1

บุ�หรี่��มห�นตภั�ยรี่ าย

โดย..รศ. ดร. นงน�ช เศรษฐเสถี�ยร คณะเทคน�คการี่แพทย� มหาวิ�ทยาลั�ยขอนแก�น

2

สารี่ปรี่ะกอบุในบุ�หรี่��

บุ�หรี่��ม�สารี่ปรี่ะกอบุต�างๆอย#�ปรี่ะมาณ 4,000 ชน�ด ม�สารี่พ�ษ สารี่ท��ก�อให เก�ดการี่เปลั��ยนแปลังทางพ�นธุ�กรี่รี่ม

แลัะสารี่ก�อมะเรี่)ง

www.oknation.net /.../images/news/cigarette.jpg

3

สารี่บุางชน�ดเป*นอ�นตรี่ายท��ส+าค�ญ ค-อ

น�โคต�น (Nicotine)กดปรี่ะสาทส�วินกลัาง ม�ผลัต�อต�อมหมวิกไต ท+าให เก�ดการี่หลั��ง epinephrine

ท+าให ควิามด�นโลัห�ตส#งข12น ห�วิใจ เต นเรี่)วิกวิ�าปกต� แลัะไม�เป*นจ�งหวิะ หลัอดเลั-อดท��แขนแลัะขาหดต�วิ เพ��มไขม�นในเส นเลั-อด โดยท��ก นกรี่องไม�ได ท+าให

ปรี่�มาณน�โคต�นลัดลังได

ทารี่� (Tar) หรี่-อน+2าม�นด�นสารี่ก�อมะเรี่)ง เช�น มะเรี่)งปอด กลั�องเส�ยง หลัอดลัม หลัอดอาหารี่ ไตกรี่ะเพาะป4สสาวิะ แลัะอ-�นๆ รี่ อยลัะ 50 ของน+2าม�นด�นจะไปจ�บุท��ปอด เก�ดรี่ะคายเค-อง ท+าให ไอเรี่-2อรี่�ง ม�เสมหะ

4

คารี่�บุอนมอนอกไซด� (Carbon monoxide)ท+าให เม)ดเลั-อดแดงไม�สามารี่ถจ�บุออกซ�เจนได เท�าก�บุเวิลัาปกต� เก�ดการี่ขาดออกซ�เจน ท+าให ม1นงง ต�ดส�นใจช า เหน-�อยง�าย ซ1�งเป*นสาเหต�ส+าค�ญของโรี่คห�วิใจ

ไฮโดรี่เจนไซยาไนด� (Hydrogen cyanide)ก8าซพ�ษ ท+าลัายเย-�อบุ�ผ�วิหลัอดลัมส�วินต น ท+าให ไอเรี่-2อรี่�งม�เสมหะเป*นปรี่ะจ+าโดยเฉพาะตอน เช า

5

ไนโตรี่เจนไดออกไซด� (Nitrogen dioxide)ก8าซพ�ษท+าลัายเย-�อบุ�หลัอดลัมส�วินปลัาย แลัะถ�งลัม ท+าให ผน�งถ�งลัมบุางโป:งพอง ถ�งลัมเลั)กๆหลัายอ�นแตก รี่วิมก�นเป*นถ�งลัมใหญ� ท+าให เก�ดโรี่คถ�งลัมโป:งพอง

แอมโมเน�ย (Ammonia)ม�ฤทธุ�<รี่ะคายเค-องเน-2อเย-�อ ท+าให แสบุตา แสบุจม#ก หลัอดลัมอ�กเสบุ ไอม�เสมหะมาก

6

สารี่ก�มม�นตรี่�งส� (Radioactive substances) ควิ�นบุ�หรี่��ม�สารี่โพโลัเน�ยม (polonium) 210 ท��ม�รี่�งส�อ�ลัฟาอย#� เป*นสาเหต�ของโรี่คมะเรี่)งปอด มะเรี่)งกลั�องเส�ยง มะเรี่)งปอด

