ˆˇ - tevhididavet.comtevhididavet.com/pdf/risaleler/dort_mezhebe_gore_abdest.pdf · edilmedikçe,...
TRANSCRIPT
#
ه و��ذ �א�������ه و������ و �ن� א���� �� �� �
ور %���א و � (�'אت %$�א��א، � "!�ه + /. -,� �� א��
�0� ��� و � "-4, /. 3אدي �� و%+!� %ن 0 و5�ه 0 א��
�א $6�ه ور(��� א ���:% ...+ "כ ��، و%+!� %ن� ��� �
DÖRT MEZHEBE GÖRE
ABDEST
Mukaddime:
Rahmân ve Rahîm olan Allâh’ın ismiyle…
Hamd, -âlemlerin Rabbi olan- Allâh’a mahsustur. O’na
hamd eder, O’ndan yardım ve mağfiret dileriz. Nefislerimizin
şerrinden ve amellerimizin kötülüğünden O’na sığınırız.
O’nun hidâyete erdirdiğini hiç kimse saptıramaz, saptırdığını
ise hiç kimse hidâyete erdiremez. Şehâdet ederim ki,
Allâh’tan başka ibâdete lâyık hiçbir ilâh yoktur. Ve yine
şehâdet ederim ki, Muhammed sallallâhu aleyhi ve sellem
O’nun kulu ve Rasûlüdür… Bundan sonra:
Allâh Subhânehu ve Teâlâ’nın îmândan sonra soracağı
en büyük ve değerli ibâdet namazdır. Namazın kabul olması
ise kendisinin şartı olan abdeste bağlıdır. Öyleyse
mükellefler için abdest fıkhına dair lazım olan şeylerin
öğrenilmesi farz-ı ayn’dır.
Farzı ayn olan bu vazifenin yerine sahih olarak
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
4
getirilebilmesi için selef ve halef uleması birçok eserler ka-
kaleme almışlar ve nesiller boyu muallimler de bunu
talebelerine uzun uzadığı anlatmışlardır.
Yaşayan fıkhı mezhebler içinde dört mezheb olarak
meşhur olan Hanefi, Maliki, Şafii ve Hanbeli mezheblerinin
fakihleri de abdest fıkhına dair görüşlerini ortaya koymuşlar
ve bu görüşlerin delillerini göstermişler; bunları talebelerine
talim edegelmişlerdir…
Bize düşen vazife ise bu fıkhı mirasa sâhib çıkarak bu
mirastan yararlanmak ve yararlandırmaktır. Buna binaen
ecizâne olarak benim bu risaledeki hedefim abdest fıkhına
dair uzun uzadıya tafsilata girmeden genel olarak
mezheblerin görüşlerini kolay ve anlaşılır bir üslup ile
açıklamak, mübtediler için zorluğu gidermektir. Yardım ve
başarı Allâh Subhânehu ve Teâlâ’dandır.
www.tevhididavet.com
1. Abdestin Tarifi:
Arapça bir kelime olan “Vudû”, lügatte “güzel ve
temiz olmak” anlamına gelir. Farsça karşılığı “Abdest”
kelimesi Türkçeye bu dilden geçmiştir.
Abdest kelimesi ıstılahta: “Niyet ile başlayan hususi
bir ibadet olup, gasl ve meshten ibarettir.” Gasl, yüzün,
kolların ve ayakların yıkanması; mesh ise başa suyun
dokundurulmasıdır.
Abdest alan kimseye “Mutevaddı”, abdestsiz kimseye
ise “Muhdes” denir.
2. Abdestin Hükmü:
Abdest almanın hükmü farz, vacib ve sünnet olmak
üzere üç kısma ayrılır.
A. Farz Olan Abdest:
1. Namaz kılmak: Namaz kılmak için abdestin farz
olduğu kitab, sünnet ve icma ile sabittir.
2. Mushafa Dokunmak: Hanefi, Maliki, Şafii ve Hanbelî
Mezheblerine göre mushafın tamamına veya bir kısmına
dokunmak için abdestli olmak şarttır. Abdestsiz dokunmak
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
6
haramdır. Korumak için, ilmi kitablarda yazılı olduğunda,
para ve benzeri şeyler üzerine yazılma gibi nedenlerle
abdestsiz olarak dokunulması caizdir.
Zahiri Mezhebine göre mushafa abdestsiz dokunmak
caizdir. Ayrıca sahabe ve tabiinden bazı zatlar da bu
görüştedir.
3. Cünüpken Uyumak: Zahiri Mezhebine göre cünüp
kimsenin uyumak için yatarken abdest alması farzdır.
Hanefi, Maliki, Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre
müstehabtır.
4. Tavaf: Maliki, Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre,
tavaf etmek için abdestli olmak farzdır.
B. Vacib Olan Abdest: Hanefi Mezhebine göre, tavaf
için abdest almak vacibtir.
C. Sünnet Olan Abdest: Abdestte devamlı olmak, her
namaz için, ilim çalışmak, Kur’an ve hadis okumak, uyku
öncesi ve sonrasında, ölü yıkadıktan sonra, gadab (kızgınlık)
halini gidermek, cünüpken yemek ve cimayı tekrarlamak gibi
hallerde ve işlerde abdest almak sünnettir.
3. Abdestin Farz Olmasının Şartları:
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
7
Abdestin farz olmasının şartları mezheblere göre, altı
tanedir. Bunlar: İslam, akıl, buluğ, vakit, güç yetirmek, hayız
ve nifas halinde olmamaktır.
1. İslâm: Hanefi Mezhebine göre, İslam, abdestin farz
olmasının şartıdır. Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre, hem
farz, hem de sahih olmasının şartıdır. Maliki Mezhebinde ise
İslam, abdestin farz olma şartı olmayıp, sahih olmasının
şartıdır.
2. Akıl: Akıllı olmak abdestin hem farz, hem de sahih
olmasının şartıdır.
3. Bulûğ: Ergenlik çağına girmemiş olan çocukların
abdest almaları farz değildir. Ancak aldıkları abdest sahihtir.
Çocuk için temyiz (faydayı zararı ayırabilmek) sıhhat şartıdır.
4. Namaz Vaktinin Girmesi: Abdest almak, namazın
farzlarından olduğu için kılınması farz olan namazın vaktinin
girmesiyle o namaz için alınacak olan abdest de farz olur.
