ʐα βιβλία͖ σʐα βιβλία βρίσκεʐαι κάθε σοφία · 2016-02-13 ·...

Στα βιβλία, στα βιβλία βρίσκεται κάθε σοφία

[1] Ιατροπούλου Ράνια 2015 - 2016


Γνωστική Περιοχή: Γλώσσα

Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: τέχνες, μαθηματικά (ταξινομήσεις), ΤΠΕ, Φυσικές

επιστήμες (ιδιότητες χαρτιού)

Στόχοι:

Να έρθουν σε επαφή με το βιβλίο και να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά του

Να ενημερωθούν για τον τρόπο δημιουργίας του και να μάθουν να εκτιμούν την

εργασία των εμπλεκόμενων φορέων

Να γνωρίσουν τη διαχρονικότητα και την παγκόσμια υπόσταση του βιβλίου

Γνωριμία με τις ιδιότητες του χαρτιού

Μέθοδοι – Τεχνικές: Εκπαίδευση μέσω τέχνης, ΤΠΕ, συζήτηση, εργασία σε ομάδες

Δραστηριότητες

Το μοντέλο προσέγγισης της τέχνης artful thinking

Προκαταβολικός Οργανωτής

Στόχοι: να γνωρίσουν μέσα από έργα τέχνης τη διαχρονική ανάγκη του ανθρώπου για την

ανάγνωση βιβλίων. Να εξασκήσουν την παρατηρητικότητά τους, να αναπτύξουν την

διερευνητική και ερμηνευτική διάθεσή τους, να αναπτύξουν την επιχειρηματολογία τους. Να

εντοπίσουν τον στόχο της δραστηριότητας (μεταγνωστική δεξιότητα). Να εκφράσουν

προσωπικά βιώματα και συναισθήματα και να τα αναγνωρίσουν ως εικόνες

Υλικά – Μέσα: διαδραστικά συστήματα (πίνακας και λογισμικό), λογισμικό παρουσίασης

power point, μουσική (café del art), λογισμικό επεξεργασίας εικόνων Photoshop

1.1 «Τα έργα τέχνης …διαβάζουν»



Στην περιοχή της βιβλιοθήκης είναι αναρτημένα ορισμένα ή /και όλα παραπάνω έργα τέχνης.

Τα παιδιά κάθονται στην ολομέλεια της τάξης και καλούνται να παρατηρήσουν τους πίνακες,

οι οποίοι προβάλλονται στον διαδραστικό πίνακα με μουσική υπόκρουση, με προσοχή. Στο

τέλος της προβολής η /ο νηπιαγωγός τους ζητά:

να εντοπίσουν σε ποιον χώρο της τάξης υπάρχουν τα συγκεκριμένα έργα

γιατί νομίζουν ότι είναι τοποθετημένα σε αυτό το χώρο, τι σκοπούς εξυπηρετούν (ενδεικτικές

κατηγορίες απαντήσεων: διακοσμητικό, κατατοπιστικό χώρου, δημιουργία κατάλληλης

διάθεσης για ανάγνωση, κ.λ.π.)

1.2 «Βρες το θέμα: τα μπερδεμένα βιβλία»

Στον διαδραστικό πίνακα έχουν εισαχθεί τα έργα τέχνης και τα βιβλία επεξεργασμένα

στο λογισμικό επεξεργασίας εικόνων photoshop. Η νηπιαγωγός εισάγει την παρακάτω ιστορία:

Τα έργα τέχνης βρίσκονται σε μια πινακοθήκη, όπου και εκτίθενται. Όταν έκλεισε το μουσείο,

τα βιβλία βγήκαν από τους πίνακες και μπήκαν στη βιβλιοθήκη. Την άλλη μέρα που έπρεπε να

ξαναπιάσουν δουλειά και να μπουν στους πίνακες, μπερδεύτηκαν και δεν μπορούσαν να

βρουν τον πίνακα που ανήκουν. Τα παιδιά καλούνται να τοποθετήσουν τα βιβλία στο σωστό

πίνακα.

Παράδειγμα από τους επεξεργασμένους πίνακες



Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης:

- Τι δείχνουν οι πίνακες;

- Τι κοινό έχουν όλοι αυτοί οι πίνακες (σε τι μοιάζουν);

- Ποιοι άνθρωποι διαβάζουν; (παιδιά, μητέρες, δάσκαλοι)

- Εσύ διαβάζεις βιβλία; ποιος σου τα διαβάζει

- Πότε διαβάζεις βιβλία;

Στη συνέχεια, οι μαθητές χωρίζονται σε

ομάδες, αναλαμβάνουν ρόλους

(συντονιστής, γραμματέας, χρονομέτρης,

παρουσιαστής) και κάθε ομάδα αφού

συζητήσει το θέμα, καταλήγει να δώσει

έναν τίτλο στη δραστηριότητα, τον οποίο

γράφει σε ένα φύλλο εργασίας.

