4-1

บทท 4 การสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

(Open Source Software)

Open Source Initiative (OSI) ซงเปนองคกรทใหความรและสนบสนนการใชซอฟตแวร

โอเพน ซอรส ไดใหความหมายของซอฟตแวรโอเพนซอรสโดยสรปวา ซอฟตแวรโอเพนซอรส

(Open source software) เปนซอฟตแวรทเปดเผยรหสตนฉบบ และโครงสรางทเขยนโดยใชภาษา

ระดบสง โดยอนญาตใหผใชงานหรอผพฒนาสามารถนาซอฟตแวรมาใชงาน แกไขดดแปลง และ

เผยแพรตอไปไดโดยไมตองเสยคาลขสทธในการใชซอฟตแวร แตการนาไปแกไขดดแปลงและ

เผยแพรตอนนตองเปนไปตามเงอนไขเดยวกบสญญาอนญาตของซอฟตแวรเดม

การสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส เปนแนวทางในการแกไขปญหา

อตสาหกรรมซอฟตแวรของประเทศไทยซงมอยหลายประการคอ หนง อตราการละเมดลขสทธ

ซอฟตแวรของผผลตซอฟตแวรตางประเทศในระดบสง เปนสาเหตใหประเทศไทยไดรบแรงกดดน

ดานการคาระหวางประเทศและมภาพลกษณทไมด สอง การทงบประมาณของรฐบาลไทยจะม

ขอจากดมากขนในอนาคต เนองจากมความตองการใชทรพยากรดานการเงนไปในการกระตน

เศรษฐกจและพฒนาสงคม และสาม การพฒนาอตสาหกรรมซอฟตแวรในประเทศไทย ใหม

มลคาเพมสง และไมเกดการรวไหลไปตางประเทศมาก

การศกษาในรายงานนจะประกอบดวยประเดนทสาคญดงตอไปน พฒนาการทาง

เทคโนโลยของซอฟตแวรโอเพนซอรสในปจจบน สภาพการณการผลตและการใชซอฟตแวรโอเพน

ซอรสในประเทศไทยในปจจบน และกรณศกษาในการสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวร

โอเพนซอรสในตางประเทศ จากนน จะวเคราะหปจจยทมผลตอการสงเสรมและขดขวางการพฒนา

และการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทยใหประสบความสาเรจ และเสนอแนะนโยบายและ

ยทธศาสตรในการสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทยใหประสบ

ความสาเรจ

  4-2

4.1 พฒนาการทางเทคโนโลยของซอฟตแวรโอเพนซอรสในปจจบน

จดเรมตนของการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสเกดจากกลมนกพฒนาทตองการรวมมอ

กนแกปญหาและรายงานปญหาของระบบ (bug report) ซงสวนใหญจะเปนซอฟตแวรสาหรบ

คอมพวเตอรแมขาย (Server) อยางไรกตาม ในปจจบน กลมนกพฒนาไดเรมใหความสนใจตอ

การปรบปรงและพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสใหผใชระดบทวไปสามารถใชงานไดงายขน (user

friendly) และมซอฟตแวรทหลากหลายขน มการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสเพอใชภายใน

องคกร (Corporate) มากขน อกทงในชวงหลง ยงไดมการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสให

สามารถใชไดกบอปกรณอเลกทรอนกสอนๆ เชน โทรศพทเคลอนท เครองเลนเกมส หรออปกรณ

พกพาตางๆ เปนตน

ทผานมา การพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภทซอฟตแวรระบบปฏบตการ

(Operating System) สาหรบใชในคอมพวเตอรสวนบคคลยงไมมการพฒนามากนก นอกจากน

การตดตงซอฟตแวรและการใชงานยงไมเหมาะกบผใชทวไป (End-user)

อยางไรกตาม ในปจจบนมการพฒนาซอฟตแวรระบบปฏบตการแบบโอเพนซอรสสาหรบ

ผใชทวไป โดยเฉพาะการพฒนาระบบปฏบตการทพฒนามาจากลนกซ (Linux) เพอใหผใช

สามารถตดตงไดงายขน มการพฒนาการตดตอกบผใชแบบกราฟฟก (Graphic User Interface:

GUI) เพอใหผใชทมความคนเคยกบระบบวนโดวส (Windows) สามารถใชงานไดงายขน ม

เครองมอทชวยในการปรบปรงคณภาพ (Update) ซอฟตแวรทงายขน มประสทธภาพมากขน

สามารถรองรบการใชงานรวมกบอปกรณฮารดแวรอนไดมากขน และมระบบความปลอดภยทด

ขน

นอกจากน ปจจบนยงมมซอฟตแวรระบบปฏบตการทพฒนาขนมาจากการนาโปรแกรม

แกนกลาง Kernel ของลนกซมาประกอบเขากบซอฟตแวรอนๆ และจดทาใหเปนซอฟตแวร

สาเรจรปทเรยกวา Linux Distribution ซงมบทบาทสาคญในการเผยแพรซอฟตแวรโอเพนซอรส

ใหเปนทรจกกนในวงกวางอกดวย เชน

• Red Hat เปนซอฟตแวรระบบปฏบตการทมการพฒนาใน 2 รปแบบคอ Red Hat

Enterprise Linux (LHEL) ซงเปนซอฟตแวรเชงพาณชย (Commercial Software)

คอมการซอสทธพรอมใชและการขอรบการสนบสนนหลงการขาย และแบบ

  4-3

Fedora Core Linux ซงเปนซอฟตแวรโอเพนซอรสทใหนกพฒนาทวไปสามารถ

เขาถงรหสตนฉบบ (Source Code) ได

• Debian เปนซอฟตแวรระบบปฏบตการทพฒนาโดยเนนทความมเสถยรภาพของ

ระบบและอนญาตใหเผยแพรไดโดยเสร โดยระบบปฏบตการทพฒนาบนพนฐาน

ของ Debian ทไดรบความนยม คอ Ubuntu

• SUSE เปนซอฟตแวรระบบปฏบตการทพฒนาโดยบรษทจากประเทศเยอรมน

โดยมจดเดนทสาคญคอ มเครองมอทชวยในการตดตงและสนบสนนการใชงานทา

ใหเกดความสะดวกกบผใชทวไป และมการสนบสนนอปกรณฮารดแวรทด

นอกจากซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภทระบบปฏบตการทมการพฒนามากขนแลว

ซอฟตแวรโอเพนซอรสทวไปกมการพฒนามากขนดวยเชนกน โดยไดรบการพฒนาใหมความ

หลากหลายและมคณภาพใกลเคยงกบซอฟตแวรลขสทธมากขน เชน OpenOffice ซงเปนชด

ซอฟตแวรทใชในสานกงานทมความสามารถใกลเคยงกบซอฟตแวรลขสทธทเปนทนยมเปนอยาง

มาก โดยมฟงกชนการใชงานทสามารถใชทดแทน Microsoft Office กวารอยละ 90 อกทงใน

เวอรชนปจจบนยงสามารถขจดปญหาทเคยเกดขนในอดต ซงทาใหสามารถทางานรวมกนหรอ

สอสารกบคอมพวเตอรอน และรบสงขอมลกบซอฟตแวรลขสทธได

ทงน ซอฟตแวรโอเพนซอรสยงไดขยายไปสซอฟตแวรประเภทอนๆ ในวงกวาง

โดยเฉพาะซอฟตแวรสาหรบกลมองคกรทางธรกจ จากรายงาน “Gartner Predicts 2009: The

Evolving Open Source Software Model” ของ Gartner ซงเปนบรษทวเคราะหดานเทคโนโลย

ไดรายงานเกยวกบโครงสรางพนฐานของซอฟตแวรโอเพนซอรสทนาสนใจในปจจบน ไดแก

• ระบบจาลองเสมอนจรง (Virtualization Technology) ซงชวยใหระบบปฏบตการ

หลายระบบสามารถทางานไดพรอมกนโดยอยบนเครองคอมพวเตอรเดยวกนได

ในปจจบน Virtualization software ทเปนซอฟตแวรโอเพนซอรส คอ

Virtualization technology ของ Xen ซงเปนซอฟตแวรไฮเปอรไวเซอรทยอมให

ระบบปฏบตการหลายๆ ตวทางานพรอมกนบนเครองแมขายตวเดยวกนได โดย

ในปจจบน กาลงไดรบความสนใจอยางสงจากผใชงานเครองแมขาย

• ระบบบรหารจดการ (Operation Management) ในปจจบนซอฟตแวรลขสทธ

ประเภทระบบบรหารจดการมราคาคอนขางแพง ดงนน บรษทผพฒนาซอฟตแวร

เชน Hyperic จงไดเรมพฒนาซอฟตแวรจากซอฟตแวรโอเพนซอรส จากนน จง

  4-4

นาเสนอผลตภณฑซอฟตแวรทดแลระบบแบบสมครเปนสมาชกทมความสามารถ

ทางานไดทกประการเหมอนกบซอฟตแวรลขสทธ

• ระบบวางแผนทรพยากรทางธรกจ (Enterprise Resource Planning: ERP) และ

ระบบธรกจอจฉรยะ (Business Intelligence: BI) เนองจากผนาตลาดของ

ซอฟตแวรประเภทนมขอไดเปรยบทมฐานลกคากวาง แตมขอเสยเปรยบทราคา

คอนขางแพง ดงนน บรษทใหมๆ ทตองการเขาสตลาดประเภทนจงพฒนา

ซอฟตแวรจากโอเพนซอรส ซงมขอไดเปรยบทางดานราคา อกทงยงสามารถ

ปรบแตงใหตรงกบความตองการของลกคาไดงาย

นอกจากน ซอฟตแวรโอเพนซอรสยงไดถกนามาใชในการพฒนาอปกรณอเลกทรอนกส

แบบฝงตวในระยะหลงมากขน โดยเฉพาะอยางยง อปกรณประเภทโทรศพทเคลอนทแบบ Smart

Phone กลาวคอ หลายบรษทไดเรมหนมาพฒนาระบบปฏบตการทใชซอฟตแวรโอเพนซอรสบน

โทรศพทเคลอนท เชน โทรศพทเคลอนท Motorola ไดใชระบบปฏบตการลนกซ และบรษททเปน

เจาของระบบปฏบตการชนนาคอ Symbian Foundation ไดเปดใหนกพฒนาทวไปสามารถเขาถง

รหสตนฉบบ (Source code) ไดฟรทงในสวนของ Application, Middleware และ Kernel ทงน

อปกรณอเลกทรอนกสอนๆ ทใชระบบปฏบตการลนกซภายในตวอปกรณ เชน ADSL Modem

และอปกรณประเภท VoIP เปนตน

ในดานความนาเชอถอ (Reliability) ความมประสทธภาพ (Performance) และความ

ปลอดภย (Security) ของซอฟตแวรโอเพนซอรสนน ผลการทดสอบและการสารวจของนตยสาร

และเวบไซตทางคอมพวเตอรหลายสานกใหความเหนไปในทานองเดยวกนวา ซอฟตแวรโอเพน

ซอรสมความนาเชอถอ มประสทธภาพ และมความปลอดภย มากกวาซอฟตแวรทมลขสทธ

(Proprietary Software) เชน

• ผลการทดสอบของ ZDNet พบวา ภายหลงจากการใชระบบปฏบตการ 2

ประเภทคอ วนโดวส และลนกซ เปนเวลา 10 เดอน ระบบปฏบตการลนกซไม

เคยมปญหาเลย ขณะทวนโดวสจะประสบปญหาทกๆ 6 สปดาห

• ผลจากการสารวจความคดเหนของ Standish Group เกยวกบความปลอดภย

พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญกวารอยละ 71 เหนวา Red Hat เสยงทจะ

