กัญชง (hemp)
TRANSCRIPT
กญชง (Hemp)
กญชงและกญชา เดมมชอวทยาศาสตรเดยวกนคอ Cannabis sativa L. แตเดมนกพฤกษศาสตรไดจดใหอยในวงศต าแย (Urticaceae) แตตอมาภายหลงพบวามคณสมบต และลกษณะเฉพาะหลายประการทตางออกไปจากพชในกลมต าแยมาก จงไดรบการจ าแนก ออกเปนวงศเฉพาะคอ (Cannabidaceae)
ในป ค.ศ. 1998 หรอ พ.ศ. 2541 นเอง นกพฤกษศาสตรชาวอเมรกน ไดจ าแนกกญชาและกญชงออกจากกนโดยลกษณะทางสณฐานวทยา (Morphology) และพฤกษเคม (Phytochemistry) โดยใหชอวทยาศาสตรของกญชง Cannabis sativa L. subsp. sativa และกญชา Canabis sativa L. subsp. indica (Lam.) E.Small & Cronquist ดวยลกษณะทคลายคลงกนทางพฤกษศาสตร และการใชประโยชนทมกรรมวธหลากหลายท าใหกญชาและกญชงมการเรยกชอตางๆกนออกไป มากมายจนสบสน อาท กญชา Kanchaa, กญชง Kanchong, กญชาจน Kanchaa cheen (ทวไป); คนเชา Khun chao (จน); ปาง Paang, ยาพ Yaa pee (ชาน และแมฮองสอน) ยานอ Yaa no (กระเหรยง แมฮองสอน); Ganja, Kancha (India and general); Marihuana, bhang (general); Hemp, Indian Hemp, Industrial Hemp (general) etc.
แหลงผลตกญชง
กญชง (Hemp) มแหลงก าเนดในเอเชยกลางและแพรกระจายไปสเอเชยตะวนออก อนเดย และทวปยโรป ความแตกตางทางวฒนธรรมในพนทไดชวยก าหนดสายพนธทมลกษณะเฉพาะ และลกษณะเฉพาะเหลานนไดถกพฒนาตามความตงใจในการใชงาน สายพนธจากอนเดยเตบโตโดยม tetra hydro cannabinol หรอทเรยกกนยอๆ วา THC ซงมฤทธตอจตใจในระดบทสง สายพนธจากยโรปจะคดเลอกจากเมลดซงเปนผลผลตทได ซงจะถกน าไปใชเปนอาหารและน ามน สายพนธจากจนจะมเสนใยทมคณภาพสงและมระดบของ THC ต า
แหลงปลก กญชง ชนดใชประโยชนจากเมลด ป 2010 (หนวย เฮกตาร Ha : 1 Ha = 10,000 ตารางเมตร) Chile 2100
China 13200
France 8400
Hungary 1300
Poland 50
Romania 1300
Russian Federation 400
Turkey 20
Ukraine 2000
แหลงปลก กญชง ชนดใชประโยชนจากเสนใย ป 2010 (หนวย เฮกตาร Ha : 1 Ha = 10,000 ตารางเมตร) Chile 4600
China 16500
Democratic People's Republic of Korea 19000
France 600
Hungary 300
Italy 250
Poland 70
Republic of Korea 6
Romania 1600
Russian Federation 4000
Spain 10
Turkey 20
Ukraine 2000
ประโยชนของกญชง (Hemp) 1.ประโยชนจากเสนใยของกญชง
