05/ 2015 (637) cena 7,50 - poznaj swój kraj · poznaj swój kraj jest znakiem towarowym pod...
TRANSCRIPT
Rowerem na weekend BRZEGIEM BAŁTYKU
Wyprawy z plecakiemBŁĘDNE SKAŁKI
Kołobrzeg9 770032 615206
50
Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 5%
05/ 2015 (637) cena 7,50
Pałace w Ostromecku Przemyśl Spływ Regą
I
II
Obiekty Rekomendowane 30% rabatu dla Ciebie
Zniżki dla turysty
Uwaga na zasięg! Schroniska położone są w strefach słabych zasięgów telefonów i internetu. Wskazana cierpliwość przy połączeniach.
Obiekty rekomendowane to hotele, ośrodki wczasowe, schroniska, które naszym Czytelnikom – Prenumeratorom na podstawie Karty Prenumeratora udzielają 30% zniżek na noclegi. Zniżki dotyczą również najbliższej Rodziny Prenumeratora, przybywającej razem z nim.
Karta Prenumeratora zawiera indywidualny numer, będący podstawą do uzyskania zniżek w Obiektach Rekomendowanych, ale także umożliwiający nadsyłanie odpowiedzi na wszystkie konkursy (w tym rozwiązania krzyżówek) drogą mailową na adres: [email protected]. Karta stanowić będzie także swego rodzaju przepustkę do brania udziału w konkursach przeznaczonych wyłącznie dla Prenumeratorów. Zapraszamy do współpracy obiekty turystyczno-sportowe.
Prenumerata PSK na rok 2015 to tylko 80 złotych. Można ją zrealizować przelewem na konto nr 02-1020-1026-0000-1602-0119-3895 lub przekazem pocztowym na adres: Poznaj Swój Kraj sp. z o.o. 01-445 Warszawa, ul. Ciołka 17.Powyższe informacje można znaleźć także na naszej stronie internetowej www.poznaj-swoj-kraj.pl
Karta ważna do 31 stycznia 2016 r.
Odpowiedzi prosimy przysyłać do 20 sierpnia br. na kartkach pocztowych z numerem Karty Prenumeratora na adres:
Redakcja „Poznaj Swój Kraj”, 01-445 Warszawa, ul. Ciołka 17. Można wysyłać odpowiedzi również na adres: [email protected] podając numer Karty Prenumeratora. Wśród autorów prawidłowych odpowiedzi rozlosujemy nagrody.
Odpowiedzi do każdego konkursu prosimy przysyłać w oddzielnych emailach lub na oddzielnych kartkach w jednym liście. To nam znakomicie ułatwi segregację i zmniejszy prawdopodobieństwo błędnego zaszeregowania odpowiedzi. Na widokówki czy kartki pocztowe czekamy od tych z Państwa, którzy biorą udział tylko w jednym z konkursów.
FotozagadkaCo to za obiekt?
Obiekt Adres Telefon E-mailSchronisko
Orzeł57-450 Ludwikowice Kłodzkie Sokolec 52 74 845-72-78 [email protected]
www.orzel.info.plSchronisko
Na Śnieżniku57-514 Międzygórze ul. Śnieżna 37 74 813-51-30 [email protected]
www.sudety.info.pl/nasnieznikuOśrodek Wypoczynkowy
Jodełka26-013 Święta Katarzyna ul. Kielecka 3 41 311-21-11 [email protected]
www.hoteljodelka.plPTG Twierdza
Toruń87-100 Toruń ul. Chrobrego 86 56 655-82-36 [email protected]
www.fort.torun.plAgro-SPA
Wzgórze Słońca87-400 Golub-DobrzyńNowogród 88 664-874-318 [email protected]
www.agro-spa.pl
Hotel Fero-Active 34-335 Korbielówul. Graniczna 17 33 863 40 13 [email protected]
www.hotelfero.pl
Bacówka PTTKna Krawcowym Wierchu
34-371 UjsołyKrawców Wierch 504-684-027 [email protected]
www.krawcow.pttk.pl
Schronisko „Na Przełęczy Okraj”
58-530 KowaryPrzełęcz Okraj 1
663 391 085, 791 999 953
1
Pełnia sezonu uśmiecha się do nas piękną, słoneczną pogodą, zachęcającą do wycieczek i poznawania swojego kraju. Większość z nas zapewne rozjechała się po kraju szukać no-wych, nieodkrytych dotąd przez siebie miejsc. Tych, którzy zostali w domach, zabieramy
w podróż po kolejnych obszarach naszego kraju.W tym numerze proponujemy wycieczkę do niezwykłych gór, gdzie przyroda wiatrem, desz-czem i mrozem wyrzeźbiła przecudne formy skalne, jakby zmieniając w kamień różne posta-cie: ludzi, zwierzęta, grzyby. To Góry Stołowe, Błędne Skałki i Szczeliniec. Niezwykle miejsce.
A tuż obok – Kotlina Kłodzka ze swoimi uzdrowiskami i patrzącym na nie niejaki z góry Śnieżnikiem… Rowerzystów, ale nie tylko, zapraszamy na nadmorską wycieczkę z Kołobrzegu do Ustki. Różnorodna trasa, również plażą, wiele nieodkrytych miejsc, mnogość wariantów przejazdu i wielkie zabytki sprawią, że będziesz tam chętnie powracał. Podobnie jak Kołobrzeg, również Przemyśl to tysiącletnia historia, zabytki i niezwykły klimat CK Armii uosobionej w dobrym wojaku Szwejku. To miejsce wciąż ma tę atmosferę dziewiętnastowiecznego, prowincjonalnego miastecz-ka. Amatorów architektury drewnianej zapraszamy do starego kościółka w Starej Wsi na Śląsku, gotyckiego, ale z wieloma akcentami renesansu i baroku. A co to są soboty – dowiecie się z lektury artykułu.Pomysł na wycieczkę – to kolejna propozycja dla kajakarzy, tym razem Rega na Pomorzu Zachodnim. Jadących do Rzymu i Wenecji zachęcamy do wstąpienia do „polskiej” Padwy, miasta w którym kształciło się wielu Polaków: Mikołaj Kopernik, Jan Kochanowski, Jan Zamoyski, Jan Łaski i po których pamiątki w niemałej ilości upięk-szają miasto. Warto wstąpić, zwłaszcza, że „po drodze”.Wielu ciekawych rzeczy dowiecie sięczytając o pałacach w Ostromecku, koło Bydgoszczy i ruinach zamku w Kazi-mierzu, o twierdzy w felietonie niezrównanego mistrza Bralczyka. Zapraszamy!
