1

2

وەکوو پێشەکی چەند وتەیەکی کورت

خوێنەرانی ئازیز، ئەم کتێبەی ئێستا لەبەر دەستان دایە ،لە سەردەمی پەنابەرێتیدا لە واڵتی تورکیە ئامادە کراوە. بە هۆی نەبوونی هەل و دەرفەت تا 3002ساڵی نەتوانراوە بخرێتە بەر دەستی ئۆگرانی فێربوونی زمانەوە. ئەم کتێبە بەرهەمی ئێستا

هەوڵ و ماندوو بوونی خۆمە لە پێناو فێر بوونی زمانی تورکی دا. دیارە جێی خۆیە تی لەو نێوەشدا هاوکاری کۆمەڵێک لە هاوڕێ و دۆستانی پەنابەرم بۆ یارمەتی دانم

زمانی تورکی لە بەر چاو بگرم. ئەوەی زیاتر بە مەبەستی فێربوونی سەرەتایەک لەمنی هاندا کە بکەومە دوای فێربوونی ئەو زمانە ئەوە بوو کە تا رادەیەکی پێویست

لە الیە کی دیکە لە کار تورکیە بناسم و لەم ڕێگایەوە هەندێک زانیاری وەدەست بێنم.ێر کردنی ئۆگرانی و باری ڕۆژانە دا کەڵکی لێوەر بگرم. دیارە لێرەدا مەبەستی من ف

ئەو زمانە نیە. تەنیا دەمەوێ بڵێم کە من ئاوا هەوڵم دا و ئەوەی لە بەر دەستان دایە بەرهەمی ئەو هەوڵەیە. پێم خۆش بوو کە ئێوەی خۆشەویستیش سوودی لێوەربگرن و وەکوو دەست پێکێک بۆ چوونە ناو ئەو زمانە سەیری بکەن. دیارە وەکوو

ببەسترێ. لە راستی دا بە هۆی ئەوەی کە ماوەیەکی سەرەتایەک دەکرێ پشتی پێ زۆر لەو سەردەمە تێپەڕ بووە و بەو جۆرەی کە پێویست بووە بە مەبەستی فێر بوونی زیاتری تورکی هەوڵم نەداوە، ڕەنگە ئێستا بە ڕادەی ئەو کات لەو زمانە تێنەگەم. زمان ئەگەر بە بەردەوامی کاری لەسەر نەکرێ و بە کار نەهێندرێ، بێگوومان بە مرووری زەمان لە بیر دەچێتەوە. هیوادارم ئێوەی ئازیز وەکوو من لێی کەمتەر خەم نەبن و لە فێر بوون و بە کار هێنانی دا بەردەوام بن. بە هیوای

ڕەزامەندی ئێوە ئازیزان.

شاخەوان عەزیزی

3003مانگی فێوریەی سویس/ لۆزان

3

بەشی یەکەم

پیت پێک هاتووە کە ئەمانەی الی 92تورکی لە مانیز: ئەلف و بێی تورکی

خوارەوەن:

A,a B,b C,c Ç,ç D,d E,e F,f G,g Ğ,ğ H,h

ه غ گ ف ئێ د چ ج ب ئا

İ,i I,ı J,j K,k L,l M,m N,n O,o Ö,ö P,p

پ ئۆ ئۆ ن م ل ک ژ ئی ئی

R,r S,s Ş,ş T,t U,u Ü,ü V,v Y,y Z,z

ز ی ڤ ئوو ئوو ت ش س ر

هاتەی وشە و ڕۆڵی پاشگرەکان:پێک

لە زمانی تورکی دا پاشگرەکان گرینگیەکی تایبەت بە خۆیان هەیە. هەر بۆیە دەمانەوێ لێرەدا ئەو پاشگرانە دەست نیشان بکەیین کە ڕۆڵی سەرەکیان هەیە لە پێکهاتەی وشە دا و هەروەها مانا و

وپ لەو پاشگرانە دابەش دەکەیین بە مەفهومێکی تازە و نوێ بە وشەکان دەبەخشن. هەر دەستە و گر سەر چەندین بەشی جیاواز و بۆ هەر بەشە لەو پاشگرانە وێنەی جۆراوجۆر دێنینەوە.

[ بۆ دەربڕین و کار و پیشە Ci,Cı,Cü,Cu[ و هەروەها ] Çi,Çı,Çü,Çuپاشگرەکانی ] .0 جۆراوجۆرەکان.

Ayakkabi: پێاڵو Ayakkabici: پێاڵو فرۆش Demir: ئاسن Demirci: ئاسنگەر Odun: دار Oduncu: دارفرۆش Telefon: تەلەفۆن Telefoncu: تەلەفۆن چی Süt: شیر Sütcü: شیر فرۆش Hizmet: خزمەت Hizmetçi: خزمەتکار

[ کاتێک دەکەونە پاش وشەکانی کار و پیشەوە، مانای شوێن و Luk,Lük,Lık,Likپاشگرەکانی ]. 3 جێگای پیشەکە دەگەیەنن. بۆ وێنە وەکوو ئەمانەی الی خوارەوە:

4

Halici: قاڵی فرۆش Halicilik: قاڵی فرۆشی Komorcu: خەڵوز فرۆش Komorculuk: خەڵوز فرۆشی

کە قاڵی لێ دەفرۆشرێ، یان ئەو دوکانەی کە خەڵوزی بەردی لێ واتا ئەو جێگا یان دوکانەی دەفرۆشرێ.

خاڵی دوهەم دا باسمان کردن لە شوێنێکی دیکە هەر ئەو پاشگرانەی کە لە. 2( کاتێک دەکەونە دوای هەندێک وشەوە بە مانا و مەفهومێکی تازەوە بە کار Luk,Lük,Lık,Likواتا)

نەی خوارەوە:دەبرێن. بۆ وێنە بڕواننە ئەو وشا

Ay: مانگ Aylık: مانگانە İy: باش İyilık: باشی Kötü: خراپ Kötülük: خراپی Boş: بەتاڵ Boşluk: بەتاڵی Şimdi: ئێستا Şimdilık: هەر ئێستا

[ کاتێک دەکەونە پاش وشەوە ئەوە مانای چوکەڵە بوون بە وشەکان Cük,Cık,Cikپاشگرەکانی ] .4 دەبەخشن. بۆ وێنە:

Gül: گووڵ Gül cük: گوڵی بچووک Oda: هۆدە Oda cik: هۆدەی بچووک Ev: ماڵ، خانوو Evcık: ماڵ یان خانووی بچووک

[ لە دوای وشەوە مانای ڕەحم و بەزەیی دەگەیەنن. بۆ وێنە:Ceğiz,Cağizئەم پاشگرانە ] .5

Kiz: کچ Kiz ceğiz: کچە داماوەکە Çocuk: مناڵ Çocuk ceğiz: مناڵە داماوەکە

[ لە دوای هەر وشەیەکەوە بێن بۆ دەربڕینی هەستی ڕێز و Cağim,Ceğimپاشگرەکانی ] .6

خۆشەویستی و ئۆگری، بە کار دەبرێن. بۆ وێنە:

Anne: دایک Anne ceğim: دایکی بەڕێزم Yavru: مناڵ، زارۆک Yavru ceğim: مناڵە دڵگرەکەم Şaho: شاهۆ Şaho ceğim: شاهۆ گیان گیان ژیان :Jiyan ceğim ژیان :

[ ئەو پاشگرانەن کە مانای خاوەندارێتی دەگەیەنن. بۆ وێنە: Lı,Li,Lu,Liپاشگرەکانی ] .7

5

Para: پوڵ Parali: پوڵدار Çocük: مناڵ Çocüklu: مناڵدار Güç: هێز Güçlü: بەهێز Tuz: خوێ Tuzlu: خوێ، سوێربە Su: ئاو Su lu: ئاودار، شل Süt: شیر Sütlü: شیردار Ev: ماڵ Evli: ماڵدار، خاوەن ژن

مانای )ش( یان )هەروەها( [ کاتێک دەکەونە دواوەی بکەرە کەسیەکانDe,Daپاشگرەکانی ] .8

دەگەیەنن. بۆ وێنە:

Ben: من Ben de: منیش Biz: ئێمە Biz de: ئێمەش Sen: تۆ Sen de: تۆش Siz: ئێوە Siz de: ئێوەش O: ئەو O de: ئەویش Onlar: ئەوان Onlar da: ئەوانیش

بۆ وێنە لە ناو ڕستەدا بەم شێوەی الی خوارەوەیە:

Siz de gidiyorsonuz: ئێوەش دەچن Ben de geliyorum: منیش دێم [ کاتێک دەکەونە پاش وشە Le,Laدێت. هەروەها ][ بە مانای )لە گەڵ( یان )بە( İleپاشگری ] .9

مانای )بە( یان )بەهۆی( دەگەیەنن. بۆ وێنە:

Tren: قیتار Tren le: بە قیتار Uçak: فرۆکە Uçak ile: بە هۆی یان بە فرۆکە Vapor: بەلەم Vapor la: بە بەلەم Araba: سەیارە Araba la: بە سەیارە

[ بە سێ شێواز بە کار دەبرێن، بەم شێوەی الی خوارەوە:Ca,Ce,Ça,Çeئەم پاشگرانە ]. 00

( بۆ دەربڕینی بیر و بۆچوون. بۆ وێنە:الف

Ben: من Ben ce: بە بڕوای من Sen: تۆ Sen ce: بە بڕوای تۆ Onlar: ئەوان Onlar ca: بە بڕوای ئەوان

6

وێنە:( بۆ دەربڕینی ڕاشکاوی و نیازپاکی و بەردەوامی. بۆ ب

Açık: ڕاشکاو Açık ca: بە ڕاشکاوی، ڕاشکاوانە Uzun: درێژ Uzun ca: درێژی

( بۆ زمانیکانی جیهان. بۆ وێنە:ج

Turk: :تورک Turk çe: :زمانی تورکی Fars: :فارس Fars çe: :زمانی فارسی Arap: :عەرەب Arap ça: :زمانی عەرەبی Kürt: :کورد Kürd ça: :زمانی کوردی

[ کە لە دوای وشەوە بێن مانای نەبوونی دەگەیەنن. بۆ وێنە:Süz,Suz,Sız,Sizئەم پاشگرانە ] .00

Para: پارە Para siz: بێ پارە Tuz: خوێ Tuz suz: بێ خوێ Süt: شیر Süt suz: بێ شیر Ev: ماڵ Ev sız: بێ ماڵ Şeker: شەکر Şeker siz: بێ شەکر

[ لە گەڵ وشەدا مانای )لە( دەگەیەنن. بۆ وێنە:Tan,Ten,Den,Danپاشگرەکانی ]. 03

Pencere: :پەنجەرە Pencere den: :لە پەنجەرەوە Kapiyi: :دەرگا Kapiyi dan: :لە دەرگاوە

[ بە کار Tan,Ten[ کۆتاییان بێ، ئەم پاشگرانە ]Ç,C,K,P,S,Ş: ئەو وشانەی بەم پیتانە ]تێبینی [ بە کار دەبرێن. بڕوانە ئەم دو ڕستەیە:Den,Danوشەکانی تر ئەمانە ]دێنین. هەروەها بۆ

Demir tahta dan sağlamdir: ئاسن لە تەختە قایمترە Yuzuk gümüş ten yapilir: ئەنگوستیلە لە زێڕ دروست دەکرێ

[ دێت و بە مەبەستی Tan,Ten,Dan,Den[ زۆر جار لە گەڵ ئەم پاشگرانە ]Dahaوشەی ]. 02

بەراورد کردن بە کار دەبرێ. بۆ وێنە:

7

İngilizce turkçe dan daha zordur: زمانی ئینگلیزی لە زمانی تورکی گرانترە Gül ağaç dan daha güzeldir : گوڵ لە درەخت جوانترە

[ بۆ پرسیار کردنە و لە کۆتایی ڕستەدا دێت. بۆ وێنە:Mı,Mi,Mu,Mü. ئەم پاشگرانە ]04

Eveniz varmi? ئایا خانووتان هەیە؟ Komurleri bitti mi? ئایا بەردە ڕەژوەکە تەواو بوو؟ Bu gumlek nakader mi? ئەم کراسە بایی چەندە؟

[ وەکوو ئەوانەی پێشووتر هەر بۆ پرسیار کردن بە کار دەبرێن. Müy,Muy,Miy. ئەم پاشگرانە ]05

بۆ وێنە:

Mutlu muy dum? ئایا من بەختەوەر بووم؟ Mutluydum: .من بەختەوەر بووم Onlar zengin miy dirlar? ئایا ئەوان دەوڵەمەندن؟ Zengindirlar: .ئەوان دەوڵەمەندن

[ لە زمانی تورکی دا قەت ناکەونە کۆتایی وشەوە و لە بری ئەوان ئەم B,C,D,G. ئەم پیتانە ]06 [ دادەندرێن. بۆ وێنە: K,T,Ç,Pپیتانە ]

Pardak: پەرداخ Pardaği ver: .پەرداخەکەم بدەیە Kitab: کیتاب Kitabi oku: .کیتابەکە بخوێنەوە Git: بڕۆ Burdan gidi: .لێرە ڕۆیشت

. ئەو وشانەی کە بە پیتی دەنگدار تەواو دەبن، کاتێک پاشگری پێک هاتوو لە پیتی دەنگداریان بە 07 دادەندرێ. بۆ وێنە:[ Yنێوان دو پیتە دەنگدارەکە پیتی ]دواوە بێت ئەوا لە

Kapiyi: :دەرگاکە Kapi: :دەرگا Tavaya: :تاوەکە Tava: :تاوە Meyveyi: :میوەکە Meyve: :میوە Kutuyu: :قوتووەکە Kutu: :قوتوو

لە کۆتایی بەشی پاشگرەکان دا تەنیا ماوە ئەوە بڵێین کە ئەو وشانەی پاشگر دەگرن بۆ دیار بوونی

وێرگول بە کار دێنین. بۆ وێنە:( ,پاشگرەکە نیشانەی )

Baba ceğim: :باوکی بەڕێزم Anne ciğim: :دایکی خۆشەویستم

***************************************************

8

)ناو(

وشەیەکە کە بۆ دیاری کردن و ناولێنانی مرۆڤ، گیان لەبەر، یان ئەشیا بە کار دەبرێ وەکوو ئەمانەی الی خوارەوە:

Koyun: :گیان لەبەر مەڕ Kaşik: :ئەشیا کەوچک Serkewt: :مرۆڤ سەرکەوت

ناو بۆ خۆی چەندین جۆر و شێوەی هەیە، کە لێرەدا چەند شێوەیەکیان شی دەکەینەوە:

)اسم العام(ناوی گشتی . 0

ناوی گشتی هەموو جۆرەکانی دەست نیشان کراوی وەک مرۆڤ، گیان لەبەر و ئەشیا لە خۆ دەگرێ. بۆ وێنە:

Ağaç: :درەخت Erkek: :پیاو At: :ئەسپ

)اسم الخاص( ناوی تایبەت .3

تایبەتە بە نەفەر، گیان لەبەر یان شتێکی دیار و ئاشکرا. بۆ وێنە:

Hasan: :حەسەن Kurdistan: :کوردستان Suleymaniye: :سلێمانی

ناوی تاک. 2

گیانێک دەگوترێ. وەکوو ئەمانەی الی خوارەوە:ئەو ناوەیە کە بە کەسێک یان گیان لەبەرێک یان بێ

Öğrenci: قوتابی Koyun: مەڕ Ev: ماڵ

ناوی کۆ .4

ئەو ناوەیە کە چەند مرۆڤ یان چەند گیان لەبەر یان چەند بێ گیانێک لە خۆ دەگرێ و نیشانەشی لە [. بۆ وێنە:Lar,Lerزمانی تورکی دا ئەم پاشگرانەن ]

Ev: ماڵ Evlar: ماڵەکان Para: پارە Paralar: پارەکان

9

Sinif: پۆل Sinifler: پۆلەکان Tabak: ،قاپ دەوری Tabaklar: دەوریەکان ***************************************

ئاوەڵناو )صفت(

ئاوەڵناو وشەیەکە کە لە گەڵ ناو دێ و چۆنیەتی ناوەکە باس دەکات. لە زمانی تورکی دا بە کوردی ئاوەڵناو بەر لە ناو دێت. بە گشتی ئاوەڵناوەکانیش خۆیان سێ جۆرن:پێچەوانەی زمانی

ئاوەڵناوی سادە ئاوەڵناوی بەراوردی

)عالی(ئاوەڵناوی بااڵ یان سەروو

ئاوەڵناوی سادە. 0

وەسفی مرۆڤ، گیان لەبەر یان بێ گیان دەکات:

)تفضیلی( ئاوەڵناوی بەراوردی .3

ی لە زمانی تورکی دا بریتین لە بۆ بەراورد کردنی دو شت یان دو کەس بە کار دەبرێ. نیشانەکان[Den,Daha:بڕوانە ئەم وێنانەی الی خوارەوە .]

Şaho diyako den daha gençtir: گەنجترە.شاهۆ لە دیاکۆ Serkewt şaswar den daha yaşlidir: .سەرکەوت لە شاسوار بە تەمەنترە Şaswar şaho den daha okuyur: .شاسوار لە شاهۆ زیاتر دەخوێنێتەوە Bu otelden daha ocuz otel var mi? لەم هوتێلە )هوتێلی( هەرزانتر هەیە؟ Bu otel den daha temiz otel var mi? هوتێلی( خاوێنتر هەیە: لەم هوتێلە( Bu otel den daha yakin otel var mi? لەم هوتێلە )هوتێلی( نزیکتر هەیە؟ Bu otel den daha iyi otel var mi? لەم هوتێلە )هوتێلی( باشتر هەیە؟ Sen ben den daha az yemek yeyosun? .تۆ لە من کەمتر خواردن دەخۆی Ben sen den daha az yürüyorum: .من لە تۆ کەمتر پیاسە دەکەم

Siyah kalam: قەڵەمی ڕەش İyi çocuk: مناڵی باش Güzel at: ئەسپی جوان

10

)عالی(ئاوەڵناوی بااڵ یان سەروو . 2

بۆ بەراوردی نێوان مرۆڤ، گیان لەبەر یان بێ گیان یانیش هەر کام لەمانە لە گەڵ ئەوەی دیکە بە کار [ یە، کە بەر لە ئاوەڵناوی سادە دێت. بۆ وێنە:Enدەبرێ. نیشانەکەی لە زمانی تورکی دا ]

En iyi: باشترین En güzel: جوانترین En paha: گرانترین En ocuz: هەرزانترین

شی کردنەوەی زیاتر لەم بارەوە:

En paha lokanta: گرانترین چێشتخانە En güzel çiçek: گوڵجوانترین En ocuz otel: هەرزانترین هوتێل En iyi ekmek: باشترین نان

ڕاناو

ڕاناو وشەیەکە کە جێگای ناو دەگرێتەوە. ڕاناوەکان زۆرن کە لێرەدا چەند بەشێکیان شی دەکەینەوە:

. ڕاناوی کەسی1

O: ئەو Sen: تۆ Ben: من Onlar: ئەوان Siz: ئێوە Biz: ئێمە

چەند وێنەیەک لەم بارەوە بۆ ئەو ڕاناوانە:

Siz aldiniz: ئێوە کڕیتان Biz okuduk: ئێمە خوێندمانەوە Sen gittin: تۆ چوویت Ben geldim: من هاتم O yazdi: ئەو نووسی Onlar oyudular: ئەوان خەوتن

En büyük şehir kurdistan da: گەورەترین شاری کوردستان En köçük şehir kurdistan de: بچوکترین شاری کوردستان En çok nüfus ülke dunya da: پڕ حەشیمەت ترین واڵتی جیهان

11

بێ واستە(). ڕاناوی سەربەخۆ 2

Seni: )م( تۆ Beni: )ت( من Bizi: )ئێمە )یان و تان Onlara: )یان( ئەوان Onu: )یان( ئەو Sizi: )ئێوە )یان و م

بەم شێوەی الی خوارەوە لە ناو ڕستەدا بە کار دێن:

Ben seni çok seviyorum:

من تۆم زۆر خۆش ئەوێ

Sen beni seviyorsun?

