Ψηφιακές Βιβλιοθήκες
DESCRIPTION
Ψηφιακές Βιβλιοθήκες. Ψηφιακές Βιβλιοθήκες με Διδακτορικά Διονύσης Κόκκινος [email protected]. Πώς εντάσσεται το θέμα στην ενότητα. Ενότητα: ψηφιακές βιβλιοθήκες με διδακτορικά - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
2
Πώς εντάσσεται το θέμα στην ενότητα
Ενότητα: ψηφιακές βιβλιοθήκες με διδακτορικά Το NDLTD είναι η προσπάθεια
δημιουργίας μιας ενοποιημένης – ομόσπονδης ψηφιακής βιβλιοθήκης με διδακτορικά.
3
Τι περιλαμβάνει το θέμα ETDs NDLTD
Ορισμός Ιστορικό Μέλη Διαδικασία Πρότυπα Συλλογικός κατάλογος Η περίπτωση της Μ.Βρετανίας Ελληνική πραγματικότητα Τάσεις και προοπτικές
4
NDLTD - Ορισμός
Networked Digital Library of Theses and Dissertations (NDLTD)
http://www.ndltd.org http://www.theses.org
Πρόκειται για μια κοινή προσπάθεια Πανεπιστημίων ανά τον κόσμο με σκοπό να προωθήσουν τη δημιουργία, την αρχειοθέτηση, τη διανομή και την πρόσβαση στις ψηφιακές μεταπτυχιακές και διδακτορικές εργασίες (ETDs).
5
Γιατί είναι σημαντικό σαν θέμα Το NDLTD με την δημιουργία στην ουσία μιας
ομόσπονδης ψηφιακής βιβλιοθήκης ή ενός συλλογικού καταλόγου για ETDs συμβάλλει στην:
Αξιοποίηση της γκρίζας βιβλιογραφίας Συντονισμός των μεμονωμένων
προσπαθειών των Πανεπιστημίων για την ψηφιοποίηση των Διατριβών
Εύκολη αναζήτηση & ανάκτησή τους Εξοικονόμηση κόστους Προτυποποίηση Συνεργασία
6
Με απλά λόγια... «...Για να σε διαβάσουν – θα πρέπει να
σε βρουν...»
θα μπορούσε να είναι σε ελεύθερη μετάφραση η φράση της Ana Pavani “In order to be read – you have to be found”
Αυτός ακριβώς είναι και ο στόχος του συλλογικού καταλόγου των ETDs. Να μπορεί
κανείς δηλαδή να βρίσκει τα ETDS από οποιοδήποτε Πανεπιστήμιο, σε οποιαδήποτε
γλώσσα και από οποιαδήποτε τοποθεσία.
7
Γκρίζα βιβλιογραφία – Ορισμός Πρόκειται για δημοσιεύματα που
παράγονται, συνήθως, σε μικρό αριθμό αντιτύπων και με σχετικά πρόχειρο τρόπο και διακινούνται στο εσωτερικό του οργανισμού που τα παράγει (Μπώκος, 2001, σ.114-115) Αντιστρόφως ανάλογη προς την ποιότητα
δημοσίευσης ή το εύρος της κυκλοφορίας τους είναι συνήθως η αξία τους ως πληροφοριακής πηγής
Γκρίζα βιβλιογραφία (Grey Literature) θεωρούνται και τα διδακτορικά καθώς και οι μεταπτυχιακές εργασίες
8
ETDs – Τι είναι; Είναι οι μεταπτυχιακές εργασίες και οι διδακτορικές
διατριβές που εκπονούνται στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας από τους φοιτητές / σπουδαστές σε ηλεκτρονική (ψηφιακή) μορφή
ETDS – δύο τύποι
ETDs με αποκλειστική ευθύνη δημιουργίας του συγγραφέα (φοιτητή)
ETDs που προκύπτουν από τη ψηφιοποίηση της εργασίας, είτε από το Πανεπιστήμιο, είτε από κάποια εταιρεία
9
NDLTD - Γενικά Ιστορική αναδρομή
Έναρξη το 1996 στο Virginia Tech 200 Μέλη
174 Universities (7 consortia) 26 Institutions
Οργάνωση και Λειτουργία Επιτροπές (International Steering Committee) Συναντήσεις
10
Οφέλη από το NDLTD για τους φοιτητές
Παρέχεται στους φοιτητές η πιο τρέχουσα πληροφόρηση για τα επιστημονικά τους πεδία
Αυξάνεται το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τις εργασίες των φοιτητών
Βοηθά τους φοιτητές να εξοικειωθούν με τις τεχνολογίες των ψηφιακών βιβλιοθηκών και της ηλεκτρονικής δημοσίευσης
11
Οφέλη από το NDLTD για τις βιβλιοθήκες
Παροχή υπηρεσιών στους χρήστες χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς
Υιοθέτηση της τεχνολογίας ψηφιακών βιβλιοθηκών και ηλεκτρονικής δημοσίευσης
Διατήρηση του υλικού Εξοικονόμηση χώρου Εξοικονόμηση κόστους αποθήκευσης ή
