1

“ครวใบโหนด” ครวชมชน เพอคนทงมวล

แจกสอรณรงคการไมสบบหร

ยอนไปเมอ พ.ศ.2533 อตสาหกรรมไดรกเขามาในพนท เกดการเปลยนแปลงวถชวตเปนแบบกงชนบทกงเมอง ชาวบานคาบสมทรสทงพระ อ�าเภอสงหนคร จงหวดสงขลา บางสวนละทงพนทเกษตรกรรมของตนเองไปท�างานโรงงาน สวนคนทยงท�าเกษตรกรรมอย กหนมาใชสารเคมมากขน ผกพนบานและอาหารทองถนเรมสญหาย แตในกลางการพฒนากระแสหลก กเกดมคนกลมหนงทเหนคณคาของความเปนทองถนวถและการกนอย แบบคนใตพนถน จงเกดการรวมกลมของแมบาน ในนาม “กลมออมทรพยตาลโตนด” มเครอขายครอบคลม 9 ต�าบล 20 ชมชน ตงเปาหมายทจะรกษาวถชวตแบบดงเดมไมใหถกกระแสสงคมเมองกลนกน

มลนธชมชนสงขลา แจก e-book

ตอหนา 2

จากใจทมงาน

มลนธรณรงคการไมสบบหร แจกสอ

รณรงคการไมสบบหร ทงสอสงพมพ

สปอต วดโอ แผนพบ โปสเตอร ฯลฯ

สนใจตดตอไดท โทร.0 2278 1828

หรอดาวนโหลดไดท

www.smokefreezone.or.th

มลนธชมชนสงขลา แจกหนงสอ “ผเสอ

ขยบปก วาระพลเมอง สงขลาพอเพยง”

ทบอกเลาการขบเคลอนงานสรางสรรค

ของผคนและองคกรในจงหวดสงขลา

อยางเปนรปธรรม ดาวนโหลดหนงสอ

ไดท www.scf.or.th

เกาะรวคย

สวสดคะภาค สสส.ภาคใตทกทาน เวทแลกเปลยนเรยนร “คนใต...อ กนอยไหร ใครกำาหนด! ” กผานไปเปนทเรยบรอยแลว ซงการจดเวทครงนไมใชจดหมายปลายทางของเรา หากเปนจดเรมตนทภาคภาคใตจะไดมาพบปะ แลกเปลยน และเชอมงานดานสขภาวะไปพรอมๆ กน โดยมประเดนความมนคงทางอาหารเปนประเดนรวม ผานการลงดงานในพนทตนแบบดานความม นคงทางอาหาร คอ ครวใบโหนด และ สวนผกคนเมอง ภายในเลมมภาพบรรยากาศบางสวนมาใหชมกนดวยคะ ในขณะทการเคลอนงาน “ออกกฎหมายบหร” ยงเดนหนาไมหยด เพอใหม พ.ร.บ.ควบคมผลตภณฑยาสบฉบบใหม ปองกนเดกและเยาวชนหางไกลบหร โดยยงสามารถรวมลงรายชอไดท www.smokefreezone.or.th ฉบบนบานภาคขยายเปน 8 หนา เพมคอลมนใหมทมชอวา “ภาค Reporter” น�าเสนอเรองราวขาวสารความเคลอนไหวตางๆ ของเพอนภาคเครอขาย สสส.ภาคใต เพอนภาคยงสามารถสงขาวกจกรรมหรอขาวประชาสมพนธมาลงในคอลมนน ได โดยสงรายละเอยดมาท e-mail : banphakey.team@gmail.com ท านสามารถแนะน �า ต ชมจดหมายข าวบ านภาค “ผกเกลอ โหมเรา” ไดท e-mail : banphakey@thaihealth.or.th หร อ banphakey.team@gmail.com และสามารถต ดต อศนยเพอน สสส. ไดทเบอรโทร 0 2343 1599 คะ

ผกเกลอ โหมเรา ลานปลอยของ

ขอเชญภาครวมปลอยของ แบงปน แลกเปลยน ทรพยากร เครองมอ หรออปกรณตางๆ เชน สอวดโอ หนงสอ คมอ แผนพบ หลกสตร และวทยากร เพอสานงานเสรมพลงของพวกเราใหเขมแขง โดยสามารถสงรายละเอยดการปลอยของไดท e-mail : banphakey.team@gmail.com

