htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

به نام خدا

ها و استفاده از آنها برای بهبود اهداف سازمانBPMS مقاله:

امیر درجهنویسنده:

0931پائیز

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

فهرست:

1فصل

( مقدماتی بریکپارچه سازی سازمانی و مدیریت فرایند های کسب و کارBPM)

2فصل

(سیستم مدیریت فرایندهای کسب و کارBPMSچیست؟ )

معرفی نرم افزارهای موجود در زمینهBPMS

ProceeMaker به عنوان نرم افزار برگزیده

3فصل

نرم افزار آموزشProcessMaker

چند پروژه با استفاده از نرم افزارProcessMaker

منابع

من می باشد. کارشناسیدوره و خوانندگان عزیز این پژوهش و آموزش قسمتی از پایان نامه دوستان

را ذکر بفرمائید. (darajeh.netمی کنم در صورت استفاده از مطالب این مستند منبع آن )خواهش

تشکربا

درجهامیر

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

:1فصل

لزوم یکپارچه سازی سازمانی:

که برخی از این مسائل کامالً حل شده هستند و ،با نگاهی گذرا به عنوان مطمئناً مسائل بسیار زیادی به ذهن شما خطور خواهند کرد

ابهامات را از میان برداریم و ،برخی دیگر هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارند. در اینجا هدف ما این است که با ساده ترین زبان

بهترین راه کارهای موجود در زمینه یکپارچه سازی یک سازمان را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.

قدمه:م

ای در محدوده آن فرآیند و وظیفه های جداگانهدر گذشته مرسوم بود كه برای هر یك از فرآیندها یا وظیفه ها در ک سازمان، سیستم

معروف بودند. این سیستم ها در زمان خود دارای مزایای فراوانی بودند؛ ولی مشكالتی ایهای جزیرهسیستمشد كه به تهیه می

ها برای یك فرآیند چون هر یك از سیستمكه ها این بود آن بزرگترینن با این نوع نگرش حاصل شدند كه یكی از اساسی به مرور زما

ها در از طرفی چون دید طراحی سیستم ها به یكدیگر مشكل یا حتی غیرممكن بود.شدند، اتصال سیستمیا وظیفه خاص تهیه می

. برای مثال یک كردنداهداف كلی سازمان را به نحو مطلوب برآورده نمیها ممورد بخشی از سازمان و نه كل آن بود، این سیست

شرکت )سازمان( بزرگ را که شامل چندین بخش مانند: بخش مکانیک، برق و الکترونیک، فناوری اطالعات و ... است را در نظر

کند عالوه برا اینکه مجبور است هزینه بگیرید. اگر این شرکت برای هر کدام از بخش های خود یک سیستم جدا بخواهد تعریف

متصل ساختن این بخش ها به همدیگر پیدا کند که این زیادی را صرف ساخت این سیستم ها کند، مجبور است راهکارهایی هم برای

آمدن خود عالوه بر اینکه می تواند هزینه های جانبی زیادی را به همراه داشته باشد می تواند به مرور زمان باعث به وجود

ناهماهنگی هایی در شرکت شود؛ چرا که این سیستم ها از ابتدا برای تعامل با همدیگر طراحی نشده اند.

تعدادی زیرسیستم متشكل از های یكپارچه سازمانی به وجود آمد. در این دیدگاه برای سازمان یك سیستم صورت ایده سیستمبدین

ساخت. با این حال یك مشكل اساسی كه هنوز هم خودنمایی شد كه مشكالت مذكور را مرتفع میطراحی می مستقل، ولی مرتبط با هم

.بود هاحجم زیاد كار برای طراحی و پیاده سازی این سیستممی كرد،

(؟BPMمدیریت فرایندهای کسب و کار چیست )

مدیریت یا BPM (Business Process Managment)ایده جدیدی تحت عنوان قبل تبا توجه به مطالب گفته شده در قسم

روشی یكپارچه برای تعریف، اجرا و ها، با داشتن الگوهای متعدد مورد نیاز سازمان این ایده .مطرح شد فرایندهای کسب و کار

های حلتوسعه راهحجم كار كرد و با استفاده از متدها و ابزارهای خاص خود را ارایه می هاكار سازمان مدیریت فرآیندهای كسب و

.رساندها را به حداقل میاطالعاتی برای سازمان

نظران این رشته اختالفاتی وجود دارد، ولی آنچه عموماً در بین های مختلف و صاحبو مفهوم آن بین شركت BPM در زمینه تعریف

است كه پایش فرآیندهای كسب و كار طراحی، اجرا ومند برای روشی یكپارچه و نظام BPM:این نظرات مشترك است این است كه

افزارها و گردش اطالعاتی . تعامالت بین افراد و نرمافزارها در سازمان درگیر باشندها افراد یا نرمممكن است در هر یك از آن

بتواند این فرآیندها را در سازمان مدیریت كند و که این است BPM هدف از وجود .بخشدحیات می BPMسازمان است كه به

.ها در طول زمان نیز ارایه دهدبرای بهبود آن ابزاری

BPM كار و تغییرات آن است. هر فرآیند باید با توجه به وضع مطلوب پیاده شود و سپس در و فرآیندی منطقی برای مدیریت كسب

ید. این روال ممكن است بارها در مورد هریك از فرآیندها اجرا گردد. از این رو توان فرایند مورد نظر را بهبود بخشطول زمان می

.ای به فرآیند و منطق كاری آن افزوده گرددافزودهبه طور تكرارشونده است و در هر تكرار باید ارزش BPM چرخه حیات

فرایند چیست؟

تعریف واضح باشد، اما بد نیست که اکنون تا حدی اژه برای شما را تکرار کردیم، شاید این وفرایند در قسمت های قبل بارها واژه

دقیقتری از این واژه را در اینجا داشته باشیم تا با مفهوم سازمانی و مد نظر ما نیز کامالً آشنا شوید.

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

4

برای ایجاد این محصول به . فراینددنبوده که محصول خاصی را به وجود می آوربه هم فرآیند مجموعه فعالیتهای متوالی و مرتبط .های خاصی نیاز دارد که زمینه را برای درست عمل نمودن آن فراهم می سازند 0ورودی

فرآیندهای موجود در هر سازمان برای دستیابی به ماموریت سازمان طراحی شده اند، تا با عملکرد بهتر نیازهای اساسی مشتریان را ا و خواسته های مشتری ها باید فرآیندهای موجود کارایی و اثر بخشی الزم را داشته باشند. تأمین نمایند. برای پاسخگویی به نیازه

یک فرآیند زمانی کارایی الزم را خواهد داشت که بصورت درست انجام گیرد و زمانی از اثر بخشی برخوردار خواهد بود که از فعل و انفعاالت است که به منظور تبدیل داده هابصورت درست انتخاب و طراحی شده باشد. فرآیند، معرف یک یا دسته ای

.انجام می گیرد محصوالت)خروجی ها(به )ورودی ها(را به ها که ورودی می باشد فرآیند، یک سری منطقی از تراکنش های مرتبط با یکدیگرکه می توان گفت خالصهدر یک تعریف

.خروجی ها تبدیل می کند یا هماننتایج

(0-0شکل ) :انواع فرآیندها

:سه نوع فرآیند کسب و کار وجود دارد

مدیریت راهبردی و نحوه اداره سازمان را حمایت می کنند :فرآیندها فعالیتهای نظام مند مثل این: فرآیند های مدیریتی. مثل خرید، این فرآیند ها ارزشی را در راستای کسب و کار اصلی سازمان ایجاد می کنند (:فرآیند های عملیاتی)اصلی

.فروش تولید، بازاریابی و این فرآیندها فرآیند های عملیاتی را پشتیبانی می کنند مثل حسابداری، استخدام و فناوری اطالعات: فرآیند های پشتیبانی.

تفاوت میان فرآیند و وظیفه:

ر انجام می دهد. در برابر، فرآیند، گروهی همانند تفاوت میان جزء و کل است. وظیفه واحدی از کار است، فعالیتی که معموالً یک نف

.از وظیفه های به هم پیوسته است که با همدیگر، نتیجه ای باارزش از دید مشتری را به بارمی آورند

فعالیتهایی که کاال را به دست مشتری می رسانند(. این فرایند از وظیفه های )برای مثال، انجام یک سفارش یک فرآیند است

که عبارتند از: درست می شودگوناگونی

دریافت درخواست از مشتری.

واردکردن آن به رایانه.

بررسی اعتبار مشتری.

بررسی موجودی کاال و یا تولید.

گزینش و بسته بندی سفارش.

(.برنامه ریزی حمل و روش ارسال کاال)زمینی، دریایی، هوایی

بارگیری و ارسال کاال به سوی مشتری.

از این وظیفه ها به تنهایی ارزشی برای مشتری نمی آفرینند. حمل بدون بارگیری و یا بسته بندی بدون انتخاب کاالها از هیچ کدام

بررسی اعتبار مشتری به خودی خود یک تجزیه و تحلیل مالی است. تنها هنگامی که این فعالیتهای مستقل و . انبار، شدنی نیست

.به وجود می آید جداگانه با همدیگر جمع شوند، ارزشی

بنابراین، .بنابراین، فرآیند را می توان یک زنجیره ارزش دانست که هر مرحله )هر دانه زنجیر( ارزشی به مرحله قبل می افزاید

1 Input

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

5

منابع انسانی، مهارتهای که ،فرایند های کسب و کار عبارتند از فعالیتهای اساسی در سازمان که محدود به مرزهای وظیفه ای نیستند

.یریتی و فناوری را به منظور تمرکز سازمان بر استراتژی ایجاد ارزش برای ذینفعان و بخصوص مشتریان به هم مرتبط می کنندمد

به خوبی آشنا شدید، اکنون الزم است تا قدری هم با مدیریت فرایندها آشنا شوید.فرایند تا اینجا با مفهوم

:Business Porcess Management(BPMکسب و کار ) مدیریت فرآیند

مدیریت فرآیند عبارت است از: شناخت مدیریت فرآیندهای کسب و کاری که هدفشان، برآورده ساختن نیازهای مشتریان است.

سیستم مدیریت فرآیند محور بر جریان کار در طول سازمان تمرکز می کند.

