136 (3193) 2014-11-29

20
86' (85 585 ĭ³£« Ĥ£¤©L ª£¬¢© HPDLO LQIR#DVWDQDDNVKDP\N] :::$67$1$$.6+$0<.= Ě 136 ÒÆμ 29 ĭÁÑÁÙÁ ÇÜÌ ÑæòðôâìéëáìüĬ ĬïĨáíåüĬòáĀòé äáèæó çüìĨü Ĭáèáîîáî âáòóáð ùüĨáåü -16°.. -14° -21°.. -19° ɹʼʞʛʜʧʛʼ ʝʜʢʩʥʨʖʤ o ʖʞʖʨʩʖʤ ɸʜʨʦʪʗʢʟʡʖʨʲ ɺʲʯ ɷʧʜʞʟʛʜʤʩʼ ʡʤʼ ʣʜʧʜʡʜʨʼʣʜʤ ʯʲʤ ʝʧʜʡʩʜʤ ʩʩʲʩʖʠʣʲʤ ɨʢ o ʜʢ ʬʖʢʲʤʲ ʗʼʧʢʼʙʼ ʣʜʤ ʗʜʧʜʡʜʨʼʤ ʢʲʩʖʦ ʣʜʣʢʜʡʜʩʩʼ ʣʜʧʜʠʼʤ ʖʨʲʧʖʩʲʤ ʡʤ ɶʨʲʤʖʪ ʝʲʢʛʖʧ ʼʯʼʤʛʜ ɭʢʗʖʨʲʤʲ ʛʖʤʖ ʨʖʶʨʖʩʲʤʲ ʛʖʧʖ ʡʯʗʖʨʯʲʢʲʲʤʲ ʖʧʖʨʲʤʛʖ ʜʢʼʣʼʞ ʜʧʜʤ ʝʜʩʼʨʩʼʡʩʜʧʙʜ ʥʢ ʝʜʩʡʼʞʛʼ ɺʖʢʖʠ ʖʨʪʢʖʧ ʛʲ ʗʖʲʤʛʲʧʖʤ ʣʜʣʢʜʡʜʩʼʣʼʞʛʼ ʢʜʣ ʜʢʛʜʧʼ ʖʧʖʨʲʤʛʖʲ ʖʗʲʧʥʠʲ ʪʖʲʩ ʨʖʤʖʦ ʖʧʩʲʦ ʡʜʢʜʛʼ ɴʤʲ ʗʖʧʢʲʲ ʛʖ ʗʙʼʤʙʼ ʩʪʜʢʨʼʞʛʼʙʼʣʼʞʛʼ ʩʲʧʢʲ ʜʩʪ ʝʥʢʲʤʛʖʲ ɺʲʯ ɷʧʜʞʟʛʜʤʩʼʣʼʞ o ɭʢʗʖʨʲʤʲ ʜʨʜʢʼ ʜʗʜʙʼʤʼ ʡʧʜʙʜʤ ʝʖʨʖʣʦʖʞʛʲʲʤʲ ʝʜʣʼʨʼ ɶʨʲʤʖʪ ʣʜʧʜʡʜ ʡʤʼ ɹʼʞʛʜʧʙʜ ʞʥʧ ʛʜʤʨʖʪʢʲ ʥʩʗʖʨʲʢʖʧʲʲʞʖ ʗʖ ʦʜʤ ʗʜʧʜʡʜ ʯʖʲʧʖʩʖʧʲʲʞʖ ʯʖʩʩʲ ʩʼʢʜʠʣʼʤ ɧʧʨʕʣʕ ʕʡʕʧʱʣʱ ʠʻʢʻ ʚʻʡʖʛʠ ɭɧɸʂɨɬɱɵɩ ʦʢʛʨʨʻ ʕʧʨʕʣʕʡʱʨʕʦ ʜʣʛ ʕʡʕ ʢʛʟʢʕʣʚʕʦʱ êöÛöÝāö ãâĈåÜàÙ×Ý LjʃɍƿƲLJƲdž ǁLJǀƲ ƽƼɅǗǎɅƼ ƽƼǍǎƼȽƼlj džəlj Çæì âáĨüóü íæî çüìåáíåüĨü ïĦóġòóĄë íò Ëġî ùüĨôü òáĨáó íéîôó Ëġî âáóôü òáĨáó íéîôó Ëġî ĪèáĬóüĨü òáĨáó íéîôó ÂĪì ëġîäĄ æĦ çïĨáñĨü óæíðæñáóôñá n& çüì ÆĦ óĤíæîäĄ óæíðæñáóôñá n& çüì

Upload: -

Post on 06-Apr-2016

237 views

Category:

Documents


4 download

Tags:

DESCRIPTION

АСТАНА АҚШАМЫ №136 (3193) 29 қараша

TRANSCRIPT

Page 1: 136 (3193) 2014-11-29

136 29

-16°.. -14°-21°.. -19°

Page 2: 136 (3193) 2014-11-29

2www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Жиынды Астана қалалық мәсли-хатының хатшысы Сансызбай Есілов жүргізсе, алғашқы сөзді қала әкімі алды. Әділбек Жақсыбеков өз сөзінде қалалық мәслихаттың қызметі мен шешімдері әр астаналыққа қатысты екенін айта келіп, жергілікті заң шы-ғарушы орган ретінде мәсли хаттың мемлекеттік саясатты жүзеге асыруда ерекше үлесі бар екенін жеткізді. Сондай-ақ, мәслихат сессияларын-да елорданы дамытуға қатысты ең өзекті мәселелер бойынша шешім дер қабылданғанына тоқталды.

Бұған қоса, Әділбек Жақсыбеков мерейлі даталардың сәйкестігіне де назар аударды. Тура 20 жыл бұрын Мемлекет басшысы Нұ рсұлтан Әбішұлы Назарбаев мемлекет астана-сын Ақмола қаласына, бүгінде барша елге сүйікті Астанаға ауыстыру туралы шешімін жариялаған болатын.

«Сол 1994 жылы әлеуметтік-эко-номикалық талаптар жаңа көзқарасты, барша басқарушылық жүйені қайта құруды, нарықтық экономика заң-дылықтарына негізделген өмір сүру тәртіптерін енгізуді талап еткен бо-латын. Сондай тарихи маңызды ке-зеңде қалалық мәслихат депутаттары елорданың қалыптасуына зор үлесін қосты» деді әкім.

Жиын барысында елорда басшы-сы Қазақстан Республикасының

әлеуметтік-экономикалық дамуына және жергілікті өзін-өзі басқаруды қалыптастыруға қосқан үлесі үшін бірнеше депутатты медальдармен және құрмет қағаздарымен марапаттады.

Елорданың жергілікті өкілдік органы – Астана қаласы мәсли ха-тының хатшысы Сансызбай Есілов те барлық депутаттар алдында Мем-лекет Басшысы көрсеткен «Қа-зақстан-2020» стратегиясы және Елбасының «Нұрлы жол – бола шаққа бастар жол» атты Жол дауындағы бағдарламаларды іске асыру жөнінде аса маңызды мін деттер тұрғанын тілге тиек етті.

«Болашаққа ұмтылған жаңа Қа-зақстанның алғашқы қадамдары ретінде 1993 жылы Конституция мен «Жергілікті өкілеттік және атқа-рушы органдары туралы» заңның қа былдануын айтуға болады. Аталған Заңның қабылдануынан бастап Қазақстанның өкілеттік органдары өз тарихын күні бүгінгі дейін маңдай терімен жазып келеді. Сонымен қатар, 1994 жылы жергілікті өкілдік орган-дары, мәслихаттарға алғашқы де пу-тат сайлаулары өткен болатын. Ал 1994 жылы 1 сәуірде Ақмола қалалық мәслихатының бірінші сессиясы өтті деді мәслихат хатшысы.

Нұрислам ҚҰСПАНҒАЛИ

Конференцияда елорда әкімі Әділбек Жақсыбеков партияның Астана қа ла лық филиа лының төрағасы болып сайланды.

Әділбек Жақсыбеков көр сет-кен сенімдері үшін партиялас-тарына ризашылығын білдіріп, елордадағы партиялық ұйымның төрағасы ретінде оған зор жауап-кершілік жүктеліп отыр ғанын атап өтті.

«Партияда жаңа саяси техноло-г и я л а р м е н ж ау а п ке р ш і л і к ке ықпал етудің ақпараттық тәсілдері пысықталуы тиіс. Партияаралық пікірталас біз үшін нормаға айналуы қажет және біз ынтымақта болуға ұмтылуымыз керек» деді Әділбек Рыскелдіұлы.

«Нұр Отан» партиясының 45 мүшесіне Астана қалалық филиалы төрағасының бірінші орынбасары Сапар Ахметов жаңа үлгідегі партиялық билеттерді табыстады.

«Құрметті партиямыздың мүшелері! Сіздер бүгін «Нұр Отан» партиясының қатарын толықтыра оты-рып, өздеріңізге үлкен жауапкершілік жүктедіңіздер. Біздің қызметімізге қарап халық партияға баға береді. Мен сіздерге осы маңызды міндет жолында тек сәттілік тілеймін» деп ізгі ниетін білдірді Сапар Ахметұлы. Партия мүшелігіне қабылданғандардың арасында Қазақ экономика, қаржы және халықаралық сауда университетінің ректоры Сәрсенғали Әбдіманапов, «Халық банкі» Астана филиалы директорының орын-басары Жанар Рахимова, «Астана» ұлттық сурет гале реясы директорының орынбасары Ермек Рахимов,

Сондай-ақ, қала әкімі Мемле-кет басшысының «Нұрлы Жол – болашаққа бастар жол» Жол-дауындағы тапсырмаларды пар-тиялық құрылымдар арқылы тия-нақты орындауға айрықша мән беру керек екенін айтты.

Бұдан бөлек, Астана қалалық Саяси кеңесінің жаңа құ рамы анықталды. Жаңа құрамға мемле-кеттік қызмет, білім беру мен ғыл ым, мәдениет, денсаул ы қ сақтау салаларының өкіл дері, салалық экономика мен қызмет кө р с е т у кә с і п о р ы н д а р ы н ы ң жұ мысшылары, сондай-ақ, аза-маттық қоғам белсенділері мен «Жас Отан» жас тар қанатының мүшелері сайланды.

А л «Нұ р Отан» партиясы төрағасының бірінші орынбасары Бауыржан Байбек:

«Партия көшбасшысының жетек-шілігімен тәуелсіздігімізді нығайтуға өз үлесімізді қосатынымызға сенім-дімін. Бұл – біздің саяси доктри-намызда айтылған басты жетістік. «Нұрлы Жол» жаңа экономикалық саясаты әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына қосылуға қарқынды қадам жасауға жағдай туғызады. «Нұр Отан» партиясының мақсаты – бірлікті, келісімді, қоғамдық тұрақ-тылықты қамтамасыз ету» дей келіп, партияның астаналық филиалы-на үлкен жауапкершілік жүктеліп отырғанына ерекше тоқталды.

Сонымен қатар, конференцияда «нұротандықтар» партияның Саяси кеңесінің кеңейтілген отырысында қабылданған 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бағдарламасының жүзеге асырылуын талқылады.

Партияның сайлауалды тұғыр на-масының орындалу нәтижесіне көз жүгіртсек, Астанадағы жұмыссыздық деңгейі жыл өткен сайын төмендеп келеді. Биылғы жылдың екінші тоқ санында бұл көрсеткіш 0,3%-ға төмендеп, 5,2%-ды құраған. Ал сәбилердің шетінеуі 21,4%-ға төмен-деп, қазір 100 мың балаға 7-ден келеді. Шағын және орта бизнес субъектілерінің саны да өсу үстінде. Алдыңғы жылмен салыстырғанда, олар 4,3%-ға артып, барлығы 9 076 субъектіні құрап отыр. Бүгінгі күні 903,6 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға беріліп, бұл көрсеткіш алдыңғы жылмен салыстырғанда 4,5%-ға жоғарылаған.

Нұрислам ҚҰСПАНҒАЛИ

«Тәуелсіздік сарайы» МҚҰ жобалар жұмысының ме-неджері Ринат Альжанов, «Тамара Тренд» ЖШС дирек-торы Салават Беркінов, «Нұр Тау БО» ЖШС директоры Базархан Молдағожин және ЕҰУ студенттері бар.

Айта кететін жайт, мұндай салтанатты қабылдаулар еліміздің барлық өңірлерінде өткізілді. Бүгін партия қатарына 1000 қазақстандық қабылданды.

Астана қаласы мәслихаты депутаттарының атынан Сіздерді мемлекеттік мереке –

Тұңғыш Президент күнімен құттықтаймын! Қазақстан Республикасының күнтізбесіне енгізілген бұл

дата біз үшін аса маңызды болып табылады. Тәуелсіз еліміздің бүгінгі жетістіктеріне жету негізін біз халық

пен мемлекеттік билік бірлігінің, Конституцияның мызғымастығының, адам және азамат құқықтары мен

бостандықтарының нышаны әрі кепілі болып табы-латын Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың атымен сенімді байланыстырамыз.

Осы айрықша мәнді күні елдің игілігі үшін барлықтарыңызға зор денсаулық,

мол бақыт, береке тілеймін!

Сансызбай ЕСІЛОВ, Астана қаласы мәслихатының хатшысы

Page 3: 136 (3193) 2014-11-29

3www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

«Бөбек» қорының төрайымы, Қазақстанның бірінші ханымы Сара Назарбаеваның бастамасымен жыл сайын қараша айының соңғы бейсенбісінде өткізілетін мерекелік шараға аталмыш мекеменің тәр-биеленушілері биыл жылдағыдан ерекше дайындалыпты.

Бұл күні балаларды құттықтауға келген қонақтар да көп болды. Солардың бірі ретінде сөз алған Астана қаласы Білім басқармасының қамқорлық, қорғаншылық және бала-ларды қолдау бөлімінің бас маманы Дина Қожахметова балақайларды мерекемен құттықтап, оларға ізгі тілегін жеткізді.

– Ризашылық мерекесі – бұл бүгінгі жас ұрпақты тәрбиелеу жолындағы

игі шара. Себебі, осы күні балалар мекемелерінің тәрбиеленушілері өздерінің өмірге, бүгінгі күнге деген ризашылық сезімдерін шығармашылық өнерлері арқылы жеткізе алады. Онсыз да тағдыр тәлкегіне түскен балақайларға тек жан жылуы керек. Соны ескеріп жүрген осы мекеменің ұжымына ризашылығымызды білдіреміз, – деді ол.

Одан әрі Астана қаласы Жұ-мыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының әлеуметтік мекемелерді ұйым-дастыру бөлімінің басшысы Роза Байсалбаева балалардың жүзіндегі қуаныштың үзілмеуін тілей оты-рып, бізге тәуелсіздікті сыйлаған

алдыңғы толқын ағаларға, бірлікті ту еткен Елбасымызға, балаларға қамқорлық көрсететін жомарт жандарға алғысын айтты.

Қамқорлық жасауды дәріптейтін мереке күні балалар көңілді әндер айтып, би биледі.

Мүмкіндігі шектеулі балаларға қамқорлық көрсетуден шаршамай-тын қайырымдылық қорларының өкілдері мен демеушілер де тілек білдіріп, жылдағы дәстүр бойынша оларға бағалы сыйлықтар тапсырды.

Мереке барысында шараға қа-ты сушылар оқушылардың шы-ғармашылық көрмесін тама шалауға да мүмкіндік алды.

Гүлбаршын ӨКЕШҚЫЗЫ

Бұл шара Қазақстан халқының бірлігін нығайту және этносаралық қатынастар мен мәдениетаралық үндестік саласындағы мемлекеттік саясаттың жетістіктерін насихат-тау мақсатында ұйымдастырылған. Рес публикалық байқауға журна-листермен бірге мәдениеттанушы ғалымдар, сарапшылар да қатысты.

– Этножурналистика саласын-да отандық бұқаралық ақпарат құрал дарының рөлі мен жауап кер-шілігін арттыруды негізге алған конкурсқа жетпістен астам жұмыс келіп түсті. Қазақстандық пат рио-тизмді нығайтуға, этномәдени ор-талықтардың қызметін түсіндіруге

және мемлекеттік тілдің рөлін көтеруге бағытталған мақалалар, теле-радиобағдарламалар арасынан аталымы бойынша үздіктерін таңдауға тырыстық, – деді қазылар алқасының мүшесі Л.Гумилев атындағы ЕҰУ Журналистика және саясаттану факультетінің деканы Қайрат Сақ.

Биылғы жарыстың жеңімпаздары қатарында Татьяна Жандилдинова, Нағашыбай Қабылбек, Ярослав Кра-сиенко, Михаил Парипса, Нұрбек Әмиша, Жанар Сайлаубекқызы, Дария Биданова есімдері аталып, ба-ғалы сыйлықтар табыс етілді.