มะเรี่)งกลั�องเส�ยง มะเรี่)งปอด

7

ควิ�นบุ�หรี่��ม�ผลัต�อบุ�คคลัข างเค�ยง

http://scoop.mthai.com/wp-content/uploads/2009/05/picture_3.jpg

8

เด)กท+าให เด)กในครี่อบุครี่�วิป:วิยด วิยโรี่คหลัอดลัมอ�กเสบุ ปอดบุวิม หอบุห-ด ห#ช�2นนอกอ�กเสบุเพ��มมากข12น

9

หญ�งม�ครี่รี่ภั� น+2าหน�กต�วิขณะต�2งครี่รี่ภั�เพ��มน อยกวิ�าปกต�แลัะม�โอกาสแท ง คลัอดก�อนก+าหนด ตกเลั-อดรี่ะหวิ�างคลัอดแลัะหลั�งคลัอดมากเป*น 2 เท�าของหญ�งต�2งครี่รี่ภั�ท��ไม�ส#บุบุ�หรี่�� นอกจากน�2นย�งท+าให เก�ดภัาวิะรี่กเกาะต+�า แลัะรี่กลัอกต�วิก�อนก+าหนดมากข12นลั#กท��คลัอดจากแม�ท��ส#บุบุ�หรี่�� อาจจะม�น+2าหน�กแลัะควิามยาวิน อยกวิ�าปกต� พ�ฒนาการี่ทางด านสมองช ากวิ�าปกต� อาจม�ควิามผ�ดปกต�ทางรี่ะบุบุปรี่ะสาท รี่ะบุบุควิามจ+า

10

ค#�สมรี่สของผ# ส#บุบุ�หรี่�� ม�โอกาสเป*นมะเรี่)งปอดมากกวิ�าค#�สมรี่สท��ไม�ส#บุบุ�หรี่�� 2 เท�า ม�ควิามเส��ยงท��จะเป*นโรี่คห�วิใจ 3 เท�า แลัะเส�ยช�วิ�ตเรี่)วิกวิ�าปกต�ถ1ง 4 ป?ควิ�นบุ�หรี่��จะท+าให เก�ดอาการี่เค-องตา ปวิดศี�รี่ษะ ค�ดจม#ก น+2าม#กไหลั โดยเฉพาะผ# ท��ม�อาการี่หอบุห-ด โรี่คห�วิใจ โรี่คหลัอดลัมอ�กเสบุ ก)จะท+าให ม�อาการี่ของโรี่คเพ��มมากข12น

11

คนท��วิไป คนท��วิไปท��ต องอย#�ในบุรี่รี่ยากาศีท��ผ# อ-�นส#บุบุ�หรี่�� ควิ�นบุ�หรี่��จะท+าให เค-องตา

ปวิดศี�รี่ษะ ค�ดจม#ก น+2าม#กไหลั โดยเฉพาะผ# ท��ม�อาการี่หอบุห-ด โรี่คห�วิใจ โรี่คหลัอดลัมอ�กเสบุ ก)จะท+าให อาการี่ของโรี่คเพ��มมากข12น

12

หลั�กเลั��ยงควิ�นบุ�หรี่��ท��บุ านให สมาช�กท��ส#บุบุ�หรี่��ไปส#บุบุ�หรี่��นอกบุ าน โดยปรี่1กษาก�นถ1งผลัเส�ยท��จะเก�ดก�บุเด)ก ถ าผ# ส#บุไม�ยอมออกนอกบุ านให หาห องท��ถ�ายเทอากาศีด� เปAดหน าต�าง สน�บุสน�นให เลั�กบุ�หรี่�� ถ าแขกท��มาเย��ยมส#บุบุ�หรี่�� บุอกเขาวิ�าบุ านน�2ปลัอดบุ�หรี่�� แลัะอย�าม�จานเข��ยบุ�หรี่��ไวิ ในบุ าน

13

หลั�กเลั��ยงควิ�นบุ�หรี่��ท��ท+างานปรี่ะกาศีนโยบุายสถานท��ปลัอดบุ�หรี่�� ให จ�ดท��ท+างานส+าหรี่�บุผ# ท��ไม�ส#บุบุ�หรี่�� แลัะห�างไกลัจากผ# ท��ส#บุบุ�หรี่�� บุอกผ# ท��ส#บุบุ�หรี่��ให ไปส#บุไกลัๆ ใช พ�ดลัมหรี่-อเปAดหน าต�างเพ-�อให อากาศีถ�ายเท ต�ดปBาย ขอบุค�ณท��กรี่�ณาไม�ส#บุบุ�หรี่�� ไวิ ท��ท+างาน “ ”

