ขอเสนอนโยบาย ขอเสนอนโยบาย

““One Belt, One RoadOne Belt, One Road ” ” ของจนของจน

ศ.ดร.เอนก เหลาธรรมทศน ทานทตสมปอง สงวนบรรพ นายชยรตน พรทพยวรเวทย นาวาเอกวชรพร วงศนวครสวาง นายนพพร เทพสทธรา

วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

1

ขอเสนอนโยบาย ขอเสนอนโยบาย ขอเสนอนโยบาย “One Belt, One Road” “One Belt, One Road” “One Belt, One Road” ของจนของจนของจน

บทน า

ในปจจบนประเทศจนมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและการพฒนาโครงสรางพนฐาน

ภายในประเทศอยางตอเนอง หากพจารณาบรบทพฒนาการดานประวตศาสตรของประเทศจนในแตละยค

สมยของผน า ซงการพฒนาประเทศในแตละชวงจะใหความส าคญทแตกตางกนออกไปขนอยกบนโยบาย

ทางการเมองและนโยบายเศรษฐกจ ซงรปแบบนโยบายการปฏรปเศรษฐกจของจนมลกษณะพเศษและ

เปนรปแบบเฉพาะของประเทศจนหรอเรยกวา “โมเดลจน” (China Model) ส จนผง ผน าของประเทศจน

ในปจจบน ไดน าเสนอสโลแกน “China Dream” มาเปนศนยกลางในการขบเคลอนประชาชนและสงคม

จนในปจจบนใหมงไปขางหนาและสรางแรงผลกดนใหมการพฒนาและปรบปรงและเปลยนแปลง

อยางตอเนอง ซงการด าเนนนโยบายในยคปจจบนเปนการน าเอานโยบายทโดดเดนในแตละชวงมาปรบใช

ทงในการพฒนาเศรษฐกจภายในประเทศและสนบสนนในประเทศจนมบทบาทในเวทระดบโลกมากขน

ประกอบกบเสนทางสายไหมของจนเปนทโดงดงรบรกนอยแลววาเปนเสนทางการคาระหวางประเทศ

สายส าคญในสมยโบราณ ปจจบนเสนทางดงกลาวก าลงถกรอฟนขนมาอกครงภายใตการขบเคลอนของ

รฐบาลจนยคสจนผง ภายใตขอ เสนอ “นโยบายOne belt, One road (หนงแถบหนงทาง) ”

โดยแยกออกเปน 2 เสนทาง คอ เสนทางสายไหมทางบกกบเสนทางสายไหมทางทะเล

1. เสนทางสายไหมทางบกและทางทะเลในศตวรรษท 21

แนวคดเสนทางสายไหมใหม “One Belt One Road” หรอ “หนงแถบ หนงเสนทาง” เปนโครงการ

ของรฐบาลจนเพอสรางความเชอมโยง (connectivity) และสรางความรวมมอ (cooperation) โดยเฉพาะ

ทางการคาระหวางจนกบนานาประเทศในเอเชย ตะวนออกกลาง และยโรป เสนทางสายไหมใหมเปน

เสมอนหวงโซคลองความสมพนธในทางดานเศรษฐกจเปนหลกซงประเทศจนไมไดมจดมงหมายท

จะลาอาณานคม ทงนโครงการนยงครอบคลมถงมตดานวฒนธรรมในการยอมรบความแตกตางของสงคม

โลก โดยประเทศจนไดเชญนานาประเทศเขารวม รวมถงองคกรระหวางประเทศองคกรพฒนาเอกชนและ

บรษทขามชาต โดยทางรฐบาลจนไดเนนย าวาขอเสนอนโยบายหนงแถบ หนงเสนทาง(One belt, One

Road) เปนสถานการณททกฝายไดประโยชน (win-win Situation) ไมไดมลกษณะฝายใดฝายหนงได

ประโยชน (Zero-sum game)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ถอดความจากการน าเสนอในทประชมเวท Think Tank ครงท 8 เรอง “นโยบาย One Belt, One Road ของจน ” จดโดยโครงการคลงปญญาเพออภวฒน

ประเทศไทยในยคบรพาภวตน วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต เมอวนพธ ท 8 ก.ค. 2558 เวลา 13:00 – 17:00 น. ณ หองวเทศสโมสรสวนท2

กระทรวงการตางประเทศ ภายใตการสนบสนนของส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) และมลนธสถาบนสรางสรรคปญญาสาธารณะ (สปส.)

