Batu-batu bersuratBatu-batu nisan

Hukum canonSurat-surat awal

Naskhah sastera klasik

1.3.4 BAHAN BUKTI PENGGUNAAN BAHASA MELAYU KLASIK

Di Pagar Ruyung, Minangkabau, 1365 M

Tulisan yang digunakan ialah tulisan dari India.

Mengandungi perintah raja dalam bentuk sedikit prosa Melayu antara sajak Sanskrit.

Batu bersurat ini menunjukkan bahawa Bahasa Melayu digunakan sebagai bahasa rasmi pada masa itu.

BATU-batu bersurat

Di Minye Tujoh, Aceh, 1380 M

Menggunakan skrip Kawi. Bentuk skrip lebih kursif dan bundar. Mengandungi warta dan doa. Berisikan kematian Raja Iman Warda yang

mangkat pada 781 H.

Di Sungai Teresat, Kampung Buloh, Kuala Berang, Terengganu 1307-1387 M

Ditemukan pada tahun 1887. Menggunakan tulisan Jawi. Kosa kata yang digunakan memperlihatkan

percampuran kata asli bahasa Melayu dengan kata pinjaman bahasa Sanskrit, Jawa dan Arab.

Mencatatkan undang-undang hutang pintang & hukuman kesalahan berzina.

Batu Nisan Sultan Malik al-Salleh

Bertarikh 1297 M, dijumpai di Pasai. Tulisan yang digunakan ialah tulisan Arab dalam gaya

Thuluth. Terukir nama dan tarikh kemangatan Sultan Malik-al-

Salleh, Sultan Pasai yang memeluk Islam dan meninggal dunia pada tahun 1297 M.

Mengandungi petikan ayat al-Quran, tertulis satu puisi sufi Arab.

batu-batu nisan

Hukum Kanun Melaka

Merupakan naskhah undang-undang Melayu tertua. Digubal pada zaman pemerintahan kesultanan Melayu Melaka. Menjadi bahan rujukan dan dasar bagi Undang-undang Johor,

Kedah, Perak, Pahang. Dihasilkan olen golongan elit Melayu yang berkhidmat di

istana raja Melayu. Menggambarkan peraturan yang diamalkan pada zaman

kerajaan Melaka dan memaparkan budaya serta sistem hidup orang Melayu pada zaman tersebut.

hukum kanun

Undang-undang Melaka terbahagi kepada 2 bahagian:

Undang-undang Melaka

Undang-undang Darat/ Kerajaan

Tanggungjawab pembesar

Hukuman awan & jenayah

Undang-undang Laut

Peraturan bagi orang belayar

Fasal pertama, kedua dan ketiga Undang-undang Melaka : • memberikan kedudukan yang amat istimewa kepada raja.• Raja berhak memakai kain kasa, payung kuning dan senjata berhulu

emas. Fasal keempat Undang-undang Melaka:

menjelaskan hukuman atas kesalahan jenayah. Undang-undang Melaka memberikan kuasa penentuan kepada hakim

sama ada memilih hukum Islam atau hukum adat.

Hukum Kanun Pahang

Digubal pada masa pemerintahan Sultan Abdul al-Ghaful Muhaiyuddin Syah antara tahun 1592-1614 M.

Naskhah undang-undang dibahagikan kepada 3 bahagian: • Undang-undang yang bersangkut paut dengan adat

lembaga negeri Pahang.• Jenayah.• Bukan Jenayah.

R.O.Windstedt dan J.E.Kempen membahagikan Undang-undang Pahang berdasarkan pengaruh yang terdapat pada undang-undang tersebut,iaitu seperti yang berikut ini:Fasal 1 sampai fasal 23 merupakan undang-

undang yang menunjukkan pengaruh Hindu.Fasal 24 hingga fasal 66 ialah undang-undang

IslamFasal 68 hingga fasal 92 merupakan undang-

undangyang bercampur aduk antara undang-undang Islam dengan undang-undang adat

Naskhah Undang-undang Pahang memperlihatkan pengaruh daripada Undang-undang Melaka.Bukti: Pahang pernah menjadi jajahan takluk negeri

melaka pada suatu ketika dahulu.Namun demikian,pengaruh Islam lebih banyak terdapat dalam Undang-undang Pahang kerana sewaktuundang-undang tersebut digubal,agama Islam sudah bertapak kukuh di tanah melayu.Undang-undang Pahang turut membicarakan tanggungjawab para pembesar negeri untuk melaksanakan undang-undang tersebut(persamaan dengan Undang-undang Melaka)

Undang-undang Pahang menerangkan bahawa rakyat jelata tidak membenarkan untuk menggunakan belum berkahwin menggunakan kain kuning sama ada untuk pakaian, tabir, perhiasan rumah,dan sebagainya,serta menggunakan kain–kain yang bertatahkan emas melainkan mereka yang mendapat perkenan daripada raja.