Ancak vaktin girmiş olması alınan abdestin sahih olma şartı
değildir. Vakit girmeden alınan abdest geçerli olup, sahihtir.
Bu durum abdest almada şer’an özürlü olmayan kimseler
içindir.
Şer’an özürlü bir kimsenin Hanefi Mezhebine göre,
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
8
vakit girmeden önce aldığı abdest sahih olup, vaktin çıkma-
çıkmasıyla abdesti bozulur. Maliki Mezhebine göre, özürlü
bir kimsenin aldığı abdest, vaktin girmesinden önce ve sonra
da sahihtir. Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre özürlü bir
kimsenin abdesti ancak vakit girdikten sonra sahih olur.
5. Abdest Almaya Güç Yetirir Olmak: Abdestin
mükellef üzerine farz olmasının şartlarından biri de abdest
almaya veya suyu kullanabilir olmaya güç yetirir olmaktır.
Şer’i bir özründen dolayı abdest almaya güç yetiremeyenler
mesh veya teyemmüm ederler.
6. Hayız (Adetli) ve Nifas (Lohusa) Olmamak: Hayız
ve nifas olmamak abdestin hem farz, hem de sahih
olmasının şartıdır.
4. Abdestin Sahih Olmasının Şartları:
Abdestin sahih olma şartları iki kısma ayrılır.
Birinci Kısım: Su İle İlgili Şartlar
1. Suyun Tahur Olması: Abdestin sahih olması için
suyun tahur su (hem temiz, hem de temizleyici) olması
gerekir.
2. Suyun Organlara Ulaşması: Abdestin sahih olması
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
9
için suyun organlara ulaşmasını engelleyecek her türlü mad-
maddenin giderilmesi gerekir.
3. Suyun Mubah Olması: Hanbelî Mezhebine göre,
suyun gasp edilen bir mal değil, mubah olması gerekir.
İkinci Kısım: Mükellefte Aranan Şartlar
1. Abdestin Bozulmaması: Alınan abdestin sahih
olması için, alınması sırasında abdesti bozan bir halin
meydana gelmemesi gerekir.
2. Niyet: Maliki, Şafii, Hanbelî ve Zahiri Mezheblerine
göre, mükellefin abdest için niyet etmesi gerekir.
3. Abdest Almasını Bilmek: Şafii Mezhebine göre,
abdestin sahih olması için mükellefin abdest almasını bilmesi
gerekir.
4. Farzı Diğerlerinden Ayırmak: Şafii Mezhebine göre,
abdest alanın, farzı diğerlerinden ayırması gerekir, ancak
cahil halk için şart olan, farza nafile olarak inanmamaktır.
5. İstincanın Abdestten Önce Olması: Hanbelî
Mezhebine göre, abdestin sahih olması için istincanın
(Abdest bozduktan sonra necasetin izalesi) abdestten önce
yapılmış olması gerekir.
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
10
6. İslam: Hanefi Mezhebine göre, Müslüman olmak
abdestin farz, Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre, hem farz,
hem sahih, Maliki Mezhebine göre, sahih olmasının şartıdır.
7. Vaktin Girmesi: Hanefi ve Maliki Mezheblerine
göre, şer’an özürlü bir kimsenin vakit girmeden önce aldığı
abdest sahihtir. Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre, şer’an
özürlü bir kimsenin abdesti ancak vakit girdikten sonra sahih
olur.
8. Akıl: Akıllı olmak abdestin hem farz, hem de sahih
olmasının şartıdır.
9. Hayız ve Nifas Halinde Olmamak: Hayız ve nifas
halinde olmamak kadınlar için abdestin hem farz, hem sahih
olmasının şartıdır.
5. Abdestin Rükünleri/Farzları:
Abdestin farzları mezheblere göre ittifak edilen ve
ihtilaf edilen farzlar olarak iki kısma ayrılır.
Birinci Kısım: İttifak Edilen Farzlar
Maide Suresinin 6. ayet-i kerime’sine binaen abdestin
ittifak edilen dört farzı vardır. Yüzün, kolların ve ayakların
usulüne uygun bir biçimde yıkanması ve başın mesh
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
11
edilmesidir.
1. Yüzü Yıkamak: Yıkamak suyun damlayacak bir
şekilde organlardan akıtılmasıdır. Bunun en azı iki damladır.
Abdestin sıhhati açısından yıkama işleminin bizzat
mükellefin kendi fiili olması veya başkalarının fiili olması
aynıdır.
Yüzünde sakal çıkmayanlar için yüzün boyu saç bi-
timiyle çene altı arasıdır. Şafii Mezhebine göre, çene altı da
yüzden sayıldığı için yıkanması farzdır. Bu sebeble burada
bulunan sakallarında yıkanması farzdır.
Saç bitim yeri alnın az üstü olduğundan saçı dökülen
veya saçları alnına kadar gelen kimseler alnın üstüne kadar
yüzlerini yıkarlar.
Sakallı olan kimseler için yüzün boyu, Hanefi
Mezhebine göre, saç bitim yerinden çene altına kadar olan
kısımdır. Bu sebeple yüz sınırını aşan sakalların yıkanması
farz değildir. Maliki, Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre
yüzden sarkan sakal yüze dâhil olduğundan yüz sınırını aşan
sakalın yıkanması farzdır.
Sık sakalın altına suyu ulaştırmak farz değildir. Yüz
sınırları içerisindeki sakalın yıkanması yeterli olup,
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
12
hilallemesi sünnettir. Sakalı seyrek olan kimselerin yüz sınır-
sınırları içerisindeki deriye suyu ulaştırmaları farzdır.
Yüzün eni, iki kulak yumuşağı arasıdır. Hanefi ve Şafii
Mezheblerine göre, tahfiz (yani sakal başı, favori) ile şakak
arasındaki bölge yüze dâhil olup, yıkanması farzdır. Maliki ve
Hanbelî Mezheblerine göre tahfiz başa dâhil olduğundan
mesh edilir.
Ağız ve burun içi Hanbelî Mezhebine göre yüze dâhil
olup, yıkanması farzdır. Hanefi, Şafii ve Maliki Mezheblerine
göre abdestte ağız ve burun içi yüzden sayılmadığı için
yıkamak farz değil, sünnettir.