Айгүл УАЙСОВА

Е л б а с ы м ы з Н ұ р с ұ л т а н Назарбаевтың биылғы тамыз айындағы Ұлытау төрінде берген сұхбаты халықтың бойына рухани серпіліс бергені айқын. Ертеден елдің бірлігіне тұтқа болған, ұлт-тың ұйымдасуына ұйытқы болған Ұлытаудағы ұлағатты әңгіме жұрт-тың көкейінде жүрген жайлар дың түйінін тарқатып, көпші ліктің келе-шекке деген сенімін серпілткен еді.

Осы сұхбат жарыққа шыққан күннен бастап еліміздің барлық өңірлерінен ой-пікірлерін білдірген хаттар мен толғақты мақалалар «Еге-мен Қазақстан» газетіне түйдек-түйдегімен түскенін және олардың лек-легімен жарыққа шыққанын күнде көріп жүрдік. Енді, міне, сол сананы сілкіндірген сұхбатқа бай-ланысты жарияланған материалдар жинақталып, салиқалы басылым болып қалың оқырманға жол тартты.

Жинаққа кірген әр мақалада Ел-басы сұхбатында қозғалған мәсе-лелердің маңыздылығы, мемлекет пен ұлтқа қатысты өзектілігі жөнінде шынайы әрі отаншылдық көзқарас аңғарылады. Сондықтан да осын-дай мақалалардың жинақ болып

шыққаны қалың оқырманға, оның ішінде жастар үшін өте қажетті ба-сылым болатыны сөзсіз.

«Ұлт ұясындағы ұлағат» жина-ғының жарыққа шығуына арналған тұсаукесер рәсімін жүргізген «Еге-мен Қазақстан» республикалық газеті» акционерлік қоғамының президенті Сауытбек Абдрахманов айтулы кітапты шығаруға демеу-

ші лік көрсеткен Қарағанды об-лысы Ұлытау ауданының әкімі Хамит Омаров пен «Қазақмыс» корпорациясы» ЖШС бас ди-ректоры Бақтияр Қырықпышев мырзаларға алғысын айтты. Жаңа кітаптың маңыздылығы туралы шара барысында жүрек-жарды лебіздерін білдірген Серік Қирабаев, Ғарифолла Есім, Асанәлі Әшімов, Әділ Ахметов, Уәлихан Бишімбаев, Дихан Қамзабекұлы, Жүрсін Ерман сынды зиялы азаматтарға ризашылығын білдірді. Сонымен қатар, осы кітапты қысқа мерзімде баспаға әзірлеген журналист Жылқыбай Жағыпарұлының жетекшілігімен тынбай жұмыс жүргізген газет қызметкерлерінің

жемісті еңбегін де атап өтті.Тұңғыш Президент күні мере-

кесіне орай оқырмандар үшін рухани сыйлық болған кітаптың тұсаукесер шарасының шабыт-шы-райын Л.Гумилев атындағы Еуразия университетінің өнерпаздары әсем әнмен, көркем күймен келтіріп отырды.

Ғалым ҚОЖАБЕКОВ

2014 жылдың 11 желтоқсанында сағат 10.00-де қалалық мәслихат-тың мәжіліс залында (Бейбітшілік к-сі, 11, 220-кабинет) бесінші шақырылған Астана қалалық мәс-ли хатының кезекті сессиясы ша-қырылады.

Сессияның қарауына келесі мәселелер енгізіледі:

1. Астана қаласының 2015-2017 жылдарға арналған бюджеті ту-ралы;

2. Астана қаласы мәслихаты хатшысының маслихат қызметін ұйымдастыру жөнінде атқарған жұмысы бойынша есеп беруі ту-ралы;

3. Астана қаласы мәслихатының 2010 жылғы 29 желтоқсандағы «2011-2015 жылдарға арналған Астана қаласын дамыту бағдар лама-сы туралы» шешіміне өзгеріс тер мен толықтырулар енгізу туралы;

4. Қалалық мәслихаттың заң ды-лық, құқық тәртібі және қоғаммен жұмыс жасау мәселелері жөніндегі тұрақты комиссиясының есебі;

5. Астана қаласының автотұ рақ-тары (паркингтері) үшін бөлінген жерлерге салынатын салықтың базалық ставкалары туралы;

6. Мемлекет мұқтажы үшін жер учаскелерін алуға байланысты жер учаскелерін немесе жылжымайтын

өзге мүліктерді сатып алу туралы шарттардың жобаларын келісу туралы;

7. Орта мерзімд і кезеңге 2014-2060 жылдарға арналған концессияға беруге ұсынылатын объектілердің тізбесі туралы;

8. Астана қаласы мәслихатының 2012 жылғы 6 маусымдағы «Астана қаласының әлеуметтік маңызды қатынастарының тізбесін бекіту туралы» шешіміне толықтыру енгізу туралы;

9. Астана қаласы мәслихатының 2015 жылға арналған жұмыс жоспа-ры туралы;

10. Астана қаласы мәслихатының кейбір шешімдеріне өзгерістер енгізу туралы;

11. Қалалық мәслихаттың сессия-сында айтылған сын пікірлер мен ұсыныстардың орындалу барысы туралы;

12. Астана қалалық мәслихатының кезекті сессиясының қарауына енгізілген негізгі мәселелер туралы;

13. Қалалық мәслихаттың кезекті сессиясының төрағасы туралы.

А н ы қ т а м а т е л е ф о н д а р ы : 55-66-35, 55-66-36, 55-66-37

С.ЕСІЛОВ,Астана қаласы

мәслихатының хатшысы

Page 4: 136 (3193) 2014-11-29

4www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

жылдың жел-тоқсан айының 10 жұлдызында Қазақстан Рес-

публикасы Парламентінің Сенаты «Қазақстан Республикасындағы ме-рекелер туралы» заңға толықтырулар мен өзгерістер енгізу арқылы 1 жел-тоқсанды Тұңғыш Президент күні есебінде белгілеп, бұл күн мемлекеттік мерекелер санатына енгізілген еді.

Өз тәуелсіздігінің екі он жылды-ғынан астам уақытта егемен ел болу-ды қалыптастырған және де қалып-тастырып қана қоймай, тарих тың осы бір аса қысқа мерзімінде өзін әлемге таныта алған мемлекеттің ендігі тарихынан бұл күн, яғни, жел-тоқсанның бірі ойып тұрып өз орнын алуы керек еді. Солай болды да! Көне тарихтың әлмисақтан бергі қағи -даларына саяр болсақ, тіршілік жа-рал ғаннан кейінгі бар уақиғалардың ба сында тұлғалар тұрған. Ал енді қазақ елінің ғасырлар бойы арман бол ған тәуелсіздігін және соған жету жо лында бірнеше ғасырдың жүз-де ген жылдарының қасіреті мен зо ба лаңын, тар жол, тайғақ кешуін

басынан өткерген халықтың тағ-дырын анық тап, тұтас бір елдің, дүйім бір халықтың сол тәуелсіздігін өзі жариялап, сол тәуелсіздіктің көк байрағын өз қолымен тұңғыш көтерген Қазақстан Республи-ка сының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сынды тарихи тұлғаның ерлігі мен ұлылығы қазақ тарихының ғана емес, жалпы адамзат баласы тарихының беттеріне алтын әріптермен жазылып қойылғаны бар.

Біз күшті президенттік мемлекет құру таңдауын өте дұрыс жасаға ны-мызды ел тәуелсіздігінің әр жылда-ры ның әр кезеңдерінде айқын сезініп келе жатырмыз. Ең әуелі «бас-басына би болудан» ада тұрдық, бұл еліміздің әлемдік дағдарыстардың ең бір ауыр да сындарлы кезеңдерінде тұрақты да-муын қамтамасыз етуге зор ықпалын тигізді, әлі де тигізіп келе жатыр. Қазақстандағы президенттік билік жүйесі 1990 жылғы 24 сәуірде енгізілді де, 1991 жылғы 1 желтоқсанда тұңғыш рет президент сайлауы өткізілді. Сөйтіп, біз барша қазақстандықтар өз президентімізді өзіміз сайлап алу құқымызды тұңғыш рет жүзеге асы-рып, еліміздің демократиялық қағи-даларға берік екендігін әлем алдында тағы да бір көрсетіп берген едік.

Сөйтіп, 1 желтоқсан – тұңғыш президент сайлауында Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың барша қазақстандықтардың зор сені-міне ие болған күні. Тұтас ел мен

халықтың сеніміне ие болу арқылы Елбасы өзіне жүктелген бар жауап-кершілікті айқын сезіне отырып, өз елі мен халқының тағдырын анықтауда өзінің перзенттік те, президенттік те борышын адал атқарып келеді. «Қазақ елін, қазақ деген ұлтты әлем ең әуелі Назарбаев есімі, Назарбаев келбеті арқылы таныды. Бұл – тарихи ақиқат» деген немесе «Назарбаев нені болса да елімен бірге көрді, елімен бірге төзді, елімен бірге жеңді!» деген бұдан бұрын айтқан ойларымызды тағы да бір қайталаймыз. Елбасының қазақ елі тарихындағы аса маңызды орнын қазір де, болашақта да анықтап тұратын бір күн қазақ тарихында бо-луы керек еді, сол бір күн 1 желтоқсан болып тарихтың жылдар жылнамасы-нан орын алды.

Біз 1 желтоқсанды Қазақстан Ре с п у б л и к а с ы н ы ң Тұ ң ғ ы ш П р е з и д е н т і Н ұ р с ұ л т а н Назарбаевтың қазақ елін Мәңгілік ел ету арман-мүддесінің жүзеге асырыла бастаған күні деп те қастерлеуге тиістіміз.

Өйткені, Мәңгілік ел болу бүгінгі біздің және бізге дейінгі талай бір ғасырлар иініндегі «елім-айлап» өткен ата-бабаларымыздың да аңсар арманы мен зар тілегі еді. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Мәңгілік ел құру жөніндегі осы ойы мен арман-мүддесінің тарихи маңыздылығын біз толық сезіне алып отырмыз ба? Елор-дасы Астана қаласында «Мәңгілік ел» монументті қақпасы неге тұр-

ғызылды? Қазір әрқайсымызды осы бір сауалдар ойландырып, біздің соған қайтарар жауабымыз көкіректе сайрап тұруға тиісті. Елбасы арқалаған ел жүгін бірге көтеріп, ел бірлігін сақтау арқылы біз өзіміздің Мәңгілік ел бола алатындығымызды күн сайынғы ісімізбен де, білім, біліктілігімізбен, қарым-қабілетімізбен де көрсете білер кез қазір. Нұрсұлтан Назарбаев өзінің президенттік қызметінде қазақ елін мәңгілік ел етудің барлық жағдайларын да, соның барлық алғышарттарын да жасап берді, әлі де жасап келеді. Сол Мәңгілік ел болудың бір алғышарты саналатын «Қазақстан-2030» стра-тегиясы – Елбасының алысты аңдаған, болашақты болжаған, келешекке кө-регенділікпен көз тіккен, бүгінімізге бел шешіп, ертеңімізге еңсемізді тіктеп барар жолымыз.

Біз 1 желтоқсанды Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың қазақ елін әлемнің дамыған 50 елінің қатарына қосуға, бәсекеге қабілетті болуға бастаған күні деп те санаймыз.

Бұл Елбасының бағзы көшпен ді-лердің талайлы тарихтың қилы-қилы кезеңдерінің тауқымет құдығының суын ішіп, ащылы сортаңының кермегін татқан зобалаң жылдардың зарын тартқан, таршылықтан тары-лып тұралаған, жоқтықтан ашығып бұратылған, жазықсыз жараланған, айыпсыз айдалған бүгінгі ұрпақтары, мына біздерді мына дүбірлі әлемнің аламанына қосқан қайырлы күні деп

те білеміз. Бүгінгі бірегей дүниенің біртұтас экономикалық жүйесінде Нұрсұлтан Назарбаев талмай таңдап, ұсынықты да ұтымды қалыптастыра білген Қазақстанның өзіндік даму жолы небір сындарлы кезеңдерде өзінің өміршеңдігін көрсете алды. Әлемдік экономиканың іргесін қайта-қайта шайқап тұрған бүгінгі қар-жы дағдарысына дес бермей келе жатқан Қазақстанның қазіргі жағ-дайы бізге осыны айтқызады. Бұған дейін экономикалық әлеуеті жөні нен ешкімге жалынан ұстатпайды дей тін Еуропаның біраз елдері абды рап, дағдарып қалған осы бір тұста Қазақ-стан Президентінің елді иннова ция-лық және индустриялық бағыт пен дамыту бағдарламасын ұсынуы әрі мұны ендігі Қазақстанның болашағы деп атап көрсетуі, бұл ұлы міндет терге барша қазақстандықтарды жұмыл-дыруы манағы біз айтқан Мәңгілік ел болу мұратын тереңінен саралап, тағы да бір ойластыруы дер едік.

Біз 1 желтоқсанды Қазақстанның Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың бұрынғы отар қазақ елін айдай әлемге танытуға ұмтылып, әлемдік саясатқа олжа салған ұпайлы күні деп білеміз.

Қазақстанның кешегі кеңестік жүйені былай қойғанда, тұтас түркі әлемінде тұңғыш болып Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына төрағалық етіп, аузын айға білеген әлемнің небір мемлекеттері он бір жыл бойы өткізе алмай кел-

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

2011

Page 5: 136 (3193) 2014-11-29

5www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

ген, сөйтіп арқауы босай бастаған ЕҚЫҰ-ның жетінші саммитін 2010 жылдың 1-2 желтоқсан күндері қазақ елінің Астана қаласында өткізуі және де әлемдік маңызы бар бұл тарихи шараға қатысушылардың Астана Де-кларациясын бірауыздан қабылдауы қазақ елінің әлемдік көкжиектен жұлдызының жарқырай жанған сәті еді. «Біз бірін-бірі жылдар бойы көрмей келген ел басшыларының басын қосып, мәмілеге келтірдік. Еу-ропа мен Азия ұғымын кеңейттік. Біз алдымызға қойған барлық міндетті орындадық. Қазақстан Ұйымның жаңа ғасырда дамуына серпін бере алды. Бүкіл әлем Қазақстанға басқаша көзбен қарап, біздің халқымыздың бар-ша құндылықтарын көрді. Саммитті өткізу бүкіл Қазақстан халқының салтанаты, оның бірлігінің, болашаққа ұмтылысының дәлелі болды» деп Елбасының өзі атап көрсеткеніндей, бұл тарихи іс Қазақстанның Тұңғыш Президентінің өз елін дүние жұртына сөзсіз мойындата білген тарихи жеңісі еді. Астана саммитін өткізу арқылы қазақ елі сан ғасырлық тарихы бар әлемнің дамыған, өркениетті мемлекеттерінің қатарына барып қосылып, жарқын жүзбен нық барып тұра алды деп батыл айта аламыз. Біз сол биікке көтерілген елміз, бізді сол заңғар биікке алып шық қан да Елбасымыз, өзіміздің Тұңғыш Президентіміз!

Б і з 1 ж е л т о қ с а н д ы Қ а з а қс та н Ре с п у бл и к ас ы н ы ң Тұңғыш Пре зиденті Нұрсұлтан Назарбаевтың ХХІ ғасырда жа-һан дық жаңа қатерлер бой көтере бас таған алмағайып тұста түрлі дін-дер дің ғасырлар бойғы ізгі де мол тә-жі рибесін пайдалана отырып, 2003, 2006 және 2009, 2012 жылдары Аста-на қаласында Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің кездесулерін тұрақты өткізіп, Адам заттың жаңа мыңжылдығының конфессияаралық диалог пен кеңесін құруға жол ашылған, өркениеттің қазақ жеріндегі тоғысуы мен табысуларының бастау алған күні деп те санаймыз.

Біз 1 желтоқсанды Қазақстан Ре с п у б л и к а с ы н ы ң Тұ ң ғ ы ш П р е з и д е н т і Н ұ р с ұ л т а н Назарбаевтың Кеңестер Одағының ыдырауына байланысты дүние қайта бір бөліске түсіп, жаңа қақ тығыстар ошағындағы сая-сат қазаны бұрқ-сарқ қайнап жатқандығына қарамастан қазақ жеріндегі Семей атом сынақ по-лигонын өз Жарлығымен жауып, ядролық қарудан өз еркімен бас тартуын батыл да ізгі қадамның басталған күні санай отырып, өз Ел-басымызды ядросыз әлем құрудың бас архитекторына балаймыз.