ตดไวรสและหนอน (Virus/Worm) นอยกวาซอฟตแวรของไมโครซอฟต และม

  4-5

เพยงรอยละ 1 ทเหนวา Red Hat เสยงทจะตดไวรสและหนอนมากกวา

ซอฟตแวรของไมโครซอฟต

อยางไรกตาม ในปจจบน จานวนของซอฟตแวรโอเพนซอรสมอยมากมาย เชน

SourceForge ซงเปน hosting site ของโครงการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสรายงานวา ใน

เดอนสงหาคม ป 2008 มโครงการทลงทะเบยนไวทงหมด 140,000 โครงการ ดงนน คณภาพและ

ระดบการพฒนาการของซอฟตแวรโอเพนซอรสจงมความหลากหลาย จากการประเมนของ

สถาบนวจยโนมระ ของประเทศญปนพบวา ซอฟตแวรโอเพนซอรสทมระดบการพฒนาการทสง

(Maturity) และมการใชงานทแพรหลาย (Presence) ไดแก ในกลม Application Server เชน

Tomcat และ JBoss สวนในกลม Relational Database เชน MySOL และ PostgreSQL และใน

กลม Content Management System เชน Plone, Drupal, DotNetNuke, Alfresco และ Joomla1

กลาวโดยสรป การพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสมการแพรหลายอยางมากใน

วงกวาง โดย Gartner2 ไดคาดการณวาซอฟตแวรโอเพนซอรสจะมบทบาทสาคญในการบรหาร

หวงโซอปทาน (supply chain) ของทกองคกร และจะกลายเปนซอฟตแวรหลกในการใชงาน

แทนทซอฟตแวรลขสทธท ใชกนเปนหลกอย ในปจจบน โดยเฉพาะอยางยง ซอฟตแวร

โอเพนซอรส ประเภทระบบปฏบตการ (Operating System) ฐานขอมล (Database) และ

เครองมอพฒนา (Development Tool) ซงความเหนดงกลาวสอดคลองกบผลการสารวจในหวขอ

“Commercial Open Source Survey” ของ Open Solution Alliance3 โดยผตอบแบบสอบถาม

สวนใหญเหนวา ซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภทระบบปฏบตการจะเปนซอฟตแวรหลกในอนาคต

แตซอฟตแวรโอเพนซอรสจะยงไมสามารถเขาไปแทนทซอฟตแวรลขสทธประเภท ERP

(Enterprise Resource Planning) ได

อยางไรกตาม การเพมขนอยางตอเนองของซอฟตแวรโอเพนซอรสทาใหเกดปญหาดาน

ความหลากหลายของคณภาพ และความแตกตางกนของระดบการพฒนาการของซอฟตแวร

โอเพนซอรส ดงนน ในการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสจงควรมการประเมนความสามารถและมการ

เลอกใชงานซอฟตแวรโอเพนซอรสทเหมาะสม  

                                                            1 TRIDI (2552), แนวโนมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 2009-2014, หนา 289 2 Gartner, “Open Source in 2020” 3 Open Solution Alliance ซงเปนองคกรทบรษททผลตและใหบรการเกยวกบซอฟตแวรโอเพนซอรสมารวมตวกน

  4-6

4.2 สภาพการณการผลตและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในปจจบน 4.2.1 สภาพการณการผลตและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสทวโลก การผลตซอฟตแวรโอเพนซอรสทวโลก

มลคาตลาดของซอฟตแวรโอเพนซอรสทวโลกในป 2008 ตามรายงานของ IDC มมลคากวา 2.9 พนลานเหรยญสหรฐฯ และจากรายงานของ FLOSSMETRICS ซงสารวจเกยวกบรปแบบธรกจ (Business Model) ของบรษททเกยวของกบธรกจซอฟตแวรโอเพนซอรสจานวน 218 แหงพบวา บรษทจานวน 131 แหง มลกษณะการผลตและใหบรการเกยวกบซอฟตแวรโอเพนซอรสเปนแบบ Product Specialist4 รองลงมาคอ Open core5 (52 แหง) และ Indirect revenues6 (44 แหง) ตามลาดบ (ตารางท 4.1)

ตารางท 4.1 จานวนบรษททผลตหรอใหบรการเกยวกบซอฟตแวรโอเพนซอรส ในรปแบบธรกจ (Business Model) ตางๆ

รปแบบธรกจ จานวนบรษท Product specialist 131 Open core 52 Indirect 44 Dual licensing 19 R&D cost sharing 6 Training and documentation 5 Aggregate support providers 5 Legal certification and consulting 5 Platform providers 4 Selection/ consulting companies 4 ทมา: FLOSSMETRICS หมายเหต : บางบรษทสามารถมรปแบบธรกจไดหลายแบบ

                                                            4 Product Specialist คอรปแบบธรกจทบรษทผลตซอฟตแวรเปนของตวเองโดยใชฐานจากซอฟตแวรโอเพนซอรส หลงจากนน จงใหบรการโดยใหคาปรกษาและจดอบรมการใชซอฟตแวรนนๆ ตวอยางบรษทประเภทนคอ Alfresco 5 Open core คอรปแบบธรกจทบรษทผลตซอฟตแวรโดยมซอฟตแวรหลกเปนโอเพนซอรส และมซอฟตแวรเสรม (plug-ins) เปนซอฟตแวรลขสทธ ตวอยางของบรษทประเภทนคอ Mozilla 6 Indirect revenues คอรปแบบธรกจทบรษทใหเงนสนบสนนโครงการซอฟตแวรโอเพนซอรสทคาดวาจะสามารถสรางกาไรใหแกบรษท ตวอยางของรปแบบธรกจประเภทนคอ บรษททผลตฮารดแวรใหเงนอดหนนโครงการซอฟตแวรโอเพนซอรสเพอผลตซอฟตแวรประเภทไดรเวอร

  4-7

การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสทวโลก

เมอพจารณาการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสทวโลกพบวา ผใชทวไป (End-user) เรมมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสกนมากขน และการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในฝงคอมพวเตอรแมขาย (Server) มสวนแบงตลาดเปนสดสวนสง จากรายงานของ Netcraft พบวา ซอฟตแวรสาหรบ web server ทมสวนแบงตลาดสงสดในเดอนกมภาพนธ ป 2553 คอ ซอฟตแวร Apache ซงเปนซอฟตแวรโอเพนซอรส (รอยละ 54.46) รองลงมาคอ Microsoft (รอยละ 24.57) และ Google (รอยละ 6.91) ตามลาดบ (ตารางท 4.2)

ตารางท 4.2 สวนแบงตลาดซอฟตแวรสาหรบ Web server ผพฒนา (Developer) สวนแบงตลาด

เดอนมกราคม 2553 (รอยละ)

สวนแบงตลาด เดอนกมภาพนธ 2553

(รอยละ)

การเปลยนแปลง

(รอยละ)

Apache 53.84 54.46 0.62 Microsoft 24.08 24.57 0.48 Google 7.04 6.91 - 0.13 nginx 7.53 6.71 - 0.79 lighttpd 0.46 0.53 0.07 ทมา: Netcraft (www.netcraft.com)

จากขอมลของ Net Applications ซงสารวจจานวนผใชซอฟตแวรระบบปฏบตการ และ

Web browser โดยสารวจจากกลมผใชอนเตอรเนตพบวา ในเดอนกมภาพนธ ป 2553 สวนแบงตลาดของซอฟตแวรประเภทระบบปฏบตการสวนใหญยงคงเปนของ Microsoft Windows โดยมสวนแบงตลาดรอยละ 92.12 ในขณะทลนกซซงเปนซอฟตแวรโอเพนซอรสมสวนแบงตลาดรอยละ 0.98 (ตารางท 4.3)

ตารางท 4.3 สวนแบงตลาดของซอฟตแวรประเภทระบบปฏบตการ

ทมา: Net Application (www.netmarketshare.com) (ขอมลเดอนกมภาพนธ 2553)

ระบบปฏบตการ สวนแบงทางการตลาด (รอยละ)

Windows 92.12 Mac 5.02 Linux 0.98 other 1.88

  4-8

สาหรบซอฟตแวรประเภท Web browser นน ซอฟตแวร Internet Explorer ของ Microsoft มสวนแบงตลาดสงสด (รอยละ 61.58) รองลงมาคอ Firefox (รอยละ 24.23) และ Chrome (รอยละ 5.61) ตามลาดบ (ตารางท 4.4) อยางไรกตาม สวนแบงตลาดของ Microsoft มแนวโนมลดลง ในขณะท Firefox และ Chrome มแนวโนมเพมขน (ภาพท 4.1)

ตารางท 4.4 สวนแบงตลาดของซอฟตแวรประเภท Web browser ซอฟตแวร สวนแบงทางการตลาด

(รอยละ) Internet Explorer 61.58 Firefox 24.23 Chrome 5.61 Other 8.58

ทมา: Net Application (www.netmarketshare.com) (ขอมลเดอนกมภาพนธ 2553)

ภาพท 4.1 แนวโนมสวนแบงตลาดของซอฟตแวรประเภท Web browser

ตงแตเดอนเมษายน 2552 – กมภาพนธ 2553

ทมา: Net Application (www.netmarketshare.com)

ในดานการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในภาคธรกจนน ในป 2008 Forrester Consulting7

ไดสมภาษณผบรหารดาน IT ของบรษทชนนาทใชซอฟตแวรโอเพนซอรสจานวน 132 บรษท ใน 4 ประเทศ ไดแก ฝรงเศส เยอรมน สเปน และสหราชอาณาจกร เกยวกบการปรบตวของบรษทในการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภทโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) และซอฟตแวรประเภท Business Application พบวา                                                             7 Forrester Consulting (2008), ”Open Source Paves The Way For The Next Generation Of Enterprise IT”

  4-9

• สาหรบซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภทโครงสรางพนฐาน บรษทสวนใหญมการใชซอฟตแวรประเภท Programming Language (เชน Java และ PHP), Database (เชน MySQL และ PostgreSQL) และ Web server and network (เชน Apache และ Samba) โดยบรษททมการใชซอฟตแวรประเภท Programming Language มานานกวา 2 ป คดเปนสดสวนรอยละ 46 และบรษททมการใชใชซอฟตแวรโอเพนซอรส ประเภท Database และ Web server and networking มานานกวา 2 ปคดเปนสดสวนรอยละ 43

• สาหรบซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภท Business Application บรษทสวนใหญยงคงมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภท Business Application ในสดสวนทนอย โดยบรษททใชซอฟตแวรประเภท Desktop/Office Productivity (เชน Openoffice) มานานกวา 2 ปคดเปนสดสวนรอยละ 35 ในขณะท มบรษททใชซอฟตแวรประเภท Messaging/groupware (เชน Zimbra) มานานกวา 2 ปเพยงรอยละ 18 และมบรษททใช ERP System (เชน Compiere) มานานกวา 2 ปเพยงรอยละ 13

4.2.2 สภาพการณการผลตและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทย การผลตซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทย

สภาพการณการผลตซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทยพบวา บรษททผลตหรอเกยวของกบซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทยมประมาณ 22 บรษท ซงบรษทสวนใหญรอยละ 60 เปนบรษทขนาดกลางทมทนจดทะเบยนประมาณ 1 ลานบาท (ตารางท 4.5)