ضایت مشتری که کاالها یا خدمات با کیفیتی را با قیمت مناسب و این جریان کار با خواسته های مشتریان شروع می شود و با تامین ر

به موقع دریافت کرده است، به پایان می رسد. در واقع فرآیند نشان می دهد که چگونه کار در طول نواحی وظیفه ای داخلی سازمان

.کسب و کار نشان می دهدانجام می شود. مدیریت فرآیند محور، روابط تامین کنندگان و مشتریان را با فرآیندهای

در واقع، نظام مدیریت فرآیند عبارت است از: ترکیبی از فعالیتها و قوانین که هدف آنها دستیابی به هماهنگی و یکدستی )کامل(

.محصول به دست آمده از تکرارهای متوالی فرآیند است و اطمینان می دهد که همه محصوالت ساخته شده یکسان و مشابه اند

ت فرآیند با در نظر گرفتن گام های مورد نیاز برای انجام کار و ایجاد ارتباط زنجیره ای بین این گام ها، سعی در یکنواخت مدیری

کردن، ایجاد ثبات رویه، افزایش ارزش افزوده و مستندسازی می کند. از طریق نظام مدیریت فرآیند می توان کارایی، سودآوری و

.ش دادکیفیت فرآیند تولید را افزای

:فرآیند مدیریت ازاجرای حاصل نتایج

اخذ نتایج تحقیقی مثبت از وضعیت مشتریان و کارکنان -0

کاهش زمان چرخه برنامه ریزی و گزارش دهی -۲

تاثیرگذاری بر کاالها و خدمات -9

کاهش نرخ اشتباهات -۴

کاهش زمان حمل و نقل و ترانزیت -۵

برنامه ریزی به موقع -۶

بهبود ارائه خدمات قابل دسترسی و پاسخگوبودن -۷

جذب و نگهداری کارکنان شایسته -۸

مستند سازی بهتر انجام کارها -3

افزایش کیفیت کاالها و خدمات -01

:فرآیند محور مدیریت تا محور وظیفه مدیریت از

:به مدیریت فرآیند محور عبارتند از محورعوامل حیاتی موفقیت برای گذار از مدیریت وظیفه

یکی از مشکالت فراگیر در سازمانها بخشی نگری است. به این معنا که مدیران و کارکنان هر بخش به : تغییر فضای ذهنی -１

جای توجه به منافع کل سازمان، تنها منافع واحد خود را درنظر می گیرند. مثالً بخش تولید برای پایین آوردن هزینه تولید

رواحد اقدام به تولید حداکثر می کند، بدون درنظر گرفتن این مسئله که این اقدام ممکن است موجب انباشت موجودی کاال ه

فکر را ترویج کند که تمامی مدیران و کارکنان اثر کار ت سازمان باید این طرز .شود و سازمان در فروش آن مشکل پیدا کند

یرند.خود را بر کل سازمان درنظر بگتصمیم و

طراحی دقیق نقشه فرآیند، )مدل سازی فرآیند( تسهیل می شود. فهم فرآیند ازطریق طراحی نقشه فرآیند: طراحی نقشه فرآیند -２

فرآیندها را به فعالیتهای قابل اندازه گیری تبدیل می کند و براساس آنها مسئولیتها تعیین و عملکرد طبق آنها سنجیده می

.شود

که سازمان را قادر می سازد اهداف استراتژیک را ،ندازه گیری فرآیند، زبانی مشترک ایجاد می کندا اندازه گیری فرآیند: -３

.به کارهایی موثر در سطح عملیاتی ترجمه کند

:مزایای مدیریت فرآیند کسب و کارBPM باشدقبل، مزایایی به شرح زیر نیز دارا می قسمت در ذکر شدهعالوه بر نتایج:

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

6

استانداردهایی مانند :تعریف فرایندهامستندسازی وBPMN ۲ دنامکان مستندسازی فرایندها را فراهم می نمای. با :خودکار سازی اجرای فرایندها BPM تمام قوانین و منطق های تجاری سازمان اتوماتیک خواهند شد. همچنین :شناسایی فرصتها و بهبود فرایندها BPM هزینه فرایندها و زمان اجرا که در معیارهایی را برای اندازه گیری

.، فراهم می کنداین صورت بهینه سازی بر اساس نتایج واقعی خواهد بود در :حذف فعالیتهای غیر ضروری BPM به کمک مدلسازی فرایندها، سازمانها می توانند فرصتی برای حذف کارهای

.غیر ضروری داشته باشند کنترل کارایی فرایندهای در حال اجرا: BPM در .با ابزارهای نظارتی امکان نظارت وضعیت فرایندها را ممکن می سازد

ر و بهینه کردن انها برای کارایی بیشتر بهتنتیجه این کنترل باعث ثبات و سازگاری فرایندها برای رسیدن به کیفیت .یمشود که دید مدیریتی بهتری داشته باشهمچنین قابلیت اندازه گیری انها باعث می ؛شودمی

همکاری مشتری ها و شرکا در فرایندهای تجاری: BPM فراهم امکان همکاری مشتریان و شرکا را ازخارج از سازمان .می کند. و برای فرایندهایی که در خارج از محدوده سازمان قرار دارند. بسیار کاربردی خواهد بود

سیاری نیاز دارند تا اجرا شوندفرایندهای کسب و کار به افراد و منابع ب :کاهش منابع مورد نیاز. BPM تواند تعداد می .دهدمنابع مورد نیاز برای یک فرایند را کاهش می

افزایش هماهنگی: BPM بخشد. های مختلف یک شرکت را از بعد جغرافیایی بهبود میهماهنگی بین بخش افزایش سرعت اجرای سیکل فرآیندها: BPM امکان اجرای موازی انها سرعت کسب و با کاهش زمان اجرای فرایندها و

.کار را بهبود می دهد سانتر به آنها باعث می شود که مشتریان سریعتر و آبا کاهش زمان اجرا و اطمینان از درستی :افزایش رضایتمندی مشتری

.نیازمندی های خودشان برسند چابکی سازمانBPM ت تغییر شرایط به راحتی بتوانند تغییرات این امکان را برای سازمانها فراهم می کند که در صور

.را در فرایندها اعمال کنند. به این ترتیب به حفظ موقعیت سازمان در بازار رقابتی کمک می نماید

process در حقیقت یک سری از فعالیتهای مرتبط مثل BPMنتیجه برسیم که: این به مبا جمع بندی مطالب باال می توانی

modeling، process execution ،process monitoring و process optimization که در مجموع در جهت است ،

بهبود اهداف سازمان و امر یکپارچه سازی می تواند بسیار مفید باشد.

BPM :از دیدگاه کسب و کار و مهندسي سیستم

و كار و اهمیت مدیریت آنها براي دستیابي سازمان به چشم انداز و در حوزه کسب و کار سازمان ها، توجه جدي به فرآیندهاي كسب

توسط وي شروع شد. همر و (Value Chain)""زنجیره ارزشمیالدي و طرح ۸1اهداف خود، از كار پورتر در اوایل دهه

ها براي باقينشان دادند كه سازمان )"BPR) 3و كار "مهندسي مجدد فرآیندهاي كسبچمپي نیز در نیمه دوم همین دهه با طرح ایده

ن پردازاماندن در عرصه رقابت ناگزیر از باز اندیشي در فرآیندهاي كاري خود و طراحي مجدد آنها هستند. پس از وي نیز، نظریه

و كار و مهندسي فرآیندهاي کسب و کار میالدي و بعد از آن تا کنون توجه روزافزوني به مفاهیم فرآیندهاي كسب 31مدیریت در دهه

اي كه مكتب مدیریتي حاكم بر گونههاي مدیریت و مفاهیم آنها پیوند برقرار كنند، بهند تا میان تمامي این حوزهه اند و كوشیده انشان داد

.اندنامیده "مدیریت مبتني بر فرآیند"ه را برخي این ده

، تعالي، مدیریت دانش، (BPR) "و كار ها و رویكردهاي مدیریتي متعددي مانند "مهندسي مجدد فرآیندهاي كسبدر این دوره روش

Sigma-6مدیریت کیفیت جامع ،TQM)4( طرح شدند و كار ، تفكر ناب، و ... همه و همه برپایه مفهوم فرآیندهاي كسب.

و كار براي دستیابي سازمان به اهداف راهبردي خود و ها بر شناخت، تحلیل، بازنگري و اصالح فرآیندهاي كسب همه این روش

بهبود اقتضایي و مستمر فرآیندهاي لگوي فكري كه در حال حاضر در مدیریت حاکم است، ا .عرصه رقابت تأكید دارند موفقیت در

BPMعنوان "مدیریت فرآیندهاي کسب و كار" یا سازمان بجاي اصالح تدریجي و یا تغییر یكباره آنها است. از این الگو گاهي به

هاي کسب و یا "بهبهود مستمر فرایند (BPR)"و كار در امتداد رویكردهاي "مهندسي مجدد فرآیندهاي كسب این الگو. شودتعبیر مي

.گردیده استو سایر رویکردهاي مبتني بر فرایند بعنوان یک رویکرد جامع و کل نگر مطرح )"BPCI) 5و کار

2 Business Process Model and Notation 3 Business Process Reengineering 4 Total quality management 5 business process continuous improvement

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

7

با توجه به آنچه گفته شد دیده مي شود که در چند دهه اخیر همواره تاکید بر بحث فرایندها و تفکر فرایندگرایي در سازمان ها مطرح

نیست، اما در این میان صنعت فنآوري اطالعات و ارتباطات تا قبل از ظهور فنآوري هاي بوده است و این بحث موضوع جدیدي

و فرا مدل (MetaData)مباحث معناشناسي و فرا داده ها مبتني بر وب، )SOA) 6جدید حوزه خود مانند معماري سرویس گرا

بعبارتي یاف، اجرا، کنترل، بهینه سازي و ... ارائه بستر و راه حلي جامع و شایسته براي تحلیل، تعریاز (MetaModel)ها

موج سوم تحقق عملي بسیاري از دیدگاه هاي آکادمیک مطرح BPMمدیریت جامع فرایندهاي سازماني ناتوان بوده است. با ظهور

ن یک فناوري اطالعات و ارتباطات در اینجا نیز نقش راهبردي خود )بعنوا .در طي سال هاي گذشته امکان پذیر شد و شد

به (BPM) ابزارهاي مدیریت فرایندهاي کسب و کار( را در تحقق این فنآوري ای از توانمندساز( و نقش ابزاري خود )مجموعه

شایستگي نشان داد که در ادامه بیشتر با آنها آشنا خواهید شد.

