ปณิ�ธาน มณิ�อิ�นทร์� 56030617ตำ�าแหน�งขอิงก่�าร์อิอิก่เสี�ยงและล�ก่ษณิะวิ�ธ�อิอิก่เสี�ยง (Place and Manner of Articulation)

                ในก่าร์แปร์เสี�ยงหร์�อิก่ล�อิมเก่ลาเสี�ยง(Articulation) เพื่� อิให!เก่�ดเป#นเสี�ยงพื่ย�ญชนะตำ�างๆใน

ภาษาน�(น ก่าร์แปร์เสี�ยงหร์�อิก่ล�อิมเก่ลาเสี�ยงจะเก่�ด ข*(น ณิ จ+ดตำ�างๆ (Place of Articulation) ภายในช�อิงอิอิก่

เสี�ยง (Vocal Tract) ขอิงเร์า ในบทน�(จะก่ล�าวิถึ*งบร์�เวิณิ ตำ�างๆ ท� ม�ควิามเป#นไปได!ท� จะเป#นตำ�าแหน�งท� เก่�ดขอิง

เสี�ยงในภาษาตำ�างๆ ตำลอิดจนล�ก่ษณิะวิ�ธ�อิอิก่เสี�ยง(Manner of Articulation) แบบตำ�างๆ ท� สีามาร์ถึจะเก่�ดข*(น

ได!ในภาษาตำ�างๆ โดยละเอิ�ยด โดยจะยก่ตำ�วิอิย�างเสี�ยงตำ�างในภาษาปร์ะก่อิบด!วิย

ตำ��แหน่�งของก�รเก�ดเสี�ยงบร�เวณตำ��งๆ (Place of

Articulation)            ค�าน�(ถึ!าจะเร์�ยก่ให!สี� (นและย�อิม�ช� อิเฉพื่าะวิ�า

ฐานก่ร์ณิ� ซึ่* งหมายถึ*งอิวิ�ยวิะแปร์เสี�ยงหร์�อิก่ล�อิม เก่ลาเสี�ยงโดยร์วิม แตำ�ถึ!าจะแยก่ก่ล+�มขอิงอิวิ�ยวิะแปร์

เสี�ยงอิอิก่มาตำามล�ก่ษณิะขอิงก่าร์เคล� อินไหวิก่4จะ แบ�งได!เป#น 2 ก่ล+�ม ค�อิ

1.                  กลุ่��มที่��เคลุ่��อน่ที่��ไม�ได� (Passive Articulator หร์�อิUpper Articulator) หร์�อิม�ช� อิเฉพื่าะสี�(นๆ วิ�า ฐ�น่ ซึ่* ง

ได!แก่� อิวิ�ยวิะตำ�อิไปน�(-          ร์�มฝี6ปาก่บน (upper lip)

-          ฟั8นบน (upper teeth)

-          ป+9มเหง�อิก่ (gum ridge หร์�อิ alveolar ridge)

-          เพื่ดานแข4ง (hard palate)

-          เพื่ดานอิ�อิน (soft palate หร์�อิ velum)

-          ล�(นไก่� (uvula) อิวิ�ยวิะช�(นน�(แม!วิ�าจะถึ:ก่จ�ดอิย:�ในก่ล+�ม ท� เร์�ยก่วิ�า upper articulators หร์�อิอิวิ�ยวิะท� อิย:�สี�วินบน

ขอิงช�อิงปาก่หร์�อิเพื่ดานปาก่ก่4ตำาม แตำ�เป#นอิวิ�ยวิะท� สีามาร์ถึเคล� อินท� ได!2.                  กลุ่��มที่��เคลุ่��อน่ที่��ได� (Active Articulator หร์�อิ Lower

Articulator) หร์�อิม�ช� อิเฉพื่าะสี�(นๆ วิ�า กรณ! ซึ่* งได!แก่� อิวิ�ยวิะตำ�อิไปน�( ค�อิ

-                      ร์�มฝี6ปาก่ล�าง (Lower lip)

