www.pwc.com

Маттью ПоттлУдирдах Партнер, PwC

Монгол Улсын нүүрсний зах зээлд Бүс нутгийн хөгжлийн үзүүлэх нөлөө

PwC

Хэлэлцэх асуудал

• Уул Уурхай - 2013 он

• Эрэлт байсаар байна уу?

• Хятад улс – Хөгжилд хөтлөх хүчин зүйлсүүд

• Нүүрсний зах зээлийн хэтийн төлөв

• Дэлхий дахины үйлдвэрлэлийн шилжилт – Автомашин

• Дүгнэлт

2

PwC

PwC: Уул уурхай 2013

“Сүүлийн арван жилийн хугацаанд үнэт цаасны зах зээлд уул уурхайн салбар тэргүүлэх эгнээнд байсан боловч энэ байдал саяхнаас өөрчлөгдсөн. Уул уурхайн хувьцаа 2012 онд ялимгүй унасан бөгөөд 2013 оны эхний дөрвөн сард ойролцоогоор 20% -иар огцом уналтанд орлоо. Уул уурхайн салбарт итгэх итгэл суларч байна”

Хэдий тийм боловч …..

• БНХАУ цаашид хөгжинө

• Бразил, Энэтхэг мөн Индонези Улсууд

түлхэцтэй хөгжсөөр байх болно

Иймд:

Ирээдүйн газрын баялгийн бүтээгдэхүүний эрэлт

өндөр байх хандлагатай байна

3

PwC

Эрэлт байсаар байна уу?

• Дэлхий дахин дахь урт хугацааны эрэлтийн үндсэн зарчимууд хэвээр байх болно.….

- Өнгөрсөн жилүүдэд дэлхийн эдийн засаг дөнгөж 3%- иар өссөн.

- 2014 оноос эхлэн өмнөх жилүүдээс өсөх хандлагатай байгаа.

• …гэвч энэхүү өсөлтийг хөгжилтэй орнууд бий болгохгүй…

- АНУ нь 2013 онд бодит ДНБ -ийг 2%-иар, 2014 онд 3% -иар өсгөхөөр төлөвлөсөн.

- Европын бодит ДНБ-ний өсөлт ирэх 5 жилд 2% - иас бага байна.

4

PwC

Эрэлт байсаар байна уу?

• …Дэлхийн дахины өсөлтийн хэтийн төлөв хөгжиж буй орнуудаас хамааралтай.

- Хөгжиж буй зах зээл нь дэлхийн хөгжлийн тулгуур болоод байна. Хөгжиж буй улс орнуудын эдийн засаг 6%-иар өснө.

- Хэдий тийм боловч, Уул уурхайн хувьд хамгийн гол тулгуур нь Хятад Улс юм. Хятад улсын эдийн засаг 8%-иар өснө.

- Хятад улсын цаашдын бодит өсөлт унах боломжтойг уул уурхайн компанууд анхаарахгүй байж болохгүй.

5

Хятад Улс – Хөгжилд хөтлөх хүчин зүйлсүүд

Эдийн засгийн суурь хүчтэй хэвээр байдал хөгжилд нөлөөлөх нь

6PwC

PwC 7

Хятад Улс – Хөгжилд хөтлөх хүчин зүйлсүүд

Хүн амын төвлөрөл хөгжилд нөлөөлөх нь

PwC

Нүүрсний зах зээлийн хэтийн төлөв…..

• Дэлхийн эрчим хүчний хэрэглээнд нүүрсний эзлэх хувь 2035 он хүртэл 27%-иар тогтмол гэж үзэж байна.

• Дэлхийн нүүрсний хэрэглээ 2035 он хүртэл 30%-иар өсөх хандлагтай байгаа. (50% нь OECD “Organization for Economic Co-operation and Development”-ийн гишүүн бус орнууд)

• Хятад болон Энэтхэг Улсууд дотоодын үйлдвэрлэлээ өргөжүүлснээр олон улсын хэмжээнд худалдаалагдаж буй нүүрсний хэмжээ ойролцоогоор 17%- тай байна.