KonkursyPublikujemy na stronie 43 regulamin kolejnego konkursu, do udziału w którym zapraszamy każdego, kto tylko po-siada jakikolwiek aparat fotograficzny. Trzeba nim tylko wykonać zdjęcie jakiejś ciekawostki krajoznawczej, np. wo-dospadu, urwiska w górach, niezwykłego drzewa, czy „zwykłej” katedry. Jeśli to ma być tzw. „selfie”, albo inny portret, to oczekujemy na zgodę na publikacje wizerunku od wszystkich osób umieszczonych na zdjęciu. Zgody tej nie trzeba od przypadkowych osób, które niechcący zostały uchwycone w tle. Przysyłajcie swoje prace, będziemy je publikować na Faceboku i tam poddamy pod głosowanie. Które zdjęcie otrzyma najwięcej głosów (lajków) – te zwycięży. Warunkiem udziału jest oczywiście „polubienie” naszej strony. Zapraszamy.
Przypominamy i zapraszamyna trzy imprezy organizowane przez współpracujące z nami podmioty. Piewszy to już 1. i 2. sierpnia organizowany międzynarodowy Jarmark Folkloru w Węgorzewie. Następ-ne będą Żniwa w Skansenie - w Sierpcu, także 2. sierpnia. Marsz Śledzia, czyli przejście po dnie morza z Kuźnicy do Redy odbędzie się 22. sierpnia, a ostatnia impreza to Wykopki w Skansenie w Sierpcu - w niedzielę, 6. września. Do zobaczenia!
Paweł Cukrowski
Czytany od 1958 rokuWydawany przez Poznaj Swój Kraj sp. z o.o.
Redakcja: 01-445 Warszawa ul. Ciołka 17 tel: 22-299-70-74 [email protected]
PKO BP 02 1020 1026 0000 1602 0119 3895Redaktor Naczelny: Paweł CukrowskiRedaktor Prowadzący: Monika Woźniak
Autorzy tekstów i zdjęć: Anny Babiak-Owad, Jan Bałdowski, Bartosz Bijak, Jerzy Bralczyk, Anna Cukrowska, Paweł Cukrowski, Urszula Gronowska, Anna Kraska, Eugeniusz Łącki, Kamil Nowak, M. Makarczuk, Grzegorz Pełczyński, Grzegorz Stężycki, Jacek A. Wiśniewski, Krzysztof Wojtasiński, Jan Wortyński, Michał Woźniak, Monika Woźniak, Karol Zub Projekt, grafiki i skład: Tomasz Rządkowski
Okładka: Kołobrzeg, Latarnia morska, fot. Paweł CukrowskiNakład: 8000 egz.Wszelkie prawa zastrzeżone
Poznaj Swój Kraj jest znakiem towarowym pod ochroną, zarejestrowanym w Urzędzie Patentowym RP. Używanie go przez kogokolwiek na terenie kraju jest bezprawne. Wykorzystywanie w/w nazwy jest możliwe wyłącznie za pisemną zgodą Poznaj Swój Kraj sp. z o.o. Zastrzegamy sobie prawo do zmian w nadsyłanych tekstach i dokonywania skrótów. Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów.
Moi mili
Muzeum EtnograficzneKURPIOWSKIE [email protected] 607 676 356
WACHHotelik, caravaning, campingELIXIR
11-500 Giżycko,Guty 9 [email protected] 602 715 753
GIŻYCKO Wycieczki wąskotorówkąPIASECZYŃSKO-GRÓJECKIE
TOWARZYSTWO KOLEI WĄSKOTOROWEJwww.kolejka-piaseczno.comturystyka@kolejka-piaseczno.pl
22 756-75-67
PIASECZNO
Artykuł wstępny ...................1
Spis treści ............................. 2
Reklama .............................. 3
Temat miesiąca ......................4Międzynarodowy Jarmark Folkloru
Reklama .............................. 7
Zamki, pałace, posiadłości .....8Dwa pałace i park W Ostromecku, na ziemi chełmińskiej, ma-łej wsi 3 kilometry od Bydgoszczy, znajdu-je się wyjątkowe miejsce zwane Bydgoskim Wilanowem...
Architektura drewniana ......12Stara Wieś
Kraj .....................................15Imprezy Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu lato 2015r.
Wioski, miasta,miasteczka ...16Przemyśl – na skraju RzeczpospolitejPrzemyśl jest oczywiście jednym z najstar-szych polskich miast. Dawnym, wczesnośre-dniowiecznym Grodem Czerwieńskim, o któ-ry rywalizowały Polska, Ruś i Węgry...
PTTK ..................................21OMTTK i uroki województwa podlaskiego
Zabytki ...............................24Niezwykła przemiana
Ruiny ..................................25W Kazimierzu Dolnym nad Wisłą
Polonica ..............................28Padwa
Rowerem na weekend .........31Brzegiem BałtykuDo wyboru są tam tylko trzy kierunki jazdy: na zachód – pierwotnie przeze mnie planowa-ny, na południe – zdecydowany i na wschód – zrealizowany…
Pomysł na wycieczkę ..........38Kajakiem do morza. Rega
Konkursy ............................43Znasz li ten kraj?
Konkursy ............................43Regulamin konkursu fotograficznego
Wyprawa z plecakiem ........ 44Błędne Skały, Skalne GrzybyZabłądzić niełatwo: idzie się wytyczoną trasą, ograniczoną przeważnie przez ba-rierki i płotki, choć czasem pojawia się możliwość...
Parki krajobrazowe .............49Jar Brynicy i inne atrakcje
Kraina turystyczna ..............52Kotlina Kłodzka
W świecie roślin ..................57Jaśmin?Mam go na stole, więc zerkam na białe płatki wśród intensywnie zielonych gałązek, a za-pach sam wciska mi się do nosa – wystarczy oddychać…
Bliżej zwierząt .....................58Leśne duszki
Mniejsze mniejszości ........... 60Bułgarzy
Bralczyk o... .......................61Bralczyk o twierdzy Dawne polskie nazwy twierdzy, takie jak ćwierdza czy ćwirdza (bo tak to u nas zapi-sywano, więc pewnie i wymawiano), nie mo-głyby się utrzymać ...
