μ α ν α ζ ο ύ μ ε σ ε κ α θ α ρ ό π ε αγάπη γ υ ... · 2020-01-20 ·...
TRANSCRIPT
Έχουμε δικαίωμα να ζούμε
σε καθαρό περιβάλλον!
Έχουμε φωνή έχουμε δικαιώματα!
Δικαίωμα στη ζωή και στις αποφάσεις!
χαράπαιχνίδι
δικαιώματα
χαρά
αγάπη
παιδεία
αγάπηαποδοχή
υγεί
α
φροντίδα
κατανόηση
εμπιστοσύνηφροντίδα
Έχουμε φωνή έχουμε δικαιώματα!
χαρά
εμπιστοσύνη
υγεία δικαίωμα στη ξεκούραση
παιδεία
φροντίδααποδοχή
παιδεία
παιδεία χαράποίησητα δικαιώματα μαςμέσα από την
Πρόλογος Επιτρόπου
Έχουνπαρέλθει20χρόνιααπότηνυιοθέτησητηςΣύμβασηςτων
ΗνωμένωνΕθνώνγιαταΔικαιώματατουΠαιδιού,ηοποίαάλλαξε
ριζικάτηνπαραδοσιακήθεώρησητηςπαιδικήςηλικίας,φέρνοντας
στοπροσκήνιονέεςαντιλήψειςγιατιςικανότητες,ταδικαιώματα,
τηθέσηκαιτορόλοτωνπαιδιώνστιςσύγχρονεςκοινωνίες.
ΗΣύμβαση,είναιένανομικάδεσμευτικόκείμενογιατακράτηπου
τηνκύρωσαν(μεταξύτωνοποίωνκαιηΚύπρος),μεσυγκεκριμένες
πρόνοιες. Ταυτόχρονα όμως, εμπεριέχει αρχές οι οποίες στηρί-
ζονται σε θεωρίες που προέκυψαν μέσα από διεπιστημονικές
προσεγγίσεις,βασισμένεςστηνπαιδαγωγική,τηνομική,τηψυχο-
λογία,τηνκοινωνιολογίακαιτηφιλοσοφία.Είναιγι’αυτό,ακριβώς,
τολόγο,πουηΣύμβασηδεννοείταιναδιαβάζεταιαποσπασματικά,
αφούαπότοπροοίμιόμέχρικαιτοτελευταίοάρθροτηςαποτελεί
έναενιαίο,τόσουφολογικάόσοκαισεπεριεχόμενο,κείμενομε
αλληλένδετεςπρόνοιεςκαιαρχές.
ΗΣύμβαση,μέσααπότοριζοσπαστικόεπαναπροσδιορισμότης
παιδικότητας,έφερετοπαιδίαπότοπαρασκήνιοστοπροσκήνιο
τηςδημόσιαςσφαίρας,τοποθετώνταςτιςανάγκεςκαιταδικαιώ-
ματά του, στο ψηλότερο βάθρο των προτεραιοτήτων κάθε
κοινωνίας.Τακράτη,δεσμεύονταιπλέον,ότιπρωταρχικόκριτήριο
για κάθε απόφαση είναι η διασφάλιση του συμφέροντος του
παιδιού,οσεβασμόςτηςεγγενούςαξιοπρέπειάςτουκαιηαποφυγή
οποιασδήποτεδιάκρισης.
Για την εκπαίδευση, η Σύμβαση έχει ιδιαίτερη σημασία αφού
οι αρχές πάνω στις οποίες εδράζεται, μπορούν και πρέπει να
Πρόλογος
3
αποτελούν οδοδείκτη της καθημερινής εκπαιδευτικής πράξης.
Είναιγι΄αυτό,ακριβώς,τολόγοπουθεωρώτουςμάχιμουςεκπαι-
δευτικούς όλων τωνβαθμίδων, πολύτιμους συνεργάτες για την
επιτυχή άσκηση των αρμοδιοτήτων μου, αφού μέσα από την
καθημερινή επαφή τους με τα παιδιά, είναι σε θέση να καλλιε-
ργήσουνθετικέςστάσειςκαιαξίες,ναενισχύσουντηναποδοχή,τον
αλληλοσεβασμόκαιτοδιάλογοκαιναστηρίξουντηνεπικοινωνία,
τηνελεύθερηέκφρασηκαιτηνενεργόσυμμετοχήτωνπαιδιώνστα
θέματαπουτααφορούν.
Ηφωνήτωνπαιδιών,αυτούσια,ανόθευτηκαιανεπηρέαστηπρέπει
ναενισχύεταικαιναακούγεταιμέσααπόκάθεμορφήκαλλιτεχνικής
έκφρασης.Εξάλλου,μίααπότιςβασικέςμουαρμοδιότητεςείναινα
διασφαλίζωότιοιαπόψειςκαιοιιδέεςτουςεκφράζονταισεόλατα
επίπεδακαιπλαίσια.Γι’αυτότολόγο,θέλονταςναδώσωέμφαση
καινατονίσωτηντεράστιασημασίατηςενεργούςσυμμετοχήςκαι
έκφρασηςτωναπόψεώντωνπαιδιών,προκήρυξατονΝοέμβριοτου
2009, με τη στήριξη του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού,
Παγκύπριο Διαγωνισμό Ποίησης για όλες τις βαθμίδες εκπαί-
δευσης,μεθέματα«ΔικαιώματατουΠαιδιού».
Με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση διαπίστωσα ότι σχεδόν το
σύνολοτηςεκπαιδευτικήςκοινότηταςδούλεψεμεενθουσιασμόκαι
ζήλοενθαρρύνονταςτησυμμετοχήτωνπαιδιώνστοΔιαγωνισμό.
Θέλωναεκφράσωτιςειλικρινείςμουευχαριστίεςκαισυγχαρητήρια
σεόλουςτουςεκπαιδευτικούςπουαφιέρωσανχρόνοκαικόποκαι
εργάστηκαν με εργαλείο τη Σύμβαση μέσα στα πλαίσια της
καθημερινήςμαθησιακήςδιαδικασίας,ενισχύονταςτηγνώσηκαι
τηνέμπνευσητωνπαιδιώνγιαναεκφράσουνμέσααπότηνποίηση
τοπωςταίδιαβιώνουνταδικαιώματατους.
Γι’ αυτό έκρινα ότι, το οφείλω στα παιδιά να δοθεί κάποια ανα-
γνώρισησεόσοτοδυνατόπερισσότεραποιήματα.Κιαυτόςείναιο
σκοπός της παρούσας έκδοσης. Βέβαια, σ’ ένα τόμο δεν είναι
δυνατόν, να δημοσιευθούν τα ποιήματα όλων των παιδιών που
συμμετείχαν.Γιατούτοδημοσιεύονταιμετησύμφωνηγνώμητων
ίδιωντωνπαιδιώνόσαπέρασανστοτελικόστάδιοαξιολόγησης.
ΘέλωναπιστεύωότιοΠαγκύπριοςΔιαγωνισμόςΠοίησης2009,ήταν
μόνο η αφετηρία χωρίς προκαθορισμένο τέλος, για μια πορεία
γεμάτημεδραστηριότητεςδημιουργίας,προβληματισμού,έκφρα-
σης και εξωτερίκευσης συναισθημάτων και ιδεών. Εκφράζω ένα
μεγάλοΕύγεσεόλαταπαιδιάπουμπήκανστηδιαδικασίααυτήκαι,
ταυτόχρονα,θέλωναδώσωτομήνυμαότι,γιαμέναείναιτο ίδιο
πολύτιμοκαιαξιέπαινοκάθεεγχείρημαγιαέκφρασηκαιαποτύπωση
τουεσωτερικούτουςκόσμου,τωνδικώντουςσκέψεωνκαιαπόψεων.
Λήδα Κουρσουμπά
Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού
Πρόλογος
54
Έχουμε δικαίωμα να ζούμε
σε καθαρό περιβάλλον!
Έχουμε φωνή έχουμε δικαιώματα!
Δικαίωμα στη χαρά και στο παιχνίδι!
δικαίωμα στη
ξεκούραση
χαράπαιχνίδιδικαιώματα
χαρά
αγάπη
παιδεία
αγάπηαποδοχή
χα
ρά
φροντίδα
αγάπη
ποιήματα παιδιών
δημοτικού
στοργήφροντίδα
α-γδημοτ ικού
Έχουμε δικαίωμα να ζούμε
σε καθαρό περιβάλλον!
Έχουμε φωνή έχουμε δικαιώματα!
Δικαίωμα στη χαρά και στο παιχνίδι!
δικαίωμα στη
ξεκούραση
χαράπαιχνίδιδικαιώματα
χαρά
αγάπη
παιδεία
αγάπηαποδοχή
χα
ρά
φροντίδα
αγάπη
ποιήματα παιδιών
δημοτικού
στοργήφροντίδα
ειρήνη
σεβασμός
υγε
ία
χαρά
αποδοχή
α-γδημο τ ι κού
Κάθομαικιαναρωτιέμαι:
πώςναπερνάνεταπαιδιά
που΄χουνόλατακαλά
καιδικαιώματαπολλά;
ΕνώεδώστηνΑφρική
δενέχουμεστάλανερό,ούτεφαί.
Οιπλημμύρεςκιοισεισμοί,
μαςπαίρνουντασπίτια
λεςκιείναιαπόχαρτί.
Κιαναρρωστήσειέναπαιδί,
δενέχειφάρμακοναγιατρευτεί
καιούτεπαιχνίδιναχαρεί
ναγευτείτιείναιηκαλήζωή.
Εσείς,λοιπόν,οιδυνατοί,
πουέχετεδύναμηπολλή,
ισότητα,αγάπη,στοργή
ναδώσετεσεκάθεπαιδί.
Μιχάλης ΠαρπέρηΓ΄1, ΙΘ΄ Δημοτικό Σχολείο ΛεμεσούΒραβείο
Τα δικαιώματα του παιδιού
α-γδημο τ ι κού
9
Παιδιάμεγάλα,
παιδιάμικρά,
ταδικαιώματάτους
μπορούνναμάθουν.
Ότανθέλωνακάνωκάτι
μημουτοχαλάς,
μιαβοήθειαζητώ
κιέναμεγάλοσ΄αγαπώθασουπω.
Μημουκόβειςτηνανάσα,
μημουκόβειςτοπαιχνίδι,
θέλωμόνοναζω
σεένακόσμομαγικό.
Τρέχω,τρέχωκαιγελώ
τρέχω,τρέχωκαιπηδώ,
θέλωναέχωδικαίωμαναζω
χωρίςδιακρίσειςκαιεγώ.
Παιδιάτουκόσμου
φωνάξτεδυνατά:
«Πιστεύωστηδικήμουγλώσσα,
στηνταυτότητα,
στονπολιτισμό,
σέβομαιτοδιαφορετικό».
Φίλε,έλαμιαβόλταμαγική,
στοουράνιοτόξοναπάμεεκεί.
Όλοιείμαστεδιαφορετικοί
καιόλοιμαςξεχωριστοί!
Φωτεινή ΜιχαήλΤάξη Γ΄, 1 Δημοτικό Σχολείο ΛινόπετραςΒραβείο
Τα δικαιώματα του παιδιού
8
αγάπη
χαρά
α-γδημο τ ι κού
11
Ήλιεμουκαλέμουφίλε,
πουφωτίζειςαπόψηλά,
κοίτατουκόσμουταπαιδάκια
καιδώσ’τουςζεστασιά.
Άσπρα,κίτρινα,μαυράκια,
όλαόμορφαπαιδάκια,
θέλουνεναζούνεμεειρήνη,
μεχαράκαικαλοσύνη.
Φαί,νερό,βιβλία,
δασκάλουςκαισχολεία,
θέλουνταπαιδάκια
τουκόσμουφιλαράκια.
Μανούλα,σπίτι,ελευθερία
ασφάλειακαιπροστασία
έχουνανάγκηταπαιδιά
τηςγηςηεπόμενηγενιά.
Αγγελική ΠαπαγιάννηΓ΄2, Δημοτικό Σχολείο Αγίας Μαρίνας Στροβόλου Βραβείο
Του κόσμου τα παιδιά
10 όνειρα
ελπίδα
Παιδίκιανείμαιεγώμικρό
έχωδικαίωμαναζω
σ’ένακόσμοειρηνικό
χωρίςπόλεμοκαιβία
μεασφάλειακαιυγεία.
Παιδίκιανείμαιεγώμικρό
ταπεινάπαρακαλώ
τονπλανήτημαςφροντίστε
μεγαλώνονταςναζω
σεπεριβάλλονκαθαρό.
Μάρθα ΑθανασίουΒ΄1 Δημοτικό Σχολείο Αγίων Αναργύρων
Τα δικαιώματα του Παιδιού
13
ΕίμαιοΆνθος,έναμικρόπαιδί
Είμαιψηλός,ξεχωριστός
καιφυσικάμοναδικός.
Γιαναζήσωευτυχισμένος
δεθέλωεμπόδιαόπως,
ΠΟΛΕΜΟκαιΒΙΑ.
Θέλωαγάπη,ευτυχία
καιπολύκαλήυγεία.
Έχωτοδικαίωμαναπαίζω,
θέλωφαγητό,φροντίδακαικαθαρόνερό.
Ναμορφώνομαι,ναπηγαίνωστοσχολείο
καιβιβλίαναδιαβάζω,πουθαμεοδηγούν
σετόπουςμαγικούς.
Καιγιατουςμεγάλουςτολέωαυτό:
ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕΤΟΥΣΠΟΛΕΜΟΥΣ!!!
ΕΙΡΗΝΗΠΙΑΣΤΟΝΚΟΣΜΟ!!!
Άνθος ΜακρήςΓ΄2, Δημοτικό Σχολείο Αρχαγγέλου
Όλοι έχουμε δικαιώματα
Στοργή,αγάπηκαιχαρά,
πρέπεινα΄χουνταπαιδιά
Μιαοικογένειατρυφερή
καιφροντίδααρκετή
Θέλουνμάθηση,βιβλία,
ναπηγαίνουνστασχολεία.
Φαγητό,παιχνίδια,ρούχα,
Να΄χουνόλαταπαιδιά!
ΟΧΙβία,ΟΧΙξύλο,
μόνοαγάπηκαιστοργή.
Στηναρρώστιακαιστονπόνο,
ογιατρόςναείναιεκεί!
Ερατώ ΚαλογήρουΓ΄2, ΙΒ΄ Δημοτικό Σχολείο «Πεύκιος Γεωργιάδης», Πάφος
Τα δικαιώματα των παιδιών
12 παιχνίδι
ξεκούραση
α-γδημοτ ικού
αξιοπρέπεια
ΈλαμαζίμουΑμερικανάκι,
κιεσύμικρέΚινέζε,
ναπαίξουμεστογύρω-γύρωόλοι,
κιαςμηνέχουμετοίδιο
χρώμαόλοι!
