2013 plastik algı araştırması değerlendirme raporu

Plastik Sanayicileri Derneği

www.pagder.org

Gün, “Ağzım balık yesin ama ayağım suya değmesin” günü değil..

Sivil toplum kuruluşlarının ana görevlerinden biri, çıkarlarını savunmak üzere kurulduğu

alanda bilgi üretmek, ortak aklı harekete geçirmek ve çözüm sürecine katkı vermektir.

PAGDER, plastik sektörü için diğer rollerinin yanında, elbette bu sorumluluğu da sırtında

taşıyor.

Malum, sektörümüzün en önemli sorunlarından biri de, ürettiklerimizin yani plastiklerin

olumsuz imajıdır. Maalesef sadece Türkiye’de değil, bütün dünyada plastik ürünler “he-

def tahtası” haline gelmiş durumda. Bazen sektörel rekabet için, bazen sadece popülist

söylemlerle plastikler çevre kirletici, sağlık için tehdit unsuru olarak başköşeye oturtuluyor.

PAGDER olarak öncelikle sorunu anlamaya çalıştık. Profesyoneller eliyle yapılan çalışmayı

dikkatinize sunuyoruz. Ortak akılla karşı karşıya olduğumuz sorunu anlamamız ve çözü-

mü için yapılabilecekler konusunda fikir üretmemiz için çok sayıda veriyi bu araştırmada

bulabilirsiniz. Çalışmanın sonuçları durumun vahametini net bir şekilde ortaya koyuyor.

Bugünden tezi yok aksiyon almamızı emrediyor.

Çözümün başladığı yer sektörün bütün bileşenlerinin, bireylerden şirketlere kadar ve-

receği katkı olacağını hepimiz bilmeliyiz. Fikri olan fikriyle, gücü olan emeğiyle, imkânı

bulunan mali olarak, sektörümüze ciddi zararlar vermeye başlayan bu sürece dur de-

mekle yükümlüdür. PAGDER olarak böyle bir mücadele sürecinin eşgüdümünü sağla-

mak konusunda hazırız. Hepimiz çalışmak zorundayız. Genel olarak baktığımızda çoğu

zaman “insaf” dedirten olumsuz mesajlarla mücadele etmek için bütün araçlara sahibiz.

Sektörümüzde faaliyet gösteren girişimci ve organizasyonların entelektüel kapasitesi, ile-

tişim gücü, bilgi ve deneyimi, ülkemizde çalışan bilim insanlarının düzeyi bize yeterli veriyi

sağlayacak seviyededir.

PAGDER olarak yaptırdığımız araştırmanın ana amacı da bu süreci başlatmak için bilgi

sağlamaktır. Bugün işimizi doğrudan olumsuz yönde etkileyen algı sorununu çözmek için

başlangıç noktası sağlayabilecek veriler ortaya çıkmıştır.

Hem maddi, hem de manevi olarak güç birliği içinde çalışmamız gerekiyor. Plastik endüs-

trisini temsil eden sivil toplum örgütleri, her bir sektör mensubu, bu alana yönelik olarak

çalışan bilim insanları, üniversiteler, eğitim kurumları, kamu kurumları, odalar, birlikler bu

işin bir parçası olmak zorunda. Çünkü “çevre” ve “sağlık” sözü geçen her görsel, işitsel,

yazılı ya da sözlü haber-mesajda plastik ürünler negatif yönde baş malzeme edilmektedir.

Yapmamız gerekenlerin “ertelenebilir” yanı kalmamıştır.

Bu çalışma ve bu yazı sektörümüze yapılan bir çağrıdır esasında, “ortak bir hedef etrafın-

da tüm imkânlarımızla seferber olalım” çağrısıdır. Unutmayalım ki; “Elinden geleni yapma-

dığın müddetçe, umduğunu bulamamaktan şikâyette haksızsın.”

PAGDER’in yaptırdığı araştırmayı bu duygular ve düşünceler içinde sizlerle paylaşıyor,

PAGDER Yönetim Kurulu ve şahsım adına saygılarımı sunuyorum.

Hüseyin SEMERCİPAGDER

Yönetim Kurulu Başkanı

PAGDER – PLASTİK SANAYİCİLERİ DERNEĞİ

Türkiye plastik sektöründe faaliyet gösteren üretici firmaları aynı şemsiye altında toplamak amacıyla 1969 yılında kurulan PAGDER – Plastik Sanay-icileri Derneği, üstlendiği misyonu yaklaşık 50 yıldır başarı ile sürdürmektedir. Ulusal ve uluslararası platformlarda plastik sektörümüzün tümünü temsil edebilen, haklarını koruyabilen, gelişmeler karşısında öncü, gündem belirleyici ve söz sahibi olabilen örnek bir sektörel sivil toplum örgütü olma vizyonuna sahip olan PAGDER, birliktelikten aldığı güçle üyelerine destek vererek Türk plastik sektörünü bir bütün olarak geliştirmek ve ülkem-izi dünya plastik pazarının önde gelen üretim ve tedarik merkezlerinden haline getirmek için ortamlar yaratmakta aktiviteler gerçekleştirmektedir.

FAALİYETLERİ

Plastik sektörünün yetkin ve etkili bir sivil toplum örgütü olan PAGDER, 10. Kalkınma Planı döneminde plastik sektörüne verilen sektörel vizyona erişilmesine yönelik faaliyetlerde bulunmaktadır.

PAGDER, ekonomik konjonktürden ve siyasi otoritenin uygulamalarından kaynaklanan sorunların çözümüne yönelik aşağıdaki çalışmaları yaparak plastik sektörünün genel sıkıntılarına yönelik çözüm önerileri geliştirmekte ve bu önerilerini ilgili platformlara taşımaktadır.

I. Plastik hammadde üretim kapasitesinin arttırılmasına yönelik yatırımların teşvik edilmesi, II. Gelecekte hakim olacak ve yüksek katma değer yaratacak teknoloji yatırımlarının teşvik edilmesi, III. AR – GE faaliyetlerinin ve uzman işgücü yetiştirilmesinin teşvik edilmesi, IV. Geri dönüşüm prosesi için uygulamalı projelerinin teşvik edilmesi, V. Sektörün AB’ye uyum çalışmalarında geçiş dönemi için gerekli alt yapının hazırlanması.

PAGDER, gelişen gündemin getirdiği yeni düzenleme ve yeniliklere göre plastik sektörünün ihtiyaç duyduğu ekonomik, çevresel ve bürokratik konularda bilgilendirme toplantıları organize etmekte ve sektörü bilinçlendirmektedir.

PAGDER, plastik sektörünün sorunlarının çözümü amacıyla sektörümüzle ilgili tüm sivil toplum örgütleri ile yakın ilişkiler ve işbirlikleri kurmaktadır.

PAGDER, sektörümüz açısından potansiyel pazar niteliği taşıyan ülkelerin plastik ve plastik mamul kullanan sektör dernekleri ile, teknik, ticari ve eğitimsel alanlarda ilişkiler kurmakta ve üyelerinin ve plastik sektörümüzün ileri teknoloji imalat kabiliyetlerini bu global pazarlarda tanıtmaktadır.

PAGDER, plastik ve plastik işleme makineleri sektörlerinde lider olan ülkelerin dışında, sektörümüz için potansiyel pazar olan ülkelerde yapılan fuarlar için Türk Plastik sektör firmalarının Türkiye temsilciliğini almakta, firmaların bu fuarlara katılımını sağlamakta ve bu pazarlara sektörel gezi organizasyonlarını üstlenmektedir.

- K Fuarı – Almanya - Chinaplas – Çin - Feiplastic – Brezilya - Arabplast – BAE - PlastIndia – Hindistanı

PAGDER, kullanılmış plastik işleme makineleri ithalatında denetim görevi üslenmekte ve Ekonomi Bakanlığı’na ithalat izinlerinde görüş vermektedir.

PAGDER, OAİB kanalı ile yürütülen Ortak Satınalma Projesine katılarak üyelerinin mal ve hizmetleri daha düşük maliyetle sağlamasına ve firma verimliliklerinin artmasına katkıda bulunmaktadır.

PAGDER, yılda 2 kez olmak üzere hazırladığı Türkiye Plastik Sektörü, Türkiye Plastik İşleme Makineleri ve Sektör Alt Grupları izleme raporları ve değişik konulardaki yayınları ile sektör temsilcilerinin üretim verimliliklerini arttırmada etkin olabilecek teknik kitapları sektöre sunmakta, sektör katalogları ile de Türk plastik sektörünün dış pazarlarda tanıtılması ve ihracatlarının arttırılmasına önayak olmaktadır.

- Dünya Plastik Atlası - Plastik Algı Araştırması Değerlendirme Raporu - Kompaund Ekstrüzyonu - Türkiye Plastik Sektör Kataloğu - Turqum - Euromap Standartları - Özdeğerlendirme Çalıştayı

PAGDER, Ekonomi Bakanlığı tarafından desteklenen Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Projesi’nde İşbirliği Kurumu olarak yer almakta ve Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim ve danışmanlık hizmetleri sağlamaktadır.

PAGDER, ülkemizin genç sanayisinin en büyük problemlerinden biri olan sanayi yapılaşması sorununa çözüm üretmek üzere yola çıkmış, plastik üreticilerini bir araya toplayarak modern bir üretim alanı oluşturmak ve üretim tesislerini şehir içinden çıkarmak için Kırklareli’de plastik organize sanayi bölgesi kurulması için girişimlerini tamamlamıştır. Buna ilaveten, Bilecik’te ve başka lokasyonlarda da benzer projeler faaliyete geçirmek için girişimlerini sürdürmektedir.

PAGDER, halen on ve yirmi yıl sonrasının plastik sektörünün hammadde, makine, üretim teknolojisi, altyapı ve insan gücü ihtiyaçlarının belirlenmesi için projeler üretmektedir. Bu amaçla; ileriki faaliyetlerini yüklendiği misyon çerçevesinde, temsil yeteneğini, sektörel etkinliğini, üyeleri arasında kurulacak işbirliklerini güçlendirip onların değişen ihtiyaçlarına daha kaliteli hizmetlerle cevap vererek sürdürmeye ve sektörde faaliyet gösteren firmaların mevcut konumlarını küresel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda iyileştirmek, becerilerini geliştirmek ve uluslararası aktif işbirliğini arttırmak amacıyla etkin çalışmalar yapmaya devam edecektir.

2013 PLASTİK ALGIARAŞTIRMASI DEĞERLENDİRME RAPORU

Bu rapor, tüketicilerin plastik eşya ve plastik ambalajlara karşı tutum ve davranışlarını

saptamak amacıyla hazırlanmıştır.


4

YÖNETİCİ ÖZETİ

Plastik Sanayicileri Derneği, PAGDER, tarafından GfK Türkiye’ye yaptırılan ve 20 Şubat – 14

Mart 2013 tarihleri arasında, Türkiye’nin 7 bölgesi ve 15 şehrinde gerçekleştirilen “Plastik Algı

Araştırması” 1252 kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir.

Araştırmanın amacı, tüketicilerin plastik eşya ve plastik ambalajlara karşı tutum ve davranışla-

rını saptamaktır. Araştırma kapsamında sorulan 17 plastik algısı sorusu PAGDER yetkililerinin

vermiş olduğu araştırma talimatı çerçevesinde GfK Türkiye uzmanları tarafından hazırlanmış-

tır. Saha çalışması, mesleki standartlarını düzenleyen bir meslek birliği olan ESOMAR (Euro-

pean Society for Opinion and Marketing Research - Avrupa Kamuoyu ve Pazar Araştırmaları

Birliği) kurallarına bağlı olarak gerçekleştirilmiştir.

Görüşülen kişiler çok aşamalı yarı tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olup, hanelerde

“yüz yüze anket tekniği” kullanılmıştır. Araştırma sonunda elde edilen bilgiler, 2009 yılında

PAGEV tarafından GfK’ya yaptırılan benzeri araştırma ile kıyaslanmış ve aşağıdaki bulgulara

erişilmiştir ;

• 2009 yılında plastik denince ilk akla gelen ürünler leğen (% 22), saksı/kova (% 11) ve

tabak, çanak vb. (% 11) dir. 2013 yılında plastik denince ilk akla gelen ürünler bardak

(%15), tabak, çanak vb. (% 12) ve leğendir (% 8).

• 2009 yılında ilk vazgeçilecek plastik ürünler leğen (%13), tabak, çanak vb. (%10) ve bar-

daktır (%9). 2013 yılında ilk vazgeçilecek plastik ürünler bardak (% 14), tabak, çanak vb.

(% 12) ve çatal, kaşık, bıçaktır (% 7).

• 2009 yılında plastik yerine tercih edilen maddelerin başında cam gelmektedir (%62).

2013 yılında camın plastik yerine tercih edilme oranı artmıştır (%79). 2009 yılında katı-

lımcıların yalnız %1’i plastikten memnun olduklarını dile getirirken bu oran 2013 yılında

%2’ye çıkmıştır.

• 2009 yılında kendisi veya ambalajı plastik olduğu için bir ürünün satın alınmama oranı

yüksektir (%45) ve bu ürünlerin başında bardak gelmektedir. 2013 yılında kendisi veya

ambalajı plastik olduğu için bir ürünün satın alınmama oranı düşüktür (%10) ve bu ürün-

lerin başında yine “bardak” gelmektedir (%33).

• 2009 yılında plastik poşetlerin çevreye zarar verdiği algısı yaygındır (%89). 2013 yılında

plastik poşetlerin çevreye zarar verdiği algısında düşüş gözlemlenmektedir (%82). Fikir

belirtmeyen ve zararlı bulmadığını ifade eden katılımcılar da dikkate alındığında plastik

poşetlerin çevreye zararlı olduğu kanısı 4 yıl içerisinde %11 oranında azalmıştır.

• 2009 yılında plastik poşetler yaygın olarak çöpe atılmakta (%66) veya çöp poşeti olarak

kullanmaktadır (%45). 2013 yılında plastik poşetlerin kullanımdan sonra çöpe atılma ora-

nı düşmüş (%52) ve çöp poşeti olarak kullanılma oranı artmıştır (%46). Plastik poşetlerin

kullanıldıktan sonra geri dönüştürülmek üzere ayırılma oranı her iki yıl için de düşüktür

(%8). Plastik poşetlerin tekrar kullanımı %12 oranında artmıştır.


5

• 2009 yılında plastik oyuncakların çocuklar için zararlı olduğu düşünülmektedir (%90). 2013

yılında plastik oyuncakların çocuklar için zararlı olduğu algısı yaygındır (89). Aksini düşü-

nenlerin oranında yaşanan düşüşle plastik oyuncakların çocuklar için zararlı olduğu algısı-

nın %4 oranında arttığı gözlemlenmektedir.

• 2009 yılında plastik kampanyalarda yer alabileceğini ve yer almayacağını ifade eden ka-

tılımcıların oranları birbirine yakındır (%51 ve %49). 2013 yılında plastiklere karşı yapılan

kampanyalarda yer alabileceğini ifade edenlerin oranı artmış ve yer almayacağını ifade

eden katılımcıların oranı azalmıştır (% 58 ve % 42).

• 2009 yılında plastiklerle ilgili olumsuz bir haber duyduğunda ya da okuduğunda plastik bir

ürünü almaktan vazgeçenlerin oranı yüksektir (% 61). 2013 yılında plastiklerle ilgili olumsuz

bir haberle karşılaştığında plastik bir ürünü almaktan vazgeçenlerin oranı düşmüştür (%

55). Geçen dört yıl içerisinde, plastiklerle ilgili yapılan haberlerin satın alma davranışlarına

etkisi %6 oranında azalmıştır.

