- - 1999 . All rights reserved J. NUDELMANN SCHARANSKY WITHOUT MASK - POB 5349, - 84152 - - , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , - , , , . . . , : , , , ; . , , , : , , , . , . , , , . , , .

1

, , . - . - , - " ". , , , , , , , , . , , , . , . - - 6 , . - . 10 - , "" . " ". . . . - ( ) - 50 . 160 . , , - , -. , , . . . . , . , , , , , 29 , - , . ? , , ? , ? , ? ? , , , , , 2

, , . . 1. , , . 2. , . . . 3. . " ". , . , , , . , . , . , - , . , . , , - . , , . , , , , - , , -, , , , , . , , . , - , , , , , ... - , , , . - -. . . , , , , , . , . . ? , - (), - , - . , , , , .

3

, . - , , -. , ; , , , . , , , , , . , "" , , , . , . . . " " . , . - , . - . ? ? ? ? -? ? ? ? ? ? ? , . , ? ? ? ? , , . - , , , . , , "". , . , . , , - . , , . , , , . , "" . , , , - , . , , . , - . . - - , , . -, : , , . , . , , . , , , , , , . 4

? ? ? ? ? ? ? ? ? , "", . , , , . , - , , - , . , , . , . , , . , . , , . ? , . , , 19 "" , , , , , 95 , , -. , , , . , , , . , , , 5 , . , ? , , . , , , , , , , , . . , , , , , . . , , , , - , , , , . , . , , , , . 5

, , , . . , . , . , , , . . , ( ) , , , , . - , . , , , , . - , " ", . , . - . , , . , . -, . , . 1 " , ". , , " , , , , ". 20 1948 . ( - ) . , , 44 , , , - 40 . - . - . 40- 50- " " , , , - , . , , . , , , . , " ", . , , , . , , , , , , . . 6

, " ", . - - . . . , - , , , . 26 1953 . ", " - -, " ". - . , , , , , . , - , , , - , "". "" . : " , , , , , ". : " , , , , , ". , , , - . - . , , , . , , , , , " , ". ", - , , , . , , , , " ". , , , ( !), , . , , " , , ", " 73- ", - . : " , , , ". - - , . : . , . , , .

7

1953 . , , , . , , . , - . , . , , , , . : " 4 , 6 , . . , , : ", ". : " . ". . , , , , , . - , , . , . , , , , - " ". , - , , - . , (, , ) , , , . - , , - . (- - , , .) . . , . "" . , . , . . . , 20 , 16. 1924- . - , . . . . . . , , 8

. , , , (-). 25 , - 21, . , . , , . , , . - . . 1931 . , . . . . , , " , ". . , . - . , , " " "". , , 1946- " " " ". ( , . , , "" .) 1948- , " " - , , " " ". ( " " . .) , - , - . " , , 20- ". , 1929 , 1905 , , : " , , , . , , ". 1924 . , , (200 ) . -. , 20- . . , , , . , .

9

, , , - , . . , , : " , ". . , , . , . . , 1949 . , , , . 20 . " " , " ", - . , , . , 18 1978 ., , , : " . , - ". , . . : " ": , , " - - - , . , ", . : " . , ". , " , . , , , . , , . . . . . ", - , , , " " . . , , . 1964 . . 1965 . , , 1966 . - , . 1967 . .

10

" , , - , - - ". -. , . , "" , . " , , , , ", . ", - , - , , ". , , - . : , , , - . . 1970 . " " , . , , . , -, . " ", - . . 22 . , . , - . : " , ". , , . , , , . , , , , - , . . , . . : " , - 1904, -, . - , 1908 . ., , ". : ", , ". : . , , , , , , . , , , . 1972 . . . 11

, . , . , , . 30 , 1997 . : " , : . , ( , - . .). 25 1986 . , , ", 1972 ., , , , . - , . , , , , . . - , , . - : , , 1972 . . , 1973 . . 1973 . . : " ". 1973 . , - ( - ?), . , - , - , . , . " ". 1973 . , , , - . - . - " , , , ". . , " , ". 13 1973 ., " ", , . , " ". . . , . " , 1000 , ( ). , 950 , 50".

12

. . , " ", , ., " ", . 50 , - . , , . , - , . , . : " , , , , , , ". , "" , . 2 " ..." , , 1950 . , . , , . , , " ". . , . , , . , . , , , . , , , , -. , , . - . , , . - - , - - . , , "", "", "", "", "". , , , . , . , . 13

, , , . 15 , . 60- , , - . , , , - . . - . . - , , . 13 1973 ., , - . . . , , , , , , . , , . , , , . . , , . , , . , , - . , , . . , , . , , . - . - , . ... - , , . , " ". , , . . 1974 ., . : " . , ". : " ". , ( ) , , 14

, , . " , ", - . , , . , , - , , . . - , " " . - , " ", . . , , . : " , , ?" . , . ( , . , " ". . , 13 1979 . ( ) , " , , , . . , ".) . , . , , - - . - . , ? , . : " ". , , . , , - ? , . , , . . , , . , , , . , , , "". , - - 15

, . , ? . ( ), " ", . , - , , , , , . - , . , , - . . , : , , -, , . . , ? , , . , . ? , . : , . , - . , . - , , , . , , , . , , , . , - . . , ( ) , . - . , - . , , , , , .

