20201212-20-201313 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILIEĞİTİM-ÖĞRETİM YILI

TURGUT ÖZAL TURGUT ÖZAL ANADOLU LİSESİ ANADOLU LİSESİ

HAZIRLAYANHAZIRLAYANLARLAR

Kemal BOĞAKemal BOĞA

Nurettin KAPLANNurettin KAPLAN

ERGENLERİN EN SIK YAŞADIKLARI DUYGULAR

KORKUKORKUENDİŞEENDİŞEÖFKEÖFKESEVGİSEVGİ

ERGENLERDE EN SIK RASTLANAN TUTUM VE DAVRANIŞLAR

YALNIZLIK İSTEĞİ ÇALIŞMA İSTEKSİZLİĞİ DİSİPLİNE KARŞI DİRENİŞ ÇEKİNGENLİK FAZLA HAYAL KURMA DUYGUSALLIĞIN ARTMASI

Ergen ve Ailesi Arasında Sık Görülen Tartışma Nedenleri

Saç sakal uzatmak Eve geç gelme Farklı giyim tarzı Arkadaşları ile fazla vakit geçirme Karşı cinsle arkadaşlık kurma Yeteri kadar ders çalışmama Fazla para harcama Meslek seçimi

ERGENLİKTE ANNE-BABA TUTUMLARI

7

Anne baba tutumuanne baba ve çocuk arasındaki etkileşim

bütünüdür.

8

Anne, baba ve ailenin diğer

bireylerinin çocukla olan etkileşimi, çocuğun ileride nasıl bir birey

olacağını etkilemektedir.

9

Ailede; anne babanın çocukla nasıl iletişim kurduğu, istendik davranışları nasıl kazandırdığı, çocuğun aile içinde

bir birey olarak kabul edilip edilmediği, sevginin nasıl ifade

edildiği, eğitimde kullandığı disiplin yöntemleri anne baba tutumunun

nasıl olduğunu belirler.

MUTLULUĞUN RESMİ

10

DİSİPLİNDisiplin, bir eğitim aracı olarak

düşünüldüğünde korkutma, utandırma, gururunu kırma gibi davranışlarla iç içe olmamalıdır. Disiplinin iki temel amacı vardır; Birincisi, çocuğa anlaşılır, kesin ve sınırları olan, güvenli bir ortam sunmaktır. Bu ortam çocuğun sağlıklı gelişimi için gereklidir. Disiplinin ikinci amacı ise, çocuğun kendi kendini yönetme yeteneği yani özdenetim kazanmasıdır. Çocuk denetim altında değilken de öğrendiklerini uygulayabilmeli, kurallara uymayı sürdürebilmelidir.

11

DİSİPLİN

Çocukların gösterdiği uyum ve davranış sorunlarının nedenlerinden birisi de anne babalarının onlara uygun sınırlar koymamalarıdır. Bazı ailelerde disiplin yok gibidir. Çocuğun tüm davranışları hoşgörüyle karşılanır. Bazı evlerde ise disiplin vardır ancak ne zaman, nerede uygulanacağı belirsizdir. Anne babanın tutumu aşırı hoşgörü ile sert cezalandırmalar arasında gidip gelmektedir. Anne babalar kendi ruh halleri, çocuğun yapısı ve çevre koşulları nedeniyle çocuklarına karşı tutarsız davranmaktadırlar.

12

Disiplin İçin Önemli İlkeler

Anne baba davranışlarıyla çocuğa örnek olduğunu unutmamalıdır. Anne babanın sözbirliği ve işbirliği yapması disiplin için gereklidir. Tutarlılık disiplin için en önemli ilkelerden biridir.

13

ÇOCUK EĞİTİMİ İLE İLGİLİYAYGIN AMA YANLIŞ İNANÇLAR !

Eşim çocuğa çok katı davranıyor, ben onu dengeliyorum.

Ben çocuğumun en iyi arkadaşıyım.

Çocuğum daima kendimden, eşimden önce gelir.

Çocuğum hiç hata yapmamalı, hiç acı ve sıkıntı çekmemeli.

Çocuğumu mükemmel bir şekilde yetiştirmeliyim.