-                      ล�(น (tongue) ซึ่�งเป#นอิวิ�ยวิะท� ม�ควิามย�ดหย+�นตำ�วิ สี:งท� สี+ดด�งท� ก่ล�าวิมาแล!วิในตำอินตำ!น ในบทท� วิ�าด!วิย

เร์� อิงอิวิ�ยวิะในก่าร์แก่เสี�ยง ในก่าร์ท�าให!เก่�ดเสี�ยง พื่ย�ญชนะเสี�ยงใดเสี�ยงหน* งข*(นมาน�(น ก่ร์ะแสีอิาก่าซึ่ ท� เด�นทางผ่�านเข!ามาในช�อิงอิอิก่เสี�ยง (vocal tract) จะ

ตำ!อิงถึ:ก่ก่�ก่ก่�(นในล�ก่ษณิะใดล�ก่ษณิะหน* ง ก่าร์ก่�ก่ก่�(นก่ร์ะแสีอิาก่าศก่4จะก่ร์ะท�าได!โดยอิวิ�ยวิะก่ล+�มท� เคล� อินท�

ได! (Active Articulators) จะเคล� อินท� เข!าไปหา, เข!าไปใก่ล!, หร์�อิเข!าไปช�ดอิวิ�ยวิะก่ล+�มท� เคล� อินท� ไม�ได!(Passive

Articulator) เม� อิก่ร์ะแสีอิาก่าศเด�นทางผ่�านจ+ดก่�ก่ก่�(น เหล�าน�(นก่4จะก่�อิให!เก่�ดเสียงพื่ย�ญชนะปร์ะเภทตำ�างๆ

ท� แตำก่ตำ�างก่�นไปตำามร์:ปแบบขอิงก่าร์ก่�ก่ก่�(นก่ร์ะแสี อิาก่าศหร์�อิท� เร์�ยก่วิ�าล�ก่ษณิะวิ�ธ�อิอิก่เสี�ยง (Manner of

Articulation) ณิ จ+ดเก่�ดเสี�ยงตำ�างๆก่�น และค�าท� ใช!สี�าหร์�บเร์�ยก่ช� อิพื่ย�ญชนะสี�วินหน* งก่4มาจาก่ค�าร์ะบ+

ตำ�าแหน�งขอิงก่าร์ก่�ก่ก่�(นก่ร์ะแสีอิาก่าศด�งก่ล�าวิ ซึ่* งได!แก่�Bilabial (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่ร์�มฝี6ปาก่ท�(งค:�) เก่�ดจาก่ร์�ม

ฝี6ปาก่ล�างเคล� อินเข!าไปหาร์�มฝี6ปาก่บน เช�น เสี�ยง แร์ก่ขอิงค�าวิ�า “my” ในภาษอิ�งก่ฤษ เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�า

“ ” วิ�า ป: ในภาษาไทยLabiodental (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่ร์�มฝี6ปาก่ล�างและฟั8นบน) เก่�ดจาก่ร์�มฝี6ปาก่ล�างเคล� อินเข!าไปหาฟั8นบนด!านหน!า

“ ” เช�น เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าวิ�า เฝี>า ในภาษาไทย, เสี�ยง “แร์ก่ขอิงค�าวิ�า van” ในภาษาอิ�งก่ฤษ

Dental (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่ปลายล�(นหร์�อิสี�วินถึ�ดจาก่ปลายล�(นก่�บฟั8นบน) เก่�ดจาก่ปลายล�(นหร์�อิสี�วินถึ�ด

จาก่ปลายล�(นเคล� อินเข!าไปหาฟั8นบนด!านหน!า เช�น เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าวิ�า “thin” ในภาษาอิ�งก่ฤษ

Alveolar (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่ปลายล�(นหร์�อิสี�วินถึ�ดจาก่ปลายล�(นก่�บป+9มเหง�อิก่) เก่�ดจาก่ปลายล�(นหร์�อิสี�วิน