Konkursy .............................62Krzyżówka
Konkursy .............................63Rozwiązania z nr 04/2015
Artykuł archiwalny ............. 64W krainie Wielkich JeziorPSK nr 5/1978
Koszatka
Jaśmin
Bułgarzy
Rowerem na weekend
Architekturadrewniana
Niezwykła przemianaPoddębice
ParkKrajobrazowy
JarBrynicy
Pomysłna wycieczkę
BłędneSkałki
KrainaTurystycznaKotlinaKłodzka
Kołobrzeg
Stara Wieś
Pomysł na wycieczkę
Rega
Zamki, pałace,posiadłości
Ostromecko
Międzynarodowy Jarmark Folkloru Węgorzewo
Ruiny
Kazimierz
Wioski, miasta, miasteczka
Przemyśl
OMTTK
Białystok
PadwaWłochy
SPIS TREśCI
2
3
Pomimo tych zmian na mapie Polski, są jeszcze regiony gdzie pielęgnuje się wartości przekazywane w niezmie-
nionej, autentycznej formie od pokoleń. Jednym z takich miejsc jest województwo warmińsko-mazurskie i Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, które w tym ro-ku po raz 38 zgromadzi na węgorzew-skiej scenie muzyków, śpiewaków i twór-ców ludowych.
„... Można tu będzie za marny gros wsystkiego nakupać i diabła, co z Węgo-prapy, węgorzy łapie, apostoła, co małe dzieci błogosławi, cy z głowno na bok sfra-sowanego świętego. Obrazow rozmaitech –
a na tech malowidłach topieliskach mazur-skich jeziorów, zamki kiedyśniejszych ryce-rzów powykoślawiane. Szydełkowej roboty to samo. Nie wiadomo cy tylko oglądać, cy rękoma brać. Będą cymbaliste, armoniste będą skrzypiste tańcowali i grali, i skrzypieli i śpiewali przez calutkie dwa dni ...”
Kultura ludowa na przestrzeni dziesięcioleci poddaje się licznym wpływom i przemianom cywilizacyjnym. Zanika w swoim pierwotnym kształcie i sukcesywnie odchodzi w zapomnienie.
Międzynarodowy Jarmark Folkloru TEMAT MIESIąCA
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
4
5
Pałace są tutaj dwa, a wokół nich park krajobrazowy z zadbanymi trawnika-mi, dywanami kwiatowymi, okazały-
mi drzewami. U podnóża Pałacu Starego harmonizuje z budynkiem ogród włoski w stylu renesansowym, jeden z nielicz-nych w Polsce, w nim aleja wysadzana stuletnimi lipami.
Gdy przekraczamy bramy, widzimy wpierw neoklasycystyczny pałac zwa-ny Nowym. Turyści często myślą, że jest
główną atrakcją tego miejsca. Dopiero w głębi parku zauważamy mniejszy, nie rzucający się tak w oczy, ale godniejszy zobaczenia, pełen czaru Pałac Stary.
Przewodnik Po PrzeszłościDzisiejszy wygląd obu pałaców zawdzię-czamy głównie pracom z lat 2007-2011, ale historia budowli ma prawie 300 lat. Pałac Stary powstał w roku 1730, wyko-nano go w stylu saskiego rokoka, prze-kształcono w rokoko warszawskie. Dzi-siaj przeważa w nim barok. Nieopodal, w latach 1832-1840 lub później, posta-wiono neoklasycystyczny Pałac Nowy, zwany Myśliwskim.
W Ostromecku, na ziemi chełmińskiej, małej wsi 3 kilometry od Bydgoszczy, znajduje się wyjątkowe miejsce zwane Bydgoskim Wilanowem. Jest to zespół pałacowo-parkowy, który swoim pięknem i sielankowym spokojem może oczarować każdego.
Dwa pałacei park
ZamKi, Pałace, Posiadłości
W Ostromecku oprócz pałaców i parku znajduje się źródło alkaliczne Maria, mau-zoleum grobowe Schoenbornów oraz za-bytkowy kościół z XV wieku, biały, muro-wany, z dobudowaną w baroku wieżą.
Widok na pałac Myśliwski zwany Nowym
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
6
w jednym z poprzednich numerów (02/2015) pisaliśmy o Wilamowi-cach, miasteczku na pograniczu
Małopolski i Śląska, w którym żyją po-tomkowie średniowiecznych przybyszów z zachodniej Europy. Do dzisiaj kultywują oni swoje tradycje i język, zawierający elementy z języków: dolnoskasońskiego,
niderlandzkiego, fryzyjskiego, angielskie-go, a nawet szkockiego.
Antiquo willAmowiczGdyby nie przypadek, to dzisiaj nie Wi-lamowice, ale Stara Wieś byłaby główną miejscowością Wilamowian. Po najeździe
Mongołów w 1241 roku, który spustoszył między innymi Małopolskę, książę opol-sko-raciborski Mieszko II Otyły
Położona na pograniczu Pogórza Wilamowickiego i Pogórza Śląskiego miejscowość zasługuje na odwiedzenie nie tylko ze względu na ciekawą historię, ale także drewniany kościół, który wzniesiono w pierwszej połowie XVI stulecia.
Stara WieśARChITEKTURA dREWNIANA
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
7
Żniwa w skansenie ! Muzeum Wsi Mazowieckiej zaprasza na żniwa:
Gdzie? W Sierpcu, na ul. Narutowicza 64Kiedy? W niedzielę, drugiego sierpnia br.
Jak wygląda kosa?Co to jest kierat?Jak się wiąże snopki?Co to są trojaki?Ile sierpów jest w Sierpcu?
Jeśli chcesz poznać odpowiedzi na te pytania – musisz koniecznie przyjechać do Muzeum Wsi Mazowieckiej. Zobaczysz tam żniwa, jakich już nie ma gdzie indziej.Pokaż dzieciom polską wieś, jaką jeszcze nie tak dawno była.
Gdzie? W Sierpcu, na ul. Narutowicza 64Kiedy? W niedzielę, szóstego września br.
Wykopki to już pożegnanie lata i przygotowanie się do zimy. Zanim
jeszcze wynaleziono kombajny do zbioru ziemniaków całe rodziny szły w polu
z gracami, by wygrzebywać z ziemi pyry, kartofle, czy ziemniaki, jak zwano
w różnych rejonach kraju podstawę wyżywienia nie tylko najuboższych.
Zakończenie zbiorów symbolizowało ognisko, przy którym kartofle smakowały
najlepiej. Na takie właśnie ognisko zapraszamy do Sierpca.
Wykopki w skansenie ! Muzeum Wsi Mazowieckiej zaprasza na wykopki:
Na każdej sierpeckiej imprezie możesz zakupić wiejski chleb, wędliny, miód. Dzieci mogą wziąć udział w różnorodnych zabawach, a dorośli zobaczyć występy zespołów folklorystycznych.