14

ÇOCUK EĞİTİMİ İLE İLGİLİYAYGIN AMA YANLIŞ İNANÇLAR !

Ben de çocuktum, geçer. İyi anne-baba çocuğunu asla cezalandırmamalı. Çocuğumun her şeyi olmalı, hiçbir şeye ihtiyacı olmamalı. Çocuklar kendi hallerinde yetişmeli, müdahale etmeye gerek yok. Çocuğuma zaman ayıramıyorsam da bütün maddi ihtiyaçlarını karşılıyorum.

15

DİSİPLİNSİZ EĞİTİM Eğitim

AŞIRI DİSİPLİNLİ EĞİTİM

YETERSİZ SEVGİ AŞIRI SEVGİ

Çocuğun anne-babadan aldığı iki şey vardır: Sevgi ve

Eğitim

AİLE TUTUM MODELİ

16

OLUMSUZ AİLE TUTUM ŞEKİLLERİ

SALDIRGANANTİSOSYAL

İÇE DÖNÜK SORUMSUZ

KAYGILIGÜVENSİZ

AŞIRI SEVGİYETERSİZ SEVGİ

AŞIRI DİSİPLİNLİ EĞİTİM

DİSİPLİNSİZ EĞİTİM

17

Yeterli sevgiYeterli ilgi

Yeterli disiplinYeterli hoşgörü

SAĞLIKLI TUTUM

SAĞLIKLI TUTUM

Aşırı Disiplin

Disiplinsiz Eğitim

Aşırı sevgiYetersiz Sevgi

18

Yeterli sevgiYeterli ilgi

Yeterli disiplinYeterli hoşgörü

SAĞLIKLI TUTUM

SAĞLIKLI TUTUM

Aşırı Disiplin

Disiplinsiz Eğitim

Aşırı sevgiYetersiz Sevgi

19

.

Anne baba tutumlarını,

Olumsuz anne baba Olumsuz anne baba tutumlarıtutumları

ve

Olumlu anne baba Olumlu anne baba tutumututumu

olarak ikiye ayırabiliriz

20

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

1. AŞIRI KORUYUCU VE KAYGILI ANNE-BABA TUTUMU

Bu Tutumda; Anne baba çocuğun her davranışına müdahale

eder, Sürekli çocuğa yaşından daha küçükmüş gibi

muamele edilir Aile aşırı koruyucu ve vericidir. Çocuğun kendini tanımasını ve yapabileceklerini

fark etmesini engelleyen bir anne-baba tutumudur.

Çocuğun bireyselleşme çabalarını engelleyen bir tutumdur.

21

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

Bu tutumla yetişen çocuklar;Bağımlı kişilik yapısı geliştirirler.

Çocuk kendi başına karar vermede güçlükler yaşar. Çocuğun kendine güveni yoktur. Genelde tek başına bir işe başlama ya da sürdürme becerilerini gösteremezler.

22

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

2. AŞIRI BASKICI VE OTORİTER ANNE-BABA TUTUMU

Ailede katı bir disiplin anlayışı

ve baskıcı bir tutum vardır. Çocuktan ailenin kuralarına

koşulsuz uyulması beklenir Aile içinde korku hakimdir ve

çocuk korku ile büyür

23

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

Bu tutumla yetişen çocuklar;

Saldırgan ve uyumsuz davranışlar görülür.Arkadaşlarına evde karşılaştığı olumsuz davranışları sergiler.Sürekli eleştirildiği için benlik saygısı geliştiremedikleri görülür.

24

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI3. SINIRSIZ ÖZGÜRLÜKÇÜ ANNE-BABA

TUTUMU

Bu tutumu gösteren ailelerde çocuğa aşırı düşkünlük ve hoşgörü vardır

Aile çocuk ilişkisinde sınırlar ve kurallar belli değildir.

Çocuk evde patrondur, ve her istediği, istediği anda yapılır.

25

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

Bu tutumla yetişen çocuklar;Bencil, doyumsuz,

kırılgan, her dediğinin anında olmasını isteyen, sabırsız bireyler olabilirler. Doyumsuzluk ve iç boşluk vardır. Kuralsızlığa alışan çocuk, sosyal ortamlarda(okul gibi) kurallarla karşılaştığında uyum sağlamakta zorlanırlar.

