บทที่12(d) mindmapping

เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว

Creative Thinking Workshop Program 1

การฝกอบรมภาคปฏบต

ฝกประยกต

1Creative Thinking

ศกดดา หวานแกว[email protected]

Practical Exerciseเครองมอ

บทนา

Critical thinkingMind Map

วธการเขยน

เครองมอ

2Creative Thinking

Creative thinking

การประยกต

บทสรป



Mind MapMind Map

Mind Map Exercise1วธการเขยน ตวอยาง Exercise2 บทสรปเครองมอตางๆบทนา

3Creative Thinking

Tips: Think outside the box สรางนวตกรรมใหมเสมอ

แผนทความคด (Mind Mapping)

• ไดรบการพฒนาขนในป ค.ศ. 1960 โดย Tony Buzan วตถประสงคใน

การพฒนาเครองมอ เพอชวยนกศกษาในเรองการจดคาบรรยาย(make

t b ) โ ใ ใ (k d )

ประวตความเปนมา

notes by) โดยใชแผนภาพหรอการใชคาสาคญ(keywords)

• ไมใชการคดเชงเสนตรง(Non-linear thinking) แตเปนโปรแกรมท

เกยวของกบการชวยจา

• ใชเครองมอระดมสมองผานการมองเหน(Visual brainstorming)

• ใชการเชอมโยงระหวาง คาสาคญ(keywords) กบ แผนทความร เพอชวย

4Creative Thinking

พฒนาความเขาใจ และการตอกยาความจา

• เปนบนไดไปสการพฒนาความคดขนสงเพอสรางความคดเชงสรางสรรค

หรอแกไขปญหาทซบซอนได



Tony Buzan – The originator of Mind Mapping

เปนผลงานของนกจตวทยาชาวองกฤษ ชอ โทน บซาน (Tony Buzan:www.mind-map.com)Buzan:www.mind map.com)

ไดรบการเผยแพรสสาธารณะครงแรกทางรายการ Use Your Head ของสถานโทรทศน บ บซ และหนงสอชอเดยวกนโดยสานกพมพ

5Creative Thinking

Source: www.passallexams.org/tony.html

บบซ เมอป 2517

Tony Buzan เปนทงนกคดและนกเขยนดานการคดและสมอง ทไดรบการยอมรบจากทวโลก หนงสอและผลงานของเขา ตดอนดบหนงสอขายดของโลก และไดรบการแปลออกเปนหลายภาษา

ป 1968 Tony Buzan ทางานทลอนดอนในตาแหนงบรรณาธการของthe Mensa International Journal และประสบความสาเรจอยางมาก เมอสถานวทย BBC เชญเขาเปนหวหนาทมสอนทางดานการพฒนาสมอง ซงทาให BCC เปนทรจกในตลอดระยะเวลา 25 ปทผานมา

นอกจากนนเขสยงมผลงาน หนงสอทตดอนดบขายด มากกวา 20

6Creative Thinking

นอกจากนนเขสยงมผลงาน หนงสอทตดอนดบขายด มากกวา 20 เลม โดยยอดขาย 2 ลานกวาเลมทวโลก งานอนๆ เชนเปน Presenter โฆษณา, เปนทปรกษา ทมโคชโอลมปก ฯลฯ

Source: www.speakers.co.uk/ Retro/5126.htm



• The Mind Map Book (2000)

• Speed Reading (2000)

• Speed Memory (2000) The Brain Users Guide (out of print)

รายชอหนงสอทตดอนดบขายด

• Lessons from the Art of Juggling (out of print)

• Use Both Sides of Your Brain (USA)

• Use Your Perfect memory (USA)

• Get Ahead

• Head First

7Creative Thinking

• Head First

• The Power of Spiritual Intelligence

• The power of Spiritual Creativity

• วธการจดภาพบนทกชวยจา

แผนทความคด (Mind Mapping)

ความหมาย

• การระดมสมอง(Brainstorming)

• การคดเชงการจดการ(Organizing thoughts)

• การสรางความสมพนธระหวางไอเดย มาผกเปน

8Creative Thinking

การสรางความสมพนธระหวางไอเดย มาผกเปน

ไดอะแกรมของความทรงจา



• เทคนคของการเขยนแผนภาพโดยไมไดปดกนศกยภาพของ

มนสมอง

แผนทความคด (Mind Mapping)ความหมาย

• การเตมพลงเกยวกบทกษะ ดานการเขยน ภาพจนตนาการ การใช

ตวเลข ตรรกะ จงหวะ ส หรอระยะทาง โดยไมมขดจากด เปนการ

เสรมเรองความคดเชงสรางสรรค

• โปรแกรมประยกตใชในชวตประจาวน การพฒนาการเรยนร ความ

9Creative Thinking

• โปรแกรมประยกตใชในชวตประจาวน การพฒนาการเรยนร ความ

เขาใจ ทมงไปสการเพมผลผลต

แผนทความคด (Mind Mapping)ตวอยางความหมาย

10Creative Thinking



วงการแพทยยอมรบวาสมองทงสองฝง

11Creative Thinking

www.smartbrain.com

วงการแพทยยอมรบวาสมองทงสองฝง ตองทางานประสานกน สมองของเดกเจรญเตบโตสงสดในชวงอาย 12 ป ถาไดรบการพฒนาในชวงอาย 7-13 ป จะทา

