κωδι

κός

710

9 �

ΤΕΥΧΟΣ ΑΡ. 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2008

Καλά Χριστούγεννα!Καλά Χριστούγεννα!

�

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗτ. 29, NΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2008

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΜΗΝΙΑΙΟΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ: ΙΕΡΑ ΜΟΝΗΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ - ΤΡΙΚΟΡΦΟ ΦΩΚΙΔΟΣ330 56 ΕΥΠΑΛΙΟ τηλ. - fax 26340 - 44.391e-mail: agnektar@otenet.grwww.agiosnektarios-monastery.gr (ὑπό κατασκ.)

ΕΚΔΟΤΡΙΑ:ΜΟΝΑΧΗ ΝΙΚΟΔΗΜΗΚΑΛΛΙΤΕΧ. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ

ΕΚΤΥΠΩΣΗ:Lettra, ΤΖΟΥΒΑΡΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ, Ἡλιούπολη

ΚΩΔΙΚΟΣ: 7109

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥΤΡΙΚΟΡΦΟ ΦΩΚΙΔΟΣ330 56 ΕΥΠΑΛΙΟτηλ. 26340-44.391 (9-2 πρωΐ & 6-9 ἀπόγ.)

Τό περιοδικό αὐτό ξεκίνησε τήν πορεία μέ στόχοτήν κατά Θεόν βοήθεια ὅλων μας.Κρατᾶτε στά χέρια σας τό εἰκοστό ἔνατο τεῦχος.Θέλουμε ταπεινά νά σᾶς ἐνημερώσουμε ὅτι:

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΔΩΡΕΑΝ.

Ὅσοι προαιρετικά ἐπιθυμεῖτε νά βοηθήσετε στάἔργα τῆς Μονῆς, καθώς καί στήν ἔκδοση αὐτοῦτοῦ περιοδικοῦ, μπορεῖτε νά μᾶς ἀποστέλλετετήν βοήθειά σας μέ τήν ταχυπληρωμή πού ἐσω-κλείουμε ἤ μέ κατάθεση στήν Ἐθνική Τράπεζαστόν λογαριασμό 426/440265-04.

(γιά τό ἐξωτερικό στό No GR 5201104260000042644026504SWIFT:ETHNGRAA) δίνοντας καί τό ὄνομά σας.Κατόπιν ἐνημερῶστε μας τηλεφωνικά γιά νά λά-βετε τήν σχετική ἀπόδειξη.

Σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμάἘκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Νεκταρίου

ΑΦΙΕΡΩΜΑ:ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΙ. ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟ

ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

4

ΟΥΡΑΝΙΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ:

Η ΑΓΙΑ ΙΦΙΓΕΝΙΑ

ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

16ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ:ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣΧΑΜΑΚΙΩΤΗΣ

18

ΓΝΩΡΙΣΟΝ ΜΟΙ:ΟΙ ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ

ΤΟΥ ΗΜΕΡΟ-ΝΥΚΤΙΟΥ12

ΜΕ ΛΟΓΙΑΑΠΛΑ:

ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟΣΠΙΤΙ ΣΟΥ ΘΑ

ΕΙΣΑΙ ΚΑΛΑ

22ἐξώφυλλο: Χριστούγεννα στό Ἱερό Ἡσυχαστήριο Τιμίου Σταυροῦ

Δυτικῆς Βιργινίας.ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

2

λησιάζει ἡ γιορτή τῆς ἀγάπης, ἡ θεία τοῦ ΧριστοῦΓέννηση καί διαβάζουμε στό Γέροντα Σωφρόνιοαὐτές τίς γραμμές: “Μοῦ ἔδωσες τήν ἐντολή νάἀγαπῶ, ἀλλά μέσα μου δέν βρίσκω καμιά δύναμη γι᾽αὐτήν τήν ἀγάπη. Ἔλα νά πραγματώσεις μέσα μου

ὅλα ὅσα ἐντέλλεσαι, διότι ἡ ἐντολή Σου ὑπερβαίνει τίς δυνά-μεις μου...”. Ναί, ὁ Χριστός μας ἦρθε στή γῆ ἀπό ἀγάπη, δένμᾶς τήν δίδαξε ἁπλά, μᾶς τήν ἀπέδειξε, τήν βίωσε ὁ Ἴδιος, δί-νοντας τήν ἴδια Του τήν ζωή, τό Πανάχραντο Αἷμα Του γιάνά μᾶς δείξει, νά μᾶς ἀποδείξει τήν ἀγάπη Του. Κι ὅμωςἀκόμα μέσα μας εἴμαστε θλιμμένοι, γιατί δέν μποροῦμε ν᾽

ἀνακαλύψουμε τίς ἀκτίνες τῆς ἀγάπης. Ἄν ἔστω καί μιά φορά στή ζωή μας προσφέραμε κάτιἀπό ἀγάπη καί κάτι κάναμε στό συνάνθρωπό μας ὁλόκαρδα ἀπ᾽ τήν ἀγάπη μας, χωρίς καμιάἐπιθυμία ἀνταμοιβῆς, εἴτε σ᾽ αὐτή τή ζωή εἴτε στήν ἄλλη, τότε μέσα μας πήραμε χαρά, ἀπερί-γραπτη χαρά, ἀναλλοίωτη. Κάθε ἔργο μας, κάθε πράξη μας, κάθε λογισμός μας πρέπει νάἐμπνέεται ἀπό τήν ἀγάπη. Κάθε ἔργο χωρίς ἀγάπη εἶναι νεκρό, ματαιόδοξο. Ἄλλωστε ἡ ἀγάπηεἶναι αὐτή πού θά μᾶς ζητηθεῖ στήν ἐσχάτη κρίση. Ἕνας Θεός γίνεται Βρέφος ἀπό ἀγάπη. Καίμεῖς ἁπλοί θεατές. Γιατί δέν μποροῦμε νά ζήσουμε ἄραγε αὐτήν τήν ἀγάπη πού Ἐκεῖνος τόσοἁπλόχερα μᾶς χάρισε καί νά γίνει δική μας; Ὁ Θεός μᾶς ἔχει χαρίσει μέσα μας τήν ἀλάνθαστηαἴσθηση νά κάνουμε τό καλό στόν πλησίον μας, ὄχι γιά νά μᾶς τό ἀνταποδώσει Ἐκεῖνος, οὔτε γιάνά μᾶς θαυμάσει ὁ ἄλλος, οὔτε γιά νά μᾶς πεῖ κανείς εὐχαριστῶ. Ἁπλά μόνο ἀπό ἀγάπη. Εἴμα-στε ζητιάνοι τῆς ἀγάπης, ὅπως φώναζε καί ὁ Ἅγιος Αὐγουστῖνος, ἀλλά ὅμως ζητιανεύουμε γιάτόν ἐαυτό μας καί ποτέ δέν γινόμαστε ἡ χήρα πού ἔδωσε τό δίλεπτο. Δύσκολα προσφέρουμε τήνἀγάπη μας. Ἔχουμε τεράστια ἔλλειψη ἀπό αὐτή. Κι ὅμως ἀπό αὐτό ὁ Θεός μᾶς ξεχωρίζει ὅτιεἴμαστε δικοί Του. Μᾶς θέλει στή φάτνη Του ὄχι σάν θεατές ἀλλά σάν μιμητές, σάν μαθητές, σάνπαιδιά, πού μέ χαρά σοῦ δίνουν τήν καρδιά τους ὅπως τά παιχνίδια τους ἤ τά γλυκίσματά τους.Νά δίνουμε τά πάντα, ἀλλά μέσα ἀπό τήν καρδιά μας. Νά γίνει ἡ καρδιά μας οὐρανός, τόσο με-γάλη νά εἶναι, γιά νά χωρέσει ὅλον τόν κόσμο. Ὅπως λέει ὁ Γέροντας Πορφύριος, “ὅλους νά τούςἀγαποῦμε. Κανένας νά μή χαθεῖ. Δέν μποροῦμε νά σωθοῦμε ἐμεῖς καί νά χαθοῦν οἱ ἄλλοι”. Χριστούγεννα λοιπόν, γιορτή γιά νά βάλουμε ἀρχή. Νά φύγουμε ἀπό τό ἐγώ μας, νά φύγουμεἀπό τόν ἑαυτό μας, νά δοῦμε τόν ἄλλον τί ἔχει ἀνάγκη, τί μπορῶ νά τοῦ χαρίσω, σέ τί νά τόν βοη-θήσω, πῶς νά τόν ξεκουράσω. Μόνο ἀπό ἀγάπη. Καί τότε μόνο θ᾽ ἀρχίσει νά ραγίζει τό τεῖχοςτοῦ ἐγωϊσμοῦ μας καί οἱ ἀκτίνες τῆς Ἀγάπης θ᾽ ἀρχίσουν νά ζεσταίνουν τήν κρύα μας καρδιά. Ἡπέτρα θά μαλακώσει. Αὐτό εἶναι τό θαῦμα τῆς θείας Του Γεννήσεως. “καί ὡς κατεδέξω ἐν σπηλαίω καί ἐν φάτνη ἀλόγων ἀνακλιθῆναι, οὕτω κατάδεξαι καί ἐν τῆφάτνη τῆς ἀλόγου μου ψυχῆς καί ἐν τῶ ἐσπιλωμένω μου σώματι εἰσελθεῖν...”.

Καλά Χριστούγεννα μέ τά μάτια μας στραμμένα στόν Θεό καί στόν πλησίον μας καί τήν καρδιά μας γεμάτη ἀγάπη.

Γερόντισσα Μόνικακαί αἱ σύν ἐμοί ἐν Χριστῶ ἀδελφαί

3ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῶ ἀδελφοί, ἀναγνῶστες τοῦ περιοδικοῦ μας “Μοναχική Ἔκφραση”

Π

Πρός αναγνώστεσ επιστολή...

Ὁδοιπορικό στήν Ὀρθοδοξία ἀνά τόν κόσμο

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

4

Γνωριμία μέ τήνἹερά Μονή Τιμίου Σταυροῦ

(Hermitage of Holy Cross)Δυτικῆς Βιργινίας Ἀμερικῆς

Γνωριμία μέ τήνἹερά Μονή Τιμίου Σταυροῦ

(Hermitage of Holy Cross)Δυτικῆς Βιργινίας Ἀμερικῆς

Αφιέρωμα...

ρθόδοξος ἀσκητικός μοναχι-σμός ἀπό νέους ἀμερικανούςμοναχούς; Ἴσως νά μήν τό γνωρίζετε κἄν.Ἀλλά ναί. Ἐκτός ἀπό τά ἑλλη-

νικά Μοναστήρια, τά ὁποῖα δημιουργήθηκανκαί ἄνθισαν χάρις στόν χαρισματικό Γέ-ροντα Ἐφραίμ τόν Φιλοθεΐτη, ὑπάρχουνὀρθόδοξα μοναστήρια μέ ἀμερικανούς μονα-χούς, οἱ ὁποῖοι γεννήθηκαν προτεστάντες,ὅπως εἶναι οἱ περισσότεροι ἀμερικάνοι, ἀλλάσέ κάποια στιγμή τῆς ζωῆς τους γνώρισαντήν Ὀρθοδοξία καί ὄχι μόνον βαπτίστηκανὀρθόδοξοι, ἀλλά ἔγιναν μοναχοί καί βιώνουν,σέ μέρη ἐρημικά, τόν ἀσκητικό νηπτικό μο-ναχισμό στή σημερινή Ἀμερική.