ประเภทธรกจของบรษททผลตหรอเกยวของกบซอฟตแวรโอเพนซอรสสวนใหญ จะมลกษณะเปน System Integrator (SI) คอมการพฒนาโปรแกรมแบบโอเพนซอรสขนมา หรอรวบรวมซอฟตแวรโอเพนซอรสทมอยแลว หลงจากนนจงมการจดอบรมและใหคาปรกษาวธการใชโปรแกรมดงกลาว โดยกลมลกคาของการผลตและใหบรการซอฟตแวรโอเพนซอรสสวนใหญคอ กลมบรษทขนาดใหญ (Corporate) โดยเฉพาะกลมธนาคาร เนองจากบรษทขนาดใหญไดรบแรงกดดนจากตนทนของการจดซอซอฟตแวรลขสทธทสงขน ในขณะทกลมหนวยงานภาครฐและธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ยงมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในสดสวนทนอย

  4-10

ตารางท 4.5 บรษททผลตหรอใหบรการเกยวซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทย ลาดบท บรษท ทนจดทะเบยน (ลานบาท)

1. Almacom (Thailand) Ltd. 2 2. Blue Ball Co.,Ltd. 4 3. Creation Pro Co., LTD. 1 4. GrandLinux Solution 1 5. International Knowledge Networks Co.,Ltd. 4.9

6. Marvelic Engine Co., Ltd. 1

7. MFEC Public Co., LTD. 286.85

8. NTN Solution Limited 12

9. Open Source Development Co., Ltd. 5

10. OrangeGears -

11. Softnix Technology Co.,Ltd. 1

12. Wellform Co.,Ltd. 1

13. WTEC Co.,Ltd. 35

14. Xsidekick Co., Ltd. 29

15. บรษท คลสเตอรคท จากด 1

16. บรษท อนท อนเตอรเนชนแนล จากด 1

17. บรษท ไอซ โซลชน จากด 20

18. บรษท ไอทเบส จากด 1

19. ฟาสทฟอรเวรดดเวลลอปเมนท จากด 1

20. บรษทคอมพวเตอร ซายน จากด 10 21. The Asterisk Solutions Co.,Ltd. - 22. บรษท ไอท เบเคอร จากด -

ทมา: ฝายโอเพนซอรส สานกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน) (www.thaiopensource.org) และชมรมผประกอบการโอเพนซอรส (www.oss-business.com)

หมายเหต: บางบรษทไมมขอมลทนจดทะเบยน  

  4-11

การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทย

จากขอมลของศนยวจยนวตกรรมอนเทอรเนตไทย8 ซงสารวจจานวนผใชซอฟตแวรระบบปฏบตการและ Web browser โดยสารวจจากกลมผใชอนเตอรเนตพบวา ในเดอนกมภาพนธ ป 2553 Microsoft Windows9 ครองสวนแบงตลาดซอฟตแวรประเภทระบบปฏบตการสงสด (รอยละ 82.68) ในขณะท Mac ครองสวนแบงตลาดรอยละ 1.13 และ ลนกซครองสวนแบงตลาดเพยงรอยละ 0.17 อยางไรกตาม สวนแบงตลาดของ Microsoft Windows มแนวโนมลดลง ในขณะท ลนกซ และ Mac มแนวโนมเพมขนเลกนอย (ภาพท 4.2)

ภาพท 4.2 แนวโนมสวนแบงตลาดของซอฟตแวรระบบปฏบตการ (มกราคม 2552 - กมภาพนธ 2553)

ทมา: ศนยวจยนวตกรรมอนเทอรเนตไทย (www.truehits.net) (สบคนเมอ 8 มนาคม 2553)

                                                            8 ทมา:ศนยวจยนวตกรรมอนเทอรเนตไทย (www.truehits.net) (สบคนเมอ 8 มนาคม 2553) 9 ประกอบดวย Windows 98, Windows XP, Windows 2000, Windows Vista และ Windows 7

  4-12

สาหรบซอฟตแวรประเภท Web browser นน ซอฟตแวร Internet Explorer ของ Microsoft ยงครองสวนแบงตลาดสงสด (รอยละ 81.77) รองลงมาคอ Firefox (รอยละ 32.99) และ Chrome (รอยละ18.54) ตามลาดบ โดยสวนแบงตลาดของ Microsoft มแนวโนมลดลง ในขณะท Firefox และ Chrome มแนวโนมเพมขน (ภาพท 4.3)

ภาพท 4.3 แนวโนมสวนแบงตลาดของซอฟตแวรประเภท Web browser

ตงแตเดอนมกราคม 2552 – กมภาพนธ 2553

ทมา: ศนยวจยนวตกรรมอนเทอรเนตไทย (www.truehits.net) (สบคนเมอ 8 มนาคม 2553)

ในสวนของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในสถานประกอบการนน จากการสารวจสถาน

ประกอบการของสานกงานสถตแหงชาต10 ในป 255211 พบวา สถานประกอบการสวนใหญกวารอยละ 85.6 มการใชซอฟตแวรสาเรจรป และสถานประกอบการทใชซอฟตแวรโอเพนซอรสมเพยงรอยละ 1.8 เทานน โดยประเภทธรกจทมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในสดสวนทสงกวากลมอนๆ โดยเปรยบเทยบ ไดแก กลมโรงพยาบาล (รอยละ 30.9) (ตารางท 4.6)

                                                            10 จานวนสถานประกอบการททาการสารวจทงสน 25,297 แหงและจานวนสถานประกอบการทขอมลสามารถใชในการประมวลผลไดทงสน 18,078 แหง ในป 2552 11 สานกงานสถตแหงชาต (2553), รายงาน “สารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในสถานประกอบการ พ.ศ. 2552”

  4-13

ตารางท 4.6 สดสวนของสถานประกอบการทใชคอมพวเตอรในการดาเนนกจการ จาแนกตามประเภทของซอฟตแวรทใช และกจกรรมทางเศรษฐกจ

กจกรรมทางเศรษฐกจ ประเภทของซอฟตแวรทใชในสถานประกอบการ

พฒนาเอง

ซอฟตแวรสาเรจรป

ซอฟตแวรทพฒนาตามความตองการเฉพาะ

ซอฟตแวร โอเพนซอรส

อนๆ

ธรกจทางการคาและทางการบรการ 15.3 84.7 8.9 1.6 0.9 การผลต 16.0 90.2 5.7 2.5 0.3 การกอสราง 10.4 91.5 4.4 2.6 1 การขนสงทางบกและตวแทนธรกจการทองเทยว

9.2 91.5 6.8 1.8 0.6

โรงพยาบาล 32.0 90.1 44.4 30.9 1 กจกรรมทางเศรษฐกจทกกลม 15.1 85.8 8.4 1.8 0.8

ทมา: สานกงานสถตแหงชาต (2553) หมายเหต: ตอบไดมากกวา 1 คาตอบ

เมอพจารณาประเภทของซอฟตแวรระบบปฏบตการทใชในสถานประกอบการพบวา

สถานประกอบการมการใชซอฟตแวร Microsoft Windows มากทสด (รอยละ 98.2) ในขณะท มการใชลนกซเพยงรอยละ 3.4 และในจานวนน กลมโรงพยาบาลมสดสวนการใชซอฟตแวรลนกซสงทสดเมอเทยบกบกลมธรกจอนๆ (รอยละ 53.4) (ตารางท 4.7)

ตารางท 4.7 รอยละของสถานประกอบการทใชคอมพวเตอรในการดาเนนกจการ จาแนกตามซอฟตแวรระบบปฏบตการทใช และกจกรรมทางเศรษฐกจ

กจกรรมทางเศรษฐกจ

ซอฟตแวรระบบปฏบตการ

Windows AS400 Macintosh AIX UNIX Sun OS/Solaris

Linux อนๆ

ธรกจทางการคาและทางการบรการ

98.0 0.7 0.8 0.1 0.5 0.1 3.4 2.5

การผลต 99.0 0.9 1.8 0.3 0.9 0.3 3.3 1.4 การกอสราง 99.4 0.4 0.4 - 0.4 0.3 2.6 0.4 การขนสงทางบกและตวแทนธรกจการทองเทยว

98.2 0.7 1.1 0.1 0.6 0.1 0.8 5.8

โรงพยาบาล 98.7 0.4 1.5 0.1 4.7 0.9 53.4 5.1 กจกรรมทางเศรษฐกจทกกลม

98.2 0.7 1.0 0.1 0.6 0.2 3.4 2.4

ทมา: สานกงานสถตแหงชาต (2553) หมายเหต: ตอบไดมากกวา 1 คาตอบ

  4-14

4.3 กรณศกษาการสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในตางประเทศ

ในสวนน คณะผวจยจะทาการศกษาการสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพน

ซอรสในตางประเทศ ไดแก จน เกาหลใต มาเลเซย และเยอรมน

ประเทศจน

อตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศของประเทศจนมการเตบโตอยางรวดเรว สวนหนงเปน

ผลจากแผนการพฒนาทางเศรษฐกจในระยะ 5 ป (2001-2005) ฉบบท 10 ทระบวา “ควรมการใช

เทคโนโลยสารสนเทศอยางกวางขวางในทกภาคสวน และมการใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนต

อยางแพรหลาย” และรฐบาลจนมการจดสรรงบประมาณเพอเปนคาใชจายดาน ICT รวมทงสน

200 พนลานเหรยญสหรฐฯ

กระทรวงอตสาหกรรมและเทคโนโลยสารสนเทศของประเทศจนรายงานวา ในชวง 9

เดอนแรกของป 2005 ยอดขายในอตสาหกรรม ICT มมลคา 250.7 พนลานเหรยญสหรฐฯ (อตรา

การเตบโตรอยละ 21.3 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของป 2004) และศนยขอมลอนเทอรเนตได

รายงานวา จานวนผใชอนเทอรเนตเพมสงขนมาก โดยมจานวนผใชอนเทอรเนตมากกวา 100

ลานคน12 และจานวนผใชอนเทอรเนตความเรวสง 64.3 ลานคนในป 200513

ตลาดซอฟตแวรของประเทศจนมขนาดใหญมาก อยางไรกตาม สวนแบงตลาดสวนใหญ

มกเปนของบรษทตางชาต กลาวคอ ตลาดซอฟตแวรมมลคาสงถง 34.8 พนลานเหรยญสหรฐฯ ใน

ป 2008 (อตราการเตบโตรอยละ 7.9) โดยมผประกอบการรายหลกคอ Microsoft, IBM, Oracle

และ Sybase ขณะทผประกอบการทองถนมสวนแบงตลาดนอยกวารอยละ 3014

                                                            12 ประเทศจนเปนประเทศทมจานวนผใชอนเทอรเนตสงเปนลาดบทสองของโลกในป 2005 13 Dudley-Sponaugle, Hong, and Wang. The Social and Economical Impact of OSS in Developing Countries, 2007, pp. 104. 14 U.S.Commercial Service. China: Specialty Software Market, September 2008.

