သတငးအကဥးခပ ေမလ ၁၈ရက, ၂၀၁၈ခႏစ/ KHRG စာအမတ-18-1-NB1

၂၀၁၈ခႏစ ဇနနဝါရလမ ဧၿပလအထ ဖာပြနခ႐ငႏင ေတာငငခ႐ငအတြငး ရြာသားမားအေပၚပစခတျခငး၊ တကပြမားဆကလကျဖစေပၚေနျခငးႏင

ေနရပေရႊ႕ေျပာငးေနရျခငး ဤသတငးအကဥးခပသည ၂၀၁၈ခႏစ ဇနနဝါရလမ ဧၿပလအတြငး ဖာပြနခ႐ငရ ဘးသႏငလေသာၿမ႕နယ မားႏင ေတာငငခ႐ငရ သေတာငႀကးၿမ႕နယတ႔တြင ျဖစပြားေနေသာ လမးျပျပငေဖာကလပမႈ၊ ရြာသားမားအေပၚ ပစခတမႈ၊ တကပြမားျဖစပြားမႈႏင ေနရပေရႊ႕ေျပာငးေနရမႈမားစသည သတငးအေၾကာငးအရာမားက ေရးသားေဖာျပထားပါ သည။

• ၂၀၁၈ ခႏစအတြငး တပမေတာတပသားမား၏ လႈပရားမႈမားေၾကာငေသာလညးေကာငး၊ တပမေတာႏင KNLA တ႔အၾကား ျဖစပြားခေသာတကပြမားေၾကာင ဖာပြနခ႐င၊ လေသာၿမ႕နယအတြငးရ ေခးပ၊ ေစာမပေလာႏင လယမပေလာေကးရြာအပစမားမ ရြာသားေပါငး ၂၂၉၅ ဥး ေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရသည။ တကပြအေျခအေနတငးမာမႈမား ပ၍ဆးရြားခသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ တပမေတာသည KNLA ၏ ခြငျပခကမရရပ KNU ကန႔သတနယေျမထတြင လမးက ပ၍ေကာငးမြနေအာင ျပျပငေဖာကလပျခငးႏင ၎တ႔၏တပသားစမားက ဖြ႔စညးထားရျခငးတ႔ေၾကာင ျဖစပါသည။

• ေတာငငခ႐င၊ သေတာငႀကးၿမ႕နယရ ကမးနေခာငးေဒသတြင ဗလမးပငစးသနး ဥးေဆာငေသာ စစကြပ

ကအေျခစက (စကခ) လကေအာကချဖစေသာ တပမေတာ ေျချမနတပရငး (ခမရ) အမတ (၆၀၇)သည ဗလမးေလးယာမး ဥးေဆာငေသာ KNLA တပရငးအမတ (၅) လကေအာကခ တပခြအမတ (၁)မ တပ သားမားက ၂၀၁၈ခႏစ ေဖေဖာဝါရလ ၂၃ရကေန႔ ညေနပငး ေလးနာရအခနတြင ပစခတတကခကခ သည။

• ေတာငင၊ ေညာငေလးပငႏင ဖာပြနခ႐ငမားမ တပမေတာစစသားဥးေရ (၈၀၀) သည လယမးပေလာ

ေကးရြာအပစမ ေခးပေကးရြာအပစသ႔ ေျခကငျဖငသြားရသညလမးက ကားလမးအျဖစ တးခ ႕ေဖာက လပခသည။ အဆပါလမးသည ထေဒသအတြငးရ ဆားေလာကးတပစခနးမ ေထာမပလမတပစခနးသ႔ လြယကစြာ သြားလာႏငရန ဆကသြယထားသညလမးျဖစသည။ ဤလမးသည စစလႈပရားမႈမားအတြက အသးျပရန ရညရြယထားျခငးျဖစပါလမမည။

• ၂၀၁၈ခႏစ ဧၿပလ ၅ရက ညေနပငး ၅း၁၀ နာရတြင ေစာအမးသည ထးစးထေဒသတြင KNDO ဒတပခြမး ဗလဆမးႏင အမက ျပနလာေနသညအခနတြင တပမေတာ ေျချမနတပရငးအမတ (၃၅၁)၏ ပစခတသတျဖတျခငးက ခခရသည။ ထ႔အျပင က--- ရြာမ ရြာသားႏစေယာကသညလညး ၂၀၁၈ခႏစ

ေဖေဖာဝါရလ ၁၂ရကေန႔၌ ခ--- ရြာအနးရ ကးခ႔ေဒသတြင စကခ အမတ (၁၃)လကေအာကခ ခမရ အမတ (၅၈၅)မ ပစခတတကခကျခငး ခခရသည။ အဆပါရြာသားမားသည ေညာငေလးပငခ႐ငတြင စားစရာမားဝယယရနအတြက တပမေတာအသးျပသညလမးက ျဖတသြားေနသညအခနတြင ပစခတျခငး ခခရသည။1

နဒါနး ၂၀၁၅ခႏစတြင တစႏငငလးပစခတတကခကမႈရပစေရး သေဘာတစာခပ (NCA) 2 လကမတထးၿပးသညအ ခနမစ၍ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔သည ၿငမးခမးေရးေဖာေဆာငမႈက ၿပကြထခကေစႏငမညအရာမားႏင အၾကမးဖကမႈမားတစဖန ျပနလညျဖစပြားမညက ရြာသားမားစးရမပပနေနရသည သတငးအစရငခစာမားက လကခရရခသည။ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔သည KNU သတမတထားသညနယေျမခ႐ငမားအားလးမ လကခရရခသည သတငးအစရငခစာမားအရ တပမေတာသည ၎တ႔၏စစေရးလႈပရားမႈမားက ပမ၍ လပေဆာငခၿပး ၿငမးခမးေရးတညေဆာကမႈက ထခကႏငသည လပရပမားက ခးေဖာကကးလြနၾကသညဟ ရြာသားမားက ထငျမငသးသပၾကသည။ ၿငမးခမးေရးက ထခကႏငမညလပရပမားက ဥပမာျပရမညဆလင တပမေတာသည KNU ကန႔သတထားသည နယေျမမားတြင3 ကးေကာဝငေရာကျခငး၊ ၎တ႔၏ တပအငအားမားက တးခ႕ျမႇငတငျခငး၊ လကနကခယမးမားက သယယပ႔ေဆာငျခငးမားစသည လပရပ မားက လပေဆာငၾကသည။ ထ႔မမက တပမေတာသည အရပသားမားေနထငသည နယေျမထတြင လညလည၍ ၎တ႔၏လႈပရားမႈမားက ပမ၍တးခ႕ျခငး၊ တပစခနးမားက ပမ၍ခငမာေအာင ျပလပ

