Писмо од главниот уредник 2013/spoeno 12-13.pdf · Управувачко...

Писмо од главниот уредник

REPREZENT DEKEMVRI 12/2013 1

Носител на материјалните права на написите е издавачот. Забрането е препечатување, копирање и

умножување на написите или нивни делови без претходно обезбедена

согласност од издавачот.

ИздавачРАФАЈЛОВСКИ КОНСАЛТИНГ

Сметка210-0522737201-81

во НЛБ Тутунска банка АД - СкопјеДаночен број МК4030998343900

Главен и одговорен уредникД-р Горан Рафајловски

УредникЈасмина РафајловскаИздавачки советВера Рафајловска

М-р Трајан НиколоскиД-р Горан Рафајловски

Јанче ЛековскиД-р Борче ДавитковскиРедакциски одборВојко Рафајловски

Јасмина РафајловскаСтојко ПауновскиМ-р Етем Исени

Софија Јанчева БелчеваТехнички уредникЛеополдина Гаќева

Адресаул. Орце Николов бр. 190

П. фах 710 Скопјеwww.rafajlovski.com.mk

e-mail: [email protected]

ТелефониПретплата:

02/3088-900;Економски совети:

078/220-443; 078/220-469;078/385-507

Правни совети:078/385-511

Факс02/3088-912

Печати

ПОЧИТУВАНИ КОМИНТЕНТИ!Нека ни е среќна Новата 2014 година. Ви

посакувам да го поминете нејзиниот дочек во највесело расположение, а новогодишните празници во семејна атмосфера. Се надевам дека оваа нова година ќе ја донесе долгооче-куваната примена на Законот за вршење на сметководствени работи, со кој што нашата струка ќе прерасне во вистински еснаф. Тоа се желби, верувам на сите нас, па затоа да си ги посакаме, а истите и да ни се остварат.

Голем дел од компаниите изминатава година сметаат дека ќе беше најдобро да се преспие, но за жал тоа ниту се случи, ниту може да се случи. Добро е што не ја преспавме годината, заради тоа што ни овозможи да се подготвиме за новата и како и секој човек на оваа планета да очекуваме да биде подобра. Да очекуваме дека еднаш веќе ќе застане светската економска криза, а со тоа и ќе се подобрат резултатите на нашето работење, па ќе можеме сé полесно и поизвесно да гледаме напред.

Како дел од подготовките за примената на новиот Закон за вршење на сметководствените работи почнавме да објавуваме прашања и одговори кои што ќе бидат поставувани на испитите кој ќе се спроведат за звањето овластен сметководител и сметководител. Сигурно дека овие прашања нема да бидат во целост исти, но исто така е сигурно дека ваков ќе биде нивниот облик и изглед. На прв поглед овие прашања Ви изгледаат неразбирливи, но без грижа, тука сме ние да Ви помогнеме да ги разберете истите и да Ви ги разјасниме одговорите кои што произлегуваат од нив.

Равајловски консалтинг не само што е 23 години на овој пазар, туку е исклучително одговорна компанија која не се труди да Ви ја разубави реалноста, туку да Ви ја прикаже таква каква што е и да Ве подготви за истата.

Како и во секое списание, така и во ова ќе тргнеме со темите кои што во овој момент се најактуелни. Сега е време на пописи. Ќе ги обработуваме разликите по пописот како во компаниите, така и кај банките и штедилниците, друштвата за осигурување и реосигурување, буџетарите и буџетските корисници и непрофитните организации.

Ја обработуваме ДДВ пријавата за последниот даночен период, како и даночните олеснувања кај приходите од имот и имотни права.

Ви ги даваме обврските и роковите што мора да ги испочитувате до крајот на јануари 2014 година, казнените камати пресметани врз основа на задоцнетите обврски настанати при деловните трансакции.

И уште еднаш да Ви посакам среќна и успешна 2014 година, да Ви посакам пред се многу здравје, среќа, љубов и да Ви посакам се што ќе помислите и посакате да Ви се оствари во Новата 2014 година.

Со почитД-р Горан Рафајловски

2 REPREZENT DEKEMVRI 12/2013

Содржина

СМЕТКОВОДСТВОСМЕТКОВОДСТВОЗАКОН ЗА ВРШЕЊЕ НА СМЕТКОВОДСТВЕНИ РАБОТИСо Пред лог За ко нот за из ме ну ва ње и до пол ну ва ње на За кон за вр ше ње на сме тко водс тве ни ра бо ти пред ло же ни се из ме ни на За ко нот кои се од не су ва ат на на чи нот и по ста пката за по ла га ње на ис пи тот за до би ва ње на уве ре ние за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во-ди тел и пред ме ти те кои ќе се по ла гаат.Цел та на до не су ва ње на пред ло же ни те из ме ни е зго ле му ва ње на струч нос та на кан ди да ти те за до би ва ње на уве ре ние ка ко и унап ре ду ва ње на на чи нот и по-ста пката за по ла га ње на ис пи тот кои не беа до вол но оп фа те ни со За ко нот. .......3

ДАНОЦИДАНОЦИДДВ ПРИЈАВА ЗА ПОСЛЕДЕН ДАНОЧЕН ПЕРИОД ЗА 2013 ГОДИНАСи те да ноч ни об врз ни ци регистрирани за целите на ДДВ не за вис но да ли сос-та ву ва ат ме сеч ни да ноч ни прес ме тки, три ме се ч ни да ноч ни прес ме тки, или го-диш на да ноч на прес ме тка, нај доц на до 25 Ја ну а ри 2014 го ди на долж ни се до Упра ва та за јав ни при хо ди да до ста ват да ноч на при ја ва (Обра зец ДДВ-04) за пос лед ни от да но чен пер и од, од нос но за да ноч ни от пер и од. ...........................14

ДЕЛОВНО ПРАВОДЕЛОВНО ПРАВОКАЗНЕНИ КАМАТИ ПРЕСМЕТАНИВРЗ ОСНОВА НА ЗАДОЦНЕТИ ОБВРСКИ НАСТАНАТИ ПРИДЕЛОВНИ ТРАНСАКЦИИКаз не ни те ка ма ти се про пи ша ни за тоа што во нај го лем слу чај по ста ве ни те ро ко ви за на ми ру ва ње на об врските про из ле зе ни од де лов ни те од но си не се по чи ту ва ат а со тоа друш тво то кое е до-ве ри тел мо же да се со о чи со на ру ше на лик вид ност и еко ном ска ак тив ност. ......30

ПЛАТИПЛАТИДЕЛ ОД ПЛАТА ВРЗ ОСНОВАНА РАБОТНА УСПЕШНОСТ И ДОДАТОЦИ НА ПЛАТАВо ОКД П СОС, ут врде ни секри те ри у ми и ме ри ла за ут врду ва ње на ра бот на та ус пеш ност и тоа:до ма ќин ски од нос; обем; ква ли тет; кре а тив ност и ин вен тив ност, ос тва ре на про дук тив ност, еко но мич ност;ефи кас ност и ко рис те ње на сред ства та за ра бо та и ра бот но то вре ме и дру ги кри те ри у ми ут врде ни со ко лек ти вендо го вор на ни во на деј ност. .................33

СМЕТКОВОДСТВО Д-р Горан Рафајловски

ЗАКОН ЗА ВРШЕЊЕ НА СМЕТКОВОДСТВЕНИ РАБОТИ . . . . . . . . . . . . 3 Јасмина Рафајловска

СМЕТКОВОДСТВЕН ТРЕТМАННА РАЗЛИКИТЕ ПО ПОПИСОТ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

ДАНОЦИ

Вера РафајловскаДДВ ПРИЈАВА ЗА ПОСЛЕДЕНДАНОЧЕН ПЕРИОД ЗА 2013 ГОДИНА . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Наташа РистовскаДАНОЧНИ ОЛЕСНУВАЊА КАЈ ПРИХОДИТЕОД ИМОТ И ИМОТНИ ПРАВА (ЗАКУПНИНА) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