ΕλάτεμαζίμουΑμερικανάκια,Κιζενάκια
κιόλουτουκόσμουταπαιδάκια
ναμπούμεσ’έναπύραυλοναπάμε
σ’άλλοαστέρι,μιαμέραμεσημέρ!
Αθηνά ΒενετιάδηΓ΄2 , Δημοτικό Σχολείο Αγίου Δημητρίου
Όλα τα παιδιά είναι ίδια
α-γδημο τ ι κού
15
Αχναμπορούσαναπετώ
ταξίδιαθα’κανασωρό,
θαβοηθούσαταπαιδιά
να’χουνδικαίωμα,μιλιά.
Ναπαίζουνεκαιναγελούν
παιδάκιαείναικαιαςχαρούν!
Στηνεκκλησιάήστοτζαμί
όλατουςθέλουνεψωμί!
Κίτρινομαύροκαιλευκό
τοσέβομαικαιτα’αγαπώ.
Γνώσειςφορτώστετουςπολλές
μαμηνξεχνάτετιςψυχές!
Σ’όλουτουκόσμουταπαιδιά
τώραν’ανθίσειηχαρά
τοπαιγνίδιαςαρχίσει
τουςπολέμουςνατουςσβήσει!
«Αξιοπρέπειαπαιδιού»
μημείνουνλέξειςτουχαρτιού,
γιατίδενείμαστεχαρτιά
μαολοζώνταναπαιδιά!
Αντρέας ΝεοφύτουΓ΄3, Δημοτικό Σχολείο Πόλης Χρυσοχούς
Όλου του κόσμου τα παιδιά
14
α-γδημο τ ι κού
17
Παιδί είμαι δικαίωμα έχω
16
αποδοχήΜουαρέσειτοπαιγνίδι
τολαμπρό
γιαναπαίζω
κάθεμέρακυνηγητό
ναχαϊδεύωτοσκυλάκιμου
τοκαλό
νατοαγκαλιάζωκαινατουλέω
σ’αγαπώ
ναπαίζωμαζίτου
ναγελώ.
Είμαιεγώπαιδίκαλό
παιχνιδιάρικοκαιχαρωπό.
Ανδρέας ΔημητρίουΓ΄1, Γ΄ Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας
Μεγάλοιτηςγηςακούστετηφωνήτωνπαιδιών,
πουθέλουναγάπηκαιχαρά
καιδεναντέχουνάλλοτηνκακομοιριά.
Μεγάλοιτηςγηςακούστετηφωνήτωνπαιδιών
πουθέλουνειρήνη,στοργήκαιζεστασιά
καιδεναντέχουνάλλοταόπλακαιτηναπονιά.
Μεγάλοιτηςγηςακούστετηφωνήτωνπαιδιών
πουθέλουνμόρφωση,βιβλίακαισχολεία.
Μεγάλοιτηςγηςακούστετηφωνήτωνπαιδιών
πουθέλουνγιατρούς,φάρμακα,νοσοκομεία
γιαναέχουνόλατουςκαλήυγεία.
Μεγάλοιτηςγηςακούστετηφωνήτωνπαιδιών
πουζητάνεόλααυτάπουτόσαχρόνιαδενακούτε!
Δάφνη ΤζιακούρηΓ΄1, Β΄ Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού Κ.Α
Μεγάλοι της γης Ακούστε
ειρήνη
Δενέχωτοχαμόγελοτωνάλλωνπαιδιών
δενέχωτοδικαίωματωνπαιχνιδιών
θέλωκαι’γώναπαίξωκαινατρέξω
τ΄άλλαπαιδιάναγνωρίσω
καιμαζίτουςνατραγουδήσω.
Ένασπίτιθέλωκιεγώ
γιανα’χωκρεβάτινακοιμηθώ.
Έναασφαλέςμέροςνακρυφτώ
απ’τουςπολέμουςναξεφύγω
καιτουςκινδύνουςν’αποφύγω.
Θέλωναμεφροντίζουν
ναμευπολογίζουν
ναμεεκτιμούν
καιναμεαγαπούν.
Είμαστεόλοιμικράπαιδιά
πουαξίζουμεναέχουμε
όμορφηζωή,ζεστήαγκαλιά
υγείακαιφροντίδα
γέλιοκαιχαρά.
Ομαδικό ποίημαΓ΄ 3, ΙΒ΄ Λανίτειο Δημοτικό Σχολείο Κ.Α΄
Τα δικαιώματα του παιδιού
α-γδημο τ ι κού
19
Θεέμουπουμαςέφτιαξεςόλους
γιατίμαςέκανεςδιαφορετικούς;
ΓιατίηΛίτσαείναιμαύρη
καιηΚίτσαάσπρη;
ΓιατίοΣταύροςείναιψηλός
καιοΚυριάκοςχαμηλός;
Γιατίταπαιδιάπολεμούν
καιτ’άλλαπεινούν;
Γιατίταπαιδιάμιλούν,ρωτούν
καιοιμεγάλοιδεναπαντούνκαιτ’αγνοούν;
Θεέμου,δώσεδύναμηκαιγνώση
σεκάθεπαιδίγιαναφωτίσειόληηγη.
Παναγιώτης ΠούνναςΓ΄2, Αγία Μαρίνα Στροβούλου Κ.Α΄
Ο Θεός μου απαντά
18
επικοινωνία
Έχωδικαίωμαναζω
έχωδικαίωμαν’αγαπώ
έχωδικαίωμαναπαίζω
καινατραγουδώ.
Έχωδικαίωμαναέχωσπίτι
καιναμηνέχωεχθρούς.
Έχωδικαίωμαναέχωφίλους
πουναμεαγαπούν.
Νικολέττα ΚόσιηΓ΄2, Β΄ Δημοτικό Σχολείο Ιδαλίου
Τα δικαιώματα των παιδιών
α-γδημο τ ι κού
21
Μαμά,μαμά,γιατί
ταπαιδιάστηΓη
δενέχουνόλατουςτροφή;
Γιατίοιάνθρωποι
δεντααγαπούν;
Γιατίδενέχουνσπίτιγιαναζουν;
Πούείναιογιατρός
ναταγιατρεύει;
Γιατίδενπηγαίνουνσχολείογιακαλό;
Γιατί,γιατί,
ναμηνυπάρχειαγάπη
στονκόσμοαυτό;
Εύχομαιηαγάπη
ν’απλωθείκαι
ηειρήνηναέρθειστηΓη.
Ελένη ΚυπριανούΓ΄1, Δημοτικό Σχολείο Αγίας Μαρίνας Κ.Α΄
Οι ανάγκες των παιδιών
20
μόρφωση
Θα’θελαμιαγουλιάνερό
σπίτιοικογένειακαιλίγοφαγητό.
Χρειάζομαιαγάπηκαιφροντίδα
κιανδενβλέπωήδενπερπατώ
πάλιπαιδίείμαικαι’γω.
Δενείμαιπαιδίκανονικό
αλλάείμαιάνθρωποςκαλός
δενείμαικακόςμαούτεκαιεχθρός
είμαικαι’γωπαιδί,σαντα’άλλα
πουθέλουνυγείακαιχαρά.
Είμαιφτωχόκαιζωντανό
νιώθωπόνοκιαπελπισία.
Μαανόλοιεσείςμ’αγαπάτε
είμαιχαρούμενοκαινιώθωευτυχία.
Δημήτρης ΜπάροςΓ’ τάξη, Α΄ Δημοτικό Σχολείο Πάφου
Παιδί είμαι και ’γώ
α-γδημο τ ι κού
23
Άστεταπαιδιάελεύθερα
ναπαίξουνναγελάσουν
ταπαιδικάταχρόνιατους
ναταδιασκεδάσουν.
Γιατίσανμεγαλώσουνε
ταχρόνιααυτάθανοσταλγούνε
γιατίηζωήείναιδύσκολη
καιτέτοιαξεγνοιασιά
ποτέδεθαξαναβρούνε.
Χρυσάνθη ΚυπριανούΓ΄1, Δημοτικό Σχολείο Λυμπιών
Τα δικαιώματα των παιδιών
22
χαρά
φιλία
ελεύθερη σκέψη
Παιδάκιαείμαστεμικρά
κιέχουμεγλυκιάκαρδιά.
Στουςμεγάλουςτώραλέμε:
«πόνοκαικλάμαδεντοθέμε».
Ένασχολείοθέλουμε
τιςγνώσειςναγυρεύουμε!
Τομέλλονμαςναχτίσουμε
ταλάθησαςναλύσουμε!
Ελεύθερησκέψητώρα,
παιγνίδισ’όλητηχώρα!
Πόνοςκαικλάμαμακριά
απ’τωνπαιδιώνμαςτηνκαρδιά!
Ταλάθημαςείναιμικρά
καθότιείμαστεπαιδιά.
Μηθυμώνετεάδικα
μαπες«γιασέναχάρηκα».
Ασήμανταταλόγιαμας
τάχα,σαςφαίνονταιεσάς,
μαηπαιδικήμαςηφωνή
ξυπνάτωνμεγάλωντησιγή!
Πέτρος Σίμιτς Γ΄3, Δημοτικό Σχολείο Πόλης Χρυσοχούς
Δυο λόγια για τους «μεγάλους»
α-γδημο τ ι κού
2524
Έχουμε δικαίωμα να ζούμε
σε καθαρό περιβάλλον!
Έχουμε φωνή έχουμε δικαιώματα!
Δικαίωμα στη χαρά και στο παιχνίδι!
δικαίωμα στη
ξεκούραση
χαράπαιχνίδιδικαιώματα
χαρά
αγάπη
παιδεία
αγάπηαποδοχή
χα
ρά
φροντίδα
αγάπη
στοργήφροντίδα
υγε
ία
στοργή
χαρά
ασφάλεια
φιλίαποιήματα παιδιών
δημοτικούδ-στδημοτ ικού
χαρά28
δ-στδημο τ ι κού
29
Δικαιώματαυπάρχουν
γιαόλουτουκόσμουταπαιδιά.
Δεντηρούνταιόμωςπάντα
κιυποφέρουνεφρικτά.
Έχουνδικαίωμαναπαίζουν,
ναγελούνκαινααγαπούν,
ναπροστατεύονταιαπότηβία
καιειρηνικάναζουν.
Έχουνδικαίωμαναέχουν
έναπιάτοφαγητό
καιναεκφράζονταιόπωςθέλουν,
δίχωςπεριορισμό.
Έχουντημάθησηωςαρχή
γιαναπροοδεύουνστηζωή,
δεθέλουνδιαχωρισμόκαιπάλη,
δεντανοιάζειτιπιστεύουνοιμεγάλοι.
Όλοιμαζί,έγχρωμοικαιλευκοί,
φωνάξτετώραμεμιαφωνή
προςτουςμεγάλουςσ΄αυτήτηγη…
Είμαστεεδώ,είμαστεελπίδα,
τοκαταφύγιοστηνκαταιγίδα.
αφήστετουςπολέμους,αφήστεταμίση,
σώστετονκόσμο,σώστετηφύση.
Ελένη Μητράκου Στ΄2 , Δημοτικό Σχολείο Δροσιάς Λάρνακα Βραβείο
Δικαιώματα
Κάθεστιγμήπουέναπαιδί
ξαπλώνεινακοιμηθεί
χωρίςτροφή
στηνκαρδιάμουένακαρφί.
Κάθεφοράπουέναπαιδί
παίρνειστοχέριόπλο
γιανααμυνθεί
στηνκαρδιάμουμιαπληγή.
Κάθεπρωίπουέναπαιδί
ξυπνάεινωρίςγιαναεργαστεί
στηνκαρδιάμουσιωπή.
Κάθεφοράπουέναπαιδί
μένειμόνοχωρίςαποδοχή
στηνκαρδιάμουμόνοντροπή.
Κάθεστιγμήπουέναπαιδί
χαμογελάει,παίζει,τραγουδά
μιαελπίδαγεννιέταιστηνκαρδιά.
Ανδρέας Χαριδήμου Στ΄1, Δημοτικό Σχολείο Αγίου Ανδρέα Βραβείο
Κάθε στιγμή
ελπίδα
ασφάλεια
Έχωδικαίωμαστηγνώση,στηζωήκαιστηνπαιδεία
κανείςναμηνμεκατακρίνειεάνείμαιαπ΄τηνΑσία.
Tοξέρωαναρωτιέστεποιοςείναιτώρααυτός
πουθέλειόλοτονκόσμονατονκάνειαλλιώς.
Μαδενμιλώγιααλλαγέςούτεφτηνέςπολιτικές,
μιλώγιαδικαιώματαπουέχωεγώκαιεσύ,
μιλώγιαδικαιώματαπουέχειτοπαιδί!
Κιανήθελεςλοιπόνεσύναμεκαταδικάσεις
μεπόλεμοκαιβόμβεςτονκόσμοναχαλάσεις,
σκέψουκαιλίγοτοπαιδίπουόλουποφέρει
τοαύριοδενθαξέρειπιατιθατουφέρει.
Ταχέριαγιαναβοηθούνκιόχινακαταστρέφουν
τονκόσμοαυτότονάδικοανάποδαναστρέφουν
έτσιθαείναιπιαηγηευτυχισμένοςτόπος
καιδενχρειάζεταιπολύμεγάλοςκόπος,
μόνονασεβαστούμετουπαιδιούταδικαιώματα.
Ελένη Πετρίδου Στ΄1 ΙΕ΄Δημοτικό Σχολείο ΛεμεσούΤιμητική Διάκριση
Μια γη ιδανική για όλους
30
δ-στδημο τ ι κού
31
ευτυχία
Όμορφαονόματα
τωνπαιδιώνδικαιώματα.
Τουουράνιουτόξουχρώματα
μυρωδιέςκιαρώματα.
Πλούσιαείναιήφτωχά
όλουτουκόσμουταπαιδιά.
Κίτριναάσπραμελαμψά
έχουν;Δενέχουνδιαφορά.
Ούτεβίαούτεάλλακακά
ναμηνξεσπούνεσταπαιδιά.
Μόνοαγάπηκαιχαρά
κάθεπουλίκαιμιαφωλιά.
Εκμετάλλευση
καιπαιδικήεργασία
είναιεμπόδιαστηνυγεία.
Εκπαίδευσημάθησηπαιχνίδι
μεςστηςζωήςτοπανηγύρι.
Κατανόησηειρήνηκιανοχή
φτιάχνουμεμιααγκαλιάζεστή.
Γνώσηαγάπηκαιφροντίδα
στοπαιδικόχαμόγελοείδα.
