2.2 (Cultuur)sensitieve bruggen?Gelijk oversteken!

Let wel op de borden

• Fernando Miguel Fernández• Emilia Hernández Pedrero

(CULTUUR)SENSITIEVE BRUGGEN?GELIJK OVERSTEKEN. LET WEL OP DE BORDEN!

MEDIATIONCONGRES 201617 NOVEMBER 2016, SPANT! BUSSUM

Emilia Hernández Pedrero&Fernando Miguel Fernández

CULTUUR: CULTUREN ONTMOETENELKAAR NIET, MENSEN WEL

Korte kennismakingsronde aan de hand van drie vragen

Wat is cultuur?

5 minuten brainstormen

INVALSHOEKEN OP CULTUUR

Cultuur als referentiekader

Cultuur: als bron van conflict (polariseren) en/of kans op ontmoeting (nieuwsgierigheid, zoeken naar raakvlakken en verschillen)

De mens op de voorgrond: brandpunt, focus van aandacht

Reflectie op eigen normen en waarden, houding en gedrag, inclusief de ademhaling!

DIVERSE MODELLEN OVER CULTUUR

Hofstede: 5 dimensies

Trompenaars: 7 dimensies

David Pinto: F- en G-culturen, 3-stappen model

Hoffman: TOPOI model

HOFSTEDE: CULTURELE DIMENSIES

TROMPENAARS: 7 DIMENSIES

Universalisme versus particularisme

Individualisme versus communitarisme

Neutraal versus emotioneel

Specifiek versus diffuus

Prestatie versus tenaamstelling

Sequentieel versus synchronisch

Interne versus externe controle

TOPOI-MODEL VERSUS 3-STAPPEN MODELHOFFMAN VERSUS PINTO EN SENSITIVITEIT

Twee hele verschillende benaderingen Twee hele verschillende personen, karakters:

David Pinto en Edwin Hoffman Afsluiting van het 4-jarige project ‘Stap Twee’,

interculturalisatie in de vrijwilligerssector, in Vredenburg Utrecht

Pinto maakt het model van Hoffman belachelijk: ‘de ‘t’ van taal, tja, had ook kunnen zijn de ‘t’ van theekopje’. Zo ging het de hele tijd door.

Hoffman, bleef beleefd, keurig, de hele tijd door. De zaal wilde echter meer inzicht in beide

modellen. Dat kregen zij niet mee naar huis.

TIJDSDIMENSIE:CULTUREN VERANDEREN, MENSEN VERANDEREN GEDURENDE HUN LEVEN

WAT ZIE JIJ MET JE RODE BRIL ALS JEMIJN BLAUWE BRIL OPZET?

SENSITIVITEIT

Sense: ww. Voelen (Engels) maar ook ‘it (doesn’t) make(s) sense’: samenhang zien, begrijpen, bevatten

Alle zintuigen bij een gesprek betrekken Verbaal en non-verbaal Het moment benutten; timing Als de ander ‘het’ niet begrijpt, is het niet ‘waar’

(de ander neemt ‘het’ niet waar) Wil je gelijk hebben of gelukkig zijn? Gebruik conclusies als hypotheses

EERSTE CASUS

MIGRATIE IS VAN ALLE TIJDEN VERSUSEEN STATISCH BEELD VAN ‘ONZE CULTUUR’

MIGRATIEPROCES Push- en pullfactoren Voorbereiding, kennis nemen van,

verwachtingen, dromen, et cetera Eerste indruk, ervaring vaak bepalend,

conditionerend Actief / passief Nieuwkomer als neonaat: net als een

pasgeborene zich moet oriënteren op fysieke ruimte, moet een nieuwkomer dat m.n. doen op sociale vlak, idem met de Nederlandse taal leren

Brengt o.a. onzekerheid met zich mee

DE RUGZAK ALS METAFOOR

Als wij elkaar ontmoeten, zien wij slechts een deel van elkaar: ‘de voorkant’

Na enige tijd komen andere aspecten ‘naar voren’, ‘sijpelen, schemeren door’ en beginnen wij ons vragen te stellen over de ander:

Zou het iets cultureels zijn? Is vaak een eerste vraag van een potentiële cliënt in een gemengde relatie (meestal belt de Nederlandse partner)

INDIVIDU -ONDEELBAAR - UNIEK

IDENTITEIT: MINDMAPPING

INNERLIJKE (VERTICAAL) & UITERLIJKE(HORIZONTALE) PROCESSEN

SOCIALE IDENTITEIT

TWEE MENSEN ONTMOETEN ELKAAR

Individu

(sub)cultuur

Collectieve onderbewust

Individu

(sub)cultuur

Collectieve onderbewust

GroepGroep

INTERCULTURELE COMPETENTIES

- Cultuursensitieve beroepshouding

- Kennis van culturen

- Interculturele communicatie

- Interculturele vertrouwensband opbouwen

- Intercultureel samenwerken

‘Allochtonen zijn zich, omdat ze daar altijd mee geconfronteerd worden, heel erg bewust van hun etnische identiteit.

In ons werk hebben we het altijd over de ander, en dan is het lastig als je het over je eigen identiteit moet hebben.’

(Bron: brochure Cultuursensitiviteit O&O-fonds GGZ)

CASUS 2: WEL OF NIET EEN HAND GEVEN?

HET BEGRIP ALLOCHTOON AFSCHAFFEN?

https://www.youtube.com/watch?v=vl8MNlwK_6c