  4-15

การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศจน

ภายใตแผนการพฒนาทางเศรษฐกจระยะ 5 ปฉบบท 10 ดงกลาว จนไดกาหนดให

อตสาหกรรมซอฟตแวรเปนอตสาหกรรมยทธศาสตรเพอการพฒนา ซงหนงในโครงการท

เกยวของคอ การสงเสรม Linux applications

ยอดขายทเกยวของกบลนกซในประเทศจนเพมขนจาก 6.3 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป

2002 เปน 38.7 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2007 และมอตราการเตบโตมากกวารอยละ 40 ตอป15

การเตบโตทเกดขนนสวนใหญเปนผลจากการนาลนกซเขามาใชกบเครองแมขาย16 โดยมลคาของ

คอมพวเตอรแมขายทใชลนกซในประเทศจนรวมทงสน 9.3 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2004 และม

การคาดการณวาตลาดลนกซในประเทศจนจะมมลคาประมาณ 51 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป

201017

กระทรวงอตสาหกรรมและสารสนเทศของประเทศจนไดรายงานวา ในป 2004 คาใชจาย

ทเกยวของกบซอฟตแวรโอเพนซอรสคดเปนประมาณรอยละ 70 ของซอฟตแวรทงหมด และม

การใชระบบลนกซในหนวยงานของรฐรวมทงสน 45,000 ระบบ เชน กระทรวงการรถไฟของ

ประเทศจนใชระบบปฏบตการเทอรโบลนกซ (Turbolinux) ในสานกงาน 14 แหง สถานรถไฟ 230

แหง และสถานขนสงพสดมากกวา 440 แหง เพอสงเสรมความเปนมาตรฐานในการจดการและ

การดาเนนการขนสงพสด18

นอกจากน เพอเปนการสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศ

จน รฐบาลไดบรรจหลกสตรการศกษาเกยวกบลนกซในมหาวทยาลย 35 แหง และโรงเรยนฝก

อาชพ 35 แหง และในป 2002 รฐบาลไดประกาศเพมการลงทนในบรษทพฒนาซอฟตแวรลนกซ

                                                            15 GridToday, 2004 16 การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสทแพรหลายมากขนในประเทศจน สวนหนงเปนผลจากการทนกพฒนาลนกซในประเทศจนพยายามชกชวนใหบรษทเอกชนในภาคอตสาหกรรมตางๆ เชน การไฟฟาและประปา ไปรษณยและโทรคมนาคม การศกษา และการเงน หนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรสมากขน 17 Kshetri and Schiopu, Government Policy, Continental Collaboration and the Diffusion of Open Source Software in China, Japan and South Korea, 2007. 18 Dudley-Sponaugle, Hong and Wang, 2007.

  4-16

(Red Flag Linux) ชอวา บรษท Red Flag Software19 ซงเปนบรษทพฒนาซอฟตแวรทใหญทสด

ในประเทศ

ตวอยางการพฒนาและใชซอฟตแวรโอเพนซอรสอนๆ เชน ในเดอนมถนายน 2004

Supercomputer ของจนทชอวา “Dawning 4000A” ซงใชระบบปฏบตการลนกซ ไดรบการจด

อนดบใหอยลาดบท 10 จากการจดอนดบ 500 อนดบแรกของ Supercomputers ทเรวทสดใน

โลก20 และนกวทยาศาสตรในประเทศจนไดใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในการพฒนาเทคโนโลยและ

มาตรฐานทางเทคโนโลยไดอยางกวางขวางมากขน เชน โทรศพทเคลอนท 3G WiFi โครงสราง

พนฐานดานความเปนสวนตว (privacy) และการยนยนตวตน (authentication) และระบบการช

เฉพาะดวยคลนความถวทย (Radio Frequency Identification)

ในสวนของภาคธรกจเอกชนทมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส เชน สาขาหนงของธนาคาร

China Construction Bank (CCB) ไดใชระบบลนกซบนเครองคอมพวเตอรจานวน 3,600 เครอง

และธนาคาร Industrial and Commercial Bank of China ซงเปนธนาคารทใหญทสดในประเทศ

จน ไดประกาศวา สาขาของธนาคารจะเปลยนมาใชเครองแมขายทใชลนกซจานวน 20,000

เครองภายในป 200821

ประโยชนของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศจน

ซอฟตแวรโอเพนซอรสเปนเครองมอทสาคญในการพฒนาและการเตบโตทางเศรษฐกจ

และสงคมในประเทศจน โดยมบทบาททสาคญคอ

• การลดอตราการละเมดลขสทธซอฟตแวร

ปญหาการละเมดลขสทธซอฟตแวรเปนปญหาหลกทเกดขนในประเทศจนมาเปน

เวลานาน และเปนปญหาททาทายอยางมากของรฐบาลจน โดยเฉพาะอยางยง หลงจากการเขา

รวมเปนสมาชกองคการการคาโลก (World Trade Organization: WTO) รฐบาลจนแสดงความ

                                                            19 บรษท Red Flag Software ตงขนในป 1999 โดยการสนบสนนของสถาบนวทยาศาสตรแหงชาต (China Academy of Science) และกองทนรวมทนทเปนของรฐบาลทชอวา Shanghai NewMargin Venture Capital Corporation โดยมงเนนการพฒนาซอฟตแวรลนกซ รวมถงโปรแกรมอนๆ เพอใชงานรวมกบลนกซ และทดแทนการพงพา Windows และ Office ของบรษทจาหนายซอฟตแวรลขสทธทมอทธพลครอบงาตลาด 20 Kshetri and Schiopu, 2007 21 Techworld.(2005)

  4-17

มงมนในการใหการคมครองทรพยสนทางปญญาในประเทศเพมมากขน รฐบาลจงไดสงเสรมการ

พฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสทงในภาครฐและภาคเอกชน โดยรฐบาลจนตระหนกดวา

การใหประชาชนเปลยนพฤตกรรมจากการใชซอฟตแวรทละเมดลขสทธเปนซอฟตแวรทมลขสทธ

เปนสงทกระทาไดยาก ดงนน การสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสทมตนทนตา ความเปน

อสระในการเขาถงและความยดหยนในการเปลยนแปลงแกไข นาจะเปนเครองมอสาคญทจะชวย

ลดอตราการละเมดลขสทธซอฟตแวรในประเทศได ซงจะเหนไดจากรายงานของ IDC (2006)

ทวา ประเทศจนมอตราการละเมดลขสทธซอฟตแวรลดลงในชวงป 2004-2005 แมวาในขณะนน

ประเทศจนมตลาดเทคโนโลยสารสนเทศทเตบโตรวดเรวมากทสดในโลกและมการเตบโตของ

ตลาดเครองคอมพวเตอรสวนบคคลในอตราทสง

• การเสรมสรางความสามารถของอตสาหกรรมซอฟตแวรของประเทศ

ซอฟตแวรโอเพนซอรสชวยสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรในประเทศจน กลาวคอ การ

สงเสรมซอฟตแวรโอเพนซอรสทาใหประเทศจนสามารถพฒนาระบบปฏบตการ ระบบฐานขอมล

Middleware ซอฟตแวรสานกงานอตโนมต (office automation software) และระบบฝงตวของ

ตนเองได จนในทสด ประเทศจนสามารถสงออกซอฟตแวรโอเพนซอรสได โดยประเทศจนได

สงออกผลตภณฑลนกซทเปนภาษาจนมากกวา 7,000 ชดเพอจาหนายใน 8 ประเทศในชวง

แผนการพฒนาเศรษฐกจฉบบท 10

• ความมนคงของชาตและความเปนอสระทางเศรษฐกจ

ประเทศจนสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส เชน ลนกซ เพอลดการพงพาบรษท

ไมโครซอฟตซงมอานาจครอบงาตลาดซอฟตแวรของประเทศจน แมวาบรษทไมโครซอฟตไดเซน

สญญากบรฐบาลจนในการอนญาตใหรฐบาลจนสามารถเขาถงรหสตนฉบบและขอมลทางเทคนค

ไดในป 2003

อยางไรกตาม รฐบาลจนยงคงมความกงวลวา หากลกคาชาวจนคนเคยกบซอฟตแวรของ

บรษทไมโครซอฟตจนไมอยากเปลยนไปใชซอฟตแวรอนๆ ในทสดจะทาใหจาเปนตองเสย

คาใชจายซอฟตแวรตามแตทบรษทไมโครซอฟตจะกาหนดราคาไว22

                                                            22 Dedrick and Kraemer, 2001

  4-18

ในดานผลประโยชนทางการเงนนน การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสทาใหประหยดคาใชจาย

ในการซอซอฟตแวรทมลขสทธไปไดมาก แมวาการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสไมตองเสยคาใชจาย

ในการตดตง แตมคาใชจายดานการบารงรกษาและการสนบสนน อยางไรกตาม ตนทนในการใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรสยงคงถกกวาการใชซอฟตแวรทมลขสทธโดยเปรยบเทยบ เชน การใช

ลนกซชวยลดคาใชจายไดมากถงรอยละ 70 เมอเทยบกบการใชวนโดวส23 นอกจากน การใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรสในภาครฐและภาคเอกชนมากขนจะชวยทาใหเพมอานาจการตอรองกบ

ผขายซอฟตแวรทมลขสทธทมอานาจครอบงาตลาดไดมากขนดวย

อปสรรคของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศจน

อปสรรคทสาคญของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศจนคอ ผใชสวนใหญยงคง

ไมคนเคยกบซอฟตแวรโอเพนซอรสและไมมนใจเกยวกบความปลอดภยและความมเสถยรภาพ

ของซอฟตแวรโอเพนซอรส แมวารฐบาลจะสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสอยางมาก

นอกจากน ยงมปญหาเกยวกบคาใชจายดานการบารงรกษาระบบทสงและการขาดบคลากรทม

คณสมบตในการดแลและพฒนาระบบ โดย Forrester Research (2004) ไดรายงานวาการใชล

นกซอาจทาใหเกดคาใชจายทสงกวาการใชวนโดวสประมาณรอยละ 5-20 นอกจากวาบรษทได

เปลยนจากการใช UNIX มาเปนลนกซ หรอใชลนกซตงแตแรกเรม

การขาดการสนบสนน (support) หลงจากการเปลยนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรส เปน

อปสรรคทสาคญอกประการหนงของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศจน โดยการขาด

แคลนการสนบสนนเกดขนทงในดานอปกรณ (device support) และโปรแกรมประยกต

(application) เชน การขาดการสนบสนนดาน Chinese interface จากผลการสารวจของอทยาน

อตสาหกรรมซอฟตแวรแหงปกกง (Beijing Software Industrial Park) พบวา ปญหาตางๆ ท

เกดขน เชน มความยงยากในการพมพภาษาจนบนลนกซ ตวอกษรภาษาจนจานวนนอยทไดรบ

การสนบสนนบนลนกซ และหนา homepage ของ Google China ไมแสดงไดอยางถกตองบน

เครองคอมพวเตอรทใชลนกซ เปนตน

                                                            23 Einhorn and Greene, 2004

  4-19

สรป

รฐบาลจนสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศจนอยางมาก เปนผลทาให

อตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศเตบโตไดอยางรวดเรวและชวยสรางบรรยากาศการแขงขนมาก

ขนในตลาดซอฟตแวร ซงแตเดมคอนขางผกขาดโดยผขายซอฟตแวรทมลขสทธซงเปนบรษท

ตางชาต นอกจากน ยงชวยลดตนทนคาใชจายดานซอฟตแวรและสรางโอกาสในการพฒนา

บคลากรดานซอฟตแวรใหเกดขนในประเทศ

อยางไรกตาม การใชและการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสทแพรหลายมากขน กสงผลให

ตระหนกถงปญหาทเกดขนกบการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสมากขนเชนกน ดงนน สงทรฐบาลจน

ใหความสาคญในการสงเสรมซอฟตแวรโอเพนซอรสคอ การสรางระบบการสนบสนน (support)

และโปรแกรมประยกต (application) เพอใหการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสเปนไปไดอยางม

คณภาพและเหมาะสมกบการใชงานของผใช

ประเทศเกาหลใต

ในป 2003 รฐบาลเกาหลใตประกาศทจะสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส โดยสนใจ

ทจะใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในหนวยงานของรฐบาล รวมทงจะใหความสาคญแกซอฟตแวร

โอเพนซอรสมากขนในโครงการซอฟตแวรทใชในภาครฐ ทงน รฐบาลเกาหลใตประกาศวา จะใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรส แทนทซอฟตแวรทมลขสทธ (proprietary software) ในคอมพวเตอรและ