2. Dirseklere Kadar Kolları Yıkamak: Dirsek, kol ile
pazunun hareket edebilen birleşme noktasıdır. Dirseklerde
dâhil olmak üzere kolların yıkanması abdestin farzıdır. Kolun
veya parmakların bilinen sayıdan fazla olması yıkama
yükümlülüğünü düşürmez. Onlarında yıkanması farzdır.
Kesik olan kısımlar varsa onların en uç kısmı esas alınarak
yıkanır.
Tırnakların altında kalan çamur ve hamur gibi
maddeleri temizlemek ve suyu oralara ulaştırmak gerekir.
Su oralara ulaştırılamadığında Şafii Mezhebi hariç alınan
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
13
abdest, Hanefi, Maliki ve Hanbelî Mezheblerine göre sahih-
sahihtir. Şafii Mezhebine göre, bu hükümden bu maddelerle
iş yapan işçiler istisna edilir.
3. Başı Mesh Etmek: Mesh, ıslak elin, uzvun üzerine
sürülmesidir. Baş ise önden alnın saç bitiminden ense
çukuruna kadar olan kısımdır. Meshin yeni suyla yapılması
farzdır. Kulaklar Hanbelî Mezhebine göre baştan kabul
edildiği için içini ve dışını mesh etmek farzdır. Cumhura göre
kulakların meshi sünnettir.
Hanefi Mezhebine göre, başın herhangi bir yerinin en
az dörtte birini mesh etmek farzdır. Meshin en az üç
parmakla yapılması şarttır. Herhangi bir sebeple başa bu
kadar suyun dökülmesi mesh yerine geçer.
Maliki Mezhebine göre, başın bütününü (kaplama
mesh) mesh etmek farzdır. Baştan inen saçların da mesh
edilmesi gerekir.
Şafii Mezhebine göre, bir saç teli de olsa, baştan bu
kadar olan kısmı, mesh etmek farzdır. Saçlar uzar ve aşağı
inerse, bu fazlalığın meshi yeterli olmaz. Bizzat başa bitişik
saçların meshi gerekir.
Hanbelî Mezhebine göre, başın bütününü mesh
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
14
etmek farzdır. Bu erkekler için olup, kadının başının önüne
mesh etmesi yeterlidir. Baştan inen saçların mesh edilmesi
gerekmez. Suyun başa dökülmesi mesh edilmediği sürece
farza yetmez.
Sarık ve benzerleri üzerlerine mesh etmek Ahmed bin
Hanbel, Ebu Sevr, Kasım bin Sellam’a göre caizdir. Ebu
Hanife, Malik bin Enes ve Şafii’ye göre caiz değildir.
4. Ayakları Yıkamak: Ayakları topuklarla birlikte
yandaki incik kemiklerine kadar yıkamak farzdır. Şia’ya göre
ayaklar sadece mesh edilir. Zahiri Mezhebine, el-Hasan ve
Taberi’ye göre ikisi de caizdir.
İkinci Kısım: İhtilaf Edilen Farzlar
Abdestin ihtilaf edilen farzları; niyet, besmele, tertib,
muvalat ve delk olmak üzere beş tanedir.
1. Niyet: Niyet etmek kalbin kastıdır. Bu sebeple
sadece dil veya amel, niyet için yeterli değildir. Şafii ve
Hanbelî Mezheblerine göre niyetin sessiz olarak dille
söylenmesi sünnettir. Niyetin sahih olması için niyet edenin,
Müslüman ve temyiz çağında olması, niyet ettiği şeyi bilmesi
ve niyetinde kararsız kalmaması gerekir.
Şafii, Maliki, Hanbelî ve Zahiri Mezheblerine göre,
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
15
niyet abdestin farzlarından biridir. Hadesin kalkmasına niyet
edilmedikçe, alınan abdest, namaz için yeterli olmaz. Sünnet
olan bir abdeste niyet edilerek alınan abdestle hades
kalktığından farz veya vacib her türlü ibadet yapılabilir. Ebu
Sevr de bu görüştedir.
Hanefi Mezhebine göre abdest alırken niyet etmek
sünnettir. Bu nedenle niyetsiz olarak ne sebeble olursa
olsun, abdest organlarının yıkanması ile abdest yerine
gelmiş olur. Sevri’de bu görüştedir.
Hanefi Mezhebine göre, niyetin yeri istincadan
öncedir. Maliki Mezhebine göre, yüzü yıkama anıdır. Şafii
Mezhebine göre, yüzden bir bölümün yıkanması anında
niyet etmek farzdır. Ancak ellerin yıkanmasından önce
yapılan niyette sahih olup, taharetin farzlara olduğu gibi
sünnetlere de şamil olması sağlanır. Hanbelî Mezhebine
göre, niyetin yeri ilk besmele anıdır.
2. Besmele: Hanbelî Mezhebine göre, abdeste
başlarken besmele çekmek farzdır. Hanefi, Maliki ve Şafii
Mezheblerine göre, besmele çekmek sünnettir.
3. Tertib (Sıraya Uymak): Tertib, ayette geçtiği üzere
abdest uzuvlarını sırasıyla yıkamaktır.
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
16
Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre, abdest
organlarının sırasıyla yüz, kollar, baş ve ayaklar olmak üzere
yıkanması farzdır. Tertib farzlar arasında geçerlidir. El ve
ayakların sağ ve solunda tertib farz değil, sünnettir.
Hanefi ve Maliki Mezheblerine göre tertib farz değil,
sünnettir. Sevri ve Davud ez Zahiri’de bu görüştedir.
4. Muvalat (Ara Vermemek): Muvalat, abdest
uzuvlarını ara vermeden ya da normal şartlara göre bir
önceki uzuv kurumadan yıkamaktır.
Maliki ve Hanbelî Mezhebleri ile bir kavlinde Şafii’ye
göre, abdest uzuvlarını aralıksız yıkamak farzdır. Hanefi ve
Şafii Mezheblerine göre, muvalat farz değil, sünnettir. Uzun
veya kısa ara vermek abdestin sıhhatine zarar vermez.
5. Delk (Ovmak): Delk, abdest uzvu üzerinde suyun
gezdirilmesidir. Maliki Mezhebine göre, abdest alırken
uzuvları ovmak farzdır. Ovma avuç içiyle yapılır, elin dışıyla
yapılamaz.
Mezheblere Göre Abdestin Farzları: Hanefi
Mezhebine göre, abdestin farzları dört tanedir: Elleri, yüzü
ve başı mesh ettikten sonra da ayakları yıkamaktır.