BPM از دیدگاه فنآوري اطالعات و مهندسي نرم افزار:

ارتباطات، توسعه دهندگان و تولید کنندگان سیستم هاي اطالعاتي، تحلیل گران و طراحان متخصصان حوزه فناوري اطالعات و

پیاده سازي و ،ها شاهد شکسته شدن پارادایم هاي حاکم بر تحلیل، توسعه ۷bpmsو bpmسیستم هاي اطالعاتي و ... در رویکرد

آنها با این نکته مواجه خواهند شد که دیگر براي پیاده سازي منطق کسب و کار که در .استقرار سیستم هاي اطالعاتي خواهند بود

کد نویسي آنها براي تولید و نیازمند روش هاي تجزیه و تحلیل و طراحي گذشته و نهایتاً ،قالب نیازمندي هاي کاربران بیان مي شود

باني از سیستم ها و مدیریت تغییر آنها کال متحول و به مراتب اختصاصي سازي و پشتی. توسعه سیستم هاي اطالعاتي نخواهند بود

از دوش متخصصین نرم افزار سیستم هاتحلیل و همچنین ساده تر شده است. دغدغه فراگیري و درک دانش کسب و کار و محتوي

.دو این امر بعهده متخصصین و مشاورین این بخش و تحلیلگران کسب و کار خواهد بو ،برداشته شده است

:در یک سازمان BPMچرخه حیات

(۲-0شکل ) :(Design and Model) سازی و طراحیمدل

بر این مبنا است كه در ابتدا الزم نیست فرآیندهای BPM شوند. دیدگاهوكار و فرآیندهای آن مدل میمنطق كسب در این مرحله،

در اختیار BPM هایی كه سیستمو بعد با استفاده از مكانیزم توان وضعیت موجود را مدل ساختكار بهینه گردند، بلكه می و كسب

.تر ساختها را بهینهگذارد، فرآیندها را بهبود بخشید و آنمی

6 Service Oriented Architecture

7 Business Process Management System

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

8

سازی نمود كه این كار از طریق موتور قوانین را مدل قوانین كسب و كاروكار الزم است سازی كامل منطق كسببه منظور مدل

بررویوكار را مدل نمود و در طول زمان، تغییرات الزم را توان قوانین كسباز طریق این موتور می .گرددوكار ممكن میكسب

كار از و ار باشد. جدا بودن محل نگهداری قوانین كسبک و نیازی به تغییر در سایر اجزای كسب كهنآد؛ بدون نموها اعمال آن

كار را بدون درگیر شدن با تغییرات و بتوان مدیریت تغییرات قوانین كسبكه ،سازدكار این امكان را فراهم می و فرآیندهای كسب

.در فرآیندها به انجام رساند

:(Develop, Test and Deploy)و استقرار ، آزمایشتوسعه

سازی نمود و پیادهكار و همراه قوانین كسب كار الزم است فرآیندهای مربوطه را به و سازی فرآیندهای كسببعد از شناخت و مدل

.باید به هم متصل و یكپارچه شوند BPM و موروثی از طریق سیستم (Legacy) های قدیمیكلیه سیستم .در سازمان مستقر ساخت

(:Execute)ٍ مدیریت

های كنند. در حین اجرای فرآیندها گروهتوانند فرآیندها را اجراپس از استقرار سیستم در سازمان، كاربران مختلف در سازمان می

درگیر خواهند شد. ها استای كه خاص نقش آنبه گونهمختلفی از افراد سازمان با توجه به نقشی كه در سازمان دارند، با فرآیندها

كار بعد از استقرار فرآیندهای مكانیزه شده در سازمان باید كارهایی از قبیل تأیید یا رد برخی و ربران كسبعنوان مثال، كابه

مدیران و ناظران بر اجرای فرآیندها به تصمیمات كلیدی و مدیریت استثناهای خارج از استراتژی معمول سازمان را انجام دهند،

.باید فرآیندهای مكانیزه را از لحاظ تطابق با استانداردهای مختلف مدیریت نمایند IT طور مؤثر و بهینه نظارت كنند و متخصصان

(:Analyze and Optimize)سازیتحلیل و بهینه

كار باید بتوانند اجرای فرآیندها را بر و بلكه از این پس كاربران حوزه كسب ،استقرار فرآیندها در سازمان به منزله اتمام كار نیست

فرآیندها، تحلیل نمایند و در صورت لزوم، تغییرات الزم را در گیری كارایی یك سری از پارامترهای كلیدی در زمینه اندازهاساس

ها اعمال گردد. به سازی مورد نیاز در مورد آنفرآیندها اعمال كنند تا از این طریق، كارایی فرآیندها افزایش یابد و هر نوع بهینه

های مرتبط با فرآیندها را در زمان اجرای سیستم مشخص نمایند گیریتوانند تصمیمكار می و كاربران حوزه كسب ،وسیله این قابلیت

.ها را اعمال كنندو در همان جا آن

و لزوم اجرای آن در هر سازمان آشنا شدید. در فصل بعد در رابطه با سیستم هایی که می BPMدر این فصل با مفاهیم مقدماتی

را در سازمان ما ایجاد نمایند بحث خواهیم کرد. BPMد به بهترین نحو ممکن توانن

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

9

2فصل

BPMS (Business Process Management Service) چیست؟

.که از تمام چرخه عمر فرآیندهای کسب وکار پشتیبانی می کندنوع خاصی از نرم افزار می باشد

:باید این ویژگیها را داشته باشندها BPMSیا همان BPM سیستم های مناسب برایبنابراین

(وظیفه ای –داشته باشند. )بجای رویکرد عمودی (افقی )فرآیندی رویکرد و ساختار

(داشته باشند. )به دلیل تغییر مداوم کسب و کار تغییر و انعطاف باالقابیلت

(وابسته اندبه کار گرفته شوند. )چون فرآیندها به هم کل سازماندر سطح

ها:BPMSمزایای

امکان شناسایی و اصالح فرآیندها -1

بهبود فرآیندهای ارتباطی و شناسایی گلوگاه ها -2

یکپارچه سازی فرآیندها و خدمات -3

تهیه گزارش ها و تحلیل های اجرایی و مدیریتی -4

اجرای اتوماتیک وظایف تا حد امکان -5

ها Best Practice توانایی بهره گیری از -6

(Triggers) هشدارها و واکنش های اتوماتیک -7

کاهش زمان ارائه محصوالت یا خدمات جدید -8

افزایش رضایت مشتری -9

تسریع هماهنگی میان قوانین و محیط کاری -11

Workflow کمک به توسعه برنامه های کاربردی در سازمان با استفاده از ابزارهای گرافیکی و ایجاد -11

توسعه برنامه های کاربردی در سازمانکاهش هزینه های مربوط به -12

و کار کسب و پایش کارایی کنترل -13

ها این است که این سیستم ها به گونه ای طراحی می شوند، که برای کار با BPMSآخرین و مهم ترین مزیت استفاده از -14

ک دوره کوتاه مدت می توان نیست و تنها با ی تخصصی وب و ... هایی مانند: برنامه نویسی، طراحی آنها نیاز به تخصص

نیروهای متخصص در این زمینه تربیت کرد.

، چراکه ها می باشند. که این امر نیز اصالً دور از انتظار نیستBPMهمانطور که مشاهده کردید برخی از این مزایا مانند مزایای

BPMS ها همانBPM.هایی هستند که به صورت نرم افزار برروی کامپیوتر رفته اند

. گردداستفاده می Business Process Management System یا BPMS ها ازدر سازمان BPM سازیبرای پیاده

نرم افزاری متعددی اقدام به ساخت و تهیه این گونه از نرم افزار کرده اند که برخی از این شرکت ها عبارتند از: های شركت

Microsoft, colosa, Intalio سلماً با اسم شرکت و ... از این میان مMicrosoft آشنا هستید. شرکتMicrosoft در این زمینه

نام دارد. به Share Pointها BPMSدر زمینه Microsoftهم نیز بسیار پر قدرت وارد بازار جهانی شده است. ابزار شرکت

آورده شده اند برخی از دالیل اثبات این جرأت می توان گفت: که این ابزار قدرتمندترین در نوع خود می باشد. عللی که در ادامه

مدعی می باشد.

.Microsoft Officeتقابل کامل با نرم افزار -１

.ASP.netو C#.netمانند: net.پشتیبانی از زبان های قدرتمند -２

و ... به سادگی هر چه تمام تر. Wiki, Forum, Blogقابلیت ساخت -３

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

0

البته این نرم افزار مزایای بسیار دیگری هم دارد که در اینجا از ذکر آنها خودداری می کنیم. اما متأسفانه این نرم افزار چندین عیب

استفاده نکنیم. برخی از این معایب عبارتند از:موارد مجبور می سازد تا از آن در بسیاری از را بزرگ نیز دارد که ما

و تامین امنیت این سرورها. )این امور بسیار باال برروی سرورهای اختصاصی سخت افزاري امکاناتبه داشتن نیاز -１

هزینه بر هستند و برای شرکت های کوچک به صرفه نمی باشد(

جزء یکی از شرکت های Microsoftشرکت محدودیت استفاده از محصوالتي که تولیدي شرکتهاي دیگر مي باشند. -２

انحصار طلب می باشد. این شرکت این انحصار طلبی را در این نرم افزار خود نیز به کار گرفته است و متأسفانه طراحان

)البته این امر نمی توانند از مزایای سایر برنامه هایی که شرکت های دیگر تولید کرده اند در این نرم افزار استفاده نمایند.

انجام می Officeنظیر Microsoftان هایی که امور معمولشان با استفاده از سایر نرم افزارهای شرکت برای سازم

شوند امری بسیار خوشایند می باشد.(

کنترلاعم از ادمین سرور که بایستي توانایي کامل در Share Pointنیاز به داشتن کادري مجرب در قسمتهاي مختلف -３

را داشته باشد. و نیز طراحان وب SQL سیستم دیتابیس کنترلمتخصص دیتابیس که توانایي .کردن سرور را داشته باشد

د و باز نرا داشته باش Share Point Designer و در مرحله پیشرفته کار با Share Pointکه توانایي کار در محیط

.را داشته باشند ASP در مرحله پیشرفته تر توانایي برنامه نویسي در محیط

و سیستم در شبکه هاي اینترنتي و اینترانتي که در صورت نداشتن کانکشن هاي پر ASP بودن لود شدن صفحاتکند -４

.این سیستم را بازدید نمایند هسرعت بازدید کنندگان به سختي مي توانند صفحات طراحي شد

برخی از سازمان ها، این معایب، مزیت نیز معایب ذکر شده در باال همیشه هم بد نیستند و همانطور که گفته شد ممکن است حتی در

مسئله ای نیست که برای هیچ سازمانی مزیت حساب شود، Share Pointاما مشکل هزینه بر بودن و گران بودن قلمداد شوند.