Η/ο νηπιαγωγός εισάγει το θέμα με

ερωτήσεις:

- Γιατί νομίζετε ότι παίξαμε αυτό το

παιχνίδι;

- Τι θέλαμε να μάθουμε;

- Τι τίτλο θα δίνατε στο παιχνίδι που

παίξαμε στο διαδραστικό πίνακα

Σκέψου έναν τίτλο για το βιβλίο του κάθε πίνακα

Στόχοι: να κατανοήσουν ότι ο γραπτός λόγος αποτελεί αποτύπωση του προφορικού, να

παράγουν γραπτό λόγο

Υλικά: φωτοτυπίες έργων ζωγραφικής με θέμα το βιβλίο, λογισμικό προβολής power point

Μέθοδοι – Τεχνικές: εργασία σε ζευγάρι (εταιρική σχέση)

Δραστηριότητες:

- Στην ολομέλεια της τάξης προβάλλονται οι πίνακες ζωγραφικής στο λογισμικό

προβολής power point. Η/ ο νηπιαγωγός κάνει θέτει τα παρακάτω ερωτήματα:



Τι βιβλία νομίζετε ότι διαβάζουν οι κοπέλες των πινάκων

Τι βιβλίο μπορεί να διαβάζει η μαμά στα παιδιά της;

Τι βιβλία διαβάζουν τα παιδιά μόνα τους;

Τι βιβλία διαβάζουν τα παιδιά στο σχολείο;

- Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια. Κάθε ζευγάρι επιλέγει έναν πίνακα (φωτοτυπία)

στον οποίο καλούνται να σκεφτούν και να δώσουν έναν τίτλο στο βιβλίο που

διαβάζει/ουν ο /οι εικονιζόμενος/η.

Συμπληρώνουν το παραπάνω φύλλο εργασίας σε ατομικό επίπεδο

Ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο (φύλλο αυτο - αξιολόγησης)



Τι νιώθεις όταν διαβάζεις το αγαπημένο σου βιβλίο;

«Φτιάχνοντας τον δικό μου πίνακα»

Υλικά: χαρτιά του μέτρου, πινέλα, μπογιές

Στόχοι: να εκφράσουν βιώματα μέσα από την τέχνη, να αναπτύξουν τη φαντασία και τη

δημιουργικότητά τους, να αναπτύξουν τη λεπτή τους κινητικότητα και την επιδεξιότητα στο

χειρισμό του πινέλου

Δραστηριότητα



Στην ολομέλεια της τάξης πραγματοποιείται συζήτηση:

Επιλέγονται ορισμένοι από τους πίνακες που προβλήθηκαν, αντιπροσωπευτικοί μιας

κατηγορίας: μια γυναίκα, δυο παιδιά ή/ και ένα παιδί, στο σχολείο

Η/ο εκπαιδευτικός θέτει ορισμένα ερωτήματα (για κάθε πίνακα):

- Ποιος μπορεί να ζωγράφισε αυτόν τον πίνακα;

- Γιατί θέλησε να το ζωγραφίσει;

Στη συνέχεια, τα παιδιά γίνονται ζωγράφοι και καλούνται να φτιάξουν τον δικό τους

πίνακα ζωγραφικής με θέμα «Διαβάζοντας ένα βιβλίο». Στο σχέδιό τους αποτυπώνουν:

- Με ποιον διαβάζουν το βιβλίο

- Σε ποιο μέρος βρίσκονται (σπίτι, σχολείο, κλπ.)

- Τι ώρα είναι (πρωί, μεσημέρι, βράδυ)

- Τι κάνουν παράλληλα (είναι ξαπλωμένοι, κάθονται στον καναπέ, κλπ.).

2. «Τα βιβλία της Βιβλιοθήκης μου»

Μαθησιακή Περιοχή: γλώσσα

Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα: Μαθηματικά (ταξινομήσεις, προβολικές σχέσεις -

γραμμή), Τέχνες (οπτικοακουστική έκφραση)

Στόχοι: να συνειδητοποιήσουν ότι ο γραπτός λόγος είναι η αναπαράσταση του

προφορικού, να διακρίνουν την εικόνα από το κείμενο, να ταξινομήσουν με δεδομένα

κριτήρια, να επινοήσουν δικά τους κριτήρια ταξινόμησης και με βάση αυτά να

κατηγοριοποιήσουν

Υλικά – Μέσα: τα βιβλία της τάξης, διαδραστικό σύστημα (teamboard), φύλλα εργασίας

Μέθοδοι – Τεχνικές: παρατήρηση, ΤΠΕ, εκπαίδευση μέσω τέχνης, ερωταπαντήσεις

2.1 «Διαγωνισμός βιβλίων»

Τα παιδιά βρίσκονται στην ολομέλεια της τάξης και παρατηρούν τα βιβλία της βιβλιοθήκης

ως προς:

- Το μέγεθος

- Την ποιότητα του εξώφυλλου (χοντρό – λεπτό, λείο – ματ)

- Το πλάτος (χοντρό – λεπτό)

Στη συνέχεια, η/ο νηπιαγωγός

ανακοινώνει «έναν διαγωνισμό

βιβλίων». Τα παιδιά χωρίζονται σε

ομάδες και κάθε ομάδα καλείται να

επιλέξει ένα κριτήριο ταξινομήσει τα

βιβλία. Στόχος είναι να περιλάβει όλα

τα βιβλία της κατηγορίας που επέλεξε

(π.χ. βιβλία με χοντρό εξώφυλλο) και

να μην βάλει λάθος κατηγορίες.



Ορίζονται επίσης, οι κριτές του διαγωνισμού, η ομάδα ελέγχου, η οποία εξετάζει με τη

βοήθεια των υπολοίπων, αν έχει περιλάβει όλα τα βιβλία και σημειώνει στον πίνακα τους

πόντους των λαθών ή των βιβλίων που δεν έχουν περιληφθεί. Αν καταφέρει να

συγκεντρώσει όλα τα βιβλία, κερδίζει ένα «κύπελλο». Για όσα λάθη κάνει χάνει κι από έναν

βαθμό. Οι χαμένοι πόντοι μπορεί να σημειωθούν και σε υπολογιστικό λογισμικό όπως το

excel.