«Нью-Йорк Таймстың» элек-тронды нұсқасында және «Егемен Қазақстан» газетінде (27 наурыз 2012 жыл) жарияланған Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қауіпсіз ядролық болашаққа жол сала отырып» атты мақаласында: «Мен барлық елдерге төмендегіше үндеу тастағым келеді: Қазақстан тәжірибесі көрсетіп отыр-ғанындай, елдер ядролық қарудан бас тартса, үлкен пайдаға кенеледі. Осындай оң шешіміміздің арқасында

біздің өсіп-өркендеген және тұрақты дамыған елге айналғанымызға, әлемде көптеген достар тапқанымызға, ық-палымыздың да арта түскеніне мен еш күмәнданбаймын. Бізге өзіміздің барлық ерік-жігерімізді пайдаланып, басқа проблемаларды шешуге және ядросыз елдерге өздерін қорғалып отырғандай сезінуге көмектесуіміз керек. Бұл ядролық қарудың таралуын болдырмаудың жалғыз жолы болса, ол өз кезегінде өлім себетін материалдың терроршылардың қолына түсу ықти-малдылығын азайтады. Бұл – біз еш жол беруге болмайтын тәуекел. Біздер, қазақстандықтар, ядролық қару қатері аласталатын әлем құруға көмектесуге қолдан келгеннің бәрін жасаймыз деп сендіре аламын», – деп айтқандығы біздің «өз Елбасымызды ядролық әлем құрудың бас архитекторы» деген пікірімізді нықтай түскендігі бар.

Біз 1 желтоқсанды Қазақстан Р е с п у б л и к а с ы н ы ң Тұ ң ғ ы ш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың ХХ ғасырдың соңғы он жылдығында

бағыты барынша өзгерiп, саяси жүйесi әлi қалыптасып болмай жатқан өлiара тұста Қазақстан сияқты алып елдiң астанасын жаңа орынға көшiрiп алып келiп, Есілдің бойына ел қон-дырып, алғашқы қазығынан бастап өзі қағып, бүгінгі айдынды да айбын ды Ақордалы Астананы дүниеге әкелген, сөйтіп өз елі мен өз халқына деген шексіз сүйіспеншілігінің белгісіндей етіп қасиетті қазақ жеріне даңғайыр даласына тұтас әлемді қондырып, орнықтыра білген, Мәңгілік ел бола алатындығымызға ең әуелі өз жұр-ты ның, одан қалды әлем жұртшы-лығының көздерін жеткізіп, илан-дыра білген бір ұлы күннің жасам паз-дығының салтанаты деп те танимыз!

Біз 1 желтоқсанды Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың қазақ тарихындағы «Қасым ханның қасқа жолы», «Есім ханның ескі жолы» сияқты жаңа дәуірдің кезеңіндегі «Нұрсұлтанның нұрлы жолымен» жарқын болашаққа бастаған тарихи күні деп ардақтаймыз.

Тұңғыш Президентіміздің Қа-зақ стан тарихында тұңғыш рет ел шекарасын анықтап, оны заң-дастыруы ежелгі қазақ елінің тағ-дырын анықтаған көрегенд ігі болса, Еуразия біртұтас кеңістігін қалыптастырудағы және Шанхай ынтымақтастық ұйымын құрудағы бастамашылдығы жалпы әлем ты-ныштығын, адамзат бірлігін сақтап қалудағы ғаламдық маңызы бар істері еді. Сондай-ақ, Қазақстанның Ислам ынтымақтастығы ұйымына төрағалық етуін де әлемнің қазақ еліне, оның көшбасшысы Нұрсұлтан Назарбаевқа алғаусыз берік сенімі деп қарағанымыз да абзал.

1989

1991

Біз Тұңғыш Президентіміздің бүгінгі дағдарыстан толқып тұрған мынау дүние дариясының сапыры-лысқан селі мен сеңінен, дауылы мен дауынан өзінің туған елі мен халқын аман алып өтудің бар ама-лын жасап отырғандығын, ол үшін болашақта не істеп, не қою қажет-тілігін де үзбей айтып келе жатқан-дығына сүйсінуге тиістіміз. Елбасы өзінің «Қазақстанның әлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға ортақ Еңбек қоғамына қарай 20 қадам» атты мақсатты сөзімен елді еңбек ете білуге үндеуді, Назарбаев университетінде оқыған лекциясында да біздің ендігі тағдырымызды білімді ұрпақтың айқындайтындығын айта отырып, тағы да интеллектуалдық ұлт қалып-тастырудың мақсатты мұратын алға тартты. Осы арада елдің жайын да, жағдайын да Елбасыдай ойлайық де-ген бір ауыз сөздің көкейге қонғаны болды. Тарпаң да талайлы тағдыры мен тамырлы тарихы бір т ұтас түркі әлемі Назарбаевты өз көш-

басшымыз ретінде танып, құрмет тұтып, ардақтап отыр. Елбасының жалпы адамзат өркениеті мен тіршілігін сақтап қалудағы ақылды, парасатты қадамы – қазіргі істері асыққан апталарға жылжыған айлар мен жылдарға ұласқан сайын өзінің мәңгілік бейнесімен асқақтай түседі.

Енді бүгінгі буын, келер ұрпақ жылдар көші ұзаған сайын маңызы артар 1 желтоқсанды Қазақстан Р е с п у б л и к а с ы н ы ң Тұ ң ғ ы ш Президенті күнін ХХІ ғасырдың алып та көрнекті тұлғасы Нұрсұлтан Назарбаевтың қазақ елін Мәңгілік ел болуға бастаған күні деп те әспеттей беретіндіктеріне бек сенімдіміз.

1990

1990

Алқалы жиынға қазақстандық әлеуметтанушылармен қатар Ре-сей, Түркия, Франция, Ливан, Германия және Украина мем-лекеттерінің ғалымдары ша-қырылып, «Қазақстан-2050» стратегиясының мақсаттарына қол жеткізуде әлеуметтану ғы-лымының рөлі», «Ұлт көш бас-шысының Қазақстанды қалып-тасқан мемлекет ретінде құрудағы рөлі» тақырыптарында әңгіме өрбітті.

«ХХІ ғасырда экономикалық және технократиялық өсу үдеріс-теріне ғана сүйеніп, алға жылжу мүмкін емес. Қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық тео-рияларда мемлекет дамуының үш негізгі шарты көрсетілген. Біріншіден, даму жолына түсуді көздеген әр мемлекет өз бағы-тының айқын жоспарын құрып алуы керек. Екіншіден, сол мем-лекетте биік мақсаттарды қоя білетін және оларды орындата алатын саяси көшбасшы болғаны шарт. Үшінші және дамудың ең басты факторы ол – адам капи-талы. Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаев «Қазақстан-2050» стратегиясы арқылы мемлекеттік идеологияны ұсынды. Оның негізінде дамудың ашық үлгісі жатыр. Аталған үлгінің түкпі мақсаты – көрсетілген мерзімде әлемдегі 30 дамыған елдердің қатарынан табылу» деді Пар-

ламент Мәжілісінің депутаты, Қазақстан әлеуметтанушылары қ а у ы м д а с т ы ғ ы н ы ң в и ц е -президенті Серік Сейдуманов өзінің баяндамасында.

Мемлекет тарихы инсти ту-тының директоры, тарих ғылы-мының докторы Бүркітбай Аяған Елбасының Ұлытау төрінде бер-ген сұхбатына егжей-тегжейлі тоқталды. «Саясаттанушылар конгресі» қоғамдық бірлестігінің басқарушы директоры Жанаргүл Құсманғалиева өз ойларын Мемле-кет басшысы ұсынған еуразиялық идея төңірегінде сабақтастырды.

Елбасы – Астананың бас архи-текторы. Астана қаласы әкімінің орынбасары Аида Балаеваның баяндамасы ақиқаттан алшақ кетпейтін осы сөзді еске түсірді. Елорданың әлеуметтік портреті қандай екенін айтқан Аида Ғалымқызы Астана – Мемлекет басшысының төл туындысы екенін жан-жақты ашып көрсетті.

ҚР Президенті әкімшілігінің сектор меңгерушісі Сергей К о н о в а л о в Н ұ р с ұ л т а н Назарбаевтың көшбасшылық фе-номені туралы әңгімелесе, Стам-бул университеті қолданбалы әлеуметтану ка федрасының мең-герушісі Хаяти Тюфекчиоглу Нұрсұлтан Назарбаевты Қазақ-станның ғана емес, Түркі әлемінің лидері санайтынын жеткізді.

Аманғали ШМИТҰЛЫ

Page 6: 136 (3193) 2014-11-29

6www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

НАЗАРБАЕВ АШКАН Астана қаласындағы сәулетті

нысандар дегенде, елордамыздың символы – «Бәйтерек» монументін айтпай кетуге болмас. Жалпы жаңа елорданы нағыз Астанаға айнал-дыру үшін қарқынды құрылыс 1997-2007 жылдар аралығында жүргізілгені белгілі. Осы мерзім і ш і н д е б а с - а я ғ ы 2 5 ғ и м а р а т тұрғызылған екен. Жұртшылықтың көзайымына айналған қазіргі ғажайып нысандардың көпшілігі сол кезде салынған. Бас шаһардың символына айналған «Бәйтерек» и д е я с ы н Е л б а с ы ұ с ы н ғ а н б о л а т ы н . 2002 жылдың 30 тамы-зында «Бәйтеректің» тұсаукесеріне Елбасының өзі қатысып, сөз сөйледі. «Бәйтерек сөзінде үлкен мән-мағына бар. Әр қаланың өзіндік белгі-нышаны болуға тиіс. Біздің Астананы осы «Бәйтерек» арқылы танитын болады. Еліміз осы алып ағаштай биікке жетіп, мәңгі жаса-сын деген мағынада осы ғимаратты салдық», – дегені есімізде.

«Бәйтерек» темір, бетон және шыныдан жасалған. Жалпы биіктігі 35 қабат үймен тең. Темірден жасалған жалпы діңінің биіктігі – 105 метр, салмағы – 1000 тоннадан астам. Ұшар басындағы шар тәрізді алтын сүмбі – 500 қада діңгекке байланған. Осы құбылмалы шар жер тағаннан 97 метр биіктікте орналасқан. Бұл санның да өзіндік символикалық мәні бар. 1997 жылы Ақмола қаласы астана мәртебесіне ие болғаны белгілі. «Бәйтеректің» биіктігі ел өміріндегі осынау маңызды жылды бейнелеп тұр.

Ү ш б ө л і к т е н т ұ р а т ы н «Бәйтеректің» ұшар барысында биіктігі – 22 метр, салмағы– 300 тонна алтын шар орналасқан. Алтын сүмбінің ішінде екі композиция бар. Оның бірі – «Ақ бата». 2003 жылы е л і м і з д е т ұ ң ғ ы ш рет бүкіләлемдік дінбасылардың басын қосқан діндер съезі өткені белгілі. Бейбітшілік пен тұрақтылықты ту еткен сол дінбасылардың қолтаңбалары татулықтың айғағындай болып «Ақ бата» композициясында өрнектелген. Негізгі төрт дін – ислам, христиан, буддизм, иудаизм өкілдері «жер бетінде бейбітшілік м ә ң г і с а л т а н а т қ ұ р с ы н , тыныштық болсын, діндердің татулығы ыдырамасын» де-ген игі ниетпен қызыл ағашқа мөрлерін басқан. Екіншісі

«Аялы алақан» композициясы. Бұл – бір шаңырақтың астында көптеген ұлттар мен ұлыстарды жинаған Қазақстанның бейбіт тұрмысының белгісі. Композицияда Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың оң алақанының таңбасы түскен күміс қалып бар. Осында кел-ген жұртшылық Елбасының қол

таңбасына қолдарын қоймай кеткен емес. Бүгінде елордаға ат арытқан кез келген қонақ «Бәйтерекке» соғады. «Өмір ағашы» бүгінде беріктік пен бірліктің нышанындай болып асқақтап тұр.

Е л б а с ы н ы ң ө з і а ш қ а н ғ и м а р а т т а р д ы ң б і р е г е й і – Бейбітшілік және келісім сарайы. Жұртшылық аузында «Пирами-

да» аталып кеткен нысан 2006 жылдың 1 қыркүйегінде ашылды.

Әйгілі ағылшын архи-текторы Норман Фостердің бұл жо-

басы Елбасының идеясымен дүниеге

келген. Жақындаған сайын биіктей түсетін

ғимаратты салу туралы идеяны Елбасы Нұрсұлтан

Назарбаев 2003 жылы Астана қаласында өткен Әлемдік және

дәстүрлі діндер басшыларының І съезінде ұсынған болатын. Аста-

на қаласында 2006 жылы қайта қауышқан съезд делегаттары екінші басқосуын Бейбітшілік және келісім сарайында өткізді.

Пирамиданың қабырғалары бо-лат және цементтен құйылған. Көк күмбезді сарайдың биіктігі – 75 метр. Жалпы аумағы – 25,5 мың шаршы метрді алып жатыр.

Ғимарат қабырғаларының түсі әртүрлі. Соған қарап, оны үш кезеңге бөлуге болады. Төменгі қабаты – өткен шақты білдіреді. Ол қара түске боялған. Жоба ав-торы әлемдегі тіршілік атаулының бәрі Жер-анадан нәр алады, адам бір уыс топыраққа айналып, жер қойнауына кіргенде ғана фәни ж а л ғ а н н ы ң қ а д і р і н т ү с і н е д і , сондықтан әркімнің бойында тәубешілдік, қанағатшылдық болсын

деген ниетпен жерді бейнелейтін қара түсті таңдапты. 3-7 қабат осы шақты, жоғарғы ж а ғ ы б о л а ш а қ т ы бейнелейді.

П и р а м и д а н ы ң т ө б е с і , я ғ н и ,

күмбезінде 130 ақ көгершін айшықталған. Бұл елімізді мекен еткен түрлі этностардың бірлігін білдіреді.

Сарай ішінде 1302 орынға арналған опера залы, «Атриум» салтанат залы, «Бесік» конфе-ренция залы, көрме алаңдары, «Құланшы» галереясы, баспасөз орталығы, Астана қаласының этникалық мәдени орталықтары,

Халықаралық мәдениеттер мен діндер орталығы, Түркі акаде-миясы орналасқан.

Иә, «ғасыр құрылысы» аталып кеткен Бейбітшілік және келісім са-райы ғаламдық пәлсапаның жетілген үлгісі іспетті. Әлемдегі ең үлкен діни қақтығыстарға қатысты келелі мәселелер осы шаңырақтың астында талқыланады. Өзара қырғи-қабақ болған елдер осы ғимаратта та-туласады. Демек, Астанадағы көк күмбез – әлем елдері достастығының басты куәсі.

Президент тұсауын кескен ғимараттардың атқарар қызметі сан салалы. Мысалы, Тәуелсіздік сарайы, «Атамекен» Қазақстан картасы» этномемориалдық кешені, биыл ашылған Ұлттық музей қазақ халқының өткені мен бүгінгі тари-хынан сыр шертсе, «Астана» опера және балет театры сынды мәдениет ордасы өнерімізді өрістетуге күш салуда. Бұдан өзге, Елбасы экономикамыздың дамуында өзіндік орны бар бірталай зауыттардың ашылуына да қатысып, өндірістің өркендеуіне жаңа серпін берді.

Зауыттар дегенде, ойға ора-ла кететіні – Астанада Елба-сы Нұрсұлтан Назарбаевтың қ а т ы с у ы м е н 2 0 1 2 ж ы л д ы ң 2 5 ж е л т о қ с а н ы н д а а ш ы л ғ а н «Аstana Solar» фотоэлектрлі мо-дульдер шығаратын зауыт. Бұл кәсіпорынның ашылу салтанатына арнайы келген Мемлекет басшы-сы зауытқа «экологиялық таза энергияға бағытталған ең озық кәсіпорын» деген баға беріп, олар өндірген бірінші күн тақтайшасына: «Алғашқы Қазақстандық модуль! Құттықтаймын! Н.Назарбаев» деп қол қойған болатын.

Күн энергетикасы – әлемдегі ең жылдам дамып келе жатқан сала. Бұл жарық көзі арзан әрі қауіпсіздік жағынан да талапқа сай. Нағыз «жа-сыл экономикаңыз» осы. Еліміздің қуатты Күн нұрынан алуға ұмтылып отырғаны да сондықтан. Қазақстан мен Франция арасындағы жасалған келіссөздер аясында жүзеге асы-рылып жатқан осы өндірістік желі Елбасы айтқандай, инновациялық өркендеу жолындағы ұлы іс, жарқын болашаққа арналған игілікті қадам.