1 ေဒသခ လ႔အခြငအေရးအေျခအေနမားက ေစာငၾကညေလလာရန KHRG မ ေလကငသငၾကားေပးထားေသာ ဖာပြနခရငႏင ေတာင ငခရငရ ေဒသခအဖြ႕၀ငထမ ရရေသာသတငးအခကအလကမားအေပၚ အေျခခကာ သတငးအကဥးခပအား KHRG ရး၀န ထမးမားမ စေဆာငးတငျပ ထားပါသည။ KHRG ၏ သတငးမတတမးျပစျခငး နညးလမးစနစအား ပြငလငးျမငသာမႈ တးပြားလာရန၊ ျမနမာျပည အေရ႕ပငးရ ရြာသရြာသားမား၏ အျမငရႈေထာငႏင အေတြ႔အၾကမားအား ပမ၍ တကရက ထေတြ႔ ေျပာဆႏငရနအတြက ကြငးဆငးေလလာသမား ထမာ ရရလာသည သတငးအခကအလကမားအားလးက KHRG ၏ လပငနးစဥမားအတငး ဘာသာ ျပနလပေဆာငျပးေနာက ျပစမႈ ကးလြနျခငး ခရသမား၏ လျခေရးပငးဆငရာအား စစစျပး ၀ကဘဆဒတြင တငျပထတလြငရန ရညရြယပါသည။ ထ႔အျပင အစရငခစာမားအား ေနရာေဒသ၊ ခႏစ၊ အေၾကာငးအရာ အမးအစားအလက ခြျခားသတမတထားျပး ဤသတငးနငပတသက၍ အျခားေသာအေၾကာငးအရာမားႏင အစရငခစာတစခခငးစအား KHRG ၀ကဘဆကတြင ဆကလကဖတ ရႈႏငပါသည။ 2 ၂၀၁၅ခႏစ၊ ေအာကတဘာလ၊ ၁၅ရကေန႔တြင ျမနမာအစးရႏင တငးရငးသားလကနကကငတပဖြ႕ (၁၅)ဖြ႕မားမ ႏငငေရးစားပြေဆြး ေႏြးပြသ႔ တကေရာကလာေသာ KNU အပါအဝင တငးရငးသားလကနကကင (၈)ဖြ႕ႏင Nationwide Ceasefire Agreement (NCA) တစႏငငလး ပစခတရပစေရးသေဘာတစာခပက လကမတထးခသည။ ၎လကမတထးသညအခမးအနားႏင ပတသက၍ Reuters မ ၂၀၁၅ခႏစ၊ ေအာကတဘာလ၊ ၁၅ရကေန႔တြင ေရသားထတေဝခသည “Myanmar signs ceasefire with eight armed groups,” က ဖတရႈပါ။ ၂၀၁၂ခႏစ၊ ဇနနဝါရလ၊ ၁၂ရကေန႔တြင KNU ႏင ျမနမာအစးရတ႔မ ပဏာမအပစအခတ ရပစေရး သေဘာတစာခပက ဘားအၿမ႕တြင လကမတထးခၿပးေနာကပငးတြင ၎ NCA က အေကာငအထညေဖာေဆာငခသည။ ကရငလထမားႏင KNU သည အပစအခတရပစေရးမ စစမနေသာ ႏငငေရးေဆြးေႏြးဝငးသ႔ အေကာငအထညေဖာေဆာငရာတြင တးတကေျပာငးလမႈမား သပမရဟ ၎တ႔၏စးရမမႈမားက တငျပခသည။ ဤအၾကာငးအရာမားက Karen News မ ၂၀၁၇ခႏစ ေအာကတဘာလတြင ေရးသား ထတေဝခသည “KNU Chair Highlights Weaknesses In The NCA During Anniversary Celebrations” ႏင DVB မ ၂၀၁၇ခႏစ ေအာကတဘာတြင ေရးသားထတေဝခသည “NCA signatories urge govt to reboot peace process” တ႔က ဖတရႈပါ။ ၂၀၁၈ခႏစ ေဖေဖာဝါရလတြင အျခားေသာ တငးရငးသားလကနကကငတပဖြ႕ (၂)ဖြ႕မ NCA က ျမနမာအစးရ၏ဖအားေပးမႈေအာကမာ လကမတထးခပဆခသည။ 3 ျမနမာအစးရႏင KNU တ႔ ၂၀၁၂ခႏစ ပဏာမ အပစအခတရပစေရး စာခပတြင လကမတထးသေဘာတထားသညမာ တပမ ေတာသည KNLA အပခပေရးနယေျမမားတြငရေသာ KNLA စစတပစခနးမားႏင ဆကသြယထားေသာ လမးမမား၏ တစဖကတစ ခကစတြင ကက (၅၀)အတြငးသာ သြားလာခြငရသည။ ၎တ႔စစစခနးမားႏငေဝးေသာ ကက (၁၅၀) အလယဗဟတြငးသာ သြားလာလႈပရားရမည။

2

တညေဆာကျခငးႏင စားနပရကၡာမားကလညး သယယပ႔ေဆာငျခငးမား ျပလပခသည။ ထ႔ေၾကာင ျမနမာျပညအေရ႕ေတာငပငးတြင တပမေတာသည ရညလားေသာစစပဋပကၡမားအတြက ျပငဆငေန ၾကသညဟ ရြာသားမားက ထငျမငယဆၾကသည။ ဤသတငးအကဥးခပသည ၂၀၁၈ခႏစ အေစာပငး ကာလ၌ ေတာငငခ႐ငႏင ဖာပြနခ႐ငတြင တပမေတာႏင KNLA တ႔အၾကားတြင တကပြမား မညသ႔ မၾကာခဏျဖစပြားခသညက အဓကေဖာျပထားပါသည။ ဖာပြနခ႐င၊ လေသာၿမ႕နယတြင ျဖစပြားခသည တကပြမားႏင စစေရးလႈပရားမႈမားေၾကာင ၂၀၁၈ခႏစ မတလ ၃ရကေန႔ မစ၍ ေခးပ၊ ေစာမပေလာႏင လယမပေလာေကးရြာအပစမားမ ရြာသားေပါငး ၂၂၉၅ဥး အးအမစြန႔ခြာ ေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရသည။ ထကာလအေတာအတြငး လေသာၿမ႕နယတြင ရြာသားမားက ပစသတခသည အျဖစအပကႏစရပလညး ျဖစေပၚခသည။ ပထမျဖစပကမႈတြင ရြာသားမားထြကေျပးလြတေျမာကခသညအတြက ေသဆးမႈမား မရခေခ။ ဧၿပလ ၅ရကေန႔ ဒတယျဖစပကမႈတြင ရြာသားတစဥး ေသဆးခသည။ လေသာၿမ႕နယတြင တပမေတာက ရြာသားမားက ပစခတတကခကျခငး ၂၀၁၈ ခႏစ ဇနနဝါရလ ၂၈ ရကေန႔မစ၍ ေတာငငခ႐ငမ တပမေတာ စစကြပကအေျခစက (စကခ) အမတ (၁၃) လကေအာကခ ေျချမနတပရငး (ခမရ) အမတ (၅၈၅)သည လေသာၿမ႕နယတြင ၎တ႔၏ စစေရး လႈပရားမႈမားက စတငလပေဆာငခသည။ ၎တ႔၏ စစေရးလႈပရားမႈမားတြင စစသးကား ၂၅စးကအသးျပ၍ စားနပရကၡာမားက သယယပ႔ေဆာငၾကသညအျပင စစကရယာတနဆာပလာမား၊ ဓါတဆႏင ဘဒဇာကား တစစးကလညး သယေဆာငလာခသည။ စားနပရကၡာမား၊ ဘဒဇာကားႏင ဓါတဆမားသည လမးေဖာက လပေရးစမကနးအတြက ျပငဆငထားသညအရာမားျဖစသည။ ၂၀၁၈ ခႏစ ေဖေဖာဝါရလ ၁၅ ရကေန႔တြင လေသာၿမ႕နယတြငရ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔၏ သတငးမတ တမးျပစသတစဥးမ ေပးပ႔ထားေသာ သတငးအခကအလကမားအရ ၂၀၁၈ ခႏစ ေဖေဖာဝါရလ ၁၂ ရကေန႔ ညေနပငး ေလးနာရအခနတြင စကခ အမတ (၁၃) လကေအာကခ ခမရ အမတ(၅၈၅)သည ရြာသားႏစဥးက ပစခတခသည။ က--- ရြာတြင ေနထငေသာ အသက ၄၀ အရြယရ ရြာသားတစဥးျဖစသည ေစာဂ--- ႏင သ၏သငယခငး (အမညမသ)တစဥးတ႔သည ေညာငေလးပငခ႐ငတြင စားစရာမား ဝယယရနအတြက တပမ ေတာအသးျပေသာ ကားလမးက ျဖတသြားေနသညအခနတြင တပမေတာမ ၎တ႔အားေတြ႔ရခၿပး စတငပစ ခတခသည။ ၎ပစခတမႈသည ခ--- ရြာအနး ကးခ႔ေဒသတြင ျဖစပြားခသည။ ကေကာငးေထာကမစြာျဖင အဆပါရြာသားႏစဥးသည ခကခငးထြကေျပးခၿပး ေသနတကညဆမားက ေရာငရားႏငခသညအတြက ေၾကာင ၎တ႔သည အသကရငႏငခသည။ မညသ႔ပငျဖစေစ ယငးပစခတသညအမႈသည ရြာသားမား၏ အသကအႏရယက ၿခမးေျခာကေစခသညအတြကေၾကာင ၎တ႔၏လျခေရးအတြက စးရမပပနမႈမား ျဖစေပၚ ေစခသည။ 4 ၂၀၁၈ ခႏစ ဧၿပလ ၅ရကေန႔ ညေနပငး ၅း၁၀ နာရတြင ေစာအမးသည ထးစးထေဒသတြင KNDO ဒတပခြမး ဗလဆမးႏင အမက ျပနလာေနသညအခနတြင တပမေတာ ေျချမနတပရငးအမတ (၃၅၁)သည ၎အား ပစသတခသည။ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔၏ သတငးမတတမးျပစတစဥးသည ေစာအမး ၏အမးသမးႏင ေတြ႔ဆေမးျမနးထားေသာ အငတာဗးအရ ေစာအမးသည ၎၏အလပႏငပတသကေသာ အစညးအေဝးက သြားေရာကခၿပး မဂၤလာေဆာငတစခက ဆကသြားေနသညအခနတြင ပစသတခခရသည။ 5