Θά σᾶς παρουσιάσουμε στίς σελίδεςαὐτές, ὡς ἀφιέρωμα, ἕνα ἀπό αὐτά τά Μο-ναστήρια, τό Ἡσυχαστήριο τοῦ ΤιμίουΣταυροῦ στά ὄμορφα δάση τῆς Δυτικῆς Βιρ-γινίας.

Τό ἔργο τους τό γνωρίσαμε μέσα ἀπόἕνα ἀξιόλογο dvd μέ τίτλο “Εἰς Ὄρος Μι-κρόν” τό ὁποῖο ἀποτελεῖ “ἕνα ὁδοιπορικό

γυρισμένο καί ἐπιμελημένο ἀπό τούς ἴδιουςτούς μοναχούς, τό ὁποῖο σέ ταξιδεύει μέσαστό χρόνο στό Ἡσυχαστήριο τοῦ ΤιμίουΣταυροῦ μέσα στά δάση τῆς δυτικῆς Βιργι-νίας Ἀμερικῆς. Ἡ ταινία ἀπεικονίζει τήν

5ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

Στιγμιότυπο ἀπό τήν ἑορτή τῶνΧριστουγέννων. Ὁ Ἡγούμενος

π. Σεραφείμ μέ τούς ἱερεῖς τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου.

ο

ὀμορφιά καί τούς ἀγῶνες τοῦ μοναστηριακοῦβίου, χρησιμοποιώντας ἀποσπάσματα ἀπότίς Γραφές καί τούς Ἁγίους Πατέρες τῆςὈρθόδοξης Ἐκκλησίας. Τά στιγμιότυπα τῆςμοναστικῆς ζωῆς μέ τή χαριτόβρυτη παρου-σία τοῦ πρώτου τῆ τάξει μοναχοῦ, μᾶς ταξι-δεύουν σέ μιά ὁλόκληρη ἐκκλησιαστική χρονιά,καθώς ἐναλλάσσονται οἱ ἐποχές στά βουνάαὐτά. Εἶναι ἕνα μοναδικό ὁδοιπορικό σ᾽ ἕναὀρθόδοξο μοναστήρι τοῦ 21ου αἰῶνα μέ εἰκόνεςκαί ρίζες ἀρχαιότερες, σάν καί αὐτές πού γρά-φτηκαν τόν 6ο αἰῶνα ἀπό τόν καθοδηγητήτῶν μοναχῶν, Ἀββᾶ Δωρόθεο>>.

Τό Ἡσυχαστήριο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ

ἱδρύθηκε τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1986 ἀπό τόνἱερομόναχο Κάλλιστο στό Μιζούρι. Ἀλλάκαθώς ἡ Ἀδελφότητα μεγάλωνε καί δέν ἐπαρ-κοῦσε πλέον ὁ χῶρος, ἀποφάσισαν ὅλοι μαζίνά χτίσουν ἐκ νέου τά ξύλινα κελλιά τους στόδάσος αὐτό τῆς δυτικῆς Βιργινίας, σέ μίαἔκταση πού τούς παραχωρήθηκε, μέσα σέ δέν-τρα καί νερά, στήν κορυφή ἑνός λόφου. Αὐτόὁλοκληρώθηκε τόν Μάιο τοῦ 2000 καί ἡ Ἀδελ-φότητα μέ ὅλα τά μέλη της μετακόμισε ἐκεῖ καίσήμερα ἀπαριθμεῖ 15 ἀμερικανούς ὀρθόδοξουςμοναχούς, πού ζοῦν στό κοινόβιό τους μέ κα-θημερινή θεία Λειτουργία, τίς καθιερωμένεςἈκολουθίες, μέ ἄσκηση καί ὑπακοή, πνευματι

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

6

Αφιέρωμα...

Οἱ πατέρες τοῦ Ἡσυχαστηρίου ἐργάζονταισκληρά γιά νά χτίσουν τό Μοναστήρι τους

καί νά ἐπιβιώσουν...

7ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

κούς ἀγῶνες, σύμφωνα μέ τήν παράδοσηἀκριβῶς τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, σ᾽ἕνα πνεῦμα ἡσυχαστικό καί νηπτικό.

Οἱ μοναχοί ἔχουν ὡς κύριο ἔργο τήν προ-σευχή καί τήν κάθαρση τῶν ψυχῶν τους,κάτω ἀπό τήν ὑπακοή τοῦ πνευματικοῦ τουςπατέρα. Γιά νά ἐπιβιώσουν, ἀλλά καί γιά νάμπορέσουν νά χτίσουν τήν Ἐκκλησία τους,γιατί πρός τό παρόν ἐξυπηρετοῦνται σ᾽ ἕναμικρό ξύλινο παρεκκλήσιο, φτιάχνουν πολλά

ἐργόχειρα, τά διακονήματά τους, ὅλα μέ ὑπα-κοή καί προσευχή. Φτιάχνουν καί διαθέτουνλιβάνι, χειροποίητα σαπούνια, χειροποίητεςκρέμες, ἀρωματικά κεριά, ξύλινες εἰκόνες, μέλι,παραδοσιακά γλυκά, ἐποχιακά εἴδη ὅπως χρι-στουγεννιάτικα, ἀλλά καί ἁγιογραφία, ξύλιναἀναλόγια καί ἄλλα λειτουργικά εἴδη. ῞Οπωςθά δεῖτε καί ἀπό τίς φωτογραφίες πού δημο-σιεύουμε, τό μοναστήρι ἀποτελεῖται ἀπό ξύλι-νες σκῆτες πού οἱ ἴδιοι οἱ μοναχοί, μέ τήνβοήθεια λαϊκῶν φίλων τῆς Μονῆς, κατασκεύα-σαν.

Πολλοί ὀρθόδοξοι χριστιανοί, κυρίως Ἀμε-ρικανοί, καθώς ἐπισκέπτονται τό μοναστήρι

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

8

τους καί τρεφόμενοι πνευματικά ἀπό τάλόγια, ἀλλά καί ἀπό τή σιωπή καί τό παρά-δειγμα τῶν μοναχῶν, ἔχτισαν τά σπίτια τουςσχετικά κοντά γιά νά ξεδιψοῦν μέ τά νάματατῆς Ὀρθοδοξίας κοντά τους, διότι τά Μονα-στήρια ὅπου κι ἄν εἶναι, ὄχι μόνον στήνἙλλάδα, ὄχι μόνον στή Ρωσία, ἀλλά σέ ὅποιοσημεῖο τῆς γῆς ὑπάρχει ὀρθόδοξος μοναχός,ἐκπέμπον τό Φῶς τοῦ Χριστοῦ. Ὁ μοναχόςκαθώς ἀγωνίζεται μέρα νύχτα, νύχτα μέρα,γιά νά ἀποκτήσει τόν Θεῖο Ἔρωτα, νά πολε-μήσει τά πάθη του πού τόν χωρίζουν ἀπό τόνΝυμφίο του καί τόν κρατοῦν στό σκοτάδι καίνά ἑνωθεῖ ὅσο γίνεται πιό γρήγορα καί πιόπολύ μέ τό Νυμφίο του Χριστό, σιγά σιγά κα-θαρίζει τήν ψυχή του καί μετά ἀπό τήν κά-θαρση ἀκολουθεῖ ὁ φωτισμός τῆς ψυχῆς καίἔτσι ὁ μοναχός φωτίζεται ἀπό τό Φῶς τοῦ Χρι-στοῦ καί λάμπει στόν κόσμο.

Αὐτό εἶναι ἄλλωστε πού τονίζει μέ τάλόγια του ὁ πρῶτος τῆ τάξει μοναχός τοῦἹεροῦ Ἡσυχαστηρίου π. Σεραφείμ πού μέ τόσηγλαφυρότητα τόν ἀκοῦμε νά μιλάει στό dvd“Εἰς Ὄρος Μικρόν” πού ἑτοίμασαν μέ τόσηἀγάπη οἱ πατέρες τοῦ Ἡσυχαστηρίου αὐτοῦ:

“Ἔργο τοῦ Μοναχοῦ εἶναι νά μετανοεῖ καί νάπροσεύχεται. Ὁ μοναχός δέν ψάχνει γιά κά-ποιο εἶδος δύναμης, ἤ καλοπέρασης. Μοναχόςεἶναι αὐτό πού βλέπουμε. Ἡ ἐμφάνισή του δια-φέρει ἀπό κάθε ἄλλου γύρω του. Ὁ Μοναχόςμαρτυρεῖ ὅτι ὑπάρχει κάτι γιά τό ὁποῖο ἀξίζεινά ζεῖς, πού δέν ὑπάρχει σ᾽ αὐτή τή γῆ.Ὑπάρχει κάτι πού μπορεῖ νά φέρει εἰρήνη στόνἄνθρωπο πού δέν ἀναμειγνύεται σέ πράγματαπού ὁ κόσμος θεωρεῖ ἀξιόλογα. Ὁ Ἅγιος Σε-ραφείμ τοῦ Σάρωφ εἶπε: “ἀπέκτησε εἰρήνη στήνκαρδιά σου καί χιλιάδες ψυχές γύρω σου θάσωθοῦν”. Ὡς μοναχοί ἀγωνιζόμαστε νά μετα-νοοῦμε γιά τήν ἁμαρτωλότητά μας, νά πο-ρευόμαστε πιό κοντά στόν Χριστό καί μέσα σέαὐτήν τήν πορεία ὁ κόσμος ἀρχίζει νά ἀλλά-ζει”.

Ὁ π. Σεραφείμ, σεμνός καί ταπεινός, δένμᾶς μιλᾶ γιά τήν ζωή του, παρόλο πού ἡ μαρ-τυρία του, ὅπως καί τῶν ἄλλων πατέρων τῆςΜονῆς, θά ἦταν πολύ σημαντική γιά τίς κο-σμογονικές ἀλλαγές πού γνώρισαν οἱ ψυχέςτους, καθώς πλησίασαν τήν Ὀρθοδοξία. Μᾶςμιλᾶ ὅμως, ἄν καί γνήσιος ἀμερινακός καίπρώην προτεστάντης, γιά τό βίωμα τοῦ Μο-

Αφιέρωμα...

9ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

ναχοῦ καθώς ἐγκαταλείπει τόν κόσμο καί ἀφιε-ρώνεται ἀποκλειστικά στόν Θεό: “Ἄς σκε-φθοῦμε ἕναν ἄνθρωπο σέ ἕνα σκοτεινό δωμάτιοπού πιστεύει ὅτι εἶναι καλά, ὑγιής, καλο-φτιαγμένος καί καλοντυμένος. Καθώς ὅμωςἀνοίγει τήν πόρτα τοῦ δωματίου καί τό ἐξω-τερικό φῶς εἰσχωρεῖ στό δωμάτιο, ἀρχίζει νάβλέπει τίς πληγές, τά βρώμικα ρούχα του καίγενικά τήν ἐμφάνισή του. Αὐτό εἶναι ἕνα κομ-μάτι τῆς πνευματικῆς ζωῆς, αὐτό γίνεται στόΜοναστήρι. Ἕνας ἄνθρωπος νομίζει ὅτι ζεῖ μιάκαλή ζωή καί εἶναι ἐνάρετος. Ὅταν γίνεται μο-ναχός καί προσεύχεται, ἀρχίζει νά βλέπει ὅλητήν ἀσχήμια του. Συμβαίνει τό ἑξῆς: τό Φῶςτοῦ Χριστοῦ εἰσχωρεῖ στό σκοτάδι του. Αὐτήἡ πορεία εἶναι σημαντική, γιατί μόνον ἔτσι ὁμοναχός μπορεῖ νά πλησιάσει ἀληθινά τόν Χρι-στό”.