Όχιπαιδιάστηφυλακή
κακοποιοίελεύθεροι,
βίακαιβασανιστές
ανήκουνσίγουραστοχτες.
Ταπαιδιάτουαύριοελπίδα
λεύτερηξανάπατρίδα.
Τωνπαιδιώνδικαιώματα
χρώματακαιαρώματα.
Αλέξανδρος Αντωνίου Ε΄ τάξη, Δημοτικό Σχολείο Σπιταλιού –Παραμύθας , Λεμεσός Βραβείο
Τα δικαιώματα των παιδιών
32
δ-στδημο τ ι κού
33
φιλία
συντροφιά
Μικρόπαιδάκιείμαιεγώ
καιδικαιώματααπαιτώ
τιςυποσχέσειςδενξεχνώ
γι’αυτόκαιστομυαλό
τιςκουβαλώ.
Σανόμωςγεννηθώ
όνομακαιεθνικότητααπαιτώ
οκόσμοςναμεσέβεται
καιναμεαγαπά
γιαναμπορώκιεγώ
νασέβομαικαιν’αγαπώ.
Φαγητόκαιιατρικήβοήθεια
θέλωναέχωμαζίμετηνπαιδεία
καιόλοιθέλωνασέβονται
καιτηδικήμουτηθρησκεία.
Ελεύθεροχρόνοθέλωνα’χω
ναζωγραφίζωκαιναπαίζω
κανείςδενπρέπειναμουστερεί
γιατίείμαιέναμικρόπαιδί.
Ελευθερίακαιδημοκρατία
σεόλεςτιςχώρεςναυπάρχει
οιπόλεμοινασταματήσουν
ειρήνη,αγάπηκαιφιλία
ναεπικρατήσουν.
Έμιλη ΤσαγκαρίδηΔ΄2, ΙΑ’ Δημοτικό Σχολείο Πάφου
Τα δικαιώματα του παιδιού
ΕίμαιηΔήμητρακιέχωμιαφίλη
είναιηΧενταπ’τηΠαλαιστίνη
ΜιλάειάλληγλώσσαπιστεύειάλλοΘεό
καιδενέχειπάειποτέτηςσχολειό.
Τηνάκουσαναλέεικαιναθυμάται
γιατουφίλουςπουάφησεκαιναλυπάται.
Δύσκολαέβρισκανλίγοφαί
καιέναπαιχνίδιδενείχανδει.
Έζησανπόλεμογκρεμισμένοσπίτι
καιμόνοζητάνεστοκόσμοειρήνη.
ΒοήθαΘεέμου,ταπαιδιάσαντηΧεντ
να΄χουνχαράμεςτιςκαρδιές.
Θεέμουβοήθαόλαταπαιδιά
ναέχουνόλουτουκόσμουτακαλά.
Ναζούνεμεφροντίδακαιστοργή,
νατααγαπούνόλοι,όπωςεσύ.
Δήμητρα ΓεωργίουΔ΄2, Δημοτικό Σχολείο Βεργίνας
Βοήθα, Θεέ μου
παιδεία34
δ-στδημο τ ι κού
35
πρόοδος
Γεννήθηκασ’αυτήτηγη
χωρίςναμερωτήσουν
τώραέχουνυποχρέωση
ναμεδιαπαιδαγωγήσουν.
Πρέπειναμουχαρίσουνε
Φαΐνερόκαιγάλα
ταρούχα,ταπαπούτσιαμου
καιόλαταφάρμακάμου.
Στοσχολείοπρωί,πρωί
πρέπειναμεπηγαίνουν
γράμματαναμεμάθουνε
χωρίςναμεπιέζουν.
Θέλωοιδάσκαλοίμου
όπωςκαιοιγονείςμου
πάνταναμεπροσέχουνε
απ’όλουςτουςκινδύνους.
Ναμεπροετοιμάσουνε
γιαμιαζωήσεμιακοινωνία
ηοποίαχαρακτηρίζεται
απόπνεύμασυνεργασίας.
Όλοιαδέλφιαείμαστε
ασχέτωςχρώματοςήθρησκείας
δενθέλουμεκακομεταχείριση
θέλουμεΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
Ελένη ΝικολάουΔ΄2, Δημοτικό Σχολείου Αρχαγγέλου
Εγώ και τα δικαιώματά μου
οικογένεια
Έχουμεδικαιώματακαθίστεναακούσετε
καιλύσηναμαςβρείτε.
Μηνκάνετετουςάσχετους
γιατίόλαταπροβλήματαεσείςταδημιουργείτε.
Ζητάμενακοιτάζουμεγαλάζιοουρανό,
καιτονερόπουπίνουμεναείναικαθαρό.
Δεθέλουμετονπόλεμο,τηφτώχειακαιτηνπείνα
αφήστεπιαταπείσματακαιδώστεμαςελπίδα.
Εμείςονειρευόμαστεελεύθεροιναζούμε
καιεσείςμαςτοστερείτεαυτόΓιατί;
Σαςερωτούμε.
Καιτώραπουακούσατεκαλά,
αυτάπουσαςζητούμε
νατοθυμάστεκύριοιδενθατοξεχάσουμε.
Γι’αυτάθααγωνιστούμε!
Μιχαήλ Άγγελος ΜπερρόσσοπΕ΄3, Ι΄ Δημοτικό Σχολείο Πάφου (Ευαγόρα Παλληκαρίδη)
Έχουμε δικαιώματα
36
δ-στδημο τ ι κού
37
Είμαστεκιεμείςπαιδιάπουδεμαςαγαπάνε!
Μήπωςμαςέχουνεγιαναμαςτυραννάνε;
Μαςγέννησανμεκόποκαιδυσκολία,
καικοίτατώρα,μαςστέλνουνεσταορφανοτροφεία!
Στουςδρόμουςμαςαφήνουνεγιαναμαςξεπουλάνε,
χρήματανακερδίζουνεκιεμάςναμαςξεχνάνε!
Ταόργανάμαςκλέβουνεκιαμέσωςταπουλάνε,
αλήθειατιτουςκάναμεκαιδεμαςαγαπάνε;
Σκληρήδουλειάμαςβάζουνεπρωίκαιβράδυ
καιμέρανύχτατρέχουμεμεςστοσκοτάδι!
Δεμαςαφήνουνναπαίζουμεσανταάλλαταπαιδιά
καιζούμεμόναμαςμεςστηνερημιά!
Είμαστεκιεμείςπαιδιάπουδεμαςαγαπάνε!
Μήπωςσκέφτηκεκανείς,γιατίτόσοναπονάμε;
Κωνσταντίνος ΑδάμουΕ΄2, Δημοτικό Σχολείο ΄Εμπας
Είμαστε κι εμείς παιδιά!
38
δ-στδημο τ ι κού
39
φροντίδα
ζεστασιά
Στρατιώτεςγίνονταιαπόμικρά
δέκαχρονών,δίχωςχαρά.
Ενώεμείςδιασκεδάζουμε
εκείναασταμάτητατιςπέτρεςχαράζουνε.
Θεέμουγιατίτααδικάς;
Γιατίναμηνυπάρχειστιςφτωχέςχώρες
τοσυναίσθηματηςχαράς;
Αγάπηπότεθανιώσουνετακαημένα;
Πότεθανιώσουνεχαρούμενακιευτυχισμένα;
Τηνάποψήτουςελεύθεραναεκφράζουν
καιπολλέςφορέςναδιασκεδάζουν
ναέχουνσπίτικαιρούχακαθαρά
γιαναζουνσ’ένακόσμοόλοχαρά.
Φαγητόκαικαθαρόνερό
γιατονκόσμοαυτό.
Ηκαρδιάμουχτυπάόλοχαρά
γιαένακόσμομεχαρούμεναπαιδιά!
Σταμάτιατουςτοκλάμα
μοιάζειμεαρχαίοελληνικόδράμα.
Σουφανερώνειπράγματαπολλά
πουπάνταείναιπράγματακακά.
Κιόλοιμαζίαςπροσπαθήσουμε
τουκόσμουταπαιδιάναβοηθήσουμε.
Ταδικαιώματάτουςναγνωρίσουνε
καιπαράλληλανατ’αποκτήσουνε.
Αντρέας ΗλίαΕ΄ 1, Β΄ Δημοτικό Σχολείο Παλλουριώτισσας Κ. Β΄
Γιατίναυπάρχειηαδικίααυτή;
Στονκόσμοαυτό
γιατίναμηνυπάρχειμόνοτοκαλό;
Όλουτουκόσμουταφτωχάπαιδιά
δικαίωμαέχουνγιαμιααγκαλιά
κιόλουτουκόσμουταπαιδιά
δικαίωμαέχουνστηφροντίδα,τηχαρά.
Όχιδουλειάγιαταπαιδιά
μόρφωσηαλλάκαιόλαταάλλατακαλά.
Αγάπη,φροντίδακαιστοργή
σ’όλοτονκόσμον’ακουστεί!
Τηνάποψήτουςελεύθεραναεκφράζουν
καιπολλέςφορέςναδιασκεδάζουν.
Σπίτικαιρούχακαθαρά
γιαένακόσμοόλοχαρά.
Σώμαμικρό,μάτιακλαμένα,
πότεθαείναιχαρούμενακιευτυχισμένα;
Αδαμαντουργίακαιάλλαπολλά
είναιαυτάεπαγγέλματαγιαταπαιδιά;
Τογιατίκυριαρχεί
σταμάτιατωνπαιδιώνστηνΑφρική
καιστηνΑσία,τηνΑμερική
τογιατίκυριαρχεί.
Γιατί, γιατί
40
δ-στδημο τ ι κού
41
σεβασμός
Ένατόσοδαπαιδάκιείναιμέσαστηζωήπρέπεινατοαγαπούμενατουδίνουμεστοργή.
Είναιελεύθεροπουλάκικιέχειδικαιώματαπολλάδώσ’τουαγάπηκαιφροντίδαβάλετοσεμιααγκαλιά.
Φρόντισέτο,τάισετο,μάθετονααγαπάν’αγαπιέταικαιναμαθαίνειγράμματαπάραπολλά.
Έχειτοδικαίωμαευτυχισμέναναμεγαλώσειναφέρεταισανπαιδίκαιτοπαιχνίδιναχαρεί.
Δενπρέπειναδουλεύεικαιναυποφέρειπρέπειναπαίζει,ναμελετάποτέναμηνκλαίειπολύσυχνάναγελά.
Ότανείναιάρρωστοκαικάτιτοπονάειστογιατρόέχειδικαίωμααυτόσίγουραναπάει.
Έχειτοδικαίωμαόνειρανακάνειέχειτοδικαίωμαοικογένειαναζητάει.
Δενπρέπειναλυπάταικαιμόνοτουνακοιμάταιπρέπεινααγκαλιάζεταικαιγλυκάνανανουρίζεται.Ένατόσοδαπαιδάκιείναιμέσαστηζωήστοσωστότοδρόμοσίγουραπρέπειναβρεθεί.
Ελπίδα,αγάπηκαιζωήστοργή,αγκαλιάκαιχάδιέναφιλίείναιγιατρικόστομάγουλοκάθεβράδυ.
Λεωνίδας ΓεωργίουΕ΄ 2, Δημοτικό Σχολείο Επισκοπής
Τα δικαιώματα του παιδιού
αγκαλιά
Είμαιέναπαιδί,μελένεΜαρία
κιέχωμίαφίληαπ’τηνΑιθιοπία
Μιλάειάλληγλώσσα
καισ’άλλοΘεό
καιδενέχειπάειποτέσεγιατρό.
Δύσκολαβρίσκεινερό
καιτροφή
κιέναπαιχνίδιδενέχειδει.
Μεςτηνκαρδιάτης
θλίψηεπικρατεί,
μαπάνταελπίζει,
κάθεστιγμή…
Χθεςημαμάμουείπε:
«βρεαγάπη,
που’σαιτηςκαρδιάςμου
λαμπερόδιαμάντι,
ΠλησιάζουνΧριστούγεννα
καιπρέπειναστείλεις
τογράμμακαιπάλι
στονΆγιοΒασίλη»
Άγιεμου,φέτος,ξέρωκαλά
τιδώραναφέρεις
σ’εμάςταπαιδιά
Πρώτααγάπηστηνκαρδιάμας
καισεβασμό
σταδικαιώματάμας.
Άγιεμου,δώσεσεκάθεπαιδί
αγάπηπολλήμεςτηνψυχή,
Τηγνώσημην
τουστερήσεικανείς
σωστόςάνθρωπος
ναγίνειστηζωή.
Δικαιώματαέχωεγώκιεσύ
προστασία,ασφάλεια
καιστοργή,
Όλααυτάκαιάλλαπολλά
πρέπειναταγνωρίζουμεκαλά.
ΌλοιεσείςκιεγώηΜαρία
δώρα…δικαιώματαπολλά
Θαπάρουμεξεχωριστά
φέτοςτηνΠρωτοχρονιά…
Μαρία Γεωργίου,Ε΄3, Δημοτικό Σχολείο Δροσιάς Κ.Β΄(Λάρνακα)
Τα Δικαιώματα των Παιδιών
διασκέδαση
ΉτανένακορίτσιαπότοΚαμερούν
πουτηχτυπούσανεπαντού
μαύρηπέτραημικρήτηςηκαρδιά
Ματιναπεικιαυτή
πουείναιημοίρατηβαριά;
ΚάπουπέρααπότοΠακιστάν
ήτανένααγόριμεκομμέναταφτερά
δίχωςβήματασωστά
όλημέραστηδουλεία.
Ματιναπεικιαυτός
πουμοιάζειξένοςμεςτοφώς;
Σεμιαχώραμακρινή
ζούσεέναπαιδί
ταχεράκιατουανοίγει
ναζητιανέψειζεστασιά
ναπαίξειναγελάσει
νατουδώσουντηνκλεμμένητουχαρά.
Ματιναπεικιαυτό
πουλίγηαγάπηκαισυμπόνιασαςζητά;
θαέρθειόμωςμιαμέρα
τοόνειροξανά
στιςκαρδιέςθαζωντανέψει
καιτουκόσμουταπαιδιά
σανκαράβιαθακυλάνε
καιθαλένεψιθυριστά
«Θεέμουκάποιοςμ’αγαπά
καιτονιώθωαληθινά»
Μαρία ΠαπαλλάΣτ΄2, Α΄ Δημοτικό Σχολείο Πάφου
Ιστορίες για τη ζωή μικρών παιδιών
42
δ-στδημο τ ι κού
43
ευτυχία
Μέσαστηνυκτιάπουζούμε,
είναιδύσκολοναδούμε
τηναγνήκαικαθαρή
τωνπαιδιώνμαςτηψυχή.
Φιγούρεςόμορφεςχαράς
στονκόσμομέσασυναντάς,
σταδάκτυλαμαςμετρημένα
είναιταπαιδιάταευτυχισμένα.