4 ဤသတငးအခကအလကမားက မထတေဝရေသးသည အစရငခစာမ ေကာကႏတထားျခငးျဖစသည။ 5 ဤသတငးအခကအလကမားက မထတေဝရေသးသည အစရငခစာမ ေကာကႏတထားျခငးျဖစသည။

3

ေတာငငႏင ဖာပြနခ႐ငမားတြင မၾကာေသးမက ျဖစပြားခေသာတကပြမား ေတာငင၊ ေညာငေလးပငႏင ဖာပြနခ႐ငမားမ တပမေတာတပသားမား စေပါငးဖြ႔စညး၍ လယမးပေလာ ေကးရြာအပစ၊ ဃ--- ရြာမ ေခးပေကးရြာအပစ၊ ေစာေလာက႕ေဒသသ႔ ေျခလငႏငသြားရသညလမးက ကားလမးအျဖစ တးခ႕ေဖာကလပခသည။ ဤလမးသည ဆားေလာကးတပစခနးမ ေထာမးပလမတပစခနး သ႔ ဆကသြယထားသညလမးျဖစသည။ ေတာငငႏငေညာငေလးပငခ႐ငမားမ တပမေတာတပသားမားသည အဆပါလမးက တးခ႕ေဖာကလပရနအတြြက တာဝနယလပေဆာငခၿပး ဖာပြနခ႐ငမ တပမေတာတပသား မားသည လမးေဖာကလပႏငရနအတြက လျခေရးႏငပတသကေသာ တာဝနလပငနးမားက ေဆာငရြကခရသည။ အဆပါ ေဖာကလပေနသညလမးသည KNLA ၏အပခပေရးနယေျမထတြင ျဖစေနေသာေၾကာင စစေရးလႈပရားမႈႏငပတသကေသာ သယယပ႔ေဆာငမႈမား ျပလပရနအတြက ထလမးက တးခ႕ေဖာကလပရန တပမေတာအား ခြငမျပခကမေပးခေပ။ သ႔ေသာျငားလညး တပမေတာသည KNLA ၏တားျမစခကက ေလးစားလကနာရမညအစား ေတာငငခ႐ငႏင ေညာငေလးပငခ႐ငမားရ ၎တ႔တညရေနသညေနရာမားက တပအငအားမား ပ၍ ထပျဖညလာသညအျပင လေသာၿမ႕နယရ KNU ကန႔သတထားသညနယေျမမားတြငလညး ကးေကာဝငေရာကခသည။ ခ႐ငသးခ အတြငးမ တပမေတာတပအငအား စစေပါငးဥးေရ ၈၀၀ သည စေပါငးဖြ႔စညးၿပး ၎တ႔အသးျပမညလမးက တးခ႕ေဖာကလပခသည။ ၎လမးေဖာကလပေရးစမကနးအတြက ေျမာကမားစြာေသာ တပမေတာစစသား မားသည KNU ကန႔သတထားသညနယေျမမားတြင ဝငေရာကၿပးေနာကပငး ၂၀၁၈ ခႏစ မတလမစ၍ KNLA ႏင တပမေတာၾကားရ တငးမႈမႈမား ပ၍ျမငမားလာခသည။ ဤတငးမာမႈမားသည ၂၀၁၈ ခႏစ မတလ ကတညးကပငစတငခၿပး KNLA ႏင တပမေတာၾကားတြင တကပြမား ဆကလကျဖစပြားေစချခငးျဖစသည။6 ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ သတငးမတတမးျပစတစဥး၏ တငျပခကအရ ဖာပြနခ႐င၊ လေသာၿမ႕နယတြင တပမေတာစစသားမားႏင KNLA ႏငပးတြအဖြ႔ျဖစသည ေဒသခရြာလျခေရးအဖြ႔တ႔ၾကားတြင တကပြမား အႀကမႀကမ ျဖစပြားခသည။ တကပြမားျဖစပြားခရသညအေၾကာငးရငးမားမာ ေျမာကမားစြာေသာ တပမေတာ တပသားမားသည KNU ကန႔သတထားေသာနယေျမတြင ဝငေရာကလာၿပး KNLA တပမဟာ (၅)၏ အပခပ ေရးနယေျမထမာရေသာ ၎တ႔၏တပစခနးမားျဖစသည ဆားေလာကးတပစခနးမ ေထာမပလမတပစခနး သ႔ ေျခလငႏငသြားရေသာလမးက ကားလမးအျဖစအသးျပရန ထလမးက တးခ႕ေဖာကလပချခငးျဖစသည။ ထအခနကစၿပး လေသာၿမ႕နယ၊ လယမးပေလာႏင ေခးပေကးရြာအပစမားတြင ၂၀၁၈ ခႏစ မတလ ၅ရက ေန႔၌ တကပြေလးႀကမျဖစပြားခၿပး မတလ ၆ရကေန႔တြင ႏစႀကမျဖစပြားချပနသည။ ထ႔အျပင မတလ ၇ရက ေန႔တြငလညး တကပြထပမျဖစပြားချပနသည။ တပမေတာသည ဤလမးက စစေရးလႈပရားမႈမားျပလပရနအတြက အသးျပျခငးေၾကာင ထလမးသည တပမေတာအတြကသာ အသးဝငအကးျပသညဟ တကပြေတြေၾကာင ထြကေျပးခရေသာ ရြာသားမားက ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔၏ သတငးမတတမးျပစသတစဥးက တငျပခသည။ အဆပါလမးသည ရြာသားမား အတြက အကးျဖစထြနးမႈ တစစတစရာ ယေဆာငလာျခငးမရခေခ။ အဘယေၾကာငဆေသာ ယငးလမးသည ေစာမပေလာ၊ လယမပေလာႏင ေခးပေကးရြာအပစေဒသမားရ ရြာသားမား၏ လယယာမား၊ ေတာငယာမားႏင အမားပငသစေတာမားက ျဖတၿပး ေဖာကလပရသညလမးျဖစေသာေၾကာငျဖစသည။ အကယ၍ ဤလမးသည ေဒသခရြာသားမား၏အကးအတြက ရညရြယၿပးေဖာကလပမညဆလင

6 ဤသတငးအခကအလကမားက မထတေဝရေသးသည အစရငခစာမ ေကာကႏတထားျခငးျဖစသည။

4

တပမေတာက စားစရာသြားဝယရန အတြက ဤလမးက ျဖတသြားခသည ရြာသားႏစေယာကက အဘယ ေၾကာင ပစခတခရသနညးဟ ေဒသခမားက ေမးခြနးမားထတေနၾကသည။ ေနာကတဖန၂၀၁၈ ခႏစ ဧၿပလ ၄ရကေန႔မာ ေခးပေကးရြာအပစတြငလႈပရားေနသည တပမေတာတပရငး ေလးရငးထက တပရငးတစရငးႏင KNLA တ႔သည ေဝးေဒးဆသညေနရာေဒသတြင ပစခတတကခကမႈမား ျဖစပြားခသည။ ဒြယလးၿမ႕နယရ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ သတငးမတတမးျပစသတစဥး၏ တငျပခကအရ ၂၀၁၈ ခႏစ အေစာပငးကာလတြင တပမေတာ ေျချမနတပရငး အမတ (၂၀၃)သည မယပရ၊ ေလးဖးထႏင ထးသေဒါထ ေကးရြာအပစမားရ အရပသားမားေနထငေသာေဒသမားတြင လညလညသြားလာေန၍ ၎တ႔၏ စစေရး လႈပရားမႈမားက ပမျပလပလာခသညအျပင KNU ကန႔သတထားေသာနယေျမမားတြငလညး မၾကာခဏ ကးေကာဝငေရာကလာသည။ တပမေတာသည ကန႔သတထားသညနယေျမအတြငး မၾကခဏ ကးေကာ ဝငေရာကလာသညအတြကေၾကာင ၂၀၁၈ ခႏစ မတလ ၁၅ရကတြင တပမေတာ ေျချမနတပမ အမတ (၂၂) လကေအာကခ ေျချမနတပရငး အမတ (၂၀၃) ႏင KNLA တပရငးအမတ (၁၀၂) လကေအာကခ KNLA တပခြအမတ (၃) ၾကားတြင တကပြမားျဖစပြားခသည။ အဆပါတကပြမားသည ဖာပြနခ႐င၊ ဒြယလးၿမ႕နယ၊ မယကညခး (မးဇငး)၊ ေလးဖးထေကးရြာအပစမားႏင ဝါသးခ႔ေကးရြာအပစၾကားတြင ျဖစပြားခပါသည။ တကပြမားျဖစပြားေနစဥ တပမေတာစစသားႏစဥးေသဆးခၿပး ႏစဥးဒဏရာရခသညဟ င--- ရြာသားမားက ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔မ သတငးမတတမးျပစသတစဥးက တငျပခသည။ တပမေတာသည ဝါသးခ႔ ေကးရြာနားရ KNLA စစေဆးေရးဂတကလညး မး႐ႈ႕ဖကဆးခသည။7

