1 eguraldia eta klima ( haritza- anaya)
DESCRIPTION
4. mailako INGURUNE ( Haritza-Anaya) egokitzapena.TRANSCRIPT
Laguntza gela
1
1 Eguraldia
eta
klima
Laguntza gela
2
EGURALDIA
Pertsona askok goizean egiten duen lehenengo gauza ze eguraldi egiten
duen begiratzea da. Horrela erabakitzen dute, adibidez:
Zer jantziko duten, hondartzara joango diren, aterkia hartu behar duten …
Honela hitz egiten dugu eguraldiari
buruz:
Hodeiei dagokienez hodeitsu oskarbi
Haizeari dagokionez haizetsu brisa
Tenperaturari dagokionez beroa hotza
Prezipitazioei dagokienez euria lehorra
txingorra elurra
Laguntza gela
3
Nola aztertzen da eguraldia?
Zer eguraldi egingo duen iragarri METEOROLOGO izeneko zientzilariek
egiten dute.
Gaur egun SATETITE ARTIFIZIALAK erabiltzen dituzte argazkiak
ateratzeko.
Horrez gain, METEOROLOGIA ESTAZIOAK dituzte, hainbat tresnekin :
ANEMOMETROA – Haizearekin biratzen duen 3 paleta ditu. Horrela, haizea
neurtzen du.
HAIZE-ORRATZA- Haizeak nondik jotzen duen adierazten du.
PLUBIOMETROA- Ontzi bat da. Euria egiten duenean, urez betetzen
da.Horrela, zenbat euri egon den adierazten du.
Laguntza gela
4
TERMOMETROA- Tenperatura neurtzen duen tresna da.Tenperatura
maximoa eta minimoa ematen ditu.
- Ariketak
1- Zergaitik ezagutu nahi ditugu eguraldian gertatzen diren aldaketak?
2- Nolako eguraldia egiten duela esaten dugu
a b d e
3- Nolakoak izan daitezke prezipitazioak?
4- Adierazi zein tresna den eta zertarako erabiltzen den
a b d e
5- Zer ikertzen dute meteorologoek?
Bilatu egunkari batean meteorologi mapa eta itsatsi koadernoan
irakaslearekin komentatzeko.
Laguntza gela
5
Eguraldia urtaroekin batera aldatzen
da
Urtaroak eta izaki bizidunak
UDABERRIA UDA UDAZKENA NEGUA
Tenperaturak gora doaz
Egunak luzeak dira
Haziak ernaltzen dira
Animaliak
kumeak egiten dituzte
Tenperaturak beroak dira
Egunak luzeak dira
Landareek fruitua ematen dute
Kumeak hazten dira
Tenperaturak behera doaz
Egunak laburtzen doaz
Landareak murrizten dira
Zenbait animaliak migratzen dute
Tenperaturak hotzak dira
Egunak laburrak dira
Zuhaitzak hostorik gabe
Batzuk hibernatzen dute
Laguntza gela
6
- Ariketak
1- Zein urtarotan ugaltzen dira izaki bizidun gehienak?
2- Zeintzuk dira urtarorik hotzenak? Zer egiten dute orduan landareek? Eta
animaliek?
KLIMA ETA KLIMAREN ALDAKETAK
Zer da klima?
Eguraldia planetako eskualde bakoitzean diferentea da eta aldatzen doa
urtean zehar.
Klima urte osoan zehar leku batean egiten duen eguraldia da.
Euskal herriko klima
Gure klima OZEANIKOA da. Ezaugarri nagusiak hauexek dira:
Tenperatura suabeak Euri asko urtean zehar
Euskal Herrian 2 klima mota daude:
1- Itsasertzekoa
2- Barrukoa
Laguntza gela
7
ITSASERTZEKO KLIMA
Kostaldean dago . Bizkaia eta Gipuzkoan
Tenperaturak suabeak dira urte osoan
Euri asko, hilabete guztietan.