16

. , "" , , . , . . : " : - ? , ( ""? - . .) , . " , - , - , , ?" , , , , - , - . , : - . , , , - . . . , , , , . . , , , , . . , , , . (, .) , , - , . . , , - . . , 19 1974 . , , . - , . . . , , , . , . , , . , . 3 1974 ., , . : " 4 (14- ). , ". , 17

, , , " ", , . , - - . , . , "" . , , , - . : " , , . , , , ". , , , , , , , " ". . "". , , 3 ( ?), , 4 , . , . , " ". , . " ( . , "", -. .) ". , , , " ". 24 . , , - . : "3 1974 . . , 0'. , , , - . - 0' , , , , , . ". : " , , , ". . , , , , , , , , . , . - . , 4 , ", , , , ". (, ). 18

! - . , . : " ( ), , . , 4- , , . ( , ? - , - . .). , . 5- . ". , . , - . 9 1974 ., 10 . ? , , , ? , , , , . " "" , ", - . , , , , . " , - . - ?" . , , . , , . , " ". . , , " , ", . , . , , ", ( . .), ". , , 9 , - . " " , " ". , - , , . - , . , . , , . 1979 . , " ", , , . 19

. , -. " ", , , , , . - , , , "" ! , 1979 . , , , " ", , "", - "" - . , ( ), ( ) - , . , , , . , , . , , , 1974 ? , , , 1985 , " ", "" . , , ( ) , , " ". , , " ". 1974 . ( ), . , , 1972 , , , . , , 70- , . , , , . . , , 1972 1980 . ( ) 3 , . , 1985 ? , , . , , . , , , , . , , , " -" (""). , , 20

"" . , "" , - . , - , , . " , , - , . , , "" ". , , . , 1974 , , 1981 . , , : " ". , , , , "" . 25- , " ". , , . , . , . , , . , 1974 , , , . , . , , . . . , , -. 3 " " . - . , , , . , . . , 1973 , , . . , , , 21

. . , . ( , , ), , , . . , , , , , , , . . . . , , , . . , , . 1991 - . . - . 15 1977 ., , , , . . , . , . . , , . . 19 1974 , , . , 15 , . . : " , , . , ( ), : " , ?" ( , ? . - , .) " , , - , - ". , , , , . , , , . , "" 22

. . " , , ", - , , . , 7 1974 . . " . , , , , , ". , , . , " ". " ". ( "", , ?) , , , . : " : " ", - , : " ". " ?" - . "". " ?" " , ". " ?" " !" - . ". , , , . - - . , " , , ". : " , " ". , , , ". " ?" - . " , ". " , ", - ". ( , , ? - . .) 7 1974 " " . , , - . 1979 : " , , , . , , - , . , , , . 23

, ". , 1973 . , ! 1975 , , . , ? , , ? , , 1968 . ? , ( ) ? . , -? , , ? , , , ? , , . , , , , . , . , , , . , , " - ", 1986 , . . , ", , - ". , : , . - , , . ( , , : " ", , , .) , , : "76- - , ". , . . , , ( ). , , . . . , , , 24

. , "" . , , , . , , . , , , . 1974 , , . , , , . . , , - . ape 1977 . : , . , , , , , . , , . 1977 , : " , . , "", . , , ". . 28 1977 , "" , , , , . : " , . , , , , , "" - ". , 17 1978 , " " " , ". " - " ? - , . , . , , , . 1974 , , , . 25

, , , , , , . , 1975 - 1976 . . , , , . ( ) , , , . , , . , , , . : " , ". , , . . . , . , , 1974 , . "-" , - . 1976 . . 1988 - " " , 1976 " "". , "", , . , - "" "". "" , ? . 1976 - - . , . -, , , . - . , , , , " ". . : " . , ". 1976 26

. 1976 . , . , 3 1976 . , - . . , , . , . 13 1973 , , . , , , . : " , , ". , , , . 1975-77 . . , , 1974 . , . "" . , , , -, . , "" . , . . . , , . "" , "". , , , , . , , . -, , : ", , ?" , , , , . , , ( 21 1978 ), : " , , , . 27

. , . . , ". . . 1976 . " ", - . . " , , , , , . , , . ", - . , , , . , , . , , . , , , . 1976 () , , , , , . , , , , , , , - . , . , , , , " " , . , , - . 1300 , , , . ( ) " ". . , : ", ! !". - - ? , , - , , . , , , , 28

, , , . , , , . , . , , . , , : " , , ". : " - !" , : " . - . , : , ". 1975 , . , . , . . - . , , : , , . , . , . . , . , , , " - ". , , . , . , , , . , , : " , ( - . .); , , ". , : , , , , - , . , 73-74 . . 1975 - , , . , , . " ", - . , 29

, " ", , , - - . , . - , . , - , . , , 50 . 1976 . , , , , . - , , , - " ". 1976 , , . 92 . , , , , . , , " ". . , , -, , . , , . : , , , . "" - . "" . ( 100 ) , . : , , - Union of Councils for Soviet Jews. , , . , , . , . . . - , , , , , . 30

, , . 5 1968 , , . , . 1970 , . . 1971 93 13 . , , . , , , . - . ( ) . , , , . . "-" , , . , 1978 . , , , , "-" . "-". , . , . . , , . . 3 1977 , 6 1977 - . , . . . 4 " , , . , ". . "" 1977 . 21 . , . 31

, , . : " , , . , , , , . , , ": , , , . , , : ", , ". , , . - . , - , . , 250 , . . 4 1977 , "" , . , , . , , , . , , , , , . , , , , - - . . , . , . , , , - . . , , . . , . , - , , " , . , , , , , ". . , , , . , " , , ". . 10 1977 , " " (" 32

"). . , , . , , , . 12 1977 , , , , , , , , : " 10 ". , 13 , , . , - , : " ". , , " ", , , , , : " , -". 15 1977 , "", , , . , , , . , , . - , , . - , , - . , , , . "" . ? ? , , , . , , , . . , . - -. " " , , , , , . , , , . , - , , . . . , , , " ". , . , " " (1997 .) 33

. , 1976 . , , . . " , - , - ". " , - . - , , . ? , , , . - . ? . , , , , " ", ". , , : " , , , , . . "" , . , . , "". . , , . "" , : " , , . ". : " ", , 158 , , , " ". . " , , . , . , . . , . - . , , , . , ..." , 16 , , , . , , . , 10 . , () . . . : ", - , - : ", !" , , ". - " , ?" - . - ", - , - ". 34

, - , , , " " : " ( - , - ). .) . , ". , , , . , . , , . , , , , " " , . , , . " " , , , . . , , , , , , . , . , , - , . , . . , . . , ( !) , . , , , - . , , . , 1977 1986 . , . 35

. , , , , , . , - . , . , . . , , , - , , , -, - , . , . , 20 , - . , , , - . , , , , . : " ... ". , , . , : ", , -. ". , , , , . , . , ( 1988 . -, 1989 . 1991 . -), . , , , , , . , . , . , . , - , . , , . . , . , , , , , 36