Αὐτά εἶναι τά βιώματα πού ζεῖ κάθε μονα-χός ὅ,που κι ἄν τόν ἔχει καλέσει ὁ Νυμφίος τουΧριστός γιά νά Τόν ὑπηρετήσει, γιά νά ζήσειμία ὁλόκληρη ζωή μαζί Του.

Πιστεύω ὅτι ὅλοι μας γεμίζουμε ἐλπίδα,καθώς σκεπτόμαστε ὅτι στό σύγχρονο κόσμομας καί ἰδιαίτερα στήν Ἀμερική, ὑπάρχουνἄνθρωποι πού δέχονται μέσα στήν ψυχή τουςτήν θεία κλίση, παίρνουν τόν ἀρραβώνα τοῦΝυμφίου Χριστοῦ, νιώθουν τό σκίρτημα τοῦΘείου Ἔρωτα, καί ἀναχωροῦν γιά ἐρημικούς

τόπους, γιά τά βουνά, ὅπως οἱ πατέρες ἐδῶτοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου τοῦ Τιμίου Σταυ-ροῦ πού στόν παραδεισένιο τόπο τῆς δυτικῆςΒιργινίας, χτίζουν ὄχι μόνον τήν σκήτη τουςἀλλά, τό βασικότερο, τίς ψυχές τους. Καί ἡμαρτυρία τους εἶναι τόσο σημαντική γιά τούςἀμερικανούς πού δέν νιώθουν τόσο προσιτάτά ἑλληνόφωνα μοναστήρια, ἀλλά βλέπουνὅτι σύγχρονοι συμπολίτες τους βιώνουν τήνὀρθοδοξία καί τόν μοναχισμό καί αὐτό τούςἑλκύει κοντά τους. Ἄνθρωποι καταδικασμένοισέ πνευματική πείνα γιά τήν Ἀλήθεια πούμόνον ἡ Ὀρθοδοξία κατέχει καί μπορεῖ νά μιλᾶγι᾽ αὐτήν. Πολλοί ἀμερικανοί λοιπόν κατα-φεύγουν κοντά τους καί κεῖνοι ἁπλοί καί τα-πεινοί, μέ αὐτογνωσία, πού εἶναι ἀρετή, μιλοῦνγιά τήν Ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ καί προσπα-θοῦν νά χορτάσουν τίς διψασμένες καί πεινα-σμένες ψυχές τῶν συγχρόνων ἀμερικανῶν (καίὄχι μόνο). Φυσικά τό Μοναστήρι τους ἀπό τήστιγμή πού εἶναι σέ μία μή ὀρθόδοξη χώρα, δένἔχει καμία οἰκονομική ὑποστήριξη, διότι ὁ κό-σμος δέν γνωρίζει τήν ὀρθοδοξία καί πολύ πε-ρισσότερο τόν ὀρθόδοξο μοναχισμό.Προσπαθοῦν λοιπόν πολύ σκληρά μέ τήν προ-σωπική τους ἐργασία νά χτίσουν τίς λιτές ξύ-λινες σκῆτες τους μέ τά χέρια τους καί νάσυντηρηθοῦν διαθέτοντας τά προϊόντα ἀπότά διακονήματά τους. Ἡ διάθεση λοιπόν καί ἡ

Τό καλοκαιρινό ὑπαίθριο ἐκκλησάκι.Ἡ μακέτα τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ πού χρειάζεται καίσκοπεύουν νά χτίσουν οἱ μοναχοί ὅταν βρεθοῦντά ἀπαιτούμενα χρήματα.

πώληση τοῦ DVD “Εἰς Ὄρος Μικρόν” πούἑτοίμασαν ἔγινε μέ τό σκεπτικό νά βοηθήσει σ᾽αὐτή τή διαδικασία. Ἄλλωστε εἶναι ἐπιτα-κτική καί ἡ ἀνάγκη ἑνός ναοῦ πού θά ἱκανο-ποιεῖ τήν᾽Αδελφότητα καί τούς προσκυνητέςπού καταφθάνουν στή μονή.

Παράλληλα τό dvd τους “Εἰς Ὄρος Μι-κρόν” ἀποτελεῖ καί μία προσπάθεια νά ἐξηγή-σει στόν ἀγγλόφωνο λαό τῆς Ἀμερικῆς πούποθεῖ νά ὡριμάσει πνευματικά μέ τήν Ὀρθοδο-ξία, τίς βασικές ἀρχές τῆς Μοναχικῆς ζωῆς,ὅπως αὐτή βιώνεται στά ὀρθόδοξα Μοναστή-ρια. Πραγματικά ἔγινε δεκτό μέ θαυμασμό καίεἶχε πολύ καλή ἀπήχηση ἐμπνέοντας ψυχές νάἐμβαθύνουν στό νόημα τῆς Ὀρθοδοξίας καί νάξεκινήσουν νά τήν βιώνουν.

Γι᾽ αὐτό ἡ προσπάθειά τους μᾶς συγκί-νησε βαθύτατα, ὅπως θά συγκινήσει κι ἐσᾶς.

Δοξάζουμε τόν Θεό πού στέλνει τή χάρη Τουἀκόμα σέ ψυχές πού σάν καλός Ψαράς ἁλιεύειπαντοῦ, σ᾽ ὅλον τόν κόσμο, γιατί παντοῦἁπλώνεται ἡ Ἀγάπη Του κι αὐτό εἶναι ἡ πα-ρηγοριά μας, εἶναι ἡ δύναμή μας, εἶναι τό στή-ριγμά μας σέ καιρούς πού ὅλα χάνονται,γκρεμίζονται, ἀμφισβητοῦνται, καταποντί-ζονται. Ὅσο ὑπάρχει ὁ Μοναχισμός, εἴτε ἐδῶ,εἴτε σέ ὁποιοδήποτε ἄλλο σημεῖο τῆς γῆς, ναί,μποροῦμε ἀκόμα νά βλέπουμε Φῶς, γιατίὑπάρχουν ἀκόμη ἄνθρωποι πού δίνουν τήνμαρτυρία τους ὅτι αὐτή ἡ ζωή εἶναι προσω-ρινή καί ἐφήμερη καί ἄρα πρέπει νά τήν ζή-σουμε ὅπως οἱ μοναχοί μέ μετάνοια καίπροσευχή. Καθώς ὁ κόσμος τό βλέπει αὐτόπαίρνει δύναμη, παράδειγμα, συμμετέχει στήζωή αὐτή τῆς μετανοίας κι ἔτσι ναί μποροῦμενά ποῦμε ὅτι ὁ Μοναχισμός ἀλλάζει τόν κόσμο.

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

10

Παίρνοντας ἕνα DVD γιά ἐσᾶς ἤ γιά δῶρο Χριστουγέννων βάζετε ἕνα λι-θαράκι στόν Ὀρθόδοξο Ναό τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στήν Δυτική Βιργινία.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ (Γιά παραγγελίες χονδρικῆς & λιανικῆς): Ἱερά Μονή Ἁγίου Νεκταρίου Φωκίδος, τηλ. 26340-44391 (9-2 πρωΐ καί 6-9 ἀπόγευμα).

Τό DVDπού ἑτοίμασαν

οἱ πατέρες σχετικά μέ τόν

Μοναχισμόδιατίθεται

διασκευασμένομέ ἑλληνικούς

ὑπότιτλους.

Αφιέρωμα...ἄξιο συγχαρητηρίων!

11ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

11 ήμερη Προσκυνηματική Ἐκδρομήτήν ἑβδομάδα ἀμέσως μετά τό Πάσχα τοῦ 2009

ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΑΠΟ ΑΘΗΝΑ

ΑΠΟ 21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΕΩΣ 1 ΜΑΪΟΥ 2009

ΣΤΑ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ & ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ ὅπου ἔζησε ὁ Χριστός, καθώς καί στό Φρέαρ τοῦ Ἰακώβ καί στή Δρῦ τοῦ Μαμβρῆ, ὅπου φιλοξενήθηκε ἡ Ἁγία Τριάδα ἀπό τόν Ἀβραάμ.

ΣΤΟ ΘΕΟΒΑΔΙΣΤΟ ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ& ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΑΓ. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣὅπου ὁ Μωϋσῆς πῆρε τίς Δέκα Ἐντολές.

ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΦΑΡΑΝ στήν Ἱερά Μονή Ἁγίου Μωϋσῆ.ΣΤΗ ΘΗΒΑΪΔΑ & ΣΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑτοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου & Ἁγίου Παύλου τοῦ Ἁπλοῦ.ΣΤΟ ΚΑΪΡΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ καί στίς ΜονέςἉγίου Γεωργίου καί Ἁγίου Νικολάου.

ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ & στό Ἑλληνικό Πατριαρχεῖο.ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΝΙΤΡΙΑΣ & ΣΤΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑΠαϊσίου τοῦ Μεγάλου καί Ἁγίου Μακαρίου.

��

��

��

�

ΣΥΝΟΔΕΥΕΙ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΜΟΥΛΑΤΣΙΩΤΗΣ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ & ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΣΑΡΩΦΤΡΙΚΟΡΦΟΥ ΦΩΚΙΔΟΣτηλ. 26340-44282

ΠληροφορίεςΔηλώσεις συμμετοχῆς

άθε χριστιανός, εἴτε κληρικός, ετελαϊκός, ὀφείλει νά προσεύχεταιπάντοτε κατά τό ὑπό τοῦ Κυρίουλεγόμενον, “γρηγορεῖτε καί προ-σεύχεσθε...” (Μαρκ. ιδ΄ 38) καί ὅπως

ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγει: “ἀδιαλεί-πτως προσεύχεσθε, ἐν παντί εὐχαρι-στεῖτε” (Α΄ Θεσσαλ. ε΄ 17,18). Τοῦτο δέἐπιτυγχάνεται ἀπό τῆς καθορισμένηςἀπό τήν Ἐκκλησία προσευχῆς τοῦ ἡμερο-νυκτίου, ὡς ἑξῆς:

Ἡ ἐκκλησιαστική ἡμέρα τῆς προ-σευχῆς ἀρχίζει ἀπό τόν Ἑσπερινό τῆςμίας ἡμέρας καί λήγει τήν ἑπομένη μέ τήνἀπόλυση τῆς Θ΄ (9ης) ὥρας τῆς ἡμέρας

αὐτῆς, ἡ ὁποία κατά τό τυπικό τῆςἘκκλησίας εἶναι τό τέρμα, δηλαδή ἡσφραγίδα τῆς ἤδη ἐκκλησιαστικῆς ἡμέραςπού διανούουμε, ἡ ὁποία ἄρχισε ἀπό τόνχθεσινό ἑσπερινό.

Ὥστε ἐκκλησιαστική ἡμέρα θεωρεῖταιτό χρονικό διάστημα ἀπό τοῦ ἑσπερινοῦτῆς μιᾶς ἡμέρας μέχρι τῆς ἀπολύσεως τῆςΘ΄ ὥρας (9ης) τῆς ἑπομένης καί οὕτω κα-θεξῆς.