• 2009 yılında plastikler bu kadar çok kullanılmasa çevremiz daha temiz olacağı algısı yay-

gındır (%87). 2013 yılında ise daha az plastik kullanımına paralel olarak çevre kirliliğinin de

azalacağı yönündeki inanç azalmıştır (%85). Aksini düşünenlerin oranı dört yıl içerisinde

düşüş göstermiş ve plastik kullanımının çevre kirliliği yarattığı yönündeki olumsuz algı %3

oranında artmıştır.

• 2009 yılında yaygın olarak plastiklerin kansere yol açtığı düşünülmektedir (%87). 2013 yılın-

da da plastiklerin kansere sebep olduğu yönündeki olumsuz algı devam etmektedir (%86).

Plastiklerin kanser sebebi olmadığını düşünenlerin oranındaki düşüş de dikkate alındığında

plastiğin kansere yol açtığı algısında toplamda % 4’lük bir atış olmuştur.

• 2009 yılında plastiklerin doğada ancak bin yıldı yok olduğu tezine inanış yaygındır (%68).

2013 yılında plastiklerin doğada bin yılda yok olduğu tezine inanış azalmıştır (%61). Bu

teze inanmayanların oranındaki %3’lük artış da dikkate alındığında plastiğin doğada ancak

bin yılda yok olduğu tezine inanma yönündeki algının genel olarak %4 arttığını görüyoruz.

• 2013 yılı çalışmasına göre polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların sağlıksız ol-

duğu düşünülmektedir (% 79).

• 2013 yılı çalışmasına göre plastik alışveriş poşetlerinin yasaklanmasının pazar ve market

alışverişlerini zorlaştıracağı düşünülmektedir (%47).

• 2013 yılında kağıt bardakların (%42) plastik bardaklara (%6) kıyasla daha sağlıklı olduğu

düşünülmesine karşın her ikisinin de sağlıklı bulunmama oranı da yüksektir (%40).

• 2013 yılında kağıt bardaklarını plastik bardaklara nazaran çok daha yüksek oranda sağlıklı

bulunmasına karşın kağıt bardakların iç yüzeyinin plastikle kaplı olduğunun bilinme oranı

çok düşüktür (%22).

• 2013 yılında plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürüldüğü düşünülmektedir (%50).


6

2013 PLASTİK ALGI ARAŞTIRMASI METODOLOJİ, DEMOGRAFİ VE ÖRNEKLEM YAPISI

Anketin Coğrafi Bölgelere Göre Dağılımı (%)

Anketin Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı (%)

Araştırma, Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesini temsilen seçilmiş, İstanbul, İzmir, Bursa, Ankara, Antalya, Adana, Sam-

sun, Gaziantep, Kayseri, Malatya, Diyarbakır, Balıkesir, Erzurum, Trabzon ve Konya olmak üzere 15 ilin kentsel

kesimlerinde yaşayan, 15+ yaş grupları ve 5 farklı sosyo-ekonomik statü ( SES1 ) grubuna mensup, %50’si kadın,

%50’si erkek 1252 kişi ile görüşülerek gerçekleştirilmiştir.

Bölgelere göre araştırmaya en yüksek katılım, 401 kişi ile Marmara Bölgesi’nden sağlanmıştır.

18 ve 34 yaş arası 651 katılımcı, tüm katılımcıların yarıdan fazlasını oluştururken 138 15 + yaş çocuk, araştırmanın

% 11’lik kısmını oluşturmaktadır.

Araştırmaya birçok farklı kesimden kişi katılmış olup araştırmanın %70’ine yakını orta sınıf olarak ifade edilen C 1 ve

C 2 grupları ile yapılmıştır. SES gruplarına göre ankete katılan kişi dağılımları, Türkiye geneli SES dağılımına paraleldir.

1 Meslek, eğitim durumu, gelir seviyesi, gelirin kaynağı, yaşanılan evin tipi, yaşanılan çevrenin yapısı, sahip olunan mal, mülk (ev, yazlık, otomobil, elektronik eşya) gibi kriterler

dikkate alındığında; AB üst sınıf, C 1 orta üst sınıf, C 2 orta alt sınıf ve DE alt sınıf olarak değerlendirilir.


7

Anketin Sosyo-Ekonomik Statü (SES) Gruplarına Göre Dağılımı (%)

2009 ve 2013 Plastik Algı Araştırmaları Metodoloji, Demografi ve Örneklem Yapısı Kıyaslaması

Plastik Algı Araştırması örneklem yapısını genel olarak değerlendirdiğimizde katılımcıların %13’ünün üniversite me-

zunu, %45’inin çalışan, % 16’sının AB grubu, % 29’nun C1 grubu, % 57’sinin evli, %12,3’ünün çocuksuz olduğu,

ortalama çocuk sayısının 2,1 ve evde yaşayan kişi sayısının ortalama 3,8 olduğunu görülmektedir.

2009 ve 2013 Plastik Algı Araştırmaları Metodoloji, Demografive Örneklem Yapısı Kıyaslaması

2013 Plastik Algı Araştırması, 2009 yılında yine GfK Türkiye’ye yaptırılan Plastik Algı Araştırmasının daha kapsamlı

bir örnekleme çalışması ile tekrarı niteliğinde olup, 2009 yılından farklı olarak Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesini temsilen

seçilmiş 15 ilde ve yüz yüze görüşme tekniği ile yapılması dolayısıyla 2009 çalışmasından daha güvenilir bir çalışma

olmuştur.

2009 Plastik Algı Araştırması 2013 Plastik Algı Araştırması

Veri Toplama Tekniği Bilgisayar destekli telefon ile anket tekniği Yüz yüze anket tekniği

Örnekleme Yöntemi Tam rastsal seçim Çok aşamalı yarı tesadüfi

Örneklem Sayısı 263 kişi 1252 kişi

Görüşme Noktalarıİstanbul, İzmir, Bursa, Ankara, Adana,

Samsun

İstanbul, İzmir, Bursa, Ankara, Adana,

Samsun, Antalya, Gaziantep, Kayseri,

Malatya, Diyarbakır, Balıkesir, Erzurum,

Trabzon, Konya

Cinsiyet Dağılımı %49 Erkek - %51 Kadın %50 Erkek - %50 Kadın

Yaş Dağılımı

18+yaş

18-24 yaş %18

25-34 yaş %25

35-44 yaş %22

45-54 yaş %16

55+yaş %19

Ortalama yaş 40

15+yaş

15-17 yaş %11

18-24 yaş %22

25-34 yaş %30

35-44 yaş %17

45-54 yaş %12

55+yaş %8

Ortalama yaş 32

SES Dağılımı

AB grubu %15

C1 grubu %23

C2 grubu %49

DE grubu %12

AB grubu %16

C1 grubu %29

C2 grubu %39

DE grubu %16

Soru Sayısı 12 adet plastik algısı sorusu 17 adet plastik algısı sorusu


8

TEKNİK RAPOR DEĞERLENDİRMESİ

Plastik Algısı Soruları

1. Plastik denilince aklınıza gelen ilk 3 eşyayı söyler misiniz?

2. Plastik eşyalarınızdan vazgeçmeniz gerekse vazgeçeceğiniz 3 eşya neler olurdu, ilk vazgeçeceğinizden

başlayarak sıralar mısınız?

3. Plastik eşya/ambalaj yerine okuyacaklarımdan hangisini tercih edersiniz?

a. Cam

b. Kâğıt

c. Teneke, çelik, alüminyum

d. Ahşap

4. Kendisi veya ambalajı plastik olduğu için satın almadığınız herhangi bir ürün var mı? Varsa hangileri oldu-

ğunu belirtir misiniz?

5. Sizce plastik poşetler çevreye zararlı mı?

6. Plastik poşetlerinizi kullandıktan sonra ne yapıyorsunuz?

• Çöpe atıyorum

• Çöp poşeti olarak kullanıyorum

• Geri dönüştürülmek üzere ayırıyorum

• Diğer

7. Plastik oyuncakların çocuklar için zararlı olduğu fikrine katılıyor musunuz?

8. Plastiklere karşı bir kampanyada yer alır mısınız?

9. Plastiklerle ilgili olumsuz bir haber okuduğunuzda ya da duyduğunuzda, plastik bir ürünü almaktan

vazgeçtiğiniz oldu mu?

10. “Plastikler bu kadar çok kullanılmasa çevremiz daha temiz olur.” fikrine katılıyor musunuz?

11. Plastiklerin kansere yol açtığı fikrine katılıyor musunuz?

12. “Plastik doğada ancak bin yılda yok olur.” tezine inanıyor musunuz?

13. Polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların sağlıksız olduğu fikrine katılıyor musunuz?

14. Plastik alışveriş poşetlerinin kullanımının yasaklanması, market ve pazar alıverişlerinizi zorlaştırır mı?

15. Sizce plastik bardak mı yoksa kâğıt bardak mı sağlıklıdır?

16. Kâğıt bardakların içinin ( sıvıya değen kısmının) plastik kaplı olduğunu biliyor musunuz?

17. Plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürüldüğüne inanıyor musunuz?

Analiz Notları

Sorular • Plastik algı soruları ilgili sayfalarda dip not şeklinde yer alır.

Tablo ve Grafikler

• Teknik raporda yer alan tüm tablolar 2013 yılına ait Plastik Akgı Araştırmasının

tabloları.

• Teknik raporda yer alan grafikler, özellikle 2009 yılı çalışmasına ait olduğu belirtilme-

diği takdirde 2013 algı çalışmasına aittir.

Analiz Kırılımı

• Araştırma sonuçları “cinsiyet” , “SES”, “yaş” ve “bölge” olmak üzere dört ayrı kırılım-

da hazırlanmıştır.

DİKKAT: Rapor genelindeki bazı 30’un altında olan kırılımlar “kalitatif” bulgu olarak

değerlendirilmelidir. Bu bulgular üzerinden marka ya da ürüne yönelik genellemeler

yapılamaz.

İstatistiki olarak anlamlı farklar

• Grafik ve tablolarda kullanılan büyük harfler (A, B, C,..)2 %95 güven aralığında an-

lamlı farkları ifade eder.

• 1252 kişilik çalışma, örneklemi %95 güven düzeyinde +/- maksimum %2.79 örnek-

lem hata payı ile temsil etmektedir.

2 İstatistiki testlerin okunuşuna bir örnek: Testlerde “A” ile kodlanan kadın sütununun altındaki istatistiki rakamların yanlarında erkek katılımcılar için kodlanmış olan “B” harfinin

bulunması, kadın katılımcıların verdiği cevapların erkek katılımcıların verdiği cevaplardan anlamlı derecede farklı olduğunu ifade eder.


9 3 2009 yılı Plastik Algı Araştırmasında yer alan aynı 12 plastik algı sorusu için kıyaslama yapılarak değerlendirilmiştir.

4 Plastik Algı Sorusu 1: Plastik denilince aklınıza gelen ilk 3 eşyayı söyler misiniz?

Cinsiyet ve Bölge Kırılımı

Erkek katılımcılar tarafından da plastik denince ilk akla gelen ürün olan bardak, kadın katılımcılar tarafından %5 ora-

nında daha az söylenmiş olup, leğen diyen kadın sayısı erkeklerin iki katıdır. 2009 yılında yapılan araştırmada kadın

ve erkek katılımcıların verdiği cevaplar arasında büyük farklılıklar bulunmaktadır. 2009 yılında kadınların %34’ünün

ilk aklına gelen plastik ürün olan leğen, erkeklerin ancak %9’unun ilk aklına gelen üründür. 2009 çalışmasında

erkekler %19’luk bir oranla ilk akıllarına gelen plastik ürün olarak poşet/naylon torba derlerken kadınların sadece

%2’lik kısmı ilk olarak plastik poşet demişlerdir.

Akdeniz, Ege, Karadeniz ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde ilk akla gelen plastik ürün bardak iken İç Anadolu

Bölgesi’nde poşet/naylon torba, Marmara Bölgesi’nde tabak, çanak vb. ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde leğen ol-

muştur.

TOPLAMKadın

(A) Erkek

(B) Akdeniz

(C) İç Anadolu

(D) D.Anadolu

(E) Marmara

(F) Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D.Anadolu(I)

BAZ 1252 624 628 157 181 112 396 163 110 133

Bardak 16,4 13,8 18.9 A 24.8 DFH 7,2 21.4 D 14.6 D 19 D 11,8 20.3 D

Tabak, Çanak vb. 11,5 11,5 11,5 4,5 3,9 8,9 18.7 CDEGH 6,7 10 D 18 CDEG

Leğen 9,3 12.5 B 6,1 5,1 2,2 24.1 CDFHI 7.6 D 15.3 CDFH 7.3 D 10.5 D

Şişe/Matara 8,4 7,5 9,2 5,1 8,8 5,4 7,8 13.5 CEF 10 8,3

Su Şişesi/Su

Damacanası7,8 8,2 7,5 3,8 12.2 CFH 5,4 5,8 17.2 CEFHI 1,8 8.3 H

Poşet/Naylon Torba 6,9 6,9 6,8 1,9 24.9CEFGHI 1,8 5,8 3,1 2,7 3,8

Saksı/Kova 6,8 7,1 6,5 11.5 FGI 7.7 I 16.1 DFGHI 4.5 I 4.9 I 7.3 I 0,8

Çatal, Kaşık, Bıçak 5,9 5,8 6,1 13.4 EGHI 0,6 1,8 10.4 DEGI 1,2 5.5 DGI 0,8

Sandalye, Tabure 4,4 3,7 5,1 7.6 FI 3,9 2,7 2,5 9.2 DEFI 5,5 1,5

Oyuncak 3 2,9 3,2 2,5 2,8 - 3,3 0,6 10 CDEFGI 3

Sepet 2,5 2,2 2,7 1,3 - 3.6 DH 2.5 D 0,6 - 10.5 CDEFGH

Deterjan Kabı 2,5 4.2 B 0,8 3.2 G 1,1 2.7 G 1,5 - 8.2 DFG 4.5 FG

Masa 2,2 2,1 2,4 5.7 DEI 0,6 0,9 2,8 2,5 1,8 -

Plastik Denince İlk Akla Gelen Ürün (%)

16,4

11,5

9,3

8,4

7,8

6,9

6,8

5,9

4,4

3

2,5

2,5

2,2

Bardak

Plastik Denince İlk Akla Gelen Ürünün Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

2013 Plastik Algı Araştırması Bulguları3

Plastik denince ilk akla gelen ürün4

Plastik dendiğinde akla gelen ilk eşya, 2009 yılı araştırmasında %22 ile “leğen” iken 2013 yılı araştırmasında ise

%16 ile plastik bardak olmuştur.

%1,5’in altındaki değerler tabloda gösterilmemiştir.


10

TOPLAM 15 - 17

(J) 18 – 24

(K) 25 - 34

(L) 35 - 44

(M) 45 - 54

(N) 55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

BAZ 1252 134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Bardak 16,4 15,7 16.5 M 22.2 MNO 9,8 14,3 11,8 15,5 16,3 17,2 15,5

Tabak,

Çanak vb.11,5 10,4 11,5 11,6 8,9 13,6 15,1 12,1 12 10,8 11,9

Leğen 9,3 4,5 6,8 7,1 12.1 JKL 17.5 JKL 11.8 J 10,1 7,3 8,7 13.4 R

Şişe/Matara 8,4 10,4 10 9,8 6,5 5,2 4,3 8,2 10,3 7,9 6,2

Su Şişesi/Su

Damacanası7,8 9 8,6 7,1 11.2 N 3,9 5,4 8,7 8,4 7,2 7,2

Poşet/

Naylon Torba6,9 4,5 9 5,8 5,6 9,1 7,5 5,8 7,3 7 6,7

Saksı/Kova 6,8 4,5 6,8 4,8 10.7 JL 5,8 10.8 L 5,3 5,7 7,2 9,3

Çatal, Kaşık,

Bıçak5,9 9 4,7 6,1 5,6 5,8 5,4 6,3 6,3 6,2 4,1

Sandalye,

Tabure4,4 6 5 4 5,6 3,2 1,1 2,9 4,6 5,2 3,6

Oyuncak 37.5

KLMNO 2,9 3,2 2,8 1,3 - 2,9 3,3 3,5 1,5

Sepet 2,5 0,7 2,9 1,9 2,8 1,9 6.5 JL 2,4 2,7 2,3 2,6

Deterjan Kabı 2,5 0,7 1,4 2,1 3,3 3,9 5.4 JK 2,9 2,7 2,1 2,6

Masa 2,2 3,7 1,1 2,4 2,8 1,3 3,2 1,4 2,7 2,3 2,1

Yaş ve SES Kırılımı

15-34 yaş arası kişiler ilk akla gelen plastik ürüne bardak cevabını verirken 35-54 yaş arası kişiler leğen, 55+ yaş

kişiler ise tabak, çanak vb. cevabını vermişlerdi. İlk akla gelen ürün olan ‘bardak’ cevabı,sosyo-ekonomik statü

gruplarına göre anlamalı derecede farklılık göstermemiştir ve bu dağılıma göre tüm statü grupları genel olarak

bardak cevabını vermişlerdir.