เสนใยกญชงเปนเสนใยทมคณภาพสง มความยดหยน แขงแรง และทนทานสง สามารถใชเปนวตถดบในการผลตผลตภณฑจากเสนใยไดกวา 5,000 ชนด อยางไรกตามตลาดหลกของเสนใยกญชงในปจจบนนมอย 2 ตลาดใหญ คอใชเปน วตถดบในการผลตเสนใยใชในการท าเสอผาและท าเยอกระดาษ ถงแมวาเสนใยกญชงจะใหผามรอยยนหรอเกดรอยยบไดงาย แตลกษณะของเสนใยทสามารถลอกออกเปนชน ๆ คลายหวหอมแตเปนใยยาว จงสามารถน ามาพฒนาผลต เปนผาทบางไดเทาทตองการ และยงสามารถซกดวยเครองซกผาได โครงสรางของเสนใยท าใหผา ทไดสวมใสเยนสบายในฤดรอน อบอนและสบายในฤดหนาว และคณสมบตของเสนใย ทแขงแรงกวาผาฝาย ดดซบความชนไดดกวาไนลอน อบอนกวาลนน ท าใหมความเบาสวมใส สบาย กเปนจดทท าใหเสนใยกญชงเรมเขามาเปนคแขง ทส าคญในตลาดเสนใยธรรมชาต และจะทวความส าคญ ขนอกในอนาคต แตไมมปรมาณ พอกบความตองการของตลาดโลก 2. ประโยชนจากโปรตนในเมลดกญชง
เมลดกญชงจะประกอบไปดวยโปรตนซงมคณคาทางโภชนาการสงกวาโปรตนจากถวเหลอง มปรมาณเสนใยสงและยงมราคาทถกกวา โปรตนในเมลดของกญชงสามารถ น ามาใชทดแทนผลตภณฑทท ามาจากถวเหลอง เชน เตาห โปรตนเกษตร เนย ชส น ามนสลด ไอศครม และนม ฯลฯ นอกจากนเรายงสามารถน าเมลดของกญชงมาผลตแปงเพอใชเปนวตถดบ ส าหรบการประกอบอาหาร เชน พลาสตา คกก ขนมปง ฯลฯ 3. ประโยชนจากน ามนในเมลดกญชง
นอกจากสวนของโปรตนในเมลดของกญชง ทสามารถน ามาใชประโยชนไดแลว น ามนในเมลดกญชงยงใหกรดไขมน Omega-3 ซงเปนกรดไขมนทมอยในน ามนจากปลา และกญชงเทานน ผลจากการตรวจเอกสารพบวาผทบรโภคปลาและอาหารทมกรดไขมน Omega-3 จะมโอกาสเปนโรคหวใจต ากวาบคคลทวไป และจากการวจยของศาสตราจารย Andrew Weil จากคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยอรโซนา สหรฐอเมรกา พบวา การบรโภค Omega-3 สามารถ ชวยลดอตราการเสยงตอการเปนโรคมะเรงอกดวย 4. ประโยชนทางดานเยอกระดาษและสงแวดลอม
ในการเปรยบเทยบปรมาณเสนใย จากการปลกกญชงและการปลกฝาย ในระยะเวลา 1 ป เทากน พบวาการปลกกญชง 10 ไร จะใหผลตผลเสนใยเทากบการปลกฝาย 20-30 ไร ซงเสนใยจากกญชงนจะมคณภาพดกวาเสนใยจากฝาย โดยเสนใยกญชงจะยาวเปน 2 เทา ของเสนใยฝาย มความแขงแรงและความ
นมของเสนใยมากกวาฝาย จากขอด ดงกลาวของเสนใยกญชงจะเหนไดวาในปจจบนนไดมการพฒนาผลตภณฑจากเสนใยกญชง 100% เชน เสอเชต กางเกง กระเปา ฯลฯ
ประวตความเปนมา กญชง-กญชา ทงกญชงและกญชาตางเปนพชทถกจดใหอยในวงศ (family) CANNABIDACEAE และมชอ
วทยาศาสตรเหมอนกนคอ Cannabis sativa L. แตแตกตางกนในระดบ Subspecies โดย พชกญชง
Cannabis sativa L. subsp. sativa และกญชา Canabis sativa L. subsp. indica (Lam.) E.Small & Cronquist
ซงนกวทยาศาตรเชอวากญชงและกญชาตางมแหลงก าเนดในบรเวณเอเชย กลาง เพราะไดมการพชชนดนทม
ลกษณะเปนพชปาซงไดแก Cannabis ruderallis Janisch ซงพบในบรเวณเอเชยกลาง
กลาวกนวาพชชนดนหรอ Cannabis savita Lin. ไดมการเพาะปลกมาเปนเวลานานกวา 4,000 ป