Зауыт автоматтандырылған еуропалық заманауи құрылғылармен жабдықталған. Жылына жалпы қуаттылығы 50 МВт болатын дайын фотоэлектрлі модульдер өндіруге мүмкіндік береді, болашақта өндіру күшін жылына 100 МВт дейін жеткізу жоспарланып отыр. Іске қосылғанына аз уақыт өтсе де, зауыт өнімдеріне сұраныс артқан. Әсіресе, ол электр желілерінен шалғайда жатқан аймақтар, жарық жиі сөнетін өндірістік нысандар мен шаруа

Page 7: 136 (3193) 2014-11-29

7www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

1993

1995

1994

1996

НЫСАНДАР

қожалықтары үшін таптырмас дүние. Қазір зауыттың төрт өндірістік бригада-сында 200-ге жуық адам жұмыс істейді.

Ел экономикасын алға сүйрейтін ірі жобалардың бірі – 2010 жылы іске қосылған Локомотив құрастыру за-уыты. Жылына 100 тепловоз шығаруды міндетіне алған зауыт бүгінде межелі жоспарын артығымен орындауда. Бұрынғыдай емес, тепловоз бөлшектері де сырттан тасымалданбай, осы кәсіпорының өзінде өндіріліп жатыр.

Бұған қоса, 2011 жылы пайдалануға берілген «Тұлпар-Тальго» өндіріс орны бар. Тиімділігі жағынан бұл зауыттың ТМД-да баламасы жоқ. Өндіріс орны іске қосылған 2011 жылдан бері за-уыт конвейерінен 212 вагон шығарылса, тек 2013 жылы ғана 160 жаңа вагон құрастырылды.

Ал Президенттің қатысуымен іске қ о с ы л ғ а н Э л е к т р о в о з қ ұ р а с т ы р у зауытының жылдық қуаты 50 электро-воз шығаруға жетеді. Осы уақыт ішінде зауыт конвейерінен 12 электровоз құрастырылып шығарылды.

Иә, Астанада небір айшықты ғимараттар са-лынды. Олардың әрқайсысында Елбасының

қолтаңбасы жатыр. Сан салалы сәулет жобаларын өн-бойына тоғыстырған Астана бүгінде көркі көз тартар көркем шаһарға айналды. Бұл, әсіресе, астаналықтар үшін үлкен мақтаныш. Енді адамдар соның қадірін түсініп, қай жағынан да елордаға лайық болуға ұмтылуы қажет. Елбасы атап өткендей, «Енді сіздер Астанаға лайық азаматтар болыңыздар. Елорданың сән-салтанаты ғана емес, оның адамдарының мәдениеті, білімі, қарым-қатынасы, ішкі тәртібі, қызмет көрсетуі астаналық атқа лайық болуға тиіс. Соған қол жеткізуге әрбір қала тұрғыны ұмтылуы керек».

Қымбат НҰРҒАЛИ

Page 8: 136 (3193) 2014-11-29

8www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Айтыс – импровизациялық өнердің биік шыңы, бағзы за-мандардан бері жалғасып келе жатқан асыл мұра. Оның ұлт мәдениетіндегі алатын орны өте зор. Жалпы, айтыс мәтіндері 1965-1966 жылдары академик, жа зушы Мұхтар Әуезовтің алғы-сөзімен 3 том, 1988 жылы жазушы Сәбит Мұқановтың алғысөзімен 2 том, 2004-2005 жылдары профес-сор Мырзатай Жолдасбековтің алғысөзімен 3 том болып жарық көргені белгілі. Қазақ өнері ан-тологиясы сериясымен шыққан бұл жеті том еңбектің басты құн-дылығы – жарық көрген бел гілі

Шара басында сөз алған кітап-хана басшысы Үмітхан Мұңалбаева «Біздің кітапханада зағип жандар-мен жұмыс істейтін арнайы бөлім бар. Яғни, бұл Қазақ соқырлар қоғамының мүшелері – белсенді оқырмандарымыз. Бүгін осы «Қам қорлық» залында әдемі кон-церт қойғандарыңыз үшін үлкен рахмет» деп, жиналған көпшілікті Конгресс-холда өтетін Ұлттық ака демиялық кітапхананың 10 жыл дық концертіне шақырды.

«Руханият ордасындай бұл кітап хананың ашылғанына биыл 10 жыл толды. Адам жасы үшін 10 жыл көп уақыт болғанымен, тарих үшін кешегі күн сияқты. Бүгінде кітапхана бас қаладағы іргелі ме-кемеге айналды. Осы шаңырақтың

астында қаншама келелі жиын-дар өтті» деген қалалық Қазақ соқыр лар қоғамының төрағасы Қуанышбек Тәтенов кітапхана ұжымын мерейтойымен құттық-тады.

Мерекелік көңіл-күй сыйлаған «Еділ-Жайық» халық қорының «Арыс жағасында», Азамат Те-мір баевтың авторлық «Айналай-ын» әндері тыңдарманның құлақ құрышын қандырды.

Концерт соңы кітапханадағы «Шаңырақ» балалар орталы-ғы ның «Бала Сұлтаннан бастау алған көшбасшы» шарасына ұласты.

Орынбек ӨТЕМҰРАТ

айтыстармен қатар, бұрын жа-рияланбаған ақтаңдақ ақындардың айтыстарының хронологиялық тәртіппен, ғылыми аппараты ба-рынша толықтырылып басылуы дер едік.

Халық болған жерде оның әде-биеті мен мәдениетінің бірге да-митыны ақиқат. Айтыс десе елең етпейтін, делебесі қозбайтын қа зақ баласы кемде-кем. Осы тұр ғыдан алғанда, шет елдерде тұ ратын қандастар арасында да айтыс өнері айтарлықтай дамыған деп айтуға болады. Қазақ өнері ан тологиясының жеті томына Қытай, Моңғолия, Өзбекстан мем лекеттерінде тұратын қазақ ақын дарының таңдаулы айтыста-ры енгізілді.

Жеті томдық еңбекті профессор-лар М.Жолдасбеков, С.Негимов, Р.Әлмұқанова, ғылым канди-даты Ш.Қойлыбаев, ғылым ма-гистры А.Мәулет секілді ғалымдар

дайындаған. Мәдениет және спорт министрлігінің «Әдебиеттің әлеу-меттік маңызды түрлерін басып шығару» бағдарламасы бойын-ша жарық көрген кітаптарды көр кем безендіріп, оқырманға ұсын ған – «Күлтегін» баспасы. Ан то логия консерваторияның, өнер университеттерінің, өзге де жоғары оқу орындарының оқы-тушылары мен студенттеріне, му зыка мектептерінің мұғалімдері мен оқушыларына, айтысты зерт-теушілерге, сондай-ақ, қазақ өнерін қас терлейтін қалың оқырманға арналады.

Кітаптардың таныстырылымы 4 желтоқсан күні сағат 10.00-де, Ұлт тық академиялық кітапханада өтеді. Оған айтыс өнеріне жан-күйер болып жүрген мемлекет және қоғам қайраткерлері, ға лым-дар, айтыс ақындары мен БАҚ өкі л дері қатыспақшы.

Астана қаласы Жолаушы-лар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының мәліметінше, жыл сайын елордада қаланың көлік инфрақұрылымы қызметін жақсарту мақсатында жос-парланған ауқымды іс-ша-ралар жүзеге асырылмақ. Астанада биыл 102,12 км жолға жол-құрылыс жұ-мыстары жүргізілді. Соның ішінде 52,36 км жол

жөнделді, 15 км жол салы-нып, 10,3 км жол қалпына келтірілді. Сонымен қатар, қала маңындағы тұрғын алаптарда да 24,46 км жол-құрылысы қолға алынды.

Бұдан басқа, көшелердегі ой-шұңқырлар жойылды. Жиырма аялдама бе кеті па вильондармен жабдық-тал ды.

Жұма ҒАЗИЕВ

Байқауға келіп түскен шығар ма-лардың ішінен 23 шығарма үздік деп танылды. Олар 2014-2015 оқу жы лындағы «Үздік шығармалар» жи-нағына енгізіледі. №10 мектеп-гимна-зиядан Аружан Аусатова, №65 мектеп-

гимназиядан Әсел Жұмаділдаева, №54 мектеп-лицейден Ақпейіл Сұлтан қызы 1-орынды иеленді. Қалған қаты су шы-ларға екінші, үшінші орындар бе рілді. Жеңімпаздарға Астана қаласы Білім басқармасының арнайы дип ломдары

және «Үздік шығармалар» жинағы тар ту етілді.

Іс-шарада бастауыш сыныптың өнер-лі оқушылары әннен шашу шашып, жи-налғандарды мерекемен құт тық тады.

Еркежан СӘТІМБЕК

Page 9: 136 (3193) 2014-11-29

9www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

Елбасымыздың жаңа Жолдауы мазмұны жағынан да, жүктелген мін деттері жағынан да әдеттегідей терең болды. Алайда, мен осы құ-жаттағы толеранттық мәсе лесіне тоқталғым келеді.

Бірлігі жоқ елді басып алу оңай. Әсіресе, қазіргі күні ынтымақсыз, ымырасыз кез келген мемлекетті ешқандай танк салып, оқ жұмсамай-ақ ыдыратуға болады. Ондай ел өзі-ақ іштей іріп, ыдырап кетеді. Сондықтан да, мен бізге ең керегі ішкі ауызбіршілік дер едім. Ұлттар достығы, татулық пен тұтастық біздің дәстүрімізге сіңген. Соның бір ғана дәлелі ретінде еліміздегі сан мыңдаған аралас некелерді айтуға

болады. Демек, толеранттық біз үшін мәңгі мәнін жоймайтын құндылық болып қала береді.

Екіншіден, Елбасымыз үнемі ай-налып өтпейтін еңбек және жастар тақырыбына тоқталғым келеді. Мен ылғи да еліміздегі кітапханалар мен музейлерге барып тұрамын. Өкініштісі, ол жерлер бос тұр. Жас тар келе бермейді. Есесіне жас-тар «Мега», «Керуен» сарайла-рында жүр. Неге? Жастарға мен «үлкендерге сенбеңдер» дегім келеді. Өз күштеріңе сеніңдер! Үлкендер өмір бойы қастарыңда жүрмейді. Спортпен айналысыңдар. Бірақ, фитнес-клубтарға барып, шығын кетіргенше, таза ауада жүгіріп,

далада жаттығыңдар. Бәріміз де сөйтіп өскенбіз. Ең бастысы, жастар уақытты ысырап қылмай, тиімді пайдалана білсе екен деймін. Адамның негізгі жемісті еңбегі жас кезінде жүзеге асады. Әлемде 25 жасында-ақ өзін мойындатып, Нобель сыйлығын алғандар бар.

Ал жастардың тәрбиесіне оң ықпал ету үшін еліміздегі теле-арналар таңнан кешке дейін өнер жұлдыздарының қайда барып, не киіп, не ішіп-жегенін айта берген-ше еңбек адамдарын, қарапайым жұмысшыларды көбірек насихат-тап, солардың жолы ізгілікті, игі-лікті болатынын жас өркендерге ұғындырса екен деймін.

Тәуелсіздік алғаннан бергі барлық жеткен жетістіктерімізді са-ралап қарағанда, мен ең алдымен Қазақстанның ТМД ішіндегі бірін-ші болып өз шекарасын демар ка-циялағанын айтар едім. Кеңестік одақ ыдырағанда көптеген елдер митинг жасады, көшеге шықты, жалпы қолдан келгенін істеді. Ал біз тыныш қана өзіміздің ортақ үйімізді егістікпен көмкердік. Бола шақта жемісін беретін үлкен істермен айналыстық. Елба сы-мыздың көрегендігі де осында бо-латын. Қазір біздің шекарамыз жай белгіленіп қана қоймаған, онда бағандар орнатылып, шекарашы-лар бекеттері ашылған. Ол шекара барлық көршілес елдерде ратифика-цияланып, БҰҰ-да құжаттамалық негізде бекітілген.

Барлық ақылды адамдар алда тығырыққа тірелгенде жыр ты-ғына жамау болатын қаражат жинайды. Біздің Е лбасы мыз Нұрсұлтан Назарбаев та өзі бас болып Ұлттық қорды құрған бола-тын. Ол мұнымен тағы да көре-гендік жасады. Егер біз сол уақытта кейбір азаматтарға құлақ асып, Ұлттық қордағы қаражатты жаңадан туған сәбилерден бастап, еліміздегі барлық азаматтарға теңдей үлестіріп беретін болсақ, қазіргідей қиын-қыстау кезде қауіпсіздігімізге тірек табылар ма еді? Жоқ. Ал біз қазір жұрт дағдарысқа тіреліп, одан шығар жол іздеп жатқанда өзіміздің даму жолымызды жалғастырып отырмыз. Мәселен, Жолдауда ай-тылғандай, қомақты қаражат

алдағы жылдары еліміздің жолда-рын жөндеуге жұмсалғалы отыр. Жол жақсы болса, азаматтар елін аралап, солтүстіктен оңтүстікке, оңтүстіктен солтүстікке не-месе шығыстан бастысқа жақсы жағдайда жете алатын болады. Елдің біртұтастығы, ішінара қарым-қатынасы, барыс-келісі артады. Сол секілді, «100 мектеп, 100 аурухана» бағдарламасы да жалғасын тауып, мектептер мен ауруханалар салынады. Баспа-на мәселесі де оңтайлы шешімін таппақ. Ол демографияға ықпал етеді.

Сондықтан да, біздің ендігі міндетіміз еселенді. Баршамыз жұмылып, Жолдаудағы мақсат-міндетті жүзеге асыруымыз қажет.

Х а л қ ы м ы з да «Ке м е ң г е р отырған тақ – халықтың маң-дайына біткен бақ» деген нақыл сөз бар. Бұл жағынан алғанда, біздің ел ең бақытты елдердің қатарында.

Бізге кең-байтақ жер берді, бірлігі күшті ел берді және сол елді сауатты басқара білетін Елбасыдай ер берді.

Халықтың әр кезеңдегі тіршілік-тынысын сезініп, тұрмысын ба-ғамдап, соған сәйкес қажетті ша -раларды қабылдай білу – көреген басшының, сарабдал саясат кер -дің ғана қолынан келе тін басқару өнері. Тәуел сіздік алған кезең нен бас тап Президенті міздің жасаған әрбір шешімі, әр бір ұсынысы тек халық игілігін көз деген шаралар болып келе жат қа нына бүгінгі жетістігіміз куә.

Биылғы Жолдауда айтылған басты бағыттар мен міндеттер де осының кезекті дәлелі болғаны анық.

Көрші мемлекеттерде соңғы кез-дерде орын алған саяси-әлеуметтік жағдайлар мен экономикалық санкциялар бойынша қоғамда үлкен алаңдаушылық туындады. Халықтың осы алаң көңілін дер кезінде сезіне білген Елбасымыз – тұрақты дамуды тоқтатпай, экономикамызды одан ары көте-рудің кезекті стратегиялық жос-парын ұсынып отыр.

Әр жылғы Жолдаудың – өз жа-ңалығы бар. Дегенмен, биылғы Үн-деудің мәні де, мағынасы да бөлек.

Экономиканың қуаты – ең ал-дымен халықтың әл-ауқатының

кепілі. Президентіміздің алысты болжай білетін көрегендігінің тағы бір көрінісі – ол уақытында Ұлттық Қор құру идеясы. Бұл идея бүгінде өзін толық ақтап отыр.

Бүгінде әлем елдерімен тығыз байланыс орнатқан еліміздің да-муы да жаһандық экономикаға байланысты екендігі даусыз. Әлемдік дағдарыстардың ұш-қыны сезілмей қоймайтыны белгілі. Осындай кездерде, эко но-микамызға, халықтың әлеу мет-тік ахуалына дер кезінде үлкен қолдау беретін Ұлттық қор құру идеясы да Елбасымыздың бірегей жобаларының қатарынан табылды.

Жол дауда айты л ғ андай , Президентіміз алдағы жылдарға Ұлттық қордан қомақты қаржы бөлуге шешім шығарып отыр. Бөлінген қаржы халықтың бірінші кезектегі қажеттіліктеріне жұмсалатын болады.

Бұндай шаралар бұған дейін де қабылданған болатын. Соның арқасында, Президентіміз мем-лекетті әлемнің қаншама елін әлсіретіп кеткен өткен жыл-дардағы дағдарыстардан аман-есен алып шықты. Ең бастысы, еліміз өзінің даму қуаты мен қар-қынын азайтпай, экономикасы екпінді дамып келе жатқан мем-лекеттер қатарынан табыла білді. Мұның барлығы – сауат-ты саяси шешімдердің, жауапты экономикалық реформалардың жемісі. Ең бастысы – халықтың ертеңге деген, Елбасыға деген зор сенімінің нәтижесі.

Page 10: 136 (3193) 2014-11-29

10www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

гізу, Қазақстанның қалыптасу және даму тарихын зерттеу, сон-дай-ақ, Елбасының идеялары мен бас тамаларын ел ішінде және шетел дерде кеңінен насихаттау.