Δενμπορούνναπερπατούν
μαμπορούνναμαςμιλούν
δενμπορούννασεκοιτάξουν
μαμπορούννασ’αγκαλιάσουν.
Μαύρα,κίτρινα,λευκά
τουκόσμουταπαιδιά
αγαπούν,υπάρχουν
καιαπαιτούν
τοδικαίωμαναζουν.
Ασφάλεια,μόρφωση,υγεία
έχουνμεγάλησημασία
στηζωήενόςπαιδιού
μαύρου,κίτρινου,λευκού.
Χρώμα,φύλοκαιθρησκεία
δενέχουνσχέσησεμιαφιλία
παίζουνόλαενωμένα
καιαδελφικάδεμένα.
Στηνυκτιάπουζούμε
μιαηλιαχτίδαφωτός,
μπορούμεναδούμε
τωνπαιδιώνμαςτηψυχή
σύμβολοελπίδαςκαιζωής.
Έμιλη ΠλαστήραΣτ΄1, Α΄ Δημοτικό Σχολείο Πάφου
Φως στη νυκτιά
Ταπαιδιάέχουνδικαίωμαναπαίζουνκαινατραγουδούν
ΝαπιστεύουνστονΑλλάχήτονΙησού.
Έχουνδικαίωμανατρέφονταινα’ναιυγιή,
νανιώθουνασφάλεια,να’χουνπερίθαλψηιατρική.
Έχουμεδικαίωμαναλέμετηνάποψήμας
ναέχουμεόνομα,γλώσσα,ταυτότητα,
μαπάνωαπ’όλα,ναέχουμεδικήμαςεθνικότητα.
Δικαίωμαμαςείναιναέχουμεόνειρα,φιλοδοξίες
καιότανυπάρχουνανησυχίες
ναείμαστεδίπλα,έστωκαιανέρχονταιατυχίες.
Μπορούμεναελπίζουμεγιαένακαλύτερομέλλον.
Νααλλάξουμετοπαρόν,
γιαναφτάσουμεσεέναωραίοτέλος.
Ανέχουμεάλλοχρώμαήκάτιδιαφορετικό,
ναμηνκοροϊδεύουμεκαινατουςκαλοδεχτούμε,
ναείμαστεφίλοικαλοίμαζίτουςκαινατουςαγαπούμε.
Καιότανφτάσουμεστοκαλότοτέλος,
θαείμαστεευχαριστημένοι
γιατίείχαμεαλλάξειπροςτοκαλό
τομέλλον.
Χριστόδουλος Κάρκας Στ΄ 2, Δημοτικό Αγ. Γεωργίου Λακατάμειας
Τα δικαιώματα τους είναι δική μας εντολή
Γειασου,
εγώείμαιοΆνσερτ,
εσέναπωςσελένε;
Γιατίδενμουμιλάς;
Μήπωςδενμεκαταλαβαίνεις;
Εγώείμαι8χρονών,
εσύπόσοείσαι;
Έτσιγυρνούσα
καιρωτούσαόλαταπαιδιά.
Κανείςδενμουμιλούσε
έφευγανμακριά.
Μήπωςγιατίείμαιμαύρος
καιεκείνοιάσπροι;
Μήπωςγιατίδενέχωχρήματα
ΚαιδενείμαιΧριστιανός;
Αυτάταερωτήματα
ταείχακαιέκλαιγασυνεχώς.
Γιατίδενμεθέλουν,
τιτουςέχωκάνει;
Περπατούσαστουςδρόμους
λυπημένοςκαιμονάχος.
Μαρίνα ΒασιλείουΣτ΄1, Β΄ Δημοτικό Ποταμού Γερμασόγειας
Το παράπονο ενός παιδιού
44
δ-στδημο τ ι κού
45κατανόηση
αποδοχή
Είμαστεόλοιίσοι
έχουμεταίδιαδικαιώματα
μεόλαταχρώματακαιτααρώματα
διαφορετικήπίστηκαιφυλή
διαφορετικόχρώμακαικαταγωγή.
Είμαστεόλοιίσοι,όλοιδιαφορετικοί.
Έχουμεδικαίωμαγιασπίτι,
φροντίδα,αγάπηκαιχαρά,
φίλους,φαΐκαιξεγνοιασιά.
Οπόλεμοςείναικάτιφρικτό,
πουόμωςμοιάζειπαντοτινό.
Ταδικαιώματαμαςκαταπατά,
τηνελπίδα,τηνασφάλειακαιτηχαρά.
Όμωςαυτόπρέπειν’αλλάξει.
Οπόλεμοςπρέπεινατρέξεινακρυφτεί
καιόλοιναγίνουμεφίλοιμιαζωή.
Αγνοούμεκάποιαπαιδιάεκείμακριά,
πουδενείναιλίγα,είναιπολλά
ζουνκάτωαπότοόριοτηςφτώχειας,
δενξέρουντιθαπειχαρά.
Δουλεύουν…
Παιδείακαιμόρφωσηδενέχουν,
στέγη,φαγητό,νερό.
Όλαταστερούνται.
κιεμείςδεκάραδεδίνουμεγι’αυτό!
Πρέπειοκόσμοςγι’αυτάναμάθει,
ναβάλειμυαλό.
Έναχέριβοήθειαςναδώσει
καιτότείσαδικαιώματαθαέχουνόλοι.
Ναυσικά Χατζηχρίστου Στ΄1, Β΄ Δημοτικό Καϊμακλίου
Τα δικαιώματα του παιδιού
46
δ-στδημο τ ι κού
47παιδεία
πρόοδος
Φτιάχτηκαννόμοι,νόμοιτιμής
γιαταπαιδιάόληςτηςγης
Δενπρέπειναδουλεύουν,
ούτεαπ’τουςγονείςτουςναυποφέρουν
Φτιάχτηκαννόμοι,νόμοιπολλοί
αλλάηδυστυχίασυνέχισεναεπικρατεί
Πολλάπαιδιάσεεργοστάσιαδουλεύουν
κιαπ’ταχέριατωνγονιώντουςυποφέρουν
Παιδιάπουκοιμούνταιχωρίςναφάνε
καιόλοπεινάνε
Παιδιάπουμολυσμένονερόπίνουν
καιπληγέςαγιάτρευτεςστοκορμίαφήνουν
Παιδιάπολλάβαριούνταιτοσχολείο
καιτοδιάλειμμαπεριμένουνγιαναπανστοκυλικείο
Παιδιάπουαπεχθάνονταιτομάθημα
Κιάλλαπουηζωήτουςτούςέχειδώσει,χωρίςλόγο,
έναπάθημα
Ταπαιδιάαυτάδενείδαντουνόμουτησυνέπεια
Τομόνοπουείδαν,ήταντωνονείρωνησυνέχεια
Παναγιώτης ΜερτζανίδηςΣτ΄3, Α΄ Δημοτικό Σχολείο Έγκωμης
Νόμοι τιμής
-Απολαμβάνωτηζωήμεζεστασιά,μεευτυχία,
μεζωντάνιακαιμεπροστασία
ναέχωπάντατηνυγειάμου,
ναέχωχρόνογιαπαιγνίδια,
γιαταξίδιαόλομαγεία!
Ναμεγαλώνωστοσχολείομεαγάπηκαιφιλία.
Τέρμαστηβία,τέρμαστονπόλεμο,
Τέρμαστηναδικία!
Απολαμβάνωναμεγαλώνωσεένασπίτι,
μεγονείςκαιμεαδέλφια,μεζώακαιμεδέντρα.
Ναέχωαγάπηκαιστοργή,πατέρα,μητέρακαιαδελφή.
Ναμορφωθώ,ναγυμναστώ
ναπροοδεύσωκαιναεξελιχθώ!
Ελάτεπαιδιάόλοιμαζίναζήσουμε
αυτήτηντέλειαστιγμή
καιναφωνάξουμεόλοιμαζί:
ΑΓΑΠΟΥΜΕΤΗΖΩΗ!!
Διαμάντω ΘεοφάνουςΣτ΄ τάξη, Ελένειο Δημοτικό Σχολείο Κ.Β΄
Απολαμβάνω τη ζωή!
48
δ-στδημο τ ι κού
49
στοργήΌτανδενμιλώπάλι
μπορώμεχίλιεςσκέψειςναεκφραστώ
Μεαγκαλιά,μ’έναφιλίπετάωσαν
πουλίγιατίξέρωότιέχωέναδικαίωμαστην
αγάπη,στηζωή.
Μετηφαντασίαμουπλάθωκαιεγώ
έναπαιχνίδιπουμεταξιδεύει
σεκόσμουςπαιδικούςκαιμάγουςφοβερούς.
Είμαιπαιδί,έχωόνομα,μιαθρησκεία
καιμιαεθνικότητα,δενχρειάζεσαιταυτότητα
μόνοανμεακούσειςμερωτήσειςμόνοτότεθα
μεγνωρίσεις.
Ένασπίτιαναζητάω,μιαστέγηγιανα
μείνω,τιςπόρτεςτουνακλείνω,ταπαράθυρα
ν’ανοίγω,μιαφωτιάναμεζεσταίνει,μιαοικογενειακή
θαλπωρήκαινανιώθωασφαλές.
Μελίνα Κουτσόφτα, ΄Εβελιν ΙωαννίδουΣτ΄1, Δημοτικό Σχολείο Χρυσελεούσας
Σκέψεις των παιδιών
φροντίδα
50
δ-στδημο τ ι κού
51
Ότανσουζητώναμεακούσεις
κιόλομιλάς,μιλάς,μιλάς
καισυνεχώς«γιατί»,ρωτάς
μεπνίγεις,μεποδοπατάς.
Ότανσεκάτιδιαφωνούμε
καλύτερααςτοσυζητούμε
μημεχτυπάς,μημεχτυπάς
οφόβοςπαντούμεκυνηγά.
Ότανσουζητώστοσχολείοναμεπας
κιεσύμεστέλνειςστηδουλειά
ξεχνάςπωςείμαιεγώπαιδί
καιμουστερείςαυτόπουαγαπώ
τημάθησηκαιτοσχολειό.
Ότανσουζητώονοματεπώνυμο
καιχώραναμουπεις
πώςμελένε,επιτέλους,πώς;
ΚαιηχώραμουποιαείναιηΚίνα,ηΚύπροςήτοΜεξικό;
Έχωδικαίωμαναξέρωκαιταδυό.
Έστωκαιανείμαιεγώπαιδίμικρό.
Δενέκανεςποτέαυτόπουζήτησα
κιόμωςεγώποτέδενσεμίσησα
πάντασεαγαπούσακαισεαγαπώ
γιατίτο«αγαπώ»είναιδικαίωματωνπαιδιών.
Έλενα ΛυσάνδρουΣτ΄2, Γ ΄ Δημοτικό Δερύνειας
Ένα παιδί θέλει να βρει το δίκιο του
αγάπη
περίθαλψη
α-γδ η μ ο τ ι κ ο ύ
Επικοινωνία
Έχουμε φωνή έχουμε δικαιώματα!
Δικαίωμα στη ζωή και στη διασκέδασηι!
δικαίωμα στη
ξεκούραση
αγάπηεμπιστοσύνηδικαιώματα
κατανόηση
αγάπη
παιδείααγάπη
αποδοχή
χα
ρά
φιλία
αγάπη
ποιήματα παιδιών
γυμνασίου
φιλίαφροντίδα
α-γγυμνασίου
υγε
ία
Δυομάτιαμεκοιτούν
διάπλαταανοικτά
σεισμόςησιωπήτους
«Γιατί;»
ΣκοτάδιαπλώνεταιστηΓάζα
ταόνειρασυντρίμμιαστιςφτωχέςγειτονιέςτηςΡουάντα.
Οθάνατοςκαραδοκείστασαπιοκάραβατηςφυγής.
Στέρνεςξερές,χεράκιααυλακωμένα
οήλιοςκαυτός,βιασμένεςψυχές.
Ταπόδιαλυγίζουν
σέρνονταιστηδιψασμένηγη
ξέπνοα.
Ταμάτιαταράζουντονύπνομου
«Γιατί;»
Αυγή ΣταύρουΓ΄8, Γυμνάσιο ΛατσιώνΒραβείο
Δυο μάτια
α-γγυμνασίου
55
Όταντομπόιμουθελήσειςναμετρήσεις
γιαπρόσεξεναμηνμευποτιμήσεις.
Τικαιανδεντέλειωσαακόματοσχολείο,
έχωμιαθέσηστηςζωήςτομεγαλείο.
Στιςμεγάλεςαποφάσειςδεμετέχω
ούτεσταχέριαμουτηδύναμηκατέχω.
Όμωςμιαμέρααυτόντονκόσμοθαμουδώσεις
καιτιςευθύνεςτηςζωήςθαμουφορτώσεις.
Μεαγάπησεβασμόκαιμεφροντίδα
δωςμουτηγνώσητηςζωήςτηναλυσίδα.
Δωςμουταχρώματαναβάψωταόνειράμου
γιανα’μαιάξιαότανθα’ρθεικιησειράμου.
Σεελεύθεροουρανόναμεγαλώσω
τονπόλεμοναμηντονανταμώσω.
Όλαταέθνημιαολάκερηπατρίδα.
Αςδώσουμεσεόλουςμιαελπίδα.
Άσπροικαιμελαχρινοί,
ορθόδοξοικαθολικοί.
Όλοιίσοιστηζωήτους
ανκαιδιαφορετικοί.
Μαρία ΣιοπαχάΑ΄3, Γυμνάσιο Αγίου Ιωάννη Λεμεσός Βραβείο
Όλοι ίσοι στη ζωή αν και διαφορετικοί
54
εμπιστοσύνη
αγάπη
Απόψεμαζευτήκαμε
κάτωστοπεριβόλι
πολλάπαιδιά,μικράπαιδιά
σήμεραπου΄ναισχόλη.
Μίλησεπρώτο,τομελαψόαγόρι:
“Έχουμεταυτότητα,
πρέπειναμαςυπολογίζετε”.
Ναι,είπεέναξανθόκορίτσι.
Έχουμεθέλωκαιαπόψεις
ζητούμεελευθερίασκέψης.
Κιένακορίτσιμεπρησμένητηνκοιλιά,
μίλησελίγοσιγανά:
«Θέλουμετροφή,δικαίωμαστηζωή».
Ένααγόριμεμάτιασχιστά
φώναξεμέσααπ΄τηνκαρδιά:
“Τοκράτοςδενμαςβοηθά,
δεννοιάζεταιαλίμονογιαμας”..
Κιέγειρανόλααγκαλιασμένα
πάνωστοχώμαευτυχισμένα.
Αποκοιμήθηκανγλυκά
πωςθα΄χουνόλατακαλά!!!