ถึ�ดจาก่ปลายล�(นเคล� อินเข!าไปหาป+9มเหง�อิก่ เช�น “ ” เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าวิ�า นก่ ในภาษาไทย, เสี�ยงแร์ก่

ขอิงค�าวิ�า “tip” ในภาษาอิ�งก่ฤษRetroflex (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่ปลายล�(นหร์�อิสี�วินใตำ!ปลายล�(นก่�บสี�วินปลายสี+ดขอิงป+9มเหง�อิก่ท� ตำ�อิก่�บเพื่ดานแข4ง) เก่�ดจาก่ปลายล�(นซึ่* งอิาจจะเป#นผ่�วิบน (upper

surface) หร์�อิสี�วินใตำ!ปลายล�(นเคล� อินเข!าไปหาสี�วิน ปลายสี+ดขอิงป+9มเหง�อิก่ท� ตำ�อิก่�บเพื่ดานแข4ง เช�น

“ ” “ ” เสี�ยงตำ�วิ ร์ หร์�อิ สี ในตำ�าแหน�งพื่ย�ญชนะตำ!น “ขอิงภาษาไทยถึ� นใตำ!บางสี�าเน�ยง และเสี�ยง r” ใน

ภาษาอิ�งก่ฤษสี�าเน�ยงอิเมร์�ก่�นบางสี�าเน�ยงPalato-Alveolar (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่สี�วินถึ�ดจาก่ปลายล�(นก่�บสี�วินปลายสี+ดขอิงป+9มเหง�อิก่) เก่�ดจาก่ก่าร์ใช!สี�วินถึ�ดปลายล�(นเคล� อินเข!าไปหาสี�วินปลายสี+ดขอิงป+9ม

เหง�อิก่ท� ตำ�อิก่�บเพื่ดานแข4ง เช�น เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าวิ�า“show” ในภาษาอิ�งก่ฤษPalatal (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่ล�(นสี�วินตำ!นก่�บเพื่ดานแข4ง)

เก่�ดจาก่ก่าร์ใช!ล�(นสี�วินตำ!น (front of the tongue) เคล� อิน เข!าไปหาเพื่ดานแข4ง เช�น เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าท� แปลวิ�า

“ ” ยาก่ ในภาษาไทยถึ� นอิ�สีาน [ø] และเสี�ยงแร์ก่ขอิง “ค�าวิ�า nyamuk” ในภาษามาเลเซึ่�ย ซึ่* งแปลวิ�า ย+ง

Velar (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่ล�(นสี�วินหล�งก่�บเพื่ดานอิ�อิน) เก่�ดจาก่ก่าร์ใช!ล�(นสี�วินหล�งเคล� อินเข!าไปหาเพื่ดาน

“ ” อิ�อิน เช�น เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าวิ�า คน ในภาษาไทย เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าวิ�า “give” ในภาษาอิ�งก่ฤษ

Uvular (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่ล�(นสี�วินหล�งก่�บล�(นไก่�) เก่�ด จาก่ก่าร์ยก่ล�(นสี�วินหล�งเข!าไปหาล�(นไก่� เช�น เสี�ยงแร์ก่

“ขอิงค�าวิ�า rouge” ในภาษาฝีร์� งเศสีPharyngeal (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่โคนล�(นก่�บผ่น�งช�อิงคอิด!านหล�ง) เก่�ดจาก่ก่าร์ด*งโคนล�(นไปทางด!านหล�ง

เข!าหาผ่น�งช�อิงคอิด!านหล�ง เช�น เสี�ยงแร์ก่ในค�าท� “ ” แปลวิ�า ล+ง ในภาษาอิาหร์�บ ([?amm])

Glottal (เสี�ยงท� เก่�ดจาก่เสี!นเสี�ยง) เก่�ดจาก่ก่าร์เคล� อิน เข!าหาก่�นขอิงเสี!นเสี�ยงท�(งค:� โดยอิาจจะเคล� อินเข!ามา

“ตำ�ดก่�น เช�น เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าวิ�า home” ในภาษาอิ�งก่ฤษ, “ ” เสี�ยงแร์ก่ขอิงค�าวิ�า อิ: � ในภาษาไทย