2

ขอเสนอนโยบายหนงแถบหนงเสนทาง (One Belt, One Road) ประกอบดวยหนงแถบ คอ

1) สายไหมทางบกหรอแถบเศรษฐกจเสนทางสายไหม (the Silk Road Economic Belt) โดย

เชอมโยงจนทงทางทศเหนอและทศใตกบเอเชยกลาง เอเชยตะวนออกลาง เอเชยใต และทวปยโรป

2)เสนทางสายไหมทางทะเล ศตวรรษท21 (the 21st Century Maritime Silk Road) ดดแปลงมา

จากเสนทางสายไหมในยคเจงเหอซงเปนเสนทางการคาทางทะเลของจนในอดตโดยใหสอดคลองกบ

สภาพแสดลอมในศตวรรษท 21 ซงเสนทางสายไหมทางทะเลไดเชอมโยงจนกบเอเชยตะวนออกเฉยง

ใต ประเทศหมเกาะในมหาสมทรแปซฟก และแอฟรกาเหนอ เสนทางสายไหมทงทางบกและทางทะเลม

แผนปฏบตการวาดวยแนวคดการรวมสรางเศรษฐกจบนเสนทางสายไหมทางบกและทางทะเล

ซงประเทศจนไดมอบหมายใหกระทรวงหลกๆ 3 กระทรวงท าหนาทหลกในการดแลโครงการตาม

เสนทางสายไหมพาดผาน 6 เสนทาง คอ

รปท 1 : แสดงเสนทางสายไหมทางบกและทางทะเลในศตวรรษท 21

ทมา : นายชยรตน พรทพยวรเวทย ผอ านวยการกองเอเชยตะวนออก กรมเอเชยตะวนออก กระทรวงการตางประเทศ

เสนทางแรก เปนเสนทางเชอมระหวางประเทศจน ประเทศมองโกเลย และประเทศรสเซย

เสนทางทสอง เปนเสนทางเชอมระหวางทวปเอเชยและทวปยโรป

เสนทางทสาม เปนเสนทางทเชอมจากประเทศจนกบประเทศในเอเชยกลางและประเทศใน

เอเชยตะวนออก

เสนทางทส เปนเสนทางทะเลทเชอมตอประเทศจนกบประเทศในภมภาคตะวนออกเฉยงใต

เสนทางทหา เปนเขตระเบยงเศรษฐกจของจน และมแผนการการสรางทาเรอทส าคญ

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาตวทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

3

นอกจากนนโยบายหนงแถบหนงเสนทาง (One belt, One road) แบงภารกจทเกยวของ เปน 4 ระดบ

(1) Physical level : การท าเรงสรางพฒนาโครงสรางพนฐานในพนทตางๆทเสนทางพาดผาน

(2) Institutional level : การเชอมโยง การขจดอปสรรคทางการคา การอ านวยความสะดวกเพอการพฒนา การลดคาใชจายในการท าโครงการตางๆ

(3) Financial level: การลงมอท าดวยการหาทน และความรวมมอทางการเงน ไดแก ธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานในเอเชย หรอ AIIB

(4) Mental level : สรางความไววางใจในทกระดบ และสงเสรมการสรางการแลกเปลยนระหวางวฒนธรรม ระหวางประชาชน

2. ภาพรวมอ านาจของประเทศจนในปจจบน

ประเทศจนมประชากรประมาณ 1,350 ลานคน และเศรษฐกจโดยรวมของประเทศเตบโตอยาง

ตอเนองประมาณรอยละ 8 เปนเวลา 2 ทศวรรษ ประกอบกบจนเปนมหาอ านาจนวเคลยรของโลกและม

ก าลงทหารประจ าการ 2.3 ลานคน ซงท าใหจนมขนาดกองทพใหญเปนอนดบ 1 ของโลกสงผลใหจน

เปนมหาอ านาจของโลกในดานตางๆ ดงน

2.1 อทธพลทางเศรษฐกจของจนทางทะเล

จนเปนประเทศทมลกษณะทางภมศาสตรทมทะเลดานเดยว ซงท าใหทางดานทศตะวนตก

ของประเทศไมมทางออกทะเล โดยจนมประเทศพนธมตรทส าคญคอ ประเทศไทย พมา บงคลาเทศ และ

ปากสถาน ซงตงอยบรเวณทะเลจนตะวนออกและทะเลจนใตโดยพนทบรเวณดงกลาวมความส าคญ

ดานยทธศาสตรและเศรษฐกจตอประเทศจน

นาวาเอกวรพร วงศนครสวาง ผอ านวยการกองวชาความมนคงและวชาพเศษ ฝายวชาการ

กรมยทธศกษาทหารเรอ ไดแสดงความคดเหนตอลกษณะทางภมศาสตรทางทะเลของประเทศจนซงม

ความส าคญทางเศรษฐกจวา “ประเทศจนตองรกษาการคมนาคมทางทะเลไว โดยเฉพาะเสนทางการ

เดนเรอผานชองแคบทส าคญ ไดแก ชองแคบมะละกา ชองงแคบฮอรมช ชองแคบบบเอลมนเดบ

ซงเสนทางคมนาคมทางทะเลดงกลาวทางทหารเรอเรยกวา Sea Lines of Communication : SLOC”

