22 - bal eylem planı uygulama talimatı
TRANSCRIPT
Bal Eylem PlanıBal Eylem PlanıUygulama TalimatıUygulama Talimatı
REŞATTİN SANCARREŞATTİN SANCAR
EĞİTİMCİEĞİTİMCİ
BANDIRMABANDIRMA
Bal
Bitkilerin çiçeklerinde bulunan nektarların veya bitkilerin canlı kısımlarından yararlanarak bazı eşkanatlı böceklerin salgıladığı tali maddelerin bal arıları tarafından toplanması, vücutlarında bileşimlerinin değiştirilip petek gözlerine depo edilmesi ve buralarda olgunlaşması sonucunda meydana gelen tatlı bir üründür.
Balın İçeriği
Balda
% 16-18 su
% 35-40 fruktoz
% 30-35 glikoz
% 7-10 maltoz
% 1-2 sakkoroz
% 0.2 kül, bulunmaktadır.
Balın İçeriği
Ayrıca balda K, S, Cl, Ca, P, Mg, SiO, Cu, I, Fe ve Zn mineralleri ile B, C, E ve K vitaminleri, enzimler, aminoasitler, hormonlar, bakterisit ve bakteriostatik maddeler bulunmaktadır. Bu içeriği ile bal, mikrop öldürücü ve antibakteriyel etkiye sahiptir.
Bal
Nektar toplayan bir arı günde 10-24 sefer yapmakta ve her seferinde bal midesinin alabildiği (70-85 mg) nektarın yaklaşık 40-50 mg’nı koloniye getirebilmektedir.
Bir işçi arının petek gözünü nektarla doldurması için 60 kez bal midesini nektar ile doldurması, bal midesini bir kez doldurması için 1000-1500 yonca çiçeğini ziyaret etmesi gerekmektedir.
Bal Hasat Zamanı
Peteklerin en az 2/3’ü bal arıları tarafından sırlandığı zaman petekler hasat edilebilir demektir.
Daha önce hasat yapıldığı takdirde balda su oranı yüksek olduğu için balın kalitesi düşmektedir.
Bal Hasadı ve Pazara Sunumu
Petekli ballar doğrudan pazara sunulabileceği gibi çeşitli şekillerde ambalajlanarak da pazarlanabilir.
Süzme bal, petekli balların santrifüjlü bal süzme makinesinde hasadı ve dinlendirilmesi sonucunda elde edilir, ambalajlanarak pazara sunulur.
Balın Saklanması
Balın en ideal saklama sıcaklığı 110C’dir.
Bal 450C’den yüksek sıcaklıklarda ısıtılmamalıdır. Aksi durumda balda HMF düzeyi yükselecektir. Bal bu sıcaklığın üzerinde ısıtıldığı takdirde tüketilmeyerek imha edilmelidir.
Balın Şekerlenmesi
Balın şekerlenmesi fiziksel yapısı ile ilgili olup içerisinde bulunan fruktoz ve glikoz oranına bağlıdır. Eğer balda glikoz miktarı fruktoz miktarından fazla ise balda şekerlenme daha çabuk olmaktadır.
Balın Ekşimesi
Balda bozulma ve ekşime olayı olgunlaşmadan hasat edilmiş olan bal içerisinde bulunan bakteri ve mayaların faaliyeti sonucu oluşmaktadır. Bu nedenle bal olgunlaşmadan ve sırlanmadan hasat edilmemelidir. Şekerlenen ballar ise daha çabuk bozulur.
Balın Çeşitleri
Elde edildiği bitki kaynağına göre;
Kestane Balı
Çam Balı
Ihlamur Balı
Narenciye Balı
Okaliptüs Balı, vs
Balın Çeşitleri
Elde edildiği yöreye göre;
Anzer Balı
Pervari Balı
Kars Balı
Şemdinli Balı
Toros Balı
Bitlis Balı, vs
Balın Çeşitleri
Elde ediliş ve işleme şekline göre;
Petekli Bal
Süzme Bal
Karakovan Balı
Seksiyon Balı
Krem Bal, vs
Apiterapide Bal
Balın besleyici değeri yanında kan şekerini yükseltici, fiziksel ve zihinsel yorgunluğu giderici, enerji verici, canlılık kazandırıcı, cilde olumlu etkileri, bazı yaraların iyileştirilmesi, astım, mide, dolaşım, solunum, kanser, tansiyon, damar hastalıklarını giderici yararı vardır.
Bal Tüketiminde Dikkat!
Bir yaşının altındaki çocukların mamalarına kesinlikle bal karıştırmayınız. Her ne amaçla olursa olsun bal vermeyiniz.
Bal Clostridium botulinum sporları içerebilmektedir. Bu sporlar bebeklerin sinir sistemini etkileyerek ciddi hastalıklara neden olabilir.
Bal Hasadı Yapılması
Peteklerin Süzülmesi
Süzülen Balların Şişelenmesi
Petekli Bal
Süzme Bal
Karakovan Balı
Krem Bal
Bal Eylem PlanıBal Eylem PlanıUygulama TalimatıUygulama Talimatı
20022002
Talimatın Amacı
Tüketici sağlığının korunması, Bal Tebliğine uygun bal arzının sağlanması, Bal ihracatının geliştirilmesi, Ülkemize kaçak yollarla bal girişinin ve
ekonomik kayıpların önlenmesi, Bal ve balmumunun uygun şartlarda üretimi
ve pazarlanmasını sağlamaktır.
İşletme Numarası
Bal üretimi yapan ve kayıt altına alınan üreticilere Hayvan Sağlığı Şube Müdürlüğünce İşletme İşletme NumarasıNumarası verilecektir.
İşletme Numarası
İşletme numarası bulunmayan ambalajlar pazara sunulmayacaktır.
Bal toplayıp paketleyenler, yurt içinde satışa sunanlar, ithal ve ihraç edenler işletme numarası almamış ve etiketi bulunmayan balları alamayacaklardır.
Ambalaj, Etiket ve İşaretler
Çerçeveli balda net miktara “çerçeve ağırlığı” dahil değildir.
Etikette balın orijini; salgı/çiçek balı olduğu belirtilecektir.
Balın toplandığı yıl, üretim tarihi olarak; satışa hazır hale geldiği tarih, dolum tarihi olarak ifade edilecektir.
Piyasaya sunuluş şekli belirtilecektir.
İşlenip Paketlenecek Ballarda
İşletme Numarasıİşletme Numarası Gıda Maddesinin AdıGıda Maddesinin Adı Üretici Adı-Adresi ve Üretildiği YerÜretici Adı-Adresi ve Üretildiği Yer
etiketlerde belirtilecektir.
Tüketiciye Sunulan Ballarda
İşletme Numarasıİşletme Numarası Gıda Maddesinin AdıGıda Maddesinin Adı Üretici Adı-Adresi ve Üretildiği YerÜretici Adı-Adresi ve Üretildiği Yer Üretim TarihiÜretim Tarihi Son Tüketim Tarihi veya Raf ÖmrüSon Tüketim Tarihi veya Raf Ömrü Net MiktarıNet Miktarı Parti NumarasıParti Numarası Orijin ÜlkeOrijin Ülke : T.M.: T.M. Kullanım Bilgileri / Muhafaza ŞartlarıKullanım Bilgileri / Muhafaza Şartları Türk Gıda Kodeksi “ Bal Tebliği”Türk Gıda Kodeksi “ Bal Tebliği”nne uygundur.e uygundur.