και βιβλιοδεσίας Εξοικονόμηση κόστους δανεισμού
12
NDLTD – Αρχική σελίδα
13
Συλλογικός κατάλογος διδακτορικών Δημιουργείται ένας παγκόσμιος
συλλογικός κατάλογος για όλα τα ETDs των μελών του δικτύου NDLTD
Παρέχεται ένας μόνο τόπος για την αναζήτηση των ETDs από μια βάση μεταδεδομένων. Αναζητήσεις σε όλες τις γλώσσες με χρήση του Unicode
Συνεχίζεται η φιλοξενία των ETDS που έχει κάθε Πανεπιστήμιο από το ίδιο το Πανεπιστήμιο
14
Union Catalog http://www.theses.org
15
Experimental Union Catalog – OAI Project
16
Μεταδεδομένα USMARC Dublin Core XML DTD ETDMS
OAI-MS (Open Archives Initiative – Metadata Harvesting)
Ερωτήσεις (Requests): HTTP GET or POST Απαντήσεις (Responses): XML Documents
17
Πρότυπα ETDMS – Electronic Thesis and
Dissertation Metadata Standard Βασίζεται σε Dublin Core αλλά
περιλαμβάνει ένα επιπλέον προαιρετικό στοιχείο ειδικό για μεταδεδομένα που αφορούν ETDs (thesis.degree με παραμέτρους name, level, discipline, grantor)
http://www.ndltd.org/standards/metadata/etd-ms-v1.01.html
18
ETDMS – Το επιπλέον στοιχείο
Element Description Notes
thesis.degree.name Name of the degree associated with the work as it appears within the work. (example: Masters in Operations Research)
Optional,Repeatable
thesis.degree.level Level of education associated with the document. Examples: bachelor's, master's, doctoral, post-doctoral, other.
Optional,Repeatable
thesis.degree.discipline Area of study of the intellectual content of the document. Usually, this will be the name of a program or department.
Optional,Repeatable
thesis.degree.grantor Institution granting the degree associated with the work. Like other names and institutions, this field should be entered in free text form as it appears on the title page or equivalent, with a link to to an authority record if available. See "Authority" section for more information.
Optional,Repeatable
19
OAI – Open Archives Initiative
Humboldt ETD Archive
Virginia Tech ETD Archive
NDC ETD Archive
Merged Metadata Collection
Union Catalog MARIAN
20
Διαλειτουργικότητα
Σκοπός η σύνδεση των ψηφιακών αποθετηρίων και η αξιοποίηση όλων των συλλογών
Δύο ερευνητικές προσπάθειες Multilingual retrieval Cross-lingual retrieval
21
Τρόποι διάθεσης και πολιτικές πρόσβασης
Πλήρης ή ελεύθερη πρόσβαση Μερική πρόσβαση Μικτή πρόσβαση ή πρόσβαση
ανάλογα με την κατηγορία υλικού
22
Σχετικά θέματα και προσπάθειες
Στην Γερμανία Humboldt University
Στην Μεγάλη Βρετανία Πριν: British Theses Services (BTS) –
Index to Theses Τώρα: Thesis Alive
23
Σχετικά θέματα και προσπάθειες
Στην Ελλάδα
ΕΚΤ (Μέλος του NDLTD)
ΑΡΤΕΜΙΣ Πανεπιστήμιο Κρήτης ΑΠΘ (Μέλος του NDLTD)
24
Γιατί πρέπει να μάθουμε πως γίνεται
...φυσικά για να αξιοποιήσουμε και εμείς τις διδακτορικές διατριβές και τις μεταπτυχιακές εργασίες των Πανεπιστημίων της χώρας μας
...και αν δεν ενταχθούμε στο NDLTD, μπορούμε να πάρουμε ιδέες για το τι πρέπει να κάνουμε
25
Τι πρέπει να ξέρουμε Αφορά ETDs Το NDLTD είναι μια συλλογική
προσπάθεια και έχει λύσεις σε πολλά θέματα που μας ενδιαφέρουν Αναπτύσσει συλλογικό κατάλογο για τα
ETDS Παράγει και παρέχει πρότυπα Εκπονεί έρευνες και μελέτες για την
καλύτερη αξιοποίηση των ETDs παγκοσμίως
26
Και γιατί μας χρειάζεται
Διότι δεν έχει νόημα να ξεκινήσουμε προσπάθειες ψηφιοποίησης των συλλογών μας αν δεν εξετάσουμε πρώτα τη διεθνή κατάσταση και τις αντίστοιχες προσπάθειες για την ψηφιοποίηση των ETDS
Αυτό που θέλουμε να κάνουμε το έχουν κάνει άλλοι πριν από εμάς...