ใหสมองดเลศ จนอายได 70 ป

ทกษะดานการเรยนร

ทกษะดานระยะทางการใชศกยภาพของสมองและ

แผนทความคด (Mind Mapping)สรป

ทกษะดานการเรยนรการจา และการสอสาร

ของสมองและรางกายสวนอนๆ(ขา มอ)

ทกษะการเขยนภาพจนตนาการ การใชตวเลข

12Creative Thinking

ตรรกะ

การพฒนาไปสการแกปญหาและตดสนใจทซบซอน

การคดเชงระบบการตดสนใจ



หลกการขนพนฐาน• ความสนใจของคน เหมอนกบ แกวผลก ในสวนใจ

กลางของความคด

• ในผลก จะมแกนหลกของเนอหา ซงจะแผรงส

ออกมาจากอานภาพเสนใยในใจกลางของความคด

• เสนใยความคด กเปรยบเหมอนกญแจหลก หรอ เปน

ขอความทนามาเรยงรอยกน เพอไขเปดประต เพอด

รายละเอยดในความคดนน

13Creative Thinking

• ในเสนใยของความคด คอ การกอใหเกดโครงสรางท

สมพนธกน และจบตองไดในทสด

ความคดทจบตองไมไดมากอนคอ บอเกดของนวตกรรม

+

-

?

14Creative Thinking



รจกอจฉรยะกลไก ในระบบสมองของมนษย

15Creative Thinking

Source: Introduction to Mindmapping,1st November 2005 for Reading Evening Meeting Presenter Ruth Hilbourne

ใชสมอง 2 ซก ดกวา ซกเดยว

ควบคมการทางานของรางกายฝงขวา

ควบคมการทางานของรางกายฝงซาย

สมองซกซาย สมองซกขวา

16Creative Thinking

รางกายฝงขวา รางกายฝงซาย



ใชสมอง 2 ซก ดกวา ซกเดยว

ตรรกะภาษาคณตศาสตรการจดลาดบการฟงการเขยน

นวตกรรมการกะระยะจงหวะ ลลาดนตรการวาดภาพการใชส

17Creative Thinking

การอาน คดสรางสรรค

สมองซกซาย สมองซกขวา

เชงเสน(Linear) vs องคประกอบ(Organic)• Mind maps คอ แผนทภายในจตใจของคน ซงมความคดทเกดมาจากการทางานของระบบสมอง ใชเชอมตอกบ สงทมองเหน(ภาพและส) และความสมพนธตางๆ ทเกยวของกบมองเหน(ภาพและส) และความสมพนธตางๆ ทเกยวของกบการดาเนนชวต

18Creative Thinking



Step by step

Step by step


pp

19Creative Thinking

Tips: นกคดเชงระบบ ตองเปนนกออกแบบและนกเขยน

เรมตนจากเขยนคา วล หรอรปภาพ (Image) ไวตรงกลางหนากระดาษ

เรมเขยนบนทกความคดเหน (Idea) โดยการแตกกง (braches) ออกไปรอบจดกลาง แตละสาขาทแตกออกไป สามารถมกงยอยลงไปอกไดไมจากด

แตละกงกานสามารถเชอมโยงหากนไดถาสมพนธกน โดยการเชอมโยงดวยลกศร

ป

20Creative Thinking

มเครองหมายสญลกษณ และรปภาพทผสมผสานรวมกนอยางเรยบงาย



เครองมอชวยของความคดสรางสรรค

21Creative Thinking

Trends in Knowledge Creation and New Ideas

Office of ScienceOffice of ScienceAdvisory Committee ChairsAdvisory Committee Chairs

22Creative Thinking

See also THE TASK FORCE ON THE FUTURE OF AMERICAN INNOVATION, “Innovation is America’s Heartbeat”, www.futureofinnovation.org



เครองมอทนามาส Mind Maps

• การเรยนร Learning • ระดมสมอง Brainstorming

• ภาพรวม Overviewing

• การจดการ Organizing

• การนาเสนอ Presenting

• การวางแผน Planning

• การสอสาร Communicating

• การแกปญหา Problem

analyzing/solving

• การฝกอบรม Training

23Creative Thinking

• การประชม Meetings • รายงาน Reporting

หลกการเขยน Mind mapping (1)• Mind Map จะมโครงสรางในการเขยน แตโดยทวไปแลว ขนอยกบความอสระและความคดสรางของผเขยน