و در عین حال کامل باشیم.بنابراین باید به دنبال نرم افزاری ارزانتر ؛مخصوصاً برای سازمان های کوچک

معموالً در ایران هیچ کس قیمت واقعی نرم افزاری را پرداخت نمی کند. اما ما اینگونه فرض می کنیم که ما در یک سازمان کوچک

قیمت نرم افزار به یکی از اصلی ترین چالش های کاری ما تبدیل می شود و بایستی در در خارج از ایران کار می کنیم، آنگاه مسئله

که تا حد امکان بنابراین در اینچنین مواردی الزم استان بسیار هوشمندانه و در راستای اهداف شرکت باشد. این زمینه انتخاب هایم

( برویم. نرم افزارهای کد Open Sourceکد باز) هایاز انتخاب نرم افزارهای تجاری یا کد بسته اجتناب کنیم و به سمت نرم افزار

برای دانلود موجود می باشند و غالباً سازندگان این گونه نرم افزارها نسخه های تجاریی برروی اینترنت رایگانباز غالباً به صورت

ما نیز در اینجا به دنبال نیز از این نرم افزارها ارائه می دهند، که حاوی امکانات بیشتری نسبت به نسخه کد باز آنها می باشند.

از رتبه بندی های موجود . به علت تنوع بسیار زیاد این نرم افزارها، ها رفتیمBPMSبهترین نرم افزارهای کد باز در زمینه ساخت

استفاده کردیم و نهایتاً دو نرم افزار را از سایر نرم افزارهای موجود بهتر یافتیم. BPMSدر سایت های مطرح در زمینه

Intalio وProcessMaker نام دو نرم افزاری هستند که بهترین نقدها و باالترین رتبه ها را از کاربران و متخصاصان این زمینه

)ساخته شده توسط زبان برنامه Intalioکسب کرده اند. این دو نرم افزار از نظر کارایی مشابه همدیگر هستند، که البته نرم افزار

ساخته شده توسط زبان برنامه ProcessMaker(م می باشد. در مقابل نرم افزار ( کمی کاملتر و البته پیچیده تر هJavaنویسی

کم حجم و ساده می باشد که در محیط مرورگرهای وب اجرا می شود و کار با آن نیز بسیار ( یک نرم افزار بسیارPHPنویسی

ساده می باشد.

و در فصل آینده نحوه کار با این نرم افزار را فرا ردازیممی پ ProcessMakerنرم افزار های به ذکر ویژگی این فصل در ادامه

.خواهید گرفت

:ProcessMakerآشنایی با

Workflowعبارت ProcessMakerشعار نرم افزار می باشد. Colosaمحصول شرکت ProcessMakerنرم افزار

Simplified)شرکت می باشد. )گردش کاری ساده یا ساده سازی گردش کارColosa را می توان جزء یکی از شرکت های با

و... که این نرم افزار دارد تحقق Toyota, Lenvoها دانست و این امر با توجه به مشتریانی مانند: BPMSسابقه در امر تولید

نرم افزار قرار است می توان امیدوار بود که این دارد، این نرم افزار و مشتریان معتبری که این نرم افزار با توجه به شعارمی یابد.

بهینه کننده بسیاری از کارهای سازمان ما شود.

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

1

برای خود دارای اصولی می باشد که البته تقریباً بیشتر این اصول به صورت قوانینی BPMSساخت در زمینه Colosaشرکت

لزم به رعایت این قوانین می باشد. در تولید نماید م BPMSهر شرکتی که بخواهد نرم افزاری قدرتمند در زمینه اما نوشته هستند،نا

ادامه برخی از این اصول را ذکر می کنیم.

:BPMS دیدگاه شرکت های نرم افزاری در مورد -1 اصل

کاربران خود ندارد. ،مسمالً هر نرم افزاری که وارد بازار می شود هدفی جز، ساده کردن کار

این Colosaاز جمله BPMSنیز وضع به همین منوال است. دیدگاه بسیاری از شرکت های فعال در زمنیه BPMS در زمینه

ها برای انجام مأموریت و پیشبرد های مختلف موجود است و سازمانحجم زیادی از دانش به صورت ها،است كه با آنكه در سازمان

رسانند و سازمان سازمان كارها را به انجام می« افراد»دارای ساختارها و فرآیندهای مورد نظر خود هستند، در نهایت، خوداهداف

BPM هرچه بیشتر محصول کارایی باال در عین حال سادگی، تأكید بر Colosaحل رو در راهآورند. از اینرا به حركت در می

.سازمان است IT حتی برای كاربران

: BPMSمعماری مفهومی -2 اصل

BPMS ها از آن لحاظ كه روی فرآیندها اند. این سیستمهای توسعه و استقرار فرآیندها شدهای در متدلوژیباعث تحوالت عمدهها

ها بر اساس معماری منعطف و قدرتمندی حاصلمتمركزهستند و بر عملیات چندمنظوره تأكید دارند، حایز اهمیت هستند و این قابلیت

.شود كه دارای اجزایی است كه قابلیت استفاده مجدد را دارندمی

های مختلفی دارند كه از عملیات ساده یك یا چندگامی فاقد ساختار مشخص ها طیفطور كه قبالً ذكر شد، فرآیندهای سازمانهمان

BPMSبرای ی، معماریخوب باید BPMSبنابراین یک سازنده شوند. گرفته تا فرآیندهای كالن و مركزی سازمان را شامل می

مهم ترین اجزای معماری فوق به طور خالصه به .های فرآیندهای سازمانی را پوشش دهدكه بتواند تمامی طیف بگیردخود در نظر

:شوندشرح زیر، توصیف می

دهنده تعاملیسرویس:

عملیات شخصی افرادكند رود كه كمك میمیبه كار خودكارسازی فرآیندهای فردی یا تیمیدهنده تعاملی برای یك سرویس

باال انجام گردد. به انسجامبا ها با یكدیگرعملیات تیمی آنطور در یك سازمان و همین ،بازبینی یا تأیید یك مستند :مانند

ستندات، و گذاری مهایی با پراكندگی جغرافیایی، قابلیت اشتراكدهی به تیمدهنده تعاملی قابلیت سرویسوه، سرویسعال

.دهدها در چرخه حیاتشان را ارایه میمدیریت محتوای آن

مدل توسعه:

زبان نویسی یكپارچه كه بر اساس اندازی از یك مدل برنامههای میانی، براساس چشمهای موجود در الیهتمامی فناوری

این را تشکیل می دهند. Colosaشرکت BPMS معماریایجاد شده اند؛ AJAXو تکنولوژی PHPبرنامه نویسی

توان برخی از فرآیندهای سازمانی را یكپارچه و خودكار نمود، عالوه بر آنكه می ،د كهندهحلی را ارایه میراهفناوری ها

طریق بدین دهند.را ارایه می اندهای اطالعاتی مختلفی كه در سطح سازمان پراكندهامكان اتصال و یكپارچگی سیستم

.شودده است، حفظ میهای اطلالعاتی قبلی خود انجام داهایی كه یك سازمان روی سیستمگذاریسرمایه

اجزای معماریBPMS شرکتColosa:

Colosa ،حلمدل معماری مذكور در بخش قبل را برای راه BPMS سری محصوالت و اجزا محقق با استفاده از یك

.كندمی

:عبارتند از BPMS معماری اجزای موجود در

:های كاربریقابلیت •

می بایست از طریق نرم افزارهای رایج که برروی اکثر عموماً ها BPMSكار با و تعامل كاربران حوزه كسب

کامپیوترهای سازمان ها نصب می باشند انجام پذیرد. تقریباً می شود گفت: که امروزه برروی اکثر کامپیوترهای

)برای ساخت و اجرای فایل Adobe Acrobat Readerو Microsoft Word هاینرم افزارسازمان ها

BPMSنیز از این دو نرم افزار در Colosaبا توجه بر همین اصل شرکت ( موجود می باشند.PDFهای

ProcessMakerپشتیبانی می کند و شما می توانید با استفاده از نرم افزار ProcessMakerخود یعنی

ایجاد نمائید و یا فایل هایی با این پسوندها را به نرم افزار وارد نمائید و در PDFیا Wordایل هایی با فرمت ف

راستای اهداف خود از آنها استفاده نمائید.

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

2

:ها ۸قابلیت توسعه با استفاده از افزونه •

نرم افزارهای متن باز دیگر تعامل یکی از مزایای نرم افزارهای متن باز این است که می توانند با بسیاری از

، بنابراین نرم افزارهای زیادی نیز ایجاد نمایند. با توجه به اینکه گستره نرم افزارهای متن باز بسیار زیاد است

نیز از این امر مستثنا ProcessMakerمسلماً در این میان نرم افزار .برای تعامل با همدیگر وجود دارند

. از جمله این نرم افزارها می وجود دارند ProcessMakerنیز برای تعامل با یادی ز 3نیست. نرم افزارهای

و افزونه های eLock, Knowledge Tree DMS, Microsoft Outlook plugin افزونه هایتوان به

همچینین شما با توجه به نیازهای .نام برد دیگری که هر کدام قابلیتی کاربردی را به نرم افزار اضافه می کنند

نمائید. متصل ProcessMakerو آنها را به سازمان خود می توانید افزونه های جدیدی ایجاد نمائید

:تعامل با سایر نرم افزارهای کد باز

در قسمت قبل در رابطه با مزایای نرم افزارهای کد باز صحبت شد، اکنون می خواهیم کمی فنی تر به این

نوشته شده PHPبا زبان برنامه نویسی ProcessMakerنگاه کنیم. همانطور که گفته شد نرم افزار موضوع

MySqlاز ها 01به صورت پیش فرض برای ذخیره اطالعات در پایگاه داده PHPاست. زبان برنامه نویسی

نوشته شده MySqlیگاه داده پا PHPاستفاده می کند. برنامه های متعدد دیگری هم هستند که با استفاده از زبان

یا به نظیر جومال یا وردپرس اشاره کرد. 00اند. از جمله این برنامه ها می توان به سیستم های مدیریت محتوایی

با توجه به اینکه سیستم ها ذکر شده نیز از و ... اشاره کرد. MyBB, PHPBBمعروفی نظیر های 0۲فروم

استفاده می کنند، بنابراین می توان از پایگاه های داده ای مشترکی برای تعامل بین این MySqlپایگاه داده ای

که این امر نیز باعث انسجام و هماهنگی هر چه بیشتر سازمان می شود و در نتیجه پایین سیستم ها بهره برد.

آمدن هزینه های سازمان می شود.

:قابلیت های توسعه و شخصی سازی

مهارت می توان نرم افزار را با توجه به نرم افزارهای متن باز این است که تنها با کمی از جمله مزایای

نیازهای سازمان، شخصی سازی کرد و حتی در صورت لزوم می توان زبان نرم افزار را نیز به زبان دلخواه

افزار کد باز می نیز یک نرم ProcessMakerهمانطور که پیشتر هم گفته شد برای مثال: فارسی تبدیل کرد.