• OECD –с гадуурх олон улсын хэмжээнд худалдаалагдах нүүрс 50%-иар өснө.

• Хятад улсад эрчим хүчинд хэрэглэгдэх нүүрсний хэмжээ нь цөмийн болон бусад эх үүсвэрийн хэрэглээний өсөлтөөс үл хамааран жилд 3%-иар

өснө. 8

PwC

Хятадын дотоодынхоо эрэлтийг хангах чадвар

• Хятад Улс бол дэлхийн уул уурхайн хамгийн том олборлогчбөгөөд 2011 онд дэлхийн нүүрсний 50%-ийг үйлдвэрлэсэн.

• Хятад Улсын уул уурхайн салбарт дотоодын олборлогчид ноёлдог боловч дотоодын манлайлагчгүй.

• Түүнчлэн Чайна Шинхуа нь улсдаа томоохон нүүрс олборлогч боловч үндэснийхээ нүүрсний 10-аас бага хувийг олборлодог.

• Хятад Улс жилд дотоодын нүүрсний нөөцийнхөө 1.9%-г хэрэглэдэг.

9

PwC

Автомашины салбар –шилжилтийн үед гарсан жишээ

• Автомашин нь хэрэглээний үнэтэй бүтээгдэхүүн.

• Автомашины салбар нь хамгийн хөрөнгө шаардсан ба нөөц баялгаас хамааралтай үйлдвэрлэл юм - Төмөр,хөнгөн цагаан, зэс.

• Автомашины үйлдвэрлэлийн нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээ бол цогц – Автомашины үйлдвэрлэлийг бусад үйлдвэрлэлүүд дагадаг.

• Автомашин үйлдвэрлэгч компануудын Хятад Улсын талаарх бодол…?

10

PwC

39.1 38.5 39.7 41.2 42.0 42.8 42.8 42.8

39.8 43.648.4

52.956.4 59.1 61.6 63.1

0

20

40

60

80

100

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Emerging Mature

Глобал – Суудлын хөнгөн тэрэгний угсралтХятад улсын үйлдвэрлэлүүд, үйлдвэрлэлийн шилжилт

11

Глобал: Зах зээлийн төрлөөр суудлын хөнгөн тэрэгний угсралтын харьцаа2012 – 2019 (сая )

Глобал: Хөгжиж буй зах зээлийн угсралтын харьцаа2019 харьцуулахад 2012 (сая)

2.1

3.1

4.0

3.4

16.6

3.3

5.0

6.2

6.7

27.4

0 10 20 30

Russia

Brazil

ASEAN

India

China

2019 2012

Source: Autofacts 2013 Q2 release

78.9

+27.0105.9

+10.8

PwC

Дэлхий дахинаа – Хятад Улс гол тоглогчБаруунаас дорно, умардаас өрнө

12

Хятад Улсад ирэх 5 жилд нэмэлт 30 автомашины үйлдвэр барих төлөвлөгөөтөй байгаа.

Энэ нь нийт баруун Европын автомашины үйлдвэрлэлтэй тэнцэх хэмжээтэй.

PwC

Дүгнэлт – Монгол улсын хувьд таатай мэдээ

• Аж үйлдвэрийн хүчин чадлын үргэлжлэх шилжилт болон Ази дахь худалдан авагчдын зарцуулалт ба.....

• Хот руу төвлөрсөн цаашдын хүн амын шилжилт нь.....

….. Ирээдүйн эрчим хүч, ялангуяа нүүрсний эрэлтийг бататгана

….. Энэхүү эрэлт нь дотоодын үйлдвэрлэлээр хангагдахгүй

• Дэлхийн эдийн засгийн хөгжлийн төв нь Хятад Улсыг тойрон тогтсоноор Монгол Улсын газар зүйн байршил нь ихээхэн нөлөө үзүүлнэ.

13