Жақында Қазақстан Республи-касы ның Тұңғыш Президенті – Елбасы кітапханасының дирек-торы міндетін атқарушы Махмұд Қасым беков Тұңғыш Президент күніне орай ұйымдастырылған «Тұңғыш-Первый» атты деректі фильмдер апталығының ашылу салтанатында сөйлеген сөзінде кітапхана жайын да: «Бұл – бо-лашақ үшін, Қазақ станның та рихы үшін жасалған үлкен шаруа. Бізден басқа көптеген өр кениетті елдер Президент кітап ханаларымен де белгілі. Мәсе лен, АҚШ-тың 40-тан астам пре зиденттері болған, солардың ХХ ғасырдан бері қарайғысы яғни, 19 президенттің бәрінің жеке кітапханалары жұ-мыс істеп тұр. Дәл осындай ор-талық Францияның бұрынғы пре-зи денттері Шарль де Голльдің, Фран суа Миттеранның, Ресейде

Борис Ельциннің, Түркияда Ата-түріктің, Әзербайжанда Гейдар Алиев тің атында бар. Біздің елде де осындай кітапхана «Қазақстан Рес публикасының Президенті ту-ралы» заңына сәйкес ашылды» деді.

«Назарбаев орталығы» ғима-ратына бас сұққанымызда алдымен көзімізге түскені – «Мәңгілік ел» галереясы. Бейне тамыры те реңде жатқан тарихы бар елдің келешегі уақыт ағзамымен астасып жат қа нын аң ғар тады. Орталықтың Прези-денттік кітапханаға тиесілі негізгі бөлігі екін ші және үшінші қабатында орналасқан.

Екінші қабатқа көтерілгенде на-зары мызды аударған – айнала қор -шай құрылған Президент экспо-зициясы. «Бұл қабат Ин терактивті білім беру орталығы» аталады. Елбасы ның идеялары мен бас-тама ларын алты тақырыпқа топ-тас тыр ған экспозициялардың әр-

қай сы сы интерактивті үстелмен жаб дықталған.

«Қазақстан патриоты». Осы атаумен берілген бөлімде Елбасы-ның «Туған елім – тірегім», «Жан шуағы», «Ой бөлістім хал-қыммен», «Қалың елім, қазағым», «Өзекжар ды ойлар» атты ең-бектері қойылған.

Сондай-ақ, бұл жерде Елбасына табысталған сыйлықтардың іші нен шахмат тақтасы, «Нұрсұлтан» есімі жазылған «Реал Мадрид» сынды танымал фут бол командаларының арнаулы спорттық киімдері бар. Бқл сөренің астындағы «Мемлекет басқаратын әр адам шахмат ойнауы керек», «Өзіңнің спорттық дары-ныңды тәрбиелеу керек» деген

сүю – зор бақыт. Ол үшін жақсы оқып, көп білім алу керек» деп жауап жазыпты. «Қазақпен қазақ қазақша сөйлессін» деп қадап айтқан Елбасы бұл хатта да «Хатты қазақша жаз» дегенінен-ақ ана тіл-дің болашағына алаңдайтынын аңға руға болады.

«Тауып айтылған сөздің құн-дылығы». Бұл экспозицияға Елба сы идеяларының, құнды ойла-рының жүйелі жеткізілген сөз өрнектері арқау болған. Талай мінберге шығып, ел алдында, әлем алдында мүдірмей сөйлейтін Елбасы ның шешендігі – ерекше қасиеті.

«Ұлтты күшейтудің бірінші тетігі – тіл», «Ұмтылсаң – ұтарсың», «Адам заттың арманы – рухани бостандық пен сөз бостандығы», «Қазақстан тәуелсіздігінің фор-муласы – бұл тек мәнді екі ұғымның – азаттық пен жауаптылықтың қосындысы», т.б. көптеген тауып айтылған сөздер тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні.

Қазақстан ел болғалы небір қиын-қыстау күндерді бастан өт-керді. Алған асу, бағындырған бе лес қажырлы еңбекпен келді. Эко номикамызды тұрақтандыру мемле кеттің қуаттануына сеп болды. Ұлттық валютамызды шы-ғардық, да мыған 30 елдің қатарына ендік, әлемдік ауқымды шаралар өткіздік – осының бәрі «Бастама және серіктестік» тақырыбында кеңінен көрсетілген.

Егемендік алған жиырма үш жылда Қазақстанға, халқының өмі-ріне оң өзгеріс енді. Елбасының

сөз дер бола шақ көшбасшыларға ба ғытталғаны айқын.

Сонымен қатар, осы тұсқа Ержан есімді жүрегі елім деп соққан бүлдір шіннің Нұрсұлтан атасына жазған хаты және Елбасының жауап хаты ілініпті. Бейбіт елде өмір сүріп жатқанына бақытты екендерін жет кізген хатқа Елбасы: «Ендігі жолы хатты қазақша жазатын бол. Айтқан тілектеріңе рахмет. Отанға қызмет ету, оны

жыл сайынғы Жолдауы жаңа өзге-рістерге, мүмкіндіктерге жол ашты. Президент «Әлемді өзгерткің келсе, өзіңнен баста» деген қа-ғи даны өмір лік ұстанымына ай-налдырды. Осы бағыттағы мол мағлұматты «Өзгерістер қуаты» атты бөлім нен табасыз.

Алып кеңес империясының құ лап, көп ел дербестік алып, ше карасын бекемдеді. Бірақ, олар дың бәрі аяғынан тік тұрып

Көкке көз тіккен нысанның нобайын сызған – атақты Норман Фос тер. Бұл – ағылшындық ар-хи тек тордың Астанадағы Хан Шатыр, Бейбітшілік және ке-лісім сарайы жобаларынан кейін-гі тың туындысы. Ғимарат 9 қа-баттан тұ ра ды, жалпы аумағы 28 мың шаршы метрден асады. 500 адамды қабылдай алатын орталықта Президент қорымен қа тар, Елбасы кітапханасы жұмыс істейді. Кітапхананың жалпы қо-рында 40 мыңнан аса еңбек жи-нақталған, олардың 20 мыңға жуы ғы – жабық қорда. Былтыр ке шеннің жұмысымен танысып шық қан Мемлекет басшысы: «Мұн да тәуелсіздігіміздің тарихы туралы де ректер жинақталып, әлемдік эко номика мен саясат жөнінде зерт теу лер жүргізіледі. Жастар отандық тарих саласында жаңаша білім алады және тілдерді үйренеді» деген болатын.

Елбасы кітапханасының мақсаты – Президенттің жеке кітапханасы мен мұрағатының жұмысын жүр-

Page 11: 136 (3193) 2014-11-29

11 www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

кете алмады. Сырт түгіл ішкі алауыздық ынтымағын ыдыратып, шиеленістерге әкеліп соқты. Сол тұста Президент Нұрсұлтан Назарбаев өз елінде ғана емес, көрші мемлекеттерде де білікті саясаткер ретінде кө рінді. Елба-сы ның бітімгершілік идея лары, түрлі қауіптерге қарсы ой-тұ-жырымдары, экономикалық ық-палдасуы, ұлттардың мәдени және рухани жақындасуы – Қазақстанның аймақтағы көшбас-шы ел екендігін көрсетті. Осындай әлемде бейбіт шілікті сақтауға бастаған жол «Жұм сақ күш» тақырыбында көрініс тапқан.

«Біздің айналамыздағы әлем». Бұл экспозицияға еліміз-дің әлемдегі орны жайында ма-те риалдар мен құжаттар жи-нас тырылған. Қазақстан жас мем лекет болғанымен, алғашқы қадамдарынан-ақ дүниежүзіне та-ны ла білді. Тәуелсіз елдің сыртқы саясатының негізі жаһандық жауап кершілік пен гуманизм бол ды. «Ашық әлемдегі сенімді қадамдар», «Қазақстандық гу-ма низм», «Әріп тес тік орнату және бәсекеге қабі летті болу», «Шекаралар және ашық тық», «Өзгерістер әлемі» және «Биік алаңдарда» деген интер активті үстелдегі тақырыптар осы экс-позицияның мазмұнын аша түсе ді.

Кітапхананың ақпараттық саясат және коммуникация бөлімінің бас-шысы Марат Әбдікәрімов Мем ле-кет басшысының еңбектері жайын-да бірнеше деректер келтірді. Оның айтуынша, Елбасының «Та-рих толқынында» еңбегінің не-гізгі ойы – жаңа кезеңнің мақсат-міндет терін айқындап, түсіндіру. «Еуразия жүрегінде» кітабында Астананың салынуы, қалыптасуы, бедер-келбеті айқын көрінеді. «Қазір біз Астанамыздың қадірін

аң саған, Біртұтас елім бар...» де-ген жолдары бар нұсқаларын кез -дестірдік. Бұл – Нұрсұлтан Әбіш-ұлы ның ақындық қыры. Екінші қабаттағы интерактивті үстелден Елбасының сөзіне жазылған әндер-дің бейнебаяндарын тамашаладық.

Тұңғыш Президент кітапха на-сын да үлкен ақпараттық техно-логиялар пайдаланылады. Жоғары техноло гия мен жабдықталған жобалардың бірі – «Бұлтты қор мұрағаты 20+». Бұл жобада келушілер сенсорлы экранмен жұмыс істеуге мүмкіндік алады. Онда мемлекет басшысының қызметіне байланысты суреттер, бей не материалдар, кітаптар, қол жаз балар және құжаттар – «Қазақстан Республикасы Тұң-ғыш Президенті қызметінің жыл-намасы» топталып, бір жүйеге келтірілген.

Елбасы кітапханасындағы тағы бір ерекше бастама – «Елбасының мобильді кітапханасы» жобасы. Жаңашыл, бірегей жоба әлемдегі президенттік кітапханаларда кез-дес пейді екен. Мұнда 28 кітап жи нақталған. «Жақын күндері ал -ғашқы оқырмандарымызға оқыр-ман билеттерін таратып береміз. Ол билетті пайдаланған кез келген адамға смартфон, планшет арқылы осындағы еңбектер қолжетімді болады» дейді кітапхана басшысы Махмұд Базарқұлұлы.

«Әлемді өзгертетін идеялар» атты интерактивті білім беру орта-

лығында жастарды көшбасшы болу дың алғышартының бірі ше -шендік өнерге баулитын «Ора-тор студия сы» жұмыс істей ді. Ділмарды даяр лайтын студия за манауи тех нологияларды қол-да на отырып, жас тарды шар шы топқа шыққанда жатық сөйлеуге жаттық тырады. Ол үшін мамандар түрлі әдіс-тәсілдерді қолданады. Мәселен, экранға тірек сөздер беріліп, «ше шенге» сол сөздерді мәне рімен оқу тапсырмасы жүктеледі. Ал оқушының дауыс ырғағын, қатты-ақырын, дұрыс-қате ай туын, дикция, интонация, екпін – барлығын компьютерлік бағ дарлама арқылы бақылауға алады. Оқудың да бірнеше түрі бар, яғни, мәтінді әртүрлі қалыпқа салып оқиды. Студияда мотивация үшін суретпен берілген тақта бар. Онда Авраам Линкольн, Уинстон Черчилль, Нұрсұлтан Назарбаев отыр да, бір орын бос тұр. Ол бос орынға кім өз-өзін дайындап, көшбасшы болып қалыптасады, сол лайық деген ұғым ды білдіреді.

Электронды қолжетімділікті қам тамасыз еткен Президенттік кітап хананың тыныс-тіршілігімен www.presidentlibrary.kz жеке сайты арқылы танысуға болады. Кітапхананың баспасөз хатшысы Оксана Лоскутованың айтуынша, сайттың мынадай ерекшеліктері бар: Қазақстан Республикасының Президентінің қызметі фото тү-рін дегі жаңалықтармен бері ле ді;

Елбасы кітапханасының электрон-ды нұсқасымен кеңінен танысуға мүм кіндік мол. Ол екі бөліктен: Мем лекет басшысының Жеке элек тронды кітапханасынан және мә ліметтердің электронды база-сы нан тұрады. Электронды база арқылы оқырман 13 млн 132 мың мәліметке қол жеткізе ала ды. Ба-ғыттары сан-алуан: сая си, әлеу-меттік-тұрмыс, тарих, эко номика, мәдениет, әдебиет, менед жмент, география салаларын қам тиды. Сайт қа тіркелген адам Дү ние жү-зілік электронды кітап ха намен және электронды журналдар кітап-ханасымен жұмыс істеп, «Бұлт ты қор мұрағаты 20+» жобасымен таныса алады.

Сондай-ақ, сайттың тағы бір ерек ше қыры – интернет-теле-ви зия. Онда Елбасы кітапха-насында болған шаралар бейнема-териал, фильм тү рінде көрсетіледі. Сонымен қатар, интернет-теле-визия арқылы белгілі бір шараны онлайн режимінде тара туға мүм-кіндік бар.

Сөзімізді түйіндесек, Елбасы-ның жүрген жолы – Тәуелсіз Қазақстанның қалыптасу та-ри хы. Кітапхана көкжиегі – мемлекеттің кешегісі, бүгіні, ертеңі.

Елорданың қақ төрінен орын тепкен орталық көркем қаланың көзмоншағы сияқты.

Орынбек ӨТЕМҰРАТ

біле бермейміз, құдды осындай әсем қала өзі нен-өзі пайда бола қалғандай. Кейбіреулер «Астана – жаңа қала» деген пікірге келіспей жатады. Яғни, оны бұрынғы Целиноград деп есептейді. Бұлай ойлау дұрыс емес. Ескі қаланың жұрнағы болғанымен, Астананы Арқаға көшіруі – Елбасының келешектің келбетін көре білуі. Кітапта «Астана – біздің эко-но микамыздың локомотиві бол ды» деген сөз бар. Яғни, алға жете леуші, сүйреуіш күш. Аста на дамыған сайын қалған өңірлер де жанданып, ілгерілеп, ілесіп отырды» дейді Марат Әбдікәрімов.

Кітапханада Мемлекет бас-шысы Нұрсұлтан Назарбаевқа сыйға тартылған жәдігерлер жинақталған. Мұн да Президенттің жеке коллек циясынан әлемнің мемлекет басшылары мен олар-дың ресми өкілдерінің сый-лықтары, өнер бұйымдары және Президенттің өз қаржысына алын ған тарихи жәдігерлер – жалпы 500 экспонат сақталған. Ал, ғимараттың үшінші қаба-тында өзге ел президенттері табыс еткен кітаптар қойылған. Сонымен бірге, Елбасының жеке кітапханасы арнау лы бөлмеде орналасқан. Оның ішін де шетел кітаптарына қоса қазақ жа зу -шыларының туындылары да бар.

Қолжазбалардың арасында зейін салып, тоқталып қарағанымыз – Елбасының мемлекеттік Әнұран мәтінін жазған, түзеген қағаздары. Ол қағаздарға қарап Әнұран мәтіні бірнеше рет өзгеріске түскенін, қазіргі соңғы нұсқасының қалай таңдалғанын сызбалардан байқауға болады. Бірнеше сызбаның ішінен «Сәулетті қалам бар...», «Бабалар

1997

1999

1998

2000

Page 12: 136 (3193) 2014-11-29

12www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Жалпы, Астананы көзімен көріп, сәулеті мен салтанатына көңілі қуанған жас та, жасамыс та, бала да ризашылықтарын жасыра алған емес. Олардың қатарында осы қаланы тұрғызған, әлемге танытқан Мемлекет басшысына арнайы хат жазып, шексіз ырза екендіктерін білдіргендер де баршылық. «Астана үшін мың тағзым!» кітабы да сол игі үрдістің жалғасы һәм жиынтығы іспетті.

«Астана – мемлекетіміздің жаһан алдындағы жаңаруының нышаны. Халқымыздың ғасырлар бойғы арман-тілегінің шынайы болмы-сы. Елорданың бүгінгі келбетінен ұлтымыздың танымы мен талғамын,

көп ұлтты халқымыздың тоғысқан арман-тілектерін арқалаған жа-сампаз күш-қуатын көреміз. Бұл күнде Астана идеясы жалпақ жұртымызды жарқын болашаққа жұмылдырып отыр». Бұл – кітап-альбомның алғысөзіндегі жолдар. Расында, Астана – алаштың асқақ рухының көрінісі, еңсесі тік елдің егемендігінің айғағы. Қаланың бірлік пен тірлікке негізделген Е л б а с ы с а я с а т ы н ы ң н е г і з г і ұстанымымен ұштасып жатқанын да айтуымыз керек.

Ж и н а қ т ы ң а л ғ а ш қ ы б е т і н д е г і ж а з у л а р б ы л а й жалғасады: «...Батыс пен Шығыс сәулет өнерінің өрнектерін ұлттық

нақышымызбен үйлестіре отырып, құрылыс ғажайыптарының тың туындысын танытқан елордамыз әлемдік сенім мен келісім, достық пен татулық ордасына айналуда.