Οἱ ὧρες τῆς ἀκολουθίας τῆς κάθε ἡμέ-ρας, μέ διαδοχική σειρά ἀνακυκλούμενες σέὅλες τίς ὧρες τῆς ἡμέρας, προσδιορίζον-ται τυπικά καί ἐκκλησιαστικά ὡς ὧρεςπροσευχῆς καί ἀναγωγικά ὁρίζουν τήν

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

12

Γνώρισόν μοι...

Οἱ προσευχές τοῦ ἡμερονυκτίουΟἱ προσευχές τοῦ ἡμερονυκτίου

Κκαθ᾽ ἑκάστην ἡμέραν εὐλογήσω Σε καί αἰνέσω τό ὄνομά Σου...

ἔννοια καί τή σημασία αὐτῶν καί τήν πνευμα-τική συνάρτησή τους πρός τόν καθολικόπνευματικό σκοπό.᾿

Σημειωτέον ὅτι οἱ θεῖοι καί ἱεροί ὑμνογρά-φοι καί ὑμνωδοί τῆς ἐκκλησίας συνέθεσαν καίμελωποίησαν μέ τήν ἔμπνευση τοῦ ἉγίουΠνεύματος τίς ἀκολουθίες τοῦ ἡμερονυκτίου,περιλαμβάνοντας τούς διάφορους ψαλμούςκαί τά διάφορα τροπάρια, κανόνες κλπ., τάὁποῖα ὄντως ἀνταποκρίνονται συμβολικάπρός τά ἱστορούμενα περιστατικά τῆς κάθεπροσευχῆς τῆς κάθε ἡμέρας καί πρός τόν ἐπι-διωκόμενο σκοπό αὐτῆς καί τήν ἐπιζητούμενηὠφέλεια ἀπό τό σύνολο τῶν προσευχομένων.

Παίρνοντας λοιπόν ἔτσι ὡς παράδειγμαμία ἡμέρα, μπορεῖ νά διακριθεῖ ἀπόλυτα ἡ θρη-σκευτική ἀναγκαιότητα καί ἡ ὠφέλεια αὐτῶν.

Ἡ Δευτέρα π.χ. σάν ἐκκλησιαστική ἡμέραλογίζεται ἀπό τόν ἑσπερινό τῆς Κυριακῆςμέχρι καί τή Θ΄ὥρα τῆς Δευτέρας, ὁπότε καίοἱ προσευχές διακρίνονται ὡς ἑξῆς:

1. Πρώτη προσευχή, ὅπως εἴπαμε εἶναι ὁἙσπερινός, ὁ ὁποῖος ἀρχίζει μέ τόν Προοι-μιακό ψαλμό, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ μεγαλοπρεπέ-στερη δοξολογία πρός τόν Ὕψιστο Θεό, τόνΔημιουργό τοῦ σύμπαντος καί ὁ ὁποῖος προ-οιμιάζεται, δηλαδή ἀρχίζει τήν προσευχή τῆςἑπόμενης ἡμέρας, ἐδῶ συγκεκριμένα τῆς Δευ-τέρας. Ὁ ἑσπερινός συμβολίζει τήν Ἀποκαθή-λωση τοῦ Κυρίου ἀπό τόν Ἰωσήφ καί τόνΝικόδημο, καθώς ἐπίσης καί τήν ἐμφάνιση τοῦἀναστάντος Κυρίου εἰς τούς μαθητάς Του τόἑσπέρας τῆς Κυριακῆς τῆς Ἀναστάσεως καίτοῦ Θωμᾶ. Καί παρατηρεῖται κατά τόν ἍγιοΜᾶρκο τόν Εὐγενικό, ὅτι ἡ ἀνάγνωσις ἤ ἡψαλμωδία ψαλμῶν, τροπαρίων κλπ., συνάδεικατά πολύ πρός τόν ἑσπερινό ὅπως τό “Κα-τευθυνθήτω ἡ προσευχή μου ὡς θυμίαμα ἐνώ-πιόν Σου, ἔπαρσις τῶν χειρῶν μου θυσίαἑσπερινή” (Ψαλμ.ΡΜ΄2).

2. Δεύτερη προσευχή εἶναι τό Ἀπόδειπνο,τό ὁποῖο διαβάζεται στή ἐκκλησία μετά τόνἑσπερινό, δηλαδή μετά τήν δύση τοῦ ἡλίου,στό σπίτι ὅμως πρό τῆς ἑτοιμασίας γιά κα-

τάκλιση, προσφερομένης δεήσεως πρός τόνΚύριο, ὅπως τό στάδιο τῆς νύκτας περάσει μέἡσυχία καί ἀσφάλεια.

Τό ἀπόδειπνο διακρίνεται σέ Μέγα, τόὁποῖο τελεῖται στίς νηστήσιμες ἡμέρες καίστό Μικρό τό ὁποῖο τελεῖται ὅλο τό ἔτος καίστήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆςκάθε Παρασκευή μέ τούς Χαιρετισμούς καίΣάββατο καί Κυριακή.

3. Τρίτη προσευχή εἶναι τό Μεσονυκτικό,τό ὁποῖο λέγεται στό μέσον τῆς νύκτας κατάτόν ψαλμικό στίχο: “Μεσονύκτιο ἐξεγειρόμηντοῦ ἐξομολογεῖσθαι Σοι ἐπί τά κρίματα τῆς δι-καιοσύνης Σου”(Ψαλμ. ΡΙΗ΄62). Συμβολίζει δέτήν ἐγρήγορση πού πρέπει νά ἔχουμε, καθότιὁ Νυμφίος Χριστός ἐμφανίστηκε στίς φρόνιμεςπαρθένες στό μέσο τῆς νύκτας.

Συμβολίζει ἐπίσης καί τήν ἔγερσή μαςἀπό τόν ὕπνο, σάν περίοδος τοῦ σκότους καίτῆς πλάνης στήν ζωή τοῦ Φωτός, τήν ὁποίαἀπό τό μεσονυκτικό ὡς ἀρχή τῆς νέας ἡμέρας,ἀρχίζουμε νά διάγουμε πιστεύοντες καί λα-τρεύοντες στόν Θεό.

4. Τέταρτη προσευχή εἶναι ὁ Ὄρθρος,πρός τόν ὁποῖο ἐπισυνάπτεται καί ἡ Α΄ ὥρακαί ἀποτελοῦν καί οἱ δύο τήν πρωϊνή προ-σευχή τῆς ἐκκλησίας. Ὄρθρος λέγεται τόχρονικό διάστημα τό ὁποῖο κυλάει ἀπό τήνβαθειά σχεδόν ἀνατολή τοῦ ἡλίου “ὄρθρουβαθέος”, μέχρι καί τήν χαραυγή, δηλαδή τήνπρό τῆς ἀνατολῆς ὥρα, ὅπως λέγει καί ἡ ὠδή“ἐκ νυκτός ὀρθρίζει τό πνεῦμα μου πρός Σέ ὁΘεός, διότι φῶς τά προστάγματά Σου ἐπί τῆςγῆς” (Ἡσαΐου κς΄ 9).

Ἡ ἐπισυναπτόμενη Α΄ ὥρα στόν Ὄρθρο,παλαιότερα διαβαζόταν μία ὥρα μετά τήνἀνατολή τοῦ ἡλίου, δηλαδή κατά τήν ἕβδομηπρωϊνή.

5. Πέμπτη προσευχή, ἡ Γ΄ ὥρα, ἡ ὁποῖακανονικά διαβαζόταν τήν τρίτη ὥρα τῆς ἡμέ-ρας, δηλαδή τήν ἐνάτη πρωϊνή.

Σέ αὐτή τήν ὥρα ἐπεδήμησε τό Πνεῦμα τόἍγιο ἐν εἴδει πυρίνων γλωσσῶν ἐπί τούςἈποστόλους (Πράξ. β΄15), ὅπως ὑμνολογεῖ

13ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

Γνώρισόν μοι...

καί ἡ ἐκκλησία: “Κύριε, ὁ τό Πανάγιόν ΣουΠνεῦμα ἐν τῇ τρίτῃ ὥρᾳ τοῖς Ἀποστόλοιςσου καταπέμψας, τοῦτο, Ἀγαθέ, μή ἀντα-νέλῃς ἀφ᾿ ἡμῶν, ἀλλ᾿ ἐγκαίνισον ἡμῖν τοῖς δε-ομένοις σου”.

6. Ἕκτη προσευχή εἶναι ἡ ΣΤ΄ ὥρα, δη-λαδή ἡ μεσημεριανή. Κατ᾿ αὐτή τήν ὥρα,ἀποφασίσθηκε ὁ θάνατος καί ἐσταυρώθηκεὁ Κύριος ἐπί τοῦ Γολγοθᾶ (Ματθ. κζ΄ 26 κ.ε.).Γι᾿ αὐτό ἁρμόδιο εἶναι καί τό τροπάριο τῆςὥρας αὐτῆς: “Ὁ ἐν ἕκτῃ ἡμέρᾳ τε καί ὥρᾳ,τῷ Σταυρῷ προσηλώσας, τήν ἐν τῷ Παρα-δείσῳ τολμηθεῖσαν τῷ Ἀδάμ ἁμαρτίαν, καίτῶν πταισμάτων ἡμῶν τό χειρόγραφον,διάῤῥηξον Χριστέ ὁ Θεός, καί σῶσον ἡμᾶς”.

7. Ἕβδομη προσευχή εἶναι ἡ Θ΄ ὥρα, δη-λαδή ἡ τρίτη ἀπογευματινή περίπου, κατάτήν ὁποῖα ὁ Ἰησοῦς παρέδωσε τό πνεῦμα,ὅπως ὑμνολογεῖ ἡ ἐκκλησία: “Ὁ ἐν τῇ ἐνάτῃὥρᾳ δι᾿ ἡμᾶς, σαρκί τοῦ θανάτου γευσάμε-νος, νέκρωσον τῆς σαρκός ἡμῶν τό φρόνημα,Χριστέ ὁ Θεός, καί σῷσον ἡμᾶς”.

Ἔτσι, συμπληρώνονται οἱ ἑπτά ὥρες, ἤἑπτά σταθμοί τῶν προσευχῶν, κατά τό ψαλ-μικό ρητό “ἑπτάκις τῆς ἡμέρας ᾔνεσά σε, ἐπίτά κρίματα τῆς δικαιοσύνης Σου”. (Ψαλμ.ΡΙΗ 118), ὅπως καί ἀλλοῦ ἡ ψαλμική δέηση:“ἑσπέρας καί πρωΐ καί μεσημβρίας διηγήσο-μαι καί ἀπαγγελῶ, καί εἰσακούσεται τῆςφωνῆς μου”. (Ψαλμ. ΝΔ΄ 18).

Γιά τίς ὧρες τοῦ ἡμερονυκτίου πού μόλιςἀναφέραμε, σημειώνονται τά ἑξῆς: Στό ἍγιονὍρος, χρησιμοποιοῦνται δύο ὧρες ἐκτός τῆςνέας, τῆς λεγομένης Εὐρωπαϊκῆς.