အထကပါပမားသည ၂၀၁၈ခႏစ မတလ ၂၈ရကတြင ႐ကယခသည။ ပတြင ၂၀၁၈ ခႏစ မတလ ၁၅ရကတြင တပမေတာႏင KNLA အၾကားတြင တကပြမားျဖစပြားခၿပးေနာကတြင တပမေတာ ေျချမနတပမ အမတ (၂၂) လကေအာကခ ေျချမနတပရငး အမတ (၂၀၃)သည င--- ရြာအနးရ KNLA စစေဆးေရးဂတက မးရႈ႕ဖကဆးခေသာ ပျဖစသည။ (ဓာတပမား- KHRG) တပမေတာ ေျမျမနတပရငး အမတ (၂၀၃) သည ၎တ႔၏တပအငအားအေယာက ၅၀ ေကာက ဥးေဆာငၿပး KNLA တပခြအမတ(၃)၏ခြငျပခကမရရဘ လင--- ရြာသ႔ ဝငေရာကလာသညအတြကေၾကာင တကပြမား ျဖစပြားခသည။ ထ႔အျပင ေျချမနတပရငး အမတ (၂၀၃) သည ေဒသခေကးရြာအပခပေရးမးက ေခၚယ၍

7ဤသတငးအခကအလကမားက မထတေဝရေသးသည အစရငခစာမ ေကာကႏတထားျခငးျဖစသည။.

5

သတ႔ကယစား KNLA တပခြအမတ (၃) က သြားေတြ႔ဆရန အမန႔ေပးခငးေစခသည။ င--- ရြာက သြား ေရာကလရနအတြက ခြငျပခကရရရန တပမေတာက KNLA က ေတြ႔ဆခငသညဟ ေကးရြာအပခပေရးမး က KNLA က အေၾကာငးၾကားခရသည။ သ႔ေသာျငားလညး KNLA အာဏာပငမားသည တပမေတာအား ေတြ႔ဆရန ျငငးဆခသည။ KNLA အာဏာပငမား၏ ေျပာျပခကအရ “အရငတနးကဆရင ကၽြနေတာတ႔ဟာ သတ႔ [တပမေတာ] န႔ အႀကမႀကမေတြ႔ဆခရတယ။ သတ႔န႔ေတြ႔ဆ တအခါတငးမာ သတ႔က ကၽြနေတာတ႔က ေကးရြာေဒသေတြမာ သြားေရာကဖ႔ ေတြ႔ဆခြငေတာငးၾကတယ။ ဒါေပမ အဒေကးရြာေဒသတြငဆမာ သတ႔မသြားသငဘး။ ဘာေၾကာငလဆေတာ အဒေနရာေတြဟာ KNLA ရ႕ တားျမစကန႔သတထားတ ေနရာေတြျဖစတယ။ သတ႔ဟာ KNLA တားျမစကန႔သတထားတေနရာေတြက သြားဖ႔အတြက အႀကမေပါငးမားစြာ ေတြ႔ဆခြငေတာငးခၿပးျဖစတယ။ ဒါေၾကာင ဒတစႀကမမာေတာ ကၽြန ေတာတ႔ေတြ သတ႔က သြားေတြ႔လမမယမဟတဘး။ သတ႔ရ႕ေတာငးဆမႈေတြကလညး လကမခေတာဘး။ အပစအခတရပစေရးကာလမာ ကၽြနေတာတ႔ဟာ ကၽြနေတာတ႔ရ႕ထနးခပမႈနယေျမအတြငးမာပ သြားလာေန ထငသငတယ။” 8 မညသ႔ပငျဖစေစ တပမေတာသည KNLA ၏ခြငျပခကက လကခရရျခငးမရခေသာလညး င--- ရြာက သြားေရာကခသည။ တပမေတာသည င--- ရြာသ႔ သြားေနစဥအတြငး KNLA စစေဆးေရးဂတနား ေရာကခါနး အခနတြင KNLA စစသားမားက သတ႔အား စတငပစခတခသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ သတ႔သည KNLA တားျမစကန႔သတထားသညေနရာမားတြင ဝငေရာကကးေကာေသာေၾကာငျဖစပါသည။

အထကပါပမားသည ၂၀၁၈ ခႏစ မတလ ၂၈ရကေန႔ ဖာပြနခ႐င၊ ဒြယလးၿမ႕နယ၊ ေလးဖးထေကးရြာအပစ၊ င--- ရြာ အနးနားတြင ႐ကယခသည။ ပတြင ၂၀၁၈ ခႏစ မတလ ၁၅ရကေန႔တြင တပမေတာ ေျချမနတပမ အမတ(၂၂) လကေအာကခ ေျချမနတပရငး အမတ (၂၀၃) ေျချမနတပရငး အမတ (၂၀၃) ႏင KNLA တပရငးအမတ (၁၀၂) လကေအာကခ KNLA တပခြအမတ (၃) ၾကား တကပြမားျဖစပြားေနသညအခနတြင တပမေတာဖကက ပစခတ ခေသာ မေပါကကြေသးသည ၈၁မမ လကနကႀကး ကညဆတစလး၏ပျဖစသည။ (ဓာတပမား - KHRG) ထမမက ေတာငငခ႐ငရ တပမေတာသည ၂၀၁၈ ခႏစ အေစာပငးကာလမစ၍ ၎တ႔၏ စစလႈပရားမႈမားက လညး ပမ၍ျပလပလာခသည။ ၂၀၁၆ ခႏစတြင တပမေတာမေဖာကလပခေသာ သေတာငၿမ႕ႏင

8 ဤသတငးအခကအလကမားက မထတေဝရေသးသည အစရငခစာမ ေကာကႏတထားျခငးျဖစသည။

6

လပသၿမ႕ၾကားရ လမးက ပ၍ေကာငးမြနေအာင ၂၀၁၈ ခႏစ ဇနနဝါရလ ၁ရကေန႔တြြင ၎တ႔က စတင၍ ခ႕ထြငးျပျပငခသည။ ၎လမးက ျပျပငခ႕ထြငးေနစဥကာလအတြငး လျခေရးတာဝနမား ေဆာငရြက ႏငရနအတြက ေတာငပငးတငးစစဌာနခပ (တပခ) လကေအာကချဖစေသာ ေျခလငတပရငး အမတ (၂၆) ႏင စစကြပကအေျခစက အမတ (၆) လကေအာကချဖစသည ေျချမနတပရငး အမတ (၆၀၇) သည တပအငအားမား ပ၍ျဖညဆညးလာခသည။ သေတာငႀကးၿမ႕နယမ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ သတငး မတတမးျပစသတစဥး၏ တငျပခကအရ တပမေတာသည စစလႈပရားမႈမားအသးျပရနအတြက ၎လမးက ျပျပငေဖာကလပျခငးမစတငမ ၎တ႔သည KNLA အား ႀကတငအေၾကာငးၾကားျခငး မရခေပ။ ၎လမးက ျပျပငေဖာကလပေနစဥကာလအတြငး တပမေတာသည လျခေရးက ထနးသမးရနအတြက စစသားဥးေရမား ပ၍ခထားခသညဟ ဆသည။ သ႔ေစကာမ တပမေတာသည KNLA ထနးခပသညေနရာေဒသမားႏင အရပသားမားေန ထငေသာေနရာမားတြင လညလညလႈပရားရနအတြက ၎တ႔၏တပအငအားမားက ပမ၍ခထားခသညဟ ရြာသားမားက တငျပခသည။ ၂၀၁၈ ခႏစ ေဖေဖာဝါရလ ၂၃ရကေန႔တြင ဗလမးေစာေလးယာမး ဥးေဆာငေသာ KNLA တပရငးအမတ (၅) လကေအာကခ KNLA တပခြအမတ (၁) ႏင KNU သစေတာအရာရမးမားသည သစထတလပမႈတြင စးပြား ရငတစဥးျဖစသည ဝငးေအာငသည ၎သစထတခေသာ သစေတာေဒသတြင သြားေရာကခသညက ဗလမး ပငစးသနး ဥးေဆာငေသာ ေျချမနတပရငး အမတ (၆၀၇) က သရခရသည။ အဆပါဝငးေအာငသည ၂၀၁၆ ခႏစတြင ျမနမာအစးရထမ ခြငျပခကရယခၿပး ထသစေတာမားက သစထတလႈပမႈမားျပလပခသည။ KNLA ႏင KNU သစေတာအရာရမးမားသည ဝငးေအာငျပလပသညသစထတလပမႈက တားျမစရနအတြက ထေဒသတြင သြားေရာကခသည။ ဤလပရပသည သစထတလပမႈႏင ပတဝနးကငဆငရာ ပကစးမႈမားက တားဆးရနအတြက သစေတာမားျပနလညထနးသမးရန မားစြာ အေထာကအကျဖစေစသည။ မညသ႔ပငျဖစ ေစကာမ ေျချမနတပရငး အမတ (၆၀၇)သည ထအျခငးအရာက သရၿပးသညေနာကပငးတြင ၎တ႔သည သေတာငႀကးၿမ႕နယ၊ စ--- ရြာႏင ဆ--- ရြာၾကားတြငတညရေသာ ကမးနေခငးေဒသတြင ခတကေရာကရ လာၿပး ညေနခငး ေလးနာရအခနတြင KNLA စစသားမားက စတငပစခတတကခကခသည။ 9 ထ႔အျပင ၂၀၁၈ ခႏစ ေဖေဖာဝါရလ ၂၄ရကေန႔တြင ေျချမနတပရငး အမတ (၆၀၇) မ တပမေတာစစသားမား သည ၎တကပြျဖစပြားခသညေနရာတြင ျပနလာခၿပး ေရာကပငေခာငးေကးရြာအပစရ ဇ---ရြာသားႏစဥး အား လမးျပအျဖစ ေဆာငရြကေပးရန အတငးအၾကပခငးေစခသည။ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ သတငး မတတမးျပစတစဥးက လမးျပအျဖစ ေဆာငရြကေပးရန အတငးအဓမၼခငးေစခခရေသာ ရြာသားမားႏင သြားေရာကေတြ႔ဆေမးျမနးသညအခါတြင တပမေတာသည ၎တ႔အား တစရကတာအတြက မညသညစားစ ရာမား ေပးကမးျခငးမရခသညဟ အဆပါရြာသားမားက ေျပာျပခသည။ ေတာငငခ႐ငရ ကရငလ႔အခြငအေရး အဖြ႔၏ သတငးမတတမးျပစသတစဥးမ ေရသားတငျပခေသာ အစရငခစာအရ- “သတ႔ဟာ တပမေတာ အဖြ႔ႏစဖြ႔ၾကားမာ အဆကအသြယလပေပးခရတယ။ သတ႔ႏစေယာကဟာ တပမ ေတာစစသားအေယာက ၂၀ရ႕အေရ႕မာ လမးျပအျဖစ သြားခရတယ။ သတ႔ဟာ လမးျပအျဖစေဆာငရြကေပး ေပမ တကပြျဖစပြားခတအေၾကာငးေတြ ဘာမမသခဘး။ ညဖကေရာကေတာ သတ႔ျပနလာခတယ။ ဗလမး