ДЕЛОВНО ПРАВО Иван Стојанов

КАЗНЕНИ КАМАТИ ПРЕСМЕТАНИ ВРЗОСНОВА НА ЗАДОЦНЕТИ ОБВРСКИНАСТАНАТИ ПРИ ДЕЛОВНИ ТРАНСАКЦИИ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

ПЛАТИ И НАДОМЕСТОЦИ М-р Александар Ивановски

ДЕЛ ОД ПЛАТА ВРЗ ОСНОВА НА РАБОТНА УСПЕШНОСТ И ДОДАТОЦИ НА ПЛАТА . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

РАБОТНИ ОДНОСИ Биљана Николовска, М-р Александар Ивановски

ЗАДРШКА НА ПЛАТА - НАЛОГ ЗА ИЗВРШУВАЊЕНАЛОГ ЗА ИЗВРШУВАЊЕ И АДМИНИСТРАТИВНА ЗАБРАНА . . . . . . . . . 39

БАНКИ

Ацо ДимитровскиКНИЖЕЊА НА РАЗЛИКИТЕ ПО ПОПИС КАЈ БАНКИТЕ И ШТЕДИЛНИЦИТЕ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

ОСИГУРУВАЊЕ

Ацо ДимитровскиКНИЖЕЊА НА РАЗЛИКИТЕ ПО ПОПИС КАЈДРУШТВАТА ЗА ОСИГУРУВАЊЕ И РЕОСИГУРУВАЊЕ . . . . . . . . . . . . . . 45

БУЏЕТСКИ КОРИСНИЦИ И ФОНДОВИ

Бранислав ГулевСПРОВЕДУВАЊЕ НА РАЗЛИКИТЕ КОНСТАТИРАНИСО ПОПИС ВО СМЕТКОВОДСТВЕНАТА ЕВИДЕНЦИЈАКАЈ БУЏЕТИТЕ И БУЏЕТСКИТЕ КОРИСНИЦИ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

НЕПРОФИТНИ ОРГАНИЗАЦИИ

М-р Александар ИвановскиКНИЖЕЊА НА РАЗЛИКИТЕ ПО ПОПИСКАЈ НЕПРОФИТНИТЕ ОРГАНИЗАЦИИ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

РЕДОВНИ ПЕРИОДИЧНИ ОБВРСКИ

Јасмина РафајловскаОБВРСКИ И РОКОВИ ШТО ТРЕБА ДА СЕ ИСПОЧИТУВААТ ДО КРАЈОТ НА ЈАНУАРИ 2014 ГОДИНА. . . . . . . . . . . . 55

ПРАШАЊА И ОДГОВОРИ

ПРАШАЊА И ОДГОВОРИ ОД МСФИ И МСФИ ЗА МСЕ ИДАНОЧНАТА РЕГУЛАТИВА (МОЖНИ ИСПИТНИ ПРАШАЊА) . . . . . . . . . . 61

CONTENT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64


Сметководство

Со Пред лог За ко нот за из ме ну ва ње и до-пол ну ва ње на За кон за вр ше ње на сме тко-водс тве ни ра бо ти пред ло же ни се из ме ни на За ко нот ("Служ бен вес ник на РМ", број 95/12) кои се од не су ва ат на на чи нот и по ста пката за по ла га ње на ис пи тот за до би ва ње на уве ре ние за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел и пред ме ти те кои ќе се по ла гаат.

Цел та на до не су ва ње на пред ло же ни те из-ме ни е зго ле му ва ње на струч нос та на кан ди да-ти те за до би ва ње на уве ре ние ка ко и унап ре-ду ва ње на на чи нот и по ста пката за по ла га ње на ис пи тот кои не беа до вол но оп фа те ни со За ко нот.

Д-р Горан РАФАЈЛОВСКИ

ЗАКОН ЗА ВРШЕЊЕ НА СМЕТКОВОДСТВЕНИ РАБОТИ

ПО ЛА ГА ЊЕ НА ИС ПИ Т ЗА СТЕК НУ ВА ЊЕНА СТА ТУС СМЕТ КО ВО ДИ ТЕЛ ИОВ ЛАС ТЕН СМЕТ КО ВО ДИ ТЕЛ

Пред лог из ме ни те на За ко нот го доп ре ци зи ра ат тер ми нот "ви со ко об ра зо ва ние од об лас та на еко но-ми ја та и биз ни сот", па та ка ов лас тен смет ко во ди тел или смет ко во ди тел тре ба за по ла га ње на ис пи тот да дос та ват уве ре ние за зав рше но "че ти ри го диш но ви со-ко об ра зо ва ние (VII/1 сте пен) од об лас та на еко но ми-ја та или биз ни сот, од нос но зав рше ни сту дии спо ред Бо ло њска та дек ла ра ци ја и има 240 кре ди ти спо ред ев роп ски от кре дит-тран сфер сис тем (ЕКТС)".

Ка ко ма ло пот се ту ва ње Ви го да ва ме чле нот 5 со ажу ри ра ни из ме ни за тоа што е пот реб но за стек-нување со ста тус на сме тко во ди тел или ов ла стен сме тко во ди тел.

Сог лас но одред би те на За ко нот, ста ту сот на сме-тко во ди тел, од нос но ов ла стен сме тко во ди тел стек-ну ва ли це кое по ло жи ло ис пит за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел.

Ис пи тот за до би ва ње на уве ре ние за сме тко во ди-тел или ов ла стен сме тко во ди тел ќе го по ла гаат:

1. Ли ца ко и во прет ход ни от пе ри од се стек на ле со вре ме ни уве ре ни ја и

2. Ли ца та кои са ка ат да се стек нат со ста тус смет-ко во ди тел од нос но ов лас тен смет ко во ди тел.

1) Ли ца та кои се стек на ле со вре ме но уве ре ние за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел до Ин сти ту-тот тре ба да под не сат ба ра ње за по ла га ње на ис пит со кое за дол жи тел но се под не су ва ат след ни те до ку менти:

вре ме но уве ре ние за ов ла стен сме тко во ди тел, од нос но сме тко во ди тел из да де но од Ми ни-стерс тво то за фи нан сии и

до каз за уп ла та на на до ме сто кот за по ла га ње на ис пи тот.

2) Ли ца та кои не се стек на ле со вре ме но уве ре ние, а кои са ка ат да се стек нат со ста тус на смет ко во ди тел од нос но ов лас тен смет ко во ди тел до Ин сти ту тот со ба ра ње за по ла га ње на ис пит за дол жи тел но ги под-не су ва ат след ни те до ку менти:

а) За стек ну ва ње на ста тус сме тко во ди тел - кон ба ра ње то се до ста ву ва: до каз (уве ре ние) за за вр ше но сред но еко ном-

ско обра зо ва ние или уве ре ние за за вр ше но че ти ри го диш но ви со ко об ра зо ва ние (VII/1 сте-пен) од об лас та на еко но ми ја та или биз ни сот, од нос но зав рше ни сту дии спо ред Бо ло њска та дек ла ра ци ја и има 240 кре ди ти спо ред ев роп-ски от кре дит-тран сфер сис тем (ЕКТС), и


б) За стек ну ва ње уве ре ние за ов ла стен сме тко во ди-тел - кон ба ра ње то за дол жи тел но се до ста ву ва: уве ре ние за за вр ше но че ти ри го диш но ви со-

ко об ра зо ва ние (VII/1 сте пен) од об лас та на еко но ми ја та или биз ни сот, од нос но зав рше ни сту дии спо ред Бо ло њска та дек ла ра ци ја и има 240 кре ди ти спо ред ев роп ски от кре дит-тран сфер сис тем (ЕКТС);

по твр да од Аген ци ја за вра бо ту ва ње за ра-бо тен стаж,

по твр да од ра бо то да вач за нај мал ку три го ди ни ра бот но искус тво во вр ше ње на сме-тко водс тве ни ра бо ти, и




Си те до ку мен ти се до ста ву ва ат во ори ги нал или во ко пи ја за ве ре на на но тар.