Plastik Denince Akla Gelen İlk 3 Ürün5

2009 çalışmasında akla gelen ilk üç ürün %22 ile leğen, %11 ile saksı/kova ve %11 ile tabak, çanak vb. iken 2013

çalışmasında bu sıralama %15 ile bardak, %12 ile tabak, çanak vb. ve %8 ile leğen şeklinde değişmiştir.

Plastik Denince İlk Akla Gelen Ürünün Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

Plastik Denince Akla Gelen İlk 3 Ürün(%)

14,8

12,2

8

7

7

6,4

6,3

5,1

4,5

2,6

2,2

2

2

Bardak

5 Plastik Algı Sorusu 1: Plastik denilince aklınıza gelen ilk 3 eşyayı söyler misiniz?

%2’nin altındaki değerler tabloda gösterilmemiştir.


11

TOPLAMKadın

(A) Erkek

(B) Akdeniz

(C) İç Anadolu

(D) D. Anadolu

(E) Marmara

(F) Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

BAZ 1252 624 628 157 181 112 396 163 110 133

Bardak 14,8 13,6 16 21,5 DFH 8,4 15,2 13,2 17,3 D 11,7 19,9 D

Tabak,Çanak

vb.12,2 12,2 12,3 9,9 6,3 10,7 16,9 CDG 5,8 11,2 19,3 CDG

Leğen 8 10,4 B 5,7 5,9 3,3 17,1 CDFH 6,6 10,2 D 8 10,7 D

Şişe/Matara 7 7,4 6,6 8,6 I 9,3 I 17,3 CFGHI 4,7 I 6,6 I 6,5 I 1,4

Su Şişesi/Su

Damacanası7 6,3 7,7 5,1 7,6 4,6 6,1 9 10 7,9

Poşet/

Naylon Torba6,4 6 6,7 10 DEGHI 1,1 4 11,6 DEGHI 2,1 3,5 3,3

Saksı/Kova 6,3 6,7 5,8 4,5 8,1 H 7,6 4,5 11,3 CFH 2,3 7

Çatal, Kaşık,

Bıçak5,1 4,9 5,3 1,6

16,4

CEFGHI1,8 4,3 3,4 2,6 3,5

Sandalye,

Tabure4,5 4,1 5 9,2 DEFI 3,1 2,5 3,5 8,3 DEFI 3,8 1,6

Oyuncak 2,6 2,6 2,7 1,7 3,1 0,7 2,7 G 0,5 7,9 CEG 2,9

Sepet 2,2 2,4 1,9 0,7 - 3,7 2 1 0,8 8,5 CFGH

Deterjan Kabı 2 1,6 2,3 4,7 DI 0,7 1 2,5 1,5 1,5 0,6

Masa 2 2,7 1,4 3,6 G 1,1 2,5 1,2 0,3 5,6 G 2,5


624 kadının %36,2’lik çoğunluğu “bardak, tabak, çanak vb. ve leğen” sıralamasını yaparken, ankete katılan 628

erkeğin %36’sı ise ilk üç ürünü “bardak, tabak, çanak vb. ve şişe, matara” şeklinde sıralamışlardır.

Karadeniz ve Güney Doğu Anadolu bölgeleri anketin genelinden çıkan “bardak, tabak, çanak vb. ve leğen” sı-

ralamasını bozmazken, bunlardan farklı olarak Akdeniz ve Marmara Bölgelerinde çatal, kaşık, bıçak; İç Anadolu

Bölgesi’nde saksı/kova, poşet/naylon torba; Ege Bölgesi’nde su şişesi/damacanası ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde

yine saksı/kova ürünlerinin ilk üçte olduğu görülmektedir.


Yaş dağılımında 34 yaş ve altı katılımcılar genel sıralamada üçüncü sırada bulunan leğen yerine genellikle farklı

cevaplar vermişlerdir. Orta alt ve alt grup statü gruplarında ilk üç sıralaması değişmezken, üst ve orta üst statü

grupları üçüncü ürün olarak şişe/matara demişlerdir.

Plastik Denince Akla Gelen İlk Üç Ürünün Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Plastik Denince Akla Gelen İlk Üç Ürünün Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

TOPLAM 15 - 17

(J) 18 – 24

(K) 25 - 34

(L) 35 - 44

(M) 45 - 54

(N) 55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

BAZ 1252 134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Bardak 14,8 15 16,3 17,5 MO 11,1 13,4 9,9 14,3 14,4 15,5 14,7

Tabak,

Çanak vb.12,2 13,4 11,2 13 10,8 13,6 11,6 12,5 13,5 10,8 13,1

Leğen 8 4,2 7,2 6,1 9,5 J 13,2 JL 11,5 7,1 7,5 7,6 11,1

Saksı /Kova 7 4,1 6,8 5,6 9,8 J 7,6 10,6 7 5,8 7,2 9

Şişe/Matara 7 7,1 8,3 7,5 6,3 5,2 5 7,3 7,9 6,9 4,9

Çatal, Kaşık,

Bıçak6,4 9,2 5 7,4 5,2 5,1 6,8 6 7 6,5 5,2

Su Şişesi/Su

Damacanası6,3 6,7 6,5 5,7 7,6 5,4 5,4 6,2 6,4 6,2 6,1

Poşet/

Naylon Torba5,1 4,4 6,3 4,5 4,3 6,2 5,2 5,6 4,8 5,1 5,3

Sandalye,

Tabure4,5 4,4 4,7 4,6 5,5 3,1 4,3 3,9 4,5 5,1 3,9

Oyuncak 2,6 4,6 2,5 2,9 2,6 1,4 1,3 2,3 3 3 1,4

Sepet 2,2 1,2 2,2 1,6 2,5 2,2 4,7 1,7 2,5 2 2,2

Masa 2 3,2 1,2 2,3 2,1 1,2 2 2,9 1,9 1,9 1,5

Deterjan Kabı 2 0,6 1,6 1,8 2,3 2,7 4,7 2,1 2,3 1,8 2,1


12

TOPLAMKadın

(A) Erkek

(B) Akdeniz

(C) İç Anadolu

(D) D.Anadolu

(E) Marmara

(F) Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D.Anadolu(I)

BAZ 1252 624 628 157 181 112 396 163 110 133

Bardak 15,3 14,9 15,838.2

DEFGHI 6,6 17.9 DG 13.1 DG 6,7 12,7 17.3 DG

Tabak,

Çanak vb.12,1 11,5 12,7 10.8 D 3,3 8 18.2 CDEGH 8 7,3 20.3 CDEGH

Leğen 8,3 8,5 8,1 12.7 DEGHI 0,6 1,8 16.2 DEGHI 3.7 D 5.5 D 3.8 D

Şişe/Matara 7,8 5,6 10 A 5,7 8,3 7,1 6,3 4,920,9

CDEFGI 7,5

Su Şişesi/Su

Damacanası7,2 7,5 6,8 7,6 5,5 9,8 6,3 8,6 5,5 9

Poşet/

Naylon Torba6,2 7,4 4,9 3,2 1,7

19.6

CDFGHI 6.1 D 5,5 4,5 6.8 D

Saksı/Kova 5,8 6,6 4,9 3,8 13.8CFGHI 14.3 CFGHI 2,5 6.7 FI 2,7 0,8

Çatal, Kaşık,

Bıçak5,2 5 5,4 - 21.5CEFGHI 1,8 2.5 C 2.5 C 5.5 C 3 C

Sandalye,

Tabure2,8 2,6 3 3.8 I 2,2 0,9 1,3

10.4

CDEFHI 1,8 -

Oyuncak 2,4 3.8B 1 3,2 1,1 4,5 1,8 1,2 5.5 DFG 2,3

Sepet 1,8 1,8 1,9 - - 2.7 CD 0,8 1,2 0,9 10.5 CDEFGH

Deterjan Kabı 1,8 1,8 1,8 0,6 0,6 0,9 3.3 DG - 2.7G 2,3

Masa 1,7 1,1 2,2 4.5 DEI - - 2.5 D 1,2 1,8 -

İlk Vazgeçilecek Plastik Ürün6

2009 çalışmasında ilk vazgeçilecek ürün %13 ile leğen olurken, 2013 yılında ilk vazgeçilecek ürünün %15 ile bar-

dak olduğu gözlemlenmektedir.


Araştırmaya katılan 93 kadın ve 99 erkek katılımcının ilk vazgeçecekleri plastik ürün olan bardak, 1252 katılımcıdan

192’sinin ilk tercihi olmuştur.

Bölgelere göre dağılıma baktığımızda, her bölgenin ilk vazgeçecekleri plastik ürün olarak tercihlerinin tamamen

birbirinden farklı olduğunu görüyoruz.

Akdeniz’in %38,2 ile plastik bardaklardan, İç Anadolu’nun %21,5 ile poşet/naylon torbalardan, Doğu Anadolu’nun

%19,6 ile leğenlerden, Ege’nin %10,4 ile sandalye ve taburelerden, Karadeniz’in %20,9 ile şişe/mataralardan,

Marmara’nın %18,2 ve Güney Doğu Anadolu’nun % 20,3 ile tabak, çanak vb. plastik ürünlerden ilk tercih olarak

vazgeçebilecekleri gözlemlenmiştir.

6 Plastik Algı Sorusu 2: Plastik eşyalarınızdan vazgeçmeniz gerekse vazgeçeceğiniz 3 eşya neler olurdu; ilk vazgeçeceğinizden başlayarak sıralar mısınız?

İlk Vazgeçilecek Plastik Ürün (%)

İlk Vazgeçilecek Plastik Ürünün Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

15,3

12,1

8,3

7,8

7,2

6,2

5,8

5,2

2,8

2,4

1,8

1,8

1,7

Bardak



13


Yaş dağılımında 34 yaş ve altı katılımcılar için ilk vazgeçecekleri ürün bardak olurken, 35 yaş ve üstü katılımcılar

içinoransal olarak neredeyse aynı sayıda katılımcının verdiği cevaplara göre bardak ve tabak, çanak vb. olmuştur.

Sosyo-ekonomik statü grupları arasında verilen cevaplar açısından farklılık gözlemlenmemiştir.

Vazgeçilecek İlk 3 Plastik Ürün6

2009 çalışmasında vazgeçilecek ilk üç ürün sıralaması %13 ile leğen, %10 ile tabak, çanak vb. ve %9 ile bardak

olurken 2013 çalışmasında bu sıralama %14 ile bardak, %12 ile tabak, çanak vb. ve %7 ile çatal, kaşık, bıçak

şeklinde değişmiştir. 1252 katılımcının 418’i bardak, tabak, çanak vb. ve çatal, kaşık, bıçak cevaplarını vermişlerdir.

7 Plastik Algı Sorusu 2: Plastik eşyalarınızdan vazgeçmeniz gerekse vazgeçeceğiniz 3 eşya neler olurdu; ilk vazgeçeceğinizden başlayarak sıralar mısınız?

İlk Vazgeçilecek Plastik Ürünün Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

Vazgeçilecek İlk 3 Plastik Ürünün Cinsiyet ve Bölge Dağılımı (%)

TOPLAM 15 - 17

(J) 18 – 24

(K) 25 - 34

(L) 35 - 44

(M) 45 - 54

(N) 55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

BAZ 1252 134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Bardak 15,3 17,2 14,7 17.5 M 10,3 15,6 17,2 15,9 13,9 15,7 16,5

Tabak,

Çanak vb12,1 9 13,6 10,3 10,7 15,6 17,2 14 13,3 9,3 14.9 S

Çatal, Kaşık,

Bıçak8,3

15.7

KLMN 7,9 7,9 8,4 3,9 7,5 9.2 T 9 T 9.1 T 4,1

Şişe / Matara 7,8 8,2 10,4 7,1 7,9 5,8 5,4 9.7 T 9.2 T 7.9 T 3,1

Su Şişesi / Su

Damacanası7,2 3 8.2J 7,4 8.9 J 7,8 4,3 6,3 7,9 6,8 7,7

Leğen 6,2 3 4,3 6,6 7,5 9.7 JK 5,4 4,8 6,5 5,6 8,2

Saksı /kova 5,8 3,7 5 4,8 8.9 L 5,2 8,6 3,9 6,3 5,2 8,2

Poşet / naylon

torba5,2 5,2 6,8 4 5,6 5,2 4,3 4,3 3,3 6.4 R 6,7

Sandalye,

Tabure2,8 3 2,2 4.2 O 3,3 1,3 - 2,9 1,4 4.1 R 2,1

Deterjan Kabı 2,4 0,7 0,7 2,4 2,8 3.2 K 7.5 JKL 3,4 2,2 2,1 2,6

Sepet 1,8 0,7 1,4 1,9 2,8 1,3 3,2 2,4 1,6 1,9 1,5

Oyuncak 1,8 1,5 2,5 2,1 1,4 1,3 - 2,4 1,4 1,9 1,5

Masa 1,7 4.5 KM 0,4 2.6 K 0,5 1,3 1,1 1,9 2,7 1,2 0,5

13,9

12,3

7,2

5,8

5,7

5,5

5,5

4,2

3

2

1,9

1,6

1,5

Bardak



14


Kadın katılımcıların %32,2’sinin, erkek katılımcıların ise %34,5’ininplastik eşyalarınızdan vazgeçmeleri gerekirse

vazgeçecekleri ilk 3 eşya tercihleri, vazgeçilecek ilk 3 plastik ürün sıralamasını oluşturmuştur.

Akdeniz Bölgesi genel sıralamaya paralel cevaplar verirken İç Anadolu Bölgesi’nde bu sıralama poşet/naylon,

saksı/kova, bardak; Doğu Anadolu Bölgesi’nde saksı/kova, leğen, bardak; Marmara Bölgesi’nde tabak, çanak

vb., çatal, kaşık, bıçak, bardak; Ege Bölgesi’nde bardak, sandalye, tabure, su şişesi/su damacanası; Karadeniz

Bölgesi’nde şişe/matara, bardak, tabak, çanak vb. ve son olarak Güney Doğu Anadolu Bölgesi ise tabak, çanak

vb., bardak ve sepet şeklinde olmuştur.


15 ve 34 yaş arası katılımcılar verdikleri cevaplarla ilk vazgeçecekleri ürün sıralamasını bozmazken 35 yaş ve üstü

katılımcılar 3. ürün tercihlerinde saksı/kova ve leğeni tercih etmişlerdir.

Sosyo-ekonomik statü gruplarındaki sıralamada, genel sıralamadan sapan tek cevap alt statü grubuna mensup

katılımcıların 3. sıradaki çatal, kaşık, bıçak yerine verdikleri saksı/kova cevabı olmuştur.