และนอกจากนยงจดเลยงอาหารกลางวนใหเดกนกเรยนได

ร บประทานอาหารทองถ น โดยมผ เฒาผ แกในหม บ านมาเปน

แมครวใหตอมากลมออมทรพย บานชงโค หมท 7 ซงมกวาสองรอยคน

ไดตดสนใจเทกระเปาเปดรานอาหารทองถนชอวา “ครวใบโหนด” ภายใตแนวคด “ครวชมชนเพอคนทงมวล” โดยมกลมออมทรพยบานบอกล และบานหวเปลว ซงมสมาชกรวมกนกวา 1,500 คน รวมสนบสนน มการท�าเมนทองถน ใชขาวพนธทองถน ซงมกวา 100 ชนด ใชผกพนบานและผกปลอดสารพษในทกเมนอาหาร มการสงเสรมใหคนในชมชนปลกผกปลอดสาร โดยรานครวใบโหนดเปนแหลงรบซอหลก สรางรายไดใหคนในชมชนอกหนงชองทาง

“ครวใบโหนด” กลายเปนตนแบบการจดการทช วยสร างความมนคงทางอาหาร เปนทงศนยเรยนร ของคนในทองถน รณรงคใหปลกผกพนบานไวกนเองเปนจดเชอมระหวางผบรโภคและผผลตอกทงเปนการตอกย�าความตองการอาหารปลอดภยและความส�าคญของเกษตรอนทรย และการอนรกษ ผกพนบาน ทส�าคญคอ เผยแพรสบทอดว ฒ น ธ ร ร ม ก า ร ก น เ พ อ ส ข ภ า พ ดวยการเลอกสรรอาหารทมคณภาพ และดตอสขภาพทงคนปลกและคนกน”

สามารถ สะกว แกนนำาเครอขายชมชน เลาวา งานชนส�าคญ

ของกล มฯ คอการจดต งสถาบนการเงนของชมชน เชน กรณท

ชาวบานคนใดตองการจ�านองทดน จะใหจ�านองไวกบกลมฯ เพอ

ปองกนทดนไปสมอคนนอกทองถน หากรนพอแมไมมเงนมาไถถอน

ทางกลมฯ จะไมน�าทดนไปขายตอ แตจะใหลกหลานผสบทอดมา

ซอคนโดยผอนช�าระ นอกจากนยงตงกองทนเงนกโดยไมเสยดอกเบย

และท�าประกนชวตใหกบสมาชก

แนวคดและการจดการชมชนแบบกาวหนาเชนน เกดขนทน

มากวา 10 ป และมนคงยงขนมาโดยตลอด ตอมาในป 2546 ทางกลมฯ

ไดขยบงานใหกวางขน ดงเยาวชนและผสงอายเขามามสวนรวม

เรมจดกจกรรมคายเพอใหเดกและเยาวชนน�าผกพนบานมาปรง

เปนอาหาร จดท�าโครงการฟนฟความหลากหลายทางชวภาพและ

วฒนธรรมทองถน จดกจกรรมเรยนรสรางปฏสมพนธระหวางผเฒา

แมเฒา กบเยาวชนในหมบานทเรยกวา “สาวนย” ถายทอดวธ

ท�าอาหารทองถน

ภาพกจกรรม “I’M HERE ฉนอยน” หนงในกจกรรมเวทแลกเปลยนเรยนร “คนใต...อ กนอยไหร ใครก�าหนด! ” จ.สงขลา โดยมประเดนรวมคอเรอง ความมนคงทางอาหาร ภาพถาย โดย ชางภาพภาค สสส.