...και δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε ξανά τον τροχό
27
Επιδιωκόμενοι στόχοι των Πανεπιστημίων Ένα Πανεπιστήμιο πρέπει να έχει δύο
στόχους αναφορικά με τα ETDs: Να παρέχει πρόσβαση στις εργασίες που
έχουν εκπονηθεί σε αυτό για να γνωστοποιήσει τα πορίσματα των ερευνών που λαμβάνουν χώρα σε αυτό
Να αποκτήσει πρόσβαση σε άλλο αντίστοιχο υλικό άλλων Πανεπιστημίων
Ο πρώτος στόχος επιτυγχάνεται εν μέρει με τη δημιουργία τοπικής συλλογής ETDs αλλά ο δεύτερος στόχος μπορεί να υλοποιηθεί με την συμβολή του NDLTD
28
Εμείς που μπορούμε να το εφαρμόσουμε
Τα ελληνικά Πανεπιστήμια αν θέλουν να δώσουν πρόσβαση στα διδακτορικά και στις διπλωματικές τους, μπορούν να προχωρήσουν σταδιακά στην ένταξή τους στο NDLTD ή στην αξιοποίηση των εργαλείων και των οδηγιών που παρέχονται
29
Είναι διαθέσιμο για χρήση και πως
Η συμμετοχή στο NDLTD είναι ελεύθερη, χωρίς συνδρομή ή κόστος http://www.ndltd.org
Επίσης, ο χρήσιμος οδηγός (etdguide) της Unesco είναι και αυτός διαθέσιμος δωρεάν http://etdguide.org
30
Μελλοντικές τάσεις Πολλές ερευνητικές τάσεις
Name Authority Control Σχολιασμός (Annotation system) Ειδοποιήσεις (SIFT - Dissemination system) Διαλειτουργικότητα και με άλλα λογισμικά
ψηφιακών βιβλιοθηκών (Greenstone, Pronesis, Emerge)
Προφίλ χρηστών (user profiles) CAVE – Automatic Virtual Environment
31
International Symposium on ETDs
7th International Symposium on ETDS, University of Kentucky, Lexington, USA, June 3-5, 2004 http://www.uky.edu/ETD/ETD2004
8th International Symposium on ETDs, University of New South Wales, Sydney, Australia, 2005
32
Κριτική και σχόλια
Σκεφθείτε μια συλλογή με διδακτορικά από 200 ιδρύματα...
Με κοινή διεπαφή για τον χρήστη, για να ψάχνει κανείς με τον ίδιο τρόπο σε μια ενιαία ομόσπονδη ψηφιακή βιβλιοθήκη
33
Ερωτήσεις για συζήτηση Είναι εφικτή η συμμετοχή των ελληνικών
Πανεπιστημίων στο NDLTD; Πόσο δεκτικά είναι τα ιδρύματα, οι βιβλιοθήκες
και οι φοιτητές για την ψηφιοποίηση των εργασιών τους;
Το κάθε Πανεπιστήμιο θα πρέπει να προχωρήσει μόνο του ή θα πρέπει να επιδιωχθεί συνεργασία;
Θα χρειαστεί και ένας φορέας που θα αναλάβει συντονιστικό ρόλο ή όχι;
Ποιο νομίζετε θα ήταν το μέλλον στην Ελλάδα;
34
Links NDLTD
http://www.ndltd.org Union Catalog
http://www.theses.org Standards
http://www.ndltd.org/standards
35
Ενδεικτική βιβλιογραφία Suleman H., et al., “Networked Digital
Library of Theses and Dissertations: Bridging the Gaps for Global Access, part 1: Mission and Progress”, D-Lib Magazine, vol.7, no.9, 2001.
Suleman H., et al., “Networked Digital Library of Theses and Dissertations: Bridging the Gaps for Global Access, part 2: Services and Research, D-Lib Magazine, vol.7, no.9, 2001.
36
Και τέλος...
Σας ευχαριστώ πολύ.