TOPLAMKadın

(A) Erkek

(B) Akdeniz

(C) İç Anadolu

(D) D.Anadolu

(E) Marmara

(F) Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D.Anadolu(I)

BAZ 1252 624 628 157 181 112 396 163 110 133

Bardak 13,9 13,3 14,5 28,6 DEFGHI 8,4 13,5 11,3 10,6 11,2 18,5 D

Tabak,Çanak vb 12,3 11,9 12,6 14,9 DG 6,1 10,9 15,1 DG 5,9 10,8 19,4 DG

Çatal, Kaşık,

Bıçak7,2 7 7,4 12,7 DEHI 0,9 3,4 12 DEGHI 2,9 4,7 5,1 D

Şişe/Matara 5,8 4,8 6,9 4,8 6,4 4,5 4,3 5,3 12,6 CEFG 7,1

Su Şişesi/Su

Damacanası5,7 5,8 5,5 6,5 4,1 8,5 5,2 6,1 3,5 7

Leğen 5,5 6,9 B 4,1 3,8 3,3 14 CDFGHI 5,3 4,5 4,2 5,8

Saksı /Kova 5,5 5,9 5,2 4,7 I 11,1 CFHI 16,1 CFGHI 2,5 I 5,9 I 3 0,5

Poşet/Naylon

Torba4,2 3,8 4,5 0,6 15 CEFGHI 2,8 2,4 2,5 3,6 2,3

Sandalye, Tab. 3 2,7 3,4 4,8 2,3 1 2,4 8,1 DEFH 2,6 -

Deterjan Kabı 2 2,7 1,2 2,9 0,9 4,5 1,4 0,6 4,7 1,1

Oyuncak 1,9 1,9 2 1,6 1,8 0,6 2,4 0 4,4 2,5

Sepet 1,6 1,7 1,5 - - 2,8 0,6 1,3 0,8 8,1 FGH

Masa 1,5 1,4 1,6 3,2 0,6 0,3 2,1 E 1,4 1,5 -

Vazgeçilecek İlk 3 Plastik Ürünün Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Vazgeçilecek İlk 3 Plastik Ürünün Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

TOPLAM 15 - 17

(J) 18 – 24

(K) 25 - 34

(L) 35 - 44

(M) 45 - 54

(N) 55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

BAZ 1252 134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Bardak 13,9 14,4 14,3 14,9 11,6 13,5 13,6 14,4 13 13,9 15

Tabak,Çanak vb 12,3 10,7 12,5 12,1 11 15 12,9 13,6 12,9 10,2 14,7

Çatal, Kaşık,

Bıçak7,2 10,9 7,3 7,2 6,2 4,7 7,5 7,7 7,3 7,3 5,9

Şişe/Matara 5,8 5,1 7 5,6 6,2 4,3 5,7 6,8 6,3 6 3,4

Su Şişesi/Su

Damacanası5,7 2,4 6,2 5,8 6,5 7 4,1 4,6 6,2 5,5 6,3

Leğen 5,5 2,6 4,6 5,2 6 8,2 J 7,3 4,4 5,8 5,2 6,7

Saksı/Kova 5,5 3,6 4,8 5,1 7,4 5,6 7,7 4,8 5 5,4 7,6

Poşet/Naylon

Torba4,2 3,6 5,5 3,1 4,6 4 4,3 4,7 3,3 4,6 4

Sandalye, Tabure 3 3,4 2,6 4,1 3,5 1,5 1,4 3,3 2,4 3,7 2,3

Deterjan Kabı 2 0,6 1 1,9 2,3 2,2 5,6 J 2,5 2 1,8 1,7

Oyuncak 1,9 2,5 2,3 2 1,8 1,4 0,7 2,1 1,6 2,3 1,4

Sepet 1,6 1,1 1,4 1,3 2,2 1,3 2,7 1,7 1,7 1,5 1,3

Masa 1,5 2,9 0,7 2,2 1,2 1 0,5 2,4 1,9 T 1,2 0,3


15

Plastik Yerine Tercih Edilen Madde8

2009 çalışmasında %62 ile plastik yerine en çok tercih edilen madde olan cam, 2013 yılı çalışmasında ahşabın

tercih edilme oranından %11, kağıdın tercih edilme oranından %5 ve teneke /çelik /alüminyumun tercih edilme

oranından ise %1 alarak tercih edilme oranını %79’a çıkartmıştır.

İki araştırma arasında geçen dört yıl içinde plastik algısı olumlu yönde değişmiştir. 2009 yılında katılımcıların

yalnız%1’i plastikten memnun olduklarını dile getirirken bu oran 2013 yılında iki katına çıkmıştır. 2009 ve 2013 yıl-

larında camın tercih edilme oranında meydana gelen %17’lik artış, plastiğin algısının kötüye gittiğinin değil, ahşap,

kağıt, ve teneke / çelik / alüminyumun cama nazaran daha az tercih edildiğini göstermekte, toplumda var olan

algının plastik ve cam lehine, diğer maddelerin ise aleyhine geliştiğini ispatlamaktadır.


Kadın ve erkek katılımcıların plastik yerine tercih ettikleri maddeler sıralaması farklılık göstermezken bölgesel bazda

dikkat çekici bir dağılım vardır.

Akdeniz, Doğu Anadolu, Marmara, Ege ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde %84’ün üzerinde bir oranda tercih

edilen madde cam olmuştur. İç Anadolu Bölgesi katılımcılarının verdikleri cevaplar yakın oranlarla cam, ahşap ve

teneke/çelik/alüminyum cevapları arasında dağılırken Karadeniz Bölgesi’nde %12,7 gibi bir çoğunluk “plastikten

memnunum” yanıtını vermiştir.


1252 katılımcının 987’si plastik yerine bir başka materyali tercih etme durumunda seçecekleri maddenin cam

olduğunu belirtmişlerdir. 15-34 yaş grubu verdikleri cevaplarla genel sıralamayı bozmazken 45-55+ yaş grubu ka-

tılımcıların plastik yerine tercih ettikleri maddelerde cam yine ilk sırayı almış olmasına rağmen diğer tercihleri farklılık

göstermektedir.

Sosyo-ekonomik statü gruplarının da plastik yerine seçecekleri maddeler benzer şekilde sıralanırken, üst seviye

gruplarının diğer statü gruplarına oranla daha yüksek oranda kağıdı tercih ettikleri gözlemlenmiştir.

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D.Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D.Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Cam 79,5 77,9 84.1 D 38,1 84.8 D 84.6 D 93.9 CDEFHI 79.1 D 85.7 D

Teneke /Çelik/

Alüminyum7,1 8,8 3,8 35.9 CEFGHI 6.3 H 2,5 3,1 0,9 3,8

Ahşap 7,2 6,8 3,8 24.3 CEFGHI 5.4 G 5.3 G 1,2 3,6 3,8

Kağıt 4,3 4,8 8.3 DG 1,7 2.7 G 7.1 DG - 3.6 G 4.5 G

Plastikten

Memnunum1,9 1,8 - - 0,9 0,5 1,8 12.7 CDEFGI 2.3 D

Plastik Yerine Tercih Edilen Madde (%)

Plastik Yerine Tercih Edilen Maddelerin Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

8 Plastik Algı Sorusu 3: Plastik eşya/ambalaj yerine okuyacaklarımdan hangisini tercih edersiniz? (Tek Cevap). cam. teneke/çelik/alüminyum. ahşap. kağıt. plastikten memnu-

num

78,7

7,95

7,0

4,55

1,85

Cam



16

Plastik Yerine Tercih Edilen Maddelerin Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

2013 ve 2009 yılları Plastik Algı Araştırmalarında Kendisi/Ambalajı Plastik Olduğu için SatınAlınan/Alınmayan Ürünler (%)

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Cam 82,1 79,9 79,6 74,8 74,7 81,7 74,4 77,4 79,9 82,5

Teneke/Çelik/

Alüminyum7,5 7,5 8,7 7,5 9,7 4,3 8,2 7,9 8,5 6,2

Ahşap 5,2 6,1 6,6 11.7 JKLN 5,2 6,5 8,7 6,8 6,4 7,2

Kağıt 2,2 4,7 4 3,7 7.8 J 6,5 7.2 ST 5,4 3,7 2,1

Plastikten

Memnunum3 1,8 1,1 2,3 2,6 1,1 1,4 2,4 1,4 2,1

Kendisi/Ambalajı Plastik Olduğu İçin Satın Alınmayan Ürünler9

Tüketicilerin plastik olduğu için satın almadıkları bir ürün olup olmadığı sorusuna verdikleri yanıtlar 2009 ve 2013

yılları çalışmalarında büyük farklılıklar göstermiştir. 2009 yılı Plastik Algı Araştırmasında katılımcıların %45’i plastik

olduğu için satın almadıkları ürün olduğunu belirtirken, bu oran 2013 çalışmasında %10’a düşmüştür. 1252 ki-

şinin katılımıyla gerçekleştirilen 2013 çalışmasında 1127 katılımcı kendisi ya da ambalajı plastik olduğu için satın

almadıkları ürün olmadığını belirtirken, 263 katılımcıyla gerçekleştirilen 2009 çalışmasında katılımcıların cevapları

%10’luk bir farkla ikiye bölünmüştür.

Bir ürünü, plastik olduğu için satın almayan 118 kişiyi baz alarak hazırlanan 2009 yılı “kendisi/ambalajı plastik ol-

duğu için satın alınmaya ürünler listesi” nde ilk sırada %11 ile bardak, ikinci sırada %9 ile gıda ürünleri ve üçüncü

sırada %8 ile su şişesi/su damacanası bulunurken, plastik olduğu için ürün satın almayan 125 kişiyi baz alarak

hazırlanan 2013 çalışmasında “kendisi/ambalajı plastik olduğu için satın alınmaya ürünler listesi” nde ilk sırada %33

ile bardak, ikinci sırada %26 ile tabak, çanak vb., üçüncü sırada ise %14’erlik oranlarla çatal, kaşık, bıçak ve oyun-

cak bulunmaktadır. 2009 yılı çalışmasında %35 oranında “hatırlamıyorum” cevabının verilmesi de dikkate değerdir.

2013 2009

Evet, plastik olduğu için satın almadığım ürün oldu

Hayır, plastik olduğu için satın almadığım ürün olmadı

Evet, plastik olduğu için satın almadığım ürün oldu

Hayır, plastik olduğu için satın almadığım ürün olmadı

9 Plastik Algı Sorusu 4: Kendisi veya ambalajı plastik olduğu için satın almadığınız herhangi bir ürün var mıdır? Varsa hangileri olduğunu belirtir misiniz?

%10

%90

%45

%55


17

2013 yılı Plastik Algı Araştırmalarında Kendisi/Ambalajı Plastik Olduğu için Satın Alınmayan Ürünler (%)

2009 yılı Plastik Algı Araştırmalarında Kendisi/Ambalajı Plastik Olduğu için Satın Alınmayan Ürünler (%)


Ankete katılan 552 kadın ve 575 erkek plastik olduğu için satın almadıkları ürün olmadığını belirtirken, plastik oldu-

ğu için satın almadıkları ürün olduğunu belirten diğer %10’luk dilimin %11,5’i kadın ve %8,4’ü erkektir.

“Plastik olduğu için satın almadığım bir ürün olmadı” yanıtını veren katılımcıların bölgelere göre dağılımı yüzdesel

olarak büyükten küçüğe sıralandığında; İç Anadolu Bölgesi’nden ankete katılan 181 kişiden 180’i, Ege Bölge-

si’nden ankete katılan 163 kişiden 158’i, Doğu Anadolu Bölgesi’nden katılan 112 kişiden 103’ü, Marmara Bölge-

si’nden katılan 396 kişiden 361, Karadeniz Bölgesi’nden katılan 110 kişiden 98’i, Güney Doğu Anadolu Bölge-

si’nden katılan 133 kişiden 112’si ve son olarak Akdeniz Bölgesi’nden ankete katılan 157 kişiden 115’inin plastik

olduğu için satın almadıkları ürün olmadığını belirttiklerini görüyoruz.


Masa

1 1 1 1 1 1 1

2013

1 1 1 2 2 2

5 56

14 14

26

33

21111 2

2009

3 3 3 3 3 3 4 46 7 8 9

11


18

Kendisi/Ambalajı Plastik Olduğu için Satın Alınmayan Ürünlerin Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Kendisi/Ambalajı Plastik Olduğu için Satın Alınmayan Ürünlerin Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

TOPLAMKadın

(A) Erkek

(B) Akdeniz

(C) İç Anadolu

(D) D. Anadolu

(E) Marmara

(F) Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

BAZ 1252 624 628 157 181 112 396 163 110 133

Tabak,

Çanak vb. 3,3 3,7 2,9

10,8

DEFGHI - 2.7 D 3 D 1,8 0,9 3.8 D

Çatal, Kaşık,

Bıçak2,6 3,4 1,8 3,2 0,6 1,8 2,8 0,6 1,8 7.5 DEFGH

Oyuncak 1,4 1 1,9 2.5 DG - 1,8 2.5 DG - - 1,5

Oyuncak 1,4 1,8 1,1 7.6 DEFGHI - - 0,8 - 1,8 0,8

Şişe/Matara 0,6 0,3 0,8 1,3 - 0,9 0,3 - 1,8 0,8

Deterjan Kabı 0,5 1 B - 1.3 F - 0,9 - - 1.8 F 0,8

Su Şişesi/Su

Damacanası0,5 0,5 0,5 1.9 F - 0,9 - - 0,9 0,8

Hayır, plastik

olduğu için satın

almadığım ürün

olmadı

90 88,5 91,6 73,2 99.4 CEFHI 92 C 91.2 CI 96.9 CFHI 89.1 C 84.2 C


18-54 yaş arası 1025 katılımcının sadece 105’i plastik olduğu için almadığı ürün olduğunu belirtmişlerdir. Bu yaş

aralığında genel olarak bardak ve tabak, çanak vb. ürünler plastik olduğu takdirde tercih edilmeyen ürünler olarak

ifade edilmiştir. 15-17 yaş arası 134 katılımcının 11’inin ve 55 yaş üzeri 93 katılımcının ise 9’unun plastik olduğu için

satın almadıkları ürünler bulunmaktadır.

Orta sınıf olarak tabir edilen sosyo-ekonomik statü grubu, alt ve üst statü gruplarından yaklaşık %4 oranında daha

fazla “plastik olduğu için satın almadığım ürün olmadı” yanıtını vermişlerdi. Sosyo-ekonomik statü gruplarına göre

plastik olması durumunda tercih edilmeyecek olan ürünlerin oranlarına baktığımızda üst sınıf olarak tabir edilen

sosyo-ekonomik statü grubunun %4,8 oranıylaplastik olması durumunda oyuncakları, alt sınıfın %5,2 ile tabak,

çanak vb. ürünleri ve orta sınıfın ise %6,6 oranıyla bardağı tercih etmediklerini söyleyebiliriz.

Plastik Poşet Algısı10

2009 yılında yapılan Plastik Algı Araştırmasına göre çalışmaya katılanların %89’u plastik poşetlerin çevreye zararlı

olduğunu ve %8’i ise zararsız olduğunu düşündüklerini ifade ederken geçen 4 yıl içinde plastik algısı olumlu yönde

değişmiş olup, plastik poşetlerin çevreye zararlı olduğunu düşünenlerin oranı %7 azalmış ve zararsız olduğunu

düşünenlerin oranı ise %4 oranında artmıştır. Dolayısıyla 4 yıl içerisinde plastik poşet algısının %11 oranında olumlu

yönde geliştiğini söyleyebiliriz.