Елбасының көреген шешімінің оңдылығына бұл күнде уақыт – та-разы, тарих – төреші. Ендігі жерде тәуелсіз Қазақстан тарихының болашақ парақтары да елорда есімімен біте қайнасып жазылмақ». Міне, дәл осы жолдарға алып-қосарымыз да шамалы.

Сөз орайында, сапалы суретті к ітап-альбомға негіз болған хаттардың бірнешеуін оқырман назарына ұсынсақ...

– Мәрмәрдан жасалған «Қазақ елі» мемориалды кешені – еркіндік пен теңдіктің, егемендік пен тәуелсіздіктің тұғырнамасы. Ол – күн сайын қарыштап дамыған Қазақстанның уақыт үндестігін білдіретін, азаттығымызды айқындап, бостандығымызды байыптайтын реңді рәмізіміз.

Қазақ халқының сан ғасырлар бойы аңсаған еркіндігі мен қол жеткізген барша жетістіктері оңай келген жоқ. Мемлекетіміздің ұлттық салт-дәстүрі мен бай мәдени мұрасының қайта жаңғыруы барлық ұлттар мен ұлыстардың ынтымағы мен достығына, береке-бірлігіне ұйытқы болды. «Қазақ елі» монументі осы көріністердің бірегей белгісі ретінде жас ұрпақты отансүйгіштікке, ізгілікке бастай-тын киелі орын болып қала бермек.

Осы мемориалды кешенге қарасаң, қиялыңды қияға жетелеп, өз ғұмырында «мың өліп, мың тірілген» қазақ елінің өткенін еске орал-тып, бүгінімен баурап, ертеңге деген жаңа ойларға жетелейді.

Елбасының ұзақ жылғы табысты өмір жолының жемісі мен тарих алдындағы жеңісі ескеріліп, бейнесі осы ескерткішке орнатылыпты. Жасай бер, қазақ, жаса, Елбасы!

– Мен Назарбаев университетінде қазақ тілінен дәріс беремін. Елбасының тікелей бастамасымен ашылған Назарбаев университетінің әлемдік деңгейдегі жаңа университет екендігіне өз басым толық сенемін және бұл жай сөз емес, осы оқу орнында сабақ беріп, студенттермен жүзбе-жүз сұхбаттасып жүрген қатардағы оқытушы ретінде айтып отырмын. Бұған дәлел – университеттегі оқыту жүйесі, профессорлық-оқытушылық құрам, студенттердің деңгейі, университет ғимараты, кітапхана, зертханалар, т.б. Осылардың барлығы әлемдік стандартқа лайық ойластырылған. Осы тұрғыдан келгенде, дүниежүзілік білім майданында Назарбаев университетінің бағы жанатынына сенуге болады.

Университет еліміздің индустриялық-инновациялық болашағын дамытуға үлес қосатын қабілетті ұлттық техникалық және ғылыми элитаның жаңа буынын даярлауды көздеп отыр. Мен осы бағыттағы жетістіктердің бастысы әлі алда екендігіне сенемін.

– Б і з е л і м і з д і ң к ө ш б а с ш ы с ы – Елбасымыздың мұражайына тәнті болдық. Әлем мемлекеттерінің арасында біздің Президентіміздің беделі мен орны айрықша зор және маңызды екендігіне нақты көзіміз жетті. Бұл мәдени орталықтан біздің өз Отанымызға, Елбасымызға деген сеніміміз арта түсті. Мұндай мәдени орталыққа, Елбасымыздың осындай дәрежеге жеткеніне және елімізді бүкіл әлемге танытқанына үлкен рахмет!

– Елордамызда тек отандық спорт жанкүйерлерінің ғана емес, шетелдік қонақтардың да қызығушылығын танытатын спорт нысандарының бар болғаны мені Қазақстан спортының жанашыры ретінде қуантады. Әлбетте, олардың арасында тек Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде техникалық жағынан ерекше саналатын «Астана Арена» кешенінің орны айрықша.

Қазақстан УЕФА мүшесі ретінде осындай алаңда ең ауқымды футбол матчтарын, басқа да үлкен-үлкен спорт шараларын өткізеді. Мүмкін, кім біледі, болашақта осы стадион әлем чемпионатының қожайыны да болып қалар!

Ол да болуы мүмкін, әйтпесе, бар-жоғы жиырма жыл бұрын бізде осындай спорт нысанының болатынына кім сеніп еді?!

Page 13: 136 (3193) 2014-11-29

13www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

– Астананың ажарын ашып, келбетіне сән беріп тұрған мешіт қаланың жаңа бөлігінен орын тепкен. «Бейбітшілік пен келісім», Тәуелсіздік сарайлары мен «Қазақ елі» монументі сынды айбынды нысандармен іргелес орналасқан ғибадат үйі ерекше сәулетімен шаһардың шырайын келтіріп тұр. «Әзірет Сұлтан» мешітінің керемет күмбездері көздің жауын алады. Орталық Азия аумағындағы ең үлкен мешіттің бірі. Қазақстан Республикасы Президентінің тікелей бақылауымен көтерді.

Еліміз бойынша ең үлкен Алланың үйі болып табылатын имандылық ордасы 5 000 орындық құлшылық залымен қатар, арнайы неке қию бөлмесі, кітапхана сынды қосымша орындармен жабдықталған. Аталған мешітте бір ай көлемінде 200-ден астам жас жұбай некесін қидырған. Сәулеті мен сәні келіскен «Әзірет Сұлтан» мешіті бүгінгі күнде елдік пен егемендіктің нығаюына қызмет ететін имандылық ордасы болды деп сеніммен айта аламыз.

Отанды сүю – иманнан екенін ескерсек, жүрегіне иманы ұйыған Ұлт көшбасшысының, тұңғыш Президентіміздің имандылыққа жасаған қамқорлығына алғыс айтпау күпірлік болар. Олай болса, Нұрағамның нұрлы жолы үзілмегей!

...Міне, көңілдің хошы аңқыған ойлардың, алғыстардың тізбегі кітап-альбомда осылай жалғаса береді. Әр тілектің айналасы әсем нысанның айшықты суретімен көмкерілген. Парақтай отырып, ойдың жүйрік пырағымен ару Астананы, сұлу елорданы, керемет шаһарды шарлай бересіз!

– Астанада болған уақытымда көз жүгірткен нәрселер жеткілікті болды. Елор-дамызда болып келген қонақтардың көбісі «Бәйтерек», «Ханшатыр», «Қазақ елі» секілді зәулім нысандар жайында айтады. Әлбетте, олар көз бен көңілді өзінің әсемдігімен, алыптығымен тойдырады.

Бірақ, менің көңілімде ерекше қалған – елордадағы көпірлер. Олардың атаула-ры да қызық екен. Қазекең – атам заманнан бері көшпенді өмір сүрген халық. Ал көшпенділердің дүниетанымы табиғатқа, төрт түлік малға, басқа да жануарлар әлеміне айрықша көзғарасымен ерекшеленді.

«Арқар», «Тұлпар», «Серуен» көпірлері қаланың екі бөлігін байланыстырады, ескі мен жаңаны жалғап жатқандай. Осындай әсем көпірлерде, жол торабында тұру қызық секілді маған. Әдейі велосипедпен серуендеп көрдім. Жолдары жақсы екен. Есілге ерекше панорамада ашылады.

2001

2003

2002

2004

Н ұ р с ұ л т а н Н а з а р б а е в еліміздің тұңғыш президенті б о л ы п с а й л а н ғ а л ы б е р і Нұрсұлтан есімді сәбилер көбейіп, бүгінде бес мыңға жетіпті. Ал, Елбасының аты-на жолданған ризашылыққа толы хаттарда қисап жоқ. Бұл Елбасының халқына жасаған қамқорлығының, тындырған ісінің ұшан-теңіз екенінің, байтақ даланы мекен ет-кен аз ғана жұртты әлемге танытқандығын айғақтайды. Мемлекет басшысы өзіне келіп түскен хаттардың барлығын мұқият қарап, үлгергенінше жауап беруге тырысады. Оған бір ғана мысал, жақында ғ а н а П р е з и д е н т т і т у ғ а н күніне шақырған кішкентай Ержанның хатына еліміздегі ең үлкен лауазым иесі жа-уап қатып, оған жүрекжарды лебізін арнағаны көпшілік есінде. Бұдан басқа да тарихи хаттар легі қаншама!

Биыл үшінші рет тойланғалы о т ы р ғ а н м е р е к е л і к к е ш «Қанатты өмір белесінде» деп аталып, осы уақытқа дейін Елбасының атына келіп түскен сырлы хаттарға тоқталып,

президенттің қолжазбалары зердеге салынбақ.

Концерттің көркемдік ж е т е к ш і с і Қ а р л ы ғ а ш Ә ж и е в а н ы ң а й т у ы н ш а , биылғы кеште көрермендер П р е з и д е н т т і ң ө м і р і н і ң б е й м ә л і м т ұ с т а р ы н а қанығатын болады.

М е р е к е л і к ш а р а -д а Е л б а с ы н ы ң с ө з і н е жазылған «Шұбар ат» әнін Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, «Дарын» жастар сыйлығының лауреаты До-сымжан Таңатаров орындай-ды. «Маgic of Nomads» этно-фольклорлық тобы мен «Жас

қанат» жас орындаушылар б а й қ а у ы н ы ң ж е ң і м п а з ы Д и м а ш Қ ұ д а й б е р г е н о в Нұрсұлтан Назарбаевтың сүйікті әндерінің бірі, халық ә н і « Д а й д и д а й - а у д ы » шырқамақ. Сонымен қатар, әні мен сөзін Президент-ке арнап белгілі компози-тор Ілия Жақанов жазған «Толағай» әнін «Гауһартас» триосы әуелетеді. Кеш ба-рысында көпшілік Роза Рым-баева, Алмас Кішкенбаев, «Алшы» тобы сынды эстрада жұлдыздарының өнерін тама-шалайтын болады.

Дайы

ндағ

ан: А

схат

РАЙ

ҚҰЛ

30/11 1600

Page 14: 136 (3193) 2014-11-29

14www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Осыдан жарты ғасырдан астам уақыт бұрын Қарағанды металлур-гия зауытында қатар еңбектенген бозбала мен жиырма жастан енді ғана асып, іскерлігімен көзге түсіп жүрген жігіт арасында осындай диалог өрбіген еді. Мұндағы Нұрсұлтан – бүгінгі тәуелсіз Қазақ станның көш басшысы, ел

Президенті Нұрсұлтан Назарба-ев болса, Қуаныш – сол кезеңде әріптесі Нұрсұлтанның жігер жаныған сөздерінен қуат алып, зауыттағы жұмысын жалғастырған, сөйтіп елу жылға жуық ғұмырын Қазақстан Магниткасына беріп, абыройға кенелген ардагер метал-лург Қуаныш Омашев.

Иә, биыл жетпіс жастың жо-тасына мінген Қуаныш ағаның тағдырын әуелі құдіретті Алла, одан соң Нұрсұлтан Әбішұлы айқындап берді. Егер сол кезде әріптесінің уәжіне мойын бұрмай, ауылына кетсе, көптің бірі бо-лып, елеусіз қалар ма еді?! Ал, ел оны қазір өмірде жеткен биігіне қарап қана емес, бір кездері Елба-сымен үзеңгі қағыстырып қатар жүрген адам ретінде құрметтейді. Орталық Қазақстан өңірінде Ұлт Көшбасшысына қатысты шара-лар өтетін болса, оның бел ор-тасында міндетті түрде Қуаныш Омашев жүреді. Жүріп қана қоймай, Нұрсұлтан Әбішұлымен тағдыры тоғысқан жылдар жай-лы тұшымды етіп айтып береді. Біздер де Теміртау қаласы мен Шет ауданының құрметті азаматы-на хабарласып, жүрегіне ыстық сол жылдарды еске алуын өтінген едік. Ақсақалдың алтын көмбе көкірегі сайрай жөнелді:

«Мен Ағадыр аталатын темір-жолшылар поселкісінде дү ние ге келдім. Мектепте оқып жүр ген кезімде-ақ Қазақстан Магнитка-сының дүбірі құлағыма жететін. Жастардың қолымен тұрғызылып жатқан жаңа өн діріс ошағы қызық-тырды. Содан мектепті бітіргеннен кейін Теміртауға тарттым. Жолым болып, металлургиялық зауыт-

қа слесарьдің шәкірті ретінде қа былдандым. Өндірісте ысыл-ғанымның арқасы шығар, Қара-ғанды политехникалық институты-на оқуға түсуіме жеңілдік жасалды. Осы жерде білімін тереңдетуге келген металлург әріптестерімнің арасында алғырлығымен, ширақ-тығымен, бауырмалдығымен, ашық мінезімен, сабаққа үлгерімі жағынан да өзгелерге үлгі бір жігіт ерекше көзіме түсті. Басқа тұрғыластарына қарағанда орыс-шаға да жүйрік, жас жағынан да үлкендігі бар, горновой ретінде домна пешінде шойын қорытудың мектебінен де өткен азамат өзін Нұрсұлтан Назарбаев деп таныс-тырды.

Курстасымның өзгелерден озыңқы қарым-қабілеті оқу ба-рысында танылып қана қоймай, студенттік құрылыс жасағында ерекше байқалды. Әсіресе, іскерлік, ұйымдастырушылық қасиеттері Нұра ауданындағы «Балықтыкөл» кеңшары тұрғындарына арна-лып үйлер салу кезінде айрықша білінді. Алғашқы күндерде жұ-мысты үйлестіре де, жергілікті басшылармен тіл табыса да алмай іс берекесін кетірген жетекшінің орнына студенттердің қалауымен қайта сайланған жасақ командирі жас Назарбаевтың құрылыстың жүргізілуін қолға алуы-ақ жағдайды

айқара ашты. Содан кейін за-уыт жұмысшылары өндірістен қол үзбей оқуға мүмкіндік алды.

Нұрсұлтан Днепродзержинск қаласына оқуға кеткенде қарым-қатынасымыз бірнеше жылға үзілді. Ол Украинадан қайтып келгеннен кейін байланысы-мыз қайта жалғанды. Біз «от өзеннің» жанында қатар тұрып еңбектендік. Теміртау мен оның қан тамыры - металлургиялық комбинаттың құрылысы көз ал-дымызда жүргізілді. Асырып айтқандық емес, қала мен алып өн діріс ошағының шежіресінде ел Президентінің ізі айқын көрінеді. Өзіміз қызыға тамашалаған «Елбасы жолы» киноэпопеясы да соған дәлел. Фильм арқылы Елба сы ның жастық шағындағы бейнесімен қатар, өзіміздің жалын-даған жастығымызбен қайта қауышқандай болдық. Иә, сол ауыр еңбекті жастықтың мұқалмас жігері жеңген жылдарды қалай ұмытарсың... Менің үйленіп, отау көтеруіме де Нұрсұлтан досымның үлкен себі тиді. Теміртаудағы комсомол-жастардың тұңғыш тойы зайыбым Зоя Балапашқызы екеуміздің тойымыз болды. Сөй-легенде сөздің майын тамызатын, домбыра да шертетін, сырнайды да құйқылжытатын, тәп-тәуір әншілігі де бар Нұрекең оны өзі басқарды.

өзгертіп сала береді. Жұмыс тез жанданып, күзге дейін 10 шақты тұрғын үй қоныстанушыларға тар-ту етілді. Шаршауды білмейтін, өзгелеріміздің де солайша жұмыс істеуімізді қалайтын командиріміз қайратымызды қайрап, жігерімізді жаныды. Баспанаға ие болып қалған механизаторлар мен шопандар отбасы алғыстың үлкенін алдымен жетекшімізге жаудырған болатын.

Қарағанды политехникалық инс-титутынан Нұрсұлтан досымыз Теміртауда зауыт жанынан ашылған жоғары техникалық оқу орнына ауы-сты. Бұл оқу орнының өзі Нұрсұлтан Назарбаевтың табандылығының арқасында ашыл ғанын айта кетуім керек шығар. Ол былай болды: 1962 жылы комсомолдардың рес-публикалық съезінде сөйлеген сө зінде Нұрсұлтан Назарбаев Теміртауда жоғары техникалық оқу орнын ашу қажеттігін айта-ды. Бұл металлургиялық зауыт-та еңбектеніп жүрген көптеген жастардың арманы болатын. Осы арман 1964 жылдың күзінде орын-далып, техникалық оқу орны есігін

Page 15: 136 (3193) 2014-11-29

15www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

Президент болар адамның той асабасы болуы әлемде тек біздің елде ғана кездескен шығар, сірә.

