culturalsurvival.files.wordpress.com file · web viewtabi ki. bu hakka göre hükümet,...
TRANSCRIPT
1. Özgür, Önceden Bildilendirilmiş Onam Hakkı Nedir?
1. Konuşmacı: Özgür, Önceden Bildilendirilmiş Onam Hakkının ne olduğunu biliyor
musun?
2. Kouşmacı: Tabi ki. Bu hakka göre hükümet, topraklarımızda yapılabilecek
madencilik, petrol, su ve diğer projeler hakkında toplumumuza haber vermelidir.
Dahası, hükümet fikirlerimizi dinlemek ve onlara değer vermekle yükümlüdür
böylece herhangi bir projeye başlanmadan önce birlikte bir anlaşmaya varabiliriz.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
2. Yerel Bir Hak
1. Konuşmacı: Doğumdan itibaren her bireyin elinden alınamayan belirli hakları
vardır ve Yerel Halk olarak özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkımız vardır.
2. Konuşmacı: Hangi ülkeden olduğunuzun bir önemi yoktur, bu hak hepimiz için
geçerlidir ve hükümet topraklarımızdaki doğal kaynakları sömürme niyetinde
olduğunda, özellikle de bu projeler topraklarımıza zarar verecek olduğunda
uygulanmalıdır.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
3. Şirketi Sorumlu Tutmak
1. Konuşmacı: Her mevsim, hasatsızlıktan endişelenirim. Şirket, topraklarımıza
yerleştiğinden beri artık yeteri kadar alanımız yok.
2. Konuşmacı: Bu doğru. Özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkı olmadan
toprağımızı satın aldılar. Bu hak, yerel bir halk olarak bizleri korur ve şirket ya da
hükümetin önceden bizi bilgilendirmeden, bize danışmadan ve bizi dinlemeden
topraklarımızda hiçbir çalışmanın yapılmamasını emreder. Haydi bu şirketi sorumlu
tutmak için harekete geçelim.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
4. Liderler
1. Konuşmacı: Ben buranın yerlisiyim. Özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkım
var ama hükümetler bu hakka riayet etmekten kaçınmak için birçok strateji kullanır.
Bu stratejilerden biri, toplumlardaki yerel liderleri belirlemek ve onları, temsil
ettikleri geniş toplumun yararına hareket etmektense rüşvetler, iş teklifleri ve diğer
vaatlerle hükümet ya da geliştirme şirketi adına özel olarak çalışmaya ikna etmektir.
Bu nedenle, Yerli Halk olarak halkımızın ve topraklarımızın yararına kendini adamış
olan insanları seçmemiz ve birlik içinde ilerlemek için bu liderlerle beraber
çalışmamız çok önemlidir.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
5. BM Bildirgesi, Madde 10
1. Konuşmacı: Yerli toplumlar için özgür, önceden bildirilmiş onam hakkı, BM
Bildirgesinin Yerli Halkların Hakları hakkındaki 10. Maddesi tarafından desteklenir,
buna göre hükümetler yerli halkları bölgelerinden ya da topraklarından zorla
çıkaramaz ve özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkı olmadan yerli halkın
arsalarında herhangi bir şözleşmeli proje gerçekleştiremezler. Daha fazla bilgi için
bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
6. BM Bildirgesi, Madde 19
1. Konuşması: (ekolu ses) BM Bildirgesinin Yerli Halkların Hakları hakkındaki 19.
Maddesine göre: (normal ses) onları etkileyen, yasamaya ilişkin ya da yönetimsel
önlemleri uyarlamadan ve uygulamadan önce yerel halktan özgür, önceden
bilgilendirilmiş rızayı almaları gerekir.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
7. Güvenli Toplumlar
1. Konuşmacı: Yerel halk olarak güvenli toplumlarda yaşama hakkımız vardır ve
topraklarımızda değişiklikler yapıldığında BM Bildirgesinin Yerel Halkların Hakları
hakkındaki 29. Maddesine bakmalıyız: Bu makalenin teyit ettiği gibi yerel halklar,
zararlı maddeler arazilerine yerleştirilmeden ya da orada kullanılmadan önce özgür,
önceden bilgilendirlen onaylarını vermelidirler.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
8. Geliştirme Projeleri
1.Konuşmacı: (mikrofona konuşarak) BM Bildirgesinin Yerel Halkların Hakları
hakkındaki 32. Maddeye başvurmadan önce herhangi bir değişim yapılamaz. Bu
maddeye göre Yerel Halkların kaynaklarını ve topraklarını etkileyecek, özellikle de
mineral, su ve diğer kaynakların gelişimi, kullanımı ve sömürüsü ile ilgili ise,
herhangi bir geliştirme projesine onay vermeden önce hükümetin özgür, önceden
bilgilendirilmiş onayı alması gereklidir.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
9. Uluslararası Destek
1. Konuşmacı: Yerel halk olarak Yerel Halkların Hakları hakkında Birleşmiş
Milletler Bildirgesinin ve özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkını tanıyan 169
No’lu Uluslararası İş Organizasyonu ve diğer önlemlerin şart koştuğu gibi
topraklarımızda meydana gelebilecek değişikliklere karar verme hakkımız vardır. Bu
önlemler yerel halkın haklarını beyan eder ve devletlerin bu hakka saygı göstermesini
zorunlu kılar.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
10. Devredilemez Bir Hak
1. Konuşmacı: Yerel Halklar için özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkı temel,
doğal ve devredilemez bir haktır. Buna göre, halkımızı etkileyen ve göz ardı
edemeyeceğimiz projeleri geliştirmenin temel ve gerekli bir unsurudur. Uluslararası
kanuna göre özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkı yerel halkların bize ve
gelecek nesillere fayda sağlayacak, kendi kültürümüz, dünya görüşümüz ve
değerlerimizle uyumlu olan projeler hakkında özgürce karar vermelerini garantiler.
Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da cs.org/consent]
11. İnsan Hakları İhlallerine Artık Yeter!
Kontrol: arka planda yerel müzik
1. Konuşmacı: Günaydın!
2. Konuşmacı: Merhaba, Nasıl gidiyor?
1. Konuşmacı: İyi, teşekkürler. Buraya yeni bir şirket gelmiş, duydun mu? Burada,
bizim köyümüzde büyük bir inşaat projesi için insanları işe almaya başlamışlar.
2. Konuşmacı: Ne? Hiçbir fikrim yoktu…Hükümetin özgür, önceden
bilgilendirilmiş onam haklarımızı görmezden gelmeye devam etmelerine
inanamıyorum ki buranın yerel halkı olarak bu konuda hakkımız var. Bu projelere
katılsak da katılmasak da bizi bilgilendirmeleri ve fikrimizi sormaları gerekiyor. Hele
ki özellikle bu haklar açık olarak ulusal ve uluslararası hukukta yazıyor iken.
1. Konuşmacı: Kesinlikle haklısın. Hükümetin bunu uygulamak için yeteri kadar
çalışmadığı çok açık. Eğer biz onların özgür, önceden bilgilendirilmiş onam
haklarımıza saygı göstermelerini talep etmezsek, bu haklar ve kanunlar sadece tozlu
bir raftaki bir kağıtta kalır. Şirketler haklarımızı çiğnemeye devam ederek yerli
insanlardan faydalanacaklardır.
3. Konuşmacı: Bunun olmasına izin veremeyiz, vermeyeceğiz. İnsan hakları
ihlallerine artık yeter! Haydi haklarımızı ve toprak anayı korumak için ayağa
kalkalım!
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]
12. ''Özgür'' Olmanın Anlamı
Kontrol: arka plan müziği
1. Konuşmacı: Özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkı, toplumumuzda kalkınma
projeleri karşısında bütün yerel insanları kapsayan bir haktır.
Kontrol: müzik arası(3 saniye)
2. Konuşmacı: Özgür, Öncelikli ve Bilgilendirilmiş Onam? Onam için özgür olmak
ne demek?
