СЗХ-ны ҮЦГ-ын мэргэжилтэн Т.Ичинноров

Агуулга

1. Хуулийн зохицуулалт

2. Журмын зохицуулалт

3. Хараат бус аудиторын дүгнэлт

4. Хөрөнгийн болон бизнесийн үнэлгээ

5. Хуулчийн дүгнэлт

6. Андеррайтингийн үйлчилгээ

7. Дүгнэлт

Үнэт цаасыг олон нийтэд санал болгох

үйл ажиллагаа

• Өнөөдрийн байдлаар Монгол улсад нэр бүхий

10 компани үнэт цаасаа олон нийтэд анх удаа

санал болгосон байх бөгөөд тодорхой

нэрлэсэн үнэ бүхий 499 403 678 ширхэг

энгийн хувьцааг олон нийтэд санал болгосон

байна.

• Харин нэмж хувьцаа гаргасан 8 хувьцаат

компани байх бөгөөд тогтсон үнээр нийтдээ

36 072 289 ширхэг энгийн хувьцааг хоёр дахь

зах зээл дээр арилжаалсан байна.

Нийтэд үнэт цаас анх удаа санал

болгогчид

№ Хувьцаат компанийн нэр Бүртгэгдсэн хувьцааны тоо Бүртгэгдсэн огноо

1 "Э-Транс ложистикс" ХК 46 200 000,0 2012-04-09

2 "Хөх ган" ХК 101 317 557,0 2008-07-30

3 "Нако түлш" ХК 11 000 000,0 2008-06-24

4 "Ремикон" ХК 127 642 623,0 2008-05-19

5 "Гермес центр" ХК 78 543 001,0 2008-05-16

6 "Оллоо" ХК 9 700 497,0 2007-09-12

7 "Хай би ойл" ХК 5 000 000,0 2007-05-02

8 "Би ди сек" ХК 10 000 000,0 2006-06-22

9 "Женко тур бюро" ХК 100 000 000,0 2006-01-17

10 "Монгол шилтгээн" ХК 10 000 000,0 2005-05-25

Нийт 499 403 678,0

Нийтэд үнэт цаас нэмж санал

болгогчид

№ Хувьцаат компанийн нэр Бүртгэгдсэн хувьцааны тоо Бүртгэгдсэн огноо

1"Шарын гол" ХК

1 707 404,0 2011-10-13

2"Силикат" ХК

16 222 300,0 2011-05-06

3"Шарын гол" ХК

1 292 596,0 2011-01-13

4"Хай би ойл" ХК

2 234 268,0 2010-08-25

5"Нако түлш" ХК

1 615 721,0 2010-08-25

6"Би ди сек" ХК

1 000 000,0 2008-06-12

7"Хай би ойл" ХК

2 000 000,0 2007-11-29

8"Монинжбар" ХК

10 000 000,0 2007-01-16

Нийт 36 072 289,0 8

Үнэт цаасны зах зээлийн тухай хууль

• Үнэт цаас гаргагч үнэт цаасаа бүртгүүлэхдээ:

1. Өргөдөл,

2. Танилцуулга,

3. Үнэт цаас гаргах тухай шийдвэр,

4. Хувьцаа гаргах замаар хувьцаат компани үүсгэн байгуулж

байгаа бол хуулийн этгээд үүсгэн байгуулах баримт бичиг,

5. Тухайн төрлийн үнэт цаас гаргахад эрх бүхий байгууллагаас

зөвшөөрөл шаардагдах нөхцөлд уг зөвшөөрөл,

6. Хорооноос тогтоосон бусад баримт бичиг

Үнэт цаасны танилцуулгад тусгагдах

мэдээлэл

1. Үнэт цаас гаргагчийн ерөнхий танилцуулга

2. Улсын бүртгэлийн гэрчилгээ

3. Үнэт цаас гаргагчийн хувь нийлүүлсэн хөрөнгийн 5-аас дээш хувийг эзэмшдэг

этгээдүүдийн талаархи мэдээлэл;

4. Үнэт цаас гаргагчийн эрх бүхий албан тушаалтан нь уг үнэт цаас гаргагчийн үнэт цаасыг