Ли ца та кои се стек на ле со трај но уве ре ние не ма да по ла га ат ис пит, но за нив ос та ну ва об врската за обу ка за кон ти ну и ра но про фе си о нал но усов ршу ва ње и тоа:

нај мал ку 90 ча са за пе ри од од три го дини, при што нај мал ку 20 ча са во те кот на ед на го ди на за смет ко во ди те ли и

нај мал ку 120 ча са за пе ри од од три го дини, при што нај мал ку 30 ча са во те кот на ед на го ди на за ов лас те ни те смет ко во ди тели.

Оваа об врска за кон ти ну и ра но про фе си о нал но усов ршу ва ње ја има ат и ли ца та кои се стек на ле со вре ме но уве ре ние за смет ко во ди тел од нос но ов лас-тен смет ко во ди тел.

Со пред ло же ни те из ме ни Ин сти ту тот има уш те ед-на об врска, име но Ин сти ту тот со ре ше ние ут врду ва да ли кан ди да тот ги ис пол ну ва ус ло ви те за по ла га ње на ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко-во ди тел. Ко га Ин сти ту тот ќе го од бие ба ра ње то за по ла га ње на ис пи тот кан ди да тот, про тив ова ре ше ние мо же да по ве де уп ра вен спор пред над ле жен суд во рок од 30 де на од при е мот на ре ше ни ето.

ПО ЛА ГА ЊЕ НА ИС ПИ Т

Со пред лог из ме ни те на За ко нот уре де ни се пред-ме ти те кои ќе се по ла гаат, ка ко и на чи нот и по ста пката на по ла га ње на ис пи тот.

Ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во-ди тел се сос тои од два дела, прв дел (те о рет ски дел) и втор дел (прак ти чен при мер).

1. Прв дел од ис пи тот

Пр ви от дел од ис пи тот го про ве ру ва те о рет ско-то зна е ње на кан ди да ти те и се по ла га писме но по елек трон ски пат, со од го ва ра ње на оп ре де лен број пра ша ња во вид на ре ша ва ње на елек трон ски тест на ком пју тер.

Пр ви от дел од ис пи тот за смет ко во ди тел се по ла га по пред ме тите:

Фи нан сис ко смет ко вод ство, Фи нан сис ко из вес ту вање, Де лов но право, да но чен сис тем и про фе си о нал-

на етика.Пр ви от дел од ис пи тот за ов лас тен смет ко во ди тел

се по ла га по пред ме тите: Фи нан сис ко смет ко вод ство, Фи нан сис ко из вес ту вање, Упра ву вач ко смет ко вод ство, Фи нан сис ки ме наџ мент,

Ин фор ма ци о ни сис теми, Ре ви зи ја и сис те ми на внат реш на кон трола, Де лов но право, да но чен сис тем и про фе си о нал-

на етика.Пр ви от дел од ис пи тот се по ла га по се кој од на ве-

де ни те пред ме ти со пет оп ции за за ок ру жу ва ње од кои ед на та е точна, две се слични, и две се не точни.

Вре ме то оп ре де ле но за од го ва ра ње на пра ша ња та из не су ва 120 ми ну ти за се кој од на ве де ни те пред мети. Ис пи тот го по ло жил кан ди дат кој со точ ни од го во ри на пра ша ња та од тес тот по сти гнал нај мал ку 70% од вкуп ни от број пред ви де ни по зи тив ни по ени.

За вре ме на по ла га ње то на први от дел од ис пи-тот на кан ди да тот не му се доз во лу ва ко рис те ње на за кони, за ко ни со ко мен тар и об јас ну вање, мо би лен те ле фон, пре нос ни ком пју тер ски уре ди и дру ги тех нич-ки и ин фор ма тич ки сред ства, прет ход но под гот ве ни пред ме ти и слич но ни ту да кон так ти ра со дру ги кан-ди да ти или лица, ос вен со ин фор ма ти ча рот до кол ку има тех нич ки проб лем со ком пју те рот. Во спро тив но на кан ди да тот не ма да му се доз во ли на та мош но по-ла га ње на ис пи тот во таа ис пит на се сија.

Кан ди да тот мо ра да ги по ло жи си те ис пи ти од први-от дел во нај мно гу три по след о ва тел ни се сии.

До кол ку кан ди да тот не го по ло жил први от дел од ис пи тот ќе се сме та дeка не го по ло жил ис пи тот.

Ре зул та ти те од по ла га ње то на први от дел од ис пи-тот дос тап ни се, вед наш по зав ршу ва ње на ис тиот, на ком пју те рот на кој кан ди да тот го по ла гал ис пи тот.

Бро јот на пра ша ња та од први от дел од ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел го про-пи шу ва Ин сти ту тот.

2. Втор дел од ис пи тот

Вто ри от дел од ис пи тот за смет ко во ди тел или ов-лас тен смет ко во ди тел се по ла га во рок од нај мал ку 15 де на по ус пеш но то по ла га ње на први от дел на ис пи тот.

Вториот дел од ис пи тот ја про ве ру ва спо соб нос та на кан ди да тот од об лас та на смет ко вод ство то и при-ме на та на про пи си те во прак ти ката.

Вто ри от дел на ис пи тот за смет ко во ди тел, од нос но ов лас тен смет ко во ди тел се сос тои од:

Прак ти чен при мер и Пра ша ња кои тре ба кан ди да тот да ги од го во ри

врз ос но ва на ана ли за та на прак тич ни от при мер и/или

За да чи ко и тре ба кан ди да тот да ги ре ши врз ос но ва на ана ли за та на прак тич ни от при мер.

По ла га ње то на вто ри от дел од ис пи тот се врши со про у чу ва ње на прак ти чен при мер од об лас та на пред-



ме тот и од го ва ра ње на пра ша ња и/или ре ша ва ње на за да чи кои кан ди да тот тре ба да ги од го вори, од нос но ре ши врз ос но ва на прак тич ни от при мер, во вид на елек трон ско со ф твер ско ре ше ние. За да чи те кои се сос та вен дел на вто ри от дел од струч ни от ис пит се ре ша ва ат писме но на хар тија.

За од го ва ра ње на пра ша ња та и/или ре ша ва ње на за да чи те од прак тич ни от при мер од вто ри от дел на ис пи тот кан ди да тот има вре ме од 120 ми нути. Ис пи тот го по ло жил кан ди датот кој по сти гнал нај мал ку 70% од вкуп ни от број пред ви де ни по зи тив ни по ени.

Ре зул та ти те од по ла га ње то на вто ри от дел од ис-пи тот на кан ди да тот му се дос тап ни нај доц на во рок од пет де на од де нот на по ла га њето.

За вре ме на по ла га ње то на вто ри от дел од ис пи тот на кан ди да тот доз во ле но му е да ко рис ти за ко ни (без ко мен та ри и об јас ну вања) кои во елек трон ска вер зи ја се на о ѓа ат на ком пју те рот на кој кан ди да тот го по ла га ис пи тот, кал ку ла тор и пен кало.

Не му е доз во ле но да кон так ти ра со дру ги кан-ди да ти или лица, ос вен со ин фор ма ти ча рот до кол ку има тех нич ки проб лем со ком пју те рот. Во спро тив но на кан ди да тот не ма да му се доз во ли на та мош но по-ла га ње на ис пи тот во таа ис пит на се сија.

Кан ди да тот мо ра вто ри от дел од ис пи тот да го по-ло жи во две по след о ва тел ни се сии по зав ршу ва ње то на те о рет ски от дел, во спро тив но ќе се сме та де ка ис пи тот не го по ло жил.

3. Обу ка та за пред ме ти те одпрог ра ма та за по ла га ње на ис пит

Ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во-ди тел се по ла га по зав ршу ва ње на обу ка та за се кој пред мет по о делно.

Обу ка та за пред ме ти те од прог ра ма та за по ла га-ње на ис пит за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко-во ди тел ја спро ве ду ва ат еду ка то ри ан га жи ра ни од Ин сти ту тот. Еду ка тор мо же да би де ли це кое има уни вер зи тет ско об ра зо ва ние и ра бот но ис кус тво од де сет го ди ни од со од вет на та об ласт за ко ја ќе држи пре да вања. Во спро ве ду ва ње то на обу ка та мо же да учес тву ва ат и приз на ти стру ч ња ци од прак са та од зем ја та и од стран ство.