2.2 «Τα μισά βιβλία»

Στόχοι: να εξασκήσουν την παρατηρητικότητά τους, να εξασκήσουν δεξιότητες στις

προβολικές σχέσεις - συνέχιση γραμμής

Υλικά – Μέσα: φωτοτυπίες των βιβλίων


Επιλέγονται ορισμένα βιβλία, φωτοτυπείται το εξώφυλλό τους και οι εικόνες τους

κόβονται στη μέση οριζόντια ή κάθετα. Το ένα μέρος των φωτοτυπημένων βιβλίων

βρίσκεται σε διάφορα σημεία της τάξης σε εμφανές μέρος (π.χ. στα τραπέζια σε ράφια,

κλπ.). Το άλλο μισό βρίσκεται στην ολομέλεια της τάξης. Τα παιδιά χωρισμένα σε ομάδες

επιλέγουν ένα βιβλίο (τη μισή φωτοτυπία του βιβλίου) και ψάχνουν να βρουν την άλλη

μισή. Η επιβεβαίωση γίνεται με την ταύτιση.

2.3 «Ο φακός»

Στόχοι: ανάπτυξη παρατηρητικότητας

Υλικά – Μέσα: Διαδραστικό σύστημα Teamboard (πίνακας και λογισμικό)


Στον διαδραστικό πίνακα έχουν εισαχθεί εικόνες παραμυθιών. Έχοντας ενεργοποιηθεί η

λειτουργία «φακός» του λογισμικού τα παιδιά προσπαθούν να αναγνωρίσουν ποιο είναι το

εικονιζόμενο βιβλίο.



2.4 «Ζωγραφίζω το εξώφυλλο του αγαπημένου μου βιβλίου

Στόχοι: να αποδώσουν εικαστικά λεπτομέρειες του εξώφυλλου ενός βιβλίου και των

πληροφοριακών στοιχείων (τίτλος, συγγραφέας, κλπ)

Υλικά: χαρτιά κάνσον, λαδοπαστέλ

Δραστηριότητα

Ζωγραφίζουν το εξώφυλλο του αγαπημένου τους βιβλίου. Γράφουν τον τίτλο και άλλα

πιθανά στοιχεία που εντοπίζουν

2.5 «Βρίσκω τον τίτλο»

Στόχοι: να ταυτίσουν λέξεις ή προτάσεις με το ίδιο συμβολικό σύστημα, να

συνειδητοποιήσουν τη γραπτή απόδοση μιας πρότασης / λέξης, να κατανοήσουν ότι οι λέξεις

μεταφέρουν νοήματα, να διακρίνουν την εικόνα από το κείμενο

Υλικά – Μέσα: διαδραστικό σύστημα teamboard, εικόνες εξώφυλλων βιβλίων


Στον διαδραστικό πίνακα εισάγονται οι εικόνες εξώφυλλων βιβλίων της τάξης και οι τίτλοι

των βιβλίων με διαφορετική γραμματοσειρά. Τα παιδιά καλούνται να τοποθετήσουν δίπλα

ή κάτω από το βιβλίο τον τίτλο του.

Οι μαθητές κάνουν υποθέσεις για τον πιθανό τίτλο του βιβλίου συσχετίζοντάς τον με την

εικόνα του, απαντώντας σε ερωτήσεις του τύπου:

- Ποιος νομίζετε ότι είναι ο τίτλος;

- Τι μας δείχνει η εικόνα;

- Βλέποντας την εικόνα του εξώφυλλου, δώσε έναν τίτλο στο βιβλίο και αιτιολόγησε την

απάντησή σου.

Φύλλο Εργασίας: επιλέγονται από μια σειρά εικόνων (εξώφυλλα βιβλίων) και ο τίτλος ενός

βιβλίου. Σημειώνουν με Χ τον τίτλο το βιβλίο που αντιστοιχεί στο βιβλίο.



«Παντομίμα τίτλων

Στόχοι: σωματική έκφραση, επινοητικότητα, συνεργασία

Μέθοδοι – Τεχνικές: εργασία σε ομάδες

Δραστηριότητα:

Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και η κάθε ομάδα επιλέγει ένα από τα βιβλία της

βιβλιοθήκης της τάξης. Δίνεται ο κατάλληλος χρόνος να συζητήσουν τα μέλη της ομάδας

και να αποφασίσουν τον τρόπο που θα αναπαραστήσουν τον τίτλο του βιβλίου. Τον

παρουσιάζουν στην ολομέλεια και τα υπόλοιπα παιδιά μαντεύουν το τίτλο.

3. «Πώς διαβάζω ένα βιβλίο»

Στόχοι: να ανιχνευτεί η προγενέστερη γνώση των παιδιών, να υιοθετήσουν σωστή στάση

ανάγνωσης ενός βιβλίου, να μάθουν να σέβονται και να εκτιμούν τα βιβλία. Nα γνωρίσουν τον

τρόπο αξιοποίησης της πληροφορίας και έκφρασης με λογισμικό γενικής χρήσης, να

μοντελοποιήσει τη γνώση, να αλληλοεπιδράσουν μεταξύ τους

Υλικά – Μέσα: φύλλα εργασίας (τυπωμένα σε Α3), λογισμικό δημιουργίας ταινίας movie

maker, υπηρεσίες web 2.0 - You tube, λογισμικό ηχογράφησης και επεξεργασίας ήχου

audacity, μικρόφωνο.