, , , . . , . , , , , . , , , . , - . , . . " ", , , , . , . , " " : " ... , ... , ". , . : " ?" : " , , , , - !" . ", , - , - , , . . . . . , , , - . - , , ". , . , , , , . , , , " , , . - , . , - ". . : " ? , ?" , : ", , ". : " , , ". . , , , , . 37

. : " , , , - . , - 1977 , - . . , . , , , : , , , ... , ". , , . . , , , : " . , , . , , , , ". , . " , . , , , ". : " : , , ". - . " , - , - , , ". . , 1300 , , . ", , - ?" , 1300 , 200 , . 300 . , . , , . " , , , ", - . , , : " , , ". , , , , , , 38

, , " , - , ? , , , , , ". , , , , , . " , , , ", - . " , , ". , : " ". : " , , . , - ". . " , , - . , . , , ( - . .), , , . , , ". . , , , , , - , . , , . : " . ". " , : , , ". . . , , . , : " ", - . : " , ". : " , ". , , . . , . , . , , , " , ". " , - , - ". , , , . " , ". , , . , . " ", ", 39

, ..." , , , , . : " , , , , . . , ". : " , , , ". ", ". . , " , , ". , , , . , , "", : " () : , , , ". " , ". : " . : , ". (, , , , .) " ". , , , : " ". : " , , : , "", , , , , , , , , ". "" - . . . . - . : " , ". , , , : " , (!), , , , ". . -: , , , . . , , . , , , . . , . , . , , , , , , . , , . 16 . , : " 40

. , , ". ( , - . .) , - . , , . , . , , - . , , , . 50 , . , . . : " , , , ". , , , . " , , ". 23 1978 , , " ". , . , , . . 5 , , ! . , , , . , - . . . , . . . , , , , , . . . - , . . . :" 41

: ?" , . , . , . , , . , , . , , . " , - . - ". ", !" - . . . , , . , ? -. : " , , "", , , , . , : , " ", " ", , , , . , , , , . , ". , , . 16 1977 , . . . . , , , . , . . . : ", , ". , , , : " ". . : " 68- , (1977 . - . .) ". , , 1998 68 , . : " . ".

42

, , , , . ", - ; - "" , ". , , : " ". : " : ", . ?" : " . , , ". : " , . , , ". : . , , . , . . , . 20 , . . . , . . : , , , , , , . , , , , . , -, . , -. , , , - - . , , , , - -. , . , , , , - . , - , , , , . , , . , , . , , " ". , , , . 43

, . " , - . - , ". " -. , . , . , ". , . , , , 1978 : " , ? . . , , ". , , . , . - , . , . , , , , , , , . . ^ - - . , , " " ". , . ! ! . ? , . , , . : " ?" : "", - , : " , . - ". , , " , , ". . , " - , ". " , , - , - ? . ". ( , .) 44

" , . ", - . , , ? , . , , . , , " ". : ", , , !". , , " , ". , , , , , , . . , , , 1971 , , " , ". - , , . . . , - . . , - "" . , , - . , , , . , , , , , , - , , . , , , , , , , , . , . , "", , , . , , . , . , . . " , 1976 . , - , - , " " , 45

, ". , . , , . ( ) . . , , , , , , , - , . , , , . , , : " . . ". , . ) , , , , , , . , , , , . , , , , , , . . , . : " , -, , , ". , - , , , , , , , , , , , ( ), - , . . , , . , - , , , . , " ", . , : " ". : " , ".

46

, , , " , ". . , , - . , , . , : " : ". . , - . , , - , . : " , , : , , . ? ?" - . , . , . : " , , , ". , , . " , ". " ". , : ", , , : - ". , " , ". . , : 13 , - 3 10 . , , . - . . : ", ". ", ",- . , , - , " , ". "". , , . . . : " , ". : " , , : , , , - , ,

47

". . , 8 , , 15 , , . 15 1978 78 - . , . , . . . , , , , . . - , , , , , , , , , , -, , , , , , , , , , , , . , , , . 6 ", ' " , " . , . , , . . . - . : " ? !" : " ? !" - . , . , , : " ! !" - . , . , , . - . , . . , , . . - . , , . ", !" - 48

. , . , , , . : " , - , - , ?" , , ) , , , . - . - . : " ?" , : ", , , ". 1978 . , , " , -, : " , ? ?" : " , , , ". , , . : " . . . , . , , . , , , - ! - , , , ". , , , . , , . ( , , ) , , , . . , , , , , , . , " ". . , : " -" , . , . 49

, , . , . . , , , , . , , "", , : " , ". . , . , , . , , , , - , . , . , , , . , . "" . . , : , , . . , . , , . , , , . , . , - . , . . , , , . : , . , . , , , , . . , , - . . - , , . 50

1978 , . , -80 . . , , , , . . , " "", , " , . , . , : " ! , -160 ". , - . 6 1979 . . , 8 , - , " , , ". , , . 12 1979 , . , , , , , . , , , . , , . . , " : " - , ". . , . . , . "" . - , . , , : " , , . , , -. , , ". , 1988 , 20 . , : " , . ". " ,

51

". . , , , . ( , , , , , , . , , , , .) . , 1985 , : " . , ". : " : " , . , ". : " , ". . . . 8 1979 , " ". , 9 , , , . , , . 20 1979 : " . 10 , . , . , ". , , , . 26 1979 , , , 20 . 6 1979 , , . , , , . , . , - . . , - . , .

