21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ
DESCRIPTION
21 วิธีการสอนTRANSCRIPT
![Page 1: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/1.jpg)
21 วิ�ธี�สอนในการจั�ดการเรยนการสอน ผู้��สอนสามารถจั�ดก�จักรรมการเรยนการ
สอนได�หลากหลายวิ�ธีและสามารถเล�อกใช้�ได� ตามควิามเหมาะสมก�บผู้��เรยน ก�บแต!ละสถานการณ์# และแต!ละส�$งแวิดล�อม การสอนแบบบรรยายอย!างเดยวิไม!เพียงพีอ คร�ผู้��สอนต�องใช้�วิ�ธีสอน เทคน�คการสอนท$หลากหลายเข้�ามาใช้�บ�รณ์าการในการจั�ดการเรยนการสอน ซึ่*$งวิ�ธีการสอนต!างๆ มต�วิอย!างด�งน, 1. วิ�ธี�สอนแบบสาธี�ต (Demonstration Method)
ควิามหมาย
วิ�ธี�สอนแบบสาธี�ต หมายถ*ง การท$คร�หร�อน�กเรยนคนใดคนหน*$ง แสดงบางส�$งบางอย!างให�น�กเรยนด� หร�อให�เพี�$อนๆด� อาจัเป็/นการแสดงการใช้�เคร�$องม�อแสดงให�เห0นกระบวินการวิ�ธีการ กลวิ�ธีหร�อการทดลองท$มอ�นตราย ซึ่*$งไม!เหมาะท$จัะให�น�กเรยนท1าการทดลอง การสอนวิ�ธีน,ช้!วิยให�น�กเรยนเก�ดควิามร� �ควิามเข้�าใจัและสามารถท1าในส�$งน�,นได�ถ�กต�อง และ ย�งเป็/นการสอนให�น�กเรยนได�ใช้�ท�กษะในการส�งเกต และถ�อวิ!าเป็/นการได�ป็ระสบการณ์#ตรงวิ�ธีหน*$ง วิ�ธีสอนแบบสาธี�ต จั*งเป็/นการสอนท$ย*ดผู้��สอนเป็/นศู�นย#กลาง เพีราะผู้��สอนเป็/นผู้��วิางแผู้น ด1าเน�นการ และลงม�อป็ฏิ�บ�ต� ผู้��เรยนอาจัมส!วินร!วิมบ�างเล0กน�อย วิ�ธีสอนแบบน,จั*งเหมาะส1าหร�บ จั5ดป็ระสงค#การสอนท$ต�องการให�ผู้��เรยนเห0นข้�,นตอนการป็ฏิ�บ�ต� เช้!น วิ�ช้าพีลศู*กษา ศู�ลป็ศู*กษา อ5ตสาหกรรมศู�ลป็6 วิ�ช้าในกล5!มการงานและพี�,นฐานอาช้พี เป็/นต�น
ควิามม��งหมาย
เพี�$อแสดงให�ผู้��เรยนได�เห0นข้�,นตอนการป็ฏิ�บ�ต�ต!างๆ ซึ่*$งจัะช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดควิามเข้�าใจัได�อย!างแจั!มแจั�ง และสามารถป็ฏิ�บ�ต�ตามได�
![Page 2: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/2.jpg)
เม��อใดจึ�งจึะใช้�การสอนแบบสาธี�ต1. เม�$อน1าเข้�าส�!บทเรยน ผู้��สอนสาธี�ตให�ผู้��ด�เพี�$อให�ผู้��เรยนต�,งป็8ญหาและเก�ดควิามอยากร� � อยากเห0น อยากค�นหาค1าตอบต!อไป็2. เพี�$อสร�างป็8ญหาให�ผู้��เรยนค�ด3. เพี�$อต�องการสร�างควิามเข้�าใจัในควิามค�ดรวิบยอด ควิามจัร�งหล�กทฤษฎี โดยน�กเรยน สามารถมองเห0นโดยตรง4. เม�$ออธี�บายเคร�$องม�อวิ�ทยาศูาสตร#ส!วินไหนท1าหน�าท$อะไร5. เม�$อเคร�$องม�อท$จัะท1าการทดลองมราคาแพีง หร�อเก�ดอ�นตรายได�ง!าย6. ควิรค1าน*งถ*งฤด�กาล
โอการในการใช้�1. เพี�$อกระต5�นควิามสนใจัข้องน�กเรยนให�มควิามสนใจัในบทเรยน2. ช้!วิยอธี�บายเน�,อหาวิ�ช้าท$ยาก ต�องใช้�เวิลานานให�เข้�าใจัง!ายข้*,นและ
ป็ระหย�ดเวิลา3. เพี�$อแสดงวิ�ธีการหร�อกลไกวิ�ธีในการป็ฏิ�บ�ต�งานซึ่*$งไม!สามารถอธี�บาย
ได�ด�วิยค1าพี�ด เช้!น การท1าก�จักรรม วิ�ช้าศู�ลป็ะ ห�ตถกรรม งานป็ระด�ษฐ# นาฏิศู�ลป็6
4. เพี�$อช้!วิยสร5ป็บทเรยน5. เพี�$อใช้�ทบทวินบทเรยน6. เพี�$อสร�างควิามเข้�าใจั ควิามค�ดรวิบยอด ควิามจัร�ง หล�กทฤษฎี โดย
น�กเรยนมองเห0นได�โดยตรง เพี�$อทดสอบหร�อย�นย�นการส�งเกตในคร�,งก!อนๆ วิ!าผู้ลเหม�อนเด�มหร�อไม!
ประเภทของการสาธี�ตแบบท�� 1
1. สาธี�ตให�ด%ท&'งช้&'น การสาธี�ตให�ด�ท�,งช้�,นผู้��สอนจัะต�องระวิ�งให�ท5กคนมองเห0นและเข้�าใจัการสาธี�ตในแต!ละคร�,ง อย!างไรก0ตามการสาธี�ตให�ด�ท�,งช้�,นย!อมมผู้��เรยนบางคนไม!เข้�าใจัดพีอเน�$องจัากบางคนมพี�,น
![Page 3: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/3.jpg)
ควิามร� �หร�อป็ระสบการณ์#แตกต!างก�น2. การสาธี�ตให�ด%เป(นกลุ่��มหร�อเป(นหม%� เม�$อมผู้��เรยนจั1านวินหน*$ง เรยนไม!เข้�าใจัดพีอ จั*งจั1าเป็/นต�องสาธี�ตให�ด�ใหม!เป็/นกล5!มเล0ก ในแต!ละช้�,นเรยนอาจัมผู้��เรยนได�เร0วิมาก ป็านกลางหร�อช้�าไป็บ�าง การสาธี�ตให�ด�เป็/นหม�! เฉพีาะท$มควิามร� �ไล!เล$ยก�นจัะเป็/นแรงจั�งใจัให�ผู้��เรยนแต!ละหม�!ท1างานอย!างเต0มควิามสามารถข้องตน3. การสาธี�ตให�ด%เป(นรายบ�คคลุ่ เม�$ อผู้��สอนสาธี�ตให�ด�เป็/นหม�! เป็/นกล5!มแต!ผู้��เรยนบางคนไม!อาจัจัะเข้�าใจัการสาธี�ตท�,งช้�,นหร�อเป็/นกล5!มได� หร�อผู้��เรยนบางคนไม!ได�เข้�าร!วิม ผู้��สอนจั*งต�องสาธี�ตให�ด�เป็/นรายบ5คคล
แบบท�� 21. คร�แสดงการสาธี�ตคนเดยวิ ( Teacher- Demonstration)
2. คร�และน�กเรยนช้!วิยก�นแสดงสาธี�ต (Teacher-Student- Demonstration )3. กล5!มน�กเรยนล�วินเป็/นผู้��สาธี�ต (Student Group Demonstration )4. น�กเรยนคนเดยวิเป็/นผู้��สาธี�ต (Individual Student Demonstration )5. วิ�ทยากรเป็/นผู้��สาธี�ต ( Guest Demonstration )
ข&'นตอนการสอน
1. ข้�,นเตรยมการสอน ก1าหนดจั5ดป็ระสงค#ในการสาธี�ตให�ช้�ดเจัน จั�ดล1าด�บเน�,อหาตามข้�,นตอนให�เหมาะสม เตรยมก�จักรรมการเรยนการสอน ส�$งท$จัะให�น�กเรยนป็ฏิ�บ�ต� ตลอดจันค1าถามท$จัะใช้�ให�รอบคอบ เตรยมส�$อการเรยนการสอนและเอกสารป็ระกอบให�พีร�อม ก1าหนดเวิลาในการสาธี�ตให�พีอเหมาะ
![Page 4: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/4.jpg)
ก1าหนดวิ�ธีการวิ�ดผู้ลป็ระเม�นผู้ลท$ช้�ดเจัน เตรยมสภาพีห�องเรยนให�เหมาะสมเพี�$อให�น�กเรยนมองเห0นการสาธี�ตให�ท�$วิถ*ง ทดลองสาธี�ตเพี�$อให�แน!ใจัวิ!าไม!เก�ดการต�ดข้�ด
2. ข้�,นตอนการสาธี�ต บอกจั5ดป็ระสงค#การสาธี�ตให�น�กเรยนทราบ บอกก�จักรรมท$น�กเรยนจัะต�องป็ฏิ�บ�ต� เช้!น น�กเรยนจัะต�องจัดบ�นท*ก ส�งเกตกระบวินการ สร5ป็ข้�,นตอน ตอบค1าถาม เป็/นต�น ด1าเน�นการสาธี�ตตามล1าด�บข้�,นตอนท$เตรยมไวิ� ป็ระกอบก�บอธี�บายต�วิอย!างช้�ดเจัน
3. ข้�,นสร5ป็และป็ระเม�นผู้ล ผู้��สอนเป็/นผู้��สร5ป็ควิามส1าค�ญ ข้�,นตอนข้องส�$งท$สาธี�ตน�,นด�วิยตนเอง ให�ผู้��เรยนเป็/นผู้��สร5ป็ เพี�$อป็ระเม�นวิ!าผู้��เรยนมควิามเข้�าใจัในบทเรยนน�,นๆมากน�องเพียงใด ผู้��สอนอาจัใช้�วิ�ธีการต!างๆ เพี�$อป็ระเม�นวิ!าผู้��เรยนเข้�าใจัเน�,อเร�$อง ข้� ,นตอนการสาธี�ตมากน�อยเพียงใด เช้!น ให�ตอบค1าถาม ให�เข้ยนรายงาน ให�แสดงสาธี�ตให�ด� ฯลฯ ผู้��สอนควิรเป็@ดโอกาสให�ผู้��เรยนได�ซึ่�กถามหร�อแสดงควิามค�ดเห0นภายหล�งจัากการสาธี�ตแล�วิ
2. วิ�ธี�การสอนโดยใช้�การแสดงลุ่ะคร (Dramatization)
เป็/น กระบวินการท$ช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� �ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค# โดยการให�ผู้��เรยนแสดงละคร ซึ่*$งเป็/นเร�$องราวิท$ต�องการให�ผู้��เรยนได�เรยนร� �ตามเน�,อหาและบทละครท$ ได�ก1าหนดไวิ� (ท�ศูนา แข้มมณ์, 2543) และน1าเร�$องราวิท$แสดงออกมา และการแสดงข้องผู้��แสดงมาอภ�ป็รายร!วิมก�น
![Page 5: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/5.jpg)
วิ&ตถุ�ประสงค+
1. เพี�$อให�ผู้��เรยนเห0นภาพีเร�$องราวิท$ช้�ดเจัน และสามารถจัดจั1าเร�$องราวิได�นาน 2. เพี�$อนน�กเรยนได�มส!วินร!วิมในการจั�ดการเรยนการสอน และฝึBกท�กษะต!าง ๆ
ข&'นตอนการสอน1. ผู้%�สอน / ผู้%�เร�ยนเตร�ยมบทลุ่ะคร ผู้��สอนและผู้��เรยนควิรอภ�ป็ราย
วิ�ตถ5ป็ระสงค#ในการเล�อกใช้�ละครเป็/นวิ�ธีการเพี�$อ ให�เก�ดการเรยนร� � น�กเรยนควิรจัะมส!วินในการเล�อกเร�$องราวิท$จัะแสดง ในการเตรยมบทละครผู้��สอนอาจัเตรยมให�หร�อผู้��เรยนเตรยมก�นเอง แต!ต�องมการศู*กษาเน�,อหาหร�อเร�$องราวิให�เข้�าใจั ได�เน�,อหาท$ครบถ�วินสมบ�รณ์#ให�มากท$ส5ด
2. ผู้%�เร�ยนศึ�กษาบทลุ่ะครแลุ่ะเลุ่�อกบทบาทท��จึะแสดง ในการเล�อกละคร ควิรค1าน*งถ*งควิามเหมาะสมก�บควิามสามารถข้องผู้��เรยนก�บบทท$จัะแสดง แต!ในบางกรณ์ผู้��สอนอาจัเล�อกผู้��เรยนท$มบ5คล�กภาพีไม!ตรงก�บบทท$จัะแสดง เพี�$อให�น�กเรยนได�ร�บป็ระสบการณ์#ในการแสดง แต!ผู้��แสดงควิรมควิามเต0มใจัท$จัะแสดง เพี�$อให�การแสดงออกมาดท$ส5ด