TOPLAM 15 - 17

(J) 18 – 24

(K) 25 - 34

(L) 35 - 44

(M) 45 - 54

(N) 55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

BAZ 1252 134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Bardak 3,3 3 3,2 4 3,7 1,9 2,2 2,9 4,3 2,3 4,1

Tabak,

Çanak vb. 2,6 1,5 3,2 3,2 2,3 1,9 1,1 3,4 1,1 2,3 5.2 R

Çatal, Kaşık,

Bıçak 1,4 1,5 1,1 1,9 0,9 0,6 3,2 1,9 1,4 1 2,1

Oyuncak 1,4 - 1,8 1,9 1,4 1,3 1,1 4.8 RST 1,1 0,6 0,5

Şişe/Matara 0,6 1,5 0,4 0,3 0,5 - 2.2 L 0,5 - 0,4 2.1 RS

Deterjan kabı 0,5 - 0,7 - 1.4 L 0,6 - 1.4S 0,3 0,2 0,5

Su Şişesi/Su

Damacanası 0,5 0,7 0,4 0,5 0,9 - - 0,5 0,3 0,6 0,5

Hayır, plastik

olduğu için satın

almadığım ürün

olmadı

90 91,8 90 88,9 88,8 92,9 90,3 87,4 91 91,5 87,1


10 Plastik Algı Sorusu 5: Sizce plastik poşetler çevreye zararlı mı?


19

Plastik Poşet Algısı Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Plastik Poşet Algısı Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

2013 ve 2009 yılları Plastik Poşet Algısı (%)

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D. Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Evet, plastik poşetler

çevreye zarar verir81,4 82 84.7 F 81,8 90.2 FHI 76,8 87.7 F 79,1 80,5

Hayır, plastik poşetler

çevreye zarar vermez12,2 12,7 12,7 17,1 EGI 7,1 14.1 EI 8,6 15,5 7,5

Fikri yok 6,4 5,3 2,5 1,1 2,7 9,1 CDEG 3,7 5.5 D 12 CDEG


2009 yılı çalışmasında cinsiyet dağılımında %2-3 civarında olan farklılıklar 2013 çalışmasında gözlenmemekte,

anlamlı farklar bulunmamaktadır.

Doğu Anadolu Bölgesi %90,2 ve Ege Bölgesi %87,7 gibi yüksek oranlarla plastik poşetlerin çevreye zarar verdiğini

düşünürken bu oranın en düşük olduğu bölge %76,8 ile Marmara Bölgesi olmuştur. Plastik poşetlerin çevreye

zararı olmadığını düşündüklerini ifade eden katılımcıların büyük çoğunluğu ise%17,1 ile İç Anadolu Bölgesi, %15,5

ile Karadeniz Bölgesi ve %14,1 ile Marmara Bölgesi’nde bulunmaktadır.


18-24 yaş arası katılımcılar oransal olarak plastik poşetlerin çevreye zararlı olduğunu en çok ifade eden yaş grubu-

nu oluştururken 15-17 yaş arası katılımcılar plastik poşetlerin zararsız olduğu yanıtını, diğer yaş gruplarına kıyasla,

en çok veren grup olmuştur.

SES gruplarına baktığımızda plastik poşetlerin çevreye zararlı olduğunu en çok ifade eden katılımcıların üst statü

grubuna mensup olduğu dikkat çekmektedir.

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Evet, plastik poşetler

çevreye zarar verir79,9 83,2 81 82,2 81,8 81,7 87 R 78,8 81,4 82,5

Hayır, plastik poşetler

çevreye zarar vermez15,7 11,1 14,3 11,7 11 8,6 10,1 14,9 12 11,3

Fikri yok 4,5 5,7 4,8 6,1 7,1 9,7 2,9 6,3 6.6 P 6,2

%82%89

%12%8

%6%3

2013 2009


20

Plastik Poşetlerin Kullanıldıktan Sonra Ne Yapıldığı11

2009 Plastik Algı Araştırmasına göre tüketicilerin %66’sı plastik poşetleri kullandıktan sonra çöpe atıyor; %45’i

çöp poşeti kullanıyor; %8’i geri dönüştürülmek üzere ayırıyor ve %3’ü farklı şekillerde değerlendiriyorlar. 2013

çalışmasında plastik poşetleri kullandıktan sonra çöpe atanların oranı %14 azalmış, çöp poşeti olarak kullananlar

%1 oranında artmış, geri dönüştürülmek üzere ayıranların oranı değişmemiş ve farklı bir şekilde değerlendirdiğini

belirten olmamıştır. Yapılan plastik algı çalışmaları, geçen 4 yıl içerisinde bireysel olarak plastik poşetlerin geri dö-

nüştürülmesi konusunda olumlu ya da olumsuz bir gelişme olmadığını, ancak plastik poşetlerin tekrar kullanımının

%12 oranında arttığını göstermektedir.


Plastik poşetlerin kullanıldıktan sonra tekrar değerlendirilme ya da çöpe atılma durumlarının cinsiyete göre dağılı-

mına baktığımız zaman kadınların erkeklere kıyasla daha fazla plastik poşeti tekrar kullandığını, daha fazla plastik

poşeti dönüştürülmek üzere ayırdığını ve daha az sayıda poşeti çöpe attığını görüyoruz. Plastik poşetlerin tekrar

kullanımı ve geri dönüşüme kazandırılması açısından 2009 yılı çalışması kadınların erkeklerden %8 oranında daha

çevreci olduğunu ortaya koyarken bu durum 2013 çalışmasında da çok fazla değişmemiş olup plastik poşetlerin

tekrar kullanılma oranı da göz önüne alındığında kadınların geri dönüşüm bilincinin erkeklerden %9,7 oranında

daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır.

Bölgesel dağılımda,plastik poşetlerin geri dönüşüme kazandırılmasını sağlayan bölgelerin başında %16,4 ile Mar-

mara Bölge’si gelirken ikinci sırada %6,4 ile Ege Bölge’si yer almaktadır. Plastik poşetleri en çok çöpe atan bölge-

ler ise %72,9 ile Güney Doğu Anadolu Bölgesi ve %66,1 ile Doğu Anadolu Bölgesi olurken plastik poşetlerini en

az çöpe atan bölgeler yine Marmara ve Ege bölgeleri olmuştur. Plastik poşetleri tekrar çöp poşeti olarak kullanan

bölgelere baktığımızda ise oransal olarak kendisine en yakın bölgeyle arasında %10 gibi büyük bir fark olan Kara-

deniz Bölgesi olmuştur.

11 Plastik Algı Sorusu 6: Plastik poşetlerinizi kullandıktan sonra ne yapıyorsunuz? (Çok Cevap)

2013 ve 2009 yılları Plastik Poşetlerin Kullanım Sonrası Değerlendirilme Şekilleri (%)

%52

%62

%46 %45

%8 %8

%0%3

2013 2009

Plastik Poşetlerin Kullanım Sonrası Değerlendirilme Şekillerinin Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D. Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Çöpe Atıyorum 49,8 54,6 47,1 52,5 66.1 CDFG 44,7 47,2 54,5 72.9 CDFGH

Çöp Poşeti Olarak

Kullanıyorum47,3 43,9 51 I 47.5 I 44.6 I 46.2 I 47.9 I 57.3 FI 23,3

Geri Dönüştürülmek

Üzere Ayırıyorum8,5 7 3,2 3,3 2,7 16,4 CDEGHI 6.7 H 0,9 4,5


21


Plastik poşetlerin kullanıldıktan sonra tekrar değerlendirilme ya da çöpe atılma durumlarının yaş gruplarına göre

dağılımında, 55+ yaş grubunun çevre bilincinin diğer yaş gruplarına göre dikkat çekici derecede yüksek olduğu

görülmektedir. Ankete katılan 93 55+ yaş grubu katılımcının 37’si plastik poşetleri kullandıktan sonra çöpe atarken

63’ü çöp poşeti olarak kullanıyor ya da geri dönüştürülmek üzere ayırıyor.

%10,1 oranlarıyla üst ve orta üst olarak ifade edilen statü grupları kullanılmış plastik poşetleri en çok geri dönüştü-

rülmek üzere ayıran statü grupları olurken alt ve orta alt statü grupları ise %54’ün üzerinde oranlarla plastik poşet-

leri kullandıktan sonra en çok çöpe atan statü grupları olmuştur.

Plastik Oyuncakların Çocuklar İçin Zararlı Olduğu Fikrine Katılma Düzeyi12

2009 ve 2013 plastik algı araştırmaları arasında geçen sürede plastiğin çocuklar için zararlı olduğu fikrine kesin-

likle katıldığını ifade eden katılımcıların oranı %46’dan %33’e düşmüş, katıldığını ifade katılımcıların oranı %44’ten

%56’ya çıkmış, pek katılmadığını söyleyen katılımcıların oranı %7’den %4’ ve hiç katılmadığını ifade eden katılımcı-

ların yüzdesi ise %3’ten %1’e düşmüş ve böylece plastiğin çocuklar için zararlı olduğu algısı %4 oranında olumsuz

yönde değişmiştir.


Plastik oyuncakların çocuklar için zararlı olduğu algısı cinsiyet bazında ancak %1 oranında bir farklılık göstermek-

tedir.

12 Plastik Algı Sorusu 7: Plastik oyuncakların çocuklar için zararlı olduğu fikrine katılıyor musunuz?

2013 ve 2009 Yılları Plastik Oyuncakların Zararlı Olduğu Fikrine Katılma Düzeyleri (%)

Plastik Poşetlerin Kullanım Sonrası Değerlendirilme Şekillerinin Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Çöpe Atıyorum 53.7 O 55.2 O 52.6 O 50 55.2 O 39,8 47,3 50,8 54 55,7

Çöp Poşeti Olarak

Kullanıyorum47,8 41,9 45,8 43,9 44,2 59.1 KLMN 45,9 46,2 46,4 42,3

Geri Dönüştürülmek

Üzere Ayırıyorum3,7 8,2 9 J 8,9 5,2 8,6 10.1 S 10.1 S 5,2 7,2

33

46

56

44

4

7

13

6

0

2013 2009


22

“Hiç katılmıyorum” ve “pek katılmıyorum” cevapları göz önüne alındığında plastik oyuncakların çocuklar için zararlı

olmadığı fikrinin en yaygın olduğu bölgeler %13 ile Akdeniz Bölgesi, %10 ile Karadeniz Bölgesi ve %6 ile Marmara

Bölgesi olmuştur. Kesinlikle zararlı olduğunu düşündüğünü en çok ifade eden bölge %51 ile Akdeniz Bölgesi’dir.

“Kesinlikle katılıyorum” ve “katılıyorum” cevapları dikkate alındığında ise olumsuz algının en fazla olduğu bölgeler

%97 ile İç Anadolu Bölgesi, %95 ile Ege Bölgesi, %94 ile Doğu Anadolu Bölgesi ve %92 ile Marmara Bölgesi’dir.

Bu bölgeleri %81 ile Akdeniz ve Karadeniz bölgeleri ve son olarak %76 ile plastik oyuncakların çocuklar için zararlı

olduğunu en az ifade eden Güney Doğu Anadolu Bölgesi takip etmektedir.

Plastik Oyuncakların Zararlı Olduğu Fikrine Katılma Düzeyi Cinsiyet ve Bölge Dağılımı (%)

Plastik Oyuncakların Zararlı Olduğu Fikrine Katılma Düzeyi Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı (%)

4 41 2 5

5

3

3

12

1 1 11 1

5

2

Total

Kesinlikle Katılıyorum Katılıyorum Pek Katılmıyorum Hiç Katılmıyorum Fikri Yok

6

56

33

56

33

57

33

30

51

65

32

68

26

64

28

70

25

40

41

41

35

1

4

6 5 6 2 5 3 2 10 22


Plastik oyuncakların çocuklar için zararlı olduğunu en çok düşünen yaş grubu %91’lik oranla 15-17 ve 25-44 yaş

grubu olmuştur. Zararlı olmadığı fikrine en çok katılan grup ise %9 ile 18-24 yaş grubudur.

Plastik oyuncakların zararlı olduğunu düşündüğünü en çok ifade eden ve zararlı olmadığını düşündüğünü en az

ifade eden sosyo-ekonomik statü grupları sıralaması üst sınıf, üst orta sınıf, alt orta sınıf ve alt sınıf şeklindedir.

Total


1

4

2

2

1

8

1

4

2

31

3

1

4

1

51

523

6 5 5 5 5 8 4 5 6 810

56

33

63

28

52

35

60

31

53

34

57

31

57

33

59

30

49

37

58

35

55

36


23

2013 ve 2009 yılları Plastiklere Karşı Bir Kampanyada Yer Alma Oranları (%)

Plastiklere Karşı Bir Kampanyada Yer Alma Oranları Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Plastiklere Karşı Bir Kampanyada Yer Alma Oranları Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

Plastiklere Karşı Bir Kampanyada Yer Alama13

2009 yılı Plastik Algı Araştırmasında katılımcıların yaklaşık yarısı plastik kullanımına karşı yapılacak bir kampanyada

yer alabileceğini belirtirken diğer yarısı yer almamayı tercih edeceklerini belirtmişlerdir. 2013 yılı çalışmasında böyle

bir kampanyada yer alabileceğini söyleyen katılımcıların oranında %7’lik bir atış olmuştur.


“Plastik kullanımına karşı bir kampanyada yer alır mısınız?” sorusuna kadın ve erkek katılımcıların verdikleri cevaplar

farklılık göstermemektedir.

Sırasıyla Doğu Anadolu, Marmara ve Karadeniz bölgeleri böyle bir kampanyaya katılabileceğini en fazla ifade eden

bölgeler olurken sırasıyla Akdeniz, Güney Doğu Anadolu ve Ege bölgeleri böyle bir kampanyaya katılmayacaklarını

en fazla ifade eden bölgeler olmuşlardır.


%66,7 yüzdesiyle 55+ yaş grubu ve %59,3 yüzdesiyle 35-44 yaş grubu katılımcılar plastiklere karşı bir kampanya-

da yer alabileceklerini en çok ifade eden gruplardır.

Sosyo-ekonomik statü gruplarının verdikleri cevaplarda ancak %1,7’lük bir farklılaşma görülmektedir.

13 Plastik Algı Sorusu 8: Plastiklere karşı (plastik kullanımına karşı) bir kampanyada yer alır mısınız?

%42

%58

%49%51

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D. Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Evet 58 58 43,9 58 C 73.2 CDGI 64.6 CGI 49,1 62.7 CGI 48,9

Hayır 42 42 56.1 DEFH 42 E 26,8 35,4 50.9 EFH 37,3 51.1 EFH

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Evet 57,5 57,3 56,3 59,3 56,5 66,7 57,5 59 57,3 58,2

Hayır 42,5 42,7 43,7 40,7 43,5 33,3 42,5 41 42,7 41,8

2013 2009Evet Hayır Evet Hayır


24

Plastiklerle İlgili Olumsuz Haberlerin Satın Almaya Etkisi14

2009 Plastik Algı Araştırmasında katılımcıların %61’i plastiklerle ilgili olumsuz haberlerle karşılaştıklarında satın

almaktan vazgeçtikleri ürün olduğunu belirtirken 2013 çalışmasında bu oran %55’e düşmüş ve plastiklerle ilgili

yapılan haberlerin satın alma davranışına etkisi %6 oranında iyileşme göstermiştir.


Plastiklerle ilgili olumsuz haberlerin satın alma davranışlarına etkisi cinsiyet bazında farklılık göstermemekte; ankete

katılan 624 kadından 354’ü ve 628 erkekten 341’i plastiklerle ilgilimaruz kaldıkları olumsuz haberlerin satın alma

davranışlarını deştirmelerine sebep olduğunu belirtmişlerdir.