خۆش ئەوێ؟ تۆ منت

Bizi kabul ediyorsonuz?

Sen onu ئێمەتان قەبوڵە؟taniyorsin?

تۆ ئەویان ئەناسی؟

Onlari kabul ediyorlar:

.ئەوانیان قەبوڵە Biz sizi çok seviyoruz:

ئێمە ئێوەمان زۆر خۆش ئەوێ.

ڕاناوە ناسەربەخۆکانیش دو بەشن کە ئەمانەن:

:بەشی یەکەم

Ona: بە ئەو Sana: بە تۆ Bana: بە من Onlara: بە ئەوان Size: بە ئێوە Bize: بە ئێمە

:بەشی دوهەم

Onden: لە ئەو Senden: لە تۆ Benden: لە من Onlardan: لە ئەوان Sizden: لە ئێوە Bizden: لە ئێمە

*******************************************

)مشترک(. ڕاناوی لکاو 3

Kendi: خۆی Kendin: خۆت Kendim: خۆم Kendilar: خۆیان Kendiniz: خۆتان Kendimiz: خۆمان

چەند وێنەیەک بۆ ئەم بەشە:

Kendimiz aldik: خۆمان کڕیمان Kendim gittim: خۆم چووم

12

)مڵکی(. ڕاناوی خاوەندارێتی 4

Onun: ئی ئەو Senin: ئی تۆ Benim: ئی من Onlarin: ئی ئەوان Sizin: ئێوەئی Bizim: ئی ئێمە

چەند وێنەیەک بۆ ئەم بەشە:

Bu kitab senin dir: ئەم کیتابە ئی تۆیە. Bu kalam benim dir: ئەم قەڵەمە ئی منە. Bu ev bizim dir: ئەو ماڵە ئی ئێمەیە. Bu defter onun dir: ئەو دەفتەرە ئی ئەوە. Bu ev onlarin dir: ئەو ماڵە ئی ئەوانە. Bu televezyon sizin dir: ئەم تەلەفزیۆنە ئی

.ئێوەیە

. ڕاناوی پرس5

Kaç? nekadar? چەند؟ چەندە؟ Ne? چی؟ Kim? کێ؟ Nereli? خەڵکی کوێ؟ Ne zeman? کەی؟ Nereye? بۆ کوێ؟ Kiminle? لە گەڵ کێ؟ Hangisini? کامەیان؟ Hangisi? کامەی؟

پرس: چەند وێنەیەک بۆ ئەم بەشە لە ڕاناوەکانی

Kiminle gidiyosun? لە گەڵ کێ دەچی؟ Kim geldi? کێ هات؟ Hangisi daha sicaktir? کامەی گەرمترە؟ Nereye gittin? بۆ کوێ چوویت؟

Hangisini beğeniyorsun? کامەیانت بە دڵە؟

. ڕاناوی ئیشارە6

O: ئەوە Şu: ئەمە Bu: ئەمە Onlar: ئەوانە Şunlar: ئەمانە Bunlar: ئەمانە

نەیەک لەم بارەوە لە ناو ڕستەدا:چەند وێ

Şu haline bak: سەیری ئەو سەر و وەزعەی Bu cam kirildi: ئەم شوشە شکا Bunlar iyidirlar: ئەمانە باشن Onu ye: ئەویان بخۆ

13

Şunlardan al: لەمانە بکڕە Şunlar güzeldirlar: ئەمانە جوانن

**************************************************

فرمان و چاوگ

ە جیاوازەکاندا دەکات. بۆ وێنە: ئەو وشەیە کە باس لە بەڕێوەچوونی کارێک لە کات فرمان

Sen gittin: تۆ چوویت Ben geldim: من هاتم

فرمانی چاوگ واتا ڕیشە و سەرچاوەی فرمان کە لە زمانی تورکی دا لە تێکەڵ کردن یان لکاندنی [ پێک دێت. )هەڵبەتا بە لەبەر چاوگرتنی هاودەنگی نێوان پیتە Mek,makئەمر لە گەڵ پاشگرەکانی ]

دەنگدارەکان(. ئەمانەی خوارەوە چەند وێنەیەکن لەم شێوازە:

Gel: وەرە Gelmek: هاتن Git: بڕۆ Gitmek: ڕۆیشتن Yap: بیکە Yapmak: کردن Yaz: بنووسە Yazmak: نووسین Oku: بخوێنەوە Okumak: خوێندنەوە Öğren: فێربە Öğrenmek: فێربوون

فرمانی ئەمری یان دەستووری

لە کاتی دەستوور دان بۆ بەڕێوە بردن یان ئەنجام دانی کارێک کەڵکی لێ وەردەگیرێ. کە دو بەشە واتا ئەرێنی و نەرێنی )مثبت و منفی(

)ئەرێنی(فرمانی دەستووری

Yerine otur: لە جێی خۆت دانیشە Buraya gel: وەرە ئێرە Saat beşe kadar bekle: چاوەڕوان بە 5تا سەعاتی Kitablari açiniz: کتێبەکانتان بکەنەوە

Bunlar da var: لەمانە دا هەیە

14

نەرێنی()فرمانی دەستووری

Yerine oturme: دامەنیشەلە جێگاکەت Buraya gelme: مەیە ئێرە Satt beşe kadar bekleme:

چاوەڕوان مەبە 5تا سەعات Kitablari açmayiniz: کیتابەکان مەکەنەوە

)فعلی معلوم و مجهول(فرمانی دیار و نادیار

فرمانی نادیار

نیە کە ئەم کارانە هەر کاتێک فرمانێک بکەری لە گەڵ دا نەبێت، پێی دەگوترێ فرمانی نادیار. دیارکێ کردوونی، واتا بکەری کارەکان دیار نیە. هەر بۆیە پێیان دەگوترێ فرمانی نادیار. ئەمانەی

خوارەوە لەم وێنانەن:

Kapi açildi: دەرگاکە کرایەوە Vazo kirildi: ئینجانەکە شکا Mektub yazildi: نامەکە نووسرا Balik tutuldu: ماسیەکە گیرا

فرمانی دیار

لە فرمانی دیار دا بکەری کارەکە دیارە و دەزاندرێ کێ کارەکەی ئەنجام داوە. هەر بۆیە پێی دەگوترێ فرمانی دیار. ئەمانەی خوارەوە لەم وێنانەن:

Kapiyi açtim: دەرگاکەم کردەوە Vazoyu kirildim: ئینجانەکەم شکاند

یاریدەدەر -فرمانی دیار

لە تێکەڵ بە یەک کردن یان بە یەکەوە لکاندنی هەندێک ناو لە گەڵ چاوگەکانی ] [ پێک دێت.

Tekrar: دووبارە Tekrar etmek: دووبارە کردنەوە

Şahewan mektubi yazdi: .شاخەوان نامەکەی نووسی Şaho şiiri soyledi: .شاهۆ شێعرەکەی خوێندەوە

15

Yemin: دڵنیا Yemin etmek: دڵنیا کردن Takip: تاقیب Takip etmek: تاقیب کردن Emir: دەستوور Emir etmek: دەستووردان

Tekrar olmak: دووبارە بوونەوە Yemin olmak: دڵنیا بوون Takip olmak: کەوتنە ژێر تاقیب Kayip olmak: ون بوون Keşif olmak: کەشف بوون Doktor olmak: بوون بە دوکتۆر

نیشانەی الزم یان پێویست بوون )نیشانەی پێداگری(

[ یە. Meli,Maliواتا پێداگرتنی تەواو سەبارەت بە ئەنجام دانی کارێک. نیشانەکەی لە زمانی تورکی دا ]کە بە لەبەر چاوگرتنی هاوڕێکی نێوان پیتە دەنگدارەکان وەکوو پاشگر دەکەوێتە کۆتایی فرمانی

دەستووریەوە. بۆ وێنە:

:Gel meli دەبێ بێ :Gel وەرەGitmeli: دەبێ بڕوا Git: بڕۆ

:Almali دەبێ بکڕێ :Al بکڕە

نیشانەی ئەگەری

[ بە کۆتایی فرمانی دەستووری پێک دێت. هەڵبەتا Se,Saئەم نیشانەش بە پێوە لکاندنی پاشگرەکانی ] ئەویش وەکوو پێدا گریەکە دەبێ هاوئاهەنگی نێوان پیتە دەنگدارەکان لەبەر چاو بگیرێ. بۆ وێنە:

Gelse: ئەگەر بێت Gel: وەرە Gitse ئەگەر بڕوات Git: بڕۆ Yazsa: ئەگەر بنووسێ Yaz: بنووسە Okusa: ئەگەر بخوێنێتەوە Oku: بخوێنەوە

Kayip: ون Kayip etmek: ون کردن Kaşif: کەشف Kaşif etmek: کەشف کردن Arzu: ئاوات Arzu etmek: ئاوات خواستن Davet: داوەت Davert etmek: بانگ هێشتن، داوەت کردن Imza: ئیمزا Imza etmek: ئیمزا کردن Şikayet: شکایەت Şikayet etmek شکایەت کردن

16

ڕوون کردنەوەی زیاتر لەم پێوەندیەدا:

Gelse alir: ئەگەر بێت، دەکڕێت Gitse gürür: ئەگەر بچێت، دەیبینێت Yazsa okuyacaksin: ،دەیخوێنێتەوەئەگەر بنووسێت

شێوە یان نیشانەی مەیل لێ بوون

بۆ مەیل لێ بوون لە بەرێوەبردنی کارێک یان هەنگاوێک کەڵکی لێ وەردەگیرێ. نیشانەکەی لە زمانی دەکەوێتە دوای فرمانی دەستووری. بۆ وێنە:[ یە. کە بە شێوەی پاشگر A,Eتورکی دا ]

نیشانەی مەیل لێ بوون فرمانی دەستووری

************************************************

Okusa oğrenir: ئەگەر بخوێنێ، فێر دەبێ Beklese gelecek: ئەگەر چاوەڕوان بێت، دێت

Gel: وەرە Gele بابێت Otur: دانیشە Otura: با دانیشێ Git: بڕۆ Gite: با بڕوا Yaz: بنووسە Yaza: با بنووسێ

17

کاتەکانزۆر گرینگ و پڕ بایەخ بۆ فێربوونی زمان ئەوەی کە مرۆڤ ئاشنایەتیەکی تەواوی هەبێ لە ڕۆڵی

فێربوونی کاتەکان. لە هەر زمانێک دا ئەم گرینگیە لە نووسین و خوێندنەوە و قسە پێ کردن دا خۆی دەنوێنێ. بە گشتی کات لە هەر زمانێک دا بە سەر سێ کاتی سەرەکی دا دابەش دەکرێت کە

الی خوارەوەن: ئەمانەی

( ڕانەبردووی سادە یان ئێستا ) ماضی(1

( ڕابردووی سادە )ماضی(2

(( داهاتوو )مستقبل3

. ڕانەبردووی سادە یان ئێستا1

بە شێوەی دووبارە بوونەوە و بەردەوام بەڕێوە دەچێ و بە چواربەش دابەش دەکرێ. ) ئەرێ، نەرێ، ئەرێی پرسیاری، نەرێی پرسیاری(

(ئەرێ)ڕانەبردووی سادەی

Her sabah kahvalti yaparim: .هەر بەیانیەک قاوەڵتی ئامادە دەکەم Her sabah Çay içerim: .هەموو بەیانیەک چایی دەخۆمەوە Her gün televizyon seyr ederim: .هەموو ڕۆژێک سەیری تەلەفزیۆن دەکەم Her pazar sinemaya giderim: دەچمە سینەما.هەموو یەکشەممەیەک Her gece saat 11 uyurum: دەخەوم. 00هەموو شەوێک سەعات Her gün okula giderim: .هەموو ڕۆژێک دەچمە قوتابخانە Her sabah gazete okurum: .هەموو ڕۆژێک ڕۆژنامە دەخوێنمەوە

(نەرێ)ڕانەبردووی سادەی

Her sabah kahvelti yapmam: ئامادە ناکەم.هەموو بەیانیەک قاوەڵتی Her sabah Çay içmam: .هەموو بەیانیەک چایی ناخۆمەوە Her gün televizyon seyr edemam: .هەموو ڕۆژێ سەیری تەلەفزیۆن ناکەم Her pazar sinemaya gidmam: .هەموو یەکشەممەیەک ناچمە سینەما

18

Her gece saat 11 de uyumam: ناخەوم. 00هەموو شەوێ سەعات Her gün okula gidmam: .هەموو ڕۆژێ ناچمە قوتابخانە Her sabah gazete okumam: .هەموو بەیانیەک ڕۆژنامە ناخوێنمەوە

ڕانەبردووی سادەی )ئەرێی پرسیاری(

Her sabah gazete okurmusun?Her ئایا هەموو بەیانیەک ڕۆژنامە دەخوێنیەوە؟ sabah gazete okurmu? ڕۆژنامە دەخوێنێتەوە؟ئایا هەموو بەیانیەک Her sabah gazete okurmular? ئایا هەموو بەیانیەک ڕۆژنامە دەخوێننەوە؟

ڕانەبردووی سادەی )نەرێی پرسیاری(

Her sabah gazete okumazmisin? ئایا هەموو ڕۆژێ ڕۆژنامە ناخوێنیەوە؟ Her sabah gazete okurmazmi? ئایا هەموو ڕۆژێ ڕۆژنامە ناخوێنێتەوە؟ Her sabah gazete okurmazmisiniz? ئایا ئێوە هەموو ڕۆژێ ڕۆژنامە ناخوێننەوە؟

لێرەدا چەندین چاوگ لە کاتی ڕانەبردووی سادە دا دابەش دەکەیین:

چاوگی )دیتن(

Görür: ئەو دەبینێ Görüsün: تۆ دەبینی Görürüm: من دەبینم Görürler: ئەوان دەبینن Görürsünuz: ئێوە دەبینن Görürüz: ئێمە دەبینین Görmur: ئەو نابینێ Gömusun: تۆ نابینی Görmem: من نابینم Görmular: ئەوان نابینن Görmusunuz: ئێوە نابینن Görmuruz: ئێمە نابینین

چاوگی )هاتن( ئەرێ:

Gelir: ئەو دێ Gelirsin: تۆ دێی Gelirim: من دێم Gelirlar: ئەوان دێن Gelirsiniz: دێن ئێوە Geleriz: ئێمە دێین

:نەرێ

Gelmir: ئەو نایە Gelmesin: تۆ نایەی Gelmem: من نایەم Gelmirler: ئەوان نایەن Gelmirsiniz: ئێوە نایەن Gelmiriz: ئێمە نایەین

19

Almak چاوگی )کڕین( ئەرێ پرسیاری:

Alirmisin? ئایا تۆ دەکڕی؟ Alirmiyim? ئایا من دەکڕم؟ Alirmiyiz? ئایا ئێمە دەکڕین؟ Alirmi? ئایا ئەو دەکڕێ؟ Alir mi ler? ئایا ئەوان دەکڕن؟ Alirmisiniz? ئایا ئێوە دەکڕن؟

Gitmekچاوگی )ڕۆیشتن(

Gidermisin? ئایا تۆ دەڕۆی؟ Gider miyim? ئایا من دەڕۆم؟ Gider miyiz? ئایا ئێمە دەڕۆیین؟ Gider mi? ئایا ئەو دەڕوا؟ Gider mi lar? ئایا ئەوان دەڕۆن؟ Gidermisiniz? ئایا ئێوە دەڕۆن؟

ڕانەبردووی بەردەوام )استمراری(

ئەو کارەیە کە هەر ئێستا لە حاڵی بەڕێوە چوون دایە یان بەردەوامە. ڕانەبردووی بەردەوامی ئەرێ

Çay içi yorsun: تۆ چای ئەخۆیتەوە Çay içi yorum: من چای ئەخۆمەوە Çay içi yoruz: ئێمە چای ئەخۆینەوە Çay içi yor: ئەو چای ئەخواتەوە Çay içiyorlar: ئەوان چای ئەخۆنەوە Çay içi yorsunuz: ئێوە چای ئەخۆنەوە

ڕانەبردووی بەردەوامی نەرێ

Çay içmiyorsun: تۆ چای ناخۆیەوە Çay içmiyorum: من چای ناخۆمەوە Çay içmiyoruz: ئێمە چای ناخۆینەوە Çay içmiyor: ئەو چای ناخواتەوە Çay içmiyorlar: ئەوان چای ناخۆنەوە Çay içmiyorsonuz: ئێوە چای ناخۆنەوە

ڕانەبردووی بەردەوامی ئەرێی پرسیاری

Süt içi yor mu yum? ئایا من شیر ئەخۆمەوە؟ Süt içi yor mu sun? ئایا تۆ شیر ئەخۆیتەوە؟ Süt içi yor mu? ئەخواتەوە؟ئایا ئەو شیر Süt içi yor muyuz? ئایا ئێمە شیر ئەخۆینەوە؟ Süt içi yor mu sunuz? ئایا ئێوە شیر ئەخۆنەوە؟

20

Süt içi yor milar? ئایا ئەوان شیر ئەخۆنەوە؟

ڕانەبردووی بەردەوامی نەرێی پرسیاری

Süt iç miyor miyim? ئایا من شیر ناخۆمەوە؟ Süt iç miyor musun? شیر ناخۆیەوە؟ ئایا تۆ Süt iç miyor mu? ئایا ئەو شیر ناخواتەوە؟ Sür iç miyor miyoruz? ئایا ئێمە شیر ناخۆینەوە؟ Süt iç miyor musunuz? ئایا ئێوە شیر ناخۆنەوە؟ Süt iç miyor lar mi? ئایا ئەوان شیر ناخۆنەوە؟

دادابەش کردنی چەندین چاوگ لە کاتی ڕانەبردووی بەردەوام

Yazmak چاوگی )نووسین(

Yaziyorsun? تۆ خەریکی نووسینی Yaziyorum: من خەریکی نووسینم Yaziyoruz: ئێمە خەریکی نووسینین Yaziyor: ئەو خەریکی نووسینە Yaziyorlar: ئەوان خەریکی نووسینن Yaziyorsunuz? ئێوە خەریکی نووسینن

Okumak چاوگی )خوێندنەوە(

Okuyorsun: تۆ دەخوێنیەوە Okuyorum: من دەخوێنمەوە Okuyoruz: ئێمە دەخوێنینەوە Okuyor: ئەو دەخوێنێتەوە Okuyorlar: ئەوان دەخوێننەوە Okuyor sunuz: ئێوە دەخوێننەوە

ئەمەش چەند نموونەیەکی دیکە لەم بارەوە:

Kaşik istiyorum: کەوچکم دەوێ Ilaç istiyorum: دەرمانم دەوێ Turkçe biliyorum: زمانی تورکی دەزانم Arepçe bilmiyorum: زمانی عەرەبی نازانم

21

. ڕابردووی سادە 2

یانی کارێک یان کردەوەیەک کە بە تەواوی لە کاتی ڕابردوودا ڕووی دابێ. بۆ وێنە:

Optu: ماچی کرد Gittim: چووم Geldim: هاتم Gördum: دیتم Içtim: خواردمەوە Yazdim: نووسیم

دابەش کردنی ڕابردووی سادە بە سەر ڕاناوە کەسیەکان دا:

Dun ders çaliştin: .دوێنێ دەرست خوێن Dun ders çaliştim .دوێنێ دەرسم خوێند Dun ders çaliştik: .دوێنێ دەرسمان خوێند Dun ders çalişti: .دوێنێ دەرسی خوێند Dun ders çaliştilar: .دوێنێ دەرسیان خوێند Dun ders çaliştiniz: دوێنێ دەرستان خوێند

ڕابردووی سادەی نەرێ

Dun ders çalişmadim: .دوێنێ دەرسم نەخوێند Dun ders çalişmadin: .دوێنێ دەرست نەخوێند Dun ders çalişmadi: .دوێنێ دەرسی نەخوێند Dun ders çalişmadik: .دوێنێ دەرسمان نەخوێند Dun ders çalişmadiniz: دەرستان نەخوێند. دوێنێ Dun ders çalişmadilar: .دوێنێ دەرسیان نەخوێند