Обу ка та и ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел се спро ве ду ва ат врз ос но ва на кон ста-ти ра на пот ре ба од стра на на Ин сти ту тот, но нај мал ку ед наш го дишно.

Ин сти ту тот со ог лас во дне вен пе чат и на сво ја та ин тер нет стра ни ца ги из вес ту ва за ин те ре си ра ни те кан ди да ти за вре ме то и мес то то на од ржу ва ње на обу ката, од нос но ис пи тот.

До кол ку не се при ја ват нај мал ку пет кан ди дати, Ин сти ту тот мо же да не ја спро ве де обу ката, од нос но ис пи тот.

За обу ка та и за по ла га ње на струч ни от ис пит, кан-ди да тот пла ќа на до мес ток.

Ако на до мес то кот не се уп ла ти на смет ка та од став (3) на овој член нај доц на 15 де на пред де нот оп ре де-лен за по че ток на обу ка та и ис пи тот, на кан ди да тот не ма да му се доз во ли по ла га ње на ис пи тот.

4. Прав но ли це кое го спро ве ду ва ис пи тот

Ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во-ди тел се по ла га во прос то ри ја за по ла га ње на ис пит, по себ но оп ре ме на за по ла га ње на стру чен ис пит со ма те ри јално-тех нич ка и ин фор ма тич ка оп рема, ин тер-нет врска и оп ре ма за сни ма ње на по ла га њето.

Прав но то ли це кое го спро ве ду ва ис пи тот е из бра-но од стра на на Ин сти ту тот и ис то то тре ба да би де ре гис три ра но во Цен трал ни от ре гис тар на Ре пуб ли ка Ма ке до нија.

Ин сти ту тот поб лис ку ги про пи шу ва ус ло ви те кои тре ба да ги ис пол ни прав но то ли це кое го спро ве ду ва ис пи тот кои се од не су ва ат на ма те ри јално-тех нич ка та и ин фор ма тич ка та оп ре ма на прос то ри и те за по ла га-ње на ис пи тот.

Прав но то ли це е за дол же но за сни ма ње на по ла-га ње то на ис пи тот, ка ко и не го во еми ту ва ње во жи во на ин тер нет стра ни ца та на Ин сти ту тот.

5. Ба за на пра ша ња и/или за да чи за ис пи тот

Ин сти ту тот го вос поста ву ва единстве ни от елек-трон ски сис тем за по ла га ње на ис пи тот за смет ко во-ди тел и ов лас тен смет ко во ди тел, а ба за та на пра ша ња ја под гот ву ва ат еду ка то рите.

Пра ша ња та сод ржа ни во тес то ви те за по ла га ње на први от дел на струч ни от ис пит и нив ни те од го вори, прак тич ни от при мер и пра ша ња та кои про из ле гу ва ат од прак тич ни от при мер и нив ни те од го вори, ка ко и за-да чи те и нив ни те ре ше нија, до кол ку се во елек трон ска форма, се чу ва ат во единстве ни от елек трон ски сис тем за по ла га ње на струч ни от ис пит.

Во елек трон ски от сис тем е сод ржа но и по со чу ва-ње на про пи си те и ли те ра ту ра та во кои се сод ржа ни од го во ри те на пра ша ња та од први от дел и вто ри от дел од ис пи тот за од ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел.

Елек трон ски от сис тем сод ржи и јав но дос тап на ба за од нај мал ку 500 пра ша ња од об лас та на пред ме ти те кои тре ба да се по ла га ат од кои нај мал ку 40% пра ша ња се од струч на та ли те ра ту ра за први от дел на ис пи тот,



ка ко и јав но дос тап на ба за од нај мал ку 50 прак тич ни при мери, пра ша ња и за да чи за вто ри от дел од ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел.

Елек трон ски от сис тем за по ла га ње на ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел не мо-же да доз во ли по стое ње на иден тич на сод ржи на на елек трон ски тест за први от дел од ис пи тот, од нос но прак ти чен при мер и пра ша ња и/или за да чи за вто ри-от дел од ис пи тот во ед на се си ја за по ве ќе од еден кан ди дат.

6. Пос та пка на по ла гање

Струч ни те и ад ми нис тра тив ни те ра бо ти за пот ре-би те на спро ве ду ва ње на ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел ги врши Ин сти ту тот.

Кан ди да тот под не су ва ба ра ње за по ла га ње на ис пи тот. По одоб ру ва ње на ба ра ње то пре ку елек-трон ска пош та кан ди да тот се из вес ту ва за вре ме то и мес то то за по ла га ње на ис пи тот, нај доц на 8 де на пред по ла га њето. На кан ди да тот мо ра да му се овоз-мо жи да го по ла га ис пи тот во први от на ре ден тер мин од де нот на одоб ре но то ба рање.

Kан ди да тот е дол жен пре ку елек трон ска пош та да го при ја ви учес тво то на ис пи тот во рок од 5 де на од до би ва ње то на из вес ту ва њето.

Да ту мот и вре ме то на по ла га ње на ис пи тот се об ја-ву ва на ин тер нет стра ни ца та на Ин сти ту тот нај мал ку три де на пред од ржу ва ње то на ис пи тот.

Во прос то ри ја та за по ла га ње на струч ни от ис пит, за вре ме на по ла га ње на ис пи тот се при сут ни двајца ов лас те ни прет став ни ци од Ин сти ту тот, чле но ви те на Ко ми си ја за спро ве ду ва ње на ис пи тот, еден прет став-ник од Ми нис тер ство то за фи нан сии, еден прет став ник од Вла да та на Ре пуб ли ка Ма ке до ни ја на пред лог на Канце ла ри ја та на Прет се да те лот на Вла да та на Ре-пуб ли ка Ма ке до ни ја и еден ин фор ма ти чар пред ло жен од Ми нис тер ство то за ин фор ма тич ко оп штес тво и ад ми нис тра ција.

Пред по че то кот на по ла га ње то на ис пи тот, ов лас-тен прет став ник од Ин сти ту тот:

Го ут врду ва иден ти те тот на кан ди да тот со увид на лич на карта или пат на ис пра ва;

Му да ва на кан ди да тот прис та пен код, од нос но ло зин ка со кој му се одоб ру ва прис тап во елек-трон ски от сис тем.

По одоб ру ва ње то на прис та пот, кан ди да тот до-би ва елек трон ски тест, ком пју тер ски ге не ри ран, чи ја сод ржи на по слу ча ен из бор ја од ре ду ва со ф тве рот на елек трон ски от сис тем од ба зи те на пра шања.

Пр ви от и вто ри от дел од ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел сод ржат упат ство за на-

чи нот на ре ша ва ње на ис тиот, за кое прет став ни кот на Ин сти ту тот да ва по јас ну вање, пред да за поч не по ла га ње то на ис пи тот.

Тес то вите, пра ша ња та и за да чи те се ко рис тат и се да ва ат на кан ди да тот са мо за вре ме на по ла га ње то на ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко-во ди тел.

7. Увид и писме на за бе леш ка до Ин сти ту тот

Кан ди да тот кој не го по ло жил вто ри от дел од ис-пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел, ка ко и кан ди да тот кој сме та де ка од го во ри те не му се со од вет но бо ду вани, во рок од 3 де на мо же да из врши увид во сво јот ис пит и да ис пра ти писме на за бе леш-ка до Ин сти ту тот.

Дос та ве ни те писме ни за бе леш ки ги раз гле ду ва Ко ми си ја та за спро ве ду ва ње на ис пи тот нај доц на во рок од 8 де на од де нот на при е мот на за бе леш ки те и мо же да нап ра ви ко рек ци ја на бро јот на ос во е ни бо до ви до кол ку ут врди де ка е нас та на та греш ка при бо ду ва њето.