эзэмшдэг бол түүний хувь, хэмжээ;

5. Үнэт цаас гаргагчийн аудитын байгууллагаар хянуулж баталгаажуулсан санхүүгийн

тайлан, өр, зээлийн талаархи мэдээ;

6. Үнэт цаас гаргагчийн хувь нийлүүлсэн хөрөнгийн хэмжээ, үнэт цаасны тоо ширхэг, түүний

нэрлэсэн үнэ, үнэт цаасны хяналтын багцыг эзэмшиж байгаа үнэт цаас эзэмшигчийн

нэрсийн жагсаалт;

7. Үнэт цаасыг арилжаалахад зуучлах мэргэжлийн байгууллагын тухай мэдээлэл;

8. Үнэт цаас гаргагчийн бусадтай байгуулсан их хэмжээний хэлцэл, үнэт цаас гаргах эдийн

засгийн үндэслэл, үр ашгийн тооцоо;

9. Хорооноос тогтоосон бусад шаардлага.

“Нийтэд санал болгон худалдах үнэт цаасыг бүртгэх, анхдагч

зах зээлд санал болгох, худалдах тухай журам”-ын тухайд

Тус журам нь Санхүүгийн зохицуулах хорооны

2009 оны 02 дугаар сарын 19-ний өдрийн 38

дугаар тогтоолоор батлагдсан байна.

Дээрх журам нь 8 зүйл, 121 заалттай байна

“Нийтэд санал болгон худалдах үнэт цаасыг бүртгэх, анхдагч

зах зээлд санал болгох, худалдах тухай журам”-ын агуулга

1. Нийтлэг үндэслэл

2. Нийтэд санал болгон анх удаа болон нэмж хувьцаа, бонд гаргаж байгаа

компанид тавих шаардлага, нийтэд санал болгон гаргах үнэт цаасыг

бүртгүүлэхэд бүрдүүлэх баримт бичиг

3. Нийтэд санал болгон худалдах үнэт цаасыг бүртгүүлэх тухай хүсэлтийг хянан

шийдвэрлэх

4. Үнэт цаасыг анхдагч зах зээлд санал болгох, үнэт цаасны захиалга авах, үнэт

цаасны үнийг тогтоох, үнэт цаасны хуваарилалт хийх, үнэт цаасыг анхдагч зах

зээлд худалдах зөвшөөрөл олгох, худалдах

5. Үнэт цаасны гүйлгээг бүртгэлд тусгах, тайлан гаргах, баталгаажуулах

6. Үнэт цаас гаргагч , андеррайтер, хуульч, үнэлгээчин, аудиторын хариуцлага

7. Үнэт цаасны бүртгэлд өөрчлөлт оруулах

8. Үнэт цаасыг бүртгэлээс хасах

Хараат бус аудиторын дүгнэлт

• Хороо хүлээн зөвшөөрсөн аудитын компанитай гэрээ байгуулан дараах

дүгнэлтүүдийг гаргуулах шаардлагатай. Үүнд:

1. Нягтлан бодох бүртгэл хөтлөлт, санхүүгийн тайлан нь НББОУС-д

нийцэж байгаа эсэх;

2. Компанийн нягтлан бодох бүртгэлийн бодлого, дотоод хяналтын

тогтолцоо нь НББОУС-д нийцсэн тайлан гаргах шаардлага, хувь

нийлүүлэгчдийн хөрөнгийн бүрэн бүтэн байдал, ашиглалтын үр ашигтай

байдлыг хангаж чадах эсэх;

3. Үнэт цаасыг бүртгүүлэх танилцуулга, хавсаргасан бичиг баримтад

тусгагдсан санхүүгийн мэдээлэл нь бодит байдалд нийцэж байгаа эсэх.