14

หลั�กเลั��ยงควิ�นบุ�หรี่��ในท��สาธุารี่ณะ เลั-อกสถานท��ปลัอดบุ�หรี่�� เช�น โรี่งแรี่ม รี่ านอาหารี่ หรี่-อรี่ถเช�า

ท��ปลัอดบุ�หรี่�� หากม�ผ# ท��ส#บุบุ�หรี่��ในสถานท��ห ามส#บุให แจ ง เจ าหน าให จ�ดการี่ ไม�พาเด)กไปในท��ๆม�การี่ส#บุบุ�หรี่��

15

เม-�อวิ�นท�� 24 ก�นยายน พ.ศี . 2548 กรี่มควิบุค�มโรี่ค กรี่ะทรี่วิงสาธุารี่ณส�ข เรี่��มบุ�งค�บุใช กฎเกณฑ์�ห ามต�2งแสดงซองบุ�หรี่��ตามรี่ านค าปลั�ก โดยรี่ านค าปลั�กใดท��ม�บุ�หรี่��จ+าหน�าย ให ต�ดกรี่ะดาษขนาด A4 เข�ยนข อควิามไวิ วิ�า“ท��น��ม�บุ�หรี่��ขาย เพรี่าะถ-อเป*นการี่โฆษณาส�นค าบุ�หรี่�� ณ จ�ดขาย หากรี่ านค าปลั�กใด”ลัะเม�ด จะม�ควิามผ�ดมาตรี่า 8 ของพ.รี่.บุ.ควิบุค�มผลั�ตภั�ณฑ์�ยาส#บุ พ.ศี . 2535

บุทบุาทของกรี่ะทรี่วิงสาธุารี่ณส�ขต�อบุ�หรี่��

16

เลั�กบุ�หรี่��ต�2งแต�วิ�นน�2

17

การี่ต�ดบุ�หรี่��เป*นการี่ต�ด 2 ทางรี่�วิมก�น ค-อ ทางรี่�างกายแลัะทางจ�ตใจ

วิ�ธุ�ต�อส# ก�บุการี่ต�ดทางรี่�างกาย ค-อ1 . หย�ดส#บุบุ�หรี่��ให ได ส�ก 2-3 ส�ปดาห�2 . ใช ยาช�วิย

วิ�ธุ�ต�อส# ก�บุการี่ต�ดทางจ�ตใจม�หลัายวิ�ธุ� ค-อ1 . หลั�กเลั��ยงส��งย��วิย�2 . เบุ��ยงเบุนควิามสนใจ3 . เสรี่�มสรี่ างก+าลั�งใจ4 . หาวิ�ธุ�อ-�นๆในการี่จ�ดการี่ก�บุควิามเครี่�ยด5 . ก+าหนดวิ�นท��จะหย�ดส#บุบุ�หรี่��

18

“ยาช�วิยเลั�กบุ�หรี่��”

ค-อ น�โคต�นทดแทนในรี่#ปของหมากฝรี่��งน�โคต�นแลัะแผ�นปะน�โคต�น

หลั�กการี่ของท�2งหมากฝรี่��งแลัะแผ�นปะน�โคต�น ค-อ การี่ให น�โคต�นแก�รี่�างกายในขนาดต+�าๆ เพ-�อรี่ะง�บุอาการี่ขาดน�โคต�นแลั วิค�อยๆลัดขนาดยาลังเรี่-�อยๆจนหมด

19

หมากฝรี่��งแลัะแผ�นปะน�โคต�นใช ได ผลัใกลั เค�ยงก�น

แต�ม�ข อด�ข อเส�ยต�างก�น ค-อ แผ�นปะน�โคต�นใช ได ตลัอดเวิลัารี่วิมท�2งเวิลัานอน เม-�อต-�นข12นมาจะ

“ ” ไม�ค�อย อยาก บุ�หรี่��

หมากฝรี่��งน�โคต�นสามารี่ถเพ��มหรี่-อลัดปรี่�มาณ น�โคต�นได เองในรี่ะด�บุหน1�ง โดยการี่เค�2ยวิถ��หรี่-อห�างลัง