Undang-undang pahang mengenakan hukuman yang lebih keras menurut hukum Islam Misalnya,orang yang belum berkahwin yang melakukan

perbuatan zina dihukum dera sebanyak seratus rotan manakala yang sudah berkahwin dihukum rejam sampoai mati.

Bukti dalam bentuk surat melibatkan surat-surat yang dikirimkan oleh para raja Melayu dalam hubungannya dengan Raja negara asing,dan dengan pedagang Eropah.

Ditulis dengan tulisan Jawi . Sesetengah tersimpan sehingga kini, termasuklah:

2 pucuk surat Sultan Ternate kepada Raja Portugal (1521 & 1522 M).

Surat izin perniagaan Sultan Aceh kepada nakhoda Inggeris (1602 M).

Surat-surat awal

Surat Sultan ‘Ala al-Din Shah kepada Kapten Henry Middleton (1602 M).

Surat Sultan Perkasa Alam Johan Berdaulat Aceh kepada King James I, England (1813 M).

Surat Raja Ambon (1658 M). Surat Sultan Banjar Fu’ad Qasad al-Khair

kepada Raja Besar Karang Asam di Sasak (1813 M).

Surat yang bukan dibuat oleh raja-raja Melayu. Perjanjian Jual beli (1600 M) Perisytiharan Lord Minto (1811 M).

Surat-surat yang ditulis dengan menggunakan bahasa Melayu dan askara Jawi ini membuktikan bahawa bahasa Melayu pada abad ke-16 hingga ke-19 telah dikuasai oleh orang Barat dengan baik.

Karya-karya sastera memperlihatkan pengaruh daripada agama Islam, budaya Islam, dan Jawa.

Contoh karya-karya sastera: bercorak Islam – hikayat tentang Nabi

Mohammad. berpengaruh Hindu – hikayat Inderaputera. berpengaruh Sastera Jawa – hikayat Misa Taman

Jayeng Kesuma.

KARYA-KARYA SASTERA

3 buah karya sastera klasik yang diketengahkan dalam sukatan pelajaran STPM Bahasa Melayu ialah: Sejarah Melayu Misa Melayu Hikayat Hang Tuah

Sejarah Melayu• diterjemahkan ke dalam bahasa Inggeris,

Perancis, Belanda, Cina dan sebagainya.• Penulis ialah Tun Seri Lanang.• memaparkan sejarah negeri Melaka pada abad

ke-15. Melaka merupakan sebuah negara kota dan bandar pelabuhan yang terbesar di Alam Melayu.

• Mendakwa bahawa raja-raja Melaka daripada keturunan Iskandar Zulkarnain.

• Memaparkan hubungan rapat antara Melaka dengan kerajaan China.

Misa Melayu Memaparkan raja-raja Melayu yang

memerintah negeri Perak. Dihasilkan oleh Raja Chulan Ditulis pada tahun 1326 H bersamaan dengan

1908 M. Mendakwa bahawa raja-raja Perak berasal

daripada keturunan Iskandar Zulkarnain Memaparkan bahawa pada masa

pemerintahan Sultan Mozaffar Shah, telah berlaku huru-hara sehingga mengakibatkan negeri tersebut diperintah oleh 2 orang raja.

Hikayat Hang Tuah memusatkan penceritaanya kepada seorang

pahlawan Melayu yang bernama Hang Tuah. Hikayat Hang Tuah diklasifikasikan sebagai

sebuah epik Melayu kerana karya ini memaparkan perjuangan dan tindak-tanduk seorang wira kebangsaan.

Hang Tuah bersifat baik dan mulia. Wira Melayu ini memiliki sifat taat setia yang tidak berbelah bahagi kepada raja.