Πρώτη εἶναι ἡ λεγομένη Βυζαντινή ὥρα,κατά τήν ὁποῖα πρέπει ὅταν δύει ὁ ἥλιος, σέὅλες τίς ἐποχές τοῦ ἔτους, τό ὡρολόϊ νά δεί-χνει 12 καί ἀπό ἐκεῖ καί ἔπειτα καταμετρών-ται μία ὥρα, δύο ὧρες τῆς νύκτας μετά τήνδύση τοῦ ἡλίου κλπ.

Δεύτερη εἶναι ἡ λεγομένη Ἰβηριτική ὥρα,ἡ ὁποία ἔχει εἰς τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου ὥρα12 καί ἀρχίζει πρώτη, δεύτερη ὥρα τῆς ἡμέ-ρας μετά τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου καί οὕτω

καθεξῆς. Ὅσον ἀφορᾶ τήν Ἑλλάδα, αὐτήχρησιμοποιεῖ τήν Εὐρωπαϊκή ὥρα ἀπό μεσο-νύκτιο σέ μεσονύκτιο.

Ὀκτώηχος Ἐκδόσεις Βασ. Ρηγοπούλου 1988,

Θεσσαλονίκη www. egolpio. com

Η ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙ Α ΤΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ

“ἔπαρσις τῶν χειρῶν μου θυσία ἑσπερινή”.

Στήν Ἁγία Γραφή ἡ ἡμέρα δέν ξεκινάει μέτήν ἀνατολή, ἀλλά μέ τή δύση τοῦ ἡλίου,δηλαδή τό παρόν στήν ἐξέλιξη τουἐξαρτᾶται ἀπό τό παρελθόν. Γιά τό λόγοαὐτό καί ἡ Ὀρθόδοξος λατρεία ξεκινάει μέτόν ἑσπερινό· φθάνει στόν ὄρθρο καί κορυ-φώνεται στή Θεία Εὐχαριστία.

Στόν ἑσπερινό, ὁ πιστός βιώνει τήν ἱστο-ρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἀπό τή δημι-ουργία του, τήν πτώση του, τήν ἀπόγνωσήτου καί τή σωτηρία του. Μία πορεία συνάν-τησης τῆς Π. Διαθήκης καί τῆς Καινῆς Δια-θήκης.

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

14

15ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

Ἐνῶ ἡ ἐναρκτήριος ἐπίκλησις εἶναι“Εὐλογητός ὁ Θεός”, ὡστόσο ἡ ἀκολουθίατοῦ ἑσπερινοῦ θά τελειώσει μέ τό “Τρισάγιο”,δηλαδή τόν Τριαδικό Θεό τῆς Καινῆς Διαθή-κης. Τό καταπέτασμα τῆς Ὡραίας Πύληςεἶναι ἀνοικτό, ὅπως ἦταν ἀνοικτή ἡ ἐπικοι-νωνία τῶν πρωτοπλάστων μέ τόν Δημι-ουργό τους. Ὁ ἱερέας προπορευομένου τοῦδιακόνου μέ ἀναμμένη λαμπάδα, θυμιάζει τόΝαό. Τό μέν θυμίαμα συμβολίζει τό πνεῦματοῦ Θεοῦ, τό ὁποῖο “ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦὕδατος” (Γέν. 1,2), ἡ δέ ἀναμμένη λαμπάδα τό“γεννηθήτω φῶς” ἀπ᾿ ἀρχή τῆς δημιουργίας.

Μέ τόν προοιμιακό ψαλμό, “Εὐλόγει ἡψυχή μου τόν Κύριον”, ἐγκωμιάζεται ἀπό τόνἄνθρωπο πρίν τήν πτώση του, μέσα ἀπό τήνκτίση ὁ Κτίστης, “οὐκ ἐλάτρευσαν τήν κτί-σιν οἱ Θεόφρονες ἀλλά τόν Κτίσαντα”, ἀκο-λουθεῖ ἡ πτώση, τότε ἡ βασιλική πύληκλείνει καί στή συνειδητοποίηση τῆς ἁμαρ-τίας του, ἐκλιπαρεῖ τόν Θεό γιά τό ἔλεός Τουμέ τόν 140 ψαλμό “Κύριε ἐκέκραξα”, τόνὁποῖο ἡ ἐκκλησία ὀνόμασε ἐπιλύχνιο, δηλαδήγιά τήν ἑσπέρα, ὅταν ἀνάπτουν οἱ λύχνοι, σέἀντίθεση πρός τόν 62 ψαλμό, “ὁ Θεός, ὁ Θεόςμου πρός Σε ὀρθρίζω”, τόν ὁποῖο ὀνόμασεὀρθρινό. Ἀκολουθεῖ ἕνας δραματικός διάλο-γος μεταξύ ἀναγνώστου καί χοροῦ, ἕνας διά-λογος μέ κραυγές ἀγωνίας καί χαρᾶς τῶνἐπαγγελιῶν, ἕνας διάλογος Παλαιᾶς καίΚαινῆς Διαθήκης (ἀπόστιχα). Τότε ἀκολου-θεῖ ἡ συγκατάβασις τοῦ Θεοῦ καί μέ τόνδογματικό ὕμνο τοῦ Θεοτοκίου διακηρύσσε-ται τό μυστήριο τῆς Σαρκώσεως.

Ὁ ἱερέας βγαίνει ἀπό τό θυσιαστήριο λέ-γοντας “Σοφία”, πού εἶναι ὁ χαιρετισμόςπρός τόν Λόγο πού ἔρχεται στόν κόσμο.

Ἡ δρᾶσις τώρα καί τό ἐνδιαφέρον ἐπι-κεντρώνονται στήν “εἴσοδο”, τό νόημα τῆςὁποίας γίνεται ἀντιληπτό, ἐφόσων γνωρί-ζουμε ὅτι μόνον Αὐτός πού γνωρίζει νά“εἰσέλθει” καί νά “ἐξέλθει”, ἐπάξια, εἶναι ἱκα-νός νά κρατήσει στά χέρια του τήν μοίρα τοῦκόσμου (Β΄ Βασ. γ΄ 25, Α´ Βασιλ. γ ΄7, Πραξ.

ιγ ΄24, Λα´ ιγ ΄24).Ἀκολουθεῖ ἀμέσως ὁ κατανυκτικός

ὕμνος “Φῶς ἱλαρόν” ὁ ὁποῖος ἀποδίδεταιστόν μάρτυρα Ἀθηνογένη, τό 169 μ.Χ. Ὁὕμνος αὐτός τόν ὁποῖο ἀποκαλοῦν “ἐπί τῶνλύχνων” ὕμνο, μᾶς καλεῖ νά λατρεύσουμε τήνἉγία Τριάδα διά τοῦ Χριστοῦ πού εἶναι τόΦῶς τοῦ κόσμου, Φῶς πού δίδει τήν τέλειαχαρά. Φθάνουμε στή δύση τοῦ ἡλίου, φθά-νουμε στό τέλος τῶν καιρῶν.

Ὁ ἥλιος θά ἐκλείψει, θά παύσει μιά ἡμέρανά φωτίζει, ἀλλά τό Φῶς τό ἀληθινό, τό ΘεῖοΦῶς δέν γνωρίζει φθορά. Στόν Χριστό βλέ-πουμε τό Φῶς πού μᾶς φωτίζει πάντοτεμέχρι τήν Δευτέρα Παρουσία: “Ἐν τῷ φωτίΣου ὀψόμεθα Φῶς”, (Ψαλμ 35, 10). Ὁ Ἀπό-στολος προετοιμάζει τούς ἀδελφούς του καίἐμᾶς ὅλους νά δεχθοῦμε τό Φῶς τῆς χωρίςτέλος ἡμέρας “ἕως οὗ ἡμέρα διαυγάση καίφωσφόρος ἀνατείλη ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν”.Τό μεταίχμιο τῆς Παλαιᾶς καί Καινῆς Διαθή-κης προφητείας καί ἐκπλήρωσης, ἐπισημαί-νουν τά λόγια τοῦ Συμεῶνος “νῦν ἀπολύειςτόν δοῦλον Σου...” μέ τά ὁποῖα ἡ ἀνθρωπό-τητα τῆς ΠΔ ἐξαφανίζεται παραχωρώνταςτήν θέση της στήν ἀνθρωπότητα τῆς ΚΔ.

Στό ἱστορικό γίγνεσθαι: δημιουργία “ἐκτοῦ μή ὄντος στό εἶναι” τοῦ ἀνθρώπου, τήνπτώση του, τήν ἀπόγνωσή του, στήν ἐναν-θρώπιση τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία μας,ἀνταποκρίνεται ὁ βίος τῶν Ἁγίων μας.

Αὐτοί ἔφθασαν στήν θέωση κατά χάρηκαί ὡς ἐκ τούτου ἐκπληρώνεται καί σέαὐτούς ἡ παράκληση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦπρός τόν Πατέρα Του, “Πάτερ οὗς δέδωκάςμου θέλω ἵνα ὅπου εἰμί ἐγώ κακεῖνοι ὦσι μετ᾿ἐμοῦ ἵνα θεωρῶσι τήν δόξαν τήν ἐμήν ἥν ἔδω-κάς μοι”, (Ἰωάν. 17, 24). Ὅπως αὐτοί, κα-λούμεθα καί ἐμεῖς ἀπό τόν Χριστό, τόν μόνονἍγιο, νά γίνουμε ὅλοι ἅγιοι καί ἕνεκα τούτουὁ ἑσπερινός ὁλοκληρώνεται μέ τό “Δι᾿ εὐχῶντῶν Ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, Κύριε Ἰησοῦ Χρι-στέ ὁ Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς”. Ἀμήν. Γένοιτο.

Γαβριήλ μοναχός.

ἔνδοξος καί καλλίνικος μάρτυς τοῦΧριστοῦ Ἰφιγένεια, κατήγετο ἐκ Το-κάτη Πόντου Μικρᾶς Ἀσίας, ἐγεννήθη

τῷ σωτήριον ἔτος 53 μ. Χ. ἐκ γονέων εἰδω-λολατρῶν οἵτινες ἐκ μέσω τοῦ Ἀποστό-λου καί Πρωτοκλήτου Ἀνδρέαἐγνώρισαν τήν εἰς Χριστόν τόν Ναζω-ραῖον ἀληθινή πίστην βαπτισθέντες ὑπ᾿αὐτοῦ οἰκογενειακῶς.

Ἐπί τοῦ σκληροῦ διώκτου τῶν Χρι-στιανῶν καί εἰδωλολάτρου βασιλέως Νέ-ρωνος συλλαμβάνονται οἱ γονεῖς τῆςἸφιγένειας καί κλείονται εἰς τήν φυλακήν.

Μετ᾿ οὐ πολύ, ὁ Διοικητῆς τῆς πε-ριοχῆς Τοκάτη Πόντου, ἀποστέλλει

στρατιώτας οἵτινες συλλαμβάνουν τήννεαρά καί πανέμορφον κόρην καί ἐράστριαν

τοῦ Ναζωραίου Χριστοῦ Ἰφιγένεια καί τήνὁδηγοῦν ἐνώπιόν του διά νά τήν ἀνακρίνει.