Fot. d Krześniak
Fot. d Krześniak
8
9
Fot. d Krześniak
Przemyśl jest oczywiście jednym z naj-starszych polskich miast. Dawnym, wczesnośredniowiecznym Grodem
Czerwieńskim, o który wielokrotnie ry-walizowały Polska, Ruś i Węgry. Jan Dłu-gosz pisze, że w roku 1071 było to miasto „wieżami silnie obwarowane”, „potężne, wielką liczbą obywateli miejscowych i przy-byłych osiadłe i we wszelką broń zaopa-trzone, obronne rowy głębokimi i okopami znacznej wysokości, tudzież rzeką Sanem, płynącym od północnej strony”. Szczęśliwe położenie w dolinie Sanu, na styku trzech krain geograficznych: Pogórza Przemyskie-go, Dynowskiego i Kotliny Sandomierskiej, w tak zwanej Bramie Przemyskiej, zaważy-
ło na roli miasta – komunikacyjnej, han-dlowej, politycznej i sakralnej. Tędy od stuleci przebiegał szlak handlowy, łączący wschodnią i zachodnią Europę.
do kłębkA miAstAWędrówkę chcę zacząć od najwyższe-go punktu Przemyśla, by potem krętymi uliczkami, niczym nitką, zejść do kłębka Starego Miasta.
Ponoć najlepszym sposobem na poznanie miasta, do którego się przyjeżdża, jest pójście do jego muzeów i… na cmentarze. Są prawdziwym zapisem historii i kultury. Zmierzajmy tym tropem – w nieco subiektywnej wędrówce.
Przemyśl – na skraju Rzeczpospolitej
WiOSKi, miAStA, miASteCzKA
Widok od strony Rynku na most na sanie
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
młodzież ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich rywalizuje w swoich gminach, powiatach, a na-
stępnie na szczeblu wojewódzkim – by w końcowej fazie spotkać się na finale centralnym. Na tegoroczny, XLIII już finał OMTTK, przybyły po trzy drużyny z każ-dego województwa, w trzech kategoriach wiekowych. Byli to zwycięzcy eliminacji wojewódzkich, którzy w dniach 28-31 maja zostali zaproszeni do przeuroczej podlaskiej miejscowości uzdrowiskowej, położonej w granicach Parku Krajobrazo-wego Puszczy Knyszyńskiej – do Supraśla.
turniejUczestnicy turnieju, zakwaterowani w ośrodku „Bukowisko” oraz w budyn-kach Akademii Supraskiej znaleźli się w prawdziwie serdecznej atmosferze.
OMTTK to Ogólnopolski Młodzieżowy Turniej Turystyczno-Krajoznawczy. Organizuje go PTTK przy współudziale Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz wielu organizacji z goszczącego finalistów województwa – od wielu lat, bo tradycję Turniej ma już naprawdę długą.
OMTTK i uroki województwa podlaskiego
KRAJ
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
10
oto w ubiegłoroczne wakacje posta-nowiłem rodzinie pokazać sympa-tyczne powiatowe miasto, w którym
kiedyś mieszkałem. W leniwą sobotę uda-liśmy się do Poddębic. Położone czter-dzieści parę kilometrów na północny za-chód od Łodzi, dawne polsko-żydowsko-niemieckie miasteczko po raz pierwszy pojawiło się na kartach historii pisanej już w 1388 roku w łęczyckich księgach sądowych, a prawa miejskie otrzymało około roku 1400. Dziś turysta może od-wiedzić tu trzy niezwykle interesujące zabytki: renesansowy kościół pw. św. Katarzyny z około 1610 roku fundowany przez Barbarę Grudzińską, pałac – także renesansowy – jeden z najpiękniejszych zabytków tego stylu w Polsce środkowej, wzniesiony przed 1617 rokiem staraniem męża Barbary, to jest Zygmunta Grudziń-skiego, oraz usytuowany na skraju pała-cowego parku zbór luterański.
Ten ostatni, najskromniejszy archi-tektonicznie, zawsze wydawał mi się naj-bardziej intrygujący i tajemniczy, pewnie dlatego, że stał mocno zapomniany (na-
bożeństwa odbywały się bardzo rzadko) i zamknięty na głucho. Ilekroć mijałem go w drodze do liceum, tylekroć zastanawia-łem się, jak wygląda w środku. Aż w koń-cu po latach, w pewien lipcowy dzień A.D. 2014 stanąłem przed nim jak wryty i jąłem oczy przecierać ze zdumienia...
Zamiana świątyni – bez względu jakiej religii czy wyznaniu służyła – na obiekt innej użyteczności budzi mój wewnętrzny sprzeciw. Oczywiście, wątpliwości są mniejsze w przypadku „przeróbki” na muzeum niż na sklep spożywczy (oba przykłady z Polski), ale zawsze istnieją. Tymczasem – życie potrafi pozytywnie zaskoczyć.
Niezwykła przemianaZabyteK
Fasada kościoła-pijalnidzwonnica
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
11
Gotycki zamek w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą wybudowano jako część wielkiego planu warowni miejskich,
grodów i zamków obronnych, utworzo-nego przez króla Kazimierza Wielkiego – jak podaje Jerzy Wyrozumski, w celu podniesienia zdolności obronnej Pań-stwa, jak również dania mieszkańcom poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji.
jAkie były PoczątkiPatrząc na wzgórze Kazimierzowskie do-strzegamy stojącą samodzielnie w pobliżu ruin zamku dwudziestometrową wieżę. Część badaczy uważa, że jest ona pozo-stałością pierwotnej warowni. Jadwiga Teodorowicz-Czerepińska zwraca uwa-gę, że w „Kazimierzu mamy do czynienia nie z jednym, a z dwoma zamkami”.
Kazimierz Dolny nad WisłąJak perła między wzgórzamiSwoistym pięknem nam rozbłysnął(...)”
– śpiewał niezapomniany Marek Grechuta. Piękna tego strzegł od wieków zamek. dziś rolę tę pełnią romantyczne, pełne uroku i odrestaurowane jego ruiny.
W Kazimierzu Dolnym nad Wisłą
RUINy
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
12
i omijane, choć leży tuż-tuż. Szkoda, bo są tu ciekawe dla nas pamiątki przeszło-ści, z czasów, gdy była celem wędrówek
średniowiecznych i późniejszych żaków.
Polskie ślAdy w PAdwieZanim z okolic Wenecji wyruszysz dalej do Rzymu i na południe Włoch, warto, być zajrzał do sąsiedniej średniowiecznej Padwy, znanej między innymi z jedne-go z najstarszych uniwersytetów świata. Tam zdobywali wiedzę Mikołaj Kopernik, Jan Zamoyski, Jan Kochanowski, Jan Ła-ski, a nawet Jeremi Wiśniowiecki. Lista polskich studentów jest o wiele
Padwa to miasto oddalone o kilkadziesiąt kilometrów od Wenecji, dla Polaków zmierzających – na przykład – do Rzymu skryte w jej głębokim cieniu.