52

, , . . . . , . , " ". . , . . . , . , . , . , . " , - , - , , . , . . . "!" - . ( - . .). , , , , 1975 . . , ". : " . , , , ,, . . , 1975 . . , - , - , . "", - . ("", - - . .). "", - . , ". ( . 9 12 - , " " , .) , , . , , , . . , - , , , , , . , : -2, , , , . , 25 1979 , 53

. . . - , . ( , , ?), , . , , . , - . . . : " , , : " ? , . - ?". , " . , , - . - . , ". , , , . , . 11 . . 1979 . . , 1979 . - " - ". . " , , ", - . , . ", " . " , , , , . - ". . , - . , , . ( , . , , , , , , , . , .) , . , , , . 54

"" ( ), "" ( ) . " ?" - . "". - ", - , - . . , ". . - , , , . ( , 1998 , , , , : " , - "" , - . ". , "-", : " - ". , , , . . , .) "" , , " ". , "-", , " " ; , , . . . . - " , "", , , , ". " ", - . , , , " , , . , - ". , " " - . " ", . . , : ", , ". , - . " ?" - . -"". . " - -? - . , , : ", - . , ... ?" : ", , - . ". . , : ", 55

- , , ". , . . . , . . : ", !" . . , . " " : " , !" , , , : " . . ". 28 1980 : " , . , ". , . "". , . " - , , : " ". , . . " , ", - . " , , - , ". . , , - " , , , ". 10 . " , , , , ". , . " , - , - ". . " , - , - , , ". . , 26 1980 , . . " , - , -, , ".

56

, "-, - ". , , , . " : , , , , ". - , , " , : , , , , - ". . , , 50 , . , . . . , . - . , , , , . , , , . , , , , , . , , , . , . " , ". . : " : ! - . . - , - ) - . 30 , , , () . . - . .), , , , , ) , , , . . ; - , . - - - . , . . ) - , , ..." , " . , - , - ... ". : " , ... , 57

, , , - . , . , - , - - , ; - - , ". . . , , . 1980 , , . : " ". : " , . , ? ?" " ", . " ", . , " , , ". . . , . . - , . . , , . . 23 1980 . , . , 18 1980 , (). . , . . , , , , . , , - "". , , . . "" "" , . , - , " ". . . , . - - , , 8 ( , , , ). 58

, , , , , . , , , . , , . . , , . , , . , , . , - , 8 . - , , : " , : "". , , , "" . . , 36- , , 35-. , , . , , , "". , . , . . , , , , . , , . , 35- , , . , 10 1981 , . , 1985 "", . , 3 1980 , , . , . . , "". . - . 1981 , , , , (!) , , . . , , . , ,

59

- , 1981 . , , , 15 , , , - . , , , , , , . " , , ", ' . , 15 , . , 100 , 186 . . : " ". , , , . " , . , , " - , ". : ". , . , , , , . . , . , , , . . . . . , "" . , , 9 . , , . . , , . . , " , , , ". , . . . , , , , - . 3. , , , , 60

, . "" , , : " ?" , , , , , , " " . . . , . , . " , , , . ; ". . , " , - , - 3." . , . , , . , . : " , ". - - . 1981 . , " 54 ". 7 4 1981 - . . , . , - , , , . . . " , - . , , . - , - . - , , , -, , , , . , ". , - , , . . , 61

, . , 15 , , . " , - , - , , ". . , - , - , . , . 2 1982 , . , , , " , , ". " , 186 . ". , , , - , .. . 15 , , , ; , - 70 , 20 , 40 , 450 , . , " , , ". . : " , , - , , , ". , , , . " , !", - . , , . - . , . . , , , . , 1982 , . 25 15 . , . (, - ): " - , - !" (, , , .) , 17 1983 " ". , 17 1983, 27 1982 . , 62

, -, . , , , 27 1982 . . , , 27 1982 , , " ". ! , - , , . , , - , . . , . , " , . " , , ?" - ". , " , , , ". - . " , , : , ", - . , , . , , - . : " . , ". 14 1983 . , , , . , , , , . . . , , , . . , , , , . . : " . , ". , " 110 ". ( , , , -, .) , , . , , 63

. , . , - 15,20,40 . , , . . " , - , - ." , : " , . , , , ". . ", ", - . , - . , , . , . 22 1983 , , , . 20 1983 , , , . , , - . , , " , ". , , , . , , - : " ". , , , . , : " , , , , ". " , - , - - , , , ". , : " ". " ? - . - ?" , , - , , , , , , " - . , ?" - . , , , , , , , , , . "- ", "-- ". , , , . , 64

, " ", . , , , , . . "-". " " . " ", , , . . , 1984 : " ", - " ". , - , , . . , , . . , 1997 , , , " . , , ". , 1998 , , " , , , . , ". , , . - . , , , , 10 "". 5 1983 . , , 21 1983 , . " , - , - ". " , - , - . , , , . , , , . , , , , . ".

65

. : " , ?" ", ", - . " ", - . ", - , - . , , , , . ". : ", - ?" " , - , - ". , , , . . . , . , - " , ". " ". , , , ", - ". , , , ! - , , . , ! - ! . , . . ! , , ! , , , , , . " , - , - ". : " , . ?" ( ?-..) . . , . , . , , , - , () " ". , " ". "" ("") 9 1998 , 90- , , "- ". ", , , - , , - , ". , , . ! ! !. : " , 66

?". - - , : " (" "), - !". . " ". , , , , . , , . , " ". , . . " -, , . , . , . , , , , , , , , , ". , , -, , " " - , -. , , " ", - . -. " ", - 5 . - , , , ". . : " , , . , . , . ? - , , , , ?". , , . . . : " , , , - ". . , , ( - ""), , 14 1983 , , " ". , , . , " ", . . 1983 . , " ".

67

. , , " , ", . " , ", - . : , . , , . : " ? ? - , , ". - . : ", , , , , ". . 45 , . , . - - , , . . " ". ( , .) , , : ", ". , , - . , . . . "", 1973 : " - , , , , , ... , , . , ". , - . ", , , , , , - . , , , . , - , - , ". , " ". 1984 35- . . , -. . , : " , ". : "?! ? , ?". : " , ". 68

, . . - , , , . " , , , , , ". , , , . - , , 1983 , " ". , , " , - ", . , , : " , , . ?" , . , . . , . 48 . " 10 ",- . , - . . , - . , " ", . : " ? ( - . .) , ? , " " "". . ". , , , . : " ! , , , , ! ( ! . .). , , ". , , , , , . ( ? - . .) . -, " , , : " ... , ".