Рас, сегіз қырлы, бір сырлы қасиетімен қатар Нұрсұлтанда мақсатына жетпей қоймайтын мінез де бар. Сол мінезі лаулап жатқан оттың ортасында, қызуы мың градустан асатын жұмыс атмосферасында шыңдала түсті. Содан да шығар, қолға алған істі аяғына дейін жеткізбей тыншу көрмейді. Және қай қызметте жүрмесін болашақты ойлайтын ол халқына қалтқысыз қызмет етіп, Отаны биік жетістіктерге жетуі үшін аянбай барын салады. Қазақстан Маг нит ка сында онымен бірге ең бек еткен әріптестері – біз оны жақсы білеміз. Нұрсұлтан Әбішұлы – жағымпаздыққа, қызыл сөздік пен бос мақтанға жаны қас адам. Мәселен, АҚШ-тың тұңғыш президенті Джордж Вашингтонның үлгісімен төл теңгемізге Елбасының суретін салуға болушы еді. Ол оған әбден лайық. Жоқ, ұлттық валюта-мыз алғаш шыққанда ол Абай, Шоқан тағы осындай данышпан тұлғаларымыздың бейнесі ор-

наласуын құп көрді. Біреулер Астана қаласын Нұрсұлтан атауы-на ауыстыруды ұсынды. Тү-бегейлі қарсы шықты. Міне, біз осындай Нұрсұлтан Назарбаев-ты танимыз. Осы мінезін көріп, Теміртаудағы баяғы жас горновой

ды. Қазақстан Магниткасының жартығасырлық мерейтойы мен Қарағанды облысының 80 жыл-дығы тойланғанда бұрынғы әріп-тестерімен кездесіп, құттық тады баршамызды. Онымен қыз мет-тес болған бәріміздің оған деген құрметіміз зор. «Жақсының жақ-сылығын айт, нұры тасысын» де-мекші, бірнеше жыл бұрын жарық көрген «Магнитка жүре гімде» кітабы арқылы да соны білдірдік.

Расымен, Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев – Қазақ елінің мақ тан тұтар азаматы, нағыз Ұлт Көш-басшысы. Өз қолымен тұр ғызған Астананың өзі неге тұрады?! Аумағы кеңейіп, жылдан жылға көркейіп келе жатқан Астана – Президенттің төл туындысы! Нұрсұлтан Назарбаевтың бас-шы лығымен аяққа нық тұрған тәуелсіз Қазақстанның болашағы жарқын! Тұңғыш Президентіміз сияқты тәжірибелі стратег қана халықты ұйыстырып, әр адамға лайықты жұмыс бере алады, ел азаматтарын іргелі мақсаттарды шешуге жұмылдырады. Нұрсұлтан президент болады деп ойламап-пын, алайда ол ұлы адамдардың санатына еніп, тарих парақтарына өз атын алтын әріптермен жазаты-нына сенген едім».

Көзі ашық, көкірегі ояу Қуа-

Нұрсұлтан Назарбаев студент күнінде тұтынған заттар. Теміртаудағы Түңғыш Президенттің тарихи-мәдени орталығы

Аманғали ҚАЛЖАНОВ

өз ұстанымдарынан айнымағанын байқаймыз.

Теміртау демекші, Нұрсұлтан Назарбаев тағдырында бұл қала ерекше орын алады. Ол оны өзі де жасырмай, Қарағанды облысына, соның ішінде Теміртауға келген сайын осы өлкені туған жеріндей көретіндігін айтады. Бір келгенінде аузынан: «Теміртау менің бесігіме айналды. Қазақстан Магниткасы мен Теміртау тағдыры, осындағы адамдардың тағдыры менің тағды-рыммен ажырағысыз болып кетті. Менің өміріме Магнитка мен осы қаланың қатысы болмаса, бәлкім, президент те болмас едім» деген сөздер шыққанда, оны естіген адамдар марқайдық.

О с ы д а н - а қ Н ұ р с ұ л т а н Назарбаев тың адамгершілігі кө-рініп тұрған жоқ па?! Әсіресе, жастық шағындағы қызметтестерін Нұрекең ешқашан ұмытпайды. Жұмысы қанша қауырт болса да, бізбен кездесуге уақыт таба-

2005

ныш ақсақал Елбасының жүргізіп отырған саясатына да оң көзқарас таны татынын жасырмады. Әсі ре-се, Үдемелі индустриалды-инно-вациялық дамудың мемлекеттік бағдар ла масы дер шағында қолға алын ғанын айтқан ол маман ре-тінде осы бағдарлама жайлы пікірін білдірді. Тәжірибелі ме-таллург өндіріс ошақтарының экологияға тигізер зиянын азайтса екен дейді. Өзі де зейнеткерлікке шық қаннан кейін қол қусырып отырмай, «Сигма-Теміртау» ЖШС-ін құрыпты. «Бұрын күлді, аглодомендік өндіріс қалдықтарын өңдейтін цех жұмыс істеген еді. Ол жабылғаннан кейін «өңдеуге келетін материал рәсуа болып, қоршаған ортаға неге зиян тигізуі керек?» деп ойладым. Содан қалдықтарды өңдейтін өндірісті аш-тым. Күлдің құрамындағы темірді байытып, комбинатқа тапсыруы-мыз содан басталды. Бұл, негізінен, жаңалық емес, әлемдегі бірқатар ел-дерде осындай тәжірибе баяғыдан бар. Ал, өз басым зейнеткерлікке шықсам да, металлургия саласына өз үлесімді қосуыма және қала эко логиясының жақсаруына да ат салысуыма мүмкіндік туғанына разымын» дейді ақсақалдың өзі бұл жөнінде.

2006

2007

2008

Page 16: 136 (3193) 2014-11-29

ЕЛБАСЫЕҢСЕСI БИIКЕЛБАСЫ

16www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

С о н д а й с а н а с а т ы н с а л а н ы ң бірі – спорт. Спорт алдымен бұқара халықтың денсаулығын ш ы н ы қ т ы р а т ы н , с о д а н к е й і н ұлттың мықтылығын ұғындыратын әлеуметтік ұғым болса керек. Спортқа қатысты осы екі өлшем қатар қойылғанда ғана, түпкілікті нәтижені көруге болады. Яғни, спортты бұқаралық сипатқа ай-налдырса, халықтың денсаулығы нығаймақ, яғни, ұлт генофон-ды жақсарады. Сонымен қатар, с п о р т ш ы л а р д ы ң х а л ы қ а р а л ы қ жарыстардағы жеңістері арқылы е л д і ң а б ы р о й ы а с қ а қ т а й д ы . Мемлекеттің мәртебесі биіктейді. Жұрттың мерейі өседі.

А л о с ы л а й ш а м ә р т е б е л і -мерейлі болу үшін алдымен сол спорттың өзін дамытуға мемлекет-тен қолдау керек. Жанашырлық керек. Түсінушілік керек. Міне, осы тұрғыдағы сөзді өз елімізге қаратып айтар болсақ, ел спортының к ө ш і н Е л б а с ы м ы з Н ұ р с ұ л т а н Назарбаевтың өзі бастап келе жатқанын айтуға тиіспіз. Осы тұста тағы бір нығырлап қосып айтары-мыз, Елбасымыз тек сайысқа түскен сайыпқырандарымызды қолдап қана қоймай, өзі де алаңға шығып өнеге болып жүргенін білеміз. Ал жалпы еліміздегі спорт индустрия сын жетілдіруге және дамытуға, сондай-ақ, спортшылардың жағдайын жасауға мемлекеттік деңгейде аса маңыз беретінін және білеміз.

С о н а у ж а с т ы қ ш а ғ ы н д а

ЕҢСЕСI БИIК

У к р а и н а н ы ң Д н е п р о д з е р -ж и н с к қ а л а с ы н д а техникалық учили-щеде оқып жүргенде-ақ күрестің классикалық ж ә н е е р к і н м ә н е р і н меңгерген Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев әлі де салауатты өмір с а л т ы н ұ с т а н ы п , б і р қ а т а р с п о р т т ү р і м е н т ұ р а қ т ы а й н а л ы с а т ы н ы н көріп жүрміз. Мәселен, Н ұ р с ұ л т а н Ә б і ш ұ л ы т е н н и с және гольф ойы н дарында кәдімгі шеберлерден қалыспай ойнаса, жүзу, атқа міну сияқты, тағы басқа да жаттығуларға қолайлы спорт түрлерімен шұғылдануды жүйелі өмір салтына айналдырғандай. Елбасымыздың еңсесі қашанда биік болып, сергек жүретіні осылайша са-лауатты өмір салтын ұстана білудің арқасы болса керек.

Еліміз тәуелсіздік алған кез-ден Мемлекет басшысы барлық салалардың сан-қилы қиындықтарын еңсере отырып, спорт пен бұқараны салауатты өмір салтына тарту жөнінен нақтылы жұмыстарды ж о л ғ а қ о й д ы . Ж ы л с а й ы н ғ ы халыққа арнаған Жолдауларында елдің денсаулығын жақсарту және спортшыларымыздың халықаралық ареналарда жоғары көрсеткіштерге жетуі үшін қажетті саналатын ны-сандар салу мен жаңа заманның та-лаптарына жауап беретін технологи-яларды іске қосу жөнінен Үкіметке, сонымен қатар, жергілікті басқару органдарына міндеттер мен тап-сырмалар жүктеп отырды. Соның

нәтижесінде бүгінде Қазақстан әлемдегі спорт державаларының қатарынан көріне бастады. Азия ой-ындарын өткізгеніміз, әлем чемпио-наттарын, бірқатар ірі халықаралық жарыстарды қабылдағанымыз, 2017 жылы Дүниежүзілік Уни-версиаданы өткізетініміз, 2022 жылғы қысқы Олимпиада ойын-дарын өткізуге бірден-бір үміткер болып отырғанымыз – сол Елбасы нақтылаған мақсатты жұмыстардың жемісі.

Б ү г і н г і т а ң д а М е м л е к е т б а с ш ы с ы н ы ң б а с т а м а с ы м е н құрылған «Астана» президенттік кәсіби спорт клубы құрамына қабылданған спорт ұйымдары тек қана елімізде емес, халықаралық жарыстарда топ жарып Қазақстан мәртебесін, Астана брендін бүкіл әлемге паш етуде. Осы клубтың қатарындағы «Астана» велоклу-бы, «Астана арландары» кәсіпқой бокс клубы, «Барыс» хоккей , «Астана» футбол, «Астана Да-кар Тим» ралли, «Астана» су полосы, «Астана» бас кетбол, «Астана» ат спорты командалары және «Қазақстан барысы» жобасы шын мәнінде еліміздің абыройын асқақтатып отыр. Президенттік клубтың қамқорлығына алынған ауыр атлет Илья Ильин, боксшы Геннадий Головкин және мәнерлеп сырғанаушы Денис Тен де талай жарыстарда Қазақстан туын биіктен желбіретіп жүр.

Елбасымыздың тікелей бастама-сымен құрылып, қамқорлығымен жүзеге асырылып отырған «Аста-на» президенттік кәсіби спорт клубының Қазақстан имиджін көтерудегі маңыздылығы жайында әр уақытта елімізге келген атақты спортшылардың жылы лебіздерін естідік. Халықаралық Олимпиада комитетінің маркетинг жөніндегі директоры Майкл Пэйн, Луиш Фигу, Оливер Кан секілді футбол-шылар, Александр Овечкин сын-ды хоккейші, Альберто Кантадор секілді велошабандоз Президенттік клубтың мақсат-мүддесін жоғары бағалады.

П р е з и д е н т Н ұ р с ұ л т а н Н а з а р б а е в т ы ң Қ а з а қ с т а н спортшыларының әлемдік додалар-да жеңіске жеткенде ерекше қуана білетін керемет қасиеті бар. Олим-пиада ойындары мен әлем чемпион-дары болған спортшыларға құрметі шексіз. Жеңімпаздарға құттықтау жеделхатын бірден жөнелтеді. Тіпті, жеңіске жеткен сәттерінде теле-фон соғып құттықтап та жібереді. Осындай Президенті бар, осындай қолдаушысы бар спортшы қандай жарыста, қандай айқаста да аянбай-тыны айқын деп ойлаймын.

Өткен жылы жазда Астанаға Ел-басымызды балуандыққа баулыған, спорт шеберіне дейін өсірген Лев Ежевский деген украиналық бапкер келген еді. Сонда білікті бапкермен асықпай әңгіме құрғанымыз бар. «Қабілетті адам қай істе де қарымды б о л а д ы . Е г е р Н а з а р б а е в т ы ң саясатқа кіріспегенде, әлемдік деңгейде күресетін балуан болар еді» деп айтқаны жадымда жатталып қалыпты. Бәлкім, шынымен де солай болар ма еді?!

Иә, Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев табиғатынан талантты адам екенін өмір өзі көрсетіп келеді. Шыны-мен де, Нұрсұлтан Назарбаев елі сүйген, елін сүйген Елбасы болып отыр. Ұлтын ұлы мақсатқа бастаған ұ л а ғ а т т ы к ө ш б а с ш ы м ы з д ы ң қ а р ы м - қ а б і л е т і н ә л е м е л д е р і м е н ж ұ р т ш ы л ы ғ ы д а ж о ғ а р ы бағалайтынын айқын аңғарамыз. Ылайым, жан-жағымыз осындай жақсылыққа ұласып, жанымыз жа-дырап жүре берейікші!

Ғалым ҚОЖАБЕКОВ

Page 17: 136 (3193) 2014-11-29

17www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

– Табиғаттың заңы болар, әркімнің өткеніне көз жүгіртіп, қол жеткен табыстарын ардың талқысына салып бағалайтын кезеңі болады. Қазақ жерінде туып, саналы ғұмырын осында өткізген барлық қазақ стан-дықтардай мен де осындай сәттерде біздің буынның өкілдеріне тағдырлы таңдау жасау сынағы жиі түскен екен деген ойға қаламын. Біздер – Кеңес Одағының құдіретін де, оның бір ме-зетте күйрегенін де көрген ұрпақпыз. Кеңестік идеологияның иірімінде белуардан тұрған кезімізде алыс жағалаудан жаңа өмірдің сұлбасы ғана көрінді. Өткенімізді екшеп, жаңа ғана өркен жайған бәрімізге тосын өмірдің, жаңа жүйенің қажет-тігін саралап, тура таңдап, қате-леспеуіміз қажет болды. Әр күні ғасырға бергісіз, ұлы өзгерістер мен тағдырлы сәттерде дұрыс таңдау жа-сауда кең жүрек пен кемел ақылдың таразысына түсіппіз. Рас, таразының екі басы қалтылдап, қай жағына басым тартқан белгісіз тұстары да болды. Осындай сәттерде тарихи тұлғамыз Нұрсұлтан Назарбаевқа деген ел ықыласы ерекше болды. Сол кездерде елуден енді асқан ерен азаматтың барша халықтың бола шағына деген сенімін оятып, халқын соңына ерте біліп, кеңестер кеңістігіндегі кедір-бұдыр жол-дардан аман алып шыққан ерлікке бергісіз қызметіне әлі күнге дейін таң қаламын!

...1991 жыл, 1 жел тоқсан. Мүмкін, сол кезде бұл күнді Қазақстанның жаңа жылна масындағы тарихи күн деп ойла маған да болармыз. Дәл осы күні бүкілхалықтық сайлау өтіп, сайлаушылардың 98,7 пайыз қолдауына ие болған Нұрсұлтан Назарбаев республика Президенті болып сайланды. Қазақстан Респу-бликасы Президентінің лауазымын атқаруға кірісуіне арналған салтанат-ты рәсімге жиналғандардың ішінде мен де болдым. Есімде, Нұрсұлтан Әбішұлы оң қолын Қазақстан Рес-публикасы Конституциясының үстіне қойып, халқына ант берді. Тізесін бүгіп, ел байрағының бір шетін қолымен ұстап, ерніне апа-

рып тағзым етті. Осы сәтте зәулім сарайда отырғандардың арасында толқымаған жан қалмады. Бұдан кейін де Елбасының қатысуымен өткен талай жиындарға қатыстым. Талай сәулелі сәттердің куәсі бол-дым, бірақ осы республиканың Тұңғыш Президентін ұлықтау сал-танаты мен үшін өте ыстық. Себебі, сол сәтте жанарымыз жасаурап, өзім үшін, өзімнің ұрпағымды ұш-паққа жеткізетін елдің басшысын дұрыс таңдағаным үшін қуандым...