Ἡ Ἰφιγένεια παρ᾿ ὅλο τό νεαρόν τῆς ἡλικίαςτης, μόλις 15 ἐτῶν, σθεναρῶς ὁμολογεῖ ἐνώπιον τοῦ

σκληροῦ εἰδωλολάτρου καί Διοικητοῦ Μάρκου, τήν εἰςΧριστόν πίστη της καί μέ μεγίστη δύναμιν βροντοφωνεῖ

ὅτι τυγχάνει φλογερή ἐράστρια τοῦ Νυμφίου Χρι-στοῦ καί ὅτι γιά τό Ἅγιον ὄνομά Του εἶναι ἕτοιμη

νά δώσει ἀκόμη καί αὐτή τήν ζωήν της.Ὁσάκις τήν προσεπάθησεν μέ λό-

γους κολακευτικούς καί ὑποσχέσειςνά μεταπείσει τήν Ἰφιγένεια νά

ἀρνηθεῖ τόν Χριστόν· ἰδών δέ τόσθεναρόν τοῦ χαρακτῆρος

της, δίδει σκληράς ἐντολάςεἰς τούς στρατιώτας του

νά βασανίσουν τήν

Ουράνιοι άνθρωποι...

Ἡ Ἁγία

τοῦ Πόντου

ΙφιγένειαΗ

᾽̓

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

16

πάγκαλον ταύτην κόρη. Οἱ στρατιῶται λαμβάνουν λεπτά σίδερα αἰχμηρά

καί τά τοποθετοῦν εἰς τούς ὄνυχας τῆς μάρτυρος ἐκτῶν ὁποίων τό αἷμα ἔρρεεν ποταμηδόν· ἐν συνεχείαἀφοῦ τήν γύμνωσαν κατέκοψαν τούς μαστούς καί τόσῶμα της διά μαχαιρῶν καί κατόπιν τέσσερις στρα-τιῶτες τήν κρατοῦν ἀπό τούς πόδας καί τάς χεῖραςκαί τῆς ἐξαρθώνουν τά μέλη της. Ἡ ἁγία ἀπό τούςφρικτούς πόνους χάνει τάς αἰσθήσεις της καί λιπο-θυμᾶ.

Ὁ Διοικητής λυπᾶται δι᾿ αὐτό πού ἔπραξε ἀλλάεἶναι ὑποχρεωμένος νά τήν θανατώσει, ἐκτελώντας τόβασιλικό διάταγμα.

Μετανοεῖ δι᾿ ὅσα ἔπραξε εἰς τό μαρτυρικό σῶματης καί τό πλησιάζει μέ σεβασμό· ζητᾶ νά τόν συγ-χωρήσει· ἡ ἁγία ἀκούσασα τούς λόγους τους ἀνοίγειδι᾿ ὁλίγον τούς ὀφθαλμούς της καί μηδιᾶ ψιθυρίζον-τας: “Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον τόν δοῦλον Σου”καί πάλιν μηδιάσασα προσθέτει: “Πιστεύω εἰς τήν ἐκνεκρῶν ἀνάστασιν” καί παραδίδει μέ τούς λόγουςαὐτούς τήν ἁγίαν καί πάγκαλον ψυχήν της εἰς χεί-ρας τοῦ Νυμφίου Χριστοῦ τήν 16η Νοεμβρίου τοῦσωτηρίου ἔτους 68 μ.Χ. εἰς ἡλικίαν 15 ἐτῶν.

Ὁ Διοικητής φέρνει ἐκ τῆς ἐξορίας τούς γονεῖςτης εἰς τούς ὁποίους ἀνακοινώνει τά ὅσα ἔλαβανχώραν· καί οἱ γονεῖς της μέ ὑπερηφάνεια καί ἐνθου-σιασμόν μανθάνουν τά τῆς θυγατρός των καί εὐλο-γοῦν τόν Θεόν.

Ἐν συνεχεία μεταβαίνουν εἰς τόν τόπον ὅπουἔκειτο ἡ λάρνακα μέ τό μυρωμένο καί μαρτυρικό σῶματης καί ἠσπάζοντο τοῦτο χαίροντες, αἰνοῦντες καίεὐλογοῦντες τόν Σωτῆρα Χριστόν.

Ὁ Διοικητής ζῶν τάς ἁγίας καί συγκινητικάςταύτας στιγμάς μέ μία ἰσχυράν κραυγή ὁμολογεῖ τήνεἰς Χριστόν πίστιν του καί ὁμοῦ μετά τῶν γονέων τῆςἁγίας ἐργάζονται διά τήν ἐξάπλωσιν τοῦ χριστιανι-σμοῦ εἰς τά μέρη τοῦ Πόντου.

Οὗτος ὑπῆρξε ὁ βίος τῆς μάρτυρος Ἰφιγένειαςτῆς Ποντίας, ἧς ταῖς πρεσβείαις Χριστέ ὁ Θεός ἐλέη-σον καί σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.

Ἔγραφον ἐν τῶ κελλίω μου τήν 31ην Αὐγούστου τοῦ σωτηρίου ἔτους 1995, ἑορτήν τῆς Τιμίας Ζώνης

τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.Ἀρχιμανδρίτης Δωρόθεος Ἡγούμενος τῆς ἐν Ἄνδρω

Ἱ. Μονῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου εἰς τάς Ὥρας.

17ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

ΣΑΣ ΠΡΟΣΚΑΛΟΥΜΕνά παρευρεθεῖτε τήν

Κυριακή 14 Δεκεμβρίου καί ὥρα 6.00 μ.μ.

στήν μεγάλη αἴθουσα τοῦ πνευματικοῦ κέντρου“Ρουμελιωτῶν”

ἐπί τῆς ὁδοῦ Σίνα 33, Ἀθήνα (ἡ ὁδός Σίνα εἶναι κάθετη στήν ὁδό Ἀκα-

δημίας), ὅπου μέ τήν εὐλογία τοῦ Μακαριωτάτου ἈρχιεπισκόπουἈθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος

κ. κ. Ἱερωνύμου θά ὁμιλήσει ὁ Γέροντας

Ἀρχιμανδρίτης Νεκτάριος Μουλατσιώτης

μέ θέμα:ΤΙ ΦΤΑΙΕΙ ΚΑΙ

ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝΠΙΣΤΗ ΣΤΟ ΘΕΟ ΟΙ

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ;Ἡ παρουσία σας θά ἀποτελέσει τιμή δι᾽ ἐμᾶς, ἀλλά καί ἐκ τῆς ὁμιλίας τοῦΓέροντος θά ὠφεληθοῦμε ὅλοι ψυχικά.

Μετά τιμῆς καί ἀγάπης Κυρίου, ὁ Γραμματεύς τῆς Ἱ.Μ.Ἁγ.Αὐγουστίνου & Σεραφείμ

Ἀρχιμ. Αὐγουστῖνος Σύρρος

��������

ΟΜΙΛΙΑ ΓΕΡΟΝΤΟΣἈρχιμ. Νεκταρίου

Μουλατσιώτη στήν Ἀθήνα

��

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

18

1891-1967

π. Ἀθανάσιος γεννήθηκε τό1891 στήν Τουρλάδα Καλαβρύ-των. Σέ νεαρή ἡλικία ἐγκαταβίωσεστήν Ἱ. Μονή Ἁγίας Λαύρας καί τό1913 ἐκάρη μοναχός. Φοίτησε στήνἱερατική σχολή τῆς Ἄρτας καί τό

1916 χειροτονήθηκε διάκονος. Πρεσβύτεροςχειροτονήθηκε τό 1921, ἐνῶ ἀπό τό 1917 ὡςτό 1931 ὑπηρέτησε ὡς γραμματέας τῆςΜονῆς. Ἀφοῦ διακόνησε σέ διάφορους ναούςτῆς Ἀττικῆς, τό 1936 διορίστηκε ἐφημέριοςστό μικρό παρεκκλήσι τῆς ΝεραντζιώτισσαςἈμαρουσίου καί παρέμεινε ὡς τό 1963. Τά τε-λευταῖα χρόνια τῆς ζωῆς του ὡς τό 1967 τάπέρασε στό Ἱ. Ἡσυχαστήριο τῆς Φανερωμέ-νης στή Ροδόπολη Ἀττικῆς, τό ὁποῖο εἶχεἱδρύσει ὁ ἴδιος.

Ἡ μοναχική ζωή τοῦ π. Ἀθανασίου.

Ὁ π. Ἀθανάσιος ἀπό τά παιδικά του χρό-νια διακρινόταν γιά τήν φλογερή του ἀγάπηγιά τόν Θεό. Ἡ ἐκκλησία τοῦ χωριοῦ του καίτά γύρω ξωκκλήσια ἦταν τά ἀγαπημένα τουκαταφύγια. Ἐκεῖ ἔτρεχε ἀπό μικρό παιδί γιάνά προσευχηθεῖ. Στήν Ἁγία Λαύρα ξεχώριζεἀπό ὅλους τούς μοναχούς γιά τήν ἀγωνιστι-κότητά του. Νά τί λέει ὁ συμμοναστής του π.Ἄνθιμος: “Στό πρόσωπό του γνώρισα ἕνανπραγματικό μοναχό. Ὁ π. Ἀθανάσιος τη-ροῦσε τόν μοναδικό κανόνα σέ βαθμό πολύ με-γαλύτερο ἀπό τούς ἄλλους μοναχούς”.

Πράγματι, ζοῦσε μέ περισσότερη ἄσκησηκαί βία. Ὄχι μόνο δέ διενοεῖτο νά ἀπουσιάσειἀπό τίς ἀκολουθίες τοῦ Μοναστηριοῦ, ἀλλάἐνῶ ἡ ἀκολουθία ἄρχιζε στίς 4 τό πρωΐ, αὐτόςσηκωνόταν δύο ὧρες νωρίτερα. Ἔτσι, γιά δύοὧρες, μέσα στή γαλήνη τῆς νύχτας, προσευ-

ΑθανάσιοςΧαμακιώτης

ΑθανάσιοςΧαμακιώτης

᾽̓

Τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Νεκταρίου ἈντωνοπούλουἩγουμένου Ἱερᾶς Μονῆς Σαγματᾶ

Ὁ Γέροντας

Οὁ παραμυθητικός πνευματικόςὁ παραμυθητικός πνευματικός

Μοναδικέσ εμπειρίεσ...

19ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

χόταν, ἤ μελετοῦσε τήν Ἁγία Γραφή καί τούςΠατέρες τῆς Ἐκκλησίας. “Τά ὅπλα τοῦ μονα-χοῦ ἐστίν ἡ μελέτη καί ἡ προσευχή”, τονίζουνοἱ Ἅγιοι Πατέρες. Γιά νά νικήσει τόν ὕπνο, διά-βαζε περπατώντας στό κελλί του κρατώνταςἕνα κερί στό ἕνα χέρι καί τό βιβλίο στό ἄλλο.Ὑπῆρχε ὅμως περίοδος πού τό Μοναστήριεἶχε πληθώρα μοναχῶν καί ἔλλειψη κελλιῶν.Ἔτσι ἀναγκάζονταν οἱ μοναχοί νά μένουν στόἴδιο κελλί τρεῖς, τέσσερις, πέντε μαζί. Καί πάλιὁ π. Ἀθανάσιος βρῆκε τόν τρόπο νά μήν ἀφή-σει τά προσφιλῆ του πνευματικά ἀναγνώ-σματα. Ἔβαζε τήν λάμπα πετρελαίου πίσωἀπό τό προσκεφάλι του καί γιά νά μήν ἐνοχλεῖτούς ἄλλους μοναχούς, τοποθετοῦσε ἕνα πρό-χειρο χαρτόνι πού περιόριζε τό φῶς μόνο σ᾿αὐτόν. Ἔτσι μέ τό πρωτόγονο αὐτό πορτα-τίφ, μποροῦσε νά ἐντρυφεῖ ἀνενόχλητα στάκείμενα τῆς Βίβλου καί τῶν Ἁγίων Πατέρωνκαί νά μπαίνει σιγά-σιγά στό πνεῦμα τους.