9 ဤသတငးအခကအလကမားက မထတေဝရေသးသည အစရငခစာမ ေကာကႏတထားျခငးျဖစသည။.

7

ပငစးသနးက သတ႔ႏစေယာကက ပကဆ ၂၀၀၀ ကပစ ေပးခၿပး အဒဗလမးက သတ႔ကေျပာတယ။ ဒပကဆက အရကဖးအတြကပျဖစတယ။” 10 တစႏငငလးပစခတတကခကမႈရပစေရးသေဘာတစာခပ (NCA) သည ပစခတရပစေရးကာလအတြငး (၂) ႏစျပည ႏစပတလညေန႔က ကငးပခၿပးျဖစပါသည။ သ႔ေသာ တပမေတာအပါအဝင လကနကကငတပဖြ႔မား သည NCA သေဘာတစာခပတြင၏ အခနး(၃)၊ အပငး(၅)၊ အမတစဥ(က)တြင ပါဝငေသာ ေစာင ထနးရမည စညးကမးခကက လကနာေဆာငရြကျခငးမရေပ။ ၎အခနး(၃)၊ အပငး(၅)၊ အမတစဥ(က) တြင ေဖာျပထားသညမာ “အပစရပနယေျမအတြငး တစဖကႏငတစဖကအၾကား နယေျမစးမးမႈ တပလႈပရားျခငး၊ ကငးေထာကျခငး၊ အငအားတးခ႕ျခငး၊ လကနကကငတကခကမႈမား၊ မငးေထာငျခငးမား၊ အၾကမးဖကတက ခကမႈမား၊ ႐ပဝတပစၥညးမားဖကဆးျခငးႏင ထးစစဆငျခငးမားက ရပဆငးရန” ျဖစပါသည။11 တပမေတာသည KNU ကန႔သတနယေျမအတြငး ကးေကာဝငေရာကျခငးႏင အပစခတရပစရန သတမတ ထားသညနယေျမမားတြင ၎တ႔၏တပအငအားမားက ပ၍တးခ႕လပေဆာငျခငးအပါအဝင NCA ၏ လကနာေစာငထနးရမည စညးကမးခကမားက ခးေဖာကေနသည သတငးအစရငခစာမားက ကရငလ႔အခြင အေရးအဖြ႔မ မၾကာခဏ လကခရရခသည။ အဆပါ NCA က ခးေဖာကသညလပရပမားမာ လေသာၿမ႕နယရ ေဒသခရြာသား ၂၂၉၅ ဥးသည ၎တ႔၏အးအမမားက စြန႔ခြာ၍ ေရႊ႕ေျပာငးေစသည ျဖစရပမားျဖစသည။ လေသာၿမ႕နယရ ရြာသားမား ေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရျခငး တပမေတာသည အရပသားျပညသမားအား အၾကမးဖကျခငး စသညလပရပမားသည ေအာကတြငေဖာျပ ထားသည NCA ၏ လကနာေစာငထနးရမည စညးကမးခကက ခးေဖာကေစသည။ ၎မာ- တပမေတာႏင တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔အစညးမားသည အရပသားမားက အကာအကြယေပးျခငး ႏင စပလဥးသည ေအာကပါအခကမားက လကနာေဆာငရြကရနသေဘာတထားသညမာ- “ျပညသလထ၏ စားဝတေနေရး၊ ကနးမာေရး၊ ပညာေရးႏင ေဒသႏရဖြ႕ၿဖးတးတကေရးတ႔အတြက လအပေသာပပးကညမႈမား ညႇႏႈငးပးေပါငးေဆာငရြကႏငရန၊ အရပသားမားက သတျဖတျခငး မျပလပရနႏင ေဒသချပညသမားက အဓမၼ ေနရပစြန႔ခြာေစျခငး၊ ေရႊ႕ေျပာငးေစျခငး မျပလပရန” တ႔ျဖစသည။ 12 ဤအေၾကာငးအရာတစပဒသည တပမေတာမ NCA သေဘာတညခကတြင လကနာေဆာငရြကရမည စညး ကမးခကမားအား မညသ႔ခးေဖာကခသညက ေဖာျပလမမညျဖစသည။ ၁၉၇၅ ခႏစတြင လေသာၿမ႕နယရ ေရႊ႕ေျပာငးခခရေသာ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားသည ယေန႔အ ခနထ ၎တ႔၏မလရပရြာမားတြင ျပနလာေနထငႏငျခငး မရေသးေပ။ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမား

10 ဤသတငးအခကအလကမားက မထတေဝရေသးသည အစရငခစာမ ေကာကႏတထားျခငးျဖစသည။ 11 NCA ၏ လကနာေစာငထနးရမည ကတကဝတမားႏင ပတသက၍ အေသးစတသရလပါက Myanmar Peace Monitor Organisation ၏ ၂၀၁၅ခႏစ ထတေဝေသာ “THE NATIONWIOE CEASEFIRE AGREEMENT BETWEEN THE GOVERNMENT OF THE REPUBLIC OF THE UNION OF MYANMAR AND THE ETHNIC ARMED ORGANIZATIONS” က ၾကညပါ။ 12 NCA ၏ လကနာေစာငထနးရမည ကတကဝတမားႏင ပတသက၍ အေသးစတသရလပါက Myanmar Peace Monitor Organisation ၏ ၂၀၁၅ခႏစ ထတေဝေသာ “THE NATIONWIOE CEASEFIRE AGREEMENT BETWEEN THE GOVERNMENT OF THE REPUBLIC OF THE UNION OF MYANMAR AND THE ETHNIC ARMED ORGANIZATIONS” က ၾကညပါ။