Τα παιδιά συμπληρώνουν το παρακάτω φύλλο εργασίας ατομικά και το παρουσιάζουν

στην τάξη. Η/ο νηπιαγωγός σημειώνει τις γνώσεις των παιδιών για τον τρόπο ανάγνωσης

ενός βιβλίου και σχεδιάζει την παρέμβασή της/του.



Στην ολομέλεια της τάξης συζητούν οι μαθητές με τον /την εκπαιδευτικό για τον τρόπο που

διαβάζουμε ένα βιβλίο.

Ο/η εκπαιδευτικός ρωτά τους μαθητές:

- Για ποιο λόγο διαβάζουμε ένα βιβλίο σύμφωνα με τις παραπάνω προτάσεις; (δεν

καταστρέφεται, προστατεύουμε τα μάτια, την ορθή στάση σώματος – κίνδυνοι

κακώσεων σπονδυλικής στήλης).

- Πώς θα μπορούσαμε να δείξουμε αυτούς τους τρόπους σε άλλα παιδιά, ώστε να

μάθουν να διαβάζουν σωστά; (προτάσεις παιδιών)

- Τα παιδιά αναπαριστούν τους «κατάλληλους και μη» τρόπους ανάγνωσης ενός βιβλίου

και φωτογραφίζονται. Οι φωτογραφίες χρησιμοποιούνται για να δημιουργηθεί το

προτεινόμενο ενημερωτικό υλικό (αφίσα ή φυλλάδιο).

Επισημαίνεται από την/τον νηπιαγωγό η δύναμη ενός βίντεο και η ανάρτησή του στο

διαδίκτυο. Προτείνεται η δημιουργία ενός βίντεο με τις παραπάνω εικόνες κατάλληλων και

μη στάσεων και συμπεριφορών ανάγνωσης ενός βιβλίου, το οποίο αναρτάται στο You

tube. Για κάθε εικόνα ηχογραφείται η πρόταση ή η αποφυγή της στάσης ανάγνωσης από

τα παιδιά με το λογισμικό ηχογράφησης και επεξεργασίας ήχου audacity.

Σημείωση: Το βίντεο θα αναρτηθεί στη σελίδα του σχολείου μετά από την έγκριση των

γονέων. Σε διαφορετική περίπτωση θα υποστεί την ανάλογη επεξεργασία, ώστε να μην

είναι ορατά τα πρόσωπα των παιδιών.

3.1 «Τα δικαιώματα του αναγνώστη»

Στόχοι: ανάπτυξη προφορικού λόγου, εξάσκηση στις συνθήκες και προσαρμογή στις

συμβάσεις προφορικής επικοινωνίας, έκφραση ιδεών και ανάπτυξη

επιχειρηματολογίας

Υλικά: χαρτιά Α4 κομμένα σε τέσσερα κομμάτια, μαρκαδόροι, μεγάλο χαρτί κάνσον,

μουσική (ή μουσικά όργανα).



Η/ο νηπιαγωγός δείχνει την αφίσα «τα δικαιώματα

του μικρού αναγνώστη» στα παιδιά και τους

ρωτάει:

- Τι βλέπουν στην αφίσα

- Τι νομίζουν ότι λένε τα γράμματα

- Τι νομίζουν ότι δείχνουν οι εικόνες

Γίνεται ανάγνωση της αφίσας. Σχολιάζεται κάθε

εικόνα – δικαίωμα ανάλογα ρωτώντας την άποψη

των παιδιών:

- Πόσο συμφωνούν και γιατί με αυτό

- Δημιουργούν τη δικής τους αφίσα με τα

δικαιώματα του αναγνώστη, η οποία

αναρτάται στο χώρο της βιβλιοθήκης της

τάξης. Η τάξη δουλεύει σε ομάδες με τον

παρακάτω τρόπο:

Τα παιδιά χωρίζονται σε δυάδες τα(εταιρική σχέση). Κάθε ζευγάρι αποφασίζει την επιλογή

ενός δικαιώματος. Στη συνέχεια το απεικονίζει σε ένα χαρτί μικρών διαστάσεων ένα

«δικαίωμα» του αναγνώστη.

Τα ζευγάρια ενώνονται με ένα μουσικό σύνθημα και παρουσιάσουν στο ζευγάρι τους

3.2. «Η βιβλιοθήκη της τάξης μου»

Στόχοι: να εκφράσουν ιδέες, σκέψεις και απόψεις, να συμμετέχουν ενεργά στη δόμηση του

περιβάλλοντος χώρου τους, να μάθουν να τον σέβονται, να αναπτύξουν πρωτοβουλία και



αισθητική αντίληψη. Να εξασκηθούν στη μεταφορά σε επίπεδο χάρτη της εικόνας της τάξης

(μαθηματικά: χωρικές σχέσεις)

Υλικά: φύλλο εργασίας, μαρκαδόροι, έργα τέχνης, πανιά, κλπ.

Οι μαθητές συζητούν για το πώς φαντάζονται το χώρο της βιβλιοθήκης της τάξης τους. Στη

συνέχεια, βλέπουν αντίστοιχες εικόνες άλλων νηπιαγωγείων.

Χωρίζονται σε ομάδες. Η /ο νηπιαγωγός ζητά από την κάθε ομάδα να σκεφτεί και να

σχεδιάσει σε ένα χαρτί τις αλλαγές που θα ήθελαν να κάνουμε στη βιβλιοθήκη της δικής

μας τάξης.