Güney Doğu Anadolu Bölgesi katılımcılarının %74,4’ü ve Ege Bölgesi katılımcılarının %70,6’sı plastiklerle ilgili kar-

şılaştıkları olumsuz haberlerin plastik bir ürünü almaktan vazgeçmelerine sebep olduğunu söyleyerek satın alma

davranışları en çok etkilenen bölgeler olmuşlardır. İç Anadolu Bölgesi katılımcılarının %63,5’i ve Karadeniz Bölge-

si’nden ankete katılanların %56,4’ü ise olumsuz plastik haberlerinin satın alma davranışlarını etkilemediklerini ifade

ederek “hayır” cevabını en çok veren ilk iki bölge olmuşlardır.


2013 çalışması plastiklerle ilgili olumsuz haberlerin en çok 24-34 yaş grubunun satın alma davranışlarını etkilediğini

gösterirken haberlerden en az etkilenen yaş grubu %51,9 oranında hayır cevabı veren 45-54 yaş grubudur.

Sosyo-ekonomik statü grupları dağılımında orta sınıf olarak tabir edilen statü grubu katılımcıları %56 oranında satın

alma davranışlarını değiştirdiklerini ifade ederken üst ve al statü gruplarının orta sınıfa kıyasla %3 oranında daha az

etkilendikleri dikkatçekmektedir.

2013 ve 2009 yılları Plastiklerle ilgili Olumsuz Haberlerin Satın Almaya Etkisi (%)

%45

%55

%39%61

Plastiklerle ilgili Olumsuz Haberlerin Satın Almaya Etkisi Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D. Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Evet 56,7 54,3 47.1 D 36,5 50 D 59.8 CDH 70.6 CDEFH 43,6 74.4 CDEFH

Hayır 43,3 45,7 52.9 FGI 63.5 CEFGI 50 GI 40.2 GI 29,4 56.4 FGI 25,6

Plastiklerle ilgili Olumsuz Haberlerin Satın Almaya Etkisi Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Evet 56 55,2 59.8 N 51,9 48,1 59,1 53,6 56,5 56,5 53,1

Hayır 44 44,8 40,2 48,1 51.9 L 40,9 46,4 43,5 43,5 46,9

14 Plastik Algı Sorusu 9: Plastiklerle ilgili olumsuz haber okuduğunuzda ya da duyduğunuzda plastik bir ürün almaktan vazgeçtiğiniz oldu mu?

2013 2009Evet Hayır Evet Hayır


25

“Plastikler Bu Kadar Çok Kullanılmasa Çevremiz Daha Temiz Olur.” Fikrine Katılım Düzeyleri15

2009 yılı Plastik Algısı Araştırmasında plastiklerin daha az kullanılmasının daha az çevre kirliliğine sebep olacağını

düşünenlerin oranı %87 iken bu durum 2013 çalışmasında da çok fazla değişmemiş olup oran %86’ya düşmüştür.

Bu fikre katılmayanların oranı 2009 çalışmasında %12 iken 2013 çalışmasında %8’e düşmüş ve plastik kullanımının

çevre kirliliği yarattığı yönündeki olumsuz algı %3 oranında artmıştır.


Plastik kullanımının çevre kirliliğini arttırdığı yönündeki algı cinsiyet bazında %1’in altında bir farklılaşma göstermek-

tedir.

Daha çok plastik kullanımının daha çok çevre kirliliği yaratacağı fikri %96 oranında “katılıyorum” ve “kesinlikle ka-

tılıyorum” cevaplarını veren İç Anadolu Bölgesi ve %94 oranında yine aynı cevapları veren katılımcıların bulunduğu

Ege Bölgesi’nde daha yaygındır. Plastik kullanımının çevre kirliliği yaratmadığını ifade eden katılımcıların çoğunlukta

olduğu bölgeler ise %19 ile Akdeniz Bölgesi, %10 ile Karadeniz ve %9 ile Marmara bölgeleri olmuştur.

2013 ve 2009 yılları Plastik Kullanımın Çevre Kirliliğini Arttırdığı/Arttırmadığı Yönündeki Algı (%)

Plastik Kullanımın Çevre Kirliliğini Arttırdığı/Arttırmadığı Yönündeki Algının Cinsiyet ve Bölge Dağılımı (%)

15 Plastik Algı Sorusu 10: “Plastikler bu kadar çok kullanılmasa çevremiz daha temiz olur” fikrine katılıyor musunuz?

24

45

62

42

7 7

1 1

6 6

2013 2009

1 1 11 1 2

4

2

7 7 6 17

1

5

8 3

6

562

24

61

24

62

23

40

38

85

11

58

21

70

21

74

20

46

33

32

34

7 7 7 4 2 2 12 30116

Total



26


Plastik kullanımının çevreye zararlı olduğu fikri yaş gruplarına göre dağılımda fark edilir derecede değişiklik göster-

memekte ve %84 ve %88 oranları arasında değişmektedir. Çevreye zararlı olmadığını en çok ifade eden gruplar

%10’u geçen bir oranla 25-44 arası yaş grupları ve en az ifade eden gruplar %2 ile 55+ yaş grubu olmuştur.

Orta üst statü gruplarına mensup katılımcıların %10’uplastik kullanımının çevre kirliliğini arttırmadığıgörüşünü savu-

nurken, ortalamanın %3’ün altında, %5’lik bir oranla olumlu görüş bildiren alt statü grupları plastiklerin çevre kirliliği

yaratmayacağı görüşünü en az benimseyen sosyo-ekonomik statü grubu olmuştur.

Plastiklerin Kansere Yol Açtığı Fikrine Katılım Düzeyleri16

2009 Plastik Algı Araştırmasında anket katılımcılarının %87’si plastiklerin kansere sebep olduğunu, %12’si ise plas-

tiklerin kansere sebep olmadığını düşündüklerini belirtmişlerdi. 2013 çalışmasında bu durum %86 kansere sebep

olduğunu düşünenler ve %7 kansere sebep olmadığını düşünenler şeklinde değişmiş olup plastiğin kansere yol

açtığı algısında toplamda %4’lük bir atış olmuştur.

Plastik Kullanımın Çevre Kirliliğini Arttırdığı/Arttırmadığı Yönündeki Algının Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı (%)

2013 ve 2009 yılları Plastiklerin Kansere Yol Açtığı Fikrine Katılım Düzeyleri (%)

16 Plastik Algı Sorusu 11: Plastiklerin kansere yol açtığı fikrine katılıyor musunuz?

Total


1

72

2

1

7

2

9

2

8 5

2

8

1

7

1

61

42

62

24

72

15

57

27

61

25

60

24

70

18

59

24

67

20

58

28

58

28

60

25

6 7 7 910127 9 8 4 5

26

45

60

42

8

1 1

6 6

2013 2009


27


2013 Plastik Algı Araştırmasına göre kadınların %87’si, erkeklerin %86’sı plastiklerin kansere yol açtığını düşünü-

yor.

Ege Bölgesi’nden ankete katılanları %96’sı plastiklerin kanser sebebi olduğunu düşündüklerini ifade ederek bu

fikre katılım oranının en yüksek olduğu bölgedir.


Ankete katılan 15-44 ve 55+ yaş grubu 1098 kişinin 944’ü, % 86’sı, plastiklerin kansere yol açtığını düşünmekte-

dirler. Genel ortalamaya paralel olan %86’lık bu oran, 45-54 yaş grubu için %83’tür.

Sosyo-ekonomik statü gruplarından orta sınıf ve alt sınıf anket katılımcılarının %85’i plastiklerin kansere sebep ola-

cağını düşünürken üst sınıf olarak tabir edilen statü grubu katılımcılarında bu oran %90’a çıkmaktadır.

“Plastik Doğada Ancak Bin Yılda Yok Olur .” Tezine İnanma Düzeyleri17

2009 yılı Plastik Algı Araştırmasında katılımcıların %68’i plastiklerin doğada ancak bin yılda yok olduğu tezine inan-

dıkların, %21’i bu teze inanmadıklarını, %11’i ise bu konu hakkında bilgileri olmadığını belirtmişlerdir. 2013 çalış-

masında “fikrim yok/bilmiyorum” yanıtını veren katılımcıların yüzdesinde %10’luk fark edilebilir bir artış görülmekte

olup teze inan anket katılımcılarının oranı %61’e, inanmayan katılımcıların oranı ise %18’e düşmüş olup plastiğin

doğada ancak bin yılda yok olduğu tezine inanma yönündeki algı genel olarak %4 artmıştır.

Plastiklerin Kansere Yol Açtığı Yönündeki Algının Cinsiyet ve Bölge Dağılımı (%)

Plastiklerin Kansere Yol Açtığı Yönündeki Algının Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı (%)

17 Plastik Algı Sorusu 12: “Plastik doğada ancak bin yılda yok olur.” tezine inanıyor musunuz?

1

67

4

2

13

1 1

6 25

6

1

1

6

1

6

Total


60

26

59

28

61

25

39

41

71

20

63

18

68

24

71

25

50

27

35

32

8 87 5 2 2 12 33215

Total


1

6

1

61

62

22

2

2

5

1

7

1

71

5 38

60

26

69

17

57

29

58

28

59

24

66

20

58

27

63

22

55

30

60

30

58

28

4 7 8 1111128 10 7 5 6


28


Plastiklerin doğada ancak bin yılda yok olduğu tezine inanma düzeyi cinsiyet dağılımında fark edilebilir derecede

bir farklılık göstermemektedir.

Bölgesel dağılıma baktığımızda teze inananların oranının en yüksek olduğu bölgeler %71,4 ile Doğu Anadolu

Bölgesi ve %67,3 ile Karadeniz Bölgesi’dir. Bu teze inanmayanların oransal olarak en yüksek olduğu bölgeler ise

%28,8 ile İç Anadolu Bölgesi, %23,9 ile Ege Bölgesi ve %19,9 ile Marmara Bölgesi olmuştur. Konuyla ilgili bir fikri

olmadığını belirtenlerin oranı ise %52,6 gibi yüksek oran ve 133 anket katılımcısından 70’inin verdiği cevaplarla

Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nde en yüksektir.


Teze inananların oranı %64 oranında katılımcının verdiği “evet” cevabına göre 18-44 yaş grubu olmuştur. Teze

inanmadıklarını en çok ifade eden yaş grubu %22 ile en yüksek orana sahip 15-17 ve 55+ yaş grubudur ve konuyla

alakalı fikri/bilgisi olmadığını en çok ifade eden yaş grubu ise %31 oranında katılımcını verdiği cevaba göre 45-54

yaş grubu olmuştur.

Sosyo-ekonomik statü gruplarına göre dağılıma baktığımızda plastiklerin doğada ancak bin yılda yok olduğu tezine

inanma oranı üst sınıftan alt sınıfa doğru azalmakta olup üst sınıfların teze inanma oranı %69,1, orta üst sınıfın teze

inanma oranı %60,6, alt orta sınıfın teze inanma oranı %58 ve alt sınıfın teze inanma oranı ise %57,7 olmuştur.

2013 ve 2009 yılları Plastiklerin Doğada Ancak Bin Yılda Yok Olduğu Tezine İnanma Düzeyleri (%)

Plastiklerin Doğada Ancak Bin Yılda Yok Olduğu Tezine İnanma Düzeyleri Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

2013 2009Evet Hayır Bilmiyor/Fikri Yok Evet Hayır Bilmiyor/Fikri Yok

%21

%11

%68%18

%21

%61

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D. Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Evet 61,4 59,7 61.8 I 63 I 71.4 GI 63.1 I 55.8 I 67.3 I 39,1

Hayır 17,9 18,6 15,9 28,7 CEFHI 8,9 19.9 EI 23.9 EHI 11,8 8,3

Bilmiyor/Fikri Yok 20,7 21,7 22.3 D 8,3 19.6 D 16.9 D 20.2 D 20.9 D 52.6 CDEFGH

Plastiklerin Doğada Ancak Bin Yılda Yok Olduğu Tezine İnanma Düzeyleri Yaş ve Sosyo-EkonomikStatü Grubuna Göre Dağılımı

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Evet 49,3 64.2 JO 64.8 JNO 63.6 JO 55,2 50,5 69.1 RST 60,6 58 57,7

Hayır 21,6 17,2 19,6 16,8 14,3 21,5 17,4 19 18,6 17

Bilmiyor/Fikri Yok 29,1 KLM 18,6 15,6 19,6 30,5 KLM 28 L 13,5 20.4 P 23.4 P 25.3 P


29

Polikarbonat Damacana ve Pet Şişelerdeki Suların Sağlıksız Olduğu Fikrine Katılım Düzeyleri18

2013 Plastik Algı Araştırmasına göre, ankete katılanların %79’u polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların

sağlıksız olduğu fikrine katılırken %9’u bu fikre katılmamakta ve %12’sinin ise konuyla ilgili bir fikri bulunmamakta-

dır.


Ankete katılan 624 kadının 505’i polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların sağlıksız olduğu fikrine inan-

maktadır; 50’si sağlıklı olduğunu düşünmektedir; 69’u bir fikri olmadığını belirtmişlerdir. 628 erkek katılımcının ise

486’sı polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların sağlıksız olduğunu ve 68’i sağlıksız olmadığını düşündük-

lerini ifade ederken 74 kişi bu konuda görüş belirtmemişlerdir.

“Polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların sağlıksız olduğu fikrine kesinlikle katılıyorum ve katılıyorum”

cevaplarının en çok verildiği bölgeler 181’de 169 cevap ile İç Anadolu Bölgesi, 163’te 145 cevap ile Ege Bölgesi

ve 396’da 340 cevap ile Marmara Bölgesi olmuştur. Bu oranın en düşük olduğu bölge ise 133 kişiden alınan 61

cevapla Güney Doğu Anadolu Bölgesi’dir.

Polikarbonat Damacana ve PET Şişelerdeki Suların Sağlıksız Olduğu Fikrine Katılım Oranları (%)

Kesinlikle Katılıyorum Pek Katılmıyorum Hiç Katılmıyorum Fikri YokKatılıyorum

18 Plastik Algı Sorusu 13: Polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların sağlıksız olduğu fikrine katılıyor musunuz?

%1

%12

%23

%56

%8

Polikarbonat Damacana ve PET Şişelerdeki Suların Sağlıksız Olduğu Fikrine Katılım Düzeyleri Cinsiyet ve Bölge Dağılımı (%)

1

8

1

7

2

9

3

20

2

8

1

4 2

7

2

8

4

5

Total


12 7 2 5 6 17 44201211

57

23

57

24

57

21

31

40

76

18

57

18

67

19

67

22

51

23

21

25


30


Polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların sağlıksız olduğu fikrine kesinlikle katıldığını ve katıldığını en çok

ifade eden yaş grubu %83,1 oranıyla 45-54 yaş grubu olurken bu oranın en düşük olduğu yaş grubu %75,6 ile

18-24 yaş grubu olmuştur.

Sosyo-ekonomik statü gruplarına göre dağılıma baktığımızda polikarbonat damacana ve PET şişelerdeki suların

sağlıksız olduğu fikrine katılım oranı üst ve alt orta sınıf statü gruplarında %80,5, üst orta ve alt sınıf statü grupla-

rında ise %78’dir.

Plastik Poşetlerin Yasaklanmasının Alışverişe Etkisi19

2013 Plastik Algı Araştırması 1252 katılımcısının 588’i plastik poşetlerin kullanımının yasaklanmasının market ve

pazar alışverişlerini zorlaştırmayacağını, 476’sı zorlaştıracağını belirtirken 187’si bu konuda bir fikri olmadığını ifade

etmişlerdir.

Polikarbonat Damacana ve PET Şişelerdeki Suların Sağlıksız Olduğu Fikrine Katılım DüzeyleriYaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı (%)

Plastik Poşetlerin Yasaklanmasının Alışverişe Etkisi (%)

Total


1

8

1

6

3

10

1

10

1

10

1

72

7

1

9

1

3 1

3

1

8

12 12 12 12 18 1310 11 11 11 11

23 23 23 2114

24 2519

2515

28

57 57 56 6263

57 5461

5266

47

19 Plastik Algı Sorusu 14: Sizce, plastik alışveriş poşetlerinin kullanımının yasaklanması, market ve pazar alışverişlerinizi zorlaştırır mı?