Kontrol: müzik arası(3 saniye)
1. Konuşmacı: “Özgür” olan kısmı, bir toplum liderinin veya toplum üyesinin
toplum içerisindeki bu projelere izin verip vermemeleri hakkında verdikleri kararlara
ilişkin hükümetin idari etkisinin yasaklanmasıdır. Müzakere süreci sırasında yerel
halklar kesin bir karar vermeye herhangi bir şekilde zorlanamazlar. Bu, doğrudan
veya dolaylı bir şekilde toplum üyelerine tehdit, şiddet, zorlama, rüşvet veya şantajı
içerir. Projeler hakkındaki müzakerelerin bu tip suistimallerden uzak tutulmasının
sağlanmasıyla, hükümet “özgür” olma hakkı terimini onaylayacaktır.
2. Konuşmacı: Tamamen serbestlik için özgür, önceden bilgilendirilmiş onam
hakkını talep etmeliyiz.
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]
13. "Önceden" Kelimesinin Anlamı
Kontrol :<<Kalabalığın protesto sesi>>
1. Konuşmacı: Kalk! Ayağa kalk! Hükümetten yerel halk olarak bize garanti edilmiş,
özgür, önceden bilgilendirilmiş onam haklarımızı uygulamasını talep etmek için
bundan daha iyi bir zaman yok!
Kontrol: müzik arası (3 saniye)
2. Konuşmacı: Biliyorsun, bu çok anlamlı. Eğer hükümetimiz özgür, önceden
bilgilendirilmiş onam haklarına tam manasıyla uysaydı, bu ileriye doğru çok büyük
bir adım olurdu. Özellikle eksik olan şey aslında ön muvafakat fikridir. Projenin
başlamasından ya da hükümet onayından önce temin edilen rıza, anahtardır. Bu, yerel
toplumun tamamının bir karara varması için yeterli zamanının olacağı anlamına gelir.
Kesinlikle! Bu projeler başlamadan önce tam ve detaylı bir bilgiye sahibi olmalıyız
böylece bizler de halk olarak analiz edip, kendi kararlarımızı verebiliriz. Ve
dahası ,onlar da bizi projenin her yeni asamasına dahil etmeliler, örneğin madencilik
projelerinin keşfi, istismarı, kapanması ve temizlenmesi gibi.
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]
14. "Bilgilendirme" Kelimesinin Anlamı
Kontrol: arka plan müziği
1. Konuşmacı: Senin ve benim, yerel toplulukların bir üyesi olarak, özgür ,önceden
bilgilendirilmiş onam haklarımız garanti altındadır.
Kontrol: müzik arası (3 saniye)
Bu hak, herhangi bir toplumun sürdürülebilir kalkınması için esastır. Bu yüzden tam
olarak uygulanmalıdır. Bilgilendirilmiş onam vermek ne demektir, bir göz atalım.
“Bilgilendirilme” topluluğumuza teklif edilmiş kalkınma projeleri hakkında tam ve
eksiksiz bilgi alma hakkı anlamına gelir. Bu, bu projelerin çevre üzerindeki etkisi
hakkındaki bilgiyi içerdigi gibi, aynı zamanda biz bireyler ve topluluklarımız
üzerindeki etkisini de içerir. Bu bilgileri toplamak için yapılan çalışmalar Çevresel ve
Sosyal Etki Değerlendirmesi olarak bilinir, kısaca ÇSED, bağımsız ve hiçbir şirket ile
bir bağı olmayan gruplar tarafından yapılmalıdır. Sağlanan bütün bilgiler tam,
anlaşılır, ana dilimizde, geleneksel değerlerimiz ve karar verme yolları ile uyumlu
olmalıdır. Topraklarımızı ve insanlarımızı etkileyecek kararların alınmasından önce
tam olarak bilgilendirildiğimizden emin olmak bizim sorumluluğumuzdur.
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent or
cs.org/consent]
15. Ne Zaman Uygulanır?
1. Konuşmacı: Günaydın, Nasılsın?
2. Konuşmacı: İyiyim,teşekkürler. Peki, dünkü görüşme nasıldı? Ne hakkında
konuştunuz?
1. Konuşmacı: Gerçekten ilgi çekiciydi. Özgür ,önceden bilgilendirilmiş onam hakkı
hakkında tartıştık.
2. Konuşmacı: Peki nedir bu? Biraz daha açıklayabilir misin?
1. Konuşmacı: Bu, yerel halklar olarak kendi topaklarımız ve bölgelerimizi savunma
hakkı anlamına gelen, ulusal ve uluslararası kanunlarca sart koşulan bir haktır.