3. ผู้%�เร�ยนซ้�อมการแสดง ใน การซึ่�อมการแสดงต�องมการฝึBกซึ่�อมการแสดงร!วิมก�น และในบางกรณ์อาจัจั1าเป็/นจัะต�องเป็ล$ยนต�วิผู้��แสดงคนใหม! เพี�$อให�การแสดงสมบทบาทและส�$อควิามหมายได�ถ�กต�อง ส!วินผู้��เรยนท$ไม!ได�มส!วินร!วิมในการแสดง ผู้��สอนจัะต�องแนะน1าในการช้มการแสดงวิ!า ควิรส�งเกตและให�ควิามสนใจัท$เร�$องอะไรบ�าง จั5ดไหนบ�าง
4. ผู้%�เร�ยนแสดงแลุ่ะช้มการแสดง ในข้ณ์ะแสดง ผู้��สวินและผู้��ช้มไม!ควิรข้�ดการแสดงกลางค�น และควิรให�ก1าล�งใจัผู้��แสดง ผู้��ช้มควิรต�,งใจัส�งเกตการแสดงในเร�$องราวิท$ส1าค�ญท$ผู้��สอนได�แนะน1า
5. อภ�ปรายการแสดง ในการอภ�ป็รายต�องม5!งไป็ท$เร�$องราวิท$แสดงออกมา และการแสดงข้องผู้��แสดงวิ!า สามารถแสดงได�สมจัร�งเพียงใด
![Page 6: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/6.jpg)
ข�อด�แลุ่ะข�อจึ0าก&ด ข�อด�
1. ท1าให�ผู้��เรยนได�มป็ระสบการณ์#จัร�ง2. ผู้��เรยนมส!วินร!วิมในการจั�ดการเรยนการสอน3. น�กเรยนได�ฝึBกท�กษะต!าง ๆ เช้!น ท�กษะการพี�ด การเข้ยน การแสดงออก การจั�ดการ การแสวิงหาควิามร� � และการท1างานเป็/นกล5!มเป็/นต�น
ข�อจึ0าก&ด1. ใช้�เวิลาในการจั�ดก�จักรรมมาก2. มค!าใช้�จั!ายในการจั�ดก�จักรรม3. ต�องอาศู�ยควิามช้1านาญในการเข้ยนบท
3. วิ�ธี�การสอนโดยใช้�บทบาทสมมต� (Role Playing)
เป็/น กระบวินการท$ช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� �ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค# โดยการให�ผู้��เรยนสวิมบทบาทในสถานการณ์#ซึ่*$งมควิามใกล�เคยงก�บควิามเป็/นจัร�ง และแสดงออกตามควิามร� �ส*กน*กค�ดข้องตนและน1าเอาการแสดงออกข้องผู้��แสดง ท�,งทางด�านควิามร� � ควิามค�ด ควิามร� �ส*ก และพีฤต�กรรมท$ส�งเกตพีบ มาเป็/นข้�อม�ลในการอภ�ป็ราย เพี�$อให�ผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� �ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค# (ท�ศูนา แข้มมณ์ , 2543)
วิ&ตถุ�ประสงค+1. เพี�$อให�ผู้��เรยนเก�ดควิามเข้�าใจัในเร�$องต!าง ๆ เก$ยวิก�บบทบาทสมมต�ท$ตนแสดง2. เพี�$อนน�กเรยนได�มส!วินร!วิมในการจั�ดการเรยนการสอน และฝึBกท�กษะต!าง ๆ
ข&'นตอนการสอน1. ผู้%�สอน / ผู้%�เร�ยนน0าเสนอสถุานการณ์+สมมต�แลุ่ะบทบาทสมมต�
บทบาทสมมต�ท$ก1าหนดข้*,นควิรมควิามใกล�เคยงก�บควิามเป็/นจัร�ง ไม!มบทให� ผู้��สวิมบทบาทจัะต�องค�ดแสดงเอง หร�ออาจัให�บทบาทสมมต�แบบแก�ป็8ญหา
![Page 7: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/7.jpg)
ซึ่*$งจัะก1าหนดสถานการณ์#ท$มป็8ญหาหร�อควิามข้�ด แย�งให� และผู้��สวิมบทบาทแก�ป็8ญหาตามควิามค�ดข้องตน
2. ผู้%�สอน / ผู้%�เร�ยนเลุ่�อกผู้%�แสดงบทบาท ในการเล�อกผู้��แสดง ควิรค1าน*งถ*งควิามเหมาะสมก�บควิามสามารถข้องผู้��เรยนก�บบทท$จัะแสดง แต!ในบางกรณ์ผู้��สอนอาจัเล�อกผู้��เรยนท$มบ5คล�กภาพีไม!ตรงก�บบทท$จัะแสดง เพี�$อให�น�กเรยนได�ร�บป็ระสบการณ์#ในการแสดง แต!ผู้��แสดงควิรมควิามเต0มใจัท$จัะแสดง เพี�$อให�การแสดงออกมาดท$ส5ด
3. ผู้%�สอนเตร�ยมผู้%�ส&งเกตการณ์+หร�อผู้%�ช้ม ผู้��สอนควิรแนะน1าการช้มวิ!า ควิรส�งเกตอะไร และควิรบ�นท*กข้�อม�ลอย!างไร หร�อผู้��สอนอาจัจั�ดท1าแบบส�งเกตการณ์#ให�ผู้��ช้มใช้�ในการส�งเกตด�วิยก0ได�
4. ผู้%�เร�ยนแสดงบทบาท ผู้��ช้มและผู้��สอนส�งเกตพีฤต�กรรมท$แสดงออก
5. ผู้%�เร�ยนแลุ่ะผู้%�สอนอภ�ปรายร�วิมก&น เก$ยวิก�บควิามร� � ควิามค�ด ควิามร� �ส*ก และพีฤต�กรรมท$แสดงออกข้องผู้��แสดงข�อด�แลุ่ะข�อจึ0าก&ด ข�อด�
1. ผู้��เรยนเก�ดควิามเข้�าใจัควิามร� �ส*กและพีฤต�กรรมข้องผู้��อ�$น 2. ผู้��เรยนเก�ดการเป็ล$ยนแป็ลงเจัตคต�และพีฤต�กรรมข้องตน3. พี�ฒนาท�กษะในการเผู้ช้�ญสถานการณ์# ต�ดส�นใจัและแก�ป็8ญหา4. เป็@ดโอกาสให�ผู้��เรยนมส!วินร!วิมในการเรยนมาก
ข�อจึ0าก&ด1. ใช้�เวิลาในการจั�ดก�จักรรมมาก2. ต�อง อาศู�ยควิามสามารถข้องผู้��สอนในการแก�ป็8ญหาเน�$องจัากการแสดงข้องผู้��เรยนอาจัไม! เป็/นไป็ตามควิามคาดหมายข้องผู้��สอน ผู้��สอนจัะต�องสามารถแก�ป็8ญหาหร�อป็ร�บ
![Page 8: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/8.jpg)
สถานการณ์#และป็ระเด0นให�ผู้��เรยนเก�ดการ เรยนร� �ได�
4. วิ�ธี�การสอนโดยใช้�กรณ์�ต&วิอย�าง (Case)ค�อ กระบวิน การท$ช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� �ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค#
โดยการให�ผู้��เรยนศู*กษาเร�$องท$สมมต�ข้*,นจัากควิามเป็/นจัร�ง และตอบป็ระเด0นค1าถามเก$ยวิก�บเร�$องน�,น แล�วิน1าค1าตอบและเหต5ผู้ลท$มาข้องค1าตอบน�,นมาใช้�เป็/นข้�อม�ลในการอภ�ป็ราย เพี�$อให�ผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� � (ท�ศูนา แข้มมณ์ , 2543)วิ&ตถุ�ประสงค+
1. เพี�$อเป็@ดโอกาสให�ผู้��เรยนค�ดวิ�เคราะห#และเรยนร� �ควิามค�ดข้องผู้��อ�$น 2. ช้!วิยให�ผู้��เรยนมม5มมองท$กวิ�างข้*,น
ข&'นตอนการสอน1. ผู้%�สอน / ผู้%�เร�ยนน0าเสนอกรณ์�ต&วิอย�าง กรณ์ ต�วิอย!างส!วินใหญ!
ม�กเป็/นเร�$องราวิท$มสถานการณ์#เป็/นป็8ญหาข้�ดแย�ง ผู้��สอนอาจัใช้�วิ�ธีการต�,งป็ระเด0นค1าถามท$ท�าทายให�ผู้��เรยนค�ดก0ได� ใช้� เร�$องจัร�งหร�อเร�$องจัากหน�งส�อพี�มพี# รวิมท�,งส�$อต!าง ๆ ผู้��สอนต�องเตรยมป็ระเด0นค1าถามส1าหร�บการอภ�ป็รายเพี�$อน1าไป็ส�!การเรยนร� �ท$ ต�องการ ในการเสนอท1าได�หลายวิ�ธี เช้!น การพี�มพี#เป็/นข้�อม�ลมาให�ผู้��เรยนอ!าน การเล!ากรณ์ต�วิอย!างให�ฟั8ง หร�อน1าเสนอโดยใช้�ส�$ออ�$น
2. ผู้%�เร�ยนศึ�กษากรณ์�ต&วิอย�าง ผู้��สอนควิรแบ!งกล5!มย!อยในการศู*กษากรณ์ต�วิอย!าง ไม!ควิรให�ผู้��เรยนตอบป็ระเด0นค1าถามท�นท
3. ผู้%�เร�ยนอภ�ปรายประเด3นค0าถุามเพื่��อหาค0าตอบ ผู้��เรยนแต!ละคนควิรมค1าตอบข้องตนเตรยมไวิ�ก!อน แล�วิจั*งร!วิมก�นอภ�ป็รายเป็/นกล5!ม และน1าเสนอผู้ลการอภ�ป็รายระหวิ!างกล5!ม
4. ผู้%�สอนแลุ่ะผู้%�เร�ยนอภ�ปรายค0าตอบ น1า เสนอผู้ลการอภ�ป็รายระหวิ!างกล5!ม ค1าถามส1าหร�บการอภ�ป็รายน, ไม!มค1าตอบท$ถ�กหร�อผู้�ดอย!างช้�ดเจันแน!นอน แต!ต�องการให�ผู้��เรยนเห0นค1าตอบและเหต5ผู้ลท$หลากหลาย ท1าให�ผู้��เรยนมม5มมองท$กวิ�างข้*,น ช้!วิยให�การต�ดส�นใจัมควิามรอบคอบข้*,น
![Page 9: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/9.jpg)
การอภ�ป็รายควิรม5!งควิามสนใจัไป็ท$เหต5ผู้ลหร�อท$มาข้องควิามค�ดท$ผู้��เรยนใช้�ใน การแก�ป็8ญหาเป็/นส1าค�ญ
5. ผู้%�สอนแลุ่ะผู้%�เร�ยนอภ�ปรายเก��ยวิก&บป5ญหาของผู้%�เร�ยน แลุ่ะสร�ปการเร�ยนร%�ท��ได�ร&บ ข�อด�แลุ่ะข�อจึ0าก&ด ข�อด�
1. ผู้��เรยนได�พี�ฒนาท�กษะการค�ดวิ�เคราะห# การค�ดอย!างมวิ�จัารณ์ญาณ์ และค�ดแก�ป็8ญหา 2. ผู้��เรยนมม5มมองท$กวิ�างข้*,น3. ช้!วิยให�เก�ดควิามพีร�อมท$จัะแก�ป็8ญหาเม�อเผู้ช้�ญป็8ญหาน�,นในสถานการณ์#จัร�ง
ข�อจึ0าก&ด1. แม� ป็8ญหาและสถานการณ์#จัะใกล�เคยงก�บควิามเป็/นจัร�ง แต!ก0
ไม!ได�เก�ดข้*,นจัร�ง ๆ ก�บผู้��เรยน ควิามค�ดในการแก�ป็8ญหาจั*งม�กเป็/นไป็ตามเหต5ผู้ลท$ถ�กท$ควิรซึ่*$งอาจัไม!ตรงก�บการ ป็ฏิ�บ�ต�จัร�งได�
5. วิ�ธี�การสอนโดยใช้�เกม (Game)ค�อ กระบวิน การท$ช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� �ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค#
โดยการให�ผู้��เรยนเล!นเกมตามกต�กา และน1าเน�,อหาและข้�อม�ลข้องเกม พีฤต�กรรมการเล!น วิ�ธีการเล!น และผู้ลการเล!นเกมข้องผู้��เรยนมาใช้�ในการอภ�ป็รายเพี�$อสร5ป็การเรยนร� � (ท�ศูนา แข้มมณ์, 2543)
วิ&ตถุ�ประสงค+1. ช้!วิยให�ผู้��เรยนได�เรยนร� �เร�$องต!าง ๆ อย!างสน5กสนานและท�าทายควิามสามารถ 2. ท1าให�เก�ดป็ระสบการณ์#ตรง3. เป็/นวิ�ธีท$เป็@ดโอกาสให�ผู้��เรยนมส!วินร!วิมส�ง
ข&'นตอนการสอน1. ผู้%�สอนน0าเสนอเกม ช้�'แจึงวิ�ธี�การเลุ่�น แลุ่ะกต�กาการเลุ่�นเกม
![Page 10: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/10.jpg)
เกม ท$ได�ร�บการออกแบบให�เป็/นเกมการศู*กษาโดยตรงมอย�!ด�วิยก�น 3