และไดเขาสประเทศจนประมาณ 2,500 มกอนครสตศกราช (Purseglove : 1974; 41. Zeven and Zhukuvsky:
1975; 63, 130)
Zeven และ Zhukuvsky (นกพฤษศาสตร ผมชอเสยงชาวรสเซย) ไดก าหนดบรเวณการกระจายตว
และบรเวณแหลงก าเนดของพชเพาะปลกทวโลก ซงจากขอมลของบคคลทงลองท าใหเราสามารถแบงพช
ชนดนออกไดเปน 2 ประเภท คอ
1. CHINESE TYPE ไดแกกญชงทมการกระจายตวอยในบรเวณทถกเรยกวา European Siberian
Centre of Diversity ซงเปนบรเวณทประกอบดวยประเทศแผนดนใหญยโรปเกอบทงหมดมาทางทศ
ตะวนออกจรดไซบเรย จนไดเพาะปลกกญชงเพอใชเปนเสนใยและใชประโยชนจากเมลดของมนมาโดย
การสกดน ามนจากเมลดทเรยกกนวาน ามนกญชง (Zeven and Zhukuvsky: 1975; 130) ส าหรบชาวเขาใน
ประเทศไทย กลมทมการปลกกญชงนนนาจะไดรบอทธพลในการปลกกญชงมาจากคนจนโดย ตรงหรอโดย
ทางออม ในชวงระยะเวลาทพวกเขาไดตงชมชนอยในหรอใกลเคยงกบประเทศจน ชาวเขาเหลานในประเทศ
ไทยเทาททราบไมพบวามการท าน ามนจากเมลดของกญ ชงหรอใชประโยชนจากเมลดกญชง นอกจาก
ชาวเขาเผาชาวเขาเผามงทใชเมลดกญชงเปนเภสช
ปจจบน นมหลกฐานวาชาวเขาเผาเยา ปงนง ซงตงบานเรอนอาศยอยมณฑลกวางส และมอายยน
ยาวกวาปกตทวๆไป(คอมผสงอายตงแต 100 ปขนไป 20.6 คน ตอ 1,000 คน) นน มสาเหตมาจากการบรโภค
น ามนพชทสกดจากเมลดพชทคนจนเรยกวา “Houma” (ในเอกสารภาษาไทยทแปลจากตนฉบบภาษาจน
หรอองกฤษ (?) ใชค าวา “น ามนกญชง” ซงจากการสอบถามผแปลเอกสารคอคณฝางอง จากสถาบนชนชาต
กวางส ประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนจน คณฝางองไมเคยทราบวามการใชค าวา “กญชง” กบ
พชชนดนทปลกโดยชาวเขาในประเทศไทยมากอน) ซงนาจะไดแก hemp seed oil ทมการปลกกนมากใน
ประเทศจนนนเอง (เหยา ซน อน,1982; 2)
2. Indian Type ไดแกกญชาซงมแหลงก าเนดและกระจายตวอยในบรเวณทถกจดใหอยใน
Hindustani Centre of Diversity ซงประกอบดวยประเทศอนเดย บงคลาเทศ เนปาลและบางสวนของประเทศ
ปากสถาน พมา จากบรเวณแหลงก าเนดพชนไดบรเวณตะวนออกกลาง และประเทศอนๆ ตนกญชาจะถก
ปลกโดยมวตถประสงคเพอเกบเกยวเปนพชเสพตดเพยงอยาง เดยวเทานน(Zeven and Zhukuvsky: 1975;
30)
ภาพแสดงตนก าเนดของกญชง-กญชาบรเวณตอนกลางของทวปเอเชย
ในอนเดย hemp ถกใชมากในรปของสารกระตนและใชเปนยา เอกสารทางการแพทยของอนเดยเชน Susrutha Samhita กลาววาการใช bhang ซงเปนใบแหงและดอกของ shoots ซงใชในการรกษาโรคหวดและเสมหะ การแพทยแผนโบราณกลาววา bhang มฤทธในการลดไขและรกษาอาการตดเชอในล าไส
