ιατροδικαστικες πραξεις
TRANSCRIPT
Πιστοποίηση ιατροδικαστικών πράξεων
Χαρά ΣπηλιοπούλουΑν καθηγήρα ΕΚΠΑ
Ιατροδικαστική
• Σε όλο τον κόσμο, είναι ένα βασικός τομέας που συνεισφέρει στη διερεύνηση των θανάτων και στην εξιχνίαση του εγκλήματος.
Αγγλία, 2000coroner system
• Προβλήματα με ιατροδικαστικές πράξεις• Αφαίρεση οργάνων χωρίς αιτιολογία• Κόψιμο των άκρων χειρών από πτώματα • Διάνοιξη των κοιλοτήτων του νεκρού από
τεχνίτες, χωρίς την παρουσία ιατροδικαστού• «Πτωχές» εγκαταστάσεις• Περιορισμένα κονδύλια για εξοπλισμό
Αγγλία
• Πολλές νεκροτομές γίνονται σε μικρό χρόνο, από λίγους ιατροδικαστές
• Δεν υπάρχουν ακτινογραφικά μηχανήματα σε όλα τα νεκροτομεία
• The Criminal Cases Review Commission for England and Wales είναι υπεύθυνη για την αξιολόγηση των ιατροδικαστικών πράξεων
Αντίθετα,
• Αυστρία - Γερμανία αυστηρά πρωτόκολλα από τον 19ο αιώνα
• Φινλανδία: όλες οι νεκροτομές σε βάση δεδομένων ώστε να μπορεί να συγκρίνει το δικαστικό σύστημα τη δουλειά του κάθε ιατροδικαστή
• Σουηδία, 1991, National Board of Forensic Medicine
Ελλάδα
Πιστοποίηση
• Είναι η επιβεβαίωση από τρίτο ανεξάρτητο φορέα ότι προϊόντα, διεργασίες, συστήματα ή πρόσωπα συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις συγκεκριμένων τυποποιητικών εγγράφων.
Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας ΕΚΠΑ
• Ήδη έχουν διαπιστευτεί με ISO 17025 οι τοξικολογικές μέθοδοι για την ανάλυση ναρκωτικώων οθσιών σε βιολογικά υλικά
• Η διαπίστευση εξασφαλίζει ότι η ανάλυση αν γίνει σε ένα εργαστήριο και μετά επαναληφθεί σε κάποιο άλλο, επίσης διαπιστευμένο, θα δώσει τα ίδια αποτελέσματα
Ιατροδικαστικές πράξεις
• Δεν εξαιρούνται, ειδικά σε περιπτώσεις πολύπλοκες
• Ακόμη και σε ένα μικρό ιατροδικαστικό κέντρο πρέπει να εξασφαλισθεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους αποδέκτες (δικαιοσύνη)
Πρόγραμμα εξασφάλισης ποιότητας
• Θα βελτιώσει την εργασία και θα μικρύνει τον αριθμό των σφαλμάτων που κάνουμε.
Να τεθούν οι ελάχιστες απαιτήσεις
1. Ως προς τη διενέργεια της αυτοψίας- νεκροψίας-νεκροτομής
2. Την ακρίβεια και αξιοπιστία των συνοδών εργαστηριακών εξετάσεων
3. Τη συγγραφή μιας πλήρους ιατροδικαστικής έκθεσης
4. Την αξιολόγηση, εσωτερική και εξωτερική των παρεχόμενων υπηρεσιών .
ΣΥΣΤΑΣΗ Νο R(99)3
• ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΤΩΝ ΙΑΤΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ
• (Υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Υπουργών στις 2 Φεβρουαρίου 1999 στην 658η Συνεδρίαση)
• Έχοντας λάβει υπόψη τη Σύσταση 1159 του 1991
Αιτία θανάτου
• Με βάση την τελική αξιολόγηση τίθεται η αιτία του θανάτου (με βάση τη Διεθνή Ταξινόμηση Νόσων, ICD).