Maliki Mezhebine göre, abdestin farzları yedi tanedir:
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
17
Niyet etmek, elleri ve yüzü, başı mesh ettikten sonra da
ayakları yıkamak, muvalat ve delktir.
Şafii Mezhebine göre, abdestin farzları altı tanedir:
Niyet etmek, elleri ve yüzü, başı mesh ettikten sonra da
ayakları yıkamak ve tertibdir.
Hanbelî Mezhebine göre, abdestin farzları sekiz
tanedir: Besmele çekmek, niyet etmek, elleri ve yüzü, başı
mesh ettikten sonra da ayakları yıkamak, tertib ve
muvalattır.
6. Abdestin Sünnetleri:
Abdestin sünnetleri mezheblere göre onüç tanedir.
1. Niyet Etmek: Hanefi Mezhebine göre, sünnet,
Maliki, Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre farzdır.
2. Besmele Çekmek: Hanefi, Maliki ve Şafii
Mezheblerine göre besmele çekmek sünnet, Hanbelî
Mezhebine göre, farzdır.
3. Elleri Yıkamak: Hanefi, Maliki ve Şafii Mezheblerine
göre, abdest almaya başlamadan önce elleri abdest kabına
sokmadan üç defa yıkamak sünnettir.
Zahiri Mezhebine göre, gece veya gündüz
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
18
uykusundan uyanınca ellerin yıkanması farzdır. Hanbelî
Mezhebine göre, sadece gece uykusundan uyanınca ellerin
yıkanması farzdır.
4. Mazmaza Ve İstinşak: Mazmaza ağız içini, istinşak
ise burun içini yıkamaktır.
Hanefi, Maliki ve Şafii Mezheblerine göre üç defa
mazmaza ve istinşak yapmak sünnettir. Hanbelî Mezhebine
göre mazmaza ve istinşak farzdır.
5. Misvak: Abdestten önce ağız temizliği için misvak
kullanmak sünnettir.
6. Sık Sakal ve Parmak Aralarının Hilallenmesi: Sık
sakalın altından yukarıya doğru bir avuç suyla ve parmak
aralarının hilallenmesi sünnettir.
7. Yıkamanın Üçlenmesi: Abdest uzuvlarını bir defa
yıkamak farz, bunu üç defa yapmak ise sünnettir.
Başın mesh edilmesi ise bir defa yapılır. Başı üç defa
mesh etmek, Şafii Mezhebine göre sünnet, Hanefi
Mezhebine göre, mekruhtur.
8. Başın Tamamının Mesh Edilmesi: Başın tamamının
mesh edilmesi yani kaplama mesh yapılaması, Hanefi ve Şafii
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
19
Mezheblerine göre, sünnettir. Maliki ve Hanbelî Mezheble-
Mezheblerine göre, farzdır.
9. Yeni Suyla Kulakları Mesh Etmek: Yeni suyla
kulakların içini ve dışını mesh etmek sünnettir. Hanbelî
Mezhebine göre, kulaklar baştan sayıldığı için kulakların içini
ve dışını mesh etmek farzdır.
Şafii Mezhebine göre üç, cumhura göre bir defa
kulakların mesh edilmesi sünnettir.
10. Sağdan Başlamak: Ellerin ve ayakların
yıkanmasında sağdan başlamak sünnettir.
11. Tertib: Hanefi ve Maliki Mezheblerine göre tertib
sünnettir. Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre, farzdır.
12. Muvalat: Hanefi ve Şafii Mezheblerine göre,
muvalat sünnettir. Maliki ve Hanbelî Mezheblerine göre,
farzdır.
13. Delk: Hanefi, Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre,
delk sünnettir. Maliki Mezhebine göre, farzdır.
7. Abdestin Adabı:
1. Vakit girmeden namaza hazırlık için abdest almak,
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
20
2. Kıbleye dönmek,
3. Yüksekçe bir yerde bulunmak suretiyle su vb.
şeylerin sıçramasını önlemek,
4. Abdest uzuvları ovmak için başkasının yardımını
istememek (suyu hazırlamak ve dökmek için yardım
istenebilir),
5. Zaruret olmadıkça konuşmamak,
6. Başından sonuna niyeti unutmamak,
7. Suyu israf derecesinde veya çok az derecede
kullanmamak,
8. Abdest için bir kap kullanmak ve bunu yalnız kendi
kullanmamak,
9. Ağza ve burna sağ elle su vermek ve sol elle
temizlemek,
10. Yüzüğü oynatmak,
11. Yüzü yıkarken göz pınarlarını ovarak suyu
ulaştırmak,
12. (Gurre ve tahcil) Yüzün ve ayakların sınırları aşarak
biraz dışını yıkamak,
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
21
13. Suyu dirseklerin ve topukların yukarısına
ulaştırmak,
14. Abdest aldıktan sonra şahadet getirmek,
15. Kerahet vakti değilse iki rekât namaz kılmak.
8. Abdestin Alınış Şekli:
Abdest adablarına göre şöyle alınır.
1. Kıbleye dönülür,
2. Abdest için niyet edilir,
3. Besmele çekilir,
4. Eller üç defa yıkanır, parmak araları hilallenir ve
varsa yüzük oynatılır,
5. Misvak kullanılır yani ağza su vermeden veyahut
abdestte başlamadan önce dişler misvak ele temizlenir,
6. Mazmaza ve istinşak yapılır yani sağ elle ağza ve
burna üç defa su verilir, burundan su sol elle çıkarılır,
7. Yüz üç defa yıkanır, sakallar hilallenir,
8. Kollar üç defa yıkanır,
9. Başın tamamı mesh edilir,
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
22
10. Ayaklar üç defa yıkanır ve parmak araları hilallenir,
11. Delk yani yıkanan uzuvlar ovulur,
12. Muvalat yani abdest işlemleri ara verilmeden
yapılır,
13. Tertip yani abdest işlemleri istenilen sıra
gözetilerek sağdan başlanılarak yapılır,
14. Abdest işlemleri bittikten sonra şahadet getirilir,
9. Abdestin Mekruhları:
1. Suyu gereğinden az veya fazla kullanmak,
2. Suyu uzuvlara hızla çarpmak,
3. Gereksiz yere konuşmak,
4. İhtiyaç yokken yardımla abdest almak,
5. Necis bir yerde abdest almak,
6. Boynu mesh etmek. Hanefi Mezhebi dışındakilere
göre bidadtır. Hanefi Mezhebinde ise boyna mesh etmek
müstehabtır,
7. Güneşte ısınması için açık olarak bırakılmış su ile
abdest almak,
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
23
8. Oruçlunun mazmaza ve istinşakı şiddetli yapması,
9. Abdestin sünnetlerinden herhangi birini terk
etmek.
