თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები
DESCRIPTION
თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები. ხათუნა გოგალაძე თსუ-ს ზუსტი და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა ფაკულტეტის დოქტორანტი. თამბაქოს ი ს ტ ო რ ი ა. თამბაქოს წარმომავლობა. თავდაპირველად თამბაქო მაიას ტომის ხალხმა აღმოაჩინა და სწორედ მათ დააგემოვნეს იგი. თამბაქოს პლანტაცია. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/1.jpg)
თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები
ხათუნა გოგალაძეთსუ-ს ზუსტი და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა
ფაკულტეტის დოქტორანტი
![Page 2: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/2.jpg)
თამბაქოს ი ს ტ ო რ ი ა
![Page 3: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/3.jpg)
თამბაქოს წარმომავლობა
თავდაპირველად თამბაქო მაიას ტომის ხალხმა აღმოაჩინა და სწორედ მათ დააგემოვნეს იგი
![Page 4: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/4.jpg)
თამბაქოს პლანტაცია
![Page 5: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/5.jpg)
•
თამბაქოს ორი ძირითადი სახეობა:
ნიკოტინიანი ტობაკუ სამშობლოა სამხრეთ ამერიკა
&ნიკოტინიანი რუსტიკა სამშობლოა ინდოეთი და ჩრდილოეთ ამერიკის აღმოსავლეთი
![Page 6: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/6.jpg)
აბორიგენები და კოლუმბი
პირველად ქრისტეფორე კოლუმბს თამბაქო აბორიგენებმა შესთავაზეს
![Page 7: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/7.jpg)
თამბაქოს მცენარე
![Page 8: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/8.jpg)
თამბაქოს შეტანა საფრანგეთში
პირველად ქრისტეფორე კოლუმბმა თამბაქო საფრანგეთში შეიტანა
![Page 9: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/9.jpg)
როდრიგო დეჯირეზი
პირველი ადამიანი, ვინც ევროპაში მოწევა დაიწყო, ეს გახლდათ ესპანელი
გლეხი როდრიგო დეჯირეზი
![Page 10: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/10.jpg)
ნიკოტინი
ნიკოტინი თამბაქოს ყველაზე მავნე ინგრედიენტია. ნიკოტინს სახელი
ჟან ნიკოს საპატივსაცემოდ დაერქვა
![Page 11: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/11.jpg)
თამბაქოს შემოტანა საქართველოში
თამბაქო საქართველოში
პირველად XVII საუკუნის მიწურულს შემოიტანეს
![Page 12: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/12.jpg)
მაღალხარისხიანი თამბაქოს წარმოება
XIX საუკუნის შუა ხანებში დაიწყო
![Page 13: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/13.jpg)
ფილტვის კიბო
![Page 14: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/14.jpg)
თამბაქოს მოხმარება დღეს
მოწევა XXI საუკუნის უდიდესი სენია
![Page 15: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/15.jpg)
?რას შეიცავს სიგარეტი
![Page 16: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/17.jpg)
შევიწროვებული სისხლძარღვები
თამბაქოს კვამლი შეიცავს , ათასობით ქიმიურ ნივთიერებას
რომელთაგან მრავალი, ტოქსიკურია ზოგიერთი კი ავიწროვებს სისხლძარღვებს
![Page 18: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/19.jpg)
ავტომობილის გამონაბოლქვი
ყვითელი ლაქები ფრჩხილებსა და კბილებზე
ფრჩხილის ლაქის
მოსაცლებელი საშუალება
![Page 20: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/20.jpg)
4000–ზე მეტ მავნე ნივთიერებას შორის, რომელსაც სიგარეტი შეიცავს, არის 44 სახეობის საწამლავი, რომელთაგანაც 43 დამტკიცებულად იწვევს კიბოს
ფილტვის კიბო
![Page 21: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/21.jpg)
კანცეროგენული ნივთიერებები
კიბოს გამომწვევი ნივთიერებებიარომატული ნახშირწყალბადები, ბენზინპირენი, დიჰიდროქსიბენზოლი, ფენოლები...
ნივთიერებები, რომლებიც ხელს უწყობენ კიბოს განვითარებას
ფენოლები, ცხიმიანი მჟავები, მათი ეთერები და ლორწოვანი გარსის გამაღიზიანებელი ნივთიერებები
![Page 22: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/22.jpg)
აკროლენი კვამლში შემავალ სხვა ნივთიერებებთან ერთად იწვევს
მწეველების ტიპურ ბრონქიტს
![Page 23: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/24.jpg)
თამბაქოს კვამლის აირად ფრაქციაში შედის:
არაორგანული ნივთიერებები–ნახშირბადის (II) ოქსიდი, გოგირდწყალბადი, ციანწყალბადი და სხვა.
დარიშხანის ნაერთები და სხვა მყარი
აქროლადი ნივთიერებები.
ნივთიერებები, რომლებიც მავნე ზემოქმედებას არ ახდენენ: ნახშირბადის (IV) ოქსიდი, ჟანგბადი და სხვა.