LANDAREAK -
Pinua Haritza Pagoa
Laguntza gela
8
BARRUKO KLIMA
Barrukaldean, Araban dago
Tenperaturak hotzak dira neguan eta
beroak udan
Euri gutxiago urte ososan.
Neguan mendietan elurra
LANDAREAK -
Belardia Haritza Pagoa
Laguntza gela
9
- Ariketak
1- Zer da klima?
2- Zein klima dago Euskal Herrian? Azaldu erantzuna
3- Nolakoak dira tenperaturak eta prezipitazioak itsasertzean? Eta
barrukaldean?
ITSASERTZEKO KLIMA BARRUKO KLIMA
4- Aipatu bi klimetako landarerik garrantzitsuenak
ITSASERTZEKO KLIMA BARRUKO KLIMA
Laguntza gela
10
5- Argazki hau Euskal Herriko leku batekoa da.
Erreparatu argazkiari eta erantzun:
a- Zein urtarotan atera da argazkia? Zergaitik?
b- Paisaiaren zein osagai ikusten duzu bertan?
6- Taulako datuak ordenatu eta grafikoen bidez adierazi
PREZIPITAZIOEI BURUZKO DATUAK
HILABETEAK
URT.
OTS.
MAR
API
MAI
EKA
UZT
ABU
IRA
URR
AZA
ABE
40 20 18 50 12 5 0 0 5 12 20 35
KANTITATEA l/m2
Laguntza gela
11
l/m2
URT OTS MAR API MAI EKA UZT ABU IRA URR AZA ABE
Negua Udaberria Uda Udazkena
Erantzun :
1- Zeintzuk dira hilabeterik euritsuenak?
2- Zein urtarotan bota du euri gehiago?
3- Eta hilabeterik lehorrenak?
4- Udan egin al du euririk?
5- Nolakoa da leku horretako klima? Zergaitik?
50
40
30
20
10
0
Laguntza gela
12
-Moztu eta koadernoan egin
3-
ITSASERTZEKO KLIMA BARRUKO KLIMA
4-
ITSASERTZEKO KLIMA BARRUKO KLIMA
Laguntza gela
13
5-
6- PREZIPITAZIOEI BURUZKO DATUAK
HILABETEAK
URT.
OTS.
MAR
API
MAI
EKA
UZT
ABU
IRA
URR
AZA
ABE
40 20 18 50 12 5 0 0 5 12 20 35
KANTITATEA l/m2
l/m2
URT OTS MAR API MAI EKA UZT ABU IRA URR AZA ABE
Negua Udaberria Uda Udazkena
50
40
30
20
10
0
Laguntza gela
14
1 gaiaren azterketa - EGURALDIA ETA KLIMA
IZENA: …………………………………………...........................
DATA: ……..............................................................................
1- Nolakoak izan daitezke prezipitazioak?
………………… , ………………… , ……………….. , ………………..
2- Adierazi zein tresna den eta zertarako erabiltzen den
a b d e
a- ……………………………………………………………………………
b………………………………………………………………………………
d- ……………………………………………………………………………
e- ……………………………………………………………………………
3- Zein klima mota dago Bizkaian? Azaldu erantzuna
…………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….
Laguntza gela
15
4- Jarri taulan urtaoretan gertatzen diren aldaketak
5- Taulako datuak ordenatu eta grafikoen bidez adierazi
PREZIPITAZIOEI BURUZKO DATUAK
HILABETEAK
URT.
OTS.
MAR
API
MAI
EKA
UZT
ABU
IRA
URR
AZA
ABE
40 20 18 50 12 5 0 0 5 12 20 35
KANTITATEA l/m2
UDABERRIA UDA UDAZKENA NEGUA
Laguntza gela
16
l/m2
URT OTS MAR API MAI EKA UZT ABU IRA URR AZA ABE
Negua Udaberria Uda Udazkena
Erantzun :
1- Zeintzuk dira hilabeterik euritsuenak?
…………………………………………………………………………………….
2- Eta hilabeterik lehorrenak?
…………………………………………………………………………………….
3- Udan egin al du euririk?
……………………………………………………………………………………
50
40
30
20
10
0