                          ด�ดแปลงจาก่www.sil.org/computing/ipahelp/ip...ace2.htmตำ�ร�งแสีดงตำ��แหน่�งของก�รเก�ดเสี�ยง

Point of articulation

Active articulators

Passive articulators

Examples

1.   Bilabial Lower lip Upper lip [m,p,b,¸,B,º,‡]

2.   Labiodental Lower lip Upper teeth [M,f,v,V]

3.  Dental Tip of the tongue Upper teeth [T,D]

4.  Alveolar Tip of the tongue Alveolar ridge [n,t,d,s,z,Z,Â,l,r,t',ë

5.  Post alveolar Tip of the tongue Post alveolar [S,!]

6.  Retroflex Tip of the tongue Post alveolar [÷,ê,§,½,ñ,]

7.  Palato-alveolar Tip of the tongue Hard palate [S,Z]

8.  Palatal Front of the Hard palate [ø,c,ï,þ,´]

tongue

9.  Velar Back of the tongue

Soft palate [N,k,g,x]

10.  Uvular Back of the tongue

Uvular [N, q,G, X,Ò,R]

11.  Pharyngeal Root of the tongue

Back wall of the pharynx

[ð,?]

12.  Glottal Vocal cords Vocal cords [?,h,ú,]

13.  Labial-palatal Lower lipCenter of the tongue

Upper lipHard palate

[ç]

14.  Labial-Velar Lower lipBack of the tongue

Upper lipSoft palate

[kƒp,gƒb,w]

สี�ญล�ก่ษณิ�แทนเสี�ยงสี�าก่ล (Phonetics)

สีร์ะ

สี�ญล�ก่ษณิ� (IPA) ตำ�วิอิย?าง เท�ยบเสี�ยงในภ�าษ�าไทย

i: see /si:/ อิ�

i any /'eni/ อิ�

ɪ sit /sɪt/อิ� (ก่!าก่* งร์ะหวิ�าง อิ� และ อิ�)

e ten /ten/ เอิะ

æ hat /hæt/ แอิะ

ɑ: arm /ɑ:m/ อิา

ɒ got /gɒt/ เอิาะ

ɔ: saw /sɔ:/ อิอิ

ʊ put /pʊt/ อิ:

u: too /tu:/ อิ:

u usual /'ju:ʒuəl/ อิ+

ʌ cup /kʌp/ อิะ

ɜ: fur /fɜ:/ เอิอิ

ə ago /ə'gəʊ/ เอิอิะ

eɪ pay /peɪ/ เอิ

əʊhome /həʊm/

โอิ

aɪ five /faɪv/ ไอิ

aʊ now /naʊ/ เอิา, อิาวิ

ɔɪ join /dʒɔɪn/ อิอิย

ɪə near /nɪə/ เอิ�ย

eə hair /heə/ แอิ

ʊə pure /pjʊə/ อิ�วิ

พื่ย�ญชนะ

สี�ญล�ก่ษณิ� (IPA)ตำ�วิอิย?าง เท�ยบเสี�ยงในภ�าษ�าไทย

p pen /pen/ พื่

b bad /bæd/ บ

t tea /ti:/ ท

d did /dɪd/ ด

k cat /kæt/ ค

g got /gɒt/ ก่

tʃ chin /tʃɪn/ ช

dʒ June /dʒu:n/ จ

f fall /fɔ:l/ ฟั

v van /væn/ ฟั

θ thin /θɪn/ ธ

ð then/ðen/ ธ

s so/səʊ/ สี

z zoo/zu:/ สี

ʃ

she /ʃi:/ ช

ʒ

vision /'vɪʒn/ ฉ

h how/haʊ/ ฮ

m man/mæn/ ม

n no/nəʊ/ น

ŋ

sing /sɪŋ/ ง

l leg/leg/ ล

r red/red/ ร์

j yes/jes/ ย

w wet/wet/ วิ