Στάθια ΠερικλέουςΒ΄4 , Γυμνάσιο Αγίας Βαρβάρας ΛεμεσόςΤιμητική Διάκριση
Τα δικαιώματα του παιδιού
α-γγυμνασίου
57
Σ΄έναπαγκάκιδεςπαγώνωεκείέξωστηγωνιά.
Κανείςδεγύρισεναδώσειαπ΄τοφαίτουμιασταλιά.
Ήταντοκρύοπιομεγάλοκαιαπότηνπείναμουαυτή.
Μάνα,πατέραπούναείστε;Δικαίωμαέχωστηζωή.
Θόρυβοακούωαπ΄τακανόνια,
απόταόπλατουεχθρού.
Έναόπλοβιάστηκαναπάρω,
τολόγοανεβαίνωτουπανικού.
Σκότωσε,μουείπαν,γιαναζήσεις
θέριζεανθρώπουςόπουγυρνάς.
Μαείναιπαιδιάσανεμένα,τιπάωνακάμωοφονιάς;
Πούείναιτογέλιοπουείχα,πούείναιτοσπίτιτοζεστό;
Πούείναιοιφίλοι,οιδικοίμου,
ποιοςάραγεναευθύνεταιγι΄αυτό;
Ανβάλειςστηνάκρητωνεγωισμόσου,
ανπειςμπορώναπαλέψω,γιατίόχικιεγώ,
τότετηθέσημουθαπάρωστονκόσμο,
θαζήσωσανάνθρωποςκιεγώ.
Γιατούτοθυμήσουγιασένα,
άνθρωποςανθέλειςναονομαστείς.
Έχειδικαιώματατοπαιδίσου,
τρέξεμηφύγειςναντροπιαστείς.
Θέλωπερήφανοςνανιώσωπουεσέναέχωγονιό,
γι΄αυτόξεκίναμηδειλιάσεις,
τοεπόμενοθύμααςμηνείμαιεγώ!
Γιώργος Αντωνίου Γ΄1, Γυμνάσιο Α΄ Αγίου Θεοδώρου Πάφου Βραβείο
Τα Δικαιώματά μου
56
ελευθερία
α-γγυμνασίου
5958
όλου του κόσμου τα παιδάκιαλίγο διαφέρουν από τα λουλουδάκια!
Μεςτονκάμποταλουλούδιαπουφυτρώνουν,
ίδιεςαχτίδεςταφωτίζουν,
ίδιεςαχτίδεςταχαϊδεύουν,
μεςτοχώμαπουριζώνουν,
παπαρούνες,μαργαρίτεςκαικρινάκια
μοιάζουνίδιααδερφάκια,
τοκεφάλιημαργαρίταγέρνει,
κιοαέραςσετρελόχορότηνπαρασέρνει.
Κόκκινα,κίτρινακαιάσπρα
μεγάλακαιμικράμοιάζουνδιαφορετικά
ίδιαόνειρα,φιλοδοξίεςζωντανεύουν
τοβουνό,τονκάμπο,τηνπεδιάδαομορφαίνουν.
Τικρίμα,θύελλατονκάμποζώνει
καιτ’αδύναμαλουλούδιαξεριζώνει,
τηχαρά,τηνελπίδακαιτομέλλοντουματώνει
καθώςηαδικίαστονκόσμοφουντώνει.
Όλουτουκόσμουταπαιδάκια
λίγοδιαφέρουναπόταλουλουδάκια,
ίσαδικαιώματαζητούνε
σεόποιαγωνιάτηςγηςκιανζούνε.
Διαμάντω ΤσιαννήΑ’ 6, Γυμνάσιο Απ. Παύλου
Τα δικαιώματα του παιδιού
α-γγυμνασίου
6160
επικοινωνία
φιλίαΣεόλητηγη,σεκάθεγωνία,
ελπίδατουκόσμουείν’ταπαιδιά,
μαύραήάσπρα,κίτριναήλευκά,
τικιανδεμετριούνται,είν’μοναδικά!
Αγάπη,στοργή,ζεστήαγκαλιά,
να’χουνπρέπειτηςγηςταπαιδιά,
ναβλέπουντονκόσμομεάλληθωριά,
γεμάταμεπίστη,πίστη,ελπίδα.Χαρά.
Όλουτουκόσμου,τηςγηςταπαιδιά,
αδύναμαμοιάζουν,στομπόϊμικρά,
μαλόγοναβγάζουν,ναμιλούνθαρρετά,
στοχάρτηναβάζουντηδικήτουςχροιά.
Ναβάφουνμεχρώμακαθέναχωριστά,
όσομπορεί,τηδικήτουτηςγηςτημεριά,
γι’αυτόπρέπειναξέρεινασμίγεισωστά
τιςμπογιέςκαιτοχέρινακρατάσταθερά.
Γαλήνηκιομόνοιαστηψυχήτουςβαθιά,
να’χουντηςγηςόλαταπαιδιά,
ταμάτιαστονήλιοναστρέφουνψηλά,
μεφωςσταόνειρατουςναβάζουνφτερά!
Ειρήνη Προκοπίου Α’ 5, Γυμνάσιο Ειρήνης και Ελευθερίας
Όλα της γης τα παιδιά
Κάθενέαζωή
έρχεταιστονκόσμο
καιθέλειναεπιβιώσει
καιτηχαράκαιτηναγάπη
σ’όλουςναμεταδώσει.
Μαοισυνθήκεςείναιδύσκολες,
δικαιώματαδενέχει,
μήτεφαί,
μήτεόνομα…
Τοσχολειόγι’αυτόντονέοάνθρωπο
είναιόνειροαπλησίαστο,
ταγράμματακαιοιαριθμοί,πουστηζωήθαχρειαστεί,
θαμείνουνάγνωσταγι’αυτόν…
Στοστρατότονστέλνουν
απότρυφερήηλικία,
πολεμά,στοχεύει
μετοόπλοπουτουδώσανε,
χωρίςκαμιάεξήγηση,
γιατίπολεμά,ποιουςπολεμά…
Αυτήτημαρτυρικήζωή
τουπροσφέρουνοιδυνατοίτηςγης,
χωρίςδικαιώματα,
χωρίςόνειρα…
Νικόλας ΓεωργιάδηςΑ’4, Ευρυβιάδειο Γυμνάσιο Λάρνακας
Μια ζωή χωρίς δικαιώματα
α-γγυμνασίου
63
Τοχρώμα,ηφυλή
τοέθνοςκιηθρησκεία,
δενέχουνσημασία
δενέχουνεαξία.
Τοδιαφορετικόείναι
ξεχωριστό,
είναιτοπιοωραίο
καιτοπιογλυκό.
Όλοιμαςείμαστείσοι,
κανείςδενείν’κατώτερος,
κανέναςομορφότερος,
κανέναςεξυπνότερος.
Είμαστεόλοιάνθρωποι,
όλοιμικράπαιδιά,
δικαίωμαέχουμεόλοι
στοπαιχνίδι,στηχαρά.
Έχειςδικαίωμαναζήσεις
τηζωήσουχωρίςπόνο,
έχειςδικαίωμαναζήσεις
τηζωήσουχωρίςφόβο.
Έχειςδικαίωμαναπας
γιανασπουδάσεις,
έχειςδικαίωμαμεάλλαμάτιατη
ζωήσου
νακοιτάξεις.
Δενέχεισημασία
τοπώςεσύεκφράζεσαι.
Δενέχεισημασία
τοαπόπούκατάγεσαι.
Δενέχεισημασία
τοπώςεσύμιλάς.
Άνθρωποςπάλιείσαι
καιτηζωήσουκυβερνάς.
Χαρά ΜιχαηλίδουΒ’ 3, Γυμνάσιο Αρχαγγέλου Λακατάμειας
Δικαιώματα του Παιδιού
62
παιχνίδι
ξεγνοισιά
Κάθεταικαιτρώειπεινασμένο
σεμιαγωνίτσαλερωμένο,
εύχεταιναείχελευτεριά
όπωςκαιτ΄άλλαταπαιδιά.
Περιμένειμεμάτιαβουρκωμένα,
τηνοικογένειατουκαιόλαταχαμένα,
τημάνατουνα΄ρθεινατοσκεπάσει
καιτρυφεράνατ΄αγκαλιάσει.
Τοχιόνιτοναγγίζειαπαλά,
μακανείςδετοβλέπειάλλοπια.
Αφούτοσκέπασετοχιόνι,
κοιμήθηκετώραβαριά.
Τώραβλέπειτημαμάτου
πουτ΄αγκαλιάζειτρυφερά.
Τώραησυχάζεικαιηρεμά,
τώραέχει…λευτεριά.
Ιωάννα ΛοϊζουΒ’2, Γυμνάσιο Μακεδονίτισσας
Τα δικαιώματα του παιδιού
αγάπη
α-γγυμνασίου
6564
ειλικρίνεια
Μελάμψησ’όλομουτοείναι,
έχωδικαίωμαναείμαιαυτόςπουείμαι.
Τιχρώμα,τιγλώσσα,τιΘεόκαιθρησκεία;
Δεδιαφέρω,ανήκωσ’αυτήντηνκοινωνία.
Μετοστομάχιμουγεμάτο
καιμ’έναπιάτομυρωδάτο,
ευχαριστώ,Θεέμου,ποτέδενπεινώ.
Έχωδικαίωμαστοφαγητό.
Μεταχέριακαθαρά,
εμείς,όλαταπαιδιά,
σεπεριβάλλονδίχωςβρωμιέςπρέπειναζούμε
γιατίαπ’τουςρύπουςμπορείναμολυνθούμε.
Μεαγάπημέσαμουκαισταχέριαμουχρυσάφι,
έχωέναθησαυρόπουέχουνκαιοιάλλοι.
Μαοθησαυρόςείναιμόνοδικόςμου,
είναιξεχωριστός,οφίλος,οκολλητόςμου.
Μεφωςστηνκαρδιά,μ’έναυπέροχομέλλον,
ανοίγωταμάτιαμουστηνεπίτευξηέργων.
Ονειρεύομαι,ελπίζωκαιπραγματοποιώ
έχωδικαίωμαναζω.
Αγνή – Αγάθη ΠαπαμιχήλΒ’ 4, Γυμνάσιο Ακροπόλεως
Μεφωςστηνκαρδιά,μπροστάπροχωρώ
έχωδικαίωμαναμορφωθώ.
Ταφτεράμουστομέλλονν’ανοίξω,
ναμάθω,ναγράφω,ναμεγαλουργήσω.
Μεφωςστηνκαρδιά,ελπίζωμιαμέρα,
όλεςοιασθένειεςνακάνουνεπέρα.
Γιατί,ταπαιδιά,πρέπειφάρμακαναπαίρνουν,
όχιστοκρεβάτιτουςάρρωσταν’αργοπεθαίνουν.
Μεφωςστηνκαρδιά,μεζέστηστοστήθος,
γιαμέναάνοιξεοδικόςμουοοίκος.
Θέλωαγάπη,φροντίδακαιστοργή,
γονείς,κηδεμόνες,θαλπωρή.
Μεθάρροςστηψυχή,στηζωήοδοιπορώ,
δενφοβάμαιότιθακακομεταχειριστώ.
Οιδικοίμουμεπροστατεύουναπ’τοκακό
απ’τονκίνδυνονα’μαιασφαλήςμπορώ.
Μεγαλήνηστηψυχή,στοσχολείομουπηγαίνω,
αλλάποτέστηβιοπάληδεδιαβαίνω.
Δενμπορώναεργοδοτηθώ,απαγορεύεται,γιατί
είναιπαράνομοναδουλεύειέναπαιδί.
Μ’αρμόνιασεμάτιακαιμυαλό,
ζωσεπεριβάλλονπάντοτεειρηνικό.
Οπόλεμοςδεπρέπειναμ’αγγίξει,
τηχαράποτέμημουστερήσει.
Με φως στην καρδιά
α-γγυμνασίου
6766
όνειρα
ελπίδα
Τοβλέμμαπαραμένειαπλανέςστηθέα
τωνσκελετωμένωνπαιδιών.
Ησκέψησταματάβλέπονταςχιλιάδεςπαιδιάχωρίςσπίτι,
χωρίςτρεχούμενονερό,χωρίςπαιδεία,χωρίςηλεκτρισμό,
χωρίςπροοπτικέςκαιελπίδες.
Σπαράζειηκαρδιάαπ’τονανείπωτοπόνο.
Παντούδυστυχία,μιζέρια,ορφάνια.
Περιπλανώμεναπαιδιάστουςδρόμους.
Έρμαιατωνβιαστών–εκμεταλλευτών.
Τιναπεικανείςγιατατυφλά,ανάπηραπαιδιά.
Πόσοδύσκολοναείσαι«διαφορετικός»!
Όσοοιπροβολείςτηςδιασημότηταςείναιαναμμένοι
τότεόλοιαπλώνουνχείραβοηθείας.
Αλήθεια,τόσηεπώνυμηβοήθειαγιακοινωνικήπροβολή.
Τιυποκρισία!
Ότανταφώτασβήνουνοιοικογένειες
καιταπαιδιάζουντοδικότουςγολγοθά.
Κιεμείςπαραμένουμεαπλάθεατές.
Ποιοςμίλησεγιαδικαιώματαπαιδιών;
Οάνθρωποςκατάστρεψετονάνθρωπο
καικατάσυνέπειαταπαιδιάτου.
Τιειρωνεία!Τικατάντια!
Καιρόςναξυπνήσουμεόλοι
απότολήθαργοπουμαςβαραίνει.
Στυλιάνα ΜατθαίουΒ’3, Θέκλειο Γυμνάσιο Λεμεσού
Η κραυγή του παιδιού
Είναιμικρέςοιγειτονιές
στουχάρτητησελίδα.
Τόσομικρέςπουοιφυλές
χωρούνσεμιαπατρίδα.
Γι΄αυτόμε
αστερόσκονηχρυσή
ταόνειραμουθαγεμίσω.
Θαφτιάξωαπότηναρχή
τονκόσμοπουεγώ
θαζήσω.
Δενχρειάζονταιπολλά
τονκόσμοαυτόνακτίσω,
μόνοχαρούμεναπαιδιά
μεαγάπηναγεμίσω.
Εδώμιαχούφταχρώματα
εκείδυοτρειςθρησκείες
όλατουκόσμουταπαιδιά
μ΄αισθήματακαιαξίες.
Γλυκέςφωνέςκρυφέςχαρές
όλαταπαιδιάενωμένα
άλλοτεμεςταχρυσάφια
άλλοτεστακουρέλια.
Όλοιόμοιοιθα΄μαστε
ίσοιμπροστάστονόμο
τηνάποψημας
θαχαράσσουμε
χωρίςντροπήκαιφόβο.