คอมพวเตอรแมขาย (servers) ของภาครฐภายในป 2007 โดยกระทรวง หนวยงานภาครฐ และ

มหาวทยาลยตางๆ จะมการใชงานซอฟตแวรโอเพนซอรสกบคอมพวเตอรคดเปนรอยละ 20 ของ

ซอฟตแวรทใชงานกบคอมพวเตอรทงหมด และการใชงานซอฟตแวรโอเพนซอรสกบคอมพวเตอร

แมขายคดเปนรอยละ 30 ของคอมพวเตอรแมขายทงหมด24 โดยคาดการณวา หากการ

เปลยนแปลงนประสบความสาเรจ รฐบาลเกาหลใตจะสามารถประหยดงบประมาณไดถง 300

ลานเหรยญสหรฐฯ ตอป (Myung, 2003)

                                                            24 ในชวงแรก หนวยงานทเกยวของ เชน สานกงานสงเสรมอตสาหกรรม และสมาคมเทคโนโลยสารสนเทศ ไดเปลยนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรส เชน ระบบปฏบตการลนกซ และ Mozilla web browser ทงในคอมพวเตอรสวนบคคลและคอมพวเตอรแมขาย

  4-20

ตอมาในชวงกลางป 2004 รฐบาลไดใชเงนประมาณ 19 ลานเหรยญสหรฐฯ เพอแทนท

ระบบปฏบตการวนโดวสและโปรแกรมออฟฟศดวยโปรแกรมซอฟตแวรโอเพนซอรสในหนวยงาน

ของรฐ เปนผลใหหนวยงานของรฐทใชซอฟตแวรโอเพนซอรสลนกซบนเครองคอมพวเตอรม

จานวนเพมมากขน (Keong 2004)

หนวยงานแหงหนงของรฐททาหนาทสนบสนนซอฟตแวรโอเพนซอรสคอ สานกงาน

สงเสรมอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศแหงเกาหลใต (South Korea’s IT Industry Promotion

Agency: KIPA) ซงจดตงทมสนบสนนซอฟตแวรโอเพนซอรสททาหนาทเปนแกนนาหลกในการ

สรางความกาวหนาทางเทคโนโลยของเกาหลใต โดยการสงเสรมซอฟตแวรโอเพนซอรสและ

สนบสนนอตสาหกรรมซอฟตแวรโดยการสรางตลาดซอฟตแวรโอเพนซอรส เชน ระบบทอยบน

พนฐานของลนกซ (Linux-based systems) เปนตน

นอกจากน รฐบาลเกาหลใตยงสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในภาคเอกชนดวย

สงผลใหบรษทซอฟตแวรจานวนหนงในเกาหลใตมการจดเตรยม open source applications เชน

IBM, HP, SUN และ Samsung และทาใหบางบรษทแสดงความสนใจในตลาดซอฟตแวรโอเพน

ซอรสมากขน เชน Samsung SDI, KT, Postdata และ SK C&C25 เปนตน

ทงน รฐบาลเกาหลใตยงไดรวมมอกบญปนและจนเพอลงนามความตกลงทจะทาการวจย

และพฒนาระบบปฏบตการแบบโอเพนซอรสทไมใชวนโดว (non-Windows, open source

operating systems) อกดวย

การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศเกาหลใต

ในบรรดาซอฟตแวรโอเพนซอรสทใชในประเทศเกาหลใต ลนกซนบเปนซอฟตแวรทเดน

ทสด โดยยอดขายลนกซเพมขนอยางมากในชวงไมกปทผานมา กลาวคอ ยอดขายของ

คอมพวเตอรแมขายทใชลนกซเพมขนจาก 2,216 เครอง (คดเปนมลคา 29,619 ลานวอน หรอ 30

ลานเหรยญสหรฐฯ) ในป 2002 เปน 4,878 เครอง (คดเปนมลคา 38,368 ลานวอน หรอ 39 ลาน

เหรยญสหรฐฯ) ในป 2003 ทงน ในป 2003 ยอดขายของระบบปฏบตการรวมทงสน 1,703,904

ลานวอน หรอ 1,725 ลานเหรยญสหรฐฯ (ตารางท 4.8) นอกจากน สวนแบงตลาดของลนกซ

                                                            25 Pain-Ramcharan and Soodeen, 2007

  4-21

เพมขนจากรอยละ 12.1 ในป 2003 เปนรอยละ 18.5 ในป 2004 และคาดการณวาจะเพมขนเปน

รอยละ 21.2 ในป 200726

ตารางท 4.8 ยอดขายโอเพนซอรสทตดตงในคอมพวเตอรแมขายในเกาหลใต (2001-2003)

ระบบปฏบตการ 2001 2002 2003

จานวน (เครอง)

มลคา (ลานวอน)

จานวน (เครอง)

มลคา (ลานวอน)

จานวน (เครอง)

มลคา (ลานวอน)

Linux 2,235 29,619 2,216 28,406 4,878 38,368 Unix 12,796 1,179,445 12,034 1,231,500 1,5861 1,101,065 Windows 27,477 377,424 20,479 273,502 28,915 292,883 อนๆ 3,478 397,263 2,260 324,005 1,968 271,588 รวมทงสน 45,986 1,983,751 36,989 1,857,413 51,622 1,703,904

หมายเหต: 1 เหรยญสหรฐฯ = 987.80 วอน (13 มกราคม 2006) ทมา: IDC, KIPA (อางจาก Dudley-Sponaugle, Hong, and Wang, 2007, หนา 108)

นอกจากน ในตลาด Personal Digital Assistant หรอ PDA มการนาซอฟตแวรโอเพน

ซอรสเขา มาใชในระบบปฏบตการ แมวาจะยงคงไมแพรหลายมากนก โดยมเพยงบรษทเดยวคอ

Gmate ทขายเครอง PDA ซงใชระบบปฏบตการทชอวา Linupy (ระบบปฏบตการทพฒนาขนจาก

ลนกซ) ในป 2003 บรษท Gmate ขายเครอง PDA จานวน 4,520 เครองและมสวนแบงตลาดใน

เกาหลใตคอนขางนอยเพยงรอยละ 2.1 อยางไรกตาม การใชระบบปฏบตการแบบโอเพนซอรสท

ยดหยนและมตนทนทตากวาทาใหบรษท Gmate มความไดเปรยบเหนอกวาบรษทอนทจาหนาย

เครอง PDA ทใชระบบปฏบตการทมลขสทธ (licensed operating system)27 ทงในดานการจาย

คาลขสทธทถกกวาและความสามารถในการดดแปลงแกไขระบบปฏบตการไดอยางเสร

ประโยชนของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในเกาหลใต

เปาหมายหลกประการหนงของรฐบาลเกาหลใตคอ การมเทคโนโลยดานซอฟตแวรท

กาวหนาเพอสงเสรมตลาดอตสาหกรรมซอฟตแวรของเกาหลใต โดยรฐบาลไดตระหนกถงชองวาง

ทางเทคโนโลยระหวางประเทศทกาลงพฒนาและประเทศทพฒนาแลว ดงนน รฐบาลจงใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรสเปนเครองมอในการลดชองวางทางเทคโนโลย นอกจากน รฐบาลยงเหนวา

                                                            26 IDC, 2006; KIPA, 2003 27 IDC, 2006; KIPA, 2003

  4-22

ซอฟตแวรโอเพนซอรสเปนเครองมอทางนโยบายทดในการพฒนาตลาดเทคโนโลยสารสนเทศ

ของประเทศ

ในสวนของภาคธรกจ ประโยชนทสาคญทสดของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในภาค

ธรกจคอ การประหยดเงน ผลการสารวจของ Kim and Song (2003) พบวา บรษทในเกาหลใต

เหนวาประโยชนทสาคญของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสคอ ไมตองจายคาตอบแทนการใชสทธ

แกบรษททจาหนายซอฟตแวร และไดใชซอฟตแวรทมการปรบปรงใหดขนและมเสถยรภาพมาก

ขน อยางไรกตาม บรษทเอกชนในเกาหลใตทมการใชลนกซยงคงมจานวนนอย โดยจากการ

สารวจพบวา รอยละ 85 ของบรษทททาการสารวจไมใชลนกซ และมเพยงรอยละ 3 ของบรษทท

ทาการสารวจทใชลนกซตลอดเวลา

ปจจยหลกททาใหมการใชลนกซบนเครองคอมพวเตอรนอยในบรษทททาการสารวจคอ

ความไมคนเคย (รอยละ 54.9) ความยงยากในการใช (รอยละ 17.6) และขอจากดของ

applications (รอยละ 13.7) ขณะท ปจจยหลกททาใหบรษทใชลนกซบนเครองคอมพวเตอรคอ

ราคา (รอยละ 33.3) ความมเสถยรภาพของระบบ (รอยละ 26.7) และจดประสงคเพอการศกษา

เรยนร (รอยละ 26.7) และปจจยหลกทใชลนกซบนคอมพวเตอรแมขายคอ ความปลอดภย (รอย

ละ 72.2) และความมเสถยรภาพของระบบ (รอยละ 61.1)

อปสรรคของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในเกาหลใต

ปจจยทเปนอปสรรคตอการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในเกาหลใตคอ ระดบความมนใจใน

ซอฟตแวรโอเพนซอรสทตา ลกคาไมเชอมนในคณภาพของซอฟตแวร โดยเฉพาะอยางยง

ความสามารถในการทางานรวมกนหรอสอสารกบคอมพวเตอรอน (interoperability) และความ

ปลอดภย นอกจากน อปสรรคทสาคญอนๆ ไดแก ความยงยากในการตดตงซอฟตแวร การขาด

แคลนเครองมอ การใชแทนกนหรอเทยบกนไดของขอมล (data compatibility) และการไมคนเคย

กบคาสง UNIX28 รวมทง การทผใชไมตองการเสยคาใชจายในการบารงรกษาและการปรบปรง

คณภาพ (upgrading) ของซอฟตแวรโอเพนซอรส

                                                            28 Kim, Yea, & Kim, 2003

  4-23

สรป

ตลาดซอฟตแวรโอเพนซอรสในเกาหลใตยงอยในระยะแรกของการเตบโตและสวนแบง

ตลาดยงคงมเพยงเลกนอย อยางไรกตาม ซอฟตแวรโอเพนซอรสนาจะมสวนแบงตลาดเพมขน

อยางรวดเรวในอนาคต เนองจากการสนบสนนอยางจรงจงจากภาครฐและการทซอฟตแวรโอเพน

ซอรสมตนทนตา

รฐบาลเกาหลใตสงเสรมซอฟตแวรโอเพนซอรส เนองจากราคาถกและเปนการเพมโอกาส

ในการพฒนาเทคโนโลยดานซอฟตแวรของประเทศ รวมทงคาดวา การเพมการแขงขนในตลาด

ซอฟตแวรโอเพนซอรสจะชวยลดบทบาทการครอบงาของผประกอบการซอฟตแวรทใหสทธการ

ใชในตลาดซอฟตแวรของเกาหลใตได

ประเทศมาเลเซย

ประเทศมาเลเซยนบเปนประเทศหนงในภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใตทรฐบาลให

ความสาคญกบการนาซอฟตแวรโอเพนซอรสมาใชในหนวยงานภาครฐ29 โดยรฐบาลมาเลเซยเรม

ใหความสนใจกบซอฟตแวรโอเพนซอรสนบตงแตป 2545 มการใหหนวยงานปฏรปการบรหาร

ราชการ (Malaysia Administrative Modernization and Management Planning Unit: MAMPU)

ทาหนาทศกษาความเปนไปไดในการนาซอฟตแวรโอเพนซอรสมาใชในหนวยงานรฐบาล และในป

2546 รฐบาลมาเลเซยไดนารองการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในหนวยงานดานการคลง

(treasury) จากนน ไดใหหนวยงานอนมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในเครองแมขาย

ในป 2547 รฐบาลมาเลเซยไดประกาศแผนแมบทในการนาซอฟตแวรโอเพนซอรสมาใช

ในหนวยงานภาครฐ (Malaysian Public Sector OSS Master Plan) โดยให MAMPU เปน

หนวยงานหลกในการนาแผนแมบทดงกลาวมาปฏบตใช พรอมกนนน รฐบาลมาเลเซยไดจดตง

ศนยพฒนาความสามารถดานโอเพนซอรส (Open Source Competency Center (OSCC)) เพอ

ทาหนาทเปนแหลงรวบรวมองคความรเกยวกบซอฟตแวรโอเพนซอรส รวมทงการวจย สนบสนน

และตดตามการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในหนวยงานภาครฐ ในเบองตน รฐบาลมาเลเซยไดให

                                                            29 นอกจากประเทศมาเลเซยแลว ยงมประเทศอนโดนเซย และเวยดนามซงเปนประเทศในแถบเอเซยตะวนออกเฉยงใตทรฐบาลมนโยบายผลกดนการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสภายในหนวยงานภาครฐ

  4-24

เงนสนบสนนกวา 36 ลานเหรยญสหรฐฯ เพอเปนทนเรมตนในการพฒนาซอฟตแวรซอรส อกทง

รฐบาลมาเลเซยไดทาการพฒนาซอฟตแวรระบบปฏบตการแหงชาต (National OS) โดยการ

พฒนาขนมาจากระบบปฏบตการลนกซ

แผนแมบทดานซอฟตแวรโอเพนซอรส (OSS Master Plan) มวตถประสงคหลก คอ

• เพอลดตนทนรวมในการเปนเจาของ (Total cost of ownership)

• เพอเพมทางเลอกในการใชซอฟตแวร

• เพอเพมความสามารถทางานรวมกนไดระหวางระบบ (Interoperability)

• เพอกระตนการเจรญเตบโตของอตสาหกรรม ICT และซอฟตแวรแบบโอเพนซอรส

• เพอกอใหเกดชมชนโอเพนซอรสระหวางผใชและนกพฒนา

• เพอกอใหเกดสงคมแหงการเรยนร (Knowledge-based society)

• เพอลดความเหลอมลาทางเทคโนโลยสารสนเทศ (digital divide)

ในแผนแมบทดงกลาว ขนตอนในการดาเนนการ ประกอบดวย 3 ขนตอนคอ

ขนตอนท 1: แผนระยะสน (Laying the Foundation and Early Adoption: 2547-2548)

จะเนนการจดตงหนวยงานททาหนาทสนบสนนการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส รวมทง จดอบรม

และนารองการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสใหแกหนวยงานตางๆ โดยในระยะแรก การเปลยนไปใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรสจะมทงในคอมพวเตอรแมขาย เชน Web server และ mail server เปนตน

และในคอมพวเตอรสวนบคคล เชน การเปลยนไปใช OpenOffice เปนตน

ขนตอนท 2: แผนระยะกลาง (Accelerated adoption: 2548-2553) จะเนนการตดตาม

การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในแตละหนวยงานใหเปนไปตามเปาหมาย รวมทงมการเจรจากบ

ประเทศทกาลงพฒนาดานซอฟตแวรโอเพนซอรสเพอรวมมอกนพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรส ใน

ระยะน ซอฟตแวรทจะเปลยนไปใชซอฟตแวรแบบโอเพนซอรสคอ ซอฟตแวรประเภทฐานขอมล

(Database) และซอฟตแวรทใชในสานกงาน

  4-25

ขนตอนท 3: แผนระยะยาว (Self Reliance: ตงแตป 2553 เปนตนไป) จะเนนใหแตละ

หนวยงานสามารถผลตซอฟตแวรแบบโอเพนซอรสทมความเฉพาะเจาะจงกบหนวยงานของ

ตนเองได โดยซอฟตแวรทจะเปลยนไปใชซอฟตแวรแบบโอเพนซอรสในขนตอนนคอ ซอฟตแวร

ประเภท ERP และ CRM

นโยบายทสาคญอกประการหนงทสนบสนนการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

ของรฐบาลมาเลเซยคอ การจดใหมงานสมมนาเกยวกบซอฟตแวรโอเพนซอรสเพอเปนเวทในการ

เผยแพรและแลกเปลยนความรในการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส นอกจากนน รฐบาลมาเลเซยยง

จดใหมการประกวด OSS Case Study Award เพอใหแตละหนวยงานภาครฐไดทาการพฒนา

ซอฟตแวรโอเพนซอรส ตามความเหมาะสมของแตละหนวยงาน อกทงยงเปนการแลกเปลยน

ความรระหวางหนวยงานเพอทาการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรส

การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศมาเลเซย

ผลของการดาเนนการภายใตแผนแมบทดงกลาวทาใหหนวยงานภาครฐของมาเลเชยได

เปลยนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรสกวารอยละ 95 โดยมหนวยงานภาครฐจานวน 691 แหงจาก

724 แหงทเปลยนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรส (ภาพท 4.4) โดยซอฟตแวรโอเพนซอรสทมการ

นาไปใชงานมากทสดคอ Web server (หนวยงานประมาณรอยละ 87 ทนาซอฟตแวรประเภท

Web serverไปใช) และรองลงมาคอ ซอฟตแวรประเภทฐานขอมล (Database) (รอยละ 44)

(ภาพท 4.5)

ประโยชนของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศมาเลเซย

รายงานของ OSCC30 กลาววา รฐบาลมาเลเซยสามารถประหยดงบประมาณในการซอ

ซอฟตแวรทมลขสทธไดกวา 12 ลานเหรยญสหรฐฯ (หรอ 40 ลานรงกตมาเลเซย) จากการ

ดาเนนการภายใตแผนแมบททสนบสนนใหนาซอฟตแวรโอเพนซอรสเขามาใชในหนวยงาน

ภาครฐ โดยเฉพาะอยางยง การนาซอฟตแวร OpenOffice มาใชในหนวยงานภาครฐ สามารถ

ประหยดงบประมาณในการจดซอซอฟตแวรทใชในสานกงานไดกวา 3.6 ลานเหรยญสหรฐฯ (หรอ

12 ลานรงกตมาเลเซย)

                                                            30 OSCC (January, 2009). ‘RM40 million Saving From OSS Adoption’. OSCC Quarterly Newsletter.

  4-26

อปสรรคของการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศมาเลเซย

อปสรรคทสาคญในการสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสของรฐบาลมาเลเซย31 คอ

การขาดแคลนผมความชานาญทางดานซอฟตแวรโอเพนซอรส การอบรมการใชซอฟตแวรโอเพน

ซอรสของหนวยงาน OSCC มขอจากดทางดานเวลาและสถานท และขอจากดดานงบประมาณใน

การวาจางใหนาซอฟตแวรโอเพนซอรส (outsourcing) เขามาใชงาน อกทงชมชนในการพฒนา

ซอฟตแวรโอเพนซอรสยงคงอยในขนเรมตน

ภาพท 4.4 จานวนหนวยงานภาครฐของมาเลเซยทเปลยนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

ทมา: OSCC

                                                            31 Jaafar, A., Ahmad, A. (2009) The use of Open Source Software in the Public Sector in Malaysia.

  4-27

ภาพท 4.5 สดสวนของซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภทตางๆ ทใชในหนวยงานรฐบาลมาเลเซย

ทมา: OSCC  

ประเทศเยอรมน

รฐบาลกลางของประเทศเยอรมนเรมใหความสาคญกบการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสมา

นบตงแตป 2543 ซงรฐบาลกลางของเยอรมนเลงเหนวา ซอฟตแวรแบบโอเพนซอรสชวยเพม

ความปลอดภย (Security) และขดความสามารถในการแขงขนสาหรบตลาดซอฟตแวร

ภายในประเทศ ในชวงแรก รฐบาลเยอรมนไดออกนโยบายเพอศกษาขอดและขอเสยของการใช

ซอฟตแวรแบบโอเพนซอรส และศกษาความเปนไปไดในการนาซอฟตแวรแบบโอเพนซอรสมาใช

กบผประกอบการ (enterprise) และหนวยงานขาราชการพลเรอน (civil service) โดยกระทรวง

กจการภายใน (Ministry of Home Affairs) ไดจดตง Co-ordination and Advisory organ (KBSt)

ซงเปนศนยพฒนาความสามารถดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหแกหนวยงานภาครฐ

โดย KBSt มหนาทศกษาการนาซอฟตแวรแบบโอเพนซอรสมาปฏบตใชในหนวยงานภาครฐ

  4-28

หนวยงานภาครฐอกแหงหนงทมบทบาทสาคญในการสงเสรมการพฒนาและการใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรสคอ กระทรวงเศรษฐกจและเทคโนโลยของเยอรมน (Federal Department

for Economy and Technology: BMWi) ซงไดจดทาคมอเชงปฏบตการเกยวกบการนาซอฟตแวร

แบบโอเพนซอรสมาใชในภาคธรกจใหกบผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และ

จดตงศนยพฒนาความสามารถดานโอเพนซอรสแหงชาต (National Open Source Competency

Center: BerliOS) เพอทาหนาทเปนตวกลางเชอมโยงระหวางนกพฒนากบผแทนจาหนายเชง

พาณชย (Commercial distributor) หรอระหวางนกพฒนากบหนวยงานภาครฐ ในการแลกเปลยน

ความรและฐานขอมลเพอแลกเปลยนหรอซอขายซอฟตแวรโอเพนซอรส นอกจากน ยงได

สนบสนนเงนกวา 1.6 แสนยโรเพอใชในโครงการ GNuPG (GNu Privacy Guard) โดยม

จดมงหมายเพอพฒนาเทคโนโลยการเขารหสขอมล (encryption technology) เพอใชใน

หนวยงานภาครฐโดยใชซอฟตแวรโอเพนซอรสเปนตนแบบในการพฒนา เนองจากรฐบาล

เยอรมนใหความสาคญกบการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในดานความปลอดภยในการประมวลผล

ขอมลและการสอสารขอมลเปนอยางมาก

นโยบายของภาครฐในการสนบสนนการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสอนๆ เชน

• กระทรวงมหาดไทย (Ministry of Interior) ไดเปลยนมาใชระบบปฏบตการลนกซ

ภายในหนวยงาน โดยเปนลนกซทพฒนามาจาก SUSE ซงเปนของบรษทในประเทศ

เยอรมน

• กระทรวงการคลงไดเปลยนมาใชลนกซบนเครองแมขายในหนวยงานจดซอจดจาง

ภาครฐ

• กระทรวงขนสง กอสรางและพฒนาเมอง ไดบรรจแผนการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสอ

ยในแผนยทธศาสตรดานเทคโนโลยสารสนเทศ

• กระทรวงการคลงใชซอฟตแวรโอเพนซอรสกบอนเทอรเนตและอเมล

• รฐบาลกลางของเยอรมนสนบสนนใหหนวยงานภาครฐทกหนวย ใชรปแบบเอกสาร

แบบเปด (Open Document Format: ODF) สาหรบเอกสารอเลกทรอนกส เพอเพม

ความสามารถในการรบสงเอกสารตางระบบได

• รฐบาลนครมวนคมแผนทจะเปลยนคอมพวเตอรในหนวยงานกวา 14,000 เครองมา

ใชซอฟตแวรลนกซ และ OpenOffice โดยวางแผนวาภายในป 2552 จะสามารถ

  4-29

เปลยนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรสไดกวารอยละ 80 ซงแผนดงกลาวใชเงนลงทน