ป็ระเภท ค�อ 1) เกมแบบไม!มการแข้!งข้�น 2) เกมแบบแข้!งข้�น 3) เกมจั1าลองสถานการณ์# การ เล�อกเกมเพี�$อน1ามาใช้�สอนท1าได�หลายวิ�ธีผู้��สอนอาจัเป็/นผู้��สร�างเกมข้*,น หร�ออาจัน1าเกมท$มผู้��สร�างข้*,นแล�วิมาป็ร�บด�ดแป็ลงให�เหมาะสมก�บวิ�ตถ5ป็ระสงค# และควิรช้,แจังกต�กาการเล!นเกมให�เข้�าใจั
2. ผู้%�เร�ยนเลุ่�นเกมตามกต�กา ผู้��สอนควิรต�ดตามส�งเกตพีฤต�กรรมการเล!นข้องผู้��เรยนอย!างใกล�ช้�ด และควิรบ�นท*กข้�อม�ลท$จัะเป็/นป็ระโยช้น#ต!อการเรยนข้องผู้��เรยน
3. ผู้%�สอนแลุ่ะผู้%�เร�ยนอภ�ปรายผู้ลุ่ ควิร อภ�ป็รายผู้ลเก$ยวิก�บผู้ลการเล!น และวิ�ธีการหร�อพีฤต�กรรมการเล!นข้องผู้��เรยนท$ได�จัากการส�งเกตจัดบ�นท*กไวิ� และในการอภ�ป็รายผู้ลควิรให�เป็/นไป็ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค# การใช้�เกมในการสอนโดยท�$วิ ๆ ไป็ มวิ�ตถ5ป็ระสงค#เพี�$อ 1) ฝึBกฝึนเทคน�คหร�อท�กษะต!าง ๆ 2) เรยนร� �เน�,อหาสาระจัากเกม 3) เรยนร� �ควิามเป็/นจัร�งตามสถานการณ์#ต!าง ๆ ด�งน�,นการอภ�ป็รายควิรม5!งป็ระเด0นไป็ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค#ข้อง การสอน ข�อด�แลุ่ะข�อจึ0าก&ด ข�อด�
1. ผู้��เรยนมส!วินร!วิมในการเรยนร� �ส�ง 2. ผู้��เรยนได�ร�บควิามสน5กสนาน และเก�ดการเรยนร� �จัากการเล!น
ข�อจึ0าก&ด1. เป็/น วิ�ธีการสอนท$ผู้��สอนต�องมท�กษะในการน1าการอภ�ป็รายท$มป็ระส�ทธี�ภาพี จั*งจัะสามารถช้!วิยให�ผู้��เรยนป็ระมวิลและสร5ป็การเรยนร� �ได�ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค#
6. วิ�ธี�การสอนโดยใช้�สถุานการณ์+จึ0าลุ่อง (Simulation)
กระบวิน การท$ช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� �ตามวิ�ตถ5ป็ระสงค# โดยการ
![Page 11: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/11.jpg)
ให�ผู้��เรยนลงไป็เล!นในสถานการณ์#ท$มบทบาท ข้�อม�ล และกต�กาการเล!น ท$สะท�อนควิามเป็/นจัร�ง และมป็ฏิ�ส�มพี�นธี#ก�บส�$งต!าง ๆ ท$อย�!ในสถานการณ์#น�,น โดยข้�อม�ลท$มสภาพีคล�ายก�บข้�อม�ลในควิามเป็/นจัร�ง ในการต�ดส�นใจัและแก�ป็8ญหาต!าง ๆ ซึ่*$งการต�ดส�นใจัน�,นจัะส!งผู้ลถ*งผู้��เล!นในล�กษณ์ะเดยวิก�นก�บท$เก�ดข้*,นใน สถานการณ์#จัร�ง (ท�ศูนา แข้มมณ์, 2543)
วิ&ตถุ�ประสงค+1. ช้!วิยให�ผู้��เรยนได�ร� �สภาพีควิามเป็/นจัร�ง เก�ดควิามเข้�าใจัในสถานการณ์#
ข&'นตอนการสอน1. ผู้%�สอนเตร�ยมสถุานการณ์+จึ0าลุ่อง สถานการณ์#จั1าลองโดยท�$วิไป็ม
อย�! 2 ล�กษณ์ะ ค�อ 1) สถุานการณ์+จึ0าลุ่องแท� จัะเป็/นสถานการณ์#การเล!นท$ให�ผู้��เรยนได�เล!น เพี�$อเรยนร� �จัร�ง 2) สถุานการณ์+จึ0าลุ่องแบบเกม มล�กษณ์ะเป็/นเกมการเล!น แต!เกมการเล!นน,มล�กษณ์ะท$สะท�อนควิามเป็/นจัร�ง ในข้ณ์ะท$เกมธีรรมดาท�$วิ ๆ ไป็ อาจัจัะไม!ได�สะท�อนควิามเป็/นจัร�งอะไร
2. ผู้%�สอนน0าเสนอสถุานการณ์+จึ0าลุ่อง บทบาท ข�อม%ลุ่ แลุ่ะกต�กาการเลุ่�น ใน การน1าเสนอ ผู้��สอนควิรเร�$มด�วิยการบอกเหต5ผู้ลและวิ�ตถ5ป็ระสงค#กวิ�าง ๆ แก!ผู้��เรยนวิ!า การเล!นในสถานการณ์#จั1าลองน,จัะให�อะไรและเหต5ใดจั*งมาเล!นก�น ต!อไป็จั*งให�ภาพีรวิมท�,งข้องสถานการณ์#จั1าลองท�,งหมด แล�วิจั*งให�รายละเอยดท$จั1าเป็/น
3. ผู้%�เร�ยนเลุ่�อกบทบาทท��จึะเลุ่�นหร�อผู้%�สอนก0าหนดบทบาทให� ผู้�� เรยนท5กคนควิรได�ร�บบทบาทในการเล!น ซึ่*$งผู้��เรยนอาจัะเป็/นผู้��เล�อกเองหร�อผู้��สอนก1าหนดบทบาทให�ผู้��เรยนบางคน ซึ่*$งจัะช้!วิยให�เก�ดการเรยนร� �ตรงตามควิามต�องการ
4. ผู้%�เร�ยนเลุ่�นตามกต�กาท��ก0าหนด ในข้ณ์ะท$ผู้��เรยนก1าล�งเล!นผู้��สอนควิรต�ดตามพีฤต�กรรมอย!างใกล�ช้�ดและคอยให�ค1าป็ร*กษาตามควิามจั1าเป็/น
5. ผู้%�สอนแลุ่ะผู้%�เร�ยนร�วิมก&นอภ�ปราย ควิรม5!งไป็ป็ระเด0นไป็ท$การเรยนร� �ควิามเป็/นจัร�ง อะไรเป็/นป็8จัจั�ยท$มอ�ทธี�พีล ผู้��เรยนควิรได�เรยนร� �จัากการเล!นข้องตน
![Page 12: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/12.jpg)
6. ผู้%�สอนแลุ่ะผู้%�เร�ยนสร�ปการเร�ยนร%�ท��ได�ร&บจึากการเลุ่�น ข�อด�แลุ่ะข�อจึ0าก&ด ข�อด�
1. ผู้��เรยนได�เรยนร� �เร�$องท$มควิามซึ่�บซึ่�อน อย!างเข้�าใจัเน�$องจัากได�มป็ระสบการณ์#ด�วิยต�วิเอง2. ผู้��เรยนมส!วินร!วิมในการเรยนส�ง3. ผู้��เรยนมโอกาสฝึBกท�กษะกระบวินการต!าง ๆ จั1านวินมาก
ข�อจึ0าก&ด1. ใช้�ค!าใช้�จั!ายส�ง และใช้�เวิลามาก2. ผู้��สอนต�องอาศู�ยการเตรยมการมาก3. ถ�าไม!มสถานการณ์#จั1าลองต�องสร�างสถานการณ์#ข้*,นมาเอง
7. **วิ�ธี�การสอนมโนท&ศึน+ (Concept Attainment Model)
1. ทฤษฎี�/หลุ่&กการ/แนวิค�ดของร%ปแบบ
จัอยส#และวิล(Joyce & Weil, 1996: 161-178)
พี�ฒนาร�ป็แบบน,ข้*,นโดยใช้�แนวิค�ดข้อง
บร5นเนอร# ก�Eดนาวิ และออสต�น (Bruner, Goodnow, และ Austin)
การ เรยนร� �มโนท�ศูน#ข้องส�$งใดส�$งหน*$งน�,น สามารถท1าได�โดยการค�นหาค5ณ์สมบ�ต�เฉพีาะท$ส1าค�ญข้องส�$งน�,น เพี�$อใช้�เป็/นเกณ์ฑ์#ในการจั1าแนกส�$งท$ใช้!และไม!ใช้!ส�$งน�,นออกจัากก�นได�
![Page 13: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/13.jpg)
2. วิ&ตถุ�ประสงค+ของร%ปแบบ
เพี�$อช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� �มโนท�ศูน#ข้องเน�,อหาสาระต!าง ๆ อย!างเข้�าใจั และสามารถให�ค1าน�ยามข้องมโนท�ศูน#น�,นด�วิยตนเอง
3. กระบวินการเร�ยนการสอนของร%ปแบบ
ข้�,น ท$ 1 ผู้��สอนเตรยมข้�อม�ลส1าหร�บให�ผู้��เรยนฝึBกห�ดจั1าแนก
ผู้��สอนเตรยมข้�อม�ล 2 ช้5ด ช้5ดหน*$งเป็/นต�วิอย!างข้องมโนท�ศูน#ท$ต�องการสอน
อกช้5ดหน*$งไม!ใช้!ต�วิอย!างข้องมโนท�ศูน#ท$ต�องการสอน
ในการเล�อกต�วิอย!างข้�อม�ล 2 ช้5ดข้�างต�น ผู้��สอนจัะต�องเล�อกหาต�วิอย!างท$มจั1านวิน
มากพีอท$จัะครอบคล5มล�กษณ์ะข้องมโนท�ศูน#ท$ต�องการน�,น
ถ�ามโนท�ศูน#ท$ต�องการสอนเป็/นเร�$องยากและซึ่�บซึ่�อนหร�อเป็/นนามธีรรม อาจัใช้�
วิ�ธีการยกเป็/นต�วิอย!างเร�$องส�,น ๆ ท$ผู้��สอนแต!งข้*,นเองน1าเสนอแก!ผู้��เรยน
ผู้��สอนเตรยมส�$อการสอนท$เหมาะสมจัะใช้�น1าเสนอต�วิอย!างมโนท�ศูน#เพี�$อแสดง
ให�เห0นล�กษณ์ะต!าง ๆ ข้องมโนท�ศูน#ท$ต�องการสอนอย!างช้�ดเจัน
![Page 14: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/14.jpg)
ข้�,นท$ 2 ผู้��สอนอธี�บายกต�กาในการเรยนให�ผู้��เรยนร� �และเข้�าใจัตรงก�น
ผู้�� สอนช้,แจังวิ�ธีการเรยนร� �ให�ผู้��เรยนเข้�าใจัก!อนเร�$มก�จักรรมโดยอาจัสาธี�ตวิ�ธี การและให�ผู้��เรยนลองท1าตามท$ผู้��สอนบอกจันกระท�$งผู้��เรยนเก�ดควิามเข้�าใจัพีอ สมควิร
ข้�,นท$ 3 ผู้��สอนเสนอข้�อม�ลต�วิอย!างข้องมโนท�ศูน#ท$ต�องการสอน และข้�อม�ลท$ไม!ใช้!ต�วิอย!างข้องมโนท�ศูน#ท$ต�องการสอน
การน1าเสนอข้�อม�ลต�วิอย!างน,ท1าได�หลายแบบ แต!ละแบบมจั5ดเด!น- จั5ดด�อย ด�งต!อไป็น,
1) น1าเสนอข้�อม�ลท$เป็/นต�วิอย!างข้องส�$งท$จัะสอนทละข้�อม�ลจันหมดท�,งช้5ด โดย
บอก ให�ผู้��เรยนร� �วิ!าเป็/นต�วิอย!างข้องส�$งท$จัะสอนแล�วิตามด�วิยข้�อม�ลท$ไม!ใช้! ต�วิอย!างข้องส�$งท$จัะสอนทละข้�อม�ลจันครบหมดท�,งช้5ดเช้!นก�น โดยบอกให�ผู้��เรยนร� �วิ!าข้�อม�ลช้5ดหล�งน,ไม!ใช้!ส�$งท$จัะสอน ผู้��เรยนจัะต�องส�งเกตต�วิอย!างท�,ง 2 ช้5ด และค�ดหาค5ณ์สมบ�ต�ร!วิมและค5ณ์สมบ�ต�ท$แตกต!างก�น เทคน�ควิ�ธีน,สามารถช้!วิยให�ผู้��เรยนสร�างมโนท�ศูน#ได�เร0วิแต!ใช้�กระบวินการค�ดน�อย
2) เสนอข้�อม�ลท$ใช้!และไม!ใช้!ต�วิอย!างข้องส�$งท$จัะสอนสล�บก�นไป็จันครบ
เทคน�ควิ�ธีน,ช้!วิยสร�างมโนท�ศูน#ได�ช้�ากวิ!าเทคน�คแรก แต!ได�ใช้�กระบวินการค�ดมากกวิ!า
3) เสนอข้�อม�ลท$ใช้!และไม!ใช้!ต�วิอย!างข้องส�$งท$จัะสอนอย!างละ 1 ข้�อม�ล แล�วิเสนอข้�อม�ลท$เหล�อท�,งหมดทละข้�อม�ลโดยให�ผู้��เรยนตอบวิ!าข้�อม�ลแต!ละ ข้�อม�ลท$เหล�อน�,นใช้!หร�อไม!ใช้!ต�วิอย!างท$จัะสอน เม�$อผู้��เรยนตอบ ผู้��สอนจัะเฉลยวิ!าถ�กหร�อผู้�ด วิ�ธีน,ผู้��เรยน
![Page 15: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/15.jpg)
จัะได�ใช้�กระบวินการค�ดในการทดสอบสมมต�ฐานข้องตนไป็ทละข้�,นตอน.
