21.yüzyılın kullanıcı...
TRANSCRIPT
Bülent AY
Hacettepe Üniversitesi
Bilgi ve Belge Yönetimi
21.Yüzyılın Kullanıcı Profili:
Y – Z ve Alfa Kuşağı
Kuşak Kavramı
“Yaklaşık olarak aynı yıllarda doğmuş, aynı çağın şartlarını,
dolayısıyla birbirine benzer sıkıntıları, kaderleri paylaşmış,
benzer ödevlerle yükümlü olmuş kişilerin topluluğu” ve “Yaklaşık
yirmibeş, otuz yıllık yaş kümelerini oluşturan bireyler öbeği,
göbek, nesil, batın, jenerasyon” (TDK, 2011, s. 1542-1543)
Aynı tarihsel zamanda ve aralıklarda doğan, ekonomik ve sosyal
hareketlerden oluşmuş zaman aralıklarına ya da belli bir sosyal
gruba mensup olanlar ( Adıgüzel, Batur ve Ekşili, 2014, s.166).
Tarih felsefesi ve kültür tarihinde ise “Yeni bir anlayışta yeni bir
yaşama duygusunda, yeni biçimlerde birleşen, eskiden belirgin
çizgilerle ayrılan kişiler topluluğu” olarak tanımlanmıştır.
Kuşaklar ve Dönemleri
Y Kuşağı (1980 – 1995 )
Z Kuşağı (1996 – 2010)
Alfa Kuşağı (2011 ve sonrası )
Y Kuşağı ve Tanımlar
1980 sonrası doğanlar Y kuşağı olarak
anılmaktadır. Ancak tarih aralıkları üzerine net bir
görüş bulunmamaktadır. Bu kuşak için çeşitli
tanımlamalar yer almaktadır:
Milenyum Kuşağı
Ağ Kuşağı
Dijital Kuşak
Dijital Yerliler
Google Kuşağı
İnternet Kuşağı
Y Kuşağı ve Özellikleri İletişim teknolojisi kuşağıdır (İnternet odaklı yaşam
tarzı)
Dijital teknolojinin yoğun olduğu bir döneme
doğmuştur
Bilgiye hızlı erişmek isterler
Metin yerine grafiği tercih ederler
İş hayatındaki en genç kuşak
İşine eğlence katmayı severler
Otoriteyi reddeden bir kuşak
Sosyal medyayı etkin bir şekilde kullanan
Hiper metin zihinlere sahiptirler. (İlgileri dağınık,
konudan konuya atlarlar)
Görsel yetenekleri gelişmiştir
Kağıt yerine dijital araçları tercih ederler
Anlık mesajlaşma ve kısa mesaj servisi kullanımları
yaygındır
Her türlü cihaz aracılığıyla daima bağlantıda kalmayı
severler
Tepkileri hızlıdır, hızlı karşılık almak isterler
Grup çalışmasını tercih ederler ve akranlarının
görüşlerini önem verirler
Hedef ve başarı odaklıdırlar
Umutlu ve azimlidirler, olumsuzluğu sevmezler
En son teknolojiyi takip etmeyi severler
Özetle Bağımsız
Girişimci
Geri bildirim almaya istekli
Kısa sürede başarı beklentisi olan
Özgürlüğü ve esnekliği seven
Bulunduğu ortamda eksikliği ve aksaklıkları hemen
fark eden ve bunları düzeltmek için istek duyan kişiler
olarak tanımlanmaktadır.
Z Kuşağı (1996 – 2010)
Sadakatsiz kuşak olarak adlandıranlar var
Teknoloji ile iç içe
Coğrafi sınırlamaları olmayacak
Daha yüksek gelir düzeyine sahip olacaklar
Pazarlamacıların gözdesi olacaklar
Çok fazla bireysel ve bağımsız, yalnız yaşam
Pek çok işi bir arada yapan bir kuşak
Marka sadakatleri çok az ve tatminsizler
Yaratıcılık ve yenilikten zevk alan, aynı zamanda güven arayan bir kuşak
Alfa Kuşağı
Yunan alfabesinin ilk harfi olan
“Alpha / Alfa” ismi bu bu kuşağa
uygun görülmüş
Çağımızın en genç kuşağı
Henüz 7 yaşını geçmeyen kuşak
Neredeyse ellerinde tabletle
doğdular
Hafızaları fazla şeyi tutmayan
Az konuşan
Gerekmedikçe fiziksel
buluşmalardan hoşlanmayan
Telefon ve sanal gerçeklik
hayatlarının bir parçası
Sanal & Robot & Hologram arkadaşlarıyla daha iyi
anlaşan, makineleri insanlara tercih eden
Çevrimiçi alışveriş yapan, daha az insanla temas
Kendine odaklı, bireysel çalışmayı seven
Daha becerikli, daha akıllı ancak çoğunlukla geniş
çaplı düşünmeyi ve kültürel derinliği ihmal eden
Her türlü siyasi, ailevi, askeri otoriteyi reddeden
Hataların bir tuşa basılarak hemen düzelebileceğini,
dünyanın değişebileceğini düşünen
Ölümü hastalık, bir arıza gibi düşünen, ölmeyeceğine
inanan, genetik ve nano teknolojilerle tüm canlıların
arızalarının giderilebileceğine inanan
Teknolojinin ve sanal dünyanın merkezine doğan bir
kuşak geliyor
Kısaca Alfa Kuşağı
Aralarında en yaşlısının doğduğu yıllarda İPad
lansmanı yapıldı.
