ΕΔΕΤ/ΕΔΕΤ/GRNETGRNETΥψηλής Ποιότητας Υψηλής Ποιότητας Internet Internet

για την Έρευναγια την Έρευνα και την Εκπαίδευση και την Εκπαίδευση

ΧόρχεΧόρχε-A. -A. ΣάντσεςΣάντσες--ΠαπασπηλίουΠαπασπηλίουΕμπειρογνώμονας στη διαχειριστική επιτροπή των Ερευνητικών Εμπειρογνώμονας στη διαχειριστική επιτροπή των Ερευνητικών

Υποδομών Υποδομών

Υπεύθυνος για την ανάπτυξη Ευρωπαϊκών και περιφερειακών Υπεύθυνος για την ανάπτυξη Ευρωπαϊκών και περιφερειακών δικτύωνδικτύων

Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και ΤεχνολογίαςΕθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (GRNET/ (GRNET/ΕΔΕΤ)ΕΔΕΤ)http://www.grnet.grhttp://www.grnet.gr

ΔεκέμβριοςΔεκέμβριος 20020044

2

ΕΔΕΤΕΔΕΤ – – ΣκοπόςΣκοπός

Παροχή υψηλής ποιότητας διεθνών και εθνικών υπηρεσιών δικτύωσης και πλέγματος (ηλεκτρονικές υποδομές) σε Ελληνικά Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα καθώς και στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα προκειμένου να υποστηρίξουν τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές τους δραστηριότητες (άξονας 1).

Προώθηση και διάδοση της χρήσης τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (ICT) στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα (eGovernment, eLearning, eBusiness) σε μία φιλική προς τον χρήστη Κοινωνία της Πληροφορίας (άξονας 2).

* ΕΔΕΤ ΑΕ είναι κρατική εταιρεία, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Ανάπτυξης (Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας).

3

ΕΔΕΤΕΔΕΤ – – ΔράσειςΔράσεις ( (άξονας άξονας 1)1) Ανάπτυξη και Διαχείριση Ηλεκτρονικών Υποδομών σε Εθνικό και Διεθνές Επίπεδο

Εθνικό Δίκτυο Κορμού ΕΔΕΤ/GRNET (www.grnet.gr) Εθνικής Υποδομής Πλέγματος HellasGrid (http://www.hellasgrid.org) Κόμβος Athens Internet eXchange ΑΙΧ (http://www.aix.gr)

Πανευρωπαϊκό Δίκτυου Κορμού GEANT/GEANT2 (http://www.dante.net/geant) Πανευρωπαϊκό Δίκτυο επόμενης γενεάς (IPv6) 6NET (http://www.6net.org) Διαβαλκανικό Δίκτυο Κορμού SEEREN (http://www.seeren.org) Ευρω-Μεσογειακό Δίκτυο Κορμού EUMEDCONNECT (http://www.dante.net/eumedconnect) Πανευρωπαϊκή Υποδομή Πλέγματος EGEE (http://www.cern.ch/egee) Βαλκανική Υποδομής Πλέγματος SEE-GRID (http://www.see-grid.org)

Trans-European R&E Networking Association TERENA (http://www.terena.nl) Central and Eastern European R&E Networking Association CEENet (http://www.ceenet.org)

Υπογράμμιση: συγχρηματοδοτείται από το 5ο η 6ο ΠΠ

4

Εθνικό Δίκτυο Κορμού (ΕΔΕΤ1->2)Εθνικό Δίκτυο Κορμού (ΕΔΕΤ1->2)

622 Mbps PoS

2.5 Gbps PoSΜΑΝ Κρήτης

Ρ όδος

ΧίοςΜΑΝ Αθήνας

Θεσσαλονίκη

Ξάνθη

Πάτρα

Ιω άννιναΛάρισα

Σάμος

Μυτιλήνη

GEANT

Δεκέμβριος Δεκέμβριος 20042004

Προβλεπόμενη τοπολογία (2Προβλεπόμενη τοπολογία (2QQ 2002005)5)

5

Εθνική Υποδομή ΠλέγματοςΕθνική Υποδομή Πλέγματος (HellasGrid)(HellasGrid)

Kεντρικός κόμβος εγκαταστάθηκε στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος»:

64 CPUs, Δίκτυο Αποθήκευσης 10 TB, Βιβλιοθήκη Ταινιών 10 TB

Ενοποιήθηκε στην Πανευρωπαϊκή Ερευνητική Υποδομή του έργου EGEE

1 Gbps Gig Ethernet

XanthiThessaloniki

Ioannina

Athens

Patra

Crete

Mytilini

Chios

Samos

Larissa

Syros

2.5 Gbps PoSupgradable to 10Gbps

Rodos622 Mbps PoS

Grid Node

6

20002000 20012001 20022002 20032003 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008