10. Abdesti Bozan Şeyler:
Abdesti bozan hallere “Hadesi Asgar” denir. Abdestin
bozulmasına “İhdas”, bozan hale “Hades”, abdesti bozulan
mükellefe de “Muhdes” denir. Abdesti bozan şeyler
mezheblere göre, oniki tanedir.
1. Ön ve Arka Yoldan Çıkan Şeyler: Özürlü olmayan
mükelleflerde boşaltım yerlerinden çıkan normal şekildeki
hakiki hades, ön veya arka boşaltım organlarından çıkan
maddelerle olur. Normal ve anormal çıkanlar olmak üzere iki
kısma ayrılır.
Birinci Kısım: Normal Olarak Çıkanlar:
a) Bevl ve Gaita: Ön yoldan çıkan sıvı dışkıya “Bevl”,
arka yoldan çıkan dışkıya “Gaita” denir ve ikisi de abdesti
bozar.
b) Mezi: Çoğunlukla şehvet anında çıkan ince sarı suya
“Mezi” denir ve abdesti bozar.
c) Vedi: Çoğunlukla idrardan sonra çıkan ve meniye
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
24
benzeyen beyaz ve koyu suya “Vedi” denir ve abdesti bo-
bozar.
d) Hadî: Doğumdan önce hamile kadından çıkan
beyaz suya “Hadi” denir ve abdesti bozar.
e) Meni: Yerinden şehvetle kopan ve çocuğun
doğmasını sağlayan sarımtırak beyaz renkte erlik suyuna
“Meni” adı verilir. Şehvet ile veya şehvetsiz çıkması halinde
abdesti bozar.
f) Yellenme: Arka yoldan çıkan yellenme abdesti
bozar.
İkinci Kısım: Anormal Olarak Çıkanlar: Hanefi, Şafi ve
Hanbelî Mezheblerine göre, ön ve arka yoldan çıkması tabii
olmayan çakıl, kurt, kan, irin, yara suyu vb. şeyler abdesti
bozar. İshak ve es Sevri de bu görüştedir.
Maliki Mezhebine göre, normal yoldan ve çıkması
tabii olan maddelerle abdest bozulur. Ancak midede oluşan
çakıl veya kurt ile kan, irin ve yara suyu gibi çıkması tabi
olmayan maddelerin çıkması ile abdest bozulmaz.
2. Kan Görülmeksizin Doğum Yapmak: Böyle bir
kimsenin abdesti kan harici çıkan sıvılardan sebeple (ayrıca
da doğum az veya çok kansız olmayacağından) abdest
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
25
bozulur.
3. İki Yolun Dışında Kan ve İrin Gibi Şeylerin Çıkması:
Hanefi Mezhebine göre iki yol dışından çıkan maddeler
etrafa yayılınca abdesti bozar. Çıktığı yerde kalınca bozmaz,
Züfer’e göre yayılsın veya yayılmasın, aksın veya akmasın
abdesti bozar. Burna konan ilaç, ağız veya kulağa dönerse
abdesti bozmaz. Ayni ve Merginani’ye göre, kendi kendine
çıkanlar abdesti bozar ancak mükellefin yara ve benzerlerini
sıkması sonucu su ve irin gibi maddelerin çıkması yayılsın
yayılmasın abdesti bozmaz.
Şafii ve Maliki Mezheblerine göre, iki yol dışından
çıkan maddeler abdesti bozmaz. Rebi’a, Ebu Sevr ve İbn
Münzir de bu görüştedir.
Hanbelî Mezhebine göre, vücuttan çıkan kan ve irin
gibi maddeler, mükellefin durumuna göre çok olunca
abdesti bozar. Az olursa bozmaz.
4. Kusmak: Hanefi ve Hanbelî Mezheblerine göre, ağız
dolusu olunca, Züfer’e göre az veya çok olsun kusmuk
abdesti bozar. Kusulan şeyin yemek, safra, kan veya balgam
olması durumu değiştirmez.
Şafii ve Maliki Mezheblerine göre, kusmak abdesti
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
26
bozmaz.
5. Akli Dengenin Bozulması ve Uyumak: Akli dengeyi
bozan delilik, bayılma, sara, sarhoşluk veya uyuşturucu
maddelerin kullanılmasıyla abdest bozulur. Abdesti bozan
uykunun şekli ve sıfatları konusu ise ihtilaflıdır.
Hanefi ve Şafii Mezheblerine göre abdesti bozan uyku
kalçanın yere iyice oturmadığı veya yanı üzere yaslanarak
veya her hangi bir şeyin üzerine kapanmış olarak uyumaktır
ki, bu hal mafsalların gevşemesine sebeptir. Yatarak veya
yaslanarak veyahut çekildiği takdirde yere düşeceği bir
şekilde herhangi bir şeye dayanarak uyuyan kimsenin
abdesti bozulur. Kalçasını sert bir zemine iyice yerleştirmiş
olanın veya kalçasını yerleştirmiş olanın yaslandığı şey
çekildiğinde düşmüyorsa, bu kimsenin abdesti bozulmaz.
Yine namazda kıyamda, rükû veya sücutta iken ve namazın
dışında bu hâllerde uyumakla abdest bozulmaz.
Maliki ve Hanbelî Mezheblerine göre, az veya hafif
uyku abdesti bozmaz, ağır uyku az da olsa abdesti bozar.
Maliki Mezhebine göre, ağır uyku kişinin sesleri yahut elinde
bulunup da düşen şeyi veyahut ağzından salyasının akmasını
ve benzeri hususları fark etmediği uykudur. Bunları fark
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
27
edecek olursa bu uyku hafif uyku olur. Hanbelî Mezhebine
göre, örfen az olması dışında bütün uyku çeşitleri abdesti
bozar.