4) เสนอข้�อม�ลท$ใช้!และไม!ใช้!ต�วิอย!างส�$งท$จัะสอนอย!างละ 1 ข้�อม�ล แล�วิให�ผู้��เรยนช้!วิยก�นยกต�วิอย!างข้�อม�ลท$ผู้��เรยนค�ดวิ!าใช้!ต�วิอย!างข้อง ส�$งท$จัะสอน โดยผู้��สอนจัะเป็/นผู้��ตอบวิ!าใช้!หร�อไม!ใช้! วิ�ธีน,ผู้��เรยนจัะมโอกาสค�ดมากข้*,นอก
ข้�,นท$ 4 ให�ผู้��เรยนบอกค5ณ์สมบ�ต�เฉพีาะข้องส�$งท$ต�องการสอน
จัาก ก�จักรรมท$ผู้!านมาในข้�,นต�น ๆ ผู้��เรยนจัะต�องพียามหาค5ณ์สมบ�ต�เฉพีาะข้องต�วิอย!างท$ใช้!และไม!ใช้!ส�$งท$ผู้�� เรยนต�องการสอนและทดสอบค1าตอบข้องตน หากค1าตอบข้องตนผู้�ดผู้��เรยนก0จัะต�องหาค1าตอบใหม!ซึ่*$งก0หมายควิามวิ!าต�องเป็ล$ยน สมมต�ฐานท$เป็/นฐานข้องค1าตอบเด�ม ด�วิยวิ�ธีน,ผู้��เรยนจัะค!อย ๆ สร�างควิามค�ดรวิบยอดข้องส�$งน�,นข้*,นมา ซึ่*$งก0จัะมาจัากค5ณ์สมบ�ต�เฉพีาะข้องส�$งน�,นน�$นเอง
ข้�,นท$ 5 ให�ผู้��เรยนสร5ป็และให�ค1าจั1าก�ดควิามข้องส�$งท$ต�องการสอน
เม�$อผู้��เรยนได�รายการข้องค5ณ์สมบ�ต�เฉพีาะข้องส�$งท$ต�องการสอนแล�วิ ผู้��สอนให�ผู้��เรยนช้!วิยก�นเรยบเรยงให�เป็/นค1าน�ยามหร�อค1าจั1าก�ดควิาม
ข้�,นท$ 6 ผู้��สอนและผู้��เรยนอภ�ป็รายร!วิมก�นถ*งวิ�ธีการท$ผู้��เรยนใช้�ในการหาค1าตอบ
ให�ผู้��เรยนได�เรยนร� �เก$ยวิก�บกระบวินการค�ดข้องต�วิเอง
4. ผู้ลุ่ท��ผู้%�เร�ยนจึะได�ร&บจึากการเร�ยนตามร%ปแบบ
![Page 16: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/16.jpg)
เน�$อง จัากผู้��เรยนเก�ดการเรยนร� �มโนท�ศูน# จัากการค�ด วิ�เคราะห#และต�วิอย!างท$หลากหลาย ด�งน�,นผู้ลท$ผู้��เรยนจัะได�ร�บโดยตรงค�อ จัะเก�ดควิามเข้�าใจัในมโนท�ศูน#น�,น และได�เรยนร� �ท�กษะการสร�างมโนท�ศูน#ซึ่*$งสามารถน1าไป็ใช้�ในการท1าควิามเข้�าใจั มโนท�ศูน#อ�$น ๆต!อไป็ได� รวิมท�,งช้!วิยพี�ฒนาท�กษะการใช้�เหต5ผู้ลโดยการอ5ป็น�ย(inductive
reasoning) อกด�วิย
8. การสอนแบบค�นพื่บควิามร%� การสอนแบบค�นพีบควิามร� � (Discovery) ค�อ วิ�ธีสอนท$ผู้��เรยนค�นพีบค1าตอบหร�อควิามร� �ด�วิยตนเอง ค1าวิ!าค�นพีบควิามร� �ไม!ได�หมายถ*งวิ!าผู้��เรยนเป็/นคนค�นพีบควิามร� �หร�อค1าตอบน�,นเป็/นคนแรก ส�$งท$ค�นพีบน�,นจัะมผู้��ค�นพีบมาก!อนแล�วิและผู้��เรยนก0ค�นพีบควิามร� �หร�อค1าตอบน�,นด�วิยตนเอง ไม!ใช้!ทราบจัากการบอกเล!าข้องคนอ�$นหร�อจัากการอ!านค1าตอบท$มผู้��เข้ยนไวิ� ในการใช้�วิ�ธีสอนแบบน,ผู้��สอนจัะสร�างสถานการณ์#ในร�ป็ท$ผู้��เรยนจัะเผู้ช้�ญก�บป็8ญหา ในการแก�ป็8ญหาน�,นผู้��เรยนจัะใช้�ข้�อม�ลและป็ฏิ�บ�ต�ในล�กษณ์ะตรงก�บธีรรมช้าต�ข้องวิ�ช้าและป็8ญหาน�,น น�$นค�อ ผู้��เรยนจัะศู*กษาป็ระวิ�ต�ศูาสตร#ในวิ�ธีเดยวิก�บท$น�กป็ระวิ�ต�ศูาสตร#กระท1า ศู*กษาช้วิวิ�ทยา ในวิ�ธีเดยวิก�นก�บท$น�กช้วิวิ�ทยาศู*กษา เป็/นวิ�ธีสอนท$เน�นกระบวินการซึ่*$งเหมาะสมส1าหร�บวิ�ช้าวิ�ทยาศูาสตร# คณ์�ตศูาสตร# แต!ก0สามารถใช้�ได�ก�บวิ�ช้าอ�$นๆ
9. วิ�ธี�การสอนตามแนวิค�ดของกานเย (Gagne’s Instructional Model)
1. ทฤษฎี�/หลุ่&กการ/แนวิค�ดของร%ปแบบ
กานเย (Gagne, 1985: 70-90) ได�พี�ฒนาทฤษฎีเง�$อนไข้การเรยนร� �
![Page 17: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/17.jpg)
(Condition of
Learning) ซึ่*$งม 2 ส!วินใหญ! ๆ ค�อ ทฤษฎีการเรยนร� � และทฤษฎีการจั�ดการเรยนการสอน ทฤษฎีการเรยนร� �ข้องกานเยอธี�บายวิ!าป็รากฏิการณ์#การเรยนร� �มองค#ป็ระกอบ 3 ส!วินค�อ
1) ผู้ลการเรยนร� �หร�อควิามสามารถด�านต!าง ๆ ข้องมน5ษย# ซึ่*$งมอย�! 5 ป็ระเภทค�อ
ท�กษะทางป็8ญญา (intellectual skill ) ซึ่*$งป็ระกอบด�วิยการจั1าแนกแยกแยะ การสร�างควิามค�ดรวิบยอด การสร�างกฎี การสร�างกระบวินการหร�อกฎีช้�,นส�ง ควิามสามารถด�านต!อไป็ค�อ กลวิ�ธีในการเรยนร� �(cognitive
Strategy) ภาษาหร�อค1าพี�ด (verbal information) ท�กษะการเคล�$อนไหวิ(motor skill) และเจัตคต�(attitude)
2) กระบวินการเรยนร� �และจัดจั1าข้องมน5ษย# มน5ษย#มกระบวินการจั�ดกระท1าข้�อม�ล
ใน สมอง ซึ่*$งมน5ษย#จัะอาศู�ยข้�อม�ลท$สะสมไวิ�มาพี�จัารณ์าเล�อกจั�ดกระท1าส�$งใดส�$งหน*$ง และข้ณ์ะท$กระบวินการจั�ดกระท1าข้�อม�ลภายในสมองก1าล�งเก�ดข้*,นเหต5การณ์#ภาย นอกร!างกายมน5ษย#มอ�ทธี�พีลต!อการส!งเสร�มหร�อการ
ย�บย�,ง การเรยนร� �ท$เก�ดข้*,นภายในได� ด�งน�,นในการจั�ดการเรยนการสอน กานเยจั*งได�เสนอแนะวิ!า ควิรมการจั�ดสภาพีการเรยนการสอนให�เหมาะสมก�บการเรยนร� �แต!ละป็ระเภท ซึ่*$งมล�กษณ์ะเฉพีาะท$แตกต!างก�น และส!งเสร�มกระบวินการเรยนร� �ภายในสมอง โดยจั�ดสภาพีการณ์#ภายนอกให�เอ�,อต!อกระบวินการเรยนร� �ภายในข้องผู้��เรยน
2. วิ&ตถุ�ประสงค+ของร%ปแบบ
เพี�$อช้!วิยให�ผู้��เรยนสามารถเรยนร� �เน�,อหาสาระ
![Page 18: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/18.jpg)
ต!าง ๆ ได�อย!างด รวิดเร0วิ และสามารถจัดจั1าส�$งท$เรยนได�นาน
3. กระบวินการเร�ยนการสอนของร%ปแบบ
การเรยนการสอนตามร�ป็แบบข้องกานเย ป็ระกอบด�วิยการด1าเน�นการเป็/นล1าด�บ
ข้�,นตอนรวิม 9 ข้�,นด�งน,
ข้�,นท$ 1 การกระต5�นและด*งด�ดควิามสนใจัข้องผู้��เรยน เป็/นการช้!วิยให�ผู้��เรยนสามารถร�บส�$งเร�า หร�อส�$งท$จัะเรยนร� �ได�ด
ข้�,นท$ 2 การแจั�งวิ�ตถ5ป็ระสงค#ข้องการเรยนให�ผู้��เรยนทราบ เป็/นการช้!วิยให�ผู้��เรยนได�ร�บร� �ควิามคาดหวิ�ง
ข้�,นท$ 3 การกระต5�นให�ระล*กถ*งควิามร� �เด�ม เป็/นการช้!วิยให�ผู้��เรยนด*งข้�อม�ลเด�มท$อย�!ในหน!วิยควิามจั1าระยะยาวิให�มาอย�! ในหน!วิยควิามจั1าเพี�$อใช้�งาน(working memory) ซึ่*$งจัะช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดควิามพีร�อมในการเช้�$อมโยงควิามร� �ใหม!ก�บควิามร� �เด�ม
ข้�,นท$ 4 การน1าเสนอส�$งเร�าหร�อเน�,อหาสาระใหม! ผู้��สอนควิรจัะจั�ดส�$งเร�าให�ผู้��เรยนเห0นควิามส1าค�ญข้องส�$งเร�าน�,นอย!างช้�ดเจัน เพี�$อควิามสะดวิกในการเล�อกร�บร� �ข้องผู้��เรยน
ข้�,นท$ 5 การให�แนวิการเรยนร� � หร�อการจั�ดระบบข้�อม�ลให�มควิามหมาย เพี�$อช้!วิยให�ผู้��เรยนสามารถท1าควิามเข้�าใจัก�บสาระท$เรยนได�ง!ายและเร0วิข้*,น
ข้�,นท$ 6 การ กระต5�นให�ผู้��เรยนแสดงควิามสามารถ เพี�$อให�ผู้��เรยนมโอกาสตอบสนองต!อส�$งเร�าหร�อสาระท$เรยน ซึ่*$งจัะช้!วิยให�ทราบถ*งการเรยนร� �ท$เก�ดข้*,นในต�วิผู้��เรยน
![Page 19: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/19.jpg)
ข้�,นท$ 7 การให�ข้�อม�ลป็Gอนกล�บ เป็/นการให�การเสร�มแรงแก!ผู้��เรยน และข้�อม�ลท$เป็/นป็ระโยช้น#ก�บผู้��เรยน
ข้�,นท$ 8 การป็ระเม�นผู้ลการแสดงออกข้องผู้��เรยน เพี�$อช้!วิยให�ผู้��เรยนทราบวิ!าตนเองสามารถบรรล5วิ�ตถ5ป็ระสงค#มากน�อยเพียงใด
ข้�,นท$ 9 การส!งเสร�มควิามคงทนและการถ!ายโอนการเรยนร� � โดยการให�โอกาสผู้��เรยนได�มการฝึBกฝึนอย!างพีอเพียงและในสถานการณ์#ท$หลากหลาย เพี�$อช้!วิยให�ผู้��เรยนเก�ดควิามเข้�าใจัท$ล*กซึ่*,งข้*,น และสามารถถ!ายโอนการเรยนร� �ไป็ส�!สถานการณ์#อ�$น ๆ ได�
4. ผู้ลุ่ท��ผู้%�เร�ยนจึะได�ร&บจึากการเร�ยนตามร%ปแบบ
เน�$อง จัากการเรยนการสอนตามร�ป็แบบน, จั�ดข้*,นให�ส!งเสร�มกระบวินการเรยนร� �และจัดจั1าข้องมน5ษย# ด�งน�,น ผู้��เรยนจัะสามารถเรยนร� �สาระท$น1าเสนอได�อย!างด รวิดเร0วิและจัดจั1าส�$งท$เรยนร� �ได�นาน นอกจัากน�,นผู้��เรยนย�งได�เพี�$มพี�นท�กษะในการจั�ดระบบข้�อม�ล สร�างควิามหมายข้องข้�อม�ล รวิมท�,งการแสดงควิามสามารถข้องตนด�วิย
10. การสอนแบบปฏิ�บ&ต�การ การสอนแบบป็ฏิ�บ�ต�การ (Laboratory) ค�อ การสอนท$ให�ผู้��เรยนกระท1าก�จักรรมการเรยนภายใต�การแนะน1าช้!วิยเหล�ออย!างใกล�ช้�ด โดยท1าการทดลองป็ฏิ�บ�ต�ฝึBกการใช้�ทฤษฎีโดยผู้!านการส�งเกตการทดลอง ภายใต�สภาพีท$ควิบค5ม 11. การสอนโดยใช้�โสตท&ศึน%ปกรณ์+ การสอนโดยใช้�โสตท�ศูน�ป็กรณ์# (Audio – visual Media)
หมายถ*ง การสอนโดยใช้�อ5ป็กรณ์#การสอนต!างๆ เช้!น ร�ป็ภาพี สไลด# ภาพียนตร# วิด�ท�ศูน# ห5!นจั1าลอง เทป็บ�นท*กเสยง เคร�$องฉายภาพีข้�ามศูรษะ
![Page 20: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/20.jpg)
เป็/นต�น เน�$องจัากโสตท�ศูน�ป็กรณ์#แต!ละช้น�ดต!างก0มจั5ดเด!น ข้�อจั1าก�ดเฉพีาะต�วิ จั*งไม!ข้อกล!าวิถ*งจั5ดเด!นและข้�อจั1าก�ดโดยรวิมๆ ในการพี�ฒนาการใช้�ส�$อต!างๆ 12. การสอนแบบให�ผู้%�เร�ยนเสนอรายงานในช้&'นเร�ยน การสอนแบบให�ผู้��เรยนเสนอรายงานในช้�,น ค�อ เทคน�คการสอนท$มอบหมายให�ผู้��เรยนไป็ศู*กษาค�นควิ�าสาระควิามร� � เร�$องราย ฯลฯ แล�วิน1ามาเสนอรายงานในช้�,น โดยท�$วิไป็จัะเสนอด�วิยวิาจัา ผู้��สอนอาจัมอบหมายให�ผู้��เรยนไป็ศู*กษาค�นควิ�าเป็/นรายบ5คคลหร�อกล5!มก0ได� 13.การสอนโดยใช้�ค0าถุาม การสอนโดยใช้�ค1าถามเป็/นการสอนท$ผู้��สอนป็Gอนค1าถามให�ผู้��เรยนตอบ อาจัตอบเป็/นรายบ5คคลหร�อตอบเป็/นกล5!มย!อย หร�อตอบท�,งช้�,น การตอบใช้�วิ�ธีพี�ดตอบผู้��สอนจัะพี�จัารณ์าค1าตอบแล�วิให�ข้�อม�ลสะท�อนกล�บ หร�อถามคนอ�$นหร�อกล5!มอ�$นจันกวิ!าจัะได�ค1าตอบท$ถ�กต�องเหมาะสม เทคน�คการสอนหลากหลายวิ�ธีด�งกล!าวิมาแล�วิ เป็/นเพียงแนวิทางการสอนท$มผู้��ค�นค�ดข้*,น ซึ่*$งผู้��สอนเองจัะต�องท1าควิามเข้�าใจั และเล�อกใช้� ป็ระย5กต#ใช้� ป็ร�บป็ร5งและพี�ฒนาให�เหมาะสมก�บเน�,อหาสาระข้องการสอน ผู้��เรยน วิ�ตถ5ป็ระสงค#เช้�งพีฤต�กรรม เวิลา เคร�$องม�อ บรรยากาศู สถานท$ และข้�อจั1าก�ดต!างๆ รวิมถ*งควิามถน�ดข้องผู้��สอน แต!ท�,งน,ในการเล�อกใช้�ท$ดควิรจัะผู้สมผู้สานหลายเทคน�คท$เหมาะสมเข้�าด�วิยก�น จัะก!อให�เก�ดป็ระส�ทธี�ภาพีส�งส5ดได� 14. เทคน�คการใช้�ผู้&งกราฟิ<ก ( graphic organizers
) ประเภท ผู้&งควิามค�ด ( A Mind MAP ) เป็/นผู้�งท$แสดงควิามส�มพี�นธี#ข้องสาระหร�อควิามค�ดต!าง ๆ ให�เห0นเป็/นโครงสร�างในภาพีรวิม โดยใช้� เส�น ค1า ระยะห!างจัากจั5ดศู�นย#กลาง ส เคร�$องหมาย ร�ป็ทรง
![Page 21: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/21.jpg)
เรข้าคณ์�ตและภาพี แสดงควิามหมายและควิามเช้�$อมโยงข้องควิามค�ดหร�อสาระน�,น ๆ โดยมข้� ,นตอนหล�ก ๆ ในการท1าด�งน, แผู้นท$ควิามค�ด บางทเรยกวิ!า( Webbing semantic Net working, Momory mapping)โทน$ บ�ซึ่านได�พี�ฒนาแผู้นท$ควิามค�ดข้*,น โดย บ�รณ์าการ การท1างานข้องสมองด�านซึ่�ายและด�านข้วิา สมองด�านซ้�าย จัะท1าหน�าท$ในการวิ�เคราะห#ค1า ส�ญล�กษณ์# ตรรกวิ�ทยา ภาษา ระบบ ล1าด�บ ควิามเป็/นเหต5ผู้ล สมองด�านขวิา จั1าท1าหน�าท$ในการส�งเคราะห#ร�ป็แบบ ส ร�ป็ร!าง วิ�เคราะห#ค�ดสร�างสรรค# จั�นตนาการ ควิามงาม ศู�ลป็ะ แผู้นท$ควิามค�ดไม!เพียงแต!จัะใช้�ค1าต!าง ๆ เท!าน�,น แต!ย�งใช้�ส�ญล�กษณ์#และภาพีต!าง ๆ ด�วิย นอกจัากน,แผู้นท$ควิามค�ดย�งเป็/นกระบวินการจั�ดระบบการจั1าและการจั�ดกระท1าข้�อม�ล เป็/นการ บ�รณ์าการภาพี ส ค1าศู�พีท# และเช้�$อมโยงกระบวินการเรยนร� �แบบมส!วินร!วิมก�บแผู้นท$ควิามค�ด บ�คคลุ่ท&�วิไป --ใช้�ในช้วิ�ตส!วินต�วิ ในการวิางแผู้น การต�ดส�นใจั -- ช้วิ�ตการท1างาน การช้!วิยจั1า การแก�ป็8ญหา การนน1าเสนอ การเข้ยนหน�งส�อ คร%ผู้%�สอน -- การวิางแผู้นการจั�ดการเรยนร� � -- การจั�ดก�จักรรมต!าง ๆ ในการเรยนร� � น&กเร�ยน -- ช้!วิยในการค�ด จั1า บ�นท*ก เสนอข้�อม�ล -- ท1าให�เข้�าใจัเน�,อหา
-- ช้!วิยแก�ป็8ญหาอย!างเป็/นร�ป็ธีรรม
-- ท1าให�การเรยนร� �เป็/นเร�$องสน5กสนาน มช้วิ�ตช้วิา
![Page 22: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/22.jpg)
หลุ่&กการท0า Mind Map
1. เร�$มต�นด�วิยภาพีสตรงก*$งกลางหน�ากระดาษ
2. ใช้�ภาพีให�มากท$ส5ด ใช้�ภาพีก!อนค1าส1าค�ญ ( Key word ) หร�อรห�ส เป็/นการช้!วิยการท1างานข้องสมอง ด*งด�ดสายตาและช้!วิยจั1า
3. เข้ยนค1าส1าค�ญต�วิใหญ! อ!านง!าย ช้�ดเจัน ช้!วิยให�สามารถป็ระหย�ดเวิลาเม�$อย�อนกล�บมาอ!านอกคร�,ง
4. เข้ยนค1าส1าค�ญเหน�อเส�น และแต!ละเส�นต�องเช้�$อมต!อก�บเส�นอ�$น ๆ
5. ค1าส1าค�ญควิรมล�กษณ์ะเป็/น “ หน!วิย “ ค1าส1าค�ญ 1 ค1าต!อ 1 เส�น
6. ระบายสให�ท�$วิ Mind Map เพีราะสช้!วิยยกระด�บควิามจั1า เพีล�นตา กระต5�นสมองซึ่กข้วิา
7. เพี�$อให�เก�ดควิามค�ดสร�างสรรค#ใหม! ๆ ควิรป็ล!อยให�ห�วิค�ดมอ�สระมากท$ส5ด
ใช้�ร%ปทรงเรขาคณ์�ต แสดงข้อบเข้ตข้องค1าท$มล�กษณ์ะข้องค1าใกล�เคยงก�น ใช้�ภาพื่ ร�ป็สามม�ต� เพี�$อให�โดดเด!น การระดมสมอง เป็/นการน1าควิามร� �ท$อย�!แล�วิออกมาใช้� ท1าให�ผู้��เรยนมควิามร� �ส*กอ�สระในทางควิามค�ด ป็ล!อยจั�ตใจัให�มอ1านาจัเหน�อสมอง ไม!ต�องก�งวิลวิ!าส�$งท$ค�ดออกมาน,ส�มพี�นธี#ก�บป็ระเด0นท$ต� ,งหร�อไม! การระดมพีล�งสมองใช้�ได�ท�,งงานเด$ยวิและงานกล5!ม
![Page 23: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/23.jpg)
งานเด��ยวิ ให�ผู้��เรยนใช้�เวิลาป็ระมาณ์ 5 นาท แล�วิเข้ยนห�วิข้�อ เร�$องป็8ญหาหร�อป็ระเด0นท$มอบหมายให�ลงในแผู้!นกระดาษ จัากน�,นเข้ยนท5กส�$งท5กอย!างท$ผู้��เข้ยนทราบ เก$ยวิก�บส�$งน�,นในข้ณ์ะน�,น ให�เร0วิท$ส5ด งานกลุ่��ม ต�องให�สมาช้�กท5กคนในกล5!มมโอกาสค�ดอย!างอ�สระท$ส5ดโดยป็ระวิ�งการป็ระเม�นควิามค�ดออกไป็ไม!มการวิ�พีากษ# วิ�จัารณ์# ในระหวิ!างท$มการค�ดจั5ดป็ระสงค#เพี�$อน1าไป็ส�! การท$สามารถแก�ป็8ญหาได�
15. การสอนแบบโครงการ (The Project Approach)หลุ่&กการ โครงการ ค�อการส�บค�นหาข้�อม�ลอย!างล*กตามห�วิเร�$องท$เด0กสนใจัควิรแก!การเรยนร� � โดยป็กต�การส�บค�นจัะท1าโดยเด0กกล5!มเล0กๆ ท$อย�!ในช้�,นเรยน หร�อเด0กท�,งช้�,นร!วิมก�น หร�อบางโอกาสอาจัเป็/นเพียงเด0กคนใดคนหน*$งเท!าน�,น จั5ดเด!นข้องโครงการค�อควิามพียายามท$จัะค�นหาค1าตอบจัากค1าถามท$เก$ยวิก�บห�วิ เร�$อง ไม!วิ!าค1าถามน�,นจัะมาจัากเด0ก จัากคร�หร�อจัากเด0กและคร�ร!วิมก�นก0ตาม จั5ดป็ระสงค#ข้องโครงการค�อการเรยนร� �เก$ยวิก�บห�วิเร�$อง มากกวิ!าการเสาะแสวิงหาค1าตอบท$ถ�กต�องเพี�$อตอบค1าถามท$คร�เป็/นผู้��ถาม (Katz,1994) การท1า โครงการไม!สามารถทดแทนหล�กส�ตรท�,งหมดได� ส1าหร�บเด0กป็ฐมวิ�ยถ�อเป็/นส!วินท$เสร�มเพี�$มเต�มให�สมบ�รณ์#อย!างไม!เป็/นทาง การเพียงส!วินหน*$งข้องหล�กส�ตรเท!าน�,น งานโครงการจัะไม!แยกเป็/นรายวิ�ช้า เช้!น ภาษาไทย คณ์�ตศูาสตร# วิ�ทยาศูาสตร# ฯลฯ แต!จัะบ�รณ์าการท5กวิ�ช้าเข้�าด�วิยก�น โดยเฉพีาะเด0กป็ฐมวิ�ยต�องการคร�เป็/นผู้��ช้,แนะ และเป็/นท$ป็ร*กษาในการท1าโครงการ ส!วิน เวิลาท$ใช้�ในการท1างานแต!ละโครงการน�,นอาจัใช้�เวิลาหลายวิ�น หลายส�ป็ดาห# หร�อหน*$งส�ป็ดาห#ข้*,นอย�!ก�บห�วิเร�$อง อาย5 และควิามสนใจัข้องเด0ก (Katz, 1994)
กระบวินการโครงการ ถ�อเป็/นต�วิอย!างท$ดข้องการเรยนร� �ท$เต0มไป็ด�วิยควิามหมายเหมาะ
![Page 24: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/24.jpg)
ก�บพี�ฒนาการ เด0ก เป็/นการศู*กษาอย!างล*กในช้!วิงเวิลาท$ข้ยายได�ตามควิามสนใจัข้องเด0กแต!ละคน แต!ละกล5!มย!อย หร�อแต!ละช้�,นและตามแต!ห�วิเร�$องท$ต�องการศู*กษา ในหน�งส�อ Project Approach "A Practical Guide
for Teachers" ข้อง Sylvia C. Chard (1992,1994) ได�กล!าวิถ*งล�กษณ์ะโครงสร�างข้องการป็ฏิ�บ�ต�โครงการไวิ� 5 ข้�อ ค�อ 1. การอภ�ป็รายกล5!ม ในงานโครงการคร�สามารถแนะน1าการเรยนร� �ให�เด0ก และช้!วิยให�เด0กแต!ละคนมโอกาสแลกเป็ล$ยนส�$งท$ตนท1าก�บเพี�$อนการพีบป็ระสนทนาก�นในกล5!มย!อย หร�อกล5!มใหญ!ท�,งช้�,น ท1าให�เด0กมโอกาสท$จัะอภ�ป็รายแลกเป็ล$ยนควิามค�ดเห0น ซึ่*$งก�นและก�น 2. การ ศู*กษานอกสถานท$ ส1าหร�บเด0กป็ฐมวิ�ยไม!จั1าเป็/นต�องเสยเง�นเป็/นจั1านวินมาก เพี�$อพีาเด0กไป็ย�งสถานท$ไกลๆ ป็ระสบการณ์#ในระยะแรกคร�อาจัพีาไป็ท�ศูนศู*กษานอกห�องเรยน เรยนร� �ส�$งก!อสร�างต!างๆท$อย�!รอบบร�เวิณ์โรงเรยน เช้!น ร�านค�า ถนนหนทาง ป็Gายส�ญญาณ์ งานบร�การต!างๆ ฯลฯ จัะช้!วิยให�เด0กเข้�าโลกท$แวิดล�อม มโอกาสพีบป็ะก�บบ5คคลท$มควิามร� �เช้$ยวิช้าญในห�วิเร�$องท$เด0กสนใจั ซึ่*$งถ�อเป็/นป็ระสบการณ์#เรยนร� �ข้� ,นแรกข้องงานศู*กษาค�นควิ�า 3. การ น1าเสนอป็ระสบการณ์#เด�ม เด0กสามารถท$จัะทบทวินป็ระสบการณ์#เด�มในห�วิเร�$องท$ตนสนใจั มการอภ�ป็ราย แสดงควิามค�ดเห0นในป็ระสบการณ์#ท$เหม�อนหร�อแตกต!างก�บเพี�$อน รวิมท�,งแสดงค1าถามท$ต�องการส�บค�นในห�วิเร�$องน�,นๆ นอกจัากน,เด0กแต!ละคนสามารถท$จัะเสนอป็ระสบการณ์#ท$ตนมให�เพี�$อนในช้�,นได� ร� �ด�วิยวิ�ธีการอ�นหลากหลายเสม�อนเป็/นการพี�ฒนาท�กษะเบ�,องต�น ไม!วิ!าจัะเป็/นการเข้ยนภาพี การเข้ยน การใช้�ส�ญล�กษณ์#ทางคณ์�ตศูาสตร# การเล!นบทบาทสมมต� และการก!อสร�างแบบต!างๆ 4. การ ส�บค�น งานโครงการเป็@ดกวิ�างให�ใช้�แหล!งค�นควิ�าข้�อม�ลอย!างหลากหลายตามห�วิเร�$องท$ สนใจัเด0กสามารถส�มภาษณ์#พี!อแม! ผู้��ป็กครองข้องตนเอง บ5คคลในครอบคร�วิ เพี�$อนนอกโรงเรยน สามารถหาค1าตอบข้องตนด�วิยการศู*กษานอกสถานท$ ส�มภาษณ์#วิ�ทยากรท�องถ�$นท$ม
![Page 25: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/25.jpg)
ควิามรอบร� �ในห�วิเร�$อง อาจัส1ารวิจัวิ�เคราะห#วิ�ตถ5ส�$งข้องด�วิยตนเอง เข้ยนโครงร!าง หร�อใช้�แวิ!นข้ยายส!องด�วิ�ตถ5ต!างๆ หร�ออาจัใช้�หน�งส�อในช้�,นเรยนหร�อในห�องสม5ดท1าการค�นควิ�า 5. การ จั�ดแสดง การจั�ดแสดงท1าได�หลายร�ป็แบบ อาจัใช้�ฝึาผู้น�งหร�อป็Gายจั�ดแสดงงานข้องเด0ก เป็/นการแลกเป็ล$ยนควิามค�ด ควิามร� �ท$ได�จัากการส�บค�นแก!เพี�$อนในช้�,น คร�สามารถให�เด0กในช้�,นได�ร�บทราบควิามก�าวิหน�าในการส�บค�นโดยจั�ดให�มการ อภ�ป็ราย หร�อการจั�ดแสดง ท�,งจัะเป็/นโอกาสให�เด0กและคร�ได�เล!าเร�$องงานโครงการท$ท1าแก!ผู้��มาเย$ยม เยยนโรงเรยนอกด�วิย16. การสอนแบบมอนเตสซ้อร��หลุ่&กการMorrison (998 : 96 - 1 0 ) และบ5คคลต!างๆ ได�ส�งเคราะห#แนวิค�ดและแนวิป็ฏิ�บ�ต�ข้องมอนเตสซึ่อร$ สร5ป็เป็/นหล�กการข้องการสอนได� 5
ป็ระเด0น ด�งน, 1. เด3กจึะต�องได�ร&บการยอมร&บน&บถุ�อ (Respect for the child) เพีราะ เด0กแต!ละคนมล�กษณ์ะเฉพีาะข้องเข้า ด�งน�,นการจั�ดการศู*กษาให�แก!เด0กควิรจัะเหมาะก�บเด0กแต!ละคน มอนเตสซึ่อร$ย�นย�นในควิามเช้�$อข้องตนเองท$วิ!า ช้วิ�ตข้องเด0กต�องได�ร�บการด�แลท$แตกต!างไป็จัากผู้��ใหญ!ไม!จั�ดการศู*กษาให�แก! เด0กตามท$ผู้��ใหญ!ต�องการให�เป็/น โดยน�กการศู*กษาและผู้��ป็กครองจัะแสดงควิามเคารพีน�บถ�อเด0กได�หลายวิ�ถ ทางช้!วิยให�เด0กท1างานได�ด�วิยตนเอง ส!งเสร�มควิามเป็/นอ�สระให�แก!เด0กและเคารพีควิามต�องการข้องเด0กแต!ละคน 2. เด3กม�จึ�ตท��ซ้�มซ้าบได� (The Absorbent Mind)
มอน เตสซึ่อร$เช้�$อวิ!า เด0กแต!ละคนไม!ได�ร�บการศู*กษามาจัากคนอ�$น แต!เด0กค�อผู้��ให�การศู*กษาแก!ตนเอง เราใช้�จั�ตในการแสวิงหาควิามร� �เด0กซึ่*มซึ่าบข้�อม�ลต!างๆ เข้�าไป็ในจั�ตข้องตนเองได� กระบวินน,เห0นได�ช้�ดจัากการท$เด0กเรยนภาษาแม!ได�เอง
![Page 26: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/26.jpg)
พี�ฒนาการข้องจั�ตท$ซึ่*มซึ่าบได�ม 2 ระด�บค�อ อาย5ต�,งแต!แรกเก�ดถ*ง 3 ป็Hเป็/นช้!วิงท$จั�ตซึ่*มซึ่าบโดยไม!ร� �ส*กต�วิ (Unconscious absorbent mind) เป็/นการพี�ฒนาป็ระสาทส�มผู้�สข้องการมองเห0น (seeing) การได�ย�น (hearing) การช้�มรส (tasting)
การดมกล�$น (smelling) และการส�มผู้�ส (touching) เด0กจัะซึ่*มซึ่าบท5กส�$งท5กอย!างรอบต�วิ อาย5 3-6 ป็H เป็/นช้!วิงท$จั�ตซึ่*มซึ่าบโดยร� �ส*กต�วิ (conscious
absorbent mind) โดย เล�อกส�$งท$ป็ระท�บใจัจัากส�$งแวิดล�อม และพี�ฒนาป็ระสาทส�มผู้�สต!างๆ การเล�อกสรรมควิามละเอยดลออเพี�$มข้*,น ในช้!วิงท$จั�ตซึ่*มซึ่าบโดยไม!ร� �ส*กต�วิ เด0กจัะเห0นและซึ่*มซึ่าบสโดยไม!ได�แยกแยะควิามแตกต!างข้องสเหล!าน,เม�$ออาย5 3 ป็Hข้*,นไป็ เด0กจัะพี�ฒนาควิามสามารถในการท$จัะแยกแยะ จั�บค�! และเรยงล1าด�บสได� มอน เตสซึ่อร$ ได�ท�าทายให�คร�ค�ดเก$ยวิก�บเร�$องจั�ตท$ซึ่*มซึ่าบได�ข้องเด0ก วิ!าส�$งท$เด0กเรยนร� �ส!วินใหญ!จัะข้*,นอย�!ก�บคนท$อย�!รอบต�วิ ส�$งท$คนเหล!าน�,นพี�ดและท1า และป็ฏิ�ก�ร�ยาข้องคนเหล!าน�,น 3. ช้�วิงเวิลุ่าหลุ่&กของช้�วิ�ต (Sensitive Periods)
วิ�ย 3-6 ป็H ช้!วิงเวิลาน,เด0กจัะร�บร� �ได�ไวิและเรยนร� �ท�กษะเฉพีาะอย!างได�ด คร�จั*งต�องส�งเกตเด0ก เพี�$อจั�ดการเรยนการสอนให�แก!เด0กได�สมบ�รณ์#ท$ส5ด ถ*งแม�เด0กจัะอย�!ในช้!วิงเวิลาหล�กเหม�อนก�น แต!ข้� ,นตอนและจั�งหวิะเวิลาข้องเด0กแต!ละคนจัะแตกต!างก�น ด�งน�,นคร�ข้องมอนเตสซึ่อร !หร�อผู้��ป็กครองจั1าเป็/นจัะต�องหาช้!วิงเวิลาข้องเด0กจั�ดให�เด0กป็ระสบควิามส1าเร0จั ได�ส�งส5ด การส�งเกตจั*งส1าค�ญส1าหร�บคร�และผู้��ป็กครอง น�กการศู*กษาหลายคนเช้�$อวิ!าข้�อม�ลท$ได�จัากการส�งเกตถ�กต�องมากกวิ!าการใช้�แบบ สอบ 4. การตระเตร�ยมส��งแวิดลุ่�อม (The Prepared Environment) เด0ก จัะเรยนร� �ได�ด ในส�$งแวิดล�อมท$ได�ตระเตรยมเอาไวิ�ในสถานท$ใดก0ตาม ไม!วิ!าจัะเป็/นห�องเรยน ห�องท$บ�าน ห�องเด0กเล0ก หร�อสนามเด0กเล!น จั5ดม5!งหมายเพียงเพี�$อให�เด0กมอ�สระจัากการควิบค5มข้องผู้��ใหญ!เป็/นสถานท$ท$ เด0กจัะได�ท1าส�$งต!างๆ เพี�$อตนเอง ห�องเรยนในอ5ดมคต�ข้องมอนเตสซึ่อร$ ค�อ