8

သည ၎တ႔ေနထငသညေဒသမားတြင လႈပရားေနေသာ တပမေတာစစသားမားက ေၾကာကရြ႕ၾကၿပး အေျခအေနမားသည ၎တ႔အတြက ေနရပျပနလညေနထငရန လျခစတခမႈမရဟ ယၾကညၾကသည။ ေဒသ ခရြာသားမားသည ၎တ႔မလရပရြာမားအနားႏငနးေသာ တပမေတာစစတပစခနးမားက ၎တ႔ရြာမားနားမ ဆတခြာဖယရားေပးရန တပမေတာအား ေတာငးဆဆႏၵျပပြမားေသာလညးေကာငး ဆေတာငးပြမားေသာ လညးေကာငး ျပလပကငးပခသည။13 မညသ႔ပငျဖစေစ တပမေတာသည ၎တ႔၏စစတပစခနးမားက ဖယရားျခငးမား မျပလပခသညအျပင ၎တ႔၏တပအငအားမားက ပမ၍ ခထားခသည။ လေသာၿမ႕နယရ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညအမားစသည ၂၀၁၂ ခႏစ အပစအခတရပစေရး လကမတထးၿပးေနာကပငး တြင ၎တ႔၏မလရပရြာမားသ႔ ျပနလညအေျခခေနထငခခငၾကသည။ 14 သ႔ေသာျငားလညး ၎တ႔၏ မလ ရပရြာမားတြင ျပနလာေနထငႏငမညအစား ၂၀၁၈ ခႏစ မတလတြင ရြာသားမား ၂၂၉၅ ဥးသည ရာစႏစဝက အတြငး ဒတယအႀကမ ေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရျပနသည။ လေသာၿမ႕နယရ တပမေတာမ ေဖာကလပထားေသာ လမးဧရယာမားအနးနားတြင ေနထငၾကေသာ ရြာသား မားသည တပမေတာစစသားမားမ ၎တ႔အား တစစတစရာျပလပမညက စးရမေသာေၾကာင ၎တ႔ အးအမမားက စြန႔ခြာ၍ ေရႊ႕ေျပာငးခရသည။ လေသာၿမ႕နယ အေရ႕ပငးေဒသရ ရြာသားမား ေနရပေရႊ႕ေျပာငး ေနထငရျခငး၏ အဓကအေၾကာငးအရငးတစခမာ ၎တ႔သည တပမေတာစစသားမားအား အလြနတရာ ေၾကာကရြ႕ျခငးေၾကာင ျဖစပါသည။ လြနခသည ဆယစႏစအနညးငယက ရြာသားမားသည တပမေတာ၏ အၾကမးဖကတကခကမႈမား ျပလပမညက စးရမေသာေၾကာင ေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရသည။ အဘယေၾကာငဆ ေသာ ၎တ႔သည တပမေတာမ ျပလပခေသာ ဆးရြားသညလပရပမားက ရငဆငၾကေတြ႔ခရျခငးေၾကာင ျဖစသည။ ယခအခနအခါတြင ရြာသားမားသည တပမေတာစစတပမားမ ၎တ႔ေနထငသည ေဒသဧရယာ အတြငး ဝငေရာကလာေနသညက ၾကားသရရလင ခကခငးထြကေျပးေရႊ႕ေျပာငးေရႊ႕ၾကရသည။ အဆပါေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရမႈမား ျဖစပြားျခငးသည ၂၀၁၈ ခႏစ မတလအတြငး တပမေတာႏင ရပရြာလျခ ေရးတပဖြ႔၊ KNLA စစသားမားအၾကား ျဖစပြားခေသာတကပြမားေၾကာငလညး ျဖစပါသည။ ၎ျဖစပြားခေသာ တကပြမားသည လေသာၿမ႕နယရ ေခးပ၊ ေစာမပေလာႏင လယမပေလာေကးရြာအပစမားတြင ေနထငၾကေသာ ရြာသားမားက ေန ရပေရႊ႕ေျပာငးခရမႈမား ျဖစေစပါသည။ လေသာၿမ႕နယရ အဆပါ

13 ဤသတငးအခကအလကမားႏငပတသက၍ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔၏ ၂၀၁၇ ခႏစ စကတငဘာလတြင ေရးသားထတေဝခ သည “IDPs in Lu Thaw Township, Hpapun District urge Tatmadaw to withdraw army camps (May 2017)” အစရငခစာတြင ဖတရႈႏငပါသည။ 14 ၂၀၁၂ ခႏစ၊ ဇနနဝါရလ ၁၂ရကေန႔တြင KNU ႏင ျမနမာအစးရတ႔မ ပဏာမ အပစအခတရပစေရး သေဘာတစာခပက ဖားအၿမ႕တြင လကမတထးခသည။ ေရရညတညတခငၿမသည ၿငမးခမးေရးေဖာေဆာငရနအတြက ေဆြးေႏြးညႇႏႈငးေနဆျဖစသည။ ၿငမးခမးေရးေဖာေဆာငသညလပငနးစဥႏငပတသကသည အေၾကာငးအရာမားက Myanmar Peace Monitor မ ထတေဝေသာ “KNU Stakeholder webpage” ဝကဆဒတြင ဖတရႈပါ။ အပစအခတရပစေရးစာခပ လကမတထးၿပးကတညးက လ႔အခြငအေရး အေျခအေနေျပာငးလမႈမားက ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔မ ေလလာဆနးစစခကမားက ဖတရႈလပါက ၂၀၁၄ ခႏစ ေမလတြင ေရးသား ထတေဝခေသာ Truce or Transition? Trends in human rights abuse and local response since the 2012 ceasefire, က ၾကညပါ။ ၂၀၁၅ ခႏစ မတလတြင ျမနမာအစးရႏင တငးရငးသားလကနကကငမား တစႏငငလး ပစခတတကခကမႈရပစေရး ကျပလပရနအတြက ရနကနၿမ႕တြင ခႏစႀကမေျမာက ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြက စတငျပလပခသည။ ၎အေၾကာငးအရာမားက Karen National Union Headquarters မ ၂၀၁၅ ခႏစ မတလ ၁၈ရကေန႔တြင ထတေဝေသာ “Seventh Round of Nationwide Ceasefire Negotiations,” ကၾကညပါ။ KNU သည ၿငမးခမးေရးေဖာေဆာငရန တငပငေဆြးေႏြးႏငရနအတြက ဗဟအၿမတမး ေကာမတ အစညးအေဝးက ျပလပခသည။ ၎ကစၥႏငပတသက၍ Karen News မ ၂၀၁၅ ခႏစ ဧၿပလ ၂၂ရကတြင ထတေဝေသာ “KNU: Emergency Meeting Called To Discuss Nationwide Ceasefire Agreement And Ethnic Leaders’ Summit,” က ၾကညပါ။

9

ေကးရြာအပစမားမ ရြာသားမားအားလးေပါငး ၂၂၉၅ ဥး ေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရသည။ ေရႊ႕ေျပာငးျခငးခခရေသာ ရြာသားမား၏ ရြာမားမာ ဖာပြနခ႐င၊ လေသာၿမ႕ နယ၊ ေခးပ ေကးရြာအပစရ ဈ---၊ ည---၊ တ---၊ ထ---ႏင ဒ--- ရြာမား၊ ေစာမးပေလာေကးရြာအပစမ ဓ---၊ န--- ႏင လ--- ရြာမားအပါအဝင လယမးပေလာေကးရြာအပစမ ဝ---၊ ဃ--- ႏင ဘ--- ရြာမားျဖစၾကသည။ ေရႊ႕ေျပာငးခရေသာ ရြာသားေပါငး ၂၂၉၅ ဥးတြင ၁၁၃၃ ဥးမာ အမးသမးမားျဖစၾကၿပး ၁၁၆၂ ဥးမာ အမးသားမား ျဖစၾကသည။ ေခးပေကးရြာအပစမ ေရႊ႕ေျပာငးခရသည ရြာသားဥးေရစစေပါငး ၁၁၇၄ဥး ႏင ေစာမးပေလာေကးရြာအပစမ ၃၆၈ ဥးရၿပး လယမးပေလာေကးရြာအပစမ ၇၅၃ ဥး ေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရသည။ အထကေဖာျပေသာ ရြာေပါငး ၁၂ရြာမ ေရႊ႕ေျပာငးခရေသာ ရြာသားမား၏ အေရအတြကသည ၎တ႔ေနထငရာေဒသမားတြင တကပြမားျဖစပြားျခငးေသာလညးေကာငး တပမေတာမ စစေရးလႈပရားမႈမားျပလပျခငးေၾကာငေသာလညး ေကာငး ေနရပစြန႔ခြာေရႊ႕ေျပာငးခရသမားျဖစသည။15

