ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Σπύρος Σκλαβενίτης - Σοφία Αντωνιάδου – Μανόλης Πυργιώτης

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ:ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

Ζ’ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:Αν. Καθηγητής Σ. ΚΑΠΙΔΑΚΗΣ

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΤΜΗΜΑ ΑΡΧΕΙΟΝΟΜΙΑΣ-ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΚΕΡΚΥΡΑ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2003

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τα νέα δεδομένα:

η ηλεκτρονική δημοσίευση μονογραφιών η αύξηση του αριθμού επιστημονικών περιοδικών που δημοσιεύονται και σε (ή αποκλειστικά σε) ηλεκτρονική μορφή η ηλεκτρονική αλληλογραφία οι διευρυμμένες δυνατότητες που έχουν ανοιχτεί στην επικοινωνία και στη διακίνηση της πληροφορίας μέσα από fora συζήτησης

Το ζήτημα που ανακύπτει:

ο τρόπος της βιβλιογραφικής αναφοράς στις ηλεκτρονικές πηγές δημοσίευσης

2

ΣΚΟΠΟΣ

Σκοπός της εργασίας:

να διερευνήσει αναλυτικότερα τα πρακτικά προβλήματα που δημιουργούνται στην ανάγκη παραπομπής σε ηλεκτρονική πηγή παρουσίασης

να παρουσιάσει εν συντομία την στάση της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας απέναντι στο θέμα με την δημιουργία προτύπου και ειδικών στυλ

να εξετάσει το θέμα της δημιουργίας μιας εθνικής υλοποίησης του προτύπου ή ενός στυλ αποδεκτού και παράλληλα εύχρηστου για την ελληνική επιστημονική κοινότητα

να αναδειχτεί το θέμα ως αντικείμενο συζήτησης στον κατεξοχήν κατάλληλο χώρο: το ΤΑΒ του Ιονίου Πανεπιστημίου

3

ΤΑ ΑΝΑΦΥΟΜΕΝΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΠΗΓΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΑΡΑΠΟΜΠΩΝ - ΑΝΑΦΟΡΩΝ

Οι βιβλιογραφικές αναφορές – παραπομπές, όπως και η τελική βιβλιογραφία

πρέπει:

α. να είναι σαφείς

β. να οδηγούν με ακρίβεια στην πηγή

4


ΤΑ ΑΝΑΦΥΟΜΕΝΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

α) διευκρίνιση του μέσου δημοσίευσης

β) τρόπος καταγραφής της διεύθυνσης, όπου βρίσκεται η πληροφορία

γ) απουσία κλασικής σελιδοποίησης στις ιστοσελίδες

δ) ανανέωση, τροποποίηση, παύση διάθεσης, κατάργηση των ιστοσελίδων

ε) νέες δυνατότητες επικοινωνίας και ανταλλαγής της πληροφορίας

5


Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

6

ISO 690-2

APA (American Psychological Association)CBE (Council of Biology Editors)MLA (Modern LanguagesAssociation)Πανεπιστήμιο του Chicago

Xia Li, Nancy B. Crane (βιβλιοθηκονόμοι της Bailey/Howe Library)

Η ΣΩΣΤΗ ΜΟΡΦΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΕ ΠΗΓΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ

ΤΑ ΔΥΟ ΠΕΔΙΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

7

Το πρώτο πεδίο:

περιλαμβάνει τα στοιχεία που συνθέτουν την ταυτότητα του περιεχομένου του τεκμηρίου, τα οποία είναι ίδια είτε πρόκει-ται για έντυπη ή ηλεκτρονική δημοσίευση

Το δεύτερο πεδίο:

αποτελεί τα ιδιαίτερα στοιχεία που χρειάζονται να καταδει-χθούν προκειμένου να διευ-κρινιστεί ότι πρόκειται για ηλε-κτρονική δημοσίευση


Α) Η ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ

ISO 690-2:Να αναγράφεται το μέσο εντός αγκυλών [ ]π.χ. [on-line], [CD-ROM], [δίσκος], [μαγνητική ταινία]

Υλοποίηση / στυλ:Η αναγραφή του μέσου δεν θεωρείται απαραίτητη

Πρόταση:Η αναγραφή του μέσου δεν θεωρείται απαραίτητη

8


Β) Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ «ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ»