FP5FP5FP6FP6

Complementary to National infrastructuresComplementary to National infrastructures

TEN 155 network

GÉANT network and International extensions (SEEREN, etc)

Grid testbeds DataGrid, CrossGrid, GridLab, GRIP, GRIA

Testbeds (IPv6, e.g. 6NET, 6IX, etc)

GÉANT2 network and International extensions

Grid-empowered Infrastructures

EGEE, DEISA, SEE-GRIDGrid-empowered infrastructures

Build upon existing ones

Consolidating Initiatives

Testbeds Testbeds: DILIGENT, MUPPET, LOBSTER, EUROLABS, GRIDCC

FP7FP7

Grid Research Projects: GRIDCOORD, NEXTGRID, COREGRID, AKOGRIMO, SIMDAT, etc

ΕΔΕΤΕΔΕΤ – – ΔράσειςΔράσεις ( (άξονας άξονας 1)1) – – 6ΠΠ6ΠΠ

7

Πανευρωπαϊκή κάλυψη (33 χώρες/NRENs)

Σύνδεση μέχρι 10 Gb/s Σύνδεση περισσοτέρων από 3900

Ακαδημαϊκών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων Συνολικά 200 M€ για 4 χρόνια (80 M€ από

την ΕΕ) στα πλαίσια του έργου GN1 (ολοκληρώνεται το 2004)

Επέκταση σε χώρες της Μεσογείου, Λατινικής Αμερικής, Ασίας, Αμερικής, Ρωσίας, Βαλκανίων, Κεντρικής Ασίας

8

...και η συνέχεια του (...και η συνέχεια του (GN2GN2)) Η ανάπτυξη και αναβάθμιση του πανευρωπαϊκού δικτύου κορμού GÉANT2 στο διάστημα 2005-2008 H σχετική πρόταση εγκρίθηκε στις Ερευνητικές Υποδομές (Research Infrastructures) δράση FP6, Call

b.2: Ανάπτυξη Επικοινωνιακής Δικτύωσης – Géant Έναρξη τον Σεπτέμβριο του 2004 32 εταίροι

Tα ευρωπαϊκά NRENs, ένα εκ των οποίων είναι το ΕΔΕΤ DANTE (συντονιστής), TERENA

Εκτιμώμενος προϋπολογισμός: 178.643.730 €, Κοινοτική Συμμετοχή: 93.000.000 € Το έργο GN2 θα δημιουργήσει ένα βελτιωμένο κορμό υποδομής για την σύνδεση των Ευρωπαϊκών

NRENs Αναβάθμιση-επέκταση του δικτύου GEANT (90% του προϋπολογισμού) Εισαγωγή νέων τεχνολογιών-ερευνητικές δράσεις Ειδική έμφαση στην από άκρο σε άκρο παροχή προηγμένων δικτυακών υπηρεσιών στους τελικούς χρήστες Υποστήριξη της συμμετοχής των ευρωπαϊκών ερευνητικών ομάδων σε πολυεθνικές συνεργασίες με ιδιαίτερες απαιτήσεις

δικτυακής διασύνδεσης (π.χ. υποστήριξη GRID υποδομών) Η συμμετοχή της ΕΔΕΤ

Χρηματοδότηση της γραμμής διεθνούς διασύνδεσης του δικτύου ΕΔΕΤ με το δίκτυο GEANT Συνεισφορά στις περιοχές e2e QoS, διαχείριση απόδοσης, ασφάλεια, νέες υπηρεσίες, μελέτες πρόβλεψης

9

Εγκατάσταση και λειτουργία του μεγαλύτερου πειραματικού IPv6 δικτύου που επεκτείνεται σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή ήπειρο.

Επιτρέπει στην ερευνητική κοινότητα αλλά και στη βιομηχανία να σχεδιάσει και να δοκιμάσει τις νέες εφαρμογές που θα βασίζονται στην τεχνολογία IPv6.

Συμμετοχή από περισσότερους 30 διεθνείς συνεταίρους - 2500 ανθρωπομήνες εργασίας πάνω από 3 χρόνια - 33 M€ συνολικό κόστος.

Cisco, IBM, Sony, 13 NRENs, 15 ερευνητικά ινστιτούτα και πανεπιστημιακά ιδρύματα, ΝΤΤ, ETRI, κλπ.

Ευρείας κλίμακας δοκιμές για τη διασύνδεση IPv6 και τις μεθόδους μετάβασης δικτύων κορμού και πρόσβασης, βασικές υπηρεσίες, διαχείριση, εφαρμογές, ασφάλεια, κινητικότητα, διάχυση τεχνολογίας, κλπ.