№ Хуулийн компани Аудитын компани Үнэлгээний компани

1Ананд энд батзаяа ХХК БДО Аудит ХХК

Арвижих-Эстимейт

ХХК

2 Андерсон энд андерсон ХХК Далайван-Аудит ХХК БДО Аудит ХХК

3 Вислекс ХХК Делоитт Онч Аудит ХХК Бэсгэ ХХК

4 Жи Ти Эс адвокатс ХХК Конфиденсе-Аудит ХХК Гэрэгэ-эстимэйт ХХК

5 Константконсалтинг ХХК Кэй Пи Эм Жи аудит ХХК Далайван-Аудит ХХК

6Контактлегал консалтинг ХХК

Прайсуотерхаускуперс-

Аудит ХХК

Кэй Пи Эм Жи аудит

ХХК

7 Легалвэй ХХК Ситико-Аудит ХХК Лэндс ХХК

8 Лексусконсалтинг групп ХХК Сүлд-Аудит ХХК Мон үнэлгээ ХХК

9 Монгол өмгөөлөгч ХХК Тэд-Аудит ХХК Мөнх оргил трейд ХХК

10Хаанлекс ХХК

Улаанбаатар- Аудит

корпораци ХХК Оюу Эрдэм Аудит ХХК

11Эдийн засаг, эрх зүйн зөвлөгөө

ХХК Улиастай Ван Аудит ХХК

12Эм Ди Эс энд Ассошейтс ЗБН

Эрнст энд Янг монголия

аудит ХХК

13Өмгөөлөл хууль зүйн билиг

консалтинг ББН Эс Эм-Аудит ХХК

НИЙТ 13 13 10

Үнэлгээчний дүгнэлт

• Хороо хүлээн зөвшөөрсөн үнэлгээчинтэй

гэрээ байгуулан компанийн үнэлгээг

хийлгүүлсэн байна. Үүнд:

1. Бизнесийн үнэлгээ

2. Хөрөнгийн үнэлгээ

Бизнесийн үнэлгээ

Бизнесийн үнэлгээний тайланг:

1. Өртгийн хандлагын арга

2. Орлого капиталжуулалтын хандлагын арга

3. Зах зээлийн харьцуулалтын хандлагын арга

Хөрөнгийн үнэлгээ

• Хөрөнгийн үнэлгээний тайланг:

1. Өртгийн хандлагын арга

2. Орлогын хандлагын арга

3. Зах зээлийн харьцуулалтын арга

• Олон улсын үнэлгээний стандарт /ОУҮС/

• Хөрөнгийн үнэлгээтэй холбоотой Монгол улсын

эрх зүйн актууд

Хөрөнгийн үнэлгээ

• Хөрөнгийн үнэлгээний тайланг:

1. Эргэлтийн хөрөнгийн тодорхойлолт, үнэлгээ

A. Мөнгөн хөрөнгө

B. Дансны авлага

C. Бараа материалаарх хөрөнгө

2. Эргэлтийн бус хөрөнгийн тодорхойлолт, үнэлгээ

A. Газар эзэмших эрхийн үнэлгээ

B. Барилгуудын үнэлгээ

C. Тээврийн хэрэгслийн үнэлгээ

D. Байгууламжийн үнэлгээ

E. Тоног төхөөрөмжийн үнэлгээ

F. Компьютер түүний дагалдах хэрэгслийн үнэлгээ

G. Эд хогшлийн үнэлгээ

3. Нийт хөрөнгийн үнэлгээ

4. Үнэлгээний талаархи захиалагчийн болон гүйцэтгэгчийн үүрэг хариуцлага

5. Үнэлгээний тайлангийн хавсралтууд

Хуулчийн дүгнэлт

• Хороо хүлээн зөвшөөрсөн хуульчтай гэрээ байгуулан дүгнэлт гаргуулсан байна. Үүнд:

1. Компанийн дүрэм болон хөдөлмөрийн, бусад дотоод журмууд нь хууль тогтоомж, Хорооноос

баталсан “Монголын компанийн засаглал кодекс”-т нийцсэн эсэх;

2. Бусадтай байгуулсан хүчин төгөлдөр гэрээ, үүний дотор зээлийн болон худалдан авах, бэлтгэн

нийлүүлэх гэрээ зэрэг нь хууль тогтоомжид нийцэж байгаа эсэх;