31


Ankete katılan 624 kadının 244’ü ve 628 erkeğin 234’ü plastik alışveriş poşetlerinin kullanımı yasaklanırsa pazar ve

market alışverişlerinde zorlanacaklarını düşünüyorlar.

Plastik poşetlerin yasaklanmasının alışverişi kötü yönde etkilemeyeceği düşüncesinin en yaygın olduğu bölge olan

Güney Doğu Anadolu Bölgesi anket katılımcılarının %61,7’si, bu durumun pazar ve market alışverişlerini zorlaş-

tırmayacağını düşünürken %30,8’i aksi yönde düşündüklerini ifade etmişlerdir. Plastik poşetlerin kullanımının ya-

saklanmasının alışverişi olumsuz etkileyeceği düşüncesinin en yaygın olduğu bölge ise katılımcılarının %55,4’ünün

“evet, pazar alışverişlerini zorlaştırır”, %35’inin “hayır, zorlaştırmaz” yanıtı verdiği Akdeniz Bölgesi olmuştur.


15-17 ve 35-44 yaş grubu anket katılımcılarının %49’u, 18-24 yaş grubu katılımcıların %47’si, 45-54 yaş grubu

katılımcıların %46’sı, 25-34 ve 55+ yaş grubu katılımcıların ise %45’i plastik alışveriş poşetlerinin kullanımının ya-

saklanmasının market ve pazar alışverişlerini zorlaştırmayacağını düşündüklerini ifade etmişlerdir.

Orta sınıf olarak ifade edilen sosyo-ekonomik statü gruplarının ortalama %40’ı ve alt ve üst SES gruplarının % 35’i

plastik alışveriş poşetlerinin kullanımının yasaklanmasının market ve pazar alışverişlerini zorlaştıracağını düşünmek-

tedir. Üst sınıf statü gruplarına dahil anket katılımcılarının %52,7’si ve diğer SES gruplarının ise ortalama %45’i

alışverişi zorlaştırmayacağını düşünmektedirler.

Plastik Bardak ve Kağıt Bardakların Sağlık Yönünden Kıyaslaması20

2013 Plastik Algı Araştırmasına katılan 1252 kişiden 526’sı kağıt bardakları, 150 kişi plastik bardakları daha sağlıklı

bulmaktadır. 501 kişi ise her ikisini de sağlıklı bulmaktadır. 75 kişi konuyla alakalı bir fikirlerinin olmadığını ifade

etmişlerdir.

Plastik Poşetlerin Yasaklanmasının Alışverişe Etkisinin Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D. Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Evet 39,1 37,3 55.4 DEFGHI 33,7 40,2 37,4 31,3 40,9 30,8

Hayır 47,3 46 35 53.6 CEG 41,1 45.5 C 38,7 55.5 CEG 61.7 CEFG

Bilmiyor/Fikri Yok 13,6 16,7 9,6 12.7 H 18,8 CHI 17,2 CHI 30,1 CDEFHI 3,6 7,5

Plastik Poşetlerin Yasaklanmasının Alışverişe Etkisinin Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Evet 38,1 37,3 39,9 40,2 34,4 35,5 35,3 41 38,5 35,1

Hayır 48,5 47,3 45 48,6 46,1 45,2 52,7 45,1 46,2 44,3

Bilmiyor/Fikri Yok 13,4 15,4 15,1 11,2 19.5 M 19,4 12,1 13,9 15,3 20.6 PR

20 Plastik Algı Sorusu 15: Sizce, plastik bardak mı, kağıt bardak mı sağlıklıdır?


32


Anket katılımcılarından plastik ve kağıt bardakları sağlık yönünden kıyaslamaları istenen soru cinsiyet dağılımında

oransal olarak büyük bir farklılık göstermemektedir.

Plastik bardakların kağıt bardaklardan sağlıklı olduğunu düşüldüklerini ifade eden katılımcıların en yoğun bulundu-

ğu bölge, katılımcılarının %21,8’inin “plastik bardak” cevabı verdiği Karadeniz Bölgesi’dir. Kağıt bardakların plastik

bardaklara nazaran en yüksek oranla tercih edildiği bölge %70,7 ile Güney Doğu Anadolu Bölgesi olmuştur. İç

Anadolu Bölgesi anket katılımcılarının %69,1’i her ikisini de sağlıklı bulmamaktadır.


2013 Plastik Algı Araştırmasına göre plastik bardakların sağlıklı olduğunu düşünenlerin oranının en yüksek olduğu

yaş grubu %21,6 ile 15-17, kağıt bardakları daha sağlıklı bulan katılımcıların en yoğun olduğu yaş grubu %48,4 ile

55+ ve her ikisini de sağlıklı bulmayan katılımcıların en fazla olduğu yaş grubu %46,6 ile 25-34 olmuştur.

Plastik Bardak ve Kağıt Bardakların Sağlık Yönünden Kıyaslaması (%)

Plastik Bardak ve Kağıt Bardakların Sağlık Yönünden Kıyaslaması Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D. Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Kağıt Bardak Sağlıklıdır 42,5 41,2 40.1 D 14,9 50.9 DH 44.4 D 42.3 D 34.5 D70.7

CDEFGH

İkisini de Sağlıklı

Bulmuyorum39,4 40,8 40.8 I 69.1 CEFGHI 33 I 38.6 I 43.6 I 40.9 I 5,3

Plastik Bardak

Sağlıklıdır12,3 12,1 10,8 12,7 14,3 10,1 9,2 21,8 CDFG 13,5

Bilmiyor/Fikri Yok 5,8 5,9 8.3 DE 3,3 1,8 6.8 E 4,9 2,7 10,5 DEH

Plastik Bardak ve Kağıt Bardakların Sağlık Yönünden Kıyaslaması Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Kağıt Bardak Sağlıklıdır 40,3 42,7 39,4 43 42,2 48,4 39,1 41,3 39,8 51 PRS

İkisini de Sağlıklı

Bulmuyorum30,6 35,8 46.6 JKO 43 J 40,3 33,3 44 T 38.9 T 43.5 T 29,9

Plastik Bardak Sağlıklıdır 21,6 KLM 13,3 10,1 8,4 13 11,8 11,6 13,6 11,4 12,4

Bilmiyor/Fikri Yok 7,5 8.2 L 4 5,6 4,5 6,5 5,3 6,3 5,4 6,7

%40

%6

%42

%12

Kağıt Bardak Sağlıklıdır. Plastik Bardak Sağlıklıdır Bilmiyor/Fikri Yokİkisinide Sağlıklı Bulmuyorum


33

Kâğıt Bardakların İç Yüzeyinin Plastik Kaplı Olduğunun Bilinme Düzeyi21

2013 Plastik Algı Araştırmasına göre katılımcıların %42’si kağıt bardakları sağlıklı bulduğunu ifade ederken katılım-

cıların sadece %6’sı plastik bardakları sağlıklı bulduklarını ifade etmişlerdir. Ancak, “Kağıt bardakların sıvıya değen

kısımlarının plastik olduğunu biliyor musunuz?” sorusuna verilen yanıtlar, “Sizce plastik bardak mı, kağıt bardak mı

sağlıklıdır?” sorusuna verilen yanıtların bilinçli bir şekilde verilmediğini ortaya koymaktadır. Zira katılımcıların %78’i

kağıt bardakların sıvıya değen iç yüzeylerinin plastik kaplı olduğunu bilmediklerini ifade etmişlerdir.


Verilen cevaplar cinsiyet dağılımında farklılaşma yaratmamaktadır.

Kağıt bardakların iç yüzeylerinin plastik olduğunun bilinmeme oranlarının bölgesel dağılımına baktığımız zaman,

“hayır, bilmiyordum” ve “fikrim yok” yanıtlarını verenlerin oranı %88,4 olan Doğu Anadolu Bölgesi bu konuda bilincin

en düşük olduğu bölgedir. Doğu Anadolu Bölgesi’ni %86,3 ile Karadeniz Bölgesi, %85,7 ile Güney Doğu Anadolu

Bölgesi, %81 ile Ege Bölgesi, %80,2 ile İç Anadolu Bölgesi, %71,3 ile Akdeniz Bölgesi ve %69,7 ile Marmara

Bölgesi takip etmektedir.


Kağıt bardakları sağlıklı bulduklarını ifade edenlerin en yoğun bulunduğu 55+ yaş grubunun %79,6’sı kağıt bar-

dakların iç yüzeylerinin plastikle kaplı olduğunu bilmediklerini ifade etmektedir. Plastik bardakların sağlıklı olduğunu

ifade edenlerin en yoğun bulunduğu 15-17 yaş grubunda da durum çok farklı değil; %84,4’ü kağıt bardakların iç

yüzeyinin plastiklerle kaplı olduğunu bilmiyor. Kağıt bardakların iç yüzeyinin plastik kaplı olduğunu bildiklerini ifade

edenlerin en yoğun olduğu 25-34 yaş grubunda dahi “biliyorum” cevabını verenlerin oranı %27,5’i geçmemektedir.

Kağıt bardakların iç yüzeylerinin plastik kaplı olduğunun bilinmeme oranlarının sosyo-ekonomik statü gruplarına

göre dağılımına baktığımız zaman, “hayır, bilmiyordum” yanıtını verenler alt sınıfta %80,9, alt orta sınıfta %78, üst

sınıfta %77,8 ve üst orta sınıfta %75,5’tir.

Kâğıt Bardakların İç Yüzeyinin Plastik Kaplı Olduğunun Bilime Düzeyi (%)

21 Plastik Algı Sorusu 16: Kağıt bardakların içinin (sıvıya değen kısmının) plastik kaplı olduğunu biliyor musunuz?

Evet Hayır

%22

%78

Kağıt Bardakların İç Yüzeyinin Plastik Kaplı Olduğunun Bilime Düzeyinin Cinsiyet ve Bölge Dağılımı

Kadın(A)

Erkek(B)

Akdeniz(C)

İç Anadolu(D)

D. Anadolu(E)

Marmara(F)

Ege(G)

Karadeniz(H)

G.D. Anadolu(I)

624 628 157 181 112 396 163 110 133

Evet 22,3 22,3 28,7 EGHI 19,9 11,6 30,3 DEGHI 19 13,6 14,3

Hayır 77,7 77,5 71,3 80.2 CFI 88.4 CI 69.7 CI 81.0 CI 86.3 CI 85,7


34


Ankete katılan 624 kadının 306’sı, 628 erkek katılımcının 320’si plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürüldüğüne

inanırken 212 kadın ve 207 erkek plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürüldüğüne inanmamaktadır.

Plastiklerin yeteri kadar dönüştürüldüğüne dair inanışının en yaygın olduğu bölge %77,9 oranında katılımcının “ka-

tılıyorum” ve “kesinlikle katılıyorum” cevaplarını verdiği Ege Bölgesi olurken aksi yönde inanışın en yaygın olduğu

bölge %44 oranında katılımcının “pek katılmıyorum” ve “hiç katılmıyorum” cevaplarını verdiği Doğu Anadolu Bölgesi

olmuştur. Güney Doğu Anadolu Bölgesi katılımcılarının %53’ünün konuyla ilgili bir fikirlerinin olmadığını ifade etme-

leri de dikkat çekici başka bir bulgudur.

Plastiklerin Geri Dönüşümüyle İlgili Değerlendirme22

2013 Plastik Algı Araştırmasına göre katılımcıların yarısı plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürüldüğüne, %33’ü

yeteri kadar geri dönüştürülmediğine inanıyor. %17’sinin ise bu konuda bir fikirleri yok.

Kağıt Bardakların İç Yüzeyinin Plastik Kaplı Olduğunun Bilime Düzeyinin Yaş ve Sosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı

Plastiklerin Yeteri Kadar Geri Dönüştürüldüğüne/Dönüştürülmediğine İnanma Düzeyi (%)

22 Plastik Algı Sorusu 17: Plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürüldüğüne inanıyor musunuz?

15 - 17 (J)

18 – 24 (K)

25 - 34 (L)

35 - 44 (M)

45 - 54 (N)

55 + (O)

AB (P)

C1 (R)

C2 (S)

DE (T)

134 279 378 214 154 93 207 368 483 194

Evet 15,7 21,9 27.5 JN 22,4 16,9 20,4 22,2 24,5 21,9 19,1

Hayır 84,4 78,1 72,5 77,5 83,1 79,6 77,8 75,5 78 80,9

Kesinlikle Katılıyorum Pek Katılmıyorum Hiç Katılmıyorum Fikri YokKatılıyorum

%9

%41

%17

%11

%22


35


Plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürüldüğüne inananların en yoğun olduğu yaş grubu, katılımcılarının %64,2’sinin

verdikleri cevaplarla 15-17 yaş grubu olmuştur. Plastiklerin yeteri kadar dönüştürülmediğine inandıklarını en çok

ifade eden yaş grubu ise, katılımcılarının %39’unun verdikleri cevaplarla 25-34 yaş grubudur.

Plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürülmediğine inananların en yoğun olduğu sosyo-ekonomik statü grubu üst

grup olarak ifade edilen statü grubudur ve katılımcılarının %42’si plastiklerin yeteri kadar geri dönüştürüldüğüne

inanmadıklarını ifade etmişlerdir. Alt orta sınıf statü grubu ise, bu gruptan katılımcıların %55,5’inin verdikleri “kesin-

likle katılıyorum” ve “katılıyorum” cevaplarına göre plastiklerin yeteri kadar dönüştürüldüğüne inandıklarını en çok

ifade eden statü grubu olmuştur.

KAYNAKÇA

1- GfK Türkiye. ( 2009 ). Plastik Algı Araştırması Raporu. İstanbul: PAGEV.

2- GfK Türkiye. ( 2013 ). Plastik Algı Araştırması Raporu. İstanbul: PAGDER.

Plastiklerin Yeteri Kadar Geri Dönüştürüldüğüne/Dönüştürülmediğine İnanma Düzeyinin Cinsiyet ve Bölge Dağılımı (%)

Plastiklerin Yeteri Kadar Geri Dönüştürüldüğüne/Dönüştürülmediğine İnanma Düzeyinin Yaş veSosyo-Ekonomik Statü Grubuna Göre Dağılımı (%)

9 9 9 9 9 113 4 4

19

Total


17 17 16 13 1 27 13 6 19 53

11

22

41 40 42 2452

27

43

67

44

20

11 14 14

6

11

23

11

12

10

9

12

22 22 29

28

34

21

10

Total


9 5 10 9 12 10 4 9 10 9 7

17 19 15 14 14 25 22 16 16 16 20

11 8 14 14 11

85 16 12

8

13

2210

24 25 2422

1926

2421

19

4159

37 39 3935

5034

3847

41


36

PLASTİK OLUMLU ALGISINI YÜKSELTMEK AMACIYLA PAGDER TARAFINDAN YAPILAN “ BUNLARI BİLMELİ “ ÇALIŞMALARI

İlaç Niyetine Değil Gerçekten İlaç…Plastik Ninjalar

Süper bakteriyi antibiyotik değil, plastik durdurdu.

IBM’de görevli bilim adamları, konvansiyonel antibiyo-

tiklere karşı bağışıklığa sahip tehlikeli bakterileri bulup

öldüren bir polimer geliştirdi. Çeşitli tıbbi cihazların ve

diğer sağlık malzemelerinin üretiminde plastik uzun

zamandır kullanılmaktaydı fakat bu polimerin kendisi

bir nano ilaç. Antibiyotiklerin yok edemediği bir süper

bakterinin kontrolden çıkıp çok sayıda insana bulaştığı

birçok bilim kurgu filmi yapılmıştır. MRSA (Staphylococ-

cusaureus –SUPERBUG) bu türden bir bakteridir ve

maalesef korkutucu derecede gerçektir. ABD Hastalık

Kontrol Merkezleri (HKM), bu bakterinin 2005 yılında

Amerika’da yaklaşık 19 bin ölüme yol açan 94 bini aş-

kın hayati enfeksiyondan sorumlu olduğunu bildirmiştir.