FR

UK

IT

AT

DE

SE

GR

CH

NL

ColtDeutsche TelekomTeliaTunnelNordicPlanned nativeSTM1 links

CZ

PL

HU

Internet2Korea

Internet2

Internet2

Japan

Euro6IX Peering

Large Scale IPv6 Pilot Large Scale IPv6 Pilot NetworkNetwork

10

Στόχοι Επέκταση του EXE στη ΝΑ Ευρώπη με την

εγκατάσταση δικτύου για έρευνα και εκπαίδευση, διασυνδέοντας τα Ακαδημαϊκά, Ερευνητικά και Εκπαιδευτικά Δίκτυα της Αλβανίας, Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, Βουλγαρίας, ΠΓΔτΜ, Ελλάδας, Ουγγαρίας, Ρουμανίας, Σερβίας-Mαυροβουνίου τόσο μεταξύ τους όσο και με το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο υπερ-υψηλών ταχυτήτων GEANT.

Παροχή στα περιφερειακά NRENs πρόσβασης (2-34 Mbps) στο Παν-Ευρωπαϊκό ερευνητικό δίκτυο GÉANT.

Athens

Bucharest

Skopje

Sofia

Tirana

Belgrade

Sarajevo

to GEANT

to GEANT

11

H πρωτοβουλία SEEREN έχει αναγνωριστεί ως σημαντικό βήμα για τη μείωση του ψηφιακού χάσματος και την ενσωμάτωση των Ακαδημαϊκών & Ερευνητικών κοινοτήτων της ΝΑ Ευρώπης στο Ευρωπαϊκό και Διεθνές γίγνεσθαι των προηγμένων δικτύων και εφαρμογών Internet νέας γενιάς.

Το έργο προάγει τη συνεργασία των Επιστημονικών & Ακαδημαϊκών κοινοτήτων των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις αντίστοιχες κοινότητες των χωρών της περιοχής και αποτελεί την πλατφόρμα διάχυσης και ανάπτυξης υποδομών και εφαρμογών της Κοινωνίας της Πληροφορίας στα κράτη αυτά εν όψει της προοπτικής ενσωμάτωσής τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

12

Το Διαβαλκανικό Ακαδημαϊκό και Εκπαιδευτικό δίκτυο SEEREN ξεκίνησε τη λειτουργία του το Νοέμβριο-Δεκέμβριο του 2003.

Εγκαινιάστηκε στη Θεσσαλονίκη τον Ιανουάριο του 2004

Περίπου 4 m€ έχουν συγκεντρωθεί επιπλέον της αρχικής χρηματοδότησης, με προοπτικές να τριπλασιαστεί ο προϋπολογισμός σε διάφορα συμπληρωματικά υπο-προγράμματα.

13

Η ΕΔΕΤ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υλοποίησή του Συμμετέχοντας ενεργά στην Φάση 1 (μελέτη

εφαρμογής) και τώρα στην Φάση 2 (δικτυακή προμήθεια και υλοποίηση)

Στόχοι σχεδίου: Η παροχή διεθνούς διασύνδεσης που θα ενώνει το

Μεσογειακά NRENs με το πανευρωπαϊκό ερευνητικό δίκτυο GÉANT και κάθε άλλο ερευνητικό δίκτυο που είναι προσβάσιμο από αυτό.

Η αναβάθμιση της διεθνούς διασύνδεσης των ερευνητικών δικτύων στην περιοχή της Μεσογείου.

Την επίτευξη βιωσιμότητας για τις υπηρεσίες δικτύου και τις διεθνείς δομές και μετά το τέλος του έργου

Οι πρώτες συνδέσεις εγκαταστάθηκαν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2004 (Τουρκία, Αλγερία, Μαρόκο, Τυνησία)

Είναι σε εξέλιξη η δημιουργία κόμβου στην Κύπρο για τη συγκέντρωση των χωρών της Μέσης Ανατολής (Συρία, Ιορδανία κλπ.)

14

Στόχος η δημιουργία μιας λειτουργικής υποδομής Grid σε όλη την Ευρώπη πάνω από το δίκτυο GEANT:

Παρέχοντας υπηρεσίες διαμοιρασμού πόρων (computing power, storage) σε επίπεδο παραγωγής (production-quality)

Με κέντρα διαχείρισης και υποστήριξης - (helpdesk – Grid Operations Centres)

70 εταίροι – αλλά οργανωμένοι σε ομοσπονδίες (federations):

CERN, UK-Ireland, FR, I, Nordic (BE, NL, SE, N, DK), DE-CH, South-West (ES, PT), Central-East (PL, HU, CZ, AU, SI), South-East (GR, BG, CY, IL, RO)