ประกอบกบประเทศจนตองมเมองทาทเปนพนธมตรทส าคญคอเมองทา Chittigong

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

4

ในประเทศบงคลาเทศเมองทา Hambantota ในประเทศศรลงกา และ เมองทา Gwadar ในประเทศ

ปากสถาน ซงจะเปนทาเรอทย งใหญของโลก การทประเทศจนตองรกษาเสนทางทะเลดงกลาวเพราะ

เปนเสนทางในการล าเลยงน ามนดบเพอเขาสประเทศทางชายฝ งตะวนออก

2.2 อทธพลทางการทหารของจน

การทประเทศจนจะตองรกษาฐานทพเรอในมหาสมทรอนเดยและทะเลจนใต โดยการใช

ทาเรอและสงอ านวยความสะดวกในประเทศพนธมตร หากประเทศจนถกขดขวางเสนทางคมนาคม

ทางทะเล เพอทจะสามารถล าเลยงยทธปจจยทส าคญไดแกน ามนเขาสแผนดนใหญจนทางบก ซงจน

ไดอางการรกษาความมนคงในพนทดงกลาว ซงนกวชาการตะวนตกเรยกวา "ยทธศาสตรสรอย

ไขมก" (String of Pearls) แตอยางไรกตามอทธพลของจนในเขตนานน าในทะเลไดเกดขอโตแยง

ประกอบกบจนไดประกาศอาณาเขตทางทะเลในทะเลจนและอางอ านาจอธปไตยดวยเสนประเกาเสน

(China's nine dash line) ซงท าใหเกดพนทซบซอนระหวาง จน ฟลปปนส เวยดนาม บรไน

มาเลเซย

2.3 อทธพลในเวทระดบถมภาคของจน

ประเทศจนไดรวมมอกบประเทศกลมทมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจสง เรยกวา

“กล มประ เทศBRICS” ซ ง เ ปนกล มประ เทศทมก ารพฒนาทาง เศรษฐกจอย า ง รวด เ รว

ไดแก บราซล (Brazil) รสเซย (Russia) อนเดย (India) จน(China) และแอฟรกาใต(South Africa)

จงท าใหจนกลายเปนประเทศทบทบาทน าในดานเศรษฐกจในภมภาค ขอเสนอOne belt, One road

แสดงใหเหนวาจนใชเปน Soft Power (อ านาจออน) เพอเสรมสรางภาพลกษณในเชงบวกใหกบ

ประเทศจนในดานเศรษฐกจและดานการทต ประกอบกบอกทงเหนวาประเทศจนมอ านาจตอกลม

ประเทศในอาเซยนม โดยจะรวมกนสรางยทธศาสตรเสนทางสายไหมทางทะเลทครอบคลม

2 มหาสมทร ทงทางบกและทางทะเล ตงแตภมภาคเอเชย ตะวนออกกลาง และยโรป

3. โครงการพฒนาโครงสรางพนฐานตามขอเสนอนโยบาย One belt, One road

ตามแผนการทจนวางไวส าหรบการพฒนาหรอกอสรางเสนทางเชอมโยงจากตางประเทศใน

บรเวณแถบและเสนทางของโครงการโดยจะมการรวมกนจดตงกองทนการเงนเสนทางสายไหมผาน

รปแบบ ธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานเอเชย (AIIB) และการลงทนโครงสรางพนฐานดาน

คมนาคมผานโครงการรถไฟความเรวสง

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

3.1 ธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานในเอเชย (Asia Infrastructure

Investment Bank: AIIB)

การจดตงธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานในเอเชย (AIIB) เปนแนวคดของประเทศ

จนทมความตองการใหความชวยเหลอประเทศสมาชกในการลงทนเพอพฒนาโครงสรางพนฐานใน

ดานตางๆ อาท โครงสรางพนฐานดานพลงงาน คมนาคม และสอสารโทรคมนาคม เปนตน โดยจะ

เปนแหลงเงนทนอกทางเลอกหนงของไทยและประเทศตางๆ ในภมภาคเอเชยทยงมความตองการ

เงนลงทนในการพฒนาโครงสรางพนฐานสงมาก ซงเปนปจจยส าคญตอการขยายตวและการพฒนา

เศรษฐกจอยางยงยน รวมทงจะมสวนส าคญในการผลกดนใหประเทศไทยเปนศนยกลางดานการคา

และการลงทนของภมภาค เอเชยตะวนออกเฉยงใตคอหนงในเขตส าคญของเสนทางสายไหม

ทางทะเล ซงจนพรอมทจะเพมความรวมมอทางทะเลกบกลมประเทศอาเซยน โดยการตงกองทน

ความรวมมอทางทะเล(China-ASEAN Maritime Cooperation Fund)

แตอยางไรกตามขอเสนอเรองธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานในเอเชยมขอโตแยง

กลาวคอจะกลายมาเปนธนาคารภมภาคแหงใหมเทยบเทากบธนาคารพฒนาแหงเอเชย (Asian

Development Bank: ADB) ทร เรมโดยญปน โดยทการจดตง AIIB ของจนน นมนยส าคญใน

ประเดนการเมองระหวางประเทศ และระบบการเงนของโลก เปนททราบกนดวาสถาบนการเงน

ระดบโลก อาท ธนาคารโลก (World Bank) และ กองทนการเงนระหวางประเทศ ( IMF)

มประเทศตะวนตกทเปนประเทศพฒนาแลว โดยเฉพาะสหรฐฯ มบทบาทและอทธพลสงมากใน

สถาบนการเงนดงกลาว หรอแมกระทง Asian Development Bank (ADB) กมญปนเปนประเทศท

รเรม จะเหนไดวาจนมความพยายามในการทจะยกระดบสถานะและบทบาทของตนในเวทระหวาง

ประเทศ ทงในดานการเมอง เศรษฐกจ และการเงน

5 โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

6

3.2 การกอสรางรถไฟความเรวสงเพอเชอตอภมภาค (Asian High Speed Train Network)

รปท 2 : แสดงแผนภาพโครงการเชอมตอภมภาคโดยการกอสรางรถไฟความเรวสง

จนมโครงการในการเชอมเสนทางรถไฟจากเมองคนหมงโดยมปลายทางคอประเทศสงคโปร

ซงจะผานประเทศไทยโดยมโครงการทจะเขามาลงทนในจงหวดเชยงรายซงจะใชเปนจดเชอมตอ

โดยจะแยกสายรถไฟอกดานหนงของประเทศมาสแหลมฉบงและในอนาคตจะกอสรางจนถงประเทศ

สงคโปร ซงเสนทางรถไฟความเรวสงนนจะเชอมโยงกบระเบยงเศรษฐกจของประเทศจน คอ แนวมะ

ละแหมง (Mawlamyine) ทเมองดานง ประเทศเวยดนาม และจะเชอมตอผานเสนทางถนนกบ

เมองทวายซงในดานประเทศไทยไดมแผนการรบรองเขตเศรษฐกจทส แยกอนโดจน จงหวดพษณโลก

เพอเพมศกยภาพความสามารถในการขนสงและโลจสตกส

4. มมมองของนานาประเทศตอขอเสนอนโยบาย One belt, One Road

ประเทศจนไดจดการประชมเสวนา “One Belt and One Road and a Win-Win Asia

ครง ท 5” โดยม นายสมปอง สงวนบรรพ คณบดสถานบนการทตและการตางประเทศ

มหาวทยาลยรงสต เปนตวแทนประเทศไทยเขารวมการประชม ซงการเสวนาในครงนเปนความคด

รเรมจากทางรฐบาลจนรวมกบสถาบน Chinese Academy Social and Science โดยไดเชญ

นกวชาการจาก 13 ประเทศเขารวม ประกอบดวย รสเซย อหราน อซเบกสถาน คาซคสถาน

อนโดนเซย ไทย เวยดนาม พมา เกาหล ญปน อนเดย ปากสถาน พมา ซงประเทศดงกลาวเปน

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ประเทศทมเสนทางสายไหมพาดผาน โดยการประชมไดกลาวเนนย าถงขอเสนอของนโยบายเปน

การเนนเรองเศรษฐกจไมใชแบบฝายใดฝายหนงไดประโยชน (zero-sum game) แตเปนแบบ

สถานการณททกฝายไดประโยชน (win-win situation) ซงในการประชมตวแทนจากประเทศตางๆ

ไดเสนอความคดเหนทงทเปนประโยชนตอประเทศทไดรบและบางประเทศไดตงขอสงวนทมตอ

นโยบายหนงแถบหนงเสนทาง (One belt, One road) ดงตอไปน

4.1 กลมประเทศมหาอ านาจ

นกวชาการจากรสเซย มมมมองวาขอเสนอนเปนนโยบายมงตะวนตกของจน ในทางดาน

เศรษฐกจประเทศจนตองการใหมโครงสรางพนฐานการขนสงระหวางประเทศ และการประสาน

ความรวมมอขอเสนอ กบ Eurasia Economic Union (รสเซย คาซคสถาน เบลารส ยเครน)