![Page 27: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/27.jpg)
เด0กเป็/นศู�นย#กลางและมส!วินร!วิมในการเรยน ใน ส�$งแวิดล�อมท$ตระเตรยมไวิ� เด0กจัะเรยนได�ตามควิามต�องการต�ดส�นใจัเล�อกอ5ป็กรณ์#ท$ต�องท1า มอนเตสซึ่อร$จัะจั�ดโตEะ เก�าอ,ข้นาดเด0กให�เด0กได�ท1างานเป็/นรายบ5คคล เป็/นกล5!มในห�องเรยน มการท1างานบนพี�,น มอนเตสซึ่อร$เห0นวิ!าโตEะคร�ไม!จั1าเป็/น เพีราะคร�ต�องไป็ท1างานก�บเด0กอย�!แล�วิ เธีอได�เสนอแนะให�จั�ดเฟัอร#น�เจัอร#ท5กอย!างเป็/นข้นาดเด0ก กระดานด1าข้นาดต1$าพีอท$เด0กจัะใช้� พี�,นท$ภายนอกซึ่*$งเด0กสามารถท1าสวินหร�อท1าก�จักรรมกลางแจั�งได� โดย เฉพีาะห�องเรยน ต�องเป็/นท$ท$เด0กสามารถท1าส�$งต!างๆ ได� เล!นอ5ป็กรณ์#ท$วิางไวิ�อย!างมจั5ดม5!งหมายและให�การศู*กษาแก!ตน อ�สระเป็/นล�กษณ์ะท$ส1าค�ญข้องการตระเตรยมส�$งแวิดล�อม เม�$อเด0กมอ�สระภายในส�$งแวิดล�อม เล�อกท1าอ5ป็กรณ์#ด�วิยตนเอง เข้าจัะซึ่*มซึ่าบส�$งต!างๆจัากตรงน�,น ผู้��ใหญ!ม�กจัะกล�วิวิ!าเด0กจัะใช้�อ�สระไม!เป็/น เด0กจัะมอ�สระในการใช้�อ5ป็กรณ์#ท$จั�ดไวิ� ภายใต�กรอบในการเล�อกท$คร�ได�จั�ดให�การเล�อก (Choice)
ค�อผู้ลผู้ล�ตข้องวิ�น�ยและการควิบค5มตนเองท$จัะได�ร� �จัากส�$งแวิดล�อม 5. การศึ�กษาด�วิยตนเอง (Self-or Auto Education)
มอน เตสซึ่อร$เน�นควิามสนใจัไป็ท$ควิามสามารถข้องมน5ษย# ศู�ลป็ะข้องการสอนรวิมถ*งการตระเตรยมส�$งแวิดล�อม เพี�$อเด0กจัะได�เข้�าไป็ท1างานและเรยนร� �ด�วิยตนเอง เด0กสามารถเรยนร� �ได�ด�วิยตนเอง จัากการท$เด0กมอ�สระในส�$งแวิดล�อมท$จั�ดเตรยมไวิ�อย!างสมบ�รณ์#การมอ�สระ น,มอนเตสซึ่อร$กล!าวิวิ!า ไม!ใช้!ส�ญล�กษณ์�ข้องเสรภาพีเท!าน�,น แต!หมายถ*งเส�นทางไป็ส�!การศู*กษา เด0กมส�ทธี�Iท$จัะเรยนร� �ระเบยบวิ�น�ยข้องช้วิ�ต ได�มโอกาสแก�ไข้ข้�อบกพีร!องข้องตนเอง สามารถควิบค5มการเคล�$อนไหวิข้องตนเองได�
17. การจึ&ดการเร�ยนการสอนแบบโครงงาน
แนวิค�ด
การสอนแบบโครงงานเป็/นการเป็@ดโอกาสให�ผู้��เรยน เรยนร� �เร�$องใดเร�$องหน*$งตามควิามสนใจัข้องผู้��เรยนอย!างล5!มล*ก โดยผู้!านกระบวินการ
![Page 28: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/28.jpg)
หล�กค�อ กระบวินการแก�ป็8ญหา ผู้��เรยนจัะเป็/นผู้��ลงม�อป็ฏิ�บ�ต�เพี�$อค�นหาค1าตอบด�วิยตนเอง จั*งเป็/นการเรยนร� �จัากการได�มป็ระสบการณ์#ตรงจัากแหล!งเรยนร� �
วิ&ตถุ�ประสงค+ การจั�ดการเรยนการสอนแบบโครงงานมวิ�ตถ5ป็ระสงค#เพี�$อให�น�กเรยน1. มป็ระสบการณ์#โดยตรง2. ได�ท1าการทดลองและพี�ส�จัน#ส�$งต!าง ๆ ด�วิยตนเอง3. ร� �จั�กการท1างานอย!างมระบบ มข้� ,นตอน4. ฝึBกการเป็/นผู้��น1าและผู้��ตามท$ด5. ได�เรยนร� �วิ�ธีการแก�ป็8ญหา6. ได�ร� �จั�กวิ�ธีการต!าง ๆ ในการแก�ป็8ญหา7. ฝึBกวิ�เคราะห# และป็ระเม�นตนเอง
ประเภทของโครงงาน1. โครงงานแบบส1ารวิจั2. โครงงานแบบทดลอง3. โครงงานส�$งป็ระด�ษฐ#4. โครงงานทฤษฎีร%ปแบบการจึ&ดท0าโครงงาน1. ช้�$อโครงงาน2. คณ์ะท1างาน3. ท$ป็ร*กษา4. แนวิค�ด / ท$มา / ควิามส1าค�ญ5. วิ�ตถ5ป็ระสงค# / จั5ดม5!งหมาย6. ข้�,นตอนการด1าเน�นงาน / วิ�ธีการศู*กษา7. แหล!ง / สถานศู*กษา (ถ�าม)8. วิ�สด5 อ5ป็กรณ์#
![Page 29: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/29.jpg)
9. งบป็ระมาณ์10. ระยะเวิลาการด1าเน�นงาน11. ป็ระโยช้น#ท$คาดวิ!าจัะได�ร�บ
การประเม�นผู้ลุ่การท0าโครงงาน คร�ผู้��สอนจัะเป็/นผู้��ป็ระเม�นการท1าโครงงานข้องน�กเรยนแต!ละกล5!ม โดยใช้�แบบป็ระเม�นแผู้นผู้�งโครงงานพี�จัารณ์าตามรายละเอยดด�งน,1. ช้�$อเร�$องแสดงถ*งควิามค�ดร�เร�$มสร�างสรรค#2. ช้�$อเร�$องมควิามส�มพี�นธี#ก�บเน�,อหาค1าถามมการกระต5�นให�น�กเรยนเก�ดควิามค�ด3. สมมต�ฐานมการแสดงถ*งพี�,นฐานควิามร� �เด�ม4. วิ�ธีการ เคร�$องม�อท$ใช้�ในการศู*กษา เหมาะสมสอดคล�องก�บจั5ดม5!งหมายและเน�,อหา5. แหล!งศู*กษาสามารถค�นควิ�าค1าตอบได�6. วิ�ธีการน1าเสนอช้�ดเจัน เหมาะสมก�บเน�,อหาและเวิลา
18. นวิ&ตกรรมกระบวินการกลุ่��มแบบประเม�นผู้ลุ่การเร�ยนร%�ท��เน�นผู้%�เร�ยนเป(นส0าค&ญ
ข&'นท�� 1 วิางแผู้นการเร�ยนร%�
1. แบ!งกล5!มน�กเรยนออกเป็/นกล5!ม ๆ กล5!มละ 6 – 7 คน โดยควิามสม�ครใจั2. แต!ละกล5!มเล�อกป็ระธีาน รองป็ระธีาน กรรมการ และเลข้าน5การ3. สมาช้�กช้!วิยก�นต�,งช้�$อกล5!ม4. ป็ระธีานกล5!มแต!ละกล5!ม แนะน1าสมาช้�กในกล5!มให�เพี�$อน ๆ ในห�องได�ร� �จั�ก
![Page 30: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/30.jpg)
5. ส1ารวิจัสภาพีป็8ญหาและควิามต�องการข้องน�กเรยน
ข&'นท�� 2 ลุ่งม�อปฏิ�บ&ต�
ในการจั�ดก�จักรรมการเรยนร� � น�กเรยนจัะเป็/นผู้��เรยนร� �และผู้��เรยน ส!วินคร�เป็/นพี$เล,ยงให�ค1าป็ร*กษาเท!าน�,น1. ในการจั�ดการเรยนการสอนข้องคร� คร�จัะส!งเสร�มให�น�กเรยนสามารถเรยนร� �ได�ด�วิยตนเองกล�าค�ด กล�าแสดงออก โดยจัะ มอบหมายให�น�กเรยนแต!ละกล5!มไป็ศู*กษาค�นควิ�าท1ารายงาน ท1าโครงงาน อภ�ป็รายหน�าช้�,น และฝึBกท�กษะป็ฏิ�บ�ต�2. การมอบหมายงาน คร�ผู้��สอนจัะเรยกป็ระธีานกล5!มแต!ละกล5!มไป็ป็ระช้5มเพี�$อมอบหมายงาน3. ป็ระธีานกล5!มแต!ละกล5!มเรยกสมาช้�กในกล5!มป็ระช้5ม เพี�$อแจั�งเร�$องท$ต�องป็ฏิ�บ�ต� และมอบหมายงาน เลข้าฯกล5!มจัดบ�นท*ก การป็ระช้5มตามระเบยบวิาระการป็ระช้5ม ส!งคร�ผู้��สอน4. แต!ละกล5!มน1าเสนอผู้ลงานหน�าช้�,นท$ได�ไป็ศู*กษาค�นควิ�า หร�อจั�ดท1าข้*,น เช้!น การท1าโครงงานหร�อผู้ล�ตส�$อต!าง ๆ ป็ระกอบ การเรยนการสอน เช้!น แผู้นท$โมเดลจัาก�นน1,าม�น
ข&'นท�� 3 ตรวิจึสอบผู้ลุ่งาน
1. การป็ระเม�นผู้ลสมาช้�กในกล5!ม ป็ระธีานกล5!มแต!ละกล5!มจัะเป็/นผู้��ป็ระเม�น ส!วินป็ระธีานกล5!มคร�ผู้��สอนจัะเป็/นผู้��ป็ระเม�นเอง ด�งน, 1.1 ป็ระเม�นจั�ตพี�ส�ย(ค5ณ์ล�กษณ์ะ) เด�อนละ 1 คร�,ง 1.2 ป็ระเม�นพีฤต�กรรมในการท1างานกล5!ม เช้!น การท1ารายงาน การท1าโครงงาน การฝึBกท�กษะป็ฏิ�บ�ต� เป็/นต�น 1.3 ป็ระเม�นควิามร�บผู้�ดช้อบในการจั�ดก�จักรรม เช้!น การท1าเวิร การจั�ดป็Gายน�เทศูหร�องานอ�$น ๆท$คร�ผู้��สอนมอบหมาย2 การป็ระเม�นผู้ลงานกล5!ม เช้!น การออกไป็อภ�ป็ราย การท1ารายงาน
![Page 31: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/31.jpg)
การท1าโครงงาน การฝึBกท�กษะป็ฏิ�บ�ต� เป็/นต�น ผู้��ท$ ป็ระเม�น ได�แก! น�กเรยนกล5!มต!าง ๆ ท$ไม!ใช้!เจั�าข้องผู้ลงาน แล�วิน1าคะแนนท$ได�มาเฉล$ย3. เป็@ดโอกาสให�สมาช้�กกล5!มต!าง ๆ ได�วิ�จัารณ์#ผู้ลงานข้องเพี�$อน4. น�กเรยนป็ระเม�นคร�ผู้��สอน เด�อนละ 1 คร�,ง โดยใช้�แบบสอบถาม 4.1 ด�านการจั�ดการเรยนการสอน 4.2 ด�านพีฤต�กรรม(ค5ณ์ล�กษณ์ะ)