Κάποιαπαιδιάπεινάνε
κάποιαπαιδιάδιψούν,
κάποιαδενταπονάνε
καιαδιάφορακοιτούν.
Στοδικόμαςκόσμοόμως
κανείςδεθαπεινά
θα΄ναιυπέροχοςοδρόμος
μεγέλιακαιχαρά.
Κανείςδενθαπέφτειπιαθύμα
τηςβίας,τηςαπάτης
ούτετης«οικογένειας»
ούτετηςκοινωνίας.
Θα’χουνόλαταπαιδιά
όνομακαιταυτότητα
ναπαίζουνμεπαιχνίδια
καιθα΄χουνδικαιώματα.
Τοάδικοναπολεμούνε
στοαύριοναελπίζουνε
τονκόσμοτονασπρόμαυρο
μεχρώμαναγεμίζουμε.
Ελισάβετ ΧατζηοδυσσέωςΓ’5 Γυμνάσιο Αγ. Στυλιανού
Ο δικός μας κόσμος
α-γγυμνασίου
6968
Παιδιά,σαςείδα
ήσαστανεκεί,κάτωαπ’τονφλογερόήλιο,
χωρίςτροφή,χωρίςνερό.
Καθόσαστανεκεί,στοέλεοςτουΘεούαφημένα,
σεμιαελπίδαβουλιαγμένα.
Ήτανκιάλλοιεκεί,
μ’αυτοίαπλάκοιτούσαν.
Έβλεπανκαιπροσπερνούσαν.
Δεννοιάστηκανγιασας.
Απλάαδιαφορούσαν.
Τιπικρόείναιναβλέπεις
ταόνειρασουνασβήνουνμέσααπ’τιςστιγμές.
Τιτραγικόείναιναχάνειςτηζωήτουξαφνικά.
Άραγεθαυπάρξεικάποιος
νανοιαστείγιασαςειλικρινά;
Κλαίρη ΡαουνάΓ’ 4, Γυμνάσιο Καθολικής
Παιδιά, σας είδα
Τοφεγγάριμοιάζειακουμπισμένο
στηξεφτισμένησκεπήτηςνύχτας…
Ξυπνήστε!Έφυγετοσκοτάδι!
Ηαυγήξεπρόβαλε…
Μικρόμπουμπούκιφτωχό,
πουαντίναευωδιάζειςτοπρωινότούτο,
μαράθηκεςπροτούανθίσεις…
Στέκειςβουβό,στέρεψανσταχείληταπαιδικάσουταλόγια,
Πέταξανμακριάταπεριστέριατρομαγμένα…
Στράγγισεστηνψυχήσουηχαρά,τοχαμόγελο…
Τομικρόσουσώμα,μιαγκρίζασκιά…
Πονάεισεκάθεσουάγγιγμα…
Όλαέχουνστερέψειστημικρήσουψυχούλα…
Ηαγάπη,ηζεστασιά,ηελπίδα…
Εσείςπουακούτετηδυνατήκραυγήτου…
Ηφωνήτουθααντηχείγιαπάνταστ’αυτιάσας!
Εσείςπουακούτετηδυνατήκραυγήτου,
βγείτεαπότολήθαργο!
Τομικρόμπουμπούκιπρέπειναευωδιάσει…
Ηάνοιξη;Πούείναιηάνοιξη;
Πρέπειναφωλιάσειστηνπαιδικήψυχήτου,
ν’ανθίσειτορόδοσταπονεμέναχειλάκιατου…
Γεωργία ΕυθυμιάδουΑ’11, Νικολαϊδειο Γυμνάσιο Πάφου
Η κραυγή του παιδιού
περίθαλψη
α-γγυμνασίου
71
Οιμέρεςπιαπαγώσανε
μεφόντομιαοθόνη,
χάθηκανοιβόλτες
τίποταδεμαςσώζει.
Δενξέρωανπια,στ’αλήθειαυπάρχουνφίλοι.
Οκόσμοςπιατέλειωσε
τίποταδενέχειμείνει.
Λένεπωςηαγάπηόλαταμπορεί
κιεδώσεμιαοθόνη
μεμιααγκαλιάκιέναφιλί
εκφράζειςτηναγάπησου,τηχαράσουκαιτηλύπη
έναςκόσμοςψεύτικος,λεςκαιτίποταδεμαςλείπει.
Μίασφαίραγυάλινητονκαθέναμαςκυκλώνει.
Πνιγόμαστε,χτυπιόμαστε,
οχρόνοςπιατελειώνει,
γιατίτελικάδενξέρουμε,τιμπορείναμαςενώσει!
Καιξαναμένουμεμόνοι…
Λένεπωςηαγάπηόλαταμπορεί.
Εδώόμωςπουφτάσαμε,
όλαπιαταχάσαμε.
Αφούηαγάπηηψεύτικη
όλαταμπορεί!
Άντρεα ΓιωργαλλήΓ’ Γυμνασίου, Terra Santa College
Κόσμος Γυάλινος
70
στήριξη
ζεστασιά
Στομάγουλομιαμύγαμετσιμπάει,
τοπεινασμένομουκορμάκιτυρρανάει,
να’χαανγινότανελίγοψωμάκι,
ναδυναμώσωτοσκελετωμένομουκορμάκι.
Ναπερπατήσωκαιναπάωσεάλληχώρα,
να’χειβουνάκαιδέντρααντίγιαχώμα,
κιαντίναβλέπωτριγύρωμουκρανία,
φίλουςπολλούςνακάνωσταθράνια.
Οικογένειανα’χωευτυχισμένη
καιμιαμανούλααγαπημένη,
κιαντίέναξύλινοκομμάτι,
να’χαένααπαλόκρεβάτι.
Θεέμουδώσεναχαρείς
σ’όλαταπαιδιάτηςγης
γνώση,αγάπηκαιφροντίδα
γιαμιακαλύτερηζωή,Ελπίδα.
Χρίστια ΜιχαήλΓ’ 1, Ιδιωτική Ελληνική Σχολή " Φόρουμ "
Ελπίδα Ζωής
ελπίδα
α-γγυμνασίου
7372
φροντίδα
Κρυώνω,χρειάζομαιμιααγκαλιά.
Πεινάω,ζητάωφαί.
Φοβάμαι,ψάχνωελπίδα.
Μαδενυπάρχεικανείς.
Περαστικούςδιακρίνω,
Σκυμμένους,χωμένους
στιςδικέςτουςέγνοιες.
Μαδενυπάρχεικανείς.
Σταφανάριαπουλάω
τηναθώαμουψυχή,
τασπίρταλιγοστεύουν.
Μαδενυπάρχεικανείς.
Δενυπάρχεικανείς,
ναμουπειπωςμ΄αγαπά.
Δενυπάρχεικανείς,
νανοιαστείγιαμένα.
Οιελπίδεςσβήνουν,
ταόνειραχαμένα.
Ζητάωμονάχα
μιαστερνήαγκαλιά.
Τερέζα ΜασώνουΓ’5, Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς
Δεν υπάρχει κανείς
δικαίωμαστη χαράκαι στη ζωή
α-γδ η μ ο τ ι κ ο ύ
Επικοινωνία
Έχουμε φωνή έχουμε δικαιώματα!
Δικαίωμα στη ζωή και στη διασκέδασηι!
δικαίωμα στη
ξεκούραση
αγάπηεμπιστοσύνη
δικαιώματα
κατανόηση
αγάπη
παιδείααγάπη
αποδοχή
χα
ρά
φιλία
αγάπη
ποιήματα παιδιών
λυκείου
φιλίαφροντίδα
α-γλυκε ίου
χα
ρά
φροντίδαπαιδείααγάπη
φροντίδα
φιλία
ζωή
δικαίωμαστηναγάπη
Φτύνειςκατάμουτρατηβία.
Τοξέρεις!Δενείναιαρκετό!
Θέλειςβοήθεια,προστασίααπόκάτι
πουάκουσεςναλένεπολιτεία,παιδεία….
Θέλειςναμάθειςναμιλάς,
ναγράφεις,νασκέφτεσαι.
Να΄χειςδικόσουόνομα.
Δικόσουκρεβάτι,δικάσουόνειρα…
Κιέναγιατίσαντρομαγμένοπουλί
ξεφεύγειμέσααπόταχείλησου!
Γιατίεγώ;Φωνάζεις,ουρλιάζεις!
Πούπήγανόλοι!Σταματάς!
Στέκεσαιστηνάκρητουδρόμου.
Μόνοοδρόμοςπαραμένειίδιος,καισυ
που‘σαιμόλιςδώδεκαχρονών!
Ταχαρτομάντιλαπροέκτασητωνχεριών.
Εκεί,στημέσητουπουθενά,ανασάνειςκαιπάλι
τηνελπίδα…στηνπροέκτασητωνχεριών…
Χάρις ΕφραίμΑ’ 2, Λύκειο Κύκκου ΠάφουΒραβείο
α-γλ υ κ ε ί ο υ
77
Στέκεσαιστηνάκρητουδόμου
Σκεπάζειςτοανήλιαγοσοκάκιτηςκαρδιάςσου
Φοβάσαιμήπωςτοχάσειςκιαυτό
Μήπωςκαιμείνειςμοναχό….
Κόκκινοτοφανάρι
Όμοιομετοκόκκινοτηςματιάςσου
Μιαςματιάςπυρωμένης,φλεγόμενης
Απόγιατίκαιδιότι…
ωραίααντίθεσημετοσταρένιοχρώματασταφιδιασμένης,
ξερακιανήςαπόχρωσηςτουκορμιού…
Ταχαρτομάντιλαπροέκτασητωνχεριών.
Μιαδραχμή,μουρμουρίζειςστονπεραστικό.
Δεντακατάφερες…
Πρόλαβεςμόνον’ακουμπήσεις
τηνψεύτικησάρκαανθρωπιάς.
Έναςλυγμόςατένισετημοναξιάσου…
Ζητάωπολλά;σκέφτηκες…
Μιαδραχμήμόνο...αζύγιστημετηψυχή.
Μιαψυχήπουζητάένακομμάτιψωμί
Έναποτήριγάλα…
Κάρβουνοαναμμένοησκέψησου,
Θαρρώ,όμοιαμετηςκραυγήςσου!
Ζειςεπικίνδυναστημέσητουδρόμου,
Στημέσηενόςψεύτικουκόσμου…
Μανα΄σαι!τρέχειςσταέδρανατουσχολείου,
Κουρνιάζειςστηναγκαλιάτηςμάνας…
Μιαμπουκιάουρανούσεηρεμεί,
Γλυκαίνειτιςαδρέςγραμμέςτουπροσώπουσου…
Ταόνειραείναιπάνταωραία,συλλογιέσαι!
Σπρώχνειςτοάσπονδοχέρι
μετοχρυσόδακτυλίδι.
Στην προέκταση των χεριών
7676
Όλοτοπρωινόαγωνιζόταννασυγκεντρωθείστηνεργασίατουόμωςδενμπορούσε.
Ταπαιδικάδακτυλάκιαείχανματώσειαπότηνπροσπάθειατομυαλότουδούλευεασταμάτητασκεφτότανποιοάραγεπαιδάκιθαέπαιρνεαυτότοπαιχνίδι.Σίγουραμιαγλυκιάμανούλαθατουτοχάριζε,θατοέπαιρνεαγκαλιά,θατοφιλούσετρυφεράκαιθατουέλεγεγλυκάλογάκια.
Αλήθειαείχεξεχάσειπόσοζεστήείναιηαγκαλιάτηςμανούλαςπωςήταντοφιλίτης.
Τώραόμωςπρέπεινατελειώνειγιατίοεπιστάτηςφωνάζεικαιοιαγριοφωνάρεςτουτοντρομάζουνπρέπεινατελειώνειαλλιώςαλίμονοτου!!!
Θυμόταντοπρόσωπότηςμητέραςτουαχνάλεςκαιείχεσκεπάσειομίχλητοπρόσωπότηςκαιδενφαινότανημορφήτης…Ήτανόμορφηημανούλακαιμύριζεγιασεμί!
Ταπαιδικάματάκιαβούρκωσαν.Σκούπισεταδάκρυάτουμετοανάποδοτηςπαλάμηςτουβιαστικά.Πρέπεινατελειώνει,πρέπειναβιαστεί,οεπιστάτηςέρχεται,θακαταλάβεικαιτότεαλίμονοτου…αλίμονοτου!!!
Αγάθη ΠαναγήΓ΄11, Λύκειο Αγίου ΣπυρίδωνοςΒραβείο
Αναμνήσεις
Σουείπαν«πεςμουτοόνομάσου»κιεσύτίποτεδενείπεςγιατίντράπηκες.Τουείπαν«πεςμουτοόνομάσου»κιαυτόςντρεπότανπουδενείχετίποταναπει.
Σερώτησαν«τιπροτιμάςναφας;»κιεσύδενμπόρεσεςν’αποφασίσεις.Τονρώτησαν«τιπροτιμάναφάει»κιαυτόςξαφνιάστηκεπουείχεεπιλογή.
Σουείπαν«διάβασεταμαθήματάσου»κιεσύβαρέθηκεςναδιαβάσεις.Τουείπαν«διάβασεταμαθήματάσου»κιαυτόςστενοχωρήθηκεπουδενείχεκιούτεθα’χειποτέ.
Σουείπαν«παίξεμετοναλλοδαπό»κιεσύδενέπαιξεςγιατίήτανμαύρος.Τουείπαν«παίξεμετοναλλοδαπό»κιαυτόςδενέπαιξεγιατίοίδιοςήτανμαύρος.
Σουείπαν«πεςκιεσύτηγνώμησου»κιεσύδενθέλησεςναέχειςάποψη.Τόλμησεκιαυτόςναπειτηγνώμητουκαιτονκαταδίκασανμαζίμ’αυτή.
Σουείπαν«πάμεστογιατρό»κιεσύδενπήγεςγιατίφοβόσουν.Τουείπαν«πάμεστογιατρό»κιαυτόςυπάκουσεγιατίπέθαινε.
Σουείπαν«μάθεγιαταδικαιώματάσου»κιέκρινεςπωςδενήταναπαραίτητογιατίταείχες.Είπαναυτουνού«μάθεγιαταδικαιώματάσου»κιαυτόςαρνήθηκεγιατίαγνοούσεπωςείχε.
Κορνηλία ΘεοδώρουΓ’ 5, Λύκειο Κοκκινοχωρίων Φώτη ΠίτταΒραβείο
Αυτά σας είπαν…
78 79
α-γλ υ κ ε ί ο υ
επιλογή
αποδοχή
Στέλνουνχώρεςόπλακαι
στρατόστοντόπομου
καιαπότηναντίπαλη
πλευράοιτρομοκράτες.