По ис те кот на ро кот за раз гле ду ва ње на за бе-леш ки те Ин сти ту тот на сво ја та ин тер нет стра ни ца об ја ву ва офи ци јал на лис та на кан ди да ти кои го по ло жи ле ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел.

8. Оправ да но од ла га ње на ис пи тот

Ако во те кот на обу ка та и по ла га ње то на ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел нас та нат оп рав да ни при чи ни по ра ди кои кан ди да тот не мо же да при сус твува, од нос но по ла га (бо лест, по ро дил но от сус тво, шко лу ва ње во стран ство и слично), обу ка та и ис пи тот се од ла га ат за оп ре де ле но време, кое не мо же да би де по дол го од шест ме сеци.

Ре ше ние за про дол жу ва ње на ис пи тот за смет ко-во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел до не су ва Ин сти-ту тот по мол ба на кан ди да тот. Мол ба та се под не су ва во рок од осум де на од прес та но кот на при чи ни те за од ла га ње на ис пи тот, но нај доц на во рок од шест ме сеци.

Ако кан ди да тот не под не се мол ба за про дол жу-ва ње на ис пи тот за смет ко во ди тел или ов лас тен смет ко во ди тел во оп ре де ле ни от рок ќе се сме та де ка ис пи тот не го по ло жил.

Про тив ре ше ни е то кан ди да тот мо же да по ве де уп ра вен спор пред над леж ни от суд во рок од 30 де на од де нот на при е мот на ре ше ни ето.

Во вак ви те слу чаи кан ди да тот не го по ла га оној дел од ис пи тот што прет ход но го по ло жил.



Во прет ход ни от број на спи са ни е то Ре пре-зент, ви да дов ме упат ства за по пи сот на средс-тва та и об вр ски те за 2013 го ди на, од ас пект на под го то вки те, из го тву ва ње то на прав ни те акти и из вр шу ва ње то на фи зич ки от по пис. Во овој број ви да ва ме об јас ну ва ње за усог ла су ва ње то на сме тко водс тве на та со фа ктич ка та со стој ба на средс тва та и об вр ски те утвр де на со по пи-сот ка ко и кни же ња та на раз ли ки те по по пи сот за 2013 го ди на.

Да ноч ни те об врз ни ци ре ги стри ра ни за це ли-те на ДДВ, има ат об вр ска на раз ли ки те (ку со ци-те) утвр де ни со по пи сот да прес ме та ат да нок и да го при ја ват во пос лед на та да ноч на при ја ва (ме сеч на, од нос но три ме сеч на, а за до бро вол-но ре ги стри ра ни те да ноч ни об врз ни ци го диш на да ноч на при ја ва) за 2013 го ди на, ко ја до УЈП тре-ба да ја до ста ват електронски преку системот е-даноци нај доц на до 25 Ја ну а ри 2014 го ди на.

Ре зул та тот на по пис ни те ко ми сии при спро-ве ду ва ње то на ре дов ни от го ди шен по пис, е да ја утвр дат ре ал на та со стој ба на имо тот на суб је ктот, што нај че сто ре зул ти ра со раз ли ки (ку сок или ви шок), кои за дол жи тел но тре ба да се кни жат во сме тко водс тво под 31 Де кем ври 2013 го ди на.

Јасмина РАФАЈЛОВСКА

СМЕТКОВОДСТВЕН ТРЕТМАН НА РАЗЛИКИТЕ ПО ПОПИСОТ

ШТО СОДРЖИ ИЗВЕШТАЈОТ ЗА ИЗВРШЕНИОТ ПОПИС?

Ко ми си ја та за по пис го со ста ву ва из ве шта јот за из вр ше ни от по пис кој со др жи:

по да то ци за да ту мот на по че ток и за вр шу ва ње на по пи сот;

прег лед на ма те ри јал ни те (фи зич ки те) и вред-нос ни те раз ли ки ме ѓу фа ктич ка та и сме тко водс-тве на та со стој ба и при чи ни те за раз ли ки те;

прег лед на сме тко водс тве на та вред ност на средс тва та и об вр ски те чи ја фа ктич ка вред ност

на де нот на по пи сот не е утвр де на, со со од вет ни образ ло же ни ја;

за бе ле шки и об јас ну ва ња во вр ска со утвр де-ни те раз ли ки да де ни од ли ца та кои ра ку ва ат со средс тва та, од нос но кои се за дол же ни со ма те-ри јал ни те (фи зич ки те) и па рич ни те вред но сти;

пред ло зи за ли кви да ци ја на утвр де ни те раз ли ки (пре би ва ње на ку со ци те и ви шо ци те на ста на ти врз ос нова на за ме на на исти и слич ни ви до-ви, од нос но средс тва и вред ност, на чи нот на на до ме сту ва ње на ку со ци те и при хо ду ва ње на ви шо ци те, от пис на за ста ре ни те по ба ру ва ња, при хо ду ва ње на за ста ре ни те об вр ски и

оста на ти за бе ле шки и пред ло зи.Из ве шта јот за из вр ше ни от по пис, за ед но со по пис-

ни те ли сти и актот на од го вор но то ли це на тр го ве цот за по стап ки те за усог ла су ва ње на сме тко водс тве на та со фа ктич ка та со стој ба на средс тва и об вр ски кои се предмет на пописот се до ста ву ва за кни же ње до ли це то на кое тр го ве цот го до ве рил во де ње то на тр-гов ски те кни ги и со ста ву ва ње то на го диш на та сме тка и фи нан си ски те из ве штаи, за ра ди усог ла су ва ње на сме тко водс тве на та со фа ктич ка та со стој ба на средс-тва та и об вр ски те.

УСОГЛАСУВАЊЕ НА СМЕТКОВОДСТВЕНАТА СО ФАКТИЧКАТА СОСТОЈБА

Усог ла су ва ње то на сме тко водс тве на та со фа ктич-ка та со стој ба на средс тва та и об вр ски те утвр де на со по пи сот оп фа ќа:

усог ла су ва ње на фи зич ка та со стој ба и сме тко-водс тве на та вред ност на средс тва та еви ден ти-ра ни во сме тко водс тве ни еви ден ции во те кот на прес ме тков ни от пер и од со фа ктич ка та со стој ба утвр де на со по пи сот;

усог ла су ва ње на сме тко водс тве на та вред ност на средс тва та и об вр ски те утвр де на со еви-ден ти ра ње на де лов ни те на ста ни во ана ли тич-ки те еви ден ции за по ба ру ва ња од ку пу ва чи те, об вр ски спре ма до ба ву ва чи те, иско ри сте ни и одо бре ни кре ди ти и за е ми, при ме ни и да де ни



аван си и дру го до де нот на по пи сот со нив на та фа ктич ка вред ност утвр де на со по пи сот и

усог ла су ва ње на вред но ста на средс тва та и об вр ски те со при ме на на ме тод раз ли чен од ме то дот на исто ри ски тро шок (вред ност утвр де-на со при ме на на ме тод на тро шок на за ме на, ди скон ти ра на вред ност, не то ре а ли за ци о на вред ност, вред ност утвр де на спо ред по да то ци на актив ни па за ри и дру го).

Усог ла су ва ње то на сме тко водс тве на та со фа-ктич ка та со стој ба на по пи ша ни те средс тва и об вр ски се вр ши во за вис ност од утвр де ни те при чи ни за не-сог ла су ва ње ме ѓу сме тко водс тве на та и фа ктич ка та со стој ба.

