กฎหมายลกษณะครอบครว

กฎหมายครอบครวนนแตเดมเรยก

วา กฎหมายลกษณะ“ผวเมย” ซงเปน

กฎหมายลกษณะหนงของกฎหมายตราสามดวง ตอมามการตราประมวลกฎหมายแพงและพาณชย บรรพ 5 ครอบครวขนใชบงคบแทนกฎหมายลกษณะ

ผวเมยมาจนถงปจจบน

การบงคบใชกฎหมายครอบครวนนไดมการผอนปรนไมนำาประมวลกฎหมายแพงและพาณชย บรรพ 5 ครอบครวไปใชใน 4 จงหวดชายแดน

ภาคใต ไดแก จงหวดปตตาน นราธวาส ยะลา และสตล

(1) คดนนเปนคดแพงเกยวดวยครอบครว

(2) คกรณทกฝายตองเปนผนบถอศาสนาอสลาม

(3) คดนนตองเกดในจงหวดปตตาน นราธวาส ยะลา และสตล

**ปจจบนขอพพาทเกยวกบครอบครวตองฟองตอศาลเยาวชนและครอบครว

การหมน การหมน หมายถง

สญญาทฝายชาย

และฝายหญง

ตกลงกนวาจะ

ทำาการสมรสตาม

กฎหมายตอไป

กฎหมายไมไดบงคบวาจะ

ตองมการหมนกอนการ

สมรส ชายหญงอาจ

สมรสกนโดยไมจำาเปน

ตองหมนกอนกได

๒) ความยนยอมของผแทนโดยชอบธรรม

๑) อายของคหมน ชายและ

หญงจะทำาสญญาหมนกนไดทงค

ตองมอายไมตำากวา 17 ป

เงอนไขการหมน

การหมน

แบบของการหมน การหมนนน

สามารถกระทำาดวยวาจาหรอลายลกษณอกษรกได แตฝายชายจะตองสงมอบของหมนใหแกฝายหญงในขณะกระทำาการหมน มฉะนนการหมนไมสมบรณ

การหมน

กรณทหญงตองการคนของหมน๑) หญงเปนฝายผดสญญาหมน การผดสญญาหมน หมายถง การไมยอมสมรสโดยไมมเหตอางกฎหมายได เมอหญงผดสญญาหมนหญงตองคนของหมนใหแกฝายชาย๒) ชายบอกเลกสญญาหมนเนองจากมเหตสำาคญอนเกดแกหญงคหมนอนทำาใหชายคหมนไมสมควรสมรสดวย๓) คหมนฝายใดฝายหนงบอกลางสญญาหมนทเปนโมฆยะ ทำาใหคกรณทงสองฝายกลบคนสสถานะเดมเสมอนไมมการหมนเกดขน ดงนน หญงจงตองคนของหมนใหแกฝายชาย

กรณทหญงไมตองคนของหมน๑) ชายเปนฝายผดสญญาหมน เมอชายผดสญญาหมน หญงไมตองคนของหมนแกฝายชาย๒) หญงบอกเลกสญญาหมนเนองจากมเหตสำาคญอนเกดขนแกชายคหมนอนทำาใหหญงคหมนไมสมควรสมรสดวย๓)คหมนฝายใดฝายหนงถงแกความตาย เนองจากของหมนตกเปนกรรมสทธของหญงตงแตมการหมน ดงนน ชายคหมนหรอหญงคหญงหมนถงแกความตาย หญงหรอฝายหญงกไมตองคนของหมนแกฝายชาย

การหมน

สนสอด หมายถง ทรพยสนทฝายชายมอบใหแกบดามารดา ผรบบตรบญธรรม หรอผ

ปกครองของหญงทตนจะสมรสดวย เพอ

ตอบแทนหญงทสมรสกบชาย

สนสอด

1) สนสอดตองเปนทรพยสน แตมราคามากนอยเพยงใดกไดและจะเปนวตถไมมรปรางกไดเชนเดยวกบของหมน 2) สนสอดนนชายตองสงมอบแกบดามารดา ผรบบตรบญธรรม หรอผปกครอง หากสงมอบใหแกหญงหรอบดาทไมชอบดวยกฎหมายของหญง ทรพยสนทสงมอบยอมไมใชสนสอด 3) สนสอดจะสงมอบเมอใดกได จำาเปนตองสงมอบในขณะทำาสญญาสนสอด จะใหหลงทำาสญญาสนสอดกได ซงตางจากการหมนทตองใหของหมนในขณะทำาสญญาหมน 4) สนสอดตองใหเพอตอบแทนการทหญงยอมสมรสไมใชใหเพอตอบแทนการทบดามารดา ผรบบตรบญธรรม หรอผปกครองของหญงยนยอมใหหญงสมรสกบชาย และไมใชใหเพอตอบแทนการทบคคลดงกลาวเลยงดหญงมา 5) สนสอดตองใหโดยมเจตนาจะสมรสกนตามกฎหมาย หากใหทรพยสนโดยไมมเจตนาจะสมรสกบหญงตามกฎหมาย ทรพยสนนนยอมไมใชสนสอด