ชาวอนเดยไดเรยก hemp วา bhang (หรอ bhanga) ถงแมจะเกดค าถามมากมายวา bhang ทถกระบไวในบนทกภาษาสนสกฤตโบราณนนหมายถง hemp จรงหรอไมกตาม ในอกมมมองหนงกลาววา hemp ไมมการแพรกระจายสอนเดยจนกระทงชาวมสลมไดอพยพเขามาในชวงป ค.ศ. 1100 bhang มบทบาทส าคญในศาสนาอนเดยในสมยโบราณ มนถกใชเปนเครองสกการะพระศวะ ดวยฤทธในการกระตนความอยากและมผลตอระบบกระบวนการคด bhang จะถกดมโดยผบชาพระศวะในการสกการะและในพธบชายญ สวนยอดทเปนดอกแหงของตนเพศเมยทเรยกวา ganji จะถกผบชาสบ โดยเชอวาจะท าใหเขาถงความเชออกดวย Hemp ถกใชเปนเครองก ายานในอนเดยและสวนอนๆ ของเอเซย ในต านานของฮนดค าวา Siddhu ทหมายถง “สมบรณแบบ” จะถกใชเรยกพระทใช bhang ในการนงสมาธเพอคนหาหนทางสพระเจาทแทจรงได ในอนเดยชาวอารยนไดใชกญชงเปนสวนหนงของการบชายนทางศาสนาของพวก เขาและมการเชอมโยงทใกลชดระหวางการใชงานและคณสมบตทางการแพทย ตาม Vedas ทเขยนขนในประมาณ 1100 กอนครสตศกราชเทพเจาศวะไดน ากญชงจากภเขาหมาลยเพอสรางความสขให กบมนษย พระเจาไดกวนสมทรจากภเขา Mandara (คดวาเปนยอดเขา Everest) และหยด celestial nectar สโลกสงนไดสรางตนกญชงตนแรกและถกตงชอวา “หญาศกดสทธ” หรอ “อาหารของพระเจา” เปนธรรมเนยมปฎบตในอนเดยทเรซนจากกญชาจะถกใชโดยพระBrahminและ บคคลศกดสทธเทานน มเรองในหนงสอวาบคคลศกดสทธผซงไดเดนบนแผนโลหะทรอนหรอ เตยงทมตะปไดน ากญชงไปเพอลดความเจบปวด กญชงยงรจกกนวาเปน evil spirits อกดวย มนเปนพชทมหศจรรย คณสมบตทมหศจรรยเหลานไดสรางพนฐานเรองเลามากมายของนยาย อาหรบราตร และเชอกนวานยายดงกลาวนอาจน าไปสการใชกญชงเปนยาเสพตดในประเทศ ยโรป
ลกษณะทางพฤษศาสตร
กญชงมชอวทยาศาสตรวา Cannabis sativa (L.) SEREBR ssp. culta. Prol. Asiatica. SEREBR และ
ใชประโยชนดานเสนใย โดยทวไปจะมสารเสพตด Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) ต ากวา 0.3 % ซง
ทางกฎหมายสากลไมถอวาเปนพชเสพตด โดยอตสาหกรรมทส าคญของเสนใยกญชง ไดแก การใชเปน
วตถดบในการผลตเสนใยของเสอผาและการท าเยอกระดาษส าหรบ ประเทศไทยยงจดเปนพชหามปลกตาม
กฎหมายยกเวนเพอการวจย และตองขออนญาตพเศษ
ราก : เปนระบบรากแกว (Tap root system) มรากแขนงจ านวนมากจากการศกษากายวภาคของราก
พบวารากมการเจรญขนทสอง ประกอบดวยเนอเยอชนตางๆตามล าดบคอ ชนของ epidermis ชน Cortex
ประกอบเซลล parenchyma มผนงบางถดเขามาเปนกลมทอล าเลยง โดยเปนเนอเยอ secondary xylem และ
ยงคงพบ primary xylem เรยงตวกนแบบ diarch เปนสองวงอยตรงกลาง
ดอก : พบวาดอกมทงดอกเพศผและดอกเพศเมยอยตางตนกน ออกดอกตามซอกใบและปลายยอด
- ดอกเพศผ : ชอดอกเพศผเปนแบบ panicle ประกอบไปดวยกลบเลยง 5 กลบ แยกกนเปนอสระมส