31,5 M€ από την ΕΕ για τα πρώτα 2 χρόνια Στενά συνδεδεμένο με τις προσπάθειες των

Εθνικών Πρωτοβουλιών Grid και του GEANΤ Αρχικές εφαρμογές: Φυσική Υψηλών

Ενεργειών, Βιο-πληροφορική

pan-european grid(EGEE)

Supercomputers(DEISA)

operational supportfederating NI

training

global file system

middleware

AAA

pan-european grid(EGEE)

pan-european grid(EGEE)

Supercomputers(DEISA)

Supercomputers(DEISA)

operational supportfederating NI

training

operational supportfederating NI

training

global file system

middleware

AAA

global file system

middleware

AAA(SEE-GRID)

15

Η ΕΔΕΤ / GRNET εκπροσωπεί στην Εκτελεστική Επιτροπή του έργου (Executive Committee - Project Management Board) την Νοτιοανατολική Ευρώπη:

Βουλγαρία: Institute of Parallel Processing - Bulgarian Academy of Sciences (IPP-BAS) / Bg Grid Consortium

Ελλάδα: GRNET / HellasGrid Κύπρος: University of Cyprus (UCY) / CyGrid Ρουμανία: Institute of Communications and Informatics (ICI) / RoGrid Ισραήλ: Τel Aviv University (TAU) / Israel Academic Grid (IAG)

Βασικοί στόχοι: Λειτουργία Περιφερειακού Κέντρου Λειτουργίας Grid για τη ΝΑ Ευρώπη (Regional Operations

Centre- ROC) Υπεύθυνο για την εγκατάσταση, καλή λειτουργία και υποστήριξη του ενδιάμεσου λογισμικού

(middleware) Δημιουργία υποστηρικτικού portal www.egee-see.org

Λειτουργία Περιφερειακού Κέντρου Διάχυσης και Εκπαίδευσης για τη ΝΑ Ευρώπη (Regional Dissemination and Training Centre)

Διοργάνωση σεμιναρίων και ημερίδων σε συνεργασία με τους τοπικούς εταίρους Διοργάνωση του 3ου Συνεδρίου του έργου στην Αθήνα (Απρίλιος 2005) – 400 άτομα

και ΝΑ Ευρώπηκαι ΝΑ Ευρώπη

16

Στόχοι Να ανοίξει τον δρόμο στην συνεργασία της ΝΑ

Ευρώπης με τις Πανευρωπαϊκές και τις διεθνείς πρωτοβουλίες υπολογιστικού πλέγματος (Grid)

Δημιουργία ενός ανθρώπινου δικτύου στην περιοχή των Grids, eScience και eInfrastructures στη ΝΑ Ευρώπη.

Ενοποίηση των υφιστάμενων Εθνικών υποδομών Grid των χωρών της περιοχής

Δημιουργία μιας διαφανούς και διαλειτουργικής πιλοτικής Βαλκανικής υποδομής Grid

www.see-grid.org

GÉANT + SEEREN Communication Network

IPv6

GRIDs

17

Επέκταση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και των Ηλεκτρονικών Υποδομών GRID στη ΝΑ Ευρώπη

18

FP7 hot potatosFP7 hot potatos

ERA & the 3% objective: To maintain the achieved level of services in the area of GÉANT and Grid infrastructures, to address the new issues referred above, to carry out the associated R&D work, to ease the digital divide and extend global connectivity, it is estimated that an intervention of € 600 million (budget should be doubled) is needed from 2006 to 2010.

Improving the coordination of National Research Programmes: The close coupling between European and national initiatives is of paramount importance. Currently the bottleneck hampering scientists to fully benefit from the services offered by eInfrastructures is at the university/campus level. It is vital to articulate Research funds with other National funds to ensure the development of coherent and strategic European policy on eInfrastructures. A better coordination of national research programmes is necessary for the creation of the ERA and avoid overlap and waste of funds.

Taking full advantage of the complementarity with Structural Funds: The better combination of regional/policy-driven and research funds is seen as an important development, specially in the journey towards the full integration of New Member States, Candidate Countries and Third European Countries (e.g. Western Balkans).

Μechanisms like the ones used for the Trans-European Networks (TEN). TEN was successfully used to support Trans-European Networks of roads, pipelines etc. while its eTEN version was significantly less effective. Especially for NREN/GEANT/GRID infrastructures, the application of the TEN regulations may deprive a very dynamic and active community, from well established practices that made GEANT a global success story. It is of paramount importance to preserve the pre-normative nature of GEANT as a bleeding-edge electronic platform, if Europe wishes to consolidate its competitive advantage vis-a-vis the USA, Japan, China and Canada, which treat their equivalent Next Generation Internet initiatives as advanced research projects and not as common infrastructures.