ڕابردووی سادەی پرسیاری

Mektup yazdim mi? ئایا نامەکەم نووسی؟ Mektup yazdin mi? ئایا نامەکەت نووسی؟ Mektup yazdi mi? ئایا نامەکەی نووسی؟ Mektup yazdik mi? ئایا نامەکەمان نووسی؟ Mektup yazdiniz mi? ئایا نامەکەتان نووسی؟ Mektup yazdi lar mi? ئایا نامەکەیان نووسی؟

22

نموونەیەکی دیکە لەم بارەوە:

Onu sevdim mi? ئایا ئەوم خۆش ویست؟ Onu sevdin mi? ئایا ئەوت خۆش ویست؟ Onu sevdi mi? ئەیا ئەوی خۆش ویست؟ Onu sevdik mi? ئایا ئەومان خۆش ویست؟ Onu sevdiniz mi? ئایا ئەوتان خۆش ویست؟ Onu sevdilar mi? ئەیا ئەویان خۆش ویست؟

کاتی ڕابردووی بەردەوام

Sen geliyordun: تۆ دەهاتی Ben geliyordum: من دەهاتم Biz geliyorduk: ئێمە دەهاتین O geliyordu: ئەو دەهات Onlar geliyordular: ئەوان دەهاتن Siz geliyordunuz: ئێوە دەهاتن

Sen gidiyordun: تۆ دەچووی Ben gediyordum: من دەچووم Biz gidiyorduk: ئێمە دەچوویین O gidiyordu: ئەو دەچوو Onlar gidiyordular: ئەوان دەچوون Si gidiyordunuz: ئێوە دەچوون

ڕابردووی بەردەوامی پرسیاری

Geliyordun mi? ئای دەهاتی؟ Geliyordum mi? ئایا دەهاتم؟ Geliyorduk mi? ئایا دەهاتین؟ Geliyordu mi? ئایا دەهات؟ Geliyordu lar mi? ئایا ئەوان دەهاتن؟ Geliyordunuz mi? ئایا ئێوە دەهاتن؟

ڕابردووی بەردەوامی نەرێی پرسیاری

Gidiyor me dın mi? ئایا تۆ نەدەچووی؟ Gidiyor me dim mi? نەدەچووم؟ئایا من Gidiyor medik mi? ئایا ئێمە نەدەچوویین؟ Gidiyor mi di mi? ئایا ئەو نەدەچوو؟ Gidiyor midi lar mi? ئایا ئەوان نەدەچوون؟ Gidiyor mediniz mi? ئایا ئێوە نەدەچوون؟

23

ڕابردووی بەردەوامی نەرێ

Geliyor medin: تۆ نەدەهاتی Geliyor medim: من نەدەهاتم Geliyor medik: ئێمە نەدەهاتین Geliyor medi: ئەو نەدەهات Geliyor medilar: ئەوان نەدەهاتن Geliyor mediniz: ئێوە نەدەهاتن

ڕابردووی نزیک )ماضی نقلی( بەو کارە دەگوترێ کە لە ڕابردووی نزیک دا ئەنجام درابێ. بۆ وێنە:

Yeymiş: خواردوویە Gitmiş: چووە Yazmiş: نووسیویە Gelmiş: هاتووە

Şahin onu davet etmiş: شاهین ئەوی دەعوەت کردووە Babam filmi beğenmiş: باوکم فیلمەکەی بە دڵ بووە Annesi rebwara bir mektup yazmiş: دایکی نامەیەکی بۆ رێبوار ناردووە Kardaşim okula gitmiş: برایەکەم بۆ قوتابخانە چووە Şaho dersini bitir miş: شاهۆ دەرسەکانی تەواو کردووە

ڕابردووی نزیکی ئەرێی پرسیاری

Sen inmiş misin? ئایا تۆ دابەزیوی؟ Ben inmiş miyim? ئایا من دابەزیوم؟ Biz inmiş miyiz? ئایا ئێمە دابەزیوین؟ O inmiş mi? ئایا ئەو دابەزیوە؟ Onlar inmiş mi lar? ئایا ئەوان دابەزیون؟ Siz inmiş misiniz? ئایا ئێوە دابەزیون؟

ڕابردووی دوور )ماضی بعید( بەو کردەوە دەگوترێ کە لە ڕابردوویەکی دوور دا ڕووی دابێ یان بەڕێوە برابێ.

Yazmiştim: نووسیبووم Gelmiştim: هاتبووم Gitmiştim: چووبووم

لە ڕابردووی دووردا)چوون( دابەش کردنی چاوگی

Geçen yil turkyaya gitmiştim: .ساڵی ڕابردوو بۆ تورکیا چووبووم // // // Gitmiştin: .چووبووی // // // // // // // Gitmişti: .چووبوو // // // // // // // Gitmiştik: // .چووبوویین // // //

24

// // // Gitmiştiniz: .ئێوە // // چووبوون // // // // // Gitmiştilar: .ئەوان // // چووبوون // //

ڕابردووی دووری نەرێ

Git me miştin: وینەچووبو Git me miştim: نەچووبووم Git me miştik: نەچووبوویین Git me mişti: نەچووبوو Gitme miştilar: ئەوان نەچووبوون Git me miştiniz: ئێوە نەچووبوون

ڕابردووی دووری نەرێی پرسیاری

Gitmiş miy din? ئایا نەچووبووی؟ Gitmiş miy dim? ئایا نەچووبووم؟ Gitmiş miy dik? ئایا نەچووبووین؟ Gitmiş miy di? ئایا نەچووبوو؟ Gitmiş ler mi? ئایا ئەوان نەچووبوون؟ Gitmiş miy diniz: ئایا ئێوە نەچووبوون؟

************************************************

25

داهاتوو .3

نیشانەکەی لە زمانی تورکی دا ئەو کارەی کە لە داهاتوویەکی دوور یان نزیک دا بەڕێوە دەچێ. پاشگرەکانی] [ یە کە بە کۆتایی فرمانی ئەمریەوە دەلکێ. بۆ وێنە:

Bak: سەیر کە Gelecek: دێت Gel: وەرە Gidecek: دەڕوات Git: بڕۆ Bakacak: سەیری دەکات Yaz: بنووسە Görecek: دەیبینێ Gör: بیبینە Okucak: دەخوێنێتەوە Oku: بخوێنەوە Yazacak: دەنووسێ

چەندین ڕستەی دیکەی لەم شێوازە:

Siz kitabi alacaksiniz: .ئێوە کیتابەکە دەکڕن O yarin sizi görecek: .ئەو سبەی ئێوە دەبینێ Gelecek hafta ders başlayacak: .حەوتووی داهاتوو دەرسەکە دەست پێ دەکات Akrebemiz bize geleceklar: المان.خزمەکانمان دێنە Yarin likantaya gideceğim: .سبەی دەچمە چێشتخانە Annem bir saat sonra eve gidecek: .دایکم پاش سەعاتێکی تر دەچێتەوە ماڵ Gelecek ay okula gideceğiz: .ئێمە مانگی داهاتوو دەچینە قوتابخانە Gelecek ay siz irana gideceksiniz: ئێران.مانگی داهاتوو ئێوە دەچن بۆ Gelecek ay onlar orupaya gideceklar: .مانگی داهاتوو ئەوان دەچن بۆ ئەوروپا

داهاتووی نەرێ

Yapamacaksin: بەڕێوەی نابەی Yapamacağim: بەڕێوەی نابەم Yapamacağiz: بەڕێوەی نابەین Yapamacak: بەڕێوەی نابات Yapamacaklar: ئەوان بەڕێوەی نابەن Yapamacaksiniz: ئێوە بەڕێوەی نابەن

داهاتووی ئەرێی پرسیاری

Yapacak miyim? ئایا من بەڕێوەی دەبەم؟ Yapacak misin? ئایا تۆ بەڕێوەی دەبەی؟ Yapacak mi? ئایا ئەو بەڕێوەی دەبا؟ Yapacak miyiz? ئایا ئێمە بەڕێوەی دەبەین؟

26

Yapacak misiniz? دەبەن؟ئایا ئێوە بەڕێوەی Yapacak lar mi? ئایا ئەوان بەڕێوەی دەبەن؟

داهاتووی نەرێی پرسیاری

Bu gece otele gidmiyecek miyim? ئایا من ئەمشەو ناچمە هوتێل؟ Bu gece otele gidmiyecek misin? ئایا تۆ ئەمشەو ناچیە هوتێل؟ Bu gece otele gidmiyecek mi? ئایا ئەو ئەمشەو ناچێتە هوتێل؟ Bu gece otele gidmiyecek miyiz? ئایا ئێمە ئەمشەو ناچینە هوتێل؟ Bu gece otele gidmiyecek misiniz? ئایا ئێوە ئەمشەو ناچنە هوتێل؟ Bu gece otele gidmiyecek lar mi? ئایا ئەوان ئەمشەو ناچنە هوتێل؟

چەند نموونەیەکی دیکەی تێکەاڵو:

Bu akşam otele gidecek misin? ئایا تۆ ئەم ئێوارە دەچیتە هوتێل؟ Bu akşam kitabi okuyacak misin? ئایا تۆ ئەم ئێوارە کیتابەکە دەخوێنیەوە؟ Gelecek hafta okula gideceğiz? .ئێمە حەوتووی داهاتوو دەچینە قوتابخانە Bu gün bize gelmiyecek ler mi? ئایا ئەمڕۆ ئەوان دێنە المان؟ Saat beşa kadar bekliye ceğim: چاوەڕوان دەبم. 5من تا سەعات Bu gün bir defter alacağim: .من ئەمڕۆ دەفتەرێک دەکڕم Yarin çarşiya gideceğim من سبەی دەچمە بازار bir gümlek alacağim .کراسێک دەکڕم

کۆتایی بەشی یەکەم

********************************************************

27

(A)