Οι ιδέες παρουσιάζονται στην ολομέλεια και αποφασίζουμε ποιες από αυτές μπορούν να

υλοποιηθούν. Διακοσμείται ανάλογα ο χώρος.

3.3 «Επίσκεψη στη βιβλιοθήκη της γειτονιάς»

Υλοποιείται επίσκεψη στη δανειστική παιδική βιβλιοθήκη της γειτονιάς και πραγματοποιείται

παρατήρηση στις συνθήκες και στον τρόπο λειτουργίας της

3.4 «Bingo βιβλίων»

Σε ένα φύλλο χαρτιού εισάγονται εικόνες βιβλίων της τάξης. Τα παιδιά παίρνουν από ένα

φύλλο χαρτιού και τριγυρίζουν στην τάξη ρωτώντας τους συμμαθητές τους ποια από τα βιβλία

του φύλλου έχουν διαβάσει. Όποιος καταφέρει και συμπληρώσει όλα τα κουτάκια πετυχαίνει

bingo.



4. «Φτιάχνω τα δικά μου βιβλία»

Στόχοι: να γνωρίσουν τη δομή μιας ιστορίας, να εξασκηθούν σε αφηγήσεις και περιγραφές

(ανάπτυξη του προφορικού λόγου, μορφολογία: χρήση επιθέτων, επιρρημάτων), να

αναπτύξουν το λεξιλόγιό τους, να προσδιορίσουν τις χωρικές σχέσεις σε επίπεδο εικόνας

(προσανατολισμός στο χώρο)

Υλικά: εικόνες από βιβλία του σχολείου, που όμως δεν βρίσκονται στη βιβλιοθήκη της

τάξης


Οι δραστηριότητες ακολουθούν την παρακάτω εξελικτική πορεία:

Επιλέγεται ένα ή δύο βιβλία από τη βιβλιοθήκη της τάξης. Αρχικά τα παιδιά καλούνται να

κάνουν περιγραφές σε μια εικόνα από το βιβλίο με έμφαση:

- Στο χώρο (πάνω- κάτω, μπρος – πίσω, κοντά – μακριά)

- Στα πρόσωπα – ήρωες και τα χαρακτηριστικά τους (περιγραφές εξωτερικών

χαρακτηριστικών – εσωτερικών χαρακτηριστικών)

Στη συνέχεια, βλέπουμε σε εικόνες τη δομή μιας ιστορίας



Δοκιμάζουν περιγραφές προσώπων, τα οποία εικονίζονται σε εικόνες βιβλίων της τάξης.

Στη συνέχεια δημιουργείται ένας κατάλογος με διαφορετικά ήδη αρχής, περιγραφής τόπου

και χρόνου, διάφοροι τύποι προβλημάτων και λύσεων.

Τα παιδιά ατομικά φτιάχνουν τη δική τους ιστορία με βάση την παραπάνω δομή και με

εισαγωγή επεισοδίων , βλέποντας μια εικόνα. Επιλέγονται εικόνες από τα έργα τέχνης της

βιβλιοθήκης. Δίνουν τίτλο στην ιστορία τους.

4.1.«Η ιστορία της γραφής»

Υλικά- Μέσα: εφαρμογές του web 2.0 : you tube

Μέθοδοι – Τεχνικές: ερωταπαντήσεις, Πολυμεσική διδασκαλία

Παρακολουθούν στο διαδίκτυο και στην εφαρμογή youtube την ιστορία της γραφής και

του βιβλίου με δυο βίντεο, ενώ ο/η εκπαιδευτικός τονίζει με παρεμβάσεις τα σημεία

εκείνα που θέλει να επιστήσει την προσοχή των νηπίων για τη συζήτηση που ακολουθεί

στη συνέχεια:

- μια φορά κι έναν καιρό ήταν η επιστήμη- ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 6 Ο ΓΟΥΤΕΜΒΕΡΓΙΟΣ ΚΑΙ H

ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ: https://www.youtube.com/watch?v=5XjloXmj1Fs

https://www.youtube.com/watch?v=5XjloXmj1Fs



Ακολουθεί συζήτηση με ερωτήσεις γνώσης και κατανόησης:

τι διαβάζει ο ηλικιωμένος κύριος;

Τι διηγείται στα παιδιά; (την ιστορία της γραφής)

Τι υλικά χρησιμοποιούσαν οι Σουμέριοι για να γράψουν;

Πώς έγραφαν οι Αιγύπτιοι;

Με ποιον τρόπο έφτιαχναν οι Κινέζοι τα βιβλία τους;

Γιατί ήταν δύσκολο να έχεις τέτοια βιβλία;

Από τι υλικό έγινε τα πρώτο χαρτί;

Τι κατάφερε ο εφευρέτης όταν έβαλε όλα τα γράμματα στη σειρά; (μαζική

εκτύπωση, να εκτυπώσει όλα μαζί με μια φορά και όχι να γράψει ένα – ένα τα

γράμματα)

Τι ανακάλυψε ο Γουτεμβέργιος;

Αντίστοιχα παρακολουθούν την ιστορία της γραφής μέσα από τις γραφικές τέχνες,

σχολιάζονται οι εικόνες και διαβάζονται οι πληροφορίες.




Μετά την προβολή καλούνται να συμπληρώσουν το παρακάτω φύλλο εργασίας : κόβουν και

βάζουν σε χρονολογική σειρά τις εικόνες, οι οποίες εικονίζουν την εξέλιξη της γραφής.