69

, , . , , , -, "". , - , , " ". " ?" - . , - "", . , . . " , , . , , , , , . , , , ". . , " " , . - , "" , . - . ( . , , , - . : ". ".) , " ". , " , , , ". . , "" . , , , " , - , - ". : ", , ". ? : " ( - . .), , . , , , "" ". , - "" . : " : , . , , , , , . "" : , . ". , , . , , " , , , . 70

- ". , - , " - ". "" " ". . . , , . " , , , , ". , , , , : " , , . - . - . , , . . , ". . , , " ( , , , , - ), , ". (, , , - " ", , , .) , . , , ? . , , " " . "" , . . , - . , . . - , , , -. - - , . . - , , , . . . - , ( , , ). , , . 71

: ", ". - . , " , ". " " : " . ) , , , . - ". : " , ) , ... , ". , , , . , , " ", . ) . , , , , . 20 , . ! , . , . , , , , . , , . , , , . , . . , . : " ? ? ? , ? , , . , , , ". 1985 , , " ". . ", ", . . - . , , - . 24 1985 . . 8 - , , . 72

, , , , . , , , . , 17 , , , , . , " , , , . , , ". ) , . : " - . , , . : . - ) ". , , : " . : -, -, ) , , . , ". " ", " ", " "" . . , , , , , . "" : " , , , , . , . , . , , , , , , , , , , , , , , . , , . , ". : " - , , , . . - . . - . , . 73

, ". " . , . , ". , , . " . , . , , , , . , , ". : " 16 , . - , , . . , - . , , . ". : " , , , ". . . " , . -, - , , . , , ... , , , , , , . , . . , , , . ! - ". , , . , , " ", . , : " , . , , ". . , . , , "". , , . 1947 . . . , 1976 . . 74

, . , "-", " ". , - . 243 , - 133 . 36 . , . , - , . , , , , . , , , , . . , , , , . , . , . - , , . : , , . - , . : , . - , . : . - , . : , , . , - . - , , , . : , . , . - , . : , , , . - , .

75

: . . - , , . : , , . - , , . : - "" , . , , -, . - , , , . : , . . - , " ". : , . - . - , . : , . , . : , . , . - , , , . : , , , "". - . : , . " !" - . " !" - . , , . . , , , , " ". , . , - ? - , " , 25 ".

76

: , 15 . 15 , , . - , . : , . , , , , , . - , . : . . , , . : , -. " " - 1991 , , " ". : . . , , . , , . , , , . , , , . , . , 10-15 . , , " " - . : , -""! , , , , , " , , , , " " . - , , , , : , , . , , : , , , - , : , , , , . , , , , - , . " , - , - " -" ( ) ". 77

"" , , , - , . , , , . , , , , , . , . , , - . , . , , , . . , , . - , . , , , : " . "". , "", , . . . 24 1985 , , . . , , , . . : " , . "" ?" 22 1986 , , " ", , ", ", , . , , : " ? , ?" , , " ", "" - . : " : " ". . , " ". , , "". ? , ... "". " ?" - . " ". - " , , - , - ". . . " ". . : " , , , 78

, , !" , ! , . . , "" "". . , , , . ! . " . , . , , . , . , . , . , . . , , ". ( , , - , . .) , , , , , , : ", , . ". . : " . , ?" -114. " ! . - , , - . - , , ". : " , , , . , , . . . . , , , , ,". : " ?" , , , - , , . -. , , , " ". : " - ". : , . . 10 " ", . : , , 79

. , , , . , . . , : " ". . " ? - . : "". , , . " . " , ". ( . , , , .) , , , , , . . . . ", , - , - , , . ". , . "". , " ", - ... ( , , .) : " , , , , , , ". : "-, , 13 , , , , . -, , , , : . , . , , , ". , . . . . , , , . : " , , ". : " , . , , ". , , - . (, "" -. 1988-1989-1991 , , "" - . 1986 . , , , . - , , - 80

: . . , , , - .) , . . ! . : , , , " ", . - . 18 1982 . . , . , 14 1978 . . - . " , . ", - . 11 1985 , . , . 25 . " ". , . - , . , , , . , . - 1985 , , . , , . , , . . , "" , . . , , , , . . : , , , , . , , -. : " 81

, . : ", , , ". , . . , , , . , , - , . , . , . --. . , 39 , : " ". : ", , , ". " - , , - . - , , ?" , ! . , . , , - , , . , . : ", . . ". "", - . 12 1986 . . , . . . , - " " " " , 1985 . . , 1985 , " - ". , , , , . : , 1985 , , . - (-?) . . , , , . , 12 1986 . . . , , - . . . . , , . 82

, , -, . . . , , - . - , . . 1986 , , , , , , . 1989 , . , . . . , , , , - , 35- . , " ". , ! , , , ( ) . 90- , , . . , , , , , , : ", , ". , , . , . " " , " ". , . . , , . 9 - , " " . . . . , . , 1982 . " " . 4 1984 83

. 15 1986 . 1987 - honoris causa. . - . . , . ? , ? ? ? ? . , . , , : , ; , , -; , ; , , , , . , . , . , , . , , : , , . , , . - . - "": " - , ". . , , , , , , . - - . . , . - - . , , , , - . , , , , " -" ("") - . " - , - , 84

. ." : " . . , ", - . - "" , - . - , - "" . - . , , - . . . , . , , , "" . . , 1974 , , 1975 . " ", - . "" , . " -" , . "" 1978 . "" , . " - "" , , , "" : -, , , -, , , -, , . "" . , " ", , "", . " , , ", - . " , , , , , ", - . , , , . "" . ( ) . 1939 . , 85

, . "" , " " . "", . . - . 1977 , , , - . "-" -. , . , " " , "" , " ". , , , . , , . " , , - , - , ". , , " , -". , , . , , . , , , - . "" , . , - "". - . , 1976 . , "" . , . , 1974 , , , , " ". , , , , . , , , . , "" 19 1978 , " , ".

86

, , . 1974 , . , , , . "" , . "" , , , , . 28 1975 , , . : " ". , , : " . . . . . . ". , . . , , , , 1974 . , , . . 1975 , . 1975 - , . . , , , , . 22 1975 . "" " & ". "" , , , . . , "" - . -, , , . , . , , - . . , . , , , , . , , . : " 87

". . . . . , , , , . , . , . , , . . 1975 . . , , . . , . - , , - . - , . , , . - , , 20 - . , -, , . . , . , , . . , -, , . , . , . , , , . . , . "" , . -. . - , , -. : " , , ".