Λένεότιθέλουνκαιοιδυο
ειρήνηστονκόσμο.
Αφούτοθέλουνκαιοιδυο,
γιατίπολεμάνεκαιοιδυο;
Μεμόναθύματαεμάς,
τακαημέναταπαιδιά.
Περπατώστοχάοςτου
πολέμου,πολεμώγιαναμάθω
ανθαυπάρξειεπόμενη
ανατολή,
στηδύστυχηζωή.
Γιατρόςδενφάνηκε,
γιατρόςδενπάτησεσε
τούτητηνχώρα.
Πώςείναιοιγιατροί,
πώςφέρονται;
Τικάνουν;Τιφορούν;
Πώςμιλάνε;Είναικαλά;
Πότεθαέρθουν;
Άκουσαπωςαυτοίοιγιατροί
κατοικούνσενοσοκομεία,
πωςανασταίνουνανθρώπους.
Τανοσοκομείαμεγάλαγιανα
χωρέσουνόλοντονκόσμο.
Πωςό,τικαιανέχει,αυτοίσε
θεραπεύουν.
Αχ,ναείχαμεκαιεμείςένα!
Περπατώκαιπονώ,
ηψυχήμουλιγοψυχά.
Τσακάλιμεδάγκωσε
ήφίδιμεφαρμάκεψε.
Κοιτάζωτονουρανό
τοΘεόπροσκυνώ
καιπαρακαλώ.
Ανείναιδυνατόν
οκάθεάνθρωποςναμεαγαπά.
Απότουςισχυρούςτηςγης
έωςτουςγεωργούςτηςγης.
Ναπάεινατουςμιλήσει
ταπροβλήματαμου
ναμουλύσει.
Εσείςπουμπορείτετηζωή
ναμουδίνατε!
Κυριάκος ΠαπέτταςΒ’8, Λύκειο Κοκκινοχωρίων Φώτη ΠίτταΤιμητική Διάκριση
«Τιείναιμεγάλος;
Ναείσαιμεγάλος;
Ήναφαίνεσαιμεγάλος;»
Σκέψειςκαιερωτήσεις,
πουδενβρίσκουναπαντήσεις.
Πουβασανίζουν
τηνπαιδικήψυχή
σκοτώνουν
τηνπαιδικήμουαθωότητα,
στηνέρημηζωή.
Μουείπανπωςέχωδικαιώματα,
μαέχωμόνοπροβλήματα.
Διψώκαιπεινώ,
μονάχοςπεθαίνω.
Δενέχωοικογένεια,
μαούτεταυτότητα.
Τουςδικούςμουανθρώπους
άνθρωποιμεόπλαήρθαν
καιτουςπήραν
μαδενήρθανωςτώρα.
Κλαίωκαιφωνάζω,
μετονκόσμοταβάζω.
Σεένακράτοςπουβοηθά,
τηνεξόντωσήμουεπιθυμά.
ΟδικόςμουοΘεός
είναιμαύροςήλευκός.
Πότεθαέρθει
ναμεαγκαλιάσει
στονπαράδεισο
ναμεπάρει;
Είμαιμοντέλο,σεφωτογραφίες
εξαθλίωσης
μεπρησμένηκοιλιά,σαν
χορτασμένοσκυλί,
ξύλινοσωματάκι,σανψεύτικο
στρατιωτάκι.
Ταμάτιαμουδυοθάλασσες
βουρκωμένες
έτοιμεςνερόναρίξουν.
Τιείναισχολειό;
Φαγητόίσως;
Ήπαιχνίδιτωνμεγάλων;
Κάποτεμου΄δώσανένα
βιβλίο,αλφαβήτατολέγανε.
Έχειτόσα….
δενθυμάμαιγράμματα.
ΈχειπρώτατοΆλφα
καιέπειτα…
ΤελευταίοτοΩμέγα.
Ταάλλαδενταξέρω.
Γιατίέπειτατοσχολείομου
έγινενοσοκομείο,
γιατουςξένουςτοξενοδοχείο.
ΓιατιςανάγκεςτουΠολέμου,
πάλιτοπαράξενοπαιχνίδι.
Κατάθεση ψυχής
80 81
α-γλ υ κ ε ί ο υ
πρόοδος
82 83
μόρφωση
α-γλ υ κ ε ί ο υ
Σεκρύψανμέσαστοσκοτάδι
ταχτυπήματασου΄μαθανναλεςχάδι,
σου΄πανναμηρωτάςναμηζητάς
τονπόνομονάχαμεςταμάτιανακοιτάς.
Τασημάδιαστοκορμίτουένα,ένα
μετρώταχρόνιαπουπήγανχαμένα
πόσαλάθηάφησαντοσημάδιτους,
πόσαόνειραβούλιαξανστοκρεβάτιτους.
Καιόμωςτίποταδεζήτησε
έναβλέμμααπόσένακιαπόμένααναζήτησε,
έναχαμόγελοότανφοβάται
μιααγκαλιάταβράδιαπουκοιμάται.
Άσετοονειρεύεται
απόιστορίεςαγάπηςναμαγεύεται,
μάθετουνααγαπάκαιναελπίζει
πεςτουγιατονκόσμο,τιθυμίζει.
Άσετονασεκοιτάει
γιαδράκουςκαιπαλάτιαναρωτάει.
Δώσετουόλοτονκόσμονaαλλάξει
αγάπηκαιτρέλανασουτάξει.
Άκουτοτραγούδιτηςψυχήςτου.
Νιώσετηζέστητηςπνοήςτου.
Κοίτατοπάθοςτηςκαρδιάςτου.
Γεύσουτηγλύκατηςματιάςσου.
Χαραλαμπία ΓιαννακίδηΓ΄3, Παγκύπριο Γυμνασίο Λευκωσία Τιμητική Διάκριση
Ζωή μέσα στο σκοτάδι Το πιο μικρό, το πιο απλό, μια καλημέρα
Καλημέρα,
σεεσένα,πουξημερώνειδίχωςόνειραημέρα,
πουγιατηζήσησουθαταξιδεύειςπέραωςπέρα,
σεεσένα,πουδεγεύτηκεςποτέάγγιγμααπόμητέρα,
ούτετηναγκαλιάτουστοργικούπατέρα,
σεεσένα,πουδενέχειςνασεπροσέχειπια,έναφωτεινόαστέρα,
πουείσαιμικρόκαιαβοήθητοκαιόμωςταβγάζειςπέρα,
σεεσένα,πουδενέχειςπιαδάκρυα,στέρευσανκάποιαμέρα,
καιτομόνοπουζητάςείναιμιακαλημέρα,
καλημέρα…
Σπυρίδωνας Γεωργίου και Χάρης Στεφανή Γ’3, Λυκείου Αγίου Χαραλάμπους Έμπα
84 85
α-γλ υ κ ε ί ο υ
Ζοφερότοσκοτάδιστοδρόμοτηςπόλης.
Στοπεζοδρόμιοβαδίζειένααγόρι.
Χωρίςπροορισμό.
Χωρίςταυτότητα.
Ψάχνεικάτιναβρει.
Ένακομμάτιψωμίίσωςναξεγελάσειτηνπείνατου.
Στέκεταιμπροστάαπότηβιτρίναενόςκαταστήματοςπαιχνιδιών.
Χαζεύειταπολύχρωμαπαιχνίδιαπουποτέδεθααποκτήσει.
Αγριεμένεςφωνέςτονδιώχνουνμακριά.
Βαδίζεικαισφίγγειστονκόρφοτουτηματωμένητουμοναξιά.
Τηστοργήπουουδέποτεγνώρισε.
Κάπουστοβάθοςτηςαπέναντιπλευράςτουδρόμου
βλέπειένααδέσποτο.
Αδέσποτοσανκιαυτόν.
Θέλειναπάεικοντά,νατοπάρειστηναγκαλιάτου.
Τομακάβριοουρλιακτότωνφρένωνενόςαυτοκινήτου
σπάζειτημονοτονίατηςνύχτας.
Έναπνιχτόβογκητόπόνουπλανιέταιστοναέρα…
Φεύγειτοαυτοκίνητοαδιάφορα.
Καιχάνεταιστοσκοτάδι.
Ραφαέλλα ΦαντασίαΒ’ 5, Λύκειο Παραλιμνίου
Περίπατος
Μέσαστουκόσμουτακακά
στηντόσηδυστυχία,
υπάρχουνπρόσωπαμικρά
πουζουνμαρτυρικά.
Παιδιάμικρά,αγγελικά
τουκόσμουηομορφιά
πουθέλουνεαπόεμάς
μόνομιααγκαλιά.
Μιααγκαλιάνα’ναιζεστή
νανιώθουνσιγουριά.
Ναμηφοβούνταιτηζωή
να’χουνπαρηγοριά.
Είναιτοσήμερα,τοχθες,το
αύριο
καιτοτώρα…
Είναιτουκόσμουηομορφιά
τουανθρώπουηελπίδα.
Ηελπίδαγιατοαύριο
ό,τιμπορείν’αλλάξει,
αρκείταδικαιώματα
ναμηνταστερηθούν
Ειρήνη ΛαζάρουΒ’ 3, Λύκειο Γεροσκήπου
Ναέχουντοδικαίωμα
ναπαίζουν,ναγελούν,
ναέχουνμέσατουςχαρά
καιθάρροςναμιλούν.
Ναέχουντοδικαίωμα
στιςίσεςευκαιρίες
ναμηνυπάρχει
προκατάληψηγιαχρώμα
καιθρησκείες.
Ναέχουντοδικαίωμαστην
άποψηστηγνώσηγια
ναμπορέσειηζωήεφόδια
καιδιδάγματανατουςδώσει.
Εφόδιαγιαναπροχωρούν
ναγίνονταισπουδαίοι,
διδάγματαγιαναμπορούν
καλύτεροιναγίνουν.
Γιαναανοίξουνταφτερά
ναφτάσουνψηλάκαι
ψηλάναμείνουν.
Μικροί αγγέλοι
ελευθερία
86 87
αγάπη
α-γλ υ κ ε ί ο υ
Μεςτοσκοτάδι
τουμυαλούσου,
μουντοίατσάλινοιοιτοίχοι,
στονθάνατο
τουπαιχνιδιούσου,
κάποιοςθανοιώσεις
νασ’αφήνει.
Κάποιοςπουήταν
κάποτεδικόςσου,
βασίλευεμεςτηνψυχήσου,
μεςτοπαιχνίδιτουμυαλούσου,
μέσαστιςφλέβες
τουκορμιούσου.
Μιανύχταόμωςξέφυγε,
ναινύχταέφυγεμακριά,
τοίχοιχτιστήκανεσταμάτια,
τσιμέντοηνέασουσυντροφιά.
Χάρτιναπλέονταόνειράσου,
ήλιοδενέβλεπεςποτέ,
σκουπίδιημαύρη
ηκαρδιάσου,
στοχώμαπουσεγέννησε.
Μέσαστοπικρόσουσκότος,
στοβάθοςτηςκάτω
είναιριγμένη,
αθωότητατσαλακωμένη,
πουάσπρημέραπεριμένει.
Στουκόσμουτηνπαιδικήχαρά,
συρματοπλέγματα,κανόνια.
Παιδιάνατρέχουννασωθούν,
απότουκόσμουταδαιμόνια.
Παιδιάπουδεν
τραγουδούνεπια,
κάποιοςτουςέκλεισετοστόμα,
ταέριξεμεςτηφωτιά,
ταάφησενακλαίνεμόνα.
Είναικιαυτάεδώμαζίσου,
γύρωαπ’τουςτοίχους
τηςφωτιάς,
μέσατοάψυχοκελίσου,
στοθέρετροτηςαπονιάς.
Σφίξεταδόντια
καισήκωσεκεφάλι,
ρίξετουςτοίχουςπουσου
πνίγουντηνκαρδιάισότιμη
ναανατείλειπάλι,
ημέραπουονειρεύεσαισυχνά!
Μάριος Νικολαΐδης Β’ 11, Λύκειο Αρχ. Μακαρίου Γ’,Δασούπολη
Άψυχοι Τοίχοι
Γυρίζωτοαπλανέςμουβλέμμα
καιέναατελείωτοφιλμάκιταινίαςθρίλερμουκόβειτοαίμα.
Ταμάτιαμουβουρκώνουν,
καθώςαντικρίζουνσκηνέςαπάνθρωπεςκαιφόβου.
Μιακοπελίτσατριγυρίζειχαμένηστασκοτεινάσοκάκιατηςπόλης,
μετοφόβοκαιτοντρόμοχαραγμέναστοπρόσωπότης.
Ανήλικαπαιδιάμ’έναφτυάριστοχέρι,σκάβουνστησκόνη.
Ποιοςξέρει;Γιαναπάρουντι;
Λίγονερόκιένακομμάτιψωμί;
Άλλοιπάλι,προσπαθούνναξεδιψάσουν,
γεμίζονταςτιςχούφτεςτουςμενερόμολυσμένοαπ’τουςπολέμους
καιτησαπίλα.
Ένααγόρικαθισμένοστηνκαρέκλα,
ναμαστιγώνεταιαπόένανάσπλαχνοπατέρα.
Ναυπομένεισιωπηλάτονπόνο,
ναπεριμένειναπεράσειοχρόνος.
Έναςκόμποςστηνκαρδιάμου,
κιόμωςακόμηναπέσουνοιτίτλοιγιατοτέλος.
Κομμένηηανάσαμου,καθώςξεπροβάλλεισκηνήμεφόνο.
Πόσοτρέμω!
Έναςνεαρόςσημαδεύειμ’έναόπλοαδίστακταένανέφηβο.
Κλείνωταμάτιακαιτουόπλουακούωτοντρομερόθόρυβο.
Καιμετά;Ένααθώοπαιδίκείτεταιστημέσητουδρόμουλουσμένο
στααίματα.
Ξυπνώλουσμένηστονιδρώτα.
Έναςεφιάλτης…Κιόμωςδεπέρασεπολλήώρα.
Βρίσκομαιστοδωμάτιόμου,
ηζεστασιάκιηασφάλειαηρεμούντογρήγοροπαλμόμου.
Καικαθώςοιτίτλοιτέλουςπέφτουν,
έναερώτημαπλανιέται,οισκέψειςμουβαθαίνουν.
Γιατίαυτάταπαιδιάναζουνχωρίςνααναπνέουν;
Ευριδίκη ΘεοδώρουΓ’ 3, Λύκειο Αραδίππου
Ζωή χωρίς αναπνοή
88 89
έχουμε δικαιώματα
α-γλ υ κ ε ί ο υ
Όσαθέλησανναμουστερήσουνείναιπαρελθόνγιατίτώραστέκομαιμπροστάτουςκαιτουςμιλώ.