อยางไรกตามรสเซยความกงวลเกยวกบประเดนชองวางของรายไดประชาชาตระหวางจนกบ

รสเซยทมสงถงในอตรา 5 ตอ 1 นอกจากนถงแมไมมประเดนดานการทหารเสนทางทผานยเครน

อาจมปญหาในขอเสนอน และเปนขอเสนอทย งใหญมากในประวตศาสตรแตเชอวาในทสดจะตองม

สหรฐฯเขามาเกยวของดวย

4.2 กลมประเทศในเอเชยกลาง

นกวชาการจากคาซคสถาน ไดแสดงความเหนในประเดนทประเทศคาซคสถานซงม

พรมแดนตดกบจนจงท าใหขอเสนอ One Belt, One Road มความส าคญตอประเทศคาซคสถาน

และชใหเหนวาโครงการของจนจะเปนการชวยสรางเศรษฐกจทไมใชแคจากทรพยากรธรรมชาต

แตเปนการสรางความหลากหลายทางดานอตสาหกรรมในสาขาตางๆ เพราะฉะนนเสนทางนท าให

คาซคสถานพฒนาเศรษฐกจใหเปนไปตามเปาหมาย

นกวชาการจากอซเบคกสถาน โดย Bakhodir Pasilov จากสถาบน Academy of Sci-

ences of Uzbekistan ไดแสดงทาทโดยยนดทจะเขารวมในขอเสนอของจน ซงทางรฐบาลพรอมให

ความรวมมอในการขยายความรวมมอโดยเฉพาะในดานพลงงานในการวางทอแกส และยงเชอมน

วาขอเสนอของจนจะมสวนชวยสรางเสถยรภาพในโลก

นกวชาการจากประเทศอหราน โดย Afsaneh Ahadi จากกระทรวงการตางประเทศของ

อหรานไดแสดงความคดเหนตอขอเสนอนวาอหรานเคยมบทบาทส าคญในเสนทางสายไหมในอดต

7 โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ซงพรอมทจะมบทบาททางและใหความรวมมอดานความมนคง ดานพลงงานและดานการขนสง