Ὄχι μόνο τότε, ἀλλά καί σέ ὅλη τήν ζωήτου ὁ Γέροντας διάβαζε· καί ὄχι ἁπλῶς διά-βαζε, ἀλλά μελετοῦσε μέ ἐπιμέλεια. Ὑπογράμ-μιζε πάνω στά βιβλία, σχολίαζε, κρατοῦσεσημειώσεις, ἤ ἀντέγραφε σέ τετράδια ὅ,τι τοῦἄρεσε καί τοῦ ἔκανε ἐντύπωση. Αὐτό φαίνεταιστά βιβλία του, ἀλλά καί στίς χειρόγραφεςσυλλογές του, πού σώζονται εἴτε στό Μονα-στήρι εἴτε σέ πνευματικά του παιδιά. Ἐπίσηςκρατοῦσε ἀποκόμματα ἀπό περιοδικά, ἀκόμηκαί ἀπό ἐφημερίδες, ὁτιδήποτε πού θά τοῦἦταν χρήσιμο γιά τήν πνευματική του κατάρ-τιση καί γιά τήν ποιμαντική διακονία του.

Ἐφήμεριος στή Νεραντζιώτισσα.

Τό μοναχικό του πρόγραμμα τό συνέχισεκαί ὅταν βρέθηκε στή Νεραντζιώτισσα. Ποτέδέν ξέχασε ὅτι ἦταν μοναχός. Ὅλη ἡ ζωή τουἦταν μία λιτανεία γύρω καί μέσα στό ναό.Ἐξαιρετικά φιλακόλουθος, ζοῦσε μέ τίς καθη-μερινές του ἀκολουθίες. Τό κέντρο ὅμως τῆςζωῆς του ἦταν ἡ Θ. Λειτουργία. Ὅπως γρά-φει κάποιος ἐπίσκοπος: “Ἡ Θεία Λειτουργίαὑπῆρξε ἡ σκέψις του, ἡ ἐπιθυμία τῆς ψυχῆς

του, τό εἶναι του, ὑπῆρξε τό πᾶν γι᾿ αὐτόν,τόσο πολύ ἐπέδρα ἐπ᾿ αὐτόν ἡ χάρις τοῦ μυ-στηρίου, ὥστε μεταρσιώνετο κυριολεκτικάὅταν λειτουργοῦσε”. Στίς τελετουργικές τουκινήσεις ἦταν λιτός, μετρημένος, γαλήνιος, τόβάδισμά του ἥσυχο καί ταπεινό.

Δέν εἶναι λίγοι αὐτοί πού τόν ἔβλεπαν τήνὥρα τῆς Θ. Λειτουργίας, ἤ κατά τήν ΜεγάληΕἴσοδο, ἀλλά καί ἄλλες στιγμές, ἀκόμη καίἔξω ἀπό τήν ἐκκλησία, νά λάμπει τό πρόσωπότου καί νά μήν πατάει στό ἔδαφος. “Αἰθέριοςὡς ἕνα πῆχυν ἵστατο τάς χεῖρας καί τό ὄμμαεἰς οὐρανούς ἀνέχων καί Θεῷ ἡσύχως προσο-μιλῶν”. Συχνά, κάποιοι μεγάλοι πού ἔβλεπαναὐτό τό ἐξαίσιο θέαμα, ἔμεναν ἀποσβολωμένοι.Μόλις καί μετά βίας συγκρατοῦσαν τήνἔκπληξή τους καί ἔπνιγαν τή φωνή τους, γιάνά μή δημιουργήσουν ἀταξία. Ὅμως τά μικράπαιδιά δέν μποροῦσαν νά κρατηθοῦν. Διέκο-πταν μέ τίς φωνές τους τήν Λειτουργία καίφώναζαν:

-Μαμά, ὁ παπάς δέν πατάει στή γῆ! Ὁπαπάς πετάει!

Ὅσο προχωροῦσε ἡ Θεία Λειτουργίατόσο ὁ Γέροντας ἀνέβαινε. Ἡ ὄψη του ἀλλοι-ωνόταν, τά χέρια του ἔτρεμαν, τά μάτια τουἔρρεαν δάκρυα. Ὅταν ἐρχόταν ἡ στιγμή νάκοινωνήσει, δέν ἄφηνε κανέναν στό Ἱερό.Ἐκείνη τήν μοναδική στιγμή ἤθελε νά μείνειμόνος καί ἔλεγε:

-Καί τώρα, Κύριε, Ἐσύ κι ἐγώ.Κατά τή μαρτυρία τοῦ π. Α.Λ.: “Ἀσταμά-

τητα ἦταν τά δάκρυα πού ἔχυνε τήν ὥρα τῆςΘ. Λειτουργίας. Τήν ὥρα δέ τῆς Θείας Κοινω-νίας ἔλεγε κλαίγοντας:

“Μή μέ κατακρίνεις, Κύριε. Κατάκαυσε τίςἁμαρτίες μου”.

Καί τά δάκρυα νά τρέχουν κρουνηδόν. Δένεἶχα ξαναδεῖ Γέροντα νά κλαίει ἔτσι. Καί αὐτόμέ ἐξέπληξε. Τόλμησα στό τέλος νά τόν ρω-τήσω:

-Γιατί ἔκλαιγες Γέροντα;-Γιά τίς ἁμαρτίες μου ἔκλαιγα, ἀπάντησε.

Γιατί εἶναι τόσες, πού δέν πρέπει νά εἶμαι στόθυσιαστήριο. Κάπου ἀλλοῦ ἔπρεπε νά εἶμαι!”

Μοναδικέσ εμπειρίεσ...

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

20

Ἡ προσευχή ἦταν πάντα στά χείλη του.Ἰδιαίτερα τίς νύχτες ὡς ἀργά τό πρωΐ προ-σευχόταν ἔξω ἀπό τό σπιτάκι του. Πολλοίτόν ἔβλεπαν μέσα στό σκοτάδι μέ ὑψωμέναχέρια νά προσεύχεται “μόνος μόνῳ Θεῷ”.

Ὁ Γέροντας ἔνοιωθε μιά ἰδιαίτερη ἄνεσηκαί ἀγάπη στήν Ὑπεραγία Θεοτόκο καίστούς ἁγίους. Μιά στάση παιδικῆς σχέσης,φιλικῆς οἰκείας ἀναστροφῆς, ἀφελότητας καρ-διᾶς. Ἀπευθυνόταν στήν Παναγία, τήν “Κυράμας Θεοτόκο”, ἤ τήν “Κυρούλα μου”, ὅπως συ-νήθιζε νά λέει μέ χαριτωμένη παιδικότητα.

-Μανούλα μου, σῶσε μας.Ἀκουμποῦσε τό κεφάλι του στήν εἰκόνα

της καί ἐπαναλάμβανε τά ἴδια λόγια, ἤ ἄλλεςἁπλές αἰτήσεις. Ἔλεγε μάλιστα:

“Τῆς Παναγίας τό κερί νά εἶναι πάνταἀναμμένο στό κελλί”.

Παρόμοια ἀπευθυνόταν καί στήν ἉγίαἌννα. Ὅταν πλησίαζε στήν εἰκόνα, τήν χάϊ-δευε καί ἔλεγε:

-Μανούλα τῆς μανούλας μου, βοήθησέ μας.Ἀπό τούς Ἁγίους φαίνεται πώς ἰδιαίτερα

ἀγαποῦσε καί σεβόταν τόν Ἅγιο Ἰωάννη τόνΠρόδρομο, τόν ὁποῖο ὀνόμαζε “ἀφέντη”. Προ-σευχόταν καί ὅταν τελείωνε τοῦ ἔλεγε:

-Ἀφέντη μου, θά τά ποῦμε καί πάλι.Ἐκεῖ ὅπου πραγματικά διέπρεψε ἦταν ἡ

ἐξομολόγηση. Χιλιάδες ἄνθρωποι στό πρό-σωπό του βρῆκαν πνευματικό πατέρα καίἀναπαύθηκαν στό πετραχήλι του. Κυριολε-κτικά συνέπασχε μέ τούς ἐξομολογουμένους.Ἐξομολογοῦσε ὡς ἀργά τήν νύχτα παρά τόεὐάλωτο τῆς ὑγείας του. Τό θέμα τῆς μετα-νοίας ἦταν τό ἀγαπημένο του κήρυγμα. Συ-νεχῶς καλοῦσε σέ μετάνοια.

Ἀπό τό 1963, ἐγκαταβιώνοντας στό Μο-ναστήρι, δέν ἄλλαξε κατά πολύ τόν τρόποζωῆς του. Προσευχόμενος, λειτουργῶν, ἐλεῶν.Σέ ὅλα αὐτά προστέθηκε καί ἡ πνευματική κα-θοδήγηση μοναζουσῶν. Μέ κάθε τρόπο προ-σπαθοῦσε νά βοηθήσει πνευματικά τίςμοναχές, οἱ ὁποῖες θυμοῦνται ἐναργέστατα μέπόσο παιδαγωγικό τρόπο καί διάκριση ἐκι-νεῖτο.

Ὅλο αὐτό τό διάστημα τῶν τεσσάρωνχρόνων ὁ Γέροντας προετοιμάζεται γιά τό με-γάλο ταξίδι. Προσεύχεται μέ δάκρυα καί περι-μένει.

Τό μακάριο τέλος του.

Τό Μάϊο τοῦ 1967 ἡ ὑγεία του ἐπιδεινώνε-ται καί μεταφέρεται στό Νοσοκομεῖο τοῦΕὐαγγελισμοῦ. Κατά τίς μαρτυρίες τῶν πνευ-ματικῶν του παιδιῶν πού τόν ὑπηρετοῦν, ὁΓέροντας ζοῦσε θαυμαστές καταστάσεις. Κα-θημερινά κοινωνοῦσε τῶν Ἀχράντων Μυστη-ρίων. Ἔδινε τίς τελευταῖες συμβουλές στάἀγαπημένα πνευματικά του παιδιά. Τό τέλοςτου ἦταν μακάριο, θυμίζει τό τέλος τῶν μεγά-λων ἁγίων πού διαβάζουμε στά παλαιά συ-ναξάρια.

“Ὅσο ἦταν στό Νοσοκομεῖο, καθημερινάἐρχόταν ὁ ἱερέας ἀπό τήν Μονή Πετράκη γιάνά τόν κοινωνήσει. Τίς τελευταῖες μέρες ὁ πυ-ρετός ἀνέβηκε στά ὕψη. Τό θερμόμετρο ἔδειχνε42 βαθμούς. Τά μεσάνυχτα τῆς 15ης πρός τήν16η Αὐγούστου γυρίζει καί λέει στή μοναχή:

-Παιδί, ἀπόψε νά εἶσαι ἕτοιμη.-Γιατί γέροντα;-Ἀπόψε θά ἔχω μιά μεγάλη ἐπίσκεψη καί

πρέπει νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά κοινωνήσουμε.Εἶναι εὐκαιρία· νά μήν τήν χάσεις καί σύ αὐτήτήν εὐκαιρία.