6. Kadın Tenine Dokunmak: Hanefi Mezhebine göre,
kadına dokunma hiçbir şekilde abdesti bozmaz. Ali bin Ebi
Talib, İbn Abbas, Ata, Tavus, el-Hasan, Mesruk ve üç
nakilden birinde Ahmed bin Hanbel de bu görüştedir.
Hanefi Mezhebine göre, dokunma halinde yalnızca iki
durumda abdest bozulur: Birincisi fahiş mübaşeret, yani
erkek ile kadının şehvetle çıplak olarak birbirine
dokunmasıdır. Fahiş mübaşeret, Ebu Hanife ve Ebu Yusuf’a
göre abdesti bozar, Muhammed bin Hasan’a göre bozmaz.
İkincisi ise çıplak olarak cinsel organların birbirine
değdirilmesidir. Erkeğin abdestinin bozulması için zekerinin
sertleşmiş olması gerekir. Kadının abdesti her halükarda
bozulur.
Maliki ve Hanbelî Mezheblerine ve meşhur rivayette
Ahmed bin Hanbel’e göre, kadına şehvetle dokunmak
abdesti bozar. Ayrıca Alkame, Ebu Ubeyd, en-Nehai, el-
Hakem, Sevri, İshak ve Şabi de bu görüştedir.
Maliki Mezhebine göre, dokunmak suretiyle abdestin
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
28
bozulmasının üç şartı vardır: Dokunanın baliğ olması, doku-
dokunulanın kendisine karşı cinsi arzu duyulan kimse olması
ve dokunanın bunu lezzet kastıyla yapmasıdır. Dokunan kişi
ister zevcesine, ister yabancı birisine, isterse de mahrem
olan birisine dokunsun veya dokunma ister erkek ve isterse
kadınlar arasında olsun, ister örtülü ister çıplak tene olsun
zevk ile dokunulduğunda veya zevk kast edildiğinde abdest
bozulur. Yine ister lezzet alınsın ister alınmasın dudaktan
öpmek ile abdest bozulur. Dudaktan başka bir yerin
öpülmesi hâlinde ise her ikisi de baliğ iseler ikisinin de
abdesti bozulur. Bakmaktan veya düşünmekten dolayı zevk
almakla mezi gelmediği sürece abdest bozulmaz. Kendisine
karşı cinsi arzu duyulmayan küçüğe veya sakallı bir erkeğe
dokunmaktan dolayı da abdest bozulmaz.
Şafii Mezhebine göre ve üç nakilden üçüncüsünde
Ahmed bin Hanbel’e göre mahrem sayılmayan kadına, ölü
dahi olsa arada bir engel bulunmadan dokunmak, her
durumda dokunanında, dokunulanında abdestini bozar.
Abdestin bozulması için her iki tarafın baliğ olması gerekir.
Baliğ olmamış çocuklara dokunmak abdesti bozmaz. Saç,
diş, tırnak veya arada bir engel ile tene dokunmak abdesti
bozmaz.
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
29
Hanbelî Mezhebine göre, arada engel olmaksızın
hangi kadına olursa olsun, cildine şehvetle dokunmak
abdesti bozar, hatta aynı şartlarla kadınların dokunduğu
erkeklerin abdesti de bozulur. Bu konuda mahrem-yabancı,
büyük-küçük ayrımı yapılmaz. Dokunulanın abdesti zevk
duymadığı sürece bozulmaz. Saç, diş, tırnak veya arada bir
engel ile tene dokunmak abdesti bozmaz. Erkeğin erkeğe,
kadının kadına dokunması isterse zevk ile olsun abdesti
bozmaz.
7. Zekere Dokunmak: Hanefi Mezhebine göre,
şehvetli veya şehvetsiz, avuçla veya parmaklarla zekere
(cinsi organa) dokunmak abdesti bozmaz. Ali bin Ebi Talib,
İbn Mesud, İbn Abbas, Zeyd bin Sabit, İmran bin Husayn,
Huzeyfe bin el-Yeman ve Ebud Derda da bu görüştedir.
Maliki, Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre, zekere
dokunmakla abdest bozulur. İbn Ömer, Said bin el-
Müseyyeb, Ata, Mücahid, Eban bin Osman, Urve, Süleyman
bin Yesar, Tavus, Zühri ve Evzai de bu görüştedir.
Maliki Mezhebine göre, baliğ bir kimsenin zekerine
dokunmasıyla abdesti bozulur. Elin yâda parmağın içi veya
yan tarafıyla arada bir engel bulunmaksızın çıplak olarak,
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
30
zevk duyulsun veya duyulmasın, kasten veya sehven do-
dokunmakla abdest bozulur. Elin ya da parmağın dış tarafı
ile dokunmakla abdest bozulmaz. Dübüre ve hayâlara
dokunmak abdesti bozmaz. Kadının kendi fercine (cinsel
organ) dokunması da, abdestini bozmaz. Yaşı küçük ya da
büyük olsun, kişinin bir başka erkeğin zekerine dokunması
abdestini bozmaz.
Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre, erkek veya
kadının ister kendi, ister başkalarının cinsel organları veya
dübürleri olsun, çıplak olarak dokunmalarıyla abdest
bozulur. Dokunulan kimsenin büyük-küçük, ölü ya da diri
olması arasında fark yoktur. Şafii Mezhebine göre elin ya da
parmağın içi veya yan tarafıyla arada bir engel
bulunmaksızın çıplak olarak dokumak abdesti bozuyor iken
elin yâda parmağın dış tarafı ile dokunmakla abdest
bozulmaz. Hanbelî Mezhebine göre, elin ya da parmağın iç
kısmı ile dış kısmı arasında her hangi bir fark yoktur.
8. Namazda Gülmek: Hanefi Mezhebine göre
namazda yanında bulunan kişi işitecek kadar gülen baliğ bir
kimsenin abdesti bozulur. el-Hasan, Nehai ve Sevri’de bu
görüştedir.
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
31
9. Abdeste Şüphe Etmek: Maliki Mezhebine göre, bir
kimse abdest aldıktan sonra abdestinin bozulup
bozulmadığında şüphe ederse veya abdestini bozduktan
sonra abdest alıp almadığında veya abdest aldıktan sonra
devam ettiğinde şüphe ederse abdest bozulur.