อยางไรกตามไดแสดงทาทกงวลในประเดนดานความมนคงเพราะทางการจนไมไดหารอกบรฐบาล

อหรานจงไดเสนอแนะใหจดท าขอตกลงดานความมนคง (security arrangements) ของทงสองประเทศ

4.4 กลมประเทศในเอเชยตะวนออกและเอเชยใต

นกวชาการจากเกาหลใต โดย In-kook PARK ประธานสถาบน Korea Foundation for Ad-

vanced Studies (KFAS) ประเทศเกาหลใตไมไดเขารวมไดโครงการน แตเกาหลใตใหความเหนใน

แงบวกตอเรองน ซงขอเสนอหนงแถบหนงเสนทาง (One Belt, One Road) ซงสอดคลองกบนโยบาย

Eurasia Initiative ของเกาหลใตโดยตางมเปาหมายสอดคลองในการแกปญหาขอจ ากดทางโครงสราง

พนฐานในภมภาคและเพอเชอมโยงเศรษฐกจในภมภาคโลก ขอเสนอนของจนน าศกยภาพมาสประเทศ

ตางๆและตอโลกอยางยงยน โดยทโครงการทจะมความรวมมอกบประเทศตางๆทเกยวของจะแสดงถง

ความตองการแตละประเทศซงมบรบทตางกนและมบทบาทไมเหมอนกนเพราะฉะนนแตละประเทศจง

ตองการโครงการเฉพาะซงแลวแตวาจะออกมาในรปแบบทวภาค พหภาค หรอภมภาคอนภาคยอย

อยางไรกตามนาเสยดายมากทเกาหลใตไมไดรวมอยในโครงการน ทงทประเทศเกาหลใตอยในจด

ยทธศาสตรทส าคญทนาจะมสวนรวมในการพฒนาเสนทางน

นกวชาการอนเดย โดย Srikanth Kondapalli, จากสถาบน Center for East Asian Studies,

Jawaharlal Nehru University ซงอนเดยมขอสงวนส าหรบเสนทางบกของขอเสนอนโยบายOne Belt,

One Road และมความกงวลในประเดนเรองระเบยงเศรษฐกจของจนกบปากสถาน โดยอาจจะม

ผลกระทบเรองอธปไตยเหนอดนแดนของเสนทางทพาดผาน

นกวชาการจากญป น โดย Tsuyoshi Ito จากมหาวทยาลย Meiji ประกาศชดเจนวาตนไมเหน

ดวยและไมสนบสนนดวยเหตผลเรองความไมคมคาส าหรบเสนทางสายไหมทางบก เพราะภมภาคเอเชย

กลางมประชากรนอยในขณะทพนทกวางใหญประกอบกบทางญปนไมเชอวาจนจะสามารถพฒนาตาม

ขอเสนอนได ขอสงเกตทนาสนใจคอ ประเทศญปนมปฏสมพนธทางดานเศรษฐกจทดกบจน แตในทาง

การเมองกลบตรงกนขาม ในขอเสนอนโยบายOne Belt, One Road ญปนไมไดเขารวมและญปนคดคาน

การจดตงธนาคารเพอพฒนาโครงสรางพนฐานแหงเอเชย (AIIB) นอกจากนยงใหความคดเหนวาประเทศ

จนไมควรใหบางประเทศทมเศรษฐกจอยในอตราการเตบโตทดอยแลวใชประโยชนแบบ “ผไดประโยชน

โดยไมลงทน (free ride)”

8 โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

4.3 กลมประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

นกวชาการจากอนโดนเซย โดย Shafiah Fifi Muhibat นกวจยจากสถาบน Center for

Strategic and International Studies (CSIS) ความคดเหนจากประเทศอนโดนเซยตอนโยบายหนง

แถบหนงเสนทาง (One Belt, One Road) มความสอดคลองกบความตองการพฒนาเสนทางเดนเรอ

โดยจะท าใหภมภาคนเปนพนททอยภายใตการน าของจนทางทะเล โดยในประเทศอนโดนเซยมความ

คดเหนทแตกตางกน 3 ฝายคอ

(1) โครงการของจนจะชวยสนบสนนนโยบาย Global Maritime Fulcrum ของอนโดนเซย

(2) อกฝายเหนวาขอเสนอของจนไมมอะไรใหม เนองจากกรอบความรวมมออาเซยน-จน

ครอบคลมทกแงมมอยแลว

(3) ฝายทสามมทาทตอตานขอเสนอของจน ซงมขอกงวลในประเดนเรองอ านาจอธปไตย

ดานความมนคง และดลยภาพระหวางสหรฐ กบจน

นกวชาการจากพมา โดย Khin Maung Nyo นกวจยจากสถาบน Myanmar Develop-

ment Resource Institute ไดแสดงทาทในเชงบวกซงพมาจะไดประโยชนมหาศาลจากขอเสนอน

เพราะพมาเพงเรมพฒนาประเทศ ยงขาดแคลนอกมากในเกอบทกดานและจะใหการสนบสนนใน

โครงการธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานในเอเชย (AIIB) แตทางพมาเปนกงวลในเรอง

พฤตกรรมของบรษทจนทจะเขามาลงทน

นกวชาการจากเวยดนาม โดย Phung Thi Hue แสดงความกงวลตอทาทของประเทศจน

ในประเดนขอพพาทในทะเลจนใต ซงจนควรมค าจ ากดความของโครงการนทชดเจนขนพรอมกบ

รายละเอยดและแผนเฉพาะกบแตละประเทศ ประกอบกบจนควรศกษาและพจารณาจดออนและ

จดแขงโดยน าประเดนทางดานวฒนธรรมทางและดานเศรษฐกจของแตละประเทศมาพจารณาเพราะ

คนเวยดนามใหความส าคญทจะคงไวซงคานยมและขนมธรรมเนยมประเพณของจน

นกวชาการจากไทย โดย นายสมปอง สงวนบรรพ คณบด สถาบนการทตและการ

ตางประเทศ มหาวทยาลยรงสต ไดแสดงความคดเหนวา แนวคดหนงแถบหนงเสนทาง(One belt,

One road) ถอไดวาเปนความพยายามทจะสกดกนความตองการของสหรฐฯทจะปดลอมและกดกน

จากการผงาดขนมาของจน และเปนผลประโยชนของจนทจะกระชบความเปนหนสวนกบประเทศ

เพอนบานและใกลเคยง นอกจากนมขอเสนอแนะถงความสอดคลองของขอเสนอกบแผนการพฒนา

หลกของภมภาคอาเซยน (ASEAN Connectivity) และโครงการในอนภมภาคแมน าโขง

9 โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

แตอยางไรกตามควรค านงถงผลประโยชนของทองถนและควรศกษาความเปนไปไดทจะกอใหเกด

ประโยชนตอประเทศไทยสงสด เพราะฉะนนจนควรใหความส าคญตอการตดตอระหวางประชาชนกบ

ประชาชนเปนล าดบแรก รวมทงการมปฏสมพนธกบภาคประชาสงคมในประเทศทเปนสวนส าคญ

ทางเศรษฐกจกบจน

5. โอกาสของประเทศไทยในการเขารวมขอเสนอนโยบายหนงแถบหนงเสนทาง

(One belt, One Road)