A dan Z ye لف تا زێ ئە لە

Aba با عە

Abaci با فرۆش عە

Abdest ست نوێژ ده

Abdest almak ست نوێژ گرتن ده

Abide

ر یکە پە

Abla

وره خوشکی گە

Abluka

مارۆ ، گە ئابڵۆقە

Abluka almak مارۆ دان گە

Abone

ئابوونە

Aç

ماع تە برسی / بە

Aç güzlü

چاو برسی

Aç karnina زگی برسی بە

Acaba

ئایاAcayip

یر سە

Acele

، تاڵووکە لە پە

Acelesi olmak بوون لە پە بە Acem م ، تورکی جە عە

ئێران

Acemi زا کار ، ناشاره تازه

acente ر نوێنە

Acep ئایا

Aci تاڵ

Açı گۆشە

Acibadam بادامی تاڵ

Acibe ره مە یر و سە سە

Aciduymak ئازار کێشان Açık

/ ڕوون / کراوه

ڕاشکاوی

Açık artirma رراج هە

Açık çay

نگ م ڕه چای کە

Açık görüşlü دڵ ڕوون

Açık göz

ت ناس رفە ده

Açık hava

وای ئازاد هە

Açık konuşmak ڕاشکاوی دوان بە

Açık Pazar وره بازاڕی گە

Açık renk نگی ڕوون ڕه

Açık seçık ئاشکرا

Açık sözlü ڕوو لە قسە

Açık yürekli یی میمی ، دڵ کراوه سە

Açık yüzlü ڕوو کراوه

Açıkça ڕاشکاوی بە

Açıklama رح ، لێ دوان شە

Acil وری فە

Açılama رح ، لێ دوان شە

Acilaşmak تاڵ بوون

Acılı مبار ماتە

Acılık توند و تیژی

Açılık ڕاحی باڵوی ، فە Açılmak دوور وه کرانە/

وه وتنە کە

Acıma حم یی ، ڕه زه بە

Acımak یی پێدا هاتن زه بە

Acımasica ییانە زه بێ بە

Acımasız زه حم ، بێ بە بێ ڕه

Acımasizlık یی زه بێ بە

Açımlamak لێ دووان

Acındırmak یی خستن زه بە وه

Açısından ی ڕوانگە لە

Aciz ت بوون حە ناڕه

Aciz birakmak ت کردن حە ناڕه

Aciz kalmak ت بوون حە ناڕه

Acizlik تی ، دڵشکاوی حە ناڕه

Açlık برسێتی

Açmak دانان وه کردنە/

Acun کائینات

28

Acur ترۆزی ، کالیار

Ad ناو

Ad çekmek تیر و پشک کردن

Ad koymak ناو دانان

Ad landimak ناو لێنان

Ada زیره ، جە دوڕگە

Adak

زر نە

Adale

ماسوولکە

Adalet

ری دادگە

Adalet bakani زیری داد وه

Adalet bakanliği تی داد زاره وه

Adaletli

ر دادگە

Adaletsizlık ناعادڵ

Adam akılı ڕێکی باشی ، بە بە

Adam cağiz پیاوی بێچاره

Adamlık

تی پیاوه

Adamotu

، سێڵ ، ساج سێڵە

Adaş

هاونێو

Adavet

ناکۆکی ، دوژمنی

Aday

زگیران دهAday ğöstermek زگیران دیاری ده

کردن

Adaylık

زگیرانی ده

Adem

بوو نە

Adem oğlu میزاد ئاده

Adese

ڕووداو

Adetmek

ر چاو گرتن بە لە بە

Adı çıkmak رزاران سە وتنە کە

Adı geçen

ناوبراو

Adı sanlı

نێو و نیشان بە

Adil

ر عادڵ ، دادگە

Adileşmek بوون بوون زه

Adilik

بوونی ، داماوی زه

Adım

نگاو هە

Adım adım نگاو هە نگاو بە هە Adım adım -dolaşmak

ژێر پێ خستن

Adım atmak ڵێنان نگاو هە هە

Adım lamak م لێدان ده قە

Adliye

دادگا

Adres

س ئادره

Adsiz

بێ ناو

Advermek

ناو لێنان

Af

لێ بورینAf dilemek داوای لێ بورین

کردن

Afal afal

گێژ و مات

Afal lamak وه زینە ڵبە هە

Afal lastırmak گێژ کردن

Affedilmez بووراو لێ نە

Affetmek

لێ بوورینAfili

ر ، خۆ رخە خۆ ده

نوێنafiş

ر یاندراوی سە ڕاگە

دیوار

Afişe etmek قاودان لە

Afsun

ر سە داخ ، کە

Afsun lamak ت کردن حە ناڕه

Afsuncu

دڵی داخ لە

Afsunlu

ت بوون حە ناڕه

Afyet

نۆشی گیان

Ağ

ودا تۆڕ/داو/هەAğ yapmak نین ، تۆڕ تۆڕ تە

چنین

Ağababa

باپیر

Ağabey

وره برا گە

Ağaç

خت دره

Ağaç çileği تووترک ، دڕوو

Ağaç dikmek مام ناشتن نە

Ağaç kakan دارکووت

Ağaç kavunu توور

Ağaç kurdu دارخۆر

Ağaç landırmak مام نە

Ağarmak وه سپی بوونە

Ağarti تی سپیە

29

Ağartmak وه سپی کردنە

Ağda کر ی شە شیلە

Ağdalanmak ست بوون خە

Ağdalaşmak ست بوون خە

Ağdalı

ست خە

Ağı

هر ژه

Ağıl

ئاخووڕ

Ağılamak

هراوی کردن ژه

Ağılı

هراوی ژه

Ağır başlı

خۆ بایی لە

Ağır işiten

گوێ گران

Ağır işitmek گوێ گرانی

Ağır sıklet

قوڕس ، گران

Ağırdan

خۆ ره سە لە

Ağırlama

زیرایی پەAğırlaşmak ، گران بوون

قوڕس بوون

Ağırlık

قورسایی/بار

Ağıt

سروود

Ağıt okumak وه سروود خوێندنە

Ağıtçı

سروود خوێن

Ağız

م ، زار ده

Ağız aramak نگی کردن هاوده

Ağız birliği نگ ک ده یە Ağız kavgası yapmak

هاتن قالە مە ده بە

Ağız sapırdatmak مڵچ کردن مڵچە

Ağızlık

غاو /لە ره دار جگە

Ağlama

گری گریان/مە

Ağlamak

گریان

Ağlamaklı

گریاناوی/گرینۆک

Ağlatı

ساط تراژیدیا ، کاره

Ağlatıcı

ر گریان هێنە

Ağlatmak

گریان خستن وه

Ağlayış

گریان

Ağrı

ئێش ، ئازار

Ağrımak

ئێشان ، ژان کردن

Ağrıtmak

ژان خستن وه

Ağu

هر ژه

Ağzı bozuk ڕاش مهە دهمشڕ ، ده

Ağzına sağlık م خۆش ی ده هە

Ahalı

ڵک خە

Ahbablık

تی ، دۆستایە

تی هاوڕێیە

Ahbap

دۆست ، هاوڕێ

Ahcı

ز ئاشپە

Ahcı başı

ز ر ئاشپە سە

Ahdetmek ڵێنی دان بە Ahdinde durmak ی خۆ ر قسە سە لە

بوون

Ahıt

یمان پە

Ahıtleşmek ستن یمان بە پە

Ahıtname

یماننامە پە

Ahlak

خالق وشت ، ئە ڕه

Ahlak dışı

وشتی بێ ڕهAhlaklı

وشت ، بە ڕه بە

خالق ئەAhlaksız

وشت ، بێ ئە بێ ڕه

خالق

Ahtapot

شت پێ هە

Ahu

ئاسک ، مامز

Ahududu

تووتڕک ، دڕوو

Aile

ماڵە بنە

Aile reisi

ماڵە رۆکی بنە سە

Ajan

ر نوێنە

Ak

سپی

Ak ağaç

سپیدار ، چنار

Ak ciğer

ڕیخۆڵە

Ak ciğer kanseri تانی ڕیخۆڵە ره سە

Ak edilmek ستن یمان بە پە

Ak sakal

ڕیش سپی

Akabinde

دوایی دا لە

Akar yakıt نی مە سووتە Akar yakıt istasyonu

نزینخانە بە

30

Akarsu

الو ، جۆگە جۆگە

Akıl etmek ئاقڵ کردن

Akıllı

هۆشیار ، ئاقڵ

Akıllıça

، هۆشیارانە ئاقاڵنە

Akılsiz

بێ ئاقڵ

Akın

هێرش

Akıncı

ر هێرش بە

Aklagelmek وه وتنە بیر کە وه

Aklık

تی سپیەAklından çıkartmak

وه بیر بردنە لە

Akort edılmek قوڕمیش بوون

Akort etmek کردن قوڕمیش Akort suz

نامیزان ، قوڕمیش

کراو نە

Akraba

خزم

Akran

ن مە هاوتە

Aks etmek وه نگ دانە ڕه

Aks ettırmek وه نگ پێ دانە ڕه

Aksak

ل شە

Akşam

ئێواره

Akşam namazı نوێژی شێوان

Akşam üstü ئێواره ر لە سە

Aksamak

لین شە

Aksan

زاراوه، هجە لە

Aksi

گریس ، بێ حار نە

Aksine

وانە پێچە بە

Aksırık

پشم ، پژمین

Aksırmak

پشمین ، پژمین

Aktar

بۆن فرۆش

akü

باتری

Al

سوور

Ala

نگ نگاوڕه ڕه

Ala turka

یی تورکی ناوچە

Alacaklı

داواکار

Alay etmek کردن ، ره سخە مە

پێ ڕابواردن

Alçak

هیچ و پووج

Alçaklik

هیچ و پووچێتی

Alçalmak

خوار هاتنە

Alçı

چ گە

Aldanmak

فریو خواردن

Aldatmak

فریو دان

Alev

گڕ ، بڵیسەAlev lendırmak اڵیساندن ، هە

گڕدان

Alev lenmek اڵیساندن هە

Alevli

دار بڵێسە

Aleyhine

وانە پێچە بە

Alı koymak ڕاگرتن

Alıcı

رگر کڕیار / وه

Alım satım کڕین و فرۆس

Alımlı

خوێ سوێر ، بە

Alın

نێو چاوان

Alın yazısı

نووس چاره

Alısık

ئاشنا ، ناسیاوAlışılmış

خووپێ گرتوو ،

ڕاهاتوو

Alışkanlık

خووپێ گرتوویی

Alışkın olmak خووپێ گرتوویی

Alışmak

خوو پێ گرتن

Alıştırma

مرین تە

Alıştırmak مرین کردن تە

Alkaldırmak گرینگی پێ دان

Alkış

پڵە چە

Alkış lamak لێدان پڵە چە

Allak bullak ڵ ڵ پیکە تێکە Allık

سووراو /

سوورایی

Almak

رگرتن کڕین / وه

Alt

وه ژێره

Alt yapı

بناغە

Altetmek

تێک شکاندن

Alüvyon

رۆ ئاوه

Ama

کوێر

Amaç

ست ، ئامانج بە مە

31

Amca

مام

Ampul

گڵۆپ

Ana

دایک

Ana cadde کی ره قامی سە شە

Ana dili

زمانی زگماکی

Ana okulu

ی ساوایان باخچە

Ana vatan

نیشتیمان

Ana yasa

تی ڕه یاسای بنە

Ana yol

کی ، ره ی سە جاده

کی ره ڕێگای سە

Anadan doğma زگماکی

Anahtar

کلیل

And ıçmek سوێند خواردن

Andırmak

وه بیر هێنانە وه

Anı

ری وه بیره

Anılan

ناوبراو

Anırmak

ڕین زه

Anlam

مانا

Anlamak

یشتن تێ گە

Anlamdaş

هاومانا

Anlamlı

پڕماناAnlamsız

ڕۆک ، بێ بی ناوه

مانا

Anlaşma

وتن نامە ڕێکە

Anlaşmak

وتن ڕێکە

Anlaşmazlık جیاوازی Anlatmak

، باس وه گێڕانە

کردنAnlayiş sız یشتوو ، نا ناتێ گە

حاڵی

Anlayişlı

یشتوو تێ گە

Anma

ڕێز لێنان

Anma toplantısı کۆڕی ڕێز لێنان

Anne

دایک

Anonım

بێ مانا

Anormal

نائاسایی

Ansızın

ناکاو لە

Antı patı

بی زاری

Apaçık

ئاشکرا ، ڕوون

Apar topar لە پە بە

Apayrı

جیا بە

Aptal laşmak رسام بوون سە

Ara

نیوان

Ara bulucu ناوبژیکار

Ara bulucuk ناوبژیکاری

Ara vermek ین پێدان مابە

Araba

یاره سە

Arac

واسیتەAralık

ین/مانگی نێوان/مابە

دیسامبر

Aramak

ڕان گە

arası

نێوان

Arasında

دا م نێوه لە

Arasıra

ندێ جار هە

Araştırma

لێ کۆڵین

Araştırmacı ر ر/پشکێنە لێ کۆڵە

Araştırmak وه لێ کۆڵینە

Araya girmek نیوبژیکاری

Ard

وه ، پشتە دواوهArd arda

،بە وه پسانەبێ

کدا دووی یە

Arezu etmek هیوا خواستن

Argo

گشتی گشتی ، بە

Arı

نگ مێش هە

Arka

وه ، پشتە دواوه

Arka arkaya کدا دووی یە بە

Arkadaş

هاوڕێ ، دۆست

Arkası

ی پاشماوه

Armut

رمێ هە

Arpa

جۆ

Arsa

وی زه پارچە

Arslan

شێر

Artırmak

لێ زیاد کردن

Artış

زیاد

Artmak

زیاد بوون

32

Aşaği

خوارێ

Aşaği lamak س شکاندنی کە

Aşağılık

هیچ و پووچ

Aşama

، قۆناغ لە رحە مە

Aşçı

ز ئاشپە

Asgari

م النی کەAşı

مام کردن/واکسێن نە

، کووتانAşı lamak

رخوارد کووتان / ده

دان

Aşık olmak بوونئاشق

Asik suretlı ڕوو گرژ ، مۆن

Asilmak

سران اڵوه هە

Asla

رگیز ت ، هە قە

Aslında

ڕاستیدا لە

Asmak

سین اڵوه هە

Aşmak

ڕبوون تێپە

Astım

سی فە نە نگە تە

At

سپ ئەAt yarışı

سپ کێ بڕکێی ئە

سواری

Ata

باب

Ata erkil

باوک ساالری

Ata sözö

ندی پێشینان پە

Atak yapmak هێرش بردن

Atamak

دیاری کردن

Atanmak

دیاری کران

Ateş böceği ستێره ئە گوڵە

Ateş kes

ست ئاگر بە

Ateş yakmak وه ئاگر کردنە

Ateşlemek کردن قە تە

Ateşlenmek رز و تا گرتن لە

Atılım

هێرش

Atılmak

هێرش بردن

Atış

قە تە

Atışmak

قە تە ڕه شە

Atıştırmak نم نم بارین

Atlamak

بازدان

Atletizm

ڕا کردن

Atlı karınca ک لە رخ و فە چە

Atmak

ڵدان هە

Atöyle

کارگە

Av

ڕاو

Avamca

گشت ، گشتیAvaz avaz- bağırmak

هات و هاوار کردن

Avcı

ڕاوچی

Avene

ستە دار و ده

Avlamak

ڕاو کردن

Avuç

ست پی ده لە

Avukat

ر پارێزه

Avunmak

وه هێور بوونە

Ay

مانگAy başı

ری مانگ / سە

خۆشی ژنانە نە

Ay çiçeği

ڕۆژه بە گوڵە

Ayak

پێ

Ayak diremek پێ داگری

Ayak lanmak ڕین ڕاپە

Ayakkabi

پێاڵو

Ayar lamak نزیم کردن تە

Aydın

ڕووناکبیر

Aydın lanmak وه ڕوون بوونە

Aydınlık

ڕووناکایی

Ayı

ورچ

Ayık

وشیار

Ayık lamak دیاری کردن

Ayılmak

وه هۆش هاتنە وه

Ayırmak

وه جیا کردنە

Aykır

جیاواز

Aylık

مانگانە

Ayran

ماستاو ، دۆ

Ayrı

جیا

Ayrıca

ها روه هە

Ayrılık

جیایی

33

Ayrılık sokmak تێ خستن ئاژاوه

Ayrılmak

وه جیا بوونە

Ayrışmak

ش بوون دابە

Ayva

هێ بە

Ayyaş

ینۆش مە

Az

م کە

Az az

م م کە کە

Az bulunur م کە

Az çok

م و زۆر کە

Az gelirli

م داهات کە

Aza

ندام ئە

Azalık

ندامێتی ئە

Azalma

می کە ڕوو لە

Azalmak

وه م بوونە کە

Azaltmak

وه م کردنە کە

Azami

النی زۆر بە

Azar azar

م م کە کە

Azımsamak قووت ، ڕۆزی

34

(B)

Baba anne وره گە دایە ،

نک نە

Baba yiğit ئازا Babalik

تی ، باوکایە

زڕباب

Baca

ڵکێش دووکە

Bacak

ڕان ، پێ

Baci

وره خوشکی گە

Badamcık

وزه لە

Badirç

ترسی مە

Bağ

گرێ

Bagaj

بار

Bağaj

نداو بە

Bağdaşmak وتن ، سازان رێکە

Bağımlı

ستە وابە

Bağımlılık یی ستە وابە

Bağımsız

خۆ ، ئازاد ربە سەBağımsızlık ، ئازادی

خۆیی ربە سە

Bağır

سینگ

Bağırmak

کردنهاوار

Bağırsak

ڕیخۆڵە

Bağış

خشیش خێر ، بەBağışlamak ، خێر کردن

خشین بە

Bağlamak

ستن ، گرێدان بە

Bağlanti kurmak ندی گرتن پێوه

Bağlantısız ülke ن واڵتی بێالیە Bağlılık

دڵ گرتوویی ، دڵ

لێ بوون

Bağnaz

مار گرژ دهBağrışmak هات و هاوار

کردن

Bahsetmek گۆر ، باس هینانە

کردن

Bahtikara

ش ڕه چاره

Bakamından ی ڕوانگە لە

Bakan

زیر وه

Bakanlık

ت زاره وهBakım

ئاگاداری /

ڕوانگە

Bakır

مسBakış

رنج / نیگا ، سە

بۆچوون ، دیدگا

Bakışmak

کتر ڕوانین یە لە

Bakmak

یر کردن / ئاگا سە

بوونلێ

Bakraç

تڵ سە

Bal

نگوین هە

Balayı

نگوین مانگی هە

Balçık

گوڵ

Baldır

پێ پاژنە

Baldız

ژن خوشک

Balgam

م بڵغە

Balığ olmak باڵغ بوون

Balık ağı

ماسی تۆڕی ڕاوه

Balık etı

گۆشت ماسی

Balık tutmak ماسی گرتن

Balık yağı

ڕۆن ماسیBalıkçı

ماسی گر / شوێنی

ماسی فرۆشی

Balıkcıl

ماسی خۆرکە

Balıkcılık

ماسی ڕاوه

Balkabağı

کە کوولە

Balta

بیور

Bank

بانک

Banlıyö

ر وروبە ده

Banyo

مام حە

Banyo yapmak مام کردن حە

Barınak

ناگە پە

Barış

ئاشتی

35

Barışçı

ئاشتی خواز

Barışmak

وه ئاشت بوونە

Barıştırmak وه ئاشت کردنە

Baş

ر سە

Baş donmesi گێژه ره سە

Baş eğmek ڵ کردن گوێ ڕایە

Baş ezmek رکووت کردن سە

Baş örtüsü لێچکە

Baş şehir

خت پایتە

Baş üstüne ر ر سە سە بە

Baş yazar

ر رنووسە سە

Basamak

قادرمە

Başari

وتوویی رکە سە

Başarili

وتوو رکە سە

Başarmak

وتن رکە سە

Başbakan

زیر کوه ره سە

Başi boş

ڕۆک گەBasılmak

چاپ بوون /

غافڵگیر بوون

Basımevı

چاپخانە

Basin

نی مە چاپەBasin toplatisi وت و وێژی

نی مە چاپە

Başina buyrak ڕۆ ره سە

Basinc

خت زهفشار ،

Başkaldirmak ڵدان رهە سە

Başkan

رۆک سە

Başkanlık

تی رۆکایە سە

Başkanot

زی ی کاغە پاره

Başkent

خت پایتەBaski

چاپ / فشار ،

خت زه

Başlamak

ست پێ کردن ده

Başlangiç

ست پێک ده

Başlangiçta تادا ره سە لە Başlica

م / کە ی یە پلە بە

گرینگ

Basmak

چاپ کردن / فشار

دان

Baştan başa ر راسە سە

Baston

گۆچان

Başucu

رین سە

Batı

اڵت ڕۆژهە

Batık

رق بوو غە

Batırmak

رق کردن غە

Batmak

رق بوون غە

Bayağı

ئاسایی

Bayan

خانم

Baygın

بێ هۆش

Bayındır

دانی ئاوه

Bayındırlık دانی ئاوه

Baykuş

قۆش ، کووند بایە

Bayram

ژن جەBayramlaşmak پیرۆزه ژنە جە

کردن

Bebek

زارۆکBedava

خۆڕایی ، بە

الش بە

Bedavacı

خۆر مفتە

Beğenmek ند کردن سە پە

Bekar

ڵت ، بێ ژن سەBekçi

س ، ره حە

وان پاسە

Bekleme odası ڕوانی دیوی چاوه

Beklemek ڕوان بوون چاوه

Beklenmedık کراو ڕوان نە چاوه

Beklenti

ڕێ چاو لە

Bekletmek ل کردن حتە مە

Bel

ر مە کەBelirli

دیار ، ڕوون ،

ئاشکرا

Belirsiz

ناڕوون ، نادیار

Bellek

، زاکیره حافیزه

Bellemek

فێر بوون

Bencil

ست ره خۆپە

36

Bencillik

ستی ره خۆپە

Benek

خال

Benekli

خاڵدار

Bengisu

یات ئاوی حەBenimsemek را سە ست بە ده

گرتن

Benzemek وێک چوون Benzeri

کوو ، وه هاوشێوه

ک یە

Benzerlık

یی هاوسێوه

Bezemek

وه ڕازاندنە

Biçak

قۆ چە

Biçaklamak قۆ لێدان چە

Biçım

، شکڵ واره قەBiçmek

/ دروینە بڕین

کردن

Bikmak

بێزار بوون

Biktırmak

بێزار کردن

Bildiri

یاندراو ڕاگە

Bildirmek یاندن ڕاگە

Bile

ت نانە تە

Bilemek

تیژ کردن

Bilezik

بازنە

Bilge

کیم ، زانا حە

Bilge

کیم ، زانا حە

Bilgi

زانیاری

Bilgi

زانیاری

Bilgili

زانا

Bilgili

زانا

Bilgin

ند ، زانا دانیشمە

Bilgin

ند ، زانا دانیشمە

Bilgisayar

کۆمپیوتێر

Bilgisayar

کۆمپیوتێر

Bilim

زانستی

Bilim

زانستی

Bilimsel

زانستی

Bilimsel

زانستی

Bilmek

زانین

Bilmek

زانین

Bindirmek سوار کردن

Binici

سوار

Binicilik

سواری

Binmek

سوار بوون

Birakmak

ردان دانان / بە

Biraz

مێک کە

Birbiri

کتر یە

Birçok

زۆر

Birdenbire ناکاو لە

Birikmek

وه کۆ بوونە

Biyık

سمێل

Böbrek

گوورچیلە

Böcek

کرم

Boğaz

روو گە

Boğmak

خنکاندن

Boğulmak خنکان

Boğum

گرێ

Böğürtlen تووترک دڕوو ، Bol

ڕاح ، فراوان / فە

باڵو

Bölge

ر ڤە ، ده ناوچە

Bölmek

ش کردن دابە

Bombalamak بۆردوومان کردن

Borç

رز قەBoş vermek واز لێ هێنان ، لێ

ڕان گە

Boşalmak

تاڵ بوون بە

Boşamak

الق دان تە

Boşanmak رگرتن اڵق وه تە

Boşuna

لک بێ کە

Botonik

ک ناسی ڕووه

Boy

د ، بااڵ قە

Boyamak

نگ کردن ڕهBoyatmak لدان ، درێژ هە

بوون

Boylam

درێژایی

Böyle

ئاوا

37

Böylece

م شێوه بەBozmak

تێک دان ، خراپ

کردنBozulmak ، تێک چوون

خراپ بوون

Bu nedenle ر بۆیە هە

Bu sebeple وه م هۆیە بە

Bu şekilde م جۆره بە

Bu sırada

دا م نێوه لە

Bu yıl

مساڵ ئە

Bu yüzden وه م ڕووه لە

Buğday

نم گە

Bugece

و مشە ئە

Bugün

مڕۆ ئە

Bukonuda وه م باره لە

bulanmak بوون ئاڵووده

Bulanmak نگ هاتن تە وه

Bulmak

/ داهێنان وه دیتنە

Bulus

داهێندراو

Bulut

ور هە

Bundan başka مە جیا لە

Burası

ئێره

Burmak

وه پێچانە

Bürümek

داپۆشین

Burun

لووت

Bütün

موو ، گشت هە

Büyük

وره گە

Büyükelçı باڵوێزخانە

Büyükelçilik باڵوێزخانە

Büyüklük

یی وره گە

Büyümek

بوون وره گە

Buz

هۆڵ سە

Buzağı

گۆلک

Buzdolabı فر گر ، بە الجە سە

Buzkesmek هۆڵ کردن سە

Buzlanmak ستن هۆڵ بە سە

Buzul

ندان هۆڵبە سە

38

(C) Cumhuriyetçi قیل غیل ، سە بە

Curcuna

گرینگ بە

رگرتن وه

Camiz

رگ تێ گرتن بە

Cami

بۆ الی خۆ کێشان

Camlamak بێ گیان Candan

پڕ جۆش و

خرۆش

Canlandırmak نا ، نزیک پە

Canli

مبێ کردن تە

Cansiz

ر رگ ، جگە جە

Can vermek ریمە زا ، جە جە

Cep

جوانمێر

Ccepçi

تی جوانمێرایەCephe

جووجک ،

جووجکەCesaret

جووک جووکە

کردن

Ceset

زیندوو

Cesur

وه زیندوو کردنە

Cevap

رۆک کۆمار سە

Cevap vermek بهە ، جە ڕگە شە

Cevız

تێ گرتن شووشە

Ceza

کز ، الواز

Cezaevi

کۆماری

Ceza landırmak کۆماری خواز

Cezbetmek گامێش

Ciliz

گرتووخانە

Civiz

گوێز

Civildasmak گیان دان

Ciddiye alamak گیرفان

Ciger

گیرفان بڕ

Ciltlemek نازه ، جە الشە

Cilve yapmak وه دڵە لە

Cimri

وت مزگە

Civar

ناز کردن

Civciv

ینی هە

Coşkan

واڵم

Coşmak

وه واڵم دانە

Comert

وتن جۆش کە وه

Comertlik ئازا

Cuma

تی ئازایە

Cumhurbaşkani ئاژاوه

Cumhuriyet کی ، شل ئاوه

39

(Ç)

Çaba

ول ، کۆشش هە

Çabalamak وڵدان هە

Çabucuk

زوویی بە

Çabuk

زوو

Çadir

ت ، خێمە خێوه

Çağ

م رده رخ ، سە چە

Çağdaş

رخ هاوچەÇağirmak

بانگ کردن ،

ت کردن داوه

Çağlayan

تاڤگەÇağri

بانگ کردن ،

فۆن لە ی تە نووکە

Çakal

ڵ قە چە

Çaki

قۆ چە

Çakil

و چە

Çakilmak

کووتران

Çakişmak

خۆ گوونجاندن

Çakmak

رخ / کووتان چە

Çalinti

دزراو

Çalişan

ر کە ر ، کاره کارگە

Çalişkan

پڕکار

Çalişma

کار

Çalişma bakanliği تی کار زاره وه

Çalişmak

کار کردن

Çam

ر وبە سنە

Çamaşir

جلکی شۆرین

Çamaşir mekinesi شۆر جلک

Çamaşir yikamak جلک شۆرین

Çamur

گل ، لیتە

Çamurluk

گڵگیر

Çan

س ره نگ ، جە زه

Çanak

کاسە

Çanta

جانتا

Çapak

ڕیپۆقی چاو

Çapkın

چاوغێڕان

Çapraşık

ئاڵۆز

Çarçabuk

وری فەÇarpık

رب خواردن / زه

کردن

Çarpıntı

ی دڵ ترپەÇarpışmak کردن / ڕ شە

سادوف تەÇarpmak

رب خواردن / زه

کردن

Çarşaf

الفە چوارشێو / مە

Çarşi

بازاڕ

Çatal

نگاڵ چە

Çatı

شێروانیÇatışmak

تێک چوون /

کردن قاڵە مە ده

Çatlak

ڵشیو / بێ ئاقڵ قە

Çatmak

ر لێدان شە تە

Çavuş kuşu پوو سلێمانە پە

Çay suzgesi چاپاڵێو

Çay tabaği ژێر پیاڵە

Çaydanlık قۆری چا

Çayır

ن چیمە

Çayırlık

رد شیناوهÇekiç

کچوو ، چە

کوش چە

Çekici

ر ڕاکێشەÇekiduzen vermek رێک و پێک

کردنÇekilmek

کردن / کشە پاشە

خۆالدان

Çekım

وه ڵگرتنە فیلم هە

Çekıngen

تی م ڕوویە کە

Çekıngenlik تی م ڕوویە کە

Çekirge

کووهلل

Çekmek

کێشان / ڕاکێشان

Çelenk

گوڵ ئاڵقە

40

Çelik

پۆال

Çelişki

جیاوازی

Çelişkilli

تی جیاوازایەÇelişmek

ناو وتنە کە

وه جیاوازیە

Çelmek

پێ لێدان پشتە

Çepeçewre ور وران ده ده

Çerçeve

چوارچێوهÇerçevelemek تێ چوارچێوه

گرتن

Çerçevesinda دا و چوارچێوه لە

Çeşit

جۆر ، شێوه

Çeşitli

جۆراوجۆرÇeşme

ی ئاو / شێره

کانیاو

Çetin

خت رسە سە

Çevik

ڵسوڕ چاالک ، هە

Çevırı

رگێڕان وه

Çevırı yapmak رگێڕان وه Çevırmek

رگێڕان / وه

سوڕاندن

Çevırmen رگێڕ وه

Çevre

ژینگە

Çevre kirliliği پیس بوونی ژینگە

Çevrelemek مارۆ دان گە

Çevrili

مارۆ دراو گە

Çıban

کووان ، زیپکە

Çiçek

گوڵ

Çiçek açmak گوڵ پشکووتن

Çift

، دووانە جووتە

Çiftçi

رزێر وه

Çiftleşmek جووت بوون

Çiğ

خاو ، کاڵ

Çığ

ڕنوو

Çığlık atmak هات و هاوار کرن Çiğnemek جوێن / ژێر پی

نان

Çıkarcı

ندی خواز وه رژه بە

Çıkarmak

م رهێنان / لێ کە ده

کردن

Çıkış

وه ره ده چوونە

Çıkışmak

س بوون بەÇıkmak

ر / ده چوونە

ر سە چوونە

Çilek

نگی ڕه تووت فە

Çimenlik

رد شیناوه

Çini

کاشی

Çinici

کاشی ساز

Çıplak

ڕووت

Çırak

ست رده شاگرد ، بە

Çirkin

ز ، نا شیرین ناحە

Çırpınmak ست و پێ لێدان ده

Çırpmak

کان دان تە

Çisselemek بارین نم نمە

Çivi

بزمار

Çivilemek بزمار داکووتان

Çizgı

ت ، هێڵ خە

Çizme

کمە چە

Çizmek

لێدانت خە

Çoban

شوان ، گاوان

Çocuk

زارۆک ، منال

Çoğalmak بوون زێده

Çoğukez

جار جار

Çoğunlukla زۆر جاران

Çoğuzaman زۆر جاران

Çok

زۆر ، فره

Çökmek

تێ ڕاچوون

Çöp

زبل ، خۆل

Çöp kutusu ی خۆل کە نە تە

Çöpçü

نناس ، خۆلڕێژ کە

Çorak

سوێر

Çorap

وی گۆره

Çorba

شۆرباÇözmek

ل / حە وه کردنە

کردن

41

Çözülmek ل / حە وه کرانە

وه بوون / توانە

Çözüm

ل حە

Çukur

چاڵ ، قوڵکە

Çürümek

نین ڕزین ، گە

Çuval

تێلیس ، گۆنی

42

(D)