ประมาณ 35 ลานเหรยญสหรฐฯ

นอกจากภาครฐทมการพฒนาและสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสอยางแพรหลาย

แลว ในสวนของภาคธรกจเอง บรษทของเยอรมนทเปนบรษทชนนาระดบโลกในการพฒนา

ซอฟตแวรโอเพนซอรส เชน บรษท KDE ซงเปนผพฒนาระบบลนกซทใชกบคอมพวเตอรสวน

บคคลมบทบาทสาคญในการผลกดนการใชงานซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศ โดย KDE ได

รวมมอกบหนวยงานภาครฐเพอพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสไปใชในหนวยงาน เชน รฐบาล

เยอรมนไดใหบรษท KDE พฒนาซอฟตแวร Groupware เพอใชทางานแทนซอฟตแวร Microsoft

Exchange หรอ Lotus Notes เปนตน

ในปจจบนการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศเยอรมนอยในระดบสง จากรายงาน

‘Annual Open Source Survey 2008’ ของ Actuate ซงสารวจการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสใน

ประเทศตางๆ32 พบวา ประเทศเยอรมนมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสกวารอยละ 50.7 โดย

ซอฟตแวรโอเพนซอรสทมการใชสงสดคอ ลนกซ (รอยละ 55) รองลงมาคอ Apache (รอยละ

52.1) และ Tomcat (รอยละ 44.3) ตามลาดบ ในขณะทการสารวจของ Webmasterpro ซงทาการ

สารวจสวนแบงตลาดของซอฟตแวรทใชในสานกงานในหลายประเทศ พบวา OpenOffice ซงเปน

ซอฟตแวรโอเพนซอรสมสวนแบงตลาดในประเทศเยอรมนสงถงรอยละ 21 ซงเปนสดสวนทสง

กวาในประเทศอนๆ เชน ฝรงเศส (รอยละ 19) สหราชอาณาจกร (รอยละ 9) หรอ สหรฐอเมรกา

(รอยละ 9)

4.4 ปจจยทมผลตอการสงเสรมและขดขวางการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

ในประเทศไทย

ปจจยสาคญทสงผลตอการสงเสรมและขดขวางการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพน

ซอรสในประเทศไทยใหประสบความสาเรจ ไดแก

                                                            32 ประกอบดวย ประเทศในทวปในอเมรกาเหนอ (สหรฐอเมรกาและแคนาดา), สหราชอาณาจกร, เยอรมน และ ฝรงเศส

  4-30

1. ความรและความเขาใจซอฟตแวรโอเพนซอรส

นอกเหนอจากราคา ความมนใจในคณภาพและการมเสถยรภาพของซอฟตแวร

โอเพนซอรส เปนปจจยสาคญทผใชเลอกทจะใชซอฟตแวรโอเพนซอรส ดงนน การสอสาร

ใหเกดความรและความเขาใจทถกตองเกยวกบคณภาพของซอฟตแวรโอเพนซอรสจะ

ชวยใหการใชแพรหลายมากขน

นอกจากน ความเขาใจผดวาการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสไมจาเปนตองเสย

คาใชจายใดๆ ทาใหเปนอปสรรคตอการพฒนาธรกจซอฟตแวรโอเพนซอรส เนองจาก

โดยแทจรงแลว การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสเปนการเปลยนจากการซอซอฟตแวรไปส

การรบบรการ ซงทาใหมตนทนโดยรวมถกลง แตไมใชไมมตนทนเลย ยกตวอยางเชน

คณภาพและระดบการพฒนาการของซอฟตแวรโอเพนซอรสมหลากหลาย เปนตน ดงนน

กอนการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสควรมการประเมนความสามารถของซอฟตแวรโอเพน

ซอรสอยางเปนเหตเปนผลเพอชวยในการคดเลอกซอฟตแวรโอเพนซอรสทเหมาะสมกบ

การใชงาน

2. นโยบายในการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสของภาครฐ

หากภาครฐมนโยบายสงเสรมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสโดยการสนบสนนให

หนวยงานภาครฐหนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรสแทนทซอฟตแวรทมลขสทธ จะชวย

กระตนใหประชาชนทวไปมความสนใจและยอมรบซอฟตแวรโอเพนซอรสมากขน

นอกจากน ในประเทศกาลงพฒนาสวนใหญ รวมทง ประเทศไทย ภาครฐเปนลกคาท

สาคญในตลาดซอฟตแวร33 ดงนน การทภาครฐหนมาสนบสนนการใชซอฟตแวรโอเพน

ซอรสจะชวยกระตนตลาดและการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสอยางมาก

3. ขอบเขตของกฎหมายทรพยสนทางปญญาและการบงคบใชกฎหมาย

ในประเทศกาลงพฒนา รวมทงประเทศไทยมกมปญหาการบงคบใชกฎหมาย

ทรพยสนทางปญญาทไมเขมงวด ทาใหมการใชซอฟตแวรทละเมดลขสทธในอตราสง

และสงผลใหสามารถใชซอฟตแวรทมลขสทธโดยทไมตองเสยคาใชจาย เชน รานคามการ

                                                            33 ในป 2552 มลคาการใชจายซอฟตแวรในประเทศไทยรวมทงสน 64,365 ลานบาท โดยภาคเอกชนมการใชจายในการซอซอฟตแวรสงทสด คดเปนรอยละ 45.1 รองลงมาคอ ภาครฐและรฐวสาหกจ (รอยละ 43.5) และธรกจครวเรอนขนาดเลกและภาคครวเรอน (รอยละ 11.4) ทมา: สรปผลสารวจตลาดเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศไทยป 2552 และประมาณการป 2553 (SIPA และ NECTEC)

  4-31

จาหนายเครองคอมพวเตอรใหมโดยการตดตงซอฟตแวรทละเมดลขสทธใหแกลกคาโดย

ไมเสยคาใชจาย นอกจากน การใชซอฟตแวรทละเมดลขสทธโดยไมเสยคาใชจายหรอเสย

คาใชจายนอยมากสงผลใหผใชไมตระหนกถงประโยชนของซอฟตแวรโอเพนซอรสทม

ตนทนถกกวาซอฟตแวรทมลขสทธ อยางไรกตาม การใชซอฟตแวรทละเมดลขสทธใน

อนาคตจะทาไดยากขนตามระดบแรงกดดนของเจาของลขสทธในตางประเทศ

4. การเขาถงอนเทอรเนตความเรวสงไดอยางกวางขวางและราคาถก

ปจจยทสาคญประการหนงในการรวมพฒนาหรอใชซอฟตแวรโอเพนซอรสคอ

การเขาถงอนเทอรเนตความเรวสง การพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสเรมแรกเกดขนผาน

การสอสารทางอเมล และมการเผยแพรสงทคนพบหรอพฒนารวมกนบนอนเทอรเนต

ดงนน หากการเขาถงอนเทอรเนตความเรวสงเปนไปไดยากในมหาวทยาลย ธรกจเอกชน

หรอทบาน จะทาใหความสามารถในการรวมพฒนาหรอใชซอฟตแวรโอเพนซอรสเกดขน

ไดอยางจากดมาก

5. การจดการดานการศกษาทางเทคโนโลยสารสนเทศ

การศกษาดานเทคโนโลยสารสนเทศมความสาคญตอการใชและพฒนาซอฟตแวร

โอเพนซอรส กลาวคอ การมสถาบนทางการศกษาหรอฝกอบรมซงสอนทกษะดาน

เทคโนโลยสารสนเทศมความจาเปนตอการสงเสรมการใชและพฒนาซอฟตแวรโอเพน

ซอรส เนองจากปญหาหลกประการหนงททาใหผใชไมนยมใชซอฟตแวรโอเพนซอรสคอ

ความไมคนเคยและความยงยากในการปรบใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

นอกจากน การมสถาบนการศกษาในระดบอดมศกษาซงสอนเกยวกบเทคโนโลย

และเทคนคการพฒนาซอฟตแวรในประเทศ รวมทง การสงเสรมวฒนธรรมแหงการเรยนร

และการพฒนาใหแกประชากรในประเทศจะชวยใหการปรบใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

เกดขนไดอยางรวดเรวและกวางขวางมากขนในประเทศ

6. การสนบสนน (support) หลงจากการเปลยนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสจาเปนตองมการดแลและการปรบปรงคณภาพ

(upgrade) หลงจากการตดตงซอฟตแวรโอเพนซอรส ดงนน การขาดการสนบสนน

(support) ซงอาจเกดจากสาเหตตางๆ เชน ทกษะของบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ

  4-32

ภายในองคกรทไมเพยงพอ หรอ การขาดการสนบสนนจาก Vendor จะเปนอปสรรคท

สาคญตอการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส เปนตน

7. นกพฒนาทมทกษะทางภาษาองกฤษ

ภาษาองกฤษนบเปนภาษาหลกในการพฒนาซอฟตแวรคอมพวเตอร แมวา

หลงจากทมการพฒนาโปรแกรมประยกต (applications) แลวตอมา อาจมการพฒนา

เพอใหใชไดกบภาษาทองถนของตนกตาม ดงนน ทกษะการสอสารภาษาองกฤษทดเปน

เครองมอทสาคญของนกพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรส

8. นกพฒนาทมทกษะหรอไดรบการฝกอบรมดานเทคโนโลยสารสนเทศ

ความสาเรจในการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสเกดจากการมนกพฒนาทม

ทกษะทางเทคโนโลยสารสนเทศ ดงนน การสรางกลมนกพฒนาทมทกษะหรอจดการ

ฝกอบรมเพอใหเกดกลมนกพฒนาขนมาเพอรวมกนพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสจงม

บทบาทสาคญตอการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรส

4.5 ขอเสนอแนะทางนโยบายและยทธศาสตรในการสงเสรมการพฒนาและการใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทยใหประสบความสาเรจ

ปจจบน ซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทยมการใชแพรหลายมากขน โดยเฉพาะ

อยางยงในรฐวสาหกจหรอธรกจขนาดใหญ เชน การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย การเคหะ

แหงชาต ธนาคารไทยพาณชยจากด (มหาชน) บรษท ปนซเมนตไทย จากด และบรษท S&P

จากด เปนตน อยางไรกตาม สดสวนการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทยยงคงมอยนอย

มาก เชน สดสวนของสถานประกอบการทมการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสมเพยงรอยละ 1.8 ของ

สถานประการทงหมด34

ในการสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในประเทศไทยใหประสบ

ความสาเรจ คณะผวจยมขอเสนอแนะทางนโยบายและยทธศาสตร ดงตอไปน

                                                            34 รายงานผลการสารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในสถานประกอบการ พ.ศ. 2552, สานกงานสถตแหงชาต

  4-33

1. นโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศของรฐ

• นโยบายการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในภาครฐ

การใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในภาครฐจะมสวนสาคญอยางมากในการ

ขยายตลาดซอฟตแวรโอเพนซอรสและกระตนใหผใชอนหนมาพจารณาการใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรสเปนซอฟตแวรทางเลอกทนอกเหนอจากการใชซอฟตแวร

ทใหสทธการใช ดงนน หนวยงานรฐควรนารองการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสเปน

ตวอยาง เชน ใชในระบบสารบรรณ หรอเครองแมขาย (server) ซงสามารถเรม

ไดงายกวา เนองจากไมมปญหาการใชงานรวมกน (interoperability)  

• นโยบายการจดซอจดจางซอฟตแวรของภาครฐ

ในตลาดซอฟตแวรของประเทศไทย ภาครฐนบเปนผใชหลก (คดเปนสดสวนของผใชรอยละ 43.5 ในป 2552) ดงนน หากรฐบาลมนโยบายการจดซอจดจางซอฟตแวรทใชมาตรฐานแบบเปด (open standard) จะชวยทาใหเกดการแขงขนทเทาเทยมกนระหวางซอฟตแวรโอเพนซอรสและซอฟตแวรทใหสทธการใช และทาใหการกาหนดคณสมบตเฉพาะ (specification) เพอเออประโยชนแกบรษทใดบรษทหนงเปนไปไดยาก ซงจะชวยใหลดปญหาการจดซอจดจางทไมโปรงใสของภาครฐได35

ทงน เพอใหการปรบใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในภาครฐบรรลผลสาเรจ

ไดจรง ควรเสนอใหสานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (กพร.)