ลกษณะของสนสอด

สนสอด

กรณทชายเรยกรองสนสอดคนได

1) กรณไมมการสมรสโดยมเหตสำาคญอนเกดแกหญงทำาใหชายไมสมควรหรอไมอาจสมรสกบหญงนน

2) กรณไมมการสมรสโดยมพฤตกรรมซงฝายหญงตองรบผดชอบทำาใหฝายชายไมสมควรหรอไมอาจสมรสกบหญงนน

สนสอด

เอาของกคนมา

การสมรส หมายถง การตกลงระหวางชายและหญงทอยกนกนอยางสามภรรยา โดยการจดทะเบยนสมรสเพอกอสถานะเปนสามภรรยาทชอบดวยกฎหมาย

การสมรส

เงอนไขของการสมรสมอย ๙ประเภท๑) ชายและหญงตองมอายครบ 17 ปบรบรณแลวทงสองคน๒)ชายหรอหญงตองไมเปนบคคลวกลจรตหรอเปนคนไรความสามารถ๓)ชายและหญงตองไมเปนญาตสบสายโลหตโดยตรงทงขนไปและลงมา และตองไมเปนพนองรวมบดามารดา หรอรวมแตบดาหรอมารดา

๓.๑ ญาตสบสายโลหตโดยตรงขนไป ไดแก บดา มารดา ป ยา ตา ยาย ทวด เชน บตรสาวสมรสกบบดาไมได

๓.๒ ญาตสบสายโลหตโดยตรงลงมา ไดแก ลก หลาน เหลน เชน ปสมรสกบหลานสาวไมได

๓.๓ พนองรวมบดามารดาเดยวกน เชน พสมรสกบนองสาวไมได

๓.๔พนองรวมบดาหรอมารดา เชน พนองทมพอคนเดยวแตคนละแม

การสมรส

4) ผรบบตรบญธรรมและบตรบญธรรมจะสมรสกนไมได5) ชายหรอหญงจะสมรสกนขณะตนมคสมรสอยกอนแลวไมได6) ชายและหญงทงสองคนตองสมรสโดยยนยอมเปนสามภรรยากน7) หญงหมายจะทำาการสมรสใหมไดตอเมอการสมรสเดมสนสดลงผานพนไปแลวไมนอยกวา 310 วน8) ผเยาวตองไดรบความยนยอมจากบดามารดา ผรบบตรบญธรรม หรอผปกครองใหทำาการสมรส9) การสมรสตองไมบกพรองในการแสดงเจตนา

การสมรส

การสมรสโดยสำาคญผดในตวคสมรส หมายถง การสมรสโดยการเขาใจผดในตวบคคลอนมผลทำาใหไมไดสมรสกบบคคลทตนประสงคจะสมรสดวย

การสมรสโดยการถกกลฉอฉล หมายถง การสมรสโดยการถกหลอกลวงใหทำาการสมรสดวย

การสมรสโดยถกขมข หมายถง การสมรสอนเนองมาจากการขมขใหกลววาจะเกดความเสยหายเปนภยแกตน ชอเสยง วงศตระกล หรอทรพยสนของผถกขมขและเปนภยอนใกลจะถง

การสมรส

แบบของการสมรส การสมรสจะสมบรณและมผลชอบดวยกฎหมายกตอเมอชายและหญงจดทะเบยนสมรสมเชนนนชายและหญงจะไมเปนสามภรรยาตามกฎหมาย

ทรพยสนระหวางสามภรรยาทรพยสนระหวางสามภรรยาม

2 ประเภท คอ 1. สนสวนตวและ 2. สนสมรส

สนสวนตว หมายถง ทรพยสนทเปนกรรมสทธของสามภรรยาฝายใดฝายหนงโดยเฉพาะ โดยสนสวนตวม 4 ประเภท