- Η ιστορία του βιβλίου

https://www.youtube.com/watch?v=QITADy3rlWc




Αν υπάρχει η δυνατότητα μπορεί να οργανωθεί επίσκεψη σε τυπογραφείο.

«Δοκιμές γραφής»

Υλικά: κερί, πηλός, φτερά, μελάνι, οδοντογλυφίδες, χαρτιά κάνσον, λαδοπαστέλ, χαρτιά

Α4, ζυμάρι,

«Ο κύκλος της Φαιστού»

Φτιάχνουμε τον κύκλο της Φαιστού με πηλό. Το κάθε παιδί χαράσσει με οδοντογλυφίδα

γράμματα σε πηλό.

«Μελάνι και φτερό»

Τα παιδιά καλούνται να επιλέξουν μια λέξη εκτός από το όνομά τους, και να το γράψουν

χρησιμοποιώντας μελάνι και ένα φτερό

«Γράμμα με λαδοπαστέλ ή κερί»

Τα παιδιά χαράσσουν γράμματα σε πλάκα κεριού ή /και καλύπτουν με λαδοπαστέλ

ανοιχτόχρωμο ή έντονο κόκκινο, κίτρινο, πράσινο, γαλάζιο, κλπ. ένα κομμάτι χαρτιού

κάνσον, ώστε να καλύπτεται πλήρως. Από πάνω καλύπτουν με μαύρο ή καφέ

λαδοπαστέλ το προηγούμενο στρώμα και τέλος χαράσσουν με οδοντογλυφίδα σχέδια,

ώστε να βγει από κάτω το προηγούμενο στρώμα χρώματος.

«Γράμματα με πηλό »




Αρχικά, τα παιδιά αναλαμβάνουν να φτιάξουν τα γράμματα του ονόματός τους με

πηλό, τα οποία ψήνονται σε φούρνο ηλεκτρικής κουζίνας Το κάθε παιδί σχηματίζει το

όνομά του, βάζει μελάνι πάνω σε κάθε γράμμα και το τυπώνει, τοποθετώντας ένα χαρτί

από πάνω και πιέζοντάς το ελαφρά.

«Γράμματα με ζυμάρι – η γλώσσα των τυφλών »

- Το κάθε παιδί αναλαμβάνει να φτιάξει με ζυμάρι ένα διαφορετικό γράμμα από το

ελληνικό αλφάβητο, ώστε να δημιουργηθούν όλα τα γράμματα. Στη συνέχεια, ψήνονται

στο φούρνο ηλεκτρικής κουζίνας.

- για κάθε γράμμα βρίσκουμε μια λέξη που να αρχίζει από αυτό.

Η/ο νηπιαγωγός εξηγεί τον τρόπο που μαθαίνουν να διαβάζουν οι τυφλοί, όμως με άλλα

γράμματα, η οποία ονομάζεται γραφή Μπράιγ. Στον κώδικας Μπράιγ αντικαθίστανται τα

γράμματα με κουκίδες.

Στη συνέχεια, τα παιδά χωρίζονται σε ομάδες. Η μια ομάδα χρησιμοποιώντας γράμματα από

τις δυο παραπάνω δραστηριότητες, σχηματίζει το όνομα ενός παιδιού της τάξης, το οποίο

όμως δεν είναι στην ομάδα του, χωρίς οι άλλοι να βλέπουν. Ζητείται από ένα παιδί να μπει

στη θέση ενός τυφλού και να προσπαθήσει να διαβάσει που έχει σχηματιστεί έχοντας κλειστά

τα μάτια με ένα μαντήλι.



«Μουσείο Γραφής και Βιβλίου»

Μετά το τέλος της κάθε δραστηριότητας, δημουργείται ένα μουσείο γραφής, στο οποίο

τοποθετούνται τα υλικά τα οποία κατασκεύασαν τα παιδιά, υλικά που μπορεί να φέρουν οι

γονείς και φωτογραφίες (γραφομηχανή, πάπυρος, εικόνες τοιχογραφιών, κλπ). Τα παιδιά σε

ζευγάρια γράφουν λεζάντες κάτω από τις εικόνες.

«Παιχνίδια λέξεων»

Στόχοι: να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους, να συνειδητοποιήσουν ότι ο γραπτός λόγος

αποτελεί απεικόνιση του προφορικού

Υλικά – Μέσα: κάρτες λέξεων γραμμένες σε χαρτί σκληρό, διαδραστικά συστήματα (πίνακας

και λογισμικό)




«Βρίσκω τη λέξη»

Σε χαρτιά κάνσον είναι γραμμένες οι λέξεις τυπογραφείο, βιβλιοπωλείο, βιβλιοθήκη,

βιβλιοδεσία. Η/ ο νηπιαγωγός ανακατεύει τις κάρτες και τις τοποθετεί στο πάτωμα. Τα παιδιά

σε ομάδες καλούνται η κάθε μια να βρει την κάρτα που του ζητείται

«

Π

οια εικόνα δείχνει τη λέξη;»

Ενώνουν με μια γραμμή τη λέξη με την εικόνα

«Σύνθετες λέξεις»

Βρίσκουν σύνθετες λέξεις που σχετίζονται με το «Βιβλίο». Στα παραθυρόφυλλα

τοποθετούνται οι λέξεις και στη μέση του παραθύρου ζωγραφίζεται η σύνθετη

λέξη.