-Ναί γέροντα, αὔριο θά ἔλθει ὁ ἱερέας,ἀπάντησε ἡ μοναχή, χωρίς νά καταλάβει τίἐννοῦσε ὁ Γέροντας.

-Ὄχι ἀπόψε θά κοινωνήσουμε, ἐπέμενε. Θάἔλθουν οἱ Ἄγγελοι! Διάβασε τώρα τήν ἀκο-λουθία τῆς Θείας Μεταλήψεως.

Ἡ μοναχή τή διάβασε καί μόλις τελείωσετῆς λέει:

-Ἐπανάλαβέ την.Τήν διάβασε γιά δεύτερη φορά καί ὁ Γέ-

ροντας ξαναλέει:-Ἀφοῦ δέν θά προλάβουμε, διάβασέ μου καί

τίς τελευταῖες εὐχές.Ἡ μοναχή διάβασε: “Πιστεύω Κύριε καί

ὁμολογῶ...” καί τά ὑπόλοιπα. Ὁ Γέρονταςσυνέχισε.

-Ψάλλε τώρα τό “ἐπί τῆς θείας φυλακῆς ὁθεηγόρος Ἀββακούμ...”.

Ἔδωσε μάλιστα καί τόν ἦχο. Ἡ μοναχήἔψαλλε:

- “Ἐπί τῆς θείας φυλακῆς ὁ θεηγόροςἈββακούμ, στήτω μεθ᾿ ἡμῶν καί δεικνύτω φα-εσφόρον ἄγγελον διαπρυσίως λέγοντα. Σήμε-ρον σωτηρία τῷ κόσμῳ ὅτι ἀνέστη Χριστόςὡς παντοδύναμος”.

Πράγματι, τί ὡραῖα καί πόσο κατάλληληγιά τήν στιγμή ἐπιλογή.

-Ἐπανέλαβέ το.Ἡ μοναχή τό ἐπανέλαβε.-Κι ἄλλη φορά.Ἀφήνουμε τήν συνέχεια τῆς ἀφηγήσεως

στήν μοναχή πού ἔζησε αὐτή τήν συγκλονι-στική στιγμή: “Ἐνῶ ἔψαλλα τό τροπάριο καίἔφτασα στήν λέξη “Ἀββακούμ” μοῦ δίνει μιάὤθηση νά πέσω κάτω. Γονάτισα γρήγορα,ἔρριξε πάνω μου τό σεντόνι καί μέ μισοσκέ-πασε.

Ὁ Γέροντας, μέ ὅση δύναμη διέθετε σηκώ-θηκε λίγο, ὕψωσε τά χέρια του καί εἶπε μέ δέοςτά λόγια πρίν τήν Θεία Μετάληψη, ὅπως τάλένε οἱ ἱερεῖς. Ἐγώ φοβόμουν μήν πέσει καίπροσπαθοῦσα νά δῶ τί κάνει παραμερίζονταςλίγο τό σεντόνι. Ἔκανε τίς ἴδιες κινήσεις πούἔκανε ὅταν κοινωνοῦσε στήν Ἁγία Τράπεζα,λέγοντας: “Ἰδού προσέρχωμαι Χριστῷ τῷ

ἀθανάτῳ Βασιλεῖ καί Θεῷ ἡμῶν. Μεταδίδοταίμοι Ἀθανασίῳ τῷ ἀναξίῳ Ἱερομονάχῳ τό τί-μιον καί πανάγιον...”. Ἄνοιξε τό στόμα του καίδέχθηκε τήν Θεία Κοινωνία ἀπό φαεσφόρονἄγγελον! Ἔκπληκτη τόν ἔβλεπα μέσα στήνύχτα μέ τό λιγοστό φῶς νά κοινωνεῖ καί νάρουφάει τό αἷμα τοῦ Κυρίου καί νά λέει: “εἰς τόὄνομα τοῦ Πατρός... καί τοῦ Υἱοῦ...καί τοῦἉγίου Πνεύματος”. Εἶπε τό “Ἀμήν” καί ἤρεμαἔγειρε, πλημμυρισμένος ἀπό ἀνείπωτη χαράκαί βαθύτατη συγκίνηση γιά τήν ἀνέλπιστηδωρεά τοῦ Θεοῦ. Ἔπειτα γύρισε καί μοῦ εἶπε:

-Διάβασε τώρα τήν Εὐχαριστία.Τήν διάβασα, ἄν καί τά εἶχα χαμένα.

Ἔπειτα τόν πῆρε ἕνας γλυκός ὕπνος. Ξημέ-ρωσε. Καί ἐπειδή ὁ π. Σ. ἀπό τήν Μονή Πε-τράκη ἐρχόταν κάθε πρωΐ γιά νά τόνκοινωνήσει τοῦ λέω:

-Γέροντα, νά διαβάσουμε τήν Θεία Μετά-ληψη, γιατί θά ῤθει ὁ π. Σ. νά σέ κοινωνήσει:

Ὁ Γέροντας ἀντέδρασε.-Ὄχι παιδί. Ἅπαξ ἐκοινώνησα! Εἶδες τί-

ποτα;Δέν ἤξερα πώς νά φερθῶ.-Ἔ...ὄχι...Γέροντα...Τί μποροῦσα νά πῶ; Μετά ἀπό λίγο ἦλθε ὁ π. Σ. μέ τήν Θεία Κοι-

νωνία. Μόλις τόν εἶδε εἶπε πάλι:-Ἅπαξ ἐκοινώνησα!Ὁ π. Σ. ἔφυγε συγκλονισμένος καί ἀμίλη-

τος.Κοιμήθηκε ἐν Κυρίῳ στίς 17 Αὐγούστου

1967 καί ἐτάφη στό Ἱερό Ἡσυχαστήριο Φανε-ρωμένης.

περ. “Πεμπτουσία” τ. 11, Ἀπρίλιος-Ἰούλιος 2003

21ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

22

Μέ λόγια απλά...

ό θαῦμα εἶναι μία θεία ἐνέρ-γεια, μιά κατάσταση πούὑπερβαίνει τούς φυσικούςνόμους, μιά ἔκτακτη παρέμ-βαση στήν τάξη τῆς δημι-ουργίας. Εἶναι μία ἐνέργειατῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, πού

δέν καταργεῖ τήν ἁρμονία πού ὁ Δημιουρ-γός ἔχει θέσει στή φύση, ἀλλά ἀναστέλ-λει τούς νόμους της σ᾿ ἕνα συγκεκριμένοτοπικό καί χρονικό διάστημα. Αὐτή τήνἐνέργεια τήν ὀνομάζουμε θαῦμα, γιατίσυντελεῖται μέ ἀξιοθαύμαστο τρόπο πούξεπερνᾶ τήν ἀνθρώπινη λογική. Τό θαῦμαεἶναι καί ἕνα καθαρό σημάδι τῆς θείας ἐνέρ-γειας, τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ πού ἐπεμ-βαίνει, γι᾿ αὐτό καί ὀνομάζεται “σημεῖον”στά Εὐαγγέλια, ὅπου περιγράφονται τάθαύματα τοῦ Χριστοῦ, τά σημάδια δη-λαδή τῆς Θεότητός Του, πού ἔδειχνε εὐερ-γετώντας τούς ἀνθρώπους.

Στήν ἐποχή μας, πού ὁ ὑλισμός καί οἱβιωτικές μέριμνες κατακλύζουν τή ζωήτοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου, ὁ Θεός ἐξακο-λουθεῖ νά στέλνει τή Χάρη Του καί νά μοι-ράζει τά θεῖα χαρίσματα ὡς δῶρα στούςἐκλεκτούς Του. Συχνά ἀκοῦμε καί σήμεραγιά θαυμαστά περιστατικά καί θεραπεῖεςπού συντελοῦνται σέ διάφορα προσκυνή-ματα τῆς πατρίδας μας, ὅπου ὁ Θεόςἐπεμβαίνει διά τῶν Ἁγίων Του. Ἐπίσηςἀκοῦμε καί διαβάζουμε γιά σύγχρονους

Μέχρι νά φτάσεις στό σπίτι σου θά εἶσαι καλά...

Τοῦ Ἀρχιμ. Δαβίδ Τσελίκα

Τ

��

23ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

ΝΟ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ -

ΔΕΚ

ΕΜΒ

ΡΙΟ

Σ20

08

νανίας, εἶναι πνευματικά παιδιά τοῦ Γέροντάμας π. Νεκταρίου, ἐξομολογοῦνται ἐδῶ καίχρόνια σ᾿ ἐκεῖνον καί ἔρχονται συχνά στό Μο-ναστήρι μας μαζί μέ τά παιδιά τους.

Στίς ἀρχές τοῦ ἔτους 2006 ἡ κ. Πανα-γιώτα, ἄρχισε νά ὑποφέρει ἀπό πόνους στήμέση της, πού καθώς προχωροῦσε ὁ καιρόςγίνονταν ὅλο καί πιό ἔντονοι, ὅπως περιγρά-φει καί στή γραπτή μαρτυρία της. Ἀρχικάπίστεψε ὅτι οἱ πόνοι αὐτοί ὀφείλονταν στόκάταγμα κόκκυγος πού εἶχε πάθει στή γένναἑνός ἐκ τῶν παιδιῶν της.

Κατά τόν μῆνα Ἰούνιο, οἱ πόνοι ἔγινανἀφόρητοι καί ἡ γυναῖκα δέν μποροῦσε νά κα-θίσει πουθενά, ὁπότε ἔκανε ἀκτινογραφίεςστό Νοσοκομεῖο τοῦ Μεσολογγίου πού ἔδει-ξαν μεγάλου βαθμοῦ δισκοκήλη. Ἔπειτα ἀπότρεῖς ἡμέρες ὁ πόνος “ἔπιασε” ἔντονος καί τόἀριστερό πόδι. Τότε ὁ σύζυγός της τήν ὁδή-γησε πολύ φοβισμένη σέ ἰδιώτη γιατρό, στόνκ. Δήμου Ἰωάννη ὀρθοπεδικό στό Ἀγρίνιο, ὁὁποῖος ἀφοῦ τήν ἐξέτασε, διέταξε νά κάνει ἐνέ-σεις γιά δεκαπέντε ἡμέρες, νά παραμείνει ἕναμῆνα ξαπλωμένη κι ἔπειτα νά κάνει ἀξονικήτομογραφία.

Ἀφοῦ ἀκολούθησε αὐτή τήν ἀγωγή, στότέλος Ἰουλίου, ὅταν ἔκανε τήν ἀξονική, ἡ κα-τάσταση δέν εἶχε καλυτερέψει καθόλου. Ὁγιατρός πού εἶδε τήν τομογραφία, τούς εἶπεὅτι πρέπει νά βροῦν νευροχειροῦργο καίὀρθοπεδικό, γιά νά γίνει ἐγχείρηση καί νάἐλευθερωθεῖ τό πόδι.

ἀγωνιστές τῆς πίστεως πού χαριτώθηκαν μέσυγκεκριμένα χαρίσματα πού κάνουν τό λαόμας νά νιώθει καί νά λέει ὅτι “ἡ πίστις �