По стап ки те на усог ла су ва ње вклу чу ва ат: ис пра вка на гре шка во слу ча и те ко га со по пи-

сот се иден ти фи ку ва ни по греш но прок ни же ни де лов ни на ста ни, де лов ни на ста ни прок ни же ни врз ос но ва на не ве ро до стој на сме тко водс тве-на до ку мен та ци ја или де лов ни на ста ни за кои е утвр де но де ка не се слу чи ле до да ту мот на по пи сот;

еви ден ти ра ње на иден ти фи ку ва ни те, а не прок-ни же ни де лов ни на ста ни на ста на ти до да ту мот на по пи сот;

еви ден ти ра ње на иден ти фи ку ва ни те, а не прок-ни же ни де лов ни на ста ни на ста на ти по да ту мот на по пис, ако исти те во сог лас ност со сме тко-водс тве ни те про пи си се ко ре ктив ни де лов ни на ста ни;

еви ден ти ра ње на утвр де ни те, а не е ви ден ти ра ни ка ло, рас тур, де фект и крш на средс тва та кои по сво и те ка ра кте ри сти ки или по ра ди тех нич-ко-тех но ло шки те спе ци фич но сти на ра бот ни от про цес на тр го ве цот под ле жат на та ков вид на за гу би;

от пис и ис пра вка на вред но ста на сом ни тел ни те и спор ни по ба ру ва ња;

от пис на за ста ре ни те и дру ги те неп ла те ни об-вр ски за кои е утвр де но де ка не ма да до ве дат до од лив на па рич ни средс тва или на дру ги еко ном ски ко ри сти;

еви ден ти ра ње на прес ме та ни те курс ни раз ли ки, не ре а ли зи ра ни до би вки или за гу би од фи нан-си ски те средс тва и фи нан си ски те об вр ски и

дру ги про пи ша ни по стап ки.Усог ла су ва ње то на сме тко водс тве на та со фа ктич-

ка та со стој ба со еви ден ти ра ње на ку со ци те и ви шо-

ци те, по пра ви ло, се вр ши са мо во слу ча и те ко га со при ме на та на не ко ја од прет ход но на ве де ни те по стап-ки не е мож но да се от стра ни су штин ска та при чи на за утвр де но то не сог ла су ва ње.

Обе мот на раз ли ки те (ку со ци или ви шо ци) за ви си од по ве ќе фак то ри, но ка ко нај зна чај ни се:

фи зич ки от обем на де ло вни те про ме ни - из вр-ше ни на бав ки и про да ж би;

ин тен зи те тот на про ме ни те - за че с те ност на на ба вки те и про даж би те;

ус ло ви те на скла ди ра ње - ко ри сте ње на адек-ва тен прос тор и ав то ма ти зи ра ност во ма ни пу-ли ра ње то и транс пор тот;

струч но ста на ка да рот; при ро да та на до бра та што се пред мет на ра бо-

те ње и слич но.

КНИ ЖЕ ЊА НА РАЗ ЛИ КИ ТЕ ПО ПО ПИСКАЈ ТР ГОВ СКИ ТЕ ДРУШ ТВА

Сме тко водс тво то е долж но да из вр ши кни же ње на раз ли ки те утвр де ни со по пи сот (ку сок, ви шок, рас хо-ду ва ње) врз ос но ва на од лу ки те ус во ени од ор га нот на упра ву ва ње, ка ко и по пис ни те ли сти кои се при лог кон од лу ки те.

Исто та ка, е долж но да го пре сме та и уп ла ти да но-кот на ку со ци те во про пи ша ни те ро ко ви.

Важно: На по ме ну ва ме де ка тре ба да се обр не по себ но вни ма ние на вре ме то на утвр ду ва ње то на ку со ци те по по пис. За да ноч ни от трет ман на ку со-ци те да де но е во написот под нас лов "ДДВ при ја ва за пос лед eн да но чен пер и од за 2013 го ди на" во ова спи са ние.

Раз ли ки по по пис на по сто ја ни средс тва

Со ог лед на спе ци фич но сти те на по сто ја ни те сред-ства (ос нов ни сред ства), кои се ја ву ва ат во об лик на ма те ри јал ни и не ма те ри јал ни сред ства, ко ми си ја та за по пис врз ос но ва на утвр де ни те при чи ни тре ба да пред ло жи на ор га нот на упра ву ва ње на чиј то вар ќе пад не ку со кот (на пра вно то ли це или на од го вор но то ли це).

Исто та ка со по пи сот мо же да се утвр ди ствар на та со стој ба, од нос но не мож но ста ос нов ни те сред ства да се ко ри стат, а тоа зна чи да се рас хо ду ва ат.

До рас хо ду ва ње мо же да дој де за ра ди:



КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

уни шту ва ње пре диз ви ка но од ви ша си ла; тех нич ка или еко ном ска за ста ре ност на средс-

тва та од нос но про из во ди те.Исто та ка, пред да се из вр шат кни же ња та за раз-

ли ки те по по пис на ос но вни те сред с тва, тре ба да се пре сме та амор ти за ци ја та.

464 - Ку со ци ........................................35.400019 - Аку му ли ра на амор ти за ци ја

на ма те ри јал ни те средс тва ......50.000012 - По строј ки и опре ма ......................80.000230 - Об вр ски за ДДВ ..............................5.400

По од лу ка број...

012 - По строј ки и опре ма .................100.000019 - Аку му ли ра на амор ти за ци ја

на ма те ри јал ни те средс тва .........60.000764 - Ви шо ци ..........................................40.000


4640 - Ку соци ........................................30.000019 - Аку му ли ра на амор ти за ци ја

на ма те ри јал ни те средс тва.....................................50.000012 - По строј ки и опре ма ......................80.000

1450 - По ба ру ва ња од вра бо те ни теза ку со ци на средс тваи надомест на штета .................35.4007691 - Приходи од наплатени

пенали, казни и штети ..................30.000230 - Об вр ски за ДДВ ..............................5.400


019 - Аку му ли ра на амор ти за ци јана ма те ри јал ни те средс тва...................................320.000

1500 - По ба ру ва ња за премии занадомест ште ти .........................80.000012 - По строј ки и опре ма ....................400.000

По од лу ка број...1000 - Сме тка .......................................80.000

1500 - По ба ру ва ња за премии зана до ме ст на ште ти .......................80.000

Наплатена штета

1. На бав на вред ност ................................80.0002. Ис пра вка на вред ност ..........................50.0003. Се гаш на вред ност ................................30.0004. ДДВ (30.000 х 18%) ................................5.400

При мер 1: Ку сок на опре ма врз то варна прав но то ли це

КНИ ЖЕ ЊЕ:

1. Про це не та на бав на вред ност ............ 100.0002. Про це не та ис пра вка

на вред ност ..........................................60.0003. Про це не та се гаш на вред ност ..............40.000

При мер 2: Ви шок на опре ма

1. На бав на вред ност ................................80.0002. Ис пра вка на вред ност ..........................50.0003. Се гаш на вред ност ................................30.0004. ДДВ (30.000 х 18%) ................................5.400

При мер 3: Ку сок на опре ма врз то варна од го вор но то ли це

1. На бав на вред ност .............................. 400.0002. Ис пра вка на вред ност ........................ 320.0003. Се гаш на вред ност ................................80.000

При мер 4: Рас хо ду ва ње на опре ма уни ште наод ви ша си ла, ко ја е на до ме сте наод друш тво за оси гу ру ва ње



КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

019 - Аку му ли ра на амор ти за ци јана ма те ри јал ни те средс тва ......80.000

3108 - За ли ха на отпад ирасходувани материјали ..........10.000

460 - Загуби врз основа нарасходувања и загуби одпродажба на нематеријалнии материјални средства ............10.000012 - По строј ки и опре ма ....................100.000


Раз ли ки при по пи сот на си тен ин вен тар

4640 - Ку со ци ........................................23.600350 - Си тен ин вен тар

на за ли ха .......................................20.000230 - Об вр ски за ДДВ ..............................3.600

По од лу ка број...1450 - По ба ру ва ња од вра бо те ни те

за ку со ци на средс тваи надомест на штета ...................5.9007691 - Приходи од наплатени

пенали, казни и штети ....................5.000230 - Об вр ски за ДДВ .................................900

358 - Вред нос но усог ла су ва ње наза ли хи те на си тен ин вен тар,ам ба ла жа и авто гу ми ..................6.000351 - Си тен ин вен тар

во упо тре ба .....................................6.000По од лу ка број ...4640 - Ку со ци ..........................................1.080358 - Вред нос но усог ла су ва ње

на за ли хи те на си тен ин вен тар,ам ба ла жа и авто гу ми ..................6.000351 - Си тен ин вен тар

во упо тре ба .....................................6.000230 - Об вр ски за ДДВ ..............................1.080

По од лу ка број ...