ISO 690-2:Να αναγράφεται ο όρος «διαθέσιμο» εντός αγκυλών [ ]π.χ. [διαθέσιμο]

Υλοποίηση / στυλ:Η αναγραφή του όρου δεν θεωρείται απαραίτητη

Πρόταση:Η αναγραφή του όρου δεν θεωρείται απαραίτητη

9


Γ) Ο ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

Η ηλεκτρονική διεύθυνση πρέπει να περιλαμβάνεται εντός των συμβόλων: < >

π.χ. <http://www.ionio.gr>

10



1. Η χρήση του πρωτοκόλλου

Αναγκαία η χρήση του πρωτοκόλλου, λόγω ύπαρξης διαφορετικών πρωτοκόλλων

π.χ. http https

ftp gopher (παλαιότερο)

11



2. Στίξη, διαχωρισμοί και συλλαβισμός στις διευθύνσεις

α) Αναφορά ηλεκτρονικής δημοσίευσης που καταγράφεται σε άλλη ηλεκτρονική δημοσίευση

Η διεύθυνση αναγράφεται σε μία (1) σειρά, για να είναι εφικτή η λειτουργία της ως υπερσύνδεσης

12




β) Αναφορά ηλεκτρονικής δημοσίευσης που καταγράφεται σε έντυπο μέσο

i. Οι δύο πρώτες κάθετες ( // ) δεν πρέπει να χωρίζονται

π.χ. http://www.ionio.gr

13





ii. χωρισμός μετά από κάθετο γραμμή ( / ) ή τελεία ( . )

http://www.ionio.gr/serv-gr.htm

ή http://www.ionio.gr/serv-gr.htm

14





iii. Δεν επιτρέπεται ο χωρισμός των συμβόλων που αποτελούν τμήμα της διεύθυνσης, όπως παύλα ( - ) ή περισπωμένη ( ~ )

http://www.ionio.gr/serv-gr. library.htm

αλλά όχι:

http://www.ionio.gr/serv- gr.library.htm

15





iv. Δεν επιτρέπεται η εισαγωγή συμβόλων, όπως π.χ. της παύλας ( - ), γιατί θα θεωρηθούν μέρος της διεύθυνσης

16





v. Δεν ενδείκνυται ο χωρισμός της κατάληξης του αρχείου π.χ. της κατάληξης .htm

17



3. Αναφορά περίπλοκων ή μακροσκελών διευθύνσεων

Αντί της μορφής:

U.S. General Accounting Office. 1995. U.S. Vietnam relations: Issues and implications. <http://bubba.ucc.okstate.edu/cgi_bin/GPOretrieve?target=wais.access.gpo.gov:210&base=gao&type=TEXT&size=62546&docid=3=0%202546%20/diskb/wais/data/gao/ns95042.txt;7=%00;&images=0> [25 October 1996]

Έχει προταθεί:

U.S. General Accounting Office. 1995. U.S. Vietnam relations:Issues and implications. <http://bubba.ucc.okstate.edu/wais/GPOAccess> Select: General Accounting Office Reports, 10/94- Search: "vietnam relations" [25 October 1996]

18




Επιχειρήματα υπέρ:

• είναι πιο ευνόητη και εύχρηστη μορφή• αντιπροσωπεύει τον τρόπο εργασίας του ερευνητή, δίνοντας στον αναγνώστη μια εικόνα του τρόπου σκέψης και έρευνάς του

Επιχειρήματα κατά:

• γίνεται αναφορά στον τρόπο αναζήτησης της πηγής και όχι της πηγής αυτής καθ’ εαυτής• αδυναμίες στην περίπτωση ανανέωσης των ιστοσελίδων

19




Ενδιάμεση λύση:

πλήρης καταγραφή της διεύθυνσης, όσο περίπλοκη και αν είναι αυτή, και παράλληλα η καταγραφή του τρόπου ανάκτηση της δημοσίευσης σε κάποιο παράρτημα

20


Δ) Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ

Στις ιστοσελίδες, και όπου δεν ακολουθείται η κλασική σελιδοποίηση και σελιδαρίθμηση, δεν γίνεται αναφορά σελίδων