Hanefi, Şafii ve Hanbelî Mezheblerine göre, bir kimse
abdestli olduğunu kesin bilip, bozduğunda şüphe ederse
kesin olana göre hareket edilir ve abdesti bozulmuş
sayılmaz. Bununla beraber abdestini bozduğundan emin,
tekrar abdest aldığından şüphe ederse abdestsiz kabul
edilir. Sevri ve Evzai de bu görüştedir.
10. Ölü Yıkamak: Hanbelî Mezhebine göre, ölü
yıkamakla abdest bozulur. Ayrıca İbn Ömer, İbn Abbas ve
Ebu Hureyre, İshak ve Nehai de aynı görüştedir.
11. Deve Eti Yemek: Hanbelî Mezhebine göre, deve eti
çiğ veya pişmiş, bilerek veya bilmeyerek yendiğinde abdesti
bozar. Ayrıca İbn Ömer, Zeyd bin Sabit, Ebu Talha, Ebu
Musa, Ebu Hureyre, Enes, Ömer bin Abdilaziz, Ebu Miclez,
Ebu Kılabe, el-Hasan ve Zühri de aynı görüştedir.
12. İrtidat (Dinden Çıkmak): Maliki ve Hanbelî
Mezheblerine göre, irtidat abdesti bozar. Evzai ve Ebu Sevr
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
32
de aynı görüştedir.
11. Şer’an Özürlü Kimsenin Abdesti:
Hastalık ve yaralanma gibi nedenlerden ötürü insan
vücudunun anormal bir hâle geçmesi sebebiyle irade dışı
akan veya çıkan irin, kan, idrar, yel, gaita, mezi veya istihaze
kanı gibi herhangi bir hades hali (abdesti bozan bir şey)
mükellef için şer’an özürdür.
Hanefi Mezhebi göre, hades hali farz olan bir namaz
vaktinin tamamında, üzerinden kalkmayan kişi özürlüdür.
Misal olarak, öğle namazı vaktinin başlangıcından ikindi
namazı vaktinin girişine kadar idrar akıntısı devam eden bir
kişi şer’an özür sahibi olur. Özürlü bir kimsenin üzerinden
hades hali tam bir namaz vakti boyunca kesilmediği sürece,
özürlülük hali sona ermez. Devamının şartı özrün
başlamasından sonra bir defa dahi olsa vaktin bütününde
görülmesidir ki, onun devam ettiği bilinebilsin. Özürlü kimse
her farz namaz vakti için abdest alır. Bu vakit içinde almış
olduğu abdest ile dilediği kadar farz veya nafile namaz
kılabilir. Alınan abdest, kendisini özürlü kılan hades halinden
başka bir hades hali vuku bulmadığı sürece bozulmaz. Bu
kimsenin abdesti sadece farz namaz vaktinin çıkması ile
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
33
bozulur. Ancak sabah namazının vakti çıktıktan sonra alınan
abdest, öğle namazının vaktinin girmesiyle bozulmaz. Çünkü
öğle vaktinin girmesi abdesti bozucu değildir. Özürlü mesela
necis bir akıntısı olan kimse, elbisesine bulaşan necaseti
yıkamakla emrolunur. Ancak akıntı devamlı ve bundan
sakınmak mümkün olmaz ise bu af olunur. Hadesten ötürü
necis olan elbise, namaz içinde tekrar necislenmeyecekse
değiştirmek vacibtir.
Maliki Mezhebine göre, hades hali namaz vakitlerinin
en az yarısında devam ediyorsa abdest bozulmaz. Daha
azında gelen hadesten dolayı abdest bozulur. Alınan abdest
özürlü bulunan hal harici bir şeyle bozulmadığı takdirde
alınan bu abdest ile birden fazla farz ya da nafile namaz
kılınabilir. Vaktin girmesi ve çıkması abdesti bozmaz. Ancak
her farz namaz için abdest almak müstehabtır. Bu hal
hadesin ne zaman vuku bulacağı tahmin edilemiyor ve
tedaviye imkân bulunamıyor ise böyledir. Farz namaz vakti
içinde akıntının zamanı belli ise ondan önce namaz kılmak
vacib olur. Yine akıntının kesileceği zaman belli ise ondan
sonra namaz kılmak vacib olur.
Şafii Mezhebine göre, hades halinde olan mükellef, bu
akıntıyı yıkar ve sargıbezi gibi maddelerle hadesin çıkış yerini
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
34
sarar. Arkasından ara vermeden abdest alarak namaz kılar.
Zira hadesi azaltmak vacibtir. Namazın kendisiyle ilgili
işlerden ötürü misal olarak ezan, kamet ve cemaat
beklemek gibi hallerden ötürü namazı geciktirmek, abdeste
zarar vermez. Ancak namazla ilgili olmayan yemek ve
konuşmak gibi hallerden ötürü namazı geciktirmek abdesti
bozar. Hem abdestin iadesi hem de hades halini azaltmak
için hadesi yıkamak ve yeniden sarmak vacib olur. Çünkü
ondan sakınmak mümkün iken hades ve necaset tekerrür
etmiştir. Öğle namazı hariç her farz namaz için yeni abdest
almak vacibtir. Yani sabah namazı vaktinin çıkmasından
sonra öğle namazı vaktine kadar olan süre farz namaz vakti
olmadığından bu vakitlerde alınan abdestle onu fasit kılan
başka bir hades hali olmadığında o abdest ile öğle
namazının kılınması caizdir. Her farz namaz için hadesi
azaltmak ayrıca vacibtir.
Vakit içinde alınan abdestle birden fazla nafile kılmak
caizdir. Fakat vakit içinde bir abdestle birden fazla farz
namaz kılmak caiz değildir. Hades hali namaz kılınabilecek
kadar kesildiğinde namaz için abdest almak ve necaseti
temizleyerek namaz kılmak vacib olur. Meni akıntısı olan
kimsenin ise her farz için gusletmesi zorunludur. Namazda
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
35
oturmak suretiyle hadesini tutabiliyor ise, iade söz konusu
olmaksızın böyle yapması vacib olur.
Hanbelî Mezhebine göre, idrar, mezi, kan, yel ve buna
benzer daimi bir hades sahibi kişinin abdesti bozulmaz.
Ancak özürlü bir kişinin hades hali taharet ile birlikte namaz
kılacak kadar bir vakit kesiliyor ise hades hali ile birlikte
alınan abdest bozulur ve o vakit içerisinde namazını eda
etmesi vacibtir. Hades hali daimi olduğunda ise hadesin
çıktığı yer yıkandıktan ve sargıbezi gibi şeylerle çıkması
mümkün olduğu kadar engellendikten sonra namaz kılınır.