Раз ли ки по по пис насу ро ви ни и ма те ри ја ли

4640 - Ку со ци ........................................ 11.800310 - Су ро ви ни и

ма те ри ја ли на за ли ха ............................................10.000

230 - Об вр ски за ДДВ ..............................1.800По од лу ка број...

1. Ку сок на си тен ин вен тар на за ли ха врз то вар на прав но то ли це ......................................20.000- ДДВ (20.000 х 18%) ...........................3.600

2. Ку сок на си тен ин вен тар да ден во упо тре ба (100% от пис)врз то вар на од го вор но то ли це.Ин вен та рот е ко ри стен 1 го ди на- на бав на вред ност ..............................6.000- вред ност по ко ја мо же

да се на ба ви во мо мен тот на ку сок ..............................................5.000

- ДДВ (5.000 х 18%) ................................9003. Ку сок на си тен ин вен тар

да ден во упо тре ба (100% от пис) врзто вар на прав но то ли це .........................6.000- ДДВ (6.000 х 18%) .............................1.080

При мер: Ку сок на си тен ин вен тарна за ли ха и во упо тре ба

1. На бав на вред ност .............................. 100.0002. Ис пра вка на вред ност ..........................80.0003. Се гаш на вред ност ................................20.0004. Про це не та вред ност ка ко

от па ден ма те ри јал ...............................10.000

При мер 5: Рас хо ду ва ње на опре ма ко ја сепро це ну ва ка ко от па ден ма те ри јал

1. На бав на вред ност без ДДВ ................................................10.000

2. ДДВ (10.000 х 18%) ................................1.800

При мер 1: Ку сок на ма те ри ја ли врзто вар на прав но то ли це



КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

4640 - Ку со ци ........................................40.000319 - От ста пу ва ње од стандардни

це ни на су ро ви ни теи ма те ри ја ли те ..........................10.000310 - Су ро ви ни и

ма те ри ја ли на за ли ха ...................50.000По од лу ка број...

4640 - Ку со ци ..........................................8.000310 - Су ро ви ни и

ма те ри ја лина за ли ха .........................................8.000

По од лу ка број...1450 - По ба ру ва ња

од вра бо те ни теза ку со ци на средс тваи надомест на штета ...................9.4407691 - Приходи од

наплатенипенали, казни и штети ....................8.000

230 - Об вр ски за ДДВ ..............................1.440По од лу ка број...

310 - Су ро ви ни и ма те ри ја лина за ли ха .....................................7.000319 - От ста пу ва ње од це ни те на

су ро ви ни те и ма те ри ја ли те ..............500764 - Ви шо ци ............................................6.500


Раз ли ки по по пис на го то ви про из во ди

630 - Про из во ди на за ли ха ................30.000639 - От ста пу ва ње од стандардни

це ни на про из во ди те ......................7.000764 - Ви шо ци ..........................................23.000

По од лу ка број ...4640 - Ку со ци ..........................................3.150639 - От ста пу ва ње од стандардни

це ни на про из во ди те...................2.000630 - Про из во ди на за ли ха .....................5.000230 - Об вр ски за ДДВ .................................150

По од лу ка број ...

1. План ска це нана ма те ри ја ли те ...................................50.000

2. На бав на це нана ма те ри ја ли те ...................................40.000

3. От ста пу ва ње од план ска та це на .....................................10.000

При мер 2: Ку сок на ма те ри ја лиеви ден ти ра ни по пла ќа ње то

1. На бав на вред ност ..................................8.0002. ДДВ (8.000 х 18%) ..................................1.440

При мер 3: Ку сок на ма те ри ја ли врзто вар на од го вор но то ли це

При мер 4: Ви шок на ма те ри ја ли коисе во дат по план ски це ни

На про из во ди те кои се во дат по про даж на це на ко ми си ја та ги утвр ди ла след ни ве раз ли ки:1. Ви шок на го то ви про из во ди:

- из нос по про даж наце на без ДДВ ...................................30.000

- из нос на це на на чи не ње ................23.0002. Ку сок врз то вар на прав но то ли це:

- из нос по про даж наце на без ДДВ .....................................5.000

- из нос на це на на чи не ње ..................3.000- ДДВ (3.000 х 5%) ..................................150

3. Ку сок врз то вар наод го вор но то ли це- из нос по про даж на

це на без ДДВ .....................................3.000- из нос на це на на чи не ње ..................1.800- ДДВ (1.800 х 5%) ....................................90

При мер 1: Раз ли ки по по пис напро из во ди на за ли ха



КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

4640 - Ку со ци ..........................................1.800639 - От ста пу ва ње од стандардни

це ни на про из во ди те...................1.200630 - Про из во ди на за ли ха .....................3.000

1450 - По ба ру ва ња од вра бо те ни теза ку со ци на средс тваи надомест на штета ...................1.8907691 - Приходи од наплатени

пенали, казни и штети ....................1.800230 - Об вр ски за ДДВ ...................................90


4640 - Кусоци ........................................ 11.000609 - От ста пу ва ње од

стандардните це нина про из водс тво ..........................1.000600 - Про из водс тво ................................12.000


Раз ли ки по по пис натр гов ска сто ка во склад

660 - Сто ки на за ли ха ........................28.000669 - Раз ли ка во

це ни те на сто ки те ...........................4.000764 - Ви шо ци ..........................................24.000

По од лу ка број ...4640 - Ку со ци ..........................................9.440669 - Раз ли ка во

це ни те на сто ки те .......................2.000660 - Сто ки на за ли ха ............................10.000230 - Об вр ски за ДДВ ..............................1.440

По од лу ка број ...4640 - Ку со ци ..........................................3.200669 - Раз ли ка во

це ни те на сто ки те .......................1.0001450 - По ба ру ва ња од

вра бо те ни те за ку со ци насредс тва инадомест на штета ......................3.776660 - Сто ки на за ли ха ..............................4.2007691 - Приходи од

наплатенипенали, казни и штети ....................3.200

230 - Об вр ски за ДДВ .................................576По од лу ка број ...

Раз ли ки по по пис напо ба ру ва ња и об вр ски

129 - Вред нос но усог ла су ва њена по ба ру ва ња таод ку пу ва чи те ..........................100.000120 - По ба ру ва ња од

ку пу ва чи те во зем ја та .........................................100.000


При мер 2: Ка ло на не до вр ше но про из водс тво во сог лас ност со утвр де ни тенор ма ти ви. Ма те ри ја ли те сево дат по план ски це ни

1. Ви шок на сто ки:- про даж на вред ност без ДДВ ...........28.000- раз ли ка во це ни .................................4.000

2. Ку сок на сто ки врзто вар на прав но то ли це:- про даж на вред ност без ДДВ ...........10.000- раз ли ка во це ни .................................2.000- на бав на вред ност ..............................8.000- ДДВ (8.000 х 18%) .............................1.440

3. Ку сок на сто ки врз то вар наод го вор но то ли це:- про даж на вред ност без ДДВ .............4.200- раз ли ка во це ни .................................1.000- на бав на вред ност ..............................3.200- ДДВ (3.200 х 18%) ................................576

При мер: Со по пи сот се утвр де ни след ни вераз ли ки на сто ки во склад коисе во дат по про даж ни це ни

При мер 1: По од лу ка та за по пис по ба ру ва ња-та за кои во прет ход ни от пер и од еиз вр ше на ис пра вка на вред но ста,де фи ни тив но се от пи шу ва атби деј ќи не мо жат да се нап ла тат



КНИ ЖЕ ЊЕ:

КНИ ЖЕ ЊЕ:

220 - Об вр ски спре мадо ба ву ва чи во зем ја та ..............20.0007653 - При хо ди од от пис

на об вр ски однеповрзани друштва ....................20.000


Раз ли ки по по пис насто ки во про дав ни ца

Кај фи зич ки от ку сок точ но се утвр ду ва ко ја сто ка ја не ма. Кај фи нан си ски от ку сок не е по зна то кои сто ки не до с та су ва ат. Фи нан си ски от ку сок се утвр ду ва во ма ло про даж ба та, би деј ќи во нај чест слу чај про дав-ни ци те се за дол жу ва ат фи нан си ски (без ана ли тич ка еви ден ци ја по ви до ви на сто ки), па не е поз на то кој про из вод не до ста су ва. За овој ку сок се за дол жу ва од го вор но то ли це.