باشد و می توان با کمی مهارت آن را با تووجه به نیازهای سازمان خود شخصی سازی کرد.

آشنا شدید. در انتهای این فصل شما ProcessMakerها و نرم افزار مورد نظر ما یعنی BPMSکلی و معماری تا اینجا با مفاهیم

آشنا می کنیم و در فصل آینده با شرح و توضیح این ویژگی ها می پردازیم. ProcessMakerرا با ویژگی های اصلی نرم افزار

:ProcessMakerویژگی های مهم نرم افزار

کوتاه مدت و بلند مدت پشتیاني از گردش کارهاي انعطاف پذیر در تعیین مسیر گردش و ارجاع گیرندگان مجاز براي اساس قوانین سازمان امكان برگشت به مرحله قبل در هر زمان امكان برگشت به شروع كننده در هر زمان امكان ارجاع وظیفه به دیگران در هر زمان امكان تفویض انجام وظایف به دیگران در هر گردش كار امکان ارسال رونوشت یقابل استفاده درمحدوده سازمان و بین سازمان ت اتصال بهیقابل XML سها یوو وب سر موجود در سازمان ین نرم افزارهایارتباط ب یبرقرار یندین فرآیتعامالت ب یبرا یس دهنده ایسرو کنترل خطاها

8 Plug-in

اصلی نصب می شوند و نرم افزار اصلی را کاملتر می کنند.در اینجا منظورمان افزونه هایی می باشند که برروی نرم افزار 3 10 Data Base

00 CMS (Content Management System) .ساخت سایت های مانند وبالگ ها از طریق این سیستم ها انجام می پذیرد : 0۲Forum تبادل نظر کاربران در اینترنت.: مکان هایی برای

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

3

گر یک گردش کار دیا در ادامه یداد یک رویک گردش کار بعد از وقوع یآغاز خودکار یو سر یمواز یجاد گردش کارهایا از یصورت ن ند والد دریق فرآیند و تعلیر فرآیجاد زیا فرزند در گردش کار والد یت گردش کارهاین وضعیامکان مشاهده آخر ت ین وضعیمشاهده آخر ک گروه یفه به یک وظیامکان ارجاع ک گروه یاز یندگیامکان ثبت درخواست به نما ند والد یندها از طرق فرآیرفرایز یریگ یامکان پ ف یحات)پاراف( درتمام وظایامكان ثبت توض ل در زمان ارجاع یا چند فایک یوست یامکان پ خچه گردش یمشاهده تار شود یارجاع م یکه کار به و یشخص یل برایمیارسال ا شرفت درخواستش یل به درخواست دهنده در هر مرحله از پیمیارسال ا ق نرم افزار یدرخواست از طر یریگ یامکان پ ن درخواست یفش در صورت مجاز بودن ایبه همراه همه وظا امکان ارسال درخواست لغو گردش کار، و لغو آن امکان شروع مجدد گردش کار در صورت وقوع خطا همه آنها یت واحد برایک فعالیفه به صورت همزمان و انجام ین وظیامکان انتخاب چند فه یس هر وظیشنویره به صورت پیامكان ذخ یفه و در فرم اصلیهر وظع مرتبط با هر گردش در یامكان مشاهده تمام وقا یگرین دیا هر قوانیموجود یافت كنندگان مجاز در هر مرحله بر اساس چارت سازمانیم دریتنظ ل یدن زمان و تکرار آن تا تکمیفه و اعالن هشدار در زمان فرا رسیک وظیافت کننده یدر یبرا یادآورین زمان ییامکان تع

یینها صدور فایل هایی با پسوندpdf وdoc برای چاپ گزارشات .و بسیاری امکانات دیگر که می توانند در سازمان شما مشکل گشا باشند

در فصل آینده شما با نحوه نصب و کار با این نرم افزار آشنا می شوید.

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

4

:3فصل

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

5

بحث شد. در این فصل قصد داریم تا شما را با نحوه کار با این نرم افزار ProcessMakerدر فصل قبل در مورد مزایای کلیدی

برای استفاده از این قابلیت های کاربردی آشنا نمائیم.

:ProcessMakerشروع کار با

: ProcessMakerنصب

نیز مانند سایر نرم افزارها نیاز به نصب دارد. برای اکثر کاربران نصب برنامه به صورت معمول ProcessMakerنرم افزار

سایر نرم افزارها می باشد و شما می توانید آخرین نسخه این نرم افزار را با توجه به سیستم عامل خود از آدرس

processmaker-www.processmaker.com/download .دریافت نمائید

از آنجا که اکثر کاربران در ایران از ویندوز استفاده می کنند در اینجا ما نیز از نسخه ویندوزی این نرم افزار استفاده می کنیم. پس

های دیگر نصب نمائید. شما می توانید نرم افزار را مانند سایر نرم افزار ProcessMakerاز دانلود

: ProcessMakerاجرای

به علت اینکه این نرم افزار در مرورگر شما اجرا می شود، اجرای آن کمی با سایر نرم افزارها متفاوت است. پس از نصب، برای

ار دهید. )این عبارت را فش Enterرا وارد نمائید و کلید 127.0.0.1اجرا مرورگر خود را باز کنید و در قسمت نوار آدرس عبارت:

هدایت می شوید. اکنون می توانید با وارد ProcessMakerآدرس محلی کامپیوتر شما می باشد.( با این کار شما به صفحه اصلی

شوید. ProcessMakerتعریف شده اند( وارد محیط adminکردن نام کاربری و رمز عبور خود )که به صورت پیش فرض هر دو

(0-۲تصویر )

( 0-۲ر )تصوی

( خواهید دید.۲-۲پس از وارد شده صفحه ای مشابه تصویر )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

6

(۲-۲تصویر )

البته شما چون بار اول است که برنامه را اجرا می کنید، پنج روال نمایش داده شده در این شکل را نخواهید دید. برای ساخت یک

کلیک کنید. با فشردن این دکمه پنجره ای به شما نمایش داده می شود که از شما عنوان newروال جدید کافی است برروی دکمه

(Title(و توضیحی )Description در مورد روالتان از شما می خواهد، شما با وارد کردن این اطالعات و فشردن کلید )create

ش می دهد.( این کار را نمای9-۲می توانید روال جدیدتان را آغاز کنید. تصویر )

( 9-۲تصویر )

با این کار شما به محیط طراحی روالتان که مشابه تصویر زیر است منتقل می شوید.

( ۴-۲تصویر )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

7

در این قسمت شما تمام ابزارهای الزم را برای ساخت یک روال دارید که در ادامه با ذکر یک مثال ساده به نحوه استفاده از این

خواهیم پرداخت.ابزارها و معرفی چند مفهوم

فرض کنید شما در یک شرکت کار می کنید و مدیر شرکت از شما می خواهد که برای اینکه وقت کارمندان برای گرفتن مثال:

نیازهای خود از انبار تلف نشود شما یک راهکار ارائه دهید. در این شرکت فرضی برای اینکه جنسی به دست یک کارمند برسد ابتدا

استی به مدیر بخش خود بدهد، درخواست باید توسط مدیر بخش تایید شود، سپس درخواست به مدیر انبار برود و در کارمند باید درخو

صورت تایید جنس به کارمند برسد. شکل این درخواست به صورت زیر است.

( ۵-۲تصویر )

ه آل )تایید توسط مدیران بدون مخالفت( در مثال در اینجا بسیار ابتدایی به تفصیل موضوع می پردازد و همه چیز را به صورت اید

نظر می گیرد. با توجه به تصویر کارمند در مرحله اول یک فرم درخواست پر می کند و آن را برای مدیر خود ارسال می کند مدیر

رمند ارسال می کند.نیز پس از تایید آن را برای مدیر انبار می فرستد و مدیر انبار نیز پس از بررسی کاالی درخواستی را برای کا

( را تعریف کنید. وظایف در واقع همین مستطیل هایی هستند Taskبرای انجام این کار شما ابتدا باید وظایف ) ProcessMakerدر

که شما در تصویر باال می بینید. بعد از این کار نیز می بایست روابط میان این وظایف را ایجاد کنید که در ادامه به توضیح این دو

کار ساده می پردازیم.

( می گویند. برای ایجاد هر Task( یک وظیفه )۵-۲همانطور که در باال هم گفته شد به هر یک از مستطیل های موجود در تصویر )

را انتخاب نمایید. Add Taskوظیفه کافی است برروی قسمت شطرنجی صفحه کلیک راست کنید و از منوی نمایان شده گزینه

(۶-۲تصویر)

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

8

(۶-۲یر )تصو

(۷-۲وظیفه جدید به روال شما اضاف می شود. تصویر )با انتخاب این گزینه یک

(۷-۲تصویر )

می توانید Properties( نیز نشان داده شده است با کلیک راست کردن برروی وظیفه و انتخاب گزینه ۷-۲همانطور که در تصویر )

ن تنظیمات نام وظیفه می باشد که شما می توانید نام مورد نظر خود را برای به تنظیمات وظیفه خود دسترسی پیدا کنید. یکی از ای

( را ایجاد ۵-۲وظیفه مشخص نمائید. اکنون شما می توانید با استفاده از نکته آموزشی باال سه وظیفه نمایش داده شده در تصویر )

نمائید.

( کارمند ابتدا ۵-۲واقع ترتیب اجرای وظایف است. در تصویر ) پس از ایجاد وظاف باید رابطه بین آنها را مشخص کنید. رابطه در

( نمایش داده شده اند. ۵-۲درخواست می دهد سپس مدیرش تایید می کند و در پایان مسوئل انبار باید تایید کند. این ترتیب در تصویر )

(( در ۸-۲)تصویر ) Bar Routing ruleقسمتی را تحت عنوان ProcessMakerبرای اینکه بتوانید این روابط را ایجاد کنید باید

اختیار شما قرار می دهد.

(۸-۲تصویر )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

1

9

با استفاده از گزینه های موجود در این قسمت می توانید انواع روابط را بین وظایف روال های خود ایجاد نمایید. در این قسمت ما

( وظیفه اش این است که Routing Ruleاکتفا می کنیم. این هدایتگر ) Sequentialتنها به استفاده از اولین گزینه این قسمت یعنی

فقط یک وظیفه را به وظیفه دیگر متصل نماید. در واقع نماینگر فرد بعدی است که باید درخواست را مورد بررسی قرار دهد.