2. Konuşmacı: Tamam, ama biz bunu nasıl kullanırız? Ne gibi durumlarda?
1. Konuşmacı: Topraklarımızda herhangi bir projenin gerçekleştirilmesi
planlandığında, bu hakkı uygulayabiliriz ve uygulamalıyız, özellikle de çevrenin zarar
görmesi riski olduğunda.
Bu topraklarda yasayanlar ve sonuçlarla yüzleşecek olanlar bizler oldugumuz icin, bu
projelerin ileriye taşınıp taşınamayacağının kararını bizler veririz. Özgür ,önceden
bilgilendirilmiş onam hakkı, bir projeye başlamadan önce şirketlerin bize danışmaları
ve kararlarımıza saygı duymaları gerektiğini belirtir. Bu konuda daha fazla bilgi
edinmeliyiz, öyle görünüyor ki bu topluluğumuz için gerçekten cok önemli!
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]
16. Sorumluluk
Kontrol: radyonun sinyal arayan ses efekti (3 saniye)
1. Konuşmacı: Özgür ,önceden bilgilendirilmiş onam hakkı , topraklarımızı korumak
için savaşırken yerel halk olarak sahip olduğumuz bir haktır. Haklarımıza saygı
duyulmasını talep etmeliyiz.
Kontrol: müzik arası (3 saniye)
2. Konuşmacı: Büyükbaba, radyoda neler söylediklerini dinle. Gerçekten haklımızın
onam hakkı için savaşmanın faydalı olduğunu düşünüyor musun?
3. Konuşmacı: Tabi ki, çocuğum! Bu hak kendi değerlerimizi korur; insanlarımız ve
tüm dünya icin daha fazla fayda getirir. Şöyle açıklayayım: bu hakkı kullanarak,
çevremizi koruyabilir ve temiz hava ve temiz su sağlayabiliriz böylece insanlarımız
sağlıklı bir çevrede yaşamaya devam edebilir. Kalkınma projelerine rehberlik
edebilmemizi ve topraklarımızda olacak herhangi bir değişikliğin insanlara zarardan
çok faydalı olmasını sağlayabiliriz.
2. Konuşmacı: Şimdi anlıyorum büyükbaba! Bu önemli bir şey. Sizin kuşağınız
sayesinde, sağlıklı bir ortamda yaşıyorum. Sorumluluklarımı yerine getirerek çevreyi
koruyacağım, böylece aynı güzel çevreyi kendi çocuklarıma ve torunlarıma
bırakabilirim.
Sunucu: Daha fazla bilgi icin bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]
17. Böl ve Yönet
1. Konuşmacı: Böl ve yönet:
Bu, şirketler ve hükümetlerin yerel toplumlarda kalkınma projelerine devam etmek
için kullandıkları bir stratejidir. Bu, yerel halkın özgür, önceden belirtilmiş onam
hakkını destekleyemediği birçok örnekten biridir. Uluslararası kanunlar açık olarak
belirtir ki hükümetler fikirlerimizi veya değerlerimizi ya da geleneksel karar verme
yöntemlerimizi değiştirmemiz için bize baskı yapamaz. Büyük şirketler genellikle
özgür ,önceden bilgilendirilmiş onam haklarının kazanım sürecinden kurtulmaya
çalışırlar çünkü bize herhangi bir pozitif değişim bırakmayan riskli, zararlı kalkınma
projelerine asla onay vermeyeceğimizi bilirler. Bunun yerine, yanlış bilgi ve rüşvet
kullanarak öğretmenler, din liderleri, politik liderler gibi etkili kişileri işe alarak,
yaygın yerel onaya sahip gibi görünürler. Buna tahammül edemeyiz. Özgür ,önceden
bilgilendirilmiş onam haklarının bütünüyle uygulanmasını sağlamak bize bağlıdır.
Barışın, dengenin, toplumumuzun ve çevrenin canlılığının bölünme ve yolsuzlukla
riske atılmasına izin veremeyiz.