PadovaPOLONICA
Prato della Valle
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
13
Kołobrzeg wcale niekoniecznie oznacza miejscowość koło (obok, blisko, niedaleko) brzegu. Pochodzenie nazwy należy łączyć raczej z kołami, czyli drągami, palami służącymi do obrony brzegu przed naporem morza. alternatywną hipotezą jest powiązanie nazwy miasta z palisadą, czyli obronnym, kolistym zabezpieczeniem grodu przed napaścią wroga.
Brzegiem Bałtyku
ROWEREM NA WEEKENd
Pomnik Zaślubin z Morzem
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
14
d la planujących taką eskapadę (lub po prostu lubiących spływy) Rega nadaje się idealnie. Długa – po Wiśle
i Odrze jest najdłuższą rzeką wpadającą do morza, ciekawa (mocno meandruje,
na jej szlaku są dwa jeziora) i malownicza – wszystko to zachęca, by z jej pomocą zwiedzić kawałek Polski.
sekretyNazwa jest tajemnicza. Językoznawcy nie do końca mają pomysł, skąd właśnie Rega – niektórzy sugerują, że od prain-doeuropejskiej cząstki -arg, oznaczają-cej kolor biały, inni, że to zniekształco-na „rzeka”. Istnieje wiele hipotez, a za-tem: nikt nie ma pewności. I nie jest to jedyna trudność, bo kłopoty są także z ustaleniem faktycznej długości rzeki. W zależności od źródła: od 168 do nie-mal 200 kilometrów.
Kajakiem do morza – czemu nie? Po wiosłowaniu – plażowanie. Po czarnych kormoranach – białe mewy. Po wodzie słodkiej – słona.
Kajakiem do morza. RegaPOMySŁ NA WyCIECZKę
Rozlewiska Regi w okolicy wsi Prusim
A takich widoków jest mnóstwo, zwłaszcza w górnym odcinku rzeki
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
15
u fny w potęgę swoich bogów popeł-nia karygodny błąd: zaczyna kpić z Liczyrzepy i wyśmiewać jego moc.
Co gorsza, podburza resztę wyznawców. A tego, jak wiadomo, władcy i duchy nie cierpią ponad wszystko.
Jest wieczór. W okolicy szczytu góry, nazwanej dużo później Skalniakiem, gromadzą się ludzie, by oddać cześć pogańskim bogom. Już mają rozpocząć się modły, gdy dostrzegają stojącą na uboczu potężną postać mężczyzny. Zapraszają go do wspólnego uczczenia boskich opiekunów, w których moc i opiekę silnie wierzą – mężczyzna jednak nie reaguje. Wtedy przywódca zgromadzonych, kapłan, rozpoznaje w nim Liczyrzepę – znanego od wieków okolicznym mieszkańcom ducha Gór.
Błędne Skały, Skalne Grzyby
WyPRaWa Z PlecaKiem
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
16
w utworzonym w 1990 roku Górz-nieńsko-Lidzbarskim Parku Krajo-brazowym.
Położony na powierzchni na styku trzech województw (warmińsko-mazur-skie, kujawsko-pomorskie i mazowieckie), zajmuje niecałe 30 tysięcy hektarów, chro-niąc niezwykle cenny i ciekawy obszar.
zAlety PoGrAniczADuże zróżnicowanie krajobrazu jest tu w znacznej mierze wynikiem położenia na pograniczu kilku regionów (geomor-fologicznych, geograficznych i przyrod-niczych).
W poprzednim numerze obiecałem trzy pieczenie turystyczne na jednym pieczone ogniu, czyli trzy parki krajobrazowe – położone na tyle blisko siebie, by odwiedzić je podczas jednego krótkiego wyjazdu. Wystarczą nawet trzy dni, choć będzie to wtedy ledwie liźnięcie parkowych przyjemności. dziś przeskakujemy zatem południowo-zachodnią granicę Welskiego Parku Krajobrazowego (PSK 4/2015) i po kilku kilometrach jesteśmy już...
Jar Brynicy i inne atrakcje
PaRKi KRajobRaZoWe
Brynica w głębokim jarze
Polodowcowy krajobraz
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
17
1.Cud łagodny, uspokajający, sycący duszę i pasący oczy. Upo-rządkowany, uładzony, jakby teren zaprojektował wybitny, obdarzony gustem, smakiem i sporą dozą dobrotliwości ar-chitekt krajobrazu. Trochę tu jak w słynnej Toskanii, trochę nawet lepiej.
Ciche wzgórza, z grupkami drzew, domami i kapliczka-mi rozrzuconymi wśród pól zielonych, żółtych (rzepak) i fio-letowych (facelia). Do nich dołączone są skały o szalonych kształtach, stare pałace na sprzedaż (na przykład: w Bożko-wie), zamki w ruinie (co chwila), zamki nie w ruinie (jak Leśna w Szczytnej na Szczytniku), kopalnie (choćby – złota w Zło-tym Stoku), twierdze.
W Kotlinie Kłodzkiej, jest, Moi Mili, po prostu miód – tak by się mogła, dlaczego nie, zaczynać jakaś sentymentalna piosenka, do grania na dancingach uzdrowiskowych promenad. Mogłaby, szczerze, bo (Moi Mili), w Kotlinie Kłodzkiej, jest (Moi Mili), po prostu – cud.
Kotlina Kłodzka
KRAINA TURySTyCZNA
Panorama, fot. M. Makarczuk
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
18
spektakularnie i mocno to robi. Mam go na stole, więc zerkam na białe płat-ki wśród intensywnie zielonych gałą-
zek, a zapach sam wciska mi się do nosa – wystarczy oddychać. Zresztą, wszyscy to znamy: i te wieczory o zapachu jaśmi-nu, i kimona haftowane w jego kwiaty, i może magiczne „Jasminum” Jana Jaku-ba Kolskiego.
Tu jednak kryje się pułapka. Na moim stole stoją bowiem
Co tak pachnie oszałamiająco? Co trzyma się w wazonie przez dwa tygodnie? Co daje poznać nozdrzom, że właściwie to jest już lato?
Czy to jaśmin?W śWiecie Roślin
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
19
A tak się składa, że małe te stworki żyją często tuż obok nas, a czasa-mi – wręcz z nami. Znają je jedynie
bywalcy górskich schronisk, gdyż tajem-nicze nocne hałasy i nadgryzione zapasy to właśnie często sprawka popielic lub koszatek.
nocne mArkiWszystkie nasze popielicowate prowa-dzą nocny tryb życia, co bardzo utrudnia ich obserwację. Jedynie jesienią, kiedy
intensywnie żerują gromadząc zapasy tłuszczu na zimę, można je wyjątkowo spotkać w ciągu dnia.