ภาพเลาเรอง

เมอป 2529 หลงจากทประสบอบตเหต ท�าให จาโทโกเมศร ทองบญช หรอ “อาโกเมศร” อาย 53 ป ตองลาออกจากราชการในต�าแหนงผปฏบตงานบนอากาศยาน ฝงบนท 1 กองบนทหารเรอ สนามบนอตะเภา จงหวดระยอง ชวตเปลยนผนมาเปนผใหญบาน จนเหตการณสนามในป 2547 อาโกเมศรไดตงทมชวยเหลอผประสบภยสนาม ซงเปนจดเรมตนในการสรางเครอขาย “การจดการภยพบตพนทภาคใต” ภายใตโครงการการจดการภยพบตโดยพลงชมชน พนทภาคใต สนบสนนโดย สสส. ตอมาในป 2548 ไดท�างานอาสาชวยเหลอผประสบภยหลายพนท จนถอดบทเรยนการท�างานไดวา ตองใหชมชนรวาพนทของตนอยในพนทเสยงภยอะไรบาง โดยมการจดท�าขอมลเรองของเขตภยพบตในต�าบล และสงเสรมใหคนในชมชนมความสามารถในการจดการภยพบตดวยตนเอง ซงสามารถตอยอดเปนอาสาสมครจดการภยพบตได

ปจจบน อาโกเมศรเรมสรางระบบการดแลอาสาสมครใหอยไดอยางยงยน โดยการสรางรายได และสรางความมงคงทางอาหารเพอเปนคลงเสบยงใหอาสาสมคร และผทประสบปญหาภยพบต

ภายหลง 3 ปของโครงการฯ เกดศนยจดการภยพบตในพนทภาคใต 48 ศนย มเครองมอ เชน เรอ เสอชชพ วทยสอสาร มชดความรในการจดการภยพบต 6 ชด มศนยสนบสนนเครอขาย 1 ศนย และมก�าลงอาสาสมครอยทงหมดรวมสองพนคน พรอมชดปฏบตการเคลอนทเรวอกประมาณหนงรอยคนทพรอมปฏบตการไดทนท

“การจดการภยพบต เป นหนาทของผเสยงภย เราตองเรยนรทจะจดการภยพบตไดดวยตนเอง นนคอความหวง ความคาดหวงทเราอยากเหนในการจดการภยพบต ถาชมชนดแลตวเองไดกจะกลายเปนความภาคภมใจทสดของเรา”

“เรารวาใครมศกยภาพอะไรกสงเสรมเขาเพอเพมรายได นนคอระบบดแลอาสาสมคร สองพฒนาใหเปนกองทนรวมในการจดการ ทนไมไดหมายถงงบประมาณ ขาวสารกเปนทน การสงเสรมใหเลยงสตว ปลกพชผกตางๆ เตรยมเอาไวเพอจะรบมอภาวะภยพบต เราเรยกสงเหลานนวากองทน”

“อาโกเมศร” นกจดการภยพบตผไมแพ

ไขประตความคดคนสรางสข

3

หมดเขต 15 ม ถนายน 2558 วพส . เชญร วมประกวด “การเขยนเรองเลา เลาสกนฟง ชวยคน ลด ละ เลกบหร เลกเหลา ครงท 4 พ.ศ. 2558 ซงเปนเวทแลกเปลยนประสบการณในการชวยคนเลกบหรและเหลาไดส�าเรจ เพอชวยถายทอดวธการผานการเขยนเรองเลา และเสรมก�าลงใจใหคนท�างานดานบหรและเหลา

รายละเอยดเพมเตมท www.gotoknow.org/posts/590368

ปฎทนขางฝาCalendar

ACT03

เปดหเปดตา

4

5. โชต ชำานไพบรณ ผอ.กองสาธารณสขและสงแวดลอม อบต.ทาขาม จงหวดสงขลาe-mail : d.chumnipaiboon@hotmail.com

เลขานการมลนธสข – แกว แกวแดง e-mail : nokyod_rak@hotmail.com

2. เอมอร ยอดรกษ 3. สนธพ อนทรตน นายกองคการบรหารสวนต�าบลทาขาม จงหวดสงขลาe-mail : sintob.thakham@yahoo.com

ผประสานงานโครงการเสรมสรางองคกรสขภาวะ โดยสภาอตสาหกรรมจงหวดตรงe-mail : andamanhappy8@gmail.com

4. ฐานะมาตร จนทรศร1. ชนธร ยอดรกษ ผจดการศนยเรยนรมลนธสข – แกว แกวแดง

e-mail : nokyod_rak@hotmail.com

ACT02

ACT01

ACT04

22-23 มถนายน 2558 เชญรวมเสวนาการบรหารจดการเครอขายทางสงคม ณ หอง 201 ชน 2 อาคารศนยเรยนรสขภาวะ (สสส.)

