)

اهتضار در اثر اختالف

غلظت و جوتش ملکلاي آب

ةدون واسطي در فاصل کتاى

اسمز

فمط در مورد آب

است

حرکت آب از غشاي

نيمه تراوا

در والع در اثر

اختالف غلظت آب رخ

مي دهد

آب

گرانشي

Gravitational

water

نمطه پژمردگي ظرفيت زراعي

تنها حالت آب که براي

گياه لابل استفاده است

به دليل اتصال شديد به

ذرات خاک لابل استفاده

نيست

به دليل اتصال ضعيف در اثر نيروي

گرانش به سمت پايين حرکت مي کند و

از دسترس گياه خارج مي گردد

آب موئينه

Capillary water

Hygroscopicآب

water

آب موجود در خاک

حرکت آب در درون آوند

چوبي

ةراي حرکت آب ةي سمت ةاال ا فضار مثتت در قاعدى

(cohesion) ا فضار موف در راس

(tension) ا ردو(Cohesion-Tension

Theory) اختالف فضار عامل ةاال رفتن آب

مگا 0.02ةي طر متسط پاسکال ةي ازاي ر متر

مگاپاسکال در 0.01مچون متر ةراي غلتي ةر جاذةي

مرحلي در اثر تتخر 3اهتقال آب در جذب آب در رضي اهتقال آب در آوهد چة تتخر در ةرگ

انتمال آب از خاک به ريشهبه طور کلي آب و مواد محلول در

آن از طريك دو مسير ميتوانند

وارد آوند گردند

مسير سيمپالستي

Symplastic

pathway

مسير آپوپالستي

Apoplastic

pathway

آوند

آبکش

آوند

چوب

اليه

ريشه

زا

نوار

کاسپاري اندودرم

انتمال آب از خاک به ريشه

آوند

آبکش

آوند

چوب

اليه

ريشه

زا

نوار کاسپاري اندودرم

حرکت آب در درون آوند چوبي

نظريه Adhesion-Cohesion و خاصيت موئينگي

فشار ريشه اي(Root Pressure)

اثر پيوستگي مولکولهاي آب

هميشه نيست و همه گياهان لادر به ايجاد آن • فشار ريشه اي

نيستند

مثبت است •

:مراحل •

جذب يونها و گاها مواد محلول به داخل –

(انتمال فعال)آوند چوبي

ايجاد فشار آب منفي در آوند •

جذب آب به آوند در اثر شيب فشار –

ايجاد فشار مثبت در آوند و حرکت آب –

(منطمه با فشار آب کمتر)به سمت باال

از طريك روزنه ( Guttation)تعريك –

(Hydathode)هاي آبي

مگاپاسکال است 0.1معموال کمتر از –

در اصل فرايندي مستمل از •

زمان و تبخير است

زماني بيشتر رخ مي دهد که •

پتانسيل آب خاک باالست يا

تعرق پايين است

مولعي که تبخير متولف گردد •

يا رطوبت نسبي باال باشد، فشار

ريشه اي يا تعريك بيشتر نمود

پيدا مي کند

زير روزنه اي هوايي فضاي آوند چوب

پارانشيم

اسفنجي

اپيدرم فولاني

کوتيکول

اپيدرم تحتاني

کوتيکول

پارانشيم نردباني

دي اکسيد

کربن

بخار آب

ميزان

باالي بخار

آب

ميزان پايين بخار آب

مماومت روزنه

R(S)اي برگ

سلول نگهبان R(B)مماومت اليه مرزي برگ

روزنهميزان

باالي

CO2

ميزان

پايين

CO2

جذب عناصر

مستلزم دو مرحله انتمال فعال در

مسير آوند چوبی ميباشد

انتقال مواد در آوند آبکشی

مادی کي در آوهد آةکضی • :موتقل می گردهد

قودا • ساکارز •

رمها • آمواسدا • های معدهی •

اگر ةي صرت آلی ةاصود، •ممکن است ةا سللای

زهدى واکوش دود آب •

سرعت و نرخ انتمال در آوند آبکشی

باالتــر از انتـــــــــــشار معمولی است

بعد از ورود مواد فتوسنتزی به آوند آبکش وافزايش غلظت آن فشار اسمزی آن افزايش می يابد

ودر نتيجه از بافت های اطراف مثل آوند چوبی آب جذب می کند ودر نتيجه اين جذب آب فشار

شيره )هيدرواستاتيکی در آن افزايش می يابد ؛ افزايش اين فشار باعث حرکت توده ای اين مواد

.در آوند آبکش به سمت مخازن می شود ( پرورده

( مثبت تر شدن پتانسيل آب )در مخازن مواد لندی مصرف می شود وباعث کاهش فشار اسمزی

می شود که اين اتفاق باعث از دست دادن آب از طرف آوند ابکش در محل مخازن می شود

که نتيجه می شود يک . وفشار هيدرواستاتيکی در اين نمطه با از دست دادن آب کم می شود

. وجود دارد ( منبع -مخزن )اختالف فشار بين دو نمطه آوند آبکش

:انتمال شيره پرورده يا مواد فتوسنتزی از منابع به مخازن

:نظريه مانش

Pressure-Flow Model

(Source-Sink Theory)

ستود ةازصفحات آةکضی مضي

است کطرفيدر ر آوهد اهتقال

اهتقال آب ةر خالف صب پتاهسل (. جران تدى ای)صرت می گرد

عامل اصلی اختالف فضار است

شود می تشکيل روز طول در فتوسنتز توسط Triose فسفات

تبديل سوکروز از آن در که ، سيتوزول به کلروپالست از

نشاسته از شده ذخيره کربن شب، طول در .شود می منتمل

تبديل به ساکارز و گلوکز لالب در احتماال کلروپالست خارج

از برخی در سوکروز از بعد نمل و حمل لند ديگر) .شود می

( .است شده سنتز های گونه

سلول از ساکارز حرکت

مجاورت به مزوفيل

در غربال عناصر

اين . برگ رگ کوچکترين

در نمل و حمل مسير

معموال کوتاه های مسافت

لطر سه يا دو تنها فاصله

. دهد می پوشش را سلول

به را لند ، عنصر بارگذاری الک نام به فرآيند يک در

در .شود می منتمل همراه های سلول و غربال عناصر

در لند کنون، تا مطالعه مورد های گونه از بسياری

غليظ مزوفيل در از همراه های سلول و غربال عناصر

حال در به توجه با که باشيد داشته توجه .شود می تر

در اغلب همراه های سلول و غربال عناصر بارگزاری،

نام به ، فعال واحد يک گرفته نظر

در که هنگامی . همراه عنصر سلول پيچيده غربال

به شده حل مواد ديگر و ساکارز ، غربال عناصر داخل

صادرات عنوان به شده شناخته فرايند يک منبع، از دور

به سينک به عرولی سيستم طريك از انتمال . انتمال

.شود می ناميده دور راه از نمل و حمل عنوان

ةاتضکر