و سپس با پایین نگه داشتن کلید سمت چپ ماوس، برای استفاده از هدایتگرها شما کافی است برروی هدایتگر مورد نظر کلیک کنید

(3-۲هدایتگر را برروی وظیفه مبداء قرار دهید و سپس کلید را رها کنید و برروی وظیفه مقصد یکبار کلیک کنید. تصویر )

( 3-۲تصویر )

اید با استفاده از نکات گفته شده در برای هر وظیفه این مراحل را شما باید تکرار نمائید. اکنون سعی کنید وظایفی را که ایجاد کرده

( در بیاورید.۵-۲باال به صورت تصویر )

بفهمانید که شروع این وظیفه از کجا می باشد. برای این کار نیز کافی است برروی وظیفه ProcessMakerدر نهایت شما باید به

را انتخاب نمائید. سپس در پنجره باز شده Propertiesآغازین در اینجا )درخواست کاال توسط کارمند( کلیک راست کنید و گزینه

با این کار یک دایره سبز رنگ باالی وظیفه مورد نظر نمایان می (.01-۲را انتخاب نمائید. مطابق تصویر ) Starting taskگزینه

شود.

(01-۲تصویر )

یست انجام دهد. اما در اینجا نکته ای که مطرح تا اینجا مسیر روال کاری شما مشخص شده و معلوم که چه کسی، چه کاری را می با

می شود این است که درخواست به چه شکلی باید باشد که در آن معلوم باشد که درخواست چه کاالیی بوده و اینکه نظر رئیس یا سایر

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

0

اعضاء چه می باشد؟

م می شوند. در کامپیوتر نیز ما دقیقاً در حالت معمول و به صورت کاغذ بازی های رایج این کارها برروی یک فرم کاغذی انجا

نیز از این قضیه مستثنی نیست. شما پس از ایجاد وظایف باید به هر وظیفه کاربر)در ProcessMakerمبحث فرم ها را داریم و

پردازیم.اینجا کارمند( و فرم های مربوطه را اختصاص دهید. در ادامه به نحوه ایجاد و اختصاص دادن یک فرم به یک وظیفه می

: ProcessMakerایجاد فرم در

را انتخاب کنید و DYNAFORMSبرای ایجاد یک فرم ابتدا از صفحه اصلی که مسیر کلی روالتان )گردش کاری( در آن قرار گزینه

( مراحل را برای ایجاد یک فرم جدید طی نمائید.00-۲سپس با توجه به شماره های موجود در تصویر )

( 00-۲تصویر )

( به شما نشان داده می شود.0۲-۲با انجام مراحل باال پنجره ای مشابه تصویر )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

1

( 0۲-۲تصویر )

را نیز به Typeتوضیحاتی مناسبی وارد نمائید و قسمت Descriptionو Titleمی توانید با توجه به نیازهایتان در دو قسمت

را انتخاب نمائید. با این کار محیط ویرایش و ایجاد Save & Openرها کنید. حال گزینه Normalصورت پیش فرض خودش یعنی

(09-۲فرم ها به شما نمایش داده می شود. تصویر )

( 09-۲تصویر )

در ابتدا ممکن است این قسمت به علت ازدیاد گزینه ها کمی پیچیده به نظر برسد، اما کمی جلوتر متوجه خواهید شد که چیز پیچیده

د ندارد. اگر شما برنامه نویس کامپیوتر هستید مطمئناً با عناصر فرم های آشنایی کامل دارید و به راحتی زیادی در این قسمت وجو

خواهید توانست با عناصر موجود در این قسمت کار کنید، اگر هم نیستید اصالً نگران نباشید چراکه فرض ما بر این است که

خوانندگان هیچ درکی از برنامه نویسی ندارند.

این مثال فرض بر این است که کارمند ابتدا درخواستی می نویسد و نام خود را نیز در آن درج می کند. سپس این درخواست در

توسط یک )بله/خیر( مدیرش بررسی می شود و همین مورد برای مسئول انبار نیز صدق می کند. بنابراین در اینجا ما نیاز به یک

Text field برای نام کارمند به یکText Area برای توضیح درخواستش و به دوDropdown برای تایید مدیر کارمند و مسئول

Formو... عناصر فرم) Text field ،Dropdownانبار نیازمندیم. در اصطالح به چیزهایی که در یک فرم به کار می روند مانند:

Elements.می گویند )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

2

شده اند. ( عناصر مورد نیاز ما نشان داده0۴-۲در تصویر )

(0۴-۲تصویر )

Fieldکلیک کنید و سپس در پنجره باز شده دو گزینه Text fieldبه فرم کافی است برروی آیکن Text fieldبرای اضافه کردن

Name وLabel را پر نمائید و سپس دکمهSave ( 0۵-۲بزنید. تصویر)

( 0۵-۲تصویر )

توانید از زبان فارسی و همچنین برخی حروف غیر مجاز دیگر نظیر فاصله، نمی Field Nameتوجه داشته باشید که در قسمت

عالئم ویژه و ... استفاده نمائید.

( شده باشد.0۶-۲نیز مشابه می باشند. با انجام دادن مراحل باال اکنون باید فرمتان مشابه تصویر ) Text Areaاین مراحل برای

( 0۶-۲تصویر )

کلیک کنید با این کار پنجره ای مشابه تصویر Dropdownها در فرم می باشد. برروی گزینه Dropdownاکنون نوبت قرار دادن

( به شما نشان داده می شود.۲-0۷)

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

3

( 0۷-۲تصور )

( آنها را0۸-۲تا اینجای کار دقیقاً مشابه قسمت های قبل بوده اما در پایین این پنجره چند گزینه دیگر نیز وجود دارند که در شکل )

نشان داده ایم.

( 0۸-۲شکل )

خود را مشخص Dropdown( هر کدام از گزینه های موجود در Label( و برچسب)Valueشما باید مقدار) Optionsدر قسمت

عنصر Saveخود اضافه کنید. با فشردن کلید Dropdownنیز می توانید گزینه جدیدی به Newنمائید. با استفاده از کلید

Dropdown (03-۲یز به فرم اضافه می شود. همین مراحل را برای تایید مسئول انبار نیز انجام دهید. شکل )شما ن

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

4

(03-۲شکل )

( این دکمه را به شما نشان می دهد. ۲1-۲در آخرین مرحله شما می بایست یک دکمه ارسال به فرمتان اضافه نمائید. شکل )

( ۲1-۲شکل )

( به شما نمایش داده می شود.۲0-۲شکل )با فشردن این دکمه پنجره ای مشابه

( ۲0-۲شکل )

نیز به فرم شما ارسالرا بزنید. با این کار دکمه Saveمشابه شکل باال شما نیز می توانید گزینه های مربوط پر کنید و سپس کلید

ره کنید و محیط طراحی فرم را که در شکل زیر نمایش داده شده است فرمتان را ذخی Saveاضافه می شود. اکنون به فشردن کلید

ترک کنید.

( ۲۲-۲شکل )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

5

را انتخاب نمائید. Stepsحال به محیط طراحی گردش کاری خود برگردید و برروی هر یک از وظایفتان کلیک راست کنید و گزینه

( این ۲9-۲د. شکل )کلیک کنید تا بتوانید یک فرم به وظیفه مورد نظر اختصاص دهی Newدر پنجره نمایان شده برروی گزینه

مراحل را نمایش می دهد.

( ۲9-۲شکل )

با انجام این مراحل وظایف شما دارای فرم می شوند.

آخرین مرحله برای به جریان انداختن یک گردش کاری انتصاب کاربران)کارمندان( به وظایف است که در ادامه به چگونگی این

کار می پردازیم.

کاری:کاربران در یک سیستم گردش مطمئناً می دانید که در هر سازمان افراد دارای پست ها یا همان مقام های سازمانی می باشند، به طور مثال: مدیر انبار، کارمند

دبیرخانه، کارمند بخش فنی، مدیر بخش فنی و ... همه اینها مناسب سازمانی هستند که ممکن است در هر کدام از اینها هم بیش از

شته باشد. این مناسب به نحوی سطح دسترسی در سازمان را مشخص می کنند. یعنی اصوالً مدیر یک قسمت یک فرد حضور دا

اختیارتش از کارمند همان قسمت بیشتر است و می تواند بر کارهای او نیز نظارت کرده و مجوزهایی نیز برای صادر کند؛ یکی از

سط مدیر می باشد.این مجوزها همین تایید یا عدم تایید درخواست کاال تو

در این مثال ما فرض می کنیم که سه فرد در سیستم ما عضو هستند. این سه فرد عبارتند از:

(aliعلی درجه: کارمند بخش فناوری اطالعات )با نام کاربری

(amir)با نام کاربری امیر درجه: مدیر بخش فناوری اطالعات

(raof)با نام کاربری رئوف خیامی: مسئول انبار

عبارتی که در جلوی هر اسم نوشته شده است همان پست سازمانی فرد می باشد که مطمئناً در پست کارمند بخش فناوری اطالعات

افراد بیشتری نیز می توانند قرار بگیرند.

( عمل ۲۴-۲) ما باید پست های سازمانی را در قالب گروه هایی تعریف نمائیم. برای اینکار مطابق شکل ProcessMakerابتدا در

نمائید.

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

6

( ۲۴-۲شکل )

( خواهید دید.۲۵-۲در محیط نرم افزار محیطی شبیه به محیط نمایش داده شده در شکل ) Groupsبا انتخاب گزینه

( ۲۵-۲شکل )

وری مدیر بخش فنامی توانید یک گروه جدید)پست سازمانی( ایجاد نمائید. در اینجا ما پست سازمانی Newبا استفاده از دکمه

.با شماکارمند بخش فناوری اطالعات و مسئول انبار ، ایجاد دو پست را ایجاد کرده ایماطالعات

( رفتار کنید. تا بتوانید ۲۶-۲( می باشد. در اینجا کافی است مطابق شکل )Rolesدر این مرحله نوبت اضافه کردن سطوح دسترسی)

یک سطح دسترسی جدید ایجاد نمائید.

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

7

( ۲۶-۲شکل )

کار شما یک سطح دسترسی جدید ایجاد کرده اید اما فقط به صورت دیداری! این سطح دسترسی هنوز هیچ مجوزی را صادر این با

( عمل کنید.۲۷-۲نمی کند. برای صدور مجوزها شما باید مطابق شکل )

( ۲۷-۲شکل )

Permissionsرا انتخاب کنید. در صفحه جدید برروی گزینه Permissionsابتدا برروی سطح دسترسی کلیک راست کنید و گزینه

( به شما نشان داده می شود.۲۸-۲کلیک کنید. با این کار صفحه ای مطابق شکل )

( ۲۸-۲شکل )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

8

را با کشیدن و رها کردن به قسمت سمت راست تصویر اضافه کنید. PM_CASESو PM_LOGINاز لیست سمت چپ گزینه های

به شما اجازه PM_CASESبه کاربر شما اجازه دسترسی به صفحه ورود به سامانه را می دهد و گزینه PM_LOGINگزینه

دسترسی به گردش های کاری ایجاد شده توسط طراح سیستم را می دهد.