Öğle namazı hariç her vakti giren farz namaz için yeni
abdest almak vacibtir. Bu hüküm Şafii Mezhebinde olduğu
gibidir. Bir vakit içinde alınan abdest ile birden fazla farz
namaz kılınabilir.
www.tevhididavet.com
Hâtime:
Namazın anahtarı olan abdestin fıkhına dair
mezhebler tarafından söylenmiş olan sözler elbette
yukarıda naklettiklerimden ibâret değildir. Bunların tafsilatı
her mezhebin kendi fıkıh kitâblarında yer almaktadır.
Bununla birlikte abdeste dair yukarıda naklolan bilgileri
zabteden bir kimse, abdest gibi her daim meşgul
olduğumuz bir ibadette hiçte azımsanmayacak bir seviyeyi
elde etmiş olur.
Hamd âlemlerin rabbi olan Allâh’a mahsustur. Salât ve
selâm yaratılmışların en hayırlısı Muhammed sallallâhu
aleyhi ve sellem’in, âlinin ve ashabının üzerine olsun.
Abdullâh Saîd el-Müderris
1433 h./2012 m.
www.tevhididavet.com
İçindekiler:
DÖRT MEZHEBE GÖRE ABDEST .............................................. 3
Mukaddime: ............................................................................. 3
1. Abdestin Tarifi: ..................................................................... 5
2. Abdestin Hükmü: ................................................................. 5
A. Farz Olan Abdest: ............................................................ 5
1. Namaz kılmak: .............................................................. 5
2. Mushafa Dokunmak: ................................................... 5
3. Cünüpken Uyumak: .................................................... 6
4. Tavaf: ........................................................................... 6
B. Vacib Olan Abdest: ......................................................... 6
C. Sünnet Olan Abdest: ...................................................... 6
3. Abdestin Farz Olmasının Şartları: ....................................... 6
1. İslâm: ................................................................................. 7
2. Akıl: ................................................................................... 7
3. Bulûğ: ............................................................................... 7
4. Namaz Vaktinin Girmesi: ................................................. 7
5. Abdest Almaya Güç Yetirir Olmak: ................................. 8
6. Hayız (Adetli) ve Nifas (Lohusa) Olmamak: .................. 8
4. Abdestin Sahih Olmasının Şartları: .................................... 8
Birinci Kısım: Su İle İlgili Şartlar .......................................... 8
1. Suyun Tahur Olması: ................................................... 8
2. Suyun Organlara Ulaşması: ........................................ 8
3. Suyun Mubah Olması: ................................................. 9
İkinci Kısım: Mükellefte Aranan Şartlar ............................. 9
1. Abdestin Bozulmaması: .............................................. 9
2. Niyet: ........................................................................... 9
3. Abdest Almasını Bilmek: ............................................. 9
Abdullâh Saîd el-Müderris
www.tevhididavet.com
38
4. Farzı Diğerlerinden Ayırmak: ...................................... 9
5. İstincanın Abdestten Önce Olması: ........................... 9
6. İslam: .......................................................................... 10
7. Vaktin Girmesi: ........................................................... 10
8. Akıl: ............................................................................. 10
9. Hayız ve Nifas Halinde Olmamak: ............................. 10
5. Abdestin Rükünleri/Farzları: .............................................. 10
Birinci Kısım: İttifak Edilen Farzlar .................................... 10
1. Yüzü Yıkamak: ............................................................. 11
2. Dirseklere Kadar Kolları Yıkamak: ............................. 12
3. Başı Mesh Etmek: ...................................................... 13
4. Ayakları Yıkamak:....................................................... 14
İkinci Kısım: İhtilaf Edilen Farzlar ...................................... 14
1. Niyet: ........................................................................... 14
2. Besmele: ..................................................................... 15
3. Tertib (Sıraya Uymak): ............................................... 15
4. Muvalat (Ara Vermemek): ......................................... 16
5. Delk (Ovmak): ............................................................ 16
Mezheblere Göre Abdestin Farzları: ................................. 16
6. Abdestin Sünnetleri: .......................................................... 17
1. Niyet Etmek: ................................................................... 17
2. Besmele Çekmek: .......................................................... 17
3. Elleri Yıkamak: ................................................................ 17
4. Mazmaza Ve İstinşak: .................................................... 18
5. Misvak: ........................................................................... 18
6. Sık Sakal ve Parmak Aralarının Hilallenmesi: ................ 18
7. Yıkamanın Üçlenmesi: ................................................... 18
8. Başın Tamamının Mesh Edilmesi: ................................. 18
9. Yeni Suyla Kulakları Mesh Etmek: ................................. 19
Dört Mezhebe Göre Abdest
www.tevhididavet.com
39
10. Sağdan Başlamak: ........................................................ 19
11. Tertib: ............................................................................ 19
12. Muvalat: ........................................................................ 19
13. Delk: .............................................................................. 19
7. Abdestin Adabı: ................................................................. 19
8. Abdestin Alınış Şekli: ......................................................... 21
9. Abdestin Mekruhları: ......................................................... 22
10. Abdesti Bozan Şeyler: ...................................................... 23
1. Ön ve Arka Yoldan Çıkan Şeyler:.................................... 23
Birinci Kısım: Normal Olarak Çıkanlar: .......................... 23
İkinci Kısım: Anormal Olarak Çıkanlar: .......................... 24
2. Kan Görülmeksizin Doğum Yapmak: ............................ 24
3. İki Yolun Dışında Kan ve İrin Gibi Şeylerin Çıkması: ...... 25
4. Kusmak: ......................................................................... 25
5. Akli Dengenin Bozulması ve Uyumak: .......................... 26
6. Kadın Tenine Dokunmak: .............................................. 27
7. Zekere Dokunmak: ........................................................ 29
8. Namazda Gülmek: .........................................................30
9. Abdeste Şüphe Etmek: .................................................. 31
10. Ölü Yıkamak: ................................................................. 31
11. Deve Eti Yemek: ............................................................ 31
12. İrtidat (Dinden Çıkmak): ............................................... 31
11. Şer’an Özürlü Kimsenin Abdesti:...................................... 32
Hâtime: ...................................................................................36