เขยวอมเหลอง พบเกสรเพศผ 5 อน ลกษณะชอดอกหอยลง ระยะเวลาในการบานประมาณ 2 เดอน
- ดอกเพศเมย : เกดตามซอกใบและปลายยอดในบรเวณชอดอกจะอดตวกนแนน ชอดอกเปนแบบ
Spike ประกอบดวยกลบเลยงสเขยวเขมหอหมรงไขไวภายใน ม stigma 2 อน สน าตาลแดง ดอกจะไมมการ
บาน แตจะยนเพยง stigma ออกมาเทานน อายของดอกคอนขางสนประมาณ 3 - 4 สปดาหกจะตดผล
ผลและเมลด : พบวาผลพฒนาอยางรวดเรว ภายใน 2 - 3 สปดาหหลงออกดอก ผลเปนแบบ
Achene เมลดแหงสเทา รปไข ผวเรยบเปนมนมลายประ ขนาดประมาณ 3 - 4 มม. ปรมาณ 1 กโลกรม ม
ประมาณ 35,000 เมลด หรอจ านวน 35 เมลด มน าหนกประมาณ 1 กรม
ใบ : การ จดเรยงตวของใบม 2 แบบ คอ ชวงแรกมการจดเรยงตวแบบ Opposite จนถงคใบท 5 - 9
หลงจากนน มการจดเรยงตวแบบ Spiral ใบเปนใบเดยวรปฝามอ ใบจรงคแรกเปนใบเดยวจากนนเพมจ านวน
แฉก โดยใบแกแยกเปน 5 - 7 แฉก เมอมการสรางดอกจ านวนแฉกของใบคอยลดลงตามล าดบเหลอเพยง 1
- 3 แฉก เทานน
ลกษณะ กายวภาคของใบทศกษาดวย กลองจลทรรศน พบผลกในเซลล Cystolith บรเวณชน
Upper epidermis ชนถดมาเปนชนของ Palisade cell ทเรยงตวกนชนเดยวและชนถดไปเปน Spongy cell
ส าหรบชน lower epidermis พบขน (Hair) พบทอล าเลยงน า (Xylem) อยดานบนและทอล าเลยงอาหาร
(Phloem) อยดานลาง ม Collenchyma เสรมความแขงแรงบรเวณดานบนและดานลางของใบ
ล าตน : พบวาล าตนตงตรง มลกษณะอวบน า เมอเปนตนกลา และเมอเจรญได 2 - 3 สปดาห เรมม
การสรางเนอไมท าใหล าตนแขงแรงมากขน ล าตนทเจรญเตมทมลกษณะหกเหลยม การเจรญเตบโตของตน
ทางดานความสง พบวาจะชาในชวง 6 สปดาหแรก หลงจากนนจะเพมความสงอยางรวดเรวจนมความสง
เฉลยคงท คอ ประมาณ 300 ซม. เนองจากมการออกดอกแลว การศกษากายวภาคของล าตน พบวา เซลล
ชนสงมการสรางชน Periderm ชนถดไปเปนชนของ Secondary Phloem ซงในชนนพบวา Fiber ผนงหนา
มาก เปนสวนทใชประโยชนดานเสนใย ถดเขามาเปน Secondary Xylem และ Pith
ชอดอกเพศเมยมกลมใบประดบชอดอก เหนไดชดเจน
เมลดกญชง
ความแตกตางระหวางกญชงกบกญชา
กญชงและกญชาพบวาแหลงก าเนดอยคอนไปทางเหนอของทวปเอเชยไดแก ทางตอนเหนอของ
ประเทศจน ไซบเรยมองโกเลย แลวคอยกระจายไปทางเหนอคอทวปยโรป ยโรปน าไปปลกแลวท าการ
พฒนาพนธเพอใชประโยชนดานเสนใย สวนทกระจายมาทางไต คอ ประเทศอนเดย จน ไทย ใชในการสบ
จงพฒนาโดยการคดเลอกใหมปรมาณสารมากและเขมขนขน เนองจากกญชงเปนพชทมลกษณะทาง
กายภาพคลายกบกญชาจงถกรวมอยใน กลมพชเสพตด แตกมขอแตกตางทสามารถแยกพช 2 ชนดน ออก
จากกนไดในระดบ subspecies โดยกญชามชอวทยาศาสตรวา Cannabis sativa Subspecies. Indica (Lam.)