22-23 มถนายน 2558 วพส.จดประชมคณะท�างานโครงการฟนฟและเสรมสร างกระบวนการเรยนร จตตปญญาในมหาวทยาลยสงขลานครนทร ณ โรงแรมบม ฟอเรสต ถนนลพบรราเมศวร อ�าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา

19 มถนายน 2558 เชญรวมงาน “คดด ลงมอท�า เปลยนแปลงได” ฟงคนร นใหม 5 คน 5 สไตล ทคดเอง ท�าเอง เปลยนเอง ดวยกน ณ หอศลปวฒนธรรม กรงเทพฯ

“สวนผกชมชน” : พนทสเขยว(กนได) ของเมองหาดใหญ

ท น สอนใหคนเมองปลกผกกนเอง ชวยสรางความส มพ นธ ในช มชน และลดรายจ ายในคร วเร อน โดยม คร ไก -ว ฒ ศ กด เพชรม ศร นกวชาการเกษตรอ�าเภอหาดใหญ เปนวทยากรหลก เน นประหย ด ใช ว สด เหล อใช ในคร วเร อน เปนมตรกบสงแวดลอมและดตอสขภาพ สนใจเขาศกษาดงาน ตดตอไดท อาคารชตตยาแมนชน ชน 1 เลขท 73 ซอย 5 ถนนเพชรเกษม ตำาบลหาดใหญ จงหวดสงขลา 90110 โทร. 08 6489 2086

รจกมกคนท�าความรจกกบเพอนรวมภาคสขภาวะ

5

บานงามดพลCHECK INWorld Lung” หนน สสส. ผลตสอฯ ท�างานสขภาพเชงรก

กาย-ใจ ด สรางความสขในองคกร

หนน พ.ร.บ.บหรฯ เพอคนไทย

ขณะท 97 ประเทศทวโลก รวมถง ลาว เมยนมาร มาเลเซย สงคโปร และบรไน มกฎหมายหามแบงซองขายบหรเปนรายมวนแลว แตประเทศไทยยงไมอาจออกกฎหมายหามซอบหรแบบแบงซองขายเปนรายมวนได ผลส�ารวจพบเดกไทยอาย 15-18 ป กวา 2 แสนคนซอบหรแบบแบงขายในแตละวนกวา 1.6 ลานมวน คดเปนเงนปละ 1,800 ลานบาท และพบการตายจากโรคทเกดจากการสบบหรอกปละ 48,244 คน ประเทศไทยจ�าเปนทจะตองมกฎหมายหามแบงซองขายบหร ในราง พ.ร.บ.ควบคมผลตภณฑยาสบฉบบใหม เพราะการขายแบบรายมวนเปนสาเหตท�าใหเดกๆ ทดลองสบจนเกดการเสพตดบหร ถง 70% ซงจะตดไปตลอดชวต นอกจากน พ.ร.บ.ดงกลาวยงควบคมในสวนของผลตภณฑทมสารนโคตนเปนสวนประกอบและผลตภณฑรปแบบใหม เชน บาราก บารากไฟฟา บหรอเลกทรอนกส โดยก�าหนดอายขนต ำ�ผซอเพมจากเดม 18 ป เปน 20 ป

โครงการ Happy Workplace ไดขยายผลส ระด บนานาชาต ภายใต ช อ โครงการ Happy workplace International Project โดยการดแลของ สสส. ซ งลาสด มการจดกจกรรม โครงการ Happy Workplace Club ส�าหรบบรษทสญชาตญปน ทงองคกรขนาดกลาง และบรษทใหญขามชาต โดยใชแนวทางการจดกจกรรมตามแบบฉบบของความสข 8 ประการ หรอ Happy Workplace Program ไดแก 1. Happy Body 2. Happy Relax 3. Happy Heart 4. Happy Soul 5. Happy Brain 6. Happy Money 7. Happy Family 8. Happy Society

คณะผ แทนจาก มลนธ โรคปอดโลก เยอน สสส. ดร.นพ.บณฑต ศรไพศาล ผอ�านวยการส�านกสนบสนนการควบคมปจจยเสยงหลก น �าท ม ส �าน กการตลาดเพ อส งคม และส�านกภาคสมพนธ แลกเปล ยนเรยนร การผลตสอรณรงค ปรบเปลยนพฤตกรรมเสยงทางสขภาพ

บรรยากาศเวทแลกเปลยนเรยนร “คนใต...อ กนอยไหร ใครก�าหนด!”