Dadı

خاڵ

Dağ

ژ کێو ، کە

Dağarcık

نبانە هە

Dağcı

وان ژه کە

Dağcılık

وانی ژه کەDağılmak

رش و باڵو پە

بوون

Dağınık

رش و بالو پەDağıtmak

باڵو کردن ،

ش کردن دابە

Dağlamak داخ کردن

Daha

ها روه ئیتر ، هەDahasi

رووی سە لە

وه موویانە هەDahı

ها / روه ئیتر ، هە

وتە لکە هە

Dalaşmak

بوون قالە مە ده

Dalga

پۆل شە

Dalgakıran پۆل بڕ شە

Dalgalanmak وه پۆل دانە شە

Dalgın

ر لێده داڵغە

Dalkavuk

زمان لووسDalmak

ونووچکە خە

وه بردنەDam

ربان / داو / سە

زیندان

Damla

، چۆڕه تره قە

Damlamak تکان ، چۆڕان

Damlatmak چۆڕاندن ، تکاندن

Dana

، گۆلک کە گوێره

Dangaluk

گێژ ، حۆلDanışma

پرس و ڕا

وه گۆڕینە

Dansetmek ما کردن سە

Dansöz

ما کار سەDapdaracık نگ ، شان نگاتە تە

شان بە

Dar

سک نگ ، تە تە

Daralmak

سک بوون رتە بە

Daraltmak سک کردن رتە بە

Darbe

بر تا / زه کۆده

Darbe indirmek زیان لێ خستن

Darboğaz

ر بە نگە تە

Darbuka

رب پڵ ، زه تە

Dargelırli

م داهات کە

Dargınlık

نجان نجین ، ڕه ڕه

Dargörülü نگ رچاو تە بە

Darılmak

نجان ڕه

Darıltmak نجاندن ڕه Darlaşmak سک رتە بە

وه بوونەDarlık

سکی / رتە بە

ست کوورتی ده

Davranış

وت ڵس و کە هە

Davul

هۆڵ ده

Dayak atmak ک لێدان کووتە

Dayak yemek ک خواردن کووتە

Dayamak

وه پاڵ دانەDayanak

شوێنی پال پێوه

دان

Dayanıkli

ن قایم / درێژ خایە

Dayanılmaz کراو مول نە حە تە

Dayanışma هاوپشتی

Dayanmak وه پاڵ دانە

Dedıkodu yapmak ت کردن یبە غە

Dedıkoducu تچی یبە غە

Defetmek الدان

Defnedılmek وتن ژێر خاک کە Defnetmek ناشتن ، ژێر خاک

کردن

Değdırmek وه ند دانە پێوه

Değer

ت نرخ ، قیمە

43

Değerlenmek وتن ، رخ کە نە وه

وه ستانە هەDeğerli

رێز / بە

ویست خۆشە

Değersiz

بێ رێز ، بێ نرخ

Değin

ی کە و کاتە تا ئە

Değinmek پێ کردن ئیشاره

Değirmen ئاش Değişik

جۆراوجۆر /

گۆڕینDeğişiklik ، گۆڕان

گۆڕانکاری

Değişim

گۆڕانکاری

Değişmek گۆڕان

Değiştakuş وه گۆڕینە

Değiştırmek وه گۆڕینە

Değme

باشترینندی / پێوه

Değmek

ندی گرتن پێوه

Değnek

گۆچانDekan

ری بە رێوه بە

یمانگا پەDekanlık

تی رایە بە رێوه بە

یمانگا پە

Deli

ێتش

Delicesine کوو سێت وه

Delik

کوون

Delikanli

نج الو ، گە

Delikdeşik پڕ کوون

Delilik

شێتی

Delinmek کوون بوون

Delmek

کوون کردن

Demeç

یاندراو ڕاگە

Demek

گووتن

Demekki

وابوو کە

Demet

ستە ، بە ستە ده

Demir

ئاسن

Demir atmak ر گرتن نگە لە

Demir çaği چاخی ئاسن

Demir yolu ی قیتار جاده

Demirci

ر ئاسن گە

Demlemek م کردن ده

Demlenmek م کێشان / ده

ڕاب خواردن شەDemli

ڕاب خواردوو شە

م کێشان / ده

Demlik

چادان

Denemek وه تاقی کردنە

Denetçi

ر پشکێنە

Denetim

پشکنین

Denetlemek پشکنین

Deney

تاقی کاری

Deney yapmak وه تاقی کردنە

Deneyim

زموون ئە

Deneyimli زموون ئە بە

Denge

نگی هاوسە

Dengeleme نگێتی هاوسە

Denilmek ناو لێنان

Deniz

ریا ده

Deniz altı

ریایی ژێر ده

Deniz kuvvetleri ریایی هێزی ده

Denk

ر رابە بە

Denkleşmek میزان بوون

Denklik

نگی هاوسە

Depo

ن خزه مبار ، مە حە

Depolamak مبار کردن حە

Depozıto

کی ی پێشە پاره

Deprem

رزه لە بوومە

Dergi

گۆڤار

Deri

رم پێست ، چە

Derin

قوڵ

Derinleşmek قوڵ بوون

Derinleştirmek قوڵ کردن

Derinlik

قواڵیی

Derken

دا و کاتە لە

Derlemek وه کۆ کردنە

Derlenmek وه خڕ بوونە

44

Derleyen

روه کۆکە

Derli toplu رێک و پیک

Dermek

ک دانان یە ر سە لە

Dernek

ن نجوومە ئە

Ders vermek وه رس گووتنە ده

Dersane

فێرگە

Derslik

کالس ، پۆل

Dert ortaği م خۆر خە

Dertleşmek ردی دل کردن ده

Desen

خش ، نیگار نەDesenli

ر ، نیگار خشێنە نە

کێش

Deşmek

لکۆڵین هە

Destek

پشتیوانی

Desteklemek پستیوانی لێ کردن

Detay

فسیر تە

Detayli

فسیر تە بە

Deve

حوشتر

Devinmek ت کردن کە ره حە

Devirmek رگێڕان وه

Devletleştirmek خۆماڵی کردن

Devrik

ڕان رگە وه

Devrim

ڕین تا ، ڕاپە کۆده

Devrimci

شۆڕشگێڕ

Devşirmek ڕێک کردن

Deyim

زاراوه

Diken

دڕک

Dikenli

دڕکاویDikiş

رگ یاتی ، بە خە

درووdikiş dikmek یاتی کردن ، خە

رگ دروین بەDikmek

دروین ، دوورین

/ چاندن

Dil

زمان

Dil bilgisi

ڕێزمان

Dil bilim

زمان ناسی

Dil tutukluğu زمان گرتوویی

Dilemek

هیوا خواستن

Dilenci

ر سواڵکە

Dilenmek سواڵ کردن

Dilsiz

الڵ

Dımdızlak نیا نیای تە تە

Din dirmek وه هێور کردنە Dingin

هێور ، لە

خۆ ره سە

Dinlemek گوێ گرتن

Dinlenmek ت کردن ئیسراحە

Dinleyici

ر ، گوێ گر بیسە

Dinmek

ئارام گرتن

Dip

وه ژێری ژێره

Direk

کە ەڵکۆ

Direniş

خۆڕاگری

Direnmek خۆڕاگری کردن

Diretmek

پێداگری کردن

Diri

زیندوو

Dirilmek

وه زیندوو بوونە

Diriltmek

وه زیندوو کردنە

Diş

ددان

Diş ağrısı

ددان ئێشە

Dış satım

نارده سادرات ، هە

Dışalım

واریدات ، هاورده

Dışarı

روه ده

Dışarı çıkarmak رهێنان ده

Dişçi

ددان ساز

Dişeti

پووک

Dişi

مێ

Dışişleri bakanı وه ره زیری ده وه

Dişlemek

ستن گە

Diz

ژنۆ ئە

Dizgin

وسار ئە

Dizi

، زنجیره ئاڵقە

Dizin

، لیست لیستە

Dobra dobra نا بێ پێج و پە

Doğa

سرووشت

45

Doğal

سرووشتی

Doğmak

دایک بوون لە

Doğramaci دارتاش

Doğramak بڕین

Doğru

ڕاست

Doğu

اڵت ڕۆژهە

Doğum

دایک بوون لەDoğuş

وتن / رکە ده

اڵتن هە

Dökmek

ڕشتن

Dokumak

ڕستن ، چنین

Dokunmak ست لێدان ده Döl

ک ، ڵە چە ڕه

مە تۆره

Dol durmak پڕ کردن

Dolambaşlı پڕ قۆرت و پێچ

Dolandırıcı کاڵوچی

Dolanmak ڕان گە

Dolgun

ناوپڕ

Dolu

پر

Dolun ay

واو مانگی تە

Domuz

راز بە

Don

ژێر شاڵوار

Donanma

ریایی هێزی ده

Döndürmek ڵسوڕاندن هە

Dönek

ڵێن بێ بە

Dönem

وره دهDönmek

ڵسوڕان / هە

وه ڕانە گە

Donuk

ستوویی بە

Dönüm noktası رخان رچە خاڵی وه

Dönüş

وه ڕانە گە

Doruk

لووتکە

Döş

سینگ

Döşeme

ر ڕش / داپۆشە فە

Dosya

نده روه پە

Döven

رمان کووب خە

Dövme

خاڵ کووتی

Dövmeci

خاڵ کووت

Dövmek

کووتان

Dövülmek ک خواردن کووتە

Dövüş

ک کاری کووتە

Doymak

تێر بوون

Dudak

لێو

Düğümlemek گرێدان

Düğün

ند ماوه زه

Dumak

ڵ دووکە

Dümen

رمان سووکان ، فە

Durağan

وێستگە

Duraklama وچان

Durdurmak ستاندن ڕاوه

Durmadan وان رده بە

Durmak

ستان ڕاوهDürtü

ف ده ست ، هە بە مە

، ئامانجDurum

ل و زح ، هە وه

رج مە

Duruşma

ی دادگایی سە لە جە

Düş

و خەDüşmek

م وتن / کە کە

وه بوونە

Düşünce

بیر ، فکر ، هزر

Düşünmek وه بیر کردنە Düşürmek خوار ، هێنانە

زاندن دابە

Dut

توو

Duygu

ست هەDuygusal

ئیحساساتی ، پڕ

ست هە

Duygusuz

ست بێ هە

Duymak

بیستن

Duyu

ست هە

Düz

ڕێک ، ڕاست

Düzeltmek رێک کردن

Düzen

رێک و پێکی

Düzenbaz فێڵ باز

46

Düzenlemek ڕێک کردن Düzenli

زم ، ن نە خاوه

ڕێک و پێک

Düzensiz

ناڕێک

Düzensizlik ئاژاوه

Düzgün

بار ڕێک ، لەDüzmece

علی ، جە

درووست کراو

47

(E)

Ebe

مامان

Ebediyen

تایە تا هە

Ebelik

مامانی

Eciş bücüş خوار و خێچ

Eczaci

رمانساز ده

Eczacilik

رمان سازی دهEczacilik fakultasi کۆلێژی

رمانسازی ده

Eczane

رمانخانە ده

Ederi

ها نرخ ، بە

Edilgen

نادیار

Edinmek

ست هێنان ده وه

Edip

دیب ئەEfendi

ناب ، ئاغا ، جە

کاکEfkarlanmak ت فە م و خە خە

خواردن

Efkarli

مبار خە

Ege denizi ریای ئیجە ده

Egemenlik خۆیی ربە سە

Egoist

زل زان خۆ بە

Egzersiz

مرین تە

Eğe

ند ، سماتە بڕمە

Eğik

خوار ، دووال

Eğilim

ال داچوون بەEğilmek

، وه هاتنەدووال

وه نووشتانە

Eğim

وژێر ره سە

Eğirmek

ڕستنEğitici

ر ، بە ڕێوه بە

ست ره رپە سە

Eğitim

رده روه پە

Eğitmek

کردن رده روه پەEğlence

رمی ، رگە سە

شادی

Eğlendirmek رم کردن رگە سە Eğlenmek رم بوون / رگە سە

ڕابوواردن

Eğmek

وه کردنەخوار

Eğri

خوار

Eğri büğru خوار و خێچ

Eğrilik

خواری

Eğrilmek

خوار بوون

Ehemmıyet خ ، نرخ بایە

Ehemmıyetli خ پڕ بایە El öpmek

ست ماچ کردن ده

El sanatlari ستی ی ده پیشە

Emek

وڵ هە

Emekli

نشین خانە

Emmek

مژتن ، مژین

Emzik

مک گۆی مە

En

پانایی

En azından م النی کە

Endişe lenmek ران بوون نیگە Enflasyon ، ئاوسان

اڵوسان هە

Engebeli

نارێک

Engellemek دان ڕێگا پێ نە

Enginar

نگر کەEnişte

زاوا ) مێردی

خوشک و پوور (

Enkaz

وێرانە

Enli

ڕاح فش ، فە

Ense

مل پشتە

Entrika çevırmek ڕێگا خۆش کردن

Er

رباز / ئازا سە

Erdem

یی وره گە

Ergeç

نگ یا زوو دره

Erik

کۆخ

Eril

نێرینە

Erimek

وه توانە

Eritmek

وه تواندنە

48

Erkek

پیاو / نێرینە

Erkek çocuk کووڕ

Erkek kardeş برا

Erken

زوو

Ermek

یشتن پێ گە

Ertelemek دوا خستن وه

Esenlik

تی ساغی ، ساڵمە

Esin

ئیلهامEsir düşmek سیر بوون ، ئە

گیران

Esir etmek سیر کردن ، ئە

گرتن

Esirgemek درێغی کردن Eski

دیم / / قە کۆنە

ڕابردوو

Eskici

فرۆش کۆنە

Eskimek

کۆن بوون

Eskrim

شمشێر بازی

Esnemek

باوێشک هاتن

Estetik

ناسیجوان

Ehemmıyetsiz خ بێ بایە Ekin

کشت و کال ،

م رهە بەEkinci

رز ، شاوه کە

رزێڕ وهEklemek

لکاندن ،پێوه پێوه

زیاد کردن

Ekmek

نان

Ekmek firini واخانە نانە Ekonomik gelişme ساندنی ره پە

ئابووری

Eksi

م واو ، کە ناتە

Eksiklik

می کەواوی ، ناتە

Eksilmek

وه م بوونە کە

Eksiltmek وه م کردنە کە

Ekşi

ترش

Ekşimek

ترش بوون

Ekşitmek

ترش کردن

El

/ سیلە ست / وه ده

بێگانە

Elbise

رگ جل و بە

Elçi

فیر باڵوێز ، سە

Elçilik

تخانە فاره سە

Elde etmek ست خستن ده وه

El değmemiş دراو نەست لێ ده Eldiven

ست ، ده وانە ستە ده

کێشEle almak

گۆڕ هێنانە

Ele başı

رکرده سە

Ele geçirmek ست هێنان ده وه

Ele geçmek ست خستن ده وه

Elektrik

با کاره

Eleman

ندام ئە

Elemek

دیاری کردنEleştiri

/ خنە ڕه

نگاندن ڵسە هە

Eleştirmek گرتن خنە ڕه

Eleştirmen گر خنە ڕه

Eli boş

تال ستی بە ده بەEli dar

ست کوورت ، ده

ژار هە

Elinden gelmek ست هاتن ده لە

Eliyle

هۆی بەEl koymek ر دا سە ست بە ده

گرتن

Ellemek

ست لێدان ده

Elma

سێو

Eş

ر / هاوشێوه هاوسە

Eş anlamli هاومانا

Eş cinsel

هاوجنس باز

Eşek

ر گوێ درێژ ، کە

Eşit

ر ، موساوی رابە بە

Eşitlik

ری رابە بە

Eşitsızlik

ری رابە نابە

Eşkiya

تە ڕێگر ، چە

Eşlik etmek هاوڕێی کردن

49

Eşsiz

بێ هاوتا / بی

ر هاوسە

Et

گۆشت

Etek

ن ، دامە نووره تە

Etken

هۆکار

Etki

ری کاریگەEtkilemek ری تێ کاریگە

کردنEtkilenmek ژێر وتنە کە

ری کاریگە

Etkili

ر کاریگەEtmek

ڕێوه کردن ، بە

نجام دان بردن ، ئە

Etnik

ژادی زی ، نە گە ڕه

Ev

ماڵ / خانوو

Evcil

خۆماڵی

Evet

ڵی بەEvlenmek ری ژیانی هاوسە

زراندن دامەEvli

، ماڵدار ، ژندار

ر گرتوو هاوسە

Evrim

شە گە

Ev taşimak وه مال گواستنە

Ezberlemek ر کردن بە لە Ezilmek

ژێر پێ خران ،

وه پڵچ بوونەEzmek

ژێر پێ نان / پێ

لێ نان

50

(F)