Gryzonie z rodziny popielicowatych, czyli pilchy, to chyba najbardziej tajemniczy mieszkańcy lasu. Niewiele osób słyszało takie nazwy, jak: orzesznica, koszatka, żołędnica czy popielica, a jeszcze mniej widziało te zwierzęta na własne oczy.
Leśne duszkiBLIżEJ ZWIERZąT
Koszatka
Popielica
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
20
do Polski bułgarscy ogrodnicy przy-jeżdżali głównie w latach 1921 – 1943. Oblicza się, że w tym czasie
osiedliło się tu około 300 obywateli buł-garskich, parających się tym zawodem. Zamieszkiwali wokół wielkich miast, gdzie wydzierżawiali lub kupowali zie-mię i zakładali ogrodnictwo. Uprawiali pomidory, paprykę, fasolę i inne warzy-wa, których mieszkańcy stale rozwija-jących się miast potrzebowali w coraz większych ilościach. W Stanisławowie, Lwowie, Krakowie, Katowicach, Pozna-niu szybko się przekonano, że to, co wyhodowali bułgarscy ogrodnicy, jest najwyższej jakości.
Bułgarzy
mniejsZe mniejsZości
Na terenie Bułgarii, dzięki sprzyjającym warunkom klimatycznym, rozwinęła się uprawa warzyw. Jednak nie dla wszystkich ogrodników starczało pracy. Niektórzy musieli więc jej szukać za granicą. Wyjeżdżali do pobliskich krajów, często mając w bagażu tylko nasiona.
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
21
dawne polskie nazwy twierdzy, takie jak ćwierdza czy ćwirdza (bo tak to u nas zapisywano, więc pewnie i wy-
mawiano), nie mogłyby się utrzymać – to zmiękczenie na początku tych słów tutaj zupełnie nie pasuje.
TwierdzaSłowo twierdza brzmi twardo, bo i z twardości się narodziło. Prasłowiańskie tvrditi to „utwardzać, umacniać”, a tvrda to „to, co utwardzone, umocnione”. Sam rdzeń tvrd znaczył „twardy” i pochodził z praindoeuropejskiego tuer-, co oznaczało „chwytać, mocno trzymać”. Od chwytania do twardości droga nieprosta, ale wyobrażalna. Czy ktoś chwycił, czy został schwytany, mógł odczuwać własną lub cudzą moc, siłę – im większą, tym łatwiej z twardością kojarzoną.
fot.
J. W
orty
ński
Fot. PC
FELIETON BRALCZyKA
dOkOńczenie aRtykułu w PSk nR 637
22
23
znaczenie wyrazów:Poziomo: 3. miasto powiatowe w woj. podlaskim, nad Jabłonką, 10. pendolino, 11. miasto w pow. bieruńsko-lędzińskim, koło My-
słowic, 12. opis wyglądu człowieka, 13. choroba spowodowana nadmiernym ciśnieniem wewnątrz gałki ocznej, 15. obszar połowu ryb, 16. oscarowy film A. Kurosawy, 17. dawniej: prawnik, 18. odgałęzienie, 20. śpiewał o Chałupach, 21. ogrodowy budynek, 24. transakcja do ubicia, 25. płytka do rozrabiania farb, 28. widziadło, złuda, 29. trzecie co do wielkości miasto Cypru, 30. uważane za szlachetniejsze od pa-pierosa, 31. wrotkarz, 32. kościec głowy, 36. włoski port tuż przy granicy ze Słowenią, 37. omasta, 40. uczestnik pogrzebu, 42. zlot wiedźm, 48. zamykany otwór w pokładzie statku, 49. imię pierwszego premiera III RP, 51. trzeźwo patrzy na świat, 53. roztwór żywicy do pokrywa-nia powierzchni drewna, 54. model wykonany w zmniejszonej skali, 55. jednomasztowy, jednożaglowy jacht, 56. danie czegoś w zamian za coś, 57. kamerton, 58. ugotowana kukurydziana mąka, 62. miasto w pow. gryfickim, nad Regą, 63. zasłona, 66. sikora, kuzynka bogatki i sosnówki, 71. pas jezdni z szynami tramwajowymi, 73. naród, 75. mieszanie kart, 76. miara nasycenia solą, 77. dziejopisarz, 78. wymarły, olbrzymi ptak nowozelandzki, 79. piłka wodna, 80. rzymski gladiator – powstaniec.
Pionowo: 1. Catherine …, piąta żona henryka VIII, 2. uroda, 3. agresywna, hałaśliwa grupa ludzi, 4. zimny, porywisty wiatr wiejący w południowej Francji, 5. szybka, cięta odpowiedź, 6. imię naszej poetki - noblistki, 7. magiczna czapka, 8. zakończenie odnóży raka, 9. imię autorki „historii żółtej ciżemki”, 14. ambulans, karetka, 18. duża wieś na trasie Maków Podhalański - Jordanów, 19. rzemieślnik wypra-wiający skóry, 21. stolica Erytrei, 22. podtrzymuje złamaną rękę, 23. zmartwienie otyłego, 25. korespondencja, 26. największe miasto nad Kaczawą, 27. podróżnik, zwiedzający, 33. mniej ważna od koleżanki, 34. główne miasto, 35. amory, zaloty, 37. okres 8 dni, 38. miasto w pow. jarosławskim, nad Radą, 39. pasmo górskie w Czechach, Niemczech i Austrii, 41. na nodze, 42. chabeta, 43. uboga grupa ludzi, 44. utrwalo-ny obyczaj, 45. ośmiotysięcznik, piąty co do wysokości szczyt świata, 46. instrument J. hendrixa, 47. dekoracyjny dodatek do przedmiotu, 50. nad nim dynów, 52. na muchy, 58. do kopania ziemniaków, 59. członek wspólnoty religijnej założonej w USA w 1830 r. przez J. Smitha, 60. niezawodowy członek składu orzekającego, 61. bohater IV części „dziadów”, 63. wydatek pieniężny, 64. londyńska twierdza nad Ta-mizą, 65. okrągłe skrzyżowanie, 67. zwał śniegu, 68. „Jezioro Łabędzie”, 69. woda gazowana z dodatkiem chininy, 70. załącznik, dodatek, 72. jest nią mandat, 73. rybka z oscarowego filmu animowanego, 74. pora, termin.