اده می کنند. در این آموزش به علت سادگی مثال ها تمامی پست های سازمانی ما از سیستم تعیین سطح دسترسی مشابه ای استفنکته:

اما به شما تصویه می کنیم که برای هر پست سازمانی خود سیستم تعیین سطح دسرتسی را به صورت مجزا تعریف کنید. چرا که اگر

در آینده الزم شود تغییری در سطح دسترسی یک سیستم سازمانی پیش بیاید آنگاه دیگر نیازی به تغییر کل سطوح دسترسی نیستید.

یگر یعنی مدیر بخش فناوری اطالعات و مسئول انبار نیز این سطوح دسترسی را ایجاد نمائید. برای دو پست د

اکنون زمان آخرین مرحله از این قسمت رسیده است. شما می بایست کاربران به همان کارمندان خود را تعریف کنید. برای این کار

( عمل نمائید.۲3-۲مشابه شکل )

( ۲3-۲شکل )

( به شما نمایش داده می شود.91-۲ل باال صفحه ایجاد کاربر جدید شکل )با انجام مراح

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

2

9

( 91-۲شکل )

می توانید سطوح دسترسیی که در قسمت های قبل تعریف کرده اید را Roleتمام گزینه های ستاره دار را پر کنید و سپس از قسمت

حرف کمتر نباشد. ۵تان از Passwordشید که طول مورد نظرتان انتساب دهید. در ضمن توجه داشته با به کاربر)کارمند(

همین کار را برای سایر اعضای شرکتتان نیز انجام دهید.

اکنون کافی است که کابران را در گروه های کاربری آنها که همان پست های سازمانی آنها می باشند قرار دهید. برای این کار مانند

(90-۲را انتخاب نمائید. شکل ) Usersبروید و برروی گروه مورد نظرتان کلیک راست کنید و گزینه Groupsقبل به قسمت

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

0

( 90-۲شکل )

به صفحه انتساب Assign Usersبا انتخاب این گزینه به صفحه جدیدی منتقل می شوید که می توانید از آنجا با انتخاب گزینه

( می توانید مانند قبل با کشیدن کاربران از لیست سمت چپ و رها کردن آنها در 9۲-۲)کاربران به گروه خود بروید. در صفحه جدید

لیست سمت راست کاربران را در گروه خود قرار دهید.

(9۲-۲شکل )

این کار را برای سایر گروه های خود نیز انجام دهید.

این کار دقیقاً به سادگی انتساب فرم ها به وظایف می آخرین مرحله از ساخت گردش کاری ما انتساب گروه ها به وظیفه ها می باشد.

Users and Userباشد. برای این کار کافی است برروی وظیفه مورد نظر کلیک راست کنید و سپس از منوی ظاهر شده گزینه

Groups ( رفتار نمائید.99-۲را انتخاب نمائید. اکنون مطابق شکل )

( 99-۲شکل )

مربوطه را به وظیفه خود انتساب داده اید.با این کار کارمندان

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

1

همین مراحل را برای دو وظیفه دیگر نیز انجام دهید.

با انجام مراحل فوق گردش کاری شما به صورت کامل ساخته شده است و اکنون زمان آن رسیده است که شما آن را آزمایش کنید.

( شوید و اکنون با نام کاربری و رمز Logoutن از محیط برنامه خارج)برای آزمایش کردن و در واقع به گردش انداختن روال کاریتا

می باشد وارد شوید. پس از ورود صفحه ای مشاهده می کنید که بسیار شبیه به ”ali“که عبور کارمند بخش فناوری اطالعات

(9۴-۲صفحه ایمیل می باشد. شکل )

( 9۴-۲شکل )

بسار شبیه به سیستم ارسال و دریافت ایمیل می باشد با این تفاوت ProcessMakerفزار سیستم گردش های کاری ساخته شده با نرم ا

که اینجا هر ایمیل در حکم یک فرم می باشد. برای اینکه یک ایمیل جدید)در اینجا یک فرم درخواست کاالی جدید( بفرستید باید

( 9۵-۲. با انتخاب این گزینه صفحه ای مشابه شکل )( برجسته شده است کلیک کنید9۴-۲که در شکل ) New Caseبرروی گزینه

روال کاریتان را به گردش در Start Caseبه شما نمایش داده می شود که می توانید پس از انتخاب فرم مورد نظر با فشردن کلید

بیاورید.

( 9۵-۲شکل )

را که شما طراحی کرده اید مشاهده می کند و آن را پر در اولین مرحله از به گردش افتادن روالتان کارمند درخواست دهنده فرم اولیه

( 9۶-۲می کند. شکل )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

2

( 9۶-۲شکل )

( 9۷-۲اکنون با فشرن دکمه ارسال شما فرم را برای مدیر بخش فناوری اطالعات ارسال می کنید. شکل )

( 9۷-۲شکل )

پیگیری کند چه کسی است و چه سمتی دارد. با انتخاب در این مرحله برنامه به شما می گوید کارمند بعدی که قرار است کار را

فرم شما برای مدیر بخش فناوری اطالعات ارسال می شود. Continueگزینه

خود پیغام جدیدی دارد که توسط "علی inboxاکنون اگر مدیر بخش فناوری اطالعات وارد صفحه خود شود مشاهده می کند که در

ابه سیستم ایمیل(. اکنون مدیر می تواند با دوبار کلیک برروی پیغام که همان فرم درخواست کاال ارسال شده است)دقیقاً مش درجه"

( 9۸-۲توسط کارمندش هست را بررسی کند و سپس با ثبت کردن نظر خود در فرم، فرم را برای مسئول انبار ارسال کند. شکل )

( 9۸-۲شکل )

تعریف شده اند بنابراین دیگر کارمندان بخش فناوری اطالعاتشروع کننده از نوع توجه داشته باشید که چون کاربران وظیفه :نکته

مدیر بخش فناوری اطالعات نمی تواند فرم جدیدی پر و ارسال نماید.

خود پیغامی مشاهده می کند که inboxمسئول انبار نیز دقیقاً مشابه مدیر بخش فناوری اطالعات وارد سیستم می شود و سپس در

ده آن "امیر درجه" می باشد. مسئول انبار نیز با باز کردن پیغام و بررسی آن نتیجه نهایی را برای کارمند ارسال می کند. که فرستن

در دنیای واقعی اگر جواب مثبت باشد کارمند کاالی درخواستی را دریافت می کند.

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

3

د کرده اید و مطمئناً به قدرت این نرم افزار تا حدی پی ایجا ProcessMakerتا اینجا شما اولین گردش کاری خود را با نرم افزار

برده اید و البته سواالت زیادی هم تا اینجای کار ممکن است برایتان پیش آمده باشد که سعی می کنیم در ادامه به ذکر یک مثال

کاربردی تر و پیچیده تر بسیاری از این سواالت را پاسخ بگوئیم.

کامل این مثال می توانید تا حد بسیار زیادی بر این نرم درکاهیم آورد کمی پیچیده است اما با مطالعه و مثالی که در ادامه خونکته:

افزار مسلط شوید.

که رئیس جمهورفرض را بر این می گذاریم که قرار است یارانه نقدی قشری از مردم حذف شود. این تصمیم ابتدا توسط مثال :

وی ارسال می شود، وی نیز نظر معاونبرای توضیحاتیدر این زمینه باالترین سمت را دارد گرفته می شود، این تصمیم همراه با

کند. موافقت یا مخالفتجامع در فرم ثبت می کند. معاون عالوه بر ثبت نظر باید بتواند با تصمیم اولیه توضیحاتیخود را بصورت

بود فرم مساعدنظر معاون اگرداده می شود تا وی نیز بازنگری مجدد را انجام دهد و رئیس جمهور ارجاعه مخالف بود نظر ب اگر

به کدامرا کسب نماید. اینکه نامه برنامه و بودجه، اقتصادی و تحقیق کمیسیون 3می رود تا در آنجا تایید مجلس شواری اسالمیبه

برروی نامه تصمیم گیری نمایند)در اینجا همزمانو سه کمیسیون می توانند به صورت کمیسیون ابتدا ارجاع می شود اهمیتی ندارد

فرض بر این است که سه کمیسیون فرم را تایید می کنند(.

تایید کند نامه اگرارجاع داده می شود. رئیس مجلس رئیس مجلسپس از تایید کمیسیون های مجلس نامه جهت گرفتن تایید نهایی به

تایید نشود نامه برای بررسی مجدد به معاون رئیس جمهور ارسال می اگرارجاع داده می شود و هدفمندسازی یارانه ها سازمانبه

یکی از آنها برای نامه کافی می باشد و پس از تایید وی فقطوجود دارند که تایید شخص 3شود. در سازمان هدفمند سازی یارانه ها

ارجاع داده می شود)ما این مرحله را به عنوان رئیس سازمان هدفمندی سازی یارانه هابه نامه برای اجرای طرح حذف یارانه

هم شخص منتخب در سازمان هدفمندی یارانه ها نامه را تایید نکند نامه مجدداً به معاون اگرخاتمه گردش کاریمان تلقی می کنیم(.

رئیس جمهور ارجاع داده می شود.

سیستم ایفای نقش کنند به همراه سمت آنها: نام افرادی که قرار است در

نام کاربری سمت نام و نام خانوادگی

Amir رئیس جمهور امیر درجه

Ali معاون رئیس جمهور علی درجه

Saeedeh نماینده در کمیسیون تحقیق سعیده زمردیان Morteza نماینده در کمیسیون تحقیق مرتضی جهانمیری

Behrad کمیسیون اقتصادینماینده در بهراد افسری

Farbod نماینده در کمیسیون برنامه و بودجه فربد بزرگی Raof رئیس مجلس رئوف خیامی

Hamed کارمند سازمان هدفمندسازی حامد حداد

Hadi کارمند سازمان هدفمندسازی هادی عباسی Abbas کارمند سازمان هدفمندسازی عباس معینی

که مشخص شده اند دقت نمائید. همزمان واگر در صورت مساله به دو واژه

مرحله بعد شرطداشته باشد تا بتوان با استفاده از آن شرطیبه این معنی است که وظیفه شما برای رفتن به مرحله بعد باید اگرواژه

را برای آن مشخص کرد.

به این معنی است که چندین وظیفه به صورت همزمان می توانند برروی یک فرم مشخص کار کنند. به این نوع کار همزمانواژه

می گویند. در اینجا دیگر ترتیب اینکه چه کسی اول باید تایید کند مهم نیست. برای رفتن به مرحله بعد باید وظیفه پردازش موازی

های موازی همه به اتمام رسیده باشند.