Fabrika

کارگە

Facia

سات کاره

Faiz

سوود

Faizci

سوود خۆر

Fak

ڵە تەداو ،

Faka basmak وتن داو کە لە Fakirlik

ژاری ، هە

ست کوورتی ده

Fakulta

کۆلێژ

Fala bakmak وه فال گرتنە

Falçi

وه فال گره

Falso

ڵە تا ، هە خە

Fanatik

مارگرژ ده

Fanatiklik مارگرژی ده

Far

چرا

Fare

مشک

Farklı

جیاواز

Fayans

کاشیFaydalanmak ڵ لێ کە

رگرتن وه

Faydali

لک کە بە

Faydasiz

ڵک بێ کە

Fayton

، گاری کالیسکە

Faytoncu

چی کالیسکە

Fazla

زیاد ، زێده

Fazla laşmak زیاد بوون

Fazla laştırmak زیاد کردن

Fazla siyla خۆی زیاد لە

Fedakarlık فیداکاری

Felç

ئیفلیجی

Felç olmak ئیفلیج

Felçli

ئیفلیج بوون

Fena

خراپ

Fenalaşmak خۆ چوون لە

Fener چرا ، الیت ، فانۆس

Ferın

زیپ ، زنجیر

Fermuar

هات و هاوار

Feryat figan ڕیحانە

Fesleğen

رمیل بە

Fıcı

ناز و عیشوه بەFidan

ناز و نووز

کردن

Fıkırdak

واخانە نانە

Fıkırdamak وا نانە

Film çekmek هاویشتن

Fırıncı

ل زانین هە بەFırlatmak

ت لێ فرسە

هێنان

Fırsat bilmek ست ره ل پە هە

Fırsat bulmak ستی ره ل پە هە Fırsat vermak ست ده ل لە هە

دان

Fırsatçı

جال پێدان مە

Fırsatçılık

مژ ، قم Fırsatı kaçırmak لێدان ، قم مژ

لێدان

Fırt

تۆفان

Fırt çekmek تۆفاناوی Fırtına

ورت ورتە

کردن

Fırtınali

خش خش کرن

Fışırdamak ڕیخ

Fısıtdamak ڕین رپە ده

Fışkı

مام نە

Fışkırmak

وه ڵگرتنە فیلم هە

51

(G)

Gadretmek در لێ کردن غە

Gafil avlamak غافڵگیر کردن

Gafil avlanmak غافڵگیر بوون

Gaga

نووک ده

Gaga lamak نووک لێدان ده

Galaksi

کاکێشان

Galebe çalmak وتن رکە سە

Galeri

پێشانگا

Galibiyet

وتن رکە سە

Galip gelmek وتن رکە سە

Galip olmak وتن رکە سە

Gam

م خە

Gam lanmak م خواردن خە

Gamli

مبار خە

Gammazlamak هێنان و بردن قسە

Gamze

ناز

Gar

ی قیتار وێستگە

Garip

یر / سە بێگانە

Gariplik

یی ره مە یر و سە سە

Garkolmak نقووم بوون

Garnizon

پادگان

Gaspetmek داگیر کردن

Gavur

کافر ، بێ دینGaye

ست ، مە بە مە

نزوور

Gayret etmek وڵ دان هە

Gazete

ڕۆژنامە

Gazeteci

نووس ڕۆژنامە

Gebe

، زک پڕ حامیلە

Gebe kalmak بوون حامیلە

Geç

نگ دره

Geç vakit

نگ دره

Gece

و شە

Gece gündüz و ڕۆژ شە

Gece yarısı و شە نیوه

Geçen

ڕابردوو

Geçen yıl

ساڵی ڕابردوو

Geçerlik

واج ، باو ڕهGeçersiz

ر سە باتڵ ، بە

چوو

Geçicı

کاتی

Geçicı olarak ی کاتی شێوه بە

Gecikmek وتن نگ کە دره وه

Geçim

بژێوی / سازگاری

Geçimli

ف خۆس شڕه مە

Geçimsiz

ف ناخۆش شڕه مە

Geçinmek ران کردن گوزه

Geçirmek ر بردن سە بە

Geçişli

جۆراوجۆری

Geçişsiz

پێویست

Geçit töreni ڕێژه

Geçit vermek ت کردن ڕه

Geçkin

ن مە تە بە

Geçmek

ڕ بوون تێپە

Geçmiş

ڕابردوو

Gedik

لێن ڵشت ، کە قە

Gelecek

داهاتوو

Gelenek

ریت داب و نە

Geleneksel تی سووننە

Gelin

بووک

Gelir

داهات

Geliş gediş هات و چۆ

Gelişim

شە گەGelişmek

و پێش ره / بە شە گە

چوون

Geliştirmek کمیل کردن تە

Gelmek

هاتن

Gem

وسار ، لغاو ئە

Gemi

م لە بە

Genç

نج ، الو گە

Gençleşmek وه نج بوونە گە

52

Genel

گشتی

Genel kurmay تی رایە بە رێوه بە

ش رتە ئە

Genel kurul کۆڕی گشتی

Genel müdür رپرسی گشتی بە

Genel yas مینی گشتی ماتە

Genellikle گشتی بە

Geniş

رینایی بە

Genişlemek ندن سە ره پە

Genişletmek پێدان ره پە

Genişlik

رینایی بە

Genleşme وه بوونە وره گە

Gensoru

کار الدان لە

Gerçek

قینە ڕاستە

Gerçek dişi قینە ناڕاستە

Gerçek leşmek دی هاتن وه

Gerçekçi

واقیع بین

Gerçekten ڕاستیدا لە

Gerdanlık ملوانکە

Gereç

پێداویستی

Gerekli

پێویست

Gerekli görmek پێویست زانین بە Gereksinme ، پێداویستی

پێویستی

Geri

وتوو / دواکە دواوه

Geri almak وه رگرتنە وه

Geri çekilmek وه ڕاندنە گە

Geri çevırmek وه ت کردنە ڕه

Geri dönmek وه ڕانە گە

Geri dönüş وه ڕانە گە

Geri göndermek وه ڕاندنە گە

Geri kalmişlık وتوویی دواکە

Gerici

ست ره پە کۆنە

Gerilik

وتوویی دواکەGerilim

، زمە بوحڕان ، ئە

ئارێشە

Getirmek

هێنان

Gevşek

سست

Gevşeklik سستی

Gevşemek سست بوون

Geyik

کێوی بزنە

Gezgin

ڕیده گە

Gezi

ڕان گە

Gezinmek ڕان گە

Gezinti

ڕان گە

Gezmek

ڕان گە

Ggevmek

جووین

Gibi

ی شێوه کوو ، لە وه

Gidiş geliş هات و چۆ Giriş

تا / چوونە ره سە

ژوورGiriş kapisi رگای چوونە ده

ژوور

Giriş sınavı کۆنکۆر

Girişim

نگاو هە

Girmek

ژوور چوونە

Girtlak

روو گە

Gitgide

ورده ورده

Gitmek

چوون

Gittikçe

ورده ورده

Giyim

پۆشاکGiyinmek ر کردن ، بە لە

پۆشین

Giyisi

لیباس پۆشاک

Gizlemek

وه شاردنە

Gizli

شاراوه

Gizlice

یی شاراوه

Göç etmek کۆچ کردن

Göçebe

ر کۆچە

Göçebelik ری کۆچە Göçmek

کۆچ کردن /

مردن

Göçmen

ر نابە ر ، پە کۆچە

Göğüs

سینگ

Gök

ئاسمان

Gök gürültüsü تریشقە وره هە

53

Göl

ریاچە ده

Gölge

ر ، نسێ سێبە

Gölgeli

ردار سێبە

Göllemek دیتن

Gömlek

کراس

Gömmek

ناشتنGönderen ر ، ڕێخە بە

ڕێکار بەGönderilmek ڕێ ناردراو ، بە

کراو

Göndermek ناردن

Gönül

دڵ

Görenek

ریت داب و نە

Görev

زیفە رک ، وه ئە

Görevlendirmek زراندن دامە Görgü

ڵس و شێوازی هە

وت کە

Görkem

یی وره شکۆ ، گە

Görkemli

شکۆ بە

Görmek

دیتن

Görmüş geçirmiş دوونیا دیتوو

Görsel

ت ڕواڵەGörücü

خوازبێن ، داوا

کار

Görücülük خوازبێنی Görümce

دش ,, خوشکی

مێرد ,,

Görünmek وتن رکە ده Görünmez olmak ر چاو ون بە لە

بوون

Görünüm

ن ، دیمە ره نزه مە

Görünüşte ت ڕواڵە بە

Görüş alişverişi وه بیر و ڕا گۆڕینە

Görüş ayriliği جیاوازی بیر و ڕا

Görüş birliği ر ، هاوڕا زه هاونە

Görüşme

مالقات ، دیدار

Görüşmek وتن چاوپێ کە

Görüşülmek ، دانیشتن

ره موزاکە

Gösteri

شانۆ

Gösterime girmek نمایش کران

Gösteriş

ت کاری ڕواڵە

Göstermek پێشاندان

Götürmek بردن

Gövde gösterisi هێز نواندن

Göz

چاو

Göz açmak وه چاو کردنە

Göz addınlığı چاو ڕوونی Göz alabildiğince ی چاو و جێیە تا ئە

بڕ بکات

Göz altında tutmak دێری ژێر چاوه لە

Göz ardı etmek پشت گوێ خستن

Göz atmak لێ ڕوانین

Göz bebeği ی چاو گلێنە

göz dikmek چاو تێ بڕین

Göz etmek ئاگا لێ بوون

Göz kırpmak چاو داگرتن

Göz yaşı

فرمێسک

Göz yummak چاوپۆشین Gözcü

نیگابان / پزیشکی

چاو

Gözden geçirmek چاو پێدا خشاندن Gözden kaybolmak ر چاو ون بە لە

بوون

Gözlemci

دێر چاوه

Gözlük

چاویلکە

Gözü yolda ڕێگا چاو لە

Gözükmek دیتران

Grev

مان گرتنGri

نگی خۆڵە ڕه

مێشی

Grup

، تاقم ستە ده

Gübre

کوودی کیمیاییGüç

ت ، هێز ، تاقە

توانا

54

Gücendirmek نجاندن دل ڕه

Gücenik

نجاو دڵ ڕه

Gücenmek دڵ ئێشان ،

ت بوون حە ناڕه

Güçlendirmek هێز کردن بە

Güçlenmek هێز بوون بە

Güçleşmek خت بوون سە

Güçleştirmek خت کردن سە

Güçlü

هێز بەGüçlük

دژواری ، گرفت ،

ختی سە

Güçlük çıkarmak گرفت خوڵقاندن Güçsüz

بێ گرفت ، بێ

کێشە

Gül susu

گواڵو

Güldürmek خستن بزه وه

Güleç

نده خە ڕوو بە

Güler yüzlü ڕووخۆش

Gülmek

نین پێکە

Gülücük

نین پێکە

Gülümseme بزه Gülümsemek هاتن ، بزه

نین پێکە

Gülünç

ر هینە بزه

Gülüşmek نین پێکە وه کە یە بە

Gümüş

زێو

Gün

ڕۆژGünasırı

ڕۆژێک نا

ڕۆژێکGündelik

) ڕۆژانە

ست ( قده حە

Gündem

، پڕۆگرام رنامە بە

Güneş

تاو تاو ، خۆر ، هە

Güneş çarpmasi ڕۆژ گیران

Güney

باشوور

Günlük

ڕۆژانە

Güpe gündüz ڕۆژی ڕوون بە

Gür

ستوور فراوان / ئە

Güreşçi

وان زۆره

Güreşmek وانی گرتن زۆره

Gürültü

هات و هۆ

Gurur

شانازی

Gururlanmak خۆ بایی بوون لە

Güven

متمانە

Güven oyu نگی متمانە ده

Güvence

پێ کراو متمانە

Güvenilir

دلنیا

Güvenmek پێ کردن متمانە

Güvercin

کۆتر

Güvey

زاوا

Güz

پاییز

Güzel

نگ شە جوان ، قە

55

(H)

Haber

نگ و واڵ ، ده هە

باس

Haber almak رگرتن واڵ وه هە

Haber salmak واڵ ناردن هە

Haber vermek یاندن واڵ گە هە

Haberder etmek وه ئاگادار کردنە Habersiz

ر ، بێ بە بێ خە

ئاگا

Haddini aşmak ڕۆیی کردن زێده

Hademe

تکار خزمە

Hainlik

ت خیانە

Hainlik etmek ت کردن خیانە

Hakbilir

ماف ناس

Hakça

عاداڵنە

Hakem

نێوبژیوان

Hakemlik

نێوبژیوانی

Hakiketli

فادار وه

Hakiketsiz فا بێ وه

Haksever

ر روه ماف پە

Haksizlık

وایی ناڕه

Hala

پوور

Hale dokuma چنی ڕه بە

Halef

جێ نشین

Halı

ڕش ، فە ڕه بە

Halk

لک خە

Halkçı

ست ره ل پە گەHalkla ilişkiler ندی گشتی ، پێوه

اڵوی تێکە

Halter

، قوڕسایی زنە وه

Halter cümesi ژیان نامە

Halterci

ڵگر هە زنە وه

Haltetmek کردن ڵە هە

Hamletmek ڵگرتن هە

Hamur

ویر هە

Hangi

کامە

Hangisi

یان کامە

Hani

کوا

Hapis etmek زیندانی کردن

Hapisedilmek زیندانی بوون Hapishane ، زیندان

گرتووخانە

Hapşirmak پشمین ، پژمین

Harbiye

ری فسە کۆلێژی ئە

Harcamak رج کردن خە

Harcanmak رج کران خە

Harp okulu ری فسە کۆلێژی ئە Hasta bakıcı ستار ، ره پە

ر سیستە

Hastalanmak وتن خۆش کە نە

Hastalık

خۆشی نە

Hastane

خۆشخانە نە

Haste

خۆش نە

Hata yapmak کردن لە هە

Hatırlamak وه وتنە بیر کە وه

Hatırlatmak وه بیر هێنانە وه

Hava alanı خانە فڕۆکە

Hava kirliliği پیس بوونی ژینگە Hava yolları تی فڕۆکە شیرکە -

وانیhava yolu

وایی هێڵی هە

Havalanmak رواز ڵفڕین ، پە هە- کردن

Havlamak گ ( ڕین ) سە وه

Havüç

ر گێزه

Hayıflamak رۆش بوون پە بە

Hayır

خێر ، نا / خێر نە

Hayır derneği ی خێر ڵە کۆمە

خوازی

Hayır sever خێر خواز Haykırmak شیڕاندن ، نە

ڕاندن

Hayretverici ر رسوڕهێنە سە

56

Hazırlamak کردن ئاماده

Hazırlanmak بوون ئاماده

Hazırlık

کاری ئاماده

Hela

توالێت

Hemen

ر ئێستا هەHemşire

ستار ، ره پە

ر سیستە

Hep

موو هە

Hepsi

مووی هە

Hepten

تێڕایی بە

Her şeyden önce ر شتێ هە ر لە بە

Her türlü

شن چە مە هە

Her yer

موو شوێنێ هە

Her yönden ر الوه هە لە

Herbakımdan ک ر الیە هە لە

Herbiri

ی ر کامە هە

Heybe

خوورجین

Heykel

ر یکە پە

Heykel traş رتاش یکە پە Hiç kimse

س هیچ کە

Hıç kırık

نزگره

Hıç kırmak هاتن نزگره

Hiç olmazsa م النی کە

Hiçbırzeman ت قە

Hır

قاڵە مە ڕ ، ده شەHırbo

زان ، گێل ، نە

حۆلHırpalamak وتی ڵس و کە هە

جێ کردن نابە

Hırsız

تە دز ، چە

Hırsızlık

دزی

Hısım

خزم و خێشHız

خێرایی ،

ت سوڕعە

Hobi

رمی رگە سەHoca

ال ، ، مە ئاخوند

وره گە

Homoseksüel هاوجنس باز

Hovarda

مێباز

Hüküm vermek رکردن بڕیار ده

Hükümdar وا رمانڕه فە

Hükümdarlık تی وایە رمانڕه فە

Huni

تی حە ڕه

Hür

ست ربە ئازاد ، سەHüriyet

ئازادی ،

ستی ربە سە

Hürmet etmek ڕێز لێ گرتن

Hürmet sizlik رێزیبێ Huylanmak شک و گومان وه

وتن کە

Huysuz

خوێن تاڵ

Huzur

ئارامی

57

(I)

Ilık

بلۆق کردن

Ilıman

ندی مام ناوه

Ilımlı

و ڕه میانە

Ilıştırmak

بلۆق کردن

Irak

ست ده دووره

Irk

ز گە نژاد ، ڕه

Irkçı

ست ره ز پە گە ڕه

Irkçılık

ستی ره زپە گە ڕه

Isı

رما گەIşık

نوور ،

ڕووناکاییIşıklandırmak ، ڕووناک کردن

ڵ کردن هە

Işıksız

بێ نوور

Işıldamak

وه وشانە دره

Isınmak

رم بوون گە

Isırmak

گاز لێ گرتن

Isıtmak

رم کردن گە

Islak

ڕ تە

Islanmak

ڕ بوون تەIslatmak

کردن / ڕ تە

کووتانIslık

، فیتوو ، فیکە

سووتIslık çalmak فیتوو لێدان ، فیکە

لێدان

Ismarlama ڕاسپارده

Ismarlamak ڕاسپاردن

Issız

نیا / چۆل تە

Issızlık

نیایی / چۆلی تە

58

(İ)

İade etmek وه وێ دانە

İade idelmak وه وێ درانە

İadeli

یی ڕاسپارده

İbibik

کاکۆڵ

İbret verici ند ئامێز پە

İç

وه ناوه

İç bükey

ناوخڕ

İç bulantısı ڵ هاتن دڵ تێکە

İç çamaşırı ژێر پۆش

İç güdü

ریزه غەİç güdüsel یی ، ریزه غە

جینسی

İç hatlar

روازی ناوخۆیی پە

İcat etmek داهێنان

İçe dönük ناوپڕ

İçecek

نی مە ساردهİçeren

ر بە خۆگر ، لە لە

گر

İçeri

وه ناوه

İçeri girmek ناو چوونە

İçeri sekmak ناو بردنە

İçi açılmak وه دڵ کرانە

İçi bulanmak ڵ هاتن دڵ تێکە

İçi çekmek دل ویستن

İçi varmak دڵ هاتن İçin

ی ، وه ر ئە بە لە

بۆیە

için için

روون دا ده لەİçinde

ی / لە ماوه لە

ی وه ناوه

İçindekile ڕۆک ناوه

İçinden gelmek خواستن وه دڵە بە

İçini dökmek رهاویشتن دڵ ده لە

İçişleri bakanı زیری ناوخۆ وه

İçişleri bakanlığı تی ناوخۆ زاره وه

İçki

شرووب مە

İçkici

شرڕووب خۆر مە

İçlenmek

دل گرتن لە

İçme suyu وه ئاوی خواردنە

İçmek

وه خواردنە

İçten

وه دڵە لە

İçtenlik

ویستی خۆشە

İçtuketım

فی ناوخۆیی سره مە

İdman yapmak İfşa etmek قاو دان لە

İğne

رزی ده

İğnelemek دان پێوه

İğrenmek

بێزار بوون

İhraç edilmek کردن نارده هە

İhraç malı یی نارده کاالی هە

İhtilal

تا کۆده

İhya etmek وه نوێ کردنە

İkindi

سر عە

İkiz

، جمک دووانە

İklim

وا ئاو و هەİktidara gelemek الت سە ده بە-

یشتن گەİl

ت ، ویالیە

پارێزگا

İlçe

شارستان

İle

ڵ گە لە

İlenmek

ت لێ کردن فره نەİleri

/ وه پێشە

وتوو پێشکە

İleri görüşlü ڕۆژ بین پاشە

İleride

داهاتوودا لە

İlerlemek وتن پیشکە

İletişm

یاندنی زانیاری گە

İletmek

یاندن گە

İlgi

، ئۆگری القە عە

İlgi çekici

رنج ڕاکێش سە

İlgilenmek هۆگر بوون

59

İlgili

ئۆگر هۆگر ،

ilginç

ره مە یر ، سە سە

İlişik

ست یوه پە

İlişki

ندی پێوهİlişki kurmak ندی پێوه

زراندن دامە

İlk

تا ره م ، سە کە یە

İlk aşamada م قۆناغدا کە یە لە İlk okul

ی قوتابخانە

تایی ره سە

İlke

ساس ، بناغە ئە

İlkel

تایی ره سە

İmha etmek ناو بردن لە

İnanç

بیر و بڕوا

İnanmak

بڕوا کردنİnce

باریک ، ناسک ،

نک تە

İncelemek وه لێ کۆڵینە

İnci

مرواری

İncinmek

دڵ ئێشان

İncitmek

دڵ ئێشاندن

İndirmek

خوار هێنانە

İnek

گا مانگا ، جوانە

İnfilal etmek وه قینە تە

İnilti

نالە

inlemek

نالین

İnmek

زین دابە

İnsancıl

مرۆڤ دۆست

İp

ن ، گوریس بە

İpek

ئاوریشم

İri

درشت

İri yari

ستوور ئە

İrkilmek

وه زینە ڵبە هە

İs

ڵ دو کە

İş portacı

ست فرۆش ده

İş sız

بێکار

İş sızlık

بێکاری

İşbilir

کارزان

İşbirliği yapmak هاوکاری کردن

İşçi

کرێکار

İşitmek

بیستن

İşlem

لە عامە مەİşlemek

کار کردن /

کردننفووز

İşletme

زراوه دامە

İşletmek

ڕ خستن گە وه

İstasyon

ی قیتار وێستگە

İstatistik

ر ژمێر ، ئامار سە

İşte

مە ئا ئە

İstek

خواهیشت

İstekli

خوازیار

İstemek

ویستن ، خواستن

ister istemez وێ تە وێ نە بتە

İstif etmek ک دانان ر یە سە لە

İstişare etmek ت کردن ره شوه مە

İtelemek

نان پاڵ پێوهİthal etmek کردن ، هاورده

وارید کردن

İthalat

واریدات ، هاورده

İtham etmek تاوانبار کردن

İyi

باش ، چاک

İyileşmek وه چاک بوونە

İyilik

باشیİz

جێ پێ ، جێ

شوێنİz sürmek

دوا دا چوون بە

İzlemek

وی کردن یڕه پە

60

(J)