88

, - , . , , , , , . , , . , , . . -, . . . , 19 1976 . , , , . , - . 1976 . . . , . - , , - , . , . 7 1976 "- " ( ) . - , . "- " - . , , . 1976 . , , . 19 1976 (, ), , . , , , , . , . , , . , . , , , . , " , ". 5 1977 , 89

"" , , 80- -. , , , . , . . , , , - . , , , . . , . , . , , - , , - . , . , . "" . . , , , () . " -" (, ). , , , , , , , . . , "-", . , . , , . , , , - , . . : " ". , , , , : " . , , . ". , . .

90

1977 , -, . , . 13 1977 , . , . , . . 1977 , . 1977 " " . " " -. , . ( ) , , , . " " . 1978 , , "", . "" , , . , , . 15 . , . , , , . "National Council for Soviet Jewry" "35 ". , "". . , "", . . 1978 , , . , , , . , , , , . . . . ( .) 91

- . , "" . . , . , 1979- - - . -, , -, , -. . , - , , . , . : "", "", "", "", "", "" - , , . , , , . . . : " . . . ". , , . . . . . - , . - . , , , , , , : " !". , , , " ". , , , , . - , , . , "" . , , , . , , . " ", " -" , , " 92

". ( .) . , . "" , . , - , , . . , , . , , . , " ". ( . , - . , , - . "", 12 1996 , , , .) , . : , . . , . , ()- , . , . , . . - . , , , , , . , 23- . , - . , , - - - . - - . , , , , . - - . , - , . , " ".

93

. . - -"" , . , , - , ! , . , . , 1982 . 28 1979 , , . , " , , ". 1983 , . , , , - , . , - . , - . . . , , - , , - , . , , , , , , , - . - , . , , . , . , , "". , . -, . 94

-. 1980 , , , , , : " !" , , , . , , , , , , , , , . , , . , , . , . " " , . , , , , - , . , , , - . , , , , , , , . - - . " ". , , , - . , , , - , . , , , , . : "". , " , , , , ". , , - - . . - , , , - . 1981-82 . 1979 , , , , , . , " ",

95

, , . . 1979 , . , , , , , , " ". "" , . , . , , . , - , , . , . , . . " " 14 1978 , . , , . . , , : " . ". , , , , , ! 1979 , , 1988 . - . : " , ". , . . , , "" " ". " " 1979 . . : " ". , . - . , , , . . , - . 96

20 1983 , , . , - . . , , , . . . . , - , - , - . - . "" : " . ". 1985 , 100 . , . , , 1985 , . " ": " , , , . , ". " " ^ . . . , - . . . "-86", , . , . . , , . 1985 ( -?), , , , , , . , , , , , , . , 1983 , , , " " . - - .

97

- . . XX . - , . , , , , . , , , , . , , , . , 1976 , . , , . 150 - . . , " ", 90- , . , , , , . . " " - . . , . , . , , . , , , - . , 1996 , , . (, , , , , , . , , , , . .) 90- , , : " . , ". , , . , . , , 98

) , . , " ", ) : " . , , , ". , , , , , ) . . , . , . . , . , . . 10 , , , , 1948 . , , , . , , , . , . , - . , , . . , . . . , , , "" . , - . . , . - . . . , . - , - , , 99

, . , - . - , , - , . , , "" , . , , ; "... 1973 , , - , , - , , " ". , , : - . : , , ". . ! "". "", , , "" , . , . , . , . , . - - . "". . , , , . . - . . - ! , , . , . , . , . , - , . 1975 - . , , . . , , , " " , , " ". , , , 1975 , - , , , " ". " - "" : " 100

. , , , -, , , ( - . .), . . , , . , . -, ( - . .) " ", ". , , . . - 1980 1982-, , , . . 1979 . 1980 , 32 , . . 1975 , , . 1982 . , , . 1993 . 1995 . . JFJ INTERNATIONAL TRADING LTD, ) , , , , . - . , . - , . , "" . . " , , , - . : - ". : " ,

101

. , , . ". , " " . , , . , 48 . 20 1996 . , , - , . , , , . , - - . . , , . - . , " ", : " , !" , " ", : " , ". . - , . -: * , , ? * , , , - ? ? . * ? * , , ? , ? * , , , ? * ? * ? * ? * , "" ? * , ? - , " , - ". , " 1996 , - ". - - , , , - , " , - ". : " ".

102

, . , -, , , , , , , ? . , , , , , , , ? , , , . , , , , , , , , 19 . , - . , , . - : * ? * , , ? , , , ? , ? . - , ( , -. .), . , . , , , . : . , , , . , , , , , . . 1981 , . . -, 103

. , , , . , , , . 1947 . 60- . , , 1970 . , , "", . , " ". , , " ". , " ". , , . " ". , . , , , , , , , " ... !" , , , . , , " ". , , , . , , , . 29 1970 . 11- . , , , " ", 11 1971 . , "". , " ", . , . , , . , . , . , , , : " , ". , , , - . , . , . . , , " , , . 104

, , ". , . . , . , , , . , , . , , ( - . .), " ". " , , . ", - . , , , . , , " , , ". , " , ". : " ?" - . , , , , . . . . . , ", , , , , , ". , . 11- , , , , , 40 . , . . , " , , , "", , " , ". , . , , , . , , , , 10 . , , , .

105

, . , , . , , , , . , , , . . , , ? " "", 36- 35-, , " , , , , , ". , , -, . . " , - , - , ". , . , . , , 35- , , " , ". . , , . , " ", " ". , , , "" , " , , ". - . , . , , , " ". , , , , , . , , 35- "" , . , 35- , , , -^ . , , 35- , " ". , , , 10 1981 , " " , . . 106

. , 800 . , , , . , , , , , . , , , . 1982-84 . . ", "" ". . , . , : ", , ". . , . " " : " . . ". , , . , , , . , " ", 1985 , . , 4 1974 . : 1. ? , ? 2. , , , ? 3. - , , , ? 4. , ? 5. , ? ? 6. ? , , , , . , , , , , , . " , - , ".