4.2. «Η τέχνη της βιβλιοδεσίας»

Παρακολουθούν στο διαδίκτυο αποσπάσματα από το παρακάτω βίντεο και

πληροφορούνται για τον τρόπο που τα βιβλία κατασκευάζονται και παίρνουν την τελική

τους μορφή.

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ



4.3 «Γνωρίζω τα βιβλία»

Στόχοι: να γνωρίσουν τα διάφορα τμήματα ενός βιβλίου και να κατανοήσουν τη σημασία τους

Υλικά - Μέσα: ορισμένες φωτοτυπίες από το εξώφυλλο, τους ήρωες, τον αριθμό μιας σελίδας

και το οπισθόφυλλο ενός βιβλίου της τάξης, εφαρμογή του web 2.0 story jumper ή story bird,

χαρτί του μέτρου (ή οποιοσδήποτε άλλος τύπος χαρτιού), χαρτί κανσόν, μαρκαδόροι,

περιοδικά

Μέθοδοι – Τεχνικές: εργασία σε ομάδες, ΤΠΕ

Δραστηριότητες:

«Κυνήγι θησαυρού»

Τα παιδιά εργάζονται σε ομάδες. Επιλέγεται ένα βιβλίο της βιβλιοθήκης και σε κάθε ομάδα

δίνεται η φωτοτυπία ενός τμήματος του βιβλίου, όπως αναφέρεται στα υλικά (τίτλος, εικόνα

εξώφυλλου, εκδόσεις, αριθμός σελίδας, κλπ). Δίνεται προσοχή ώστε οι φωτοτυπίες να είναι

τόσες όσες και οι ομάδες. Τα παιδιά αναζητούν αρχικά το βιβλίο (η ομάδα που έχει την εικόνα

του εξώφυλλου) και οι υπόλοιπες ομάδες εκ περιτροπής τα υπόλοιπα τμήματα του βιβλίου. Η

ομάδα που ανακαλύπτει την εικόνα της χωρίς λάθος κερδίζει ένα «βραβείο».

«Ζωγραφίζω το εξώφυλλο»

Η /ο εκπαιδευτικός επιλέγει ένα βιβλίο που δεν υπάρχει στη βιβλιοθήκη της τάξης, ώστε να

μην είναι γνωστό στα παιδιά. Έχει καλύψει το εξώφυλλο (εμπροσθόφυλλο και οπισθόφυλλο)

με χαρτί για να μη φαίνεται. Αφού διαβάσει την ιστορία, τα παιδιά σε ομάδες καλούνται να

δώσουν τίτλο στο έργο τους και να σχεδιάσουν τα δυο εξώφυλλα, ανά ζευγάρι σε κάθε ομάδα

(δυο μέλη της ομάδας το εμπρός και δυο μέλη το πίσω). Το εξώφυλλο του βιβλίου

αποκαλύπτεται και οι μαθητές συγκρίνουν τα δικά τους επιτεύγματα με το πρωτότυπο.

https://www.youtube.com/watch?v=CuC4KR7-kI4



«Φτιάχνω το δικό μου βιβλίο στη βάση μιας κοινής ιστορίας»

Με βάση μία ή δύο εικόνες συνθέτουν μια ιστορία με συνέχεια (όλα τα παιδιά της τάξης εκ

περιτροπής: το κάθε παιδί συνεχίζει την ιστορία από το προηγούμενο).

Η ιστορία γίνεται ένα εικονογραφημένο βιβλίο:

Σε κάθε ομάδα δίνεται ένα χαρτί του μέτρου σε μέγεθος Α3, το οποίο είναι διπλωμένο στα

τέσσερα. Η κάθε ομάδα αναλαμβάνει τους παρακάτω ρόλους:

- 1η ομάδα: Ζωγραφίζει το εξώφυλλο σε χαρτί κάνσον και γράφει τα στοιχεία του βιβλίου

(τίτλο, συγγραφείς, έτος, κλπ., ότι κρίνει απαραίτητο η ομάδα)

- 2η ομάδα: ζωγραφίζει και γράφει ένα μέρος της ιστορίας που συμφωνείται εκ των

προτέρων σε χαρτί Α4 ή στρατσόχαρτο.

- 3η ομάδα: κόβει εικόνες και τις κολλάει στο μέρος της ιστορίας που της αναλογεί και

στη συνέχεια γράφει την ιστορία

- 4η ομάδα: ζωγραφίζει το οπισθόφυλλο και γράφει την περίληψη της ιστορίας

γράφουν την ιστορία και με την τεχνική κολλάζ την εικονογραφούν.

Τέλος το βιβλίο βιβλιοδετείται ράβοντας το κάθε κομμάτι με βελόνα και κλωστή και

κολλώντας το εξώφυλλο με κόλλα.

Η ίδια ιστορία γίνεται στο λογισμικό δημιουργίας βιβλίου story jumper ή story bird

http://37nipiathess.webnode.com/news/h-katerina-kai-ta-paidia-tis/

Γίνεται σύγκριση των δυο τρόπων δημιουργίας βιβλίων. Συζητούνται τα πλεονεκτήματα και τα

μειονεκτήματα του κάθε τρόπου.

5.0 Ποίημα «Τα βιβλία»

Τα βιβλία

Στα βιβλία, στα βιβλία βρίσκεται κάθε σοφία. Μέσα τους τον κόσμο κλείνουν γνώση και χαρά μας δίνουν.