( که نماینگر روال کاریمان هست را با دقت بررسی کنید.93-۲رای اینکه درک بهتری از مساله داشته باشید شکل )ب

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

4

( 93-۲شکل )

شکل به صورت کامل نماینگر چگونگی روال انجام کار می باشد و در قسمت همزمانی وظایف نیز همانطور که در شکل نیز نشان

در یک راستا قرار داده ایم)البته این کار برای واضحتر کردن شکل است وگرنه این ظرز داده شده است سه وظیفه مربوطه را

قراردهی تاثیری در نتیجه کار ندارد(.

شکل جدید وجود دارند که برای شما ناآشنا هستند. در ادامه با توضیح سیستم کلی کار به معرفی این چهار چهار ( 93-۲در شکل )

شکل جدید می پردازیم.

( طراحی کنید و آن را به وظایفتان انتساب ۴1-۲از ادامه کار با استفاده از روش های گفته شده در مرحله قبل فرمی مشابه شکل )قبل

بدهید.

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

5

( ۴1-۲شکل )

ین با تمام عناصر موجود در این فرم در قسمت های قبل آشنا شده اید، اکنون کافیست فقط آنها را در فرم قرار دهید. اما اینبار به ا

هایتان بسیار ضروری می باشد که در ادامه به Dropdown( صحیح و با معنی برای nameنکته توجه داشته باشید که گذاشتن اسم)

آن اشاره خواهیم کرد.

ها تا باالخره اسم Dropdownقرار داده ایم و به همین ترتیب برای سایر Conf1را Dropdownدر این مثال ما اسم اولین

Dropdown ر برابرا با اخConf6 ( ۴0-۲شده است. شکل)

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

6

( ۴0-۲شکل )

را برقرار کنیم. شرط هایی که در پایین نیز نوشته شده است دقت نمائید چراکه با آنها قرار است Valueبه

در ابتدا مانند قبل تمام وظایف را ایجاد نمائید و نام آنها را نیز مطابق شکل باال قرار دهید. همانطور که پیشتر هم گفته شد اولین

وظیفه)ایجاد طرح از طرف رئیس جمهور( را به عنوان وظیفه وظیفه شروع کنند قرار دهید و سپس آن را با استفاده از هدایتگر

Sequential توضیح داده شد به وظیفه بعدی که "بازبینی طرح توسط معاون رئیس جمهور" است متصل نمائید. در این که پیشتر

پس از تایید فرم را به سه کمیسیون مجلس ارجاع همزمان قسمت برای اینکه بتوانید مطابق صورت مساله پیش بروید باید به صورت

( را تحت عنوان Routing ruleدهید. در اینجا نوع جدیدی از هدایتگر)دهید و در صورت مخالفت فرم را به رئیس جمهور ارجاع

Parallel by Evaluation (fork) ( ۴۲-۲را به شما معرفی می کنیم. شکل )

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

7

( ۴۲-۲شکل )

این نوع هدایتگر به شما اجازه می دهد با گذاشتن شرط های مورد نظرتان وظیفه بعدی را انتخاب نمائید.

هدایتگر دقیقاً مانند هدایتگر قبل است کافی است آن را کشیده و برروی وظیفه مورد نظر)در اینجا بازبینی طرح روش استفاده از این

توسط معاون رئیس جمهور( بگذارید و سپس سر دیگرش را برروی وظیفه بعدی)مثالً کمیسیون اقتصادی( قرار دهید. چون در اینجا

وظیفه دیگر برود الزم است شما این کار را سه بار دیگر برای سه وظیفه نماش داده ۴ه این وظیفه می تواند با توجه به شرط هایش ب

( انجام دهید.۴9-۲شده در شکل )

( ۴9-۲شکل )

بازبینی طرح توسط معاون قرار دادن شرط ها می باشد. برای این کار برروی لوزی کوچکی که در پایین وظیفه "اکنون زمان

( تکمیل کنید.۴۴-۲. با این کار پنجره ای برای شما باز می شود که می بایست آن را مطابق شکل )رئیس جمهور " کلیک کنید

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

8

( ۴۴-۲شکل )

نوشته شده است شما می توانید وظیفه بعدی را مجدداً مشخص نمائید. و در قسمتی هم که عبارت Next Taskدر قسمتی که گزینه

Condition ی که می خواهید با رخ دادن آن وظیفه مورد نظر اجرا شود را وارد می کنید.نوشته شده است شما می توانید شرط

گذاشته ایم گزینه Conf1خود که نامش را Dropdownدر اینجا ما می خواهیم اگر کاربر مورد نظر)معاون رئیس جمهور( از

( شود ۴۴-۲وظیفه نمایش داده شده در شکل )" را گذاشته ایم انتخاب کرد، وظیفه بعدی یکی از سه Yesکه برایش مقدار " ”موافقت“

" را انتخاب کرد به وظیفه "ایجاد طرح از طرف رئیس جمهور" بازگردد.Noو اگر هم گزینه "مخالفت" با مقدار "

ها ضروری می باشد. البته توجه داشته باشید که این شروط را برای سایر عناصر Dropdownاستفاده از "@@" قبل از اسم نکته:

هم می توانید در نظر بگیرید که تفاوت چندانی با مثال ارائه شده نمی کنند.فرم

وظایف همزمان یا موازی با هم انجام می پذیرند و تنها در صورتی به مرحله بعد می روند که تمام آنها انجام شده باشند. در اینجا

تایید می توانند مشاهده کنند که نفر بعد از آنها چه کسی نمایندگان هر کمیسیون پس از بررسی فرم و ثبت نظر خود و فشردن گزینه

است اما نفر بعد که رئیس مجلس است تا تمام سه کمیسیون وظیفه خود را انجام ندهند و فرم را ارسال نکنند نمی تواند پیغامی در

Inbox ( توجه کنید. در این شکل متوجه می شوید که پس از سه وظیفه موازی و قبل از 93-۲خود مشاهده نماید. مجدداً به شکل )

وظیفه بعدی که "تایید رئیس مجلس می باشد" یک هدایتگر قرار می گیرد که وظیفه آن این است که وظایف موازی را به هم اتصال

داده و به وظیفه بعدی مرتبط نماید.

( ۴۵-۲شکل )

می باشد که در شکل زیر هم محل قرار گیری آن در قسمت هدایتگرها نمایش داده شده است. Parallel (join)نام این هدایتگر

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

3

9

( ۴۶-۲شکل )

مورد نظرتان قرار همزماننحوه استفاده از این هدایتگر نیز مشابه سایر هدایتگرها می باشد. فقط کافیست که آن را برروی وظیفه

دهید و سپس سر دیگر آن را به وظیفه مقصد متصل نمائید. در این مثال شما می بایست برای هر سه وظیفه همزمان این کار را انجام

دهید.

در مرحله بعد نوبت اضافه کردن یک هدایتگر شرطی دیگر می باشد. این هدایتگر مشابه هدایتگر شرطی قبلی می باشد اما کمی ساده

این هدایتگر را نشان می دهد. (۴۷-۲شکل ) .نیسیتندبرای شرط هایی می باشد که وظایف بعد از آنها همزمان تر! این هدایتگر

( ۴۷-۲شکل )

روش استفاده از این هدایتگر نیز دقیقاً مشابه هدایتگرهای قبل می باشد. همانطور که در صورت مساله هم گفته شد: اگر نظر رئیس

سازمان هدفمند سازی یارانه ها می رود و اگر هم مساعد نباشد فرم برای بازنگری به معاون رئیس جمهور مجلس مساعد باشد فرم به

ارجاع داده می شود. پس از انتساب وظایف به همدیگر نوبت نوشتن شرط های مربوطه می باشد

رئیس مجلس " کلیک کنید و شرط ها اکنون کافی است مشابه قبل برای نوشتن شرط ها برروی لوزی کوچکی که زیر وظیفه "تایید

را مطابق شکل زیر وارد کنید.

( ۴۸-۲شکل )

ی است که برای نظر رئیس مجلس در نظر گرفته ایم.Dropdownنام Conf5در اینجا

. با این تفاوت و نهایتاً شما باید دقیقاً همین مراحل را برای آخرین وظیفه یعنی "بررسی در سازمان هدفمندسازی یارانه ها" انجام دهید

که اگر نظر سازمان هدفمندسازی مساعد بود گردش کاری باید به پایان برسد. برای این کار هم کافی است مطابق قبل یک هدایتگر از

را را برروی وظیفه قرار دهید و مسیر بعدی آن را که قرار است "ایجاد طرح از طرف رئیس جمهور" باشد را Evaluationنوع

نمائید. اکنون برروی لوزی کوچکی که در پایین وظیفه مورد نظر قرار گرفته است کلیک کنید و برروی گزینه برای آن مشخص

New ( ۴3-۲کلیک کنید. با این کار شما می توانید وظیفه بعدی را بخ صورت دستی وارد نمائید. شکل)

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

4

0

( ۴3-۲شکل )

ینگر وضعیت پایانی روال کاریتان می باشد در زیر وظیفه تان نمایان یک دایره نارنجی رنگ که نما Saveاکنون با انتخاب گزینه

می شود.

تا اینجای کار تمامی کارهای گردش کاریتان تکمیل شده است به جز یک مورد و آن هم کاربران سیستم می باشد. تعریف و انتساب

بتدا گروه ها و سطوح دسترسی را تعریف نمائید و سپس مشابه کارهای انجام شده در مرحله قبل می باشد. کافی است ا دقیقا کاربران

کاربران را تعریف کنید و در گروه ها قرار دهید. در آخرین مرحله با انتساب گروه ها به وظایف روال کاریتان تکمیل می گردد.

شوید و سیستم را آزمایش کنید.( تعریف کرده اید وارد سیستم 0-۲اکنون می توانید با استفاده از نام کاربرانی که مطابق جدول )

توجه داشته باشید که این نرم افزار قابلیت های بسیار زیادی دارد که در این آموزش فرصتی برای ذکر آنها نبود از ویژگی نکته:

جاد فرم ها های قدرتمند این نرم افزار می توان به استفاده از کدهای جاوااسکریپت و پی اچ پی برای کنترل کامل برروی روال ها ای

و... تعامل برقرار نماید که همین امر این نرم DMS،ERPپویا و ... اشاره نمود. همچنین این نرم افزار می تواند با نرم فزارهای

افزار را به یک ابزار پرقدرت برای استفاده در سازمان ها تبدیل می کند.

پایان

htt

p:/

/dar

ajeh

.ne

t

4

1

منابع:

pnu-club.com

parnianportal.com

processmaker.com