การสมรส

๑) ทรพยสนทสามหรอภรรยามอยกอนสมรส หมาย ถง ทรพยสนทกชนดทสามหรอภรรยามอยหรอไดมา

กอนวนจดทะเบยนสมรส

๒) เครองใชสอยสวนตว เครองแตงกายหรอเครอง ประดบกายควรแกฐานะของสามหรอภรรยา หรอ

เครองมอเครองใชทจำาเปนในการประกอบอาชพของ สามหรอภรรยา ทรพยสนประเภทนตองไดมาหลงจด

ทะเบยนสมรส เพราะถาไดมากอนจดทะเบยนสมรสกจะเปนทรพยสนสวนตวตามประเภทแรก

การสมรส

๓) ทรพยสนทสามหรอภรรยาไดมาโดยการรบมรดกหรอการใหโดยเสนหา ทรพยสนประเภทนกเชนเดยวกบประเภทท 2 คอตองไดมาหลงจากวนจด

ทะเบยนสมรส

๔) ของหมน เปนกรรมสทธของหญงตงแตทำาการหมนกบชาย ของหมนจงกลายเปนสนสวนตวของ

ภรรยา

การสมรส

ของแทนสนสวนตวสนสวนตวถานำาไปขายไดเงนมา หรอนำาไปแลกเปลยนไดทรพยสนอนมาแทน เงน

หรอทรพยสนอนทไดมานนยงคงเปนสนสวนตวอย

การจดการสนสวนตว

สนสวนตวของคสมรสฝายใด คสมรสฝายนน

ยอมมอำานาจจดการโดยลำาพง

การสมรส

สนสมรสสนสมรส หมายถง

ทรพยสนทเปนกรรมสทธรวมกนของสามและภรรยา โดยสามและภรรยามสวนในทรพยสนนนคนละครง โดยสนสมรสม 3 ประเภทไดแก

1) ทรพยสนทคสมรสไดมาระหวาง

สมรส2) ทรพยสนทไดมาระ

หวางสมรสโดย

พนยกรรมหรอหนงสอ

ยกใหระบวาใหเปนสนสมรส3)

ทรพยสนทเปนดอกผล

สวนตว

การสมรส

การจดการสนสมรสโดยหลกแลวสามหรอภรรยามอำานาจจดการสนสมรสไดโดยลำาพง แตถาเปนการจดการทสำาคญสามและ

ภรรยาตองจดการวมกน ซงกฎหมายกำาหนดใหสามและ

ภรรยาตองรวมกนจดการสนสมรส ม ๘ ประการไดแก

การสมรส

๑) ขาย แลกเปลยน ขายฝาก ใหเชาซอ จำานอง ปลดจำานอง หรอโอนสทธจำานองซงบาน ทดน เรอ แพ หรอสตวพาหนะ

๒) กอตงหรอยกเลกภาระจำายอม สทธเหนอพนดน สทธเกบกนหรอภาระตดพนในบานหรอทดน

๓) ใหเชาบานหรอทดนเกน 3 ป๔) ใหกยมเงน๕) ใหโดยเสนหา เวนแตการใหเพอการกศล เพอการ

สงคมหรอตามหนาทธรรมจรรยาพอสมควรแกฐานะของครอบครว

๖) การประนประนอมยอมความ๗) มอบขอพพาทใหอนญาโตตลาการวนจฉย๘) นำาทรพยสนไปประกนตอเจาพนกงานหรอศาล

การสมรส

ทรพยสนระหวางสามภรรยาทไมไดจดทะเบยนสมรสกน

หากชายและหญงอยกนกนฉนสามภรรยาโดยไมไดจดทะเบยนสมรส ทรพยสนทชายหญงทำามาหาไดรวมกนถอวาชายและหญงเปนเจาของทรพยสนรวมกน มสวนแบงคนละครงเทากน

การสมรส

การสนสดแหงการสมรส

1.คสมรสฝายใดฝายหนงถงแกความตาย

2.ศาลพพากษาใหเพกถอนการสมรสทเปนโมฆยะ

3.คสมรสหยาขาดจากการเปนสามภรรยา

-การหยาโดยความยนยอม

ของทงสองฝาย-การหยาโดยคำาพพากษาของ

ศาล

การสมรส

การสมรส

สามหรอภรรยาอปการะเลยงดหรอยกยองผอนฉนภรรยาหรอสาม เปนชหรอมชหรอรวมประเวณกบผอนเปนอาจณ สามหรอภรรยาประพฤตชว ไมวาความประพฤตชวนนเปนความผดอาญาหรอไมเปนเหตใหฝายใดฝายหนงไดรบความขายหนาอยางรายแรงหรอถกดถกเกลยดชง