Απαιτώτονσεβασμόχωρίςδιακρίσεις,περιθωριοποίηση,ναεκφραστώ.
Τιθέλειτελικάέναπαιδί;Ασφάλεια,στέγη,τροφή,αγάπηνατοκάνειδυνατό,απλάγιαναμπορείναζει...Έχειδικαίωμαστηζωήστηναξιοπρέπεια,στηναλήθεια,στομυστικό,στησκέψη,στοδικότου,στηνπίστη,στηνκρίσητηνπροσωπική.Κανείςναμηντουταστερεί!
Τοκάθεπαιδίείναιησυνέχειατουκόσμου,ηπιοαθώαψυχή,γι΄αυτόδώστετουσωστήανατροφή,γιαναμπορέσειεπάξιαν’αντικαταστήσειτηθέσησας,γιαέναννέοκόσμογεμάτοελπίδακαισεβασμό,πουνααποδέχεταιτοδιαφορετικό,πουναβλέπειτοδικαίωματουκάθεανθρώπουυπαρκτό.Σεβαστείτετοπαιδίγιαν’ανθίσειηδικήσαςγη!
Ονησίλου ΜύριαΓ΄9, Λύκειο Αγ.Φυλάξεως
Θέλησανναμουστερήσουντοδικαίωμαναεκφράζομαι,νααποφασίζωκαιναπράττω.Θέλησανναεπέμβουνστησκέψη,τησυνείδησηκαιτιςπράξειςμου,γιατίήμουναπαιδί,μεαποκαλούσανεμωρόκαιπίστεψανπωςδενμπορώνασυμμετέχωενεργά,πωςυπάρχωέτσιαπλά.Θέλησανναμουπάρουντηνελευθερία,τιςθελήσειςτουςναυπηρετώ,γνώμηναμηνέχω.
Μαδεντακατάφεραν,ταχρόνιαπέρασανκαιτώραπιαμπορώναδιεκδικώ,γιατίέχουμείσημοιρασιάστονήλιο,ίσοδικαίωμαστηζωή,ανασαίνωκι‘γωαπ’τοοξυγόνο,ζωσεπλανήτηκοινό.ΟΘεόςμαςπροίκισετοίδιο.
Είμαιπαιδί,είμαιάνθρωπος,είμαιπολίτης,είμαιψυχή,δικαιούμαιόσακιεσύ.
Έχωάποψηκαιδικαιούμαιν’ακουστώ,έχωσώμακαιδικαιούμαινατοδιατηρώόπωςθέλωεγώ.
Δενμπορείκανείςναμουστερήσειτησωματικήμουακεραιότητα,ούτετηνψυχικήκαιτηνπνευματική.Γιατίέχωμυαλόκαιδικαιούμαινατοκαλλιεργώ,μπορώναμορφωθώ,ναπαίρνωαποφάσειςπουμεεπιχειρήματανατιςστηρίζω,σταπόδιαμουνασταθώ.
Σεβαστείτε το παιδί για ν’ ανθίσει η δική σας γη!
90 91
α-γλ υ κ ε ί ο υ
Κάθεμέραγιαμένα,είναιέναςπόλεμος.
Γνωρίζονταςότινικητής,θαείναιαυτόςπουθαεπικρατήσει.ΚαινικητήςείναιπάντοτεηΠΕΙΝΑ.Δεναντέχωπλέον.Είμαιαδύναμος.Απόεσάςεξαρτάται.Απότηδικήσαςαπόφαση.
Θέλωκαιεγώναγευτώτηγλυκιάπλευράτηςζωής.Ναγνωρίσωτισημαίνειοικείαζεστασιά.Τισημαίνειαγάπη!Πούείναιηφροντίδα;Πούείναιηαγάπησας;Γιατοσχολείο,γιατηνοικογένεια,γιατονσυνάνθρωπόσας…
Πού;
«ΒοηθάτεΑλλήλους»είχεπειοΧριστός«ανάπάσαστιγμή».Οποτεδήποτεκιανσαςχρειαστεί.
Πούείναιαυτό;Τομόνοπουγνώρισασταλίγαχρόνιαπουζωείναιτο«ΑΓΝΟΕΙΤΑΙΑΛΛΗΛΟΥΣ»!
Πάντασαςθαύμαζα.Πάνταευχόμουνναγίνωσανεσάς…Θαέδιναταπάνταγιαναγίνωσανεσάς.
Αλλάτώραπουτοξανασκέφτομαι,προτιμώναπαραμείνωέτσιόπωςείμαι.
Ποτέμουδεθαπαρατούσαέτσιτοσυνάνθρωπόμου,όπωςκάνατεκαιεσείς.
Ποτέ!
Γράφωτατελευταίαλόγιαμου,ελπίζονταςπωςκάτιθααλλάξεισεεσάς.Ελπίζονταςπωςκάποιαμέρα,θανιώσετεκαιεσείςτηναπόρριψηαπότουςανθρώπουςπουκάποτεείχατεεναποθέσειόλεςσαςτιςελπίδεςγιατησωτηρίασας,όπωςτηνιώσαμεκαιεμείς.
Παρόλααυτά,όμως,συνεχίζωνααναρωτιέμαιεγώκαιεκατομμύριαάλλαπαιδιάστοκόσμο:
Μήπως,οήλιοςλάμπεικαιγιαμένα;Υπάρχεικάποιοςεκείέξωπουθαμεβοηθήσει;
Σαςχρειαζόμαστε…Σκέψουτοπολύσοβαράγιατίαπόεσέναεξαρτώνταιχιλιάδεςαθώεςψυχές…
Αντίο.
Νικολέττα ΜαυρομμάτηΔ’1 (A’ λυκείου) Ελληνική ΣχολήΠΑΣΚΑΛ, Λεμεσός
Εγώείμαι.Μεβλέπεις;Μπορείςναμ’ακούσεις;Σεπαρακαλώ…Χρειάζομαιτηβοήθειάσου.Είσαιεκεί;
Ποιοςείμαι;Βοήθησέμενακαταλάβω…Ζωμέσαστοσκοτάδιχωρίςελπίδα…Στηβροχή.Στηνκαταιγίδα.Κρυώνω.Δενιώθωτημύτημουαπότοκρύο.
Πούείσαι;
Σεχρειάζομαι.Είμαιεδώάνθρωπε!Ζωκαιεγώ!Χρειάζομαιφαγητό,ρούχα.Είμαιπαιδί.Δενείμαιαντικείμενο.
ΕίμαικαιεγώΑΝΘΡΩΠΟΣ…Προστάτεψέμε.μημουθυμώνεις,έχωπεράσειπολλά.Εφιάλτεςκαικακάόνειραμεκυριεύουν.Πείνακαικακουχία,είναιοιπρωταγωνιστέςστηζωήμου.
Θέλωναεκφράσωτηγνώμημου.Μπορώκαιεγώνασκεφτώ,όχιόμωςόπωςεσάς.Χρειάζομαιμόρφωση.Χρειάζομαιαγάπη.
Χρειάζομαιτηστήριξήσου.
Πούείσαι;
Πούείναιτοέμφυτοδικαίωμαστηζωή;
Έχωόνομα.Ανήκωκαιεγώμαζίσας.Έχωτοδικαίωματουσεβασμούστηζωήμου.
Πούείναιόμως;
Γιατίμεξεχωρίζετεαπόεσάς;Σαςέχωκάνεικάτι;Μήπωςφταίειτοχρώματουδέρματόςμου;Μήπωςοτρόποςμετονοποίοεγώζω;Μήπωςφταίειτοότιείμαι«διαφορετικός»;
Σαςρωτώ:Γιατί;Γιατί;Γιατί;
Δώστεμουμιααπάντησηστηνοποίαμπορώναβασιστώ.Πέστεμουμιααιτία…
Πούείστεότανσαςχρειαζόμαστε;Ότανχρειαζόμαστεένακαταφύγιο!Ότανηοικογένειαμαςλιγοστεύειόλοκαιπερισσότερο!Όταντοφαγητόέχειγίνειπλέονμηδαμινό!
Που είσαι … σε χρειάζομαι…
α-γλ υ κ ε ί ο υ
92 93
Κάθεπαιδίμιτσίνήτζαιμεάλο
Ενπαίζειρόλονηφυλή,τοχρώμαντζαιό,τιάλλο.
Έχειδικαίωμαστηζωή,στογέλιο,στοπαιχνίδι,
ναμεντοεκμεταλλεύκουνταιοιμιάλοισανσκουπίδι.
Τοναδουλεύκειέναπαιδίτζαινατοβασανιούσιν
ενποινικόναδίκηματζαιπρέπειναδιωκτούσιν.
Μαπούντουςτωράτουςισχυρούςπουπρέπειναενεργήσουν
ναβοηθήσουνταμωράναμεντααδικήσουν;
Ενέσιειπλούτητζαιτιμέςτζαιδόξεςνακερτίσουν,
τζ’αφήνουσινταθύματατζιαμέναξεψυσιήσουν.
ΕνάδικονπουτοΘεότούτοπουμαςσυμβαίνει
πάνωστηγηκάθελεπτόέναπαιδίπεθαίνει.
Τζαιαντίναβοηθήσουμεηβίανασταματήσει
ρίχνουμελάϊνστηφωθκιάτζαικαρτερούμενασβήσει.
Ανδενισταματήσουσιντηνβίαπουτονκόσμο
θακαταστρέψουντηνζωήούλλωντωναπογόνων.
Ματελικάγιατίυπάρχειτόσοςπόνος
γιατίπεθανίσκουνταμωράτζαιδενδίνεταιλόγος;
Μίσιημουαρρωστούνγιατίφταινοισυνθήκες
τζαιοιισχυροίτηςγήςκρύφκουνμαςτιςαλήθκειες.
Τούτοιεκμεταλλεύκουνταιτοκόσμοντοναθώο
τζαιειδικάτζείνταμωράπουενούλλομεςτονπόνο.
Μεταλεφτάδεναγοράζεταιτογέλιον,ηχαράτους
γι’αυτόναςτααφήκουσινν’ακουστείηλαλιάτους.
Τότεθακαταλάβουσινότιεκάμανλάθος.
Τζαιαςσταματήσειηβίαπιον,τζαιτομεγάλοπάθος.
Αςτααφήκουνναχαρούντζαιλλίοναγελάσουν
ώσπουενμιτσιοίτωράνατοδιασκεδάσουν.
Ήρτενηώραούλλοιμαζίντωράνατουςτοπούμε
ότιηβίαθακοπείτζαιούλλοιθαχαρούμε.
Τότεθαέχουμεαγαπημένοκόσμο
τζαιταπαιδιάθ’απαλλαγούνπουούλλοντουςτονπόνο.
Κυριακή ΚυπριανούΑ’ 11, Λύκειο Παραλιμνιού
Ο πόνος των παιθκιών μας… Σε είδα!
Άνοιξεςτοστόμα…ήθελεςνατραγουδήσεις
Ήθελεςναπειςαυτάπουδελέχτηκαν.
Ταλόγιαπάγωσαν.
Τοστόμαέκλεισε,ποτέδεμίλησες.
Σεείδα!
Άνοιξεςταχέρια.
Ήθελεςνακλείσειςμέσατονκόσμο.
Αυτόνπουσ’έδιωξε,σ’εγκατέλειψε,σεπόνεσε.
Ήθελεςνακλείσειςμέσατηναγάπη.
Αυτήνπουσου’λειψε,πουσουστέρησαν.
Αυτήνπουδεβρήκεςσεκαμιάγωνιά.
Σεκανένασοκάκι,σεκαμιάπατρίδα.
Σεείδα!
Ύψωσεςταμάτιαψηλάκαιείπες:
"Πρέπειναυπάρχειελπίδα,
τιόμορφηπουείναιηζωή.
Δεθαμουτηστερήσετε".
Χαμογέλασες…
Χαρά ΝικολάουΑ’ 1, Λύκειο Εθνομάρτυρα Κυπριανού
ελπίδα
α-γλ υ κ ε ί ο υ
9594
επικοινωνία
αποδοχή
αγάπη
Στονπλανήτηπουζούμε
καιονομάζεταιγη
όλοιείμαστείσοι
μαύροικαιλευκοί.
Οιδιακρίσειςαςπάψουν
καιαςέλθειστηγη
ηειρήνηκαιηαγάπη
στωνανθρώπωντηνψυχή.
Ηζωήείναιγλυκιά
καιαςτηνχαρούμεπαιδιά
εχθροίκαιπολέμοι
αςμπουνστηγωνιά.
Λίγηστοργή
καιαγάπηζητώ
αφούγιαόλους
είμαιμοναδικό.
Όνειρακάνω
απόμικρό
σανμεγαλώσω
ναγίνωσοφό!
Μηνμουστερήσεις
καιμηνμουαρνηθείς
τοδικαίωμαναζήσω
τοξέρωμπορείς.
Χέριμεχέρι
αςπροχωρήσουμεμαζί
στονπλανήτηπουζούμε
καιονομάζεταιγη.
Έλενα ΑντρέουΓ’9, Α’ Λύκειο Εθνάρχη Μακαρίου, Πάφος
Η φωνή του Παιδιού
96 97
Οι μικροί μας καλλιτέχνες
Μακφάρλαν Ρεβέκα
Κεσίδου Χριστίνα
Γαβριηλίδου Νικολέττα
Σελέσνιοβα Αλίνα
Κεμιτζή Ιωάννα
Τανάσοβα Βικτώρια
Σουπατάν Μαρικόλ
Αθανασίου Γιώργος
Κώστα Γιολάντα
Κελεσίδου Ελίνα
Μωϊσίδου Χριστίνα
Νικολαϊδου Ελισάβετ
Πολίτοβα Όλγα
Κοτσίδου Μαρία
Γκιουρζίεβα Χρυσούλα
Καρατσαϊδου Ηλιάνα
Κουμπάτοβα Μυροφόρα
Κωνσταντίνου Χριστοδουλος
Ιορδάνου Μάριος
Ζαβός Κωνσταντίνος
Ευαγγέλου Σωτήρης
Λεωνίδου Παναγιώτης
Κουρέα Κωνσταντίνα
Κουτσού Κωνσταντίνος
98
Σχεδιασμός: M.A.D. (Mike Adamou Designs)Τυπώθηκε στο Κυβερνητικό Τυπογραφείο Λευκωσίας
ISSN: 1986 - 1702
© Copyright: 2010 Σειρά εκδόσεων της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Αναδημοσίευση επιτρέπεται με την προϋπόθεση ότι θα αναφέρεται η πηγή.
ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
Γωνία Απελλή και Παύλου Νιρβάνα, 5ος όροφος, 1496 Λευκωσία
Τηλ: 22873200, Φαξ: 22872365
E-mail: [email protected], Website: www.childcom.org.cy