4640 - Ку со ци ..........................................3.150669 - Раз ли ка во це ни

на сто ки ........................................1.000664 - Вкал ку ли ран ДДВ ...........................200

663 - Сто ки во про дав ни ца .....................4.200230 - Об вр ски за ДДВ .................................150

По од лу ка број...4640 - Ку со ци ..........................................3.000669 - Раз ли ка во це ни те

на сто ки те ....................................1.000664 - Вкал ку ли ран ДДВ ...........................2001450 - По ба ру ва ња од вра бо те ни те

за ку со ци на средс тва инадомест на штета ......................3.150663 - Сто ки во про дав ни ца .....................4.2007691 - Приходи од наплатени

пенали, казни и штети ....................3.000230 - Об вр ски за ДДВ .................................150

По од лу ка број...663 - Сто ки во про дав ни ца ................20.000

764 - Ви шо ци ..........................................14.949669 - Раз ли ка во це ни те

на сто ки те .......................................2.000664 - Вкал ку ли ран ДДВ ...........................3.051


При мер 2: По од лу ка та за по пис сеот пи шу ва ат об вр ски тепо ста ри од една го ди ни

1. Ку сок врз то вар на прав но то ли це:- про даж на вред ност

со вкал ку ли ран ДДВ ..........................4.200- раз ли ка во це ни .................................1.000- на бав на вред ност ..............................3.000- вкал ку ли ран ДДВ 5% ............................200- об вр ски за ДДВ (3.000 х 5%) ................150

При мер 1: Со по пи сот во про дав ни ца утвр де ни се след ни ве раз ли ки

2. Ку сок врз то вар на од го вор но то ли це:- про даж на вред ност

со вкал ку ли ран ДДВ ..........................4.200- раз ли ка во це ни .................................1.000- на бав на вред ност ..............................3.000- вкал ку ли ран ДДВ 5% ............................200- об вр ски за ДДВ

(3.000 х 5%) ..........................................1503. Ви шок на сто ки:

- про даж на вред ност без ДДВ ............................................16.949

- про даж на вред ностсо вкал ку ли ран ДДВ ........................20.000

- раз ли ка во це ни .................................2.000- на бав на вред ност ............................14.949- вкал ку ли ран ДДВ 18% .......................3.051

Даноци


Согласно член 39 од Законот за данокот на додадена вредност ("Службен весник на РМ", број 44/99...155/12, во натамошниот текст Законот за ДДВ) периодот за кој даночниот обврзник прес ме тува и плаќа данок на додадена вредност е даночен период (месечен, тримесечен или годишен).

Даночната при јава за пос ледниот да ночен период е со се ма иста како и оста на ти те даночни при јави за дру ги те даночни пери о ди. Но таа има и допол ни тел ни фун кции.

Вера РАФАЈЛОВСКА

ДДВ ПРИЈАВА ЗА ПОСЛЕДЕН ДАНОЧЕН ПЕРИОД ЗА 2013 ГОДИНА

ПОД НЕ СУ ВА ЊЕ НА ДА НОЧ НИ ТЕ ПРИ ЈА ВИ

Си те да ноч ни об врз ни ци регистрирани за целите на ДДВ не за вис но да ли сос та ву ва ат ме сеч ни да ноч ни прес ме тки, три ме се ч ни да ноч ни прес ме тки, или го диш-на да ноч на прес ме тка, нај доц на до 25 Ја ну а ри 2014 го ди на долж ни се до Упра ва та за јав ни при хо ди да до ста ват да ноч на при ја ва (Обра зец ДДВ-04) за пос лед-ни от да но чен пер и од, од нос но за да ноч ни от пер и од.

Исто та ка и да ноч ни те об врз ни ци кои се ре ги-стри ра ни ка ко еден да но чен об врз ник (по вр за ни ли-ца) нај доц на до 25 Ја ну а ри 2014 го ди на долж ни се до Упра ва та за јав ни при хо ди да до ста ват да ноч на при ја ва (Обра зец ДДВ-04) за пос лед ни от да но чен пер и од.

Ко га да ноч ни от об врз ник пре ста ну ва со извр шу ва-ње на сво ја та сто пан ска деј ност во те кот на го ди на та (член 41 став 4) то гаш, да ноч ни от об врз ник е:

"Дол жен да под не се да ноч на при ја ва во рок од 25 де на по ис те кот на ка лен дар ски от ме сец, во кој пре ста нал со деј но ста".

УЛО ГА ТА НА ДА НОЧ НА ТА ПРИ ЈА ВА ЗА ПОС ЛЕД НИ ОТ ДА НО ЧЕН ПЕ РИ ОД

Да ноч на та при ја ва за пос лед ни от да но чен пе ри од има одре де ни до пол ни тел ни функ ции во од нос на

да ноч ни те при ја ви во те кот на го ди на та.Спе ци фич ни те фун к ции на при ја ва та за пос лед ни-

от да но чен пе ри од се ја ву ва ат во след ни ве слу чаи: ко га се при ме ну ва чле нот 7 од Пра вил ни кот за

спро ве ду ва ње на За ко нот за да но кот на до да-де на вре д ност ("Служ бен вес ник на РМ", број 65/99...106/06, во на та мош ни от текст: Пра вил ни кот) во од нос на по дел ба та на прет ход ни те да но ци,

ко га се вр ши фак тич ко раз гра ни чу ва ње на да-ноч ни те ос но ви и дол гу ва ни от да нок (во тек на го ди на по бру то прин цип),

ко га се вр ши иска жу ва ње на по ве ќе или по мал-ку при ја вен да нок, за кој е доз во ле но од ло же но ис ка жу ва ње, и

ко га се при ја ву ва ат про ме ти или дол гу ва ни да-но ци кои не мо жат да се опре де лат ко га нас та-на ле.

Да ноч ни те об врз ни ци има ат пра во на од би вка на прет ход ни те да но ци, до кол ку се ис пол не ти ус ло ви те за та ква од би вка. Ме ѓу дру ги те ус ло ви, по треб но е на ба вка та да е из вр ше на во рам ки те на сто пан ска та деј ност, од нос но со цел ост ва ру ва ње на про ме ти кои се ода но чи ви и да ва ат пра во на од бив ка, или пак се ос ло бо де ни, но со пра во на од би вка.

1. Ме ѓу тоа, кај дел на да ноч ни об врз ни ци кои из вр-шу ва ат раз лич ни пр о ме ти, по стои мож ност, одре де ни на ба вки, или ка ко чес то се ко рис ти тер ми нот "влез ни пр о ме ти", да би дат на ме не ти за извр шу ва ње на про-мет со пра во на од бив ка на прет ход ни те да но ци, но и за про мет кој не да ва пра во на од бив ка на пре т ход-ни те да но ци. Во вак ви слу чаи, да ноч ни от об врз ник е дол жен да из вр ши по дел ба на прет ход ни от да нок и да го "од бие са мо оној дел од прет ход ни от да нок, кој от па ѓа на про ме тот со пра во на од бив ка на прет-ход ни от да нок" (член 36 од За ко нот за ДДВ).

По дел ба та на овие да ноци, нај че сто е до ста ед но-став на и ис та та се из вр шу ва врз ос но ва на на че ло то на еко ном ска по вр за ност со де лот на про ме тот со пра во, или со де лот на про ме тот без пр аво на од бив ка (ост ва-рен во исти от да но чен пе ри од или во не кој по доц

Писмо од главниот уредник 2013/spoeno 12-13.pdf · Управувачко...

Documents