ขอเสนอหนงแถบหนงเสนทาง (One Belt, One Road) ทก าลงจะเกดขนน ประเทศไทยเปน

สวนหนงในพนทการพฒนาซงจะสงผลตอการเจรญเตบโตของประเทศและสงผลใหไทยเปน

ศนยกลางในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตทงทางดานการเศรษฐกจ โครงสรางพนฐาน ดงตอไปน

5.1 โอกาสดานการพฒนาเศรษฐกจ

นายนพพร เทพสทธา ประธานสภาผสงสนคาทางเรอแหงประเทศไทย ไดแสดงความ

คดเหนตอโอกาสในการพฒนาดานเศรษฐกจและการสงออกของประเทศไทย โดยในปจจบนการ

พฒนาตามเสนทางของไทยทพาดผานตามเสนทางสายไหมจะสงผลโดยตรงในดานเศรษฐกจของ

ไทยซงจะท าใหเกดตลาดใหมมารองรบการสงออกทางดานเศรษฐกจ เพราะฉะนนประเทศไทยจงควร

เขาไปศกษาหรอส ารวจเพอขยายตลาดในการรองรบเศรษฐกจทจะเตบโตขน ประกอบกบรฐบาลตอง

จดท ายทธศาสตรในดานการคาใหชดเจนและสงเสรมใหภาคเอกชนหรอรวมมอกบภาคเอกชนเพอ

พฒนาตลาดทจะเกดขน ซงปญหาทอาจจะเกดขนคอภาคเอกชนของไทยไมสามารถเขาถงหรอไมม

ก าลงในการตอรองเจราจามากพอจงตองใหรฐบาลเขามาสนบสนน

นอกจากนรฐบาลไทยควรสงเสรมการคมนาคมทางทะเลทเชอมโยงกบการขนสงทางบกใน

ภมภาคในลกษณะของการขนสงตอเนองหลายรปแบบทประเทศไทยไดรบประโยชนจากการขนสง

ทางทะเลทมปรมาณมากขน ทงดานความรวมมอในกลมแมน าอระวด ในลมแมน าโขง และ

สามเหลยมเศรษฐกจ โดยมองโอกาสของจงหวดระนองในการเตบโตทางเศรษฐกจการขนสงหรอเปน

จดศนยกลางในการเชอมตอกบประเทศตางๆ

1 0 โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

5.2 โอกาสดานการพฒนาโครงสรางพนฐาน

เสนทางรถไฟความเรวสง ทรฐบาลจนเสนอใหมการพฒนาและเชอมตอภมภาคจากจนจนถง

ประเทศสงคโปรซงจะท าใหไทยไดประโยชนในการประหยดเวลาในการขนสงสนคาทางเรอไปยง

ตลาดซงอยในประเทศจนหรอในยโรปไดโดยจะใชเวลาเพยง 7 วน ซงท าใหสามารถลดตนทน

การขนสงได 20-25 % ซงประเทศไทยไดมแผนการรบรองเขตเศรษฐกจทสแยกอนโดจน

จงหวดพษณโลกเพอรองรบการเพมศกยภาพ ความสามารถในการขนสง

การพฒนาทาเรอทางฝ งอนดามนเพอสงเสรมใหมการเชอมโยงทางเศรษฐกจทสอดคลองกบ

เสนทางสายไหมใหมทางดานใต และสงเสรมใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจทสอดคลองกบการ

พฒนาโครงสรางพนฐานทเกดขนตามแนวเสนทางสายไหมทพาดผาน ซงแนนอนวาโอกาสการคาจะ

เจรญเตบโตขนเพราะไดพสจนวา “หากพนทใดมการสรางโครงสรางพนฐานพนทนนกจะมความ

เจรญสงขน”