• การเรมตน จะเรมจากจดศนยกลางของภาพหรอหวขอทจะเขยน

• การใชส อยางนอยจะตองมไมตากวา 3 ส

• การใชภาพประกอบ สญลกษณ ตวเลข รหส มต องคประกอบ เปนสงจาเปนสาหรบการถายทอด Mind Map

• ตองมการเลอกคาหลก(key words) และเนนการเขยนหวขอหลกให

24Creative Thinking

ชดเจน

• ในแตละหวขอหลกจะตองอยบนเสนแผนทของตวเอง

ทมา: BUZAN, Tony. The Mind Map Book. Chapter "Mind Mapping Guidelines"



หลกการเขยน Mind mapping (2)• ในแตละเสนหลก จะมการเชอมตอกบเสนยอย(หวขอรอง) เชอมโยงกบศนยกลาง

• เสนกลาง ถอเปนเสนหลกใหญ จะตองมความหนากวาเสนอนๆ• เสนกลาง ถอเปนเสนหลกใหญ จะตองมความหนากวาเสนอนๆ

• การเขยนองคประกอบ หรอผงการไหล จะตองเชอมตอกน และงายตอความเขาใจ

• การลากเสนตางๆ ควรใหมความยาวทใกลเคยงกนกบแผนภาพตางๆ

• การใชส ผเขยนแบงสไดอยางอสระ ตามความคดของตนเอง

• การเขยน Mind Map ทดตองมาจาก สไตลหรอสรางสไตลของตนเอง

25Creative Thinking

การเขยน Mind Map ทดตองมาจาก สไตลหรอสรางสไตลของตนเอง

• การเขยนทด ตองมลาดบ แตกกงความคด หรอโครงสรางชดเจน

ทมา: BUZAN, Tony. The Mind Map Book. Chapter "Mind Mapping Guidelines"

โครงสรางในการเขยน Mind mapping

26Creative Thinking



โครงสรางในการเขยน Mind mapping

27Creative Thinking

องคประกอบของปญหา

กาหนดเกณฑในการคดเลอก

การเกดแนวคด การประเมนผล

หลกการเขยน Mind mapping (3)

การสรางไอเดย

ขอมลภายนอก

ขอมลภายใน

การทบทวน

การวเคราะหประเมนคะแนน

ใ

28Creative Thinking

กลม กลม

การคดเชงระบบ(แผนผง,โครงราง)

การตดสนใจ

แนวคดทดทสด



• การรวบรวมไอเดย (วธการอาจมาจากการระดมสมอง)

หลกการเขยน Mind mapping (4)

• ออกแบบโครงสรางทซบซอนมากขน

• ทาการสอสารความคดทซบซอนเหลานน

• กระตนและชนาใหเหนระหวางไอเดยเกา กบไอเดย จะรวมกน หรอ แยกขอด ขอดอยออกมาความร

29Creative Thinking

• ประเมนความเขาใจ หรอ ประเมนความสงสย

เทคนคการคดโดยใชกระดาษ Post-it®

• Post-it Note คอ การระดมความคดทงายตอความเขาใจ คดอะไร ก

เขยนลงไปใสกระดาษความคดเขยนลงไปใสกระดาษความคด

• ทาความเขาใจในปญหา พยายามแกไขปญหา โดยการหาไอเดย

ใหมๆ มาเพอยตปญหา หรอคลายความสงสยจากการแกไขในสงท

บกพรอง

• การเขาไปทขอเทจจรงหรอรากเหงาของปญหา ซงอาจมาจาก

30Creative Thinking

ประสบการณ การประเมน ทานาย

• เมอเขยนใหนาไปปดบนฝาผนง หรอ บนกระดาน เพอใหทกคนมา

สรปรวมกน อกครง



Post-It Notesfor learning biochemical pathways

โจทย

ขอเทจจรง2

p y

ขอเทจจรง1

สงทเกยวของ

วงจรการเรยนร:

31Creative Thinking

ขนตอน 1: แนะนาแนวคด หรอโจทยปญหา แจงรายละเอยด ขอจากดตางๆ

ขนตอน 2: จดเตรยมรปแบบ(template) หรอเครองมอ ในการแกปญหา

32Creative ThinkingTOWARDS A KNOWLEDGE SOCIETY –THE NORDIC

EXPERIENCE, 14TH – 15TH NOVEMBER 2005

Riga, 16th of February 2006



33Creative Thinking Source: Blended Learning Toolkit

34Creative Thinking

http://freemind.sourceforge.net/wiki/index.php/Main_Page



CONCEPT MAPLINEAR CLUSTER

SPIDER MAP ORGANIZATION MAP

35Creative Thinking

REPRESENTATION MAP

Joint Venture

36Creative Thinking

Matchmaker



ExerciseExercise


ExerciseExercise

37Creative Thinking

Tips: นกคดเชงระบบ ตองเปนนกออกแบบและนกเขยน

บทที่12(d) mindmapping

Education