เหตฟองหยา ม 12 ประการ

สามหรอภรรยาทำารายหรอทรมานรางกายหรอจตใจ หรอหมนประมาทเหยยดหยามอกฝายหนงฟองหยาได

สามหรอภรรยาจงใจละทงรางอกฝายหนงไปเกน 1 ป อกฝายฟองหยาได

สามหรอภรรยาถกศาลสงใหเปนคนสาบสญหรอหายไปเปนเวลา 3 ป ฝายทยงอยฟองหยาได

และภรรยาสมครใจแยกกนอยเพราะอยดวยกนโดยปกตสขไมไดหรอแยกกนอยตามคำาสงของศาลเปนเวลา 3 ป ฝายใดฝายหนงได

สามหรอภรรยาจงใจละทงรางอกฝายหนงไปเกน 1 ป อกฝายฟองหยาได

สามหรอภรรยาตองคำาพพากษาถงทสดและไดถกจำาคกเกน 1 ป อกฝายหนงฟองหยาได

การสมรส

สามหรอภรรยาไมอปการะเลยงดอกฝายหนงจนเปนทเดอดรอน หรอทำาการอนเปนปฏปกษตอการเปนสามภรรยาอยารายแรงอกฝายหนง สามหรอภรรยาวกลจรตตดตอกนเปนเวลาเกน 3 ป ยากทจะรกษาใหหายและถงขนาดททนรวมอยกนตอกนไปไมไดอกฝายหนงจะฟองหยาได

สามหรอภรรยาประพฤตผดหนงสอทณฑบนททงคทำากนไวอกฝายหนงจะฟองหยาได

สามหรอภรรยามสภาพแหงกายทไมอาจรวมประเวณไดตลอดกาลอกฝายหนงฟองหยาได

การสมรส

บตรทคลอดจากหญงใด

ยอมเปนบตรชอบดวย

กฎหมายของหญงนนเสมอ

เดกทเกดระหวางสมรสหรอภายใน 310 วนนบแตการ

สมรสสนสดลงใหสนนษฐานวาเปนบตรชอบดวยกฎหมายของ

สามหรอชายซงเคยเปนสามของหญง

เดกทเกดจากการสมรสเปนโมฆะ

บดามารดากบบตร

-เดกทเกดระหวางการสมรสทเปนโมฆยะซงศาลพพากษาใหเพกถอนในภายหลง ใหสนนษฐานวาเปนบตรชอบดวยกฎหมายของชายซงเปนสามจากการสมรสทเปนโมฆยะดงกลาว-------------------------------------------------------------------------------------------------

-เดกทเกดภายใน 310 วนนบแตการสมรสสนสดลงจากหญงหมายซงทำาการสมรสใหมในเวลาไมเกน 310 วนนบแตวนทการสมรสเดนสนสดลง ใหสนนษฐานวาเปนบตรชอบดวยกฎหมายของสามคนใหม------------------------------------------------------------------------------------------------

-เดกทเกดจากหญงทไมไดสมรสกบชาย เดกทเกดขนไมมบดาทชอบดวยกฎหมาย

บดามารดากบบตร

การทำาใหบตรนอกสมรสเปนบตรชอบดวยกฎหมายของบดา

มารดา

บดามารดาสมรสกนภายหลง

บดาจดทะเบยนรบ

เดกเปนบตร

ศาลพพากษาวาเดกเปนบตรชอบดวยกฎหมาย

ของบดา

บดามารดากบบตร

๑.เมอมการขมขนกระทำาชำาเราฉดคราหรอหนวงเหนยวกกขงหญงมารดาโดยมชอบดวยกฎหมายในระยะเวลาซงหญงนนอาจตงครรภได ๒.เมอมการลกพาหญงมาดารไปในทางชสาวหรอมการลอลวงรวมประเวณกบหญงมาดาร ในระยะเวลาซงหญงนนอาจตงครรภได ๓.เมอมเอกสารของบดาแสดงวาเดกนนเปนบตรของตน ๔.เมอปรากฏในทะเบยนคนเกดวาเดกเปนบตรโดยมหลกฐานวาบดาเปนผแจงเกดหรอรเหนยนยอมในการแจงนน ๕.เมอบดามาดารอยดวยกนอยางเปดเผยในระยะเวลาซงหญงมาดารอาจจะตงครรภได ๖.เมอไดมการรวมประเวณกบหญงมาดารในระยะเวลาซงหญงนนอาจตงครรภไดและมเหตอนควรเชอไดวาเดกนนมไดเปนบตรของชายอน ๗.เมอมพฤตการณทรกนทวไปตลอดมาวาเปนบตร เชน บดาใหการศกษาและใหความอปการะเลยงด หรอบดายอมใหเดกใชนามสกลของตน