![Page 25: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/25.jpg)
შხამიანი აირები უერთდებიან სისხლის ჰემოგლობინს და ამცირებენ ჟანგბადის
. გადატანის უნარს ამის გამო პირველ რიგში , ზიანდება გულის კუნთი რომელიც განიცდის
გოგირდწყალბადისა და ციანწყალბადისზემოქმედებას
![Page 26: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/26.jpg)
+ Oჰემოგლობინი 2 ოქსიჰემოგლობინი
+ CO ჰემოგლობინიკარბოქსიჰემოგლობი
ნი
![Page 27: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/27.jpg)
ნიკოტინი შედის ძაღლყურძნისებრთა , ოჯახის მცნარეებში განსაკუთრებით
. თამბაქოში ის მცირე რაოდენობითაა, , , ტომატში კარტოფილში ბადრიჯანში
...ბულგარულ წიწაკაში
![Page 28: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/28.jpg)
¼, – კურდღლები იღუპებიან ნიკოტინის ძაღლები კი½ . წვეთისაგან ადამიანისათვის სუფთა ნიკოტინის
50- 100 - , 2-3 . სასიკვდილო დოზაა დან მგ მდე ანუ წვეთი , , მიუხედავად ამისა მწეველ ადამიანები რომლებიც
ყოველდღიურად იღებენ ნიკოტინის დიდ, რაოდენობას არ იღუპებიან იმი , ტომ რომ დოზა
შედის თანდათანობით
![Page 29: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/29.jpg)
მოწევა და დაავადებები
სანდრო შვანგირაძე ირაკლი თურქაძე
სალომე გელაშვილი
![Page 30: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/30.jpg)
მოწევას ორსულ ქალებში გაცილებით მძიმე შედეგები მოყვება
![Page 31: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/31.jpg)
მავნე და საზიანოა
![Page 32: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/32.jpg)
თამბაქო იწვევს სხვადასხვა უკუჩვენებას:
ხველასუნთქვის უკმარისობამომატებული ნახველიხშირი თავის ტკივილიშემცირებული ფიზიკური აქტივობა
![Page 33: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/33.jpg)
ასაკის მომატებასთან ერთად სიგარეტის მოხმარებით შეიძლება დაგვემართოს:
ინსულტიკბილების დაკარგვაბრონქიტისმენის დაქვეითება;ნაადრევი ნაოჭების
წარმოქმნა
![Page 34: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/34.jpg)
ჯანმრთელი ადამიანის ღვიძლი
![Page 35: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/35.jpg)
მწეველი ადამიანის ღვიძლი
![Page 36: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/36.jpg)
gTavazobT ramdenime mizezs Tu ratom ar SeiZleba Tambaqos moxmareba:
Tambaqos nebismieri produqti Seicavs
nikotins nikotini sawamlavia, romelic Zlier
damokidebulebas iwvevs Tu adamiani dReSi eweva 20 Rer sigareTs,
wlis ganmavlobaSi mis filtvebSi ileqeba 1 litri kupri
ZiriTadi kvamli xvdeba mwevelis organizmSi da iwvevs sxvadasxva paTologiebis ganviTarebas.
Tambaqos kvamlis erT-erTi Semadgeneli nivTierebaa naxSiris monoqsidi, romelic gamoiyofa avtomobilis gamonabolqvSic.
![Page 37: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/37.jpg)
ყოველწლიურად მსოფლიოში 5 მილიონამდე ადამიანი იღუპება, საქართველოში - 11 ათასამდე
დაზიანებული ფილტვის უჯრედები
![Page 38: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/38.jpg)
მოწევისაგან გამოწვეული დაავადებების შედეგები
![Page 39: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/39.jpg)
z თამბაქოს მოხმარება არის არა დაავადება, არამედ მავნე ჩვევა
![Page 40: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/40.jpg)
z თამბაქოს მოხმარების შედეგი
![Page 41: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/41.jpg)
z ალკალოიდი
![Page 42: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/42.jpg)
z თამბაქოზე დამოკიდებულება
![Page 43: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/43.jpg)
სტატისტიკა
![Page 44: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/44.jpg)
2009 წლის მონაცემები მსოფლიოში
16-19 20-24 25-34 35-49 50-59 60+ ყველა16+
0
5
10
15
20
25
30
35
2009 წელი
2009 წელი
![Page 45: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/45.jpg)
მოწევის სტატისტიკა 1948-2009 წლებში
19481952
19561960
19641968
19751979
19821986
19901994
19992004
20090
10
20
30
40
50
60
70
მამრობითიმდედრობითი
![Page 46: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/46.jpg)
თამბაქოს წვის შედეგად წარმოქმნილ კომპონენტთა ერთობლიობას ფისი ეწოდება
![Page 47: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/47.jpg)
თუ ადამიანი დღეში ეწევა 20 ღერ სიგარეტს, წლის განმავლობაში მის ფილტვებში ილექება 1 ლიტრი
ფისი
![Page 48: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/48.jpg)
ერთი ღერი სიგარეტი შეიცავს 0,3-დან 2 მილიგრამამდე ნიკოტინს და 8-დან 35 მილიგრამამდე
ფისს
![Page 49: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/49.jpg)
თამბაქოს კვამლი შეიცავს 4 000 -ზე მეტ მავნე ნივთიერებას
![Page 50: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/50.jpg)
თამბაქოს ნებისმიერი პროდუქტი შეიცავს ნიკოტინს
![Page 51: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/51.jpg)
ნიკოტინი ჩასუნთქულ კვამლთან ერთად ჩადის ფილტვებში, სწრაფად გადადის სისხლში და თავის
ტვინს აღწევს 8 წამში
![Page 52: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/52.jpg)
თამბაქოს კვამლში შემავალი 40 ნივთიერება იწვევს სხვადასხვა სიმსივნეებს
![Page 53: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/53.jpg)
თამბაქოს კვამლის ერთ-ერთი შემადგენელი ნივთიერებაა ნახშირის მონოქსიდი
![Page 54: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/54.jpg)
თამბაქოს კვამლი შეიცავს ამონიუმს და დარიშხანს.
![Page 55: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/55.jpg)
ელექტრო სიგარეტი
![Page 56: თამბაქო, ნიკოტინი & დაავადებები](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022081419/5681356d550346895d9cd2b4/html5/thumbnails/56.jpg)
გმადლობთ ყურადღებისთვის