Wśród autorów prawidłowego rozwiązania zostaną rozlosowane nagrody ufundowane przez Wydawcę. Rozwiązania krzyżówek prosimy przesyłać do 20 sierpnia 2015r. na adres mailowy [email protected]. Odpowiedzi można przysyłać również pocztą tradycyjną: Poznaj Swój Kraj sp. z o.o. 01-445 Warszawa, ul. Ciołka 17 . Odpowiedzi do każdego konkursu prosimy przysyłać w oddzielnych e-mailach lub na oddzielnych kartkach w jednym liście. To nam znakomicie ułatwi segregację i zmniejszy prawdopodobieństwo błędnego zaszeregowania odpowiedzi. Na widokówki czy kartki pocztowe czekamy od tych z Państwa, którzy biorą udział tylko w jednym z konkursów.
Rozwiązaniem (litery z kratek dodatkowo ponumerowanych od 1 do 81) jest fragment wiersza Stanisława Karaszewskiego.
Krzyżów
ka
nr637
Auto
r Krz
yżów
ki: K
rzys
ztof
Woj
tasi
ński
3 41 2 7 85 6 11 129 10 15 1613 14 19 2017 18 23 2421 22 26 2725
31 3229 30 35 3633 34 39 4037 38 43 4441 42 47 4845 46 51 5249 50 5453
28
55 56
59 6057 58 63 6461 62 67 6865 66 71 7269 70 75 7673 74 79 8077 78 81
1
54
5
70
34
24
45
678140
72
8
38
33
56
61
19
78
9
14
73
39
79 12
64
50
28
10
13 14
16
18
24
29
32
40
6
20
25
46
74
41
48
53
58
71
7752 10
42
59
2
18
43
59 60 61
63
72
75
79
64 65
33 34 35
37
49
56
38 39
42
50
54
62
43 44
51 52
55
57
66
73 74
76
80
78
67 68 69 70
31
29
47
57
3255
45 46 47
17
75
63
3548
21
26
65
68
447
4
16 36
27
19
21
28
31
22 23
25
30
36
26 27
2 3
12
17
4 5 6
11
30
60
4969
62
77
51 80
37
11
41
71
1
22
76
58
1553
23
13
66
3
15
20
7 8 9
01 / 2015 (633)
Rowerem na weekend
ŚLĄSK OPOLSKI
Wyprawy z plecakiem
POGÓRZAŃSKIM SZLAKIEM
Kaplica „Na Wodzie” w
Ojcowie
9770032
615206
10
Index 36
9799
ISSN
0032
-6151
VAT 5%
01/
2015 (
633)
cena
7,50
www.poznaj-swoj-kraj.pl
miesięcznik krajoznawczo-turystyczny
KRAJOZNAWCZE
Tatrzańskie
DWUTYSIĘCZNIKI
Bralczyk o zabytku Szlakiem Orlich
Gniazd
Konkursy
24
Hasło krzyżówki 636
Rozwiązaniem krzyżówki z numeru 04/2015 jest hasło: „Słynąca z sercowatej szlary sowa płomykówka jest w Polsce chronionym, nielicznym ptakiem lęgowym.”
Otrzymaliśmy 38 maili i 13 kartek pocztowych.
Nagrody wylosowali: p. Zofia z Lędzin, p. Bogdan Rost z Olsztyna i p. Andrzej Kwiatosiński z Piotrkowa Trybunalskiego.
„Co to za obiekt”
Fotografia przedstawia szkołę lat dziecięcych, a dziś Muzeum kardynała Ste-fana Wyszyńskiego w Zuzeli nad Bugiem, na Mazowszu.
Otrzymaliśmy 36 odpowiedzi mailowych i 12 kartek. Nagrody wylosowa-li: p. Anna z Warszawy; p. Daria z Krakowa i p. Aleksandra z Krzeszowic.
ROZWIąZANIA KONKURSóW
Poznaj Swój Kraj - 04/2015
Wobec ponawiających się apeli o podawanie w „Rozwiązaniach” pełnych danych zwycięzców prosimy każdego, kto zechce aby umieszczono jego imię i nazwisko, a także miejscowość, w której mieszka, aby udzielił nam wyraźniej na to zgody poprzez umieszczenie dopisku: „W razie wygranej proszę o publikację mojego imienia i nazwiska, a także miejscowości we właściwym
numerze „Poznaj Swój Kraj”. Nie będę rościł sobie z tego powodu żadnych pretensji wobec Wydawcy”.
Wszystkim nagrodzonym serdecznie gratulujemy, nagrody prześlemy pocztą.
01 / 2015 (633)
Rowerem na weekend
ŚLĄSK OPOLSKI
Wyprawy z plecakiem
POGÓRZAŃSKIM SZLAKIEM
Kaplica „Na Wodzie” w
Ojcowie
9770032
615206
10
Index 36
9799
ISSN
0032
-6151
VAT 5%
01/
2015 (
633)
cena
7,50
www.poznaj-swoj-kraj.pl
miesięcznik krajoznawczo-turystyczny
KRAJOZNAWCZE
Tatrzańskie
DWUTYSIĘCZNIKI
Bralczyk o zabytku Szlakiem Orlich
Gniazd
Konkursy
redakcja@poznaj-sw
oj-kraj.pl
02 / 2015 (634)
Rowerem na weekend
DROGA KASZUBSKA
Wyprawy z plecakiem
NAJMNIEJSZE GÓRY ŚWIATA
Zamek w Bobolicach
9 7700
3261
5206
20
Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 5%
02/ 2015 (634)
cena 7,50
ww
w.poznaj-sw
oj-kraj.pl
miesięcznik krajoznaw
czo-turystyczny
KRAJOZNAWCZE
Polacy w Tunezji
Marsz Śledzia
Konkursy
red
ak
cja@
po
zna
j-swo
j-kra
j.pl
03
/ 20
15
(63
5)
Rowerem na weekend
DOLINĄ DRWĘCY
Wyprawy z plecakiem
ŚLADEM KROKUSA
Golub-Dobrzyń
9 770032 6152
06
30
Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 5%
03/ 2015 (635)
cena 7,50
ww
w.p
ozn
aj-sw
oj-k
raj.p
l
mie
sięczn
ik k
rajo
zna
wczo
-tury
styczn
y
KRAJOZNAWCZE
Pałac w Wilanowie Gibraltar
Konkursy
red
ak
cja@
po
zna
j-swo
j-kra
j.pl
04
/ 20
15
(63
6)
Rowerem na weekend DROGAMI PODLASIAWyprawy z plecakiemPOLANAMI NA JASIEŃ
Supraśl9 770032 615206
40
Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 5%
04/ 2015 (636)
cena 7,50
ww
w.p
ozn
aj-sw
oj-k
raj.p
l
mie
sięczn
ik k
rajo
zna
wczo
-tury
styczn
y
KRAJOZNAWCZE
Zamek Żupny w Wieliczce Konstancin Mielnik nad Bugiem
elektroniczniePromocja!pojedynczy egzemplarz 7,00 złprenumerata 2015 75,00 złZamówienia i informacje: [email protected]
Nagroda dla spóźnialskich.Wobec skróconego ostatnio czasu przeznaczonego na rozwiązywanie zadań konkursowych spośród tych
wszystkich, których odpowiedzi, nieważne z jakiej przyczyny, nadejdą po terminie, a przed zamknięciem numeru będziemy losować nagrodę pocieszenia w postaci niezbędnika turystycznego – noża, widelca i łyżki – gadżetu bardzo przydatnego w czasie wędrówek nie tylko na szlakach. Dotyczy to wszyst-kich rodzajów konkursów.