3. Сүүлийн 3 жилд хийсэн хэлцлийн дотор их хэмжээний болон сонирхлын зөрчилтэй хэлцэл байгаа

эсэх, байгаа бол хуульд заасан журмын дагуу байгуулсан эсэх;

4. Үйл ажиллагааны гол үндэслэл болсон аливаа тусгай зөвшөөрөл, лиценз зэрэг нь хүчин төгөлдөр

байгаа эсэх, тэдгээрийн хугацаа дуусах, цуцлагдах зэргээр үйл ажиллагаанд нь бодитой нөлөөлж

болох нөхцөл байгаа эсэх;

5. Дүрэм, журам, гэрээ, хэлцэл нь үнэт цаас гаргагчийн болон хөрөнгө оруулагчдын ашиг сонирхол,

үнэт цаасны зах зээлийн тухай хууль тогтоомж, Хорооноос тогтоосон журмын шаардлагад нийцэж

байгаа эсэх;

6. Үнэт цаасыг бүртгүүлэх өргөдөл, танилцуулга холбогдох бичиг баримт нь хууль тогтоомж,

Хорооноос тогтоосон журмууд түүний дотор энэхүү журамд нийцэж байгаа эсэх;

7. Танилцуулгад тусгагдсан мэдээлэл нь хуулийн хүчин төгөлдөр баримтаар нотлогдож байгаа эсэх;

8. Мөн компанийн толгой, охин, хараат болон толгой компанийнх нь хараат болон охин компанийн

талаарх мэдээлэлд үндэслэн үнэт цаас гаргагч компанийн хяналтыг жинхэнэ хэрэгжүүлэгч этгээдийг

тодорхойлсон байна.

Хууль зүйн дүгнэлтийн агуулга

1. Компанийн танилцуулга

2. Хууль зүйн дүгнэлт гаргах үндэслэл, арга зүй

3. Компанийн эрх зүйн орчин

4. Компанийн дүрэм, хөдөлмөрийн болон бусад журмуудын

тухай

5. Компанийн байгуулсан гэрээнүүдийн тухай

6. Компанийн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрөл, бусад

эрхүүд

7. Нэмж гаргах үнэт цаасны тухай

8. Дүгнэлт

9. Хуулчийн танилцуулга, хариуцлага

10. Хавсаргасан баримт бичгүүд

Андеррайтингийн үйлчилгээ

• Хуульч, үнэлгээчин, аудитор, андеррайтер нь үнэт цаас гаргагчаас өгсөн баримтад тулгуурлан мэргэжлийн өндөр түвшинд дүгнэлт гаргасан байна. Тэдгээрийн гаргасан дүгнэлт бодит байдалд нийцээгүйгээс хөрөнгө оруулагчдад учирсан хохирлыг хариуцна.

Андеррайтингийн үйлчилгээ

Андеррайтер нь үнэт цаас гаргагчтай гэрээ байгуулахын өмнө урдьчилан нарийвчилсан судлагаа хийж, бүх талын дүгнэлт хийх боломжтой, компанийн бизнесийн үнэлгээг хийх эрх бүхий 2-оос доошгүй үнэлгээчинтэй, эсхүл эрх бүхий үнэлгээчинтэй гэрээ байгуулах боломжтой тохиолдолд гэрээ байгуулна.

Андеррайтингийн үйлчилгээ

Андеррайтер нь бусад андеррайтерийн компанитай гэрээ байгуулан синдикат хэлбэрээр ажиллахаар шийдвэрлэсэн бол байгуулах гэрээний төслийг ирүүлсэн байна. Гэрээнд оролцогч андеррайтер бүрийн хүлээх үүрэг, хариуцлага, андеррайтерийн үйл ажиллаганы хөлс төлбөрийг хэрхэн хуваах талаар тусгасан байна.

Андеррайтингийн үйлчилгээ

• Андеррайтер хийсэн үнэт цаасных нь анхдагч зах зээлийн арилжаа 3 удаа амжилтгүй болсон нь андеррайтерийн тусгай зөвшөөрлийг цуцлах үндэслэл болно.