สวนกญชงมชอวทยาศาสตรวา Cannabis sativa Subspecies. sativa. เมอศกษาโดยละเอยดแลวจะมความ
แตกตางกนทงทางดานกายภาพ ในระดบดเอนเอ และปรมาณของสารสงเคราะหทพชสรางขน ดงตอไปน
1. การเปรยบเทยบลกษณะกายภาพของกญชงกบกญชา
1. ล าตน
- กญชง ล าตน สงเรยวมากกวา 2 เมตร หรออาจสงถง 4 เมตร บรเวณโคนตนสงจากดนประมาณ 30
เซนตเมตร จะมลกษณะกลม แลวถดขนมาล าตนจะเปนหยกนน
- กญชา ล าตน มกสงนอยกวากญชง บางชนดออกพมเตย ทรงพมฐานกวาง แลวเรยว เหลมขนไปปลายยอดคลาย
เจดย
2. การแตกกง
- กญชง แตกกงนอย และการแตกกงจะไปในทศทางเดยวกน กงทแตกออกมาจะมลกษณะเปนหยกนน
- กญชา แตกกงมาก การแตกกงจะเปนแบบสลบ กงทแตกออกมามลกษณะกลม
3. การเรยงตวของใบ
- กญชง ใบใหญ การเรยงตวของใบบนล าตนและกงกาน จะคอนขางหางท าให ทรงพมมความโปรงแสง
- กญชา ใบเลกแคบเรยวยาว การเรยงตวของใบจะชดกน ลกษณะทรงพมแนนทบไมโปรงแสง
4. ลกษณะขอ
- กญชง ขอของล าตนหางกวากญชา กงและใบบนตนหางท าใหทรงตนโปรง
- กญชา ขอของล าตนสน กงและใบชดกนท าใหทรงตนทบ
5. ลกษณะใบ
- กญชง ใบมสเขยวอมเหลอง ขอบใบยอยแตละแฉกโคงแผกวาง
- กญชา ใบมสเขยว ถงเขยวจด ขอบใบยอยแตละแฉกเรยวยาว
6. ชอดอก
- กญชง เมอออกดอกชอดอกหางมยางทชอดอกไมมาก เมอน ามาสบจะมกลนหอมนอยและท าใหผเสพปวดหว
- กญชา เมอออกดอกชอดอกชดตดกนมยางทชอดอกมากเมอน ามาจดไฟ จะมกลนหอมคลายหญาแหง มฤทธ
หลอนประสาท
7. เมลด
- กญชง เมลดมขนาดใหญมเมลดลายบาง
- กญชา เมลดมขนาดเลก
8. ขนาดทอล าเลยงน า
- กญชง ทอล าเลยงน า มขนาดเสนผาศนยกลางขนาดใหญกวา
- กญชา ทอล าเลยงน าเลกกวา และมเยอบางสขาว
9. เปลอก
- กญชง เปลอกกบล าตนแยกชนกนเหนยวหนาลอกงาย เสนใยยาว คณภาพสง
- กญชา เปลอกยดกบล าตนบางลอกยากขาดงาย ไดเสนใยสน คณภาพต า
10. ปรมาณสารเสพตด (THC)
- กญชง มสาร Tetra Hydro Cannabinol หรอTHC รอยละ 0.3 - 7
- กญชา มสาร THC รอยละ 1 - 10
สวนประกอบเคมของสารในกญชง-กญชา
กญชง-กญชา สามารถสงเคราะหสารทเรยกวา แคนนาบนอยด (Cannabinoids) ชนดตาง ๆ มากมาย
ทมโครงสรางทางเคมแตกตางกน ไดแก แคนนาบไดออล (Cannabidiol, CBD) และไอโซเมอร (Isomers)
ตาง ๆ ของเตตราไฮโดรแคนนาบนอล (Tetrahydrocannabinol, THC) ไดแก
(1) เดลตา-9-เตตราไฮโดรแคนนาบนอล 9–Tetrahydrocannabinol, 9–THC) มฤทธทางดาน
จตใจท าใหเกดอารมณเคลบเคลมและเปนสข ถาเสพโดยการสบจะออกฤทธแรงกวารบประทาน
(2) เดลตา-8-ไฮโดรแคนนาบนอล 8–Tetrahydrocannabinol, 8–THC) ไมมฤทธตอจตใจท าให
เกดอารมณเคลบเคลมจงไมใชสารเพตด
(3) แคนนาบนอล (Cannabinol, CBN) เปนสารผลตผลจากการออกซเดชน (Oxidation) ของเดลตา-
9-เตตราไฮโดรแคนนาบนอล และยงเปนสารมฤทธท าใหเกดการเสพตด,
(4) แคนนาบโครมน (Cannabichromine, CBCh)