107

, , , , , , , , . . , , , , , , , , , . , , . , , . , 1989 , . , 1998 , . 25- . , , . - , . . , , , . , . , " ", 1982 , . . , " " -, " -". 20 , . , , --, . , , . , . "", , , - -. . 1996 . . 108

1998 - -. "". , , , " " . . , , , . , . : * , ? * , , ? * , ? * , ? * , , "", 1995 ? ? , 7 1998 , , , : " ". . , , , , , , , , . , . , - , , , . . "" , . , 1978 , , , , , , , . , , , , - 1989 . "" 29 1998 - : " - - , , . 109

, , . , , , . 10.04.78 ., . , , , " -- , . ". , . , - -, - , , , "". . . , . ". - , . " , , , . , , ", - -. - : " - . - , - , . . -, , . . . , - , , . , -, . , . , . , , . , - , - . -, , , ". , . , , - , . , , , , . , , . , . 12 1986 . , - , - , , , . , 110

, . , -, . , . , , " ". 11 " ' " - " , , , , . , , , - - . , , , . , - , . "" -, , ", , , ". "" 60- XX . , , , , . , , . " " " ", - . : " , -, , , , , , , . -: "", , , -... , . , . , , , , ... . 111

, , , ... . . , , , , , . , , . ". : " , , ". , . , . . , , . : ", , , , , , -, , , . , , , ". . , , . , , , -. , , , , . , . , . , . . . - ( ). , , . , " , ". . , , . , , , , , , . , , , , 112

. , . , ) , -. , , , . , , , , . . , , , . . . , , . - . , - , . , , --. -, , . , . , , . -, , . . , . , , 10 . , , . , , . , , , . , , "": . , , , , , . " , . " , "" . , . 113

", , " ". , " ", . , , - " ". , " . -. , , . , , , . . . . ". 1981 , " 100 . , . , . ". , " , , , ". , , : " . . , - . . 60- . . ? -, . -, " ( - . .). . : " . . , . , ". , " , . , , , , ". : " : , . ". , 1991 , , , , "" , 1990 : " , , , . " ". - , , . 114

, . , "" . , , , , , . , , . . " ", , , "", "", . , " " ". : " , ... , ... , - , ( -. .) ". , , , - , . 30 20 " ". , " ". , . , . , -, - . . . , , 1992 , - " ". , , , , - , - . , . : . , - . , . , " , , , ". , . , , , . 115

, . , , 90 . . . - . , , . , , . , , , , . , - ( ""). . . , , , , . , , , , , . , . , , . , , , , . , , , ( - ), . 12 ? " !" , , , . , , , " , - ,

116

", , , . , - . , "" . , , . . , , , . , , , , , . , . , , . , , , , , , . , " " . , , . " ", , . , 1996 . "" . : " , " -" - "", , , , , . , , , , ". "" . , , . "" . , . , , , "", - "" "" . , "" - " " . , 1997 . " " : " , , . , ?"

117

: ", , ". , , , , , , , . , , , , , , , , . , . 1992 . . - , , , , , . - . , , . , , , , . . , . ' , , 1991 . " ", - . , , , , , . " ", 1991 . - . , , . , , . . 8.10.91 ., 10 , " " . : " . " ". ". ( , .) , , " ". . , . 31.10.91 . 118

" " . , , : " , , , . , . - , . , , . . , ". : " - ". 11 1991 . , . , ", , , , , , ". , , " , , , ". , . " , , 1972 ., , . ) . , ". " . . , ". 19.03.92 . ., , . , . , , . - . , , , , , . , , , , , : " , . , ". - , , , - . , 119

, . : 1. ? , ? 2. , - ? 3. - , , ? 4. , : ? 5. , ? ? , . , , , , : "6 1998 . ! 5- : 1992 " ". . , , " " , . , . , . , , 200 , (. ""). . , " , , . , , " " . , , . - , " " , , . , , 30 1992 . 120

. " " . , , " " , , " ", . . " " , , , , , . " ", , "" . - . , , , , . " " - , . " ", 19.03.92 ., . . . "" "" 25.03.92 . , "" "" , . - , 19.03.92 . "" . . . . " " , " " 18.10.91 . , "", . , - -. , , , " , ". , " ". , , . , "" . - . , - , . - , . , , , , "". , 121

, , . "" " ". , , , . . . , . , " -". , . " , . , , . , . , , ()". , , , . , , . , . . . . , : " ". . , . , , , , - , . , . , , 25 1996 . , . 1997 . - . , , . , . , - . , , - . . , . , ? , "", . , 1997 . - . . , . .

122

, . 1974 . . . ) - , " - , , - "" , . ) ". , " ". , " . , , ". , , . , , , . , ... , : ) , 1996-97 . - - ? ) , 1997 . . , ? ) ? ) ? . , , . , , " ". . , " ". . , . , . . 19 1992 . . : " , . . - . . . , . . . ". 123

. , ? , ! - ? - , , ?! - - ? ? ? , ? " ", (. . ) . , - . , , ? , , , , . . ... , , - , : " ". , , , , , . , , - , , , , " , , , , " ", ". - , . , , , " ". "", , " " "", "" , , . , , , , , - . , . , , , . , . .

124

? ? 1998 . , , . , , , , . " " , " " () " ". . , 1992 . , . . 1993 . . , - - , . N 66 " . . ". 22 1978 . . ( .., .., .., .. ) 18 , , . ... N 66 : " , . , , . . . . ? , 10 , . . . . . . : 64 " " 70 " ". : " ( - . .) , . , , 5 . , ". , - . , . 125

": - ? , . , , , . , , , , , , , 15 . , , . , , , , . , - ( -. .) , , . , , . ", - . , , 15 , , 13 . . - , , , , . , , . , , , , : 1. . . , ? 2. , , ? 3. , ( ) ( )? 4. N 66? , , , , , " ". , . , , , , , , . . , , , - . , , , , . , , ^ . , , , , . , , , .