Σε ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις άλλων μορφών, π.χ. pdf, που ακολου-θείται η κλασική σελιδοποίηση, ο προσδιορισμός των σελίδων γίνεται με τον καθιερωμένο τρόπο

21


Ε) Η ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ

Η ημερομηνία πρόσβασης καταγράφεται, για να πιστοποιηθεί η ύπαρξη της πηγής το συγκεκριμένο χρόνο, προκειμένου να ξεπεραστεί το πρόβλημα ανανέωσης ή διακοπής της διάθεσης της ηλεκτρονικής δημοσίευσης

Μορφή της καταγραφής:

[ πρόσβαση στις ΗΗ/ΜΜ/ΧΧΧΧ ]

π.χ. [ πρόσβαση στις 23/01/2003 ]

22


ΣΤ) ΤΑ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΣΥΝΘΕΤΟΥΝ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΕΔΙΟ ΝΕΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ

1. Προσδιορισμός της φύσης των δημοσιευμάτων

Αντιμετωπίζονται ως άρθρα τα δημοσιεύματα που εμφανίζονται σε προσωπικές σελίδες ή σελίδες φορέων.

Καταγραφή ονόματος συγγραφέα, τίτλου δημοσίευσης εντός εισαγωγικών, και σε πλάγια γραφή (συμβατικό) τίτλο της σελίδας. Αυτός μπορεί να είναι είτε Προσωπική σελίδα του Συγγραφέα, ή Σελίδα του Φορέα

23


ΣΤ) ΤΑ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΣΥΝΘΕΤΟΥΝ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΕΔΙΟ ΝΕΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ

2. Ο χειρισμός των ηλεκτρονικών μηνυμάτων και των fora, listerv, newsgroup

Hλεκτρονικά μηνύματα ταχυδρομείου:

μπορούν να αντιμετωπιστούν όπως οι παραδοσιακές επιστολές

Μηνύματα σε fora, listerv, newsgroup:

μπορούν να θεωρηθούν ως «άρθρα» (στο συγκεκριμένο forum, listerv, newsgroup), καθώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το forum, listerv, newsgroup, ως περιοδική έκδοση

24

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΗ ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗΣ

α) ΒΙΒΛΙΑ

Επώνυμο, όνομα συγγραφέα, Τίτλος και υπότιτλος έργου, "Σειρά", Αριθμός έκδοσης, Τόπος έκδοσης, Εκδότης, Χρονολογία έκδοσης. [Πρόσβαση στις ΗΗ/ΜΜ/ΧΧΧΧ] <πλήρης ηλεκτρονική διεύθυνση>

Li, Xia and Crane,Nancy . Bibliographic Formats for Citing Electronic Information. Westport, CT: Meckler, 1993. [Πρόσβαση στις 06/10/1996] <http://www.uvm.edu/~xli/reference/estyles.html>.

25


β) ΑΡΘΡΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ

Επώνυμο, όνομα συγγραφέα, "Τίτλος άρθρου", Τίτλος περιοδικού, αριθμός τεύχους, Μήνας, χρόνος, σελίδες δημοσίευσης του άρθρου (αν υπάρχει αρίθμηση).[Πρόσβαση στις ΗΗ/ΜΜ/ΧΧΧΧ] <πλήρης ηλεκτρονική διεύθυνση>

Lindquist, Mats, "Citations in the Digital Space", Τhe Journal of Electronic Publishing, vol 4, 3, Μarch, 1999, (updated April 2001).[Πρόσβαση στις 10/12/2002] <http://www.press.umich.edu/jep/04-03/lindquist.html >

26


γ) ΣΥΜΒΟΛΕΣ ΣΕ ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑ

Επώνυμο, όνομα συγγραφέα, "Τίτλος κεφαλαίου ή άρθρου", στο (ή in, αν πρόκειται για ξενόγλωσσο έργο), όνομα επιμελητή, Τίτλος συλλογικού έργου, ενδεχόμενος αριθμός τόμου, Τοπος έκδοσης, Εκδότης, Χρονολογία έκδοσης, σελίδες δημοσίευσης του άρθρου (αν υπάρχει αρίθμηση).[Πρόσβαση στις ΗΗ/ΜΜ/ΧΧΧΧ] <πλήρης ηλεκτρονική διεύθυνση>