“ ” การี่เค�2ยวิหมากฝรี่��งน�โคต�นย�งช�วิยลัดควิาม เหงาปากได ด วิย

20

ข อจ+าก�ดการี่ใช ยา ค-อ เม-�อเรี่��มใช ยาผ# ส#บุบุ�หรี่��ต องหย�ดส#บุท�นท� การี่ ค�อยๆส#บุน อยลัง จะท+าให เลั�กส#บุบุ�หรี่��ไม�ส+าเรี่)จ “ ”

ปรี่�มาณน�โคต�นโดยรี่วิมท��รี่�างกายได รี่�บุเข าไปอาจมากเก�นไป เก�ดอ�นตรี่ายได ด�งน�2นการี่ใช ยาท�2ง 2 ชน�ดน�2จ1งต องอย#�ภัายใต การี่ด#แลัของแพทย�

21

อาการี่ถอนบุ�หรี่�� การี่แก ไข อาการี่เครี่�ยด ส�บุสน ควิรี่พ�กผ�อน เด�นเลั�น หายใจลั1กๆ

กรี่ะส�บุกรี่ะส�าย นอนแช�น+2าอ� �น บุอกผ# อ-�นวิ�าต�วิเองเลั�กบุ�หรี่��แลั วิ

ไม�ม�สมาธุ� พ�ก เด�นเลั�น

นอนไม�หลั�บุ งดกาแฟ หรี่-อเครี่-�องด-�มท��ม�คาเฟอ�น พ�กผ�อนบุนเต�ยง

22

อาการี่ถอนบุ�หรี่�� การี่แก ไข

ปวิดศี�รี่ษะ ออกก+าลั�งกาย พ�กผ�อน ด-�มน+2ามากๆใช ยาแก ปวิด

ท องผ#ก ก�นผ�กผลัไม มาก ข12น ด-�มน+2ามากๆ

ออกก+าลั�งกาย

อยากอาหารี่มากข12น ค�มอาหารี่ ก�น อาหารี่ครี่บุถ วิน

ออกก+าลั�งกาย

23

24

บุรี่รี่ณาน�กรี่ม

www.oknation.net /.../images/news/cigarette.jpg

www.boatingsidekicks.com/cobro/cobrochure.htm

www.wing2.rtaf.mi.th/W2DATA/hostpital/tobacco.html

http://theinspirationroom.com/daily/print/2007/1/smoke-cyanide.jpg

http://alcoholism.about.com/od/heroin/ig/heroin/black_tar.htmhttp://howlongdoesmarijuanastayinyoursystem.net/how_long_does_nicotine_stay_in_your_system.html

www.thedailygreen.com/cm/thedailygreen/images/aH/cigarette-butt-lg.jpgwww.drugs.indiana.edu/images/pageimg/fea_3rd_smoke.jpg

http://img.thesun.co.uk/multimedia/archive/00693/mainSmoking_Kills_693628a.jpghttp://infosthetics.com/archives/radioactive_warning_sign2.jpg

http://breakingupdate.com/files/pregnant-woman-smoking.jpghttp://newsimg.bbc.co.uk/media/images/44084000/jpg/_44084703_children.jpg

http://img.dailymail.co.uk/i/pix/2007/07_02/june30_468x382.jpgwww.cancer.ie/images/quit/passive.jpg

25

http://thaiantitobacco.com/th/images/stories/pic018.jpgwww.siamhealth.net/public_html/Health/smoking/ets.htm

http://thumbs.dreamstime.com/thumb_387/12394087433Q1o1G.jpghttp://www.sign-here.co.uk/images/nos_signs.jpg

http://scoop.mthai.com/wp-content/uploads/2009/05/picture_3.jpgwww.selfsmokefree.com/site/images/stories/img_patch.jpghttp://campus.sanook.com/story_picture/m/02677_002.jpg

www.medicthai.com/admin/tinymcpuk/ImageContent/UserFiles/Image/ya/ya131/koa1_131.jpgwww.talkystory.com/imagelib/www.talkystory.com/062008/61a7d0799025ecb.jpg

********