สดยอดผน�าตนแบบของ

อ�าเภอหวยยอด จงหวดตรง

ชมชนเขาแกว รวมผลกดน พ.ร.บ .ควบคมผลตภณฑ

ยาสบ ฉบบใหม

เดน ปน เพอชาวเนปาล

วพส.ออกเยยมนกสรางเสรมสขภาวะชมชน

รนท 10

ตลาดนดเกษตรกรโอเดยน คกคก

เวทแลกเปล ยนเรยนร “คนใต...อ กนอยไหร ใครกำาหนด!” จดข น ณ จงหว ดสงขลา มประเด นร วมแลกเปล ยนคอเร องความม นคงทางอาหาร ภาคทเขารวมไดลงดงานสองพนทตนแบบความมนคงทางอาหาร คอ 1 “ครวใบโหนด” ครวชมชน เพอคนทงมวล ซงเปนรานทปรงอาหารจากผกพนบาน ปลอดสารพษ น�ามาขายใหคนในชมชน อกทงยงเปนแหลงรบซ อผกปลอดสารพษ เพ อสรางรายไดใหคนในชมชนอกดวย และ 2 “สวนผกคนเมอง” เพอใหภาคไดเรยนรการปลกผกในพนทจ�ากด การหมกปย และการท�าสบ

ผ น�าตนแบบของหวยยอด จงหวดตรง รวมสนบสนน พ.ร.บ.ควบคมผลตภณฑยาสบ ฉบบใหม “คณคอหนงใน 10 ลานเสยง รวมรณรงค และสนบสนน พ.ร.บ.ควบคมผลตภณฑยาสบ ฉบบใหม”รวมลงช อสนบสนนออนไลนไดท http://bit.ly/1ySi97k หร อ ดาวน โหลดแบบฟอร มลงช อสน บสน นได ท : http://bit.ly/1GoI86u

ชมชนเขาแกว บานไรใหญ อ�าเภอเหนอคลอง จงหวดกระบ ทกชมชนรวมผลกดน พ.ร.บ. ควบคมผลตภณฑยาสบ ฉบบใหม เพ อช วยสกดเด กและเยาวชนไทยจากการเสพตดบหร และเสรมสรางความเขมแขงของชมชน

คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลาศรนครนทร จดกจกรรม “เดน ปน เพอชาวเนปาล” ณ บรเวณลานพระราชบดา และ ลานหนาโรงแรมลการเดนส พลาซา โดยมกจกรรมเสวนา เลาเรองของประเทศเนปาล และใหความรเกยวกบแผนดนไหว

นกบรหารงานพฒนาประจ�าโครงการบณฑตอาสา มหาวทยาลยสงขลาศรนครนทรเขตภาคใตตอนลาง ไดเยยมนเทศนกสรางเสรมสขภาวะชมชนร นท 10 พ นท บานสแก ต�าบลโละจด อ �าเภอแวง จ งหว ดนราธ วาส และรวมกจกรรมโครงการความดนเบาหวาน เราเปลยนได โดยจดกจกรรมใหความรเรองการบรโภคอาหาร การออกก�าลงกาย และศาสนาอสลามกบการดแลสขภาพ นอกจากนยงไดเยยมเยยนเดกเยาวชนบานบาลา ทใชสอดเกฮล เพอการพฒนาเยาวชน

1

2

บรรยากาศงานเกษตรกรโอเดยน ประจ�าเดอน พฤษภาคม เม อวนเสารท 2 พฤษภาคม บรเวณหนาหางสรรพสนคาโอเดยนแฟชนมอลล หาดใหญ ไดรบการตอบรบจากลกคาชาวไทยและตางชาตทมาจบจายใชสอยเปนจ�านวนมาก

3

4

5

6