26

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

4. MÜKEMMELİYETÇİ ANNE-BABA TUTUMU

Bu tutumu benimseyen anne babalar çocuklarını akademik, sosyal, sanatsal, sportif her alanda kusursuz olmasını beklerler.

Aile beklentilerini karşılaması için çocuk yoğun bir eğitim sürecine tabi tutar.

Çocuktan beklentiler yaşının ve kapasitesinin üzerindedir.

27

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

Bu tutumla yetişen çocuklar;

Kendi doğal iç güdüleri ve kurallar arasına sıkışıp kalmıştır. Sürekli bir iç çatışma içindedir. Fikirleri genellikle çok katıdır. Her işte üstün olmak ister ve bunu başaramadığı noktada hayal kırıklığına uğrar. Çalışmayı tamamen bırakabilir ve aşağılık duygusu gelişir.

28

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

5. TUTARSIZ ANNE-BABA TUTUMU

Anne babanın tutumu belirli değildir. Yukarıda belirtilen tutumların hepsinide zaman zaman uygular.

Anne ve babanın tutumları arasında da farklılıklar vardır.

29

OLUMSUZ ANNE-BABA TUTUMLARI

Bu tutumla yetişen çocuklar;Ne zaman ve nerede ne yapacağını

bilemez. Çocuk anne veya babanın tepkisini tahmin edemez ve bu nedenle kendini güvende hissetmez. Çocuk çevresindeki insanlara güvenmeyen, her şeyden şüphelenen, kararsız bir kişilik yapısı geliştirebilirler.

30

DİĞER OLUMSUZ AİLE TUTUMLARI:

a.a. Anne ve babanın tutumları Anne ve babanın tutumları arasında tutarsızlık:arasında tutarsızlık:

Bu tutumda, bir çocuğa annenin ayrı, babanın ayrı bir tutum izlemesi söz konusudur. Çocuğa konulan sınırların sürdürebilmesi için anne-babanın davranışlarında tutarlı olması gerekir.

31

DİĞER OLUMSUZ AİLE TUTUMLARI

b.b.Aile içindeki kardeşlere Aile içindeki kardeşlere farklı tutumlar :farklı tutumlar :

Burada çocuklar arasında ayrımcılık vardır. Örneğin, kız çocukla erkek çocuk arasında veya yatağını ıslatan çocukla diğer çocuklar arasında ayırım yapılır.

32

DİĞER OLUMSUZ AİLE TUTUMLARI

c.c.Aile içi kutuplaşmalar:Aile içi kutuplaşmalar: Aile içinde bazen

klikleşmeler, aile içindeki bir grubun başka gruba ya da kişiye karşı çıkması, gizli anlaşmalar oldukça sık görülür. Bazen anne-baba çocuklara karşı, çocuklar anne babaya karşı, bazen de bir çocukla baba, bir başka çocukla anneye karşı kutuplaşabilir. Çocuk aile içinde herkesin yüklendiği bir şamar oğlanı da olabilir.

33

OLUMLU ANNE-BABA TUTUMU

DEMOKRATİK ANNE-BABA TUTUMU

Anne ve baba çocuğa Koşulsu Kabul gösterir. Anne baba çocuğa sevgi

ile yaklaşır ve çocukla ilgilenir.Aile çocuğa rehberlik

yapar. Ancak karar çocuğa aittir.Anne baba çocuk için iyi

bir modeldir.

34

OLUMLU ANNE-BABA TUTUMU

Bu tutumla yetişen çocuklar;

Sosyalleşmiş, işbirliğine hazır, arkadaş canlısı, duygusal ve sosyal açıdan dengeli bir bireydir.Çocuk nerede ne yapması gerektiğini bilir. Saygılı, sorumluluklarını bilen ve çevresi ile olumlu ilişkiler kurabilen bireylerdir.

35

Koşulsuz Sevgi: Her anne-baba çocuğunu sever ve onun için

tüm fedakarlıklara katlanır. Fakat sevgi koşulsuz olmalıdır. "Eğer başarısız olursan, sana olan sevgim azalacak." gibi cümleler kuruluyor ise; yanlış davranılmaya başlanmış demektir. Çünkü sevgiyi belli koşullara bağlayarak disiplin sağlanamaz.Hatta istenmeyen davranış pekiştirilmiş olur. Çocukta da yoğun olarak sevilmediği endişesi yerleşir.