Шаардлага

• Нийтэд санал болгон анх удаа хувьцаа гаргах компани нь хугацаа хэтэрсэн өргүй байх бөгөөд /авлага бүхий этгээдтэй харилцан тохирсны дагуу өрийг хувьцаагаар солихоор хувьцаа гаргаж байгаа компанид энэ заалт хамаарахгүй/ хувьцааны борлуулалтаас олохоор төлөвлөж буй хөрөнгийн хэмжээнээс хамаарч дараах шаардлагыг хангасан байна.

Шаардлага

• Хувьцааны борлуулалтаас олохоор төлөвлөж буй хөрөнгийн үнийн дүн нь 3 тэрбум хүртэл төгрөг бол 1-ээс доошгүй жил үйл ажиллагаагаа явуулсан байх, мөн сүүлийн жилийн татварын өмнөх ашгийг цэвэр өөрийн хөрөнгөнд харьцуулсан харьцаа нь 5 хувиас багагүй байх;

Шаардлага

• Хувьцааны борлуулалтаас олохоор төлөвлөж буй хөрөнгийн үнийн дүн нь 3 -10 тэрбум төгрөг бол 3-аас доошгүй жил үйл ажиллагаагаа явуулсан байх мөн сүүлийн 3 жилийн татварын өмнөх дундаж ашгийг сүүлийн 3 жилийн дундаж цэвэр өөрийн хөрөнгөнд харьцуулсан харьцаа буюу өөрийн хөрөнгийн дундаж өгөөж нь 5 хувиас багагүй байх;

Шаардлага

• Хувьцааны борлуулалтаас олохоор төлөвлөж буй хөрөнгийн үнийн дүн нь 10 тэрбум төгрөгөөс дээш бол 5-аас доошгүй жил үйл ажиллагаагаа явуулсан байх мөн сүүлийн 5 жилийн татварын өмнөх дундаж ашгийг сүүлийн 5 жилийн дундаж цэвэр өөрийн хөрөнгөнд харьцуулсан харьцаа буюу өөрийн хөрөнгийн дундаж өгөөж нь 5 хувиас багагүй байх;

Шаардлага

• Улс орны эдийн засгийн тогтвортой байдал, өсөлт, хөгжилд бодитой хувь нэмэр оруулахуйц үйлдвэрлэл, үйлчилгээний төсөл хэрэгжүүлэхээр байгуулагдсан, төсөл нь хэрэгжих шатандаа байгаа, өөрөөр хэлбэл борлуулалт хийж эхэлж байгаа буюу эхлээгүй байгаа компанид энэ журмын 2.3.1-2.3.4-т заасан шаардлага хамаарахгүй бөгөөд ийм компани нь дараахь шаардлагыг хангасан байна:

Шаардлага

Нийтэд санал болон хувьцаа гаргах арилжааны банк нь энэ хэсэгт зааснаас гадна дараах шаардлагыг хангасан байна:

• 2.3.6.1. нийтэд санал болгон хувьцаа гаргах асуудлаар Монголбанкнаас зөвшөөрөл авсан; 2.3.6.2. сүүлийн 8 улирал дараалан Монголбанкнаас тогтоосон зохистой харьцааны үзүүлэлтийг хангаж ажилласан бөгөөд энэ тухай Монголбанк тодорхойлолт гаргасан;

• 2.3.6.3. олон улсад хүлээн зөвшөөрсөн банкны сайн засаглалын зарчим, монголын компанийн засаглалын кодексийн

Дүгнэлт

• Хорооноос тусгай зөвшөөрөл авсан мэргэжлийн үйчилгээ үзүүлэгч байгууллагуудын оролцоо өндөр учир үйлчилгээ үзүүлэгчийг зөв сонгож, шаардлага хангасан гэрээг байгуулах.

• Үнэт цаасны танилцуулганд зайлшгүй шаардлагатай тусгах мэдээллүүдийг тусгах нь ирээдүйд хөрөнгө оруулагч, хувьцаа эзэмшигчдэд учрах эрсдэлийг бууруулна.

•

АНХААРАЛ ТАВЬСАН ЯВДАЛД БАЯРЛАЛАА