Genellikle ölümcül olan MRSA bakterileri antibiyotiklere

karşı bağışıklığa sahip olsa da, IBM araştırmacılarının

yarattığı yeni bir polimer bu bakterileri öldürebilmekte-

dir. Hedefe güdümlü yok etme özelliği nedeniyle bu po-

limere “Plastik Ninja” adı verilmiştir.

Polikarbonat DamacanalarSağlığa Zararlı Mıdır?

Hayır. Bu şüphe, polikar-

bonat plastik ve yapay re-

çinelerin yapımında kullanı-

lan endüstriyel bir organik

kimyasal olan Bisphenol A

(BPA) maddesinden kay-

naklanmaktadır. 40 yılı aşkın süredir güvenle kullanılan

BPA maddesi tabiatta her yerde vardır. Hacettepe Üni-

versitesi Gıda Araştırma Merkezi’nde yapılan araştırma

sonuçlarına göre, bu maddenin insan sağlığına zarar

veren hale gelebilmesi içi 35 derece sıcaklıkta 60 gün

süreyle bekletilmesi ve bu damacanalardan da bir ye-

tişkinin düzenli olarak her gün en az 60 damacana yani

yaklaşık 1200 litre su içmesi gerekmektedir.

Tek Bir Plastik Poşet60W Ampul GücüneSahip!

İnsanların umarsızca ve bi-

linçsiz bir şekilde çevreye bı-

raktığı ya da çöp torbası ola-

rak kullanıp çöplüğe bıraktığı

kullanılmış tek bir plastik po-

şetin sahip olduğu enerjinin bir odayı 60 w ampul gücü

ile 10 dakika boyunca aydınlatmaya yeterli olduğunu

biliyor muydunuz?!

Gıda ambalajlarından kapı-pencere doğramalarına, pis-temiz su borularından zirai sulama borularına,

sera örtülerinden beyaz eşyalara, elektronik ürünlerden otomobil yedek parçalarına; hatta kazağımıza,

elbisemize, yatağımıza, halımıza, kalp kapakçığına, ilaç ambalajlarına ve protezlere kadar hayatımızın

her alanında kullanılan plastik ürünlerle ilgili ön yargılı söylemler ve yanlış algılar, sektörümüzün en

önemli sorunlarından biri. Bu yanlış algılar, söylemler hatta suçlamaya varan görüşler gün geçmesin ki

karşımıza çıkmasın.

Oysa plastik yüzyılın malzemesi, gelişmişliğin medeniyetin göstergesi ve bizim işimiz, aşımız. Her-

kesten önce sektörümüzle ilgili doğruları anlatmak, 14 bin 300 firma ve 250 bin çalışandan oluşan bu

güçlü ailenin üyeleri olan bizlerin, hepimizin görevi. AMA GÖREVİMİZİ HAKKIYLA YAPABİLMEK İÇİN,

BU DOĞRULARI ve FAYDALARI HERKESTEN ÖNCE EN İYİ BİZ BİLMELİYİZ. Bilmek, öğrenmek için

PAGDER olarak, belli periyotlarda sizlere plastiğin sağlık, çevre ve modern yaşama sağladığı faydaları,

yaşattığı konforu ve neden vazgeçilmez bir mamul olduğunu aktaracağız.

HEP BİRLİKTE VE VAR GÜCÜMÜZLE, PLASTİKLE İLGİLİ DOĞRULARI BIKMADAN USANMADAN ANLATMAK İLK GÖREVİMİZ!


37

Plastikler Daha Az YakıtlaUzun Mesafeye Uçuruyor

Plastik sayesinde daha az yakıt ile daha uzaklara uçu-

labiliyor: Uçaklarda da yüzde 50’lere varan plastik kul-

lanımı söz konusu ve bu da yine yüzde 50’lere varan

yakıt tasarrufu demek. Üretiminde plastiklerin en yük-

sek oranda kullanıldığı, dünyanın en büyük uçağı olan

Airbus A380’nin rüzgar kutularında plastik fiber kom-

pozitlerin kullanılması uçak ağırlığını 1,5 ton azaltıyor.

Böylece uçak, aynı miktarda benzin ile 853 yolcusunu

14 bin 800 km mesafe gibi çok daha uzun mesafe uça-

biliyor, daha fazla yük taşıyabiliyor ve yüksek oranda

enerji verimliliği sağlıyor.

Plastikler İle Enerjideİnanılmaz Tasarruf!

1992 yılında yapılan bir çalışmada, plastik ambalaj kul-

lanımı ile Amerikalı üreticilerin 336 trilyon BTU enerji ta-

sarrufu yaptığı ortaya kondu. Tasarruf edilen enerji, 58

milyon varil petrole, 9,2 milyar m3 doğalgaza veya 14,5

milyon ton kömüre eşdeğer.

Katı AtıkKonusundaPlastik Masum!

Yapılan araştırmalar,

dünyanın giderek en

önemli gündem mad-

delerinden biri haline gelen katı atık konusunda da

plastik torbaların kağıt torbalara kıyasla daha az katı

atık oluşturduğu, bu bakımdan daha çevreci olduğunu

ortaya koyuyor. 1000 adet plastik torba, 4,7 kg katı atık

oluştururken, buna karşılık aynı adetteki kâğıt torbalar

ise bu rakamın yaklaşık 7 katı kadar, yani 32,9 kg katı

atığa neden oluyor.

Tek KullanımlıkPlastik TorbalarSu KaynaklarınıKurtarıyor!

Küresel ısınma nedeniyle

dünyada su kaynakla-

rının değerinin arttığı şu

dönemde tek kullanımlık

plastik torbaları tercih et-

menin önemi de artıyor.

Plastik torbalar çok daha

az su tüketilerek üretiliyor. 1000 adet kağıt torba için 3

bin 785 litre, aynı adetteki polietilen plastik torbalar için

ise sadece 30 litre su harcanıyor.

Plastiğin DayanılmazHafifliği!

Plastik ambalaj olmasaydı, am-

balajların ortalama ağırlığı 4 ka-

tına, ambalajların üretimi için

harcanan enerji 2 katına, amba-

lajların hacmi ise 2.5 katına çıkardı.

Plastik KatmanlardanOluşan Ampul DahaKaliteli ve DahaVerimli!

Plastik katmanlardan oluşan

yeni ampulün kırpışma yap-

madan daha kaliteli ve daha

verimli ışık verdiği kanıtlandı.

ABD’li bilim adamlarının ge-

liştirdiği yeni ışıklandırma sis-

temi, floresan ampullerin yerine geçebilecek özellik taşı-

yor. Plastik katmanları bulunan yeni ampul, beyaz ışık

saçan üç kat polimer ve içinden elektrik akımı geçirildiği

zaman parlayan az miktarda nanomateryal içeriyor.

Geri KazanımdaPlastik En Değerlisi!

Modern dünya, plastiklerle

ve diğer atıklarla ilgili olarak,

3R olarak kısaltılan “Reduce

(Azalt), Reuse (Yeniden Kul-

lan) ve Recycle (Geri Dönüş-

tür)” yaklaşımını tartışıyor, benimsiyor. Geri dönüşümde

plastiğin ekonomiye katkısı yadsınmıyor: Kâğıt en fazla


38

5 kere geri dönüştürülebilirken, plastik birçok kez geri

dönüştürülebiliyor. Üstelik, bir plastiği geri kazanım için

eritirken 120 oC ile 200 oC arasında ısıtılırken, alümin-

yum için bu oran 650 oC, cam için ise tam 1400 oC.

İnşaat Sektörü İçin En İdealMalzeme, Plastik!

Plastik, bir bina yapımındaki en ideal malzeme özellikleri

taşıyor: Her türlü hava şartlarına, ısıya dayanıklı, esnek

ve güçlü olan plastik, çok hafif ve çok az bakım gerek-

tirmesi nedeniyle de inşaat sektörünün ideal malzemesi

haline geliyor. Örneğin, Avrupa’da kullanılan tüm plastik

yaklaşık %20’si inşaat sektöründe ürünler için kullanılı-

yor.

Plastik Geri Dönüşecek,Türkiye Kazanacak!

1 ton plastik ambalaj atığının geri dönüşümü sonucun-

da 14000 kWh enerji tasarrufu sağlanmış oluyor. Örne-

ğin; Türkiye genelinde tasarruf edilebilecek enerji mikta-

rı yıllık 4 Milyon Megawatt saattir (MWh). Plastik ile bina

enerjisi, para tasarrufu sağlar ve çevreyi korur.

Plastik İle DahaTemiz Bir Dünya:

Az gelişmiş ülkelerde,

temiz su kaynaklarına

insanlar rahat ulaşa-

mamaktadır. Bu nedenle, ölümlerin %35’inin mikroplu

suların kullanımından kaynaklandığı bilinmektedir. Gü-

nümüzde, hafif, esnek, sağlıklı ve az maliyetli plastik

borular sayesinde insanlar temiz su kaynaklarına daha

rahat ulaşmaktadır.

Plastik Borularla Üç KatDaha Fazla TarımsalVerimlilik!

Tarımsal alanda sulama boruları, sera örtüleri ve ben-

zerlerinin kullanılması ile üç kat fazla tarımsal verimlilik

elde ediliyor.

Plastiklerle DahaSıcak Bir Dünya:

Plastik yalıtım, sıcak veya soğuk hava kaybını %70

düzeyinde engelleyerek, evlerde veya okullardaki ısının

kışın daha sıcak, yazın daha serin kalmasını sağlayarak,

enerji verimi de sağlıyor. Binalarda plastiklerle ısı yalıtı-

mı uygulanması sayesinde, ortalama CO2 emisyonunda

10-40 kat tasarruf sağlanıyor; bu da %40 - 60 tasarrufa

eş değer.

Tavuk TüyündenPlastik!

Bilim adamları, tavuk tüyünden

plastik yapmayı başardı. Neb-

raska Üniversitesi Nano tek-

noloji Malzeme Bilimleri Ens-

titüsü’nün yaptığı çalışmada,

tavuk tüylerine metil akrilat eklendi. Uzun molekül zin-

cirlerinin oluşturduğu yeni plastik, su direnci, dayanıklılık

ve uzun ömür gibi önemli özellikler taşıyor.


39

Muz KabuklarındanBiyoplastik Üretilecek!

13-18 yaş arasındaki gençlerin bilim merakını somut

çalışmalara çevirmek isteyenleri teşvik etmek amacıyla

Google’ın düzenlediği “Bilim Fuarı 2013”e bu yıl 120’yi

aşkın ülkeden binlerce başvuru oldu; muz kabuğundan

biyoplastik üretimi projesi sunan 16 yaşındaki Elif Bilgin,

90 finalist arasına Türkiye’den girebilen tek isim oldu.

Yeraltı Sularındaki Arsenik KirliliğiniSistein Amino Asidiyle TabaklandırılanPlastik Şişeler Yüzde 99 Düşürüyor!

Özellikle Vietnam, Bangladeş ve Çin başta olmak üze-

re dünya çapında 100 milyon insanın yüksek arsenik

konsantrasyonları nedeniyle mağdurluğunu plastik

şişeler giderecek! Amerikalı araştırmacılar, yer altı su-

larına, oradan da besin zincirine karışarak görme bo-

zukluğuna, cilt tahrişine ve kansere yol açan arsenik

kirliliğine karşı yüzde 99 başarıyla sonuçlanan bir işlem

keşfetti. Ufaltılan ve sisteinamino asidiyle tabaklandırıla-

rak suya karıştırılan plastik şişelerle arseniğin bu plastik

parçacıklarda biriktirilmesiyle yer altı suyunun arsenik-

ten arındırılması başarıyla sonuçlandı. Arsenik, plastik

parçalardan ayıklandıktan sonra suyu içme suyu olarak

kullanmak mümkün oluyor.

Anne Sütü Kapağı İyice KapatılanPlastik Kapta Bozulmaya ve BakteriÜremesine Karşı Saklanabiliyor!

Son yapılan araştırmalar anne sütünün ağzı iyice ka-

patılan şeffaf sert plastik (polikarbonat) veya buğulu

sert plastik (polipropilen) plastik kap (önceden sterili-

ze edilen) içinde buzdolabı ya da derin dondurucuda

saklanması durumunda besin değerini kaybetmeden

korunabildiğini gösteriyor. Anne sütünün +4 derecede

buzdolabında veya -20 derecede derin dondurucuda

saklanması ile bakteriyel yükün azaldığı, sütün anti bak-

teriyel etkilerinin arttığı görüldü.

Vücuda Uyumlu Polimerik Kemik veKıkırdak İyileşmeyi Hızlandırıyor!

İspanya’daki bir biyomedikal araştırma merkezi, doku

mühendisliği tabanlı yeni bir teknoloji ile sentetik-poli-

merik yeni bir malzeme üretti. Söz konusu malzeme,

normal şartlarda iyileşemeyecek büyüklükteki sert doku

kayıpları, travma ya da kanserli dokunun alınması ile

oluşan bozulma durumlarında kemik dokusunun yeni-

lenmesinde biyo-uyumluluk sağlıyor, iyileşmeyi hızlan-

dırıyor! Doku oluşumu sonrası polimerik malzeme eriye-

rek yerini doğal dokuya bırakıyor, bu sayede hasta bir

kez daha ameliyat edilip onarıcı malzemenin alınmasına

gerek kalmıyor.

Plastik sektörümüzde faaliyet gösteren üretici – ihracatçı firmalarımızın tüm dünya pazarlarına yönelik ihracatlarını arttırmak ama-

cıyla 14 bölge bazında “Dünya Plastik Atlası“ projesine başlandı. Plastik Atlası, seçilen bölgedeki ülkelerin plastik mamul dış

ticaret gelişimini sayısal bazda ortaya koyacak ve kendilerine potansiyel pazar olabilecek ülkeleri seçmelerine yardımcı olacaktır.

Proje kapsamında, veri tabanlarından ticaret verilerine ulaşılabilen 96 ülke incelenecektir. Bu ülkelerin seçilmesinin nedeni; 2011

yılı itibari ile yıllık 100 milyon $’ın üzerinde plastik mamul, hammadde ya da plastik işleme makinesi (söz konusu 3 alt sektörün

herhangi birinde) ithalatı yapmış olmalarıdır.

Proje kapsamında incelenecek 96 ülke; dünya plastik hammadde ithalatının %96,9’unu, plastik mamul madde ithalatının

%98,18’ini, dünya plastik işleme makinesi ithalatının %97,08’ini gerçekleştirmişlerdir. 96 ülke “Birleşmiş Milletler Coğrafi Sınıf-

landırması” esas alınmak suretiyle 16 bölge altında toplanmıştır. 16 bölgedeki 96 ülkenin karneleri, 6 kitaplık bir set halinde bir

araya getirilecektir.

Atlas içinde bulunan bir çok analiz, ölçme ve değerlendirme unsurlarından bir tanesi de “küresel fırsat analizi” çalışmasıdır. Bil-

gimiz dahilinde daha önce hiçbir sektör ve hiçbir pazar için yapılmayan bu analizde Türkiye’deki plastik mamul ve hammadde

üreticilerine bir yol haritası sunulmaktadır.

Reklam ve sponsorluk satın alarak Dünya Plastik Atlası çalışmasında reklamınız ile yer almak için lütfen irtibata geçiniz;

DÜNYA PLASTİK ATLASIDÜNYA PLASTİK ATLASI

Tel: 90 212 438 26 19 E-posta: [email protected]

2013 plastik algı araştırması değerlendirme raporu

Documents