အထကပါပမားသည ၂၀၁၈ ခႏစ ဧၿပလ ၁၅ရကေန႔ ဖာပြနခ႐င၊ ေခးပေကးရြာအပစ၊ လလ--- ေဒသတြင ႐ကယခ ျခငးျဖစသည။ ပတြင ထ--- ရြာမ ရြာသားမားသည လလ--- ေဒသသ႔ လာေရာကေရႊ႕ေျပာငးေနထငသည ပျဖစသည။ ရြာသားမားသည ၎တ႔ရပရြာတြင ေနထငရန လျခမႈမရဟ ခစားရသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ေျမာကမားစြာ ေသာ တပမေတာစစသားမားသည လယမပေလာေကးရြာအပစမ ေခးပေကးရြာအပစသ႔ ဆကသြယထားသည လမးက ပ၍ေကာငးမြနလာေအာင တးခ ႕ျပျပငရနအတြက ရြာသားမားေနထငရာေဒသတြင ေရာကရလာၿပး စစေရးလႈပရားမႈမားလညး လပေဆာငလာျခငးေၾကာငျဖစသည။ ရြာသားမားသည ၎တ႔၏ ယာယတအမမားတြင သကေတာငသကတာမႈမရပ ေနထငၾကရၿပး ကေလးမားသညလညး ဖားနာမႈေၾကာင ကနးမာေရးျပနာမားႏင ရငဆငခစားေနရပါသည။ (ဓာတပ- KHRG) ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ႏင အျခားေသာ ကရငလထအဖြ႔အစညးမား၏ တငျပခကအရ ေကာငးသားမား အပါအဝင ရြာသားမားသည ၂၀၁၈ခႏစ မတလ ၃ရကေန႔မစ၍ ၎တ႔၏ အးအမမားကစြန႔ခြာ၍ ထြကေျပးခရ ၿပး ၂၀၁၈ခႏစ မတလ ၁၆ရကေန႔အထ ၎တ႔သည ေတာငၾကားမားရေနရာမားႏင လေနေဝးေသာ ေတာ ထမားတြင ေနစရာအမးအကာမားက ရာေဖြျပလပေနရဆျဖစသည။ ၎တ႔သည အဝတအစားတစခ႕ႏင ဆနအနညးငယကသာ ယေဆာငႏငခသည။ အခ႕ရြာသားမားသည ၎တ႔၏ကၽႊမားကလညး ယေဆာငသြား ခသည။ လယမပေလာေကးရြာအပစမ ေရႊ႕ေျပာငးခရေသာရြာသားမားသည မမ---၊ ဗဗ---၊ အအ---၊ ကက---၊ လန---ႏင ထထ--- ေဒသမားတြင ထြကေျပးတမးေရာငခၿပး ေခးပေကးရြာအပစမ ရြာသားမားသညလညး

15 ဤသတငးအခကအလကမားက မထတေဝရေသးသည အစရငခစာမ ေကာကႏတထားျခငးျဖစသည။

10

လလ---၊ ဌ---၊ ပပ---၊ ဇဇ---ႏင ဏ---ေဒသမားတြင ေရႊ႕ေျပာငးခရသညဟ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ သတငးမတတမး ျပစသတစဥးက ရငးလငးတငျပခသည။ ၂၀၁၈ ခႏစ မတလတြင ရြာသားမား ေရႊ႕ေျပာငးေနခရကတညးက ေဒသခေကာငးမားအားလး ပတပငခရသည။ ၎ေကးရြာအပစသးစမ ေကာငးသားမားအားလးသည သတ႔၏ မဘမားႏငအတ ေနရပေရႊ႕ေျပာငးခရသည။ ထ႔အတြကေၾကာင လယမပေလာေကးရြာအပစရ ဘဘ---၊ နန---၊ ဃဃ---ႏင ဥ--- ရြာမားမ ေကာငးသားမားသည ၎တ႔၏ အတနးတငစာေမးပြမား ေျဖဆရန မၿပးႏငသညအတြကေၾကာင ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ေကာငးပညာေရးႏစက ၿပးဆးေအာင သငယႏငျခငး မရခေပ။ ေကာငးသားမဘမားသညလညး အကယ၍ ၎တ႔ေနရပျပနလာႏင ျခငးမရပါက ၎တ႔၏ သားသမးမား လာမညပညာသငႏစတြင ပညာသငၾကားႏငျခငးရလမမညမဟတဟ စးရမပပနေနရပါသည။

အထကပါပမားသည ၂၀၁၈ ခႏစ ဧၿပလ ၁၅ရကေန႔ ဖာပြနခ႐င၊ ေခးပေကးရြာအပစ၊ လလ--- ေဒသတြင ရကယခ သည။ ပတြင ထ--- ရြာမ ကေလးမားသည ၎တ႔၏မဘမားႏငအတ လလ--- ေဒသတြင လာေရာကေရႊ႕ေျပာငး သမားျဖစၾကသည။ ဤကေလးမား၏မဘမားသည ၎တ႔သားသမးမားက အစာအာဟာရမား လေလာကစြာ ေကၽြးေမြးႏငျခငးမရေပ။ အဘယေၾကာငဆေသာ ၎တ႔ထြကေျပးတမးေရာငေနသညအခနတြင ဆနကလြ၍ မညသည စားစရာမ သယယႏငျခငး မရချခငးေၾကာငျဖစသည။ (ဓာတပမား - KHRG) ၂၀၁၈ခႏစ ဧၿပလ ၅ရကေန႔၌ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ သတငးမတတမးျပစသတစဥး၏ ေနာကဆးတင ျပခကအရ ေရႊ႕ေျပာငးရြာသားမားသည သကေတာငသကသာမႈမရသည တအမမားတြင ေနထငၾကရၿပး အစာေရစာမေလာကငမႈႏင ရငဆငၾကေတြ႔ေနရပါသည။ အခ႕ေသာသမားသည ငကဖားႏငေခာငးဆး ျခငးစသည ဖားနာမႈမားက ရရခစားေနရပါသည။ ၎အေျခအေနသည ပ၍ ဆးလာပါသည။ အဘယေၾကာင ဆေသာ ရြာသားမားသည ေရႊ႕ေျပာငးေနရသညအခနကာလအေတာအတြငးတြင ကနးမာေရးကသမႈႏင စားနပရကၡာမား လလေလာကေလာက ရရမႈမရျခငးေၾကာငျဖစသည။ သ႔ေသာ ရြာသားမားသည ၂၀၁၇ ခႏစတြင ၎တ႔လယယာ၊ ေတာငယာမားမ စကပးထားခသညဆန၊စပါးမားက ၎တ႔ရပရြာမားတြင သေလာငသမးဆညးခၿပး ထဆနစပါးမားက သြားေရာကသယေဆာငလာႏငရနအတြက ၎တ႔လျခေရးက တာဝနယေပးရန KNLA ႏင ရပရြာလျခေရးတပဖြ႔မားအား အကအညေတာငးခမႈမား စသညနညးလမးမားက အသးျပခသည။ ရြာသားမားသည ၎တ႔သေလာငထားသည ဆနစပါးမားက ၎တ႔ေနထငသည ေရႊ႕ေျပာငး ဒကၡသညစခနးမားသ႔ သယေဆာငလာႏငရနအတြက ၎တ႔ရပရြာမားတြင လ႕ဝကစြာ ျပနလာခရၿပး ေတာထတြင ၎တ႔သေလာင၀ကထားသည ဆနစပါးမားကလညး သယေဆာငလာခသည။ သ႔ေသာ

11

တခ႕ေသာ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားသည ၎တ႔ဆန၊စပါးမားက သယယႏငျခငး မရေပ။ အဘယေၾကာငဆေသာ ၎တ႔စပါးအမားသည တပမေတာစစတပမားႏင နးစပေသာေၾကာင သြားေရာက သယေဆာငလာရန ၎တ႔အတြက အခကအချဖစေစပါသည။ ဤအျခအေနတြင ရြာသား မားသည တစဥးေပၚတစဥး အခငးခငး အျပနအလန ဆန၊စပါးမားႏင အျခားေသာ လအပသညပစၥညးမားက ေခးယေနရပါသည။