W konkursach z numeru 4 otrzymaliśmy 3 spóźnione odpowiedzi, niezbędnik wysyłamy do p. Tomasza z Otwocka.
„Znasz-li ten kraj”
Fotografia przedstawia drogowskaz nieopodal tatarskiej restauracji w Kru-szynianach na Podlasiu. Jak słusznie za-uważyli niektórzy Czytelnicy brak na nim jeszcze wielu miejscowości…
Otrzymaliśmy 13 maili i 2 kartki.Nagrodę wylosowała p. Halina
z Zabrza, numer Karty E1282.
25
ARTyKUŁ ARChIWALNy PSK 5/78
26
Logo Partner Branża Adres Telefon E-mailKsięgarnia Atlas Mapy, atlasy, książki,
przewodniki, albumy, 00-133 Warszawa Al. Jana Pawła II 26 22-620-36-39 [email protected]
www.ksiegarniaatlas.pl
Demart S.A. Wydawnictwo, mapy, książki, albumy, atlasy
02-495 Warszawaul. Poczty Gdańskiej 22A 22 662-62-63 [email protected]
www.demart.com.pl
Wydawnictwo Lygian Przewodniki, regionalia 38-402 Krosnoul Bieszczadzka 59-D 798-326-622 [email protected]
www.lygian.pl
Sygnatura Wydawnictwo, mapy 65-154, Zielona Góraul. Dolina Zielona 28 68-327-17-69 [email protected]
www.sygnatura.com.pl
Wok Camping, motel, noclegi
04-867 Warszawaul. Odrębna 16 22 612-79-51 [email protected]
www.campingwok.warszawa.pl
Elixir Hotelik, caravaning,
camping11-500 GiżyckoGuty 9 602-715-753 [email protected]
www.elixirhotel.com
Camping Browarny Camping, pole namiotowe
27-600 Sandomierzul. Żwirki i Wigury 1
15 83-32-703 604 403 869
Nadbużańskie Domki Letniskowe
Wypoczynek w domkach nad Bugiem
22-523 Horodło nad Bugiem Matcze 52 505-150-269 [email protected]
www.nadbuzanska-cisza.pl
Akacja Pensjonat 57-350 Kudowa Zdrójul. Kombatantów 5 74-866-27-12 [email protected]
www.akacja.info.pl
Syriusz Pensjonat 58-540 Karpaczul. Reymonta 8 798-796-711 [email protected]
www.pensjonat-syriusz.com
Maria i Tadeusz Szostak Pensjonat 34-520 Poronin-Zakopaneul. Tatrzańska 60A 693-096-471 [email protected]
www.szostaki.plSklep rowerowy
Ryszarda SzurkowskiegoRowery, części, akcesoria, serwis
01-432 Warszawa ul. Ciołka 35/31 22-836-15-30 [email protected]
www.szurkowski.prodealer.com.pl
Biuro Podróży Artur Wycieczki krajowe i zagraniczne
04-083 Warszawa ul. Igańska 26 22-403-06-96 [email protected]
www.artur.waw.pl
TurKol Wycieczki pociągami retro
60-622 Poznań os. Stefana Batorego 79d 603-366-366 [email protected]
www.turkol.plTowarzystwo Przyjaciół Kolejki Średzkiej BANA
Wycieczki wąskotorówką
63-000 Środa Wielkopolska ul. Sportowa 3/10 607-967-143 [email protected]
www.ciuchcia-sroda.plPiaseczyńsko-Grójeckie
Towarzystwo Kolei Wąskotorowej
Wycieczki wąskotorówką
05-500 Piaseczno ul. Sienkiewicza 14
22 756-76-38 22 756-75-67
Kajaki.pl Wynajem kajaków, spływy zorganizowane
81-770 Sopotul. Parkowa 64/3
58-550-27-74 691-211-141
[email protected] www.kajaki.pl
Netlink Rejsy barkami 16-300 Augustów ul. Ks. Skorupki 2 502-667-272 [email protected]
www.kanal-augustowski.pl
Barkami.pl Wynajem barek, spływy zorganizowane
81-770 Sopotul. Parkowa 64/3
58-550-27-74 691-211-141
[email protected] www.barkami.pl
Liw Zamek, Muzeum, Zbrojownia
07-100 Liwul. Stefana Batorego 2 25-792-57-17 [email protected]
www.liw-zamek.plMuzeum Chleba,
Szkoły i Ciekawostek Muzeum 41-922 Radzionkówul. Z. Nałkowskiej 5 32 387-17-60 [email protected]
www.muzeum-chleba.plKurpiowskie Muzeum
w Wachu Muzeum 07-420 KadzidłoWach 14 607-676-356 [email protected]
www.kurpie.com.plMuzeum Miejskie Suchej
Beskidzkiej Muzeum 34-200 Sucha Beskidzkaul. Zamkowa 1 (33) 874 26 05 [email protected]
www.muzeum.sucha-beskidzka.pl
przewodnicy.warszawa.pl Forum przewodników warszawskich
03-456 Warszawaul. Starzyńskiego 10
22 215-24-67 22 618-72-25
Karta ważna do 31 stycznia 2016 r.
15% rabatu dla CiebiePartnerzy Inicjatywy Poznaj Taniej to podmioty działające w sferze turystyki,
które dla naszych Prenumeratorów udzielają 15% zniżki na swoje produkty i usłu-gi. Podstawą jest ważna Karta Prenumeratora Poznaj Swój Kraj.
Obie listy nie są zamknięte. Zapraszamy kolejne podmioty do współpracy.
W tym miesiącu prezentujemy jeden cud ale za to okazały: grzyb sfotografowany przez naszego wieloletniego Czytelnika - pana Jana z Lublina.
dziękując prosimy Czytelników o nadsyłanie kolejnych zdjęć – cudów przyrody.
Cuda przyrody