ศาลพพากษาวาเดกเปนบตรชอบดวยกฎหมายของบดา

บดามารดากบบตร

สทธและหนาทของบตรตอบดามารดาร๑.บตรมสทธใชชอนามสกลของบดา๒.บตรมสทธไดสญชาตไทยตามบดามารดา๓.บตรจะฟองบพการของตนเปนคดแพงหรออาญาไมได๔.บตรมหนาทอปการะเลยงดบดามารดา

สทธและหนาทของบดามารดาตอบตร๑.บดามารดามหนาทอปการะเลยงดและใหการศกษาแกบตรทยงไมบรรลนตภาวะ๒.บดามารดามอำานาจปกครองบตรทยงไมบรรลนตภาวะ๓.บดามารดามสทธไดรบมรดกของบตรในฐานะทายาทโดยลำาดบท ๒

สทธและหนาทระหวางบดามารดากบบตร

บดามารดากบบตร

การรบบตรบญธรรมจะมผลทำาใหเดกเปนบตรบญธรรมตามกฎหมาย กตอเมอไดจดทะเบยนรบบตรบญธรรมแลวเทานน

ชารซ เธอรอน

บตรบญธรรม

นองวนใหมและครอบครว

ฉตรบรรกษ

คณสมบตของผรบบตรบญธรรมและบตรบญธรรม๑.ผรบบตรบญธรรมตองมอายไมตำากวา ๒๕ ป๒.ผรบบตรบญธรรมตองมอายมากกวาบตรบญธรรมอยางนอง ๑๕ ป ผรบบตรบญธรรมจะสมรสแลวหรอไมสมรสกได

เงอนไขการรบบตรบญธรรม๑.ความยนยอมของบตร๒.ความยนของบดามารดา๓.ความยนยอมของคสมรสของผรบบตรบญธรรมและบตรบญธรรม

บตรบญธรรม

ผลของการรบบตรบญธรรม๑.บตรบญธรรมมฐานะเชนเดยวกบบตรชอบดวยกฎหมายของผรบบตรบญธรรม๒.บดามารดาโดยกำาเนดของบตรบญธรรมหมดอำานาจปกครองบตรของตนตงแตวนทจดทะเบยนรบบตรบญธรรม๓.บตรบญธรรมไมสญเสยสทธและหนาทในครอบครวเดม

การเลกรบบตรบญธรรม๑.บตรบญธรรมกบผรบบตรบญธรรมตกลงเลกรบบตรบญธรรม๒.ผบตรบญธรรมสมรสกบบตรบญธรรม๓.ผรบบตรบญธรรมหรอบตรบญธรรมฟองเลกการรบบตรบญธรรม

บตรบญธรรม

1.เงอนไขของการรบบตรบญธรรม มอะไรบางก. ความยนยอมของบตร บดามารดา และคสมรส

ข. ความยนยอมคสมรสอยางเดยวค. ความยนยอมของบดามารดา และ ปยาตายายง. ความยนยอมของบตรและบรรดาหลาน

ก. การหยาลางโดยขายความยนยอมของทงสองฝาย ข. คสมรสแยกกนอย ค. คสมรถฝายใดฝายหนงยงมถงความตาย ง. คสมรสอยาขาดจากการเปนสามภรรยา

2. การสนสดแหงการสมรสจะกระทำาไดโดยวธใด

คำาถาม

3.จงหวดทไมไดนำาประมวลกฎหมายแพงและพานชณ บรรพ 5 ครอบครวไปใชไดแกจงหวดอะไรบาง

ก. ปตตาน นราธวาส ยะลา และภเกต ข. กระบ นราธวาส ยะลา และภเกต ค. ปตตาน นราธวาส ยะลา และระยอง ง. ปตตาน นราธวาส ยะลา และสตล4.เมอจะทำาการสมรสนน ชายและหญงจะตองมอายครบเทาไร ถงจะทำาการสมรส

ไดนน.ก 15 ปบรบรณ.ข 17ปบรบรณ.ค 18ปบรบรณ.ง 20ปบรบรณ

๕.พธการใดทบอกวาการสมรสจะสมบรณและมผลชอบดวยกฎหมายก. พธแตงงานข. จดทะเบยนสมรสค. พอแมยนยอมทงสองฝายง. ไมมขอถก

ไปละบายบาย

มนจบแลว