Jandarma

ژاندارمە

Jep

گیرفان

Jokey

سپ سوار ئە

Jop

باتووم

61

(K)

Kaba

درشت / بێ

ت ربیە تە

Kabahatli

تاکار خەتاوانبار ،

Kabak

، کوودی کە کوولە

kabalaşmak وشت بوون دره بە

Kabalık

وشتی دڕه بە

Kabarcık

بڵقKabarık

لتۆپاو ، هە

ڵتۆقاو هەKabarmak ڵتۆپان ، فوو هە

دران

Kabartı

لتۆپاوی هە

Kabartmak ڵتۆپاندن هە

Kablo

کێبڵ

kabuğuna çekilmek نشین بوون گۆشە

Kabul edilmek بول بوون قە

Kabul etmek بوول کردن قە

Kaç

ند چە

Kaçak

قاچاغ ، ڕاکردوو

Kaçinmak

خۆ گرتن خۆ وهKaçirmak

سێک بە ی کە وه ئە

دات ڕاکردن ده

Kaçış

ڕا کردن

Kaçmak

ڕاکردن

Kademe

، پلە جە ره دهKader

نووس ، چاره

ر ده قە

Kadife

ر خمە مە

Kadın

ژن

Kadro

کادێر

kafa

ر / ئاقڵ سە

Kafalı

ند هۆشمە

Kafatası

ر سە لە کە

Kağır

کۆخ ) خانوو (

Kakalamak نان پاڵ پێوه

Kalbini kırmak دل شکاندن

Kalbur üstü لبژێر دراو هە

Kalça

سمت

Kaldırım

سیف ڕهKaldırmak لگرتن ، بڵند هە

کردنKalfa

ستیار ، ده

ست رده بە

Kalın

ستوور ئەKalın kafalı ناحاڵی ، هیچ

زان نە

Kalın laşmak ستوور بوون ئە

Kalın laştırmak ستوور کردن ئە

Kalınlık

ستوورایی ئە

Kalıntı

ماباقی ، پاشماوه

Kalite

باشێتیKaliteli

باش ، جێی

ند سە پە

Kalitesız

ند سە ناپە

Kalıtım

میراتKalkındırmak و ره برن ، بە پێشڤە

پێش بردن

Kalkınma programı دانی ی ئاوه پڕۆژه Kalkınmak و پێش چوون ره بە

چوون ، پێش ڤەKalkış

ت / کە ره حە

رواز پە

Kalkmak

وه مانە

Kalp krızi

ی دڵ کتە سەkamaşmak ددان کرمۆڵە

بوون

Kampüs

شارووچکە

Kamu oyu بیر وڕای گشتی

Kamulaştırmak تی کردن وڵە ده بە

Kan

خوێن

Kan dökücü خوێن ڕێژ

Kan grubu ی خوێن ستە ده

Kanamak

خوێن ڕشتن

Kanat

باڵ / تا ، لینگ

62

Kanca

قوالپKancalamak قوالپ تێ

هاویشتن

Kandırılmak فریو خواردن Kandırmak ، فریو دان

تاندن لە ڵخە هە

Kandırmak فریو خواردن

kandökmek خوێن ڕشتن

Kanı

، بیر و ڕا قیده عە

Kanıksamak خوو پێ گرتن

Kanıt

لگە لیل ، بە ده

Kanıtlamak لماندن سە

Kanlanmak خوێناوی بوون Kanser

تان ، ره سە

نجە شێرپە

Kansızlık

م خوێنی کەKapaklanmak وی ختی زه تە

بوون

Kapalı

داخراو

Kapamak

داخستن

Kapanmak داخران

Kapatmak داخستن

Kapı

رگا ده

Kapıcı

وان رکە ده

Kapılmak

تاندن لە لخە هە

Kaplamak داپۆشین

Kaplan

پڵینگ

Kaplanmak داپۆشران

Kaplüm bağü ڵ کیسە

Kapmak

تێ ڕۆهاتن

Kapris yapmak بیانوو پێ گرتن Kapsamak شامیل بوون ، لە

خۆ گرتن

Kapsanlı

رباڵو بە

Kar

فر بە

Kara ciğer شە ڕه سپڵە

Kara kış

ی زستان چلە

Karalamak دناو کردن / بە

وه ش کردنە ڕهKaramser

دبین ، بە بە

گوومان

Karanlık

تاریک ، تاریکیKarar almak ، بڕیار دان

سمیم گرتن تە

Karar laştırmak وحید دانان مە

Kararmak

تاریک بوون

Kardeş

برا / خوشک

Karedeniz ش ریای ڕه ده

Karedeniz چوارگۆشە

Karga

شکە ڕه لە قە

Karın

زگ

Karınca

میروولە

Karışık

اڵو تێکە

Karışıklık

یی ره وبە ره بێ سەKarışmak

ل کردن / خۆ تێکە

ردان تێوه

Karmak

ڵ کردن تێکە

Karne

کارنامە

Karpuz

شووتیKarşı

ر ، وبە ئە

ڕوو ڕووبەKarşılamak پێشوازی لێ

کردنKarşılaşmak / هاوکات بوون

ردان سەKarşılaştırmak نگار ره پێوان / بە

بوون

Karşın

ی وه ڕای ئە ره سەKarşısında جیاتی بری ، لە لە

ری رابە بە / لە

Karşıt

خیالف کار

Kart

کارت / پیر

Karyola

وێڵە ره قە

Kas

ماسوولکە

Kaş

برۆ

Kasa

سندووق ، کاسە

63

Kasem etmek سوێند خواردن

Kasılmak

رزی لووت بە

Kasıtlı olarak ست ئانقە بە

katetmek

کردنڕ تێپە

Katı

ق ، تووند ڕه

Katı yürekli ق دڵڕه

Katılaşmak ق بوون ڕه

Katılmak

لێ زیاد بوون

Katışıksız

خالیس

Katlamak

وه نووشتاندنە

Katletmek کوشتن

Kavga

ڕ ، شە قڵە مە ده

Kavram

فهوم مانا ، مە

Kavramak یشتن تێ گە

Kavun

ک ، گندۆره کاڵەKavuşmak ، واسڵ بوون

دران

Kavuşturmak واسڵ کردن ، دان

Kaya

رد بە تاشە

Kayak

خلیسکە

Kaybetmek ون کردن

Kaybolmak ون بوون

Kaygı

رانی نیگە

Kaygılı

ران نیگەKayın ana

سوو خە

Kayın ata

زوور خە

kayın peder زوور خە

Kayın valeda سوو خە

Kayırmak

الگیری کردنKaymak

لخلیسکان / هە

یماغ رتوێ ، قە سە

Kaynak

، کانی رچاوه سەKaynakça

) لە رچاوه سە

نووسین دا(Kaynakçı

جۆشکار /

چی کە نە تە

Kaynatmak جۆش کردن

Kaza yapmak سادوف کردن تە

Kazan

مە ڵ ، قابلە نجە مە

Kazma

پاچ ، قازمە

Kazmak

ندن لکە هە

Keçi

بزن Keçi yolu

ڕێ ، بزنە کوێره

ڕێ

Keder

رانی م ، نیگە خە

Keder lenmek مبار بوون خە

Kederli

ران مبار ، نیگە خە

Kedi

پشیلە

Kekemelik الڵی

Keklik

و کە

Kel

ڵ چە کە

Kelebek

پوولە پە

Kem gözlü چاوپیس

Kemık

ئێسقان

Kemirmek خوێن

Kendi

خۆی

Kent

شار

Kerpiç

خشت

Kertenkele مارمێلکە

Keş

تریاکی

Keşfetmek شف کردن کە

Kesilmek

بڕین

Kesinleşmek دڵنیا بوون

Kesinlikle ن تمە حە

Keşişleme بای ژێروو Kesk

ک ، سنده رسە کە

گڵ

Keskin

تیژ / تووند ، خێرا

Keskinleşmek تیژ بوون

Kesmek

بڕین

Kestirmek و شکاندن رخە سە

Kibirlenmek فیز نواندن

Kıl

موو

Kılavuz

ڕێنوێنی کار

64

Kılıç

شمشێر

Kılıf

کاالن

Kımıldamak جووالن

Kin gütmek فیز بوون بە

Kıpırdamak جووالن

Kır

شت ، بیابان ده

Kır langıç

سێلکە ره پە

Kiralamak کرێ گرتن بە

Kiraz

گێالس

Kırgın

دڵ ئێشاو

Kırgınlık

دڵ ئێشاوی

Kırık

شکاوKırkayak

زار پێ ، هە

زوێڵوو

Kirlenmek پیس بوون

Kırmak

شکاندن

Kırsul

شتی بیابانی ، ده

Kış

زستان

Kısa

کوورت

Kısa vadeli کوورت ماوه

Kısaca

کوورتی بە

Kısalmak

وه کوورت بوونە

kısaltmak

وه کوورت کردنە

Kısılmak

بوون فە خە

Kısır

زۆک نە

Kısırlaştırmak ساندن خە Kıta

، وشکایی / پارچە

ت لە

Kıtlık

قاتی و قڕی

kıvanç

رزی ربە سە

kıvrak

ڵسوڕ چاالک ، هە

kıvrılmak

وه پیچاندنە

Kıyı

ریا ناری ده کە

Kız

کچ

Kızalmak

ڕان ڵگە سوور هە

Koca

وره مێرد / گە

Kodlanmak ندی کردن ڕیز بە

Kök

، بنج ڕیشەKoklamak بۆن دان ، بۆن

لێهاتن

Koku

بۆن

Kolay

هاسان

Köle

کۆیلە

Kollamak

ئاگاداری لێ کردنKoltuk

ش / ئامێز ، باوه

کوورسی

Kömör

ژوو ردی ڕه بە

Komşu

دراوسێ ، جیران

Komutan

رمانده فە

Konmak

دانیشتن

Konu

ب تڵە ت ، مە بابە

Konuşmak کردن قسە

Konut

ن ، نشینگە سکە مە

Koparmak ندن لکە هە

Köpek

گ سە

Köprü

پرد

Kör

کوێر

Körfez

نداو کە

Korkmak

ترسان

Korkunç

ترسیدار مە

Korna çalmak هۆڕن لێدان

Korumak

ئاگاداری لێ کردن

Köşe

، قولینچ گۆشە

Koşmak

ڕا کردن

Koşul

رج رت ، مە شە

Kötü

خراپ

Kötürüm

ئیفلیج

Kovmak

ال نان وه

Köy

گووند ، دێ

Koymak

دانان

Koyu

ست / تاریک خە

Koyulaşmak ست بوون خە

Koyun

ڕ مە

Kral

شا ، پاشا

65

Kraliçe

شا ژن

Kredi

ئیعتیبارKriz

، ، کێشە زمە ئە

ئارێشە

Kuaför ر رتاش ، ئارایشگە سە

Kucaklamak ئامێز گرتن لە

Küçük

بچووک

Küçüksemek بچووک دانان بە

Kudurmak هار بوون

kuduz

هار

Küfür

جوێن ، کفر

Kül

مێش خۆڵە

Kulak

گوێ

Kullanmak کار بردن بە

Küpe

گواره

Kural

، شێواز قاعیده

Kurmak

/ دانان وه کردنە

Kurnaz

ک زیره

Kurşun

ک فیشە

Kurt

گوورگ

Kurtarmak ڕزگار کردن

Kurtulmak ڕزگار بوون

Kurtuluş

ڕزگاری

Kurulamak وه وشک کردنە

Kuruluş

زراوه دامە

Kuş

بالنده

Kuşatmak مارۆدان گە

Kuşku

شک ، گوومان

Kuşkulanmak وتن وه شک کە

Kuşkusuz

بێ شک

Kusmak

وه قرپ هاتنەküsmak

تۆران ، زیز

بوونKuşursuz

یب ، بێ بێ عە

م و کوڕی کە

Kutlamak

پیرۆز کردن

Kutlu

پیرۆز

Kuvvetli

هێز بە

Kuyruk

کلک

Kuyu

چااڵو

Kuzey

باکوور

66

(L)

Lafa tutmak وه مە ده بە

گرتن

Lagu etmek وه شاندنە لوه هە

Lahana

م لە کەLanetlemek ت لێ فره نە

کردن

Lavabo

ست شۆر ده

Layık olmak یی شاوه لێوه

Leş

الشە

Lezzet almak تام لێ کردن

Lider

وا پێشە

Likit gaz

گازی شل

Liman

رگە نگە لە

Lise

ندی دواناوه

Loş

ڕوون نیوه

Luğat

لیمە ، کە وشە

67

(M)

Mağara

وت شکە ئە

Mağlup olmak ست خواردن شکە

Mahv etmek ناو بردن لە

Makarna

ماکاڕۆنی

Makas

ست قە مە

Malzeme

پێداویستی

Manav

فرۆشی میوه

Maral

کاهوو

Marangoz دارتاش

Marş

سروود

Mavi

شین

Mazot

گازوایل

Mektup

نامە

Melek

فریشتە

Melez

گ دوڕه

Memnun olmak شاد بوون

Merak etmek ران بوون نیگە

Merdiven نێردیوان

Mermi

ک ، تیر فیشە

mesaj

یام پە

Meslek

کار ، پیشە

Meth etmek ڵگوتن پێ هە

Metre

تر مە

Mevsim

سڵ رز ، فە وه

Meydana gelmek ڕوودان

Mezerlik

گۆڕستانMillet vakili ری پاڕلمان نوێنە

ندام پاڕلمان ، ئە

Milletler arası یی وه تە نێو نە Milli eğitım bakani رده روه زیری پە وه

و فێر کردنMilli marş سروودی

یی وه تە نە

Misafir

میوان

Mısir

ڕات دان زه گوڵە

Muç yapmak دیدار کردن

Mucit

ر داهێنە

Muhabir

واڵنێر هە

Müjdelemek پێدان موژده Musluk

ئاو ، شێره

للوحە بە

Müsteşar

ڕاوێژکار

Mutlaka

ن تمە حە

Mutlu

خۆشحاڵ

68

(N)

Naklan yayın خشی پە

وخۆ ڕاستە

Namaz kılmaz نوێژ کردن

Nar

نار هە

Nasıl

چۆن

Nazlı

نین نازه

Ne

چیNeden

ر بە بۆچی ، لە

چیNefes olmak ناسە هە

لکێشان هە

Nefes darlığı سی فە نە نگە تە Nefret etmek ت لێ فره نە

کردن

Nehir

م ، ڕووبار چە

Ne kadar

ند چە

Nemli

ڕ ، شێدار تە

Nerede

کوێ ، کوێ لە

Neşelenmek شاد بوون

Neşretmek وه باڵو کردنە Ne zaman

ی کە

Niçin

ر چی بە لە

Nifak sokmak گێڕی ئاژاوه

Nikah cüzdanı نامە ماره

Nikahli

بڕاو ماره

Ninni soylemek الالیی بۆ کردن

Nişanlanmak زگیرانداری ده

Niye

ر چی بە بۆ ، لە

Not etmek یاد داشت کردن Nüfus artışı زۆر بوونی

ت شیمە حە

Nüfus cuzdanı ناسنامە

69

(Ö)

Öbür

ی تر وه ئە

Öc almak

وه کردنە تۆلە

Ödev

زیفە رک ، وه ئە

Ödlek

دڵ داخ لە

Ödül almak رگرتن اڵت وه خە Öfke lenmek ژان ، شلە

ڵچوون هە

Öğle

ڕۆ نیوه

Öğrenci

قووتابی

Öğrenim

خوێندن

Öğrenmek فێربوون Öğretim

رس دان ، فێر ده

کردن

Öğretmek فێر کردن

Öğretmen مامۆستا

Öğüt

ند ، ئامۆژگاری پە

Öksürmek کۆخین Öksüz

تیو ، بێ هە

شت ره رپە سەÖlçmek

ندازه ئەپێوان ،

گرتنÖlçülü

ندازه پێوراو ، ئە

گیراو

Öldürmek کوشتن

Ölmek

مردن

Ölü

مردوو

Ölüm

رگ مە

Ön

وه پێشە

Önce

پێش ، پێشان

Önceki

ڕابردوو

Öncelik

ت ویە ولە ئە

Öncü

و پێشڕه

Önder

ر وا ، ڕابە پێشە

Önem

خ گرینگی ، بایە

Önemli

گرینگ

Önemsemek گرینگی پێدان

Önerge

رنووس ، بە الیحە

Önermek

پێشنیار کردن

Öngörmek پێشبینی کردن

Önlemek

رگری کردن بە

، پێشگیری

کردن

Önsöz

ر وتار ، سە

کی پێشە

Öpmek

ماچ کردن

Öpücük

ماچ

Öpüşmek

کتر ماچ کردن یەÖrgüt

رێکخراو ،

سازمان ، حیزب

Örmek

چنین

Örneğin

بۆ وێنە

Örnek

، نموونە وێنە

Örtmek

داپۆشین Örtü

رپۆش ، سە

ڕووپۆش

Örtülmek

داپۆشران

Örümcek

نە جۆالتە

Öte

والی ئە

Öteden beri وه کۆنە لە

Ötmek

وه خوێندنەÖvgü

ستایش ، پێ

ڵگوتن هە

Övmek

لگوتن پێ هە

Övülmek

لگوتن پێ هە

Övünç

رزی ربە سەÖvünmek شانازی پێوه

کردن

Öykü

چیرۆک

Öykücü

جیرۆک نووس

Öyle

ئاوا

Özel

تی تایبە

Özellik

ندی تمە تایبە

Özellikle

تی تایبە بە

Özert

خودموختار

70

Özet

، کوورت خوالسە

کراوهÖzetlemek وه کردنە خوالسە ،

وه کوورت کردنە

Özgeçmiş

ی ژیان پوختە

Özgü

ت تایبە

Özgür

ست ربە ئازاد ، سەÖzgürlük

ئازادی ،

ستی ربە سە

Özlem

ت سره حە

Özlemek

ت خواردن سره حەÖzür dilemek داوای لێ بووردن

کردن

Özveri

فیداکاری

71

(P)