• Όταν υπάρχουν εναλλακτικές περιπτώσεις ο ιατροδικαστής θα πρέπει να περιγράφει τη διαφορά μεταξύ τους και να κατατάσσει τις αιτίες αυτές ως προς την πιθανότητα, για κάθε μία από αυτές, να έχει προκαλέσει το θάνατο.
• Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε θα πρέπει να αναγράφεται ότι η αιτία του θανάτου είναι «Αβέβαιη».
Αιτία θανάτου (από υπαρκτό πιστοποιητικό θανάτου ιατροδικαστή στην Ελλάδα)
• Πνευμονική πύκνωση• Κυστική εκφύλιση των νεφρών• Καρκίνος του προστάτη
(τι καταλάβατε;)
Εκπαίδευση
• Η αρχική εκπαίδευση στο γνωστικό μας αντικείμενο για τη λήψη της ειδικότητας να είναι ενιαία
• Αύξηση του χρόνου ειδικότητας• Η συνεχιζόμενη εκπαίδευση των
ιατροδικαστών να είναι υποχρεωτική, σε ετήσια βάση. Π.χ. Νέες επεμβάσεις, νέα πυροβόλα όπλα, νέα ναρκωτικά
Η δουλειά μας
• Οι κανόνες περιγράφονται αδρά από τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
• Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε δικαστές, αστυνομικοί ή σταρ της τηλεόρασης
Εκπαίδευση – Δεοντολογία
• Σχέσεις με τον εντολέα• Σχέσεις με τους συγγενείς• Σχέσεις με την κοινωνία• Σχέσεις με τους συναδέλφους ιατρούς• Σχέσεις με τα ΜΜΕ• ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΙΑΤΡΟΔΙΚΑΣΤΩΝ
Εκπαίδευση
• Πάνω στον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας• Άρθρο 10, παρ 33: Ο ιατρός οφείλει να
αναγνωρίζει τα όρια των επαγγελματικών του ικανοτήτων και να συμβουλεύεται τους συναδέλφους του.
ΚΙΔ, 2005άρθρο 13, περί ιατρικού απορρήτου
• Παρ..5: Οι ιατροί, που ασκούν υπηρεσία ελέγχου,
επιθεώρησης ή πραγματογνωμοσύνης, απαλλάσσονται από την υποχρέωση τήρησης του ιατρικού απορρήτου μόνο έναντι των εντολέων τους και μόνο ως προς το αντικείμενο της εντολής και τους λοιπούς όρους χορήγησής της.
Περιβάλλον εργασίας
• Πρέπει να είναι ευχάριστο• Να είναι ασφαλές από πλευράς έκθεσης του
ιατροδικαστή σε τοξικούς παράγοντες• Να προσφέρει όλα τα μέσα για τη σωστή
εκτέλεση της νεκροψίας-νεκροτομής
Απαραίτητη τεκμηρίωση
• Φωτογράφηση• Ακτινογραφίες • Βίντεο • Διατήρηση των slides and blocks της
ιστοπαθολογικής εξέτασης
Συνεργασία
• Συνεργασία με τους επιστήμονες όλων των τομέων των ιατροδικαστικών επιστημών
• Συνεργασία με φορείς του εξωτερικού• Συνεργασία με άλλες ιατρικές ειδικότητες• Συνεργασία με τις Δικαστικές και άλλες
ανακριτικές Αρχές
Διαφάνεια
• Η εποχή που ο ιατροδικαστής έπαιζε ένα «πολιτικό» ρόλο έχει παρέλθει
• Η διαφάνεια θα εξασφαλισθεί με την πιστή τήρηση των πρωτοκόλλων από όλους, τη διατήρηση αναλυτικού αρχείου και την αφοσίωση στους δεοντολογικούς μας κανόνες
Διδακτορική διατριβή
Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας ΕΚΠΑ:
• Ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα στην άσκηση των Ιατροδικαστικών Επιστημών,
• Γρ. Λέων, 2009
Συνεργασία
• μεταξύ των ιατροδικαστών. Το σπουδαιότερο και το δυσκολότερο