กาหนดใหมดชนชวดหลก (KPI) ในการประเมนผลการจดซอจดจางระบบ ICT

ของหนวยงานของรฐวาไดใชซอฟตแวรโอเพนซอรสหรอไม

• การสงเสรมใหภาคเอกชนหนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

หากภาครฐเปนตวอยางใหแกภาคเอกชนในการนารองใชซอฟตแวร

โอเพนซอรสและทาใหภาคเอกชนเหนถงประโยชนทไดรบจากการใชซอฟตแวร

โอเพนซอรส จะทาใหภาคเอกชนหนมาใชซอฟตแวรโอเพนซอรสมากขน

นอกจากน เพอชใหภาคเอกชนเหนถงประโยชนของการใชซอฟตแวรโอเพน

ซอรส ภาครฐอาจจดทาคมอการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส และกรณศกษาของ

                                                            35 ประมาณ 5 รายใหญสดมสวนแบงตลาดรอยละ 67 ของตลาด ICT ของภาครฐและ 10 รายใหญสดมสวนแบงตลาดรอยละ 78 ของตลาด ICT ของภาครฐ (ทมา: สานกงบประมาณ)

  4-34

ภาครฐหรอภาคเอกชนทประสบความสาเรจในการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสเพอ

เผยแพรแกสาธารณะ

• การขยายการเขาถงอนเทอรเนตความเรวสงใหมากขน

ปจจยทสาคญในการสงเสรมซอฟตแวรโอเพนซอรสคอ ความสามารถใน

การเขาถงอนเทอรเนตความเรวสง ดงนน หากตลาดอนเทอรเนตความเรวสงใน

ประเทศยงคงมระดบการแขงขนทกระจกตว36และมราคาสง37 อกทงพนท

ครอบคลมการใหบรการไมทวถงจะเปนอปสรรคทสาคญตอการพฒนาและใช

ซอฟตแวรโอเพนซอรสของประเทศ

2. การจดตงศนยวจยและพฒนาดานซอฟตแวรโอเพนซอรส เพอทาหนาทวจยและ

พฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรส (รวมทงการใหเงนสนบสนนเพอการวจยและพฒนา

ซอฟตแวรโอเพนซอรส) และการคดเลอกซอฟตแวรโอเพนซอรสประเภทตางๆ ทม

ระดบการพฒนาการทเหมาะสมตอการใชงานในประเทศไทย ตลอดจนการเปน

ศนยกลางและสนบสนนการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสใหใชไดกบภาษาไทย

(Localization)

การจดตงศนยดงกลาวยงเออประโยชนตอการสรางกลมนกพฒนาทม

ความคนเคยกบรหสตนฉบบ (source code) ของซอฟตแวรโอเพนซอรส ซงจะเปน

ประโยชนในการพฒนาหรอปรบปรงซอฟตแวรโอเพนซอรสตอไป

3. การสงเสรมความรและความเขาใจเกยวกบโอเพนซอรส

• การจดโปรแกรมฝกอบรมดานการพฒนาและใชซอฟตแวรโอเพนซอรสในมหา

วทยาลย สถาบนฝกอบรม และองคกรตางๆ

                                                            36 ณ สนไตรมาสท 2 ป 2552 สวนแบงตลาดอนเทอรเนตความเรวสงกระจกตวอยทผประกอบการหลก 3 รายคอ TOT (รอยละ 38.2) TRUE Internet (รอยละ 31.1) TT&T SS (รอยละ 25.7) และอนๆ (รอยละ 5.05) (ทมา: คณะกรรมการกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กทช.) 37 คาบรการอนเทอรเนตความเรวสงรายเดอนตอรายไดของประชากรในประเทศไทยคดเปน 10.07 เหรยญสหรฐฯ (อยในลาดบท 51) ขณะท ประเทศทมคาบรการอนเทอรเนตความเรวสงตอเดอนเมอทยบกบรายไดของประชากรทตาทสด คอ มอลตา คดเปน 0.12 เหรยญสหรฐ (ลาดบท 1) รองลงมาคอ ซเรย (0.31 เหรยญสหรฐฯ) และสหรฐอเมรกา (0.55 เหรยญสหรฐฯ) ขณะท ประเทศคแขงสาคญของไทย คอ มาเลเซย (5.72 เหรยญสหรฐฯ) อยในลาดบท 39 (ทมา: World Economic Forum, The Global Information Technology Report 2008-2009)

  4-35

• การบรรจการเรยนรเกยวกบซอฟตแวรโอเพนซอรสในหลกสตรการศกษาใน

โรงเรยนและมหาวทยาลย เพอใหนกเรยนและนกศกษาเกดความตระหนกและ

ความเขาใจเกยวกบซอฟตแวรโอเพนซอรส

• การสงเสรมการรวมตวกนของกลมผสนบสนนซอฟตแวรโอเพนซอรส เนองจาก

กจกรรมของผสนบสนนและการศกษาดานซอฟตแวรโอเพนซอรสมสวนสาคญตอ

การสงเสรมการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส

กลาวโดยสรป ยทธศาสตรในการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพนซอรสใหประสบ

ความสาเรจในประเทศไทยจาเปนตองอาศยการขบเคลอนทมความมงมนและการบรณาการทด

ดงนน ควรพจารณาจดตงหนวยงานหลกในการสนบสนนการพฒนาและการใชซอฟตแวรโอเพน

ซอรสในประเทศไทย โดยทาหนาทเปนศนยกลาง (focal point) ในการกาหนดนโยบาย การ

วางแผนการดาเนนการ การอานวยความสะดวก การใหความรวมมอกบหนวยงานตางๆ ท

เกยวของในการพฒนาซอฟตแวรโอเพนซอรสและการสรางชมชนซอฟตแวรโอเพนซอรสทเขมเขง

ตลอดจนการตดตามการใชซอฟตแวรโอเพนซอรส โดยเฉพาะอยางยงในภาครฐ

  4-36

เอกสารอางอง

Actuate. (2009) Annual Open Source Survey 2008. Brian Prentice. (2009) ‘Open Source in 2010’ [online] (accessed on March 5, 2010)

Available from: http://blogs.gartner.com/brian_prentice/2009/12/27/open-source-in-2020/

Dedrick, J., and and Kraemer, K. (2001) China IT Report:2001. Center for Research on

Information Technology and Organizations. Globalization of I.T. (Paper 252) (accesses on 10 March 2010) Available from : http://escholarship.org/uc/item/696951b0

Dudley-Sponaugle, Hong, and Wang. (2007) The Social and Economical Impact of OSS

in Developing Countries, pp. 104. Einhorn, B., and Greene, J. (2004) Asia is falling in love with Linux; as more IT managers

and state agencies ditch Windows, Microsoft is scrambling. Business Weeks, 3866, 42.

FLOSSMETRICS. (2009) The SMEs guide to Open Source Software. OSCC. (January, 2009) ‘RM40 million Saving From OSS Adoption’. OSCC Quarterly

Newsletter. OSCC. (2010) ‘OSS adoption trend’ [online] (accessed on March 15, 2010)

Available from: http://www.oscc.org.my/content/view/227/139/ Forrester Consulting. (2008) Open Source Paves The Way For The Next Generation Of

Enterprise IT. Gartner. (2009) ‘Predicts 2009: The Evolving Open-Source Software Model’ [online]

(accessed on March 4, 2010)

  4-37

Available from: http://blogs.gartner.com/mark_driver/2008/12/08/new-research-predicts-2009-the-evolving-open-source-software-model/

GridToday. (2004) Beijing software testing center joins OSDL. Daily News and

Information for the Global Grid Community, Vol. 3 No.13. Jaafar, A.,and Ahmad, A. (2009) The use of Open Source Software in the Public Sector

in Malaysia. Keong, L. M. (2004) Microsoft cries foul over open source bias, Asia Computer Weekly,

Singapore,Jul.21,1 Kim, S. G., Yea, H. Y., and Kim, J. (2003) Survey on usage, and obstacles to

introduction of open source software.KIPA Report. Kshetri, N., and Schiopu, A. (2007) ‘Government Policy, Continental Collaboration and

the Diffusion of Open Source Software in China, Japan and South Korea’. Journal of Asia Pacific Business, Vol. 8 No. 1.

Li, M., Lin, Z., and Xia, M. (2005) ‘Leveraging the Open Source Software Movement for

Development of China’s Software Industry’. The Massachusetts Institute of Technology Information Technologies and International Development, Vol. 2 No. 2,pp.45-63.

Myuang, S. (2003) South Korean government goes open source, ZDNet Korea, [online]

(accessed on March 10, 2010) Available from: http://news.zdnet.co.uk/software/

0,1000000121,39116799,00.htm.

Net Application. (2010) ‘Browser Market Share’ [online] (accessed on March 10, 2010)

Available from: http://www.netmarketshare.com/browser-market-share.aspx?qprid=0

  4-38

Net Application. (2010) ‘Operating System Market Share’ [online] (accessed on March 10, 2010) Available from: http://www.netmarketshare.com/operating-system-market-share.aspx?qprid=8

Netcraft. (2010) ‘February 2010 Web Server Survey’ [online] (accessed on March 10,

2010) Available from:http://news.netcraft.com/archives/2010/02/22/february_2010_web_server_ survey.html

Open Source Initiative. (2010) ‘The Open Source Definition’ [online] (accessed on March

4, 2010) Available from: http://opensource.org/docs/osd Papin-Ramcharam, J., and Soodeen, F. (2007) Open Source Software: A Developing

Country View. Techworld. (2005) China's biggest bank switches to Linux [Online] (accessed on 4 March,

2010) Available from: http://news.techworld.com/operating-systems/3582/ chinas-biggest-bank-switches-to-linux/?print

TRIDI (2552), แนวโนมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 2009-2014, หนา 289. U.S.Commercial Service. (2008) China: Specialty Software Market. Webmasterpro. (2010) ‘International OpenOffice market shares’ [online] (accessed on

March 13, 2010) Available from: http://www.webmasterpro.de/portal/news/2010/02/05/ international-openoffice-market-shares.html

ชมรมผประกอบการโอเพนซอรส.(2553) ‘สมาชกกอตงชมรม’ สบคนเมอ 8 มนาคม 2553 จาก http://www.oss-business.com

  4-39

ฝายโอเพนซอรส สานกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน). (2553) ‘บรษททผลตหรอใหบรการเกยวของกบซอฟตแวรโอเพน ซอรส’ สบคนเมอ 8 มนาคม 2553 จาก http://www.thaiopensource.org/company

ศนยวจยนวตกรรมอนเทอรเนตไทย. (2553) ‘TrueHits Statistics’ สบคนเมอ 8 มนาคม 2553

จาก http://truehits.net/graph/allgraph.php#TOP สานกงานสถตแหงชาต. (2553) สารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในสถาน

ประกอบการ พ.ศ. 2552. สานกงานสถตแหงชาต. (2552) สารวจอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของ

ประเทศไทย พ.ศ. 2551.