Pahalı

گران ، بە

ت قیمە

Phalılık

گرانی

Pamuk

مۆ پە

Pancar

ر نده وه چە

Papağan

تووتیPara buzmak ورد پاره

وه کردنە

Para cezası ریمە جە

Paralamak دڕاندن

Para lel

ریب هاوتە

Parçalamak دڕاندن

Parıltı

وه وشانە دره

Parlak

خشان دره

Parmak

لێدان نجە پەPataklamak ک کاری کوتە

کردن

Patırtı

نگ ده نگە ده

Patıka

ڕێ کوێره

Patlamak

وه قینە تە

Patlıcan

باینجانPatron

رباب ، ئە

رپرسی کار بەPaylaştırmak ش ش بە بە

کردن

Pek

زۆر

Peki

باشە

Pek yakında م زووانە بە

Pençeleşmek لێدان نجە پە Peş

، بە دواوه

دواوه

Peşin

کی پێشە

Petrol

فت نە

Pınar

کانی

Piliç

) باڕۆکە

مریشک (

Pinti

زیل ڕه

Pirinç

برینجPişirmak

کواڵن ،

کواڵندن

Piyes

شانۆنامەPonlamak

ڕێژی رنامە بە

کردن

Pompalamak مپ لێدان پە Postalamak ، پۆست کردن

ناردن هە

Pusu

مین ، بۆسە کە

72

(R)

Rağmen

ی وه ڕای ئە ره سە

کە

Rahatsız etmek ت کردن حە ناڕه Rahatsızlık تی ، حە ناڕه

خۆشی نە

Rampa

وراز هە

Reçel

با مرهReçete

، نووسخە

نووسراوه

Rehin almak گرۆگان گرتن بە

Resim çekmek گرتن وێنە

Resim yapmak وه کێشانە وێنە

Rezil olmak زیل بوون ڕه

Roman

ڕۆمان

Romancı

ڕۆمان نووس

73

(S)

Sabah kahvaltısı ڵتوون قاوه

Sabikalı

ڕابردوو خراپ

Sabretmek بر گرتن سە

Sabunlamak سابوون لێدان

Saç

قژ ، مووSaçmalamak ی بێ جێ قسە

کردن

Sadece

ت قە ، فە نیا تە

Sağ

ڕاست

sağır

ڕ کە

Sağlam

قایم

Sağlamlaştırmak قایم کردن

Sağlık

تی ساغی ، ساڵمەSağlık bakanı زیری وه

ندروستی تە

Sağlılık

ت ساغ ، ساڵمە

Sağmak

دۆشین

Sakal

ڕیش ، ڕدێن

Sakınmak

خۆ لێ بواردن

Saklamak

وه شاردنە

Saksı

ئینجانە

Salam

کالباس

Salatalık

یار خەSalça

، ماتە تە ئاوه

رووب

Saldırmak هێرش کردن Sallamak

دوا کان دان / وه تە

خستنSallanmak جوواڵن / ددان

قین لە

Saman

کا

Saman yolu رێی کاکێشان

Sanat

ر هونە

Sanatçı

ند رمە هونە

Sanayı leşmek بوونتی سنعە بە

Sancılanmak وتن ئازار کە وه

Sanki

ی کە وه کوو ئە وه

Sanmak

یال کردن خە

Saplamak

تێ ڕۆ کردن

Sapmak

وه پێچانە

Sararmak

ڕان لگە رد هە زه

Sarı

رد زه

Sarılmak

ئامێز گرتن لە

Sarkıtmak سین اڵوه هە

Sarmak

وه پێچانە

Sarmısak

سیرSarsilmak

کان خواردن ، تە

جوواڵن

Satıcı

فرۆشیار

Satmak

فرۆشتن

Savaş

ڕ شە

Savaşmak ڕ کردن شە

Savcı

داواکاری گشتی

Savunmak رگری کردن بە Savurgan

رج ، خە بلە ئە

ست باڵو ده

Saydam

ڕوون

Saygı

ڕێز ، ئیحترام

Saygı değer رێز بە

Saygı duymak رێز گرتن

Saygı sızlık بێ رێزی

Sayı

ژماره

Sayın

ناب جە

Saymak

ژماردن

Seçim

لبژاردن هە

Seçkin

ڵبژێراو هەSeçmek

ڵبژاردن ، هە

دیاری کردن

Seğrimek

ڕین بازدان ، پە

Serçe

کە چۆلە

Sergi

پێشانگا

Serin

فێنک

Serinlemek وه فێنک بوونە

74

Sermek

بالو کردنSerpmek

رکردن ، پێ وه

چاندن

Sersemleşmek رسام بوون سە

Sert

خت ، قایم سە

Sertlik

ختی قایمی ، سە

Ses

نگ ده

Seslenmek نگ کردن ده

Sessiz

نگ بێ ده

Sevgi

ویستی خۆشە

Sevgilli

ویست خۆشە

Sevimli

ڕوو خۆش

Sevinç

خۆشی ، شادی

Sevindirmek شاد کردن

Sevmek

خۆش ویستنSeyirci

ر ، ماشاگە تە

ماشاچی تە

Seyretmek یر کردن سە

Sıcak

رم گە

Sıcaklık

رمی رما ، گە گە

Siçan

مشک

Siçramak

ڵدان خۆهە

Sığınak

ناگە پە

Sığınmak

نا بردن پە

Sığmak

جێ گرتن

Sigortalamak کردن بیمە

Sıkılmak

نگ بوون دڵتەSıkmak

ڕێک گوشین ،

فشار دان

Silmek

وه ش کردنە ڕه

Sınamak

وه تاقی کردنە

Sınav

تاقیکاری

Sinek

مێش

Sinirlenmek بوون تووڕه

Sıralamak ڕیز کردن

Sırasında

نێوان کاتی ، لە لە

Sırdaş

هاوڕاز

Sisli

م و مژاوی تە

Sıvı

نی مە شلە

Sivri

تیژ

Sivrisinek مێشوولە Sızıntı

ئاوکێشان ، شێ

گرتوو

Skandal

ڕیسوایی

Slogan

درووشم

Soğan

پیاز

Soğu kalgılığı تە المە هە

Soğuk

رما سارد ، سە

Soğuk kanlı خوێن سارد

Soğutmak سارد کردن

Sokak

ندن ڵکە کۆاڵن ، هە

Sokmak

تێ ڕۆ کردن

Sökmek

ڵکۆڵین هە

Sokulgan

رم خوێن گە

Sol

پ چەSolak

پ ، چە وانە پە چە

ست ده

Solgun

ژاکاو

Sollamak

وتن پێش کە وه

Solmak

ژاکان

Soluk almak کێشان ناسە هە

Sömürge

کۆلۆنی

Son

دوایین ، کۆتایی

Son bahar پاییز

Son kez

جاردوایین

Son vermek کۆتایی پێ هێنان

Sona ermek کۆتایی هاتن

Söndürmek وه کوژاندنە

Sönmek

وه کوژانە

Sonra

دوایە

Sonraki

ی دوایە وه ئە

Sonsuz

بێ کۆتایی

Sonuç

ئاکام

Sonunda

نجام رئە سەSopa

گۆچان ،

ست دارده

75

Sormak

پرسیار کردن

Soru

پرسیار

Sorumluluk تی رپرسایە بە

Sorun

لە سە مە

Sövmek

جوێن دان

Soydaş

ز گە هاوڕه

Soygun

تااڵنSoykırım

ی وه سڕینە

زی گە ڕه

Söylemek وتن ، گوتن

Söyleşi

، بە موساحە

، وت و لە موقابە

وێژ

Soylu

جیب نە

Soymak

/ وه ڕووت کردنە

تااڵن کردن

Soyut

ن بە ڵت ، ڕه سە

Söz

وتە

Sözcü

بێژ وتە

Sözcük

وشە

Sözel

نگ رهە فە

Sözvermek ڵێنی دان بە

Su

ئاو

Suç

تا تاوان ، خە

Suç işlemek تاوان کردن

Suçlamak

تاوانبار کردن

Suçlu

تاوانبار

Sulamak

ئاودێری کردن

Sümük

چڵم ، ئاوی لووتSunmak

قدیم کردن ، تە

ش کردن پێشکە

Sunucu

ر بە رێوه بە

Süpürge

سک گە

Süpürmek سک لێدان گە

Sürdürmek پێدان درێژه

Süre

ماوه

Sürekli

وام رده دایم ، بە

Sürmek

لێ خوڕین ،

ئاژۆتنSürtmek

ست رێ ده

خشاندن

Sürücü

شۆفێر

Sürüklemek ڕاکێشان

Sürünmek خزین

Süs

ر ، خشل زێوه

Susamak

توونی بوون

Susmak

نگ بوون بێ ده

Süt

شیر

Süt çucuğu خۆره شیره

Sütlaç

شێر برینج بە

Süzmek

ساف کردن

76

(Ş)

Şah eser

شاکار

Şakacı

چی گاڵتە

Şaka yapmak کردن گاڵتە Şampiyon

مان ، قاره

وان پاڵە

Şarkı

گۆرانی

Şarkıcı

گۆرانی بێژŞarkiyatçı

اڵت ڕۆژهە

ناس

Şarırmak

یر بوون پێ سە

Şef

رپرس بە

Şehir

شار

Şen

شاد ، خۆشحاڵ

Şenlik

ژن جەŞiddetlenmek دید بوون ، شە

تووند بوون

Şiddetli

دید ، تووند شە

Şiilik

ری گە شیعە

Şimdi

ئێستا

Şimşek çakmak وه وشانە دره Şiş

/ شیشە

ستوور ئە

Şişe

بووتڵ

Şişman

و ڵە قە

Şişmek

اڵمسان هە

Şoyle

م شێوه ئاوا ، بە

Şu

مە ئەŞüphesız

بێ شک ، بێ

گوومان

77

(T)

Tab etmek چاپ کردن

Tabak

وری ده

Taburcu olmak ست بوون خە ره مە

Tahlike

ترسی مەر ، تە خە

Takım elbise کۆت و شالوار

Taksit

قیست

Tam

موو هە

Tamamen واوی تە بە

Tamamlamak واو کردن تە

Tanık

شاهید

Tanımak

ناسین

Tanımlamak لگوتن پێ هە

Tanımmış ناسراو

Tanışmak

ئاشنا بوون

Tanıtmak

ناساندن

Tanrı

ڵال خوا ، ئە

Tansiyon

ختی خوێن زه

Taş

رد بە

Taşımak

ڵگرتن هە

Taşinmak

وه شت گواستنە

Taşıt

ڵگر بار هە

Taşmak

پڕ بوون

Tat

تام کردن

Tatlı

شیرین

Tatlıcı

شیرینی فرۆشی

Tatmak

تام کردن

Tatsız

بێ تام

Tavan

قف سەTavır

وت ، ڵس و کە هە

فتار ڕه

Tavşan

روێشک کە

Tavuk

مریشک

Tekın elemek ق لێدان شە

Teklif etmek پێشنیار کردن

Telafi etmek وه جوبڕان کردنە

Temel

بناغە

Temsilcilik تی رایە نوێنە

Tencere

ڵ نجە مەTenkit etmek نگاندن ، ڵسە هە

گرتن خنە ڕه

Tepki

وه دژ کرده

Ter

ق ئاره

Tercüman رگێڕ وه

Tereyağı

ره کە

Terlemek

ق کردن ئاره

Tersine

وانە پێچە بە

Terzi

رگ دروو بە

Tilki

ڕێوی

Tırmalamak نینۆک کردن Tırmanmak لچوون ، تێ هە

ر سە چوونە

Tırnak

نینۆک

Tırnak makası نینۆک بڕ

Tiyatro

شانۆ

Tok

تیر

Tokalaşmak کردن تۆقە

Tokatlamak زهلل لێدان Toplam

ک ، ر یە سە لە

موو هە

Toplamak وه کۆ کردنە

Toplantı

وه کۆ بوونە

Toplum

ڵگا کۆمە

Toprak

خاک ، گل

Topuk

پاژنە

Torun

وه نە

Tükenmek واو بوون تە

Tükürmek تف کردن

Tümüyle

واوی تە بە

Türlü

جۆراوجۆر

Tutar

ت نرخ ، قیمەTutmak

سیر گرتن ، ئە

کردن

78

Tutsak

سیر ، گیراو ئەTutuklamak ر سە ست بە ده

کردن

Tutuşmak ئاگر گرتن

Tuz

خوێ

79

(U)

Ucuz

رزان هە

Uçak

فڕۆکە

Ufak

ورد

Ufalamak

ورد کردنUğramak

ڵێنان ر لێ هە سە

ردان کردن سە

Uğurlu

پیرۆز

Ulaştırmak یاندن گە

Ulu

زیم ، عە وره گە

Ulus

وه تە نە

Ulusal

یی وه تە نە

Umursamak گرینگ دانان بە

Un

ئارد

Unutmak

بیر کردن لەUtangaç

تی ، جاڵە خە

رمێون شە

Utanmak

وه ریق بوونە تەUyandırmak و خە لە

ستاندن هە

Uyanmak

ستان و هە خە لە

Uydu

الیت تە سە

Uydurmak ستن لبە درۆ هە

Uygar

وتوو پێشکە

Uygarlık

وتن پێشکە

Uygun

گونجاو

Uyku

و خە

Uykulu

واڵوو خەUymak

ر چاو گرتن بە لە

ت کردن عایە ڕه

Uyum

نگی هاو ئاهە

Uyumak

وتن خە

Uyuşmak

ست بوون بێ هە

Uyuşmazlık جیاوازی

Uyutmak

واندن خە

Uzak

دوورUzak goğu التی ڕۆژهە-

دوور

Uzaklaşmak وه وتنە دوور کە

Uzaklık

ودا ، نێوان مە

Uzamak

درێژ بوون

Uzanmak

ڕاکشان

Uzay

زا فە

Uzlaştırmak وه ئاشت کردنە

80

(Ü)

Ücra

ست ده دووره

Ücret

کرێ

Üçgen

سێ گۆشە

Ülke

واڵت

Ümit vermek هیوا پێدان

Ün

ناوبانگ

Ünlü

نێوبانگ بە

Üretim

م رهە بە

Üretmek

م هێنان رهە بەÜrün

م ) کشت رهە بە

و کاڵ (

Üs

پێگە

Üst

وه ره سە

Üstelemek پێدا گرتن

Üstüne

ر سە لە

Üşütmek

رما بوون سە

Üye

ندام ئە

Üzerinde

ر سە لە

Üzgün

مناک خە

Üzmek

نجاندن ڕه

Üzülmek

مناک بوون خە

Üzüm

ترێ

Üzüntü

راق م ، مە خە

81

(V)

Vadi

دۆڵ ، خڕ

Vali

پارێزگار

Valiz

دان مە چە

Vapur

شتی کە

Varil

رمیل بە

Varlık

ستی بوون ، هە

Varmak

واسڵ بوونVatan sever نیشتیمان

ر روه پەVazgeçmek ز پاشگە

وه بوونە

Vazo

ئینجانە

Vergi

ماڵیات

Verim

لێ هاتووییVerimli

پیت و بە

ت کە ره بە

Vermek

پێدان

Viraj

قۆرت و پێج

Vişne

اڵڵووک بە

Vites

نده ده

Vurmak

لێدان

Vucut

ن ده ش ، بە لە

82

(Y)

Lük

بار

Yabancı

بێگانە

Yabancı dil زمانی بێگانە

Yabani

حشی وه

Yadsımak

ئینکار کردن

Yağ

ڕۆن لێدان

Yağış

باران

Yağlamak

ڕۆن لێدان

Yağmak

بارین

Yağmür

بارانە

Yağmürlük باراناوی

Yakalamak گرتن

Yakalanmak گرفتار بوون

Yakın

نزیک

Yakıt

نی مە سووتە

Yaklaşık

ن قریبە تەYakmak

سووتان /

لکردن هە

Yaktaşmak وه نزیک بوونە

Yalamak

وه لستنە

Yalan

درۆ

Yalan soylemek درۆ کردن

Yalancı

درۆزن

Yalanlamak وه درۆ خستنە وه

Yalın

ن بە ڵت ، ڕه سە

Yalnız

نیا تە

Yamaç

د پاڵ قەداوێن ،

Yan

کن نا ، لە پە لە

Yanardağ

ئاگر پژێن

Yanaşmak ژێر بار چوونە

Yandaş

نگر الیە

Yangın

ئاگر Yanılgı

، ڵە ئیشتیبا ، هە

تا خە

Yanılmak

کردن ڵە هە

Yanıtlamak وه واڵم دانە

Yanlış

ڵە درۆ / هەYanmak

سووتان /

ڵکران هە

Yansımak

وه نگدانە ڕه

Yansızlık

نی بێ الیە

Yapışmak

نووسان پێوه

Yapıt

م رهە ر ، بە سە ئەYapmak

نجام کردن ، ئە

دان

Yaprak

اڵ گە

Yara

برین

Yaralamak بریندار بوون

Yaramak

لک هاتن کە بە

Yarar

ندی وه رژه بەYararlanmak ر لک لێ وه کە

گرتن

Yarasa

کوێره مە مشە شە

Yaratıcı

ردگار روه پە

Yaratık

خوڵقێندراوYaratmak

دی هێنان ، بە

خوڵقاندن

Yardım etmek هاوکاری کردن

Yargılamak دادگایی کردن

Yarım

نیوه

Yarışma

ندی وه رژه بە

Yaş

ن مە ڕ / تە تە

Yaşam

ژیان

Yaşamak

ژیان کردن

Yaşlı

ن مە تە بە

Yastık

رین سە

Yatırım

گوزاری رمایە سە

Yatırmak

واندن خە

Yaygın

باڵو

Yayılmak

باڵو بوون

Yayımlamak وه باڵو کردنە

Yayın

وه باڵو کردنە

83

Yayınlanmak وه باڵو بوونە

Yaymak

باڵو کردن

Yazar

ر نووسە

Yazgı

نووس چاره

Yazmak

نووسین

Yelpaze

پانکەYemek

زا ، غە

نی مە خوارده

Yemin etmek سوێند خواردن

Yeni

، نوێ تازهYenik

وتوو ، ژێر کە

دۆڕاوYenilik

ری ، گە تازه

ری نوێگە

Yenmek

تێک شکاندن

Yer

جێ

Yerleştırmak جێ پێدان

Yerli

یی خۆجێی ناوچە

Yeşermek وز بوون سە

Yeşil

وز سەYetişmek

بوون / رده روه پە

یین پێ گە

Yığıt

دلێر ، ئازا

Yıkamak

شۆردن

Yıkmak

تێکدان

Yıl

سال

Yıl başı

ری ساڵ سە

Yıldız

ستێره ئە

Yırtıcı

دڕ ، دڕنده

Yitirmek

ر دان ده هە بە

Yiyecek

خۆراک

Yoğurt

ماست

Yok olmak چوونناو لە

Yoksul

قیر ژار ، فە هە

Yokuş aşağı وژێر ره سە

Yokuş yukarı وراز هە

Yol

ڕێ ، ڕێگا

Yolcu

ڕێبوار ، موسافیر

Yolculuk

ر فە سە

Yollamak

ناردن

Yolmak

ندن ڵکە هە

Yönetmek بردن رێوه بە

Yorgun

ماندوو

Yorulmak

ماندوو بوون

Yukara

وه ره سە

Yüklemek بار کردن

Yüksek

رز بڵیند ، بەYükselmek رز بڵیند بوون ، بە

بوون

Yükseltmek ر سە بردنە

Yumurta

هێلکە

Yumuşak

رم نە

Yumuşamak رم بوون نە

Yün

شم پە

Yürek

لب دڵ ، قە

Yurt

ن ، نیشتیمان تە وه

Yurt sever ن دۆست تە وه

Yürümek

لێدانم ده قە

Yuva

هیالنە

Yuvarlak

خڕ

Yüzmek

کردن لە مە

Yüzük

نگوستیلە ئە

84

(Z) Zafar

وتن رکە سە

Zahmat

ت کێشان حمە زه

Zannetmek گوومان کردن

Zarar vermak یاندن زیان پێ گە

Zavallı

زمان ستە بەZehırlemek سمووم کردن مە

هر پێ دان ژه

Zengin

ند مە وڵە ده

Zil

س ره نگ ، جە زهZirve

ڕی ، وپە ئە

لووتکە

Zor

خت ، دژوار سە

Zorba

زۆربڵێ

Zorunlu

پێویست