4. ปร&บปร�งแก�ไข
1. สมาช้�กแต!ละกล5!มน1าผู้ลการป็ระเม�นและการวิ�จัารณ์#ข้องเพี�$อกล5!มต!าง ๆ มาป็ร�บป็ร5งและพี�ฒนางานให�ดข้*,น2. คร�ป็ร�บป็ร5งและพี�ฒนาด�านการจั�ดการเรยนการสอนและพีฤต�กรรม
19. การเร�ยนการสอนแบบบ%รณ์าการ
แนวิค�ด
การเรยนการสอนแบบบ�รณ์าการ เป็/นการจั�ดการเรยนร� �โดยใช้�ควิามร� � ควิามเข้�าใจั และท�กษะในวิ�ช้าต!าง ๆ มากกวิ!าหน*$งวิ�ช้าข้*,นไป็ เพี�$อแก�ป็8ญหาหร�อแสวิงหาควิามร� � ควิามเข้�าใจัเร�$องใดเร�$องหน*$งท1าให�ผู้��เรยนได�ป็ระย5กต#ใช้�ควิามค�ด แระสบการณ์# ควิามสามารถ และท�กษะต!าง ๆ ในเวิลาเดยวิก�น ท1าให�ได�ร�บควิามร� � ควิามเข้�าใจัล�กษณ์ะองค#รวิม
ร%ปแบบการบ%รณ์าการ1. การบ�รณ์าการภายในวิ�ช้า เป็/นการเช้�$อมโยงการสอนระหวิ!างเน�,อหาวิ�ช้าในกล5!มป็ระสบการณ์#หร�อรายวิ�ช้าเดยวิก�นก�นเข้�าด�วิยก�น2. บ�รณ์าการระหวิ!างวิ�ช้า ม 4 ร�ป็แบบ ค�อ 2.1 การบ�รณ์าการแบบสอดแทรก เป็/นการสอนในล�กษณ์ะท$คร�ผู้��สอน
![Page 32: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/32.jpg)
ในวิ�ช้าหน*$งสอดแทรกเน�,อหาวิ�ช้าอ�$น ๆ ในการสอนข้องตน 2.2 การสอนบ�รณ์าการแบบค�!ข้นาน เป็/นการสอนโดยคร�ต�,งแต!สองคนข้*,นไป็ วิางแผู้นการสอนร!วิมก�นโดยม5!งสอนห�วิเร�$องหร�อควิามค�ดรวิบยอดหร�อป็8ญหาเดยวิก�นแต!สอนต!างวิ�ช้าและต!างคนต!างสอน 2.3 การสอนแบบบ�รณ์าการแบบสหวิ�ทยาการ เป็/นการสอนล�กษณ์ะเดยวิก�บการสอนบ�รณ์าการแบบค�!ข้นาน แต!มการมอบหมายงานหร�อโครงงานร!วิมก�น 2.4 การสอนบ�รณ์าการแบบข้�ามวิ�ช้า หร�อสอนเป็/นคณ์ะ เป็/นการสอนท$คร�ผู้��สอนวิ�ช้าต!าง ๆ ร!วิมก�นสอนเป็/นคณ์ะหร�อเป็/นทม มการวิางแผู้น ป็ร*กษาหาร�อร!วิมก�นโดยก1าหนดห�วิเร�$อง ควิามค�ดรวิบยอด หร�อป็8ญหาร!วิมก�น แล�วิร!วิมก�นสอนน�กเรยนกล5!มเดยวิก�น
ข&'นตอนการจึ&ดการเร�ยนการสอนแบบบ%รณ์าการ
1. ก1าหนดเร�$องท$จัะสอน โดยการศู*กษาหล�กส�ตรและวิ�เคราะห#ควิามส�มพี�นธี#ข้องเน�,อหาท$มควิามเก$ยวิข้�องก�น เพี�$อน1ามาก1าหนดเป็/นเร�$องหร�อป็8ญหาหร�อควิามค�ดรวิบยอดในการสอน 2. ก1าหนดจั5ดป็ระสงค#การเรยนร� � โดยการศู*กษาจั5ดป็ระสงค#ข้องวิ�ช้าหล�กและวิ�ช้ารองท$จัะน1ามาบ�รณ์าการ และก1าหนดจั5ดป็ระสงค#การเรยนร� �ในการสอน ส1าหร�บห�วิเร�$องน�,น ๆ เพี�$อการวิ�ดและป็ระเม�นผู้ล 3. ก1าหนดเน�,อหาย!อย เป็/นการก1าหนดเน�,อหาหร�อห�วิเร�$องย!อย ๆ ส1าหร�บการเรยนการสอนให�สนองจั5ดป็ระสงค#การเรยนร� �ท$ก1าหนดไวิ� 4.
วิางแผู้นการสอน เป็/นการก1าหนดรายละเอยดข้องการสอนต�,งแต!ต�นจันจับ โดยการเข้ยนแผู้นการสอน/แผู้นการจั�ดการเรยนร� � ซึ่*$งป็ระกอบด�วิยองค#ป็ระกอบส1าค�ญเช้!นเดยวิก�บแผู้นการสอนท�$วิไป็ ค�อ สาระส1าค�ญ จั5ดป็ระสงค# เน�,อหา ก�จักรรมการเรยนการสอน การวิ�ดและป็ระเม�นผู้ล 5. ป็ฏิ�บ�ต�การสอน เป็/นการจั�ดก�จักรรมการเรยนการสอนท$ก1าหนดไวิ�
![Page 33: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/33.jpg)
ในแผู้นการสอน รวิมท�,งมการส�งเกตพีฤต�กรรมการเรยนข้องน�กเรยน ควิามสอดคล�องส�มพี�นธี#ก�นข้องการจั�ดก�จักรรมการเรยนการสอน ผู้ลส1าเร0จัข้องการสอนตามจั5ดป็ระสงค# ฯลฯ โดยมการบ�นท*กจั5ดเด!น จั5ดด�อย ไวิ�ส1าหร�บการป็ร�บป็ร5ง หร�อพี�ฒนาให�ดย�$งข้*,น 6. การป็ระเม�นป็ร�บป็ร5งและพี�ฒนาการสอน เป็/นการน1าผู้ลท$ได�บ�นท*ก รวิบรวิมไวิ�ในข้ณ์ะป็ฏิ�บ�ต�การสอน มาวิ�เคราะห#เพี�$อป็ร�บป็ร5งและพี�ฒนาแผู้นการสอนแบบบ�รณ์าการการให�มควิามสมบ�รณ์#ย�$งข้*,น
20. วิ�ธี�สอนแบบข&'นท&'ง 4 ของอร�ยส&จึส�� (ศึ. ดร. สาโรช้ บ&วิศึร�) ข้�,นตอนวิ�ธีสอนแบบข้�,นท�,ง 4 ข้องอร�ยส�จัส$
1. ข้�,นก1าหนดป็8ญหา ……… (ข้�,นท5กข้#)- ศู*กษาป็8ญหา
- ก1าหนดข้อบเข้ตข้องป็8ญหาท$จัะแก�2. ข้�,นต�,งสมม5ต�ฐาน……….. (สม5ท�ย)
- พี�จัารณ์าสาเหต5ข้องป็8ญหา- จัะต�องแก�ป็8ญหาท$สาเหต5- พียายามท1าอะไรหลาย ๆ อย!างเพี�$อแก�ป็8ญหาให�ตรงสาเหต53. ข้�,นการทดลองและเก0บข้�อม�ล….(น�โรธี)
- ทดลองใช้�วิ�ธีการต!าง ๆ - ทดลองได�ผู้ลป็ระการใดบ�นท*กข้�อม�ลไวิ�
4. ข้�,นสร5ป็ข้�อม�ลและสร5ป็ผู้ล……. (มรรค)
- วิ�เคราะห#เป็รยบเทยบ- สร5ป็ผู้ลและแนวิทางเพี�$อป็ฏิ�บ�ต�
![Page 34: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/34.jpg)
21. การจึ&ดการเร�ยนการสอนแบบประสบการณ์+ (Experiential Learning )
การ จั�ดการเรยนการสอนแบบป็ระสบการณ์# หมายถ*ง การเรยนร� �จัากป็ระสบการณ์#หร�อการเรยนร� �จัากการได�ลงม�อป็ฏิ�บ�ต�จัร�ง โดยผู้��เรยนท$มโอกาสได�ร�บป็ระสบการณ์#แล�วิได�ร�บการกระต5�นให�สะท�อนส�$ง ต!างๆ ท$ได�จัากป็ระสบการออกมาเพี�$อ พี�ฒนาท�กษะใหม!ๆ หร�อวิ�ธีค�ดใหม!ๆ
ร%ปแบบการจึ&ดกระบวินการการเร�ยนร%� การสอนแบบก�จึกรรมประสบการณ์+
เทคน�คการจึ&ดก�จึกรรมการเร�ยนร%� ม 5 ข้�,นตอน ด�งน,
1. ข้�,นป็ระสบการณ์# Experiencing เป็/นข้�,นลงม�อท1าก�จักรรมจัากสภาพีจัร�ง เช้!น ก�จักรรมการส1ารวิจัราคาส�นค�าในตลาด การส�มภาษณ์# หร�อการป็ฏิ�บ�ต�การต!างๆ
2. ข้�,นน1าเสนอและแลกเป็ล$ยนป็ระสบการณ์# Publishing
เป็/น ข้�,นข้องการพี�ด การเข้ยน เช้!นการน1าข้�อม�ลท$ได�จัากการเก0บรวิบรวิม มาน1าเสนอในร�ป็แบบการพี�ด หร�อการเข้ยนเป็/นตาราง เป็/นกราฟัหร�อร�ป็แบบอ�$นๆ
3. ข้�,นอภ�ป็รายผู้ล Discussing เป็/น ข้�,นข้องการอภ�ป็รายซึ่�กถามเพี�$อควิามเข้�าใจัท$แจั!มช้�ดและให�ได�แนวิค�ดในการ ป็ระย5กต#ใช้� ในข้�,นน,ท�,งผู้��เรยนและผู้��สอนอาจัใช้�การซึ่�กถามในการอภ�ป็รายร!วิมก�น
4. ข้�,นสร5ป็พีาดพี�ง Generalizing เป็/นข้�,นสร5ป็ผู้ลการเรยนร� �จัากท�,ง 3 ข้�,นข้�างต�น โดยสร5ป็พีาดพี�งส�!หล�กการหร�อม5มมองแบบแผู้นท$กวิ�างข้*,นอาจัร!วิมก�นสร5ป็หร�อลงม�อกระท1า
![Page 35: 21 วิธีการสอน และเอกสารฝ่ายวิชาการ](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022051413/5561633cd8b42a72628b4c36/html5/thumbnails/35.jpg)
ข้�,นป็ระย5กต#ใช้� Applying เป็/น ข้�,นข้องการน1าส�$งท$ได�จัากการเรยนร� �ไป็ส�!การป็ระย5กต#ใช้�ในช้วิ�ตป็ระจั1าวิ�น ซึ่*$งอาจัท1าในร�ป็แบบข้องโครงการ การทดลอง การป็ร�บใช้�ในช้วิ�ตป็ระจั1าวิ�น การศู*กษาค�นควิ�าวิ�จั�ย เป็/นวิงจัรต!อเน�$องต!อไป็
เอกสารอ�างอ�งท�ศูนา แข้มมณ์. (2543). 14 วิ�ธี�สอนส0าหร&บคร%ม�ออาช้�พื่. กร5งเทพีฯ:
จั5ฬาลงกรณ์#มหาวิ�ทยาล�ย.
วิ�มลร�ตน# ส5นทรโรจัน#. (2549). นวิ&ตกรรมเพื่��อการเร�ยนร%�. กร5งเทพีฯ:
ช้�างทอง.
วิ�ฒนาพีร ระง�บท5กข้#. (2542 ข้ : 32). แผู้นการสอนท��เน�นผู้%�เร�ยนเป(นศึ%นย+กลุ่าง. กร5งเทพีฯ:
คอมพี�วิเตอร#กราฟัฟั@ค. www.takesa1.go.th/~nitess/tecnic.dochttp://learners.in.th/file/koykoyhttp://images.puvadon.multiply.com/attachmenthttp://eclassnet.kku.ac.th/etraining/file/
น.ส.นารดา บ5ญร�กษ#