126

, , : " , , . , , , , ". , , , N 66 , . , N 66, . , , " ", : " - : . " ", , 1991 .216" , . , , . , , , , . "". - , . , , , , . . - . . , 1300 , -, , . , , ? , ? ? , - , , , ? , ? , 200-300 , ? , 1300 ? , . , 1300 . , . , , 1300 40 , , , . , , , , 127

, , , -, , , , . , . , , . , , , . , , . , - ? . , , , . , , , , - , , , ? - , , , , , , , , , , , , , -. . , , . . , , . - , - . . . . , , , , , . " , . , , . , ", - . , , : " , . -, ". , , , , - , : ", , ". , . , , : " , , , ". . , , , -. , . , : " , 128

, ". "" . , , 1997 . , , ", , ". : " , . , , ". , , , - . , , -, , , , , : " -, ". , , , , , . , - . , : " . , . , ". . , , , . 13 " " , , . , , , , - - , . . . , . - . . , , , , "-" , , . . . ) . . . , , , . . , , 129

. . , . , . . . , " " , - . , , . . , - (1988), 1989 . ( ) , , - - 1991 . . . , , . , . - 40 , . . , , , . - . . , , . , " " . , -. : " ". , , 1,7 . , " , ". . , , , " . . 1,7 ". , - . 1997 "-" , 1988 . "" , , , , . 150 10 . . 7 12 . , 1988 "", 100 . , , . , , . 130

, , 25 , 16 , . 25 - . , , . , 1995 " " 1998 "24 ". , , . . . , , . " " , . " " . , , , , , ... - . 1987 . "" . , "", 100 . . , "". , . 1988 , , . " ". , . . -, " ", 1989 . . . , . 70- . " " . , . , . , . 5 . . , "", , , , " ". , , . . , . , 131

. . (""), , . : . , , . " " 50 , . , , . " - -", , , ; " - - --"; "-- - ", ; " - - -"; " - ", ; , , " ", -, , " ", " ". , "", . , " - -". , 150-200 . , , , , , " " . , 1989 , . - "U. S. News and World Reporte", . "" . - . " -", . . . . , , , . . " -" , , 200 . " -" . - . , , . , , - , 132

, - . , , , , , " ". , , ( " " ..., " " . .). , , . - 1991 " ". "", , , , (, ), 13 . , "". , . "", . , . "", "", " " "". , (" -"), . , '. . . 1989 , , " ", . " " , . , . . . , , , . ! , , . , . , , - - . 133

- , , , (400) , . . "" , " ", , , , , . , , , . - - , . . , , , , - - , . - , , , - , " ". , , . . ( -). , , 200.000 . , 100.000 "". , , , - . , . , , , , , , , , , . . ? "- ". , , , , , . , " ". , . , . , 134

" ". -. . , : ", , , , , , , , , " ", ". - - . , , , " , , ". , ) "" " " , , . " " . , , , , , . " ". , , , , . , , 23 1997 . 1989 5,2 . , , 1998 ., , , " " 1996-97 . . , , , - . - , " " , , , 1995 , . . , , 1998 . , 1998 " ". , 50% " ". , , - , " ". , - , , " ". - , , , , , " " " , ". , , , - , , ,

135

, . ? , , ! , , , , ) , "", . , , . . , , , . , , . , - . - . , . , 1992-1994 . , 11 . , ) , , , . , "-") "-", "- ", , , , , , . , , , , . , " " - - , "" . : - , . , . -, , , , ? , , , ? ? ? , , ? , "" 36 . , , . 136

, . , , . 25 1996 "-" , . 26 1996 , , "" : " , . , , , "", , , ". , , , " ". , . , , . , 30 1997 , . , . . 2 1997 , : " , "", , , , ". " " . , , . , , . . , : , 1 1990 . . , , " ", , " 40 " . "" , 30 . - , - , 53 . , , . . , "" 1993

137

120 , . . , , , , . . . . , , . , , . - ! ! , , , . , - , . , ( ), . , , . . , . , . , , . ? . " "" - " "". , . - 1996 - - " " , " - ". . , : " -". , , , . . , , , "" 1994 . , 850.000 . , "" 12.10.94 . "" , , , () , , . - - , , . . ) , .

138

1995-97 . . "" . , . , "" . , , "" . . , "", . , , "", . , " ". , "". , "", , . , , "" ( -). , , - -"", , . . . , "" . , , , "" 100.000 . 100.000 . ( . 1996 . "", , , ). - . , , "" , . , "" . , "" , , , , , . , , , .

139

"" " " " -", , "-", , " ". , "" 700.000 . , - 1996 . 1996 ., , . "", , . , , , " ". "" -, "" , , "" . . , . , , "", . , - , "" , , . , , . , , , "". , , , , , . , , " , , ". , , , , . , . , " , ". . - - . . -: " ". , , -, , "". 140

, ? , , "" , , . : ", . - , , . , ". , : - ? ? , "". " , ", - . "". , . , , , , . , . - -. . 1998 . "" . . -. , . , -, 1997 , , "" : - 1997 . -, , , "" , - - "". -, , : " , ". , . , , . , , . , - -. - , 1995-96 ., " 1997 .". , - , , , , 141

) " , 1995 ., ". (!) -, , "", "", , ) . . , , , "". - : ", , ". "" . " & ", . , , , . , , : " - , ". : " , . , . , 1000 . , , ". "" - " ". 1995 ., , " -". , . . 1995-96 . "" . - 1996 . - "" . , , , . . , - . . - , . , "" . . "". ,

142

, . 1996 . . . , . . . - , , . , , , " , ". , 35.000 . , 250 . "" . . "" . " , " , -, . , , . 20 , , . , , , . . . . , , , , "". , , . - . , - , , , . , , , . , , . , - . , . , " " - , . , , . , 143

, . " " 2-3 . , . , , . , , , , , , " ". , . " " , , 21 1982 , , , . " ". , , , 1983-84 . 45 . . , . " ". 1986 , , . , . , , - " "; " ". 1986-87 . 350 , 180 . 13 . 52 . 1987 . "" : , . "" - - 11 . , , , . , , . , . , . 1988 " " " ". , , , , , ... . 1995 , , " " . 2 1995 . . 144

, ,