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]
18. Halk toplantıları
1. Konuşmacı: (Üzgün) Merhaba, Nasıl gidiyor…
2. Konuşmacı: İyi, teşekkürler! Ama üzgün görünüyorsun, ne oldu?
1. Konuşmacı: Çok endişeliyim, köyümüzde yapılması planlanan bir maden projesi
hakkında bazı söylentiler duyuyorum. Sorumlu insanların bu olanları bize henüz
söylememiş olmaları tamamen haksızlık. Yerli halk olarak sahip olduğumuz
özgür ,önceden bilgilendirilmiş onam hakları konusunda gerekeni yapmıyorlar. Şunu
öğrendim ki bu gibi projeler yapıldığında devletin, bu haklara bütünüyle uymak
zorunluluğu vardır.
2. Konuşmacı: Kesinlikle haklısın. Onların haklarımıza saygı göstermelerini, bizi
bilgilendirmelerini ve bunun gibi bir projeye başlamadan önce rızamızı almalarını
sağlamalıyız. Örneğin bir benzer proje benim topluluğuma geldiğinde, yapılan herşeyi
takip edebilmek icin toplantılar yapardık, ve tabiki, şirketin verdiği taahhütlerden
dolayı mesuliyetleri konusunda uyanık olmalı ve müzakerelerimizde anlaştığımız
projelerin kabul edildigi gibi uygulanmasını sağlamalıyız. Köyünüzde kullanmak için
iyi bir strateji olurdu - bizim rızamız olmadan bu projelerin devam etmesine izin
veremeyiz.
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]
19. FPIC (Özgür, önceden bilgilendirilmiş onam hakkı) ne gerektirir?
1. Konuşmacı: Özgür ,önceden bilgilendirilmiş onam hakkı tam olarak ne hakkında,
biliyor musun?
2. Konuşmacı: Evet! Yerli halk olarak kendi topraklarımızda neler olacağına karar
verebilme hakkımızdır.
1. Konuşmacı: Peki bu hakkı kendi topraklarımızda doğru olarak nasıl
uygulayacağımızı biliyor musun?
2. Konuşmacı: Hmm şey, pek sayılmaz.
1. Konuşmacı: Yerel toplumumuzun birer üyesi olarak bu hak için detaylı bilgiyi
aramak bizim sorumluluğumuzdadır böylece hükümet veya şirketlerce manipule
edilmeyiz. Bu hakkı gerçek kılabilmemiz için, şunu anlamalıyız ki bu bütün yerel
halklar için uygulanabilir olmalıdır, yani hükümetler ve şirketler kendi iletişim ve
karar verme usullerimize saygı göstermelidir. Buna göre hükümetin, şirketin ve
halkımızın temsilcileri bir araya gelmeli ve proje şartlarını müzakere etmelidir ve
böylece toplumumuza fayda sağayan bir plana karar vermede son sözü söyleme
hakkına sahip oluruz.
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]
20. Öneriler
Kontrol: arka planda yerel müzik
1. Konuşmacı: Yerli halklar arasında özgür ,önceden bilgilendirilmiş onam
haklarının tam olarak uygulanması için ne gibi adımların atılması gerektiğini biliyor
musun?
Kontrol: müzik arası (3 saniye)
2. Konuşmacı: Bu hakkı nüfusun tamamına doğru bir şekilde uygulamak için,
topraklarımızda bir yatırım projesi ile yüzleştiğimizde bu önerileri göz önünde
bulundurmalıyız.
Yerel halka planın ilk aşamalarından itibaren danışılmalıdır. Toplumun tamamının
proje ve bu projenin etkileri ile ilgili gerekli tüm bilgileri edinmesi ve bu noktalarla
ilgili diyalog ve tartışmaya olanak sağlanması için yeterli zaman verilmelidir.
Halkımızın geleneksel yollarına göre bilgi sağlanmalıdır. Kararlar, proje sahiplerinin
baskısı ya da yönlendirmesi olmadan ulaştırılmalıdır. Topluluğa ait bütün kararlar
ayrıntılı olarak belgelenmelidir. Eğer bu haklardan herhangi biri ihlal edilirse,
unutulmamalıdır ki Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşlarda yardım arayıp
insan haklarının bu ihlalini gözler önüne serebiliriz.
Sunucu: Daha fazla bilgi için bakınız: [culturalsurvival.org/consent ya da
cs.org/consent]