Το μυαλό μας δυναμώνουν κι όλες τις καρδιές ενώνουν κι είναι φάροι κι οδηγοί μας κι ήλιοι πάνω από τη γη μας.

http://37nipiathess.webnode.com/news/h-katerina-kai-ta-paidia-tis/



Υλικά : εικονοποιημένο ποίημα σε διαδραστικά συστήματα Teamboard

Μέθοδοι: παιδαγωγικά παιχνίδια, παρατήρηση,

εικαστική και λεκτική έκφραση

Στόχοι: λεκτική έκφραση των νηπίων

Εικαστική έκφραση των νηπίων

Δημιουργικότητα

Επαφή με την ποίηση

Εξέλιξη:

Α ΄ ΦΑΣΗ

1. Διαβάζεται το ποίημα με τη συνοδεία απαλής μουσικής.

2. Κάθε στροφή η/ο εκπαιδευτικός ρωτά για λέξεις που δεν γνωρίζουν.

3. Εσωκειμενικές ερωτήσεις: - πρώτη στροφή: τι υπάρχει μέσα στα βιβλία; τι

μας δίνουν τα βιβλία; - τι λέει η δεύτερη στροφή; Με ποιον τρόπο

δυναμώνουν το μυαλό τα βιβλία; γιατί λέει ο ποιητής ότι ενώνουν τις καρδιές μας; Πώς μπορεί να είναι ο φάρος και ο ήλιος της γης ένα

βιβλίο; 4. Η χαμένη λέξη: βρίσκουν τις λέξεις που λείπουν από το ποίημα και τις τοποθετούν στη σωστή

θέση. Τα παιδιά μπορούν να βοηθηθούν από τη χρωματική ταύτιση των λέξεων και τον αριθμό των γραμμάτων (οι γραμμές βοηθούν στην τοποθέτηση λέξεων στο κενό). Στη δεύτερη περίπτωση προηγείται δραστηριότητα μέτρησης των φωνημάτων με παλαμάκια.



Β΄ΦΑΣΗ

1. Τα παιδιά απαγγέλλουν το ποίημα, επαναλαμβάνοντας μετά από την δασκάλα όλοι μαζί τα λόγια στίχο – στίχο.

2. Ορθοφωνία : ασκήσεις στις λέξεις: καρδιές – φάροι - κόσμο – δυναμώνουν 3. Στο διαδραστικό πίνακα βρίσκουν τις λέξεις που έχουν το ίδιο τέλος και τις βάζουν σε κύκλο

(ζευγάρια λέξεων). Στο επόμενο φύλλο τοποθετούν στα κουτιά τα ζευγάρια των λέξεων (μέθοδος drug and drop).



4. Βρίσκουν , σε προφορικό επίπεδο ομοιοκατάληκτες λέξεις, οι οποίες ταιριάζουν στα παραπάνω ζευγάρια.

Στη συνέχεια, γράφονται οι καταλήξεις σε φακέλους κάνσον, στους οποίους τοποθετούνται οι λέξεις που έχουν αυτήν την κατάληξη.

Γ΄ ΦΑΣΗ

Εικαστική απεικόνιση. Ζωγραφίζουν το ποίημα (στο παραπάνω φύλλο εργασίας)

6.0 Επίσκεψη συγγραφέα στο σχολείο

Καλείται στο σχολείο μια/ ένας συγγραφέας. Πραγματοποιείται η ανάλογη προετοιμασία για

την υποδοχή. Ορισμένες ιδέες είναι:

- Επιλέγεται ένα έργο της/ του συγγραφέα και αφού τα παιδιά δουλέψουν σε αυτό

παράγουν κάτι δικό τους και το παρουσιάζουν την ημέρα της επίσκεψης ( μια ιστορία

με διαφορετικό τέλος γραμμένο σε ένα μεγάλο βιβλίο, μια αφίσα, ένα ποίημα,

διαφορετική εικονογράφιση, κλπ)

- Ετοιμάζουν τη διακόσμηση της τάξης

- Φτιάχνουν ένα γλυκό

- Ετοιμάζουν ερωτήσεις προς τη/ τον συγγραφέα

7.0 Παρουσίαση στους γονείς - Αξιολόγηση

Τα παιδιά αξιολογούν τι έμαθαν για τη γραφή και το βιβλίο γενικότερα κατά τη

διοργάνωση της παρουσίας του προγράμματος στους γονείς :

- απ΄ όλα όσα έχουμε φτιάξει, μιλήσαμε και δημιουγήσαμε τι μπορούμε να

παρουσιάσουμε στους γονείς;

- Τι μάθαμε (από την κάθε μια προτεινόμενη) δραστηριότητα;



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ

25 Ideas to Motivate Young Readers:

http://www.educationworld.com/a_lesson/lesson/lesson035.shtml

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν η επιστήμη- ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 6 Ο ΓΟΥΤΕΜΒΕΡΓΙΟΣ ΚΑΙ H ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ:


Η ιστορία της γραφής και του βιβλίου: https://www.youtube.com/watch?v=QITADy3rlWc

Η τέχνη της βιβλιοδεσίας: https://www.youtube.com/watch?v=CuC4KR7-kI4

Μπράσετ Φ. (2003). 1001 δραστηριότητες για να αγαπήσω το βιβλίο, Αθήνα Μεταίχμιο

http://www.educationworld.com/a_lesson/lesson/lesson035.shtml



https://www.youtube.com/watch?v=CuC4KR7-kI4

ʐα βιβλία͖ σʐα βιβλία βρίσκεʐαι κάθε σοφία · 2016-02-13 ·...

Documents