(5) แคนนาบโนลกแอซด (Cannabinolic acid, CBNA) มฤทธท าใหสงบและเปนยานอนหลบ และ
ยงมการตรวจพบสารแคนนาบนอยดชนดอน ๆ อกหลายชนด ไดแก
(6) แคนนาบไดโอลกแอซด (Cannabidiolic acid, CBDA),
(7) แคนนาบโครมนกแอซด (Ccannabichromenic acid, CBChA),
(8) แคนนาบไซคอล (Cannabicyclol),
(9) แคนนาบไดวารอล (Cannabidivarol)
ปรมาณของสารแตละชนดในพชแตละรนจะแตกตางกนไปและขนอยกบภมอากาศ (Climate), ดน
(Soil) ทใชปลก และปจจยอนอกหลายอยาง ไอโซเมอรทเปนเดล ตา-9-เตตราไฮโดรแคนนาบนอล (Delta-
9-tetrahydrocannabinol) เปนสวนประกอบในกญชาทท าใหเกดผลกระทบตอจตและประสาทรวมทงมผล
ทาง สรรวทยาไดมาก เตตราไฮโดรแคนนาบนอล มลกษณะเปนของเหลวคลายน ามน ไมคอยละลายในน า
การเรยกชอสารเสพตดชนดนโดยทวไปนยมเรยกชอสนๆ วา สารทเอชซ (THC) ปรมาณสารเสพตดทเอชซ
ในกญชาจะอยในชวง 0.5-6 %, และปรมาณของสารเสพตดในรปผลกของแขงทตกผลกในน ามนกญชา
(Hashish oil) อาจสงไดถง 60 %
ในการจ าแนกพชกญชงจากกญชาโดยใชวธเคมแตกอนจะใชปรมาณของเดลตา-เกา-เตตราไฮโดร
แคนนาบนอล 9–Tetrahydrocannabinol, 9–THC) และแคนนาบไดออล (Cannabidiol, CBD) เปนสาร
หลกทส าคญ โดยก าหนดหลกเกณฑวา
กญชา (Drug type Cannabis sativa L.) มปรมาณ 9–THC มากกวาหรอเทากบ 0.5 %
(น าหนกตอน าหนกแหง) และปรมาณ CBD นอยกวา 0.5 % (น าหนกตอน าหนกแหง)
กญชงแทปลกไวเพอตองการเสนใย (Fiber hemp) มปรมาณ 9–THC นอยกวา 0.5 % (น าหนก
ตอน าหนกแหง) และปรมาณ CBD มากกวาหรอเทากบ 0.5 % (น าหนกตอน าหนกแหง)
กญชงพวกทอยกลาง ๆ ระหวางพชเสนใยและพชเสพตด (Intermediate) มปรมาณ 9–
THC มากกวาหรอเทากบ 0.5 % (น าหนกตอน าหนกแหง) และปรมาณ CBD มากกวาหรอเทากบ 0.5 %
(น าหนกตอน าหนกแหง)
โครงสรางทางเคมของสารใน กญชง-กญชา
สารเตตราไฮโดรแคนนาบนอล (Tetrahydrocannabinol, THC) มสตรโมเลกล (chemical structure)
เปน C21H30O2 และมมวลโมเลกล (Molecular mass) เปน 314.46 โดยมสตรโครงสรางทางเคม
(Chemical structure) ดงแสดงในภาพ
ลกษณะทางกายภาพของเตตราไฮโดรแคนนาบนอลเปนของเหลวทอณหภมหอง มจดเดอด
ซ ไมคอยละลายน า โดยสามารถละลายในน าไดเพยง 2.8 กรม/ลตร ท ซ แตละลายในตวท าละลาย
พวกแอลกอฮอล หรอน ามน (Oils) ตาง ๆ ไดด โดยสาร Cannabidial (CBD) มสตรโครงสรางทางเคมดง
แสดงในภาพท (1D) จะเปนสารตนทางในการใชสรางสาร Tetrahydro cannabinol (THC) และ สาร THC
บางสวนจะเกดการ Oxidation กบออกซเจนในอากาศเปลยนไปเปนสาร cannabinol (CBN) ซงยงถอวาเปน
สารเสพตดดวย
การปลกและการจดการ การปลกกญชงเพอผลตเสนใยตองปลกใหชดกน โดยระยะปลกทเหมาะสม คอ 10 เซนตเมตร เพอใหมล า ตนสงไมมการแตกกง ในทางตรงขาม หากเปนการปลกเพอผลตเมลด ตองปลกใหมระยะหาง เพอใหตนกญชงมการแตกกงมาก และการใสปยทาใหตนกญชงมการเจรญเตบโตและผลผลตเพมขน และพบวา รปแบบการเขตกรรมไมมผลอยางชดเจนตอปรมาณสาร THC