บทสรปและขอเสนอแนะ

ขอเสนอของประเทศจนในนโยบาย “หนงแถบ หนงเสนทาง (One belt, One road)” ไดรบ

การตอบรบอยางดจากนานาประเทศ และคนจนเองกมองเหนโอกาสการพฒนาใหมของธรกจจนใน

ตางประเทศ โดยจนเปนประเทศทมศกยภาพในการพฒนาซงขยายความรวมมอในมหาสมทรอนเดย

ทางดานทะเลจนไดและทะเลจนตะวนออก รวมทงการเขาไปในเอเชยกลางและพยายามทจะเชอมให

ภมภาคเอเชยมการเชอมโยงกนมากขน โดยการพยายามจะสรางแนวคด (concept)โดยการเนน

เฉพาะเรองประเดนเศรษฐกจ ภายใตแนวคด ทกฝายไดผลประโยชน (win-win situation) ซง

ขอเสนอดงกลาวนเรยกไดวาเปน “มหาการทตหรอมหาความสมพนธระหวางประเทศ” ทสราง

ยทธศาสตรใหกบประเดนนโยบายตางประเทศ

ศาสตราจารย ดร.เอนก เหลาธรรมทศน อธการบดวทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

มขอแนะน าในทางปฏบต โดยประเทศไทยจะไดประโยชนจากนโยบายหนงแถบหนงเสนทาง

(One belt, One road) สงทนาสนใจตอประเทศไทยคอพนทในลกษณะภมรฐศาสตรของประเทศไทย

ซงอยระหวางสองมหาสมทรแปซฟกและมหาสมทรอนเดย เพราะฉะนนประเทศไทยจงตองใช

1 1 โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

ประโยชนจาก “สมทรานภาพทางทะเล” ซงเปนยทธศาสตรทสามารถใชประโยชนได แตในปจจบน

ประเทศไทยยงใชยทธศาสตรดานนนอย ประกอบกบประเทศไทยตองมมมมองในการหาประโยชน

จากการเชอมโยงผานเสนทางรถไฟความเรวสง (high speed train) ทผานไทยซงเปนจดศนยกลาง

ในการเชอมตอและเสนทางรถไฟจะไปสนสดทประเทศสงคโปร

นอกจากนประเดนนโยบายตางประเทศของประเทศไทยตองปรบเปลยนโดยเรมจากการ

เปลยนกระบวนทศน ((Paradigm) ในการพยายามกาวขนส “มหาอ านาจขนาดกลาง (middle

power)” ในมตเศรษฐกจและการเจรจาเวทระหวางประเทศ ในสงคมบรบทการเมองเศรษฐกจโลก

มหาอ านาจซงสลบกาวขนมาเปนผน าของโลก ระหวางจนกบสหรฐฯ ซงแนนอนอยแลววาตอนนจน

ก าลงผลกดนขอเสนอนโยบายหนงแถบหนงเสนทาง (One belt, One road) เพอกาวมาสการเปน

ผน าโลก ประกอบกบประเทศไทยตองค านงถงการรกษาสมดลระหวางจนกบสหรฐฯ

อยางไรกตาม ขอเสนอ One Belt, One Road ตองค าถงขอสงวนประเดนอ านาจอธปไตย

เหนอดนแดน ประเดนดานความมนคงของนานาประเทศทมความกงวล ควรพจารณาอยางรอบคอบ

วา ปจจบนจนใชนโยบายเสนทางสายไหมใหมเพอขบเคลอนเปาหมายใดอยางแทจรง โดย

แผนพฒนาเสนทางสายไหมใหมตองครอบคลมหลายมตทงทางเศรษฐกจ การเมอง สงคม และ

วฒนธรรม ซงนโยบายOne Belt, One Road อาจเปนโครงกาส าคญ ทรฐบาลจนใชกลยทธแบบ

ทกฝายไดผลประโยชน (win-win situation) เพอผลกดนใหจนขนเปนหาอ านาจอนดบหนงของโลก

ในอนาคต

1 2 โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

เพมเตมไดท www.rsu-brain.com

ผอ านวยการสถาบนคลงปญญาฯ : ศ.ดร.เอนก เหลาธรรมทศน

บรรณาธการ: น.ส.ยวด คาดการณไกล

ถอดความและเรยบเรยง: นายวรวชญ เอยมแสง

ทอยตดตอ

วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต 52/347 พหลโยธน 87 ต าบลหลกหก อ าเภอเมอง จงหวดปทมธาน 12000 โทรศพท 02-997-2200 ตอ 1283 โทรสาร 02-997-2200 ตอ 1216

สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต อาคารพรอมพนธ 1 ชน 4/2 637/1 ถนนลาดพราว เขตจตจกร กทม. 10900 โทรศพท 02-930-0026 โทรสาร 02-930-0064

ผเขารวมประชมแลกเปลยน

ศ.ดร.อเนก เหลาธรรมทศน

ทานสมปอง สงวนบรรพ

นายชยรตน พรทพยวรเวทย

นาวาเอกวชรพร วงศนวครสวาง

นายนพพร เทพสทธรา