အထကပါပမားသည ၂၀၁၈ ခႏစ မတလ ၁၅ရကေန႔ ဖာပြနခ႐င၊ လေသာၿမ႕နယတြင ရကယခၿပး တပမေတာစစ သားမား၏ စစလႈပရားမႈမားႏင တကပြမားျဖစပြားျခငးေၾကာင ၂၀၁၈ ခႏစ မတလတြင ရြာသားမား ၎တ႔၏ဆနစပါး မားက ေတာထတြင သြားေရာက၀ကထားခသညပျဖစသည။ ပတြင ဆန၊စပါးအတမားက သစရြကမားႏင တာလာပတမား ဖးအပထားသညပမားျဖစသည။ (ဓာတပမား - KHRG) ရြာသားမားသည ၎တ႔သမးဆညးထားသည ဆန၊စပါးမား ကနသြားမညဆပါက ေနာကလာမညရက၊လမား တြင မညသ႔အသကရငသနရမညက အထးစးရမေနမပါသည။ ရြာသားမားအသကရငေနထငႏငရနအတြက ၎တ႔၏အခကအခမားသည ၎တ႔က စးရမေၾကာငၾကမႈမားျဖစေစသည။ ထ႔အျပင ေရႊ႕ေျပာငးခရေသာ ရြာသားမားသည ၎တ႔လယယာေျမမား၊ ေတာငယာမားႏင ေမြးျမထားသည တရစာၦနမားက ထားခရသည။ ဤအေျခအေနမားတြင ရြာသားမားသည ၎တ႔ေမြးျမထားသည တရစာၦနမား အသတခရမညက စးရမေနရ သညအျပင ၎တ႔သည ေျမျမႇပမငးမားက နငးမမညကလညး စးရမေနရပါသည။ ထ႔ျပင တပမေတာမလညး ၎တ႔၏ ဆနစပါးအမားက မးရႈ႕ပစမညကလညး စးရမေနရသည။ ၂၀၁၈ ခႏစ ဧၿပလ ၁၉ရကေန႔တြင ရြာသားမားသည ရာသဥတအေျပာငးအလေၾကာင ၎တ႔ေဆာကလပ ထားသည ယာယတမားတြင ေနထငရန အခကအခမားျဖစေစသည သတငးအေၾကာငးအရာမားက ကရငလ႔ အခြငအေရးအဖြ႔၏ သတငးမတတမးျပစသတစဥးက အစရငခစာတငျပခသည။ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡ သညမားသည ၎တ႔၏တအမမားက ပလကစတစ၊ သစကငးမားႏင မးေရဒဏက ေတာငခႏငျခငးမရသည အျခားေသာ ကရယာမားတ႔ျဖငသာ တညေဆာကခရသည။ ထ႔ေၾကာင Free Burma Ranger (FBR) အဖြ႔ ႏင ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးကရငဒကၡသညမားေကာမတ (CIDKP) တ႔သည တာလာပတမားက ျဖန႔ေဝ၍ အေရးေပၚလအပခကမားက ကညေထာကပခသည။ ၎လအပသညကရယာတနဆာပလာမားက ဌဌ--- ရြာရ ျပညတြငးေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညစခနးသ႔ ေပးပ႔ရန လမးတစဝကတြငသာ ေရာကရေနခသည။ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႔ သတငးမတတမးျပစသမားသည ၂၀၁၈ ခႏစ မတလအကနတြင ၎ျပညတြငး ေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညစခနးသ႔ သြားေရာကေလလာေနစဥ အမညမသအလရငမားမ ေထာကပသည

12

ေဆးဝါးအတ ဆယအတက KNLA ကနးမာေရးလပသားမားက ျပညတြငးဒကၡသညစခနးသ႔ သယယပ႔ေဆာင ခသည။ ထ႔အျပင တတယႏငငမားသ႔ သြားေရာကအေျခခသည ကရငလမးမားသည လေသာၿမ႕နယရ ျပညတြငး ဒကၡသညမားက ေငြေၾကးအားျဖင ကညလဒါနးခသည။ ၎ေငြေၾကးေထာကပမႈမားသည ဖာပြနခ႐ငအာဏာ ပငမားထ ေရာကရေသာ ၎တ႔သည အေျခအေနက အကျဖတဆနးစစရန ေစာငဆငးေနရေသာေၾကာင ၎ေငြေၾကးေထာကပမႈက ျပညတြငးဒကၡသညစခနးသ႔ ေဝငလဒါနးေပးျခငး မရေသးေပ။ အာဏာပငမား သည ေရႊ႕ေျပာငးဒကၡသညမားအား ေငြေၾကးမားေပးမညအစား ၎တ႔အတြက စားနပရကၡာမား ဝယယရန သငမသင ဆးျဖတေနရျခငးျဖစသည။ ေရႊ႕ေျပာငးရြာသားမားသည ၂၀၁၈ ခႏစ မတလမစ၍ ၎တ႔အမမား သ႔ ျပနလညေနထငႏငျခငးမရေသးေပ။ အေၾကာငးမာ တကပြမား ဆကလကျဖစပြားေနေသာေၾကာင ရြာသား မားသည ရပရြာတြင ျပနလညအေျခခရန ေဘးကငးလျခမႈမားမရဟ ခစားေနရျခငးေၾကာငျဖစသည။

အထကပါပမားသည ၂၀၁၈ခႏစ မတ၊ ၁၇ရကေန႔ ဖာပြနခ႐င၊ လေသာၿမ႕နယ၊ လယမပေလာေကးရြာအပစတြင ႐ကယခသည။ ပတြင လယမပေလားေကးရြာအပစရ အမးသမးမားႏင ကေလးသငယမားအပါအဝင ရြာသားမား သည တပမေတာမ ၎တ႔ရြာမားအား အၾကမးဖကတကခကျခငးေၾကာင ၎တ႔၏အးအမမားက စြန႔ခြာေရႊ႕ေျပာငးၾက ရၿပး ေတာထတြင သြားေရာကပနးေအာငးေနထငခသည။ တပမေတာတပမား၏လႈပရားမႈမားႏင တကပြမားျဖစပြား ျခငးေၾကာင ရြာသားမားတမးေရာငခၿပးေနာကပငးတြင ၎တ႔ယာယတအမစခနးမားက ၎တ႔ဘာသာတညေဆာက ခရသည။ ၎တ႔၏တအမမားက ပလကစတစ၊ သစကငးမားႏင မးေရဒဏက ေတာငခႏငျခငးမရသည အျခားေသာ ကရယာမားတ႔ျဖငသာ တညေဆာကခရသည။ (ဓာတပမား- KHRG)

13

နဂးခပ ေတာငင႐ငႏငဖာပြနခ႐ငတြင တကပြမားဆကလကျဖစပြားေနျခငးသည ျမနမာျပညအေရ႕ေတာငပငးတြင ၿငမးခမးေရးေဖာေဆာငမႈလပငနးစဥအား အဟန႔အတားတစချဖစေစသည။ တပမေတာသည ေျမာကမားစြာ ေသာ တပအငအားမားႏင နယေျမမားက ထနးခပႏငရန ဖအားေပးမႈမားျပလပျခငးျဖင NCA ၏ ေစာငထနး လကနာရမည ကတကဝတမားႏင စညးကမးခကမားက မၾကာခဏ ခးေဖာကျခငးေၾကာင ၿငမးခမးေရးေဖာ ေဆာငမႈလပငနးက မားစြာထခကေစသည။ ဤအဓကအေၾကာငးတရားမားသည ရြာသားေပါငး ၂၂၉၅ ဥးက အတငးအဓမၼေရႊ႕ေျပာငးေစမႈမား ျဖစေပၚေစခသည။ ထ႔အျပင ၎ႏငငေရးအေျခအေနသညလညး လငယ မား၏ ပညာေရးေလလာဆညးပးျခငးက ပတပငတားျမစေစသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ ထလငယမား သည ၎တ႔အးအမမား၊ ေကာငးမားႏင ရပရြာမားက စြန႔ခြာ၍ ေရႊ႕ေျပာငးခရျခငးျဖစသည။ တပမေတာသည NCA ၏ လကနာရမည ကတကဝတမားက ခးေဖာကခသညသာမက ၂၀၁၈ ခႏစ အေစာပငးကာလတြင အျပစမရြာသားမားအား တကခကသတျဖတျခငး၊ ရြာသားမားက ၎တ႔၏လမးျပမားအျဖစ အတငးအဓမၼခငး ေစျခငးႏင ေကးရြာအပခပေရးမးက KNLA စစသားမားႏင အတငးအဓမၼဆကသြယခငးေစျခငး စသည လ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈမားကလညး ကးလြနခသည။ ဤကစၥအမႈတြင ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥအား ပးတြေစာငၾကညေလလာေရးအဖြ႔ျဖစသည JMC ႏင ျမနမာအစးရတ႔သည ၿငမးခမးေရးက ထနးသမးႏငရန၊ ျပညသလထမားက ကာကြယႏငရနႏင လ႔အခြငအေရးအေျခအေနမားက ျမႇငတငေဆာငရြကႏငရနအတြက တပမေတာမ တငးရငးသားလကနကကငတပဖြ႔မားက ဆန႔ကင၍ NCA၏ လကနာရမညကတကဝတမားက ခးေဖာကခေသာလပရပမားက တာဝနယေျဖရငးေပးရနႏင NCA၏ ေစာငထနးရမညကတကဝတမားႏင စညးကမးခကမားက လကနာေဆာငရြကေစရနအတြက တပမေတာအား နးကပစြာ ေလလာေစာငၾကညရ မညျဖစသည။

14

15

16