1992 жыл болатын. Бұл кезде Тәжікстанда азамат соғысы жүріп жатқан кез. Нұрсұлтан Әбішұлы арағайын болып бітімшілік мис-сиясынан оралған беті болса ке-рек. Ізін ала өткен форумда «өз елімде мұндай оқиғаның орын алу-ына жол бермеймін» деген ан-

тын өз аузынан естідім. Ант – азамат үшін өте қастерлі. Ел Президенті сертінде тұрды. Айнала соғыс өртіне оранып, кеше ғана кеңестер құрсауынан шыққан мемлекеттер алдымен көршісімен қақтығысып, ер-теден кеткен кегін ала баста-ды. Тас түскен жеріне ауыр, оның арты қан төгіліп, сол елдің эко номикасы құрдымға кете бастағаны аян. Нағыз көшбасшы нақақтан қан төкпей, өз халқын аман сақтауымен бағаланды. Бейбітшіл, адамсүйгіш қасиетінен жаңылмаған Президент қоғамда бейбітшілк пен келісімді ту етті. Рас, бұрынғы жүйенің жұтылып, тар шылық қысып, алмағайып бол-ғандай уақытта Елбасы бейбіт күннің бағасын білді. Оны халқына жеткізе білді. Міне, оның көріпкелдігі осын-да жатыр. Қарын тояды, ел аяғынан тұрып, тұрмыс түзеледі. Ал ар-

манда кеткен азаматтың орнын кім толтырады?! Оны вайнахтар жақсы біледі. Бірде Қазақстан халқы ассамблеясының бір сессиясында шешен босқындары туралы мәселе қозғадым. Сол кезде Н.Назарбаев: «Олар да біздің адамдар, елімізге келді, біздің заңдарымызды орын-дап, өмір сүре берсін. Біз оларға

барынша қолдау жасауымыз керек» деді. Қысталаңда босқындарға пана болған Президентті шешендер де қатты құрметтейді.

Ұлтаралық қатынастың тым нәзік екенін өз тәжірибемнен білемін. Тоқсаныншы жылдарға дейін адам-ның ұлтына емес, адами қасие тіне қарап бағалайтын біздерді кешегі дос-жарандардың шыққан тегіне, ұлтына қарап бөле бастағаны бәрі-мізді қобалжытты. Ал тірлік болғасын оның түйінді тұстары да жеткілікті. Екі тентектің төбелесі қоғам да-муын күлге айналдыратын отқа тамызық болуы әбден мүмкін еді. Байқағаным, ең қиыны – ұлтаралық тақырыпта сөз қозғап, келіссөз жүргізу, екі жақты бітістіру. Кінәліні іздеп, кез келген оқиғаны бітпес дауға ұластырып жіберу өте оңай. Түйінді шешіп, дауласқан жақтарды бітістіріп, тату көрші болмаса да, сыйластығын жалғастыра алатын-дай ету үшін жаңа алаң, жаңа қалып ойлап табу керек болды. Осы ара-да Маңғыстау өңірінде ұлтаралық реңк беруге тырысқан қақтығыстар аракідік болса да бой көтерді. Со-дан 1992 жылы Жаңаөзенде орын алған жағдайды ушықтырмас үшін «Халықтық келісім» деген қоғам құрдық. Оған барлық этникалық топтардың өкілдері, саяси, қоғамдық ұйымдардың мүшелері, соғыс арда-герлері, тағы басқа халыққа сөзі өтетін азаматтарды топтастырдық. Жетекшісі Жаздырхан Сейдалиев, ал мен орынбасары болдым. Бұл ке ңес аумақта орын алған барлық ки кілжіңді ұлттық арнаға бұрмай, ресми органдарға жүгінбей, әділ ше-шуге жол ашты.

1 9 9 4 ж ы л ы Н ұ р с ұ л т а н Назарбаевтың Маңғыстау облысына сапары қарсаңында «Халық келісімі» абырой жинап, елдегі бітімгерлік дәстүрін қалыптастырған кезі еді. Нұрсұлтан Әбішұлын бүкіл ел болып қарсы алдық. «Халық келісімі» мүшелері түрлі ұлттық киімдерін киіп, әр ұлттың дәмдеріне үлкен дастархан жайып, қолымыздан кел-

генше құрметті қонақты қарсы алуға тырыстық. Кездесу кере-мет өтті. Нұрсұлтан Әбішұлын жасы үлкен ақылшы ағамыздай қабыл алдық. Регламент бо йын-ша аз ғана уақыт белгіленген еді, алайда, бір жарым сағаттан астам уақыттың қалай өткенін сезбей қалдық. Қонағымыз барлық сұрақтарымызға жа-уап берді. Біздер тұтас бір қоғам болып, өзіміз сенетін адам ның соңына еріп, қазақ жерінде тұрғымыз келетінін айттық. Кездесу соңында халық шы ғармашылығынан арнайы

жасаған көрмемізді тамашалап бо-лып, осындай орталықты Алма ты да ашу керек деген пікірін айтты. Ал бір жылға жетер-жетпесте, 1995 жылы Қазақстан халқы ассам блея-сының құрылтайшы сессиясына ша қырылдық. Осылайша, ұлтаралық саясаттың жаңа кезеңі басталды...

Дайындаған: Айгүл УАЙСОВА

ТАгДЫРЛЫ ТАнДАУ

Page 18: 136 (3193) 2014-11-29

Ме м л е ке т т і ң қ а л ы п т а с у ы – қашан да оңайлықпен жүзеге асырылатын іс емес. Қазақстан ғасырлар тоғысының жол айы-рығында тұрды. Қытай нұсқа-сынан бас тап батыстық үлгі бо-йынша қоғам қалыптастыруға не-месе дүниежүзілік қауымдастықтан мүлде оқшаулануға дейінгі сан жолдар ұсынылды. Қалай болғанда да, елімізге одан әрі дамудың сара бағытын таңдау қажет болды.

Осы тұста Елбасы үнемі ат үс-тінде жүрді. Шетелге көп сапар жасап, жаңарудың әрқилы үлгі-лерін көзбен көрді. Басқа мем-лекеттің озық тәжірибесін Қазақ-стан топырағына көшірудің мүм-кіндіктерін қарастырды. Нәти-жесінде, қазір әлем таныған кемел мемлекетте өмір сүрудеміз.

М і н е , о с ы е г е м е н д і к т і ң қалып тасуы мен тәуелсіз демо-кратиялық мемлекет құрудағы

Н.Ә.Назарбаевтың тарихи рөлін, өмірі мен қызметін Ел ба сының бұрынғы Резиденция сы ғима ра-тындағы биыл он жыл дығын атап өтіп отырған Тұңғыш Президент мұражайынан көре аламыз.

Біз бүгін оқырманды солардың ішінде Қазақстан Республикасы Президентіне тарту етілген сый-лықтардың кейбірімен таныс тыр-ғанды жөн көрдік.

Залға кіре берістегі бірден көзге түсетін айшықты жә-дігерлердің бірі – «Балықшы құс» деп аталатын кәдесый. Ағаштан ойылып, күміспен қапталған. Биіктігі 18 сан-тиметр құс бейнені 2006 жылдың 15-17 шілдесінде Са н к т -Пе те р б у р г те ө т -кен «Үлкен сегіздік» (G8) м е м л е ке т те р і жә н е ү к і -м е т те р і б а с ш ы л а р ы н ы ң XXXII саммитінде Үнді Рес-пу бликасының премьер-министрі Манмохан Сингх сыйға тартыпты.

Санкт-Петербу ргтегі Ресей этнографиялық музейінің алтын қорына туындылары қойылған бурят мүсіншісі Даши Намда-ков еңбектері әлемге танымал мемлекет қайраткерлерінің жеке жидаларында сақталған. Міне, осындай көшпенді аталатын ежел-гі батырдың бейнесін Шанхай ынтымақтастығы ұйымы саммиті аясындағы кездесуі кезінде сол кездегі Ресей Федерациясының президенті Дмитрий Медведев сыйлапты.

П р е з и д е н т і м і з Н.Назарбаев еліміз тә-уелсіздікке қол жеткізген алғашқы жылдардан бас-тап, біздің көп ұлтты еліміз-дегі татулық пен келісімді сақтауға, дамытуға, қауіпсіз-дігі мен бейбітшілігін қор-ғауға бар күш-жігерін са-лып, этносаралық және конфессияаралық тұрақ-тылық пен ынтымақты, келісім мен тыныштықты сақтау ісіне жіті көңіл бөліп келеді. Осындай айы рық-ша қайраткерлігі үшін оған «Шығыс-Батыс » инс ти туты АҚШ-тың ең беделді наградаларының бірі – «Бейбітшілік және пре вентивтік дипломатия сыйлығын» тапсырды. Бұдан бұрын бұл наградамен АҚШ Президенті үлкен Джордж Буш, Чехия Президенті В.Гавел, Германия Канцлері Г.Коль және басқалар ма-рапатталған болатын.

Е к і н ш і б і р а д а м д ы өзіне еріксіз тартатын – «Қошқар өгіз» кәдесыйы. 2 0 1 0 ж ы л д ы ң ш і л д е айында Астана қаласында ІІІ экономикалық форум өткені белгілі. Сол алқалы жиында екіжақты әңгімеге

риза болған Канаданың э кс - п р е м ь е р - м и н и с т р і Жан Кретьен Мемлекет басшысына осы жасыл т үс т і тас та н ж ас а л ға н зубрдың мүсінін естелік ретінде ұсынған екен.

Елордада әлемдік және дәстүрлі дін өкілдерінің III съезі 2009 жыл дың 1-2 шіл десінде өтті. Съез-ге Еуропаның, Азияның, Та я у Шы ғ ы с т ы ң жә н е Аме ри каның отыз бес елі-нен жетпіс жеті делегация қатысты. Онда әлемдік діндер жетекшілері: барлық діндер ынтымақтастыққа тырысуы керек, барлық халықтар бейбіт өмір сүру үшін төзімділікке, шыдамдылыққа және өзара түсіністікке ұмтылуы қажет деген т ұжырымға келді. Қазіргі таңда Қазақстан – әлемге діни бейбітшілік орнатудың бастамашысы ретінде танылған мемле-

кет. Президент Нұрсұлтан Назарбаев елдегі дін төңі-регінде т уындаған дү р-да раздықтарды ауыз дық-тауға, мәселелерді бейбіт жолмен шешуге зор үлес қосып келеді. Осындай ора-сан зор еңбектеріне бола Әлемд ік және дәс т ү рл і д і н дер же тек ш і л е р і н і ң III съезінде оған алтын жа-латып, әшекейленген фар-фордан жасалған «Сәндік табақша» тарт у етіл д і . Табақшаның ортасында арабша: «Мухаммед сал-лалаһу алейһи уассалам» деген жазулар бар. Гүл өр-нектері де ерекше көздің жауын алады.

Бельгия Корольдігі Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігін 1991 жылдың 31 жел тоқсанында таныды. 1992 жылы 25 тамызда дип ло ма-тиялық қатынастар орна -тылды. Саяси байланыс тар-дың жақсы дамуына байла-нысты Қазақстан Прези денті Н.Назар баев Бельгия Король-дігіне төрт рет сапармен барды. Сондай ресми сапарлардың бірінде Елбасына Ұлы Люксем-бург Герцогтігінің Премьер-министрі Ж.-К.Юнкер балет бишісі қыздың төрт бұрышты тұғыршаға орнатылған «Ба-лерина» мүсінін ұсынған. Бұл 2010 жылдан бері ең бір әдемі жәдігері ретінде мұражайдың төрінде тұр.

Осындай ғибратты жәді гер-лерімен толыққан Қазақстан Р е с п у б л и к а с ы Т ұ ң ғ ы ш Президентінің мұра жайы өзін ғылыми-танымдық, мәдени орта лық ретінде көр сете біл-ген елорададағы көрікті орын-дардың біріне айналуда.

Таңатар ТӨЛЕУҒАЛИЕВ

18www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

ТАЛҒАМДЫТАРТУ-ТАРАЛҒЫЛАР

Page 19: 136 (3193) 2014-11-29

15100Ò

ÄÈÐÅÊÒÎÐ-ÁÀÑ ÐÅÄÀÊÒÎÐ

ÀÑ ÄÈÇÀÉÍÅÐ

Ò

15100Ò

ÄÈÐÅÊÒÎÐ-ÁÀÑ ÐÅÄÀÊÒÎÐ

19

Астана қ. «Фридом Финанс» АҚ-ның бөлімшесі: Сығанақ к-сі, 15-үй, «Визит» ТҮК, 10а-оф., телефон: +7.7172.55.80.67, +7.7172.566.924

Біздің әрқайсымыз өз капиталымызды арттырудың жолын іздейміз. Біз артық қаражатты түрлі заттарға жинаймыз. Олардың ішінде ең кеңінен тарағандары – банктік депозит, валюта сатып алу, яғни бағамдағы айырмашылықтан табыс алу мүмкіндігі және тағы бас-қалар.

Яғни, қомақты ақшаны салымға жұмсамай, жоғары пайыздарды алу тәсілі?! Акцияға қаражат жұмсау керемет нұсқа болып табылады. Адамдардың көбі қор нарығын үйренуді, оқудан өтуді, саудаласып көруді бастауда. Нарықтың дамуы үшін және жаңа акционерлердің – жеке тұлғалардың барынша көбі өздерін салымшы ретінде сезінуі үшін мемлекет «Халықтық IPO» бағдарламасын іске қосты. «Халықтық IPO» деген не?! Бұл – ірі мем-лекеттік компаниялардың акция ларын, тек Қазақстан Республикасының азаматтарына, олардың әл-ауқатын жақсарту мақсатында сату. Қарапайым IPO-дан оның басты ерекшелігі – акцияларды бірінші кезекте тек сол елдің азаматтары ғана сатып ала алады. Сонымен қатар, жас ерекшелігі 18 немесе 60 жас болсын, табысыңыз, біліміңіз, қызмет салаңыз қандай екендігі маңызды емес. Сіз акцияларды кез келген сомаға сатып ала аласыз, бұл – сіз салым сала алатын еркін қаражат.

5 қарашадан 3 желтоқсанға дейін барлық қазақ стан-

дықтарда ең ірі «KEGOC» АҚ ұлттық ком паниясының акцияларын сатып алу мүмкіндігі бар. Акциялар нарықтың болжауларына кепілге алынған жеңілдіктермен сатылады және бір акцияның құны 505 теңгені құрайды. Сіз сатып ала алатын акциялардың ең кем мөлшері – 1 акция, ең көбі – 14 000 дана.

Егер, сіз «Халықтық IPO» туралы білгіңіз келсе, Сіз Қазақстанның 12 қаласында күнделікті өтетін, «Фридом Финанс» ақысыз семинарларына қатыса аласыз. Егер сіз бағдарламаға қатысуға дайын болсаңыз, онда сізге брокерлік шартты жасау керек. Шотты ашу және акция-ларды сатып алу үрдісі көп уақытты алмайды. Сіз Астана қ. «Фридом Финанс» компаниясының кеңсесіне барып, тек бір құжат – жеке куәлікті беруіңіз керек. «Фридом Финанс» компаниясының қызметкері сізге Орталық депозитарияда сізге шот ашады. Сіз кез келген банк арқылы ОД-де өз шотыңызға ақша салу және өзіңіздің брокеріңізге акцияларды сатып алу үшін бұйрық беру керек.

Сондай-ақ, «Халықтық IPO» бағдарла масына қатысу барысында сізде комиссияға көп шығын болмайды. Мысалға, егер сіз акцияны 20 000 теңге сомасына алғыңыз келсе, онда сіздің комиссияға шығыныңыз тек 103,8 теңгені құрайды.

Бағдарламаның қатысушысы ретінде Сіздің мүмкіншіліктеріңіз:

«Халықтық IPO» бірінші кезеңінің қатысушылары қанша табыс тапты («КазТрансОйл» акцияларының иегер-лері)?! Мысалда қарап көрейік.

Егер, акционер өз акцияларын ұстап тұрса және қазіргі күнге дейін оларды сатпаса, онда ол келесі табысты алды:

Төленген дивидендтердің жалпы көлемі

құрады

КEGOC акцияларын неге сатып алу керек – тиімді және сенімді

2. Акционер ретінде Сіз дивидендтер аласыз. 3. Адамдар үйлерінде жарықты қосуды және күнделікті құрал-

жеткізеді дегенді білдіреді.

сектор компанияла рындағы басшылық лауазымдарда үлкен тәжірибеге ие, ол қаражат салған жобаларды сауатты іске асыруға көмектеседі.

лады.

Атап айтқанда, мектеп оқу-шылары арасында «Менің Елбасым» тақырыбында шы-ғарма жазып, туындысы үздік деп бағаланған Мөлдір Буриева мен Бақыт Зәкериялар өзде-рінің жүрекжарды лебіздерін көпшілікке оқып берді.

Сондай-ақ, Елбасының

«Нұрлы жол – болашаққа бағыт» атты Жолдауы талқыланып, оқушылар шолу

Нұрсұлтан Назарбаев сөзін жазған «Үшқоңыр» әні орын-далып, қатысушылар Тұңғыш

кітап көрмесін тамашалады.

Page 20: 136 (3193) 2014-11-29

20www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]