Γρυντάκης, Γιάννης “Για μια παιδαγωγική του πολιτισμού” στο Κυκλάδες. Ιστορία του τοπίου και τοπικές ιστορίες, Κέντρο Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας- Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθηνών 1998, σσ. 487-503. [Πρόσβαση στις 31/1/1999] <http://www.eie.gr/kera/synedrio/grintakis.html>

27


δ) ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ

Ή ΣΕΛΙΔΕΣ ΦΟΡΕΩΝ

Επώνυμο, όνομα συγγραφέα, "Τίτλος άρθρου", Τίτλος προσωπικής σελίδας ή σελίδας φορέα, ημερομηνία (αν υπάρχει).[Πρόσβαση στις ΗΗ/ΜΜ/ΧΧΧΧ] <πλήρης ηλεκτρονική διεύθυνση>

Crouse, Maurice. 18 October 2002. "Citing electronic information inhistory papers". Προσωπική σελίδα Maurice Crouse [Aνακτήθηκε 18/12/2002] <http://www.people.memphis. edu/~mcrouse/elcite.html>

Crouse, Maurice. 18 October 2002. "Citing electronic information in history papers". Πανεπιστήμιο Μemphis.[Πρόσβαση στις 18/12/2002]<http://www.people.memphis. edu/~mcrouse/elcite.html>

ή

28


ε) E-MAIL

Α.

Επώνυμο, όνομα αποστολέα, θέμα επιστολής (αν υπάρχει), ηλεκτρονικό μήνυμα στον όνομα αποδέκτη, ημερομηνία

Marcy, Bob. Think They'll Find Any Evidence of Mallory & Irvine?, ηλεκτρονικό μήνυμα στον συγγραφέα (ή στον Miller, Tomas). 30/4/1999

29


ε) E-MAIL

Β.

Επώνυμο, όνομα αποστολέα, θέμα επιστολής (αν υπάρχει), ηλεκτρονικό μήνυμα στον όνομα αποδέκτη (ή διεύθυνση ταχυδρομείου), ημερομηνία. [Πρόσβαση στις ΗΗ/ΜΜ/ΧΧΧΧ] <πλήρης ηλεκτρονική διεύθυνση>

Halsall, Paul. Questions....Byzantine Trade and Everyday Life, ηλεκτρονικό μήνυμα στον <[email protected]>,13-5-1993, [Πρόσβαση στις 8/01/2003] < http://www.ku.edu/~medieval/melcher/matthias/old/log.started930512/mail-29.html>

30


στ) ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΕ FORA Ή LISTERV Ή NEWSGROUP

Επώνυμο, όνομα αποστολέα, “θέμα” (αν υπάρχει), ηλεκτρονικό μήνυμα, ημερομηνία, όνομα forum, ή listerv ή newsgroup. [Πρόσβαση στις ΗΗ/ΜΜ/ΧΧΧΧ] <πλήρης ηλεκτρονική διεύθυνση>

Marcy, Bob. “Think They'll Find Any Evidence of Mallory & Irvine?”, ηλεκτρονικό μήνυμα. 30/4/1999. Mt. Everest >99 Forum. [Πρόσβαση στις 28/05/1999] <http://everest.mountainzone.com/99/forum>

31

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

• Η ηλεκτρονική δημοσίευση εισάγει νέα δεδομένα στην επιστημονική μεθοδολογία, όχι μόνο όσο αφορά τους τρόπους και τις δυνατότητες έρευνας, αλλά και όσο αφορά τον τρόπο παρουσίασης και τεκμηρίωσης της έρευνας και των αποτελεσμάτων της

• Ανάγκη να καθιερωθεί ο τρόπος αναγραφής των ηλεκτρονικά δημοσιευμένων πηγών πληροφόρησης

• Ανάγκη η καθιέρωση και προσαρμογή του στα ελληνικά δεδομένα και στην ελληνική γλώσσα

• Ανάγκη το Τμήμα Αρχειονομίας-Βιβλιοθηκονομίας να θέτει εαυτόν στην πρωτοκαθεδρία τέτοιων προβληματισμών και αποφάσεων

32

Τ Ε Λ Ο Σ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Documents