İnstagram hayatımıza girdi
Yılın kelimesi olma talihi “app” sözcüğünün oldu
Alfalar 2025 yılında 2 milyarlık bir popülasyonu
oluşturacaklar
Okula yeni başlamakta olan bu kuşak şimdiye
dek gelmiş geçmiş tüm kuşakların en eğitimlisi ve
teknolojik olarak en yetkini olacak
21.Yüzyılın Kullanıcı Profili ve Bilgi Merkezleri
Bilgi merkezlerinin öncelikle hizmet verdiği kitleyi
iyi tanıması gerekmektedir.
Bilgi merkezleri varlıklarını devam ettirmek
istiyorlarsa bu kullanıcı profillerine uyum
sağlamak ve buna göre hizmetler tasarlamak
zorundadır.
Dönüşümü sağlayabilmek için yenilikçi olmak
durumundalar
Sosyalleşme mekanı haline gelmeliler
Kuşakların beklentileri
Rahat ders çalışma olanağı
Bilgi kaynaklarına her zaman her yerden
kolay, sınırsız ve engelsiz erişim
Güncel kaynaklar
Rahatlık ve konfor
Sosyal medyada aktif kullanım
Teknoloji ile iç içe hizmetler
Anlık geri bildirimler (Çevrimiçi Platformlar)
Sosyal Ağlar ve Bilgi Merkezleri
Hizmetlerin duyurulması
Kütüphane ile kullanıcı arasında aktif iletişim
Kütüphane tanıtımı
Hizmetlerin bu ağlar üzerinden verilmesi
Danışma hizmetinin bu ağdan verilmesi
Hizmet verilen kitlenin yoğun cep telefonu kullanımı
nedeniyle mobil uygulama üzerinden verilecek hizmetler,
yeni nesil kuşaklara ulaşmanın en kolay yoludur
Geleceğin hizmetleri?
Sanal kütüphaneler
Robot aygıtlar teknolojisi
Kütüphanelere yönelik sanal gerçeklik oyunları?
Drone teknolojisi
Mobil uygulamalarda sesli komut teknolojisi
E- Devlet üzerinden kütüphane hizmetleri (Mevcut)
o Halk Kütüphaneleri iletişim Bilgileri
o Katalog tarama
o Ödünç alınan/iade edilen materyalleri sorgulama
o Halk Kütüphanelerinde ön kayıt/bilgi güncelleme
Kaynakça BBY Haber. ( 2018). Yenilikçü düşüncelerle kütüphaneler geliştirilebilir – Doç. Dr. Işıl İlknur Sert. Erişim
adresi: http://www.bbyhaber.com/bby/2018/03/28/yenilikci-dusuncelerle-kutuphaneler-gelistirilebilir-doc-dr-
isil-ilknur-sert
BBY Haber. (2018). e-Devlet Kapısı Üzerinden Kütüphane Hizmetleri . Erişim adresi:
http://www.bbyhaber.com/bby/2018/01/12/e-devlet-kapisi-uzerinden-kutuphane-hizmetleri
BEKMEZCİ, M. (2017). NESİLLERİN KARŞILAŞTIRILMASI VE İŞ DÜNYASINDA ‘Y’KUŞAĞINA
KURAMSAL BİR BAKIŞ. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 101-111. Erişim adresi:
http://dergipark.gov.tr/iisbf/issue/33561
Dalkıran, Ö. (2018). Ağ Kuşağının Bilgi Davranışları: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir İnceleme.
(Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Gürbüz, S. (2015). Kuşak farklılıkları: Mit mi, gerçek mi. İş ve İnsan Dergisi, 2(1), 39-57. Erişim adresi:
http://dergipark.gov.tr/iid/issue/7956
Melleç, M. [melihmellec]. (2018, 31 Ocak). 4. Maymun bulundu .Evrim’in ispatı. [Tweet]. Erişim adresi:
https://twitter.com/melihmellec/status/958793802545795073
Temür, Ö. (2018, 10 Nisan). Matrix Kuşağı. Türkiye Gazetesi. Erişim adresi:
http://www.turkiyegazetesi.com.tr
Tonta, Y. (2009). Dijital yerliler, sosyal ağlar ve kütüphanelerin geleceği. Türk Kütüphaneciliği, 23(4), 742-
768. Erişim adresi: http://www.tk.org.tr/index.php/TK/issue/view/58
Tuna, B. ( 2002, 5 Ekim). Sadakatsiz Z Kuşağı geliyor. Hürriyet. Erişim adresi: http://www.hurriyet.com.tr
Uludağ Kütüphane. [uludagkutuphane]. (2016, 14 Mart). 52. Kütüphane Haftası kapsamında Kütüphane
konulu CAPS yarışması ve sergisi düzenlenecektir. http://kutuphane.uludag.edu.tr/ [Tweet]. Erişim adresi:
https://twitter.com/uludagkutuphane/status/709345060786192384
Yeşil, Y. ve Fidan, F. (2017). Türkiye’de Y Kuşağının E-İletişim Kullanımı: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir
Araştırma. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 3(01), 100-109.
Yüksel, P. Y. (2016, 28 Ağustos). Alfa bebeklerini doğurmaya hazır mısınız?. Sabah. Erişim adresi:
https://www.sabah.com.tr
Teşekkürler