36

Çocuğunuzun nasıl bir yetişkin olmasını

istersiniz

37

ANNE BABALARA TAVSİYELER

1-Ondan yapamayacağı şeyler istemeyin,2-Yaşına uygun yapabileceği görev ve sorumluklar verin,3-Başarılı olmuş kişileri ona sevdirin ve örnek gösterin,4-Kendine güvenmesini sağlayın,5-Okul arkadaşları ile iyi ilişkiler kurmasını sağlayın,6-Gelişimine uygun görevler vererek sorumluluk duygusunu geliştirmeye çalışın.

38

ANNE BABALARA TAVSİYELER

7-Onunla birlikte vakit geçirin, kendini ifade etmesini sağlayın,8-Onun okul başarılarını uygun bir şekilde ödüllendirin,9-Ona her zaman cesaret verin ve konuşun,10-Huzurlu ve sevgi dolu bir aile ortamı hazırlayın.11-Onun kapasitesinden daha fazla beklentilere girmeyin,

39

12-Uyku düzeninin bozulmamasını sağlayın,13-Ders çalışırken belli aralarla dinlenmesini

sağlayın,14-Yaşıtları ve başkaları ile onu

kıyaslamayın,16-Çocuğunuz ile çok zaman geçirmeye

değil nitelikli zaman geçirmeye önem verin.

17-Sürekli ders çalışmasını engelleyin,Amaç belirlemesinde yardımcı olun.

ANNE BABALARA TAVSİYELER

40

18-Yeteneğine uygun sosyal etkinliğe katılmasını sağlayın.19-Disiplin konusunda tutarlı ve kararlı bir tutum sergileyin. 20-Kuralların gerekçelerini belirtin, uyulması konusunda ebeveynler olarak aynı tutumu sergileyin.21-Çocuğunuzun fiziksel ve ruhsal açıdan zorlanmaları olup olmadığını izleyin.22-Çocuğunuza uygun, dikkatini dağıtmayacak bir ders çalışma ortamı hazırlayın.

ANNE BABALARA TAVSİYELER

41

“Temelinde sevgi olan hiçbir eğitim başarısızlığa

uğramaz” Pestallozi

ANNE BABALARA ANNE BABALARA ÖNERİLERÖNERİLER

Çatışmaların doğal olduğunu kabul edin,

soğuk kanlı ve sakin olun. Fevri davranışlardan kaçının.

Akranları veya kardeşleri ile kıyaslamayın.

Ergen, ana-baba kontrolüne karşı çıksa da, otorite desteğine ihtiyacı vardır. Ona istediği her zaman yanında olduğunuzu hissettirin, söyleyin.

Sıkıcı ve öğüt veren konuşmalardan kaçının. Disiplin konusunda eşinizle görüş birliğinde

olun, gencin yanında tartışmamaya özen gösterin.

Çocuklarınızın sizinle paylaşmak istemedikleri bazı sırları, mektupları, hatıra defterleri olabilir. Buna saygı gösterin.

Onların sorumluluklarını kendi üzerinize almayın.

İletişim kurarken iyi bir dinleyici olun. Onu dinlemeye her an hazır olduğunuzu hissettirin.

Problemlerinizi “Kapı aralığında” çözmeye çalışmayın.

Çocuklarınızı severken boğmayın. Özgürlük kişiliklerinin gelişmesini olumlu yönde etkileyecektir.

Onları sürekli denetim altında tutmaya çalışmayın. Ona güvendiğinizi hissettirin.

Onların görüş ve düşüncelerine önem verdiğinizi onlara söyleyin.

Onlardan mükemmel olmalarını beklemeyin. Ufak tefek hatalarını görmezden gelin. Gerektiğinde özür dilemesini bilin. Ergenlikte yaşayacağı fiziksel ve psikolojik

değişimler konusunda daha önceden bilgi vererek hazırlıklı olmalarını sağlayın.

“SENİ SEVİYORUM” ve” İYİKİ VARSIN” sözlerini korkmadan ve cömertçe kullanın.