แปลงกญชง
ส าหรบในดานเทคนคการเพาะปลก เมอเทยบกบฝายจะเหนไดวาฝายตองการอณหภมทเหมาะสมและน าในปรมาณทมากกวาการเพาะปลกกญชง นอกจากน ฝายยงตองการสารก าจดศตรพชในปรมาณสง ซงนกเกษตรพบวาประมาณ 20 % ของสารก าจดศตรพชทใชอยในโลกถกใชในการเพาะปลกฝาย ซงเปนอนตรายตอสขภาพของมนษยและสตวโดยเฉพาะสงแวดลอมในขณะทการปลกกญชงไมจ าเปนตองใชสารก าจดศตรพชจะใชเพยงปยและน าในปรมาณทเหมาะสมเทานน นอกจากนยงพบวาการปลกกญชงยงเปนการชวยปรบปรงคณภาพของดนทใชเพาะปลกอกดวย การปลกเพอใชประโยชนในการท ากระดาษ จะเปนตวอยางดานการรกษาสงแวดลอมชดเจน พชทใชท ากระดาษคณภาพด อาท สน ยคาลปตส และปอกระสาลวนเปน พชยนตน การเจรญเตบโตชามากเมอเทยบกบกญชง กวาจะเกบเกยวผลผลตได ตองปลกเปน ลกษณะสวนปา ใชเวลานานหลายป ปอกระสาประมาณไมนอยกวา 3 ป ยคาลปตสและสน ประมาณ 6-8 ป การปลก กตองใชพนทมาก และเมอตดไมแลว จะฟนคนคณภาพพนทไดยาก ปลกซ าไดไมกครงเพราะจะมเหงาและตออยท าใหดเปนลกษณะท าลายสงแวดลอม สวนกญชงจะสามารถปลกซ าในพนทเดมไดโดยตอเนองไมตองการมการดแลรกษา หรอจดการพนทมาก ตลอดจนการเกบผลผลต และคาใชจายในการแปรรป และ
การขนสงตางๆกสะดวกมาก นอกจากนยงสามารถด าเนนการไดโดยกลมชาวบานทวๆไป ในการท าเปนเชงธรกจ คาใชจายในการลงทนและก าไรจงจะตางกนเปนจ านวนมหาศาล กวาจะน าเสนใยกนชงมาทอไดนนตองผานกระบวนการหลายขนตอน ตงแตตดตนกนชงมาตากใหแหง แลว
น าเอาล าตนมาลอกเปลอกออกจากตนชวงทมอากาศชน เชนหนาฝนจะท าใหการลอกเปลอกกญชงมคณภาพ
ไมขาดตอน จากนนน ามาตอใหยาวแลวปนและมวนใหเปนเสนกอนน าไปตมในน าเดอดทผสมกบขเถา
เพอใหเกดการนมและเหนยว แลวน าไปซกในน าเปลา จะไดเสนดายจากใยกญชงทมความเหนยวทนทาน
น าไปทอเปนผาผนยาว จากนนยอมดวยสจากวสดธรรมชาต เชน ตนไม เปลอกไม แลวน าผาทไดไปตดเยบ
ชดประจ าเผาตามทตองการถาอยากไดลวดลายกเอามาปกใหเปนลวดลายตามความชอบ จะเหนวากวาจะได
ผาผนหนงตองใชเวลานานและความพถพถน ผาจากใยกญชงมราคาคอนขางแพง โดยเกษตรกรในทองทจะ
ขายกนทเมตรละ 400-500 บาท
ตากกญชงใหแหง
ลอกเปลอกกญชง
เสนใยกญชงนน มคณภาพสง มคณสมบตทแขงแรงกวาผาฝาย ดดซบความชนไดดกวา ไนลอนและอบอน
ยงกวาลนน จงมความเหมาะสมทจะน ามาใชเปนเครองนงหมไดเปนอยางด เมอสวมใสในอากาศรอน จะให
ความเยนสบายและใหความอบอนในอากาศหนาว สามารถดดความรอน ดดกลนและสารพษจากรางกายท
ขบถายออกมาในรปของเหงอได ใชไดทนทานยงซกยงนม เบาบางสวมใสสบายไมระคายผวหนง ไมมกลน
อบชนและไมขนราแมอยในทอบชนอยางทราบสง ปจจบนผาจากใยกญชงเรมเปนทตองการของตลาด มคน
ถามซอมากขน ท าใหชาวมงอ าเภอพบพระ มการปลกและผลตผาจากใยกนชงมากขน เพอน ามาใชเองและ
จ าหนายเปนรายไดเสรม
ขนตอนการท าเสนใย