23.04. tereny zalewowe w gminie czernichów
TRANSCRIPT
Tereny zalewowe w Gminie Czernichów.
II USMOchrona Środowiska
Janusz Gwadera
Unormowania w prawie wodnym, wyznaczenie, zagospodarowanie.
Główne punkty prezentacji.
• Teren zalewowy. • Prawo wodne• Definicja.• Wyznaczanie. Co oznacza: Q1%, Q10%?• Gleby.• Zagospodarowanie.
W prawie wodny,
• jako powódź - takie wezbranie wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach lub na morzu, podczas którego woda po przekroczeniu stanu brzegowego zalewa doliny rzeczne albo tereny depresyjne i powoduje zagrożenie dla ludności lub mienia.
Prawo wodne
• Art. 83 ust. 1 PW wskazuje, że obszary potencjalnego zagrożenia powodzią to tereny narażone na zalanie w przypadku:
• 1) przelania się wód przez koronę wału przeciwpowodziowego,
• 2) zniszczenia lub uszkodzenia wałów przeciwpowodziowych,
• 3) zniszczenia lub uszkodzenia budowli piętrzących albo budowli ochronnych pasa technicznego.
Teren zalewowy
• To obszar bezpośredniego zagrożenia powodzią, między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, a także wyspy i przymuliska.
• W warunkach gminy Czernichów są to tereny położone w międzywalu Wisły oraz między obwałowaniami końcowego odcinka potoku Rudno.
Wały przeciwpowodziowe.
• Ograniczają obszar bezpośredniego zalania, po wystąpieniu wody z koryta rzeki.
• Do ustalenia wysokości wałów dla ochrony przeciwpowodziowej uwzględniana jest
tzw. wysokość wody 100-letniej, nazywaną przepływem Qmax1%.
Zgodnie z ustawą Prawo wodne, dla zapewnienia szczelności i stabilności wałów przeciwpowodziowych zabrania się:
• - przejeżdżania przez wały oraz wzdłuż korony wałów pojazdami, konno lub przepędzania zwierząt, z wyjątkiem miejsc do tego przeznaczonych;
• - uprawy gruntu, sadzenia drzew lub krzewów na wałach oraz w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału po stronie odpowietrznej;
• - rozkopywania wałów, wbijania słupów, ustawiania znaków przez nieupoważnione osoby;
• - wykonywania obiektów budowlanych, kopania studni, sadzawek, dołów oraz rowów w odległości mniejszej niż 50 m od stopy wału po stronie odpowietrznej;
• - uszkadzania darniny lub innych umocnień skarp i korony wałów.
Uwarunkowania i kierunki zagospodarowania …
Tereny narażone na zalanie o prawdopodobieństwie jeden raz na sto lat (Q1%)
Q1% i Q10%• Mapa stref zagrożenia powodziowego zawiera następujące
elementy:• - bezpośrednią strefę zagrożenia powodziowego dla
prawdopodobieństwa przewyższenia przepływu maksymalnego Q=1% oznaczoną jako Q1% (A1) ,
• - bezpośrednią strefę zagrożenia powodziowego dla prawdopodobieństwa przewyższenia przepływu maksymalnego Q=10% oznaczoną jako Q10% (A10),
• - strefę potencjalnego zagrożenia powodziowego dla prawdopodobieństwa wystąpienia przepływu maksymalnego Q=1%.
• Obliczone rzędne zwierciadła wody odpowiadające przepływowi maksymalnemu o prawdopodobieństwie przewyższenia 1% oraz 10% naniesiono zgodnie z układem warstwic na podkładzie topograficznym.
Jak sporządza się mapy Q1% i Q10%
• W obliczeniach hydraulicznych przyjmuje się jako warunek brzegowy rzędną zwierciadła. Zakłada się najniekorzystniejszą sytuację – najwyższy poziom zwierciadła wody wyznaczony dla przepływu Q1%, tzn. np. rzędną 207,9 m.n.p.m. Rzędna ta wyznaczona w obliczeniach i zbliżona do wartości oszacowanej w opracowaniu IMGW.
• Wyniki obliczeń profilu zwierciadła wody dla przepływów maksymalnych o prawdopodobieństwie przekroczenia 10% i 1%, przedstawia się w postaci:
• graficznej jako profil podłużny rzeki z zaznaczonym przebiegiem linii zwierciadła wody dla poszczególnych wydatków.
Obliczenia hydrauliczne profilu zwierciadła wody wykonuje się dla maksymalnych przepływów o różnych prawdopodobieństwach przewyższenia. Przepływy maksymalne Q10% i Q1% są podstawą do wyznaczania stref zagrożenia powodziowego. Wartości przepływów irozkład wydatków wzdłuż poszczególnych cieków przyjmuje się zgodnie z obliczeniami hydrologicznymi.Obliczenia uwzględniają stan istniejący i opierają się na aktualnych pomiarach.
Zagospodarowanie• Zakazy dotyczące zagospodarowania obszarów bezpośredniego
zagrożenia powodzią formułuje art. 82 ust. 2 PW. Dotyczą one w szczególności:
• 1) wykonywania urządzeń wodnych oraz wznoszenia innych obiektów budowlanych,
• 2) sadzenia drzew lub krzewów, z wyjątkiem plantacji wiklinowych na potrzeby regulacji wód oraz roślinności stanowiącej element zabudowy biologicznej dolin rzecznych lub służącej do wzmacniania brzegów, obwałowań lub odsypisk,
• 3) zmiany ukształtowania terenu, składowania materiałów oraz wykonywania innych robót, z wyjątkiem robót związanych z regulacją lub utrzymywaniem wód oraz brzegu morskiego, a także utrzymywaniem lub odbudową, rozbudową lub przebudową wałów przeciwpowodziowych wraz z ich infrastrukturą.
Mady rzeczne.-mineralno-organiczne.- uwarstwienie o różnym składzie granulometrycznym.-powstają wzdłuż doliny rzecznej w obrębie terasy zalewowej.- zazwyczaj żyzne, przez co wykorzystywane rolniczo, z uwzględnieniem regulacji stosunków wodnych.
Zagospodarowanie
• Melioracje wodne. Polegają na regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby, ułatwienia jej uprawy oraz na ochronie użytków rolnych przed powodziami.
• Poldery przeciwpowodziowe.• Uprawy wierzby wikliny.(za zgodą marszałka
województwa).